Μαθήματα πολεοδομικής αυτογνωσίας από έναν ακαδημαϊκό αρχαιολόγο

[kan62]

Μέσα από ένα μικρό αλλά περιεκτικό άρθρο (στο περιοδικό ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ, έτους 1920, συνημμένο παρακάτω) του ακαδημαϊκού αρχαιολόγου Αντωνίου Κεραμόπουλου
https://el.wikipedia.org/wiki/Αντώνιος_Κεραμόπουλος
μαθαίνουμε αρκετά πράγματα τα οποία ακόμη μας απασχολούν στους πολεοδομικούς σχεδιασμούς κατά το έτος 2025, δηλαδή 105 χρόνια μετά !

Ο λόγος που μας απασχολούν ακόμη είναι ότι απλά τα ξεχνάμε ... ας τα θυμηθούμε λοιπόν :

1) Ερώτημα : Ποιες είναι οι βασικές αρχές της πολεοδομίας ;

Απάντηση : στην εικόνα απόκομμα ...

 

2) Ερώτημα : Τι οδηγεί την οικοδομική παράδοση και τις συνήθειες των κατοίκων ;

Απάντηση : Οι κλιματολογικές συνθήκες.

 

3) Ερώτημα : Τι είναι το έρκερ ;

Απάντηση : Γέννημα της προαιώνιας σοφίας του ελληνικού λαού.

 

4) Ερώτημα : Ποιος υπήρξε ο πρώτος νόμος αυθαιρέτων, πότε και γιατί ;

Απάντηση : Ο νόμος του Ιππίου (υιός Πεισιστράτου), τον 6ο π.χ. αιώνα, για εισπρακτικούς λόγους.

 

archimedes_1920_ΕΡΚΕΡ.pdf

Edited Sunday at 09:58 πμ by kan62

[tetris]

Το να ανασύρουμε αιωνόβιες απόψεις ενός μη ειδικού για να στηρίξουμε επιχειρήματα υπέρ του έρκερ, οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο...

Στο μεταξύ (από το 1920) έχει υπάρξει (μεταξύ άλλων) και το bauhaus (για όσους το έχουν ακουστά...)

 

άκου "να στηρίζηται  εις τας συνηθείας των κατοίκων"...     εξ άλλου, αι οικοδομικαί παραδόσεις του τόπου δεν περιελάμβαναν (τουλάχιστον τότε) πολυώροφα κτίρια... Πέραν του εύλογου ερωτήματος, τι ακριβώς συνιστά (χρονικά και ποιοτικά) την παράδοση. Μηπως π.χ. θα έπρεπε να φοράμε ακόμη φουστανέλες?

 

[kan62]

3 ώρες πριν, tetris said:

Το να ανασύρουμε αιωνόβιες απόψεις ενός μη ειδικού για να στηρίξουμε επιχειρήματα υπέρ του έρκερ, οδηγεί στο ακριβώς αντίθετο...

Αυτό είναι εντελώς άστοχο και δεν υπήρξε ποτέ τέτοια πρόθεση ! Είναι νέο σχόλιο και εκτός ΝΟΚ ...

Στο μεταξύ (από το 1920) έχει υπάρξει (μεταξύ άλλων) και το bauhaus (για όσους το έχουν ακουστά...)

Πολλά έχουν υπάρξει, αλλά και πάλι δεν μιλάμε για αυτά...

άκου "να στηρίζηται  εις τας συνηθείας των κατοίκων"...     εξ άλλου, αι οικοδομικαί παραδόσεις του τόπου δεν περιελάμβαναν (τουλάχιστον τότε) πολυώροφα κτίρια... Πέραν του εύλογου ερωτήματος, τι ακριβώς συνιστά (χρονικά και ποιοτικά) την παράδοση. Μηπως π.χ. θα έπρεπε να φοράμε ακόμη φουστανέλες?

Αυτό πέφτει στα όρια του λαϊκισμού ... προσωπικά πιστεύω ότι αν δεν γνωρίζεις το παρελθόν σου δεν μπορείς να σχεδιάσεις το μέλλον σου.

Σε κάθε περίπτωση, πέραν των παραπάνω, το σχόλιο είχε απλά σκοπό να διαψεύσει απόψεις συναδέλφων όπως πχ., ότι το έρκερ είναι ξενόφερτο και ότι τα πρώτα αυθαίρετα ήταν με τον Τρίτση ... ήταν όλα στην παράδοσή μας και μάλιστα από πολύ παλιά !

