Σύστημα Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών - Αναδεικνύει το ρόλο του Αρχιτέκτονα / Μηχανικού αλλά και τις ευθύνες του

[Γιώργος Κουτίνας]

Σύστημα Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών - Αναδεικνύει το ρόλο του Αρχιτέκτονα / Μηχανικού αλλά και τις ευθύνες του

 

Από 1 Μαρτίου 2012 άρχισε η εφαρμογή του Νόμου 4030/2011 «Νέος τρόπος έκδοσης αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών», με τον οποίο αλλάζει ριζικά το καθεστώς αδειοδότησης και ελέγχου των οικοδομικών έργων.

 

Είναι βέβαιο πως η νέα διαδικασία κινείται στη σωστή κατεύθυνση για την εξυγίανση του όλου συστήματος και τον περιορισμό της ασυδοσίας και των φαινομένων διαφθοράς των Πολεοδομικών Υπηρεσιών.

 

Η μέχρι τώρα κακοδαιμονία

 

Είναι γνωστό πως μέχρι και σήμερα το ισχύον σύστημα χαρακτηριζόταν από:

 

- Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις

- Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών για ουσιαστικό έλεγχο των μελετών και κατασκευών οικοδομικών έργων.

 

Αποτέλεσμα: ένα πεδίο ανοιχτό σε πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις με εμφανή σημεία οικονομικής διαφθοράς και ένα περιβάλλον μειωμένης ποιότητας κατασκευής, πάντα εις βάρος του εκάστοτε Ιδιοκτήτη.

Παράλληλα επικρατεί επαγγελματική ανασφάλεια για τους εμπλεκόμενους Αρχιτέκτονες – Μηχανικούς και πλήρης σύγχυση σε θέματα ευθύνης, στα πλαίσια κάποιας αστοχίας κατασκευής με σοβαρή οικονομική ζημιά για τον Ιδιοκτήτη ή επέλευσης κάποιου σοβαρό ατύχημα κατά την υλοποίηση του έργου. Παρόμοια συμβάντα μόνο λίγα δεν είναι καθώς είναι πολλοί οι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί που έχουν εμπλακεί σε ευρωβόρες και ψυχοφθόρες διαδικασίες αντεκδικήσεων και δικαστικών αγώνων.

 

Φυσικά, δεν μιλάμε για τις ειδικές περιπτώσεις κάποιου σημαντικού σεισμού, όπου ο Εγκέλαδος με δραματικό τρόπο ταρακουνάει όχι μόνο κτήρια αλλά και … συνειδήσεις υπαλλήλων πολεοδομικών υπηρεσιών, Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών, Μελετητών – Επιβλεπόντων – Κατασκευαστών. Ενίοτε και των ίδιων των Ιδιοκτητών, που ανέχθηκαν ή συνειδητά συνέβαλλαν σε κάποια παρανομία.

 

Αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός

 

Όλοι όσοι με κάποιο τρόπο εμπλέκονται στο κύκλωμα της κατασκευής οικοδομικών έργων γνωρίζουν πως το σύστημα πρέπει οπωσδήποτε να εκσυγχρονιστεί. Κατά καιρούς εκδηλώθηκαν σχετικές προσπάθειες, με ευρύτερα γνωστά τα αίτια της αποτυχίας των όποιων προσπαθειών μεταρρύθμισης του συστήματος για περιορισμό του ρόλου του Κράτους και για ενίσχυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας με ανάδειξη της ατομικής ευθύνης.

 

Ο κρατικός πατερναλισμός με τα πολιτικά και συντεχνιακά συμφέροντα δεν άφηναν περιθώρια να ευδοκιμήσουν τα όποια εκσυγχρονιστικά μέτρα, κατά τα πρότυπα των άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

 

Οι όποιες προσπάθειες της Πολιτείας παρέμεναν πάντα μία θετική βούληση που εκφυλιζόταν σε ”άσκηση επί χάρτου” είτε κατά την αρχική φάση ανάληψης της πολιτικής ηγεσίας ή λίγο πριν τις επόμενες εκλογές.

Βέβαια, οι καιροί αλλάζουν. Η οδυνηρή περιπέτεια στην οποία έχει εμπλακεί η χώρα μας δεν αφήνει περιθώρια για ολιγωρία στην ανάγκη μεταρρύθμισης και προσαρμογής σε αυτό που διεθνώς θεωρείται “καθιερωμένη πρακτική” (established practice).

