Golden Visa και airbnb πιέζουν την αγορά κατοικίας στη Ν. Ευρώπη

Από την Ελλάδα έως και την Πορτογαλία ο τουρισμός ανθεί, επιχειρήσεις μεταφέρουν την έδρα τους, όμως το κόστος στέγασης έχει εκτοξευθεί και η βραχυχρόνια μίσθωση έχει "στερέψει" την αγορά κατοικίας από σπίτια.

Οι οικονομίες της Νότιας Ευρώπης -από την Ελλάδα μέχρι την Πορτογαλία- έχουν σημειώσει αξιοσημείωτη ανάκαμψη από την ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική κρίση που βιώναν πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.

Ο τουρισμός ανθεί, επενδυτές και μεγάλες επιχειρήσεις έχουν μεταφερθεί εκεί και πολλοί ξένοι μετακομίζουν στην περιοχή για να επωφεληθούν από νέες θέσεις εργασίας και φθηνότερο κόστος διαβίωσης.

Τα... "απόνερα" ωστόσο αυτής της ανάπτυξης είναι η εκτίναξη του κόστους στέγασης όπως αναφέρει σε άρθρο του το Business Insider.

Οι τιμές και τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί σε πόλεις όπως η Λισαβόνα και η Αθήνα, ενώ οι παραλιακές πόλεις από την Ισπανία έως τα ελληνικά νησιά κυριαρχούνται από ακριβές βραχυχρόνιες ενοικιάσεις. Αυτό έχει εν μέρει να κάνει με την «χρυσή βίζα». Σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία, οι περισσότεροι αιτούντες βίζα πληρούν τις προϋποθέσεις αγοράζοντας κατοικίες.

Οι Αμερικανοί αποτελούν μια μεγάλη μερίδα των ξένων που πλημμυρίζουν στις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Αγοράζουν ορισμένα από τα πιο ακριβά ακίνητα στην Ισπανία ξοδεύοντας περισσότερα χρήματα ανά τετραγωνικό μέτρο σε σπίτια στην Ισπανία από οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός από τους Δανούς, ανέφεραν πέρυσι οι New York Times.

Και αγόρασαν περισσότερες πορτογαλικές χρυσές βίζες από οποιαδήποτε άλλη εθνικότητα το 2022. Κάποιοι ξεφεύγουν από τις ολοένα και πιο δυσπρόσιτες αγορές κατοικιών στις ΗΠΑ. Αλλά τώρα συνεισφέρουν σε ζητήματα προσιτών κατοικιών σε όλο τον Ατλαντικό.

Η άνοδος των επενδύσεων σε ακίνητα έχει ωθήσει τις αξίες των σπιτιών στα.. ύψη. Παρά την ανάπτυξη των οικονομιών αυτών οι μέσοι νοτιοευρωπαίοι εξακολουθούν να έχουν σχετικά χαμηλούς μισθούς και απλώς δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους ξένους επενδυτές,  τους τουρίστες και τους Digital Nomads. Για το λόγο αυτό πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης που καταγράφουν εκτίναξη των τιμών στα ακίνητα αναγκάστηκαν να λάβουν πιο αυστηρά μέτρα για την απόκτηση της "Χρυσής Βίζας". Η Ισπανία ανακοίνωσε το τέλος του προγράμματος, το οποίο εξαρτιόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου από ξένες επενδύσεις σε ακίνητα, ενώ και η Ελλάδα ανακοίνωσε μεγάλες αλλαγές στην απόκτηση της πολυπόθητης βίζας ανεβάζοντας τα όρια των επενδύσεων ανά περιοχές. 

H Ελλάδα

Στις 9.478 ανέρχονατι οι αιτήσεις για "Χρυσή Βίζα" στην Ελλάδα που εξετάζονται από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, ενώ μόλις 6.228 είχαν υποβληθεί συνολικά, πέρυσι. Τα στοιχεία του υπουργείου δείχνουν ότι η αύξηση του ελάχιστου χρηματικού ποσού που απαιτείται για επενδύσεις Golden Visa δεν έχει επηρεάσει την υψηλή ζήτηση για αυτό το πρόγραμμα. Σημειώθηκε άνοδος στον αριθμό των νέων αιτήσεων το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, με 1.299 περισσότερες σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ταυτόχρονα εγκρίθηκαν 664 βίζες. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις κορυφαίες χώρες στον κόσμο για την απόκτηση επενδυτικής βίζας.