[tetris]

Η διαφορά έγκειται στο ότι αι δορύφακτοι, ή ταβλωτά, ή σαχνισιά, ήταν χρηστικά αρχιτεκτονικά στοιχεία με νότιο προσανατολισμό και σε κτίρια διώροφα όπου το ισόγειο είχε βοηθητική χρήση και ο όροφος ήταν η κατοικία. Οι δε διαστάσεις τους ήταν τέτοιες ώστε να αποτελούν προέκταση του καθημερινού/καθιστικού. Και, εννοείται, ότι είχαν τζαμαρία. Αλλιώς, δεν είχε νόημα η ύπαρξή τους.

Τώρα, τι σχέση έχουν όλα τα ανωτέρω με τα έρκερ των οικοδομικών κανονισμών, είναι προφανές...

Ας αφήσουμε την προαιώνια σοφία του ελληνικού λαού στις ονειρώξεις των πάσης φύσεως ελληναράδων, κι ας είμαστε ειφυλακτικότεροι. Τίποτε δεν αποδεικνύει ότι το έρκερ (με οποιαδήποτε μορφή και ονομασία) αποτελεί επινόηση των αρχαίων κατοίκων αυτής της χώρας. Όπως το "Πυθαγόρειο θεώρημα" δεν αποτελεί επινόηση του Πυθαγόρα, έτσι και πολλά άλλα υπήρξαν επινοήσεις άλλων πολιτισμών. 

[kan62]

Σχολιάζουμε ότι το έρκερ είχε κάποιες λειτουργικές χρήσεις από τόσο παλιά και όχι από ποιά υλικά το κατασκεύαζαν. Επίσης δεν δικαιολογούμε εδώ κάποιον κανονισμό (όλοι μας ξέρουμε ότι τα έρκερ δεν δικαιολογούνται ως τέτοια εκτός της πρόσοψης και πάνω από κοινόχρηστο...).

Το ότι οι κάτοικοι αυτής της χώρας επέλεξαν (από τόσο παλιά) ως λειτουργικό στοιχείο των κατοικιών τους το έρκερ είναι σαφώς δείγμα της δικής τους σοφίας προσαρμογής των κατοικιών στις κλιματολογικές συνθήκες και στις χρηστικές απαιτήσεις τους. Κανείς δεν είπε ότι το ανακάλυψαν εκείνοι ή ότι εκείνοι ταυτίζονται με τον σύγχρονο ελληνικό λαό... Το μόνο που μπορεί να στηρίξει τέτοιες απόψεις είναι η γνώση και η τεκμηρίωση της συνέχειας, της παράδοσης δηλαδή. Άρα συ είπας ότι αυτοί ισχυρίζονται...

Επειδή όμως @tetris ξεφεύγεις σε χαρακτηρισμούς και δεν θέλω να ξεφύγει ο σχολιασμός εδώ, γιατί υποβαθμίζουμε την πληροφορία, θα σταματήσω εδώ. Αν θέλεις να υποστηρίξεις περαιτέρω το αντιεπιστημονικό και φασίζον υπόβαθρο του ΓΟΚ85, πάμε στο άλλο θέμα...

[tetris]

Η μοναδική λειτουργική χρήση του "έρκερ" (πριν τον 20ό αιώνα) ήταν αυτό που σήμερα ονομάζεται "ηλιακός χώρος". Και ήταν άμεσα συνδεδεμένο με την (κατά το δυνατόν) μέγιστη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας προς θέρμανση του χώρου. Για το λόγο αυτό απαντάται, κυρίως, σε γεωγραφικά πλάτη μεγαλύτερα του μέσου της Ελλάδας. Με νότιο (εννοείται) προσανατολισμό και διαφανείς εξωτερικές επιφάνειες. Αλλιώς, δεν εχει καμία χρηστικότητα. Και είναι (όπως και πολλές άλλες κατασκευές) απόδειξη της ορθής προσαρμογής των κτιρίων(κατοικιών) στο περιβάλλον. Αυτό, δηλ., που σήμερα ονομάζουμε βιοκλιματική αρχιτεκτονική, και που είναι γνωστό σε όλους πως έχει τις ρίζες του σε πανάρχαιες εποχές.

Πες μου λοιπόν, σε τι μοιάζει το σύγχρονο ερκερ με το "παραδοσιακό". Μήπως έχει υποχρεωτικά τον κατάλληλο (νότιο) προσανατολισμό και (υποχρεωτικά) διαφανείς επιφάνειες? Η μόνη χρησιμότητά του (έως το ΝΟΚ) ήταν ως αρχιτεκτονική προεξοχή στο "μουντό" συνεχές σύστημα. Μετά, ήταν ένα ακόμη δωράκι στους κατασκευαστές για αύξηση της δομημένης επιφάνειας.

Όσο για το "αντιεπιστημονικό και φασίζον υπόβαθρο του ΓΟΚ85" περιμένω επιστημονικές και δημοκρατικές 😁 επεξηγήσεις...

Edited 15 ώρες πριν by tetris