ΕΑΓΜΕ: Όλα τα σεισμικά ρήγματα της χώρας σε έναν ψηφιακό χάρτη

[Engineer]

Εναν ψηφιακό χάρτη με όλα τα ρήγματα της Ελλάδας και τα χαρακτηριστικά τους, μεταξύ των οποίων και το πόσο μεγάλο σεισμό εκτιμάται ότι μπορεί να «δώσει» το καθένα από αυτά, ετοιμάζει την περίοδο αυτή η Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ). Η βάση δεδομένων θα εμπλουτιστεί με όλα τα στοιχεία των επιστημονικών φορέων που ασχολούνται με τη σεισμοτεκτονική στη χώρα μας και θα είναι διαθέσιμη όχι μόνο στους επιστήμονες, αλλά και στο ευρύ κοινό.

Το 1991 η ΕΑΓΜΕ (τότε ΙΓΜΕ) είχε καταρτίσει έναν ενιαίο σεισμοτεκτονικό χάρτη για όλη την Ελλάδα, που αποτελούσε όλα αυτά τα χρόνια σημείο αναφοράς σε πολλές αποφάσεις κρατικών φορέων. «Είναι αυτονόητο ότι ο χάρτης αυτός έπρεπε να επικαιροποιηθεί, καθώς μεσολάβησαν τριάντα χρόνια, στα οποία η επιστημονική γνώση προχώρησε», εξηγεί ο Διονύσης Γκούτης, γενικός διευθυντής της ΕΑΓΜΕ. «Ετσι ξεκινήσαμε να συζητούμε με τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), ο οποίος έπρεπε να τεθεί επικεφαλής του εγχειρήματος για να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των ερευνητικών φορέων της χώρας: του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, των πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πάτρας, του ΕΛΚΕΘΕ. Η ψηφιακή βάση έχει πλέον δημιουργηθεί και μέσα στο επόμενο εξάμηνο θα περαστούν τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστημονικοί φορείς».

Αναλυτικά στοιχεία

Στον χάρτη θα παρουσιάζονται όλα τα καταγεγραμμένα ρήγματα. Επιλέγοντας κάποιο από αυτά, ο χρήστης θα μπορεί να βρει μια σειρά από πληροφορίες, ανάμεσα στις οποίες και κάποιες που αφορούν το ευρύ κοινό. «Κάθε ρήγμα θα λάβει έναν μοναδικό αριθμό. Για καθένα από αυτά θα αναρτώνται τα γεωμετρικά στοιχεία του, δηλαδή η γεωγραφική του θέση, η κλίση, το μήκος, το βάθος και τα “κινητικά” του χαρακτηριστικά», λέει ο Δημήτρης Γαλανάκης, προϊστάμενος του Τμήματος Διαχείρισης Τεχνολογικών Καταστροφών της ΕΑΓΜΕ. «Δηλαδή, αν πρόκειται για ένα ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης (λ.χ. το ρήγμα στο Βόρειο Αιγαίο), όπου το ένα τεμάχιο της πλάκας κινείται παράλληλα στο άλλο. Αν πρόκειται για “κανονικό” ρήγμα (λ.χ. τα ρήγματα του Κορινθιακού), όπου το ένα τμήμα της πλάκας κινείται προς τα νότια και το άλλο είναι σταθερό. Ή για ανάστροφο ρήγμα (λ.χ. στο Μαργαρίτι Ηπείρου ή το ρήγμα στο Ιόνιο), όπου το ένα ρήγμα κινείται προς τα βόρεια και συναντά ένα άλλο που είναι σταθερό».

Τη δημιουργία του χάρτη ανέλαβε η ΕΑΓΜΕ, με στοιχεία από το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο, τα πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πάτρας και το ΕΛΚΕΘΕ.

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πληροφορίες του ψηφιακού χάρτη θα είναι η εκτίμηση της δυναμικότητας κάθε ρήγματος. «Στις περιπτώσεις ρηγμάτων που έχουν μελετηθεί περισσότερο, μπορούμε με κάποιες παραμετρικές αναλύσεις να εκτιμήσουμε τον μέγιστο αναμενόμενο σεισμό που μπορεί αυτό να “δώσει” με βάση τα χαρακτηριστικά του. Επίσης, η βάση δεδομένων θα παρέχει βιβλιογραφική πληροφορία, δηλαδή το ιστορικό και δημοσιεύσεις γύρω από τα ρήγματα αυτά, ακόμη και ένα κείμενο με αντικρουόμενες επιστημονικές απόψεις, εφόσον υπάρχουν».

