ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΑΠΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΣ

[PanagiotisMan]

θα διαφωνήσω @Didonis καθώς όπως ξέρουμε μπορεί κάποιος να ειναι λάθος. Δεν θα βασιστώ επ ουδένι στη γνώμη κάποιου οφείλω να το ψάξω ρωτώντας και άλλους ειδικούς επι του θέματος. Το να ρωτάς δεν είναι κακό το να μην ρωτάς είναι. Οι διαδικασίες λειτουργούν σύμφωνα με προβλεπόμενα από το νόμο και επειδή δεν είμαι μηχανικός για να γνωρίζω το θέμα αυτό που μπορώ να κάνω είναι να ρωτήσω άλλους μηχανικούς γιατί στο τέλος αν δεχθώ μια λάθος άποψη εγώ θα έχω χάσιμο και αυτό προσπαθώ να προλάβω. 

 

 

[Didonis]

  

4 λεπτά πριν, PanagiotisMan said:

θα διαφωνήσω @Didonis ....

....γιατί στο τέλος αν δεχθώ μια λάθος άποψη εγώ θα έχω χάσιμο και αυτό προσπαθώ να προλάβω. 

Δημοκρατία έχουμε..... δεκτή η διαφωνία σου στην τελική...

Άλλα έτσι στο χύμα και ιντερνετιακά αν νομίζεις ότι την ημιμάθεια σου για αυτό το ζήτημα θα γίνει γνώση με ειδικό βάρος... εγώ με τα λίγα που ξέρω το αμφιβάλω.

Μοναδική λύση για να μειώσεις ή να μη έχεις νομική αβεβαιότητα για αυτό είναι 3 βήματα

• ανάθεση σε ειδικό να το διερευνήσει και τεκμηριώσει 
• πληρωμή του ειδικού
• γραπτή απάντηση με υπογραφή του ειδικού ή και των αρμόδιων Δημόσιων φορέων

Αν όχι... τότε πάλι δημοκρατία έχουμε .... 

 

 

 

 

 

 

[PanagiotisMan]

όπως προανέφερα έχω ήδη μιλήσει με δύο μηχανικούς και έχω λάβει δυο διαφορετικές απαντήσεις. Η ερώτηση εδώ δεν αντικαταστήσει το μηχανικό ούτε θα με κάνει ειδικό στο θέμα. Απόψεις ζητάω και δεν είναι κακό. Από την λίστα σου τα δυο πρώτα τα έχω κάνει και λόγω των αντίθετων απόψεων αναγκάζομαι να το διερευνήσω παραπάνω.

Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση σου 

[Didonis]

11 λεπτά πριν, PanagiotisMan said:

όπως προανέφερα έχω ήδη μιλήσει με δύο μηχανικούς και έχω λάβει δυο διαφορετικές απαντήσεις.....

ειλικρινά το έχω μιλήσει δεν είναι το ίδιο με το

Έχω αναθέσει και έχω πληρώσει.

Υποθέτω ήταν γενική κουβέντα φιλική δωρεάν.....

(και φυσικά από την λίστα μου το τελικά σημαντικό είναι μόνο το 3ο)

 

τέσπα.... πράξε όπως θέλεις. Δεν είναι κακό να ρωτάς.

Edited Ιούνιος 23 by Didonis

[PanagiotisMan]

ανέθεσα λοιπόν και πλήρωσα  οκ

Edited Ιούνιος 23 by PanagiotisMan

[geoste]

