Συστηματική υποβάθμιση των ΚΤΕΟ

[rootbreaker]

Το θέμα οδική ασφάλεια στην ελλάδα είναι μια πονεμένη ιστορία. Αφορμή για να παραθέσω τις σκέψεις μου είναι η ψήφιση τον Απρίλιο του νόμου όπου καταργείται η διαπίστευση των ΚΤΕΟ από το ΕΣΥΔ σύμφωνα με το ISO 17020 και η αντικατάστασή του από το ISO9001. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Ο θεσμός τον ΚΤΕΟ στην Ελλάδα υπάρχει από παλιά. Η αδυναμία όμως των δημοσίων ΚΤΕΟ να ελέγχουν τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό οχημάτων εγκαίρως, το γεγονός ότι ο εξοπλισμός απαρχαιονόταν και δεν υπήρχε πρόβλεψη για αντικατάσταση, το προσωπικό δεν εκπαιδευόταν ώστε να συμβαδίζουν οι γνώσεις του με τις εξελίξεις στο χώρο του αυτοκινήτου, και για να μην κρυβόμαστε κιόλας, το γεγονός ότι υπήρχε χρηματισμός υπαλλήλων, υποβάθμισε τον θεσμό του τεχνικού ελέγχου.

Το 1999 άνοιξε η αγορά για την ίδρυση ΙΚΤΕΟ και τέθικαν προδιαγραφές και προϋποθέσεις. Από τις βασικές προϋποθέσεις ήταν η διαπίστευση κατά το πρότυπο ISO 17020 και το ότι οι ιδιοκτήτες των ΙΚΤΕΟ δεν έπρεπε να έχουν μικρότερο από Β' βαθμό συγγένειας με άλλο άτομο που να δραστηριοποιείται στο χώρο του αυτοκινήτου (συνεργείο, αντιπροσωπεία κλπ). Αυτά εξασφάλιζαν σε ένα βαθμό αλλά όχι απόλυτα την αντικειμενικότητα των ελέγχων. Ορίστικαν προδιαγραφές για τα μηχανήματα που μπορούν να υπάρχουν, ορίστικε το ότι θα πρέπει τα μηχανήματα των μετρήσεων θα πρέπει να διακριβώνονται κάθε έτος ή και συχνότερα αν παραστεί σοβαρός λόγος όπως βλάβη, καθώς και για το μηχανογραφικό σύστημα που θα είχαν τα ΙΚΤΕΟ. Ορίστικε επίσης ότι τα δημόσια ΚΤΕΟ θα έπρεπε να διαπιστευτούν και αυτά βάση του ISO 17020 μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Κάτι τέτοιο βέβαια θα ήταν δύσκολο γιατί με τον τρόπο όπου δούλευαν τα δημόσια ΚΤΕΟ, δεν ικανοποιούνταν οι απαιτήσεις του προτύπου ISO17020. Ορίστικαν επίσης οι ελάχιστες γνώσεις που θα έπρεπε να έχει το προσωπικό των ΙΚΤΕΟ σε όλες τις θέσεις, από Γραμματεία και πύλη μέχρι Τεχνικό Διευθυντή. Και ενώ τα ΙΚΤΕΟ διαπιστεύονταν κανονικά βάση του ISO 17020, τα δημόσια ΚΤΕΟ δεν διαπιστεύτικαν ποτέ. Οι προθεσμίες έφταναν και περνούσαν και ορίζονταν νέες προθεσμίες αλλά δεν γινόταν τίποτα.

