Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    419 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Διώρυγα του Ξέρξη: Στη Χαλκιδική το μεγαλύτερο τεχνικό έργο που έγινε στην αρχαιότητα

      GTnews

      Η διώρυγα του Ξέρξη στη Χαλκιδική είναι το μεγαλύτερο τεχνικό έργο που έγινε κατά την αρχαιότητα. Την περίοδο των Μηδικών Πολένων και ειδικότερα το 480 π.Χ., σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο βασιλιάς των Περσών Ξέρξης ήθελε να οδηγήσει τον μεγάλο στόλο του από την Άκανθο στη Θέρμη (όπως ονομαζόταν τότε η Θεσσαλονίκη), αποφεύγοντας όμως τον επικίνδυνο περίπλου του Άθωνα. Κι αυτό γιατί ήθελε να αποφύγει την τύχη που είχε ο στόλος του Μαρδόνιου μια δεκαετία πριν, οπότε και καταστράφηκε. Ετσι, ο Ξέρξης διέταξε και άνοιξαν μια διώρυγα που εκτεινόταν από τα σημερινά Νέα Ρόδα μέχρι την Τρυπητή και συνέδεε τον κόλπο της Ιερισσού με τον Σιγγιτικό κόλπο, όπου βρισκόταν οι πόλεις Ασσα, Πίλωρος, Σίγγος και Σάρτη που ήταν ήδη υποταγμένες στους Πέρσες.
      Ο βασιλιάς της Περσιας, Ξέρξης
        Οι αμφισβητήσεις γύρω από την διώρυγα
      Η διώρυγα, αν και αναφερόταν από τον Ηρόδοτο, ο οποίος μάλιστα περιέγραψε με σχετική λεπτομέρεια τις διαστάσεις της, αλλά και τον έγκριτο αρχαίο ιστορικό Θουκυδίδη, εν τούτοις έγινε αντικείμενο αμφισβήτησης από τους ιστορικούς στο πρόσφατο και απώτερο παρελθόν.
      Η βασικότερη αμφισβήτηση προήλθε από τον Δημήτριο τον Σκήψιο, ο οποίος παρατήρησε ότι στη μια άκρη της αρχαίας διώρυγας υπήρχε σκληρό πέτρωμα, αδύνατο να εκσκαφθεί την εποχή της διάνοιξης, γεγονός που τον οδήγησε στο να πιθανολογήσει την ύπαρξη διολκού στο σημείο αυτό.
      Γενικά η υπόθεση της διολκού, όπως και στην αρχαία Κόρινθο, υποστηρίχθηκε και από μερικούς άλλους συγγραφείς. Σύμφωνα με την περιγραφή του Ηρόδοτου, το μεγάλο τεχνικό έργο ο Ξέρξης το ανέθεσε στους Αρταχαίη και Βούβαρο. Εκτιμάται ότι ο θηριώδης Αρταχαίης, ο οποίος ήταν Αχαιμενίδης, ξεπερνούσε όλους τους Πέρσες στο ανάστημα έχοντας ύψος σχεδόν 2,5 μέτρα και στεντόρεια φωνή. Ομως, λίγο πριν τελειώσει η διώρυγα αρρώστησε βαριά και πέθανε, κάτι που ο Ξέρξης θεώρησε κακό οιωνό. Ο Αρταχαίης τάφηκε στην Ακανθο με μεγάλες τιμές.
      Η διώρυγα σήμερα είναι θαμμένη. Εχει εντοπιστεί ανάμεσα στα χωριά Νέα Ρόδα και Τρυπητή και το τοπίο μεταξύ των χωριών σε τίποτα δεν θυμίζει την αρχαία τεράστια κατασκευή, αν εξαιρέσει κανείς μια μικρή κοιλάδα στο κέντρο του ισθμού.
       
      Τα χαρακτηριστικά της διώρυγας
      Η διώρυγα έχει μήκος 2 χιλιόμετρα και πλάτος 30 μέτρα. Το μέγιστο βάθος της υπολογίζεται στα 15 μέτρα. Είναι ορατή από μεγάλο ύψος, αφού το σημείο έχει υποστεί καθίζηση.
      Το 2008 έγιναν έρευνες από Βρετανούς και Ελληνες μηχανικούς που έδειξαν την ακριβή της θέση και τις διαστάσεις της και κατέρριψαν τη θεωρία της διολκού.
      Ειδικότερα, με πρωτοβουλία της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής πραγματοποιήθηκαν έρευνες στην περιοχή,  που περιελάμβαναν την πραγματοποίηση γεωφυσικών διασκοπήσεων, γεωτρήσεις με ιζηματολογική ανάλυση των δειγμάτων τους, καθώς και τοπογραφική αποτύπωση της διώρυγας.
      Τα αποτελέσματα από τις γεωφυσικές έρευνες της σεισμικής τομογραφίας και της σεισμικής ανάκλασης υψηλής ευκρίνειας περιέγραψαν με σαφήνεια την μορφολογία της θαμμένης διώρυγας και έδωσαν αρκετές πληροφορίες σχετικά με τις διαστάσεις της. Στην Εικόνα 10 φαίνεται ένα παράδειγμα από τις τομές της σεισμικής ανάκλασης υψηλής ευκρίνειας και στην εικόνα 11 η διαδικασία της επεξεργασίας που ακολουθήθηκε.
      Εικόνα 10. Παράδειγμα σεισμικής τομής ανάκλασης υψηλής ευκρίνειας (Karastathis et al. 2001) Εικόνα 11. Παράδειγμα από την επεξεργασία των σεισμικών δεδομένων ανάκλασης
      Στην εικόνα 12 φαίνονται δύο τομές σεισμικής τομογραφίας του καναλιού όπως προέκυψαν από επεξεργασία των δεδομένων με τον αλγόριθμο Rayinvr (Zelt, C.A., Smith, R.B., 1992. Seismic traveltime inversion for 2-D crustal velocity structure. Geophys. J. Int. 108, 16–34).
      Εικόνα 12. Δύο παραδείγματα τομών σεισμικής τομογραφίας Εικόνα 12. Δύο παραδείγματα τομών σεισμικής τομογραφίας
       
      Στην εικόνα 13 φαίνεται η κάλυψη του καναλιού από τις σεισμικές ακτίνες.
      Εικόνα 13
       
      Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διώρυγα εγκαταλείφθηκε μετά την διάνοιξή της, γι’ αυτό δεν υπάρχουν υπολείμματα κτιρίων γύρω της. Η όλη επιχείρηση του Ξέρξη μοιάζει, μάλλον, με προσπάθεια εντυπωσιασμού και επίδειξης δυνάμεως στους τότε κατοίκους της Χαλκιδικής.
      Σύμφωνα με την αρχαιολόγο Ιουλία Βοκοτοπούλου, η διώρυγα όχι μόνο διανοίχτηκε, αλλά και χρησιμοποιήθηκε. Παρά τη φυσική επιχωμάτωσή της, στο στενότερο σημείο του Ισθμού διαφαίνεται κατά τόπους ένα μεγάλο χαντάκι. Πρόβλακας, άλλωστε, ονομάζεται στην παραλία των Νέων Ρόδων το σημείο όπου άρχιζε η διώρυγα. Εκεί διακρίνονται αρχαίοι τοίχοι μέσα στη θάλασσα.
      Πηγή – πληροφορίες: Δήμος Αριστοτέλη, Ερευνητικό πρόγραμμα: Η Διώρυγα του Ξέρξη / Περίοδος (1991 – 2001)
      Η περιοχή της διώρυγας σε βίντεο
       
      Περισσότερα...