Αν οι κληρονόμοι έχουν στα χέρια τους πιστοποιητικό μη αποποίησης της διαθήκης από το αρμόδιο δικαστήριο, δεν απαιτείται να κάνουν συμβολαιογραφική δήλωση αποδοχής της διαθήκης, η οποία σε καμία περίπτωση δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τίτλος ιδιοκτησίας ακινήτων. Το μόνο έγγραφο που αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας ακινήτων για τους κληρονόμους είναι το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου από το αρμόδιο δικαστήριο. Για να εκδώσει το αρμόδιο δικαστήριο (παλαιότερα ήταν το Ειρηνοδικείο) το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου, έπρεπε οι κληρονόμοι να προσκομίσουν στο δικαστήριο πιστοποιητικό μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης από το Πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας του κληρονομουμένου και πιστοποιητικό μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης από το Πρωτοδικείο Αθηνών. Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι ο κληρονομούμενος δεν έχει καταθέσει δεύτερη διαθήκη στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Εφόσον προσκομιστούν αυτά, το αρμόδιο δικαστήριο αφήνει ένα διάστημα μερικών εβδομάδων, ώστε να αμφισβητηθεί η επικυρωμένη από το δικαστήριο διαθήκη από τυχόν ενδιαφερόμενους. Αν δεν κατατεθεί καμία ένσταση σε αυτό το διάστημα, το δικαστήριο προβαίνει στην έκδοση πιστοποιητικού τελεσιδικίας και στη συνέχεια στην έκδοση του πιστοποιητικού κληρονομητηρίου. Μόνο το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου βεβαιώνει ότι ο κληρονομούμενος άφησε μόνο μία διαθήκη, η οποία είναι γνήσια και δεν έχει αμφισβητηθεί για την αυθεντικότητά της. Το Κτηματολόγιο ζητάει για να εγκρίνει το δικαίωμα ιδιοκτησίας σε ακίνητο από κληρονομιά, εκτός από τον τίτλο ιδιοκτησίας και ακριβές αντίγραφο της πρωτοκολλημένης δήλωσης φόρου κληρονομιάς από την οικεία ΔΟΥ.

Οι συνιδιοκτήτες πρέπει να έχουν στα χέρια τους πιστοποιητικό κληρονομητηρίου (δικαστική απόφαση), το οποίο αποτελεί τίτλο ιδιοκτησίας. Μου κάνει εντύπωση πώς 10 χρόνια μετά από τον θάνατο του κληρονομουμένου, οι κληρονόμοι δεν το έχουν στην κατοχή τους. Σχεδόν όλοι οι δικηγόροι τα ξέρουν αυτά. Πώς δήλωσαν στο Κτηματολόγιο ότι είναι συνιδιοκτήτες του ακινήτου που κληρονόμησαν; Δε μπορούν να αιτηθούν την έκδοση οικοδομικής άδειας χωρίς πιστοποιητικό κληρονομητηρίου σε ακίνητο που κληρονόμησαν.

Η διαδικασία έχει ως εξής:

1. Σε περίπτωση θανάτου, ο θάνατος πιστοποιείται είτε από το νοσοκομείο/κλινική στο οποίο νοσηλευόταν ο θανών είτε από ιδιώτη γιατρό. Εκδίδεται το πιστοποιητικό θανάτου και αποστέλλεται στο ληξιαρχείο του δήμου της τελευταίας κατοικίας του θανόντος, με ευθύνη του νοσοκομείου ή του γιατρού.

2. Οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος πρέπει ζητήσουν ληξιαρχική πράξη θανάτου, με την οποία πιστοποιείται ο θάνατος του θανόντος. Στη συνέχεια πρέπει να ζητήσουν από την αρμόδια υπηρεσία του δήμου πιστοποιητικό πλησιέστερων συγγενών. Απαραίτητη προϋπόθεση να έχουν μαζί τους το αυθεντικό δελτίο ταυτότητας ή διαβατήριο. Ο υπάλληλος του δήμου θα δώσει στον καθένα να υπογράψει μία υπεύθυνη δήλωση στην οποία βεβαιώνει τη συγγενική του σχέση με τον θανόντα. Στη συνέχεια εκδίδεται το πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών και παραδίδεται στους πλησιέστερους συγγενείς του θανόντος.

