Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    477 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Χιλιάδες είναι οι πολίτες, που καθυστερημένα διαπιστώνουν ότι η ιδιοκτησία τους φαίνεται στο δασικό χάρτη, ως δασική και διεκδικείται από το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτό συμβαίνει συνήθως κατά τη διαδικασία της ανάρτησης των δικαιωμάτων στο κτηματολόγιο και κατά τη διαδικασία σύνταξης συμβολαίου, όπου διαπιστώνουν ότι ο κυρωμένος δασικός χάρτης στην περιοχή τους δείχνει η ιδιοκτησίας τους είναι δασικοί.
      Σε αυτήν την περίπτωση οι ιδιοκτήτες δεν πρέπει να τρομοκρατούνται, γιατί έχουν ακόμα μία ευκαιρία να διορθώσουν τα λάθη στους δασικούς χάρτες, εφόσον αντιλήφθηκαν, έστω και καθυστερημένα, ότι λανθασμένα τα αγροτεμάχιά τους εμφανίζονται ως δασικές εκτάσεις στους κυρωμένους δασικούς χάρτες.
      Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν δεν είναι αυτή της αντίρρησης, αλλά της αίτησης διόρθωσης του δασικού χάρτη. Οι αιτήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην τοπική Διεύθυνση Δασών, για να μπορέσει η υπηρεσία να προβεί στη διόρθωσή τους.
      Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι, η αίτηση διόρθωσης δεν αφορά στις περιπτώσεις που φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι εκτάσεις είναι δασικές ή ξεχερσωμένες ή δασωμένοι αγροί, αλλά ότι πρόκειται για περιπτώσεις λάθους, ανακρίβειας και ασάφειας του δασικού χάρτη. Σε αυτήν την περίπτωση το κράτος αναγνωρίζει ότι, είναι αναγκαία η αποκατάσταση των σφαλμάτων, δεδομένου ότι μετά την κύρωση του δασικού χάρτη οι πολίτες έχουν μόνο το δικαίωμα να κινηθούν νομικά.
      Μέχρι στιγμής, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτητών βρίσκονται εγκλωβισμένοι, γιατί ενώ έχουν δικαιωθεί από τις Δ/νσεις Δασών, λόγω γραφειοκρατίας και υποστελέχωσης των υπηρεσιών, δεν έχει αλλάξει ο Δασικός Χάρτης και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το ακίνητο τους και για αυτό θα πρέπει να γίνει επιτάχυνση της διαδικασίας..
      Ποιους αφορά η αίτηση διόρθωσης;
      Αφορά αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες εκτάσεων γης εκτός σχεδίου πόλης στις περιοχές όπου έγινε μερική κύρωση του του δασικού χάρτη.
      Που μπορώ να ενημερωθώ;
      Ο Κυρωμένος Δασικός Χάρτης είναι διαθέσιμος στις ιστοσελίδες www. Ktimatologio.gr. και στις Δ/νσεις Δασών. Επίσης αν δεν ξέρετε την ακριβή θέση του χωραφιού σας, μπορείτε να απευθυνθείτε σε τοπογράφο μηχανικό για να εντοπίσει το ακίνητό σας και να σας συμβουλέψει αν όντως εμφανίζεται το ακίνητο ως δασικό στον δασικό χάρτη και τι πρέπει γίνει ώστε να διορθωθεί.
      Ποια δικαιολογητικά καταθέτω για να διορθωθεί ο χάρτης λόγω προδήλου σφάλματος;
      Ο ενδιαφερόμενος πρέπει να καταθέσει τα εξής:
      Σχετική αίτηση προς τη Δ/νση Δασών Συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του Το Ε9 Φωτοτυπία Ταυτότητας Συντεταγμένες της έκτασης σε ΕΓΣΑ 87 Έγγραφα της Διοίκησης ( π.χ. παραχωρητήριο, Πράξη χαρακτηρισμού, βεβαίωση μηχανικού για κτίσμα προ του 1955, κλπ) Ποια είναι τα λάθη που διορθώνονται;
      Τα λάθη διαχωρίζονται στις εξής κατηγορίες :
      Σφάλματα που οφείλονται στα χαρτογραφικά υπόβαθρα. Ελέγχεται γενικά η ακρίβεια του χάρτη, που δημιουργήθηκε από τη σύνθεση δύο διαφορετικών εικόνων του 1945 και 2007, γιατί σ΄ αυτό το διάστημα έγιναν μεγάλες αλλαγές στο τοπίο.
      Σφάλματα που οφείλονται σε λάθος τοποθέτηση των θεματικών οριογραμμών. Να μη περάστηκε δηλαδή σωστά η γραμμή που χωρίζει μια δασική έκταση, από ένα κτήμα. Αυτό συμβαίνει κυρίως στις άκρες των χωραφιών που συνορεύουν με δασική έκταση, όπου το φούντωμα της φυλλωσιάς βρίσκεται εντός ιδιωτικής αγροτικής έκτασης.
      Σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος απεικόνισης θεματικών εκτάσεων (αφορούν μορφή ή χαρακτήρα). Για παράδειγμα να εμφανίζεται ως δασική έκταση μια δενδροκαλλιέργεια ή ένας παλιός ελαιώνας, που λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους κατά τη φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών ερμηνεύτηκε ως δάσος.
      Σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη ή λάθος εγγραφών στοιχείων (αντιστοίχισης). Π.χ. δεν γράφει μέσα στο πολύγωνο τι χαρακτήρα έχει η έκταση (ΔΔ, ΑΔ, ΔΑ, ΑΝ ΔΧ, κλπ).
      Σφάλματα που οφείλονται σε τροποποιημένα στοιχεία κατόπιν επεξεργασίας εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Ως διαβαθμισμένες περιοχές εννοούμε τις εκτάσεις που για λόγους εθνικής ασφάλειας παρουσιάζονται επεξεργασμένες στο χάρτη και αυτό μπορεί να επηρέασε και την γύρω περιοχή.
      Σφάλματα λόγω συμπερίληψης πεδινών χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων. Ως «πεδινές» θεωρούνται οι εκτάσεις που βρίσκονται σε υψόμετρο μικρότερο των 100 μέτρων με μέση κλίση μικρότερη του 8% και μέγιστη κλίση μικρότερη του 12%, οι οποίες φέρουν χορτολιβαδική βλάστηση ή είναι βραχώδεις και οι οποίες θα πρέπει να φαίνονται ως «άλλης μορφής/κάλυψης» (ΑΑ) στο δασικό χάρτη.
      Σφάλματα λόγω συμπερίληψης χορτολιβαδικών, βραχωδών ή πετρωδών εκτάσεων αναγνωρισμένων ως ιδιωτικών. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται τα κληροτεμάχια που δόθηκαν με παραχωρητήρια σε ιδιώτες.
      Σφάλματα λόγω συμπερίληψης τεχνητών δασικών φυτειών ως δασικών εκτάσεων. Πρόκειται για φυτείες (π.χ. λευκώνες, χριστουγεννιάτικα δένδρα, δασικές φυτείες), που δημιουργούνται επί ιδιωτικών γεωργικών εκτάσεων, με σκοπό την υλοτομία, τη διακίνηση και εμπορία δασικών προϊόντων.
      Ειδικά σφάλματα που οφείλονται σε παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης πριν την κύρωση του δασικού χάρτη. Αυτή η κατηγορία καλύπτει περιπτώσεις όπως: να μην περάστηκε σωστά η πράξη χαρακτηρισμού του δασαρχείου, ή το όριο του σχεδίου πόλης, τα όρια του αναδασμού κλπ.
      Ποιος εξετάζει την αίτηση διόρθωσης του χάρτη;
      Οι αιτήσεις διόρθωσης προδήλου σφάλματος εξετάζεται από την Δ/νση Δασών και δεν πηγαίνουν στις Επιτροπές Αντιρρήσεων.
      Εφόσον υπάρχει συμφωνία και αποδοχή για το πρόδηλο του σφάλματος γίνεται η σχετική διόρθωση
      Πότε αλλάζει ο δασικός χάρτης;
      Οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται με την προσθήκη ή διαγραφή των εκτάσεων που θα υπαχθούν ή θα πάψουν να υπάγονται στον δασικό νόμο, που έπρεπε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη και δεν απεικονίζονται σε αυτόν ή εσφαλμένα αποτυπώθηκαν κατά την κύρωση.
      Η αναμόρφωση του δασικού χάρτη κυρώνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών, που εκδίδεται ιεραρχικά μετά από εισήγηση της οικείας Διεύθυνσης Δασών και έγκρισή της από τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Τι ισχύει με την κυριότητα των εκτάσεων μετά την αναμόρφωση;
      Για τις εκτάσεις του δασικού χάρτη, που προστίθενται ως Α/Α και δεν υπάγονταν στο δασικό νόμο κατά τον χρόνο κύρωσης αυτού, δεν διεκδικούνται δικαιώματα από το Ελληνικό Δημόσιο κατά τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας.
      Επίσης το Ελληνικό Δημόσιο δεν προβάλλει και δεν διεκδικεί δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις, που, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη, διέπονται από τις διατάξεις τής δασικής νομοθεσίας και αφορούν σε πολύγωνα ή λωρίδες, που δημιουργούνται από την εφαρμογή των Κτηματολογικών διαγραμμάτων επί των δασικών χαρτών, των οποίων αντιστοίχως το εμβαδόν δεν υπερβαίνει τα 100 τ.μ. ή βρίσκονται εντός της ζώνης συμβατότητας σχήματος των γεωτεμαχίων, σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου.
      Υπάρχει συγκεκριμένο περιθώριο για να γίνει η αναμόρφωση του δασικού χάρτη;
      Η νομοθεσία δεν προβλέπει συγκεκριμένο χρόνο για να γίνει η διόρθωση. Θεωρητικά κάθε φορά που εξετάζεται ένα αίτημα διόρθωσης και προκύπτει διόρθωση, πρέπει η οικεία Διεύθυνση Δασών να στείλει σχετική εισήγηση στην Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία θα πρέπει κι αυτή να την εγκρίνει και στη συνέχεια να κυρωθεί με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών.
      Πρακτικά όμως, είναι δύσκολο να βγαίνουν συνεχώς αποφάσεις αναμόρφωσης του χάρτη, γι’ αυτό και το αρμόδιο Υπουργείο θεωρεί ότι θα πρέπει να συγκεντρώνονται οι υποθέσεις και σε ετήσια βάση να γίνεται η αναμόρφωση του χάρτη.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η ανάπτυξη που έχουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα αποτελεί μία από τις καλύτερες εξελίξεις –και μάλλον την πιο θεαματική– που μπορεί να επιδείξει γενικά η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται, σίγουρα, για ένα από τα πιο σημαντικά παραδείγματα επενδύσεων σε νέο πάγιο και παραγωγικό κεφάλαιο που πραγματοποιούνται στην ελληνική επικράτεια, με τις εκτιμήσεις για το ύψος τους τα τελευταία 5 έτη να φτάνουν περίπου στα €9,5 δισεκ. σε έργα δημιουργίας μονάδων ΑΠΕ, συνοδευτικά έργα και έργα υποδομών και δικτύων.1 Και οι επενδύσεις αυτές έχουν ήδη αποδώσει απτά αποτελέσματα στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο σύστημα, το 2024 παρήχθησαν συνολικά 25,2 TWh ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, εξαιρουμένων των μεγάλων υδροηλεκτρικών («ΑΠΕ εξ. Υ/Η», εφεξής),2 ένα επίπεδο παραγωγής υπερδιπλάσιο αυτού που είχαμε το 2019 (12,2 TWh), που υποδηλώνει έναν μέσο ετήσιο ρυθμό μεγέθυνσης της τάξεως του 15,6%. Η ραγδαία αυτή επαύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων των ΑΠΕ, σε συνδυασμό με την υιοθέτηση της πολιτικής της πλήρους απολιγνιτοποίησης έως το 2028 –παρά την αναπροσαρμογή της εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία–, είχαν σαν αποτέλεσμα μια ριζική αλλαγή στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.

      Όπως φαίνεται και στο Γράφημα, η πλειονότητα (55,3%) της ζητούμενης ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα το 2024 καλύφθηκε από ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων και των υδροηλεκτρικών), κάτι το οποίο επιτεύχθηκε για πρώτη φορά το 2023 (51,4%), με το μερίδιο κάλυψης να βαίνει διαρκώς και ταχέως αυξανόμενο. Αντίθετα, πέραν από –και παρά– τη δραστική μείωση στη χρησιμοποίηση του λιγνίτη, φαίνεται ότι πετύχαμε το 2024 και τον ουσιαστικό εκμηδενισμό των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χώρα μας να μετατρέπεται οριακά σε καθαρό εξαγωγέα, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί μετά το 2000.3
      Η συνολική καθαρή παραγωγή ξεπέρασε τη ζήτηση κατά 307 MWh, οι οποίες αντιστοιχούν σε ένα ποσοστό 0,6% της ζήτησης. Η παραπάνω εικόνα δεν διαφοροποιείται σημαντικά, αν συνυπολογίσουμε και τα μη-διασυνδεδεμένα νησιά, τα οποία ηλεκτροδοτούνται κατά κύριο λόγο από μονάδες καύσης πετρελαίου και φυσικού αερίου,4 με τη σχετική συμμετοχή των ΑΠΕ να είναι πολύ μικρότερη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του The Green Tank για το σύνολο του 2024,5 οι ΑΠΕ καταγράφουν μια ελαφρά μικρότερη σχετική συμμετοχή στην κάλυψη της ζήτησης στο συνολικό ηλεκτρικό σύστημα, αλλά διατηρούν την απόλυτη πλειονότητα, με μερίδιο 50,8%.
      Ο ραγδαίος ρυθμός επαύξησης της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ αλλά και η επίτευξη μεριδίων ρεκόρ στη συμμετοχή τους στην ηλεκτροπαραγωγή έχουν, αναμφίβολα, ιδιαίτερα θετικές συνέπειες στην απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας τόσο από την καύση άνθρακα –τουλάχιστον όσον αφορά στις ενεργειακές ανάγκες που καλύπτονται μέσω του ηλεκτρισμού–, και τις ακόλουθες εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ), όσο και από τις εισαγωγές ενεργειακών αγαθών από το εξωτερικό. Συνεπάγονται, όμως, και μια σειρά νέων τεχνικών προκλήσεων, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και εγκαίρως προκειμένου να μην αποτελέσουν ανασταλτικούς παράγοντες στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ ή και εστίες σημαντικών προβλημάτων.
      Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την ανάλυση, εδώ:
      ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ (PDF)
      Παραπομπές
      1. Βλ. σχετικά τις δηλώσεις του κ. Ιωάννη Γιαρέντη, Διευθύνοντα Συμβούλου του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), στο 6ο Renewable & Storage Forum, την 31η Οκτωβρίου 2024, η οποία είναι διαθέσιμη στο https://renewablestorageforum.gr/videos-31-10-1 (Ενότητα 2, Πάνελ 1, Συζήτηση).
      2. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα εμπίπτουν απολύτως στον ορισμό της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Όμως, διατηρούν μεγάλη ευχέρεια κατά βούληση προσαρμογής της ισχύος τους, υπό τον περιορισμό μόνο της διατήρησης μιας ελάχιστης και μέγιστης στάθμης νερού, εν αντιθέσει με ό,τι συμβαίνει με τις υπόλοιπες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως εξηγείται στη συνέχεια του κειμένου. Αυτό δημιουργεί σημαντική διαφοροποίηση στη συμπεριφορά και στη διαχείριση των υδροηλεκτρικών, που προσομοιάζουν περισσότερο με των θερμικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού (καύσης λιγνίτη, φυσικού αερίου ή ντίζελ) παρά με των υπόλοιπων ΑΠΕ. Έτσι, καθίσταται πιο χρήσιμη η ξεχωριστή καταγραφή τους, στον βαθμό που είναι αυτή δυνατή βάσει των διαθέσιμων στοιχείων.
      3. Για την ακρίβεια, βάσει των στοιχείων της Eurostat, στο διάστημα 1990-2023 η Ελλάδα είχε μη-αρνητικό ισοζύγιο ηλεκτρικής ενέργειας μόνο το 2000, με καθαρές εξαγωγές περί τις 11 GWh. Πολύ κοντά στον ισοσκελισμό του ισοζυγίου ήταν η χώρα μας και το 1999, με καθαρές εισαγωγές 164 GWh. Σε όλα τα υπόλοιπα έτη του διαστήματος αυτού, η Ελλάδα χρειάστηκε σημαντικές ποσότητες καθαρών εισαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.
      4. Με μια αναλογία περίπου 3/4 - 1/5.
      5. The Green Tank (2024). Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Δεκέμβριος 2024.
    3. Αρθρογραφία

