Η Θεσσαλία στραγγίζει από νερό: «Μπαίνει μέσα» κατά 500 εκατ. κυβικά μέτρα τον χρόνο

[Engineer]

Το υδατικό δυναμικό της Θεσσαλίας δέχεται εδώ και δεκαετίες τη μεγαλύτερη πίεση για να καλύψει τις ανάγκες, που προέκυψαν κυρίως από την επέκταση των αρδεύσεων. Το 70% των αρδευόμενων εκτάσεων στη Θεσσαλία εξυπηρετείται από υπόγεια νερά και το υπόλοιπο 30% από επιφανειακά νερά (ποταμοί, πηγές) και υφιστάμενα έργα ταμίευσης.

Δυστυχώς, η άρδευση με υπόγεια νερά από 30.000 έως 33.000 γεωτρήσεις δημιούργησε ένα αρκετά αυξημένο έλλειμμα το οποίο ανέρχεται πλέον σε 3 δισ. κυβικά μέτρα και είναι αποτυπωμένο στα σχέδια διαχείρισης υδάτων Θεσσαλίας, σύμφωνα με την αναθεωρημένα σχέδια του 2017, επισήμανε ο γεωπόνος, τ. Διευθυντής Εγγείων Βελτιώσεων, τ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας, Κωνσταντίνος Γκούμας, μιλώντας στο τετραήμερο σεμινάριο με θεματικές, μεταξύ άλλων, «Κλιματική αλλαγή: Θεωρητικό υπόβαθρο και μελλοντικές προγνώσεις» και «Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με έμφαση στον αγροτικό τομέα και σχετικά μέτρα προσαρμογής» που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Οκτώβριο στις εγκαταστάσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λάρισα, με συμμετοχή δεκάδων επιστημόνων.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B11-600-x-337.jpg

Τα μέτρα αναστροφής αυτής της κατάστασης είναι η μείωση καταναλώσεων νερού στη γεωργία, η ταμίευση επιφανειακού νερού και ο περιορισμός χρήσης υπόγειου νερού (γεωτρήσεις), Σημειώνεται ότι για τις ανάγκες άρδευσης και ύδρευσης απαιτούνται ετησίως περίπου 1,5 δισ. κυβικά μέτρα νερού.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B12-600-x-450.jpg

Επίσης σοβαρή είναι και η σημερινή κατάσταση της ποιότητας των υδάτων, είτε υπογείων είτε επιφανειακών. Πιο συγκεκριμένα υπάρχει και ποιοτικό ζήτημα και αυτό συμβαίνει σε ορισμένες περιοχές, όπως δείχνουν οι χάρτες, δηλαδή υπάρχουν καλή, μέτρια ή κακή κατάσταση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων λόγω της επιβάρυνσης νιτρικών και λιπασμάτων.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B13-600-x-340.jpg

Τα σχέδια διαχείρισης υδάτων του 2014 και αλλά και του 2017 προβλέπουν μια σειρά μέτρων, αρκετά από τα οποία, δυστυχώς, η Πολιτεία δεν τα έχει προχωρήσει.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%B12-600-x-292.jpg

Ένας ακόμη παράγοντας που μειώνει το υδατικό δυναμικό είναι και οι ακραίες συνθήκες λόγω της κλιματικής κρίσης. Για παράδειγμα ο Πηνειός το καλοκαίρι στερεύει πλέον ακόμη και από τα Τρίκαλα, ενώ παλαιότερα στέρευε από τη Λάρισα. «Όλα όσα συμβαίνουν είναι εξαιρετικά κρίσιμα. Με την εφαρμογή των σχεδίων διαχείρισης υδάτων θα εξοικονομήσουμε σημαντικές ποσότητες. Στη Θεσσαλία παρουσιάζεται ένα σημαντικό έλλειμμα υδάτων της τάξης των 500 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως και ακριβώς εκεί τίθεται το θέμα της κατασκευής έξι μεγάλων ταμιευτήρων για τη συγκέντρωση περίπου 250 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, με τα οποία θα μπορούσε να καλυφθεί αυτό το έλλειμμα. Ωστόσο, για την ωρίμανση αυτών απαιτούνται πολλά χρόνια και οικονομικοί πόροι. Παρ' όλα αυτά δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν συνολικά οι δυσμενέστερες συνθήκες από πλευράς υδατικών πόρων, εν όψει της κλιματικής κρίσης», ανέφερε από την πλευρά του ο Φάνης Γέμτος, γεωπόνος, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B14-600-x-337.jpg

Σύμφωνα με τον κ. Γκούμα, η σημερινή κυβέρνηση έχει εκπονήσει ένα πρόγραμμα έργων τα οποία εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Τα έργα αυτά είναι σε φάση δημοπράτησης και αναμένεται να υλοποιηθούν μέχρι το 2026. «Ωστόσο, δυστυχώς όλες οι κυβερνήσεις γνωρίζουν τα προβλήματα και οι μελέτες δεν ωρίμασαν για να υλοποιηθούν τα έργα. Ακόμη και τα μικρά έργα θέλουν χρόνια για την υλοποίησή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έργο του φράγματος στον Ληθαίο ποταμό στα Τρίκαλα, το οποίο παραμένει ακόμη υπό κατασκευή», τονίζει ο ίδιος.

http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2022/11/%CE%B15-600-x-483.jpg

Η Θεσσαλία διαθέτει τη μεγαλύτερη πεδιάδα της χώρας με 5 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργούμενης έκτασης, από τα οποία αρδεύονται τα 2,5. Το πρόβλημα υδατικής ασφάλειας των κατοίκων της από φαινόμενα λειψυδρίας-ξηρασίας και πλημμυρών θα έχει δραματικές επιπτώσεις στη ζωή, στο εισόδημα και τελικά στην ίδια την επιβίωσή τους στην περιοχή. Οι διαθέσιμοι και χρησιμοποιούμενοι (μέχρι σήμερα) υδατικοί πόροι στο υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας είναι τα υπόγεια νερά (το 70% των αρδευόμενων εκτάσεων εξυπηρετείται από 33.000 γεωτρήσεις) και τα επιφανειακά νερά (ποταμοί, πηγές και νερά που ταμιεύονται κάθε χρόνο σε φράγματα – ταμιευτήρες και λιμνοδεξαμενές και εξυπηρετούν το υπόλοιπο 30% των εκτάσεων).

Επιπλέον, παραμένουν τα προβλήματα λόγω αδυναμιών συντονισμού στη διαχείριση των υδάτων, της έλλειψης ενιαίου φορέα διαχείρισης και το απαρχαιωμένο θεσμικό πλαίσιο (ΤΟΕΒ).

του Νίκου Αβουκάτου

View full είδηση