      1815 • 1

    2. Αρθρογραφία

      Προς κατεδάφιση δεκάδες κτίρια του αθηναϊκού μοντερνισμού

      Didonis

      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων που έχει εκδώσει η Πολεοδομία Αθηνών καταγράφονται δεκάδες κατοικίες και κτίρια του ελληνικού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού που έγιναν μπάζα οικοδομικών υλικών την τελευταία τριετία ή θα γίνουν το προσεχές διάστημα. Πίσω από τη ραγδαία αύξηση των κατεδαφίσεων βρίσκονται παλιές και νέες παθογένειες που ταλαιπωρούν τα ιστορικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
      Στον κατάλογο με τις άδειες κατεδαφίσεων του δήμου Αθηναίων που έχει στα χέρια της η LiFO αποτυπώνονται οι πιο πρόσφατες απώλειες του ελληνικού μοντερνισμού και όχι μόνο. Κτίρια της δεκαετίας του 1920 και του 1930 με νεοκλασικίζοντα και εκλεκτικιστικά στοιχεία και κατοικίες του μοντέρνου κινήματος, που αποτελούν και τα τελευταία ίχνη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξαφανίζονται από τους δρόμους της Αθήνας.
      Η πόλη φαίνεται να χάνει σημαντικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της λόγω της μεγάλης αύξησης αυτών των κατεδαφίσεων και της παράλληλης ραγδαίας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία είναι κυρίως προσανατολισμένη στην ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, τα οποία, ως επί το πλείστον, προορίζονται για τουριστική εκμετάλλευση.
      Οι ιδιοκτήτες, με δέλεαρ τους υψηλούς συντελεστές δόμησης και το κέρδος που θα έχουν από τα πανύψηλα κτίρια που μπορούν να χτιστούν στις μικρές διώροφες ή τριώροφες κατοικίες τους, λόγω του bonus δόμησης σε ύψος ορόφων που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός, προχωρούν σε αθρόες κατεδαφίσεις, μας λένε πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες που ασχολούνται εντατικά με το ζήτημα.
      Η Αθήνα, υπό την πίεση των απαιτήσεων της αγοράς ακινήτων, αποκτά νέα, θηριώδη κτίρια. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δική του ερμηνεία στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπουν ρητά ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με περιορισμούς για τα ύψη των κτιρίων, αυτά υπερισχύουν των οικοδομικών κανονισμών και των bonus δόμησης. Τέτοια ειδικά διατάγματα ισχύουν, όπως μας λένε αρχιτέκτονες, ακόμα και για την περιοχή των Αμπελοκήπων ή τα Πατήσια. «Ωστόσο, το υπουργείο, με μια σειρά ασαφών υπουργικών αποφάσεών του τον τελευταίο χρόνο, προσπαθεί να παρακάμψει τις αποφάσεις του ΣτΕ, πετώντας στην ουσία το μπαλάκι της ευθύνης στους δήμους. Οι δήμοι καλούνται να βγάζουν άδειες επιλέγοντας αν θα εφαρμόσουν την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή τις δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου», λένε.  
      Ο μόνος δήμος που κατάφερε εξαίρεση από τα «ευεργετήματα» των bonus δόμησης για επιπλέον τετραγωνικά και ύψος είναι ο δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού με σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε πριν από μερικούς μήνες σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών. Προηγήθηκε η ομόφωνη απόφαση του δήμου που είχε εναντιωθεί σφοδρά στις διατάξεις του κανονισμού, ο οποίος προβλέπει αυτά τα bonuς. Στην ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καταγράφεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων αυτών στην περιοχή δεν προστατεύουν «το περιβάλλον, τον οικιστικό ιστό και τη φέρουσα ικανότητα της πόλης».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Πρόκλου 18 κατεδαφίστηκε πριν από μερικούς μήνες.
       
      Οι κατεδαφίσεις στις γειτονιές της Αθήνας
      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων της πολεοδομίας Αθηνών η LiFO εντόπισε μικρά διάσπαρτα κτίρια και κατοικίες της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στον Νέο Κόσμο, στο Παγκράτι, στα Πατήσια, στην Κυψέλη. Αναζητώντας την ταυτότητα των κτιρίων αυτών, βρήκε ότι κάποια από αυτά έχουν καταγραφεί στην έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (EΛΛET) που φέρει τον τίτλο «Αθηναϊκές κατοικίες του Μοντέρνου Κινήματος». Έχουν επίσης καταγραφεί και ταυτοποιηθεί από τη MONUMENTA, την οργάνωση που ασχολείται με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Η MONUMENTA εντόπισε και κατέγραψε 11.500 κτίρια της περιόδου 1830-1940 που βρίσκονται στα επτά δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας.

      Ειρήνη Γρατσία
      Η αύξηση των κατεδαφίσεων φαίνεται να ανεβάζει στροφές την τελευταία τριετία, δηλαδή την περίοδο που στην πόλη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα επενδυτικό ράλι κυρίως τουριστικών επιχειρήσεων. Η Ειρήνη Γρατσία, αρχαιολόγος και συντονίστρια της MONUMENTA, εξηγεί στη LiFO ότι «τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κατεδαφίσεων των κτιρίων που χτίστηκαν πριν και μετά τον πόλεμο, ειδικά τις δεκαετίες 1920 και 1930. Πρόκειται κυρίως για ισόγειες και διώροφες κατοικίες, εκλεκτικιστικές και του Μοντέρνου Κινήματος, που αντικαθίστανται από πολυώροφες πολυκατοικίες. Αμπελόκηποι, Κουκάκι, Παγκράτι, Κυπριάδη, Νέος Κόσμος, χάνουν πολλά από τα κτίριά τους, αλλά και η Κηφισιά, το Ψυχικό, η Νέα Σμύρνη, ο Πειραιάς και βέβαια η Θεσσαλονίκη», λέει.

      Ελένη Μαΐστρου
      «Η κληρονομιά του μοντέρνου προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη, μάλιστα στη Γαλλία υπάρχει νομοθετική διάταξη που χαρακτηρίζει διατηρητέα και κτίρια που μόλις έχουν χτιστεί, εφόσον είναι αξιόλογα», λέει η Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι μπορεί στην Ελλάδα και τα δύο αρμόδια υπουργεία, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, να κηρύσσουν διατηρητέα αξιόλογα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος, ωστόσο θέτει το εξής ερώτημα: «Υπάρχει στα μέλη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής η απαιτούμενη ευαισθησία να μη δίνουν εύκολα άδεια κατεδάφισης στα σημαντικά αυτά κτίρια που αποτελούν σημαντικό τμήμα της ιστορίας μας;».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 63 δεν υπάρχει πια.
       
      Ναι μεν, αλλά…

      Δημήτρης Ξυνομηλάκης
      Για να δοθεί άδεια κατεδάφισης σε κτίρια που είναι προ του 1955, προηγείται έλεγχος από τα αρχιτεκτονικά συμβούλια, τα οποία είναι γνωμοδοτικά όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος και λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα, εξηγεί στη LiFO ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ/ΠΕΑ). Μας εξηγεί ότι τα συμβούλια αυτά «είναι ανεξάρτητα όργανα και τα μέλη τους απαρτίζονται από αρχιτέκτονες που κατά τεκμήριο έχουν την επιστημονική γνώση και την παιδεία να κρίνουν τι απόφαση θα πάρουν», λέει.
      Ο κ. Ξυνομηλάκης υποστηρίζει ότι οι άδειες κατεδάφισης δεν προχωράνε ακόμη και αν ένα μόνο μέλος αυτού του συμβουλίου διαφωνήσει. Το ζήτημα, όπως λέει, παραπέμπεται στο Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο για να ληφθεί η τελική απόφαση. Ωστόσο, θέτει ένα θέμα ως προς το κατά πόσο όλα τα κτίρια του Μεσοπολέμου πρέπει και μπορούν να διατηρηθούν, βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις: «Προφανώς, για κτίρια του Μεσοπολέμου με αξιόλογα στοιχεία και χαρακτηριστικά η άποψη είναι πως, ναι, πρέπει να τα διατηρούμε. Όμως ένα κτίριο του Μεσοπολέμου χωρίς ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία, που είναι εγκλωβισμένο ανάμεσα σε οκταώροφες πολυκατοικίες, από τη στιγμή, μάλιστα, που δεν είναι κραυγαλέο ή σπάνιο δείγμα της εποχής εκείνης, δεν δημιουργεί ένα σύνολο ούτε παραπέμπει σε κάτι, είναι ξεκομμένο σε μια περιοχή που έχει αποστειρωθεί, ενδέχεται να μην επιτελεί τον σκοπό της διατήρησής του, επομένως δεν θα έπρεπε να υποστηρίζεται η διατήρησή του», λέει.
      Οι κατεδαφίσεις ως «ιστορικό χαρακτηριστικό» της Αθήνας 

      Κωνσταντίνος Τσιαμπάος
      Μιλώντας με τον Κωνσταντίνο Τσιαμπάο, αναπληρωτή καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, για τον αν θα πρέπει να διατηρηθούν τα πάντα ή όχι από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, μας λέει ότι «έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο, λόγω της ανάπτυξης και του μεγάλου κέρδους που αποφέρουν οι επενδύσεις σε ακίνητα και νέες κατασκευές να μη μένει τίποτα όρθιο». Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Σαφώς αλλάζει η φυσιογνωμία της πόλης, με την έννοια ότι χάνεται η ιστορία της, χάνεται η μνήμη της όλο και περισσότερο, όλο και πιο έντονα. Θα φτάσουμε να έχουμε μια πόλη η οποία θα έχει ένα ιστορικό βάθος εξήντα ετών, γιατί δεν έχει θα μείνει τίποτε άλλο».
      Ο Κωνσταντίνος Τσιαμπάος υποστηρίζει ότι ένα διαχρονικό πρόβλημα της Αθήνας είναι «πως γενικά είναι μια πόλη που δημιουργήθηκε μέσα από κατεδαφίσεις. Τα πρώτα κτίρια που έγιναν στη θέση των νεοκλασικών του 19ου αιώνα ήταν αυτές οι κατασκευές της δεκαετίας του ’30. Άρα, τώρα έρχεται η σειρά των κτιρίων που κατά κάποιον τρόπο αντικατέστησαν τα νεοκλασικά να αντικατασταθούν από νέες κατασκευές. Και ενώ μιλάμε για τη νεοκλασική Αθήνα που χάσαμε, σήμερα ερχόμαστε και συνεχίζουμε την ίδια τακτική, αντί να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος».
      Ο Μεσοπόλεμος, όπως εξηγεί ο κ. Τσιαμπάος, έχει να επιδείξει «σημαντικά κτίρια γνωστών αρχιτεκτόνων με πολύ υψηλή ποιότητα κατασκευής, υλικών και τεχνικών». Υποστηρίζει ότι «διεθνώς η αρχιτεκτονική έχει στραφεί προς την αποκατάσταση και την επιδιόρθωση, σε αυτό που λέμε αδόκιμα ανακαίνιση, και όχι στις νέες κατασκευές». Η διάσωση της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας λέει ότι είναι «επιβεβλημένη όχι μόνο για λόγους ιστορικούς ή αισθητικούς αλλά και για λόγους που συνδέονται με την επιβίωση της πόλης. Για λόγους βιωσιμότητας, για λόγους οικονομίας, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει. «Με τις συνθήκες που επικρατούν στις πόλεις διεθνώς και σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση επικρατεί ορθώς η τάση να αποκαθιστούμε, να επιδιορθώνουμε και να κρατάμε αυτές τις κατασκευές που ήδη έχουμε». Είναι μια τάση που υιοθετεί και η Ελλάδα, όπως λέει, ενώ θεωρεί ενθαρρυντικό το γεγονός ότι «η συλλογική αντίληψη της κοινωνίας έχει καλύτερη γνώση της ανάγκης προστασίας των κτιρίων αυτών». 
       