      tetris

      Του Νίκου Ρουσάνογλου
      Αρκετά ακόμα "επεισόδια" φαίνεται πως θα έχει το "σίριαλ" με το ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός), με δεδομένη την ανάγκη συμμόρφωσης της Πολιτείας με την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, αλλά και τις έντονες αντιδράσεις μερίδας επενδυτών, κυρίως θεσμικών και φυσικά του ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος) για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Πρόκειται για μία "καυτή πατάτα", που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί αν δεν είχε απελευθερωθεί πλήρως με τροπολογία, στο τέλος του 2020, η συνδυαστική χρήση όλων των επιμέρους "μπόνους", που προβλέπονταν στον ΝΟΚ του 2012. Αυτή ακριβώς η τροποποίηση, "άνοιξε τον ασκό του Αιόλου", καθώς επέτρεψε την ανέγερση οικιστικών κτιρίων επιφάνειας 30-40% μεγαλύτερης, σε σχέση με τον εκάστοτε ισχύοντα συντελεστή δόμησης σε κάθε περιοχή, εγείροντας και τις σχετικές αναπόφευκτες αντιδράσεις.
      Στο πλαίσιο αυτό, το ΣτΕ, στην πρόσφατη απόφασή του, έκρινε ότι τα "μπόνους" δεν μπορούν να υλοποιούνται απευθείας με την έκδοση οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του Ν.Ο.Κ., αλλά ανήκει στον πολεοδομικό νομοθέτη να τα συμπεριλάβει στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Προκειμένου να "απαλύνει" τις συνέπειες της απόφασής του αυτής, όρισε ότι όσες άδειες έχουν εκδοθεί και βρίσκονται στο στάδιο της εκκίνησης ή υλοποίησης, πριν την 11η Δεκεμβρίου του 2024, όταν και ανακοινώθηκε για πρώτη φορά η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, θα μπορέσουν να προχωρήσουν ως έχουν. Αντιθέτως, για όσες άδεις αποτελούν αντικείμενο προσφυγής, θα αποφασίσουν τα δικαστήρια, προφανώς λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του ΣτΕ. Αντίστοιχα, σε περιπτώσεις έργων που δεν πρόλαβαν να εκδώσουν άδειες, αλλά έχουν επενδυθεί χρήματα, π.χ. για την αγορά της γης, εγείρεται σοβαρό ζήτημα, με δεδομένο ότι θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα αρχικά σχέδια.
      Αυτή η κατάσταση έχει φέρει έντονες αντιδράσεις και κινητοποίηση από μεγάλους επενδυτικούς ομίλους ακινήτων, κυρίως από το εξωτερικό, οι οποίοι σχεδίαζαν σημαντικά έργα, που πλέον θα πρέπει να τροποποιηθούν, χωρίς δική τους ευθύνη. Μάλιστα, εταιρείες όπως η Ten Brinke Hellas, θυγατρική του ομώνυμου ολλανδικού ομίλου ανάπτυξης ακινήτων, απειλεί ακόμα και με προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Για το ζήτημα των αποζημιώσεων, υλικών ή άλλων, έχει αναφερθεί και η πολιτική ηγεσία του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκτιμά ότι η απόφαση του ΣτΕ έχει πλήξει περίπου 14.000 οικοδομικές άδειες.
      Μεταξύ των προτάσεων που εξετάζονται, στο πλαίσιο της νομοθετικής λύσης που θα πρέπει να δοθεί το συντομότερο δυνατό, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ, είναι η μεταφορά συντελεστή δόμησης και η θέσπιση πολεοδομικών ισοδύναμων, ώστε να επιτραπεί στους επενδυτές να λάβουν π.χ. μεγαλύτερο συντελεστή σε κάποια άλλα έργα τους, ή σε περιοχές, όπου η αύξηση του συντελεστή δεν θα επιφέρει ιδιαίτερη ζημία στο δομημένο περιβάλλον (π.χ. το κέντρο της Αθήνας). Πάντως, ο χρόνος πιέζει και αυτή τη στιγμή βρίσκονται "στον αέρα" χιλιάδες έργα, μικρά και μεγάλα ανά την επικράτεια, ενώ εκτιμάται ότι η οικοδομική δραστηριότητα θα καταρρεύσει βραχυπρόθεσμα, έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο. Προς το παρόν, το μόνο που έχει γίνει, είναι να παραταθεί κατά ένα ακόμα μήνα, η μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης του περασμένου Δεκεμβρίου, βάσει της οποίας συνεχίζεται να ισχύει η αναστολή έκδοση νέων προεγκρίσεων και οικοδομικών αδειών, που βασίζονται στα κίνητρα του ΝΟΚ.
      Εν τω μεταξύ, "δράση" έχει αναλάβει και το ΤΕΕ (Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος), καθώς, με εισήγηση του Προέδρου του, κ. Γ. Στασινού, προχωρώντας σε δημόσια παρέμβαση εντός της εβδομάδας. Σε αυτήν, αναφέρει ότι η απόφαση του ΣτΕ αποτελεί "εμβληματικό παράδειγμα μη εφαρμογής της ασφάλειας δικαίου στη χώρα και καταστρατήγησης της βασικής αρχής του Συντάγματος για την εμπιστοσύνη μεταξύ διοίκησης και διοικούμενων", προσθέτοντας ότι "η κυβέρνηση ως εκτελεστική εξουσία και η Βουλή ως νομοθετική, έχουν ευθύνη να αποκαταστήσουν άμεσα την ασφάλεια δικαίου στη χώρα και την εμπιστοσύνη μεταξύ διοίκησης και διοικούμενων όπως επιβάλλει το Σύνταγμα".
      Παράλληλα, ζητά και την λήψη μιας σειράς μέτρων, ώστε να αποφευχθεί παρόμοιο "φιάσκο" στο μέλλον. Συγκεκριμένα, προτείνεται η αξιοποίηση των Προεδρικών Διαταγμάτων για την οποιαδήποτε ρύθμιση για την δόμηση, διαδικασία που ουσιαστικά φέρνει το ΣτΕ στην αρχή της νομοθετικής διαδικασίας, κρίνοντας την συνταγματικότητα και την νομιμότητα εκ των προτέρων και όχι εκ των υστέρων κι έπειτα από προσφυγές. Έτσι, θα διασφαλιστεί ότι κάθε σχετική ρύθμιση θα έχει την "σφραγίδα" του ΣτΕ, με αποτέλεσμα να μπορεί να προσβληθεί και ενδεχομένως να ανατραπεί στο μέλλον με τις γνωστές συνέπειες. Ωστόσο, είναι και μια πιο χρονοβόρα διαδικασία, καθώς συχνά απαιτούνται πολλοί μήνες, ενδεχομένως και πάνω από ένας χρόνος για την συνταχθεί, εγκριθεί και επικυρωθεί ένα Προεδρικό Διάταγμα, αν και ίσως στην προκειμένη περίπτωση, λόγω του κατεπείγοντος να επιταχυνθούν οι χρόνοι.
      Έτσι, το ΤΕΕ, μεταξύ άλλων, ζητά την ολοκλήρωση της έκδοσης των αδειών που έχουν προέγκριση έως και την 11η Δεκεμβρίου, όπως επίσης και εκείνων που κατατέθηκαν με πλήρη φάκελο και δεν έχουν ακόμα εκδοθεί, μέσω διαδικασίας που θα θεσπιστεί με ΠΔ. Επίσης, μέσω ΠΔ ζητείται να θεσπιστεί, το συντομότερο δυνατόν, νέος απλοποιημένος οικοδομικός κανονισμός, που θα περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία, δηλαδή το κέλυφος του κτιρίου, το ύψος, τις υποχρεωτικές αποστάσεις από τα όρια και την φύτευση. Παράλληλα, το ΤΕΕ ζητά την εκ νέου θέσπιση (χωρίς ΠΔ) περιβαλλοντικών κι ενεργειακών κινήτρων σε όλη τη χώρα, αλλά και την υλοποίηση όλων των αδειών που είχαν εκδοθεί έως την 11η Δεκεμβρίου (ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκονται).
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ολοκληρώνεται το 2025 η κτηματογράφηση της χώρας και μπαίνει σε λειτουργία το κτηματολόγιο.
      Κατά την κτηματογράφηση όμως, είναι πολύ πιθανό να έχουν σημειωθεί σφάλματα τα οποία αποκλίνουν από την πραγματικότητα, με αποτέλεσμα να οδηγούνται πολλοί ιδιοκτήτες στα δικαστήρια για την επίλυση των μεταξύ τους διαφορών.
      Προκειμένου να διευκολύνει το κράτος τους πολίτες και να μην ταλαιπωρούνται στις αγοροπωλησίες, δίνεται η δυνατότητα να επιλύονται οι διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών, με τη συνδρομή ιδιωτών διαμεσολαβητών πιστοποιημένων στην κτηματολογική διαμεσολάβηση. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης θα συνδράμουν και οι πιστοποιημένοι μηχανικοί, οι οποίοι θα διορθώνουν το κτηματολογικό διάγραμμα, με τρόπο αξιόπιστο σύμφωνα με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ορίζονται από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
      Γιατί είναι συμφέρον να επιλέγουν οι ιδιοκτήτες την λύση μέσω διαμεσολάβησης;
      Όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων επιλέγουν να λύσουν τις διαφορές τους μέσω της Κτηματολογικής Διαμεσολάβησης αποφεύγουν τις χρονοβόρες και κάποιες φορές ψυχοφθόρες διαδικασίες των δικαστηρίων εξοικονομώντας με τον τρόπο αυτό χρόνο και χρήμα. Επίσης σημαντικό στοιχείο είναι ότι η λύση δίνεται από τους ίδιους που γνωρίζουν καλά το θέμα και δεν επιβάλλεται από κάποιο τρίτο πρόσωπο, που είναι ο δικαστής
      Μπορεί να επιτεθεί συμφωνία και για την αλλαγή ορίων μεταξύ ιδιοκτησιών;
      Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη συνεπάγεται και γεωμετρικές μεταβολές (αλλαγή εμβαδού και μετατόπιση ορίων κλπ), στα κτηματολογικά διαγράμματα, θα πρέπει, κατά ρητή νομοθετική επιταγή, να επισυνάπτεται στο πρακτικό, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών που τις απεικονίζει μαζί με το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του ( ΚΗΔ) στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα του Κτηματολογίου.
      Το επισυναπτόμενο διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών δεν αποκλείεται να είναι εκείνο που επισυνάπτεται υποχρεωτικά στην αγωγή με την οποία επιδιώκονται γεωμετρικές μεταβολές. Μπορεί, όμως, να διαφέρει από εκείνο, εάν τα μέρη κατέληξαν, με αμοιβαίες υποχωρήσεις, σε λύση που αποκλίνει από τα αιτούμενα με την αγωγή
      Τι είναι η κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      Η διαμεσολάβηση είναι μια μέθοδος εξωδικαστικής επίλυσης ιδιωτικών διαφορών, στην οποία τα μέρη, με τη βοήθεια και συνδρομή του διαμεσολαβητή, δηλαδή, ενός τρίτου, ανεξάρτητου και ουδέτερου ως προς τα μέρη προσώπου, επιχειρούν να καταλήξουν μέσω της διαπραγμάτευσης μεταξύ τους, σε μία βιώσιμη και αμοιβαία ικανοποιητική διευθέτηση της διαφοράς τους.
      Ως κτηματολογική διαμεσολάβηση θα μπορούσε να οριστεί η προβλεπόμενη στον νόμο και επιβαλλόμενη από αυτόν διαδικασία, κατά την οποία ο μη εμφανιζόμενος στο κτηματολογικό φύλλο αληθής δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος και ο ανακριβώς αναγραφόμενος ως δικαιούχος στο ίδιο φύλλο, συμφωνούν στη διόρθωση της σχετικής ανακριβούς κτηματολογικής εγγραφής με τη συνδρομή ενός ειδικά εκπαιδευμένου κτηματολογικού διαμεσολαβητή.
      Η κτηματολογική διαμεσολάβηση συνιστά εναλλακτική μορφή επίλυσης κτηματολογικών διαφορών, όπου με εξωδικαστική μέθοδο γίνεται η διόρθωση των κτηματολογικών σφαλμάτων από τον προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου, χωρίς τη συνδρομή δικαστικής απόφασης.
      Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται υποχρεωτικά η διαμεσολάβηση;
      Σύμφωνα με τις νομοθετικές διατάξεις του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι:
      (α) πριν από τη συζήτηση της αγωγής και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης, ο ενάγων οφείλει να καλέσει, με την αγωγή ή με ιδιαίτερο δικόγραφο, όλους τους εναγόμενους σε υποχρεωτική αρχική συνεδρία (ΥΑΣ) διαμεσολάβησης,
      (β) η ΥΑΣ διεξάγεται ενώπιον κτηματολογικού διαμεσολαβητή που επιλέγεται από ειδικό μητρώο, το οποίο καταρτίζεται και τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
      (γ) η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι υποχρεωτική για όλα τα δικόγραφα των αγωγών που κατατίθενται από την έναρξη ισχύος της ανεξάρτητα από την αξία του αντικειμένου της διαφοράς δηλαδή αφορά και αγωγές ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου με αξία αντικειμένου κάτω των € 30.000. Δεν απαιτείται στις αγωγές με αναγκαίο διάδικο το Δημόσιο, ΟΤΑ ή άλλο ΝΠΔΔ
      (δ) Σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας, το πρακτικό του διαμεσολαβητή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο και διορθώνεται η ανακριβής κτηματολογική εγγραφή.
      (ε) Εάν με την αγωγή ζητούνται και γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα, επισυνάπτονται στο πρακτικό διαμεσολάβησης, επί ποινή ακυρότητας, το τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών και το αποδεικτικό ηλεκτρονικής υποβολής του στην ηλεκτρονική βάση του Φορέα.
      (στ) Η επίλυση της διαφοράς απαγορεύεται να υποκρύπτει άτυπη μεταβίβαση του ακινήτου και υπόκειται σε διάρρηξη κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα.
      (ζ) Ως προς τα ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης το περιεχόμενο και την ισχύ του πρακτικού διαμεσολάβησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 4640/2019 αντίστοιχα.
      Ποιες διαφορές μπορεί να προκύψουν στις κτηματολογικές εγγραφές;
      Ως κτηματολογικές εγγραφές θεωρούνται σύμφωνα με το νόμο περί Κτηματολογίου η αποτύπωση σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στο οικείο κτηματολογικό φύλλο και διάγραμμα, νομικών, τεχνικών και άλλων πρόσθετων πληροφοριών, οι οποίες αφορούν σε ένα συγκεκριμένο ακίνητο.
      Οι πρώτες εγγραφές των κτηματολογικών βιβλίων είναι οι αρχικές εγγραφές και αποτελούν τη βάση επί της οποίας στηρίζεται κάθε μεταγενέστερη εγγραφή.
      Όταν διαπιστωθεί ότι οι εγγραφές που φαίνονται στο κτηματολογικό φύλλο είναι διαφορετικές σε σχέση με την πραγματική κατάσταση τότε πρέπει να γίνει διόρθωση, γιατί εμποδίζεται η κάθε διάθεση του ακινήτου όπως είναι η μεταβίβαση, η έκδοση οικοδομικής άδειας επί αυτού.
      Σε ποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να γίνει κτηματολογική διαμεσολάβηση;
      H κτηματολογική διαμεσολάβηση αφορά τη διαρθρωμένη διαδικασία διόρθωσης ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών, αλλά και γενικότερα υποθέσεις που αφορούν ζητήματα εμπραγμάτου (χρησικτησία, συμφωνία αποκλειστικής χρήσης, διανομή κλπ) και κτηματολογικού δικαίου.
      Ποιος είναι ο ρόλος του τοπογράφου στην επίλυση των διαφορών;
      Ο μηχανικός αναλαμβάνει και εκτελεί τις ακόλουθες εργασίες:
      α) τη σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και της τεχνικής εισήγησης για την ενημέρωση των κτηματολογικών διαγραμμάτων λόγω εγγραπτέας προς καταχώριση πράξης ή τη διόρθωσή τους,
      β) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση των εγγραπτέων πράξεων και δικαστικών αποφάσεων,
      γ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για τη γεωμετρική διόρθωση των γεωμετρικών στοιχείων των ακινήτων στα κτηματολογικά διαγράμματα, και
