Τεχνοτροπία θεμελίωσης Τεμένους Βαγιαζήτ

[kan62]

Οι ζώνες οπτοπλινθοδομής ξεκίνησαν με το ρωμαϊκό opus mixtum (περίοδος ακμής του στον 2ο μ.χ. αιώνα όταν η πλήρης οπτοπλινθοδομή είχε γίνει πολύ ακριβή).

Όπως κάθε ρωμαϊκή τεχνική είχε σαφώς κατασκευαστικούς λόγους. Συγκεκριμένα παρείχε περίσφιξη και τοπική βελτίωση του υλικού σημειακά ή σε ζώνες της κατασκευής.

Κατελάμβανε όλο το πάχος της διατομής και κυρίως βελτίωνε τις διατομές χυτών τοίχων με τη λογική ζώνης που αποτελούσε ταυτόχρονα διαμήκη και εγκάρσιο οπλισμό.

Παραθέτω μιά λεπτομέρεια που δείχνει την εναλλαγή των στρώσεων από το ρωμαϊκό ωδείο του Δίου (πηγή ΙΜΕ).

Σαφώς η λειτουργία τους μπορεί να παραλληλιστεί με τη λειτουργία σχάρας ξυλοδεσιών όπως σωστά σημειώνει ο Βασίλης.

 

Οι βυζαντινοί, ως καθολικοί διάδοχοι, παρέλαβαν τεχνικές και τις επέκτειναν χωρικά (βλέπε τείχη Κων/πολης). Αργότερα ακολούθησε και η οθωμανική αρχιτεκτονική.

Το συγκεκριμένο μνημείο κτίστηκε σε σημείο και σε χρόνο που υπήρξαν ταυτόχρονα και οι δύο τελευταίες κατασκευαστικές παραδόσεις (14ος).

 

Όμως το συγκεκριμένο τμήμα που αποκαλύπτεται στη συγκεκριμένη τομή δείχνει παλαιότερο του οθωμανικού μνημείου και πολύ βυζαντινό.

Κάτω ακριβώς από τη ζώνη οπτοπλινθοδομής υπάρχει η αφανής θεμελίωση, η ζώνη όμως είναι επιμελημένη και ακριβώς από πάνω της υπάρχει μία πλήρης σειρά πλινθοπερίκλειστης τοιχοποιίας (με εναλλαγή δόμων πωρολίθου και κατακόρυφων πλίνθων).

Επομένως η ζώνη και η υπερκείμενη σειρά ήταν αρχικά κατασκευασμένες ως εμφανείς ... όταν έπαψε να υπάρχει το υπόλοιπο βυζαντινό κτήριο καθαρίστηκε στη στάθμη αυτή και καταχώθηκε για να κρυφτεί η σχετική υποχώρηση του νέου τοίχου.

 

Όλα τα παραπάνω είναι υποθέσεις ... η σχετική έρευνα θα δείξει.

Σε λιγο θα ανεβάσω φωτογραφική λεπτομέρεια από την αποκάλυψη θεμελίων βυζαντινού ναού του 10ου-11ου αιώνα όπου και θα δείτε τις ομοιότητες ...

 

Αλήθεια Βασίλη, γιατί λες ότι δεν έχουν διατυπωθεί εικασίες για προγενέστερο κτήριο ; Στο linκ που παρέθεσες διατυπώνονται ...

[kan62]

Σε λιγο θα ανεβάσω φωτογραφική λεπτομέρεια από την αποκάλυψη θεμελίων βυζαντινού ναού του 10ου-11ου αιώνα όπου και θα δείτε τις ομοιότητες ...

 

[AlexisPap]

Δεν έχω καταλάβει τι αναζητάς τελικά...

 

Η διαφοροποιημένη κατασκευή της θεμελίωσης ήταν κάτι σύνηθες, τόσο στα κοινά κτήρια, όσο και στα μνημειακά.

Με εξαίρεση την καθαρόαιμη ρωμαϊκή περίοδο, και σε μικρότερο βαθμό τα μεγάλα έργα της πρώτης βυζαντινής περιόδου στην ανατολή, η θεμελίωση απασχολεί ελάχιστα τους μαστόρους.

