Ξεπαγώνουν οι πληρωμές οφειλών για δημόσια έργα

Την άμεση εκταμίευση άλλων 330-350 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, που αντιμετωπίζουν «στάση πληρωμών» εδώ και πάνω από ένα μήνα λόγω εξάντλησης του προβλεπόμενου προϋπολογισμού, προωθεί το υπουργείο Οικονομικών με τροπολογία που καταθέτει στη Βουλή. Ταυτόχρονα, σκοπεύει να εξοφλήσει περίπου 150 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου έως το τέλος του έτους, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει προς την Ε.Ε.

Το θέμα της μη πληρωμής των δημοσίων έργων ανέδειξε σε δημοσίευμά της η «Κ», μεταφέροντας τις σχετικές διαμαρτυρίες εργοληπτών, οι οποίοι υποστήριζαν ότι η διακοπή των πληρωμών τούς δημιουργεί οξύτατο πρόβλημα, καθώς έρχεται να προστεθεί στην αύξηση του κόστους των πρώτων υλών και μάλιστα σε μια περίοδο αυξημένων υποχρεώσεων, στο τέλος της χρονιάς. Η λύση βρέθηκε μέσω του προγράμματος React-EU. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, θα αντληθούν 330-350 εκατ. ευρώ που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το οποίο είναι δημοσιονομικά ουδέτερο και δεν επηρεάζει το έλλειμμα, «και έτσι οι εργολάβοι θα πληρωθούν».

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Κ», το πρόβλημα δημιουργήθηκε λόγω συσσώρευσης πολλών έργων που ξεκίνησαν ταυτόχρονα μετά το «πάγωμα» του lockdown, υποστηρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών. Eτσι, παρότι ο προϋπολογισμός ήταν υψηλός, 8,3 δισ. ευρώ, εξαντλήθηκαν οι διαθέσιμοι πόροι. Και ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους είναι επαρκή, το υπουργείο Οικονομικών δεν ήθελε να επιβαρύνει δημοσιονομικά το ισοζύγιο. Η λύση βρέθηκε τελικά μέσω του React-EU, ενός ευρωπαϊκού προγράμματος για τη στήριξη της ανάκαμψης. Σημειώνεται ότι πολλές από τις δαπάνες της πανδημίας καλύφθηκαν φέτος από κονδύλια του ΠΔΕ.

Εν τω μεταξύ, στο υπουργείο Οικονομικών δρομολογούν την επιτάχυνση της εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, που αποτελούν μόνιμη αιτία τριβής με τους θεσμούς και ιδίως τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Το συνολικό μέγεθος των ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι περίπου 2,7 δισ. ευρώ, αλλά στο υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν ότι οι «καθαρές» οφειλές είναι περίπου 950 εκατ. ευρώ. Οι υπόλοιπες, όπως αναφέρουν, είτε εκκρεμούν στα δικαστήρια είτε αφορούν οφειλές νοσοκομείων προς φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες συμψηφίζονται εκ των υστέρων στο πλαίσιο του clawback. Συγκεκριμένα, από τις οφειλές των νοσοκομείων, που εμφανίζονται να ξεπερνούν τα 900 εκατ. ευρώ, μόνο τα 150 εκατ. ευρώ είναι «καθαρές» οφειλές.

Στο ύψος των «καθαρών» οφειλών φέρονται να έχουν συμφωνήσει και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, αναγνωρίζοντας μάλιστα, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, ότι περίπου τα μισά θα παραμείνουν ως ληξιπρόθεσμα «τριβής» σε μόνιμη βάση, όπως άλλωστε γίνεται και στις άλλες χώρες. Ετσι, ουσιαστικά ο στόχος είναι τώρα να εξοφληθούν ληξιπρόθεσμες οφειλές περίπου 500 εκατ. ευρώ, ώστε να θεωρηθεί ότι ανταποκρίθηκε η χώρα στη μεταμνημονιακή δέσμευσή της να τις μηδενίσει.

Από το ποσό αυτό, των 500 εκατ. ευρώ, τα 350 εκατ. ευρώ αφορούν τις συντάξεις, ενώ τα υπόλοιπα 150 εκατ. ευρώ είναι όλες οι υπόλοιπες οφειλές, κυρίως των νοσοκομείων. Τα τελευταία συσσώρευσαν πολλές οφειλές λόγω κορωνοϊού, όχι επειδή δεν διέθεταν τα ποσά για να τις εξοφλήσουν, αλλά λόγω φόρτου εργασιών, υποστηρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών.

Για τα 150 εκατ. ευρώ, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι μπορούν να εξοφληθούν έως το τέλος Δεκεμβρίου. Τα υπόλοιπα 350 εκατ., που αφορούν τις συντάξεις, επιδιώκεται να εξοφληθούν έως τα μέσα του επόμενου χρόνου.