Βραβείο Ελλήνων αρχιτεκτόνων με πρόταση για την στεγαστική κάλυψη των προσφύγων

[Engineer]

Τρεις νέοι Έλληνες αρχιτέκτονες, ο Στρατής Σκοπελίτης, η Μαρία Χριστούλια και ο Αλέξανδρος Βαλσαμίδης, κέρδισαν το πρώτο βραβείο σε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό.

 

Οι τρεις αρχιτέκτονες εμπνεύστηκαν από ένα φλέγον ζήτημα της ελληνικής πραγματικότητας, αυτό της αστεγίας, και η λύση που πρότειναν έλαβε την πρώτη θέση.

 

«Πώς μπορεί η Αρχιτεκτονική να απευθυνθεί στους άστεγους;» ήταν το κύριο ερώτημα του διαγωνισμού με τίτλο «Tiny Home Community Competition», που προκήρυξε ο αμερικανικός οργανισμός «Activate14», μια πρωτοβουλία του Αμερικάνικου Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής και του Κέντρου για την Αρχιτεκτονική και το Ντιζάιν, με στόχο την ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου της Αρχιτεκτονικής.

 

Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ, το θέμα του διαγωνισμού αφορούσε στη δημιουργία ενός τύπου κατοικιών με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (προκατασκευασμένες, βιώσιμες, οικονομικά προσιτές λύσεις) που θα φιλοξενήσουν τους άστεγους της πόλης Ράλεϊ, στη Βόρεια Καρολίνα.

 

Ζητήθηκε δε από τους συμμετέχοντες να καταθέσουν ιδέες για τον σχεδιασμό δώδεκα μικρών σπιτιών, έκτασης δώδεκα τετραγωνικών μέτρων το καθένα, σε ένα οικόπεδο που βρίσκεται στα περίχωρα του Ράλεϊ.

 

Η φιλοσοφία του διαγωνισμού ήταν, ότι τα σπίτια αυτά θα έχουν μεταβατικό χαρακτήρα, προκειμένου να είναι ο ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσα στην αστεγία και στη μόνιμη διαμονή, και άρα να στεγάσουν όσους δεν έχουν πού να μείνουν, συμβάλλοντας παράλληλα στην αποκατάσταση των σχέσεων των αστέγων με τον κοινωνικό ιστό.

 

Η Μαρία Χριστούλια, ο Αλέξανδρος Βαλσαμίδης και ο Στρατής Σκοπελίτης, συνιδρυτές της αρχιτεκτονικής ομάδας «Riza3architects» και μέλη της εταιρείας «ΑΕΝΑΟΣ Α.Τ.Ε.», υπέβαλαν συμμετοχή και κατάφεραν να λάβουν το πρώτο βραβείο ανάμεσα σε 100 και πλέον προτάσεις από όλον τον κόσμο.

 

Όπως ανέφερε η κριτική επιτροπή για την ελληνική πρόταση, «αυτό ήταν ένα έργο που θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά». Και αναλύοντας το σκεπτικό της επισήμαινε: «Αυτό το πρότζεκτ είχε τον καλύτερο συνδυασμό της οργάνωσης του χώρου, της χρήσης των κατάλληλων κατασκευαστικών μεθόδων και υλικών και του άρτιου σχεδιασμού των μονάδων κατοικίας. Η προσέγγιση του θέματος ήταν ευαίσθητη στην κλίμακα και τη σύσταση της κοινότητας και σκεφτήκαμε ότι θα τονώσει τη γειτονιά.

 

Οι σχεδιαστές παρουσίασαν μια ισχυρή αίσθηση αστικής ευαισθησίας στις ανάγκες του ατόμου και της κοινωνίας». «Στην Ελλάδα βλέπουμε καθημερινά το ζήτημα της αστεγίας που έθιγε ο διαγωνισμός και γι' αυτό επιλέξαμε να δηλώσουμε συμμετοχή και να δουλέψουμε επάνω σε ένα πρόβλημα σοβαρό σε ελληνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο» παρατηρεί μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Στρατής Σκοπελίτης.

 

Οι αρχιτέκτονες δεν είχαν τη δυνατότητα να επισκεφθούν το Ράλεϊ, ωστόσο μέσα από τη διερεύνηση της ιστορίας, των τοπικών παραδόσεων, της κοινωνικής δομής και των κλιματολογικών συνθηκών της περιοχής διαπίστωσαν ότι παρουσιάζει πολλά κοινά σημεία με την Ελλάδα. Και μπορεί ο διαγωνισμός να αφορούσε στη δημιουργία μιας κοινότητας αστέγων στη Βόρεια Καρολίνα, ωστόσο, όπως εξηγεί ο κ. Σκοπελίτης, η νικητήρια πρόταση θα μπορούσε να έχει εφαρμογή και στην Ελλάδα και να δώσει λύσεις στα κοινωνικά προβλήματα της χώρας.

