Αρθρογραφία

439 ειδήσεις in this category

Αρθρογραφία

Πρακτικός οδηγός Φ/Β για την αυτοκατανάλωση με net-billing

Σεπτέμβριος 23

Engineer


Νέος πρακτικό οδηγό εξέδωσε ο ΣΕΦ για την αυτοκατανάλωση με net-billing. Ο οδηγός αναφέρει:
Ο νόμος 5106/2024 (ΦΕΚ 63Α, 1.5.2024), επέφερε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά την αυτοκατανάλωση. Συγκεκριμένα, περιόρισε τις κατηγορίες καταναλωτών που μπορούν να αξιοποιήσουν το θεσμικό εργαλείο του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) που ίσχυε μέχρι πρόσφατα, προκρίνοντας ως κύριο θεσμικό εργαλείο για την αυτοκατανάλωση τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό (net-billing).
Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024 δημοσιεύτηκε η εφαρμοστική του νόμου υπουργική απόφαση (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/93976/2772, ΦΕΚ 5074Β/5.9.2024), ενώ, με νέες ρυθμίσεις, περιορίζονται και άλλο οι νέες εφαρμογές netmetering, και αφορούν πλέον μόνο σε επαγγελματίες αγρότες οι οποίοι εγκαθιστούν συστήματα έως 30 kWp.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για το net-billing;
1. Αφορά όλες τις κατηγορίες καταναλωτών (οικιακούς, εμπορικούς, αγρότες, ΟΤΑ, Ενεργειακές Κοινότητες).
2. Στο net-billing, ο συμψηφισμός μεταξύ παραγόμενης και καταναλισκόμενης ενέργειας γίνεται σε πραγματικό χρόνο. Τυχόν πλεονάζουσα ενέργεια εγχέεται στο δίκτυο και αποζημιώνεται για μια εικοσαετία με βάση την τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες της έγχυσης.
3. Για την εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος έως 10,8 kW με εφαρμογή ταυτοχρονισμένου ή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού αποκλειστικά για οικιακούς καταναλωτές (νοικοκυριά) θεσπίστηκε ειδικό πρόγραμμα “Oικιακά Φωτοβολταϊκά”.
4. Οι οικιακοί αυτοκαταναλωτές δεν θεωρούνται επιτηδευματίες και δεν υπόκεινται σε φορολογικές υποχρεώσεις για τη διάθεση της παραγόμενης και εγχυθείσας ενέργειας στο πλαίσιο του συμψηφισμού.
5. Ειδικά για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ), λόγω της μη ύπαρξης οργανωμένης αγοράς, η πλεονάζουσα ενέργεια πληρώνεται στον αυτοκαταναλωτή με τιμή (€/MWh) η οποία ισούται με την Ειδική Τιμή Αγοράς (Ε.Τ.Α.) τεχνολογιών ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ, και εκκαθαρίζεται από τον Διαχειριστή των ΜΔΝ (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε), σε καθένα από τα ηλεκτρικά συστήματα ΜΔΝ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα ΜΔΝ.
6. Προβλέπεται συλλογική αυτοκατανάλωση σε επίπεδο κτιρίου με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing). Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο μπορούν να συμμετέχουν από κοινού σε δραστηριότητες και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους, με την επιφύλαξη των εν ισχύι τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό, υπό το σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων σε κτίρια.
7. Στην περίπτωση του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net-billing) καθώς και μηδενικής έγχυσης (zero feed-in), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε 3/23 kVA). Στην περίπτωση του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net-billing), η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής που εγκαθίσταται μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της εγκατεστημένης ισχύος του συνόλου των συμψηφιζόμενων καταναλώσεων.
8. Ο σταθμός του αυτοκαταναλωτή μπορεί να ανήκει στην κυριότητά του ή σε τρίτο πρόσωπο ή να αποτελεί αντικείμενο διαχείρισης μέσω τρίτου προσώπου, της εγκατάστασης και λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης της μέτρησης και της συντήρησης, αν το τρίτο πρόσωπο παραμένει υπό τις εντολές του αυτοκαταναλωτή. Στην περίπτωση αυτή, το τρίτο πρόσωπο δεν θεωρείται αυτοκαταναλωτής. Στην περίπτωση που ο σταθμός αυτοκαταναλωτή εγκαθίσταται από τρίτο πρόσωπο και όχι από τον ίδιο αυτοκαταναλωτή, το οικονομικό αποτέλεσμα της πλεονάζουσας ενέργειας για τον ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό
ή τον εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό εφόσον aποζημιώνεται, έχει ως ωφελούμενο αποκλειστικά τον αυτοκαταναλωτή.
9. O αυτοκαταναλωτής ή το τρίτο πρόσωπο που κατέχει τον σταθμό μπορεί να συνάπτει διμερείς συμβάσεις αγοροπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για την πλεονάζουσα ενέργεια για τις περιπτώσεις του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού που πληρώνεται από την αγορά. Αντίστοιχα, ο Προμηθευτής ή ο Φορέας Σωρευτικής εκπροσώπησης μπορεί να εγγυάται σταθερή τιμή πωλήσης για την πλεονάζουσα ενέργεια.
Βασικοί ορισμοί που αφορούν την αυτοκατανάλωση με net-billing
1. Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (net-billing): Είναι ο συμψηφισμός της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του αυτοκαταναλωτή, σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας) βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή. Σε περίπτωση έγχυσης ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή το Σύστημα, ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Εγχυθείσα ενέργεια εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα (για εμπορικούς -μη οικιακούςαυτοκαταναλωτές απαιτείται να υπάρχει ο σχετικός ΚΑΔ για παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας). Η παροχή κατανάλωσης βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τον σταθμό παραγωγής ή βρίσκεται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης. Ο σταθμός παραγωγής συνδέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα μέσω της παροχής της εγκατάστασης κατανάλωσης.
2. Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net-billing): Ο συμψηφισμός της Παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής με την Απορροφηθείσα ηλεκτρική ενέργεια στην παροχή κατανάλωσης προς συμψηφισμό του αυτοκαταναλωτή, ο οποίος διενεργείται σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας), βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή, ενώ ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την Πλεονάζουσα ενέργεια, εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα. Οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν συνδέονται ηλεκτρικά με την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση του σταθμού παραγωγής ακόμη και αν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο. Οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε Περιφέρεια της χώρας, ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό, με την προϋπόθεση ότι τόσο ο σταθμός όσο και οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης βρίσκονται στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα, δηλαδή στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα.
3. Αυτοκατανάλωση εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού για Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού: ο Εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός από σταθμούς Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού, με την Απορροφηθείσα ενέργεια σε εγκαταστάσεις κοινωφελών επιχειρήσεων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης του άρθρου 107 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων υγείας και νοσοκομείων, δημοτικών και δημοσίων αθλητικών κέντρων, εγκαταστάσεων και δικτύων οδοφωτισμού, εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς επίσης και κάθε άλλου κτιρίου, υποδομής ή εγκατάστασης που είτε ανήκει, είτε εξυπηρετεί ανάγκες του Ο.Τ.Α. Για την εφαρμογή του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, η παροχή των σταθμών παραγωγής, καθώς και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν είναι αναγκαίο να είναι επ’ ονόματι του ιδίου νομικού προσώπου.
4. Αυτοκαταναλωτές ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που ενεργούν από κοινού (Συλλογική αυτοκατανάλωση): Τουλάχιστον δύο (2) αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο δύνανται να συμμετέχουν από κοινού στην εγκατάσταση σταθμών και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από αυτούς, με την επιφύλαξη των εν ισχύ τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στο σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων των κτιρίων. Για τους αυτοκαταναλωτές ενέργειας που ενεργούν από κοινού, εφαρμόζεται Εικονικός Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός.
5. Αυτοκατανάλωση χωρίς έγχυση (zero feed-in): Ο συμψηφισμός της παραχθείσας ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της Απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του τελικού καταναλωτή, χωρίς έγχυση ενέργειας από το σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή στο Σύστημα.
Πρακτικός οδηγός Φ-Β για την αυτοκατανάλωση με net-billing HELAPCO_Self_Consumption_16Sep2024.pdf


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Κύπρος: Νέα πολεοδομική αμνηστία νομιμοποιεί χιλιάδες αυθαίρετα

Σεπτέμβριος 13

tetris


Τη νομιμοποίηση χιλιάδων ακινήτων για τα οποία, σήμερα, δεν μπορούν να εξασφαλιστούν τίτλοι ιδιοκτησίας λόγω πολεοδομικών αιθαιρεσιών, στοχεύει η νέα πολεοδομική αμνηστία. Η σχετική πρόταση ολοκληρώθηκε πριν μερικά 24ωρα στο Υπουργείο Εσωτερικών και εκτός απροόπτου, αναμένεται να τεθεί προς έγκριση ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου που θα συνεδριάσει αύριο Παρασκευή.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Π», η νέα πολεοδομική αμνηστία θα τεθεί σε εφαρμογή ευθύς αμέσως μετά την έγκρισή της από το Υπουργικό Συμβούλιο, καθώς η εφαρμογή της δεν προϋποθέτει τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας για να χρειαστεί η κατάθεση σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή. Η πολεοδομική αμνηστία θα εφαρμοστεί για περίοδο έξι μηνών.
Όπως μας λέχθηκε, αρμοδίως, η πολεοδομική αμνηστία θα αφορά μόνο μικρής κλίμακας παρανομίες και δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να περάσει το μήνυμα ότι οι όποιες πολεοδομικές και οικοδομικές παρανομίες, αργά ή γρήγορα, νομιμοποιούνται με αμνηστίες.
Οι εγκλωβισμένοι αγοραστές
Δυο είναι οι κατηγορίες εγκλωβισμένων αγοραστών που δεν μπορούν, σήμερα, να αποκτήσουν τίτλο ιδιοκτησίας για το σπίτι ή το διαμέρισμα που αγόρασαν και που η πολεοδομική αμνηστία θα τους λύσει το πρόβλημα:
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι εγκλωβισμένοι αγοραστές, οι οποίοι, δεν φέρουν καμία ευθύνη. Αγόρασαν τις οικιστικές τους μονάδες από εργολάβους – ντιβέλοπερ, οι οποίοι δεν είχαν το οικονομικό και το διοικητικό υπόβαθρο, έκτιζαν και πωλούσαν χωρίς επίβλεψη και έλεγχο και χωρίς να μπαίνουν στον κόπο να καταθέσουν αιτήσεις για τροποποιητικές άδειες ή αιτήσεις για τελική έγκριση.
Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν οι εγκλωβισμένοι αγοραστές που φέρουν ακέραια την ευθύνη για τη μη εξασφάλιση τίτλων ιδιοκτησίας λόγω πολεοδομικών παρατυπιών στις οποίες προέβησαν οι ίδιοι στις οικιστικές τους μονάδες, όπως προσθήκες ή μετατροπές που αύξησαν το εγκεκριμένο δομήσιμο εμβαδό, κάλυψη ανοικτών χώρων, κλείσιμο βεραντών, κατασκευή πέργολων και ψησταριών κ.λπ. Αποτέλεσμα, να μην μπορούν να εξασφαλίσουν τελική έγκριση και κατ’ επέκταση, τίτλους ιδιοκτησίας.
Για όλους τους πιο πάνω αγοραστές – ιδιοκτήτες αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία η νέα πολεοδομική αμνηστία για να νομιμοποιήσουν τις αυθαίρετες κατασκευές τους.
Τιμοκατάλογος για παρατυπίες
Η νομιμοποίηση της παρανομίας θα προϋποθέτει την καταβολή ενός χρηματικού αντιτίμου. Θα υπάρχει ένας τιμοκατάλογος για κάθε παρατυπία. Δεν θα κοστολογείται με βάση το τετραγωνικό μέτρο, όπως ίσχυσε στην προηγούμενη πολεοδομική αμνηστία, που εφαρμόστηκε το 2011. Όλα τα έσοδα από την πολεοδομική αμνηστία θα διατεθούν για την κοινωνική πολιτική του κράτους.
Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, δεν θα νομιμοποιηθούν πολεοδομικές παρατυπίες, ακόμα και μικρής κλίμακας, που δημιουργούν θέματα ασφαλείας ή παρεμβαίνουν σε περιουσίες τρίτων ή σε δημόσιους χώρους, προκαλούν όχληση ή περιορίζουν την προσβασιμότητα.
Τι προέβλεπε η προηγούμενη αμνηστία
Καταβλήθηκαν προσπάθειες όπως το νέο σχέδιο πολεοδομικής αμνηστίας παραμείνει απλό και κατανοητό για να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος. Εξαιτίας της πολυπλοκότητάς του δεν πέτυχε το υψηλό ποσοστό ανταπόκρισης που αναμενόταν για το σχέδιο πολεοδομικής αμνηστίας που ψήφισε η Βουλή τον Μάρτιο του 2011 και τέθηκε σε εφαρμογή έναν μήνα μετά.
Τα κυβερνητικά νομοσχέδια προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, ότι πολεοδομική άδεια θα μπορεί να εκδοθεί μόνο για παρατυπίες που αφορούν οικοδομές, προσθήκες ή μετατροπές, οι οποίες συνεπάγονται αύξηση του εγκριθέντος δομήσιμου εμβαδού κατά ανώτατο ποσοστό μέχρι 30%. Απαραίτητη προϋπόθεση σε όλες τις περιπτώσεις για την έκδοση πολεοδομικής άδειας για το σύνολο ή μέρος της ανάπτυξης ήταν να διασφαλίζεται η αυτοτελής λειτουργία, η άνετη κατοχή και κάρπωση της ανάπτυξης και να μην επηρεάζονται ουσιωδώς οι ανέσεις της περιοχής.
Όσον αφορά υπερβάσεις στον συντελεστή δόμησης, πολεοδομική άδεια χορηγείτο μόνον εφόσον η αξία του εμβαδού της ανάπτυξης, πέραν του επιτρεπόμενου, αντισταθμίζετο είτε με την καταβολή χρηματικού ποσού είτε με τη μεταφορά συντελεστή δόμησης.
Για ακίνητα που έφεραν σημαντικές πολεοδομικές παραβάσεις, αυτές καταγράφονταν στον τίτλο αλλά το ακίνητο δεν μπορούσε να μεταβιβαστεί στους ιδιοκτήτες εκτός και αν αίρονταν οι παραβάσεις.
Στις περιπτώσεις που ο επιχειρηματίας ανάπτυξης γης δεν μπορούσε να ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του βάσει της άδειας οικοδομής, η πολεοδομική αμνηστία του 2011 έδινε το δικαίωμα στους αγοραστές να ολοκληρώσουν οι ίδιοι τις κατοικίες/διαμερίσματά τους καλύπτοντας το κόστος και ακολούθως, μπορούσαν να κινηθούν νομικά εναντίον του επιχειρηματία.
Δόθηκε και έκπτωση
Ως κίνητρο για την ταχύτερη υποβολή των αιτήσεων, η πολεοδομική αμνηστία του 2011 προέβλεπε μείωση κατά 20% του καθοριζόμενου χρηματικού αντισταθμίσματος για αιτήσεις που θα υποβάλλονταν κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της νομοθεσίας και έκπτωση 10% για αιτήσεις που θα υποβάλλονταν κατά τον δεύτερο χρόνο. Δεν προβλεπόταν καμία έκπτωση για αιτήσεις που θα υποβάλλονταν κατά τον τρίτο χρόνο εφαρμογής της πολεοδομικής αμνηστίας.
politis.com.cy
Από το Μιχάλη Χατζηστυλιανού


Περισσότερα...

  3




Αρθρογραφία

Στοπ στο «ξεχείλωμα» οικισμών

Σεπτέμβριος 10

tetris


Η διαφορά ανάμεσα σε ένα οικόπεδο που βρίσκεται εντός του σχεδίου (πόλης ή οικισμού) με ένα γειτονικό του που βρίσκεται εκτός είναι τεράστια. Η ένταξη ενός ακινήτου στο σχέδιο συνεπάγεται άλλες δυνατότητες αξιοποίησης (μικρότερη αρτιότητα, συντελεστή δόμησης, συχνά ακόμα και τη δυνατότητα δόμησης) και, συνεπώς, άλλη αξία…
Ωστόσο η γραμμή ανάμεσα στο «εντός» και το «εκτός» δεν ήταν πάντα αυστηρή – ή τουλάχιστον δεν αντιμετωπίστηκε ως τέτοια. Ως αποτέλεσμα, εκατοντάδες χωριά σε όλη τη χώρα έχουν «ξεχειλώσει», ενώ οι προσπάθειες προηγούμενων δεκαετιών για την «αυθαίρετη» επέκταση οικισμών προς «ένταξη» των παράτυπων επεκτάσεών τους κόπηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Υπό αυτό το πρίσμα και με δεδομένη την προσπάθεια του υπουργείου Περιβάλλοντος να εκπονήσει πολεοδομικά σχέδια στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, το ζήτημα των ορίων των μικρών οικισμών (κάτω των 2.000 κατοίκων) ήρθε γρήγορα στο τραπέζι. Πριν από μερικούς μήνες το υπουργείο κατάρτισε ένα νέο πλαίσιο, με τη μορφή προεδρικού διατάγματος και πριν από το καλοκαίρι το απέστειλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για προδικαστικό έλεγχο (όπως γίνεται σε όλα τα σχέδια προεδρικών διαταγμάτων). Παράλληλα, το υπουργείο ανάρτησε το σχέδιο προεδρικού διατάγματος μέσα στα κείμενα οδηγιών που απηύθυνε στους μελετητές των πολεοδομικών σχεδίων ως «μπούσουλα» παρότι δεν έχει ακόμα εγκριθεί, μια κίνηση που εμπεριείχε –όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια– ρίσκο λόγω των αντιρρήσεων του ΣτΕ σε κάποιες διατάξεις.
Η νομιμότητα
Το νέο πλαίσιο αφορά συνολικά τους οικισμούς που είναι κάτω των 2.000 κατοίκων (με βάση τις τελευταίες απογραφές) και δημιουργήθηκαν πριν από το 1983. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι λεγόμενοι οικισμοί προ του ’23 (κατηγορία οικισμών που είχε τη δική της νομοθεσία), καθώς και οι οικισμοί αυτού του μεγέθους που έχουν χαρακτηριστεί παραδοσιακοί. Αφορά την οριοθέτηση ή αναοριοθέτηση των οικισμών αλλά όχι την επέκτασή τους: όπως άλλωστε αναφέρει και το σχέδιο, «κατά τη διαδικασία επανέγκρισης ή αναοριοθέτησης, απαγορεύεται η διεύρυνση του ορίου του οικισμού με βάση τη νέα κατάσταση που προέκυψε μετά τον καθορισμό του. Το όριο του οικισμού επιτρέπεται να διευρυνθεί μόνο για λόγους νομιμότητας, όπως πλάνης περί τα πράγματα, ο δε λόγος πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς», αναφέρεται.
Ειδική αναφορά γίνεται και στην κατηγορία των οικισμών που στο παρελθόν είχαν οριοθετηθεί με βάση την απόσταση ή ακτίνα από το κέντρο τους. Οπως επισημαίνεται, οι οικισμοί αυτοί πρέπει να επαναοριοθετηθούν υποχρεωτικά είτε με βάση τα όσα ορίζει το εν λόγω πλαίσιο ή στο πλαίσιο εκπόνησης του τοπικού πολεοδομικού σχεδίου.
Κατηγορίες
Οι οικισμοί χωρίζονται σε κατηγορίες: περιαστικοί, όσοι βρίσκονται κοντά σε αστικά κέντρα, παραλιακοί (σε ζώνη έως 500 μέτρων από τον αιγιαλό), ορεινοί (υψόμετρο άνω των 800 μέτρων), ημιορεινοί (υψόμετρο 300-800 μέτρων), πεδινοί (έως 300 μέτρα υψόμετρο), τουριστικοί, παραδοσιακοί (σε ειδικό καθεστώς προστασίας), αξιόλογοι (όσοι συγκροτούν σύνολο σημαντικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος) ή ενδιαφέροντες (όσοι παρουσιάζουν ενδιαφέροντα πολιτιστικά κ.ά. στοιχεία ή βρίσκονται εντός τοπίου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους) και απλοί (όσοι δεν παρουσιάζουν μορφολογικό, πολεοδομικό ή αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον).
  Ως προς τον τρόπο ανάπτυξής τους οι οικισμοί μπορεί να χαρακτηρίζονται συνεκτικοί (το 90% των οικοδομών απέχουν μεταξύ τους λιγότερο από 40 μέτρα) ή διάσπαρτοι (τουλάχιστον 50% των οικοδομών δεν απέχει περισσότερο από 80 μέτρα), δυναμικοί (άνω των 200 κατοίκων, με αύξηση πληθυσμού ή των οικοδομών άνω του 10% την τελευταία τριετία). Τέλος, ως προς τον πληθυσμό τους χαρακτηρίζονται μικροί, μεσαίοι ή μεγάλοι. Η κατηγορία του κάθε οικισμού συνεπάγεται διαφορετικούς κανόνες.
Οσον αφορά το ζητούμενο, δηλαδή τον καθορισμό του ορίου ενός χωριού, κρίσιμος χρόνος είναι η κατάσταση που είχε ο οικισμός τον Μάρτιο του 1983 (όταν ξεκίνησε να ισχύει ο ν. 1337). Με τον τρόπο αυτό:
• Σε όσους οικισμούς είναι παλαιότεροι του 1923, με βάση αεροφωτογραφίες και διοικητικές πράξεις πρέπει να «ξεχωρίσει» ποιο τμήμα του υπήρχε το 1923. Το τμήμα αυτό, ο ιστορικός πυρήνας του χωριού δηλαδή, αποτελεί τη Ζώνη Α.
• Ακολούθως προσδιορίζεται το συνεκτικό τμήμα του οικισμού που δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983, το οποίο αποτελεί τη Ζώνη Β.
• Τέλος, ο τομέας του οικισμού που είναι διάσπαρτη η δόμηση και δημιουργήθηκε από το 1923 έως το 1983 αποτελεί τη Ζώνη Β1.
Με άλλα λόγια, οι «άτυπες» επεκτάσεις των χωριών μετά το 1983 δεν μπορούν να αναγνωριστούν με αυτή τη διαδικασία, αλλά μόνο μέσω πολεοδομικού σχεδίου.
Από τα όρια των οικισμών πρέπει να εξαιρούνται περιοχές όπως αρχαιολογικές, δασικές, γεωργικές υψηλής παραγωγικότητας κ.λπ., και μια νέα προσθήκη, εκτάσεις γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση.
Πώς χτίζουμε
Οι όροι δόμησης είναι διαφορετικοί ανάλογα με τη ζώνη (Α, Β ή Β1) ενός οικισμού. Για πρώτη φορά, εκτός από την ελάχιστη αρτιότητα προστίθεται και η υποχρέωση συγκεκριμένου «προσώπου» σε δρόμο ή άλλο κοινόχρηστο χώρο, ως εξής:
• Στη Ζώνη Α η ελάχιστη αρτιότητα είναι 2 στρέμματα και ελάχιστο μήκος «προσώπου» τα 15 μέτρα (ή 10 μέτρα σε ορεινούς ή ημιορεινούς οικισμούς). Προσοχή: η υποχρέωση «προσώπου» αφορά μόνο τα καινούργια οικόπεδα, δηλαδή όσα προκύπτουν από κατατμήσεις μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου. Oλα τα υπόλοιπα εξακολουθούν να θεωρούνται άρτια μόνο με το ελάχιστο εμβαδόν των 2 στρεμμάτων.
• Στη Ζώνη Β άρτια θεωρούνται οικόπεδα από 300 έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο. Για όσα δημιουργήθηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2011, χρειάζεται «πρόσωπο» 10 ή 15 μέτρων (μεγαλύτερα ή μικρότερα των 500 τ.μ.).
Παραλιακά και δίοδοι
Oσον αφορά τους παραλιακούς οικισμούς, το πλαίσιο προβλέπει όπως σήμερα ότι η ελάχιστη απόσταση από τη γραμμή του αιγιαλού θα είναι 15 μέτρα, εκτός αν υπάρχει ζώνη παραλίας οπότε αυτή προσμετράται. Στην περίπτωση που η υπάρχουσα σήμερα γραμμή της δόμησης είναι σε μικρότερη απόσταση, τότε θα ακολουθείται αυτή η γραμμή. Μια νέα ρύθμιση που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον είναι ότι στους οικισμούς που η δόμηση φτάνει πιο κοντά από τα 15 μέτρα στη θάλασσα, πρέπει να καθοριστεί δίκτυο κοινόχρηστων διόδων προς τη θάλασσα πλάτους τουλάχιστον 4 μέτρων, που να συνδέουν τους δρόμους του οικισμού με την παραλία. Μάλιστα προβλέπει μια ειδική διαδικασία για την εξασφάλιση των χώρων: οι ιδιοκτήτες πρέπει να παραχωρούν τον απαραίτητο χώρο για τη δημιουργία του δρόμου ως υποχρέωση για να εκδώσουν οικοδομική άδεια (αλλά στην αρτιότητα υπολογίζεται το οικόπεδο όπως ήταν, δηλαδή πριν του αφαιρεθεί χώρος για δρόμο).
Παραδοσιακοί οικισμοί
Σχετικά με τους παραδοσιακούς οικισμούς, το πλαίσιο επισημαίνει ότι τα διατάγματα του χαρακτηρισμού του (και οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης κ.λπ.) εξακολουθούν να υπερισχύουν οποιασδήποτε νεότερης ρύθμισης. Αφήνει ωστόσο ένα «παράθυρο» τροποποιήσεων: «στις περιπτώσεις οριζόντιου, ομαδικού χαρακτηρισμού οικισμών ως παραδοσιακών χωρίς εξειδικευμένες κατά περίπτωση μελέτες είναι δυνατόν, μετά από προσήκουσα τεκμηρίωση (…) να τροποποιούνται επί πλέον ή επί έλαττον οι θεσμοθετημένοι όροι και περιορισμοί δόμησης», αναφέρει. Σημειώνει, ωστόσο, ότι οι νέοι όροι θα πρέπει να συνάδουν με τα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία του οικισμού και να κατατείνουν στην προστασία και τη βιωσιμότητά του, προϋποθέσεις που όπως έχει δείξει η πολεοδομική ιστορία μπορεί να ερμηνευθούν… πολύ διασταλτικά.
Σε ό,τι αφορά τα διαδικαστικά, η οριοθέτηση των οικισμών εγκρίνεται με προεδρικό διάταγμα, ενώ η διαδικασία κινείται από τον δήμο ή το υπουργείο Περιβάλλοντος στο πλαίσιο εκπόνησης πολεοδομικού σχεδίου.
Τι δεν πέρασε από την «κρησάρα» του ΣτΕ
Τις «έμμεσες» επεκτάσεις οικισμών, μέσω της ένταξης πιο αραιοδομημένων τμημάτων γύρω από τους οικισμούς, μπλοκάρει το ΣτΕ. Οπως ορίζει, κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με επέκταση η οποία επιτρέπεται να γίνει μόνο ύστερα από μελέτη και στο πλαίσιο πολεοδομικού σχεδίου.
Το ΣτΕ εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες το (υπ. αρ. 74/2024) πρακτικό επεξεργασίας του σχεδίου προεδρικού διατάγματος, στο οποίο καταθέτει τις παρατηρήσεις του. Τις παρατηρήσεις αυτές το υπουργείο είναι υποχρεωμένο να τις σεβαστεί, ειδάλλως το προεδρικό διάταγμα δεν θα εγκριθεί. Πιο συγκεκριμένα:
• Το υπουργείο πρότεινε να συμπεριληφθούν (ως Ζώνη Γ) τα τμήματα ενός οικισμού που είχαν συμπεριληφθεί σε παλαιότερη (παράνομη) οριοθέτηση. Με τον τρόπο αυτό επιχείρησε στην πράξη να εντάξει στα όρια των χωριών τις επεκτάσεις που είχαν γίνει με απόφαση νομάρχη τις δεκαετίες του ’80-’90 (και τις οποίες το ΣτΕ έχει πολλάκις κρίνει αντισυνταγματικές). «Η αναγνώριση της ζώνης Γ οδηγεί εμμέσως σε επέκταση των ορίων του οικισμού η οποία δεν επιτρέπεται και μάλιστα με συμπερίληψη εντός των ορίων του οικισμού εκτάσεων που έχουν προκύψει από παράνομη οριοθέτηση αυτού και χωρίς να συντρέχουν τα κριτήρια της πολεοδομικής νομοθεσίας», αναφέρει το πρακτικό του ΣτΕ. «Εξάλλου, αν η διοίκηση κρίνει αναγκαία και σκόπιμη την επέκταση των ορίων των οικισμών της χώρας για την οικιστική ή άλλου είδους αξιοποίησή τους θα πρέπει να προωθήσει κατά προτεραιότητα την πολεοδόμηση των αναγκαίων εκτάσεων για την εξυπηρέτηση του σκοπού αυτού», αναφέρει. Οπως επισημαίνει πολλαπλά το ΣτΕ, επέκταση των οικισμών επιτρέπεται μόνο στο πλαίσιο ενός ευρύτερου πολεοδομικού σχεδίου και πρέπει να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη.
• Επίσης, το υπουργείο πρότεινε να ενταχθούν στο σχέδιο αραιοδομημένες εκτάσεις που βρίσκονται γύρω από τις πιο «πυκνοδομημένες», μέσα στα χωριά. «Ο ορισμός που προτείνεται είναι αόριστος και ενδέχεται να δημιουργήσει ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής. Κυρίως δε ενδέχεται να καθυστερήσει για μεγάλο διάστημα την οριοθέτηση των οικισμών», αναφέρει. Το ΣτΕ υπενθυμίζει τη νομολογία του, σύμφωνα με την οποία αραιοδομημένες εκτάσεις εντός συνεκτικού οικισμού μπορούν να περιλαμβάνονται εντός του ορίου μόνο εφόσον περιέχουν επαρκή αριθμό κτισμάτων με μικρή απόσταση μεταξύ τους και αποτελούν κομμάτι του διαμορφωμένου πολεοδομικού ιστού.
  Τέλος, το ΣτΕ ζήτησε να καταργηθεί η δυνατότητα οικοδόμησης χωρίς περιορισμό αρτιότητας σε οικόπεδα προ του 1968, καθώς η σχετική διάταξη έχει κριθεί αντισυνταγματική.