 

Το νέο καθεστώς

 

Ο νέος Νόμος για την «έκδοση αδειών δόμησης και ελέγχου κατασκευών», πιστεύεται πως αποτελεί ένα θετικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό των οικοδομικών έργων. Παρά την τρέχουσα ύφεση, αναμένονται κάποια στιγμή να αρχίσουν να κινούνται, αυτή τη φορά όμως σε νέα ορθολογική βάση, αφού οι Υπηρεσίες Δόμησης παύουν να έχουν αρμοδιότητα για τη διεξαγωγή του ελεγκτικού έργου, το οποίο πλέον θα ανατίθεται σε ανεξάρτητους Ελεγκτές Δόμησης.

 

Επισημαίνεται πως με το νέο νόμο, οι Υπηρεσίες Δόμησης πρέπει:

 

- Να εκδίδουν εντός πέντε ημερών την έγκριση δόμησης, μόνο έπειτα από έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος δόμησης και των αποδεικτικών καταβολής εισφορών και κρατήσεων για τις υπηρεσίες μηχανικού

- Να εκδίδουν εντός δυο ημερών την άδεια δόμησης, μόνο έπειτα από έλεγχο πληρότητας του φακέλου με τις απαιτούμενες μελέτες, οι οποίες υποβάλλονται πλέον με ευθύνη του μελετητή, χωρίς να υπεισέρχονται σε οποιονδήποτε περαιτέρω έλεγχο.

 

Οι ευθύνες

 

Είναι προφανές πως οι Υπηρεσίες Δόμησης, ως θεσμικά όργανα του Κράτους, θα αναλαμβάνουν την τυπική ευθύνη επιμέλειας που τους αναλογεί. Απεναντίας, οι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί που θα υποβάλλουν ηλεκτρονικά πλέον τις εκάστοτε Μελέτες, θα αναλαμβάνουν τις ουσιαστικές ευθύνες για τυχόν ζημιές ή οικονομικές απώλειες από τη μη αρτιότητα και πληρότητά τους. Κάτι, που κατά βάση υπήρχε και πριν. Ίσως σε ”λανθάνουσα κατάσταση” γιατί έτσι βόλευε το σύστημα, αφού υπήρχε η ψευδαίσθηση πως η αρμόδια υπηρεσία της πολεοδομίας που “ήλεγχε και σφράγιζε τη Μελέτη” αναλάμβανε και την ευθύνη ή τουλάχιστον μέρος αυτής.

Ο νέος νόμος προβλέπει και τους Ελεγκτές Δόμησης οι οποίοι θα αναλαμβάνουν υπεύθυνο ρόλο στη διαδικασία ελέγχου σε «κρίσιμες» φάσεις της υλοποίησης του εκάστοτε έργου. Οι Ελεγκτές Δόμησης, όπως έχει θεσπισθεί και με τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές, θα είναι διαπιστευμένοι έμπειροι Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί, οι οποίοι θα αναλαμβάνουν τυπικά και ουσιαστικά ευθύνες για τις υπηρεσίες που θα προσφέρουν.

 

Εν κατακλείδι, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως οι ευθύνες των Αρχιτεκτόνων – Μηχανικών πάντα υπάρχουν και τους βαραίνουν. Σε όλες τις προηγμένες χώρες του εξωτερικού ισχύει και εφαρμόζεται συστηματικά ο θεσμός της Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης, ως το μοναδικό και πλέον αξιόπιστο “εργαλείο” για την νομική και οικονομική προστασία τους αλλά και για την ευρύτερη διασφάλιση του συστήματος παραγωγής κατασκευαστικών έργων. Μήπως πρέπει κάποτε να αλλάξουμε και να προσαρμοστούμε στη σύγχρονη πραγματικότητα;

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 29 Φεβρουαρίου 2012 στην εφημερίδα ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

 

Από Γιώργο Κουτίνα: Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων σε θέματα ασφαλίσεων αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων.

 

Click here to view the είδηση

[suben]

αν δε διάβαζα τη σημείωση θα σχολίαζα ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου.......τώρα θα πω τα μισα !

[avgoust]

Σε επίπεδο μελέτης

 

Οποιος έχει ασχοληθεί με έκδοση αδειών ξέρει ότι ουσιαστικά στο διάγραμμα κάλυψης αρχίζουν και τελείώνουν ολα.

 

Από την στιγμή που το Δ.Κάλυψης έχει πάρει αυτή την σύνθετη μορφή και ελέγχεται και από την Υ.ΔΟΜ , πόσο να ξεφύγεις στα υπόλοιπα ?

Οι άλλες μελέτες και προ 4030 έπαιρναν θεώρηση , που σημαίνει ότι έτσι κι αλλιώς ήμασταν αποκλειστικοί υπεύθυνοι για τους υπολογισμούς μας.

