Πέντε μεγάλα συγκοινωνιακά έργα που θα αποσυμφορήσουν κυκλοφοριακά την Αθήνα μέχρι το 2030

Όπως έχει σημειωθεί και γραφτεί πολλές φορές τον τελευταίο χρόνο, όλο και περισσότερη ώρα χρειάζεται να περνούν στο τιμόνι τους οι Αθηναίοι οι οποίοι και με την πανδημία να είναι ακόμα εδώ, εμπιστεύονται το ι.χ. όχημα τους. Ακόμα και αυτές τις ημέρες του προχωρημένου Ιούλη, με πολλούς αδειούχους να εγκαταλείπουν το κλεινόν άστυ, οι δρόμοι δεν λένε να αδειάσουν.

Αυτή την εποχή για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού, εκτελούνται και σχεδιάζονται στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σημαντικές συγκοινωνιακές υποδομές, που θα μπορέσουν να συμβάλλουν σε μια πιο βιώσιμη πόλη. Το ypodomes.com “μάζεψε” τα πέντε σημαντικότερα μεγάλα έργα τα οποία συμπυκνώνονται σε έργα οδικά και μετρό.

Αφορούν σε παρεμβάσεις στο κέντρο της πόλης, στα ανατολικά, τα βόρεια και νότια προάστια και ακολούθως τα δυτικά προάστια και τον Πειραιά.

Αξίζει να σημειώσουμε πως τα έργα αυτά είναι σχεδόν όλα μακροχρόνια καθώς απαιτούν μεγάλες παρεμβάσεις και ταυτόχρονη κυκλοφορία σε πολλές περιοχές της πόλης. Αυτό θα αποτελέσει ακόμα μια πρόκληση κατά την κατασκευαστική περίοδο, όμως το αποτέλεσμα υπόσχεται καλύτερη κυκλοφορία πεζών και οδηγών. Ποια έργα όμως είναι αυτά;

1.Νέα Γραμμή 4 Μετρό Αθήνας

Το μεγαλύτερο δημόσιο έργο και των τελευταίων 20 ετών είναι γεγονός. Η Αθήνα μετά το 2000 όταν απέκτησε τρεις γραμμές, έχει υπό κατασκευή μια νέα τέταρτη γραμμή. Με αρχικό κόστος (με ΦΠΑ) να αγγίζει τα 1,8 δισ. ευρώ, αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της πόλης για καλύτερες μετακινήσεις και “πάγωμα” των ι.χ. οχημάτων.

Αποτελεί τη μεγαλύτερη συγκοινωνιακή παρέμβαση της τρέχουσας δεκαετίας και θα ανακουφίσει το κέντρο της πόλης, τα ανατολικά και μέρος των βορείων προαστίων. Παράλληλα η Αττικό Μετρό τρέχει ένα από τα μεγαλύτερα έργα Μετρό στην Ευρώπη με τη γραμμή 4.

Η νέα “πορτοκαλί” γραμμή, περιλαμβάνει περίπου 13χλμ υπόγειας γραμμής και 15 νέους σταθμούς: ΑΛΣΟΣ ΒΕΙΚΟΥ, ΓΑΛΑΤΣΙ, ΕΛΙΚΩΝΟΣ, ΚΥΨΕΛΗ, ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ, ΕΞΑΡΧΕΙΑ, ΑΚΑΔΗΜΙΑ, ΚΟΛΩΝΑΚΙ, ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ, ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ, ΙΛΙΣΙΑ, ΖΩΓΡΑΦΟΥ, ΓΟΥΔΗ. Στον σταθμό ΑΚΑΔΗΜΙΑ θα υπάρχει ανταπόκριση με τη γραμμή 2 και στον σταθμό ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ με τη γραμμή 3.

Καλύπτει όπως φαίνεται άλλωστε από τις περιοχές που περνά, πυκνοκατοικημένες περιοχές και δημιουργήσει αναπτυξιακές προοπτικές τόσο στο real estate όσο και στην γενικότερη οικονομία των παραπάνω περιοχών. Οι υπογραφές μεταξύ της Αττικό Μετρό και της κοινοπραξίας ΑΒΑΞ-GHELLA-ALSTOM πραγματοποιήθηκαν στις 22 Ιουνίου 2021.