      δ) τον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος γεωμετρικών μεταβολών, μετά της επισυναπτόμενης τεχνικής έκθεσης και των στοιχείων τεχνικού περιεχομένου που επισυνάπτονται στην αίτηση για την καταχώριση στην κτηματολογική βάση διοικητικών πράξεων, όπως απαλλοτριώσεων, πράξεων εφαρμογής και αναδασμών.
      Πού οφείλονται τα προβλήματα στα εμβαδά και στις διαστάσεις των ακινήτων του Κτηματολογίου;
      – Δεν υπάρχουν υλοποιημένα όρια (π.χ. ένα γεωτεμάχιο μπορεί να θεωρηθεί σαν δύο γεωτεμάχια αν πρόκειται για καλλιέργειες).
      – Τα παλιά εμβαδά μετρήθηκαν με κορδέλα και έχουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα.
      – Οι παλιοί τίτλοι ανέφεραν π.χ. αγροτεμάχιο έκτασης δύο στρεμμάτων, πλέον ή λιγότερο ή όση έκταση και αν είναι, χωρίς διαστάσεις παρά μόνο μνημονεύοντας παλιούς ιδιοκτήτες και φυσικά όρια.
      – Στο Κτηματολόγιο δηλώνεται από τους ιδιοκτήτες το εμβαδό του συμβολαίου και τελικά αναγράφεται στο Εθνικό Κτηματολόγιο το εμβαδό του ψηφιακού υποβάθρου του κτηματολογίου. Από την επιλογή αυτή προκύπτει πρόβλημα με επιμέρους επιπτώσεις.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    5. Αρθρογραφία

      GTnews

      Εκπλήττει πολλούς η συνεχιζόμενη σεισμική διεργασία στις Κυκλάδες. Περισσότερο γιατί είναι ένα άγνωστο φυσικό φαινόμενο, τέτοιο που αδυνατεί να αντιληφθεί ο ανθρώπινος νους. «Πρόκειται όμως για μια εκδήλωση ενός γεωδυναμικού φαινόμενου που εξελίσσεται εδώ και αρκετά εκατομμύρια χρόνια στη γειτονιά μας και είναι ακόμη και σήμερα ενεργό!» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Ζούρος, γεωλόγος, καθηγητής του τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Και συνεχίζει: «Είναι το αποτέλεσμα της βύθισης της λιθοσφαιρικής πλάκας της Αφρικής κάτω από την λεκάνη του Αιγαίου. Καθώς βυθίζεται η αφρικανική λιθόσφαιρα στο πυρακτωμένο ανώτερο τμήμα του μανδύα, λιώνει και προκαλεί την άνοδο μάγματος το οποίο διεισδύει στην λιθόσφαιρα του Αιγαίου προκαλώντας σεισμικές δονήσεις και ηφαιστειακές εκρήξεις».
         Είναι πάει να πει, μια φυσική διαδικασία που εξελίσσεται χωρίς στάσεις, αλλά οι άνθρωποι την αντιλαμβάνονται μόνο τις στιγμές του παροξυσμού, όταν εκδηλώνεται μια σεισμική ακολουθία, ή μια ηφαιστειακή έκρηξη! Κι όμως...
         Σε ετούτη τη γειτονιά, ακόμα και στο σημερινό βορειοανατολικό Αιγαίο, υπήρξαν στην ιστορία έντονα φυσικά φαινόμενα που δεν μπορεί να αντιληφθεί ανθρώπου νους. Γιατί αυτό που συμβαίνει σήμερα στις Κυκλάδες είναι τίποτα μπροστά σε τούτο που συνέβη εδώ πριν από εκατομμύρια χρόνια. Μια απίστευτα έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα που ξεκίνησε πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια και διαμόρφωσε το Ελληνικό αρχιπέλαγος. Ξεκίνησε τότε που το σημερινό Αιγαίο δεν ήταν παρά μια εκτεταμένη χερσαία περιοχή που οι επιστήμονες βάφτισαν Αιγηίδα.
         Στα δυτικά...
         Σε ετούτη την Αιγηίδα, στη ζωή της και στις δύσκολες εκείνες «μέρες» που άρχισαν πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια μας ξεναγεί ο Νίκος Ζούρος. Που είναι και Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Ενός μουσείου για ετούτη τη μεγάλη ηφαιστειο-σεισμική δραστηριότητα - δημιουργό της «σύγχρονης» γεωμορφολογίας του Αιγαίου.
         Πίσω λοιπόν 20 εκατομμύρια χρόνια. Κι αν ένας μέσος όρος ανθρώπινης ζωής είναι τα 75 χρόνια, πίσω 265.000 ανθρώπινες ζωές!
         «Τότε, την εποχή του Μειόκαινου, μας λέει ο κ. Ζούρος, το κλίμα ήταν πολύ πιο θερμό από το σημερινό και την επιφάνεια της Αιγηίδος κάλυπταν εκτεταμένα δάση και σαβάνες που τις διέκοπταν εκτεταμένες λίμνες με γλυκό νερό. Η βλάστηση περιλάμβανε κυρίως κωνοφόρα και καρποφόρα δέντρα, όπως οι γιγαντιαίες σεκόιες, οι κουνιχάμιες, οι κυπαρισίδες, οι πευκίδες, αλλά και μπανανόδενδρα, κανελόδενδρα, βαλανιδιές, τροπικές καρυδιές, δαφνίδες, λεύκες, σκλήθρα και πολλά άλλα είδη. Δεν έλειπαν ακόμη τα φοινικόδενδρα αλλά και πολλά άλλα φυτά της οικογένειας των φοινικίδων.
         Στο χερσαίο αυτό χώρο έζησαν κατά καιρούς πάρα πολλά είδη ζώων, προβοσκιδωτών όπως ελέφαντες και δεινοθήρια, σαρκοφάγα, αντιλόπες, γαζέλες, μικρόσωμα ελάφια, καμηλοπαρδάλεις, ιπποπόταμοι, ρινόκεροι, ιππάρια, τρωκτικά, πουλιά, αμφίβια και ερπετά, όπως οι αλιγάτορες».
         Κι όλα αυτά χάθηκαν όταν τα δάση του Βορειανατολικού Αιγαίου σκεπάσθηκαν από τα προϊόντα εκατοντάδων βίαιων αλλεπάλληλων ηφαιστειακών εκρήξεων που πραγματοποιήθηκαν για μια περίοδο τεσσάρων εκατομμυρίων ετών!
         Σεισμογενείς περιοχές...
         Ο χώρος του σημερινού Αιγαίου αποτελεί ακόμα και σήμερα μία από τις πλέον ενεργές περιοχές του φλοιού της γης. Εδώ, οι γεωλογικές μεταβολές είναι έντονες και συνεχείς.
         Η εξέλιξη της μορφής του χώρου του Αιγαίου κατά τη διάρκεια της πιο «πρόσφατης» περιόδου της ιστορίας της γης που ονομάζεται ανώτερος Καινοζωικός αιώνας, δηλαδή τα τελευταία 25 εκατομμύρια χρόνια, σημαδεύτηκε από σημαντικές γεωτεκτονικές μεταβολές. Οι μεταβολές αυτές σχετίζονται με την κίνηση μεγάλων κομματιών του γήινου φλοιού, που ονομάζονται λιθοσφαιρικές πλάκες, στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου. Αυτή η κίνηση είχε ως αποτέλεσμα έντονη ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.....
         Η Αφρικανική λοιπόν λιθοσφαιρική πλάκα κινείται και βυθίζεται κάτω από την Ευρασιατική πλάκα, γεγονός που στις μέρες μας συμβαίνει στην περιοχή νότια της Κρήτης. «Η βύθιση αυτή λέει ο κ. Ζούρος, προκαλεί στον εσωτερικό χώρο του Αιγαίου πελάγους εφελκυστικές δυνάμεις σε διεύθυνση Βορρά - Νότου. Έτσι, δημιουργούνται μεγάλα ρήγματα στο φλοιό που προκαλούν τη σεισμικότητα. Το ίδιο φαινόμενο δίνει τη δυνατότητα σε ηφαιστειακό υλικό να ανέρχεται και να εκχύνεται στις θέσεις των ηφαιστείων. Με τη διαδικασία αυτή σχηματίσθηκαν στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν μια σειρά ηφαιστείων, οι θέσεις των οποίων σχηματίζουν ένα τόξο, που είναι γνωστό ως το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και αποτελείται από γνωστά και άγνωστα ηφαίστεια, τη Σαντορίνη, το Κολούμπο τη Νίσυρο, τη Μήλο, τα Μέθανα και εκτείνεται μέχρι τις Μικροθήβες στη Μαγνησία».
         Ωστόσο το Αιγαίο δεν είναι δημιούργημα μόνο της βύθισης της Αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την Ευρωπαϊκή, αλλά μια πολύπλευρη κίνηση που επηρεάζεται από την κίνηση και άλλων μικρότερων κομματιών του γήινου φλοιού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως είναι η Αραβική μικροπλάκα. «Η Αραβική μικροπλάκα, σύμφωνα με τον ειδικό επιστήμονα, αποσπάται από την υπόλοιπη Αφρική στην Ερυθρά θάλασσα και κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από την Αφρικανική, πιέζει με διεύθυνση από Νότο προ Βορρά, ένα άλλο μικρότερο κομμάτι της λιθόσφαιρας, τη Μικρασιατική λιθοσφαιρική μικροπλάκα, και την αναγκάζει να κινείται προς τα δυτικά και να συμπιέζει το χώρο του Αιγαίου. Ο φλοιός στο Αιγαίο αναγκάζεται έτσι να επεκτείνεται προς τα νοτιοδυτικά δημιουργώντας την σύγχρονη ενεργό γεωδυναμική κατάσταση στο Αιγαίο».
         Το ηφαίστειο ...Λέσβος
         Πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια το σημείο όπου βυθιζόταν η Αφρικανική λιθοσφαιρική πλάκα κάτω από την Ευρωπαϊκή δεν ήταν νότια της Κρήτης όπως σήμερα. Τότε βρισκόταν αρκετά βορειότερα και συγκεκριμένα στον χώρο των σημερινών Κυκλάδων. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα λοιπόν τότε, δημιούργησε εντυπωσιακά ηφαιστειακά κέντρα στο βόρειο και κεντρικό Αιγαίο και τη δυτική Μικρά Ασία. Δείγματά της βρίσκουμε στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, Ίμβρο, Λήμνο, Αγ. Ευστράτιο και Λέσβο, τα οποία διασώθηκαν από τη μεταγενέστερη καταβύθιση της περιοχής μεταξύ των νησιών.
         Χαρακτηριστικό δείγμα της εποχής βρίσκουμε σήμερα στη Λέσβο. Η δημιουργία του παγκόσμια γνωστού απολιθωμένου δάσους στο δυτικό νησί αλλά και του εν πολλοίς άγνωστου απολιθωμένου δάσους της Λήμνου αντανακλά τη δημιουργία και τον τρόπο δημιουργίας του Αιγαίου. «Στη Λέσβο, λέει ο διευθυντής του μουσείου φυσικής ιστορίας, τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα εντοπίζονται σήμερα στο κέντρο του νησιού, στις περιοχές του όρους Λεπέτυμνου, που είναι το υψηλότερο βουνό της Λέσβου αλλά και των χωριών Βατούσα, Ανεμώτια, Μεσότοπος και Άγρα. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν σύνθετα ηφαιστειακά οικοδομήματα με ηφαιστειακούς κρατήρες, θόλους, λαιμούς και φλέβες που μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε όλη τη βόρεια και δυτική Λέσβο.
         Η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνοδεύτηκε και από έντονη σεισμική δραστηριότητα που προηγήθηκε ή συνόδευε τις μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις. Κατά τη διάρκεια των ηφαιστειακών εκρήξεων εκτινάχτηκαν τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής στάχτης αρκετά χιλιόμετρα στην ατμόσφαιρα και ηφαιστειακές βολίδες σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων από τους ηφαιστειακούς κρατήρες. Ακολούθησαν οι ποταμοί της πυρακτωμένης λάβας που σκέπασαν μεγάλα τμήματα της ξηράς γύρω από τα ηφαίστεια. Η ηφαιστειακή στάχτη μεταφέρθηκε από τους ανέμους σε μεγάλες αποστάσεις. Όταν κάθισε στην επιφάνεια σχηματίσθηκαν στρώματα πάχους δεκάδων μέτρων που σκέπασαν τη βλάστηση. Τα ζώα έχοντας προειδοποιηθεί από τις σεισμικές δονήσεις που προηγήθηκαν απομακρύνθηκαν από την περιοχή της μεγάλης αυτής φυσικής καταστροφής και διασώθηκαν, γι αυτό δεν τα εντοπίζουμε εύκολα στην περιοχή του απολιθωμένου δάσους.
         Όμως, δεν ήταν μόνο αυτά τα στοιχεία που διαμόρφωναν το σκηνικό εκείνη την περίοδο. Η μεγάλη θερμότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων διατάραξε την ισορροπία στην ατμόσφαιρα προκαλώντας έντονες καταιγίδες. Τα νερά παράσυραν τη στάχτη και άλλα ηφαιστειακά υλικά από τα σημεία με το μεγαλύτερο υψόμετρο προκαλώντας κατολισθήσεις, πλημμύρες και λασποροές, σκεπάζοντας μεγάλες εκτάσεις. Οι νέες αυτές ποσότητες ηφαιστειακών υλικών κατέκλυσαν τις περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο και κάλυψαν ολοκληρωτικά τη βλάστηση της περιοχής, γεγονός που αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τη δημιουργία του απολιθωμένου δάσους».
         Οι διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις κατέστρεφαν κάθε φορά τη σύγχρονη βλάστηση της περιοχής γύρω από τα ηφαιστειακά κέντρα. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκαν επάλληλα απολιθωμένα δάση που συναντάμε σήμερα το ένα πάνω από το άλλο στη δυτική Λέσβο.
         Πάντα παράδεισος
         Ο «παράδεισος» της Αιγηίδας μετατρέπεται σε μια σκεπασμένη από λάβες και ηφαιστειακή στάχτη απέραντη έκταση που με τη σειρά της μετατρέπεται σε έναν άλλο παράδεισο με εναλλαγές λιμνών και μεγαλύτερων θαλάσσιων τμημάτων. Είναι η περίοδος του Μέσου και Ανώτερου Μειόκαινου, πριν από 12 έως πέντε εκατομμύρια χρόνια. Η έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει μεταφερθεί νοτιότερα, στην περιοχή της Σάμου μέχρι την Κω και της νοτιοδυτικής σημερινής Μικράς Ασίας. «Μπορεί κανείς να μιλήσει για μέγεθος των σεισμών εκείνης της εποχής;» ρωτούμε με αφέλεια ίσως τον κ. Ζούρο. «Όχι μας λέει. Ήταν σεισμοί που το μέγεθος τους δεν μπορούμε να το εκτιμήσουμε».
         Tην περίοδο του Ανωτέρου Μειόκαινου, από τα 12 έως και πέντε περίπου εκατομμύρια χρόνια η συνεχιζόμενη τεκτονική δραστηριότητα οδηγεί στον κατακερματισμό της Αιγηίδας χέρσου. Αρκετές υφάλμυρες λίμνες αλλά και λίμνες γλυκών νερών σχηματίσθηκαν ενώ διαπιστώνονται εναλλαγές θαλάσσιων και λιμναίων ιζημάτων σε ορισμένες περιοχές. Πράγμα που σημαίνει ότι περιοχές με χαμηλό ανάγλυφο σκεπάζονται από θάλασσα και το αντίθετο, ως αποτέλεσμα βυθίσεων και υψώσεων τμημάτων του φλοιού της γης. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα τότε «μεταναστεύει» νοτιότερα και δείγματα της βρίσκουμε από τη Σάμο μέχρι την Κω.
         Η διαδικασία αυτή συνεχίσθηκε με αποτέλεσμα η ξηρά να περιοριστεί σημαντικά. Αλλά ακόμη και κατά τη διάρκεια του Πλειόκαινου, πριν από δυόμιση εκατομμύρια χρόνια τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου παρέμεναν συνδεδεμένα με τις Μικρασιατικές ακτές από τις οποίες αποκόπηκαν οριστικά πολύ πιο πρόσφατα, τα τελευταία 500.000 χρόνια. Τότε, τα τελευταία τμήματα της Αιγηίδος χέρσου καταποντίστηκαν λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας της περιοχής με αποτέλεσμα τα απολιθωμένα δένδρα στην περιοχή του Σιγρίου Λέσβου, τα οποία απολιθώθηκαν σε χερσαίο περιβάλλον, όταν σκεπάστηκαν από την ηφαιστειακή στάχτη, να βρίσκονται σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
         Όσο κι αν φαίνεται περίεργο η διαδικασία της δημιουργίας του Αιγαίου συνεχίστηκε - αν δεν συνεχίζεται - μέχρι τις μέρες μας, την περίοδο του Ολοκαίνου. Τότε και γεννήθηκε το Αιγαίο που ξέρουμε... Παράδεισος σωστός. «Παραδεισένιος πάντα ήταν ο χώρος του σημερινού Αιγαίου» συμπληρώνει ο κ. Ζούρος..
         Περπατάς στους διαδρόμους των πάρκων απολιθωμάτων ή στο Μουσείο του Σιγρίου. Κορμοί πακτωμένοι σε λάβα, «πόνος» της φύσης. Η φύση δεν έχει αρχή, δεν έχει μέση, δεν έχει τέλος. Ως παράδεισος και μόνο αντιμετωπίζεται. Κι εσύ ένα τόσο δα μόριο, μια ζωή και μόνο στη σειρά 265.000 ανθρώπινων ζωών από το σήμερα ως το πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Πόσες άραγε κι ως το πότε;
    6. Αρθρογραφία