Το 2001 ιδρύθικε λοιπόν το πρώτο ΙΚΤΕΟ. Τα ΙΚΤΕΟ μπορούσαν να εξυπηρετίσουν περισσότερο αριθμό οχημάτων λόγω του πιο σύγχρονου εξοπλισμού τους. Βέβαια οι χρόνοι που διαφημίζονται (15 λεπτά ο έλεγχος) δεν επαρκούν ώστε να γίνει πλήρης έλεγχος με βάση όσα ορίζει η νομοθεσία, αλλά και πάλι ήταν επαρκής για έλεγχο βασικών συστημάτων ενός οχήματος, όπως αμορτισέρ, φρένα, φώτα, αριθμός πλαισίου, καυσαέρια, έλεγχος για τζόγους και για διαρροές. Το γεγονός ότι οι γραμμές ήταν αυτόματες και η ύπαρξη μηχανογράφισης εξασφάλιζε, έως ένα βαθμό, την ορθότητα των μετρήσεων. Να σημειωθεί εδώ ότι στην πλειοψηφία των δημόσιων ΚΤΕΟ τα δελτία εκδίδονταν χειρόγραφα ενώ δεν υπήρχαν μηχανήματα για να μετράνε αμορτισέρ.

Βάση λοιπόν του ISO17020 το ΕΣΥΔ έπρεπε να κάνει επιθεωρήσεις στα ΙΚΤΕΟ κάθε χρόνο. Εκεί κρινόταν και η επάρκεια του ελεγκτικού προσωπικού, γινόταν δειγματοληπτικός έλεγχος στα αρχεία του ΙΚΤΕΟ ώστε να διαπιστωθεί, όσο το δυνατόν, εάν γινόταν σωστά η διαδικασία ελέγχου και απόδοσης παραβόλων κλπ.

Ο βασικός νόμος για την ίδρυση των ΙΚΤΕΟ έτυχε πολλών αναθεωρήσεων κατά τα έτη με αποκορύφωμα την κατάργηση του περιορισμού του βαθμού συγγένειας για την ίδρυση ΙΚΤΕΟ. Αυτό άνοιξε το δρόμο για την ίδρυση ΙΚΤΕΟ από αντιπροσώπους μεταχειρισμένων ή και ιδιοκτήτες συνεργείων. Κάτι τέτοιο δίνει την δυνατότητα στον έμπορο να βγάζει τέλεια τα οχήματα που εμπορεύεται ή επισκευάζει, ενώ στην πραγματικότητα έχουν σοβαρές ή επικίνδυνες ελείψεις. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις σε περιοχές όπου δεν υπήρχε πριν ΚΤΕΟ, οπότε θα υπάρχει μονοπώλιο.

Το Δεκέμβρη του 2011 ψηφίστικε νόμος που προβλέπει ποινές για ΙΚΤΕΟ και για προσωπικό των ΙΚΤΕΟ που παραβιάζει τη νομοθεσία. Ο νόμος αυτός αν και καθιστά αδίκως συνυπεύθυνους τους εργαζόμενους σε τυχον παρατυπίες, είναι ένα βήμα. Επίσης ψηφίστικε νόμος που υποχρέωνε τα ΙΚΤΕΟ να τοποθετήσουν σύστημα καμερών ώστε κάθε όχημα που περνάει από έλεγχο να πρέπει να φωτογραφίζεται ώστε να αποδικνύεται ότι όντως προσήλθε το εν λόγω όχημα για έλεγχο.

Έδειχαν λοιπόν τα πράγματα να αλλάζουν προς το καλύτερο ως που ήρθε το σωτήριον έτος 2012. Υπουργός μεταφορών ήταν ο κύριος Βορίδης του ΛΑΟΣ (ξέρετε, εκείνος με το τσεκούρι που πλέον είναι στη ΝΔ), ο οποίος δήλωνε δεξιά και αριστερά ότι τα δημόσια ΚΤΕΟ θα πρέπει να κλείσουν, ότι θα τα κλείσει, ότι δεν γίνεται να λειτουργούν χωρίς διαπίστευση. Δεσμεύτικε μάλιστα το Φεβρουάριο ενόπιον του συλλόγου ιδιοκτητών ΙΚΤΕΟ ότι θα κλείσουν. Σε ένα ρεσιτάλ κολοτούμπας όμως πέρασε νόμο τον Απρίλιο όπου καταργεί την διαπίστευση κατά ISO 17020 για τα ΙΚΤΕΟ, άρα και για τα δημόσια, και την αντικαθιστά με την πιστοποίηση κατά ISO 9001. Αυτομάτως λοιπόν απαλλάσει τα δημόσια ΚΤΕΟ από την υποχρέωσή τους να ανέβουν στο επίπεδο των ιδιωτικών ενώ ταυτόχρονα επιτρέπει στα ΙΚΤΕΟ να πέσουν στο επίπεδο των δημοσίων. Επίσης οι δύο νόμοι που αναφέρθηκαν παραπάνω, για τις ποινές και τις κάμερες, οδεύουν προς κατάργηση.