Σύμφωνα με τις μελέτες της Αττικό Μετρό, η όχληση στη λειτουργία της πόλης θα είναι περιορισμένη, σε σχέση με παρόμοια έργα στο παρελθόν. Έχει προβλεφθεί στην κατασκευή των σταθμών καθώς θα περιοριστεί σημαντικά το όρυγμα που χρειάζεται. Η περισσότερη δουλειά θα γίνεται με υπόγεια διάνοιξη και συμβατικά μηχανήματα και μέρος του σταθμού και των εισόδων με cut and cover (μέθοδος εκσκαφής και επανεπίχωσης).

Η ολοκλήρωση και λειτουργία του βάσει χρονοδιαγράμματος είναι για το 2029. Σύμφωνα με τις μελέτες θα εξυπηρετεί καθημερινά 300.000 επιβάτες δίνοντας μεγάλες ανάσες στο οδικό κυκλοφοριακό δίκτυο της πόλης.

2.Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης

Η αστική σήραγγα Ηλιούπολης θα ξεκινά περίπου από τα στρατόπεδα Σακκέτα και θα καταλήγει στη Λ. Βουλιαγμένης, περίπου στο ύψος του Metro Mall στα σύνορα Αγίου Δημητρίου και Ηλιούπολης. Στη συνέχεια το έργο περιλαμβάνει ανισοπεδοποίηση όλων των κόμβων μέχρι το ύψος της Γλυφάδας.

Η σήραγγα θα έχει μήκος περίπου 3 χιλιόμετρα και θα αποτελείται από δύο διακριτούς κλάδους, έναν για το κάθε ρεύμα κυκλοφορίας. Θα διαθέτει τρεις λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας σε θέματα οδικής ασφάλειας. Στο project θα εφαρμοσθούν τόσο το value engineering, όσο και η τεχνολογία BIM, για να συγκρατηθεί το κόστος που σήμερα υπολογίζεται σε περίπου 450-500 εκατ. ευρώ, σε τρέχουσες τιμές.

Η Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης δεν θα λειτουργήσει ανακουφιστικά μόνο για τα νότια προάστια αλλά θα συμβάλλει αποφασιστικά στην κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση της πρωτεύουσας. Ουσιαστικά θα γίνει μέρος ενός οδικού δακτυλίου με ελεύθερων λεωφόρων (ή αστικών αυτοκινητόδρομων αν θέλετε) που θα βελτιώσει τους απαιτούμενους χρόνους οδήγησης.

Θα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους δύο μεγάλους κυκλοφοριακούς δακτύλιους του Λεκανοπεδίου, της Αττικής οδού και της Βουλιαγμένης και ουσιαστικά θα ολοκληρώσει ένα ελεύθερο δακτύλιο που ξεκινά από τον Ανισόπεδο Κόμβο Φαλήρου, φτάνει στη Μεταμόρφωση, συνεχίζει με την Αττική Οδό μέχρι την Κατεχάκη και συνεχίζει με την Αστική Σήραγγα Ηλιούπολης και φτάνει χωρίς φανάρια μέχρι τον πόλο του Ελληνικού.

3.Επέκταση Γραμμής 2 Ανθούπολη-Άγιος Νικόλαος Ίλιον

Είναι μια μεγάλη συγκοινωνιακή παρέμβαση στα δυτικά της πόλης. Η επέκταση της γραμμής 2 από την Ανθούπολη στο Ίλιον περιλαμβάνει 4χλμ υπόγειας γραμμής με 3 νέους σταθμούς: ΠΑΛΑΤΙΑΝΗ, ΙΛΙΟΝ, ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ. Η ωρίμανση του έργου από την Αττικό Μετρό είναι σε υψηλά επίπεδα και αναμένεται η δημοπράτηση τους επόμενους μήνες.

Το κόστος του έργου εκτιμάται σε περίπου 350-400 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί σε πρώτη φάση από το ΕΣΠΑ 2021-2027. Είναι η πρώτη επέκταση στα δυτικά προάστια μετά το 2013 όταν το Μετρό είχε φτάσει σε Αγιά Μαρίνα και Ανθούπολη.

Με την νέα επέκταση το Μετρό θα φτάσει στα βορειο-δυτικά προάστια και θα καλύψει πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως το Ίλιον, η Πετρούπολη, οι Άγιοι Ανάργυροι και το Καματερό.

Υπολογίζεται πως για την κατασκευή της επέκτασης της “κόκκινης” γραμμής θα απαιτηθούν περίπου 5 χρόνια. Αυτή η επέκταση θα δώσει πρόσβαση στο δίκτυο Μετρό στις παραπάνω περιοχές οι οποίες θα μπορούν να φτάνουν σε όλα τα σημεία που υπάρχουν σταθμοί Μετρό σε σημαντικά μειωμένους χρόνους. Σήμερα για να φτάσουν στο κέντρο της πόλης χρειάζονται σχεδόν 50 λεπτά.