 

Αν κάποιος δεν είναι σε θέση να ταιριάξει τις κατόψεις του και τις όψεις του με το Δ/μα κάλυψης καλύτερα να μην κάνει ασφάλεια αλλά να αλλάξει επάγγελμα.

 

Σε επίπεδο επίβλεψης.

 

Εδώ επειδή εμπλεκονται χίλιοι δυό παράγοντες που δεν εξαρτώνται άμεσα απο εμάς αλλά είμαστε υπεύθυνοι για αυτούς (ΚΑΚΩΣ , ΠΟΛΥ ΚΑΚΩΣ ΟΜΩΣ) , εδώ ναι ίσως έχει νόημα .

Ομως ο μοναδικός υπεύθυνος για όλα ήμουνα πριν τον 4030 , ο μοναδικός υπέυθυνος για όλα είμαι και τώρα.

Δεν βλέπω παραπάνω ευθύνες. Αλλωστε δεν έχει μείνει και καμμία που να μην μου την είχαν φορτώσει ήδη.

 

Αρα οι ίδιοι λόγοι που είχε κανείς για να κάνει "Ασφάλισης Επαγγελματικής Ευθύνης" πριν τον 4030 υπάρχουν και τώρα.

 

"Μοναδικό και πλέον αξιόπιστο “εργαλείο” για την νομική και οικονομική προστασία τους "

 

Μοναδικό ίσως , αξιόπιστο όμως ? Είναι σίγουρο ότι θα σε καλύψουν ή με τα χίλια δυο ψιλά γράμματα θα μείνεις ξεκρέμαστος ?

Γνωρίζουμε περιπτώσεις μελετητών ή επιβλεπόντων που να καλύφθηκαν από ασφάλειες επαγγελματικής ευθύνης ?

 

Επίσης δεν βλέπω πως προκύπτει η " ευρύτερη διασφάλιση του συστήματος παραγωγής κατασκευαστικών έργων". Αυτό είναι μια όμορφη και εντυπωσιακή φράση , κενή περιεχομένου.

Αν θέλουμε να γίνει κάτι σοβαρό προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να ασχοληθούμε με τους πρωταγωνιστές του έργου εργολάβους , υπεργολάβους, εργάτες , προμηθευτές και αυτούς

να περάσουμε απο την κρισάρα της πιστοποίησης και επιτέλους να τους αποδώσουμε συγκεκριμένες ευθύνες.

 

Και επίσης να γίνει αποδεκτή και η ατομική ευθύνη του καθενός. Δηλαδή άμα δεν φοράς το κράνος σου και πέσει το τούβλο και σου σπάσει το κεφάλι γιατί να φταίω εγώ ? με ανήλικα έχω να κάνω ?

 

Τα υπόλοιπα είναι για να κερδίζουν αυτοί που πουλάνε αέρα επάνω στην δική μου πλάτη (ασφαλιστικές εταιρείες)

 

Συνάδελφοι συγχωρέστε με αλλά ο μηχανικός παράγει έργο. Η ασφάλεια πουλάει αέρα. Είμαι πάρα πολύ δύσπιστος απέναντί τους και ιδίως όταν αφορά τις ευθύνες μηχανικού.

Edited Δεκέμβριος 24 , 2012 by avgoust

[Αλέξανδρος]

Θα συμφωνήσω με τον συνάδελφο suden.

 

Κάλο είναι για ευχολόγιο στις εκκλησιές να το διαβάζει ο παππάς μπας και βγάλουμε καμιά άδεια χωρίς τις μ@^%$&^ες των "συναδέλφων ελεγκτών" στις ΥΔΟΜ.

[Silent Arrow]

Πρεπει να εφαρμοστει αμεσα το Αρθρο 28 παρ.3 του ΝΟΚ. Να εκδοθουν τα Π.Δ. δηλαδη που κατανεμουν ευθυνες σε

 

α) Κυριο του Εργου.

β) Μελετητη Μηχανικου

γ) Επιβλεποντος Μηχανικου

δ) Γενικου Εργολαβου του Εργου

ε) Τεχνιτων

ζ) Παραγωγών υλικών

η) Προμηθευτων υλικών

[Eleftheria Margariti]

ελπίζω να μην "ξεχάσουν" τον τρόπο που θα μπορούμε οι υπόλοιποι μηχανικοί να κατεβάζουμε τις μελέτες κ τα σχέδια που υποβάλλονται...γιατί στον 4014 κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος αν τα σχέδια που έχει ο πελάτης είναι και αυτά που κατατέθηκαν στο σύστημα....ούτε και μπορεί να τα βρει κανείς με κάποιον τρόπο! τραγικό λάθος

[Γιώργος Κουτίνας]

