Οι δασικοί χάρτες αναστατώνουν το Αιγαίο

[Engineer]

Ένα μεγάλο «μπέρδεμα» έχει προκληθεί σε αιγαιοπελαγίτικα νησιά εξαιτίας των δασικών χαρτών. Πάτμος και Σύμη χαρακτηρίστηκαν δασικές σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80%(!), ενώ σε ακόμα τέσσερα νησιά των Κυκλάδων οι δασικές εκτάσεις φαίνεται να ξεπερνούν το 50% της έκτασής τους, προκαλώντας αναστάτωση στους κατοίκους τους και συνακόλουθα μπαράζ ενστάσεων. Όπως προκύπτει, όλα ξεκινούν από την απόφαση να θεωρούνται δασικές οι εκτάσεις με φρύγανα (και επιπλέον στα Δωδεκάνησα κατά τεκμήριο δημόσιες), επιλογή που «επιβλήθηκε» από αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έτσι το υπουργείο Περιβάλλοντος καλείται να διαχειριστεί έναν δυσεπίλυτο γρίφο και μάλιστα εν μέσω προεκλογικής περιόδου.

Οι πρώτοι δασικοί χάρτες στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα εκπονήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, στο πλαίσιο των πρώτων προγραμμάτων του Κτηματολογίου. Αφορούσαν τη μισή Σαντορίνη, τη μισή Μύκονο, τη Σύρο, τη Μήλο, την Κίμωλο, την Πάτμο και τη Σύμη, όμως ουδέποτε αναρτήθηκαν. Σε αυτό συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό ο λεγόμενος «δασοκτόνος» νόμος Δρυ (3208/2003), που άλλαξε τον ορισμό του δάσους (οδηγώντας στο «πάγωμα» όλων των δασικών χαρτών) και λίγα χρόνια αργότερα κρίθηκε αντισυνταγματικός. «Η υπόθεση των δασικών χαρτών ξεκίνησε εκ νέου το 2013 με την επικαιροποίηση του δασικού χάρτη για τη μισή Σαντορίνη. Ο χάρτης αναρτήθηκε και κυρώθηκε με τις τότε προδιαγραφές οι οποίες είναι διαφορετικές από τις σημερινές – για παράδειγμα, δεν περιλαμβάνονταν οι χορτολιβαδικές εκτάσεις», εξηγεί στην εφημερίδα «Καθημερινή» η Αρτεμις Αλεξιάδου, γενική διευθύντρια Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου. «Ακολούθως, με το νέο θεσμικό πλαίσιο επικαιροποιήσαμε το 2017 όλους τους χάρτες και εκπονήσαμε το υπόλοιπο Μυκόνου και Σαντορίνης, καθώς και τους χάρτες Σικίνου, Φολεγάνδρου και Ανάφης και τους αναρτήσαμε».

Τα παρατράγουδα

Οταν οι χάρτες αναρτήθηκαν, ξεκίνησαν... τα παρατράγουδα. Στη Σύμη, αμιγώς δασικές εκτάσεις χαρακτηρίστηκαν 56.000 στρέμματα, ενώ ακόμα 1.000 στρέμματα ήταν δασωμένοι αγροί, εκχερσωμένες εκτάσεις και αναδασωτέα. Ετσι, σε ποσοστό 89,5% ο δασικός χάρτης ήταν «πράσινος». Αντίστοιχα στην Πάτμο, 30.200 στρέμματα από τα 39.800 στρέμματα του δασικού χάρτη, ενώ ακόμα 3.000 στρέμματα ήταν δασωμένοι αγροί, εκχερσωμένες εκτάσεις και αναδασωτέα. Οπερ συνεπάγεται ότι έχει δασική μορφή το 83,2% του χάρτη.

Ομως και στις Κυκλάδες σε τέσσερα νησιά οι δασικές εκτάσεις ξεπέρασαν το 50%. Ετσι στη Σίφνο χαρακτηρίστηκε δασικό το 56,4%, στην Κίμωλο το 55,8%, στη Μήλο το 55% και στη Σίκινο το 52,8% (συνυπολογίζοντας όλες δάση, εκχερσωμένες εκτάσεις, δασωμένους αγρούς και αναδασωτέα). Με δεδομένο ότι αν μια έκταση χαρακτηριστεί δασική υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί στη χρήση της (λ.χ. απαγορεύεται η δόμηση) ένας σημαντικός αριθμός αντιρρήσεων κατατέθηκε στην Πάτμο, στην Κίμωλο και στη Μήλο.