        Facebook Twitter Κατοικία στην οδό Δαμάρεως 135 που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      Διπλή καταστροφή
      Το κύμα κατεδαφίσεων έχει συμπαρασύρει και κτίρια του 1950 της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, κατά την οποία είχαμε έργα σπουδαίων αρχιτεκτόνων, περισσότερο ή λιγότερο γνωστών. Η Ειρήνη Φρεζάδου, αρχιτέκτων-πολεοδόμος και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΛΕΤ, υποστηρίζει ότι οι κατεδαφίσεις αυτές δημιουργούν διπλή καταστροφή. Από τη μια «σβήνεται η πολύτιμη μνήμη της πόλης καθώς, εξαφανίζονται τα αρχιτεκτονικά δείγματα μιας ολόκληρης εποχής» και από την άλλη δημιουργούνται στην Αθήνα θηριώδεις κατασκευές που θέτουν σε δοκιμασία τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ήδη δύσκολης καθημερινότητάς μας: «Την τυπολογία των κτιρίων αυτών, από τα πιο εμβληματικά έως τα πιο ταπεινά, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που διαμόρφωναν τις όψεις των δρόμων, το πτυχωτό πρόσωπο της πόλης, τα erker για φωτισμό και ηλιασμό, τις στρογγυλές γωνίες όπου διαθλάται μαλακά το φως, τα τεκμήρια της παλιάς μαστοριάς και τόσα άλλα που αποτελούν τη μοναδική ιδιοπροσωπία μιας πόλης που φαίνεται να χάνεται οριστικά», λέει με πικρία. 

      Ειρήνη Φρεζάδου
      Το δίπολο της καταστροφής αυτής για την αρχιτέκτονα συμπληρώνεται «από τις θηριώδεις οκταώροφες και δεκαώροφες κατασκευές που θα αντικαταστήσουν τα μονώροφα, διώροφα, τριώροφα κτίρια. Βασικό εργαλείο για τις νέες αυτές κατασκευές», όπως ισχυρίζεται, είναι «οι υψηλοί συντελεστές δόμησης στην Αθήνα και λόγω του ισχύοντος οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), ειδικά του περιβαλλοντοκτόνου άρθρου 10 που προβλέπει τα bonus σε συντελεστές δόμησης και ύψη».
      Η κ. Φρεζάδου υποστηρίζει ότι θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη πολεοδομική επιβάρυνση στην πόλη, η οποία θα φέρει «ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας ζωής με τη δραματική μείωση του ηλιασμού και αερισμού –ιδιαίτερα των χαμηλότερων ορόφων των κτιρίων–, με την κυκλοφοριακή ασφυξία, την υπερβάλλουσα ρύπανση και την επιβάρυνση των δικτύων κοινής ωφελείας». Το γεγονός ότι οι λιγοστοί «θύλακες χαμηλής δόμησης εξαφανίζονται ραγδαία», μαζί με το πολύτιμο λιγοστό πράσινο στην πόλη, θα επιτείνει το φαινόμενο της αστικής θερμονησίδας, το οποίο «σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή θα μετατραπεί από αβάσταχτο, που είναι σήμερα, σε φονικό!».
       
        Κτίριο στην οδό Ουμπλιανής που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      «Έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων»
      Η κ. Γρατσία ισχυρίζεται ότι ήδη «έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων» και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος, χρειάζεται άμεση αντίδραση: «Θεωρούμε ότι ο αρχιτεκτονικός πλούτος του Μεσοπολέμου είναι σε μεγάλο κίνδυνο και η πολιτεία θα πρέπει να θεσπίσει κίνητρα για τους ιδιοκτήτες, να επεκτείνει τα χρονικά όρια της προστασίας των νεότερων κτιρίων, να εξετάσει το θέμα των συντελεστών δόμησης, να ενημερώσει για την αξία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς».
      Η επέκταση των χρονικών ορίων προστασίας των νεότερων μνημείων που προτείνει η κ. Γρατσία κρίνεται αναγκαία, ούτως ώστε να προστατευτούν ως νεότερα τα μνημεία και τα κτίρια του Μεσοπολέμου, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει με αρκετά από αυτά γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της ηλικίας. Τα κτίρια που εξετάζονται σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού με στόχευση την κήρυξη τους ως νεότερων μνημείων και εν συνεχεία τη διατήρησή τους είναι αυτά που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 100 ετών. Παράλληλα, όμως, πολλοί ιδιοκτήτες, θέλοντας να αποφύγουν τον βραχνά της προστασίας, καθώς δεν δίνονται κίνητρα για να αποκατασταθούν αυτά τα κτίρια, θέλουν να προλάβουν να γκρεμίσουν τις ιδιοκτησίες τους, για να μην ενταχθούν τα ακίνητά τους σε καθεστώς προστασίας. Πολλές από τις κατοικίες και τα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος πλησιάζουν το όριο αυτό, γι’ αυτό αυξάνονται ραγδαία οι κατεδαφίσεις: «Οι υψηλοί συντελεστές δόμησης που ισχύουν, με βάση τους οποίους οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών μπορούν να χτίσουν παραπάνω από αυτό που έχουν, και η έλλειψη οικονομικής στήριξης από την πλευρά του κράτους είναι δύο από τις βασικές αιτίες των κατεδαφίσεων», λέει η κ. Μαΐστρου. Αναφέρει ότι «η ευθύνη της πολιτείας είναι πολύ μεγάλη γιατί εκκρεμεί τόσα χρόνια το πρόγραμμα “Διατηρώ” και εκκρεμεί επίσης η μεταφορά του συντελεστή δόμησης, η οποία ίσχυσε για λίγο ‒ τη χρησιμοποίησαν λάθος και τώρα καταργήθηκε. Τώρα έχουν μεταφέρει την επίλυση του ζητήματος στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια», λέει.
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 65 έχει πάρει άδεια για κατεδάφιση.
       
      Μια πονεμένη ιστορία
      Η μεταφορά του συντελεστή δόμησης είναι μια πονεμένη ιστορία και συζητείται επί δεκαετίες. Αφορά ακίνητα στα οποία ο ιδιοκτήτης δεν επιτρέπεται να αξιοποιήσει ολόκληρο τον συντελεστή που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητό του. Με τον τελευταίο νόμο ο ιδιοκτήτης ενός διατηρητέου θα μπορεί να εκδώσει τίτλο μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Με αυτόν τον τίτλο θα έχει το δικαίωμα να μεταφέρει τον υπόλοιπο συντελεστή του ακινήτου του. Ωστόσο, το ζήτημα παραμένει βαλτωμένο και μετατέθηκε για αργότερα, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πολεοδομικής μεταρρύθμισης και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, μέσω των οποίων θα δημιουργηθούν ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης. Επειδή η ελληνική πολιτεία πειραματίζεται με το θέμα από τη δεκαετία του ’80, πολλοί ιδιοκτήτες έμειναν ξεκρέμαστοι, καθώς δεν μπόρεσαν ποτέ να μετατρέψουν αυτούς τους τίτλους μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα, όταν το μέτρο είχε εφαρμοστεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολεοδόμων που γνωρίζουν το ζήτημα, έχουν εκδοθεί κατά το παρελθόν τίτλοι που αντιστοιχούν σε περίπου 480.000 τ.µ., με την αξία τους να ανέρχεται κατά προσέγγιση στα 190 εκατ. ευρώ.
      Φρένο στα ύψη
      «Για να σταματήσει η ανεύθυνη, συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης που αποτελεί τον βασικό λόγο των αθρόων κατεδαφίσεων», όπως λέει η κ. Φρεζάδου, πρέπει να δοθεί λύση από το υπουργείο Περιβάλλοντος: «Θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση του ΝΟΚ προς το ηπιότερο». Η αρχιτέκτονας υποστηρίζει ότι πρέπει «να καταργηθεί επίσης άμεσα το περιβαλλοντοκτόνο άρθρο 10 του ΝΟΚ που αφορά bonus στα ύψη». Αλλά και από πλευράς του δήμου Αθηναίων, όπως λέει, «θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι χρήσεις γης και οι συντελεστές δόμησης προς το ηπιότερο και να αξιοποιηθεί το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα για χρήση κοινωνικής κατοικίας». Για την αρχιτέκτονα η συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης είναι αναντίστοιχη τόσο προς την υφιστάμενη γεωμετρία της πόλης (πλάτος δρόμων προς ύψος κτιρίων) όσο και προς τη φέρουσα ικανότητα εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας από το υπάρχον οδικό δίκτυο».
       
        Facebook Twitter Για το κτίριο στην οδό Κορδάτου 24 έχει βγει άδεια κατεδάφισης αλλά δεν έχει γκρεμιστεί ακόμα.
       