      tetris

      Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποφάσισε να μην ακυρώσει οικοδομικές άδειες στην περιοχή του Αλίμου που εκδόθηκαν βάσει του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), διαφυλάσσοντας την αρχή της ασφάλειας δικαίου και την προστασία των πολιτών που εμπιστεύθηκαν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Παράλληλα, προχώρησε σε σημαντικές κρίσεις για τις πολεοδομικές ρυθμίσεις, τονίζοντας ότι οι διατάξεις του ΝΟΚ δεν μπορούν να υπερισχύουν των ειδικών πολεοδομικών κανόνων κάθε περιοχής.
      Το Ανώτατο Δικαστήριο δημοσιοποίησε αποφάσεις που αφορούν προσφυγές για οικοδομές στον Δήμο Αλίμου, αποσαφηνίζοντας το νομικό του σκεπτικό. Το Συμβούλιο της Επικρατείας τόνισε την υποχρέωση που απορρέει από το άρθρο 24 του Συντάγματος για την ορθή χωροταξική και πολεοδομική ρύθμιση, στηριζόμενο στη νομολογία.
      Σύμφωνα με το δικαστήριο, οι πολεοδομικές ρυθμίσεις είναι συνταγματικά επιτρεπτές μόνο όταν θεσπίζονται κατόπιν ειδικής επιστημονικής μελέτης, ενώ παράγοντες όπως η υφιστάμενη κατάσταση ή τα ιδιωτικά συμφέροντα μπορούν να ληφθούν υπόψη μόνο επικουρικά.
      Σε ό,τι αφορά την αναδρομικότητα της απόφασης, το ΣτΕ αποφάσισε να μην ακυρώσει τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν βάσει του ΝΟΚ, λαμβάνοντας υπόψη την ασφάλεια δικαίου και την ανάγκη προστασίας των πολιτών που εμπιστεύθηκαν το ισχύον νομικό πλαίσιο. Ωστόσο, ως χρονικό σημείο εφαρμογής της απόφασης όρισε την 11η Δεκεμβρίου, εξαιρώντας από τις ρυθμίσεις τις οικοδομές που δεν είχαν ξεκινήσει εργασίες μέχρι τότε.
      Σε μια λεπτομερή ανάλυση των τροποποιήσεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) μέσω των νόμων 4759/2020 και 4819/2021, το δικαστήριο ανέδειξε την επίπτωση της μείωσης του ελάχιστου ύψους ορόφου από 2,65 σε 2,50 μέτρα, σημειώνοντας ότι αυτό αποτέλεσε εργαλείο για την αύξηση του αριθμού των ορόφων των κτιρίων. Σημείωσε επίσης ότι ο οικοδομικός κανονισμός έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές στα 12 χρόνια εφαρμογής του, γεγονός που επηρεάζει τη σταθερότητα του πολεοδομικού σχεδιασμού.
      Ως προς την ουσία των προσφυγών, το ΣτΕ έκρινε ότι οι διατάξεις του ΝΟΚ για το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των κτιρίων δεν μπορούν να υπερισχύουν των ειδικών πολεοδομικών διατάξεων κάθε περιοχής. Παράλληλα, το δικαστήριο υιοθέτησε μια πιο επιεική στάση απέναντι στα πολεοδομικά κίνητρα, αποδεχόμενο την αύξηση του συντελεστή δόμησης ως αντάλλαγμα για τη μείωση της κάλυψης, τη δημιουργία ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων. Αυτή η επιχειρηματολογία υποστηρίχθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και τους κατασκευαστές.
      Ιδιαίτερη σημασία έχει και η απόφαση του ΣτΕ για τη μη προσμέτρηση συγκεκριμένων χώρων, όπως τα πατάρια, τα δώματα και οι πισίνες, στον συντελεστή δόμησης. Το δικαστήριο έκρινε ότι αυτό οδηγεί σε έμμεση αύξηση της δόμησης και της οικιστικής πυκνότητας, γεγονός που συνιστά συνταγματική παραβίαση.
      Τέλος, ανέφερε ότι ο νομοθέτης έχει τη δυνατότητα να τροποποιεί τους όρους δόμησης και να επανακαθορίζει την ισορροπία μεταξύ τους, εφόσον δεν επιδεινώνονται οι συνθήκες διαβίωσης.
    7. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών διαμορφώθηκε πέρυσι ο αριθμός των συμφωνιών για αγορές κτιρίων γραφείων στην Ευρώπη, καθώς οι επενδυτές εγκατέλειψαν τον κλάδο, απογοητευμένοι από την τηλεργασία και το κόστος της πράσινης αναβάθμισης των κτιρίων. Ο τομέας αντιπροσώπευε μόλις το 22% των επενδύσεων αξίας 189 δισ. ευρώ σε εμπορικά ακίνητα στην Ευρώπη πέρυσι, σχεδόν το μισό δηλαδή από το ποσοστό του 2019 πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η MSCI Inc. Η συνολική αξία των συμφωνιών γραφείου ήταν η δεύτερη χαμηλότερη στην ιστορία μετά το 2009, όταν ο κλάδος υπέφερε στον απόηχο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, όπως δείχνουν τα στοιχεία.
      «Ο τομέας εμφανίζει πόλωση, με υπεραπόδοση μόνο από τα καλά τοποθετημένα, σύγχρονα και βιώσιμα κτίρια που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των κατοίκων», δήλωσε ο Toμ Λίχι, επικεφαλής της έρευνας περιουσιακών στοιχείων της MSCI. «Ένα μεγαλύτερο ποσοστό γραφείων από ποτέ αποκτήθηκε για επανατοποθέτηση μέσω ανακατασκευής ή ανακαίνισης». Τα γραφεία, που αποτέλεσαν κάποτε το βασικό στήριγμα των θεσμικών χαρτοφυλακίων ακινήτων, έχουν πέσει σε δυσμένεια, καθώς η τηλεργασία που συνεχίστηκε μετά την πανδημία εγείρει αμφιβολίες για τη μελλοντική ζήτηση για τέτοιους χώρους. Οι εξελίξεις θυμίζουν την εμπειρία που καταγράφηκε στα ακίνητα στον χώρο του λιανεμπορίου, όταν η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου ώθησε τους επενδυτές να αγοράσουν αποθήκες για τη διανομή αγαθών, αντί για καταστήματα και εμπορικά κέντρα.
      Οι συνολικές πωλήσεις ακινήτων αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος έπειτα από αύξηση 11% το τελευταίο τρίμηνο, όταν επενδύθηκαν 55,6 δισ. ευρώ. Οι επενδύσεις σε εμπορικά ακίνητα πάντως άρχισαν να ανακάμπτουν ύστερα από μια διετή ύφεση προς το τέλος του 2024, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν σε τομείς όπως τα οικιστικά ακίνητα και συνέχισαν να αποφεύγουν τα κτίρια γραφείων. Μια σειρά συναλλαγών κατά το δεύτερο εξάμηνο οδήγησε την ανάκαμψη, εκτοξεύοντας την αξία των συμφωνιών που ολοκληρώθηκαν στην Ευρώπη κατά 4% στα 189 δισ. ευρώ πέρυσι, έπειτα από πτώση 45% το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την MSCI. Οι επενδυτές έστρεψαν την προσοχή τους σε ξενοδοχεία και διαμερίσματα και «έριξαν» περισσότερα χρήματα σε αποθήκες καθώς στοιχηματίζουν στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου.
      Οι τιμές έχουν πέσει 23% κατά μέσον όρο σε όλη την Ευρώπη από την κορύφωση του 2021, με τις αξίες των γραφείων να πέφτουν 38%, σύμφωνα με τους αναλυτές ακινήτων της Green Street. Στις ΗΠΑ, οι μεγαλύτεροι αγοραστές εμπορικών ακινήτων είναι οι όμιλοι ιδιωτικών μετοχών με επικεφαλής την Blackstone μαζί με τις TPG, Starwood, KKR, Ares και Greystar. Η πώληση από την Blackstone ενός πολυτελούς κτιρίου στο Μιλάνο στην Kering, οι πωλήσεις μεριδίων στα εμπορικά κέντρα Liverpool One και Meadowhall του Ηνωμένου Βασιλείου και μια συμφωνία για την Elliott Management και την Oval Real Estate για την αγορά περιουσιακών στοιχείων από τη Langham Estate στο κεντρικό Λονδίνο ήταν από τις μεγαλύτερες συμφωνίες το 2024.
    8. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τις τάσεις που εκτιμάται ότι θα διαμορφώσουν το τοπίο στην ελληνικής αγοράς εξοχικής κατοικίας το 2025, περιγράφει η Elxis–At Home in Greece. Σύμφωνα με την εξειδικευμένη εταιρεία πώλησης και διαχείρισης εξοχικών κατοικιών, η οποία διαθέτει γραφεία σε Ολλανδία, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, αναμένεται αυξημένο αγοραστικό ενδιαφέρον σε εναλλακτικούς προορισμούς, στις οποίες δεν έχουν ακόμη καταγραφεί ενδείξεις τουριστικού κορεσμού.
      Οι επιφάνειες και το κόστος έως 400 χιλ. ευρώ
      Ειδικότερα, εξοχικές κατοικίες επιφάνειας από 70 ως 95 τ.μ. σε εναλλακτικούς προορισμούς χαμηλού τουριστικού φόρτου, με πισίνα και μπάρμπεκιου, αναμένεται να κυριαρχήσουν φέτος από πλευράς ζήτησης από ξένους αγοραστές. Ανεξάρτητα νεόδμητα ακίνητα, υψηλών προδιαγραφών, με αξιοποίηση των υπαίθριων χώρων, υψηλή ποιότητα κατασκευής και κόστος που κυμαίνεται από 270.000 ως 400.000 ευρώ, συνιστούν το βασικό ζητούμενο για τους αγοραστές από το εξωτερικό, βάσει όσων αναφέρει η Elxis–At Home in Greece σε σχετική ανάλυσή της για τις τάσεις που θα επικρατήσουν φέτος στην αγορά εξοχικών κατοικιών.
      Η στροφή της ζήτησης
      «Καταρχάς παρατηρούμε και φέτος μια εμφανή μεταστροφή της ζήτησης από σημεία υψηλής τουριστικής κίνησης, σε άλλες περιοχές που εμφανίζουν μεγαλύτερο περιθώριο ανάπτυξης. Αυτό συμβαίνει λόγω του κορεσμού που παρατηρείται στα πιο δημοφιλή σημεία και της επιθυμίας πολλών αγοραστών για ιδιωτικότητα. Επιπλέον, τα οικόπεδα είναι δυσεύρετα και όταν εντοπίζονται είναι ακριβά, με αποτέλεσμα η τελική τιμή πώλησης να εκτοξεύεται», αναφέρει ο κ. Γιώργος Γαβριηλίδης, διευθύνων σύμβουλος της Elxis.
      Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται μετακίνηση της ζήτησης προς άλλες περιοχές, λιγότερο επιβαρυμένες και πιο προσιτές, που όχι μόνο δεν υστερούν σε φυσικό κάλλος – το αντίθετο μάλιστα – αλλά επιπλέον προσφέρουν αυθεντικότητα και ασφαλώς ιδιωτικότητα. Αυτό αποτελεί και στρατηγικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγοράς εξοχικών κατοικιών, έναντι άλλων ανταγωνιστικών αγορών του ευρωπαϊκού νότου, που είναι υπερκορεσμένες.
      Από τη Δυτική Ελλάδα και το Ιόνιο Πέλαγος…
      «Πρόκειται για μια εξέλιξη που είχαμε εντοπίσει και παρατηρήθηκε και στις αρχές του 2024, την οποία βλέπουμε να συνεχίζεται και φέτος με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Για παράδειγμα, αντί για την αγορά ενός εξοχικού στην Λευκάδα, παρατηρούμε εμφανή μεταστροφή του ενδιαφέροντος στις απέναντι ακτές, νότια και βόρεια της Πρέβεζας. Σημεία, όπως το Μονολίθι, το Κανάλι, η Πάλαιρος, η Πογωνιά και πιο νότια οι παραλίες του Μύτικα ξεχωρίζουν, προσφέροντας τις ίδιες γαλαζοπράσινες θάλασσες με τα Ιόνια Νησιά, αλλά με το πρόσθετο στοιχείο της ιδιωτικότητας και φυσικά πιο προσιτό κόστος αγοράς», σημειώνει ο κ. Γαβριηλίδης. Μεγάλο πλεονέκτημα των περιοχών αυτών αποτελεί και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, που διευκολύνει σημαντικά την πρόσβαση ακόμα και αυτοκίνητο, μέσω της Βενετίας, της Ανκόνα, του Μπάρι και του Μπρίντιζι.
      Στην Κρήτη
      Αντίστοιχα, σύμφωνα με την Elxis, στην Κρήτη διαπιστώνεται μια μετακίνηση των ενδιαφερόμενων αγοραστών εξοχικών κατοικιών, από την βόρεια πλευρά του νησιού προς την νότια Κρήτη, σε περιοχές που είναι πολύ πιο ήπια αναπτυγμένες. Χωριά στο νότιο τμήμα του νομού Ρεθύμνου, όπως ο Πλακιάς, το Μαριού και ο Ασώματος, με πανοραμική θέα μέχρι τα νησιά της Γαύδου και των Παξιμαδιών, αποτελούν πλέον βασικούς προορισμούς για εκατοντάδες αγοραστές εξοχικών κατοικιών. Την ίδια στιγμή, οι προσβάσεις παραμένουν καλές, καθώς η απόσταση από την βόρεια πλευρά της Κρήτης και την πόλη του Ρεθύμνου, είναι περίπου 35 χιλιόμετρα. Ανάλογη είναι και η απόσταση των περιοχών αυτών από τα αεροδρόμια του Ηρακλείου και των Χανίων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κρήτη ψηφίστηκε ως ο 9ος καλύτερος προορισμός διακοπών παγκοσμίως, με βάση τα φετινά βραβεία των χρηστών της πλατφόρμας Tripadvisor.
      Η δεξαμενή πελατών
      Σε ό,τι αφορά τις τιμές πώλησης, η δημοφιλέστερη κατηγορία θα παραμείνει και φέτος εκείνη των 270.000 έως 400.000 ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Γαβριηλίδη, «στο συγκεκριμένο εύρος τιμών, υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη δεξαμενή πελατών στην Δυτική Ευρώπη, που επιλέγει να αποκτήσει εξοχικό στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι αυτοί προτιμούν μια τέτοια επένδυση, από το να κρατούν τα χρήματά τους σε αποταμιευτικούς λογαριασμούς, που προσφέρουν σχεδόν μηδενικά επιτόκια. Έτσι και οι κατασκευαστές εξοχικών προσαρμόζουν τις νέες κατοικίες, με τρόπο τέτοιο, ώστε να μην αυξάνεται το κόστος και να παραμένει εντός του εύρους αυτού».
      Αυτό γίνεται κυρίως με την μείωση των διαθέσιμων επιφανειών. Όπως σημειώνει η Elxis, πριν από 20 χρόνια, ένα τυπικό εξοχικό δύο υπνοδωματίων προσέφερε 90 – 95 τ.μ. χώρων κυρίας χρήσης. Φέτος, το ίδιο νεόδμητο και πλήρως ανεξάρτητο σπίτι με πισίνα, διατίθεται με επιφάνεια 70 τ.μ., μειώνοντας π.χ. την επιφάνεια των υπνοδωματίων και δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων. Μάλιστα, πολλές νέες κατοικίες διαθέτουν ακόμα κι εξωτερική κουζίνα, αλλά και πέργκολα και μπάρμπεκιου, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σπίτια αυτά χρησιμοποιούνται περισσότερο το καλοκαίρι, που ούτως ή άλλως, μεγάλο μέρος του χρόνου το περνά κανείς στους εξωτερικούς χώρους της κατοικίας, καταλήγει η ανάλυση της εταιρείας.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με τις 146, 147, 148, 149/2025 αποφάσεις της Ολομελείας κρίθηκαν τα εξής:
      Α. Το σύστημα των διατάξεων του Ν.Ο.Κ. (άρθρα 10 παρ. 1, 15 παρ. 8, 19 παρ. 2 και 25 παρ. 1), με τις οποίες παρέχονται προσαυξήσεις στον συντελεστή της δόμησης και το ύψος, ως κίνητρα για την ανέγερση κτηρίων, δεν αντίκειται, κατ’ αρχήν, από μόνο το περιεχόμενο των διατάξεων, στο άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος.
      Τούτο διότι α) η πραγματοποιούμενη δόμηση, δυνάμει της προσαύξησης του σ.δ., δεν παρίσταται προδήλως υπέρμετρη, ώστε να οδηγεί οπωσδήποτε σε ανεπίτρεπτη συνταγματικά επιδείνωση των όρων διαβίωσης και του περιβάλλοντος, ο δε όρος δομήσεως που αναφέρεται στο ύψος δεν συνιστά, από μόνος του, δυσμενή μεταβολή των συνθηκών,  β) τα κίνητρα συνοδεύονται από τα αντισταθμίσματα της μείωσης της κάλυψης, της δημιουργίας κτηρίων υψηλής ενεργειακής απόδοσης και της αύξησης των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, τα οποία συνιστούν, κατά κοινή πείρα, ευνοϊκά για το περιβάλλον στοιχεία.
      Β. Εντούτοις, τα κίνητρα του Ν.Ο.Κ., λόγω του προέχοντος πολεοδομικού χαρακτήρα τους, δεν μπορούν να υλοποιούνται απευθείας με την έκδοση οικοδομικών αδειών που εκδίδονται κατ’ εφαρμογή του Ν.Ο.Κ., αλλά ανήκει στον πολεοδομικό νομοθέτη να τα συμπεριλάβει στον τοπικό σχεδιασμό. Στον τοπικό σχεδιασμό σταθμίζονται οι συνέπειες στο οικιστικό περιβάλλον της περιοχής, όπου τα κίνητρα εφαρμόζονται, με τεκμηρίωση της σχετικής κρίσης επί τη βάσει ειδικής επιστημονικής μελέτης, η οποία καταρτίζεται στο πλαίσιο της διαδικασίας έγκρισης του σχεδιασμού και λαμβάνει υπόψη τη φυσιογνωμία του κάθε οικισμού. Συνεπώς, το σύστημα των κινήτρων του Ν.Ο.Κ. αντίκειται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος. Τούτο όχι, κατ’ αρχήν, εξαιτίας του περιεχομένου των επίμαχων διατάξεων, οι οποίες δεν είναι, κατά τα ανωτέρω, από μόνες τους αντισυνταγματικές, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απ’ ευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση από τους ισχύοντες με βάση το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης.
      Γ. Οι ρυθμίσεις του άρθρου 11 παρ. 6 του Ν.Ο.Κ. για την προσμέτρηση ή μη στον συντελεστή δόμησης διαφόρων χώρων των οικοδομών θεμιτώς θεσπίζονται οριζοντίως με τον Οικοδομικό Κανονισμό, διότι δεν αποτελούν ζήτημα που ανάγεται στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Είναι, όμως, αντισυνταγματικός ο μη συνυπολογισμός στον σ.δ. των παταριών και του κτίσματος έως 35 τ.μ. στο δώμα, καθώς και η εξομοίωση της πισίνας  με φυτεμένη επιφάνεια. Αυτά, επομένως, πρέπει να προσμετρώνται στον σ.δ. Αντιθέτως, είναι συνταγματικός ο μη συνυπολογισμός στον σ.δ. των έρκερ, δηλαδή αρχιτεκτονικών στοιχείων περιορισμένων διαστάσεων, και των κλιμακοστασίων που δεν συνιστούν χώρους κατοίκησης.
      Δ. Περαιτέρω, όμως, το Δικαστήριο προέβη σε στάθμιση αφενός του δημοσίου συμφέροντος, και, αφετέρου των αρχών της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της εμπιστοσύνης των διοικουμένων που οικοδόμησαν, εμπιστευθέντες το νομοθετικό καθεστώς και τα θεσπισθέντα κίνητρα του ν. 4067/2012, και που απέκτησαν καλοπίστως εμπράγματα δικαιώματα επί των εν λόγω ακινήτων. Το Δικαστήριο επισήμανε ότι ο λόγος για τον οποίον οι οικείες διατάξεις κρίνονται αντισυνταγματικές στοιχεί προς παγία νομολογία του Δικαστηρίου, την οποία ο νομοθέτης δεν έλαβε υπόψη κατά τη θέσπιση του Ν.Ο.Κ. (ν. 4067/2012), προκειμένου να διαφυλάξει την αρχή της ασφάλειας δικαίου. Η αρχή αυτή υπηρετείται όταν η νομολογία των ανωτάτων Δικαστηρίων λαμβάνεται υπόψη κατά τη νομοθέτηση.
      Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο έκρινε ότι τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας πρέπει να μην καταλάβουν τις οικοδομικές άδειες, των οποίων η υλοποίηση (οικοδομικές εργασίες) έχει αποδεδειγμένα αρχίσει έως και τις 11.12.2024, ημερομηνία κατά την οποία το Δικαστήριο, δια του Προέδρου, προέβη σε ανακοίνωση του περιεχομένου της παρούσας απόφασης.
      Ως έναρξη υλοποίησης των οικοδομικών αδειών νοούνται οι εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως, μεταξύ άλλων, α) με τη γνωστοποίηση, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, της έναρξης των εργασιών εκσκαφής σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, β) με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του ΕΦΚΑ κ.ο.κ., εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων γίνει έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Δεν αρκούν, όμως, η ηλεκτρονική αυτόματη έκδοση της οικοδομικής άδειας και η λήψη αριθμού άδειας ούτε η ηλεκτρονική ενημέρωση άλλων Υπηρεσιών, τα οποία αφορούν μόνον το γεγονός της  έκδοσης της άδειας και δεν αποδεικνύουν τον χρόνο έναρξης των οικοδομικών εργασιών.
      Εκκρεμείς κατά την 11.12.2024 δίκες δεν καταλαμβάνονται από τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της αντισυνταγματικότητας.
      ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ και ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ για τον ΝΟΚ
      Τι ακριβώς κρίθηκε με τις αποφάσεις 146-9/2025 της Ολομέλειας του ΣτΕ;
      Κρίθηκε ότι το σύστημα των διατάξεων του ΝΟΚ με το οποίο θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτηρίων, θα μπορούσε να εισαχθεί στον πολεοδομικό σχεδιασμό συγκεκριμένων περιοχών ανάλογα με τα ειδικότερα χαρακτηριστικά τους αλλά δεν μπορεί, κατά το Σύνταγμα, να θεσπιστεί με διάταξη γενικής εφαρμογής, όπως στην προκειμένη περίπτωση, διότι αυτό οδηγεί στην ανατροπή του ισχύοντος πολεοδομικού σχεδιασμού κάθε περιοχής.
      Είναι η πρώτη φορά που δημοσιεύεται απόφαση του ΣτΕ με τέτοιο περιεχόμενο;
      Οι σημερινές αποφάσεις αναφέρονται στο ζήτημα της σχέσης των γενικών οικοδομικών κανονισμών και των ειδικότερων όρων δόμησης της κάθε περιοχής. Παρόμοια ζητήματα έχουν τεθεί πολλές φορές κατά το παρελθόν και το Δικαστήριο δεχόταν πάντοτε ότι υπερισχύουν και εφαρμόζονται οι ειδικότεροι όροι δόμησης κάθε περιοχής, εφόσον είναι περιβαλλοντικά ευμενέστεροι. Το ζήτημα αυτό έχει κριθεί και για διατάξεις του ισχύοντος ΝΟΚ με την 705/2020 απόφαση της Ολομέλειας.
      Γιατί πήρε τόσο καιρό να κριθεί η συνταγματικότητα; Ο ΝΟΚ υπάρχει από το 2012.
      Κατ’ αρχάς, λόγω της οικονομικής κρίσης υπήρξε καθίζηση στην οικοδομική δραστηριότητα και περιορισμός στην έκδοση οικοδομικών αδειών, με αποτέλεσμα να μην έχουν ανοίξει σχετικές δίκες.     Οι οικοδομικές άδειες που οδήγησαν στις σημερινές αποφάσεις της Ολομέλειας εκδόθηκαν το 2022, δηλαδή 10 χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του ΝΟΚ, οι παραπεμπτικές αποφάσεις του Ε΄ τμήματος δημοσιεύθηκαν το 2024, οι υποθέσεις συζητήθηκαν στην Ολομέλεια τον Οκτώβριο του 2024 και το διατακτικό δημοσιεύθηκε δυο μήνες μετά, τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους.
      Εκκρεμούν στο ΣτΕ υποθέσεις για τη συνταγματικότητα άλλων οικοδομικών κινήτρων του ΝΟΚ;
      Ναι. Εκκρεμούν και άλλες υποθέσεις με οικοδομικές άδειες στις οποίες τίθεται το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας άλλων διατάξεων του ΝΟΚ (πχ υπόσκαφα, διεύρυνση υπογείων γκαράζ κλπ).
      Ποιον δεσμεύουν οι αποφάσεις τις Ολομέλειας;
      Τυπικά μόνο τους διαδίκους των συγκεκριμένων υποθέσεων. Επειδή, όμως, η παρανομία των οικοδομικών αδειών οφείλεται σε αντισυνταγματικότητα του νόμου, οι αποφάσεις αυτές μπορούν να έχουν συνέπειες στη νομιμότητα όλων των αδειών που εκδόθηκαν με βάση τις διατάξεις που κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Για τον λόγο αυτό, οι σημερινές αποφάσεις, με ρητή σκέψη τους, περιόρισαν τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας. Έτσι, οι άδειες για τις οποίες οι οικοδομικές εργασίες έχουν ξεκινήσει και, πολύ περισσότερο, έχουν ολοκληρωθεί, δεν μπορούν να ακυρωθούν ή να ανακληθούν εξαιτίας της αντισυνταγματικότητας αυτής. Εντούτοις, άδειες οι οποίες είχαν ήδη προσβληθεί στα δικαστήρια έως και τις 11.12.2024, μπορούν να ακυρωθούν για τον λόγο αυτό, έστω και αν είχαν ήδη αρχίσει οι οικοδομικές εργασίες, διότι το αντίθετο θα παραβίαζε το δικαίωμα δικαστικής προστασίας.
      Οι άδειες που έχουν εκδοθεί και για τις οποίες υπάρχει ακόμη προθεσμία για δικαστική προσβολή τους κινδυνεύουν;
      Οι άδειες για τις οποίες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη οι οικοδομικές εργασίες μπορούν να ακυρωθούν για τους λόγους που αναφέρονται στις αποφάσεις. Οι άδειες για τις οποίες έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές εργασίες δεν κινδυνεύουν εξαιτίας της εφαρμογής των αντισυνταγματικών κινήτρων του ΝΟΚ, αλλά κινδυνεύουν μόνο εφόσον έχουν άλλες πλημμέλειες.
      Τι εννοούμε με τον όρο έναρξη οικοδομικών εργασιών; Πώς αποδεικνύεται αυτή;
      Ως έναρξη υλοποίησης των οικοδομικών αδειών νοούνται οι εργασίες εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, όπως, μεταξύ άλλων, α) με τη γνωστοποίηση, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, της έναρξης των εργασιών εκσκαφής σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, β) με την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του ΕΦΚΑ κ.ο.κ., εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων έχει γίνει έως και την 11η Δεκεμβρίου 2024. Δεν αρκούν, όμως, η ηλεκτρονική αυτόματη έκδοση της οικοδομικής άδειας και η λήψη αριθμού άδειας ούτε η ηλεκτρονική ενημέρωση άλλων Υπηρεσιών, καθώς αφορούν μόνο το γεγονός της  έκδοσης της άδειας και δεν αποδεικνύουν τον χρόνο έναρξης των οικοδομικών εργασιών.
      Η άδειά μου κρίθηκε αντισυνταγματική από τα δικαστήρια. Έχω δικαίωμα αποζημίωσης;
      Όταν προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου υπάρχει κατ’ αρχήν δικαίωμα αποζημίωσης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για την αστική ευθύνη του Κράτους. Το δικαίωμα για αποζημίωση κρίνεται ανάλογα με τις ειδικότερες περιστάσεις της κάθε υπόθεσης από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
      Το ΣτΕ έλαβε υπόψη του τον αντίκτυπο των αποφάσεων αυτών στις επενδύσεις και στην ασφάλεια των συναλλαγών;
      Ναι. Το Δικαστήριο εφάρμοσε τη νομοθεσία που δίνει τη δυνατότητα συνεκτίμησης των συνεπειών της κρίσης περί αντισυνταγματικότητας και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, εξάντλησε τα περιθώρια της νομοθεσίας αυτής για τον περιορισμό της βλάβης που μπορεί να επέλθει από τις αποφάσεις στην οικονομική δραστηριότητα και την ασφάλεια των συναλλαγών.
    10. Αρθρογραφία