3. Η ΔΟΥ ενημερώνεται αυτόματα για τον θάνατο, χωρίς να χρειαστεί οι πλησιέστεροι συγγενείς να κάνουν καμία ενέργεια. Αυτό σημαίνει ότι αυτόματα απενεργοποιούνται οι κωδικοί taxisnet του αποβιώσαντα, αυτόματα διακόπτονται οι σχέσεις του θανόντος με φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είχαν δηλωθεί στη ΔΟΥ, αυτόματα γίνεται παύση εργασιών (εφόσον ήταν επιτηδευματίας) και αυτόματα ακυρώνονται οι συμβάσεις αστικής ή βραχυχρόνιας μίσθωσης που είχαν υποβληθεί στη ΔΟΥ. Οι πλησιέστεροι συγγενείς πρέπει να υποβάλουν στη ΔΟΥ του θανόντος δήλωση σχέσεων στην οποία δηλώνουν ότι είναι οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος. Θα χρειαστεί να προσκομίσουν στη ΔΟΥ ληξιαρχική πράξη θανάτου και πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών. Παλαιότερα, έπρεπε ένας από τους πλησιέστερους συγγενείς να δηλώσει στη ΔΟΥ τον θάνατο του αποβιώσαντος μέσα σε χρονικό διάστημα 10 εργάσιμων ημερών από τον θάνατό του. Αν η δήλωση του θανάτου γινόταν μετά από την παρέλευση των 10 εργάσιμων ημερών, επιβαλλόταν πρόστιμο στο ΑΦΜ του αποβιώσαντος (νομίζω το ύψος του προστίμου ήταν 100 ευρώ). Μέχρι στιγμής δεν γίνεται λόγος για κληρονόμους, καθώς το διάστημα από τον θάνατο είναι μικρό και δεν έχει κυρωθεί η διαθήκη του θανόντος από το αρμόδιο δικαστήριο.

4. Οι πλησιέστεροι συγγενείς πρέπει επίσης να ενημερώσουν τον e-ΕΦΚΑ για τον θάνατο του αποβιώσαντος, ώστε να μην του χρεώνονται εισφορές αν είναι ασφαλισμένος ή να σταματήσει να του χορηγείται σύνταξη αν είναι συνταξιούχος. Θα χρειαστεί να προσκομίσουν ληξιαρχική πράξη θανάτου και πιστοποιητικό εγγύτερων συγγενών. Δε γνωρίζω αν αυτή η διαδικασία γίνεται αυτόματα.

5. Οι πλησιέστεροι συγγενείς πρέπει να αναζητήσουν αν υπάρχει διαθήκη, η οποία μπορεί είτε να είναι ιδιόγραφη είτε να έχει συνταχθεί από συμβολαιογράφο. Δεν είναι απαραίτητο, αν υπάρχει διαθήκη, οι κληρονόμοι του αποβιώσαντος να είναι οι πλησιέστεροι συγγενείς του.

α) Αν υπάρχει διαθήκη και είναι ιδιόγραφη, οι κληρονόμοι την παραδίδουν σε δικηγόρο και του αναθέτουν την κατάθεση αίτησης δημοσίευσης της διαθήκης στα πρακτικά του δικαστηρίου, το οποίο παλαιότερα ήταν το Ειρηνοδικείο της τελευταίας κατοικίας του θανόντος. Το δικαστήριο εξετάζει πρώτα αν η διαθήκη είναι αυθεντική. Για το σκοπό αυτόν καλεί ως μάρτυρες στενούς συγγενείς και φίλους που γνώριζαν καλά το γραφικό χαρακτήρα του αποβιώσαντος. Αν πεισθεί το δικαστήριο προβαίνει στην έκδοση πράξης κήρυξης κυρίας της ιδιόγραφης διαθήκης. Στη συνέχεια η διαθήκη δημοσιεύεται στα πρακτικά του δικαστηρίου. Οι κληρονόμοι πρέπει να ζητήσουν από το δικηγόρο να προσκομίσει στον καθένα ένα ακριβές αντίγραφο από το πρακτικό δημοσίευσης της διαθήκης.