Ο ψηφιακός χάρτης των ρηγμάτων θα ανανεώνεται ανά τακτά διαστήματα. «Οταν οι ερευνητές εντοπίζουν μια ρηξιγενή ζώνη που δεν έχει χαρτογραφηθεί, τότε θα μπορούν να καταθέσουν τα στοιχεία τους στη βάση δεδομένων. Κατόπιν ελέγχου από μια επιστημονική επιτροπή, τα δεδομένα αυτά θα εντάσσονται στον χάρτη. Η φιλοδοξία μας είναι σε επόμενη φάση ο ψηφιακός χάρτης να συνδεθεί με τον χάρτη του Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων και όταν γίνει μια δόνηση να προβάλει το ρήγμα που είναι πιθανότερο να έχει ενεργοποιηθεί».

Βάση δεδομένων

Ποια θα είναι η χρησιμότητα του ψηφιακού χάρτη ρηγμάτων; «Δεν πρόκειται για έναν κλασικό αλλά για έναν διαδραστικό χάρτη, μια δυναμική βάση δεδομένων που θα ανανεώνεται συνεχώς με τα νεότερα για τη σεισμικότητα στην Ελλάδα», λέει ο κ. Γκούτης. «Η πληροφορία θα μπορεί κατ’ αρχήν να αξιοποιηθεί από τις επιτροπές του ΟΑΣΠ, από ερευνητικούς φορείς, από την πολιτεία, τους δήμους, αλλά και το κοινό, καθώς στα θέματα των σεισμών υπάρχει συχνά παραπληροφόρηση. Και βεβαίως θα βοηθήσει τους μελετητές που πρέπει να εκπονήσουν μελέτες γεωλογικής καταλληλότητας ή να χωροθετήσουν κάποιο έργο, ώστε να αποφύγουν τις περιοχές που είναι πιο επικίνδυνες».

View full είδηση

[Engineer]

Η πρόσβαση στον χάρτη από εδώ: https://gaia.igme.gr/portal/apps/webappviewer/index.html?id=7ce8e17945fb450cb00670cd506489b2

[ΟΩΝ]

Πολύ ενδιαφέρον... Γιατί όμως δεν φαίνονται τα ρήγματα της Αττικής;

[JohnnyHoliday]

@tectonator Σίγουρα θα σε ενδιαφέρει το άρθρο 😉

[kan62]

3 ώρες πριν, gp1 said:

Πολύ ενδιαφέρον... Γιατί όμως δεν φαίνονται τα ρήγματα της Αττικής;

"Στο χάρτη ΘΑ παρουσιάζονται ..."

[Didonis]

13 ώρες πριν, Engineer said:

... και μέσα στο επόμενο εξάμηνο θα περαστούν τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστημονικοί φορείς»..

....

 

αλλά να προσθέσω.... αν φροντίσουν να έχουμε και μικροζωνικές μελέτες του Ελλαδικού χώρου τότε και η αντιμετώπιση του σεισμού στις κατασκευές θα ανέβαζε πραγματικά επίπεδο ....

Έως τότε πολλά πάνε με μαντεψιές τι υπάρχει γεωλογικά κάτω από τα οικόπεδα και γήπεδα, το εδαφικό υπόβαθρο, εδαφικές συνθήκες και ιστορική συμπεριφορά των εδαφών όπως και εκτιμήσεων για την σεισμική επιτάχυνση στην επιφάνεια του εδάφους με βάση εργασίες και συμπεριφορές κτιρίων σε περιπτώσεις σεισμών.....

Edited Δεκέμβριος 11 , 2022 by Didonis

[JohnnyHoliday]

Συμφωνώ. Κάτι αντίστοιχο με τον ιταλικό κανονισμό, που τροφοδοτείται με τις τρεις βασικές παραμέτρους (εδαφική επιτάχυνση, συντελεστή φασματικής ενισχυσης και Tc) από το αντίστοιχο ΙΓΜΕ τους (INGV). Προφανώς το τελευταίο, έχει πραγματοποιήσει μικροζωνικές, ενώ όπου αυτές δεν υπάρχουν, προσδιορίζονται οι τιμές μέσω "τριγωνισμού". 