      GTnews

      Υπό την αιγίδα του Παγκοσμίου Παρατηρητηρίου Μνημείων (World Monuments Watch) τίθεται το Μεταλλευτικό Τοπίο Κουταλά Μ.Λειβαδίου της Σερίφου. Το Ιστορικό Μεταλλευτικό Τοπίο της Σερίφου αξιολογήθηκε μεταξύ 212 υποψηφιοτήτων παγκοσμίως από 69 χώρες και περιλαμβάνεται πλέον στα 25 μνημεία-τόπους τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο.
      Στη φετινή λίστα περιλαµβάνεται ένα εύρος µνηµείων πολιτιστικής κληρονοµιάς που αντιµετωπίζουν κρίσιµες προκλήσεις: ο Ιστορικός Αστικός Ιστός της Γάζας, η Εστία των Εκπαιδευτικών του Κιέβου, οι Aκτές της Ανατολικής Αφρικής, η Παλαιά Πόλη της Αντιόχειας και το Παρεκκλήσιο της Σορβόννης. Συνολικά, οι 25 τόποι προέρχονται από 29 χώρες σε πέντε ηπείρους, καθώς και τη Σελήνη. Η πλήρης λίστα ακολουθεί.
      Το WMF, µε δράση που ξεπερνάει τα 700 έργα σε 112 χώρες, πρωτοστατεί στην προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς διεθνώς. Το 1996 το WMF δηµιούργησε το World Monuments Watch, ένα διετές πρόγραµµα βασισµένο σε υποψηφιότητες, που στοχεύει στην ανάληψη πρωτοβουλιών και την ευαισθητοποίηση του κοινού, αλλά και στην ανάδειξη του ρόλου που µπορεί να παίξει η πολιτιστική κληρονοµιά στην αντιµετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων. Μέχρι σήµερα το WMF έχει διαθέσει περισσότερα από 120 εκατοµµύρια δολάρια για έργα σε σχεδόν 350 µνηµεία µέσω του προγράµµατος Watch, ενώ η προβολή που προσφέρει το πρόγραµµα έχει βοηθήσει τοπικές κοινότητες να αντλήσουν 300 εκατοµµύρια δολάρια επιπλέον από άλλες πηγές.
      «Το πρόγραµµα Watch υπογραµµίζει τη δέσµευση του World Monuments Fund να διασφαλίσει ότι η προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς τιµά το παρελθόν αλλά συµβάλλει ενεργά και στη διαµόρφωση ενός πιο βιώσιµου, συµπεριληπτικού και ανθεκτικού µέλλοντος για κοινότητες σε όλο τον κόσµο και πέρα από αυτόν», δήλωσε η Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύµβουλος, Bénédicte de Montlaur.
      Η ανοιχτή πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για τον κύκλο 2025 προσέλκυσε πάνω από 200 συµµετοχές, οι οποίες πέρασαν από εκτενή εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση πριν από την τελική επιλογή από ανεξάρτητη επιτροπή διεθνών ειδικών. Η ανάλυση των υποψηφιοτήτων αποκάλυψε συγκεκριµένες τάσεις ανά τον κόσµο: Στην υποσαχάρια Αφρική η κλιµατική αλλαγή αναδείχθηκε ως κρίσιµο ζήτηµα, ενώ στις χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού η ταχεία αστικοποίηση προβάλλει ως επείγουσα πρόκληση. Οι υποψηφιότητες από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αµερική ανέφεραν την ανεπαρκή χρηµατοδότηση και έλλειψη πόρων, ενώ εκείνες από τη Λατινική Αµερική και την Καραϊβική ανέδειξαν ως κύριο µέληµα τον τουρισµό. Για την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής οι πολεµικές συγκρούσεις και οι φυσικές καταστροφές αναφέρθηκαν ως κρίσιµα ζητήµατα.
      Πολλά από τα µνηµεία που περιλαµβάνονται στον κύκλο 2025 του προγράµµατος Watch καταδεικνύουν πώς η προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς µπορεί να προσφέρει λύσεις για τόπους και κοινότητες που αντιµετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις, µε διδάγµατα για παρόµοιες περιπτώσεις παγκοσµίως. Η πλήρης λίστα παρατίθεται στο τέλος του δελτίου.
      «Για πρώτη φορά, η Σελήνη συµπεριλαµβάνεται στο πρόγραµµα Watch, αντανακλώντας την επείγουσα ανάγκη αναγνώρισης και προστασίας των τεκµηρίων που µαρτυρούν τα πρώτα βήµατα της ανθρωπότητας πέρα από τη Γη — µια καθοριστική στιγµή στην κοινή µας ιστορία», δήλωσε η de Montlaur. «Αντικείµενα όπως η κάµερα που µετέδωσε τηλεοπτικά την προσσελήνωση, ένας αναµνηστικός δίσκος που άφησαν οι αστροναύτες Άρµστρονγκ και Όλντριν, και εκατοντάδες άλλα συµβολίζουν αυτήν την ιστορία. Ωστόσο, αντιµετωπίζουν αυξανόµενους κινδύνους καθώς εντείνεται η δραστηριότητα στη Σελήνη, δίχως να υπάρχει το κατάλληλο πλαίσιο προστασίας. Η συµπερίληψη της Σελήνης υπογραµµίζει την παγκόσµια ανάγκη για προληπτικές και συλλογικές στρατηγικές προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς — είτε στη Γη είτε πέρα από αυτήν — που αντανακλούν και διαφυλάσσουν την κοινή µας ιστορία».
      Ο Κύκλος 2025 του Προγράµµατος Watch
      Μοναστήρια της Κοιλάδας του Δρίνου, Αλβανία Ένα σύνολο Ορθόδοξων µοναστηριών, κάποτε ζωτικό κοµµάτι του κοινωνικού ιστού της Αλβανίας, απαιτεί νέα πνοή και πόρους µετά από δεκαετίες εγκατάλειψης, καθώς θα µπορούσε να αποτελέσει πρότυπο βιώσιµου τουρισµού µέσω της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς.
      Σινέ Στούντιο Ναµίµπε, Ανγκόλα Πενήντα χρόνια µετά την απότοµη διακοπή της κατασκευής του, αυτός ο µοντέρνος κινηµατογράφος βρίσκεται σε εγκατάλειψη, αλλά µια πρωτοβουλία της τοπικής κοινότητας θα µπορούσε να δώσει νέα πνοή στο ηµιτελές µνηµείο.
      Κάπακ Νιάν (Qhapaq Ñan), Οδικό Δίκτυο των Άνδεων (Αργεντινή, Βολιβία, Ισηµερινός, Κολοµβία, Περού, Χιλή)
      Ένα αξιοθαύµαστο προϊσπανικό οδικό δίκτυο απειλείται από αναπτυξιακή δραστηριότητα και την περιβαλλοντική υποβάθµιση, αλλά η κινητοποίηση τοπικών και διεθνών φορέων µπορεί να εξασφαλίσει τη βιώσιµη διαχείρισή του.
      Παρεκκλήσιο της Σορβόννης, Γαλλία Στο Καρτιέ Λατέν του Παρισιού, αυτό το αριστούργηµα της γαλλικής αρχιτεκτονικής αντιµετωπίζει εδώ και δεκαετίες προβλήµατα συντήρησης που πρέπει να επιλυθούν ώστε να ξανανοίξει µετά από χρόνια τις πύλες του.
      Ιστορικό Μεταλλευτικό Τοπίο της Σερίφου, Ελλάδα Η Σέριφος, ένας ολοένα δηµοφιλέστερος νησιωτικός προορισµός των Κυκλάδων, διαθέτει µια ανεκτίµητη µαρτυρία του βιοµηχανικού παρελθόντος της χώρας, αλλά απαιτούνται ολοκληρωµένα µέτρα προστασίας και συντήρησης για να αποτραπεί η απώλειά της.
      Σχετικά µε το World Monuments Fund
      Το World Monuments Fund (WMF, Παγκόσµιο Ταµείο Μνηµείων) είναι ο κύριος ανεξάρτητος οργανισµός αφιερωµένος στην προστασία των πιο πολύτιµων τόπων διεθνώς, µε στόχο να εµπλουτίσει τον ανθρώπινο βίο και να προάγει την αλληλοκατανόηση. Εδώ και 60 χρόνια, µε δράση που ξεπερνάει τα 700 έργα σε 112 χώρες, οι ειδικοί του εφαρµόζουν αποδειγµένες και αποτελεσµατικές τεχνικές για την προστασία σηµαντικών αρχιτεκτονικών και πολιτιστικών µνηµείων ανά τον κόσµο. Μέσω του World Monuments Watch -ενός διετούς προγράµµατος βασισµένου σε υποψηφιότητες - το WMF συνδέει την προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς µε την ενίσχυση των τοπικών κοινωνιών και τη βελτίωση της ανθρώπινης ευηµερίας.
      Σε συνεργασία µε τοπικούς φορείς, χρηµατοδότες και κυβερνήσεις, το WMF επιδιώκει να εµπνεύσει µια διαρκή προσήλωση στη φροντίδα της πολιτιστικής κληρονοµιάς για τις επόµενες γενιές. Με έδρα τη Νέα Υόρκη, ο οργανισµός διαθέτει γραφεία και παραρτήµατα διεθνώς.
      Περισσότερες λεπτομέρειες εδώ: https://www.lifo.gr/now/entertainment/istoriko-metalleytiko-topio-tis-serifoy-sto-world-monuments-watch
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλο θέμα έχει ανακύψει με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τις αυθαίρετες κατασκευές σε πιλοτές και κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες, με αποτέλεσμα κάθε είδους κατασκευές (από μπετόν, ξυλοκατασκευές, αλουμινοκατασκευές, κ.ά.), οι οποίες δομήθηκαν αυθαίρετα σε κοινόχρηστους χώρους, όπως ταράτσες, πιλοτές, δώματα, είσοδοι πολυκατοικιών, πρασιές ή ακάλυπτους χώρους κινδυνεύουν πλέον με κατεδάφιση.
      Γενικά υπάρχει μία σύγχυση στους πολίτες, σχετικά με το ποια αυθαίρετα ή κατασκευές μπορούν να τακτοποιηθούν, ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα με τους συνιδιοκτήτες της οικοδομής.
      • Τι αφορά η υπόθεση που έφτασε στο ΣτΕ;
      Η υπόθεση που έφτασε στο ΣτΕ αφορούσε τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών σε πολυκατοικία στον Δήμο Παπάγου – Χολαργού και συγκεκριμένα την νομιμοποίηση αυθαίρετης κατασκευής με το κλείσιμο τμήματος της πιλοτής η οποία μετατράπηκε σε κύρια κατοικία διαμερίσματος, ενώ ένα άλλο τμήμα μετατράπηκε σε αποθηκευτικό χώρο, καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας. Οι μετατροπές αυτές στην πιλοτή υπήχθησαν στη συνέχεια στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης του νόμου 3843/2010 «Νόμος Μπιρμπίλη». Όμως ένας εκ των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας δεν συναίνεσε στις μετατροπές αυτές και έκανε καταγγελία στην Πολεοδομία. Διαπιστώθηκαν οι δύο πολεοδομικές παραβάσεις, οι οποίες ωστόσο είχαν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του νόμου 3843/2010 και ως εκ τούτου επιβλήθηκε μόνο πρόστιμο διατηρήσεως. Η ιδιοκτήτρια του ισογείου στη συνέχεια μετέφερε τις αυθαίρετες κατασκευές στους μεταγενέστερους νόμους νομιμοποίησης αυθαιρέτων και σύμφωνα με τον τελευταίο νόμο επήλθε νομιμοποίηση των επίμαχων αυθαίρετων κατασκευών.
      • Τι έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας;
      Οι σύμβουλοι Επικρατείας του Ε’ τμήματος του ΣτΕ αποφάνθηκαν ότι η πρόβλεψη του νόμου (4178/2013 για την «αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης και το περιβαλλοντικό ισοζύγιο») που εξαιρεί από την κατεδάφιση τις αυθαίρετες κατασκευές σε κοινόχρηστους χώρους και πιλοτές, καθώς αυτές νομιμοποιούνται με τις νομοθετικές προβλέψεις, αντίκειται σε σωρεία διατάξεων του Συντάγματος οι οποίες αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στις συνταγματικές αρχές του σεβασμού και της προστασίας της αξίας του ανθρώπου, της αρχής της ισότητας και του κράτους δικαίου.
      Το εν λόγω ζήτημα πάντως έχει παραπεμφθεί στην Ολομέλεια, η οποία εφόσον συνταχθεί με την κρίση του τμήματος, θα ανάψει το «πράσινο φως» για την κατεδάφιση όλων των σχετικών κατασκευών.
      • Τι ισχύει σήμερα για την νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε εξ αδιαιρέτου σε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία;
      Σύμφωνα με το νόμο 4495 / 2017 όπως αυτός τροποποιήθηκε και είναι σε ισχύ, συγκύριοι εξ αδιαιρέτου σε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία ή σε κτίσμα χωρίς σύσταση οροφοκτησίας εντός σχεδίου πόλεως, ανεξαρτήτως ποσοστού συγκυριότητας, αυθαίρετων κτισμάτων ή νόμιμων κτισμάτων με αυθαίρετες μικρές παραβάσεις ή αυθαίρετες κατασκευές ή αυθαίρετες αλλαγές χρήσης μπορούν να ζητούν την τακτοποίηση τους, ανεξαρτήτως της σύμφωνης γνώμης των λοιπών εξ αδιαιρέτου συγκυρίων. Υπόχρεος προς καταβολή του παραβόλου υπαγωγής και των αναλογούντων προστίμων είναι ο δηλών την αυθαιρεσία συγκύριος, ο οποίος διατηρεί τα εκ του νόμου αναγωγικά του δικαιώματα έναντι των λοιπών συγκυρίων. Σε κάθε περίπτωση, οι λοιποί συνιδιοκτήτες μπορούν να αποπληρώνουν τις ορισθείσες δόσεις των αναλογούντων προστίμων αυτοβούλως, σύμφωνα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους, ύστερα από σχετική έγγραφη ή ηλεκτρονική δήλωσή τους.
      • Πότε δεν απαιτείται η συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών;
      Ειδικώς στις περιπτώσεις οριζόντιας ιδιοκτησίας με παραβάσεις που αφορούν την επέκταση αυτής καθ’ ύψος ή κατά πλάτος (οριζόντιας) και την κατάληψη κοινοχρήστου ή κοινοκτήτου χώρου, είναι δυνατή η υπαγωγή αυτών στον παρόντα, χωρίς τη συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών, μόνο στις εξής περιπτώσεις:
      α) όταν η αυθαίρετη επέκταση υφίσταται από την ανέγερση-κατασκευή της οικοδομής ή
      β) όταν η ίδια αυθαίρετη επέκταση υφίσταται σε όλους τους ορόφους της οικοδομής, άνωθεν του ισογείου.
      Για την υπαγωγή των ανωτέρω περιπτώσεων στις ρυθμίσεις του παρόντος, απαιτείται, κατά περίπτωση, επιπλέον των υπόλοιπων δικαιολογητικών που ορίζονται στο άρθρο 99:
      α) υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη της οριζόντιας ιδιοκτησίας, ότι η οριζόντια ιδιοκτησία του έχει επεκταθεί καταλάβει κοινόχρηστο ή κοινόκτητο χώρο από τον χρόνο ανέγερσης κατασκευής της όλης οικοδομής,
      β) βεβαίωση μηχανικού, ότι η ίδια αυθαίρετη επέκταση υφίσταται σε όλους τους ορόφους της οριζόντιας ιδιοκτησίας.
      Μετά από την υπαγωγή στις ρυθμίσεις του παρόντος και εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις των περ. α΄ και β΄ ή εφόσον η αυθαίρετη επέκταση ή απομείωση οριζοντίου ή καθέτου ιδιοκτησίας και κτιρίων εν σειρά που αποτελούν οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες ευρισκόμενες εντός οικοπέδων, τμημάτων οικοπέδων ή αγροτεμαχίων, υφίσταται από την ανέγερση – κατασκευή της οικοδομής και συντελείται εντός νόμιμου όγκου του κτιρίου ή σε νόμιμη ή μη υπόγεια στάθμη, ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ή καθέτου ιδιοκτησίας, προκειμένου να ενσωματώσει τον υπαγόμενο στις διατάξεις του παρόντος χώρο στην οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία του ή να τον εξαιρέσει από αυτήν. Στην περίπτωση αυτήν, η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
      • Τι ισχύει με τα αυθαίρετα σε χώρους αποκλειστικής χρήσης σε πολυκατοικίες;
      Επί αυθαίρετων κατασκευών ή αυθαίρετων αλλαγών χρήσης που έχουν εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε οριζόντια ή κάθετη συνιδιοκτησία και εντός τμημάτων αποκλειστικής χρήσης αυτών, εφόσον κατά τη σύσταση διηρημένων ιδιοκτησιών έχουν αποδοθεί στους δικαιούχους ως αποκλειστική χρήση, για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, δεν απαιτείται συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών. Ειδικώς, όταν αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης, που εξυπηρετούν τη συνιδιοκτησία έχουν εκτελεστεί ή εγκατασταθεί σε παράρτημα οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να προβαίνει μονομερώς σε συμβολαιογραφική πράξη τροποποίησης της πράξης σύστασης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας, προκειμένου το παράρτημα να αποκτήσει το χαρακτήρα κοινόχρηστου και κοινόκτητου χώρου της συνιδιοκτησίας. Στην περίπτωση αυτήν, η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
      • Τι ισχύει όταν η οριζόντια ιδιοκτησία καταλαμβάνει κοινόχρηστο χώρο πολυκατοικίας;
      Για την τακτοποίηση αυθαιρέτων οριζόντιας ιδιοκτησίας που αφορούν σε κατάληψη κοινόχρηστου χώρου ή αυθαιρεσίες επί κοινοχρήστων, απαιτείται η συναίνεση άνω του πενήντα (50) τοις εκατό των συνιδιοκτητών. Με το ίδιο ποσοστό συναίνεσης είναι δυνατή η αντίστοιχη τροποποίηση της πράξης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας.
      • Τι γίνεται σε περίπτωση διαμερισμάτωσης, δηλαδή όταν ένα διαμέρισμα «μπαίνει» στο όμορο;
      Ειδικώς στην περίπτωση αυθαίρετης επέκτασης ή απομείωσης αυτοτελούς οριζοντίου ιδιοκτησίας εις βάρος ή υπέρ όμορης οριζοντίου ιδιοκτησίας του αυτού ή άλλου ιδιοκτήτη, είναι δυνατή η τακτοποίηση, αν η αυθαίρετη επέκταση ή απομείωση της αυτοτελούς οριζοντίου ιδιοκτησίας υφίσταται από την ανέγερση κατασκευή της οικοδομής. Με τον ίδιο τρόπο οι ιδιοκτήτες των οριζοντίων ιδιοκτησιών που επηρεάζονται από τη διαφοροποίηση αυτή, έχουν δικαίωμα να προβούν από κοινού σε συμβολαιογραφική πράξη μονομερούς τροποποιήσεως της πράξεως συστάσεως οριζοντίου ιδιοκτησίας, προκειμένου να ενσωματώσουν ή κατανείμουν, αμοιβαίως, τον υπαγόμενο στις διατάξεις του παρόντος χώρο, στις οριζόντιες ιδιοκτησίες τους ή να τον εξαιρέσουν από αυτήν, χωρίς να θίγονται υφιστάμενα συνολικά ποσοστά συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου και κατανομής κοινοχρήστων δαπανών των αμοιβαίως θιγομένων οριζοντίων ιδιοκτησιών. Στην περίπτωση αυτή, η σύμφωνη γνώμη των υπολοίπων συνιδιοκτητών τεκμαίρεται.
      • Τι ισχύει πλέον για την διόρθωση των οριζοντίων ιδιοκτησιών με το νέο νόμο 5142/2024;
      α) Μπορεί ο ιδιοκτήτης οριζόντιας (πχ διαμέρισμα πολυκατοικίας) να διορθώσει μονομερώς με συμβολαιογραφική πράξη την επιφάνεια, το περίγραμμα και τη χρήση της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας του καθώς και των παρακολουθημάτων ή των χώρων αποκλειστικής χρήσης αυτών (πχ, αποθήκη, θέση στάθμευσης), εφόσον:
      1) η σημερινή πραγματική κατάσταση έχει δημιουργηθεί από τον χρόνο κατασκευής της οικοδομής και αποτυπώνεται στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου ή Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας
      2) δεν θίγονται υφιστάμενα συνολικά ποσοστά συνιδιοκτησίας της οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας επί του γεωτεμαχίου και κατανομής κοινοχρήστων δαπανών, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις όλων των οριζοντίων ιδιοκτησιών του κτιρίου,
      3) έχει καταβληθεί ο οφειλόμενος εκ της μεταβολής φόρος, και
      4) οι τροποποιήσεις υφίσταται νομίμως ή έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 4495/2017.
      β) Σε περιπτώσεις οριζόντιων ή κάθετων ιδιοκτησιών, μετρήσεις με απόκλιση εμβαδού έως δύο τοις εκατό (2%) από τις αναγραφόμενες στις πράξεις σύστασης μετρήσεις θεωρούνται αποδεκτές και δεν απαιτείται πλέον η τροποποίηση ή διόρθωση των πράξεων σύστασης και των τίτλων κτήσης, προκειμένου για τη μεταβίβαση των οριζοντίων ή καθέτων ιδιοκτησιών ή για τη σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί αυτών.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    12. Αρθρογραφία

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει σήμερα πρόσκληση προς τις ευρωπαϊκές πόλεις που είναι προσηλωμένες στη βιωσιμότητα να υποβάλουν υποψηφιότητα για τα βραβεία της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας» και του «Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου» για το 2027. Οι πόλεις μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους ηλεκτρονικά έως τις 15 Μαρτίου του 2025.
      Μια ομάδα από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες αστικής βιωσιμότητας θα εξετάσει και θα αξιολογήσει τις επιδόσεις των διαγωνιζόμενων πόλεων με βάση τους ακόλουθους επτά περιβαλλοντικούς δείκτες: ποιότητα του αέρα· ύδατα· βιοποικιλότητα, περιοχές πρασίνου και βιώσιμη χρήση της γης· απόβλητα και κυκλική οικονομία· θόρυβος· μετριασμός της κλιματικής αλλαγής· και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή θα επιλέξει τις επικρατέστερες πόλεις βασιζόμενη στις συστάσεις των εμπειρογνώμων και σε ελέγχους των πραγματικών δεδομένων.

      Με πάνω από τα δύο τρίτα του ευρωπαϊκού πληθυσμού να ζει σε αστικό περιβάλλον, οι πόλεις διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό μετασχηματισμό που θέτει ως προτεραιότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Η Επιτροπή θέσπισε το βραβείο Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας για να παροτρύνει τις πόλεις να γίνουν πιο πράσινες και πιο καθαρές. Τα βραβεία προωθούν και επιβραβεύουν τις προσπάθειες των ευρωπαϊκών πόλεων που πασχίζουν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων τους και να μειώσουν τον αντίκτυπό τους στο παγκόσμιο περιβάλλον. Μέχρι σήμερα, 17 πόλεις έχουν κερδίσει το βραβείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας και 19 μικρότερες πόλεις έχουν διακριθεί με το βραβείο Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου, διαμορφώνοντας ένα συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο πρωτοπόρων ευρωπαϊκών πόλεων που μοιράζονται ένα κοινό όραμα και τεχνογνωσία και εμπνέουν και άλλες πόλεις να ακολουθήσουν τα βήματά τους.
      Περισσότερες πληροφορίες για τον διαγωνισμό του 2027 για τα βραβεία Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας και Ευρωπαϊκού Πράσινου Φύλλου μπορείτε να βρείτε εδώ.
    13. Αρθρογραφία

      GTnews

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει από σήμερα την πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για δύο βραβεία καινοτομίας και δημιουργικότητας, εμπνευσμένων από το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους: την πέμπτη έκδοση των βραβείων του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και τη νέα πρωτοβουλία «Ώθηση στους μικρούς δήμους» του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους.
      Επιβραβεύοντας καλαίσθητα, βιώσιμα και χωρίς αποκλεισμούς έργα, τα βραβεία του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και της νέας πρωτοβουλίας «Ώθηση στους μικρούς δήμους» επιδιώκουν διαφορετικούς στόχους και απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό. Τα βραβεία του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους θα αναδείξουν εξαιρετικά έργα και ιδέες από άτομα, ομάδες και οργανισμούς. Η νέα πρωτοβουλία «Ώθηση στους μικρούς δήμους» του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους έχει ως στόχο να βοηθήσει τις μικρές τοπικές κοινότητες να υλοποιήσουν έργα μετασχηματισμού με έντονη συμμετοχή της κοινότητας.
      Οραματιστές, δημιουργοί και φορείς αλλαγής από όλη την Ευρώπη και πέρα από αυτήν καλούνται να υποβάλουν καινοτόμα έργα και ιδέες που αναδιαμορφώνουν τον τρόπο που ζούμε και αλληλεπιδρούμε με το περιβάλλον μας.
      Οι αιτήσεις συμμετοχής για τα βραβεία και για την πρωτοβουλία «Ώθηση στους μικρούς δήμους» θα παραμείνουν ανοικτές έως τις 14 Φεβρουαρίου 2025 στις 20:00 ώρα Ελλάδας. Οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν στην επίσημη πλατφόρμα των βραβείων του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους. Όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής περιλαμβάνονται στους αντίστοιχους οδηγούς: στον οδηγό προς αιτούντες και αιτούσες των βραβείων του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, που είναι διαθέσιμος σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ, καθώς και στις γλώσσες των Δυτικών Βαλκανίων και της Ουκρανίας, και στον οδηγό της πρωτοβουλίας «Ώθηση στους μικρούς δήμους» του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, που είναι διαθέσιμος σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ.
      Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε στο δελτίο Τύπου.
    14. Αρθρογραφία