β) Στην περίπτωση που η διαθήκη έχει συνταχθεί από συμβολαιογράφο, συνηθίζεται ο συμβολαιογράφος να προσεγγίζει τους κληρονόμους. Παραδίδουν ένα ακριβές αντίγραφο της διαθήκης σε δικηγόρο και του αναθέτουν την κατάθεση αίτησης δημοσίευσης της διαθήκης στα πρακτικά του δικαστηρίου, το οποίο παλαιότερα ήταν το Ειρηνοδικείο της τελευταίας κατοικίας του θανόντος. Στη συνέχεια η διαθήκη δημοσιεύεται στα πρακτικά του δικαστηρίου. Οι κληρονόμοι πρέπει να ζητήσουν από το δικηγόρο να προσκομίσει στον καθένα ένα ακριβές αντίγραφο από το πρακτικό δημοσίευσης της διαθήκης.

γ) Αν δεν υπάρχει διαθήκη, οι πλησιέστεροι συγγενείς εξουσιοδοτούν δικηγόρο να ζητήσει την έκδοση πιστοποιητικού μη δημοσίευσης διαθήκης από το αρμόδιο δικαστήριο, το οποίο παλαιότερα ήταν το Ειρηνοδικείο της τελευταίας κατοικίας του θανόντος. Σε αυτήν την περίπτωση ορίζονται κληρονόμοι οι πλησιέστεροι συγγενείς του αποβιώσαντος.

6. α) Εφόσον υπάρχει διαθήκη, μετά από την δημοσίευση της διαθήκης στα πρακτικά του δικαστηρίου, το δικαστήριο αφήνει ένα χρονικό περιθώριο 4 μηνών στους κληρονόμους να αποδεχθούν την κληρονομιά, σύμφωνα με τη δημοσιευμένη διαθήκη (ενδεχομένως να έχει αλλάξει σήμερα το μέγεθος του χρονικού διαστήματος). Όσοι από τους κληρονόμους επιθυμούν να αποδεχθούν την κληρονομιά μπορούν είτε να μην κάνουν τίποτα είτε να προβούν σε συμβολαιογραφική δήλωση αποδοχής της κληρονομιάς και να την καταθέσουν στο δικαστήριο. Όσοι από τους κληρονόμους δεν κάνουν τίποτα μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, το δικαστήριο θεωρεί ότι σιωπηρά αποδέχονται την κληρονομιά, οπότε μετά από την παρέλευση αυτού το χρονικού διαστήματος προβαίνει στην έκδοση πιστοποιητικού μη αποποίησης κληρονομιάς για αυτούς τους κληρονόμους. Όσοι από τους κληρονόμους επιθυμούν να αποποιηθούν την κληρονομιά οφείλουν μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα να καταθέσουν σχετική δήλωση στο δικαστήριο (όχι συμβολαιογραφική).

β) Αν δεν υπάρχει διαθήκη, το χρονικό διάστημα 4 μηνών ξεκινά από την έκδοση του πιστοποιητικού μη δημοσίευσης διαθήκης από το δικαστήριο.

7. Οι κληρονόμοι, πρέπει να ζητήσουν από το Πρωτοδικείο της τελευταίας κατοικίας του αποβιώσαντος πιστοποιητικό μη δημοσίευσης διαθήκης. Έτσι διασφαλίζεται ότι δεν έχει δημοσιευθεί άλλη διαθήκη στο δικαστήριο που δημοσιεύθηκε η διαθήκη, αν υπάρχει διαθήκη. Αν δεν υπάρχει διαθήκη, διασφαλίζεται από το Πρωτοδικείο ότι δεν δημοσιεύθηκε διαθήκη μετά από την έκδοση του πιστοποιητικού μη δημοσίευσης διαθήκης από το αρμόδιο δικαστήριο.

8. Οι κληρονόμοι, πρέπει να ζητήσουν από το Πρωτοδικείο Αθηνών πιστοποιητικό μη δημοσίευσης διαθήκης. Έτσι διασφαλίζεται ότι δεν έχει δημοσιευθεί άλλη διαθήκη του κληρονομουμένου από το εξωτερικό.