      Μια ανοιχτή συζήτηση
      Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει η LiFO, στο υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ανοίξει η συζήτηση για τα ύψη και τα bonus δόμησης του Οικοδομικού Κανονισμού, η εφαρμογή των οποίων σε κάποιες περιοχές έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών που έβαλε πάγο πριν από μερικούς μήνες στην κατασκευή πολυώροφης πολυκατοικίας στους Αμπελόκηπους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα ο υφυπουργός Νίκος Ταγαράς, με τις υπουργικές αποφάσεις που υπέγραψε, όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, έχει ταχθεί υπέρ των διατάξεων του ΝΟΚ. Οι διατάξεις αυτές ευνοούν τον τεχνικό κόσμο, ο οποίος θεωρεί ότι οποιαδήποτε αλλαγή προφανώς θα επηρεάσει την κατασκευαστική δραστηριότητα. Παρά τις όποιες ερμηνείες επιχείρησε το ΥΠΕΝ, το ζήτημα σήμερα παραμένει ανοιχτό. Επειδή υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που ανά πάσα στιγμή μπορούν να μπλοκάρουν οικοδομικές άδειες κτιρίων τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι συζήτηση για τα ύψη στο ΥΠΕΝ και με συμμετοχή φορέων η οποία θα επικεντρωθεί στα επίμαχα άρθρα του ΝΟΚ έχει μόλις ξεκινήσει.
      Οι κατεδαφίσεις κτιρίων που μπορεί να έχουν ιστορική αξία για την πόλη είναι ένα κεφάλαιο ανοιχτό και αποτελούν κομμάτι ενός σύνθετου και ευρύτερου ζητήματος που αφορά τα πολεοδομικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της πόλης, τα οποία επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και νοηματοδοτούν τη μνήμη και την ταυτότητά της. 
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Ηρώνδα 6 στο Παγκράτι πριν την κατεδάφιση...
       
       
         

      πηγή lifo.gr
      Περισσότερα...

      1806 • 0

    3. Αρθρογραφία

      Η πορεία των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα από το 1950 ως σήμερα

      Engineer

      άρθρο από τους Ιωάννη Στεφανάκο τ. Επίκ. Καθηγητή ΕΜΠ και  Κωνσταντίνο Νικητόπουλο ΟΜΕΚ Α.Ε.
      Η πορεία των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία της ΔΕΗ. Στις 20 Ιουλίου 1950 υπογράφτηκε σύμβαση μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της αμερικανικής εταιρείας EBASCO, με την οποία η τελευταία αναλάμβανε την ανάπτυξη και τη λειτουργία εθνικού συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Στις 7 Αυγούστου 1950 ιδρύθηκε η ΔΕΗ. Κατευθυντήριος άξονας ήταν η παραγωγή φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας για τη στήριξη της αστικής ανάπτυξης και του εκβιομηχανισμού της χώρας.
      Πριν από την ίδρυση της ΔΕΗ είχαν τεθεί σε λειτουργία πολύ μικρά Υδροηλεκτρικά Εργοστάσια την περίοδο 1927 – 1931, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος περίπου 6MW. Το πρώτο ενεργειακό πρόγραμμα εκπονήθηκε την περίοδο 1951-1955 από την EBASCO -η οποία είχε αναλάβει την ευθύνη οργάνωσης και λειτουργίας της ΔΕΗ, με κεφάλαια προερχόμενα από το Σχέδιο Μάρσαλ και τις ιταλικές πολεμικές αποζημιώσεις. Τα έργα του πρώτου προγράμματος περιλάμβαναν τον ατμοηλεκτρικό σταθμό Αλιβερίου, τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς Λούρου, Άγρα και Λάδωνα, καθώς και την κατασκευή γραμμών μεταφοράς για τη διασύνδεση όλων αυτών των σταθμών.
      Με το δεύτερο ενεργειακό πρόγραμμα που εκπόνησε η ελληνική πλέον διοίκηση της ΔΕΗ, μετά τη λήξη της σύμβασης με την Ebasco το καλοκαίρι του 1955, οριστικοποιήθηκε η οργάνωση και η μορφή της εκμετάλλευσης της παραγωγής και της διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, τέθηκαν σε λειτουργία ο ατμοηλεκτρικός σταθμός Πτολεμαΐδας και ο υδροηλεκτρικός σταθμός Ταυρωπού. Μέχρι το 1960, μέσα σε μια δεκαετία λειτουργίας της ΔΕΗ, εκτός από τα θερμοηλεκτρικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια παραγωγής, κατασκευάστηκαν χιλιάδες χιλιόμετρα γραμμών μεταφοράς και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και πλήθος υποσταθμών μετασχηματισμού του ρεύματος.
      Την περίοδο 1950 – 1975 κατασκευάστηκαν οκτώ (8) Μεγάλοι Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί ήτοι: Άγρας, Λάδωνας, Λούρος, Ταυρωπός/Πλαστήρας, Κρεμαστά, Καστράκι, Εδεσσαίος και Πολύφυτο, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.410 MW.
      Την περίοδο 1976 έως και 1996 κατασκευάστηκαν επιπλέον 8 μεγάλοι και 3 μικροί ΥΗΣ ήτοι: Πουρνάρι Ι και ΙΙ, Σφηκιά, Ασώματα, Στράτος Ι και ΙΙ, Πηγές Αώου, Θησαυρός, Πλατανόβρυση, Γκιώνα και Μακροχώρι, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.630 MW, στους οποίους περιλαμβάνονται και δύο αναστρέψιμοι Αντλητικοί Σταθμοί, η Σφηκιά και ο Θησαυρός.
      Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται σχηματικά η ταχύτατη ανάπτυξη των μεγάλων ΥΗΕ, ιδιαίτερα κατά την 30ετία 1960-1990 από τη ΔΕΗ. Η μεγάλη κάμψη άρχισε από το 1997, μετά την ολοκλήρωση της ένταξης στο σύστημα των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων του Νέστου (Θησαυρός και Πλατανόβρυση).
      Έκτοτε λόγω των άστοχων, λίαν επιεικώς, ενεργειών των διοικήσεων της ΔΕH και παρά τις επίμονες εισηγήσεις των Στελεχών των Υδροηλεκτρικών Έργων, το μόνο μεγάλο ΥΗΕ που εντάχθηκε στο σύστημα είναι αυτό του Ιλαρίωνα το 2013, με τα μακροπρόθεσμα ιδιαίτερα δυσμενή αποτελέσματα που ζούμε σήμερα, λόγω της πλήρους επικράτησης του εισαγόμενου φυσικού αερίου.