Για να δώσουμε μία τάξη μεγέθους, από τον σταθμό “ΊΛΙΟΝ” για να φτάσουν κάποιοι στην Ομόνοια θα χρειάζεται περίπου 16 λεπτά ενώ σε λιγότερο από 20 λεπτά θα φτάνουν στο Σύνταγμα. Ο συγκεκριμένος σταθμός ακόμα πιο μελλοντικά θα αποτελεί και σταθμό σύνδεσης με την επέκταση της γραμμής 4 προς Πετρούπολη.

4.Επέκταση Λεωφόρου Κύμης μέχρι τη Λυκόβρυση

Αυτό το έργο αποτελεί τη μεγαλύτερη συγκοινωνιακή παρέμβαση στα βόρεια προάστια εδώ και 20 χρόνια. Η Λεωφόρος Κύμης, τμήμα της Αττικής Οδού, θα φτάσει μέχρι τη Λυκόβρυση στον ανισόπεδο κόμβο Καλυφτάκη στη Λυκόβρυση.

Θα λειτουργεί ως ένα οδικό bypass του κόμβου Μεταμόρφωσης που έχει κορεστεί κυκλοφοριακά και θα δώσει νέες διεξόδους σε όλους από/προς τα βόρεια προάστια στον άξονα της Λ.Κηφισού.

Η κατασκευή οδικού άξονα θα είναι διατομής κλειστού αυτοκινητοδρόμου, συνολικού μήκους περίπου 3,8 χλμ. Η ολοκλήρωση με την σύνδεση ΕΟ Νο1 κόμβου Καλυφτάκη αποτελεί αντικείμενο της Σύμβασης προαίρεσης. Το συνολικό μήκος του έργου εκτιμάται σε 4,2χλμ μαζί με την προαίρεση που είναι η ολοκλήρωση του κόμβου Καλυφτάκη. Από το σύνολο του έργου περίπου 2,4 χιλιόμετρα αποτελούν δύο αστικές σήραγγες.

Στο έργο που είναι υπό δημοπράτηση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, έχει μειοδοτήσει το σχήμα ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ-ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Οι υπογραφές που θα σημάνουν την έναρξη των έργων τοποθετούνται το Φθινόπωρο.

Η διάρκεια των έργων έχει οριστεί σε 48 μήνες οπότε αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις η επέκταση αυτή θα είναι έτοιμη προς λειτουργία στα τέλη του 2026.

5.Τριπλός Κόμβος Σκαραμαγκά

Αυτό το έργο αποτελεί μια μεγάλη συγκοινωνιακή παρέμβαση για τον Πειραιά και τα δυτικά προάστια μέχρι την Εθνική Οδό στον Ασπρόπυργο. Θα συμβάλλει στην αποσυμφόρηση των Λεωφόρων Σχιστού και Αθηνών που σήμερα παρουσιάζουν σημαντική κυκλοφοριακή ανάσχεση.

Πρόκειται για έργο-ανάσα για τη Δυτική Αττική. Με την κατασκευή του τριπλού κόμβου θα υπάρχει απευθείας σύνδεση της Εθνικής Οδού με τη Λ.Σχιστού, θα συνδεθεί η ημιδιανοιγμένη στο νότιο άκρο της, Περιφερειακή Αιγάλεω, ενώ θα ολοκληρωθούν και θα λειτουργήσουν και ο διανοιγμένες Σήραγγες “φάντασμα” που είναι στη στροφή προς Σκαραμαγκά και πριν την Λίμνη Κουμουνδούρου.

Παράλληλα θα εξεταστεί η κατάσταση των δύο ημιτελών σηράγγων. Αποτελούν μέρος της εργολαβίας και θα πρέπει να διερευνηθεί εξονυχιστικά η σημερινή τους κατάσταση. Ακόμα, θα υπάρξει και ένας κόμβος που θα συνδέει απευθείας τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά με την Λ.Αθηνών.

Με την ολοκλήρωση και λειτουργία του θα βελτιωθεί σημαντικά η καθημερινή κυκλοφοριακή ροή από την Αθήνα προς το βιομηχανικό κέντρο του Ασπροπύργου και την Ολυμπία Οδό και προς Σχιστό και το λιμάνι του Πειραιά. Ο διαγωνισμός προετοιμάζεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και εκτιμάται ότι μπορεί να βγει μέχρι το τέλος του 2022.