9. Τα πιστοποιητικά μη δημοσίευσης διαθήκης από το οικείο Πρωτοδικείο και από το Πρωτοδικείο Αθηνών, τα προσκομίζουν οι κληρονόμοι στον πληρεξούσιο δικηγόρο για να καταθέσει αίτηση έκδοσης πιστοποιητικού κληρονομητηρίου από το αρμόδιο δικαστήριο. Το δικαστήριο αφήνει διάστημα μερικών εβδομάδων, μετά από επίσημη ανακοίνωση στον πίνακα ανακοινώσεων, για να προσβληθεί η διαθήκη (εφόσον υπάρχει) ή οι κληρονόμοι. Αν δεν κατατεθεί καμία ένσταση, το δικαστήριο εκδίδει πιστοποιητικό τελεσιδικίας. Στη συνέχεια οι κληρονόμοι ζητούν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο να ζητήσει την έκδοση πιστοποιητικού κληρονομητηρίου. Κάθε κληρονόμος πρέπει να λάβει τουλάχιστον ένα ακριβές αντίγραφο του πιστοποιητικού κληρονομητηρίου, το οποίο είναι ο επίσημος τίτλος ιδιοκτησίας των κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων που κληρονομούν.

10. Αν στο κληρονομητήριο δεν περιλαμβάνεται ρύθμιση για ορισμένα περιουσιακά στοιχεία του κληρονομουμένου, τότε ΜΟΝΟ για αυτά εφαρμόζεται η εξ αδιαθέτου κληρονομιά (δηλαδή όπως γίνεται στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη).

11. Κάθε κληρονόμος υποχρεούται να υποβάλει δήλωση σχέσεων στη ΔΟΥ που υπάγεται, στην οποία δηλώνει ότι είναι κληρονόμος του κληρονομουμένου. Θα χρειαστεί να προσκομίσει στη ΔΟΥ το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου.

12. Κάθε κληρονόμος υποχρεούται να υποβάλει δήλωση φόρου κληρονομιάς στη ΔΟΥ που υπάγεται και να λάβει ακριβές αντίγραφο της πρωτοκολλημένης δήλωσης φόρου κληρονομιάς.

13. Κάθε κληρονόμος που έχει κληρονομήσει ακίνητα, υποχρεούται να τα δηλώσει στο Κτηματολόγιο (ή στο υποθυκοφυλακείο εφόσον υφίσταται ακόμα). Λογικά θα του ζητηθούν ο τίτλος ιδιοκτησίας (πιστοποιητικό κληρονομητηρίου) και το ακριβές αντίγραφο της επικυρωμένης δήλωσης φόρου κληρονομιάς. Εμένα τουλάχιστον αυτά μου ζητήθηκαν.

14. Κάθε κληρονόμος που κληρονομεί όχημα πρέπει να χρησιμοποιήσει το κληρονομητήριο για να σφαλίσει το όχημα στο όνομά του. Ασφαλιστήριο συμβόλαιο στο όνομα του αποβιώσαντος παύει να ισχύει από την ημερομηνία θανάτου. Στη συνέχεια μπορεί να ζητήσει να μεταβιβαστεί το όχημα στο όνομά του, υποβάλλοντας αίτηση στην αρμόδια διεύθυνση συγκοινωνιών. Θα χρειαστεί το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου, το ακριβές αντίγραφο της δήλωσης φόρου κληρονομιάς και το ασφαλιστήριο συμβόλαιο στο όνομά του.

15. Κάθε κληρονόμος, που κληρονομεί τραπεζικές καταθέσεις του κληρονομουμένου, μπορεί να αιτηθεί να μεταφερθούν στον προσωπικό του τραπεζικό λογαριασμό. Θα πρέπει να προσκομίσει στο κατάστημα της τράπεζας το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου και το ακριβές αντίγραφο της δήλωσης φόρου κληρονομιάς. Το ίδιο και για περιουσιακά στοιχεία σε θυρίδες τραπεζών.

16. Κάθε κληρονόμος, που κληρονομεί μετοχές σε ανώνυμη εταιρεία του κληρονομουμένου, μπορεί να τις μεταβιβάσει στο όνομά του εφόσον καταθέσει επίσημη αίτηση στην εταιρεία αυτή, στην οποία επισυνάπτει το πιστοποιητικό κληρονομητηρίου και η βεβαίωση καταβολής του φόρου κληρονομιάς για αυτές τις μετοχές από την οικεία ΔΟΥ. Η βεβαίωση αυτή δε χορηγείται ηλεκτρονικά μέχρι σήμερα, αλλά μόνο με επίσκεψη στην οικεία ΔΟΥ. Για να το λάβει ο κληρονόμος, πρέπει να έχει πληρώσει τον φόρο κληρονομιάς που αναλογεί σε αυτές τις μετοχές.