      tetris

      Η καταγγελία αυθαίρετης κατασκευής αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία για τη διασφάλιση της νομιμότητας στη δόμηση, τη διατήρηση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου και την προστασία του δημόσιου συμφέροντος. Παράλληλα, όμως, αποτελεί και ένα ζήτημα με πολυδιάστατη νομική σημασία, καθώς συχνά συνοδεύεται από συγκρούσεις συμφερόντων, ερωτήματα για την ακριβή τήρηση των διοικητικών διαδικασιών και κατηγορίες για καταχρηστική χρήση του δικαιώματος της καταγγελίας. Η κρισιμότητα της καταγγελίας αυθαίρετου έγκειται στην ισορροπία που καλείται να διασφαλίσει η Διοίκηση μεταξύ της νομιμότητας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της διασφάλισης των δικαιωμάτων των ιδιοκτητών.
      Η Καταγγελία ως Εργαλείο Ελέγχου της Νομιμότητας
      Η καταγγελία για αυθαίρετη κατασκευή επιτρέπει σε πολίτες ή φορείς να αναφέρουν στη Διοίκηση παραβάσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας. Αυτή η δυνατότητα ενισχύει τη συμμετοχή των πολιτών στη διασφάλιση της νομιμότητας και λειτουργεί συμπληρωματικά προς τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η καταγγελία καταλήγει στην ενεργοποίηση διοικητικών διαδικασιών ελέγχου, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:
      Αυτοψία από την Πολεοδομία: Οι αρμόδιες αρχές διενεργούν αυτοψία για να διαπιστώσουν αν η κατασκευή είναι αυθαίρετη. Επιβολή Κυρώσεων: Εάν διαπιστωθεί παράβαση, μπορεί να επιβληθούν πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης ή να διαταχθεί η κατεδάφιση της αυθαίρετης κατασκευής. Ακύρωση Άδειας: Σε περιπτώσεις που μια κατασκευή προχωρά βάσει άδειας που εκδόθηκε με πλημμέλειες, η καταγγελία μπορεί να οδηγήσει στην ανάκλησή της. Η καταγγελία, λοιπόν, ενισχύει τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή της πολεοδομικής νομοθεσίας. Ωστόσο, η χρήση αυτού του εργαλείου δεν είναι πάντοτε αθώα.
      Καταχρηστική Χρήση της Καταγγελίας
      Παρά τη σημασία της καταγγελίας ως μηχανισμού ελέγχου, η κατάχρηση αυτού του δικαιώματος αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Συχνά, οι καταγγελίες υποβάλλονται για λόγους που δεν συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος ή της νομιμότητας, αλλά με προσωπικές ή οικονομικές διαφορές. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
      Καταγγελίες για Εκφοβισμό: Χρήση της καταγγελίας ως μέσο πίεσης ή αντιπαράθεσης σε γειτονικές διαφορές. Εμπόδιο σε Επιχειρηματικές Δραστηριότητες: Καταγγελίες που αποσκοπούν στην καθυστέρηση ή παρεμπόδιση έργων από ανταγωνιστές. Υποβολή Ανακριβών Καταγγελιών: Καταγγελίες που στηρίζονται σε αναληθή στοιχεία ή υπερβολές, με αποτέλεσμα την άσκοπη ενεργοποίηση της Διοίκησης. Η καταχρηστική χρήση της καταγγελίας δεν επιβαρύνει μόνο τη Διοίκηση αλλά και τους θιγόμενους ιδιοκτήτες, οι οποίοι μπορεί να υποστούν οικονομικές και ψυχολογικές συνέπειες λόγω της άδικης στοχοποίησής τους.
      Η Νομοθεσία και οι Εγγυήσεις για την Ορθή Χρήση της Καταγγελίας
      Το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει διαδικασίες που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την αξιοπιστία στη διαχείριση των καταγγελιών. Ειδικότερα:
      Υποχρέωση Αιτιολόγησης: Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να αιτιολογούν επαρκώς τις πράξεις ή παραλείψεις τους που βασίζονται σε καταγγελία. Αυτοψία και Τεκμηρίωση: Κάθε καταγγελία πρέπει να συνοδεύεται από αυτοψία και αντικειμενική τεκμηρίωση πριν την επιβολή οποιασδήποτε κύρωσης. Προστασία του Θιγόμενου: Ο ιδιοκτήτης έχει δικαίωμα να ασκήσει ένδικα μέσα, όπως διοικητική προσφυγή ή αίτηση ακύρωσης, εάν θεωρεί ότι η καταγγελία είναι αβάσιμη ή καταχρηστική. Προστασία από Καταχρηστικές Καταγγελίες: Η υποβολή ψευδών καταγγελιών μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις κατά του καταγγέλλοντος, εάν αποδειχθεί δόλος ή κακοπιστία. Νομολογιακή Αντιμετώπιση
      Η ελληνική νομολογία έχει ασχοληθεί εκτενώς με τις καταγγελίες αυθαιρέτων, ιδιαίτερα όταν αυτές συνδέονται με αμφισβητούμενα κίνητρα. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη για τήρηση της αρχής της αναλογικότητας και για τεκμηριωμένη δράση από τη Διοίκηση. Επίσης, έχει τονίσει ότι η Διοίκηση δεν δεσμεύεται από την καταγγελία και οφείλει να εξετάζει την ουσία της υπόθεσης ανεξάρτητα από τις προθέσεις του καταγγέλλοντος.
      Σε περιπτώσεις όπου οι καταγγελίες αποδεικνύονται ψευδείς ή καταχρηστικές, τα δικαστήρια έχουν αναγνωρίσει το δικαίωμα των θιγομένων να ζητήσουν αποζημίωση για τη βλάβη που υπέστησαν, στηριζόμενα στην αστική ευθύνη του καταγγέλλοντος.
      Η Κοινωνική και Διοικητική Διάσταση
      Η καταγγελία αυθαίρετου δεν είναι απλώς ένα νομικό εργαλείο αλλά και ένα μέσο που επηρεάζει τη σχέση του πολίτη με τη Διοίκηση. Η αποτελεσματική χρήση της καταγγελίας απαιτεί υπευθυνότητα τόσο από τους πολίτες όσο και από τη Διοίκηση. Η καταχρηστική υποβολή καταγγελιών υπονομεύει την εμπιστοσύνη στο σύστημα και προκαλεί δυσλειτουργίες στους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
      Συμπεράσματα
      Η καταγγελία αυθαιρέτου αποτελεί κρίσιμο εργαλείο για τη διασφάλιση της νομιμότητας, αλλά ταυτόχρονα ενέχει τον κίνδυνο κατάχρησης. Η ορθή λειτουργία του συστήματος εξαρτάται από τη διαφάνεια, τη δίκαιη μεταχείριση όλων των εμπλεκόμενων μερών και την αυστηρή τήρηση των διαδικασιών. Η Διοίκηση οφείλει να ενεργεί με αντικειμενικότητα και να αποφεύγει την αυτόματη αποδοχή καταγγελιών, ενώ οι πολίτες πρέπει να χρησιμοποιούν αυτό το εργαλείο με υπευθυνότητα. Με την κατάλληλη θεσμική και νομολογιακή καθοδήγηση, η καταγγελία μπορεί να παραμείνει ένα αποτελεσματικό μέσο προστασίας της νομιμότητας και του δημόσιου συμφέροντος.
      Παναγιώτης Γαλάνης
      Δικηγόρος Περιβαλλοντικού – Πολεοδομικού Δικαίου
      Διδάκτωρ και Μεταδιδάκτωρ Νομικής ΕΚΠΑ
      Διδάσκων Νομικής ΕΚΠΑ
      www.pgalanislaw.gr
      [email protected]
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Με τη χρήση της τεχνικής νοημοσύνης και σύγχρονους δορυφορικούς χάρτες θα καταγράφονται πλέον τα ακίνητα και θα εντοπίζεται κάθε αλλαγή στη δόμησή τους. Όσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων αποδείξουν ότι τα έκτισαν πριν το 2011 θα πρέπει άμεσα να απευθυνθούν σε μηχανικό, προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαίρετων Ν. 4495/2017 και να τακτοποιήσουν, για να γλιτώσουν επιπλέον πρόστιμα. Τα αυθαίρετα που έγιναν μετά τις 27 Ιουλίου του 2011 θα κατεδαφίζονται, ενώ θα επιβάλλονται και πρόστιμα, ποινικές κυρώσεις και διακοπή ρευματοδότησης. Επίσης, με τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, θα έχουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και θα μπορούν να εντοπίζουν άμεσα όλα τα ακίνητα που έχουν δηλωθεί, τόσο οικόπεδα και σπίτια, όσο και χωράφια στις εκτός σχεδίου περιοχές και τα οποία δεν είναι δηλωμένα στο έντυπο Ε9.
      Επίσης, μπορούν να εντοπίζονται ακίνητα που ενώ έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, δεν έχουν δηλωθεί με το «σωστό» εμβαδό στο Περιουσιολόγιο (Ε9) στην Εφορία.
      Στόχος είναι να αποκαλυφθούν αδήλωτα σπίτια, χωράφια και άλλες αυθαίρετες κατασκευές, όπως πισίνες καθώς επίσης και αδήλωτα «κρυμμένα» τετραγωνικά σε διαμερίσματα και κατοικίες.
      Το Υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι αρκετοί φορολογούμενοι αποκρύπτουν από την εφορία την πραγματική τους ακίνητη περιουσία, δηλώνοντας λιγότερα τετραγωνικά, για να αποφεύγουν την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Επίσης πολλές είναι και οι περιπτώσεις που ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν είχαν συμβόλαια δεν τα δήλωναν στο Ε9, αλλά τα δήλωσαν πρόσφατα στο Κτηματολόγιο με ένορκη βεβαίωση μαρτύρων και διόρθωση του τελευταίου Ε9.
      Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες;
      1. Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο.
      2. Όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων το αμέλησαν και δεν δήλωσα το ακίνητο τους, επειδή το κτηματολόγιο έληξε θα πρέπει άμεσα να κινήσουν τη διαδικασία της διόρθωσης των αρχικών εγγραφών.
      3. Την ίδια υποχρέωση έχουν και για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9).
      4. Θα πρέπει να διορθώσουν το Ε9 σε περίπτωση που έχει μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση, όπως επίσης και όσοι προέβησαν σε νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων.
      5. Όσα ακίνητα δεν έχουν εντοπιστεί στο κτηματολόγιο γιατί δασώθηκαν ή εγκαταλείφτηκαν και δεν ενδιαφέρονται οι ιδιοκτήτες, θα πρέπει να διαγραφούν από το Ε9.
      6. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων με αυθαίρετα θα πρέπει άμεσα να τα τακτοποιήσουν και να διορθώσουν το Ε9 με τα πραγματικά τετραγωνικά μέτρα.
      7. Όσοι ιδιοκτήτες είναι κάτοχοι μεγάλων αυθαιρέτων που ανήκουν στην κατηγορία 5, η οποία καταργήθηκε το 2020, θα πρέπει να δηλώσουν και να τακτοποιήσουν αμέσως το αυθαίρετο τους μόλις ψηφιστεί η νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέψει τη δήλωση τους κτίσματος και θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη.
      8. Όσα κτίσματα βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων και δεν δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του κτηματολογίου που έκλεισε στις 31 Μαρτίου 2023, θα πρέπει να τα δηλώσουν αμέσως μόλις ανοίξει το σύστημα. Γιατί το ΥΠΕΝ έχει πρόθεση να φέρει ρύθμιση που θα δίνει παράταση στη δήλωση των δασικών αυθαιρέτων, για να μπορέσουν να ενταχθούν και όσοι ιδιοκτήτες δεν πρόλαβαν να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
      Πως τακτοποιούνται τυχόν αυθαιρεσίες που υπάρχουν;
      Για τα παλιά αυθαίρετα και κτίσματα με τις μικρότερες σχετικά παραβάσεις δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες τους να τα τακτοποιήσουν μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026. Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα, καθώς και αυτά που έχουν μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις αυτή τη στιγμή δεν τακτοποιούνται, εκτός κάποιων εξαιρέσεων (αυθαίρετα τραπεζών, από κληρονομιά, σε πληγείσες περιοχές κλπ). Με πρόσφατη ανακοίνωση το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει ξανά την τακτοποίηση και αυτών των μεγάλων αυθαιρέτων (κατηγορίας 5). Υπογραμμίζεται ότι η τακτοποίηση αυθαιρέτων δεν αφορά σε κατασκευές ή αλλαγές χρήσης μεταγενέστερες της 28ης Ιουλίου 2011.
      Τι δηλώνουμε στο Ε9;
      Όλα τα ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία, δικαίωμα υψούν κλπ) επί ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα εμπραγμάτων δικαιωμάτων.
      Ποια λάθη στο Ε9 πρέπει να προσέξουμε;
      – Συνήθως υπάρχουν λάθη στην έκταση των αγροτεμαχίων, αφού δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες βάσει συμβολαίων στο περίπου και χωρίς την ακριβή τοπογραφική αποτύπωσή τους.
      – Δεν δηλώθηκαν ακίνητα από χρησικτησία, για τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας
      – Λάθος εμβαδό κατοικίας, διότι δεν συμπεριέλαβαν τους αυθαίρετους ημιυπαίθριους χώρους που έκλεισαν και γενικά αυθαίρετες προσθήκες ή αλλαγές χρήσεων των ακινήτων.\
      – Μετατροπή υπογείων σε χώρους κατοικίας
      – Πατάρια και σοφίτες, που συμπεριλαμβάνονται στη δόμηση
      Τι δηλώνουμε στο Κτηματολόγιο;
      Δηλώνουμε οικόπεδα, χωράφια, σπίτια, αποθήκες, διαμερίσματα και γενικά κάθε κτίσμα που βρίσκεται εντός του γεωτεμαχίου.
      Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσω για να καταγραφεί σωστά το ακίνητό μου σε Ε9 και Κτηματολόγιο;
      – Βρείτε την Οικοδομική Άδεια του κτιρίου και αναγράψτε τα ακριβή τετραγωνικά που γράφει το έντυπο της Άδειας.
      – Τακτοποιείστε τα τυχόν αυθαίρετά που έχετε και δηλώστε το σύνολο των τετραγωνικών του κτιρίου σας.
      – Αν έχετε τοπογραφικό, διασταυρώστε τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, εμβαδό κλπ) με τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί.
      – Αν έχετε συμβόλαιο που αναγράφει στο περίπου μια έκταση, και γνωρίζετε ότι δεν είναι η πραγματική έκταση, κάντε πρώτα τοπογραφικό και στη συνέχεια βάλτε στο περιουσιολόγιο την ακριβή έκταση. Αρκεί βέβαια να ενημερώσετε και το κτηματολόγιο.
      – Αφαιρέστε από το Ε9 βοσκότοπους, χωράφια, ρουμάνια, χέρσα χωράφια, που δεν καλλιεργούνται και είναι δασικές εκτάσεις.
      Τι κάνουμε με τα ακίνητα που κληρονομούμε;
      Με το νόμο 4934/2022 περί κτηματολογίου θεσπίστηκε η απευθείας σύνδεση του Ελληνικού Κτηματολογίου με τα ληξιαρχεία, με σκοπό να ενημερώνεται αυτόματα το κτηματολόγιο για τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξης θανάτου κάθε δικαιούχου.
      Οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος ιδιοκτήτη είναι υποχρεωμένοι εντός ενός μήνα να ενημερώσουν το κτηματολόγιο και σε περίπτωση που λειτουργεί το κτηματολογικό γραφείο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς.
      Επομένως οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και χωρίς να έχουν προβεί στην αποδοχή κληρονομιάς θα πρέπει, να δηλώσουν τα κληρονομούμενα ακίνητα στο κτηματολόγιο
      Επίσης θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα στο Ε9.
      Τι προσέχουμε όταν διορθώνουμε το Ε9 με βάση το Κτηματολόγιο;
      Σε περίπτωση μεταβολών, σε υφιστάμενη ακίνητη περιουσία, όπως η χρησικτησία, η δήλωση στοιχείων ακινήτων που υποβάλλεται σε ένα έτος θα πρέπει να μεταφερθεί και στα επόμενα έτη μέχρι και το τρέχον έτος, προκειμένου να ενημερωθεί η περιουσιακή εικόνα για όλα τα έτη, εφόσον υφίσταται σχετική υποχρέωση.
      Παράδειγμα: Αν διαπιστωθεί αλλαγή στην περιουσιακή κατάσταση το έτος 2018, ο υπόχρεος, δεν θα διορθώσει μόνο τα στοιχεία των ακινήτων του για το έτος 2024, αλλά και για τα έτη 2023, 2022, 2021, 2020, 2019
      Επί της νέας ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη νέα δήλωση, θα υπολογιστεί και αναδρομικά από το έτος των μεταβολών, ο ΕΝΦΙΑ.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνει η έναρξη της πρώτης φάσης του προγράμματος «Απόλλων», με στόχο τη δραστική μείωση του κόστους ηλεκτρισμού για κοινωνικά ευάλωτους, μέσω της παραγωγής ΑΠΕ. Η φάση αυτή αφορά την αξιοποίηση της παραγωγής ΑΠΕ, με σκοπό την παγίωση μόνιμα σε χαμηλά επίπεδα των λογαριασμών ρεύματος των περισσότερων από 137.000 δικαιούχων του Κοινωνικού Τιμολογίου Α (ΚΟΤ Α) σε όλη τη χώρα. 

      Σύμφωνα με πληροφορίες, τελικά έχει προκριθεί μια διαφορετική φόρμουλα -σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό- αναφορικά με τη μείωση του ενεργειακού κόστους των κοινωνικά ευάλωτων. Έτσι, με βάση τη λύση που θα εφαρμοσθεί, χάρις στο «πράσινο ρεύμα» μέσω του Απόλλων, οι δικαιούχοι του ΚΟΤ Α θα χρεώνονται με σταθερή τιμή, ύψους μόλις 3 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, για το ρεύμα που καταναλώνουν.
      Υπενθυμίζεται ότι αυτή τη στιγμή στους δικαιούχους του ΚΟΤ Α παρέχεται έκπτωση 7,5 λεπτών ανά κιλοβατώρα, στο οικιακό τιμολόγιο που έχουν επιλέξει. Επομένως, καταβάλλουν τελική τιμή 3 λεπτών ανά κιλοβατώρα μόνο στις περιπτώσεις που η «γενική» χρέωση αυτού του τιμολογίου κινείται στα 10,5 λεπτά.

      «Ενεργοποιείται» το πρόγραμμα
      Η 1η φάση πρόκειται να ενεργοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, με τη θέσπιση τόσο του τρόπου συμψηφισμού των καταναλώσεων με την παραγωγή των ΑΠΕ, όσο και των όρων διεξαγωγής του διαγωνισμού για την επιλογή των «πράσινων» έργων που θα καλύπτουν τις καταναλώσεις των ευάλωτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, το επικρατέστερο σενάριο είναι για αυτό τον σκοπό να εκδοθεί μία Υπουργική Απόφαση, η οποία θα «βγει στον αέρα» μετά στον Ιανουάριο.
      Υπενθυμίζεται ότι η αρχική φόρμουλα προέβλεπε η κάλυψη με μηδενικό κόστος του συντριπτικά μεγαλύτερου ποσοστού της κατανάλωσης των δικαιούχων του ΚΟΤ Α. Σε πρώτη φάση, ο «πήχης» είχε τοποθετηθεί στο 90%, με τη συγκεκριμένη ωστόσο λύση να εμφανίζει στην πορεία μία σειρά από πρακτικά προβλήματα στην υλοποίησή της.
      Για τη διαμόρφωση του τιμολογίου σε χαμηλά επίπεδα, μέσω των ΑΠΕ, θα αξιοποιηθεί ο εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing). Ο συμψηφισμός θα γίνεται μέσω της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών που έχει ιδρύσει η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους δικαιούχους του ΚΟΤ Α δεν χρειάζεται καμία ενέργεια για την ένταξη στο πρόγραμμα, καθώς οι Ενεργειακές Κοινότητες μπορούν να συμψηφίζουν καταναλώσεις κοινωνικά ευάλωτων, ακόμη κι αν αυτοί δεν είναι μέλη τους.

      Οι μονάδες ΑΠΕ
      Το «πράσινο ρεύμα» θα προέρχεται από τις μονάδες ΑΠΕ που θα προκριθούν από τον διαγωνισμό, στον οποίο δυνατότητα συμμετοχής θα έχουν υποψήφια φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα που διαθέτουν όρους σύνδεσης. Τα έργα που θα προκριθούν θα προσθέσουν μπαταρίες σημαντικής χωρητικότητας.
      Η προσθήκη των μπαταριών θα γίνει με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα κεφάλαια ύψους 100 εκατ. ευρώ που αρχικά προορίζονταν για φωτοβολταϊκά σε κοινωνικά ευάλωτους. Σύμφωνα με δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, θα απαιτηθούν έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος περί τα 400 MW με χωρητικότητα συστημάτων αποθήκευσης (μπαταρίες) στις 650 MWh (Μεγαβατώρες).

      Οι παραγωγοί ΑΠΕ θα γνωρίζουν την επιδότηση που θα λάβουν για την μπαταρία (ευρώ ανά MW της μονάδας αποθήκευσης), ώστε να υποβάλουν προσφορές για τη λειτουργική ενίσχυση (αποζημίωση) για κάθε Μεγαβατώρα που θα παράγει το πάρκο τους. Η δημοπρασία θα είναι μειοδοτική, δηλαδή θα προκριθούν τα έργα που διεκδικούν τη μικρότερη αποζημίωση, τα οποία θα υπογράψουν στη συνέχεια σύμβαση με τον ΔΑΠΕΕΠ.
      Στο επόμενο 6μηνο η 2η φάση
      Μετά τη δρομολόγηση της 1ης φάσης του προγράμματος, θα «πάρει σειρά» η μείωση του ενεργειακού κόστους για τους ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, τις ΔΕΥΑ και τους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, καλύπτοντας με «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια περίπου το 50% των καταναλώσεων τους. Στο πρόγραμμα θα ενταχθούν για αυτό τον σκοπό οι 9.455 παροχές κατανάλωσης των ΔΕΥΑ και οι 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ. Επίσης, θα καλυφθεί μεγάλο μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα κτίριά τους, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και των 332 Δήμων της χώρας.