Περισσότερα...

  6




Αρθρογραφία

Ποιες είναι οι υποχρεώσεις για την διαχείριση μπαζών όταν κάνουμε ολική ή μερική ανακαίνιση;

Σεπτέμβριος 9

Engineer


Τα τελευταία χρόνια πολλές είναι οι ανακαινίσεις που γίνονται σε παλιά κτίρια καθώς και εργασίες για την αλλαγή χρήσης και την μετατροπή γραφείων και καταστημάτων σε Aibnb ή φοιτητικά διαμερίσματα . Από τις εργασίες ανακαίνισης στην Ελλάδα εκτιμάται ότι απορρίπτονται ανεξέλεγκτα κάθε χρόνο περίπου 3 εκ. τόνοι αδρανών υλικών. Αυτή η ανεξέλεγκτη απόρριψη έχει ως αποτέλεσμα, εκτός από την αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη ρύπανση του εδάφους, των υπογείων υδάτων και της ατμόσφαιρας. Σύμφωνα όμως με την πολεοδομική νομοθεσία, είναι απαραίτητη η σύμβαση και στη συνέχεια η εναπόθεση των αδρανών υλικών σε μονάδα ανακύκλωσης μπαζών για κάθε οικοδομική εργασία που γίνεται, είτε με οικοδομική άδεια, είτε με άδεια μικρής κλίμακας ακόμα και για εκτέλεση εργασιών χωρίς άδεια με απλή βεβαίωση μηχανικού.
Τι σημαίνει ο όρος «ΑΕΚΚ»
Ο όρος «ΑΕΚΚ» αναφέρεται στα «Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων», τα λεγόμενα «μπάζα» ή «στερεά απόβλητα».
Πως προκύπτει η υποχρέωσή του ιδιοκτήτη να ανακυκλώνει τα μπάζα που θα παραχθούν κατά τη διάρκεια ενός έργου;
Η υποχρέωση αυτή απορρέει από το Σύνταγμα και συγκεκριμένα από το άρθρο 7 της ΚΥΑ 36259/2010, το οποίο στοχεύσει την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας γενικά. Ο νόμος Ν. 4042/2012 καθιστά ως μοναδικό υπεύθυνο για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ τον παραγωγό τους. Στην περίπτωση που το έργο έχει ανατεθεί σε ανάδοχο (εργολάβο), τότε εκείνος επιφορτίζεται με τη σύναψη σύμβασης με εταιρεία διαχείρισης που εδρεύει στην περιοχή του έργου.
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη κατά την έκδοση άδειας δόμησης ή άδειας κατεδάφισης ή ανακαίνισης ;
1) Με ευθύνη του μηχανικού που εκδίδει την άδεια δόμησης , υποβάλλεται στην πολεοδομία και Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων , με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την νομοθεσία.
2) Για να εξασφαλίζεται ή εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών, ο διαχειριστής υποχρεούται με την έναρξη των εργασιών να προσκομίζει στην πολεοδομία μαζί με επικυρωμένο αντίγραφο των Στοιχείων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 0,2 % επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου αποκλειστικά για έργα εκσκαφών και 0,5 % επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου για έργα κατασκευών και κατεδαφίσεων.
3) Ο διαχειριστής εντός 30 ημερών από την αποπεράτωση των εργασιών διαχείρισης των ΑΕΚΚ, οφείλει να καταθέτει στην πολεοδομία βεβαίωση παραλαβής των ΑΕΚΚ από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης, στην οποία εκτός από τα στοιχεία του υπόχρεου, τη Δ/νση και τη δραστηριότητα προέλευσης των αποβλήτων αναφέρονται επίσης τα ακριβή στοιχεία σχετικά με τις κατηγορίες και τις ποσότητες των ΑΕΚΚ που παρελήφθησαν, βάσει των σχετικών παραστατικών (Δελτίων Αποστολής, Τιμολογίων κλπ) που τηρούνται στο αρχείο του εν λόγω συστήματος.
4) Εντός 10 ημερών από την κατάθεση της ως άνω Βεβαίωσης, επιστρέφεται η εγγυητική επιστολή στον ενδιαφερόμενο διαχειριστή ΑΕΚΚ.
5) Επίσης για την έκδοση οικοδομικής άδειας και άδειας κατεδάφισης αντίστοιχα, εκτός του δικαιολογητικού του Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ), απαιτείται επιπρόσθετα να προσκομίζεται και αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.
Σε ποιες άλλες οικοδομικές εργασίες απαιτείται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων ;
Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, προβλέπεται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων για τις παρακάτω περιπτώσεις:
1) για τη χορήγηση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα
2) για την κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες
3) για τα αυθαίρετα τα οποία υπήχθησαν σε κάποιο νόμο αυθαιρέτων και για την ολοκλήρωση της τακτοποίησης απαιτείται η έκδοση άδεια νομιμοποίησης ή κατεδάφισης κτιρίων
Στις ανωτέρω περιπτώσεις απαιτείται:
α) η υποβολή στοιχείων για την διαχείριση αποβλήτων που παράγονται και
β) η υποβολή της υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ώστε να διασφαλίζεται ότι έχει ληφθεί η μέριμνα για την διαχείριση των αποβλήτων ήδη πριν την έναρξη της κατεδάφισης.
Τι ισχύει για τις εργασίες ανακαίνισης που εκτελούνται με Άδεια Μικρής Κλίμακας;
Με το νέο περιβαλλοντικό νόμο επεκτείνεται και στην Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας, η υποχρέωση διαχείρισης των μπαζών. Συγκεκριμένα απαιτείται για έκδοση της άδειας τα εξής:
α) Υποβολής Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και
β) Αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής .
Επίσης παρέχεται η δυνατότητα προσκόμισης υπεύθυνης δήλωσης του ιδιοκτήτη ότι θα μεριμνήσει για τη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων, η οποία μπορεί να γίνει είτε με δικά του μέσα είτε σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ, εάν δεν υπάρχει εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης που να καλύπτει τη γεωγραφική περιοχή, στην οποία πρόκειται να εκτελεστούν οι εργασίες, μέχρι την ημέρα έκδοσης της έγκρισης εκτέλεσης εργασιών .
Μπορώ να πετάξω τα μπάζα στον κάδο σκουπιδιών του Δήμου και να τα πάρει η υπηρεσία καθαριότητας;
Τα μπάζα είναι απόβλητα τα οποία πρέπει να πηγαίνουν σε ειδικούς χώρους διαχείρισης, όπου ανακυκλώνονται, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και συγκεκριμένα από το άρθρο 7 της ΚΥΑ 36259/2010, η οποία ορίζει ότι υπεύθυνος για τη διαχείριση των αποβλήτων είναι ο παραγωγός τους. Εξάλλου, είναι υποχρέωση όλων μας η ανάσχεση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και η εναλλακτική διαχείριση των υλικών αυτών συμβάλλει σημαντικά.
Τι είναι το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής ;
Οταν ολοκληρωθούν οι οικοδομικές εργασίες και γίνει η τελευταία αυτοψία από τον Ελεγκτή Δόμησης , εκδίδεται το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης εφόσον απαιτείται και τέλος εκδίδεται από την πολεοδομία το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) . Για την έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) απαιτείται η βεβαίωση παραλαβής των αποβλήτων , από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης στις περιπτώσεις που για την διαχείριση των αποβλήτων συνάπτεται σύμβαση με ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, ώστε να επιβεβαιώνεται κατά την περάτωση της οικοδομής ότι έχει ολοκληρωθεί και η διαχείριση των αποβλήτων σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Έτσι η οικοδομή ή τμήμα, θεωρούνται περατωμένα και μπορεί να γίνει η θεώρηση της οικοδομικής άδειας και η σύνδεση με τα δίκτυα.
Ποιος παρακολουθεί αν έγινε σωστή διαχείριση των οικοδομικών αποβλήτων ;
Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, προβλέπεται ότι με την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή την έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας από το ηλεκτρονικό σύστημα και τη λήψη αριθμού αδείας ενημερώνεται ηλεκτρονικά εκτός της Επιθεώρησης Εργασίας (όπου απαιτείται), το οικείο Αστυνομικό Τμήμα καθώς και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος του οικείου ΟΤΑ , για να ασκήσει τις σχετικές αρμοδιότητές της για τη διασφάλιση της ορθής και πλήρους διαχείρισης αποβλήτων για εργασίες που εκτελούνται στα γεωγραφικά όρια ευθύνης του προς αποτροπή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος με την ανεξέλεγκτη εναπόθεση μπαζών.
Πώς μπορώ να εξοικονομήσω χρήματα κατά τη διαδικασία ανακύκλωσης;
Ο βέλτιστος τρόπος μείωσης του κόστος κατά διαδικασία ανακύκλωσης είναι η διαλογή και η ταξινόμηση των αποβλήτων τη στιγμή της παραγωγής. Πιο συγκεκριμένα, κατά την αποξήλωση ενός κτιρίου το κάθε είδος ΑΕΚΚ στοιβάζεται και μεταφέρεται μεμονωμένα π.χ, ξύλα, γύψος, σκυρόδεμα, σοβάς, είδη υγιεινής, σωλήνες κτλ. Αυτού του είδους η μεταχείριση εξασφαλίζει μείωση κόστους διάθεσης και ανακύκλωσης έως 55%.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Μέσα σε μια δεκαετία οι κλίνες Airbnb αυξήθηκαν 751% στην Αττική

Σεπτέμβριος 8

GTnews


Τo θέμα των Airbnb βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο με την αύξηση των καταλυμάτων αυτού του τύπου και τη λήψη μέτρων να βρίσκεται ξανά στο τραπέζι.
Είτε συμφωνεί κανείς, είτε όχι, με τα όσα ακούγονται και γράφονται περί «υπερτουρισμού» ή «υπερκορεσμού», σχεδόν άπαντες συναινούν με τη διαπίστωση ότι βασικό πρόβλημα είναι οι υποδομές.
Σε μια χώρα που υποδέχεται 40 εκατομμύρια επισκέπτες, ένα ερώτημα που “καίει” είναι αν “αντέχουν”- κατά το κοινώς λεγόμενο- τα υφιστάμενα λιμάνια, αεροδρόμια να σηκώσουν ένα τέτοιο βάρος.    
Ένα δεύτερο ερώτημα που προβάλλει όλο και πιο πιεστικά, είναι αν βιώνουμε μια άναρχη ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, με ό,τι συνεπάγεται αυτό όχι μόνο για την ποιότητα αυτού του προϊόντος, αλλά και για τον ευρύτερο κοινωνικό/οικονομικό κύκλο. Η συζήτηση αυτή αφορά στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, με φόντο τους γεωγραφικούς και ημερολογιακούς περιορισμούς που εξετάζει η κυβέρνηση, έτσι ώστε να “αποσυμπιέσει” περιοχές, όπου το πρόβλημα στέγασης- και όχι μόνο- είναι οξύ.   
Η «έκρηξη»    
Προφανές είναι ότι όσοι διαθέτουν ένα ή δύο ακίνητα με βραχυχρόνια μίσθωση, συμπληρώνουν το εισόδημα τους και δεν μπορεί να τους ψέξει κανείς γι’ αυτό. Επιπλέον, το φαινόμενο της οικονομίας διαμοιρασμού άνθισε ως εναλλακτική στους συμβατικούς τρόπους τουρισμού, με τη λογική των φτηνότερων καταλυμάτων αλλά και της αλληλεπίδρασης με τους ανθρώπους που διαθέτουν τα σπίτια τους ή κάποια δωμάτια των σπιτιών. Πλέον, μιλάμε για κάτι τελείως διαφορετικό.    
Η τελευταία μελέτη της Grant Thornton έδειξε ότι ο τζίρος των βραχυχρόνιων μισθώσεων στην Ελλάδα είχε ξεπεράσει τα 3,3 δισ ευρώ πριν από δύο χρόνια, άρα τώρα ο πήχης έχει ανέβει πολύ ψηλότερα.    
Τα νεότερα στοιχεία της AirDNA, που επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων είναι άκρως εντυπωσιακά, καθώς δείχνουν ότι οι βραχυχρόνιες μισθώσεις έχουν πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Είναι ενδεικτικό ότι ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ΜΟΝΟ στην πλατφόρμα Airbnb, ανέρχεται σε 279.886 μονάδες!      
Τι γίνεται ειδικά στο Λεκανοπέδιο, όπου το πρόβλημα της στέγασης “καίει”; Το 2014, οι κλίνες τύπου Airbnb αριθμούσαν μόλις 16.083. Στο τέλος του 2023, ο αριθμός τους αγγίξει τις 137.000, όταν το σύνολο των ξενοδοχείων της Αττικής δεν έχει ούτε 68.000. Πρακτικά, οι κλίνες στα καταλύματα Airbnb αυξήθηκαν  κατά 751% έναντι 16% των ξενοδοχειακών κλινών κι αυτό σημαίνει ότι η δυναμικότητα των Airbnb αυξήθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 24%, έναντι 1% του ξενοδοχειακού δυναμικού!    
Ειδικά όσον αφορά στην Αθήνα, οι κλίνες στα καταλύματα Airbnb αυξήθηκαν  κατά 770% έναντι 29% των ξενοδοχειακών κλινών.  
 

Ακόμα πιο εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία από τα νησιά του Αιγαίου, που χαρακτηρίζονται και ως “βιτρίνα” του ελληνικού τουρισμού. Τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το ΙΤΕΠ αποτυπώνουν μια εικόνα... “πάρτι”, που επιβεβαιώνει εν πολλοίς το οξύτατο πρόβλημα στέγης για εκπαιδευτικούς, γιατρούς και λοιπούς λειτουργούς του Δημοσίου, που επιθυμούν ή υποχρεούνται να παράσχουν τις υπηρεσίες τους.    
Όσο κι αν προκαλεί αίσθηση, πριν από δέκα χρόνια, οι κλίνες τύπου Airbnb σε όλα τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου δεν έφταναν ούτε τις 8.000. Πλέον, μιλάμε για πάνω 133.000 κρεβάτια, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και τον ανταγωνισμό- αθέμιτο κατά πολλούς- που υφίστανται τα οργανωμένα καταλύματα.    
Πρακτικά, πρόκειται για μια αύξηση 1.688% στις κλίνες Airbnb από το 2014 ως το 2023, έναντι 21,44% αύξησης που καταγράφηκε στις ξενοδοχειακές κλίνες!     Αν αναζητήσει, δε, κανείς τι γίνεται στα πιο δημοφιλή από αυτά τα νησιά, θα μείνει με το στόμα ανοικτό. Στη Σαντορίνη, για παράδειγμα, που αποτέλεσε την αφορμή για τη συζήτηση περί υπερτουρισμού, το 2014 δεν υπήρχε ούτε μια κλίνη τύπου Airbnb. Πλέον, το νησί “μετράει” σχεδόν 11.000. Στην Πάρο, από τα 840 κρεβάτια Airbnb, φτάσαμε αισίως στα 17.512, δηλαδή περίπου 10.000 παραπάνω από τις ξενοδοχειακές κλίνες, στη Μύκονο ξεπέρασαν τις 22.000 καταγράφοντας αύξηση 340% μέσα σε μια δεκαετία, ενώ στη Νάξο το “κοντέρ” γράφει σχεδόν 11.000 τέτοιες κλίνες, όταν το σύνολο των οργανωμένων καταλυμάτων δεν διαθέτει ούτε 7.500.   