Οπως είναι επόμενο, η Αυτοδιοίκηση στις περιοχές αυτές πιστεύει ότι έχει επέλθει καταστροφή. «Ο δασικός χάρτης είναι αιτία να μην έρθει ποτέ η ανάπτυξη», λέει ο δήμαρχος Σύμης, Λευτέρης Παπαλοδούκας. «Βγήκε σχεδόν όλο το νησί δασικό και λένε στον κόσμο να βάλει ξανά το χέρι στην τσέπη και να πληρώνει δικηγόρους. Πρέπει να αποσύρουν τους χάρτες και να ενισχύσουν και τη Διεύθυνση Δασών στη Ρόδο με προσωπικό γιατί είναι ελάχιστοι και δεν προχωρά τίποτα». «Ολοι θέλουμε τους δασικούς χάρτες, αλλά για να λύσουν, όχι να δημιουργήσουν προβλήματα», λέει ο δήμαρχος Μήλου, Γεράσιμος Δαμουλάκης. «Το νησί μας έχει αλματώδη τουριστική ανάπτυξη και τώρα οι επενδυτές φοβούνται να πλησιάσουν. Εχουν “παγώσει” όλες οι αγοραπωλησίες. Επιπλέον, οι πολίτες καλούνται να αποδείξουν στα δικαστήρια ότι τους ανήκουν οι περιουσίες που εκμεταλλεύονται 40 και 50 χρόνια, για τις οποίες πληρώνουν φόρους. Με ποιο δικαίωμα έρχονται να μας πούνε ότι τα φρύγανα είναι δάση, ισχυριζόμενοι ότι αγαπούν τον τόπο μας περισσότερο από εμάς;

Ο δασικός χάρτης πρέπει να απεικονίζει την πραγματικότητα».

Γιατί οι εκτάσεις με πυκνά φρύγανα θεωρούνται δάση

Λύση στο πρόβλημα των νησιών με έμμεσο τρόπο φαίνεται ότι επιδιώκει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Αιτία, η ανελαστικότητα που προκαλούν αποφάσεις του ΣτΕ για το θέμα. Στην «Ελληνικό Κτηματολόγιο» την υπόθεση έχει παρακολουθήσει η αντιπρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου Νατάσα Βαρουχάκη, που υπηρέτησε για 7 χρόνια ως δασολόγος στη Διεύθυνση Δασών Κυκλάδων. «Το ζήτημα ξεκίνησε μετά τον ν.4280/14 και το διάταγμα 32/2016. Ο νόμος όρισε ότι τα δημόσια χορτολίβαδα πρέπει να προστατεύονται όπως οι δασικές εκτάσεις, ενώ το διάταγμα ότι οι πυκνές φρυγανικές εκτάσεις πρέπει να λογίζονται ως δασικές. Ετσι, ενώ μέχρι το 2013 οι φρυγανικές εκτάσεις λογίζονταν ως χορτολιβαδικές, το Π.Δ. του 2016 όρισε ότι χορτολιβαδικά οικοσυστήματα είναι μόνο τα “μη ξυλώδη” φρύγανα. Kατόπιν αυτού, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ζήτησε όλες οι εκτάσεις με ξυλώδη βλάστηση (άρα και τα φρύγανα) να χαρακτηριστούν δάση. Το μεγάλο κοινωνικό ζήτημα είναι κατά τη γνώμη μου ότι οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και στους εγκαταλελειμμένους αγρούς, με αποτέλεσμα αφενός μεν σε έναν αγρό που δεν καλλιεργείται, η ύπαρξη έστω λίγων φρυγάνων να τον καθιστά “δασωμένο” και αφετέρου δε να τίθεται σε αμφισβήτηση η ιδιοκτησία των πολιτών, καθώς οι υπηρεσίες οφείλουν με βάση τον νόμο και τις εγκυκλίους να θεωρούν και τις εκτάσεις αυτές κατά τεκμήριο δημόσιες, ακόμα και στις Κυκλάδες, που δεν ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου».

Το παράδοξο είναι ότι οι δύο αρμόδιες διευθύνσεις δασών λειτούργησαν διαφορετικά. «Στα Δωδεκάνησα τηρήθηκε πιο αυστηρά το γράμμα του νόμου και όλες οι φρυγανικές εκτάσεις καταγράφηκαν ως δασικές. Στις Κυκλάδες αντίθετα τις ανήρτησαν ως χορτολιβαδικές, όπως παλιά».