      Σύμφωνα με πληροφορίες, για τη 1η φάση του Απόλλων θα ακολουθηθεί μία διαφορετική «συνταγή» για την αξιοποίηση ενέργειας που θα παράγεται από ΑΠΕ. Έτσι, οι (μειοδοτικοί) διαγωνισμοί θα γίνουν ανά Περιφέρεια, στην οποία θα συμμετέχουν προμηθευτές. Οι εταιρείες προμήθειας θα έχουν συνάψει «πράσινα» PPAs με παραγωγούς ΑΠΕ, ώστε να έχουν εξασφαλίσει «καθαρή» ηλεκτρική ενέργεια, με την οποία θα καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του πελατολογίου που θα αναλάβουν.
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Η εταιρεία Economist Intelligence Unit επινόησε μία φόρμουλα για να βοηθήσει τις εταιρείες να υπολογίζουν τις αποζημιώσεις δυσμενών συνθηκών όταν μεταφέρουν το προσωπικό τους.
      Η ετήσια έρευνα αξιολογεί 173 πόλεις σε πέντε κατηγορίες: σταθερότητα, υγειονομική περίθαλψη, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση και υποδομές. Ο χάρτης και τα διαγράμματα που ακολουθούν δείχνουν πώς συγκρίνονται οι πόλεις φέτος.
      Η Βιέννη κατέκτησε την πρώτη θέση και πάλι το 2024, κερδίζοντας τον τίτλο της πιο βιώσιμης πόλης στον κόσμο για τρίτη συνεχή χρονιά. Η αυστριακή πρωτεύουσα έλαβε άριστη βαθμολογία σε τέσσερις από τις πέντε κατηγορίες του δείκτη, αλλά η έλλειψη μεγάλων αθλητικών εκδηλώσεων συνέβαλε στη χαμηλότερη βαθμολογία της, 93,5 στα 100 στην κατηγορία πολιτισμός και περιβάλλον.
      Τρεις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις μπήκαν στην πρώτη πεντάδα: Κοπεγχάγη, Ζυρίχη και Γενεύη. Και οι τρεις είναι αξιοσημείωτες για το μέτριο μέγεθος του πληθυσμού τους, το οποίο τείνει να οδηγεί σε χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας και λιγότερο γεμάτους δρόμους και συστήματα δημόσιων μεταφορών. Δύο καναδικές πόλεις – το Καλγκάρι και το Βανκούβερ – και τέσσερις πόλεις της Ασίας και του Ειρηνικού – η Μελβούρνη, το Σίδνεϊ, η Οσάκα και το Όκλαντ – συμπληρώνουν την πρώτη δεκάδα.
      Στα τάρταρα Δαμασκός, Κίεβο, Τελ Αβίβ
      Η κατεστραμμένη από τον πόλεμο Δαμασκός παραμένει καθηλωμένη στον πάτο του βαθμολογικού πίνακα. Η πρωτεύουσα της Συρίας είναι η λιγότερο βιώσιμη πόλη του δείκτη από το 2013 και το 2024.
      Το Κίεβο έχει επίσης κακές επιδόσεις σε αυτή την κατηγορία, γεγονός που το ωθεί στην τελευταία δεκάδα των πόλεων του δείκτη για δεύτερη συνεχή χρονιά. Το Τελ Αβίβ μοιράζεται την ίδια κακή βαθμολογία σταθερότητας και οι βαθμολογίες του στις υποδομές και στον πολιτισμό και το περιβάλλον μειώθηκαν κατά 7,2 και 6,7 μονάδες αντίστοιχα εν μέσω του πολέμου στη Γάζα. Η ισραηλινή πόλη υποχώρησε 20 θέσεις στην κατάταξη στην 112η θέση, η μεγαλύτερη μετατόπιση στη φετινή έρευνα.
      Μετά από μια απότομη πτώση και ανάκαμψη κατά τα τελευταία χρόνια, σε παγκόσμιο επίπεδο η μέση βαθμολογία βιωσιμότητας αυξήθηκε μόλις κατά 0,06 μονάδες κατά το προηγούμενο έτος, έναντι 2,84 μονάδων κατά τους 12 μήνες έως τον Ιούνιο του 2023 (βλ. διάγραμμα). Οι εμφύλιες ταραχές αναστάτωσαν την Ευρώπη, καθώς οι Γάλλοι αγρότες απέκλεισαν τους αυτοκινητόδρομους προς το Παρίσι και διαδηλώσεις κατά της μεταναστευτικής πολιτικής ξεπήδησαν σε ολόκληρη την ήπειρο.
      Οι ταραχές στη Νουμέα, στη Νέα Καληδονία, και οι διαδηλώσεις σε πανεπιστημιουπόλεις σε όλη την Αμερική -που συνέβησαν μετά τη διεξαγωγή της έρευνας- δεν αποτελούν καλό οιωνό για τον δείκτη του επόμενου έτους.
      Η κρίση του κόστους ζωής έχει επίσης αντίκτυπο. Αν και ο πληθωρισμός μειώνεται σε πολλές χώρες, οι επιπτώσεις του, ιδίως στο κόστος στέγασης, εξακολουθούν να είναι αισθητές. Οι υψηλές τιμές επιβαρύνουν τις βαθμολογίες των υποδομών, ιδίως στην Αυστραλία και τον Καναδά. Η ποιότητα ζωής στις πόλεις μπορεί να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και πάνω από μια δεκαετία, αλλά αυτό δεν το βιώνουν όλοι εξίσου.
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Να βάλει τέλος στην δόμηση χωρίς νόμιμες άδειες επιθυμεί η κυβέρνηση, προαναγγέλοντας κατεδαφίσεις αυθαιρέτων και μάλιστα σύντομα, όπως είπε κατά τη χθεσινή του ομιλία στην Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «δημιουργείται ο μηχανισμός για να μπορεί να έχουμε πλήρη εικόνα οποιαδήποτε αυθαίρετης δόμησης στην χώρα.΄Εγινε η αλλαγή ώστε να μπορούν να γκρεμίζονται τα νεότερα αυθαίρετα ώστε να σταματήσει να υπάρχει το οποιοδήποτε κίνητρο δημιουργίας τους».
      Εξήγγειλε δε ότι παράλληλα θα προχωρήσει ένας αρχικά ένας δειγματοληπτικός έλεγχος σε όλες τις πολεοδομίες για θέματα διαφθοράς. Ο έλεγχος αυτός, θα έχει συγκεκριμένους κανόνες και όπου διαπιστώνονται υψηλές αποκλίσεις θα προχωράει ο πλήρης έλεγχος του πολεοδομικού γραφείου.
      Ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται πρώτα
      Το σύστημα κατεδάφισης παλαιών και νέων αυθαιρέτων αναθεωρείται, εν αναμονή και της μεταβατικής ρύθμισης για την εκτός σχεδίου δόμηση. Ακολουθούν 20+3 ερωτήσεις για το ισχύον σχέδιο νόμου για την αυθαίρετη δόμηση:
      Ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται αμέσως με βάση τον νέο σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος;
      Θα κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα το σύνολο των νέων χωρίς άδεια αυθαίρετων κατασκευών που ανεγέρθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024. Ακολουθεί το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, και στη συνέχεια όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές που δεν υπάγονται ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε διατάξεις περί αναβολής επιβολής κυρώσεων.
      Τι ισχύει για όσους έχουν αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2011 και δεν έχουν ακόμη τακτοποιηθεί;
      Οι ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων έχουν προθεσμία δύο ετών, μέχρι το τέλος Μαρτίου 2026, να τακτοποιήσουν παλιές αυθαιρεσίες σε κτίσματα που έκτισαν μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαιρέτων (ν. 4495/2017) και να τακτοποιήσουν τις αυθαιρεσίες.
      Και αυτοί που έχτισαν μετά τον Ιούλιο του 2011;
      Αυτοί δεν θα μπορούν να προβούν σε τακτοποίησή τους. Δύο είναι οι επιλογές που έχουν: είτε να πληρώνουν τσουχτερό πρόστιμο διατήρησης, είτε να προχωρήσουν σε οριστική κατεδάφιση.
      Τι ισχύει για τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις – αυτά που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5;
      Για τα αυθαίρετα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία έχει σταματήσει η διαδικασία της τακτοποίησής τους. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα, από δηλώσεις στελεχών του ΥΠΕΝ, δεν πρόκειται να επανέλθει η σχετική ρύθμιση για την τακτοποίησή τους, μέχρις ότου υλοποιηθεί η κατεδάφιση αυθαιρέτων που κρίθηκαν και θα κριθούν κατεδαφιστέα. Στη συνέχεια, οι όποιες τακτοποιήσεις υλοποιηθούν, θα γίνουν με γνώμονα το πολεοδομικό ισοζύγιο.
      Πότε θεωρείται ολοκληρωμένη η τακτοποίηση αυθαιρέτων;
      Οι ιδιοκτήτες που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση τακτοποίησης θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν έχει ολοκληρωθεί η Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας τους.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη μεταβίβαση αυτών των ακινήτων;
      Είναι δύο: η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
      Πώς υπολογίζονται τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011;
      Υπολογίζονται ανάλογα με το εμβαδόν, τη χρονολογία ανέγερσης και την αντικειμενική αξία.
      Τι ισχύει εδώ για τις προσαυξήσεις των προστίμων;
      Πλέον, τα πρόστιμα προσαυξάνονται κατά 40%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.
      Πώς θα εντοπίζονται τα νέα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά το 2011 με βάση τον νέο σχεδιασμό του ΥΠΕΝ;
      Ο εντοπισμός των νέων αυθαιρέτων θα γίνεται με βάση αεροφωτογραφίες, οι οποίες θα λαμβάνονται από δορυφόρο και σε συσχετισμό με το σύστημα «e-άδειες» καθώς και πλατφόρμα καταγγελιών.
      Με ποιον τρόπο θα γίνεται καταγγελία από πολίτες;
      Θα γίνεται στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα όπου θα καταχωρίζονται οι πολεοδομικές παρανομίες.
      Τι προβλέπεται για την καταγγελία για ακίνητο σε εκτός σχεδίου περιοχή;
      Αν η καταγγελία αφορά ακίνητο που βρίσκεται σε εκτός σχεδίου ή εντός οικισμού περιοχή, αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από τεκμηριωμένη Τεχνική Εκθεση Μηχανικού για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας. Εφόσον ο έλεγχος πραγματοποιείται κατόπιν καταγγελίας, αφορά μόνο το τμήμα του ακινήτου για το οποίο έγινε η καταγγελία.
      Θα υπάρχει χρηματική επιβάρυνση που θα συνοδεύει την καταγγελία;
      Ναι. Θα υπάρχει παράβολο ύψους 300 ευρώ. Το παράβολο θα επιστρέφεται στον καταγγέλλοντα εάν η πληροφορία επαληθευθεί από τους ελεγκτές δόμησης.
      Πώς θα γίνονται οι προσφυγές;
      Κατά της έκθεσης αυτοψίας, ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης θα μπορεί να ασκήσει προσφυγή στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων Β’ εντός 10 ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας στο ακίνητο. Η προσφυγή θα πρέπει να συνοδεύεται από αποδεικτικό καταβολής υπέρ του «Πράσινου Ταμείου» παραβόλου, το οποίο θα επιστρέφεται σε περίπτωση που η προσφυγή γίνει δεκτή, εν όλω ή εν μέρει.
      Ποιο θα είναι το ύψος του αποδεικτικού;
      Θα είναι 200 ευρώ για παραβάσεις επιφανείας έως 30 τετραγωνικών μέτρων, 500 ευρώ για παραβάσεις έως 80 τετραγωνικών μέτρων και 1.000 ευρώ για παραβάσεις άνω των 80 τετραγωνικών μέτρων.
      Τι θα ισχύσει για τις κατεδαφίσεις και τις κυρώσεις;
      Ο αυθαιρετούχος από τη στιγμή που θα γίνει η αυτοψία θα έχει περιθώριο 10 ημερών για να αποδείξει τη νομιμότητα της κατασκευής. Διαφορετικά θα εκδίδεται πρωτόκολλο κατεδάφισης. Θα δίνεται ωστόσο δυνατότητα προσφυγής κατά του πρωτοκόλλου κατεδάφισης στο Εφετείο, που θα πρέπει να εξετάσει την υπόθεση και να εκδώσει απόφαση εντός δυόμισι μηνών.
      Πώς θα υπολογίζονται τα πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης;
      Το πρόστιμο ανέγερσης θα είναι ίσο με την αξία του αυθαιρέτου επί του συντελεστή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφανείας του, πολλαπλασιαζόμενης επί της τιμής ζώνης της περιοχής του ακινήτου, όπως αυτή ισχύει κατά την ημερομηνία της παράβασης.
      Ποιο θα είναι το ελάχιστο ύψος του προστίμου;
      Το ελάχιστο πρόστιμο ανέγερσης θα κυμαίνεται (ανάλογα την περίπτωση) από 250 έως 1.500 ευρώ.
      Τι άλλες κυρώσεις προβλέπονται;
      Εκτός από την κατεδάφιση θα επιβάλλονται επίσης πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης, ποινικές κυρώσεις, αναστολή της άδειας λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας και διακοπή ρευματοδότησης.
      Τι θα ισχύει στην περίπτωση οικειοθελούς κατεδάφισης;
      Θα διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης, ενώ θα παύει και η ποινική δίωξη. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης προβεί στην κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών μετά την παρέλευση της προθεσμίας τα πρόστιμα ανέγερσης θα μειώνονται ανάλογα με το πότε θα γίνει η κατεδάφιση.
      Πώς θα καταβάλλονται τα πρόστιμα;
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε 30 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και τα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης σε 12 μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο Κανονισμός Πυροπροστασίας (των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, της 24.5.2023, που κοινοποιήθηκε στους Δήμους στις 15.3.2024) τελικά δεν λειτούργησε και δεν έλυσε προβλήματα, όπως προβλέψαμε σε άρθρο με τον τίτλο «Κανονισμός Πυροπροστασίας: Γιατί δεν λύνει προβλήματα, το παράδειγμα του Διονύσου».
      Για τον λόγο αυτό, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ήδη την πρόθεση για αναθεώρηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας κάτι που, αναμφίβολα, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
      Αντίθετα, η 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη, που εγκρίθηκε από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για τον καθαρισμό των οικοπέδων λειτούργησε, τουλάχιστον κατά το 2024, αρκετά ικανοποιητικά, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα.
      Είναι ασφαλώς ένα σημαντικό βήμα. Ήλεγξε όμως κάποιος την πλήρη εφαρμογή της διάταξης; Υπήρξαν άραγε καθαρισμένα οικόπεδα στη πορεία της φωτιάς Βαρνάβα και πως λειτούργησαν; Όπως θα καταφανεί παρακάτω και η Διάταξη αυτή χρειάζεται αναθεώρηση.
      Επιπλέον, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (όπως παλαιότερα στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας) υπάρχουν οι «Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές».
      Υπάρχουν λοιπόν τρεις διατάξεις για την πυροπροστασία, οι δύο πρώτες είναι υποχρεωτικές και η τρίτη σύσταση, όμως με πολλές ασάφειες και αντιφάσεις. Θα ήταν πολύ χρήσιμο τα αρμόδια υπουργεία όχι μόνο να αναθεωρήσουν τον Κανονισμό, αλλά να ενοποιήσουν και τις τρεις σχετικές διατάξεις.
      Πάντως σε ό,τι νέο προκύψει θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι παρακάτω βασικές παράμετροι:
      Στόχος του νέου Κανονισμού πρέπει να είναι η προστασία των κατοικιών και της ζωής των κατοίκων από τη φωτιά στο δάσος, φυσικά στους Δήμους που υπάρχει μικτή, οικιστική και δασική ζώνη. Για την επίτευξη του στόχου πρέπει όλοι, Πολιτεία, Δήμοι και ιδιοκτήτες κατοικιών ή αδόμητων οικοπέδων να εφαρμόσουν τα μέτρα που θα προβλέπει ο Κανονισμός. Ο Νέος Κανονισμός προστασίας των κατοικιών από δασική πυρκαγιά θα πρέπει να είναι σαφής, κατανοητός, εφαρμόσιμος και άρα αποτελεσματικός. Το οικονομικό κόστος του πολίτη, για τη συμμόρφωσή του προς τις όποιες τελικά διατάξεις υιοθετηθούν, θα πρέπει να μην είναι εξοντωτικό. Η επιτυχία των νέων διατάξεων συναρτάται με την ουσιαστική ενίσχυση των Δήμων με επαρκές, σε προσόντα και αριθμό, επιστημονικό προσωπικό και φυσικά με επαρκείς πόρους. Και όλα αυτά να γίνουν έγκαιρα. Τι πρέπει να αλλάξει
      Ακολουθούν σχόλια, αδυναμίες, κενά, ασάφειες και αντιφάσεις των υφισταμένων διατάξεων και ενδεικτικές προτάσεις για την αναθεώρηση:
      1. Ο ισχύων Κανονισμός Πυροπροστασίας καθορίζει τις περιοχές που εμπίπτουν στις διατάξεις του (κατοικία που είναι μέσα σε δάσος ή σε απόσταση μέχρι 300 μέτρα από το δάσος ή βρίσκεται μέσα σε άλσος εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού). Ποιος όμως αποφασίζει, επί του πεδίου, αν μια κατοικία εμπίπτει στις διατάξεις του Κανονισμού; Η Διεύθυνση Πολεοδομίας δηλώνει αναρμόδια, αλλά δεν γνωρίζει και ποια υπηρεσία είναι αρμόδια. Κάποια υπηρεσία του Δήμου πρέπει να είναι υπεύθυνη.
      2. Δεν υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση κατοικίας (που δεν εμπίπτει στον Κανονισμό) στον τοίχο της οποίας ακουμπάνε πεύκα άλσους. Ποιος θα τα κόψει αν ο ειδικός επιστήμονας προτείνει στην έκθεσή του το κόψιμο των πεύκων; Το ίδιο ισχύει και όταν ένα πεύκο βρίσκεται στο πεζοδρόμιο, αλλά τα κλαδιά του εφάπτονται στους τοίχους κατοικιών. Γι’ αυτό ο νέος Κανονισμός θα πρέπει να αφορά και σε ενέργειες και λήψη μέτρων πυροπροστασίας επί κοινοχρήστων χώρων οικισμών. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί.

      Πεύκα από το δρόμο που σκεπάζουν κεραμίδια κατοικίας
      3. Ιδιοκτήτης αναθέτει την εκπόνηση σχετικής έκθεσης για τη συμμόρφωσή του με τον Κανονισμό Προστασίας. Η έκθεση του ειδικού επιστήμονα, τα προσόντα του οποίου θα προβλέπει ο Κανονισμός, προτείνει την κοπή δύο πεύκων. Θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να ζητήσει από την Πολεοδομία έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, σύμφωνα με το Ν.4495/2017, άρθρο 29, παρ.2; Τότε θα πρέπει να προσλάβει άλλο μηχανικό που θα υποβάλει το αίτημα και τα σχέδια. Και ο υπάλληλος της Πολεοδομίας θα έχει σαφέστερη άποψη από τον επιστήμονα που θα έχει εξετάσει με λεπτομέρεια και επιτόπου το θέμα; Δηλαδή θα καταβάλει την αμοιβή του ειδικού επιστήμονα, του μηχανικού για την έγκριση της κοπής και ασφαλώς το ανάλογο παράβολο. Παράλογο! Επιβάλλεται να υπάρξει σχετική πρόβλεψη, ίσως και τροποποίηση του Ν. 4495/2017.
      4. Υποθέτουμε ότι εκτός άλσους υπάρχουν δύο γειτονικές κατοικίες, 5-10 μέτρα απόσταση μεταξύ τους. Με βάση τον ισχύοντα Κανονισμό, οι δύο ιδιοκτήτες δεν υποχρεούνται για σύνταξη και υποβολή σχετικής έκθεσης. Όμως στο ένα οικόπεδο υπάρχουν πολλά πεύκα, τα οποία ακουμπάνε στον τοίχο και τα κεραμίδια της γειτονικής κατοικίας. Ο ιδιοκτήτης της κατοικίας με τα πεύκα δεν ενδιαφέρεται ούτε να τα κλαδέψει, ούτε να τα κόψει. Άλλωστε δεν υποχρεούται από καμιά διάταξη. Τι πρέπει να κάνει ο γείτονας που κινδυνεύει; Το ίδιο ισχύει με κατοικία και γειτονικό οικόπεδο.

