Οι πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την "πόλη των 15 λεπτών"

Σε μια προηγούμενη δημοσίευση μου, The Coronavirus and the Future of Main Street, υποστήριξα την αναγέννηση των τοπικών μας γειτονιών, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να βγουν από το γραφείο. Αναφέρθηκα στο άρθρο του Eric Reguly From the Globe and Mail:

“Εάν περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να εργαστούν από το σπίτι, οι γειτονιές θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν. Φανταστείτε την επανέναρξη της αστικής ιδέας της Jane Jacobs, όπου οι γειτονιές θα αποκτούσαν ένα ευρύ φάσμα εργασιακών και οικογενειακών λειτουργιών”.

Και ο Sharon Wood της Public Square αναφέρει:

“Φανταστείτε τα pop-up offices, ομάδες συσκέψεων και τεχνολογικά κέντρα που συνδέονται με πλατείες της πόλης …. Οι συμπληρωματικές υπηρεσίες να συγκεντρωθούν σε κοντινή απόσταση και με τα πόδια, όπως κέντρα αντιγραφής και εκτύπωσης, καταστήματα προμηθειών γραφείων, υπηρεσίες αποστολής, εταιρείες πληρεξούσιων / τίτλων, τραπεζικές συναλλαγές, κέντρα, γυμναστήρια, εστιατόρια και καφετέριες”.

Αυτή η αποκέντρωση των υπηρεσιών έχει γίνει γνωστή ως η “πόλη των 15 λεπτών”, όπου μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας, να πάτε στο σχολείο, να δείτε το γιατρό σας και να διασκεδάσετε και όλα να βρίσκονται σε μια ακτίνα 15 λεπτών από το σημείο όπου ζείτε. Εφαρμόστηκε στο Παρίσι από την δήμαρχο Hidalgo και η ιδέα αναπτύχθηκε (πριν από τον κοροναϊό) από τον καθηγητή Carlos Moreno της Σορβόνης.

Σύμφωνα με την Natalie Whittle στους Financial Times:

.. η έννοια του “la ville du quart dheheure” είναι μια ιδέα στην οποία οι καθημερινές αστικές ανάγκες είναι προσβάσιμες σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο. Εργασία, σπίτι, καταστήματα, ψυχαγωγία, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη – σύμφωνα με το όραμα του Moreno, όλα αυτά θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τστον ίδιο χρόνο που ένας πολίτης θα περίμενε κάποτε σε μια σιδηροδρομική πλατφόρμα.

Τώρα η ιδέα ξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Υιοθετήθηκε και από τους Δημάρχους της C40 ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης “Green and Just”.

Εφαρμόζουμε πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την προώθηση της «πόλης 15 λεπτών» (ή «πλήρεις γειτονιές») ως πλάνο ανάκαμψης, όπου όλοι οι κάτοικοι της πόλης μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες ανάγκες τους σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από το σπίτι. Η παρουσία κοντινών ανέσεων, όπως η υγειονομική περίθαλψη, τα σχολεία, τα πάρκα, τα καταστήματα τροφίμων και τα εστιατόρια, τα απαραίτητα καταστήματα και τα γραφεία, καθώς και η ψηφιοποίηση ορισμένων υπηρεσιών, θα επιτρέψει αυτήν τη μετάβαση. Προκειμένου να το επιτύχουμε στις πόλεις μας, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να ενθαρρύνει τη συνολική χωροθέτηση, την ανάπτυξη μικτής χρήσης, με ευέλικτα κτίρια και χώρους.
Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα για το 2015 έχει στόχο τον Πλήρη Γειτονιά, όπου το 90% των κατοίκων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις καθημερινές ανάγκες εργασίας τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. “Ως μέρος αυτής της εργασίας, το Πόρτλαντ έχει μετατρέψει περισσότερα από 90 μίλια πολυσύχναστων δρόμων σε δρόμους γειτονιάς – όπου τα δέντρα του δρόμου σκιάζουν τα πεζοδρόμια και οι πράσινες λημνούλες παρέχουν βιώσιμη αποστράγγιση και ηρεμία κυκλοφορίας, και όπου υπάρχουν νέα διαμερίσματα και επιχειρήσεις σε επίπεδο δρόμου.”

Μια παλιά ιδέα με ένα πιασάρικο νέο όνομα

Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν την ιδέα. Το κίνημα των New Urbanists μιλούσε πάντα για αυτό , όπως και οι ακτιβιστές που προσπαθούσαν να προωθήσουν την αναζωογόνηση των κεντρικών δρόμων. Έχω γράψει ότι “πριν από την Walmart και τα big box stores, σχεδόν όλοι αγόραζαν τοπικά. Τώρα, με τα μεγάλα ψυγεία και τα μίνι βανς μας, οι άνθρωποι κατευθύνονται προς το κέντρο για τα είδη πρώτης ανάγκης και δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση από ανθρώπους σε κοντινή απόσταση με τα πόδια για να διατηρηθούν μαγαζιά στην γειτονιά.” Πρόβαλα την αναζωογόνηση της γειτονιάς ως έναν τρόπο να βγάλω τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητά τους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση.