      Η προσθήκη εγκατεστημένης ισχύος των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα
      Πρόσωπο κλειδί και πρωτοπόρος για την ανάπτυξη των Υδροηλεκτρικών Έργων στην Ελλάδα υπήρξε ο αείμνηστος Σταύρος Νικολάου (1920-2003). Διετέλεσε πρώτος Καθηγητής στο ΕΜΠ στην Έδρα των Υδραυλικών – Υδροδυναμικών Έργων ΙΙ, την περίοδο 1969-1982.
      Ο καθηγητής Νικολάου υπήρξε απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών και μετέπειτα του ΕΜΠ στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής. Στη συνέχεια μετέβη στην Αμερική, όπου έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο περίφημο για την εποχή του Ινστιτούτο Προκεχωρημένων Υδροδυναμικών Ερευνών της Iowa (στο οποίο στη συνέχεια, ως καθηγητής, απέστειλε με έμμεση μεγάλη οικονομική ενίσχυση (υποτροφίες) έναν μικρό αριθμό σπουδαστών του, – μεταξύ των οποίων και ο δεύτερος συγγραφέας του παρόντος άρθρου – και εξειδικεύτηκε στη μελέτη και την κατασκευή φραγμάτων και υδροηλεκτρικών έργων. Επέστρεψε στην Ελλάδα περί το 1960, ως στέλεχος στην κατασκευή του φράγματος Κρεμαστών, (κατασκευαστής του υπόψη έργου η εταιρία Keiser Eng. & Contractors και μελετητής η εταιρεία ECI).
      Ακολούθως (1969) εξελέγη καθηγητής του ΕΜΠ και ενέταξε στη διδασκαλία του τα ειδικά μαθήματα που αφορούσαν το σχεδιασμό των Υδροηλεκτρικών Έργων. Εισήγαγε αμέσως τους σπουδαστές του στη γιγαντιαία κλίμακα των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων, η δε παρακολούθηση απαιτούσε υψηλών απαιτήσεων συνδυαστική γνώση των κυριότερων κατευθύνσεων της Σχολής των Πολιτικών Μηχανικών (Υδραυλικά, Γεωτεχνικά, Δομοστατικά).
      Πως αλλιώς από γιγαντιαία θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η κλίμακα των Υδροηλεκτρικών Έργων, όταν παρουσιάζουν τεχνικά χαρακτηριστικά όπως ο όγκος των 12 εκ. m3 επιχωμάτων του φράγματος Θησαυρού, (ισοδύναμου κόστους με τα επιχώματα του Αυτοκινητόδρομου της Ιόνιας Οδού μήκους 190 χιλιομέτρων), τα 10km σηράγγων του φράγματος Πηγών Αώου και μάλιστα διαμέτρου έως 7,0m, ο υπόγειος σταθμός παραγωγής του φράγματος Στράτου επιφάνειας κατόψεως 1.400 m2 και ύψους ισοδύναμου με δεκαεπταώροφη πολυκατοικία?
      Το 1972, ίδρυσε στη ΔΕΗ, με αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, το περίφημο Κλιμάκιο Μελέτης Υδροηλεκτρικών έργων (ΚΜΥ) με σκοπό τη μελέτη και την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων από Έλληνες μηχανικούς και Ελληνικές κατασκευαστικές Εταιρείες , δεδομένου ότι, μέχρι τότε, τόσο η μελέτη όσο και η κατασκευή αναλαμβάνονταν από μεγάλους Οίκους του εξωτερικού.
      Μέσα σε μόλις τρία (3) χρόνια, λόγω της πολύ ισχυρής προσωπικότητας, της εξαιρετικής ευφυίας, της απαράμιλλης τεχνικής συγκρότησης και της εντιμότητας του καθηγητή Νικολάου, όσο και τον ενθουσιασμό των νέων και λαμπρών μηχανικών που ο ίδιος ενέταξε στο δυναμικό του ΚΜΥ και της ΔΑΥΕ στη συνέχεια, άρχισε η κατασκευή του πρώτου ελληνικής κατασκευής Υδροηλεκτρικού Έργου, του φράγματος Πουρναρίου στον Άραχθο, το οποίο ολοκληρώθηκε και άρχισε να παράγει ενέργεια μέσα στον ελάχιστο χρόνο, για τα ελληνικά δεδομένα, των τεσσάρων (4) ετών. Ακολούθησε η μελέτη και η κατασκευή πολλών άλλων μεγάλων έργων (Σφηκιά & Ασώματα στον Αλιάκμονα, Στράτος στον Αχελώο, Πηγές Αώου κ.ά.).
      Ο καθηγητής Νικολάου, δημιούργησε ισχυρές ομάδες νέων Ελλήνων μηχανικών, κυρίως αποφοίτων του ΕΜΠ αλλά και μεγάλων Πολυτεχνείων του εξωτερικού. Οι νέοι αυτοί Μηχανικοί, ηλικίας 25-35 ετών !!!, οι οποίοι μελέτησαν και επέβλεψαν οι ίδιοι την κατασκευή των μεγάλων φραγμάτων της περιόδου από το 1972 και εντεύθεν, πλαισιώθηκαν από λίγους μόνον εμπειρογνώμονες διεθνούς κύρους και έτσι δημιουργήθηκε ένας μοναδικός πυρήνας τεχνογνωσίας στη χώρα, ο οποίος έδωσε ώθηση τόσο σε ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες όσο και σε έλληνες προμηθευτές, με αποτέλεσμα μια πρωτοφανή ανάπτυξη για τα δεδομένα της χώρας. Από την προσπάθεια αυτή δημιουργήθηκαν μόλις μέσα σε μια 20ετία Υδροηλεκτρικά Έργα Εγκατεστημένης Ισχύος 2.300MW περίπου.
      Αυτό το μοναδικό στην Ελλάδα τεχνολογικό επίτευγμα, το οποίο ελάχιστοι το γνωρίζουν σήμερα, κατέστη δυνατό διότι οι νέοι αυτοί Μηχανικοί έκαναν προσωπική τους ιδιοκτησία, για να μιλήσουμε με κοινωνιολογικούς όρους, τον στόχο της κατασκευής των μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων. Και με την ευφυία τους και τον ενθουσιασμό τους το επέτυχαν.
      Για λόγους συγκρίσεως, την μεν 10ετία του ’70 το τότε Υπουργείο Δημοσίων Έργων ησχολείτο κυρίως με έργα επαρχιακής οδοποιίας, τη δε δεκαετία του ’80 με κατασκευή πεζοδρομίων και πλατειών!!
      2.ΜΕΓΑΛΑ ΥΗΕ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ
      Από την ίδρυση του ΚΜΥ το 1972 και μετά, αναπτύχθηκαν τα έργα που περιγράφονται παρακάτω. Tα μεγέθη τους και η τεχνική που ακολουθήθηκε παραμένει εντυπωσιακή ακόμα και σήμερα. Τα έργα αυτά αποτέλεσαν την απαρχή εφαρμογής εξειδικευμένης τεχνογνωσίας στην Ελλάδα, ενώ αποτελούν πρωτοπορία με όρους μεγέθους, τεχνογνωσίας και ανταποδοτικότητας, συγκρινόμενα με οποιοδήποτε άλλο μεταγενέστερο εθνικό έργο υποδομής μέχρι και σήμερα.
      Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει σε δύο Υδροηλεκτρικά Έργα: του Θησαυρού και της Πλατανόβρυσης στον ποταμό Νέστο.
      Ο Θησαυρός είναι ένα από τα ψηλότερα φράγματα της Ευρώπης, με ύψος 175 m, μήκος 480m και όγκο 12 εκ. m3. Η παροχή του εκχειλιστή αγγίζει την εντυπωσιακή τιμή των 8.250 m3 /sec.
      Το δεύτερο σε μέγεθος υδροηλεκτρικό, αυτό της Πλατανόβρυσης, έχει ύψος 95 m και μήκος 270 m, κατασκευάστηκε δε από κυλίνδρούμενο σκυρόδεμα (RCC), πρωτοπόρα τεχνολογία για την Ελλάδα, με τη χρήση ιπτάμενης τέφρας ως τέταρτο συνθετικό στο μείγμα σκυροδέματος. Το πρωτοποριακό αυτό έργο σχεδιάστηκε από ομάδα υπό τη διεύθυνση του στελέχους της ΔΑΥΕ κας Γιούλας Τσικνάκου και νυν στελέχους του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και υλοποιήθηκε χάριν στις άοκνες προσπάθειές της, εν μέσω μάλιστα ισχυρών αντιδράσεων. Το έργο έτυχε παγκόσμιας αναγνώρισης, λόγω του υψηλού ποσοστού τέφρας και αναφέρεται σε όλα τα Διεθνή Συνέδρια. Τον Απρίλιο του 2007 εγκρίθηκαν οι Εθνικές Προδιαγραφές χρήσης τέφρας, ως πρόσμικτο στο σκυρόδεμα (ΦΕΚ 551-18.04.2007).
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΡΑΧΘΟΣ
      Πουρνάρι
      Το Πουρνάρι στον π. Άραχθο, απέχει 4km από την πόλη της Άρτας και τέθηκε σε λειτουργία το 1981. Έχει εγκατεστημένη ισχύ 300 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 437 GWh. Διαθέτει χωμάτινο φράγμα ύψους 102 m με μήκος στέψης 580 m και όγκο φράγματος 9 εκ. m3 με υπερχειλιστή από σκυρόδεμα και σταθμό παραγωγής τεσσάρων (4) μονάδων.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 730 εκ. m3 και η επιφάνεια κατάκλυσης 20,6 km2.

      Πουρνάρι ΙΙ
      Το υδροηλεκτρικό έργο Πουρνάρι ΙΙ κατασκευάστηκε κατάντη του ΥΗΣ Πουρναρίου και τέθηκε σε λειτουργία το 2000 με εγκατεστημένη ισχύ 32 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 52 GWh
      Λειτουργεί ως αναρρυθμιστικός ταμιευτήρας, εξασφαλίζοντας τη συνεχή ροή του νερού στην κοίτη και τις εκβολές του ποταμού Αράχθου, καθ’ όλο το έτος, συμβάλλοντας στην ορθολογική και αποτελεσματική αξιοποίηση των αρδευτικών δικτύων της περιοχής.
      Το έργο αποτελείται από χωμάτινο φράγμα στην αριστερή όχθη, μήκους περί τα 2km και ύψους περί τα 15m και από υπερπηδητό φράγμα σκυροδέματος για τη διόδευση των πλημμυρικών παροχών, μήκους 130m.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 4,5 εκ. m3 και η επιφάνειά του 0,65 km2.
      Στο κτήριο του Σταθμού Παραγωγής στεγάζονται τρείς μονάδες.
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΩΟΣ
      Πηγές Αώου
      Ο ΥΗΣ των Πηγών Αώου απέχει 45 km από τα Ιωάννινα και 20 χλμ. βορειοδυτικά του Μετσόβου. Εκτρέπει μικρό μέρος των νερών του ποταμού Αώου προς τον Άραχθο. Τέθηκε σε λειτουργία το 1990 με εγκατεστημένη ισχύ 210 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 205 GWh. Το κυρίως φράγμα (3 εκ. m3) και το βοηθητικό (500.000 m3) είναι στο οροπέδιο Πολιτσών. Υπάρχουν πέντε (5) ακόμη αυχενικά φράγματα.
      Η στέψη των φραγμάτων βρίσκεται στο υψόμετρο 1.349m, η μέγιστη στάθμη λειτουργίας στο υψόμετρο 1.343m, η ελάχιστη στάθμη λειτουργίας στο υψόμετρο 1.315m. Όλα τα παραπάνω φράγματα είναι χωμάτινα με εξωτερικές ζώνες από περιδοτίτη, φίλτρα από αμμοχάλικο και έναν κεντρικό αργιλικό πυρήνα.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 180 εκ. m3 και η επιφάνεια κατάκλυσης 11.5 km2.
      Το έργο έχει μεγάλα μήκη υπογείων σηράγγων, που υπερβαίνουν τα 10 km:
      Σήραγγα εκτροπής 650m
      Σύστημα προσαγωγής 4.080m
      Σήραγγα προσπέλασης σταθμού 1.625m
      Σήραγγα καλωδίων 850m
      Σήραγγα φυγής 2.900m
      Επίσης εντυπωσιακά είναι τα κτηριακά έργα:
      Ο υπόγειος σταθμός παραγωγής μήκους 65m, πλάτους 16m και ύψους 34,30m
      Ο θάλαμος βαλβίδων μήκους 39m, πλάτους 7m και ύψους 11m
      Ο θάλαμος μετασχηματιστών μήκους 31m, πλάτους 14m και ύψους 14m