 

Οι διαφορές ανάμεσα στα δύο πρότυπα είναι χαοτικές. Το ISO 17020 είναι πρότυπο για φορείς που πραγματοποιούν επιθεωρήσεις-μετρήσεις ενώ το 9001 είναι ένα πρότυπο διασφάλισης ποιότητας γενικό που βρίσκει εφαρμογή από μικρές επιχειρήσεις των 2 ατόμων μέχρι μεγάλες πολυεθνικές, είτε φτιάχνουν καλτσόν είτε κινητήρες πυραύλων. Κατά την επιθεώρηση βάση του 17020 ελεγχόταν η επάρκεια του ελεγκτικού προσωπικού στη διενέργεια ελέγχων, ενώ με το 9001 δεν υπάρχει αυτή η υποχρέωση. Οι επιθεωρητές του ΕΣΥΔ που επιθεωρύσαν ΚΤΕΟ ήταν όλοι μηχανολόγοι μηχανικοί, ενώ ένας επιθεωρητής για ISO9001 δεν είναι υποχρεωτικό να ειναι μηχανολόγος. Επίσης η διακρίβωση των μηχανημάτων παύει να είναι υποχρεωτική κάθε έτος αλλά πλέον θα γίνεται ανάλογα με τη χρήση. Όσοι γνωρίζουν από ISO 9001 θα συμφωνίσουν ότι αν τεκμηριωθεί με ωραία λόγια στις ανασκοπίσεις του συστήματος, η διακρίβωση μπορεί να παραταθεί στα δύο χρόνια ή και παραπάνω.

 

Αυτές οι αλλαγές όμως επιφέρουν ανακατατάξεις και στις εργασιακές σχέσεις στα ΙΚΤΕΟ. Με το παλιό καθεστώς ο εκάστοτε εργοδότης έπρεπε να επιλέξει με προσοχή το ελεγκτικό προσωπικό.(Ας μην με παρεξηγίσουν οι συνάδελφοι μηχανολόγοι αλλά αν και η δουλειά του ελεγκτή δεν είναι δύσκολη δεν είναι για όλους. Υπάρχουν συνάδελφοι που σκίζουν σε μελέτες θέρμανσης αλλά από αυτοκίνητο έχουν μαύρα μεσάνυχτα). Εάν ένας ελεγκτής κρινόταν μη επαρκής τότε όσα οχήματα είχε ελέγξει έπρεπε να ανακληθούν ώστε να ξαναελεγχθούν και το κόστος θα βάρυνε την επιχείρηση. Εάν κρινόταν ο Τεχνικός διευθυντής μη επαρκής τότε το ΙΚΤΕΟ μπορεί να έκλεινε μέχρι να γίνει επαναληπτική επιθεώρηση ή να βρεθεί άλλος Τεχνικός Διευθυντής. Αυτό ήταν ένα διαπραγματευτικό όπλο στα χέρια των ελεγκτών, οι αμοιβές των οποίων είναι ήδη χαμηλές σε σχέση με συναδέφλους μηχανικούς ΤΕΙ ή ΑΕΙ. Χωρίς αυτό το φόβο πλέον οι εργοδότες-ιδιοκτήτες ΙΚΤΕΟ μπορούν να έχουν προσωπικό ακατάλληλο για τον έλεγχο οχημάτων και λόγω των εποχών που διανύουμε, να εκφοβίζει ασύστολα το ήδη υπάρχον προσωπικό ότι θα μπορέσει να το αντικαταστήσει με άλλα άτομα με μικρότερο μισθολογικό κόστος. Έτσι υπό τον φόβο της ανεργίας ο εκάστοτε ελεγκτής θα υποκύπτει να υπογράφει για την καταλληλότητα οχημάτων επικίνδυνων, ή ακόμα και οχημάτων που δεν έχει δει ποτέ του. Ήδη οι πιέσεις ήταν πολλές προς το προσωπικό, καθώς το κάθε ΙΚΤΕΟ “συνεργαζόταν” με αντιπροσώπους ή συνεργεία όπου τα αυτοκίνητα που έφερναν για έλεγχο έπρεπε να βγουν καθαρά χωρίς ελείψεις.