 

 

 

 

Η ελληνική πρόταση

 

Οι αρχιτέκτονες σχεδίασαν μια κοινότητα που ανοίγεται στην κοντινή γειτονιά και υποστηρίζει τη σύνδεση με τον αστικό ιστό. Η κοινότητα απαρτίζεται από τέσσερις γειτονιές, με τρία σπίτια η κάθε μία. Το κοινόχρηστο κτίριο τοποθετείται κεντρικά στο οικόπεδο και στεγάζει μια κουζίνα, ένα χώρο δραστηριότατων, ένα χώρο μελέτης - βιβλιοθήκη, αποδυτήρια και μπάνια. Γύρω από τα κτίρια βρίσκονται περιβόλια, την καλλιέργεια των οποίων θα αναλάβουν οι κάτοικοι.

 

Ο σχεδιασμός ενός περάσματος που διατρέχει όλο το οικόπεδο, περνώντας δίπλα από τα περιβόλια και διαπερνώντας το κοινόχρηστο κτίριο, σε συνδυασμό με τον προσανατολισμό των σπιτιών, που βλέπουν στο δρόμο, δημιουργούν το απαραίτητο άνοιγμα της κοινότητας προς την πόλη.

 

Το πέρασμα και το κοινόχρηστο κτίριο αρθρώνονται κατά τρόπο τέτοιο που καλεί τους κατοίκους να συναθροίζονται, συνδιοργανώνοντας κοινωνικές δραστηριότητες. Ταυτόχρονα η διάταξη των κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου καθώς και η σχέση τους με το δρόμο είναι τέτοια, ώστε να εξισσοροπεί την έκθεση στο δημόσιο μάτι και να προστατεύει τους χρήστες από το να θεωρηθούν ως ιδρυματοποιημένος πληθυσμός.

 

Πηγή: http://www.lifo.gr/now/greece/76708

 

Click here to view the είδηση

[Didonis]

Υπέροχη λύση.

Συνδυάζει την  αναγκαιότητα την λειτουργικότητα την οικονομία και την αισθητική αξιοποιώντας με ιδιαιτέρα καλό τρόπο και υλικά και εργασία κατασκευής μαζί με την τυποποίηση μεθοδολογίας.

 

Συνοπτικά έμενα μ αρέσει και συγχαρητήρια στους συναδέλφους.

[panos-vicious]

Να μια καλή είδηση, σχετικά με ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα. Μπράβο τους!

Με την ευκαιρία, θυμήθηκα τις "εφήμερες" κατασκευές αυτού του κυρίου, στον οποίο νομίζω πως αξίζουν πολλά συγχαρητήρια.

[mikegad]

Έξοχο πρότζεκτ!

Μπράβο στα παιδιά!!!

[varxo]

επειδή δεν γνωρίζω σε αυτό το project μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια ;

[BAS]

Και εμένα μου αρέσει . Λιτό και δημιουργικό και λειτουργικό .

[atsalovergas]

Πολύ ωραία ιδέα η κατασκευή τοιχοπληρώσεων με συρματοκιβώτια serazanetti. Πέραν του αισθητικού η χρήση τους πρέπει να είναι και πολύ οικονομική.

Edited Σεπτέμβριος 30 , 2015 by atsalovergas

[Didonis]

... μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια ;

ναι

[apier]

επειδή δεν γνωρίζω σε αυτό το project μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια ;

ναι αλλά δεν περνάει ΝΟΚ! Το κρεβάτι θα πρέπει να είναι έπιπλο, γιατί αλλιώς θα το πει σοφίτα η πολεοδομία, και εκτός του θα ελέγχει το εμβαδό θα σου ζητάει και κανονική σκάλα. Άσε τους Η/Υ που είναι πάνω από 20% και θα τους βάλει στη δόμηση. Εννοείται και τα πετροδέματα. Προσβασιμότητα ΑΜΕΑ έχει κατά το ειδικό ΦΕΚ; Εδώ είναι Βαλκάνια δεν είναι παίξε γέλασε

[AlexisPap]

Άλλος ένας διαγωνισμός που αποδεικνύει το χάσμα του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού με την πραγματικότητα.

 

Ο "καλός" σχδιασμός είναι αυτός που αγνοεί το κόστος, τις αντικειμενικές συνθήκες, τις ιδιότητες των υλικών και απαιτήσεις της μηχανικής/οικοδομικής.

Ασχολείται μόνο με τις επιφάνειες, τις αισθητικές ποιότητες και εξασκείται στον βερμπαλισμό. Δηλαδή, το πως να γράφεις με στόμφο και "προσωπικό ύφος" αυτά που διάβασες στο μάθημα την πολεοδομίας, σαν να είναι δικές σου ανακαλύψεις.

