Με παράλογα υψηλές εκπτώσεις οι αναθέσεις δημοσίων έργων

[Engineer]

Στο 57% των φετινών διαγωνισμών οι εκπτώσεις που προσφέρθηκαν ξεπέρασαν το 50%, ενώ οι ίδιες οι ενώσεις των εργοληπτών ζητούν παρέμβαση του υπουργείου για να σταματήσει το φαινόμενο.

Το πρώτο εξάμηνο του 2020 κλείνει με ελάχιστους διαγωνισμούς δημοσίων έργων αν και υποτίθεται πως κορυφώνεται το ΕΣΠΑ. Τα στοιχεία από τους 87 διαγωνισμούς στους οποίους κατατέθηκαν προσφορές από την αρχή του έτους δείχνουν πως η κατάσταση με τις εκπτώσεις που προσφέρουν οι τεχνικές εταιρείες έχει ξεφύγει και πως είναι άμεση η ανάγκη παρέμβασης.

Τα ποσοστά θυμίζουν έντονα τα τέλη της δεκαετίας του ’90 όταν και χρεοκόπησε πλήθος ισχυρών εταιρειών εξαιτίας των παράλογα υψηλών εκπτώσεων που τίναξαν στον αέρα πλήθος έργων. Γι’ αυτό το λόγο στο υπουργείο Υποδομών ετοιμάζουν νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα ενταχθεί στις αλλαγές του πολυνομοσχεδίου για τις κρατικές προμήθειες.

 Όμως, παρά τις πολυετείς εξαγγελίες, οι απίστευτα υψηλές εκπτώσεις στα έργα συνεχίζονται φαινόμενο που δείχνει είτε πως τα τιμολόγια με τα οποία καθορίζονται οι προϋπολογισμοί είναι απαρχαιωμένα και τυχαία, είτε πως υπάρχει συναλλαγή μεταξύ εργολάβων και υπηρεσίας. Δηλαδή, οι εργολάβοι καταθέτουν απίστευτες εκπτώσεις γιατί θεωρούν πως «θα τα βρουν» στη συνέχεια με την κρατική υπηρεσία και ο προϋπολογισμός του έργου θα αλλάξει.

Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός πως στο 57% των έργων στα οποία υπήρξαν φέτος προσφορές (50 στα 87), όπως καταγράφονται στη βάση δεδομένων του εργοληπτικού συνδέσμου ΣΑΤΕ, οι εκπτώσεις είναι άνω του 50%, δηλαδή οι εργολάβοι δηλώνουν πως θα κατασκευάσουν την εργολαβία με τα μισά λεφτά. Στα 15 διαγωνισμούς μάλιστα ο μειοδότης προσέφερε έκπτωση άνω του 60%!

Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα παραδείγματα:

• Στο διαγωνισμό για την επέκταση δημοτικού φωτισμού στη Γλυφάδα, προϋπολογισμού τριών εκατ. ευρώ, ο μειοδότης (ΦΡΑΤΕΚ ΑΕ) προσέφερε έκπτωση 68,91% και η υπηρεσία τον επιβράβευσε καθώς τον επέλεξε ως ανάδοχο.
• Στο διαγωνισμό για βελτιώσεις κτιρίων και σχολείων του δήμου Αθηναίων, στη 2η και 3η δημοτική κοινότητα, ο προϋπολογισμός ήταν 7,5 εκατ. ευρώ και ο μειοδότης (Latern Construction) προσέφερε έκπτωση 68,11%! Η ίδια εταιρεία προσέφερε έκπτωση 65,16% για αντίστοιχα έργα στην 6η και 7η δημοτική κοινότητα του δήμου Αθηναίων.
• Σε διαγωνισμό της περιφέρειας Πελοποννήσου για ασφαλτόστρωση επαρχιακής οδού, με προϋπολογισμό 1,16 εκατ. ευρώ, ο μειοδότης (Γενική Ασφαλτικών) προσέφερε έκπτωση 68,11%.
• Προβληματισμό προκάλεσαν στο υπουργείο και οι τεράστιες εκπτώσεις στους διαγωνισμούς, ύψους κοντά στα 150 εκατ. ευρώ, για την ελαφριά συντήρηση της Εγνατίας Οδού για τα επόμενα χρόνια. Μειοδότης στους δύο διαγωνισμούς – για το ανατολικό και το δυτικό τμήμα – ήταν η ΑΚΤΩΡ με εκπτώσεις άνω του 65%. 
• Σε άλλο διαγωνισμό της Εγνατία Οδός ΑΕ για τη  «Βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας στον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης - Πολυγύρου, Τμήμα Θέρμη -Γαλάτιστα», προϋπολογισμού 29 εκατ. ευρώ, μειοδότης ήταν η Intrakat με έκπτωση 51,64%.