Η Πολιτεία δείχνει σε αυτή τη φάση να αντιμετωπίζει το ζήτημα με έμμεσο τρόπο. «Η εικόνα που έχουμε μέχρι στιγμής είναι ότι οι Επιτροπές Αντιρρήσεων χαρακτηρίζουν χορτολιβαδικά τα δασωμένα χωράφια και έτσι δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία», λέει ο Δημήτρης Ντινόκας, δασολόγος και σύμβουλος της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. «Οι ντόπιοι έχουν δίκιο να φωνάζουν για τους δασωμένους αγρούς. Η Πολιτεία πρέπει να δείξει ιδιαίτερη προσοχή: ούτε να δεχθεί ανύπαρκτα χρυσόβουλα και τίτλους, αλλά και να μην εξαντλήσει την αυστηρότητά της στην παραμεθόριο».

Προ ημερών, το Τεχνικό Επιμελητήριο παρενέβη στην υπόθεση, εστιάζοντας στο ιδιοκτησιακό ζήτημα. «Με τη διάταξη περί δημοσίων χορτολιβαδικών εκτάσεων, τα δασαρχεία άρχισαν να αμφισβητούν πατρογονικές ιδιοκτησίες ιδιωτών, που πρέπει πλέον να στραφούν στα δικαστήρια», λέει ο επικεφαλής του ΤΕΕ Δωδεκανήσου, Αντώνης Γιαννικούρης. «Δεν νομίζω ότι έχει συμβεί κάτι πιο παράλογο τα τελευταία χρόνια».

«Νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη σύγχυση και πολιτική εκμετάλλευση στο θέμα. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να αποσαφηνιστεί ποια είδη βλάστησης θέλουμε να χαρακτηρίζουν τα χορτολιβαδικά κι αν πρέπει τα φρύγανα να περιλαμβάνονται σε αυτά», λέει ο Νίκος Χλύκας, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Μελετητών - Γεωτεχνικών. «Και να κλείσει οριστικά η υπόθεση της διεκδίκησης από το Δημόσιο εκτάσεων στις Κυκλάδες».

«Κατά τη γνώμη μου, οι φρυγανικές εκτάσεις πρέπει να αποτελέσουν μια νέα, ξεχωριστή κατηγορία, με ειδικούς όρους προστασίας και να μην ταυτίζονται με τα δάση. Επίσης, να εξαιρεθούν οι εγκαταλελειμμένοι αγροί με φρυγανική βλάστηση από τις διατάξεις περί δασωμένων αγρών», λέει η κ. Βαρουχάκη. «Το να οριστούν ως δασικοί οι δασωμένοι με φρύγανα αγροί ήταν κατά τη γνώμη μου υπερβολική κίνηση», λέει η κ. Αλεξιάδου στην εφημερίδα. «Βάζει τον πολίτη σε δυσμενή θέση», προσθέτει.

Το καλοκαίρι ακολουθεί η ανάρτηση των δασικών χαρτών Κέας, Κύθνου, Τήνου και Σερίφου.

View full είδηση

[avgoust]

Είναι λάθος το όλο θέμα με τα δάση.
Οι ανθρώπινες κοινωνίες αλλάζουν. Οι ανάγκες το ίδιο , ο πληθυσμός αυξάνεται , μετακινείται.

Κρίνουν με α/φ του 1938 και του 1945  το 2019. Πόση βλακεία. Πάλι καλά που δεν παίρνουν στοιχεία και από τον Ηρόδοτο..
Δεν μπορείς να έχεις τόσο μονοκόμματο πλαίσιο προστασίας. Είναι μεγάλο λάθος.

Edited Μάρτιος 5 , 2019 by avgoust

[zulumpo]

Ορίσανε το φρύγανα ως δάση, την μάπα τους την έχουν δεί που είναι σαν τον αμαζόνιο?

Και για να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους, πρώτα ήταν τα αυθαίρετα.., θυμάστε με τις περιβόητες απαγορεύσεις μεταβίβασης για το παραμικρό.. περάσανε κάτι μήνες το αλλάξανε...Τώρα ήρθαν να ορίσουν αυτή την βλακεία άγνωστο με πια λογική... (να κάνω μια υπόθεση) της ολοκληρωτικής διάλυσης της ελληνικής κοινωνίας? όπως λένε οι χωριάτες στα μέρη μας ούτε η μάνα τους δεν θα τους ξέρει την επομένη των εκλογών...

[avgoust]

Εχουμε ξαναπει. Η υποκρισία περισσεύει και είναι διακομματική και διαχρονική.
Ολοι πάλι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους αλλά όταν τους πεις τι πρέπει να γίνει το στρίβουν.

Ο μόνος που τόλμησε ήταν ο ( συνάδελφος ΠΜ ) Γ. Σουφλιάς που τελικά δεν στηρίχτηκε.