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Πώς θα πετύχει το άνοιγμα 200.000 κλειστών σπιτιών και η αποκλιμάκωση των ενοικίων- Τί γίνεται στο εξωτερικό

Αύγουστος 25

GTnews


Να δώσει λύσεις στην επωαζόμενη οικιστική κρίση με τις τιμές των ενοικίων και ανάσες στην αγορά ακινήτων σκοπεύει η κυβέρνηση με δέσμη μέτρων που θα φέρει τον Σεπτέμβριο. Τα μέτρα θα είναι εστιασμένα στις στρεβλώσεις της αγοράς, καθώς στόχος είναι να αντιμετωπιστεί πρωτίστως το φαινόμενο της έλλειψης σπιτιών.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει έναν συνδυασμό κινήτρων με φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους σε μακροχρόνιες μισθώσεις και αντικινήτρων για τα διαμερίσματα που είναι κενά ή δηλώνονται ως τέτοια, ενοικιαζόμενα με μαύρο χρήμα. Ολες οι προσπάθειες εστιάζουν στην αποκλιμάκωση των τιμών ενοικίασης που θα φέρει η μεγαλύτερη προσφορά και στον τερματισμό του πονοκεφάλου μη ανεύρεσης σπιτιών που αναμένεται να λύσει το «Σπίτι μου 2».
Το πρώτο μέτρο που ετοιμάζεται για το ερχόμενο φθινόπωρο εστιάζει σε περισσότερα από 200.000 (από τα περίπου ένα εκατομμύριο) οικιστικά ακίνητα, τα οποία διατηρούνται κλειστά από τους ιδιοκτήτες τους. Γι' αυτά έχει αποφασιστεί να αναπροσαρμοστεί ο ΕΝΦΙΑ - δηλαδή να αυξάνεται για όσο διάστημα οι ιδιοκτήτες τους τα διατηρούν εκτός της αγοράς, προφανώς για όσο δεν θα έχουν καμία χρήση, είτε ενοικίαση, είτε πώληση, είτε ιδιοκατοίκηση.
Με τον αυξημένο ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα, η κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι θα πετύχει δύο στόχους. Ο πρώτος είναι η διάθεση περισσότερων σπιτιών για ενοικίαση ή και για πώληση (θυμίζουμε ότι παράγοντες της κτηματομεσιτικής αγοράς εκτιμούν ότι οι καλπάζουσες τιμές των ενοικίων, απόρροια του περιορισμένου αποθέματος ακινήτων, μπορούν να εξορθολογιστούν αν σε αυτή διατεθούν περίπου 100.000 κατοικίες), ενώ ο δεύτερος είναι η καταπολέμηση της διακίνησης μαύρου χρήματος.
Να αποθαρρυνθούν δηλαδή οι ιδιοκτήτες ακινήτων που φοροδιαφεύγουν ενοικιάζοντας διαμερίσματα χωρίς να τα δηλώνουν στην Εφορία. Κι αυτό γιατί η είσπραξη μαύρων χρημάτων από ενοίκια πλέον δεν θα αποτελεί κίνητρο για φοροδιαφυγή, καθώς όσα κερδίζονται από τη μη δήλωση των εισπραχθέντων ενοικίων θα πληρώνονται στον αυξημένο ΕΝΦΙΑ που θα εφαρμόζεται στα κλειστά ακίνητα.
Πόσα είναι τα κενά σπίτια
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση εστιάζει σε πρώτη φάση στα κλειστά σπίτια δεν είναι τυχαίο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κενών κατοικιών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ερευνα του Ινστιτούτου Eteron υπολογίζει ότι μετά τη δεκαετή κρίση στη χώρα το ένα στα τέσσερα διαμερίσματα στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας βγήκε εκτός αγοράς και παραμένει ως σήμερα κενό. Σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια οικιστικής χρήσης ακίνητα, εκ των οποίων το Eteron διαπιστώνει ότι το 1 εκατομμύριο είναι κλειστά και αναξιοποίητα. Τα περισσότερα εξ αυτών, περίπου 550.000, βρίσκονται στην Αττική, ενώ περισσότερα από 120.000 κλειστά σπίτια βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με στοιχεία παραγόντων της κτηματομεσιτικής αγοράς.
Κυβερνητικές πηγές, ωστόσο, κατεβάζουν την εκτίμηση για τα κλειστά ακίνητα στα περίπου 200.000, καθώς στα παραπάνω κενά συνυπολογίζονται και κατοικίες οι οποίες είναι στον αέρα έπειτα από αποποιήσεις κληρονομιάς (αυτά μόνο εκτιμώνται σε περισσότερα από 450.000), αμφισβητούμενες ιδιοκτησίες μετά από κληρονομιές, αλλά και κατασχεμένες ή δεσμευμένες από funds, οι οποίες μεταφέρονται μέσω πακέτων από το ένα fund στο άλλο.
Τα κενά οικιστικά ακίνητα που απομένουν, αφαιρώντας τις παραπάνω κατηγορίες και για τα οποία οι ιδιοκτήτες αναμένεται να κληθούν να επιλέξουν αν θα τα διαθέσουν για μίσθωση ή θα πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ, είναι αυτά που μένουν κλειστά, καθώς οι ιδιοκτήτες τους δεν θέλουν ή αδυνατούν να τα ενοικιάσουν ή να τα χρησιμοποιήσουν ως κατοικία.
Στη δεύτερη κατηγορία πρόκειται για ακίνητα που έμειναν κλειστά για πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει σε αυτά καμία απολύτως ανακαίνιση τις τελευταίες δεκαετίες (με παλιά κουφώματα, ντουλάπια να καταρρέουν, μη λειτουργικά θερμαντικά σώματα κ.ά.) και άρα είτε είναι αδύνατο να διατεθούν στην αγορά ως κατοικήσιμα, είτε αν διατεθούν δεν θα επιλεγούν ποτέ λόγω της κατάστασής τους. Μια μερίδα ιδιοκτητών έχει κακή... εμπειρία από κακοπληρωτές, κακή συνεργασία με ενοικιαστές και αυξημένες ανάγκες συντήρησης που προέκυψαν στη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης και προτίμησαν να τα κρατήσουν κλειδωμένα, με αποτέλεσμα τα ακίνητά τους σήμερα να βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση.
Οι κατοικίες που ανήκουν σε ιδιώτες και χρήζουν ανακαίνισης αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών (υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 70%-80%), όμως από την αγορά λείπουν χιλιάδες ακίνητα, τα οποία ανήκουν είτε σε ιδρύματα (συχνά καταλήγουν εκεί ως κληροδοτήματα), είτε σε δημόσιους φορείς. Αυτά συνήθως παραμένουν αναξιοποίητα λόγω δυσκίνητων, δαιδαλωδών διαδικασιών που απαιτούν σειρά αποφάσεων από επιτροπές και φορείς για να συντηρηθούν και να διατεθούν προς αξιοποίηση. Εκτιμάται ότι αυτά τα ακίνητα μπορεί να αγγίζουν ή και να ξεπερνούν τα 100.000.
akinita_mak3
Το «Σπίτι μου 2»
Την ίδια ώρα η αγορά βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής για την ανακοίνωση του δεύτερου κύκλου του προγράμματος «Σπίτι μου» στις αρχές του φθινοπώρου. Το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου για την αγορά πρώτης κατοικίας που αναμένεται δεν διπλασιάζει μόνο το διατιθέμενο ποσό, αλλά διευρύνει και τα ηλικιακά όρια των υποψήφιων αγοραστών, κατεβάζοντας παράλληλα τα όρια ηλικίας των πωλούμενων οικοδομών. Είναι λογικές, λοιπόν, οι αυξημένες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει η αναμονή της ανακοίνωσης του προγράμματος τόσο στους αγοραστές όσο και τους πωλητές.
Πηγές της αγοράς σχολιάζουν ότι ενώ στον πρώτο κύκλο του προγράμματος η ζήτηση διατηρήθηκε σε μέτρια επίπεδα και έμεινε ανικανοποίητη, εν πολλοίς, από τη χαμηλή προς πώληση προσφορά κατοικιών, αυτό είναι κάτι που αναμένεται να αλλάξει. Είναι τα 2 δισ. ευρώ των διαθέσιμων κονδυλίων, αλλά και το γεγονός ότι θα μειωθούν δραματικά οι περιορισμοί στα επιλέξιμα ακίνητα, αλλά κυρίως η ταυτότητα των αγοραστών που κάνει τη διαφορά. Το «Σπίτι μου 2», για το οποίο βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης οι διαπραγματεύσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση με τις ευρωπαϊκές αρχές, θα παρέχει προνομιακά (σχεδόν άτοκα) δάνεια σε 30.000 ζευγάρια για να αγοράσουν πρώτη κατοικία, ενώ θα περιλαμβάνει και τα ζευγάρια ηλικίας 40-50 ετών που είχαν αποκλειστεί από τον πρώτο κύκλο και τα οποία θεωρείται ότι θα δώσουν ζωή στο πρόγραμμα λόγω της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης που έχουν.
Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος, λοιπόν, οι λεπτομέρειες για τον οποίο αναμένεται να ανακοινωθούν στην ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, θα αφορά δικαιούχους ηλικίας από 25 έως 50 ετών εφόσον καλύπτουν τα απαραίτητα εισοδηματικά κριτήρια (οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν ατομικό εισόδημα από 10.000 έως 16.000 ευρώ, οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ, ενώ για τις μονογονεϊκές οικογένειες το εισόδημα πρέπει να αγγίζει τα 27.000 ευρώ). Παράλληλα, προβλέπεται προσαύξηση των ορίων κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, ενώ ειδικά για τις μονογονεϊκές οικογένειες υπάρχει προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
Χωρίς εγγυητή
Αυτό που αναμένεται να αλλάξει, επίσης, με σκοπό να υπάρξει μεγαλύτερη προσφορά κατοικιών είναι τα επιλέξιμα ακίνητα αυτά καθαυτά, τα οποία στον πρώτο κύκλο έπρεπε να έχουν αξία ως 200.000 ευρώ, επιφάνεια έως 150 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Το δάνειο μπορεί να φτάσει κατ’ ανώτατο όριο τα 150.000 ευρώ, καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου και έχει διάρκεια αποπληρωμής μέχρι 30 έτη, με το τελικό επιτόκιο να είναι euribor (τριμήνου) +1%. Το δάνειο θα μετατρέπεται σε άτοκο και για όσα ζευγάρια αποκτήσουν 3 ή και περισσότερα παιδιά κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, ενώ πλέον δεν απαιτείται εγγυητής για την έγκρισή του.
Με τις νέες προϋποθέσεις που θα ισχύουν στον δεύτερο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι μου» θεωρείται ότι θα αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που προκάλεσε στην αγορά ο πρώτος, καθώς λόγω των περιορισμών στα επιλέξιμα ακίνητα και των μικρών χρονικών περιθωρίων βρέθηκαν σχεδόν εν μια νυκτί σπίτια που πωλούνταν αντί 70.000-80.000 ευρώ να δίνονται με τιμή που έφτανε ως και τα 200.000 ευρώ στην Αθήνα. Βεβαίως, το πρόγραμμα αναμένεται ότι θα αυξήσει τη ζήτηση στα ακίνητα (ιδιαίτερα στην Αττική) και άρα θα βοηθήσει στη διατήρηση των υψηλών τιμών, από την άλλη όμως θα είναι ανεβασμένη και η προσφορά.
Νέα φορολογικά κίνητρα
Στην εξάλειψη των στρεβλώσεων, αλλά και στην αύξηση του προσφερόμενου αποθέματος ακινήτων για μακροχρόνια ενοικίαση στοχεύει και μια σειρά μέτρων που εξετάζονται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
Σε αυτά περιλαμβάνονται (εκτός της προαναφερθείσας αύξησης του ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα) φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τις ιδιοκτησίες τους για μακροχρόνια μίσθωση, αλλά και η έναρξη λειτουργίας του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων.
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του έτους (ολοκληρώνεται τον Σεπτέμβριο και συνδέεται με το Κτηματολόγιο), περιλαμβάνοντας τις πλήρεις «ταυτότητες» της ακίνητης περιουσίας των φορολογουμένων. Μεταξύ αυτών, το Μητρώο θα περιέχει καταγεγραμμένα τα χαρακτηριστικά των ακινήτων, όπως η θέση και το είδος τους, η επιφάνεια, το αν πρόκειται για ολοκληρωμένη ή ημιτελή οικοδομή, τα ποσοστά συνιδιοκτησίας, αλλά κυρίως το εάν είναι νοικιασμένα ή δωρεάν παραχωρημένα, με τα ποσά των μισθωμάτων και τα στοιχεία των ενοικιαστών.
Με τα στοιχεία να αντλούνται από το Κτηματολόγιο, από το Ε2 των φορολογικών δηλώσεων (σε αυτό καταγράφονται τα εισοδήματα από μισθώματα), καθώς και την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τα μισθωτήρια ακινήτων, το ριζοσπαστικό είναι ότι στο Μητρώο θα έχουν πρόσβαση και οι ενοικιαστές, οι οποίοι θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα που μισθώνουν με τα ποσά που πληρώνουν και να επισημάνουν όποιες αποκλίσεις παρατηρούν.
Με τη διασταύρωση των στοιχείων των μισθωμένων -δηλωμένων- ακινήτων η ΑΑΔΕ θα μπορεί να ενημερώνεται για τα ποσά των ενοικίων που δηλώνονται και εισπράττονται, ενώ θεωρείται ότι θα αποτελέσει ένα «όπλο» ακόμα στον εντοπισμό όσων μισθώνουν αδήλωτα ακίνητα ή δηλώνουν μικρότερα μισθώματα από τα πραγματικά.
Επιπλέον, καθώς αυξάνεται η πίεση που προκαλεί στα εισοδήματα η άνοδος των ενοικίων (συνεπεία της έλλειψης ακινήτων που διατίθενται σε μακροχρόνια μίσθωση και η υπερδραστηριότητα στη βραχυχρόνια) η κυβέρνηση εξετάζει μια σειρά μέτρων που θα ωθήσουν την αγορά σε διόρθωση των τιμών των μισθωμάτων.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στοχεύει να εξισορροπήσει τις τιμές ενοικίασης αυξάνοντας την προσφορά ακινήτων σε αυτόν τον τομέα αγοράς. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που είναι πανευρωπαϊκό και έχει κάνει την εμφάνισή του στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας, σε νησιά και σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, όπου οι πολίτες (νέα ζευγάρια, γιατροί, αστυνομικοί ή δάσκαλοι που παίρνουν μετάθεση κ.ά.) πλέον δεν βρίσκουν προσιτή -ή δεν βρίσκουν καθόλου- στέγη. Το ιδανικό σενάριο θα ήταν τα μέτρα να εστιάσουν σε κίνητρα για μακροχρόνια μίσθωση ενός ακινήτου και όχι στις δρακόντειες απαγορεύσεις στις βραχυχρόνιες, οι οποίες έχουν τον κίνδυνο να καταπέσουν δικαστικά και δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα πουθενά, ούτε σε άλλες χώρες που έχουν ανάλογο πρόβλημα λόγω υπερτουρισμού (Ισπανία κ.ά.).
Προσώρας δείχνουν να έχουν προβάδισμα περισσότερο τα μέτρα που θα παρέχουν κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες για να τα διαθέσουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως οι εκπτώσεις στον φόρο για ενοίκιο πρώτης κατοικίας ή και στους τόκους για στεγαστικά δάνεια, αν και δεν δείχνουν να προκρίνονται λόγω του μεγάλου αριθμού των δυνητικά δικαιούχων που θα περιόριζαν δραματικά το πραγματικό όφελος γι’ αυτούς για δημοσιονομικούς λόγους.
Σε πρώτο πλάνο, λοιπόν, ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση είναι η μείωση φόρου στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Εδώ εξετάζεται η υιοθέτηση μιας ορθολογικής φορολογικής κλιμάκωσης για μισθώματα από τις 10.000 ή τα 12.000 ευρώ και ως 15.000 ή και 20.0000 ευρώ τον χρόνο, καταργώντας το σημερινό σύστημα, βάσει του οποίου από το πρώτο ευρώ ο φόρος από 15% εκτινάσσεται στο 35% μετά τα 12.000 ευρώ.
Η κατάργηση αυτού του συστήματος εκτιμάται ότι θα φέρει επιπλέον έσοδα στα δημόσια ταμεία, καθώς θα οδηγήσει σε μείωση της φοροαποφυγής, αφού το σημερινό σύστημα ουσιαστικά αποτελεί κίνητρο να δηλώνουν πολλοί έσοδα από μισθώματα μικρότερα των 12.000 ευρώ, καθώς σε κάθε ευρώ πάνω από 1.000 ευρώ τον μήνα θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να πληρώνει το 1/3 αντί το 1/6 που ισχύει για κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο.
 
Τι θα γίνει με τα Airbnb
Παράλληλα με τις υπόλοιπες παρεμβάσεις για τον εξορθολογισμό της αγοράς ακινήτων που θα οδηγήσει στη λύση του προβλήματος έλλειψης ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση, η κυβέρνηση εξετάζει τη λήψη μιας σειράς μέτρων και για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Μέχρι στιγμής, η στόχευση είναι να αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα η μακροχρόνια με την παροχή κινήτρων, κάτι που οδηγεί σε δύο βασικούς δρόμους: είτε θα μείνει ίδιος ο φόρος στις βραχυχρόνιες μισθώσεις χωρίς την πρόσθεση επιπλέον επιβαρύνσεων, είτε θα αυξηθεί.
Καθώς ακόμα από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι δεν έχει αποφασιστεί ποιος δρόμος θα επιλεγεί, ένα σενάριο που έχει προβάδισμα είναι αυτό που θέλει την αύξηση του ελάχιστου συντελεστή από 15% στο 22% για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, που θα μπορούσε να... χρηματοδοτήσει και τη μείωση για τις μακροχρόνιες. Προς εξέταση βρίσκεται και η πρόταση που έχει υποβάλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) «να αφαιρείται αντί του 5% για αποσβέσεις και για δαπάνες το 100% για τρία χρόνια μόνο και μόνο για τα σπίτια εκείνα που ήταν κλειστά όλο το 2023 ή για σπίτια που ήταν στη βραχυχρόνια μίσθωση πέρυσι, αλλά οι ιδιοκτήτες τους είναι διατεθειμένοι να καταργήσουν τον αριθμό μητρώου ακινήτου και να τα νοικιάσουν».
Η ουσία και εδώ είναι να λυθεί το πρόβλημα της μικρής προσφοράς διαμερισμάτων σε σχέση με τη ζήτηση, φαινόμενο στο οποίο δίνει εκρηκτικές διαστάσεις η «διαρροή» επιπλέον 170.000 κατοικιών προς την Airbnb. Αυτή, άλλωστε, η μείωση της προσφοράς και όχι η βραχυχρόνια μίσθωση αυτή καθαυτή (η οποία έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής λόγω της εκρηκτικής αύξησης του τουρισμού) είναι η αιτία της αύξησης των ενοικίων και των τιμών αγοράς οικιστικών ακινήτων, όπως συμπεραίνει μελέτη του Harvard Business Review.
Η ακαδημαϊκή μελέτη χρησιμοποιεί ως παράδειγμα τη Νέα Υόρκη, στην οποία δια πιστώνει ότι στην αύξηση της τάξης του 32% στα ενοίκια την περίοδο 2011-2021 (η οποία έφτασε το μέσο μηνιαίο μίσθωμα στα 1.800 δολάρια), η Airbnb «συνέβαλε» μόλις στο 1%. Φυσικά, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
Στην Αθήνα, για παράδειγμα, στο κέντρο της οποίας υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 20.000 καταλύματα Airbnb, τα διατιθέμενα προς μακροχρόνια μίσθωση ακίνητα είναι πλέον ελάχιστα, καθώς στη δεκαετία της κρίσης η οικοδομική δραστηριότητα είχε σχεδόν μηδενίσει.
Σε κάθε περίπτωση, οι νέες παρεμβάσεις στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι οποίες αναμένονται επίσης τον Σεπτέμβριο, θα αποτελούν τις δεύτερες σε λιγότερο από ένα έτος. Ηδη, από τον περασμένο Ιανουάριο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι η εκμετάλλευση τριών και περισσότερων ακινήτων θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι όσοι αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση πρέπει να καταβάλλουν τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και τον ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.
 
Αυτό σημαίνει ότι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που τα διαθέτουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), το ελάχιστο εισόδημα που θα πρέπει να δηλώσουν στην Eφορία το 2025 θα υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών. Στην πράξη, αν κάποιος εμφανίζεται να διαθέτει προς εκμίσθωση περισσότερα από τρία ακίνητα, θεωρείται ότι ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρεί βιβλία εσόδων - εξόδων, θα φορολογείται με συντελεστή 22%, θα επιβαρύνονται τα μισθώματα με ΦΠΑ, με φόρο διαμονής κ.ά.
Με τις ρυθμίσεις καθιερώθηκε επίσης τέλος διαμονής παρεπιδημούντων ύψους 0,5%, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων, αλλά και τέλος «ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», ύψους 1,5 ευρώ, ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα για το διάστημα από Μάρτιο έως Οκτώβριο. Αντίστοιχα, για τη χρήση για τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο το τέλος ορίζεται σε 0,50 ευρώ, ενώ για μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. διαμορφώνεται στα 10 ευρώ και βαρύνει τον διαμένοντα που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος. Βάσει όσων ισχύουν ως σήμερα, ένα φυσικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου της οικονομίας διαµοιρασµού θεωρείται εισόδημα από ακίνητη περιουσία. Αυτό σημαίνει πως εφαρμόζονται οι ανάλογοι συντελεστές: 15% για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ, 35% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ και συντελεστή 45% για μισθώματα άνω των 35.000 ευρώ.
Τα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο προβλέπουν αυστηρές κυρώσεις με βαριά πρόστιμα για όσους διαθέτουν τα ακίνητά τους σε βραχυχρόνια μίσθωση χωρίς να το δηλώνουν. Δημιουργήθηκε το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, η μη εγγραφή στο οποίο επισύρει αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ανά έτος ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό του προστίμου δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ. Αν διαπιστωθεί υποτροπή, δηλαδή οι προϋποθέσεις δεν τηρούνται έναν χρόνο μετά την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο αυξάνεται στο διπλάσιο αυτού που είχε επιβληθεί αρχικά. Πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος, όπως αυτό εμφανίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα, προβλέπεται για τη μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, ενώ για εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής προβλέπεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.
«Υπερθέρμανση» στα ενοίκια
Πάντως, μέχρι τη λήψη και των νέων μέτρων η αγορά της μίσθωσης κατοικιών δείχνει να συνεχίζει την πορεία της «υπερθέρμανσης» που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια. Καθώς την τελευταία πενταετία οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί πάνω από 50%, το ράλι στις τιμές συνεχίζεται.
Σύμφωνα με τον δείκτη SPI της Spitogatos, η ετήσια μεταβολή των τιμών ενοικίων έφτασε το 7,7% (έναντι 7,1% το 2023 και 6,7% το 2022), ενώ για το τρέχον έτος οι τιμές κορυφώθηκαν τον Μάιο (1,7%), σταθεροποιούμενες σχετικά τον Ιούλιο (μεταβολή 0,30%). Σε ό,τι αφορά τις τιμές πώλησης, ο SPI δείχνει άνοδο 7,2% φέτος και σε μηνιαία βάση, μεταβολή 0,5% από τον περασμένο Ιούλιο.
Τα μέτρα που παίρνουν Γαλλία, Ολλανδία, Καναδάς και ΗΠΑ
Με φορολογικά κυρίως αντικίνητρα «απαντούν» οι περισσότερες κυβερνήσεις στο πρόβλημα των κενών οικιστικών ακινήτων. Με τα ακατοίκητα σπίτια να υπολογίζονται σε περισσότερα από 11 εκατομμύρια (!) σε ολόκληρη την Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», οι κρατικές αρχές επιχειρούν να καταστήσουν μη συμφέρουσα την επιλογή των ιδιοκτητών να τα έχουν κενά και να τα... βλέπουν. Στη Γαλλία, όπου το 8% του οικιστικού αποθέματος (περίπου 3,1 εκατομμύρια σπίτια) είναι κενό, οι ιδιοκτήτες των αχρησιμοποίητων σπιτιών πληρώνουν τον φόρο ακίνητης περιουσίας χωρίς καμία απαλλαγή, αλλά και τον φόρο επί των κενών κατοικιών (TLV) για πόλεις με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων.
Ο φόρος αυτός είναι ετήσιος, ξεχωριστός για κάθε σπίτι που είναι κενό για διάστημα άνω του 1 έτους και υπολογίζεται με βάση την κτηματολογική αξία ενοικίασης της κατοικίας. Αυτή η μισθωτική αξία αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο ανάλογα με τις αυξήσεις των τιμών. Το ποσό του φόρου προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της μισθωτικής αξίας επί έναν φορολογικό συντελεστή που ορίζεται σε 17% για το πρώτο φορολογικό έτος και 34% για τα επόμενα έτη. Οι άλλες περιοχές της Γαλλίας έχουν το δικαίωμα επιβολής του φόρου THLV, το ποσό του οποίου υπολογίζουν οι τοπικές αρχές, ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως αυτή του πρώην αντιδημάρχου του Παρισιού, Ζαν Μπροσά, ο οποίος ζήτησε επίταξη των κενών ακινήτων.
Στην Ολλανδία, φέτος επιβλήθηκε φόρος μεταβίβασης 10,4%σε όσους αγοράζουν ακίνητο στο οποίο δεν προτίθενται να διαμείνουν, ενώ στην Ισπανία οι ιδιοκτήτες κενών ακινήτων ελέγχονται εξονυχιστικά και οι ιδιοκτήτες οφείλουν να παράσχουν έναν επίσημο 20ψήφιο κωδικό που χρησιμοποιείται για την ταυτοποίηση όλων των ακινήτων στη χώρα. Εάν δεν το κάνουν, θεωρούνται παράνομοι και απειλούνται με πρόστιμα ως και 600.000 ευρώ (!), καθώς είναι σε εξέλιξη «πόλεμος» της κυβέρνησης με όσους τα νοικιάζουν παράνομα και αδήλωτα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στον Καναδά, το Τορόντο φέτος ακολούθησε το παράδειγμα του Βανκούβερ, επιβάλλοντας φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας στα ακίνητα που μένουν κλειστά. Ανάλογο φορολογικό μέτρο ψηφίστηκε και στις ΗΠΑ, στο Σαν Φρανσίσκο.


Περισσότερα...