      Για να γίνουν αντιληπτές από τον αναγνώστη οι διαστάσεις του σταθμού παραγωγής, σημειώνουμε ότι είναι ισοδύναμες με εξ’ ολοκλήρου υπόγεια δεκαώροφη πολυκατοικία εμβαδού κατόψεως 1.050 m2 !
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ
      Σφηκιά
      Ο ΥΗΣ Σφηκιάς βρίσκεται 25km νότια της πόλης της Βέροιας, τέθηκε σε λειτουργία το 1985, διαθέτει σταθμό με τρεις μονάδες και έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 315 MW (3 x 105 MW) και ετήσια παραγωγή ενέργειας 220 GWh.
      Ο ωφέλιμος όγκος του ταμιευτήρα είναι 18 εκ. m3 και η κατακλυζόμενη επιφάνεια είναι περίπου 4,3 km2. Η στάθμη του ταμιευτήρα κυμαίνεται από την ανώτατη στο υψόμετρο +146 έως την κατώτατη στο +141,8, με στάθμη πλημμύρας το +147.
      Η σήραγγα εκτροπής είναι επενδεδυμένη με σκυρόδεμα, με μήκος 490m και εσωτερική διάμετρο 7,5 m.
      Το φράγμα είναι λιθόρριπτο με κεντρικό αργιλικό πυρήνα και όγκο ίσο με 1,6 εκ. m3. Το ύψος του είναι 82 m, το μήκος του 220 m και το ελάχιστο πλάτος στη στέψη ίσο με 12 m. Διαθέτει δύο εκχειλιστές με τοξωτά θυροφράγματα διαστάσεων 7,2×9,0 m το καθένα, σήραγγα απαγωγής και έργο εκτόξευσης.
      Υπάρχουν τρεις υδροληψίες (μία για κάθε μονάδα) με κεκλιμένες εσχάρες στην είσοδο διαστάσεων 5,6×10,9 m.

      Αντίστοιχα, υπάρχουν και τρεις σήραγγες προσαγωγής (μία για κάθε μονάδα), με συνολικό μήκος της κάθε μίας ίσο με 161 m και εσωτερική διάμετρο 7,00 m.
      Ο Σταθμός Παραγωγής βρίσκεται στο αριστερό αντέρεισμα του φράγματος, είναι ημιυπαίθριος και σε αυτόν λειτουργούν οι τρεις αναστρέψιμες μονάδες κατακόρυφου άξονα, που επιτρέπουν στο σταθμό να λειτουργεί και ως αντλησιοταμιευτικός. Οι διαστάσεις του σταθμού είναι περίπου 85 m μήκος, 47 m πλάτος και 34 m ύψος. Ο σταθμός ισοδυναμεί με δωδεκαώροφη πολυκατοικία επιφανείας κατόψεως τεσσάρων (4) στρεμμάτων.
      Στο αριστερό αντέρεισμα επίσης βρίσκεται και ο εκκενωτής πυθμένα του έργου που είναι τύπου σήραγγας από σκυρόδεμα με εσωτερική διάμετρο 3,50 / 3,00 m και μήκος 310 m.

                                                                                                                               Φράγμα, Υδροληψίες και Σταθμός Παραγωγής ΥΗΕ Σφηκιάς
      Ασώματα
      Κατάντη του ΥΗΣ Σφηκιάς και 8 km περίπου νότια της Βέροιας, βρίσκεται ο ΥΗΣ Ασωμάτων, που τέθηκε σε λειτουργία το 1985, διαθέτει σταθμό με δύο μονάδες και έχει συνολική εγκατεστημένη ισχύ 110 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 134 GWh
      Ο ταμιευτήρας του έργου έχει χωρητικότητα 53 εκ. m3, ωφέλιμο όγκο 10 εκ. m3 και κατακλυζόμενη επιφάνεια 2,6 km2.
      Η στάθμη λειτουργίας κυμαίνεται από το υψόμετρο +81 έως το +85,5 με στάθμη πλημμύρας το +89.
      Η σήραγγα εκτροπής έχει μήκος 496 m και είναι πεταλοειδούς μορφής με διάμετρο 7,2 m / 8,5 m.
      Το φράγμα είναι χωμάτινο με κεντρικό πυρήνα, ύψους 52 m, μήκους 205 m, με πλάτος στέψης 15 m και όγκο 1,45 εκ. m3.
      Ο εκχειλιστής αποτελείται από τρία τοξωτά θυροφράγματα διαστάσεων 7 x 8 m το καθένα, σήραγγα απαγωγής και έργο εκτόξευσης.
      Το έργο διαθέτει δύο υδροληψίες (μία για κάθε μονάδα) με κεκλιμένες εσχάρες στην είσοδο διαστάσεων 4,8 x 9,3 m.
      Αντίστοιχα, υπάρχουν δύο σήραγγες προσαγωγής με χαλύβδινη επένδυση, μήκους 60 m και εσωτερικής διαμέτρου 6 m.
      O σταθμός παραγωγής είναι υπόγειος μήκους 54,70m, πλάτους 17,60m και ύψους 42m.
      Τέλος, ο εκκενωτής πυθμένα βρίσκεται εντός της σήραγγας εκτροπής.

      Ιλαρίωνας
      Βρίσκεται στο δήμο Κοζάνης, τέθηκε σε λειτουργία το 2012 και έχει εγκατεστημένη ισχύ 157MW από τις δύο μονάδες του σταθμού παραγωγής και ακόμα 4,2 MW από το ΜΥΗΣ Ιλαρίωνα που εκμεταλλεύεται την οικολογική παροχή στην έξοδο του εκκενωτή πυθμένα του φράγματος, η οποία τέθηκε σε λειτουργία το 2014.
      Η ετήσια παραγωγή ενέργειας είναι 270 GWh
      Το Υδροηλεκτρικό Έργο αποτελείται από χωμάτινο φράγμα ύψους 130m, μήκους 540 m, συνολικού όγκου 9 εκ. m3 περίπου και με ταμιευτήρα ωφέλιμης χωρητικότητας 400 εκ. m3 περίπου, που καλύπτει 22 km2, στους νομούς Κοζάνης και Γρεβενών.
      ΠΟΤΑΜΟΣ ΝΕΣΤΟΣ
      Θησαυρός
      Βρίσκεται σε απόσταση 60km από την πόλη της Δράμας κοντά στο χωριό Παρανέστι. Τέθηκε σε λειτουργία το 1997. Είναι ο δεύτερος αντλησιοταμιευτικός σταθμός στην Ελλάδα με εγκατεστημένη ισχύ 348 MW με τρεις μονάδες στο σταθμό παραγωγής, ο οποίος είναι υπόγειος μήκους 64m, πλάτους 22m και ύψους 44m.
      Η ετήσια παραγωγή ενέργειας είναι 507 GWh.
      Το φράγμα είναι το μεγαλύτερο λιθόρριπτο φράγμα της Ελλάδας και ένα από τα ψηλότερα γεωφράγματα της Ευρώπης με ύψος 175m, μήκος 480 m και όγκο 12 εκ. m3.
      Ο συνολικός όγκος του ταμιευτήρα είναι 705 εκ. m3 (ωφέλιμος τα περίπου 500 εκ.) και η επιφάνειά του είναι 20 km2.
      Το έργο διαθέτει επίσης εκχειλιστή, με θυροφράγματα στο έργο εισόδου, που αποτελείται από τρεις διώρυγες συνολικού καθαρού πλάτους 41m και μήκους περίπου 350m με έργο εκτόξευσης στον κατάντη τμήμα του.



      Πλατανόβρυση
      Κατάντη του ΥΗΣ Θησαυρού βρίσκεται ο ΥΗΣ Πλατανόβρυσης, ο οποίος τέθηκε σε λειτουργία το 1999, έχει εγκατεστημένη ισχύ 116 MW,ετήσια παραγωγή ενέργειας 278 GWh και λειτουργεί για να καλύπτει και ανάγκες άρδευσης.
      Το φράγμα είναι ύψους 95 m, μήκους 270 m με όγκο 450.000 m3 και κατασκευάστηκε από κυλινδρούμενο σκυρόδεμα (RCC), πρωτοπόρα τεχνολογία στην Ελλάδα, με τη χρήση ιπτάμενης τέφρας ως τέταρτο συνθετικό στο μείγμα σκυροδέματος.
      Οι ιπτάμενες τέφρες της περιοχής Πτολεμαΐδας, παραπροϊόντα της καύσης του λιγνίτη στους λιγνιτικούς σταθμούς, χαρακτηρίζονται από:
      Ανομοιογένεια στη σύστασή τους
      Υψηλή περιεκτικότητα (15%-35%) σε διαθέσιμο CaO.
      Αξιοσημείωτες υδραυλικές ιδιότητες και ταχεία ανάληψη αντοχών, ιδιαίτερα, αν προηγηθεί άλεση.
      Σύμφωνα με εξειδικευμένες μελέτες (κυρίως από την καθηγήτρια του ΑΠΘ κα Ιωάννα Παπαγιάννη) και τη συμμετοχή του Ειδικού Σύμβουλου Malcolm Dunstan, σχεδιάστηκε με επιμέλεια και αξιοπιστία η σύνθεση του μείγματος σκυροδέματος.
      Το μείγμα σκυροδέματος, σύμφωνα με το οποίο κατασκευάστηκε το έργο, περιείχε 50 kg/m3 τσιμέντο και 225 kg/m3 επεξεργασμένη τέφρα Πτολεμαΐδας, η οποία είχε υποστεί άλεση -υδρόλυση, σε ειδικό μύλο που κατασκευάστηκε στον λιγνιτικό Σταθμό Πτολεμαΐδας. Το φράγμα ολοκληρώθηκε το 1997, σε διάστημα 1,5 έτους (χρόνος ρεκόρ για το μέγεθός του) και ήταν το υψηλότερο αντίστοιχο της Ευρώπης.
      Η τέφρα, ως τέταρτο υλικό στο μείγμα σκυροδέματος, όχι στο κλίνκερ, υποκατέστησε το τσιμέντο κατά 80% και έδωσε την τεχνική λύση για την ομαλή ανάληψη αντοχών με ελεγχόμενη εξώθερμη αντίδραση του μείγματος σκυροδέματος, για την αποφυγή ρηγματώσεων, λόγω ανάπτυξης υψηλών θερμοκρασιών ενυδάτωσης.