Αλλά ο κοροναϊός άλλαξε την εικόνα και πρόσθεσε νέα επείγοντα δεδομένα. Όπως γράφει η Patrick Sisson στο Citylab, το rebranding και η «υιοθέτηση της πόλης του 15-λεπτου μπορεί να είναι ο πιο συνοπτικός και πιασάρικος τρόπος για να επανασυσκευάσουμε την ιδέα ως εργαλείο οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης της πανδημίας». Ο Sisson αναφέρει τον δήμαρχο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, μια πόλη με αμερικανικό στιλ:

“Οι τοπικοί ηγέτες αλλάζουν τώρα την πολιτική μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης 40 χιλιομέτρων νέων λωρίδων ποδηλάτων, επιταχύνοντας τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων «γειτονιών 20 λεπτών» και ενισχύοντας τη μαζική μετακίνηση. «Κάθε πόλη μιλάει για το πώς να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να επανατοποθετηθεί και να επικεντρωθεί σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει. “Αν δεν αξιοποιήσουμε αυτές τις στιγμές για να κάνουμε υλική αλλαγή, είμαστε τρελοί.”

Δεν είναι η μόνη που σκέφτεται ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία. Εχω γράψει ότι “Οι managers δεν θα θέλουν να βάλουν όλα τα αυγά των υπαλλήλων τους σε ένα καλάθι και δεν θα θέλουν να νοικιάσουν πολύ περισσότερο χώρο για να τους φιλοξενήσουν όλους με χαμηλότερες πυκνότητες. Έμαθαν επίσης ότι μπορούν να τους επιβλέπουν και να τους διαχειρίζονται ακόμη και όταν δεν τους έχουν πρόσωπό με πρόσωπο. Έτσι είναι πιθανό ότι ένα σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού θα συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι.

Αυτή, νομίζω, ήταν η ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τις κοινότητές μας, ακόμη και τις οικονομικές μας δομές. Όπως σημείωσε και η δήμαρχος του Μόντρεαλ στα εγκαίνια μια ακόμη λωρίδας ποδηλάτων: «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αγοράσουν τοπικά και να ξεχάσουν το Amazon».

Η μήπως δεν είναι έτσι;

Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν είναι τόσο σίγουροι για την ιδέα. Στους Financial Times, η Natalie Whittle απαντάει στον αναλυτή των Κέντρων Πόλεων, Anthony Breach ο οποίος πιστεύει ότι η πόλη των 15 λεπτών «θα ήταν αντίθετη με αυτό που γνωρίζουμε για τη ζωή της πόλης». Πιστεύει ότι οι μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο θα είναι πάντα ελκυστικές.

“Υπάρχει μια ιδιαίτερη ποιότητα στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο, τις οποίες οι βιντεοκλήσεις δεν μπορούν να αναπαραγάγουν. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτή τη ζήτηση στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να ζήσουν και να εργαστούν στο Λονδίνο … Ιστορικά, με την εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του διαδικτύου. . . κάθε φορά που υπάρχει τεχνολογική πρόοδος, οι άνθρωποι προβλέπουν ότι θα είμαστε όλοι σε θέση να εργαστούμε στην ύπαιθρο. Αλλά η ελκυστικότητα των κέντρων της πόλης αυξάνεται μόνο. Οι πληροφορίες που μπορούν να ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο γίνονται πιο πολύτιμες”.

Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό

Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι ο Breach έχει δίκιο αυτή τη φορά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά είναι επίσης και βιολογική. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι έχει δίκιο για την ιστορία. Ο τηλεγράφος και το τηλέφωνο ήταν μέρος της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης μεταξύ 1870 και 1914 που δημιούργησε πραγματικά το γραφείο, μας έδωσε έναν λόγο να πάμε εκεί και την τεχνολογία μεταφορών για να φτάσουμε εκεί. Ο Ryan Avent το περιέγραψε στο βιβλίο του The Wealth of Human:
“Αυτή ήταν η εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις υγιεινής και εσωτερικών υδραυλικών εγκαταστάσεων, και στις οποίες οι πόλεις αυξήθηκαν σε πραγματικά μοντέρνο μέγεθος, σε κλίμακα και πληθυσμό. Ήταν η περίοδος που μας έδωσε σήμερα τις πιο προηγμένες τεχνολογίες προσωπικής κινητικότητας: το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο. Ήταν αυτή η περίοδος που έκανε τον σύγχρονο κόσμο αυτό που είναι”.

Βρισκόμαστε τώρα σε κάποιο σημείο στη μέση της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ψηφιακής επανάστασης, και θα μπορούσαμε κάλλιστα να περάσουμε σε μια ακόμη τεράστια αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε, ζούμε και οργανώνουμε την κοινωνία μας. Απλώς συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα, χάρη σε ένα μεγάλο λάκτισμα από τον κοραναϊό.

https://www.treehugger.com/the-15-minute-city-is-having-a-moment-5071739

Αρθρο του Lloyd Alter στο Treehugger