  6




Αρθρογραφία

Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους για να βοηθήσει τους επενδυτές να ευθυγραμμίσουν τα έργα τους

Αύγουστος 15

GTnews


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τις επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, ένα εργαλείο που περιγράφει το πώς οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις μπορούν να ενσωματώσουν τις αξίες της βιωσιμότητας, της συμπεριληπτικότητας και της αισθητικής που προωθεί το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους, ώστε να μετασχηματιστεί το δομημένο περιβάλλον της Ευρώπης. Οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους είναι αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας μεταξύ της Επιτροπής και της JASPERS (Κοινή Βοήθεια για την Υποστήριξη Έργων στις Ευρωπαϊκές Περιφέρειες), ενός συμβουλευτικού προγράμματος που χρηματοδοτείται από την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Οι κατευθυντήριες γραμμές παρέχουν στους επενδυτές και τους φορείς υλοποίησης βέλτιστες πρακτικές και εγγυήσεις ποιότητας για την εφαρμογή του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους στην πράξη και για την τόνωση των επενδύσεων που μετασχηματίζουν τα κτίρια, τους ανοικτούς χώρους και τις γειτονιές, ενσωματώνοντας παράλληλα υψηλή αισθητική, δέσμευση για βιωσιμότητα και σεβασμό σε κοινωνικές αξίες, όπως η συμπερίληψη, η οικονομική προσιτότητα και η προσβασιμότητα.
Οι κατευθυντήριες γραμμές στηρίζουν τους στόχους του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, συμβάλλοντας στον σχεδιασμό έργων τα οποία θα στηρίξουν τον θετικό μετασχηματισμό των κοινωνιών. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ αναμένεται να πραγματοποιήσουν σταδιακά μεγάλες επενδύσεις στο δομημένο περιβάλλον, προκειμένου να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όπως η κλιματική ουδετερότητα, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η ταχεία αστικοποίηση, η αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων, καθώς και η προσβασιμότητα σε βιώσιμες κατοικίες υψηλής ποιότητας, οι οποίες θα είναι οικονομικά προσιτές, ιδίως όσον αφορά την κατασκευή και την ανακαίνισή τους.
Συμβουλές και συστάσεις για τον αναπροσανατολισμό των επενδύσεων σε έργα που αντλούν έμπνευση από το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους
Η εφαρμογή των αξιών και των αρχών του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους στις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις μπορεί να αποφέρει οφέλη εάν καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για την υλοποίηση έργων υψηλότερης ποιότητας. Με την υιοθέτηση των αξιών και των αρχών του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, οι κατευθυντήριες γραμμές βοηθούν τους επενδυτές να κατανοήσουν τα ποιοτικά οφέλη και να μετριάσουν το κόστος, στηρίζοντάς τους, πέραν των αμιγώς οικονομικών παραμέτρων, στην υλοποίηση μακρόπνοων έργων. Με την ενσωμάτωση της αισθητικής, της βιωσιμότητας και της συμπεριληπτικότητας, το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους προσθέτει μια μοναδική ποιότητα στα επενδυτικά έργα, καθιστώντας τα ελκυστικά σε επενδυτές που αναζητούν βιώσιμα έργα που θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο. 
Ειδικότερα, στις κατευθυντήριες γραμμές διατυπώνονται ορισμένες επενδυτικές συστάσεις του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, οι οποίες συμβάλλουν στον σχεδιασμό έργων υψηλής ποιότητας που ευθυγραμμίζονται με τις αξίες και τις αρχές του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους.
Επόμενα βήματα
Οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαουζ έχουν σχεδιαστεί ως ένα πρακτικό εργαλείο που θα στηρίξει την αύξηση των επενδύσεων σε έργα που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του μηχανισμού του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους και άλλων προγραμμάτων της ΕΕ, καθώς και άλλων χρηματοδοτικών πόρων που θα στηρίξουν την υλοποίηση του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους κατά τα επόμενα έτη.
Αναμένεται να διευκολύνουν την προσέλκυση επενδύσεων σε αστικές και αγροτικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των απομακρυσμένων ή περιθωριοποιημένων περιοχών, παρέχοντας έτσι οικονομικές ευκαιρίες και προωθώντας τη συμπεριληπτική ανάπτυξη για τις τοπικές κοινότητες και προωθώντας την ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη.
Ιστορικό
Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους, το οποίο δρομολογήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2021, είναι μια ενωσιακή πρωτοβουλία πολιτικής και χρηματοδότησης που αποσκοπεί στον μετασχηματισμό του δομημένου περιβάλλοντος, οδηγώντας σε ολιστικά μελετημένα και σχεδιασμένα κτίρια, ανοικτούς χώρους και γειτονιές, στο πλαίσιο της μετάβασης που προβλέπει η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ. Αναζητά λύσεις που δεν είναι μόνο βιώσιμες, αλλά και συμπεριληπτικές και αισθητικά όμορφες, με παράλληλο σεβασμό της πολυμορφίας των τόπων, των παραδόσεων και των πολιτισμών στην Ευρώπη και πέραν αυτής.
Το δομημένο περιβάλλον, όντας ένας σημαντικός οικονομικός τομέας, επηρεάζει σημαντικά τους πόρους, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή. Υπάρχει υψηλή ζήτηση για νέες και επικαιροποιημένες δομές λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της αυξανόμενης αστικοποίησης. Ταυτόχρονα, το δομημένο περιβάλλον επηρεάζει την ατομική ευημερία και τη λειτουργία της κοινωνίας. Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους βασίζεται σε αυτά τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις για τη μετάβαση του δομημένου περιβάλλοντος προς τη βιωσιμότητα, τη συμπεριληπτικότητα και την καλαισθησία.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Τα δάση της Αττικής δεν προλαβαίνουν να αναγεννηθούν, είμαστε στο όριο

Αύγουστος 14

Engineer


Όσα κάηκαν τώρα κάηκαν και στη φωτιά του 2009. Αυτά τα δάση χρειάζονται 15 περίπου χρόνια για να ξαναγεννηθούν. Είμαστε στο όριο». Τα δάση της Αττικής εκπέμπουν σήμα κινδύνου εξαιτίας των επαναλαμβανόμενων πυρκαγιών που διακόπτουν την ολοκλήρωση του κύκλου αναγέννησής τους, εξηγεί στην «Κ» ο δασολόγος και διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», Γαβριήλ Ξανθόπουλος. 
«Οταν ήρθα το 1995 στην Αθήνα, γνώρισα την Πεντέλη ως καταπράσινο δάσος. Κάηκε το 1995, το 1998, το 2000, το 2001, το 2007, το 2009», λέει χαρακτηριστικά, καταδεικνύοντας το πρόβλημα ανακοπής της φυσικής αναδάσωσης για να καταλήξει: «Στην Αττική σχεδόν δεν έχουμε πια ψηλά δάση».
Καθώς το δασικό τοπίο της Αττικής αλλάζει, τα ερωτήματα για τον τρόπο διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών παραμένουν. «Ολα γίνονται υπό το πρίσμα της πολιτικής προστασίας, όχι υπό το πρίσμα της κατανόησης του φαινομένου και ενημέρωσης του πολίτη. Δεν μπορούμε να σβήνουμε χωρίς να έχουμε πρώτα οργανωθεί», λέει ο Γαβριήλ Ξανθόπουλος επισημαίνοντας πως τα τελευταία χρόνια έχουν μεν υπάρξει βελτιώσεις στη συνολική διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, όπως η σύσταση της ομάδας των «δασοκομάντος», αλλά δεν έχουν παρθεί γενναίες αποφάσεις. «Ο κόσμος πιστεύει ότι τα εναέρια μέσα κάνουν τη διαφορά, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι μια βιώσιμη λύση γιατί κοστίζουν πάρα πολύ. Χρειαζόμαστε επιπλέον δασολόγους, αυτό που λέμε δασικό σώμα, να κάνουν πρόληψη 12 μήνες τον χρόνο», λέει ο ίδιος υποστηρίζοντας την αλλαγή από το παράδειγμα της καταστολής σε αυτό της πρόληψης. «Η φωτιά θα συμβαίνει. Αυτό που θα πρέπει να περιορίσουμε είναι η καταστροφή».
«Οι πνεύμονες πρασίνου στην Αττική σταδιακά εκλείπουν»
Τα περισσότερα αττικά δάση δεν είναι σπάνια από άποψη οικολογικής σημασίας, όπως είναι τα έλατα της Πάρνηθας, τα οποία σε περίπτωση πυρκαγιάς χρειάζονται εκατό χρόνια για να επανακάμψουν, εξηγεί ο καθηγητής δασοπροστασίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Παλαιολόγος Παλαιολόγου. «Είναι όμως πολύ υψηλής αισθητικής αξίας δάση και επηρεάζουν το μικροκλίμα της Αττικής. Εχουμε εκπληκτικά δάση σε δυτική και ανατολική Αττική», προσθέτει ο ίδιος.
Ο καθηγητής εξηγεί πως οι πυρκαγιές της Αττικής εξαπλώνονται συνήθως από τον Βορρά προς τον Νότο λόγω των μελτεμιών και σταματούν εκεί που ήταν τα όρια της προηγούμενης πυρκαγιάς, παρουσιάζοντας πάντα «ακραία συμπεριφορά». Πρόκειται για «extreme wildfire events» (ακραία δασικά πυρικά συμβάντα), που σημαίνει «αρκετά μεγάλα σε έκταση και με συμπεριφορά ακραία», λέει ο Παλαιολόγος Παλαιολόγου.
«Οσα αεροπλάνα και πυροσβεστικά οχήματα να ρίξεις στο μέτωπο, που μπορεί να είναι δέκα χιλιόμετρα και να φτάνουν οι φλόγες 30-40 μέτρα, δεν επαρκούν για να τις καταστείλουν. Αυτό σημαίνει ότι η καταστολή δεν επιτυγχάνει τα αποτελέσματα που θα θέλαμε στην Αττική. Μπορεί να φταίει το έντονο ανάγλυφο. Μπορεί να φταίει ότι πρέπει να προστατέψουμε τα σπίτια. Φαίνεται, πάντως, ότι αυτό που κάνουμε στην Αττική δεν επαρκεί. Η ίδια στρατηγική μπορεί να πετύχει στον Εβρο, αλλά από τις πολύ μεγάλες πυρκαγιές που έχουμε την τελευταία δεκαετία στην Αττική βλέπουμε ότι αποτυγχάνει παταγωδώς. Αυτή τη στιγμή οι πνεύμονες πρασίνου που υπήρχαν στην Αττική σιγά σιγά εκλείπουν».
Η πρόληψη σώζει (τα αττικά δάση)
Τα δάση ρυθμίζουν το μικροκλίμα της περιοχής και κυρίως ρυθμίζουν την εδαφική απορροή των υδάτων, την εισροή, δηλαδή, μέσα στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, εξηγεί ο κ. Παλαιολόγου. «Τα χρειαζόμαστε τόσο για την ψυχική μας υγεία όσο και γιατί ρυθμίζουν πολλές λειτουργίες του περιβάλλοντος της Αττικής. Μέσα σε μια 15ετία έχουν χαθεί τεράστιες εκτάσεις δασών, ίσως και πάνω από μισό εκατομμύριο στρέμματα», λέει ο ίδιος. 
Ενώ η ένταση του φαινομένου αλλάζει ειδικά στη Μεσογειακή Λεκάνη και επιδεινώνεται από τη λειψυδρία, οι πυρκαγιές γίνεται ολοένα δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν. «Εχουμε πολύ λίγα εργαλεία στα χέρια μας, όπως είναι η πρόληψη μέσω εκτεταμένων αραιώσεων. Δεν αρκούν μόνο οι αντιπυρικές ζώνες», εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής δασολογίας. «Εχουν γίνει έργα αλλά και πάλι δεν φτάνουν. Πρέπει να σοβαρευτούμε και να κάνουμε τη δουλειά μας πιο γρήγορα», καταλήγει. 


Περισσότερα...

  3




Αρθρογραφία

Έναρξη ισχύος του ευρωπαϊκού κανονισμού για την τεχνητή νοημοσύνη- Ο πρώτος στον κόσμο

Αύγουστος 12

GTnews


Τίθεται σε ισχύ ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη, ο πρώτος ολοκληρωμένος κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) στον κόσμο. Ο κανονισμός για την ΤΝ σχεδιάστηκε κατά τρόπον ώστε η ΤΝ που αναπτύσσεται και χρησιμοποιείται στην ΕΕ να είναι αξιόπιστη, με εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών. Ο κανονισμός αποσκοπεί στη δημιουργία μιας εναρμονισμένης εσωτερικής αγοράς για την ΤΝ στην ΕΕ, ενθαρρύνοντας την υιοθέτηση της ΤΝ και δημιουργώντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την καινοτομία και τις επενδύσεις.
Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για μια Ευρώπη Έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ δήλωσε σχετικά: «Η ΤΝ μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που δουλεύουμε και ζούμε και υπόσχεται τεράστια οφέλη για τους πολίτες, την κοινωνία μας και την ευρωπαϊκή οικονομία. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά αυτή την τεχνολογία είναι ανθρωποκεντρική και διασφαλίζει την προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών. Με τον κανονισμό για την ΤΝ, η ΕΕ έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα ώστε η υιοθέτηση της τεχνολογίας ΤΝ να συμμορφώνεται με τους κανόνες της ΕΕ.»
Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς κ. Τιερί Μπρετόν δήλωσε τα εξής: «Η σημερινή μέρα αποτελεί σημαντικό βήμα και αναδεικνύει τον ηγετικό ρόλο της Ευρώπης στον τομέα της αξιόπιστης ΤΝ. Με την έναρξη ισχύος του κανονισμού για την ΤΝ, η ευρωπαϊκή δημοκρατία θεσπίζει ένα αποτελεσματικό, αναλογικό και πρωτοπόρο παγκόσμιο πλαίσιο για την ΤΝ, το οποίο αντιμετωπίζει τους κινδύνους και λειτουργεί ως εφαλτήριο για τις ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις ΤΝ.»
Η πλειονότητα των διατάξεων του κανονισμού για την ΤΝ θα αρχίσει να εφαρμόζεται στις 2 Αυγούστου 2026. Ωστόσο, οι απαγορεύσεις των συστημάτων ΤΝ που θεωρείται ότι ενέχουν μη αποδεκτούς κινδύνους θα εφαρμοστούν ήδη μετά από έξι μήνες, ενώ οι κανόνες για τα λεγόμενα μοντέλα ΤΝ γενικού σκοπού θα εφαρμοστούν μετά από 12 μήνες.
Προκειμένου να καλυφθεί η μεταβατική περίοδος πριν από την πλήρη εφαρμογή του κανονισμού, η Επιτροπή δρομολόγησε το σύμφωνο για την ΤΝ. Η εν λόγω πρωτοβουλία καλεί τους προγραμματιστές ΤΝ να υιοθετήσουν οικειοθελώς τις βασικές υποχρεώσεις του κανονισμού για την ΤΝ πριν από τις νόμιμες προθεσμίες.
Τα κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία έως τις 2 Αυγούστου 2025 για να ορίσουν τις εθνικές αρμόδιες αρχές, οι οποίες θα εποπτεύουν την εφαρμογή των κανόνων για τα συστήματα ΤΝ, καθώς και την αγορά. Η Υπηρεσία ΤΝ της Επιτροπής θα είναι ο κύριος φορέας εφαρμογής του κανονισμού για την ΤΝ σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και ο εγγυητής των κανόνων για τα μοντέλα ΤΝ γενικού σκοπού.
Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Νέο εργαλείο που βοηθά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αυτοαξιολογούν την ψηφιακή τους ωριμότητα από την Ε.Ε.

Αύγουστος 10

GTnews


Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας δημιούργησαν ένα εργαλείο αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας, το οποίο θα βοηθήσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εντοπίσουν τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες τους στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού των δραστηριοτήτων τους. Το εργαλείο είναι διαθέσιμο σε όλες τις επιχειρήσεις και διατίθεται δωρεάν σε 32 γλώσσες.

Οι επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτό το εργαλείο για να αξιολογήσουν την ψηφιακή ωριμότητά τους με βάση έξι βασικά κριτήρια: ψηφιακή στρατηγική της επιχείρησης, ψηφιακή ετοιμότητα, βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων, διαχείριση των δεδομένων, αυτοματοποίηση και τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) και πράσινος ψηφιακός μετασχηματισμός. Χάρη σ’ αυτές τις πληροφορίες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα μπορούν να σχεδιάζουν αποτελεσματικότερα την ψηφιακή ανάπτυξή τους και να λαμβάνουν εξατομικευμένες συμβουλές από τον τοπικό τους ευρωπαϊκό κόμβο ψηφιακής καινοτομίας. Επιπλέον, άλλοι φορείς, όπως το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιχειρήσεων (Enterprise Europe Network) και οι βιομηχανικοί συνεργατικοί σχηματισμοί, μπορούν να επωφεληθούν από το εργαλείο αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας για να βοηθήσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις υπό την εποπτεία τους να ψηφιοποιηθούν και να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη.

Αποτελούμενο από 228 κόμβους, το δίκτυο ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας αποσκοπεί στην ανάπτυξη ψηφιακών ικανοτήτων για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς του δημόσιου τομέα. Με 151 κόμβους να χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» της Επιτροπής και 77 να στηρίζονται από εθνικούς ή περιφερειακούς πόρους, το δίκτυο αποτελεί καταλύτη για την ψηφιακή καινοτομία και ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Το εργαλείο αξιολόγησης της ψηφιακής ωριμότητας θα συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ψηφιακής δεκαετίας για υιοθέτηση της ΤΝ, του υπολογιστικού νέφους και/ή των μαζικών δεδομένων από τις ευρωπαϊκές εταιρείες σε ποσοστό τουλάχιστον 75%. Το δίκτυο ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, μαζί με την υπηρεσία ΤΝ που επί του παρόντος στελεχώνεται, θα δημιουργήσουν μια υπηρεσία μίας στάσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τις δημόσιες υπηρεσίες που αναζητούν λύσεις ΤΝ και ψηφιακού μετασχηματισμού. 

Περισσότερες λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες εδώ.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Αρχιτεκτονική: Πώς η Κοπεγχάγη μεταμορφώθηκε σε «πόλη- σφουγγάρι».