 

Ακόμα και με το προηγούμενο καθεστός το σύστημα ήταν διάτρητο. Ο οποιοσδήποτε θα μπορούσε να πάρει στα χέρια του δελτίο τεχνικού ελέγχου φτάνει να είχε τις κατάλληλες γνωριμίες. Ένας ιδιοκτήτης οχήματος στο Ρέθυμνο μπορεί να στείλει με fax την άδεια κυκλοφορίας του αυτοκινήτου του σε ΙΚΤΕΟ στην Καβάλα (οι πόλεις επιλέχτηκαν τυχαία). Εκεί θα καταχωρηθεί στη γραμματεία οι μετρήσεις θα γίνουν με άλλο όχημα, θα εκδοθεί δελτίο το οποίο θα σταλεί με courier στο Ρέθυμνο στον ιδιοκτήτη του οχήματος. Όλοι ευχαριστημένοι.

 

 

Χωρίς να θέλω να πω ότι η σωστή λειτουργία των ΚΤΕΟ θα σώσει ζωές μιας και δεν έχουμε ούτε σωστούς δρόμους, ούτε σωστά συνεργεία και καθόλου οδηγική παιδεία, η υποβάθμισή τους σίγουρα θα στοιχήσει στο θέμα οδική ασφάλεια.

[AlexisPap]

Σε άλλες χώρες, πως αντιμετωπίζουν το θέμα του τεχνικού ελέγχου των οχημάτων;

[rootbreaker]

Χωρίς να έχω ασχοληθεί ενδελεχώς μπορώ να πω τα παρακάτω για ότι αφορά το εξωτερικό (αν κάποιος συνάδελφος γνωρίζει καλύτερα ας με διορθώσει ή ας προσθέσει)

Στην Αγγλία υπάρχουν τα κέντρα MOT. Αν τα βάλει κανείς δίπλα με τα ελληνικά ΙΚΤΕΟ είναι η μέρα με τη νύχτα με τα ελληνικά να υπερέχουν σε όψη και ομορφιά. Κάπου εκεί όμως η υπεροχή σταματά. Ο έλεγχος που κάνουν οι άγγλοι είναι ΈΛΕΓΧΟΣ.

Στην Γερμανία υπάρχει η TUV και η DEKRA, σαν κύριες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον έλεγχο (αυτές ξέρω ίσως να υπάρχουν και άλλες). Μπορεί να πει κανείς ότι οι Γερμανοί υπερτερούν μιας και έχουν δύο εταιρείες που κατασκευάζουν γραμμές ελέγχου για ΙΧ, φορτηγά και μηχανές, την MAHA και την Beissbarth, παλαιότερα και την Bosch. Εκεί ότι και να πούμε είναι λίγο. Τα όρια τους είναι πιο αυστηρά για pass ή fail.

Στη Γαλλία αυτό που ξέρω είναι ότι τα όρια είναι πιο χαλαρά σε σχέση με την Ελλάδα αλλά το ποσοστό απόριψης φτάνει το 25%, ενώ στην Ελλάδα μόλις που ξεπερνά το 15% (είναι για να γελάει κανείς).

 

Αυτό που ξέρω σίγουρα είναι ότι υπήρξε προσπάθεια να ενοποιηθεί ο έλεγχος των οχημάτων στην ευρώπη και να υπάρχουν κοινά όρια και πρότυπα. Εμείς σαν Έλληνες κάναμε κάτι άλματα πίσω με τον τελευταίο νόμο.