Πχ, γράφω:

"Αντιμετωπίσαμε την πρόκληση της δηιουργίας μίας οικιστικής μονάδας με στόχο την παροχή κατοικίας σε αστέγους. Με τον σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου οικισμού, οργανωμένου σε γειτονιές, επιχειρούμε την πολύπλευρη κάλυψη των αναγκών στέγασης ενός ετερόκλητου συνόλου πολιτών, χωρίς να δημιουργούνται συνθήκες "στρατοπέδου" ή γκετοποίησης. Έμφαση δίνεται στα στοιχεία που μπορούν να ενισχύσουν την επικοινωνία, την συνεργασία και την αυτοοργάνωση των κατοίκων: το μέγεθος της γειτονιάς, η οργάνωση του δημόσιου χώρου γύρω από μία τοπική πλατεία - χώρο αναφοράς, η δημιουργία χώρων γεωργικών δραστηριοτήτων που θα τον διαχειρίζεται η ίδια η γειτονιά, μελετήθηκαν πάνω στον άξονα αυτό. Τα κτήρια δημόσιας χρήσης σχεδιάστηκαν ώστε να καλύπτουν το σύνολο των αναγκών των κατοίκων, παρέχοντας -πέρα από την κάλυψη των καθημερινών αναγκών- αθλητικές, πνευματικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, σε έναν πληθυσμό που λόγω της οικονομικής δυσπραγίας αδυνατεί να αναζητήσει αντίστοιχες ευκαιρίες εκτός της οικιστικής μονάδας. Παράλληλα με την επιλογή μιας υψηλής αισθητικής στον σχεδιασμό και με γνώμονα την λειτουργικότητα, ο δημόσιος χώρος αποκτά ποιότητες που θα αποδειχθούν καθοριστικές στην επιτυχή ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών..."

 

Ξέρω, δεν είναι όπως θα το έγραφε ένας αρχιτέκτων, αλλά η γενική εικόνα είναι κάπως έτσι. Δεν πειράζει που είναι κοινοτυπίες. Αρκεί να είναι γραμμένες με ύφος

Δεν πειράζει που δεν έχω ακόμη το σχέδιο. Ούτως ή άλλως τα παραπάνω ισχύουν για κάθε σχέδιο. Και οι στρατώνες όπου περάσαμε κάποιο διάστημα της ζωής μας, έτσι ήταν σχεδιασμένοι. Και το Άουσβιτς -αν το τραβήξεις λίγο- κάπως έτσι ήταν οργανωμένο...

Δεν πειράζει που όλα αυτά δεν είναι η βέλτιστη τεχνικοοικονομικά λύση. Εγώ θα πως ότι φτιάχνονται πολύ φθινά, επειδή μπορούν να γίνουν βιομηχανοποιημένα, και επειδή μπορούν να υπάρξουν οικονομίες κλίμακας, καθώς ο σχεδιασμός μου επιτρέπει την ορθολογικότερη οργάνωση της κατασκευής.

Δεν πειράζει που είναι φθηνότερη και κοινωνικά καλύτερη λύση να αφήσουμε τους ανθρώπους στα σπίτια τους και να επιδοτήσουμε τα δάνειά τους.

Δεν πειράζει που είναι φθηνότερη λύση να μισθώσουμε ήδη υπάρχοντα άδεια σπίτια και να τους βάλουμε μέσα.

Δεν πειράζει που δείχνουμε σχέδια με σαρζανετ, ξύλινες επιφάνειες κλπ. Εμείς θα λέμε ότι είναι φθινά, sustainable, βιοκλιματικά, με μικρό περιβαλλοντικό ίχνος κλπ.

Φυσικά, ο ΝΟΚ, ο ΚΕΝΑΚ, ο ΕΚΩΣ, δεν είναι για αρχιτέκτονες, είναι για μηχανικούς...

 

Αυτήν την αντίληψη περί σχεδιασμού προωθούν δυστυχώς οι περισσότεροι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί. Διότι ο χώρος των αρχιτεκτόνων, που κάποτε είχε κοινωνικά οράματα, αλώθηκε (διά των οραμάτων) από την ιδεολογία του θεάματος. Και πλέον έχει γίνει το απόλυτο άδυτο της "ειδωλολατρίας": Οι θεοί, Καλατράβα, Χαντίντ, Ισοζάκι κλπ. Που τους κρατάει ψηλά ένα διεθνές σταρ-σύστεμ μεγάλων γραφείων, που κάνουν δουλιές δισεκατομυρίων σε όλον τον κόσμο. Και οι πιστοί, οι απόφοιτοι αρχιτεκτονικής, που τους λατρεύουν, λες και υπάρχει περίπτωση να ανέβουν κι αυτοί στο βάθρο της δόξας. Και προσπαθούν να μιμιθούν -στην μικροκλίμακά τους- τον φοβερό τους αρχιτεκτονικό σχεδιασμό...

Edited Οκτώβριος 1 , 2015 by AlexisPap