Αύγουστος 7

Engineer


Καθώς το παγκόσμιο κλίμα συνεχώς αλλάζει και η θερμοκρασία ανεβαίνει, η πρωτεύουσα της Δανίας, έχει αναλάβει δράση και έχει εδώ και χρόνια μεταμορφώσει τα πάρκα και της γειτονιές , ώστε να μπορούν με ευκολία να απορροφήσουν τις ογκώδεις ποσότητες νερού, που δέχεται.
Είναι λίγο μετά τη μία το μεσημέρι, μιας συνηθισμένης συννεφιασμένης  Τετάρτης και η Γενική Διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ditte Juul Sørensen, στέκεται σε πάρκο της βόρειας Κοπεγχάγης και αναφέρει πως σκέφτεται να πλημμυρίσει το πάρκο σκύλων, εάν κριθεί απαραίτητο. Η καταπράσινη περιοχή, που κάποτε αποτελούνταν από ένα βάλτο με μισοσπασμένες κούνιες, πλέον έχει αναβαθμιστεί, χάρη σε έναν 46χρονο αρχιτέκτονα. 
Σήμερα, αυτό σηματοδοτεί το τέλος ενός αόρατου ποταμιού, το οποίο φυσάει κατά μήκος της πόλης και έχει ως σκοπό τη “διάσωση” της πόλης από τις καταρρακτώδεις βροχές. 
“Ο βάλτος θα συλλέξει το νερό”, αναφέρει η Sørensen, ” και θα υπάρξει ένα τεχνητό ποτάμι το οποίο θα το οδηγεί προς τα εμπρός”, συνέχισε.
  Υποδεικνύει ένα κόκκινο και κίτρινο μονοπάτι, το οποίο θα οδηγεί σε έναν ζωολογικό κήπο. Συνολικά, η αόρατη λεκάνη απορροής, μπορεί να συλλέξει πάνω από 15.000 κυβικά μέτρα, περίπου ίση ποσότητα όση τέτοια που θα γέμιζε 83.000 μπανιέρες. Το πάρκο αυτό, αποτελεί ένα από τα κυριότερα σημεία, τα οποία συνδυάζουν ένα εκτενές δίκτυο με υπόγεια κανάλια, πράσινους χώρους, ειδικά διαμορφωμένους δρόμους και λεκάνες απορροής νερών. Το Skybrudsplan ή το Cloudburst Management Plan, κόστισε 1.8 δισεκατομμύρια ευρώ και σχεδιάστηκε για να προστατέψει την πόλη από καταρρακτώδεις βροχές, για τα επόμενα 100 χρόνια. 
Το τελευταίο διάστημα, διάφορα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν κατακλύσει την Ευρώπη και έπεται να εμφανίζονται πιο συχνά, όσο το παγκόσμιο κλίμα συνεχίζει να μεταβάλλεται και να υπερθερμάνεται. Μερικά μέρη της ηπείρου χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν κύματα καυσώνων, φωτιές και ξηρασίες, ενώ άλλα στάθηκαν έρμαια ξαφνικών καταιγίδων. Τον φετινό Ιούλιο, η Δανία, βρέθηκε μπροστά σε διπλάσια ποσοστά βροχής, περισσότερα από κάθε άλλο τέτοιο μήνα , για τα τελευταία 149 χρόνια. 
Οι πλημμύρες του 2011  
Σε πολλούς , τα γεγονότα θύμισαν σκηνές από το 2011, όταν η πόλη έζησε ένα συλλογικό και βαθύ τραύμα. Το απόγευμα της 2ας Ιουλίου αυτής της χρονιάς, βροχή που θα έπρεπε να “πέσει” σε διάστημα δύο μηνών, κατέκλυσε την πόλη της Κοπεγχάγης , μέσα σε λίγες ώρες. Δεκάδες χιλιάδες πολίτες έμειναν χωρίς ρεύμα, το πανεπιστημιακό νοσοκομείο εκκενώθηκε , μέρη του ιστορικού κέντρου της πόλης κατέρρευσαν , ενώ σωλήνες  τηλεθέρμανσης έσπασαν, προκαλώντας εγκαύματα σε χιλιάδες ανθρώπους. Το τηλεφωνικό σύστημα της Αστυνομίας βρισκόταν εκτός λειτουργίας για τρεις ημέρες, τα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ έκλεισαν, ενώ οι “Tivoli Gardens” και το πάρκο αναψυχής τους , εκκενώθηκε. 
Στον απόηχο της τραγωδίας, θα εντόπιζε κανείς νεκρούς αρουραίους να επιπλέουν σε όλη την πόλη. Σύμφωνα με μια μελέτη, το 22% των ανθρώπων που ανέλαβαν την καθαριότητα της πόλης, αρρώστησε, μέσα στις εβδομάδες που ακολούθησαν. Ένας άντρας, μάλιστα, πέθανε από μόλυνση. Φυλακισμένοι ,τρέφονταν με φαγητό από αλυσίδα fast food, λόγω της καταστροφής που υπέστησαν οι κουζίνες του σωφρονιστικού ιδρύματος. Μόνο στην Κοπεγχάγη, οι υλικές ζημιές εκτιμήθηκαν στα 800 εκατομμύρια ευρώ.
 Η Κοπεγχάγη, βέβαια αντέδρασε με αποφασιστικότητα. Εδώ και κοντά ένα χρόνο στην ύπαρξη του Skybrudsplan, η πόλη βελτιώνεται χρόνο με τον χρόνο και το τελικό αποτέλεσμα της υλοποίησης του έργου, αναμένεται μέχρι το τέλος του 2035. 
Η ανάκαμψη της πόλης
 Ο Γιαν Ραμσουσεν, ένας 61χρονος που δουλεύει στην Κοπεγχάγη ως μηχανικός από το 1990, είναι ένας από τους επινοητές του μεγαλεπήβολου σχεδίου. Έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του στοχεύοντας στη διαχείριση του νερού, με τα πρώτα 20 χρόνια της καριέρας του να τα αφιερώνει στους τρόπους που θα το κάνει καθαρότερο. Μαζί με το προσωπικό ύδρευσης , υποσχέθηκαν πως τα άλλοτε, λασπόνερα του λιμανιού, θα μετατρέπονταν σε ιδανικά νερά για κολύμβηση. “Ούτε εγώ δεν πίστευα πως θα ήμασταν ικανοί να το κάνουμε”, δήλωσε ο Ραμσουσεν.
 Μέχρι σήμερα δίνει αγώνα για να συντηρήσει τα αποτελέσματα που κατάφερε να υλοποιήσει. Όταν τόσο πολύ νερό “πέφτει” από τον ουρανό σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, τότε ακόμη και τα καλύτερα συστήματα αποστράγγισης , δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν. Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και οι αγωγοί αποβλήτων πλημμυρίζουν, δεδομένου ότι λειτουργούν ως “πατώματα” της πόλης. Σε μια άκρως πυκνοκατοικημένη πόλη, υπάρχουν ελάχιστοι φυσικοί έξοδοι για τα νερά. Έτσι το νερό ακολουθεί το ‘μονοπάτι’ της μικρότερης αντίστασης , μπαίνοντας κατ’ αυτό τον τρόπο, με βρώμικο και γεμάτο λάσπη ρεύμα, μέσα στην πόλη. “Πρέπει να το ελέγξεις  και να το κατευνάσεις, ώστε να μην προκαλέσει περαιτέρω ζημιά”, λέει ο Ραμσουσεν. 
Έπειτα από τις πλημμύρες του 2011, μαζί με ειδικούς, δημιούργησαν ένα χάρτη ροών του νερού στην πόλη. Κατέγραψαν τη στάθμη του νερού, λαμβάνοντας υπ’ όψη  τις επιφάνειες, στέγες και χώρους πρασίνου. Με τη βοήθεια του χάρτη, επισήμαναν τις διαδρομές που θα έπαιρνε το νερό, αλλά και που θα θα προσέκρουε σε εμπόδια. 
Η πόλη ήρθε αντιμέτωπη με τρεις επιλογές : Η πρώτη ήταν να μείνει εντελώς άπραγη. Με βάση την έκθεση της IPCC για το κλίμα, ο Ραμσουσεν και η ομάδα του υπολόγισαν το κόστος της αδράνειας να αγγίζει, τουλάχιστον, τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, μέσα στα επόμενα 100 χρόνια- περισσότερο σκέψη πειραματισμού, παρά περάτωσης. Η δεύτερη επιλογή, ήταν να εγκαταστήσουν περισσότερους σωλήνες αποχέτευσης και δεξαμενές. 
Η τρίτη επιλογή φάνταζε περισσότερο “ρομαντική” και ασυνήθιστη, αλλά ταυτόχρονα και η πιο αποτελεσματική στο πέρασμα του χρόνου. Περιελάμβανε την ανάπτυξη ενός μοντέλου της πόλης, φτιαγμένο από υπόγειο δίκτυο δομών, συλλογής του νερού, πάρκα που θα λειτουργούσαν ως δημόσιες λεκάνες απορροής και αποθήκευσης νερού, αλλά και δρόμους που λειτουργούσαν ως “μονοπάτια” που θα ακολουθούσε το νερό μέσα στην πόλη, σε περιόδους έντονης βροχής. “Κατασκευάζουμε αυτό, γιατί βγάζει περισσότερο νόημα. Το Skybrudsplan, θα έλυνε περισσότερα προβλήματα και θα κόστιζε λιγότερο”, πίστευε ο Ράμσουσεν. 
Η σκέψη αυτή, θα μετέτρεπε την Κοπεγχάγη σε μια πόλη που θα μπορούσε να απορροφήσει νερό και να το αποβάλλει, παρά το δεδομένο της πυκνοκατοίκισής της.
 “Είμαστε μηχανικοί”
 Το σχέδιο “πόλη-σφουγγάρι”, δεν είναι καινούριο στη Δανία, ενώ πλέον έχει ξεκινήσει να αναπτύσσεται ως ιδέα και σε κινεζικές μητροπόλεις, οι οποίες έχουν υιοθετήσει την ίδια φιλοσοφία. Ωστόσο, πουθενά δεν έχει υλοποιηθεί το εν λόγω πλάνο, όπως έχει αναπτυχθεί στην Κοπεγχάγη. Συνολικά 350 ξεχωριστά πρότζεκτ απαρτίζουν το σχέδιο. ” Δεν είχαμε πρότυπα να ακολουθήσουμε στον κόσμο. Βέβαια, είμαστε μηχανικοί”, είπε ο Ραμσουσεν. 
Μόνο ένα μικρό μέρος έργων έχει χρηματοδοτηθεί από τους φορολογούμενους πολίτες, με την περισσότερη χορήγηση να έχει προέλθει από την υπηρεσία ύδρευσης, μέσω εισφοράς σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ο Ραμσουσεν, πιστεύει πως ένα τέτοιο οικονομικό μοντέλο, το οποίο είναι πλήρως συνδεδεμένο με την κατανάλωση, αποτελεί την ευκολότερη και δικαιότερη λύση. 
Για ένα νοικοκυριό τεσσάρων ατόμων, το κόστος λογαριασμού του νερού δεν ξεπερνά τα 120 ευρώ, το χρόνο. “Αν λάβεις υπ’ όψη το ρίσκο από την κλιματική αλλαγή, τέτοια κόστη είναι διαχειρίσιμα”, λέει ο μηχανικός. 
Έπειτα από τις πλημμύρες του 2011, πολλές ασφαλιστικές εταιρείες απείλησαν να καταργήσουν συμβόλαια και να εδρεύσουν εκτός πόλης. “Ακόμη και ο ΟΗΕ μας είπε πως η Κοπεγχάγη αποτελούσε ρίσκο ως τοποθεσία”, αποκάλυψε ο Ραμσουσεν. 
Ο μηχανικός πιστεύει πως θα δουλεύει στην ανάπτυξη του Skybrudsplan, μέχρι να συνταξιοδοτηθεί σε λίγα χρόνια. Οι χάρτες του, έχουν πλέον διευρυνθεί τόσο, ώστε να περιλαμβάνουν μεγαλύτερες εγκαταστάσεις, οι οποίες θα μπορούν να διαχειριστούν σημαντικές ποσότητες νερού, θα αποθηκεύουν και σταδιακά θα τις αποβάλλουν, αλλά και χώρους στάθμευσης που θα μπορούν να συλλέγουν το νερό που θα “πέφτει” από τις σκεπές και ταράτσες.
 “Προφανώς και υπήρχαν διαφωνίες” 
Η Ditte Juul Sørensen, μάνατζερ του πρότζεκτ και αρχιτέκτονας τοπίου, μια εκ των 11 που συνολικά προσέλαβε η Κοπεγχάγη, ηγείται μιας “πράσινης” φιλοσοφίας. Ο ιστότοπος στην οδό “Scandiagade”είναι τόσο μικρός που δεν περιλαμβάνεται στο Χάρτη της Google, ως πάρκο. Επτά λεκάνες σκυροδέρματος έχουν εγκατασταθεί, αλλά είναι τόσο διακριτικές που δύσκολα τις παρατηρεί κανείς. Υπάρχει κήπος πεταλούδων, παρτέρια λαχανικών, παγκάκια, ακόμη και αιώρα. Ένας έντονα ζωγραφισμένος δρόμος οδηγεί από τη μια λεκάνη απορροής, στη άλλη. Είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα, κατά το οποίο το Skybrudsplan, διευκόλυνε το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων.
 “Η ομάδα του πρότζεκτ, ρώτησε τους κατοίκους τι θα επιθυμούσαν”, αναφέρει Sørensen, “με την πλειοψηφία να ζητά περισσότερο χρώμα και περισσότερη φύση”. Μια άχρωμη λωρίδα τσιμέντου μετατράπηκε σε κήπος της πόλης. Μόνο η τελευταία λεκάνη απορροής έχει νερό βροχής, αυτή τη στιγμή. Μέσα από αυτές, το νερό είτε απορροφάται από το έδαφος, είτε μέσω των σωλήνων οδηγείται στο λιμάνι της πόλης. 
“Η δημόσια συμμετοχή έχει αποδείξει πως η πλειονότητα της κοινωνίας, είναι φιλικά προσκείμενη στο πρότζεκτ”, δήλωσε η Sørensen. Και αυτή δεν ήταν η μόνη περίπτωση για την οποία ήλπιζαν στη συμμετοχή του κόσμου :  Οι κήποι, θεώρησαν, πως θα προέτρεπαν τους κατοίκους να φροντίζουν συστηματικά την ιδιωτική και δημόσια περιουσία, ώστε να μη γεμίσουν οι δεξαμενές με σκουπίδια. 
Είναι άξιο απορίας, πως ήταν εφικτό για την Κοπεγχάγη να ανανεώσει πάρκα και δρόμους, σε περίπτωση πλημμύρας, με ελάχιστα παράπονα, όταν μια πόλη όπως το Βερολίνο δεν μπορεί να χτίσει 500 μέτρα ποδηλατοδρόμων, χωρίς επικείμενες αντιδράσεις. ” Φυσικά και υπήρχαν διαφωνίες”, παραδέχτηκε η Sørensen. Οι συζητήσεις δεν ήταν πάντα θετικές όσο αυτές που αφορούσαν τον κήπο στην οδό “Scandiagade”. Στη γειτονιά που περιβάλλει το πολιτιστικό κέντρο “Karens Minde Kulturhus”, οι κάτοικοι ήταν λιγότερο ενθουσιασμένοι για την διαμόρφωση του πάρκου τους σε δημόσια λεκάνη απορροής. Αναφέρει, πως βρισκόταν σε συνεχή επικοινωνία με τους κατοίκους για τουλάχιστον τρία χρόνια, καθησυχάζοντάς τους πως οι φλαμουριές και οι λεύκες, οι οποίες βρίσκονταν υπό προστασία εκεί, δεν θα επηρεάζονταν διόλου. Τελικά οι κάτοικοι, μπόρεσαν να διαλέξουν τα μονοπάτια και τα παγκάκια του πάρκου τους, αλλά ποτέ δεν υπήρχε αμφιβολία για την περάτωση του έργου. ” Όλοι μοιραζόμαστε την ίδια ευθύνη”, αποκρίθηκε η Sørensen. 
Μάλιστα κάποια από τα έργα είναι τόσο διακριτικά δομημένα, που κανείς δεν τα παρατηρεί, έτσι κι αλλιώς. Λίγο βορειότερα, στο Enghavenpark, για παράδειγμα, ένα νέο μέρος για inline-skate hockey και περιφράττεται από ένα κοντό τοιχίο.  Μέλη του petanque club που βρίσκεται εκεί κοντά, χρησιμοποιούν το τοιχίο για να κάθονται ή να ακουμπούν επάνω τα ποτήρια με το κρασί τους. Βρίσκονται εξ’ απήνης όταν μαθαίνουν πως η πραγματική χρησιμότητά του είναι να λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρο νερού της βροχής. 
Η πλειοψηφία της κοινότητας ακόμη δεν έχει ανακάμψει από την καταστροφή του 2011. “Είναι, ακριβώς,  η σωστότερη απόφαση που μπορούσε να παρθεί για την πόλη”, λέει ο Ράσμους Lütken, καλλιτέχνης και αρχιτέκτονας, μέλος του petanque club. Για αυτόν, το μεγαλύτερο ερώτημα είναι το εξής: ” Το πλάνο έως τώρα θεωρείται επαρκές ή μήπως χρίζει περαιτέρω ανάπτυξης;”.


Περισσότερα...

  2




Αρθρογραφία

Έρευνα Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών για την Αττική

Αύγουστος 6

Engineer


Το 2023 φαίνεται ότι στις περισσότερες περιοχές της Αττικής αυξήθηκε ο αριθμός αγοραπωλησιών. Αύξηση με μεγαλύτερη ένταση παρατηρήθηκε στις περιοχές που το όριο της Golden Visa δεν άλλαξε. Πρωταθλητής αναδεικνύεται ο Πειραιάς, όπου οι αγοραπωλησίες αυξήθηκαν 47%, όταν πέρσι αντίστοιχα υπήρξε μείωση 12%, σύμφωνα με έρευνα της GREEN Estate.
Οι περιοχές όπου το 2022 είχαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στον αριθμό αγοραπωλησιών, το 2023 παρουσίασαν μείωση, όπως τα Νησιά Αργοσαρωνικού και οι Κυκλάδες. Εξαίρεση αποτελεί ο Δήμος Αθηναίων, όπου η αύξηση των αγοραπωλησιών συνεχίζει με την ίδια ένταση.

Το 2023 παρατηρείται εκτόξευση στη συνολική αξία των αγοραπωλησιών στις περιοχές του Πειραιά και της Δυτικής Αθήνας και Αττικής, ενώ μεγάλες αυξήσεις συνεχίζονται στις περιοχές που οδηγούσαν τόσα χρόνια την αγορά κατοικιών, δηλαδή το κέντρο της Αθήνας, τα Νότια και τα Βόρεια Προάστια.

Όσον αφορά τη σύγκριση των αυξήσεων του αριθμού των αγοραπωλησιών και της αντίστοιχης συνολικής αξίας, παρατηρείται ότι η αύξηση της συνολικής αξίας έχει πολύ μεγαλύτερη ένταση, πράγμα που μαρτυρά και τη μεγάλη και συνεχή αύξηση των τιμών πώλησης.

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην αξία των αγοραπωλησιών παρατηρούνται και πάλι στις περιοχές που δεν άλλαξε το όριο της Golden Visa. Στον Πειραιά η αύξηση των αγοραπωλησιών φτάνει 47% και της αξίας 102%, στα Δυτικά Προάστια 25% και 66% και στα Προάστια του Πειραιά 11% και 35% αντίστοιχα. Από τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι η πολιτική που αφορά στις αλλαγές της Golden Visa επηρεάζει συνολικά την αγορά των κατοικιών στις επηρεαζόμενες περιοχές.

Όσον αφορά τα Βόρεια και τα Νότια Προάστια, οι αυξήσεις των αγοραπωλησιών είναι περίπου στα ίδια επίπεδα, όμως η αύξηση των αξιών στα Νότια Προάστια είναι πολύ μεγαλύτερη.
Ακριβότερες και φθηνότερες περιοχές
Την κούρσα των ακριβότερων περιοχών, όπως αναμενόταν, οδηγούν η Γλυφάδα και τα 3Β. Ειδικά για τη Γλυφάδα είναι και ο δευτεραθλητής στην αύξηση της αξίας με ποσοστό 42%. Η τριάδα συμπληρώνεται με τον Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού, όπου οι αξίες σταθεροποιούνται και για τον λόγο αυτό αρχίζει να απειλείται από τον Δήμο Αλίμου, τον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης και τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, που οι αυξήσεις των αξιών τρέχουν με 29%, 28% και 14% αντίστοιχα.
Η εικοσάδα συμπληρώνεται κυρίως με περιοχές των Βορείων Προαστίων, των Νοτίων Προαστίων που βρίσκονται κοντά στο κέντρο της Αθήνας και τον Δήμο Αθηναίων.

Όσον αφορά τις φθηνότερες περιοχές, η εικοσάδα αποτελείται, όπως αναμενόταν, από δήμους της Δυτικής Αττικής και Αθήνας, τα Προάστια του Πειραιά και της Ανατολικής Αττικής. Στις 14 από τις παραπάνω περιοχές παρατηρείται αύξηση με διψήφιο ποσοστό, ενώ στις 11 η αύξηση ξεπερνά το 25%.
Σε όλη την Αττική και τις Κυκλάδες, μόνο 7 δήμοι παρουσίασαν μειώσεις αγοραπωλησιών, εκ των οποίων μόνο δύο με διψήφια ποσοστά. Όλες οι παραπάνω περιοχές, το προηγούμενο έτος παρουσίασαν εκρηκτική αύξηση, επομένως η μείωση οδηγεί πιο πολύ σε σταθεροποίηση και όχι σε μια τάση συνεχιζόμενης μείωσης.

Οι περιοχές με τις μεγαλύτερες αυξήσεις αγοραπωλησιών είναι αυτές των Δυτικών Προαστίων και Αττικής, παραλιακοί δήμοι των Νοτίων Προαστίων, ο Πειραιάς, δήμοι κοντά στο κέντρο της Αθήνας, η Πεντέλη και ο Διόνυσος.

Η αύξηση της αξίας του μέσου ακινήτου σε σχέση με τον μισθό
Σε αυτή την έρευνα επιχειρήσαμε να υπολογίσουμε τις αλλαγές στην αξία των ακριβότερων και φθηνότερων μέσων κατοικιών σε σχέση με τον βασικό μισθό (€830) και τον μέσο μισθό, σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της ΕΡΓΑΝΗ για το 2023 (€1.250).
Στις περιοχές με την ακριβότερη μέση κατοικία προκύπτει ότι η αξία τους αυξήθηκε το 2023 κατά 2,8 έτη δουλειάς για κάποιον που λαμβάνει τον βασικό μισθό και κατά 1,9 έτη για κάποιον που λαμβάνει τον μέσο μισθό, σύμφωνα με την ΕΡΓΑΝΗ.
Αντίστοιχα για τις φθηνότερες περιοχές, 8 μήνες δουλειάς για κάποιον που εργάζεται με τον βασικό μισθό και 5,5 μήνες με τον μέσο μισθό.
Χαρακτηριστικά μέσου ακινήτου
Στο πλαίσιο της έρευνάς μας, μελετήσαμε τα χαρακτηριστικά του μέσου ακινήτου και σε ποιες περιοχές εμφανίζονται οι μεγαλύτερες και μικρότερες τιμές.
Όσον αφορά την ηλικία του μέσου ακινήτου, διαπιστώσαμε ότι τα νεότερα μεταβιβαζόμενα ακίνητα βρίσκονται με διαφορά στον Δήμο Παλλήνης (2003) και ακολουθούν ο Δήμος Παιανίας και Διονύσου (1999). Όσον αφορά τα ακίνητα μεγαλύτερης μέσης κατοικίας, όπως αναμενόταν, αφορά κυρίως περιοχές που βρίσκονται κοντά στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και περιοχές που δεν έχουν έντονη οικοδομική δραστηριότητα τα τελευταία χρόνια.
Στη συνέχεια κάναμε και τη σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, ώστε να διακρίνουμε τις αυξητικές και μειωτικές τάσεις ανά περιοχή. Σύμφωνα με τους παρακάτω πίνακες, προκύπτει ότι το 2023 πρωταθλητές στην αύξηση είναι η Ελευσίνα και η Πετρούπολη, ενώ ακολουθούν ο Δήμος Παλλήνης και Βριλησσίων. Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν και ο Δήμος Ιλίου και Αγίων Αναργύρων-Καματερού. Όμως αν δούμε τα τελευταία 2 χρόνια, ο Δήμος Πεντέλης πρωταγωνιστεί με συνολική αύξηση 10 έτη.
Χαρτογράφηση
Σε αυτή την έρευνα του Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών της GREEN Estate (Topo GES IKE) επιχειρήσαμε να κάνουμε μια συνολική «χαρτογράφηση» της αγοράς κατοικιών ανά δήμο, εξετάζοντας τα δεδομένα του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, ψηφιακό εργαλείο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, για τα τρία τελευταία χρόνια.
Επιχειρήσαμε να εξάγουμε συμπεράσματα όσον αφορά τις ακριβότερες και φθηνότερες περιοχές, το μέγεθος των κατοικιών και την ηλικία κατασκευής τους, καθώς και πόσους μισθούς αυξήθηκε σε ένα έτος η αξία του μέσου ακινήτου ανά περιοχή, καθώς και τι μπορείς να αγοράσεις σε κάθε περιοχή με 250.000 ευρώ.
Έρευνα Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών GREEN Estate | 2021-2022-2023: 
1475748-Έρευνα Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών GREEN Estate 2021-2022-2023.pdf


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Tο αλάτι της θάλασσας «καταβροχθίζει» το γλυκό νερό στη Χαλκιδική - Εκτεταμένο το πρόβλημα της υφαλμύρωσης γενικά στην Ελλάδα