 

Υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις, μέχρι και μέσα στον 18ο και 19ο αιώνα, που γίνονται εντυπωσιακές θεμελιώσεις ακόμη και σε χωρικές κατασκευές (κοιτοστρώσεις με επάλληλες εσχάρες ξυλοδοκών, ανεστραμένα τόξα, ξύλινοι πάσσαλοι, βαθειές θεμελιώσεις κλπ).

Οι εξαιρέσεις αυτές όμως είναι αυτό ακριβώς: Εξαιρέσεις.

Και, ακόμη κι όταν συμβαίνουν, αφορούν μόνο τα κατακόρυφα φορτία, και γίνονται με βάση μία πολύ απλοϊκή αντίληψη περί μηχανικής, που αποζητά την στερεότητα εμπειρικά και χωρίς να την ποσοτικοποιεί.

 

Αν λοιπόν δεν τίθεται ζήτημα φάσεων, ή θέμα οικοδομικού υλικού σε δεύτερη χρήση, ή θέμα κάποιας σπάνιας εξαίρεσης, η διαφοροποίηση στην θεμελίωση πρέπει να εκληφθεί ως επιλογή για την μείωση του κόστους και ως αυτονόητη αδιαφορία για την αισθητική των μη εμφανών τμημάτων της κατασκευής (ξαναλέω, με εξαίρεση την καθαρόαιμη ρωμαϊκή περίοδο).

 

Φυσικά όλα αυτά χρειάζονται έρευνα και τεκμηρίωση. Αλλά η γενική κατεύθυνση δεν μπορεί να απέχει από την γενική εμπειρία. Δεν θα βρεις αναλογίες, κι αν βρεις θα τις βρεις στο τέλος. Δεν θα σε βοηθήσουν αυτές να καταλήξεις.

 

Όσο για τις τελευταίες εικόνες με το πλινθοπερίκλειστο, δεν νομίζω ότι παρουσιάζουν αναλογία με το τέμενος. Κρίνοντας από την φωτογραφία φυσικά, χωρίς να ξέρω από που προέρχονται. Το σχολιάζω αυτό για να επαναλάβω ο,τι έγραψα και παραπάνω: Αρκετοί κάνουν το λάθος να τεκμηριώσουν βασιζόμενοι σε φαινομενικές αναλογίες, ωστόσο η αναλογία είναι κάτι που τεκμηριώνεται και όχι που τεκμηριώνει.

[ΚΑΝΑ]

Δεν έχω καταλάβει τι αναζητάς τελικά...

 

 

Αλέξη 

γνώμες  για το ρόλο αυτής της τεχνοτροπίας 

 

Τελικά μετά την παρέμβαση του kan62 μέσω αναζήτησης "τείχη Κων/λεως"

βρήκα αυτό που εξηγεί το λόγο

[AlexisPap]

Αλλά, αυτό ακριβώς που κάνει το βίντεο είναι το λάθος:
Μολονότι η κεντρική ιδέα είναι σωστή, τα βασικά συμπεράσματα είναι αυθαίρετα:
- Δεν αποδεικνύεται ότι τα συγκεκριμένα δομικά χαρακτηριστικά καθορίζουν την στατική λειτουργία.
- Ακόμη κι αν την καθορίζουν, οι κατασκευαστές της εποχής δεν είχαν βάσιμες μεθόδους για να το γνωρίζουν.
 
Παράδειγμα:
Οι συμπαγείς ζώνες πλινθοδομής των Ρωμαίων με τους παχείς αρμούς έχουν εξαιρετικά χαρακτηριστικά που τα περιέγραψε παραπάνω και ο kan62. Τα χαρακτηριστικά αυτά (μεγάλη αντοχή, συνοχή, διατμητική αντοχή) τα γνώριζαν οι Ρωμαίοι εμπειρικά και διαισθητικά.

Το πως θα τα αξιοποιήσουν όμως αποδοτικά σε έναν εκτεταμένο φορέα δεν το κατείχαν πλήρως, κι αυτό το μαρτυρούν τόσο τα κατάλοιπα μεγαλεπήβολων κατασκευών που έζησαν μόλις λίγους αιώνες πριν καταστραφούν ολοσχερώς, όσο και μεγάλο μέρος από τις σωζόμενες μέχρι σήμερα κατασκευές.