17. Οι κληρονόμοι (ή οι πλησιέστεροι συγγενείς αν δεν έχει δηλωθεί κανένας από τους κληρονόμους) πρέπει να υποβάλουν στο ΑΦΜ του αποβιώσαντος δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου στο επόμενο έτος από εκείνο του θανάτου του. Αυτό πρέπει να γίνει για να δηλωθούν τα εισοδήματα του αποβιώσαντος για το φορολογικό έτος του θανάτου του (για το μέρος του έτους που βρισκόταν εν ζωή). Μέσω της δήλωσης σχέσεων των κληρονόμων, ο φόρος που προκύπτει επιμερίζεται στους κληρονόμους και εκδίδεται ξεχωριστή ταυτότητα οφειλής στο ΑΦΜ κάθε κληρονόμου. Αν δεν έχει υποβληθεί δήλωση σχέσεων εκδίδεται ταυτότητα οφειλής για το σύνολο του φόρου στο ΑΦΜ του αποβιώσαντος. Αν έχουν καταργηθεί οι κωδικοί taxisntet του αποβιώσαντος, τότε η δήλωση φορολογίας εισοδήματος για λογαριασμό του αποβιώσαντος πρέπει να κατατεθεί σε έντυπη μορφή από έναν κληρονόμο (ή πλησιέστερο συγγενή αν δεν έχει δηλωθεί στη ΔΟΥ κανένας κληρονόμος). Αν ο κληρονομούμενος ήταν επιτηδευματίας και ήταν υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης ΦΠΑ, τότε την τελευταία δήλωση ΦΠΑ υποχρεούνται να την υποβάλουν οι πλησιέστεροι συγγενείς του ή οι κληρονόμοι του.

18. Εφόσον ο κληρονομούμενος ήταν μέλος σε νομικά πρόσωπα και στο πιστοποιητικό κληρονομητηρίου αναφέρεται ρητά ποιος κληρονόμος αναλαμβάνει τις δραστηριότητές του σε κάθε ένα από αυτά τα νομικά πρόσωπα, τότε ο συγκεκριμένος κληρονόμος είναι υποχρεωμένος να αναλάβει τις δραστηριότητες αυτές. Αν δεν υπάρχει ρητή διάταξη στο πιστοποιητικό κληρονομητηρίου, τότε οι κληρονόμοι πρέπει να συστήσουν ένα νομικό πρόσωπο που ονομάζεται "ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΩΝ" (κάτι ανάλογο με την κοινοπραξία αλλά μόνο για κληρονόμους ενός συγκεκριμένου κληρονομουμένου) και να αναλάβουν τις δραστηριότητες αυτές. Αν υπάρχει συμφωνία μεταξύ όλων των κληρονόμων, είναι δυνατόν μερικοί από τους κληρονόμους να εξαιρεθούν από την κοινωνία κληρονόμων.

19. Η σύζυγος του αποβιώσαντος (ή ο σύζυγος της αποβιώσασας) μπορεί να αιτηθεί από τον e-ΕΦΚΑ σύνταξη λόγω θανάτου του συζύγου της (ή της συζύγου του αντίστοιχα), εφόσον ο αποβιώσας είχε θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Το ίδιο και τα νόμιμα τέκνα του αποβιώσαντος (ή της αποβιώσασας), εφόσον είναι ενήλικα και προστατευόμενα τέκνα της συζύγου του (ή αντίστοιχα του συζύγου της). Αν ο αποβιώσας (ή η αποβιώσασα) δεν είχε θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, τότε η σύζυγος (ή ο σύζυγος αντίστοιχα) μπορεί να αιτηθεί επιστροφή των καταβληθεισών εισφορών του αποβιώσαντα συζύγου (ή αντίστοιχα της αποβιώσασας συζύγου).