      ΥΗΕ Πλατανόβρυσης
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 57 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 3.3 km2. Ο σταθμός παραγωγής βρίσκεται στον κατάντη πόδα του φράγματος καταλαμβάνοντας σχεδόν όλη την κοίτη, με διαστάσεις μήκους 82m, πλάτους 30m και ύψους περίπου 35m. Στην οροφή του βρίσκεται το έργο εκτόξευσης του υπερχειλιστή του φράγματος.


      ΠΟΤΑΜΟΣ ΑΧΕΛΩΟΣ
      Στράτος Ι και ΙΙ
      Σε συνέχεια των ΥΗΣ Κρεμαστών και ΥΗΣ Καστρακίου, επί του π. Αχελώου βρίσκεται το ΥΗE Στράτου Ι που τέθηκε σε λειτουργία το 1988 με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 156 MW και ετήσια παραγωγή ενέργειας 364 GWh.
      O σταθμός παραγωγής είναι υπόγειος μήκους 66,60m, πλάτους 21,10m και ύψους 48,60m. Για να γίνει αντιληπτό από τον αναγνώστη, το μέγεθος αυτό ισοδυναμεί με υπόγεια δεκαεπταώροφη πολυκατοικία εμβαδού κατόψεως 1.400m2!! Το φράγμα έχει ύψος 26 m, μήκος 1.900 m και όγκο 2,8 εκ. m3. Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 15 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 8,4 km2. Αργότερα κατασκευάστηκε το ΜΥΗΣ Στράτου ΙΙ που αξιοποιεί την οικολογική παροχή του ποταμού Αχελώου και τέθηκε σε ισχύ το 1989 με δύο μονάδες και ισχύ ίση με 6,3 MW.
      Μεσοχώρα
      Το φράγμα της Μεσοχώρας, ισχύος 160 MW, αποτελεί παράδειγμα μέγιστης αβελτηρίας για την Ελλάδα. Περιέργως συνδέθηκε με την πολυθρύλητη εκτροπή του Αχελώου και συγκέντρωσε τους ασκούς του Αιόλου, ενώ προφανώς θα μπορούσε να συνδράμει σημαντικά στο ελλειμματικό ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Το φράγμα είναι λιθόρριπτο με ανάντη πλάκα σκυροδέματος, ύψους 150m, μήκους στέψης 340 m και όγκο 5,3 εκ. m3. Ο εκχειλιστής, o Σταθμός Παραγωγής και οι λοιπές εγκαταστάσεις, είναι ολοκληρωμένες ήδη από το 2001 !!, αλλά δεν έχει πληρωθεί ο ταμιευτήρας ώστε να λειτουργήσει.
      Η συνολική χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 358 εκ. m3 και η επιφάνειά του είναι 7,8 km2. Το κτίριο του σταθμού είναι ημιυπαίθριο με διαστάσεις μήκους 95m, πλάτους 57m και ύψους 37m.
      Το έργο έχει τεράστιο κόστος και κάθε χρόνο υπάρχει απώλεια εσόδων για τη ΔΕΗ, της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ !!!

      ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
      Το παρόν άρθρο έρχεται να ενημερώσει τους νεότερους ότι η ανάπτυξη των Μεγάλων Υδροηλεκτρικών Έργων πολλαπλής σκοπιμότητας, είναι έργο εθνικής σημασίας, κάτι το οποίο δεν αντελήφθησαν οι διοικήσεις της ΔΕΗ από το 1996 και εντεύθεν. Επίσης και κυρίως αποσκοπεί να δείξει με τον πιο ισχυρό τρόπο πως μια λαμπρή ομάδα νέων μηχανικών του ΕΜΠ κατόρθωσε, εντός μιας εικοσαετίας περίπου, να δημιουργήσει ένα τεχνολογικό επίτευγμα το οποίο δεν έχει ξεπεραστεί ακόμα και σήμερα και το οποίο αποτελεί Εθνική Περιουσία.
      Μέσω της ανάπτυξης των Μεγάλων ΥΗΕ, επιτυγχάνεται η βέλτιστη διαχείριση ενός πολύτιμου πόρου. Επίσης λόγω του γεγονότος ότι τα έργα αυτά είναι υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, συμβάλλουν καθοριστικά στην ενεργοποίηση του τεχνικού και κατασκευαστικού δυναμικού της χώρας, περισσότερο από κάθε άλλο έργο υποδομής, λόγω της πολυπλοκότητάς τους.
      Στο Διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζεται διαχρονικά (περίοδος 1980-2020) ο καθοριστικός ρόλος των Υδροηλεκτρικών Έργων στην εξυπηρέτηση του Διασυνδεδεμένου Συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, συνδράμοντας σημαντικά στην απεξάρτηση της παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας από το πετρέλαιο.

      4. ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ: ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
      Επενδύοντας περί τα 6-7 δισ. ευρώ (~2.500 ευρώ / KW): ήτοι το 15% μόνον των άστοχων κατά την άποψη μας δαπανηθέντων ποσών για την οριζόντια και όχι στοχευμένη οικονομική ενίσχυση διαφόρων ομάδων κατά την περίοδο του COVID, τα οποία εν πολλοίς διοχετεύθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς και στην κατανάλωση:
      -Ολοκληρώνονται εικοσιπέντε (25) νέα μεγάλα Υδροηλεκτρικά Έργα.
      -Προστίθενται ~ 2.500 MW ισχύος αιχμής στο σύστημα (αύξηση 75%).
      -Παράγονται ~ 6.000 GWh ήπιας, ανανεώσιμης και εγχώριας πρόσθετης ενέργειας αιχμής (αύξηση 150%).
      -Προστίθενται 5.000 εκ. κυβικά μέτρα αποθήκης νερού (αύξηση 70%).
      -Ικανοποιείται ο στόχος του ΕΣΕΚ (31.12.2019) για ποσοστό παραγωγής από ΑΠΕ 61%, στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, μέχρι το 2030.
      -Βελτιώνεται η αντιπλημμυρική προστασία των κατάντη πεδινών περιοχών.
      -Θωρακίζεται η χώρα για την αντιμετώπιση παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας.
      -Βελτιώνεται η ενεργειακή μας αυτονομία.
      Περισσότερα...

      1787 • 0

    4. Αρθρογραφία

      Κατασκευές και 4η Βιομηχανική Επανάσταση

      AnnaD

      Εδώ και 7 χρόνια δραστηριοποιούμαι μέσω ενός Think Tank, το "ΔΙΚΤΥΟ για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη". Τα τελευταία 3 χρόνια ασχολούμαστε εντατικά με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και τις επιπτώσεις της σε κάθε τομέα και προσπαθούμε να αφυπνίσουμε την εγχώρια συζήτηση για αυτό το θέμα αυτό, ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα και η Ελλάδα για την νέα εποχή που ήδη ξεκίνησε.
      Σε αυτό το πλαίσιο κι αφού εξειδικεύουμε πια την συζήτηση κατά τομέα, δημοσιεύσαμε μόλις ένα ειδικό αφιέρωμα "Κατασκευές και 4η Βιομηχανική Επανάσταση"  με την συμμετοχή επιστημόνων και επαγγελματιών του κλάδου των κατασκευών, προκειμένου να ζωντανέψει η συζήτηση για το ψηφιακό μέλλον του συγκεκριμένου πολύ κρίσιμου για την Ελλάδα παραγωγικού τομέα αλλά και να βοηθήσει ώστε να γίνουν όσο το δυνατόν πιο κατανοητές και προσιτές σε κάθε ενδιαφερόμενο οι εξελίξεις.
      Τυχόν σχόλια, παρατηρήσεις ή διάθεση για επέκταση της συζήτησης κι επιπλέον δράσεις, ευπρόσδεκτα.
      Επισυνάπτεται το αφιέρωμα
      Άννα Διαμαντοπούλου
      Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ
      Πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ
      Πρ. Επίτροπος ΕΕ, πρ. Υπουργός
      CONSTRUCTION 4.0 - DIKTIO - final.pdf
      Περισσότερα...

      1786 • 1

    5. Αρθρογραφία

      Μία αποτύπωση των πυρκαγιών που έκαψαν τα δάση της Ελλάδας (2000-2018)

      Engineer

      Το ξημέρωμα της 13ης Αυγούστου 2019 ξεσπά πυρκαγιά στην κεντρική Εύβοια, στο δήμο Διρφύων – Μεσσαπίων που μέσα σε δύο εικοσιτετράωρα θα κάψει πάνω από 28.000 στρέμματα γης και θα εξελιχθεί σε μία ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή. Πάνω από 10.000 στρέμματα παρθένου δάσους στο όρος Δίρφη, που είχε ενταχθεί στο δίκτυο Natura, κάηκε ολοσχερώς ενώ εκκενώθηκαν προληπτικά τέσσερα χωριά.