Η βροχή υψηλών εκπτώσεων συνεχίζεται την ίδια ώρα που οι εργοληπτικές οργανώσεις, στις οποίες συμμετέχουν οι εταιρείες που καταθέτουν τις παράλογα χαμηλές προσφορές, ζητούν την παρέμβαση του υπουργείου...

View full είδηση

[bilya63]

όσο οι διαγωνισμοί στην Ελλάδα δεν γίνονται με επιτροπές όπου αξιολογούν κ την ποιότητα που προσφέρει η εταιρεία ο κάθε κατσαπλιάς εργολάβος θα κάνει τέτοιες γελοίες εκπτώσεις.  Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχεις έργα μισά οπού οι εργολάβοι προφανως δεν βγαίνουν, διαγωνισμοί στους διαγωνισμούς γιατί τα έργα δεν ξεκίνησαν ποτέ κ κερασάκι δικαστήρια μεταξυ αναδοχών εταιριών κ το κράτος. 

Τόσο χρήμα πετάμενο σε γραφειοκρατικες διαδικασίες γιατί οι δήμοι κ το κράτος δεν μπορεί να κάνει ένα σωστό budget κ να βάλει κανόνες στους διαγωνισμούς. Βέβαια το ΤΕΕ αντί να ασχολείται με το πως θα στηρίζει την κυβέρνηση για να κάνουν πολιτικη καριέρα μερικοί θα μπορούσε να βάλει τέλος σε όλα αυτά.

Στην εταιρεία όπου δουλεύω στο UK αν δούμε προσφορά για έργο με πάνω απο 5-10% απόκλιση απο τον επόμενο μας κάνει να αναρωτιόμαστε γιατί είναι πιο φθηνός από τους άλλους. 

[NeckBreaker]

Το πρόβλημα είναι σύνθετο και θέλει τόλμη και ριζοσπαστικές κινήσεις για να λυθεί. Έως τον 8/2014 με τις πρόσθετες εγγυήσεις για έκπτωση πάνω από 12%, η μειοδοσία δούλευε σχετικά καλά αλλά με υπερβολικό ρίσκο για τον ανάδοχο λόγω των υπερβολικών εγγυήσεων. Η λύση έπρεπε να είναι μία λελογισμένη μείωση των πρόσθετων εγγυητικών για εκπτώσεις άνω του 30-40% αλλά σε κάθε περίπτωση η διατήρησή τους. Αυτό με συνδυασμό αυτόματων αποκλεισμών όταν πχ 3-4 δίνουν 55% και ένας δίνει 62% θα βελτίωνε αισθητά την κατάσταση. Η λύση της ολικής κατάργησης των πρόσθετων εγγυήσεων και η διατήρηση μίας αστείας εγγυητικής 5% στο ύψος της σύμβασης διέλυσε την κατάσταση. Πλήθος κατσαπλιάδων επιδόθηκαν σε κρεσέντο μειοδοσίας με αποτέλεσμα σε πάμπολλες περιπτώσεις να επιλέγουν να παρατάνε τα έργα αν στραβώσουν και να χάνουν την εγγυητική. Η υιοθέτηση λύσης μαθηματικού τύπου μπορεί να δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για τα έργα και τους αναδόχους (μεγαλύτερο κέρδος από τη μία, πιο γρήγορη υλοποίηση από την άλλη και με λιγότερη γκρίνια) αλλά δεν εξασφαλίζει το αξιοκρατικό του πράγματος. Η σύνθετη λύση που θα πρότεινα (και έχω προτείνει) είναι επικαιροποίηση των τιμολογίων, μειοδοσία με αυτόματους κόφτες προς τα πάνω και προς τα κάτω και επαναφορά λογικών πρόσθετων εγγυήσεων. Αν τελικά προωθηθεί κάτι κοντά στη λογική του μαθηματικού τύπου θα πρέπει και πάλι να έχει αυτόματους κόφτες προς τα πάνω και προς τα κάτω προκειμένου να εξασφαλιστεί σε κάποιο βαθμό η αξιοκρατία, αν και θα είναι πολύ δύσκολο.