Αύγουστος 4

GTnews


Εδώ και χρόνια το αλάτι της θάλασσας «καταβροχθίζει» το γλυκό νερό στη Χαλκιδική -και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κάποιο φυσικό φαινόμενο από μόνο του. Η περιοχή, που έτσι και αλλιώς έχει πρόβλημα με την ύδρευση για διάφορους λόγους, όπως έγινε σαφές το τελευταίο διάστημα με την πολυήμερη διακοπή υδροδότησης στο Πευκοχώρι, αντιμετωπίζει ολοένα εντονότερα το «θηρίο» της λεγόμενης υφαλμύρωσης.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που σχετίζεται με την υπεράντληση υδάτων στις παράκτιες περιοχές για την κάλυψη των αναγκών της γεωργίας, αλλά σε μικρότερο βαθμό και του τουρισμού και της οικιστικής ανάπτυξης. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό. Οι χιλιάδες γεωτρήσεις, νόμιμες και παράνομες, λειτουργούν «στο φουλ» τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, είναι κοινό μυστικό πως το έδαφος της Χαλκιδικής «οργώνεται» εδώ και δεκαετίες από παράνομα δίκτυα, φτιαγμένα από ιδιώτες, τα οποία μεταφέρουν παρατύπως νερό από γεωτρήσεις μέχρι και χιλιόμετρα μακριά -ενώ ο νόμος επιτρέπει τη μεταφορά του σε μέγιστη απόσταση έως 800 μέτρων. Η ανορθολογική χρήση του νερού, αλλά και η κλιματική κρίση, που σε πολλές περιοχές έχει ρίξει τη στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα ακόμα και κατά 10 μέτρα, περίπου όσο το ύψος μιας τετραώροφης πολυκατοικίας, συνεισφέρει επίσης στο φαινόμενο της υφαλμύρωσης.
Πώς συνδέεται η πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων με την υφαλμύρωση; Με πολύ απλά λόγια, το γλυκό νερό λειτουργεί σαν ένα είδος «φράγματος» για το θαλασσινό. Όταν λοιπόν η στάθμη του πέσει πολύ, το θαλασσινό νερό διεισδύει προς την ενδοχώρα, καθώς το φράγμα αυτό «πέφτει», γιατί αναστρέφεται η φυσική υδραυλική βαθμίδα προς τη θάλασσα. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, αλλά επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια.
«Αντιμετωπίζουμε την υφαλμύρωση χρόνια τώρα. Η πολύ ραγδαία ανάπτυξη της εντατικής καλλιέργειας της ελιάς στην περιοχή μας, ιδίως μετά το τέλος της δεκαετίας του ΄90, σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχοπτώσεων και τους παρατεταμένους καύσωνες, που αυξάνουν τις ανάγκες άρδευσης, επιτείνουν το πρόβλημα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Πολυγύρου, Γεώργιος Εμμανουήλ και εξηγεί: «Η πόλη του Πολυγύρου υδροδοτείτο με νερό από τον κάμπο στις Καλύβες, που βρίσκονται κοντά στον ποταμό Ολύνθιο. Ωστόσο, τα τελευταία 20 χρόνια, η ελαιοκαλλιέργεια αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο και κάθε χρόνο φυτεύονται χιλιάδες νέα δέντρα, με αποτέλεσμα να αυξάνονται αντίστοιχα και οι ανάγκες άρδευσης. Παράλληλα, μεταφέρεται παράτυπα νερό από τις γεωτρήσεις σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, ακόμα και χιλιομέτρων, για άρδευση χωραφιών. Μια γεώτρηση σταθερή, με απόδοση 10 κυβικών, μπορεί να αρδεύσει 100 στρέμματα, μια των 100 κυβικών, 1000. Όταν λοιπόν το νερό περισσεύει, μεταφέρεται αλλού. Νόμιμα μπορεί να μεταφερθεί σε απόσταση έως 800 μέτρων, αλλά είναι κοινό μυστικό, μια πρακτική δεκαετιών, ότι το νερό συχνά διανύει χιλιόμετρα, μεταφερόμενο μέσω παράνομων δικτύων, φτιαγμένων από ιδιώτες».
Αν οι παράνομες γεωτρήσεις είναι φαινόμενο πρόδηλα καταδικαστέο (σ.σ. ο ακριβής αριθμός τους παραμένει άγνωστος), η συνέχιση της καλλιέργειας της ελιάς στη Χαλκιδική είναι ασφαλώς απαραίτητη. «Δεν μπορούμε να βάλουμε τους αγρότες απέναντι και να τους πυροβολούμε. Χρειάζονται αντιθέτως σοβαρές επενδύσεις στην έξυπνη γεωργία, η οποία μπορεί να περιορίσει την άσκοπη σπατάλη νερού, αλλά και πιο ορθολογική χρήση των υδάτων, π.χ., πότισμα με σταγόνες αντί για μπεκ, με τη χρήση των οποίων μεγάλο μέρος του νερού εξατμίζεται, αλλά και άρδευση ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες κάθε καλλιέργειας και όχι οριζόντια» σημειώνει ο δήμαρχος Πολυγύρου, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή της αρμοδιότητάς του ο αγροτικός τομέας απορροφά σήμερα το 90% του νερού, έναντι ποσοστού έως 10% για τον τουρισμό και τους κατοίκους μαζί (βέβαια, τουρισμός και πολίτες ζητούν νερό πολύ υψηλής ποιότητας και πόσιμο, σε αντίθεση με τον πρωτογενή τομέα).
Κατά τον κ. Εμμανουήλ χρειάζεται να δούμε το θέμα ολιστικά, π.χ., αντί να γίνεται υπεράντληση μέσω γεωτρήσεων, «να μπορούν τα νερά απ’ τους βιολογικούς καθαρισμούς να χρησιμοποιούνται κατόπιν επεξεργασίας για άρδευση, να δημιουργηθεί μια αποθήκη νερού», κάτι που για να γίνει βέβαια, απαιτείται να προηγηθούν τα απαραίτητα έργα βιολογικών καθαρισμών, πολλά από τα οποία εξακολουθούν να λείπουν, αλλά και να δημιουργηθούν τα αποχετευτικά δίκτυα που θα συνδεθούν με τους βιολογικούς (που επίσης σε πολλές περιοχές λείπουν). Επίσης, χρειάζεται να εκσυγχρονιστούν τα δίκτυα υδροδότησης, που στο παραλιακό μέτωπο του Πολυγύρου η ηλικία τους ξεπερνά κατά περιπτώσεις τα 50 χρόνια, με αποτέλεσμα τουλάχιστον το 40% του νερού να χάνεται από διαρροές εξαιτίας παλαιότητας και επιπλέον να είναι εύκολη η νεροκλοπή. Για να προχωρήσουν όλα αυτά απαιτούνται βέβαια και αξιόλογες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα εύκολο να αντληθούν για διάφορους λόγους.
Ο επιθυμητός «όμβρος ειρηνικός» και υδάτινες ροές που η Ελλάδα δεν ελέγχει
Πολύ εκτεταμένο είναι το πρόβλημα της υφαλμύρωσης γενικά στην Ελλάδα, λόγω του μεγάλου μήκους των ακτών της, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης. Το πρόβλημα, που είναι εμφανές σε σχεδόν όλα τα νησιά, ακόμα και στην Κρήτη, αφορά κυρίως τα υπόγεια ύδατα, αλλά υπάρχει αλμυρή διείσδυση και στις εκβολές των ποταμών. Με εξαίρεση περιοχές όπως η Χαλκιδική, αλλά και η Πιερία, όπου οι καλλιέργειες και ο τουρισμός συχνά συνυπάρχουν δίπλα στο κύμα, το πρόβλημα της υφαλμύρωσης δεν σχετίζεται ιδιαίτερα με τη γεωργία. «Έχει να κάνει κυρίως με τον τουρισμό -λόγω της χρονικής και χωρικής συγκέντρωσης της κατανάλωσης νερού, τέσσερις μήνες τον χρόνο, σε συγκεκριμένες περιοχές- αλλά και με την οικιστική ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη Βορειοανατολική Χαλκιδική, ρόλο παίζει και η μεταλλευτική δραστηριότητα, που επίσης απαιτεί πολύ νερό» εξηγεί ο καθηγητής.
Πώς σχετίζεται η υφαλμύρωση με την πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων; «Είναι απολύτως αλληλένδετα, γιατί για να εισχωρήσει το νερό της θάλασσας προς την ενδοχώρα χρειάζεται να μην υπάρχει «φράγμα» από το γλυκό νερό. Αν λοιπόν πέσει η στάθμη, «μπαίνει» η θάλασσα. Και η κλιματική αλλαγή ασφαλώς επηρεάζει. Έχουμε μεγάλες περιόδους ξηρασίας, αλλά και έντονες βροχοπτώσεις, που προκαλούν πλημμυρικά φαινόμενα -στον Βόλο, πέρυσι, έριξε σε δύο ημέρες όσο νερό ρίχνει σε έναν χρόνο, αλλά τι να το κάνεις αυτό το νερό;
 Αυτό που χρειάζεται ο υδροφόρος ορίζοντας για να εμπλουτιστεί είναι «όμβρος ειρηνικός», ήπια βροχή» σημειώνει. Σήμερα, σε κάποιες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας η στάθμη του νερού έχει πέσει πάνω από 10 μέτρα, ενώ σε περιοχές της Θεσσαλίας είναι πολύ παραπάνω, κάτι που δεν είναι ασυνήθιστο τα τελευταία χρόνια, παρατηρεί ο καθηγητής.
Στο ερώτημα σε τι όγκους υδάτων υπολογίζεται το ετήσιο έλλειμμα νερού στη Βόρεια Ελλάδα, ο κ. Κατσιφαράκης εξηγεί ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για έλλειμμα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, αφού το πρόβλημα είναι εντοπισμένο στον χώρο (σε συγκεκριμένες περιοχές με πολλές τουριστικές αφίξεις) και τον χρόνο (τους μήνες της τουριστικής σεζόν υψηλής ζήτησης). Πέραν της χωρικής και χρονικής συγκέντρωσης, το πρόβλημα σχετίζεται και με το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν «ελέγχει» πλήρως πολλούς από τους υδάτινους «αγωγούς» της. Με εξαίρεση τον Αώο, που πηγάζει από την Ελλάδα και συνεχίζει την υδάτινη διαδρομή του στην Αλβανία, όλα τα άλλα διασυνοριακά ποτάμια που διασχίζουν τη Βόρεια Ελλάδα, προέρχονται από άλλες χώρες. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα εξαρτάται από τη διαχείριση που κάνουν οι γειτονικές χώρες στα νερά των ποταμών. Ειδικά για Θεσσαλονίκη, ο κ. Κατσιφαράκης επισημαίνει πως, παρότι η θάλασσα έχει διεισδύσει προ πολλού στα υπόγεια οικοδομών, που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα (π.χ., στη Λεωφόρο Νίκης), ωστόσο δεν έχει νόημα να μιλάμε για υφαλμύρωση στον αστικό ιστό. Η Θεσσαλονίκη υδροδοτείται από τον Αλιάκμονα και την Αραβησσό και γεωτρήσεις υπάρχουν μόνο σε λίγα γήπεδα της πόλης.
Μήνες ή και ολόκληρα χρόνια απαιτεί η φυσική απορρύπανση
Η υφαλμύρωση θεωρείται ρύπανση, καθώς όταν το αλάτι διεισδύσει στο γλυκό νερό, αυτό δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο για τις περισσότερες από τις συνήθεις χρήσεις. Πόσο εύκολη είναι η απορρύπανσή του; «Η μεν φυσική απορρύπανση είναι χρονοβόρος διαδικασία, γιατί χρειάζεται να περάσουν μήνες ή και χρόνια, μέχρις ότου ανέβει η στάθμη του γλυκού νερού. Στην περίπτωση της αφαλάτωσης, το θέμα δεν είναι ο χρόνος, αλλά η δαπάνη ενέργειας. Ακόμα και για απορρύπανση με την αντίστροφη όσμωση χρειάζεται να ξοδευτεί πολλή ενέργεια, για να πάρουμε καθαρό νερό» επισημαίνει ο κ. Κατσιφαράκης. Πιο πρόσφορα, εκτιμά, είναι τα μέτρα πρόληψης, όπως ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα με την αποθήκευση υπόγειων υδάτων μέσω μικρών φραγμάτων, «όπως έκανε ο μεγάλος Μανώλης Γλέζος στην Απέραθο της Νάξου». Επίσης, σε παράκτιες περιοχές, όπου αναπτύσσονται νέες τουριστικές εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να εφαρμόζονται κάποια απλά αλλά σημαντικά μέτρα, όπως η εγκατάσταση διπλού κυκλώματος νερού, ώστε να αντλείται υφάλμυρο ή αλμυρό νερό για χρήση ειδικά στις τουαλέτες, κάτι που ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία σε ορισμένες άλλες χώρες. «Χρειάζεται επίσης να βελτιωθεί η νομοθεσία, ώστε να καθοριστούν καλύτερα οι αρμοδιότητες φορέων και οργανισμών, γιατί σήμερα υπάρχουν πολλοί υπεύθυνοι για το ίδιο θέμα, κάτι που δεν λειτουργεί αποτελεσματικά» καταλήγει ο καθηγητής.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Υποχρέωση εφαρμογής της υπ’ αρ. 176/2023 απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ για την εκτός σχεδίου δόμηση

Αύγουστος 2

tetris


Με την υπ’ αρ. 176/2023 απόφασή της η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε μείζονα σύνθεση έκρινε ότι τα εκτός σχεδίου ακίνητα, προκειμένου να είναι οικοδομήσιμα, πρέπει, μεταξύ άλλων, να έχουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) νομίμως υφιστάμενο. Η προϋπόθεση αυτή δεν τέθηκε για πρώτη φορά με την ανωτέρω απόφαση του ΣτΕ ούτε θεσπίστηκε με τον ν. 3212/2003. Ισχύει από τη δεκαετία του 1970 και προβλέπεται ήδη με το άρθ. 1 παρ. 1 περ. α’ του Π.Δ. 24/31.5.1985 περί της εκτός σχεδίου δόμησης.
Η απόφαση του ΣτΕ επιβεβαιώνει απλώς με τρόπο αδιαμφισβήτητο την ισχύ του επίμαχου όρου για την εκτός σχεδίου δόμηση σε ολόκληρη την Επικράτεια. Περαιτέρω, απορρίπτοντας τους σχετικούς λόγους ακυρώσεως που είχαν προβληθεί, διαπιστώνει ότι ο κανόνας, σύμφωνα με τον οποίο τα εκτός σχεδίου ακίνητα είναι δομήσιμα μόνο εφόσον διαθέτουν πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο, δεν αντίκειται στο άρθ. 17 του Συντάγματος ούτε στο άρθ. 1 του Πρώτου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Εξάλλου, κρίνει ότι ο κανόνας αυτός δεν παραβιάζει τις αρχές της προστατευόμενης εμπιστοσύνης και της ασφάλειας δικαίου διότι, όπως αναφέρει επί λέξει η απόφαση, «πέραν του ότι έπρεπε να είναι γνωστή στις πολεοδομικές αρχές, οι οποίες οφείλουν να ακολουθούν τη νομολογία των αρμοδίων δικαστηρίων κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και ειδικώς κατά την έκδοση των οικοδομικών αδειών, ήταν προβλέψιμες και για τους επιμελείς αγοραστές και τους συναλλασσόμενους εν γένει, τους οποίους οι νομικοί παραστάτες και τεχνικοί σύμβουλοι οφείλουν να ενημερώνουν επί του ισχύοντος πολεοδομικού καθεστώτος των ακινήτων και των εφαρμοστέων όρων και περιορισμών δόμησης». Η ανωτέρω απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε μεν με αφορμή αίτηση ακυρώσεως που στρεφόταν κατά οικοδομικής άδειας στην Πάτμο, πλην όμως, όπως προκύπτει σαφώς από το σκεπτικό της, ερμηνεύει και εφαρμόζει το γενικό νομοθετικό καθεστώς για την εκτός σχεδίου δόμηση, το οποίο ισχύει σε ολόκληρη την Επικράτεια και το οποίο υποχρεούνται να ερμηνεύουν και να εφαρμόζουν σύμφωνα με τα κριθέντα και με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όλες οι πολεοδομικές αρχές της χώρας.
Από τα παραπάνω προκύπτουν προδήλως τα εξής:
α. Η έκδοση οικοδομικής άδειας σε ακίνητο που δεν τηρεί την προϋπόθεση να έχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο, νομίμως υφιστάμενο, απαγορεύεται και η αντίστοιχη οικοδομική άδεια είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα. Ανεξάρτητα όμως αν η άδεια αυτή προσβληθεί στα δικαστήρια και ακυρωθεί ή αν διαφύγει τον ακυρωτικό έλεγχο, λ.χ. λόγω παρόδου της προθεσμίας, η πολεοδομική αρχή που την εξέδωσε έχει εν γνώσει της παραβιάσει τον νόμο και υπέχει για τον λόγο αυτό πειθαρχική και, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 259 του Ποινικού Κώδικα, ακόμα και ποινική ευθύνη για παράβαση καθήκοντος.
β. Η έκδοση οικοδομικής αδείας κατά παράβαση της παραπάνω προϋπόθεσης γεννά ενδεχομένως και υποχρέωση του Δημοσίου ή του δήμου καθώς και του υπαιτίου υπαλλήλου προς αποζημίωση, σύμφωνα με τα άρθ. 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα, τα οποία ορίζουν τα εξής: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος. Μαζί με το δημόσιο ευθύνεται εις ολόκληρον και το υπαίτιο πρόσωπο, με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων για την ευθύνη των υπουργών» (άρθ. 105). «Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται και για την ευθύνη των δήμων, των κοινοτήτων ή των άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους» (άρθ. 106). Οποιοσδήποτε δηλαδή (ιδιοκτήτης γειτονικού ακινήτου ή επιχείρησης κ.λπ.) επικαλεστεί και αποδείξει ότι υπέστη ζημία από την έκδοση της παράνομης αυτής οικοδομικής άδειας, δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
γ. Δεδομένου ότι η απαγόρευση οικοδόμησης σε εκτός σχεδίου ακίνητα που στερούνται πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο ισχύει τουλάχιστον από το 1985, έχει δε πλέον επιβεβαιωθεί και πανηγυρικά με την υπ’ αρ. 176/2023 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, η πολεοδομική αρχή δεν δύναται, προκειμένου να απαλλαγεί από τις ευθύνες της, να επικαλεστεί διαφορετική ερμηνεία ή άποψη ως προς την έννοια του νόμου, η οποία και σαφής είναι και έχει ερμηνευθεί με τρόπο αδιαμφισβήτητο από την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας. Εξάλλου, όπως είναι γνωστό, άγνοια νόμου δεν συγχωρείται ούτε στον απλό πολίτη, πολλώ μάλλον στις αρμόδιες υπηρεσίες της Διοίκησης.
δ. Η απαγόρευση έκδοσης οικοδομικής άδειας σε ακίνητο που δεν πληροί την επίμαχη προϋπόθεση (πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο), θεσπίζεται ευθέως με το ίδιο το Π.Δ. 24/31.5.1985 (άρθ. 1 παρ. 1 περ. α’). Ολες οι πολεοδομικές αρχές της χώρας είναι, επομένως, υποχρεωμένες να εφαρμόζουν τα σχετικά άρθρα της νομοθεσίας περί εκτός σχεδίου δόμησης σύμφωνα με το σαφές τους γράμμα και την ερμηνεία που έχει επιβεβαιώσει η προαναφερόμενη απόφαση του ΣτΕ. Για την εφαρμογή της απαγόρευσης όχι απλώς δεν απαιτείται να μεσολαβήσει οποιαδήποτε άλλη πράξη του οικείου δήμου ή του αρμόδιου υπουργού (λ.χ. εγκύκλιος, απόφαση αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών), αλλά τυχόν έκδοση οποιασδήποτε πράξης με αντίθετο περιεχόμενο, με τη μορφή λ.χ. απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου κ.λπ., θα αποτελούσε ευθεία παράβαση του νόμου και καταστρατήγηση της νομολογίας του ΣτΕ.
*Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ.


Περισσότερα...

  8




Αρθρογραφία

Ελληνική start up χαρτογραφεί τα ελληνικά μονοπάτια με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης

Αύγουστος 1

GTnews


Ήταν αρχές Σεπτεμβρίου του 2021 όταν μία παρέα φίλων και ερευνητών με εξειδίκευση στον αυτοματισμό και τις νέες τεχνολογίες διοργάνωναν ακόμη μία πεζοπορία στη Ζεστή Κοιλάδα, γνωστή ως Βάλια Κάλντα στη Βόρεια Πίνδο. 
Eχοντας βρεθεί εκεί αρκετές φορές για περιπλάνηση και άφθονη περιπέτεια στο άγριο τοπίο, ο Γιώργος Μενδρινός, ο Μάριος Γλυτσός και ο Γιώργος Μίχας διέσχισαν πολλές «γιδόστρατες» στον διάβα τους, απέφυγαν πολλά επικίνδυνα «λούκια», ενώ εύχονταν να γνώριζαν εκ των προτέρων για τα αδιάβατα μονοπάτια που καταλήγουν σε πουρναροτόπια. 
Συνειδητοποιώντας πως υπήρχαν πάρα πολλές διαδρομές ανά την Ελλάδα έτοιμες προς εξερεύνηση, η σκέψη που έκαναν τότε φαντάζει σήμερα πολύ απλή εξαιτίας των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων. «Γιατί να μη βάλουμε την τεχνητή νοημοσύνη να χαρτογραφήσει τα μονοπάτια;», είπαν και ξεκίνησαν να «ψάχνονται».
 
Ερχόμενοι στο σήμερα η τοπική νεοφυής επιχείρηση Caius έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στη χαρτογράφηση των ελληνικών μονοπατιών μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ είναι η πρώτη εταιρεία που χρησιμοποιεί την AI σε αυτόν τον τομέα. 
Από αριστερά προς τα δεξιά ο Γιώργος Μενδρινός CEO της Caius, ο Μάριος Γλυτσός (CIO) και ο Γιώργος Μίχας (CTO).
«Αυτό που κατανοήσαμε ως πεζοπόροι στο πεδίο είναι πόσο δύσκολη είναι η χαρτογράφηση των μονοπατιών από μία ομάδα ανθρώπων αλλά και πόσα πολλά μονοπάτια υπάρχουν στη χώρα μας που παραμένουν απάτητα. Μόλις καταλήξαμε σε αυτή τη διαπίστωση, καταλάβαμε πως ένας μέρος της διαδικασίας μπορεί να γίνει αυτοματοποιημένα γλιτώνοντας πολύτιμο χρόνο και ενέργεια στους πεζοπορους», αναφέρει στην «Κ» ο CEO της εταιρίας Γιώργος Μενδρινός. 
Αυτό που κάναμε επί μήνες γίνεται σε μερικές εβδομάδες 
Εξηγώντας αναλυτικά πώς ακριβώς η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει την Ελλάδα να γίνει ένας από τους κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς στον κόσμο, ο Φοίβος Τσαβαρόπουλος, συνιδρυτής της κοινοτικής συνεταιριστικής επιχείρησης, Paths of Greece με 20ετή εμπειρία στην πεζοπορία εξηγεί πόσο δύσκολο ήταν το έργο της ανακάλυψης και καταγραφής δικτύων μονοπατιών σε περιοχές της Ελλάδας πριν από την έλευση των νέων τεχνολογιών.
Τα τρία πρώτα (DEM, SAR και RGB) είναι τα κύρια επίπεδα δεδομένων τα οποία χρησιμοποιεί το ΑΙ μοντέλο για να χαρτογραφήσει μονοπάτια, ενώ τα τρία επόμενα (different terrain areas, trails, Points of Interest) είναι τα επίπεδα δεδομένων που εξάγει το ΑΙ μοντέλο.
  Πριν η εταιρεία Caius τους χτυπήσει την πόρτα, η ομάδα περνούσε μήνες σε μία περιοχή για να ανιχνεύσει παλιά μονοπάτια και να τα συνδέσει με ήδη γνωστά.
«Όταν μας καλούσε ένας δήμος για να του χαρτογραφήσουμε τα μονοπάτια, η έρευνά μας μπορεί να διαρκούσε ακόμη και δύο μήνες. Αρχικά βασιζόμασταν σε παλιούς χάρτες του στρατού αλλά και τη γνώση των ντόπιων προκειμένου να δημιουργήσουμε έναν χάρτη πριν ξεκινήσουμε την επιτόπια έρευνα. Το γεγονός πως οι χάρτες ήταν αρκετά παλιοί αλλά και οι ντόπιοι που ήξεραν τα μονοπάτια λιγόστευαν όλο και περισσότερο με τα χρόνια δυσκόλευαν το έργο μας. Πλέον αυτή τη δουλειά την κάνει η τεχνητή νοημοσύνη και έτσι χρειαζόμαστε απλώς μερικές εβδομάδες», εξηγεί ο κ. Τσαβαρόπουλος λέγοντας ουσιαστικά πως με την AI η ομάδα του ξεκινά πεζοπορία σε μία περιοχή έχοντας στα χέρια της πολύ πιο στοχευμένα δεδομένα. 
3D ψηφιοποιήσεις επί του πεδίου που διενεργεί η Caius προκειμένου να μελετήσει τα μονοπάτια.
Πλέον οι εικόνες υψηλής ευκρίνειας από τους δορυφόρους, τα δεδομένα από τα ραντάρ, τα μοντέλα μηχανικής μάθησης και η τεχνητή νοημοσύνη έχουν αντικαταστήσει τις παραπάνω τεχνικές. 
«Πλέον μπορούμε να βλέπουμε την ίδια εικόνα πολλές φορές –σε έγχρωμη και 3D μορφή αλλά και με ακτινοβολία στο φάσμα των υπερύθρων– με αποτέλεσμα η τεχνητή νοημοσύνη να προσπαθεί να αναγνωρίσει μονοπάτια σε κάθε εικόνα συμπεριλαμβάνοντάς τα σε μία τελική χαρτογράφηση», εξηγεί ο κ. Μενδρινός.
Ένας από τους στόχους της ψηφιοποίησης των μονοπατιών είναι και η βελτίωση του ΑΙ μοντέλου της Caius.
Από την Ιο μέχρι τη Σερβία
Παρ’ ότι κανείς θα νόμιζε πως οι ερευνητές τεχνητής νοημοσύνης και οι επαγγελματίες πεζοπόροι θα μπορούσαν να είναι αντίπαλοι και όχι συνεργάτες, εν προκειμένω αποδεικνύεται πως η συνεργασία τους είναι καθοριστική για τη δημιουργία ενός μεγάλου και ολοκληρωμένου εθνικού δικτύου μονοπατιών.
Εικόνες από την πορεία εκπαίδευσης του νευρωνικού δικτύου αυτοματοποιημένης ανακάλυψης μονοπατιών.
Όπως εξηγεί ο CEO της Caius οι επαγγελματίες πεζοπόροι της “Paths of Greece” όσο και μαραθωνοδρόμοι βουνού έπαιξαν με τη σειρά τους καθοριστικό ρόλο καθώς με τις γνώσεις τους αλλά και την επιτόπια έρευνά τους μας βοήθησαν στη δημιουργία μίας μεγάλης βάσης δεδομένων πάνω στην οποία εκπαιδεύθηκε η AI. 
Ένα μινιμαλιστικό δείγμα από τον χάρτη που δημιουργεί το ΑΙ και χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες πεζοπόροι στην επί του πεδίου μελέτη τους.
Μέχρι στιγμής η Caius έχει χαρτογραφήσει δίκτυο μοναπατιών στη Σπάρτη, την Ιο, τη Σκιάθο, τη Χαλκιδική, την Ήπειρο, την Αρχαία Ολυμπία αλλά και στη νότια Ιταλία, τη Σερβία, την Κύπρο και τα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας. Οι υπηρεσίες της απευθύνονται σε αρμόδιες επιχειρήσεις και φορείς ώστε μετά τη χαρτογράφηση να ακολουθήσει η συντήρηση και διάνοιξη των μονοπατιών, απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλεια όλων των πεζοπόρων προτού περιπλανηθούν σε αυτά. 
Το ίδιο δείγμα στην πλήρη μορφή του.
Live περιήγηση 
Οι ερευνητές ετοιμάζονται να δημοσιεύσουν σε λίγο καιρό και μία πλατφόρμα για το ευρύ κοινό όπου θα έχουν συγκεντρώσει όλα τα πιστοποιημένα μονοπάτια από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Με αυτόν τον τρόπο το ευρύ κοινό θα μπορεί να περιηγείται στα μονοπάτια ακόμη και ψηφιακά.
«Ο χρήστης θα μπορεί μέσω της εφαρμογής να πλοηγηθεί σε 3D μονοπάτια, να δει το επίπεδο δυσκολίας και άλλες χρήσιμες πληροφορίες αλλά και να γνωρίζει την ακριβή θέση τους ώστε να μπορεί να εκπέμψει SOS σε περίπτωση κινδύνου. Αυτό αναμένεται να είναι κιόλας η πρώτη AI εφαρμογή για μονοπάτια στην Ευρώπη», εξηγεί ο κ. Μενδρινός επισημαίνοντας πως αυτή τη στιγμή το μοντέλο τους έχει 92-95% ακρίβεια στη χαρτογράφηση μονοπατιών.
Μπορεί η AI να αποτρέψει μία τραγωδία; 
Στην ερώτηση αν αυτή η καινοτομία μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των πεζοπόρων με αφορμή τα τραγικά περιστατικά όπου τουρίστες χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια φαινομενικά απλών δραστηριοτήτων της υπαίθρου, ο κ. Τσαβαρόπουλος επιμένει πως η σωστή προετοιμασία είναι το Α και το Ω στην πεζοπορία.
Επαναλαμβάνοντας πως τα περισσότερα τραγικά περιστατικά αφορούν τουρίστες και όχι πεζοπόρους ο ίδιος σημειώνει πως αν κάποιος στην πεζοπορία δεν προετοιμαστεί σωστά λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους, τότε η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα είναι αυτή που θα τον βοηθήσει σε μία δύσκολη στιγμή.
 Η ομάδα της Caius μαζί με συνεργάτες της στο Μέτσοβο για έρευνα επί του πεδίου.
«Σε κάθε περίπτωση όταν η τεχνητή νοημοσύνη διαθέτει μόνο ασφαλή δεδομένα από τα μονοπάτια της επικράτειας, τότε έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει πολύ ωραίες και εξατομικευμένες διαδρομές ανάλογα με τις ανάγκες και τα “θέλω” του καθενός. Με άλλα λόγια μπορεί να μας “σερβίρει” διαδρομές κομμένες και ραμμένες στα μέτρα μας αλλά πάντα με επιβεβαιωμένα δεδομένα», εξηγεί ο επαγγελματίας πεζοπόρος.
Τα μονοπάτια ως μέσα ασφαλούς εκκένωσης 
Εκτός από τη χρήση της AI για τουριστικούς λόγους, η ομάδα της Caius ασχολείται με τη χαρτογράφηση μονοπατιών ως μέσων διαφυγής και επέμβασης σε περίπτωση φωτιάς, καθώς θεωρεί πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ασφαλή εκκένωση μιας περιοχής αλλά και για την επέμβαση της Πυροσβεστικής ειδικά σε μία δασική έκταση. «Αυτή τη στιγμή ετοιμάζουμε κάποια case studies σε δασικές περιοχές της Ηπείρου και της Πελοποννήσου με στόχο την πρόληψη για τη σωστή συντήρηση μονοπατιών σε περίπτωση πυρκαγιάς», καταλήγει ο κ. Μενδρινός. 
Φωτογραφίες: Caius

Περισσότερα...

