Ο «ακριβός» λογαριασμός της εξαετούς κρίσης για το λεκανοπέδιο της Αττικής

Ως λαίλαπα στη ζωή των 3.827.624 κατοίκων της Αττικής λειτούργησε η 6ετής κρίση. Στον γεωγραφικό τόπο που «παράγεται» το μισό ΑΕΠ της χώρας χάθηκαν περισσότερες από 400.000 θέσεις εργασίας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε κατά 5.000 ευρώ, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα υποχώρησε πάνω από 80%. Πάνω από 60.000 επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο και το ετήσιο εισόδημα της περιφέρειας συρρικνώθηκε κατά 20 δισ. ευρώ. Αποταμιεύσεις 52 δισ. έκαναν φτερά, ενώ από τα 3,827 εκατομμύρια που, βάσει απογραφής, είναι το σύνολο του πληθυσμού, εργαζόμενος –έστω και μερικώς απασχολούμενος ή με καθυστέρηση αμειβόμενος– είναι ο ένας στους τρεις.

Τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) δείχνουν ότι από τα 3,354 εκατομμύρια κατοίκους της Αττικής, ηλικίας άνω των 15 ετών, εξακολουθούν να εργάζονται 1,328 εκατομμύρια έναντι 1.777.200 που ήταν στο τελευταίο τρίμηνο του 2008. Οι άνεργοι είναι σήμερα 517.800. Από αυτούς, οι 339.270 είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ. Γι’ αυτούς γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα:

1. Οι μακροχρόνια άνεργοι –δηλαδή αυτοί που έχουν μείνει χωρίς δουλειά για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 12 μηνών– είναι πλέον 179.509 έναντι 60.720 τον Απρίλιο του 2010.

2. Από το σύνολο των εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ ανέργων της Αττικής, επίδομα ανεργίας εξακολουθούν να εισπράττουν μόλις 39.434 (ήταν 69.887 τον Απρίλιο του 2010). Αυτό σημαίνει ότι ενώ ο άνεργος πληθυσμός της πρωτεύουσας υπερβαίνει το μισό εκατομμύριο, σταθερή εισοδηματική ενίσχυση εξακολουθούν να εισπράττουν μόλις οι 40.000, δηλαδή περίπου οι 8 στους 100. Κι αυτό, διότι άλλος φορέας να επιδοτεί τους ανέργους πέραν του ΟΑΕΔ δεν υπάρχει.

Ακόμη και στις τάξεις των εργαζομένων όμως, τα προβλήματα δεν είναι λίγα. Το ποσοστό των ημιαπασχολουμένων από 5,8% που ήταν στο τέλος του 2008 έχει ξεπεράσει το 9%. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 130.000 εργαζόμενοι στην Αττική αμείβονται με λιγότερα από 470 ευρώ μεικτά κατά μέσο όρο, όπως δείχνουν και τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΙΚΑ. Οσον αφορά τους εργαζόμενους οι οποίοι πληρώνονται με καθυστέρηση από έναν έως και έξι μήνες, εκτιμώνται σε τουλάχιστον 300.000, καθώς το πανελλαδικό ποσοστό υπολογίζεται –ανεπίσημα καθώς επίσημα στοιχεία δεν υπάρχουν– σε τουλάχιστον 20%.

Οι απώλειες των θέσεων εργασίας οφείλονται κυρίως στην κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Τρεις δείκτες αποδεικνύουν τι ακριβώς συνέβη:

1. Ολόκληρο το 2013 εκδόθηκαν 3.675 οικοδομικές άδειες στην Αττική για την ανέγερση κτισμάτων συνολικής επιφάνειας 560.900 τετραγωνικών μέτρων. Τον Δεκέμβριο του 2009 (και ενώ η κρίση στην οικοδομή είχε ξεσπάσει πολύ νωρίτερα) οι άδειες ήταν 15.347 και αντιστοιχούσαν σε 3.255.600 τετραγωνικά.

