Ο "επιστήμονας" άλλοτε και σήμερα...

[AlexisPap]

Αφορμή για αυτό το θέμα στάθηκε η παρακάτω φράση συναδέλφου σε παρεμφερές θέμα:

 

...Θα ήθελα τα παιδιά μου να γίνουν επιστήμονες...

 

Τι σημαίνει να είσαι επιστήμονας;

Πριν 80 χρόνια σήμαινε να ανήκεις σε άλλη κοινωνική τάξη:

Σε μία αγροτική, αποκεντρωμένη κοινωνία, ο δάσκαλος, ο γραμματέας και πολύ περισσότερο ο μηχανικός και ο γιατρός ήταν άνθρωποι άλλης κατηγορίας.

Διέθεταν μόρφωση, επιρροή στις τοπικές κοινωνίες, ήταν αστοί -ως προς την κουλτούρα τουλάχιστον- είχαν ευρεία παιδεία, πολιτικές ανησυχίες, έχαιραν εκτίμησης. Ήταν μέρος της εξουσίας.

 

Τι είναι σήμερα ο επιστήμων;

Ακόμη και ο πυρηνικός φυσικός του cern με τις δεκάδες δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά, δεν είναι τάχα ο σημερινός προλετάριος;

 

Στις απέραντες μικροαστικές κοινωνίες της αστυφιλίας, ο επιστήμων δεν διαθέτει πλέον εγκύκλιο παιδεία, αλλά εξειδίκευση, δεν είναι σε θέση -λόγω γνωστικής ανεπάρκειας- να έχει ουσιαστική άποψη για τα κοινωνικά ζητήματα ή την πολιτική, δεν χαίρει της εκτιμήσεως κανενός (ειδικά αν είναι μηχανικός), δεν αποτελεί σημείο αναφοράς στις τοπικές κοινωνίες (όπου πλέον ως βασική αξία κυριαρχεί το χρήμα).

 

Ποιά η άποψή σας;

[kosmas85]

Αλέξη, έχεις δίκιο όσων αφορά την εξειδίκευση και την παιδεία, θεωρώ όμως οτι η κοινωνία μας όπως διαμορφώθηκε δεν απορρίπτει τους "επιστήμονες" λόγω εξειδίκευσης αλλά γιατί δε βγήκαν απο το χαζοκούτι του σαλονιού μας. Χαίρουν εκτίμησης πλέον όσοι προβάλλονται εκεί , τραγουδιστές , ηθοποιοί , δημοσιογράφοι , πολιτικοί. Έστω και αν είναι καθάρματα, προδότες, ναρκομανείς.

 

Σημείο αναφοράς λοιπόν μήπως δεν είναι ο επιστήμονας αφού η βασική αξία δεν είναι το χρήμα (πόσο μάλλον η γνωστική επάρκεια και η παιδεία) αλλά η προβολή και η δόξα?

[[email protected]]

Τι σημαίνει να είσαι επιστήμονας;

 

Στη θεωρία μιλώντας σημαίνει ότι κατέχεις τη γνώση.Καθήκον σου είναι να την κατέχεις, να τη μεταδώσεις, να την εξελίξεις, και να ευημερήσει η κοινωνία χάρη σε αυτή σου την ιδιότητα.

 

Στην πράξη μιλώντας σημαίνει ότι το έργο που παράγεις είναι περισσότερο πνευματικό και λιγότερο χειρωνακτικό, αποκτά υπεραξία και πλούτο.

 

Καθώς οι κοινωνίες εξελίσσονται και το έργο του επιστήμονα διατίθεται πλέον ελεύθερα σε αυτές, ακόμα και το τελευταίο σκουλήκι της κοινωνίας βρίσκεται σε θέση να απολαμβάνει τον πλούτο που προσφέρει στην κοινωνία ο επιστήμονας.Με αυτό τον τρόπο, οι κοινωνίες κατά την εξέλιξή τους κατέστησαν τον επιστήμονα ως ''επιτηδευματία'', κάτι όχι απαραίτητα κακό, αλλά με σαφή υποβάθμιση του ρόλου του.

 

Στην Ευρώπη της Αναγέννησης, ο επιστήμονας ήταν αυτός που είχε καθολική μόρφωση, σπούδαζε πολλές επιστήμες και ο ρόλος του στην κοινωνία ήταν να ''επίσταται'', δηλαδή να στέκει αφ' υψηλού επιτηρώντας την κοινωνία και παρέχοντας τις υπηρεσίες του προς χάριν της κοινωνικής ευημερίας.Αναλογιστείτε ποιό ήταν π.χ. το έργο του Da Vinci, ποιά η προσφορά του στην τότε κοινωνία και ταυτόχρονα ποιά ήταν η πηγή του εισοδήματός του.

 

Στη σύγχρονη κοινωνία της τεχνολογικής εξέλιξης, επιστήμονας είναι αυτός που αφενός εφαρμόζει την υπάρχουσα εξελιγμένη επιστήμη, και ταυτόχρονα προσπαθεί να την εξελίξει. Και αν συνδυαστεί αυτή η ιδιότητα με αυτή του επιτηδευματία, σαφώς καταλαβαίνει κανείς ότι επιστήμονας ΘΑ έπρεπε να σημαίνει έναν πολύ ισχυρό κοινωνικά άνθρωπο.

 

Συγκεκριμένα για το Μηχανικό με Μ κεφαλαίο, ο ρόλος του στη θεωρία είναι να βρίσκεται στην ιεραρχία στο τρίτο σκαλί, όπου το πρώτο είναι ο Θεός, το δεύτερο το budget.Έτσι, ο Μηχανικός είναι απευθείας κάτω από το Θεό και το κεφάλαιο.ΚΑΝΕΙΣ άλλος δεν παρεμβάλλεται στην ιεραρχία ΠΑΝΩ από το Μηχανικό.