Αγαπητέ Silent Arrow,

θίγεις ένα ενδιαφέρον θέμα που δεν είναι άλλο από τη γνωστή κακοδαιμονία του συστήματος, που με “κομψό” καθαρά γραφειοκρατικό τρόπο δρα σαν τροχοπέδη στις προσπάθειες εκσυγχρονισμού, αφήνοντας εκκρεμότητες που δημιουργούν σύγχυση και αδράνεια. Ειδικότερα, ψηφίζουμε κάποιο νόμο χωρίς να παίρνουμε θέση σε κάποια θέματα αήνοντας τη διευθέτησή τους σε μεταγενέστερες κανκονιστικές πράξεις (ΠΔ, ΥΑ) που πολύ συχνά, σκόπιμα δεν υλοποιούνται ή είναι πρακτικά δύσκολο να υλοποιηθούν.

 

Μα είναι δυνατόν να περιμένουμε από την Πολιτεία παρόμοιες διευθετήσεις; Δηλαδή, να προδιαγράψει με νόμους τις συμβατικές ευθύνες όλων των φορέων που εμπλέκονται σε ένα τεχνικό έργο, από τον κύριο του Έργου μέχρι τον προμηθευτή δομικών υλών και υλικών (πχ ειδών υγιεινής), προκειμένου να μπει τάξη στο σύστημα παραγωγής ιδιωτικών έργων στη χώρα μας;

Οι ευθύνες δεν είναι ένα αντικείμενο που εύκολα μπορούμε να προδιαγράψουμε και μάλιστα σε ενιαία θεσμική βάση.

 

Θεωρώ πως είναι άστοχο να περιμένουμει μια τέτοια προσέγγιση τη στιγμή που υπάρχουν δοκιμασμένα διεθνή πρότυπα συμβάσεων. Εκτός και αν θέλουμε να συντηρούμε τη “θολούρα” και την απραξία γνωρίζοντας πως επί της ουσίας η Πολιτεία, έχει αντικειμενική δυσκολία στο να θεσμοθετεί, παρόμοιες λεπτομέρειες.

Πιστεύω πως είναι η ίδια η Αγορά (Τεχνικό Επιμελητήριο, Επαγγελματικοί Σύλλογοι Μηχανικών, Σύνδεσμοι Μελετητών – Εργοληπτικών Οργανώσεων – Κατασκευαστών) που θα πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες και να θεσμοθετήσει τις απαραίτητες πρακτικές λύσεις. Ειδικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης είναι απαραίτητο να δούμε αντικειμενικά την ουσία υιοθετώντας αρχές, πρότυπα και γόνιμες λύσεις από την υπάρχουσα διεθνή εμπειρία.

Σε τελευταία ανάλυση, αναφερόμενοι στα Ιδιωτικά Έργα, είναι οι ίδιοι οι Φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία (Κύριος του Έργου, Μελετητές, Εργολάβος - Υπεργολάβοι, Προμηθευτές) που μπορούν κάλλιστα να βρούν λύσεις στα θέματα ευθύνης εφαρμόζοντας κατάλληλες συμβάσεις που ήδη υπάρχουν και είναι ελεγμένες - δοκιμασμένες στην πράξη.

[αρτ]

Σας μεταφέρω την προσοπική μου εμπειρία πανω στο θέμα των ασφαλίσεων. Ετυχε να ρωτήσω μεγάλη ασφαλιστική εταιρεία για την ασφάλιση επαγκελματικής ευθύνης και το ποσό για πλήρης ασφάλιση το 2004 έφτασε τα 10 εκατομύρια δραχμές/χρόνο. Οπότε το βλέπω δύδκολο κάποιος μικρός μηχανικός να μπορέσει να καλύψει αυτό το κόστος. αν έχει κάποιος συνάδελφος άλλη πληροφόρηση για το κόστος ασ την παραθέσει.

Edited Φεβρουάριος 5 , 2013 by αρτ

[αστέριος]

Εδώ ζητάμε χρόνια να γίνει το ΜΗτρώο Κατασκευαστών Ιδιωτκών Εργων προκειμένου να υπάρχει καταμερισμός ευθυνών και διακριτών ρόλων όλων των εμπλεκομένων & δεν έχει γίνει τίποτα. Ολα τα ''λουζόμαστε'' εμείς.

[Γιάννης]

Το θέμα των ασφαλίσεων το ακούμε χρόνια τώρα για τα έργα και για τις μελέτες. Πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές στην Ελληνική κοινωνία για ν εφαρμοστεί και να ευοδώσει το μέτρο. Αλλιώς, στην παρούσα φάση, αποτελεί ακόμα ένα χαράτσι, ακόμα μια χαριστική βολή στον καταρρακωμένο κατασκευαστικό κλάδο...