Η Ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε νέους κανόνες που αποτελούνταν από δύο τύπους ζωνών:

• Tier 1 (800.000 ευρώ): Αποτελείται από επενδύσεις σε ακίνητα στις ζώνες της Αττικής, της Θεσσαλονίκης, της Μυκόνου και της Σαντορίνης, καθώς και στα νησιά των οποίων ο πληθυσμός υπερβαίνει τους 3.100.
• Tier 2 (400.000 ευρώ): Αποτελείται από όλα τα άλλα εδάφη της Ελλάδας. Ο κύριος σκοπός είναι η προσέλκυση επενδύσεων σε ένα ευρύτερο φάσμα τομέων.

Η απαίτηση και για τις δύο βαθμίδες είναι ότι η επένδυση θα πρέπει να γίνει σε ένα ακίνητο τουλάχιστον 120 τετραγωνικών μέτρων.

Η Πορτογαλία

Η Πορτογαλία είναι μια από τις πιο δημοφιλείς περιοχές για την "Χρυσή Βίζα". Οι βίζες είχαν τεράστιο αντίκτυπο στο κόστος ακίνητης περιουσίας και στέγασης της Πορτογαλίας, δήλωσε στο Business Insider ο João Pereira dos Santos, ερευνητής στη Σχολή Οικονομίας και Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου. Οι τιμές των κατοικιών στην Πορτογαλία αυξήθηκαν κατά 19% μόλις μεταξύ 2021 και 2022. Ολόκληρη η αγορά — από τα φθηνότερα σπίτια έως τα πολυτελή— έχει επηρεαστεί, είπε ο Pereira dos Santos. «Το πρόβλημα ήταν τόσο σημαντικό που εκτιμούσε ακόμη και σπίτια που ήταν συμφωνίες μεταξύ Πορτογάλων αγοραστών και πωλητών», είπε.

Η Ολλανδία

Η Ολλανδία έχει μια από τις πιο σοβαρές στεγαστικές κρίσεις στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι τιμές των κατοικιών έχουν διπλασιαστεί, κατά μέσο όρο, την τελευταία δεκαετία και τώρα ένα νεόδμητο σπίτι κοστίζει 16 φορές τον μέσο ολλανδικό μισθό. Τα όρια στις οικοδομικές άδειες, η έλλειψη οικοδομικών υλικών και οικοδομικών εργατών και η περιορισμένη γη έχουν συμβάλει στην έλλειψη στέγης στη χώρα.

Η Γερμανία

Η Γερμανία γνώρισε σημαντική διόρθωση των τιμών των κατοικιών καθώς αντιμετώπισε σχετικά υψηλά επιτόκια, ενεργειακή κρίση και νέους κανονισμούς που απαιτούσαν από τους ιδιοκτήτες κατοικιών να αλλάξουν από συστήματα θέρμανσης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε αντλίες θερμότητας που βασίζονται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αυτός ο συνδυασμός βοήθησε στη μείωση της ζήτησης για σπίτια και κατασκευές. «Η γερμανική αγορά για τις τιμές των κατοικιών πλησιάζει στο πάτο, και το ίδιο πιθανότατα ισχύει για τις οικοδομικές άδειες και την κατασκευή κατοικιών», είπε ο Schmieding.

Η Γαλλία

Και η Γαλλία είδε το κόστος στέγασης να αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια, αλλά, όπως και η Γερμανία, οι τιμές της μειώνονται εν μέσω υψηλών επιτοκίων. Ο Schmieding αναμένει επίσης ότι οι τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια θα αυξηθούν αργότερα φέτος στη Γαλλία, εφόσον τα επιτόκια πέφτουν. Η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα προσιτής τιμής στέγασης - μια κατάσταση που μια φιλανθρωπική οργάνωση αποκάλεσε πρόσφατα «κοινωνική βόμβα» - με την αύξηση των αστέγων και μια αυξανόμενη λίστα αναμονής για κοινωνική στέγαση. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού αυτό το καλοκαίρι απλώς εντείνουν τη ζήτηση κατοικιών στην πρωτεύουσα, συμπεριλαμβανομένων των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων, γεγονός που έχει μειώσει τον αριθμό των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων στην αγορά.