Προτού φτάσει στην παρουσίαση των προτεινόμενων μέτρων, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών υποστηρίζει ότι υπάρχει ευρεία συναίνεση, σχετικά με την ανεπαρκή συντήρηση υποδομών του εθνικού οδικού δικτύου.
Στη συνέχεια, αναφέρει ότι η ελλιπής συντήρηση, εκτός των οργανωτικών και διαχειριστικών προβλημάτων, είναι επίσης συνέπεια της ανεπαρκούς χρηματοδότησης.
Παρά το γεγονός ότι το χάσμα μεταξύ των αναγκών και των διαθέσιμων πόρων είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί, η ανάλυση των διαθέσιμων πληροφοριών και δεδομένων υποδηλώνει έντονα ότι η χρηματοδότηση έργων συντήρησης αποτελεί σοβαρό ζήτημα στην Ελλάδα, όπως συμβαίνει και σε πολλές άλλες χώρες.
Βάσει μίας προκαταρκτικής ανάλυσης, οι απαιτούμενοι πόροι για τη συντήρηση του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου είναι της τάξεως των 550 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως (τακτική και περιοδική συντήρηση), εκ των οποίων 150 εκατομμύρια ευρώ είναι για 8.500 χλμ. εθνικών οδών (κατά μέσο όρο περ. 19.000 ευρώ/χλμ ετησίως) και 400 εκατ. ευρώ για 30.000 χιλιόμετρα επαρχιακών οδών (κατά μέσο όρο περ.12.000 ευρώ/χλμ ετησίως).
Τα διαθέσιμα στοιχεία για τους προϋπολογισμούς συντήρησης σε περιφερειακό επίπεδο καταδεικνύουν ότι η υφιστάμενη κατανομή πόρων απέχει μακράν από αυτά τα ποσά.
Με βάση την ανωτέρω κατάσταση, το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών αναφέρει ότι υπάρχουν πιθανοί μηχανισμοί για την εξασφάλιση κεφαλαίων συντήρησης του οδικού δικτύου.
Για παράδειγμα, η νέα Υπηρεσία Οδικών Τελών θα μπορούσε να διαχειρίζεται προς αυτή την κατεύθυνση έσοδα που σήμερα προσμετρώνται στον κρατικό προϋπολογισμό.
Προτείνεται, επίσης, να διερευνηθούν η πιθανή συμβολή των παραχωρησιούχων του δικτύου αυτοκινητοδρόμων στη συντήρηση των εθνικών και επαρχιακών οδών, καθώς και η επιβολή νέων τελών (π.χ. τέλη διέλευσης) για ξένα οχήματα.
Τα επόμενα πιθανά βήματα
-Διεξαγωγή εμπεριστατωμένης ανάλυσης σε 2 ή 3 επιλεγμένες περιφέρειες πιλοτικά για την ακριβή εκτίμηση της διαφοράς μεταξύ αναγκαίων και διαθέσιμων πόρων για έργα συντήρησης, και προσδιορισμός υφιστάμενων μηχανισμών στην Ελλάδα για την κατανομή πόρων σε έργα συντήρησης.
-Εντοπισμός των μηχανισμών που πιθανόν να καλύψουν το χάσμα και διερεύνηση της σκοπιμότητάς τους στο ελληνικό πλαίσιο, με βάση τα ευρήματα της προηγούμενης φάσης και τη συγκριτική αξιολόγηση των βέλτιστων πρακτικών παγκοσμίως.
-Διεξαγωγή λεπτομερούς ανάλυσης των προτιμώμενων μηχανισμών (συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών και νομικών πτυχών) και προετοιμασία σχεδίων νόμων και κανονισμών.
-Εφαρμογή των μηχανισμών που υιοθετήθηκαν στο προηγούμενο βήμα.
Της Βάσως Βεγιάζη