Edited Δεκέμβριος 11 , 2022 by JohnnyHoliday

[kan62]

1 ώρα πριν, Didonis said:

αλλά να προσθέσω.... αν φροντίσουν να έχουμε και μικροζωνικές μελέτες του Ελλαδικού χώρου τότε και η αντιμετώπιση του σεισμού στις κατασκευές θα ανέβαζε πραγματικά επίπεδο ....

Έως τότε πολλά πάνε με μαντεψιές τι υπάρχει γεωλογικά κάτω από τα οικόπεδα και γήπεδα, το εδαφικό υπόβαθρο, εδαφικές συνθήκες και ιστορική συμπεριφορά των εδαφών όπως και εκτιμήσεων για την σεισμική επιτάχυνση στην επιφάνεια του εδάφους με βάση εργασίες και συμπεριφορές κτιρίων σε περιπτώσεις σεισμών.....

Τις μικροζωνικές τις ξεχνάμε προς το παρόν γιατί θεωρούνται και είναι ακριβές. Ας πάμε για τα λιγότερα ...

Αυτήν την περίοδο είμαστε σε πολύ χειρότερη κατάσταση στο επίπεδο πρόληψης του σεισμικού κινδύνου.

Αποτύπωση για τα ενεργά και πιθανά ενεργά ρήγματα της χώρας δεν υπάρχει ακόμη, σε μια χρήσιμη ακρίβεια, και οι σεισμοτεκτονικοί χάρτες με κλίμακα 1:100000 δεν θεωρούνται στοιχείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μια μελέτη.

Από την άλλη δεν εφαρμόζονται ούτε Κανονισμοί που προβλέπουν σαφώς μελέτες για τον καθορισμό αυτών των ζωνών στη γειτονιά τέτοιων ρηγμάτων (παρ. 5.1.2[2] του ΕΑΚ). Επίσης υπάρχει πλέον πλήρης ελευθερία στο να μην εφαρμόζονται οι κανονισμοί γιατί από την άλλη μεριά (πολιτική) έχει αφαιρεθεί η υποχρέωση ελέγχου των γεωλογικών μελετών καταλληλότητας στις περιοχές που πρόκειται να δομηθούν και οι γεωλογικές μελέτες γίνονται πλέον με ευθύνη μελετητή και έλεγχο μόνον πληρότητας. Και άμεσα έρχονται πολεοδομικοί σχεδιασμοί στο σύνολο της χώρας (ΤΧΣ)...

Μόνο πρόσφατα έχει γίνει μια καλή προσπάθεια για να αποκτήσει αρμοδιότητα ο ΟΑΣΠ στα θέματα αυτά :

[JohnnyHoliday]

2 hours ago, kan62 said:

Μόνο πρόσφατα έχει γίνει μια καλή προσπάθεια για να αποκτήσει αρμοδιότητα ο ΟΑΣΠ στα θέματα αυτά

Στο "ΤΩΡΑ" έχει βάλει πολλή πλάτη και το Γ. Ι. του Ε. Α. Α. Το γνωρίζω από πρώτο χέρι αυτό (βλ. και ερευνητικό πρόγραμμα "ΑΣΠΙΔΑ" 2014-2016, καθώς και το "ΓΕΩΡΙΣΚ" 2018-2020).

Edited Δεκέμβριος 11 , 2022 by JohnnyHoliday

[Didonis]

17 λεπτά πριν, kan62 said:

Τις μικροζωνικές τις ξεχνάμε προς το παρόν γιατί θεωρούνται και είναι ακριβές. .....

.... και οι γεωλογικές μελέτες γίνονται πλέον με ευθύνη μελετητή και έλεγχο μόνον πληρότητας.....

φίλε μου αυτό το προς το παρόν κρατάει περισσότερο από 23 χρόνια τώρα..... 

Ειδικά με τον σεισμό της Αθήνας το 1999 είχε μπει έντονα το ζήτημα αυτό ακόμα και στις συζητήσεις σε επίπεδο ΕΜΠ στις συναντήσεις με βάση και τις πρωτοβάθμιες αυτοψίες που έτρεχαν ακόμα.....

Υποθέτω να υπήρχε και από πιο παλιά αλλά δεν είχα προσωπική εμπειρία και συμμετοχή για να το αναφέρω.

 

Σε ότι αφορά το "με ευθύνη του μελετητή" αυτό είχα κι εγώ κατά νου και έγραψα ¨πολλά πάνε με μαντεψιές" ....