Αναφέρομαι τόσο στην αντοχή των υλικών (πχ το οpus mixtum με λιθόριπτο πυρήνα έχει χειρότερα μηχανικά χαρακτηριστικά από ο,τι με συνεχή διαζώματα, αλλά αυτό δεν φαίνεται να απασχολεί τους Ρωμαίους), όσο και για την μηχανική (κλασσική περίπτωση οι συστηματικές αποτυχίες στην πλευρική αντιστήριξη θολωτών κατασκευών).

Μιλάμε βεβαίως για μία περιοχή της τεχνικής γνώσης που παραμένει εν πολλοίς ανεξιχνίαστη (πχ, γιατί έχτιζαν opus reticulatum που προοριζόταν για επίχριση; ).

 

Επομένως, στην αναζήτηση "του ρόλου αυτής της τεχνοτροπίας", αφενός πρέπει να εξετάσεις αν πρόκειται όντως για τεχνοτροπία, και αφετέρου πρέπει να σκεφτείς με τον τρόπο του μάστορα της εποχής.

 

Όσο για την πραγματική επίδραση στην στατική συμπεριφορά, δύσκολα θα καταλήξεις σε κάποιο συμπέρασμα.

[Directionless]

Πλινθοπερίκλειστη κλασσική (ούτε αμελή, ούτε ατελή) δείχνεις στις φωτογραφίες σου. Δεν ξέρω αν είναι και στην ανατολική πλευρά τραβηγμένες (κόγχες ιερού).

 

(Τα διαβάζω εν τάχει γιατί δεν έχω χρόνο, δεν ξέρω αν το ανέφερε κανείς παραπάνω)

Edited Σεπτέμβριος 2 , 2015 by Directionless

[ΚΑΝΑ]

χθες ένας τοπικός σιδηράς (ΛΟΚ -θέλετε από βλακεία -θέλετε προς εμψύχωση του πληθυσμού της ακριτικής μας πόλης)

πέρασε (μέσα σε 3 λεπτά!)  από τον μπροστινό στο μιναρέ στύλο

 στον απέναντι στύλο καθισμένος πάνω στον πρώτο ελκυστήρα (μήκους τουλάχιστο 36,0μ)

αναπηδώντας σαν βάτραχος και στην ουσία έλκοντας το σώμα του με τα χέρια του

με μόνο ...μέτρο ασφαλείας το κομπόδεμα των ποδιών του κάτω από τον ελκυστήρα 

 

Όσοι πολίτες τον είδαν... έτρεμαν ..και κανείς δεν τόλμησε να τον βγάλει φωτογραφία!

 

 

Edited Ιούνιος 1 , 2016 by ΚΑΝΑ

[AlexisPap]

Παράξενο πράγμα...

Η σιδεριά αυτή δημοπρατήθηκε πριν 2 χρόνια (ίσως και παραπάνω).

Ήταν -αν θυμάμαι καλά- έργο ΕΣΠΑ.

Πως γίνεται να είναι ακόμη υπό κατασκευή;

Edited Ιούνιος 2 , 2016 by AlexisPap

[ΚΑΝΑ]

Αλέξη καλημέρα

..και έλεγα εξ' αρχής τις φωτογραφίες  να τις ...αφιερώσω 

σε σένα στον kan62 και στον terry!

 

καθυστέρησαν μάλλον λόγω της εξωτερικής περιμετρικά του τεμένους  χειρονακτικής  ανασκαφής

πριν προβούν σε πυκνή πασσαλόμπηξη πάνω στην οποία σκυροδετήθηκαν υπέργεια τα θεμέλια

και οι κολώνες έδρασης του μεταλλικού σκελετού    

 

υ.γ Υπόψη ότι τα 4 ζευκτά τα έβαλαν τα 3 σε μια ημέρα και το 1 σε μία άλλη

http://didymoteicho.net/ta-nea-mas/nea-tou-evrou/13446--30-.html

Edited Ιούνιος 2 , 2016 by ΚΑΝΑ

[ΚΑΝΑ]

Βλέπω ότι σχηματίστηκε ένα σχετικό βέλος κάμψης στους ελκυστήρες 

τοποθετήθηκαν οι αμείβοντες

Προφανώς αυτό δεν οφείλεται σε (καμιά)  φόρτιση

αλλά ίσως σε κάποιο μικρό λάθος σχεδίασης ή και τοποθέτησης

των κολωνών ή και των αμειβόντων και ελκυστήρων

Edited Ιούνιος 8 , 2016 by ΚΑΝΑ