Στα τέλη του 19ου αιώνα, διέσχιζαν το λεκανοπέδιο 700 χείμαρροι, ποτάμια και ρυάκια...

[Engineer]

«Η καταιγίδα ήταν τόσο έντονη, που φούσκωσε το ποτάμι. Η γέφυρα παρασύρθηκε, με αποτέλεσμα η Αθήνα να κοπεί στα δύο».

 

Η είδηση διαδόθηκε από στόμα σε στόμα σπέρνοντας τον φόβο στους κατοίκους της πόλης. Πότε και που συνέβη αυτό; Tο 1852, στην Αθήνα. Ποιο ήταν το ποτάμι που φούσκωσε; Η σημερινή οδός Σταδίου…Μάλιστα, στο ύψος του Αρσακείου υπήρχε και μία γέφυρα και η νεροποντή την παρέσυρε με αποτέλεσμα να κοπεί η Αθήνα στα δύο.

 

Τα ποτάμια εξακολουθούν να ρέουν κάτω από τους δρόμους της Αθήνας. Σε πολλά κτίρια κατά μήκος του δρόμου αντλούνται και σήμερα νερά, με υδραυλικά συστήματα, ενώ γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι.

 

Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά.

 

Σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945, είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα, μόλις, 434 χιλιόμετρα, μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως, δε, προκύπτει από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια, το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στην θάλασσα, σήμερα το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά...

 

 

Καθίσταται, λοιπόν, σαφές, ότι τα πλημμυρικά φαινόμενα που συχνά – πυκνά σημειώνονται στο λεκανοπέδιο, δεν αποτελούν «κεραυνό εν αιθρία», αλλά είναι αποτέλεσμα των επιλογών μας και της στρεβλής ανάπτυξης που ακολουθήσαμε. Και οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δομημένες επιφάνειες στην Αθήνα κάλυπταν το 25% του λεκανοπεδίου. Μετά το 1975, το 75% καλύφθηκε από δομημένες επιφάνειες και δρόμους δίκτυα, ενώ οι ελεύθεροι χώροι αποτελούν, μόλις, στο 4%.

 

Τα ρέματα, χθες και σήμερα...

 

 

Στα τέλη του 19ου αιώνα, διέσχιζαν το λεκανοπέδιο, 700 χείμαρροι, ποτάμια και ρυάκια. Το 1999, ο αριθμός τους ήταν μικρότερος των 70 (κάτω, δηλαδή και από το 10%) και σήμερα, δεν υπερβαίνουν τα 50. Που χάθηκαν; Μπαζώθηκαν και καταπατήθηκαν.

 

Μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής έχουν μπαζωθεί και τσιμεντοποιηθεί περίπου 550 χιλιόμετρα ρέματα και χείμαρροι. Κι αυτό, προκειμένου να πραγματοποιηθούν τα οικιστικά όνειρα των κατοίκων της Αθήνας, με τις γνωστές συνέπειες που και σήμερα (για πολλοστή φορά) βιώσαμε.

 

Ο Ιλισός, ήταν το μεγαλύτερο ποτάμι που διέσχιζε την Αθήνα.

 

 

Ξεκινούσε από τον Υμηττό, για να καταλήξει στην θάλασσα. Παλιά ήταν ανοικτό. Σήμερα, κυλάει εξ ολοκλήρου υπογείως, κάτω από τη Μιχαλακοπούλου, περνάει από την Βασ. Σοφίας (μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο), συνεχίζει στην Καλλιρρόης, για να καταλήξει μετά την Καλλιθέα στην θάλασσα.

 

Οι Αθηναίοι θεωρούσαν τον Ιλισό, ιερό και στις όχθες του διατηρούσαν βωμούς πολλών θεών, όπου τελούνταν τα Μικρά Μυστήρια, τα οποία σχετίζονταν τόσο με τα Ελευσίνια, όσο και με Διονυσιακές τελετουργίες.

 

Από το ιερό, αυτό, ποτάμι το μόνο που απομένει σήμερα εμφανές είναι η στεγνή και χορταριασμένη κοίτη του, δίπλα στην οποία είναι χτισμένη η Αγία Φωτεινή του Ιλισού. Στον Ιλισό χυνόταν ο Ηριδανός που ξεκινούσε από τον Λυκαβηττό και κατέβαινε από το Κολωνάκι. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Μετρό στην πλατεία Συντάγματος, ανακαλύφθηκε η αρχαία κοίτη του.

 

Ο ποταμός συνεχίζει στις οδούς Μητροπόλεως και Ερμού, στην Αρχαία Αγορά και καταλήγει στον Κεραμεικό.

 

Την κοίτη του Ηριδανού συνάντησε το Μετρό και στο Μοναστηράκι, γεγονός που ανησύχησε ιδιαίτερα τους υπεύθυνους, καθώς το ποτάμι φούσκωσε κάποιες φορές επικίνδυνα κατά τη διάρκεια των εργασιών. Ακόμα και σήμερα, ο υπόγειος ποταμός κατεβάζει 20-30 κυβικά νερού την ώρα, ενώ τις βροχερές μέρες το νερό υπερδιπλασιάζεται και από τα νερά του πλημμυρίζει η Ποικίλη Στοά και η Αρχαία Αγορά.