      Πεύκα από γειτονικό οικόπεδο στα κεραμίδια σπιτιού
      Η Δημοτική Αρχή πρέπει να έχει, με βάση το νέο Κανονισμό, τη δυνατότητα να παρεμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και να επιβάλλει τη λήψη αναγκαίων μέτρων εντός τακτής προθεσμίας.
      5. Υπενθυμίζεται ότι η Πολιτεία, πολύ σωστά, ωθεί τους ιδιοκτήτες σε ασφάλιση των κατοικιών από φυσικές καταστροφές, ώστε να μειώσει τη δαπάνη για αποζημιώσεις. Ερωτάται λοιπόν: Ποια ασφαλιστική εταιρία θα ασφαλίσει τις δύο κατοικίες του αμέσως παραπάνω παραδείγματος;
      6. Σε ότι αφορά την 20/2023 Πυροσβεστική Διάταξη για τον καθαρισμό των αδόμητων οικοπέδων, υπήρξε πράγματι μια πρόοδος, με την έννοια ότι καθαρίστηκαν πολλά οικόπεδα από τα χόρτα. Λύθηκαν όμως τα προβλήματα; Η Διάταξη αυτή, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
      Ο καθαρισμός γίνεται με μέριμνα των Δήμων οι οποίοι θα διενεργούν τακτικούς ή έκτακτους ελέγχους. Έγιναν άραγε το καλοκαίρι που πέρασε; Ο καθαρισμός γίνεται μέχρι τις 30 Απριλίου και μετά, μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, γίνεται συντήρηση. Τι να σημαίνει άραγε η συντήρηση εκτός από νέο καθαρισμό; Θα μπορούσε ο καθαρισμός να έχει προθεσμία την 31 Μαΐου και η συντήρηση να αφορά μόνο την απομάκρυνση πευκοβελονών. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών δένδρων και κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα. Δεδομένου ότι είναι ξερά, η υλοτομία θα μπορούσε να γίνεται χωρίς άδεια μικρής κλίμακας, με ενημέρωση του Δήμου. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων από την επιφάνεια του εδάφους. Προφανώς για να μη μεταφέρεται η φωτιά από τα ξερά υπολείμματα των χόρτων σε ένα ψηλό πεύκο. Στο 99% των περιπτώσεων μόνο τα χόρτα κόπηκαν. Χαρακτηριστική η φωτογραφία που ακολουθεί. 
      Οικόπεδο στο οποίο έγινε καθαρισμός ... τα πεύκα ακουμπάνε στο έδαφος
      Οι ιδιοκτήτες είναι υπεύθυνοι για την ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων του καθαρισμού!! Αυτό σημαίνει ότι οι Δήμοι δεν έχουν ευθύνη για την απομάκρυνση και κακώς τους επιρρίπτουμε ευθύνες. Και πως θα τα απομακρύνει ο ιδιώτης και που θα τα εναποθέσει; Αποτέλεσμα; Τα βάζει στην άκρη, μαζεύονται πολλά υπολείμματα, ξηραίνονται και αποτελούν προσάναμμα. Συμπέρασμα: Η Πυροσβεστική Διάταξη, είτε ενοποιηθεί είτε όχι, χρειάζεται εξειδίκευση, διόρθωση και ρεαλισμό. Δεν μπορούν οι δημότες να απομακρύνουν τα υπολείμματα.
      Προστασία από δασικές πυρκαγιές και κόψιμο πεύκων
      Μεγάλη συζήτηση έγινε τους μήνες που πέρασαν για το κόψιμο των πεύκων. Μερίδα αρθρογράφων και πολιτών υποστηρίζουν ότι προκειμένου να σωθούν περιουσίες και ανθρώπινες ζωές, δεν χάθηκε ο κόσμος αν κοπούν λίγα πεύκα. Υπάρχει και η άλλη πλευρά που στιγματίζει την ευκολία με την οποία ολόκληρες περιοχές ισοπεδώθηκαν με την υλοτομία των πεύκων. «Πευκοφοβία» είναι ο νέος όρος. Και στο θέμα αυτό η Πολιτεία πρέπει να αποφασίσει και να καθορίσει ένα σαφές πλαίσιο για τη κοπή των δένδρων που συνιστούν κίνδυνο για κατοικίες και ανθρώπινες ζωές.
      Η Πολιτική Προστασία (Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας), στην ιστοσελίδα της και συγκεκριμένα στις Οδηγίες Προστασίας από Δασικές Πυρκαγιές, που αποτελούν σύσταση, αναφέρει ότι «για ακόμη μεγαλύτερη προστασία απομακρύνουμε τη δενδρώδη και θαμνώδη βλάστηση γύρω από το κτίσμα σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων εφόσον οι εργασίες καθαρισμού της φυσικής βλάστησης που επιβάλλονται για την προστασία των κτιρίων δεν προσκρούουν σε καμία περίπτωση στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας». Τούτο σημαίνει ότι η κοπή δένδρου θα γίνει μόνο με έγκριση της Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου. Απαιτείται δηλαδή έκδοση οικοδομικής άδειας μικρής κλίμακας και έξοδα.
      Στον Κανονισμό Πυροπροστασίας, που συνυπογράφει το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, και συγκεκριμένα στο ΙΙ Κεφάλαιο Δεύτερο: Μέτρα Πυροπροστασίας, άρθρο 2, παρ. 2.1.2 (Δημιουργία ζώνης προστασίας) αναφέρεται ότι «Τα δέντρα κλαδεύονται από το έδαφος μέχρι το ύψος των τριών (3,00) μέτρων, ανάλογα με την ηλικία και την κατάστασή τους, αφήνοντας απόσταση τουλάχιστον πέντε (5,00) μέτρων από το κτίριο». Χωρίς να γίνεται αναφορά στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Άρα δεν χρειάζεται σχετική άδεια από την Πολεοδομία.
      Στην Πυροσβεστική Διάταξη του ίδιου Υπουργείου αναφέρονται μεν υποχρεωτικά μέτρα, αλλά όλα θα γίνονται αν δεν προσκρούουν στη δασική νομοθεσία (άρθρο 8). Απαιτείται δηλαδή ακόμη και για το κόψιμο των ξερών δένδρων άδεια μικρής κλίμακας.
      Οι τρεις διατάξεις τους ίδιου Υπουργείου προφανώς προκαλούν σύγχυση στους πολίτες. Απαιτείται επανεξέταση της διαδικασίας νόμιμης κοπής ενός δένδρου.
      Μια λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η εξής: Ο πολίτης να υποβάλλει αίτημα στην Πολεοδομία για κοπή ξερού δέντρου ή δέντρου που απέχει λιγότερο από 5 μέτρα από το σπίτι, μια τριμελής Επιτροπή του Δήμου να επιβεβαιώνει, εντός 30 ημερών, την απόσταση και να εγκρίνει την κοπή. Εάν η Επιτροπή δεν εξετάσει το αίτημα εντός 30 ημερών, ο πολίτης νομιμοποιείται να κόψει το δέντρο. Με τη διαδικασία αυτή ο πολίτης δεν επιβαρύνεται με τα έξοδα έκδοσης της σχετικής άδειας, τα οποία δεν είναι αμελητέα.
      Συνεπώς: Η κλιματική κρίση είναι εδώ και η πρόληψη στις πυρκαγιές είναι κρίσιμος παράγοντας για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων μικτών ζωνών, δυστυχώς ακόμη και του αστικού ιστού. Ένας σαφής, ρεαλιστικός και εφαρμόσιμος Κανονισμός Πυροπροστασίας είναι πιο αναγκαίος παρά ποτέ.
      Του Νίκου Κέζου*
      * Δασολόγος, κάτοικος Δήμου Διονύσου
    20. Αρθρογραφία

      GTnews

      Τροπολογία, η οποία αφορά στην επιδότηση οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης προς παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας κατατέθηκε σε σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με τίτλο: «Αναδιάρθρωση σιδηροδρομικού τομέα και ενίσχυση ρυθμιστικών φορέων μεταφορών». Το συνολικό ύψος της επιδότησης διαμορφώνεται σε 200 εκατ. ευρώ.
      Η τροπολογία προβλέπει πως από τα έσοδα του ειδικού λογαριασμού του Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης επιδοτείται μέρος των οφειλών των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.), οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες έως την 31η Οκτωβρίου 2024 προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Για την επιδότηση λαμβάνονται υπόψη τα ταμειακά διαθέσιμα των Δ.Ε.Υ.Α. που μπορούν να διατεθούν για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, που διαπιστώνονται με έκθεση απογραφής, η οποία συντάσσεται από ορκωτό ελεγκτή – λογιστή, σε κάθε Δ.Ε.Υ.Α. με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η επιδότηση μεταφέρεται έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 σε λογαριασμούς των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας σε πιστωτικά ιδρύματα, που υποδεικνύονται από αυτούς στην εταιρεία με την επωνυμία «Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης Ανώνυμη Εταιρεία» (Δ.Α.Π.Ε.Ε.Π. Α.Ε.), που διαχειρίζεται τον ειδικό λογαριασμό «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης».
      Αν υπάρχουν οφειλές μίας Δ.Ε.Υ.Α. προς περισσότερους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, η επιδότηση επιμερίζεται αναλογικά σε όλους τους παρόχους.
      Σημειώνεται πως επιδοτείται το 70% της οφειλής κάθε Δ.Ε.Υ.Α. προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας:
      α) αν, εντός του 2025, οι αρμοδιότητες της οικείας Δ.Ε.Υ.Α. περιέλθουν στην Εταιρεία Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Πρωτευούσης A.E. και στην Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε.
      β) αν, εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του άρθρου εφαρμόζεται η περίπτωση περί επέκτασης της περιοχής αρμοδιότητας συνιστώμενης επιχείρησης δήμου ή κοινότητας. Σε αυτή την περίπτωση, δύνανται να ρυθμίζουν τη σταδιακή πληρωμή του υπολοίπου της οφειλής τους μετά από την καταβολή της επιδότησης, εντός τεσσάρων ετών.
      Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, η εκάστοτε Δ.Ε.Υ.Α. επιδοτείται σε ποσοστό έως 30% της οφειλής της προς τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον τη 15η Ιανουαρίου 2026 πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις που διασφαλίζουν τη δυνατότητα της ΔΕΥΑ να λειτουργεί αποτελεσματικά (προβλέπονται στις παρ. 3 και 4 του άρθρου 12Β του ν. 4001/2011).
      Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να καθίστανται δυνητικοί δικαιούχοι της επιδότησης και άλλοι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, καθώς και να διευκρινίζονται οι λεπτομέρειες αναφορικά με τον προσδιορισμό των δυνητικών δικαιούχων της επιδότησης.
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η γεωθερμία στην Ελλάδα παραμένει σε εμβρυακό στάδιο ανάπτυξης, στερούμενη ουσιαστικής προόδου παρά τις υποσχόμενες προοπτικές της για την ενεργειακή μετάβαση. Αν και οι πρώτες ερευνητικές προσπάθειες ξεκίνησαν ήδη από τη δεκαετία του 1970, η αξιοποίησή της έχει καθυστερήσει σημαντικά, με βασικά εμπόδια να αναδύονται σε θεσμικό, οικονομικό και τεχνικό επίπεδο. Η γεωθερμία αποτελεί μια πολύτιμη, αλλά υποεκμεταλλευόμενη επιλογή ενέργειας για τη χώρα η οποία χρήζει «γεωλογικής εύνοιας».
      Η πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) αναδεικνύει την αναγκαιότητα άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων, ώστε η χώρα να αξιοποιήσει αποτελεσματικά τους γεωθερμικούς της πόρους. Παρά τις χρόνιες καθυστερήσεις και ελλείψεις στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων, η γεωθερμία μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μετάβαση της Ελλάδας σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο. Προσφέροντας μοναδικά πλεονεκτήματα, όπως η παροχή συνεχούς ενέργειας και η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, παραμένει μια αναξιοποίητη ευκαιρία που μπορεί να καλύψει ενεργειακές ανάγκες και να συμβάλει στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της χώρας.
      Στην έκθεση με τίτλο «The Future of Geothermal Energy», ο IEA επισημαίνει ότι η γεωγραφική θέση της Ελλάδας και τα μοναδικά γεωλογικά της χαρακτηριστικά προσφέρουν σημαντικά γεωθερμικά πεδία, με θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 30°C έως 90°C. Παρόλα αυτά, η αξιοποίησή τους παραμένει περιορισμένη, κυρίως σε εφαρμογές θερμικής ενέργειας. Τα γεωθερμικά πεδία υψηλής θερμοκρασίας (>90°C), που είναι απαραίτητα για την ηλεκτροπαραγωγή, παραμένουν ουσιαστικά ανεκμετάλλευτα. Ενδεικτικά, περιοχές όπως η Μήλος, η Νίσυρος και η Λέσβος διαθέτουν σημαντικές δυνατότητες για ανάπτυξη γεωθερμικών έργων μεγάλης κλίμακας, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν αξιοποιηθεί στο βαθμό που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας.
      Σύμφωνα με τον Δρ. Γεώργιο Τσιφουτίδη, επικεφαλής του Τμήματος Γεωθερμίας της Γενικής Διεύθυνσης Ορυκτών Πρώτων Υλών, η γεωθερμία αξιοποιείται κυρίως σε μικρές και μεσαίες θερμικές εφαρμογές, με θερμοκρασίες που κυμαίνονται από 30°C έως 90°C. Τα γεωθερμικά πεδία εντοπίζονται κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, τη Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και σε περιοχές όπως η Λέσβος. Ιδιαίτερη πρόοδος σημειώνεται στις αντλίες θερμότητας εδάφους (GSHPs), με εγκατεστημένη θερμική ισχύ 192 MW, οι οποίες προσφέρουν σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας σε οικιστικές και βιομηχανικές εφαρμογές. Ωστόσο, τα γεωθερμικά πεδία υψηλής θερμοκρασίας (>90°C), απαραίτητα για ηλεκτροπαραγωγή, παραμένουν ελάχιστα αξιοποιημένα, με μόλις δύο αναγνωρισμένα μέχρι σήμερα. Η Λέσβος αναδεικνύεται ως παράδειγμα αναζωογόνησης του ενδιαφέροντος για τη γεωθερμία, με πρόσφατες έρευνες στη Στύψη να αποκαλύπτουν νέο δυναμικό. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες κατέχει τέσσερις άδειες για έρευνα και εκμετάλλευση υψηλής θερμοκρασίας σε Μήλο, Νίσυρο, Μέθανα και Λέσβο, με σχέδια για την εγκατάσταση σταθμού ισχύος 8 MW στο νησί. Αυτές οι περιοχές αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη της γεωθερμίας, ειδικά σε μη διασυνδεδεμένα νησιά, που αντιμετωπίζουν ενεργειακές προκλήσεις.
      Ο «αργός βηματισμός» και τα αδειοδοτικά κωλύματα
      Το στοίχημα της γεωθερμίας στην Ελλάδα εξελίσσεται σε μαραθώνιο με πολλά εμπόδια. Ένα από τα κύρια είναι το υψηλό ρίσκο στις αρχικές φάσεις ανάπτυξης, καθώς το 12-15% του συνολικού κόστους επένδυσης αφορά την αδειοδότηση και την εξερεύνηση, ενώ το κόστος γεωτρήσεων και ανάπτυξης πεδίων μπορεί να φτάσει έως και το 45%. Παράλληλα, η πιθανότητα μη εύρεσης επαρκών γεωθερμικών πόρων συχνά οδηγεί σε οικονομικές ζημίες. Το 80% του συνολικού κόστους της γεωθερμικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σχετίζεται με επενδύσεις σε γεωτρήσεις και εξοπλισμό, με το κόστος παραγωγής να κυμαίνεται από 40 έως 240 USD/MWh, συχνά υψηλότερο από τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική.
      Επιπλέον, περιβαλλοντικοί περιορισμοί, όπως η διαχείριση παραπροϊόντων, και η κοινωνική αποδοχή δημιουργούν πρόσθετες προκλήσεις, κυρίως σε έργα μεγάλης κλίμακας ή κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Μια ακόμα δυσκολία είναι η έλλειψη πολιτικής στήριξης, καθώς μόνο 27 χώρες διαθέτουν πολιτικές για τη μείωση του ρίσκου στα γεωθερμικά έργα, ενώ πάνω από 100 έχουν θεσπίσει πολιτικές για την ηλιακή και αιολική ενέργεια. Για να ενισχυθεί η γεωθερμία, απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές, ειδικά σε χώρες με χαμηλή διείσδυση, όπως η Ελλάδα. Προγράμματα μείωσης ρίσκου, επιδοτήσεις γεωτρήσεων και συμβάσεις αγοράς ενέργειας είναι απαραίτητα, ενώ η απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, που σήμερα μπορεί να διαρκέσουν 8-10 χρόνια, είναι κρίσιμη. Με τις κατάλληλες επενδύσεις, πολιτικές και τεχνολογικές καινοτομίες, η γεωθερμία έχει τη δυνατότητα να γίνει μία από τις πιο αξιόπιστες και βιώσιμες πηγές ενέργειας, παίζοντας κεντρικό ρόλο στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση.
      Τα SOS για την Ελλάδα
      Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προτείνει μια σειρά από στοχευμένες δράσεις για την αποτελεσματική αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού της Ελλάδας. Μια από τις βασικές προτάσεις είναι η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης. Ο IEA εισηγείται τη δημιουργία ενός ειδικού καθεστώτος που θα αφορά αποκλειστικά τα γεωθερμικά έργα, διαχωρίζοντάς τα από τα καθεστώτα που εφαρμόζονται στα ορυκτά καύσιμα. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση των χρονοβόρων διοικητικών εμποδίων και θα επιταχύνει την ανάπτυξη των έργων. Παράλληλα, ο Οργανισμός δίνει έμφαση στην ενίσχυση της χρηματοδότησης για τις πρώιμες φάσεις των γεωθερμικών έργων. Προτείνεται η χρήση ασφαλιστικών εργαλείων, κρατικών επιδοτήσεων και δημόσιων εγγυήσεων για τη μείωση του γεωλογικού ρίσκου, το οποίο αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για τους επενδυτές. Μέσω αυτών των μέτρων, τα έργα μπορούν να γίνουν πιο ελκυστικά και βιώσιμα για την αγορά. Επιπλέον, ο IEA υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης πολιτικών που θα διασφαλίζουν μακροπρόθεσμα σταθερά έσοδα για τους επενδυτές. Οι πολιτικές αυτές περιλαμβάνουν τη θέσπιση σταθερών συμβολαίων και μηχανισμών δίκαιης αποζημίωσης για την παραγόμενη ενέργεια, έτσι ώστε να ενισχυθεί η οικονομική βιωσιμότητα των γεωθερμικών έργων. Με αυτές τις προτάσεις, ο IEA στοχεύει στην απελευθέρωση του γεωθερμικού δυναμικού της Ελλάδας και στην προώθηση μιας βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης.
      Οι ευκαιρίες
      Παρά τις δυσκολίες, οι τεχνολογικές εξελίξεις υπόσχονται να καταστήσουν τη γεωθερμία ανταγωνιστική. Νέες τεχνολογίες, όπως τα Enhanced Geothermal Systems (EGS) και τα κλειστά κυκλώματα (closed-loop systems), επιτρέπουν την πρόσβαση σε πόρους σε μεγαλύτερα βάθη, με προβλεπόμενες μειώσεις κόστους έως 80% μέχρι το 2035. Αυτό θα μπορούσε να μειώσει το κόστος παραγωγής στα 50 USD/MWh, καθιστώντας τη γεωθερμία ελκυστική συγκριτικά με άλλες ανανεώσιμες πηγές. Η αγορά γεωθερμίας προβλέπεται να καλύψει έως και το 15% της παγκόσμιας αύξησης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2050, ισοδυναμώντας με περίπου 800 GW εγκατεστημένης ισχύος, ενώ μπορεί να συμβάλει και στη ζήτηση θερμότητας, ειδικά σε οικιακές και βιομηχανικές εφαρμογές. Παράλληλα, η γεωθερμία προσφέρει σήμερα περίπου 145.000 θέσεις εργασίας παγκοσμίως, με την προοπτική να αυξηθούν σε 1 εκατομμύριο μέχρι το 2030.
      Ποιοι διαγκωνίζονται στην κούρσα της γεωθερμίας
      Η Ευρώπη βρίσκεται στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσπάθειας για την ενεργειακή μετάβαση, και η γεωθερμία αποτελεί μια από τις βασικές τεχνολογίες που μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο. Με εκτεταμένο γεωθερμικό δυναμικό, η Ιταλία, η Ισλανδία και η Τουρκία είναι οι χώρες που σήμερα οδηγούν την ανάπτυξη της γεωθερμίας στην Ευρώπη. Η Ιταλία, πρωτοπόρος στον τομέα, φιλοξενεί το πρώτο γεωθερμικό εργοστάσιο του κόσμου στο Λαρντερέλο και εξακολουθεί να επεκτείνει την εγκατεστημένη ισχύ της, με γεωθερμικούς σταθμούς που καλύπτουν σημαντικό μέρος των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Η Ισλανδία, με τους πλούσιους γεωθερμικούς πόρους της, καλύπτει σχεδόν το 90% των αναγκών της για θέρμανση μέσω γεωθερμίας, ενώ η Τουρκία έχει επενδύσει σημαντικά την τελευταία δεκαετία, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη μεγάλων έργων που την κατατάσσουν στις κορυφαίες χώρες παγκοσμίως στον τομέα.
      Στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, χώρες όπως η Γερμανία, η Ουγγαρία και η Πολωνία αναπτύσσουν σταθερά την γεωθερμική τους υποδομή, αξιοποιώντας κυρίως τα πεδία μέσης και χαμηλής ενθαλπίας για τηλεθέρμανση. Η Γαλλία και η Ολλανδία έχουν επίσης σημειώσει σημαντική πρόοδο, με επικέντρωση στη χρήση γεωθερμίας για θέρμανση αστικών περιοχών μέσω δικτύων τηλεθέρμανσης. Η Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στη γεωθερμία, εφόσον ξεπεραστούν τα εμπόδια που αφορούν τη χρηματοδότηση και την τεχνογνωσία. Με την κατάλληλη υποστήριξη, η γεωθερμία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην απανθρακοποίηση της ηπείρου, στη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα καύσιμα και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
      Οι παγκόσμιες επενδύσεις στον τομέα της γεωθερμίας θα μπορούσαν έτσι να αυξηθούν σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια έως το 2035 και σε 2,5 τρισεκατομμύρια έως το 2050. Ο IEA εκτιμά ότι «οι οικονομικοί κίνδυνοι για την ανάπτυξη (της γεωθερμίας) θα μπορούσαν να μειωθούν για τους επενδυτές» και έτσι «να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των προγραμμάτων». Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει «να μειωθούν κατά 80% τα κόστη έως το 2035 σε περίπου 50 δολάρια η μεγαβατώρα», προσθέτει ο IEA.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.