Το νέο κτίριο του ΤΣΜΕΔΕ με "αρχαία" θεμέλια

Ανοιξε αθόρυβα τις πύλες του ένα μοντέρνο «πράσινο» δημόσιο κτίριο, που έρχεται να δώσει μια μικρή δόση αισιοδοξίας στο γκρίζο πολιτικό τοπίο. Ο λόγος για το ολοκαίνουργιο κτίριο του ΤΣΜΕΔΕ, του ασφαλιστικού φορέα των περίπου 100.000 μηχανικών, στην οδό Π. Π. Γερμανού, στην παραμελημένη πίσω πλευρά της πλατείας Κλαυθμώνος. Στην εντυπωσιακή του πρόσοψη κυριαρχεί το «γυμνό» μπετόν που συμπληρώνεται διακριτικά από μια μεταλλική σύνθεση μεγάλων διαστάσεων.

Η επιλογή του μινιμαλιστικού στιλ δεν ήταν τυχαία, καθώς το νέο κτίριο «στριμώχνεται» ανάμεσα στο νεοκλασικό του Πολεμικού Ναυτικού και το πολυώροφο, μάλλον ατυχές, έργο της δεκαετίας του 1950 των σπουδαίων αρχιτεκτόνων Κασσάνδρα και Μπόνη. Οι λιτές γραμμές δίνουν ιδιαίτερο ύφος στο «σπίτι» των μηχανικών, το οποίο εκπροσώπησε την περασμένη χρονιά την ελληνική αρχιτεκτονική στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό του ιδρύματος Mies van der Rohe.

Στα «σπλάχνα» του βρίσκονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια εκσκαφής των θεμελίων. Αποτελούν συνέχεια του αρχαίου τείχους των Αθηνών, το οποίο εντοπίστηκε στη συμβολή των οδών Σοφοκλέους και Αιόλου, κάτω από το νέο κτιριακό συγκρότημα της Εθνικής Τράπεζας. Για την ανάδειξή τους χρειάστηκε να γίνει επανασχεδιασμός του κτιρίου και με βάση τις υποδείξεις των αρμοδίων του υπουργείου Πολιτισμού στον υπόγειο χώρο δημιουργήθηκε μια αρχαιολογική γωνιά, ορατή από τους διερχόμενους.

Τα αρχαία ήταν ο βασικός λόγος για τις πολύχρονες περιπέτειες του κτιρίου. Το περιορισμένων διαστάσεων οικόπεδο είχε αγοραστεί από το ΤΣΜΕΔΕ το 1951 για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες του εύρωστου ασφαλιστικού ταμείου.

Τα πρώτα σχέδια είχαν εκπονηθεί από το γραφείο Καψαμπέλη, αλλά έμελλε να μείνουν στα χαρτιά, καθώς το 1976 ανακαλύφθηκαν οι πρώτες αρχαιότητες. Ακολούθησαν είκοσι χρόνια απραξίας και το 1995 προκηρύχθηκε αρχιτεκτονικός διαγωνισμός με 35 συμμετοχές, από τον οποίο επιλέχθηκε η πρόταση του γραφείου «ΩΜ Μελετητική», που προέβλεπε την κατασκευή επταόροφου κτιρίου με συνολική επιφάνεια 7.200 τετραγωνικών. Εκτός από τα γραφεία με τα κινούμενα εσωτερικά χωρίσματα, προβλέφθηκαν αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και διώροφο κυλικείο.

Οι περιπέτειες, κυρίως με τα αρχαιολογικά ευρήματα, συνεχίστηκαν με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η κατασκευή το 2008. Εν τω μεταξύ είχε αλλάξει ο κτιριοδομικός κανονισμός και ήταν αναγκαίος ο ανασχεδιασμός του κτιρίου, που πλέον όφειλε να ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής.

Στον τομέα των αρχιτεκτονικών επιλογών, ένα μεγάλο μέρος της πρόσοψης καλύπτεται από υαλοπετάσματα με ενσωματωμένα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας. Ενα αίθριο διατρέχει το εσωτερικό του κτιρίου σε όλο του το μήκος, εξασφαλίζοντας φυσικό φωτισμό στους χώρους εργασίας.

Είναι όμως και ένα «έξυπνο» κτίριο, αφού ένα μεγάλο μέρος των ενεργειακών του αναγκών εξασφαλίζονται από τα φωτοβολταϊκά συστήματα που έχουν εγκατασταθεί στην οροφή, ενώ προβλέφθηκαν ειδικοί μηχανισμοί αυτόματης ρύθμισης της ενέργειας. Ενα άλλο πρόβλημα προέκυψε από τον υψηλό υδροφόρο ορίζοντα που εντοπίστηκε στα θεμέλια του κτιρίου. Για τη θωράκισή του προβλέφθηκε ένα σύστημα υπόγειων δεξαμενών, μέσα από τις οποίες εξασφαλίζονται νερά για ύδρευση αλλά και πυρόσβεση.

Πηγή: https://www.efsyn.gr/arthro/ta-themelia-toy-se-arhaia