Αρχιτεκτονικά έργα τέχνης με... στολές

Οταν ακούγονται οι λέξεις «αστυνομικό τμήμα», «πυροσβεστική», «στρατόπεδο» και «φυλακή», οι εικόνες που δημιουργούνται είναι πάνω-κάτω οι ίδιες. Στενόχωρα γραφεία, κιτς διακόσμηση, ανακατωσούρα, φωνές, βρωμιά ίσως, σκοτεινιά – άλλοτε, απελπισία. Ολα αυτά, τουλάχιστον για τους Ελληνες. Διότι, ήδη, σε πολλές χώρες του κόσμου, οι Αρχές, οι κοινωνιολόγοι, οι ψυχολόγοι και οι αρχιτέκτονες έχουν ενωθεί εις σάρκα μίαν και προσθέτουν νέες εικόνες κάθε φορά που ακούγονται οι παραπάνω λέξεις.

Περίπου προ δεκαετίας, η Μαδρίτη απέκτησε ένα αστυνομικό τμήμα, που κατάφερε να δημιουργήσει ένα ακόμη τοπόσημο για την ισπανική πρωτεύουσα. Εξάλλου, η πόλη δεν φείδεται αρχιτεκτονικής και αυτό οι αρχιτέκτονες του γραφείου Voluar Arquitectura το έλαβαν σοβαρά υπ’ όψιν τους όσο σχεδίαζαν και υλοποιούσαν το πρότζεκτ του Α.Τ. Fuencarral-El Pardo. Με ελεύθερο δημόσιο χώρο και πλήρη προσβασιμότητα, οι νέες αστυνομικές εγκαταστάσεις αλλάζουν την παραδοσιακή αντίληψη του καφκικού τμήματος και συμφιλιώνουν τις Αρχές με τον πολίτη. Με πολλά διάφανα σημεία, σύμβολο της διαφάνειας, οι αρχιτέκτονες δημιούργησαν ένα μακρόθεν επιβλητικό κτίριο και εκ του σύνεγγυς «ελαφρύ». Με συνεχή θέα σε ολόκληρη της πόλη, το Α.Τ. Fuencarral-El Pardo επιδιώκει τη συνέχιση του διαλόγου με όλη τη Μαδρίτη, και τη νύχτα, καθώς παραμένει διαρκώς φωτισμένο – όλα στο φως!

Ούτε, όμως, το στρατιωτικό κέντρο πολεμικής εκπαίδευσης στην Bure της Ελβετίας μοιάζει εκ πρώτης όψεως με αυτό που είναι. Στην άκρη μιας συστάδας δέντρων, στην πλαγιά μιας ευρύτερης στρατιωτικής βάσης, το κέντρο εκπαίδευσης χρησιμοποιεί περίτεχνα το οπλισμένο σκυρόδεμα, το διάτρητο μέταλλο και τους χρωματισμούς στους εσωτερικούς χώρους, όπως είναι το μεγάλο αμφιθέατρο, στο ισόγειο που προσφέρει εξωτερική θέα. Στα δύο επιπλέον επίπεδα έχουν κατασκευαστεί τα δωμάτια των εκπαιδευομένων στρατιωτών και τα γραφεία εκπαίδευσης, ενώ στο κέντρο όλων αυτών υπάρχει ένα εσωτερικό αίθριο ανοικτό στον ουρανό και στο φυσικό το φως. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι οι αρχιτέκτονες του γραφείου meier + associés architectes, σύμφωνα με τα δικά τους λεγόμενα, θέλησαν να αφήσουν μια αίσθηση του ημιτελούς στην κατασκευή τους, ώστε να δίνεται η εντύπωση στους στρατιώτες ότι χτίζουν κι εκείνοι, μέσω ασφαλώς της εκπαίδευσής τους.

Σαν Lego

Αν τη δεις από πάνω, η πυροσβεστική υπηρεσία της επαρχίας Guizhou, στην Κίνα, μοιάζει κατασκευασμένη από Lego. Χτισμένες σε πλαγιά, οι εγκαταστάσεις μοιάζουν να είναι κι εκείνες κεκλιμένες, καταλήγοντας σε έναν πύργο, όπου γίνονται όλες οι ασκήσεις ετοιμότητας, και στη μεγάλη, λευκή κεντρική αίθουσα. Αυτό που προκαλεί εντύπωση στη χρήση αυτής της αίθουσας είναι η ιερότητά της, καθώς λειτουργεί ως ηρώο για τις τελετές ανταμοιβής και παρασημοφόρησης των τολμηρών, ενισχύοντας έτσι το ηθικό της ομάδας, σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες του γραφείου West-Line Studio. Τα πολλά επίπεδα δημιουργούν μια αίσθηση περιπλοκότητας, ωστόσο η σύνδεσή τους επιτυγχάνεται με την παρεμβολή υπαίθριων διαδρόμων, αλλά και χώρων χαλάρωσης, αναγνωστηρίων, αθλητικού εξοπλισμού, προς επίρρωσιν της κοινωνικοποίησης. Οι εγκαταστάσεις της πυροσβεστικής υπηρεσίας της κινεζικής επαρχίας Guizhou διαθέτουν αύλειο χώρο που επιτρέπει ομαδικά αθλήματα, ενώ προσφέρει και γωνιές απομόνωσης και στοχασμού συνοδεία του υδάτινου στοιχείου. Οι αρχιτέκτονες σημειώνουν ότι, για παράδειγμα, ενώ στην πισίνα ή στην εσωτερική αθλητική παιδική χαρά υπάρχει διάχυτο φως, στο «ηρώο» το φως δημιουργεί εικονικές σκιές, επιτείνοντας προφανώς την κατάνυξη που επιβάλλει η μεγάλη λευκή αίθουσα.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/942616/article/politismos/eikastika/arxitektonika-erga-texnhs-me-stoles