 

 

 

Από το Λυκαβηττό ξεκινούσε και ο Βοϊδοπνίχτης που χωριζόταν, με ένα μέρος του να περνάει από την οδό Δημοκρίτου και την οδό Ακαδημίας προς το Αρσάκειο.

 

Από τα Τουρκοβούνια ξεκινούσε ο Κυκλόβορος, ένας από τους μεγαλύτερους χειμάρρους της Αθήνας, που έφθανε στο Πεδίον του Άρεως και διαμέσου της οδού Μάρνη κατέληγε στην πλατεία Βάθης. Το Παγκράτι και τον Βύρωνα διέσχιζαν ο Αλασσώνας και το ρέμα «Πήδημα της Γριάς» αντίστοιχα.

 

Στο Φάληρο χύνονταν ο Βουρλοπόταμος (ή Ξηροτάγαρος) και το ρέμα της Πικροδάφνης. Το ρέμα του Ποδονίφτη κυλάει κάθετα τους δήμους Χαλανδρίου, Ψυχικού, Φιλοθέης και Ν. Ιωνίας, διασχίζει υπόγεια τη Λεωφόρο Κηφισίας καταλήγοντας στον Κηφισό.

 

 

Οι πανεπιστημιακές μελέτες συγκρίνουν την σημερινή τσιμεντούπολη με τις παλαιότερες διαμορφώσεις της, όπου γεωργικές εκτάσεις, χωράφια και ποτάμια διέσχιζαν τη γη. Η εικόνα των πανάρχαιων ποταμών που πότιζαν την Αθήνα και απορροφούσαν τα νερά της βροχής έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

 

Έτσι, κάθε φορά που βρέχει λίγο παραπάνω, λόγω των επιχωματώσεων και των αλλοπρόσαλλων οικιστικών σχεδίων, τα υπόγεια ποτάμια «φουσκώνουν» και πλημμυρίζουν ολόκληρες περιοχές υπενθυμίζοντάς μας την μακραίωνη ύπαρξή τους και χλευάζοντας τις όποιες (εκ μέρους μας) προσπάθειες εξαφάνισής τους.

 

Μπαζώθηκαν 800 χιλιόμετρα ρεμάτων.

 

Το κείμενο προέρχεται από παλαιότερο άρθρο του Δημήτρη Λάππα στην “Καθημερινή” και το διαβάσαμε στο» Ποντίκι». Οι φωτογραφίες και η τεκμηρίωση είναι της Δέσποινα Δρεπανιά από την «Αθήνα μέσα στο χρόνο». Μια Αθήνα που σήμερα κυλά υπόγεια, αλλά έρχεται στο φως με την πρώτη νεροποντή. Στην αρχική φωτογραφία απεικονίζεται ο Ιλισσός ποταμός μπροστά στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο το 1900.

 

Διαβάστε όλο το άρθρο: www.mixanitouxronou.gr/bazomeni-athina-pou-simera-kila-ipogia-erchete-sto-fos-tin-proti-neroponti/

 

Click here to view the είδηση

[GEORGE MICHEAL]

τι να πούμε για την τερατούπολη Η μόνη λύση είναι η μεταφορά της πρωτεύουσας ή ένας καταστροφικός σεισμός το Αύγουστο που όλοι λείπουν με υλικές καταστροφές χωρίς νεκρούς  

[GEORGE KARA]

Πολύ ωραίο άρθρο και επίκαιρο, Αλλά τώρα είναι πλέον αργά για δάκρυα...

[jedi.Yannis]

Καλά, σώζεται. Ξυλώνουμε πλακάκια και πλακόστρωτα, τα 2/3 όλων των ακαλύπτων με το στανιό και γεμίζουμε και πεζόδρομους με χώμα και πλάκες αραιά, σαν μονοπάτια....Άμα θέλουμε όλα γίνονται.

[sdim]

Σιγά σιγά θα συνειδητοποιήσουν κάποιο πως το "ποιόν θα πειράξει μια τόση δα παράβαση" έχει συνέπειες.

 

Να ξέρατε πόσα ρέματα ακόμα έχουν κλειστεί και πόσα "ἑξαφανίστηκαν" από τους χάρτες πριν την ώρα τους...