 

Το πώς κατέντησε και κατέληξε το επάγγελμα από την θεωρία στην πράξη, έχει να κάνει κυρίως με την κατάχρηση αυτής της ιεραρχικής θέσης από τις προηγούμενες γενιές μηχανικών.

[agior]

Ο επιστήμονας άλλοτε δεν ετίθετο υπό αμφισβήτηση από κανέναν, δεν υπήρχε η γνώση/πληροφόρηση για να διανοηθεί κάποιος να θέσει υπό εξέταση τη μόρφωση και τη στάση του τότε επιστήμονα. Γι αυτό τον περιέβαλε δέος, όπως άλλωστε και τους στρατιωτικούς.

 

Σήμερα ο επιστήμονας πρέπει να το αποδείξει πως είναι Επιστήμονας στο πεδίο του, στο χώρο δουλειάς και με τη στάση του.

 

Κοινώς, κανένας δε μασάει πλέον με ταμπέλες.

[BAS]

O Aλέξης τα είπε όλα με την φράση "εγκύκλιες σπουδές"

 

Αν περιορίσουμε τον όρο επιστήμων ή ακόμα καλύτερα μορφωμένος στην ειδική γνώση ενός συγκεκριμένου τομέα , τότε ο διδάκτωρ είναι ο υπερεπιστήμων .

 

Αν όμως μιλάμε γιά μόρφωση με την έννοια της εγκυκλίου και της γενικότερης γνώσης όσο περισσότερων θεμάτων , ανθρωπιστικών και τεχνικών , τότε ενώ η τεχνολογική μας κοινωνία μας δίνει άπλετα την δυνατότητα να εμβαθύνουμε σε πολλούς τομείς , αυτό δεν είναι κάτι του συρμού σήμερα .

 

Αντίθετα ο κόσμος επικοινωνει λιγότερο , διαβάζει λιγότερο και έχει παραχωρήσει την ενημέρωση τους σε αργυρώνητους δημοσιογράφους .

 

Νομίζω ότι ποτέ άλλοτε πτυχίο και γνώση δεν ακολουθούσαν τόσο διαφορετικούς δρόμους .

[ckiriako]

Η τελευταια προταση σου BAS πιστευω αντικατοπτριζει πολυ καλα την σημερινη κατασταση..

[Guest]

" κανένας δε μασάει πλέον με ταμπέλες " πολύ σωστό. όποιος ζηλεύει που η κολέτσα έχει πιο πολύ 'καταξίωση', ας γίνει κολέτσα. ο επιστήμονας δεν το παίζει νταής της γνώσης. ξέρει κάποια πράγματα παραπάνω και με αυτά λύνει κάποια προβλήματα. παίρνει τα λεφτά του και τελείωσε η υπόθεση. εκτός αν πιστεύει κανείς οτι είναι ο νέος νταβίντσι και αδικείται...

[terry]

Το πώς κατέντησε και κατέληξε το επάγγελμα από την θεωρία στην πράξη, έχει να κάνει κυρίως με την κατάχρηση αυτής της ιεραρχικής θέσης από τις προηγούμενες γενιές μηχανικών.

 

Πες τα φιλε Ζαβι....

[gzin]

τα λέγανε οι παλιοί γελάγαμε εμείς...!

http://www.youtube.com/watch?v=XZwBIUzN2LE&feature=related

[Γιάννης]

Σημείο αναφοράς λοιπόν μήπως δεν είναι ο επιστήμονας αφού η βασική αξία δεν είναι το χρήμα (πόσο μάλλον η γνωστική επάρκεια και η παιδεία) αλλά η προβολή και η δόξα?

 

Πάντως εγώ δεν έχω για τα παιδιά μου (ούτε είχα για τον εαυτό μου) τέτοια όνειρα...

 

Ήθελα να γίνω πολιτικός μηχανικός και να κάνω μεγάλη οικογένεια. Τα πέτυχα και τα δύο...Είχα μεγαλώσει με Ελληνικές ταινίες όπως η "Δεσποινίς Διευθυντής" όπου ο πολιτικός μηχανικός ήταν ο Νο 1 στην ιεραρχία...

 

Βέβαια άλλες εποχές! Δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι θα πάλευα να είμαι καλός στην δουλειά μου τρώγοντας μερόνυχτα να "ερμηνεύσω" τον ΓΟΚ και άλλους νόμους και μετά θα έβλεπα τον "συνάδελφό" μου, που έχει τα "κονέ" στην πολεοδομία να κάνει την δουλειά χωρίς κόπο, χωρίς νόμους και μερικές φορές χωρίς καν πτυχίο...

 

Να πω και κάτι ακόμα:

Όταν έδωσα εξετάσεις και μάλλον περνούσα ΠΜ δούλευα το καλοκαίρι με τον πατέρα μου οικοδομές (χτίστης). Τότε ο Πολιτικός Μηχανικός-κατασκευαστής που επέβλεπε την οικοδομή είπε στον πατέρα μου μισοειρωνικά και μισοαστεία όταν με είδε να καλουπώνω πρέκια: "Θα γίνει καλός μηχανικός"...

Ο πατέρας μου του απάντησε: "Άστα αυτά, εσύ ξέρεις ποιος γίνεται <<καλός μηχανικός>>"... εννοώντας αυτόν που έχει τις διασυνδέσεις, αυτόν που είναι στο "κόμμα" κλπ κλπ

Δυστυχώς, είχε απόλυτο δίκιο...

 

Τελικά ακόμα αναρωτιέμαι αν είμαι "επιστήμονας", διότι δεν νιώθω καθόλου έτσι...