Ιδού :

2003: Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ - Αντιπολίτευση ΝΔ

Καθημερινή :
"Με 151 ψήφους, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του πρωθυπουργού κ. K. Σημίτη, έναντι 134 και 1 «παρών» του κ. Στ. Παπαθεμελή, το ΠΑΣΟΚ ψήφισε χθες στη Βουλή το δασοκτόνο νομοσχέδιο του υπουργείου Γεωργίας, με το οποίο οδηγούνται σε αποχαρακτηρισμό εκατομμύρια στρέμματα δασικές εκτάσεις, όπως καταγγέλλουν επί εβδομάδες όλοι οι επιστημονικοί φορείς και τα κόμματα της αντιπολίτευσης."

2007 : Κυβέρνηση ΝΔ- Αντιπολίτευση ΠΑΣΟΚ
"..Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή ΚΚΕ Ορέστη Κολοζώφ για τα δάση, ο κ. Σουφλιάς είπε χαρακτηριστικά: "Πρέπει να μάθουμε να μην υποκρινόμαστε, δε θα συντάξουμε ποτέ δασικούς χάρτες εάν επιμείνουμε στην αρχή Άπαξ Δάσος, Πάντα Δάσος"..."

2008 : Κυβέρνηση ΝΔ- Αντιπολίτευση ΠΑΣΟΚ

"Στις αεροφωτογραφίες του 1960 ως βάση για την κατάρτιση των δασικών χαρτών της χώρας εμμένει ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς, καλώντας όλα τα κόμματα και τους επιστημονικούς φορείς να συμφωνήσουν με αυτή την πρόταση. ......στο παρελθόν δεν είχε διστάσει να μιλήσει ακόμα και για τις αεροφωτογραφίες του 1975, προκαλώντας «σεισμό» στα αντίπαλα πολιτικά στρατόπεδα και στους επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ακόμα και τα φωτογραφικά ντοκουμέντα του 1960 ευνοούν τους καταπατητές....

Χαρακτήρισε τεράστια υποκρισία τη χρήση των αεροφωτογραφιών του 1945, που με βάση το ισχύον καθεστώς χαρακτηρίζεται μια περιοχή δάσος, και τόνισε ότι εάν ισχύσει αυτό θα πρέπει να κατεδαφιστεί ένα μεγάλο τμήμα της Αττικής "

"Σχολιάζοντας τις δηλώσεις του κ. Γιώργου Σουφλιά, το ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για αναθεώρηση του άρθρου 24 «από την πίσω πόρτα» και δηλώνει κατηγορηματικά ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αεροφωτογραφίες του 1945 ώστε να προστατευτούν οι δασικές εκτάσεις, να μη νομιμοποιηθούν οι αυθαιρεσίες και να αποφευχθεί η μαζική απένταξη δασών"

2014 : Κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Αντιπολίτευση ΣΥΡΙΖΑ

"Ο δασοκτόνος νόμος 4280 ψηφίστηκε από τη συγκυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, με υπουργό Περιβάλλοντος τον Ι. Μανιάτη και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ στις 8.8.2014. Επί υπουργίας Μανιάτη και με τη συγκατάθεση του Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος, εκδόθηκαν αρκετές εφαρμοστικές εγκύκλιοι πολύ σοβαρών αντιδασικών διατάξεων"


2017 : Kυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ  αντιπολίτευση όλοι οι άλλοι

" Νομιμοποιούν καταπατημένες εκτάσεις ακόμα και σε εθνικούς δρυμούς, σε πάρκα και άλση και σε υδροβιότοπους υδροβιότοπους . Επιδιώκουν να προκαταλάβουν την απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ για τις περιβόητες οικιστικές πυκνώσεις"

Και επειδή έχουμε πει πάμπολες φορές ότι το θέμα είναι σ-υ-ν-τ-α-γ-μ-α-τ-ι-κ-ό  , και όλα τα άλλα είναι λόγια του αέρα , ορίστε η τύχη του επίσης "δασοκτόνου" Ν.3208/2003 :

" Ενός νόμου που οι διατάξεις του άρθρου 1 άλλαζαν τον ορισμό του δάσους και κρίθηκαν αντισυνταγματικές, μαζί με αυτές του νόμου 3147/2003, από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣΤΕ 32/2013), μετά από αίτηση του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου. Κατά την κρίση του ανώτατου δικαστηρίου, ο ορισμός του δάσους ή των δασικών εκτάσεων στα νομοθετήματα 3208/2003 και 3147/2003  γίνεται με τρόπο που προσκρούει ευθέως στο άρθρο 24 του Συντάγματος και στην υπό αυτό ερμηνευτική δήλωση." 

Edited Μάρτιος 5 , 2019 by avgoust