[GEORGE MICHEAL]

Αθήνα μια πόλη που σχεδιάστηκε για το πολύ 200,000 κατοίκους και έφτασε τα 5 εκατομ. με το 60 %  της πόλης χωρίς αρχικό σχεδιασμό αλλά εκ των υστέρων ενώ υπάρχουν ακόμα και εκτός σχεδίου τμήματα μέσα στην πόλη Ακόμα και όπου υπήρχε σχεδιασμός αυτό έγινε στην λογική να γίνουν όσο το δυνατόν περισσότερα οικόπεδα χωρίς κανένα πολεοδομικό κανόνα , όπως στο μέρος που γεννήθηκα και  κατοικούσα μέχρι το 1992 όπου έριξα μαύρη πέτρα και έφυγα (Ν Κόσμο) 

 

Αν με κάποιο τρόπο δεν μειωθεί ο πληθυσμός και κατά επέκταση να αλλάξουν οι όροι δόμησης όταν θα έρθει ο χρόνος να κατεδαφιστούν οι τερατοκατοικίες - πολυκατοικίες ,  δεν πρόκειται ποτέ να αλλάξει αυτή η πόλη ούτε σε 100 χρόνια Υπάρχει και η προσδοκία για ένα μεγάλο σεισμό , αλλά αυτό θα σημαίνει και θύματα επομένως δεν θα το ήθελα (αν και θα ήταν η ιδανική λύση) 

Edited Οκτώβριος 25 , 2014 by GEORGE MICHEAL

[Giorgos1987]

Και καταλήγω μετά από όλες αυτές τις σωστές πληροφορίες που λέει το άρθρο, τώρα ας κάτσουμε με τα ακίνητα και τα οικόπεδα να τα βλέπουμε να μαραζώνουν λόγω έλλειψης χρημάτων για την συντήρηση, να πληρώνουμε ΕΝΦΙΑ και τα μαλλιά της κεφαλής μας και να πλημμυρίζουν με νερά σε κάθε μεγάλη φθινοπωρινή και χειμωνιάτικη βροχή.

 

ΥΓ: Αν δεν είχαμε μπαζώσει ρέματα ποτάμια και παραπόταμους, θα μπορούσαμε να τα είχαμε σε κοινή θέσα μέσα στην πόλη και να τα είχαμε αξιοποιήσει τουριστικά. Όταν ήμουν μικρός θυμάμαι τον Κηφισό κάπου στην Πέτρου Ράλλη, νομίζω το μπάζωσαν μετἀ.

[imhotep]

δεν υπάρχει ελπίδα για την Αθήνα (γενικώς βέβαια είναι παράλογο να "ελπίζει" κανείς)

όλοι θυμούνται τα προβλήματα σε συμπτωματικές "κρίσεις" και τα ξεχνάνε στην επόμενη προβαλλόμενη από τα ΜΜΕ συμφορά

ως πρώην εξαρχιώτης (κι απ' αυτό υπήρξα) ξέρω ότι η ζώνη Ζ.Πηγής-Χ.Τρικούπη ήταν ρέμα 

λεπτομέρειες..

κοντεύουν 50 χρόνια από αυτό

http://www.sadas-pea.gr/archive/2000-2011/esynedrio.htm

αλλά ισχύει μόνο αυτό

[BAS]

Θα διαφωνήσω με τους συναδέλφους .  Είχαμε πλημμύρες και στο παρελθόν , μάλιστα του 1977 την έζησα πολύ καλά μιά και είχαμε θύματα στον Δήμο που μένω .

 

Χτές το πρωί στο μέγκα , μίλησαν από τον τομέα υδραυλικής του ΕΜΠ και είπαν τα αυτονόητα .  

 

Είπαν ότι τα αστικά δίκτυα σχεδιάζονται γιά επαναληψιμότητα 10 χρόνων , ενώ οι Α/Δ γιά 50 χρόνων .

 

Αρα πρακτικά μιά πλημμύρα ανά 10 χρόνια δικαιολογείται , αλλιώς θα έπρεπε να κάνουμε μεγαλύτερου κόστους έργα γιά κινδύνους που μπορεί να μην έρχονταν ποτέ στην διάρκεια ζωής του έργου .

 

Μίλησαν επίσης και γιά την ραγδαιότητα της βροχής που ήταν πολύ μεγάλη .

 

Από την άλλη προφανώς υπάρχουν και προβλήματα , αλλά συνήθως πρόκειται είτε γιά κακές μελέτες , είτε γιά ημιτελή έργα , που αντί να παροχετεύσουν το νερό , του μειώνουν την διατομή .

 

Ακόμα στον χάρτη έχει λάθος, αφού ο Ιλισσός κατεβαίνει την Καλλιθέα και χύνεται δίπλα στον Κηφισσό .

 

Επίσης συνήθως όπου υπήρχε ρέμα υπάρχει αγωγός κάτω από τον δρόμο .

[GEORGE MICHEAL]

Βασίλη αυτή του 1977 την θυμάμαι , γιατί το βράδυ αυτό έπαιζε η ΑΕΚ με την Ντέρμυ Καουντι , κύπελο ΟΥΕΦΑ την χρονιά που πήγε ημιτελικά  και την ώρα του αγώνα διακόπηκε το ρεύμα κατεβήκαμε όλοι στο ακάλυπτο χώρο όπου είχε πλημμυρίσει Αλλά από ότι θυμάμαι δεν έγινε αυτό το κακό ίσως σε κάποιες μεμονωμένες περιοχές με αυθαίρετη δόμηση  , δηλαδή χειμάρρους να ρέουν εντός της πόλης που είδα σε χτεσινά βίντεο