Υπάρχει και παγκόσμιος οργανισμός για τον τεχνικό έλεγχο οχημάτων.

http://www.cita-vehicleinspection.org/

[slalom]

Να προσθέσω ότι το τμήμα του ISO 9001 που χρειαζεται να έχει ο διαπιστευτής, το έχει απο μια εως καμια εταιρια στην Ελλάδα. Δεν ειναι πίσω απο το νόμο ο Βορίδης, αλλά μια "κυρία" δε θυμαμαι το ονομά της.

 

Αυτό με το βαθμο συγγένειας δεν το έχω ακούσει. Καλά, μη νομίζεις οτι με το 17020 γινοταν ουσιαστική δουλεια στις επιθεωρήσεις, μιας και λίγοι Μηχανικοί του ΕΣΥΔ εμβάνθυναν στην τεχνική κατάρτιση του προσωπικού, και άλλοι ήταν πολύ ανεκτικοί.

[rootbreaker]

Μα δεν είπα ότι τα πράγματα ήταν ρόδινα, απλά τώρα είναι σε επίπεδο καφενείου.

[stayros]

Εγώ θα έλεγα να στείλεις το άρθρο αυτό αυτούσιο σε blogs και ΜΜΕ που έχουν μεγάλο κοινό. Θέτεις ένα σημαντικό θέμα με σωστό λόγο και επιχείρηματα που δεν είναι κλείστο θέμα μηχανικών αλλά αφορά όλους.

[rootbreaker]

Τα ΜΜΕ δεν νομίζω να ενδιαφερθούν ιδιαίτερα. Θα ψαχτώ για διάφορα blogs.

[ggeorge]

ενώ στην Ελλάδα μόλις που ξεπερνά το 15% (είναι για να γελάει κανείς)

 

Η πλειοψηφία των ΙΚΤΕΟ δυστυχώς ειναι στο 6-7% (τουλαχιστον για επιβατικά)... Δε ξερω αν ανεβηκε ο μεσος όρος λόγω των φορτηγών τωρα τελευταια...

 

Συμφωνώ σε ολα συναδελφε...

Για μερικούς ψηφους πουληθηκε ο υπουργός...

Τους περισσότερους ελληναρες τους βολευει αυτο... Θα το περναμε πιο ευκολα θα σκεφτονται απο τον καναπε του σπιτιου τους...

Τι τους νοιαζει... τα παιδια τους βαζουν μεσα;

[rootbreaker]

Επανέρχομαι στο θέμα διότι υπάρχουν εξελίξεις.

Με νέο νόμο όπου πέρασε μειώνεται ο απαιτούμενος αριθμός ελεγκτών ανά γραμμή ελέγχου. Πιο παλιά ίσχυε ότι κάθε γραμμή ελέγχου έπρεπε να στελεχώνεται τουλάχιστον από 3 ελεγκτές, τον υπεύθυνο γραμμής και άλλους 2. Για παράδειγμα ένα ΙΚΤΕΟ με 2 γραμμές έπρεπε να έχει 6 ελεγκτές (5 ελεγκτές και 1 ο τεχνικός διευθυντής, σύνολο 6). Πλέον ο αριθμός αυτός πέφτει στους 2 ανά γραμμή. Αυτό σημαίνει ότι επαρχιακά ΙΚΤΕΟ που λειτουργούν με 1 γραμμή ελέγχου μπορούν να έχουν 2 ελεγκτές. Πρέπει όμως 1 να είναι τεχνικός διευθυντής και 1 αναπληρωτής τεχνικός διευθυντής/υπεύθυνος γραμμής. Οι Θέσεις όμως αυτές στελεχώνονται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ από Μηχανικούς ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό πολλοί συνάδελφοι ελεγκτές οι οποίοι είναι απόφοιτοι ΙΕΚ ή ΤΕΕ θα βρεθούν άνεργοι μιας και δεν μπορούν να στελεχώνουν τις απαιτούμενες από το νόμο θέσεις (με εξαίρεση περιπτώσεις 5ετούς προϋπηρεσίας σαν ελεγκτές ΙΚΤΕΟ). Οι συνάδελφοι αυτοί είναι στις περισσότερες περιπτώσεις περισσότερο καταρτισμένοι από αποφοίτους ΑΕΙ/ΤΕΙ στο θέμα αυτοκίνητο.