[tetris]

Το πρόβλημα δεν είναι οι μεγάλες εκπτώσεις, αλλά η ποιότητα του παραδοτέου. Κι εκεί ακριβώς πρέπει να εστιάσει η διοίκηση. Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό, είναι αφενός μεν η αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας, αφετέρου δε, ο διαρκής (εφ' όρου ζωής) έλεγχος των εμπλεκομένων δημοσίων λειτουργών. Επί πλέον, θα πρέπει να ελέγχεται και η αρτιότητα των μελετών, με ποινές για τους μελετητές όταν υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις κατά την υλοποίηση.

Από τη στιγμή που όλα τα ανωτέρω λειτουργήσουν πλήρως (όπως είναι φυσικό σε ένα ευνομούμενο κράτος), το πρόβλημα θα λυθεί.

υ.γ. Για την ιστορία αναφέρω πως, αν δημοπρατηθεί το ίδιο έργο με δύο διαφορετικούς τρόπους (ενιαίο ποσοστό και κατ' αποκοπήν τίμημα) η διαφορά των εκπτώσεων θα είναι τεράστια

[NeckBreaker]

@tetris Το θέμα των μελετών που θίγεις είναι ένα κεφάλαιο από μόνο του. Έχεις απόλυτο δίκιο ότι πρέπει να υπάρχει ευθύνη για τους μελετητές, τι γίνεται όμως στην περίπτωση (που είναι το 80-90% των έργων) που οι μελέτες γίνονται από τους ίδιους τους υπαλλήλους της αναθέτουσας αρχής; γιατί εκεί είναι το πρόβλημα συνήθως.

Όσον αφορά την ποιότητα του παραδοτέου το καλύτερο θα ήταν να διαπιστώνεται από πραγματικά αντικειμενικούς παράγοντες εκτός της αναθέτουσας αρχής και ιδανικά με μία αναλογία ιδιωτών-δημοσίων υπαλλήλων. Κάτι τέτοιο προσπαθεί να εισαχθεί τώρα με τους ιδιώτες επιμετρητές αρχικά και στη συνέχεια τους ιδιώτες γενικώς στην παραγωγή των δημοσίων έργων αλλά ακόμα δεν έχει γίνει κάτι επί της ουσίας.

[TBD]

27 λεπτά πριν, tetris said:

υ.γ. Για την ιστορία αναφέρω πως, αν δημοπρατηθεί το ίδιο έργο με δύο διαφορετικούς τρόπους (ενιαίο ποσοστό και κατ' αποκοπήν τίμημα) η διαφορά των εκπτώσεων θα είναι τεράστια

Γιατί αυτό;

Συμφωνώ κατά τα άλλα με αυτά που είπες περί παραδοτέου έργου.

Ιδιωτική επίβλεψη κατά τα πρότυπα των ελεγκτών δόμησης ίσως να άλλαζε την κατάσταση.

[tetris]

14 ώρες πριν, TBD said:

Γιατί αυτό;

...

Μα είναι απλό

Στο "κατ' αποκοπήν τίμημα" δεν μπορείς να "παίξεις" με τις ποσότητες, άρα δεν μπορεί να υπάρξει συναλλαγή. Έχεις να εκτελέσεις ένα συγκεκριμένο "πακέτο", και το μόνο που κάνει ο επιβλέπων είναι να ελέγχει την ορθή εφαρμογή των μελετών. Επιμετρήσεις ποσοτήτων δεν γίνονται, αλλά υπάρχουν διακριτά στάδια με συγκεκριμένο τίμημα.

Βέβαια, αυτό απαιτεί άψογες μελέτες, γιαυτό και εφαρμοζόταν μόνο στα οικοδομικά έργα 

[TBD]

Α μάλιστα, οκ. Δεν έχω κάνει ποτέ έργο με "κατ' αποκοπήν τίμημα", αλλά, όπως λες κι εσύ, έχοντας δει ελληνικές μελέτες μου φαντάζει τουλάχιστον κωμικό αυτό το σύστημα για τα εδώ δεδομένα.

Αυτός ήταν και ο λόγος που είχαν βάλει εξάλλου και τα όρια για αλλαγές εργασιών - 20% στην ομάδα, 10% στον προϋπολογισμό -  στους ανακεφαλαιωτικούς: παλιά ξεκινούσαν να κάνουν γυμναστήριο και έκαναν τελικά αγροτική οδοποιΐα...