2. Οι πωλήσεις αυτοκινήτων στην Αττική ανήλθαν σε 144.586 το 2007, χρονιά ρεκόρ για τις πωλήσεις Ι.Χ. καθώς σε ολόκληρη τη χώρα κυκλοφόρησαν 279 χιλιάδες καινούργια αυτοκίνητα. Ολόκληρο το 2013 οι πωλήσεις έπεσαν κάτω από τις 28.000, καθώς σε ολόκληρη τη χώρα διατέθηκαν περίπου 56.000 οχήματα.

3. Οι εκτιμήσεις της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου κάνουν λόγο για περισσότερα από 65.000 «λουκέτα» επιχειρήσεων μόνο στα στενά όρια της Αττικής, με το ποσοστό των εταιρειών που ανέστειλαν δραστηριότητα να ανέρχεται κοντά στο 30%.

Η Αττική συγκεντρώνει περίπου τη μισή οικονομική δραστηριότητα της χώρας (δείγμα του υδροκεφαλισμού όπως επίσης και το γεγονός ότι στην πρωτεύουσα έχει συγκεντρωθεί περίπου το 40% του πληθυσμού). Μεγάλα τα μεγέθη, μεγάλες και οι ζημίες που προκάλεσε η ύφεση. Η επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ δείχνει ότι το περιφερειακό ΑΕΠ υποχώρησε κοντά στα 90 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου όσο ήταν και το 2005. Προς το παρόν, η ΕΛΣΤΑΤ έχει ανακοινώσει επίσημα τα στοιχεία του 2011 που δείχνουν απώλειες 10 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα σε μόλις μία διετία (από 110,5 δισ. ευρώ στο τέλος του 2009 σε 100,3 δισ. ευρώ στο τέλος του 2011).

Μεγάλη μείωση των αποταμιεύσεων

Με δεδομένη την ύφεση του 2012 και του 2013, η πρόβλεψη για περιφερειακό ΑΕΠ κοντά στα 90 δισ. ευρώ για το 2013 είναι σχετικά ασφαλής. Τι σημαίνουν αυτά τα μεγέθη σε όρους κατά κεφαλήν;

Η Αττική ήταν (και παραμένει) ο δεύτερος πλουσιότερος νομός της χώρας σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ μετά τη Βοιωτία. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 27.443 ευρώ στο τέλος του 2009, υποχώρησε στα 25.224 ευρώ στο τέλος του 2011 και πλέον εκτιμάται στα επίπεδα των 22.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι μέσες απολαβές συρρικνώθηκαν κατά τουλάχιστον 20%.

Οι μειώσεις των εισοδημάτων και οι απώλειες θέσεων εργασίας οδήγησαν και σε συρρίκνωση των αποταμιεύσεων.

Το ρεκόρ για την Ελλάδα καταγράφηκε από την Τράπεζα της Ελλάδας τον Δεκέμβριο του 2009. Τότε, όλοι οι Ελληνες μαζί είχαμε κατορθώσει να τοποθετήσουμε στις τράπεζες 237,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Εξ αυτών, τα 133 δισ. ευρώ –δηλαδή πάνω από τα μισά– ανήκαν στους κατοίκους του λεκανοπεδίου. Και μετά η κρίση βάθαινε. Οι Ελληνες γενικώς έχασαν (και κάποιοι φυγάδευσαν στο εξωτερικό) περίπου 74,3 δισ. ευρώ (τον Δεκέμβριο του 2013, οι καταθέσεις υποχώρησαν στα 163,2 δισ. ευρώ). Μόνο στα γεωγραφικά όρια της Αττικής, οι αναλήψεις έφτασαν στα 52 δισεκατομμύρια ευρώ.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/772881/article/oikonomia/ellhnikh-oikonomia/o-akrivos-logariasmos-ths-e3aetoys-krishs-gia-to-lekanopedio-ths-attikhs