 

Τέλος όσο αφορά τα δημόσια ΚΤΕΟ υπάρχει η παρακάτω είδηση:

http://www.newsit.gr/default.php?pname=Article&art_id=152887&catid=3

 

Το θέμα των εφοριών και της πολεοδομίας είναι σημαντικό αλλά ας επικεντρωθούμε στο θέμα ΚΤΕΟ. Την δουλειά των ΚΤΕΟ λοιπόν θα μπορούν να την κάνουν τα συνεργεία. Αυτό θα ρίξει και άλλο το επίπεδο του τεχνικού ελέγχου παρά θα ανεβάσει το επίπεδο των συνεργείων. Θα εξαναγκάσει τα ΙΚΤΕΟ να ρίξουν το επίπεδο του ελέγχου και άλλο ώστε να μην χάσουν πελατεία. Ο λόγος? Ας πάρουμε τρία παραδείγματα.

1)Ιδιοκτήτης οχήματος πάει το όχημά του για έλεγχο σε ΙΚΤΕΟ όπου διαπιστώνεται σοβαρή έλλειψη. Πρέπει σε 20 μέρες να το επισκευάσει και να το πάει για επανέλεγχο σε οποιοδήποτε ΙΚΤΕΟ επιθυμεί. Στο συνεργείο λοιπόν θα του πουν. Στο περνάμε εμείς επανέλεγχο και μην το φτιάξεις ή στο φτιάχνουμε και κάνεις επανέλεγχο σε εμάς. Αυτόματα το ΙΚΤΕΟ έχει χάσει έναν πελάτη γιατί σε 2 χρόνια που θα πρέπει να ξαναπεράσει από έλεγχο δεν θα πάει στο ΙΚΤΕΟ για να "ταλαιπωρείται" αλλά στο συνεργείο.

2)Τακτικός πελάτης συνεργείου πάει στο συνεργείο για ΚΤΕΟ. Εκεί ο ιδιοκτήτης του συνεργείου διαπιστώνει ότι το όχημα έχει σοβαρές ελλείψεις. Υπάρχει έστω και η παραμικρή περίπτωση να το πει στον πελάτη του? Είναι σαν να ακυρώνει τον εαυτό του.

3)Τακτικός πελάτης συνεργείου πρέπει να περάσει ΚΤΕΟ το όχημά του. Ο ιδιοκτήτης του συνεργείου θα του πει να μην το φέρει και τον "ταλαιπωρεί" μιας και "έλα μωρέ το ξέρω το αμάξι, εγώ το φτιάχνω."

 

Τα παραπάνω θα έχουν τραγικό αντίκτυπο στην οδική ασφάλεια. Ένα ατύχημα που οφείλεται σε μηχανική βλάβη έχει περισσότερες πιθανότητες να είναι σοβαρό ή και θανατηφόρο μιας και από τη στιγμή της βλάβης μέχρι τη σύγκρουση ο οδηγός δεν θα μπορεί να ελένγξει το όχημα καθόλου και να ελαχιστοποιήσει τις συνέπειες μιας σύγκρουσης.

[slalom]

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό πολλοί συνάδελφοι ελεγκτές οι οποίοι είναι απόφοιτοι ΙΕΚ ή ΤΕΕ θα βρεθούν άνεργοι μιας και δεν μπορούν να στελεχώνουν τις απαιτούμενες από το νόμο θέσεις (με εξαίρεση περιπτώσεις 5ετούς προϋπηρεσίας σαν ελεγκτές ΙΚΤΕΟ). Οι συνάδελφοι αυτοί είναι στις περισσότερες περιπτώσεις περισσότερο καταρτισμένοι από αποφοίτους ΑΕΙ/ΤΕΙ στο θέμα αυτοκίνητο.

Όχι απαραίτητα, εξαλλου εχουν και την αγνοια της ευθυνης αυτων που υπογράφουν.

 

Για τα παραδειγματα που λες, αφου δεν εχεις εσύ και εγω την ευθύνη, ας βγάλουν τα μάτια τους. Ας κανει ελεγχους η πολιτεια να τους κλεισει.