 

[nikmmech]

Μια από τις αναφερόμενες εταιρείες του άρθρου, ήταν μεταξύ των αναδόχων αναβάθμισης των κόμβων της εσωτερικής περιφερειακής οδού Θεσσαλονίκης. Σχετικά πρόσφατα, παραδόθηκαν μια αερογέφυρα και οι ανισόπεδοι κόμβοι (με υπογειοποιημένα τμήματα της οδού) Ευόσμου, Ηλιούπολης και Ευκαρπίας. Πρόκειται πραγματικά για ένα κατασκευαστικό αίσχος, γεμάτο κακοτεχνίες. Λανθασμένες κλίσεις, επικίνδυνες διαγραμμίσεις, κακή χωροθέτηση πληροφοριακών πινακίδων, λωρίδες επιτάχυνσης και επιβράδυνσης επικίνδυνες (αυτό βέβαια, υποθέτω ότι δεν αφορά τόσο την κατασκευή όσο τις μελέτες), τοιχεία από οπλισμένο σκυρόδεμα με αποκαταστάσεις των "κουφωμάτων" γεμάτες προχειρότητα και κυρίως η ποιότητα του οδοστρώμματος θυμίζει κατασκευές γεμάτες μπαλώματα, αφού η επιπεδότητά του είναι πραγματικά εκτός κάθε προδιαγραφής.

Θα έπρεπε να ντρέπονται όσοι επέστρεψαν να παραδοθεί στην κυκλοφορία το σύνολο αυτών των έργων. Είναι υπεύθυνοι για τα δυστυχήματα που θα προκληθούν και για τις ανθρώπινες ζωές που χαθούν, από τις σοβαρότατες κακοτεχνίες που υπάρχουν .

Edited Ιούνιος 4 , 2020 by nikmmech

[gnusselt]

Εμπειρία σε δημόσια έργα: 14 έτη.

1) Οι σχέσεις εργολάβου και υπηρεσίας, όπου ο εργολάβος παραδίδει στην υπηρεσία έτοιμα τεύχη ενός έργου που θα δημοπρατηθεί. Ο εργολάβος ξέρει τις σωστές ποσότητες, αλλά στον προϋπολογισμό τις ανεβάζει. Έτσι μπορεί να δώσει έκπτωση 60% και να πάρει το έργο με πραγματικό κέρδος. Έτσι φαίνεται ότι και η υπηρεσία βγάζει έργα στον αέρα και κάνει δουλειά ενώ κι ο εργολάβος έχει κέρδος. Οπότε, όλοι είναι ευχαριστημένοι.

2) Υπάρχει η διαδικασία προσφοράς με ποιοτικό έλεγχο, αλλά απαιτεί πολύ χρόνο από υπηρεσίες που δεν έχουν είτε χρόνο, είτε δυναμικό, είτε γνώσεις να το οργανώσουν.

Η λύση της ΜΕΛΕΤΗΣ-ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ δεν έχει αξιόπιστη βαθμολογία, εφόσον βαθμολογούνται υποκειμενικά.

3) Η χαρά του εργολάβου είναι οι κακές μελέτες ή καλύτερα η ανυπαρξία μελετών. Έτσι μπορεί να καλεί την τεχνική των ΝΕΩΝ ΤΙΜΩΝ και να χρεώνει στην ουσία ό,τι θέλει, το οποίο μπορεί να απαιτείται για να ολοκληρωθεί το έργο και πρέπει να γίνει, αλλά με τιμές που τελικά καθορίζει ο εργολάβος.   Εγώ, προσωπικά, έμαθα μελέτες επάνω στα δημόσια έργα, σε εγκαταστάσεις κλιματισμού, σε οδοφωτισμούς, σε απλά κτιριακά, σε Υ/Σ. Έχεις μια τεχνική περιγραφή ως υπόβαθρο και εκεί κτίζεις τη μελέτη και το κέρδος του εργολάβου.

4) Γνωστή υπηρεσία που χτίζει σχολεία, βγάζει ακόμα έργα των 500.000 σαν ΕΝΑ ΤΕΜΑΧΙΟ.  Αυτό πρέπει να σταματήσει !!!

5) Ας πληρώνονται πλέον οι μελετητές !!!    Είναι αστείο να πέρνει κάποιος μόνο 5.000 ευρώ για μελέτη Η/Μ ενός μεγάλου σχολικού συγκροτήματος.

 

Edited Ιούνιος 4 , 2020 by gnusselt