  2




Αρθρογραφία

«e-WAsTER»: Πώς λειτουργεί το έργο - Ο Δήμος Ρεθύμνης μέλος του

Αύγουστος 1

GTnews


Στη δεύτερη συνάντηση των εταίρων του έργου «e- WAsTER» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Περιβαλλοντικών Ερευνών (ORZ - Environmental Research Institute) της Σλοβενίας, στη Λιουμπλιάνα, συμμετείχε ο Δήμος Ρεθύμνης. Το έργο «e-WAsTER» υλοποιείται στο πλαίσιο του InterregEuroMed και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Κατά τη διάρκεια του διημέρου, οι εταίροι του έργου (ο Δήμος Ρεθύμνης εκπροσωπήθηκε από τον κ. Βασίλη Μυριοκεφαλιτάκη, σύμβουλο του δημάρχου, συντονιστή του έργου-Project Coordinator), συζήτησαν και προγραμμάτισαν τις απαραίτητες ενέργειες για την ομαλή υλοποίηση του έργου. Οι εταίροι είχαν επίσης την ευκαιρία να ανακαλύψουν, μέσω επισκέψεων μελέτης, ορισμένες καινοτόμες προσεγγίσεις και καλά παραδείγματα που προέρχονται από τη Σλοβενία για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των ηλεκτρονικών αποβλήτων, προωθώντας τους κανόνες της κυκλικής οικονομίας.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, στη διάρκεια της συνάντησης πραγματοποιήθηκε επίσκεψη μελέτης στη Σχολή Βιοτεχνολογίας, με παρουσίαση του Ινστιτούτου Ερευνών Ηλεκτρονικών και Τηλεπικοινωνιών (ETRI - Electronics and Telecommunications Research Institute) και της κοινωνικά υπεύθυνης προσέγγισής του, με επίκεντρο την προετοιμασία γευμάτων ακολουθώντας την αρχή της μείωσης των αποβλήτων τροφίμων. Μέσω των δραστηριοτήτων και των πρακτικών του, το ETRI προωθεί τη βιώσιμη κουζίνα, σχεδιάζοντας προσεκτικά τα μενού, χρησιμοποιώντας επισκευασμένες ηλεκτρικές συσκευές και τοπικές πρώτες ύλες και μεγιστοποιώντας τη χρήση των πρώτων υλών. Αυτή η προσέγγιση ελαχιστοποιεί τα απορρίμματα τροφίμων και ευαισθητοποιεί τους φοιτητές και την ευρύτερη κοινότητα σχετικά με τη σημασία της υπεύθυνης διαχείρισης των τροφίμων για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Παράλληλα οι εταίροι είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν το Κέντρο Επαναχρησιμοποίησης Συσκευών (Reuse Center Ljubljana https://www. cpu-reuse.com ) - μια κοινωνικής επιχείρησης που επικεντρώνεται στη συλλογή, επισκευή και επαναχρησιμοποίηση ηλεκτρονικών αποβλήτων. Μέσω των δραστηριοτήτων της, συλλέγει παλιές ηλεκτρονικές συσκευές, πραγματοποιεί διαγνωστικές εξετάσεις, επισκευές και ενημερώνει για επαναχρησιμοποίηση. Το Κέντρο ευαισθητοποιεί επίσης το κοινό σχετικά για τη σημασία της ορθής διαχείρισης των ηλεκτρονικών αποβλήτων και προσφέρει εργαστήρια και εκπαιδευτικά προγράμματα για την προώθηση του υπεύθυνου χειρισμού των ηλεκτρονικών συσκευών και για την επισκευή απλών βλαβών.
Με τον τρόπο αυτό, μειώνουν την ποσότητα των ηλεκτρονικών αποβλήτων, παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των προϊόντων και συμβάλλουν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Όλοι οι εταίροι συμμετείχαν σε ξενάγηση στις εγκαταστάσεις του Κέντρου, σε πρακτικά εργαστήρια για την επισκευή ηλεκτρονικών συσκευών και σε συζητήσεις σχετικά με τον αντίκτυπό τους στη μείωση των ηλεκτρονικών αποβλήτων. Η συνάντηση των εταίρων του έργου έκλεισε με παρουσίαση αφιερωμένη στις δραστηριότητες της εταιρίας Zeos ( https://www.zeos.si/en ), μια κορυφαία εταιρεία στη διαχείριση ηλεκτρονικών αποβλήτων, αφιερωμένη στη μείωση των ηλεκτρονικών αποβλήτων μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου σημείων συλλογής, προηγμένων τεχνικών ανακύκλωσης και πρωτοβουλιών εκπαίδευσης του κοινού.  Συνεργαζόμενη με κυβερνητικούς φορείς και ΜΚΟ, η Zeos προωθεί αποτελεσματικά την υπεύθυνη διάθεση ηλεκτρονικών αποβλήτων και βιώσιμες πρακτικές.
Οι 10 εταίροι του έργου μαζί με τον Δήμο Ρεθύμνης ήταν επίσης το Πάρκο Επιστήμης και Τεχνολογίας «Alentejo» της Πορτογαλίας ως επικεφαλής εταίρος, τo υπουργείο Bιωσιμότητας Περιβάλλοντος και Γαλάζιας Οικονομίας της Σεβίλλης (Ισπανία), η Επαρχιακή Κοινοπραξία Αποβλήτων της Μάλαγα (Ισπανία), ο Δήμος Αραδίππου (Κύπρος), ο Δήμος Νέουμ (Βοσνία και Ερζεγοβίνη), ο Σύνδεσμος Επιχειρηματικότητας και Επιχειρηματικής Ένωσης της Μόσταρ (Βοσνία και Ερζεγοβίνη), το Ινστιτούτο περιβαλλοντικών ερευνών της Σάβιντσκα (Σλοβενία), η Ένωση βουλγαρικών τοπικών αρχών Μαύρης Θάλασσας της Βάρνα (Βουλγαρία), η Ένωση δήμων «Pian de Broscolo» στην Ταβούλλια (Ιταλία) και η περιφέρεια Μάρκε (Ιταλία).
Πληροφορίες του έργου και της συμμετοχής των εταίρων υπάρχουν στην ιστοσελίδα του έργου https://ewaster.interreg-euro-med.eu/


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας δείχνουν οι αριθμοί

Ιούλιος 31

GTnews


Δυναμική ήταν η ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας τον Απρίλιο, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε σε 2.823 άδειες, που αντιστοιχούν σε 612.905 τ.μ. επιφανείας και 2.700.893 κ.μ. όγκου, σημειώνοντας αύξηση κατά 40,1% στον αριθμό των αδειών, κατά 38,6% στην επιφάνεια και κατά 29,9% στον όγκο συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2023.
Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα διαμορφώθηκε σε 2.798 άδειες, που αντιστοιχούν σε 604.732 τ.μ. επιφανείας και 2.565.475 κ.μ. όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 40,3% στον αριθμό των αδειών, κατά 39,4% στην επιφάνεια και κατά 27,3% στον όγκο.
Όπως προκύπτει, πολλοί κατασκευαστές θέλησαν να προλάβουν τυχόν καταστάσεις και προχώρησαν στην έκδοση αδειών, ώστε να αποφύγουν πολύμηνες καθυστερήσεις λόγω της προσφυγής στο ΣτΕ από σειρά δήμων για το ζήτημα των ευεργετημάτων του ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός). Σήμερα σε σειρά δήμων παρατηρείται αναστολή έκδοσης αδειών, εφόσον γίνεται χρήση αυτών των ευεργετημάτων.

Το φετινό πρώτο τετράμηνο (Ιανουάριος – Απρίλιος) η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει στο σύνολο της χώρας αύξηση κατά 41,5% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 38,4% στην επιφάνεια και κατά 26,2% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2023. Κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2024, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 41,8% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 40,2% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 26,8% στον όγκο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Μάιο 2023 έως τον Απρίλιο 2024, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα διαμορφώθηκε σε 30.320 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 6.953.774 τ.μ. επιφανείας και 31.375.645 κ.μ. όγκου. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2022 – Απριλίου 2023 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 17% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 18,8% στην επιφάνεια και κατά 18,8% στον όγκο.
Την ίδια χρονική περίοδο, Μαΐου 2023 – Απριλίου 2024, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σημείωσε αύξηση κατά 17,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 19,6% στην επιφάνεια και κατά 19,4% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2022 – Απριλίου 2023.


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Έρευνα ΔΠΘ: Η φέρουσα τουριστική ικανότητα ανά περιοχή στην Ελλάδα

Ιούλιος 29

Engineer


Ως «άνιση» και «ετεροβαρή» χαρακτηρίζει τη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη στη χώρα μας η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωπληροφορικής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που εκπόνησε σχετική μελέτη χαρτογραφώντας την ελληνική επικράτεια με μια νέα μέθοδο που συνδυάζει κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες.
«Η μισή Ελλάδα, ανατολική και νότια, με πρώτη και κύρια την περιοχή του Αιγαίου, είναι υπερκορεσμένη. Η υπόλοιπη μισή, βόρεια και δυτική, χρειάζεται ενίσχυση μέσα από μια βιώσιμη ανάπτυξη», τονίζει η καθηγήτρια συμπυκνώνοντας το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Land.  
Η ομάδα του ΔΠΘ ανέπτυξε έναν δείκτη τον οποίο ονόμασε Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης (Carrying Capacity Index – CCDI), αξιοποιώντας ανοικτά δεδομένα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και μεγάλο όγκο περιβαλλοντικών δεδομένων μέσω των αποστολών δορυφορικής παρακολούθησης της Γης.
  Μια βασική παράμετρος που εξέτασε η ομάδα είναι ο Δείκτης Ανθρώπινης Τροποποίησης (HMI). Ο εν λόγω δείκτης εισήχθη στην επιστημονική έρευνα το 2022 από Αμερικaνούς ερευνητές και εξετάζει τον βαθμό στον οποίο έχει τροποποιηθεί κάθε περιοχή στο πέρασμα του χρόνου – από το ποσοστό του πληθυσμού στην κατάσταση των οδικών δικτύων, των δικτύων μεταφορών, αν έχει χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας κ.ά.
Ακολουθεί ο Δείκτης Τρωτότητας σε Καταστροφές (VDI). Ο συγκεκριμένος καταρτίστηκε από την Ε.Ε. το 2023 και προκύπτει από υποδείκτες περιβαλλοντικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικής αστάθειας κ.ά.
Στη συνέχεια, εξετάστηκαν η χρονική τάση στις Μεταβολές Αποθήκευσης Νερού (TWSC), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Υψηλή Βλάστηση (LAIH), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Χαμηλή Βλάστηση (LAIL) και το δίκτυο περιοχών προστασίας της φύσης Natura 2000 (NAT).
Ολοι οι προαναφερθέντες δείκτες περιγράφουν μέσω των επιμέρους τιμών τους ή της διαχρονικής τους τάσης την κατάσταση της επιφάνειας της Γης και των φυσικών πόρων που σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης και της επίδρασης από την κλιματική αλλαγή.
Ετσι συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI, ο οποίος κυμαίνεται από 0 (ελάχιστη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη) έως 1 (υψηλότερη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη).  
Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τους έξι δείκτες που συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης – CCDI. Τι σημαίνει στην πραγματικότητα φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη
Εξηγώντας πιο απλά την ουσία του παραπάνω όρου, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει: «Η έννοια της φέρουσας ικανότητας στην ανάπτυξη αναφέρεται στο μέγιστο επίπεδο της ανθρώπινης δραστηριότητας και του πληθυσμού που ένα περιβάλλον ή σύστημα μπορεί να αντέξει μακροπρόθεσμα χωρίς να υποβαθμιστεί. Ενσωματώνει οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη εξισορρόπησης της ανάπτυξης με τη βιώσιμη χρήση των πόρων. Το πρόβλημα που συνήθως υπάρχει όταν μιλάμε για θέματα όπως η βιώσιμη ανάπτυξη είναι η μη κατανόηση της έννοιας από τους πολίτες και τους πολιτικούς. Η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι το πρόβλημα έγκειται στην έλλειψη υποδομών και όχι στην έλλειψη πόρων. Επικρατεί δηλαδή η λανθασμένη αντίληψη ότι υπάρχουν ανεξάντλητοι πόροι, όπως νερό, τρόφιμα, ενέργεια κ.ά., οι οποίοι για να γίνουν διαθέσιμοι προς χρήση χρειάζονται απλώς περισσότερες υποδομές. Και, ακόμα χειρότερα, σε κανένα σημείο του συλλογισμού των περισσότερων πολιτών δεν υπεισέρχεται η πρόνοια για τα υπόλοιπα πλάσματα που ζουν στην κάθε περιοχή, όπως και τα πολύτιμα οικοσυστήματα που υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα και που για να επιβιώσουν χρειάζονται και αυτά διαθέσιμους πόρους».
Τα συμπεράσματα της έκθεσης
Ξεκινώντας να αναλύει τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει καταρχάς πως τα μεγάλα αστικά κέντρα –Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Κόρινθος, Χαλκίδα, Ηράκλειο Κρήτης–, καθώς και η πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου –Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, μεγάλο τμήμα της Κρήτης– αλλά και οι παράκτιες περιοχές της νότιας και της ανατολικής χώρας –από Πάτρα μέχρι Καλαμάτα, Κόρινθο, ακτές Μεσσηνίας και Λακωνίας– παρουσιάζουν πολύ χαμηλή φέρουσα ικανότητα περαιτέρω ανάπτυξης (δείκτης CCDI
Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη νησιά, καθώς και λιγότερο πυκνοκατοικημένες πόλεις, με τιμές δείκτη CCDI που κυμαίνονται από 0,50 έως 0,60 και οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως περιοχές με μέτριες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης. Τα νησιά Χίος και Σάμος είναι δύο τέτοιες περιοχές.
Αντίθετα, πολύ μικρά αστικά κέντρα, όπως η Δράμα και οι Σέρρες, έχουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης (τιμές CCDI > 0,600), υποδεικνύοντας τη διαθεσιμότητα πόρων για περαιτέρω ανάπτυξη.
Μάλιστα, στις παραπάνω δύο περιοχές ο εναλλακτικός τουρισμός που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια (οινοτουρισμός και Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους στη Δράμα και οικολογικός τουρισμός στη λίμνη Κερκίνη και σε άλλες περιοχές των Σερρών) έχει ήδη δημιουργήσει ένα καλό μοντέλο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, το οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί περαιτέρω.
Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI. Την ίδια καλή εικόνα με περιθώριο και συχνά και αναγκαιότητα για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, εξαιτίας της ερήμωσης από κατοίκους, παρουσιάζουν και πολλές ορεινές περιοχές της Ελλάδας.
Ο CCDI είναι σχετικά υψηλός σε ορεινές περιοχές όπως η Πίνδος, η Ευρυτανία, τα ορεινά Τρίκαλα ή τα ορεινά Ιωάννινα. Σε όλες τις παραπάνω περιοχές, υπάρχουν ήδη θύλακοι βιώσιμου, εναλλακτικού τουρισμού. Την ίδια στιγμή, οι ορεινές περιοχές είναι πλούσιες σε φυσικούς πόρους και λιγότερο επηρεασμένες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και ως εκ τούτου είναι πιο ικανές για μελλοντική ανάπτυξη.
Περιθώριο για ανάπτυξη έχει και το παράκτιο τμήμα της Ηπείρου – ακτογραμμές σε περιοχές όπως Σύβοτα και Πάργα.
Υδάτινοι πόροι και τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές 
Η κ. Γκεμιτζή μας έδωσε και δύο τριάδες καλύτερων και χειρότερων περιοχών στα κομβικά ζητήματα των υδάτινων πόρων και της τρωτότητας σε φυσικές καταστροφές.
Κακή κατάσταση υδάτινων πόρων
Κρήτη και Κυκλάδες Ανατολική Πελοπόννησος – Λακωνία, Αργολίδα, Κορινθία Αθήνα, Εύβοια, Χαλκιδική, Θράκη και παράκτιο τμήμα Βόρειας Ελλάδας              Καλή κατάσταση υδάτινων πόρων
Από Πίνδο και πιο δυτικά, με πιο «αυτάρκη» όλων την Ηπειρο Ανατολική Στερεά, Ευρυτανία, Μεσολόγγι, Καρπενήσι                                                                                                                                                                                                      Τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές
Ρόδος – εξαιτίας των εκτεταμένων πυρκαγιών πέρυσι το καλοκαίρι Εύβοια –διαδοχικές φυσικές καταστροφές– και Λέσβος – κοινωνικό θέμα/ μεταναστευτικό Ροδόπη, Εβρος – πολύ χαμηλά εισοδήματα κατοίκων Παραδείγματα προς αποφυγή
Επιστρέφοντας στο θέμα της λάθος επικρατούσας αντίληψης για τη φέρουσα ικανότητα ανάπτυξης, η κ. Γκεμιτζή δίνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περιοχή της Κρήτης, όπου, παρά την κρίσιμη κατάσταση των υδάτινων πόρων, θεωρείται ότι υπάρχει τρόπος να υποστηριχθεί περαιτέρω ανάπτυξη.
Οπως εξηγεί η ίδια: «Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου προβλέπεται ότι θα εξυπηρετεί 12-15 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο. Ομως δεν αναρωτηθήκαμε αν υπάρχουν οι διαθέσιμοι πόροι για να υποστηρίξουν τέτοιο τουριστικό ρεύμα και ταυτόχρονα να μην υπάρξει σημαντική υποβάθμιση ή κατάρρευση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και της πολιτισμικής κληρονομιάς του νησιού».
Οσο για τα νησιά του Αιγαίου, αυτά, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, αποτελούν ειδική περίπτωση όπου θα πρέπει να εξεταστούν εξειδικευμένα μέτρα για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς είναι περιορισμένα σε έκταση και φυσικούς πόρους και αντιμετωπίζουν την πρόκληση της μαζικής τουριστικής ανάπτυξης που απειλεί να αλλοιώσει τον φυσικό τους χαρακτήρα. Οπως σημειώνει η καθηγήτρια: «Εδώ θα πρέπει άμεσα να εξεταστούν λύσεις για τον έλεγχο των τουριστικών ρευμάτων και την αντίστοιχη κατανάλωση των πόρων, όπως π.χ. επιβολή ανώτατου αριθμού επισκεπτών σε ευαίσθητες περιοχές, επιβολή ειδικού φόρου στους επισκέπτες, επιβολή ιδιαίτερα αυστηρών όρων δόμησης και επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον και προώθηση μόνο των πραγματικά βιώσιμων επενδύσεων ανάπτυξης που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες. Η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να αποτελέσει προορισμό για τουρισμό του γκολφ ή για τουρισμό της πισίνας».


Περισσότερα...

  0




Αρθρογραφία

Η Βιέννη είναι ξανά η πιο βιώσιμη πόλη στον κόσμο για το 2024-Η λίστα με τις υπόλοιπες

Ιούλιος 25

GTnews


Όμορφη, ιστορική, γραφική και καλλιεργημένη, η πρωτεύουσα της Αυστρίας, Βιέννη είναι ξανά και για το 2024, η πιο βιώσιμη πόλη στον κόσμο ανάμεσα σε 173 πρωτεύουσες, που περιλαμβάνονται στον ετήσιο δείκτη Global Liveability Index του Economist.
Η διατήρηση της πόλης στην πρώτη θέση φαίνεται να είναι αδιαπραγμάτευτη, με το 2024 να σηματοδοτεί την ένατη φορά από τις τελευταίες 11 εκθέσεις του δείκτη που καταλαμβάνει την πρώτη θέση. Το μεγαλύτερο μέρος της φετινής πρώτης δεκάδας παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητο από το 2023, αν και υπήρξε αλλαγή στην τύχη μιας ή δύο πόλεων που είτε ανέβηκαν ψηλότερα στην κατάταξη είτε υποχώρησαν.
Μια αξιοσημείωτη αλλαγή είναι η κυριαρχία κυρίως των δυτικοευρωπαϊκών πόλεων, οι οποίες καταλαμβάνουν και τις τρεις πρώτες θέσεις και έχουν τέσσερις θέσεις στο σύνολο στην κορυφή του πίνακα. Η συνολική κατάταξη κάθε πόλης καθορίζεται από τον μέσο όρο των βαθμολογιών από το 100 σε πέντε διαφορετικές κατηγορίες: σταθερότητα, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και υποδομές.
Στην κατηγορία της σταθερότητας λαμβάνονται υπόψη η απειλή της τρομοκρατίας, τα περιστατικά εμφύλιων ταραχών και τα επίπεδα εγκληματικότητας. Στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση, εξετάζεται η ποιότητα και η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών. Για τις υποδομές, αξιολογούνται οι δημόσιες συγκοινωνίες, οι δρόμοι, οι συγκοινωνιακές συνδέσεις, η στέγαση και οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Η μέση βαθμολογία φέτος αυξήθηκε σε 76,1 στα 100, χάρη στις καταγεγραμμένες βελτιώσεις σε τομείς όπως η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, η σταθερότητα ήταν η μόνη αξιοσημείωτη κατηγορία στην οποία οι βαθμολογίες έπεσαν κάθετα. Εκτός από τις διαμαρτυρίες στην Ευρώπη με επίκεντρο τη μετανάστευση και τη γεωργία, καθώς και τις εμφύλιες ταραχές και τους πολέμους σε άλλα μέρη του κόσμου, η συνεχιζόμενη κρίση του κόστους ζωής συνεχίζει να πιέζει. Ο πληθωρισμός αναφέρθηκε ως η κύρια αιτία για την κρίση στέγασης σε αρκετές από τις πόλεις της κατάταξης, συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας και του Καναδά, όπου η διαθεσιμότητα ενοικιαζόμενων κατοικιών είναι χαμηλή και το κόστος αγοράς ακινήτων είναι στα ύψη.
Η δυτική Ευρώπη παραμένει επίσης η πιο βιώσιμη περιοχή στον κόσμο, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση σε τέσσερις από τις πέντε κατηγορίες. Στην κατάταξη φέτος περιλαμβάνονται 30 εντυπωσιακές δυτικοευρωπαϊκές πόλεις, οι οποίες συγκέντρωσαν συνολική μέση βαθμολογία 92 στα 100. Ωστόσο, η συνολική βαθμολογία της περιοχής έχει υποχωρήσει από πέρυσι λόγω της αυξανόμενης αστάθειας σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ιρλανδία, οι οποίες έχουν συγκλονιστεί από διαδηλώσεις, σημειώνει η έρευνα του Economist. Η μεγαλύτερη βελτίωση σε όλες τις περιφέρειες σημειώθηκε στην τέταρτη θέση της Ανατολικής Ευρώπης, με βάση τις βαθμολογίες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης. Μεταξύ των μεγαλύτερων εκπλήξεων, στην κατάταξη περιλαμβάνεται η Βουδαπέστη, η οποία έλαβε βαθμολογία 92 και ανέβηκε επτά θέσεις, στην 32η. Το Βελιγράδι και το Βουκουρέστι (και τα δύο με βαθμολογία 74,5) ανέβηκαν έξι και πέντε θέσεις αντίστοιχα και βρίσκονται από κοινού στην 94η θέση.
Όσον αφορά εκείνες που σημείωσαν τις χειρότερες μειώσεις, οκτώ πόλεις στη δυτική Ευρώπη έκαναν βουτιά στον πίνακα. Το Δουβλίνο σημείωσε την πιο απότομη πτώση, πέφτοντας επτά θέσεις στην 39η θέση. Οι γερμανικές πόλεις είδαν γενικά τις χειρότερες διολισθήσεις, με το Μόναχο να υποχωρεί έξι θέσεις και να βρίσκεται στην 27η θέση από κοινού με το Αμβούργο, που έπεσε πέντε θέσεις. Η Στουτγκάρδη, το Βερολίνο και το Ντίσελντορφ έπεσαν χαμηλότερα στον πίνακα, όπως και οι Βρυξέλλες και η Βαρκελώνη.
Τη μεγαλύτερη πτώση κατέγραψε το Τελ Αβίβ, το οποίο κατρακύλησε 20 θέσεις από την 92η στην 112η, λόγω χαμηλότερης βαθμολογίας στη σταθερότητα λόγω των επιπτώσεων του πολέμου στη Γάζα, καθώς και χτυπημάτων στις κατηγορίες πολιτισμός και περιβάλλον και υποδομές.
Οι 10 πιο βιώσιμες πόλεις για το 2024
10. Όκλαντ, Νέα Ζηλανδία
9.Οσάκα, Ιαπωνία
8. Βανκούβερ, Καναδάς
7. Σίδνεϊ, Αυστραλία
6. Γενεύη, Ελβετία
5. Κάλγκαρι, Καναδάς
4. Μελβούρνη, Αυστραλία
3. Ζυρίχη, Ελβετία
2. Κοπεγχάγη, Δανία
1. Βιέννη, Αυστρία
Όσον αφορά την πρωτεύουσα της χώρας μας, την Αθήνα, οι επιδόσεις παραμένουν απογοητευτικές, αφού κατατάσσεται τελευταία στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και στον δυτικό κόσμο, με σκορ 75%, λίγο κάτω δηλαδή από τον μέσο όρο. Μάλιστα, η Αθήνα βρίσκεται σταθερά εκεί και με περίπου το ίδιο σκορ, από το 2014, όταν άρχισε να υπάρχει η λίστα του Economist.


Περισσότερα...

  3




Αρθρογραφία

Παγίδες και λύσεις για τροχόσπιτα και τροχοβίλες σε οικόπεδα

Ιούλιος 24

Engineer


Στο πολεοδομικό αλαλούμ που επικρατεί αυτή τη στιγμή στις εκτός σχεδίου περιοχές, όπου άλλες πολεοδομίες εξακολουθούν να εκδίδουν οικοδομικές άδειες και άλλες όχι, δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες που στρέφονται στα τροχόσπιτα και τις τροχοβίλες, ως μια εναλλακτική λύση, σε μια προσπάθεια να αξιοποιήσουν τις εκτάσεις που κατέχουν και να βάλουν φραγμό στην απαξίωση των περιουσιακών τους στοιχείων.
Την ίδια ώρα, δεκάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας εξακολουθούν να βλέπουν την περιουσία τους αναξιοποίητη, μια και εξακολουθεί να παραμένει «παγωμένη» μέχρι νεωτέρας η προσωρινή ρύθμιση (σ.σ.: η εφαρμογή της οποίας προβλέπεται έως το τέλος του 2025) για την εκτός σχεδίου δόμηση.
Αγνοούν πως απαιτείται οικοδομική άδεια
Αρκετοί από αυτούς τους ιδιοκτήτες ακινήτων  πιστεύουν ότι μπορούν να εγκαταστήσουν νόμιμα τα τροχόσπιτα και τις τροχοβίλες, χωρίς να απαιτείται  οικοδομική άδεια. Γιατί έχουν αυτή την εικόνα; Επειδή αυτές οι κατασκευές έχουν τον εξοπλισμό μιας κατοικίας, μεταφέρονται και τοποθετούνται πάνω στο έδαφος χωρίς να γίνονται οικοδομικές εργασίες με τη χρήση οικοδομικών υλικών, π.χ. οπλισμένο σκυρόδεμα, πλινθοδομές, τούβλα κ.λπ.
Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει, αφού σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία για κάθε κατασκευή που εδράζεται στο έδαφος απαιτείται οικοδομική άδεια. Κι αυτός είναι ο λόγος που οι ενδιαφερόμενοι πριν αγοράσουν και τοποθετήσουν στο ακίνητό τους οποιαδήποτε κατασκευή θα πρέπει να απευθύνονται σε μηχανικό, προκειμένου να διαπιστώσουν το νόμιμο ή μη του εγχειρήματός τους.
«ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια της τοπογράφου-πολεοδόμου μηχανικού Γραμματής Μπακλατσή παρουσιάζουν μέσα από 10  ερωτήσεις-απαντήσεις όλες τις πληροφορίες που πρέπει να έχουν υπόψη τους όσοι ενδιαφέρονται να τοποθετήσουν τροχόσπιτο ή τροχοβίλα στο ακίνητό τους, προκειμένου να αποφύγουν κυρώσεις σε βάρος τους.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη νόμιμη τοποθέτηση σε οικόπεδο/αγροτεμάχιο ενός τροχόσπιτου;
Επιτρέπεται η προσωρινή τοποθέτηση τροχόσπιτου που έχει σε ισχύ άδεια κυκλοφορίας από το υπουργείο Μεταφορών. Επιπλέον, φέρει αριθμό κυκλοφορίας και είναι ρυμουλκούμενο από ΙΧ αυτοκίνητο. Το τροχόσπιτο μπορεί να τοποθετηθεί σε ιδιόκτητο χώρο, αρκεί αυτός να μην είναι χαρακτηρισμένος αρχαιολογικός χώρος, αιγιαλός, παραλία ή δασική έκταση.
Τι πρέπει να προσέξουν οι ενδιαφερόμενοι;
Τα τροχόσπιτα θα πρέπει να είναι σε ρόδες και να έχουν σήμα κυκλοφορίας (κανονικά). Εάν είναι «γειωμένα», δηλαδή ακίνητα, τότε πρόκειται για υπέρβαση δόμησης.
Μπορεί να γίνει σύνδεση του τροχόσπιτου με τα δίκτυα ύδρευσης/ ηλεκτρισμού;
Τα τροχόσπιτα που δεν είναι κυκλοφορούντα οχήματα και ρυμουλκούμενα από ΙΧ αυτοκίνητα με αριθμό κυκλοφορίας του υπουργείου Μεταφορών, εφόσον  μετατρέπονται σε εγκαταστάσεις με μόνιμη εξάρτησή τους από το περιβάλλον στο οποίο εγκαθίστανται, και συνδέονται σταθερά με αυτό (π.χ. σταθερή σύνδεση με το έδαφος, κατασκευή βόθρου, σύνδεση με δίκτυα) ή εξυπηρετούν παραμονή ανθρώπων ή ζώων, εκτέλεση εργασίας ή άσκηση επαγγέλματος, αποθήκευση ή τοποθέτηση πραγμάτων, μηχανημάτων κ.λπ., για να εγκατασταθούν σε γήπεδο ή οικόπεδο, πρέπει να έχουν άδεια της αρμόδιας για την έκδοση οικοδομικής αδείας υπηρεσίας.
Μπορεί να βγει άδεια μικρής κλίμακας προκειμένου ο ενδιαφερόμενος που διαθέτει τροχόσπιτο να φτιάξει μια βάση από μπετόν, μια πέργκολα, μια περιτοίχιση ή έναν βόθρο;
Οχι. Οι κατασκευές όπως βάση από μπετόν, μαντρότοιχος, υπόστεγα, βόθρος κ.λπ. εμπίπτουν στις διατάξεις περί αυθαιρέτων.  Επιτρέπεται η κατασκευή πέργκολας χωρίς άδεια έως 50 τ.μ., όμως θα πρέπει να υπάρχει νόμιμη κατοικία μέσα στο οικόπεδο.
Επίσης η βάση από μπετόν δεν υπάγεται στις μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μέτρα από το φυσικό έδαφος με χρήση φυσικών ασύνδετων υλικών, που επιτρέπεται χωρίς οικοδομική άδεια από την πολεοδομική νομοθεσία. Το ίδιο και η περιτοίχιση από μπετόν. Ακόμα και για τον βόθρο και κάθε υπόγεια δεξαμενή απαιτείται οικοδομική άδεια.
Τι ισχύει για τις τροχοβίλες;
Ο όρος «τροχοβίλα ή τροχόσπιτο» δεν υπάρχει στην πολεοδομική νομοθεσία. Η τροχοβίλα είναι και αυτή μια ρυμουλκούμενη, τροχήλατη κατασκευή την οποία διέπουν όλοι οι νόμοι και οι ρυθμίσεις του υπουργείου Μεταφορών περί ρυμουλκουμένων. Εκεί υπάγεται και από εκεί ελέγχεται.
Θα πρέπει να κατέχει τον δικό της αριθμό πινακίδας, να έχει ρόδες ώστε να μπορεί να σταθμεύσει σε κάθε ιδιόκτητο οικόπεδο (με σχετική άδεια στάθμευσης) και να μετακινείται εντός του οικοπέδου όταν αυτό ζητηθεί από την αρμόδια Aρχή.
Σε καμία περίπτωση όμως η τροχοβίλα δεν χαρακτηρίζεται οικία και δεν μπορεί να ρευματοδοτηθεί (ακόμα κι αν τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά αντί της σύνδεσης με τη ΔΕΗ) ή να υδροδοτηθεί νόμιμα.
Εάν συνδεθεί σταθερά επί του εδάφους (αφαιρέσουμε τροχούς ή συνδέσουμε αποχέτευση κ.τ.λ.), τότε θεωρείται σταθερή δόμηση και ελέγχεται από τα πολεοδομικά όργανα. Οτιδήποτε δεν είναι τροχόσπιτο με άδεια του υπουργείου Μεταφορών θεωρείται σταθερό και θέλει οικοδομική άδεια (σ.σ.: εγκύκλιος 34/1988).
Μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια για τροχοβίλα;
Οχι. Γιατί οτιδήποτε δεν είναι τροχόσπιτο με άδεια του υπουργείου Μεταφορών θεωρείται σταθερό και θέλει οικοδομική άδεια. Ωστόσο η τροχοβίλα δεν υπάγεται στην κατηγορία των προκατασκευασμένων κατοικιών, για τις οποίες μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις.
Γιατί η Πολεοδομία δεν δίνει οικοδομική άδεια για τροχοβίλα;
Με βάση τον ΝΟΚ, κατασκευή θεωρείται  κάθε ασφαλές τεχνικό έργο το οποίο έχει συγκεκριμένες προδιαγραφές για τη στατικότατα, την υγιεινή, τη μόνωση, τα υλικά κ.ά., σύμφωνα με τον ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό των κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).
Η τροχοβίλα δεν καλύπτει αυτούς τους κανονισμούς διότι είναι μια ελαφριά κατασκευή. Συνήθως κατασκευάζεται με ξύλινο ή μεταλλικό σκελετό. Για την εσωτερική τοιχοποιία κυρίως τοποθετείται γυψοσανίδα, ενώ εξωτερικά εφαρμόζονται είτε τύπος ξύλου, που επιχρίζεται με σοβά, είτε φύλλα αλουμινίου.
Τελικά τι ακριβώς είναι η τροχοβίλα;
Τροχοβίλα είναι οίκημα που βρίσκεται πάνω σε τροχούς, δηλαδή σε ρόδες, ενώ συχνά αποκαλείται και «μετακινούμενο σπίτι». Το ότι βρίσκεται όμως πάνω σε τροχούς δεν σημαίνει πως πρόκειται για ένα είδος τροχόσπιτου που χρησιμοποιείται για ταξίδια, ούτε βεβαίως αποτελεί μεταφορικό μέσο. Αντιθέτως, αποτελεί σταθερή και μόνιμη λύση για τη διαμονή ανθρώπων.
Σε όλη την Ευρώπη επιτρέπονται οι τροχοβίλες. Γιατί απαγορεύονται στην Ελλάδα;
Διότι ο σχεδιασμός των κτιρίων παίρνει υπόψη τις συνθήκες διαβίωσης, τις καιρικές συνθήκες, τη σεισμικότητα της κάθε περιοχής. Επειδή οι κατασκευές αυτές έχουν μεγάλη ζήτηση στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, κατασκευάζονται με τα δικά τους πρότυπα που δεν ισχύουν στην Ελλάδα.
Πολλοί κατασκευαστές/προμηθευτές διαφημίζουν στο Διαδίκτυο τροχοβίλες που δεν χρειάζονται, όπως λένε, να έχουν οικοδομική άδεια. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Πράγματι, υπάρχουν πολλές τέτοιου τύπου εισαγόμενες κατασκευές, οι οποίες συνοδεύονται μάλιστα και από τα χαρτιά εισαγωγής και άλλα πιστοποιητικά για τον τρόπο κατασκευής τους. Προσοχή όμως! Οταν τοποθετηθούν στο οικόπεδο και συνδεθούν με αποχέτευση και ύδρευση, χαρακτηρίζονται αυθαίρετη δόμηση και ελέγχονται από τα πολεοδομικά όργανα.


Περισσότερα...

  3




Αρθρογραφία

Γ. Ευριπιώτης: “ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ή ΧωροΑταξία 1983-23”

Ιούλιος 22

tetris


Διαβάστε παρακάτω την εισήγηση του κ. Γιώργου Ευριπιώτη, Αρχιτέκτονα Πολεοδόμου Χωροτάκτη, στην ενδιαφέρουσα ημερίδα που έλαβε χώρα στο Ευγενίδειο ίδρυμα με πρωτοβουλία του κ. Δημητριάδη -Ευγενίδη με θέμα τις επεμβάσεις στο τοπίο στην Σίφνο και τις Κυκλάδες:
ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ή ΧωροΑταξία 1983-23
Διάγουμε την τέταρτη δεκαετία από την έναρξη της ΕΠΑ. Η μεγαλειώδης αυτή συστράτευση του Αντώνη Τρίτση αποτέλεσε την πρώτη φορά που η πολιτεία τόλμησε να περάσει από την επιχειρηματική στην επιχειρησιακή χωροταξία. Δηλαδή από τη στείρα πανεπιστημιακή θεωρητική θεώρηση στην πρακτική εφαρμογή …. επι εδάφους .
Ήμουν τυχερός που αφιερώνοντας ζωτικό μέρος της ζωής μου, συντόνισα ως επικεφαλής χωροτάκτης διεπιστημονικής ομάδας, αυτή την χωροταξική επέμβαση στις Κυκλάδες. Οργώσαμε τον κυκλαδικό χώρο, με ενημέρωση (πλέον των 170 συναντήσεων), με ενεργοποίηση τοπικών ομάδων εργασίας, εκλαΐκευση του νόμου, σχεδίαση του κυκλαδικού χώρου και δυστυχώς μετά από αυτή την επίπονη προσπάθεια ήλθε ένα στυγνό στοπ μετά επαίνων από την τότε πολιτική ηγεσία.
Και έτσι, ενώ το τόλμημα πέρασε στην ιστορία, στην δε πράξη επήλθε το αντίθετο αποτέλεσμα από το προσδοκώμενο. Ωθήσαμε άθελα τους κατοίκους να οικοδομήσουν …. σε χώρο, που θα είχε διασωθεί, εάν δεν υπήρχε η προτεινόμενη Χωροταξική διαχείριση αυτού. Στη συνέχεια, τριάντα χρόνια σύγχυσης και ασάφειας, όπου η πολιτεία ήταν παντελώς απούσα. Νομοθετώντας αποσπασματικά και αντιφατικά.
Και φθάνουμε πλέον στην τρέχουσα περίοδο, όπου λανσάρονται τοπικά Πολεοδομικά σχέδια ένα συνονθύλευμα πολεοδομικού + χωροταξικού σχεδιασμού μέσω μαζικής ανάθεσης σε παραγοντικά γραφεία με δήθεν ταχείες διαδικασίες και παράλληλα με αυτά, εφαρμόζεται η επικίνδυνη θεσμοθέτηση των ΕΣΧΑΣΕ, όπου το μέτρο διαμορφώνεται αναλόγως των απαιτήσεων….του πελάτη.
Δηλαδή το απόλυτο αλαλούμ. Οι Κυκλάδες Ισπανοποιούνται!
Δεν ξεχνάμε βέβαια τις διακηρύξεις του πρ. Υπουργού ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ο οποίος ανακοίνωνε θριαμβευτικά τη μείωση της εκτός σχεδίου δόμησης από 200 σε…. 186 μ2… εδώ γελάμε !
Όταν παράλληλα είχαμε τα μπόνους των υποσκάφων και τη λαιμαργία των ΕΣΧΑΣΕ ….βλέπε τη δήθεν πράσινη ανάπτυξη της Αστυπάλαιας με πρόσφατη πρόταση δόμησης 25000μ2 σε σπιτάκια σε πλήρη διάταξη.
Η σύγχρονη Αρχιτεκτονική στις Κυκλάδες
Εικοσαετία 60 – 80
Ο αθηναϊκός μιμητισμός εισέβαλε στις στάσιμες Κυκλάδες κυρίως από Κυκλαδίτες εργολάβους των Αθηνών, που αναπαρήγαγαν τα αθηναϊκά πρότυπα στους ιδίους τόπους τους. Έτσι το Γαλάτσι ήλθε στη Νάξο, Πάρο, Τήνο…Τότε το υπουργείο Οικισμού στην προσπάθειά του να σώσει τους οικισμούς επέβαλε κυκλαδικά πρότυπα, όπως περιστεριώνες, καμάρες , σαμάρια με τραπεζοειδείς γωνιακές απολήξεις……. Και έτσι δημιουργήθηκε μια τυποποιημένη fake κυκλαδίτικη δόμηση.
Μέσω όλων αυτών διαμορφώθηκαν – αλλοιώθηκαν – διαχρονικά οι κυκλαδικοί οικισμοί και κυρίως τα επίνεια αυτών. Και βέβαια μην ξεχνάμε τα μπόνους ορόφων της Χούντας. Δείγματα αυτών των πολυώροφων κτηρίων βρίσκουμε στην Τήνο, Νάξο, Πάρο, Σύρο, Κύθνο….
Αυτό επαναλαμβάνεται δυστυχώς και σήμερα με τα μπόνους του ΓΟΚ. Τι ιστορία και αυτή!
Δεκαετία 90-2000
Αρχίζει η άναρχη υπερδόμηση υπό το φόβο που προξένησε η χωροταξική πολιτική της ΕΠΑ . Κτίζουμε άνευ σχεδιασμού για να σώσουμε τα οικόπεδά μας και είναι λογικό. Στις Κυκλάδες η ιδιοκτησία είναι ιστορικά πατρογονική.
Δεκαετία 2000-2015
Ήλθαν τα ευνοϊκά δάνεια και η εικονική ανάπτυξη, όπου δομούνται τα πάντα, κτίσματα υπό μορφή τραίνου με διώροφα μεθ’ υπογείου, διαμερισματάκια εν σειρά. Στη συνέχεια ,δε ,όπως διαφάνηκε, πολλά από αυτά κατέληξαν στις τράπεζες………με τις γνωστές συνέπειες. Και έτσι φθάσαμε στην οικονομική κρίση, όπου οι Κυκλάδες επιτέλους ανέπνευσαν! Αλλά για λίγο!
Δεκαετία 2020
Τώρα πλέον στην τρέχουσα δεκαετία η οικονομία επανακάμπτει δειλά. Οι επενδυτές βλέπουν την Κυκλαδίτικη γη, ως El Dorado και αγοράζουν ό,τι πωλείται. Η αρχιτεκτονική, αφού δοκίμασε τα πάντα, στρέφεται στη διεθνή…..μοντερνιά και διεθνοποίηση του προϊόντος, τη διακοσμητική μποχο-ποίηση με πρωτοπόρο την Αντίπαρο, Μύκονο, Κέα,…Ευτυχώς ορισμένα νησιά αντιστέκονται και βέβαια υπάρχουν και εξαίσια κτίσματα ως εξαιρέσεις. Οι Κυκλάδες χάνουν τον έμμετρο κυβισμό τους, την αρμονία και την ένταξη της δομημένης οντότητας στο περιβάλλον και το κλίμα τους.
Και δε φθάνουν όλα αυτά
Έρχεται και το εφεύρημα με το μπόνους των υποσκάφων, όπου πλέον εμφανίζονται άχαρες επιμήκεις κατασκευές (πρόσφατα κατατέθηκε σε ΣΑ μελέτη μήκους όψης πλέον των 100 μ), κατασκευές με τζαμαρίες που λαμπυρίζουν κατά τη δύση ή την ανατολή και σφαγιάζουν βάναυσα το κυκλαδίτικο ανάγλυφο και την αρμονία.
Τώρα είναι μάλλον αργά .. αλλά
Θα πρέπει όλοι εμείς να συλλογιστούμε, οι δε αποφασίζοντες να δράσουν άμεσα, αν και παρατηρείται ανησυχητική απραγία.
Οι Κυκλάδες, σπυριάζουν επικίνδυνα,
τα αυτοκίνητα είναι πλέον περισσότερα των κατοίκων,
Χάνεται η κλίμακα,
Εμφανίζεται η προκατασκευή,
Χάνεται η μοναδικότητα …. και το brand name. Αλλοιώνεται το ανάγλυφο,
Χάνεται η μικροκαλλιέργεια,
Χάνεται η κοινωνική εγγύτητα, εμφανίζεται η εγκληματικότητα Εκλείπει το νερό, οι μονάδες υγείας είναι υποτυπώδεις,
Τα απορρίμματα και τα απόβλητα διογκώνονται,
Τα φωτοβολταϊκά ……διαλύουν ό,τι έχει απομείνει.
Και κυρίως εκλείπουν οι γηγενείς…… με ότι αυτό συνεπάγεται !!
Γιώργος Ευριπιώτης


Περισσότερα...

  0