      Για μία ακόμη χρονιά παρακολουθήσαμε την ιστορία να επαναλαμβάνεται και τον κρατικό μηχανισμό να αδυνατεί να προστατέψει τόσο τον φυσικό πλούτο, όσο και τις περιουσίες και τις ζωές των πολιτών της χώρας. Η φωτιά στην Εύβοια είναι η τελευταία πράξη ενός δράματος που εξελίσσεται δεκαετίες τώρα στην ελληνική φύση. Εξετάζοντας κανείς τα στοιχεία της πυροσβεστικής για τις δασικές πυρκαγιές των τελευταίων δύο δεκαετιών, καταλαβαίνει πως τα δάση της Ελλάδας καίγονται ξανά και ξανά και κανείς δεν ενδιαφέρεται. Για την ακρίβεια, τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα πως κατά περιόδους ο κρατικός μηχανισμός καταφέρνει να προστατέψει τις δασικές εκτάσεις από τις πυρκαγιές, ενώ σε κάποιες χρονιές επιδεικνύει εγκληματική αμέλεια.

      Σύμφωνα με τα ανοικτά δεδομένα δασικών συμβάντων που δημοσιεύει η πυροσβεστική υπηρεσία, από το 2000 έως και το 2018, 192.448 πυρκαγιές έκαψαν 8.495.260 στρέμματα γης. Η πυρκαγιά στο Μάτι της Αττικής, τον Ιούλιο του 2018, στοίχισε τη ζωή σε 102 ανθρώπους καθιστώντας την, τη δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά του 21ου αιώνα παγκοσμίως. Στη μακάβρια λίστα με τις θανατηφόρες πυρκαγιές στον κόσμο, η Ελλάδα καταλαμβάνει και την τρίτη θέση με τις φωτιές του 2007, όπου 77 άτομα έχασαν τη ζωή τους στις πρωτοφανείς πυρκαγιές εκείνης της χρονιάς. Σε έναν μόλις μήνα, τον Αύγουστο του 2007 κάηκαν 2.059.615 στρέμματα γης.

      Δορυφορική λήψη της περιοχής που κάηκε στην Εύβοια τον Αύγουστο του 2019, πριν και μετά την πυρκαγιά.
      Περιοχές που καίγονται ξανά και ξανά
      Πελοπόννησος, Εύβοια, Αττική και νησιά του Ιονίου είναι από τις πλέον επιβαρυμένες περιοχές της Ελλάδας.

      Από το 2000 έως και το 2018, κατά μέσο όρο ξεσπούν 10.100 πυρκαγιές κάθε χρόνο. Το 2001 είναι η χρονιά με τις περισσότερες φωτιές. Συνολικά, 15.303 πυρκαγιές ξέσπασαν το 2001, 12.980 το 2000, 12.035 το 2008 και 11.996 το 2007. Η χρονιές με τις λιγότερες πυρκαγιές είναι το 2014 με 6.834 πυρκαγιές και το 2018, που παρά το γεγονός ότι είναι η πιο φονική πυρκαγιά στην ιστορία της χώρας, εκείνη τη χρονιά εκδηλώθηκαν 8.006 συμβάντα.
      Η μέση έκταση που καίγεται κάθε χρόνο είναι 231.322 στρέμματα. Από την ανάλυση των δεδομένων, προκύπτει ότι το μετά το 2007, όπου κάηκαν 2.644.222 στρέμματα γης, η δεύτερη πιο καταστροφική χρονιά είναι το 2000 με 1.559.850 καμένα στρέμματα. Το 2012 και το 2009 κάηκαν περίπου μισό εκατομμύριο στρέμματα γης. Το 2002 κάηκαν 82.000 στρέμματα.
      Το χρονικό των πυρκαγιών της Ελλάδας
      Οι πιο καταστροφικές πυρκαγιές από το 2000 έως και το 2018 και οι παράγοντες που ευθύνονται για την ετοιμότητα ή μη του κρατικού μηχανισμού να αντιμετωπίσει κάθε χρόνο τις φωτιές.
      Κάθε σημείο στον χάρτη αντιστοιχεί σε μία πυρκαγιά που έκαψε έστω και ένα στρέμμα δάσους. Όσο πιο ανοικτό κίτρινο το χρώμα, τόσες περισσότερες πυρκαγιές έχουν εκδηλωθεί στη συγκεκριμένη περιοχή. Στον χάρτη αποτυπώνονται ταυτόχρονα οι πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί σε διάστημα περίπου τριών μηνών από το 2000 έως και το 2018. Πολλές πυρκαγιές έχουν χαρτογραφηθεί κατά προσέγγιση στον χάρτη και ενδέχεται να μην αποτυπώνουν το ακριβές σημείο που ξέσπασε η φωτιά.
      Η χαρτογράφηση έγινε με kepler.gl
      Πότε εκδηλώνονται οι πυρκαγιές
      Μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2000 και για έξι χρόνια, παρατηρείται μείωση των εκτάσεων που καίγονται σε κάθε συμβάν. Από το 2007 και μετά υπάρχει δραματική αλλαγή της κατάστασης.

      Οι μήνες με τις περισσότερες πυρκαγιές είναι ο Αύγουστος και ο Ιούλιος με πάνω από 32 χιλιάδες επεισόδια, ενώ ακολουθεί ο Σεπτέμβριος και ο Ιούνιος. Η πλειονότητα των γεγονότων εκδηλώνεται από τις 12 έως και τις έξι το απόγευμα, ωστόσο ένας μικρός αριθμός πυρκαγιών (9.684 φωτιές), σύμφωνα με τα στοιχεία ξεκίνησαν τα ξημερώματα μετά τις έντεκα το βράδυ και πριν τις επτά το πρωί. Κάποιες από αυτές τις πυρκαγιές θα μπορούσε να θεωρηθεί πως είναι εμπρησμοί από πρόθεση.
      Το 2007, το 2008 και το 2017 σχεδόν το 60% των εκτάσεων που κάηκαν ήταν δάση ή δασικές εκτάσεις, ενώ το 2018 το ποσοστό άγγιξε το 50%.

      Από το 2000 έως και το 2018 έχουν καεί 2.575.511 στρέμματα δασικής έκτασης και 1.690.409 δάσους. Περισσότερα από 1.5 εκατομμύρια στρέμματα γεωργικών εκτάσεων, 1.3 εκατομμύρια χορτολιβαδικών εκτάσεων και 1.1 εκατομμύρια στρέμματα με υπολείμματα καλλιεργειών έχουν αποτεφρωθεί.
      Η πλειονότητα των πυρκαγιών σβήνει εντός της ημέρας που ξέσπασε. Στις πιο σοβαρές πυρκαγιές όμως, η φωτιά μπορεί να καίει ακόμα και 15 ημέρες, όπως συνέβη στα Κρέστενα της Ηλείας, όπου σύμφωνα με τα δεδομένα της πυροσβεστικής, η φωτιά έκαιγε για 15 ημέρες. Η βάση δεδομένων που έχουμε στη διάθεσή μας, σε 12.418 γεγονότα δεν καταγράφει πότε έγινε η κατάσβεση ενώ και σε άλλες περιπτώσεις, που υπάρχει η ημερομηνία της κατάσβεσης, αυτή είναι περασμένη λάθος. Εξετάσαμε τις 1000 πυρκαγιές που έκαψαν τις μεγαλύτερες εκτάσεις γης και οι οποίες είχαν περασμένες τις σωστές ημερομηνίες και ώρες έναρξης και λήξης κάθε επεισοδίου. Κατά μέσο όρο η πυροσβεστική χρειάστηκε 4 ημέρες για την κατάσβεση αυτών των πυρκαγιών.
      Από πρόθεση οι μισές πυρκαγιές
      Πού οφείλονται οι αγροτοδασικές φωτιές του 2018. 
      Υπολογίζεται ότι 8 στις 10 πυρκαγιές ξεκίνησαν μετά από χρήση γυμνής φλόγας (αναπτήρας, σπίρτα κτλ). Σημαντικό ποσοστό των αγροτικών πυρκαγιών (12.37%) αποδίδεται σε υπολείμματα καπνίσματος.

      Η βάση δεδομένων που δίνει στη δημοσιότητα η πυροσβεστική δεν περιέχει πληροφορίες για τις αιτίες εκδήλωσης των πυρκαγιών. Μετά από επικοινωνία με την πυροσβεστική, μας απέστειλε για το 2018 κάποια συγκεντρωτικά στοιχεία όπως καταγράφηκαν στα Βιβλία Συμβάντων Ανακριτικού του συνόλου των Υπηρεσιών του Σώματος. Βάσει αυτών των στοιχείων, το 2018 οι μισές δασικές και το 45% των αγροτικών πυρκαγιών μπήκαν από πρόθεση. Σε αμέλεια αποδίδεται το 25% και το 40% των πυρκαγιών σε δάση και αγροτικές περιοχές αντιστοίχως. Σχηματίσθηκαν δικογραφίες σε βάρος 243 ατόμων εκ των οποίων 186 για εμπρησμό από αμέλεια και 57 για εμπρησμό από πρόθεση. Για 144 άτομα εξ αυτών, ακολουθήθηκε η διαδικασία του αυτοφώρου.
      Από την ανάλυση των στοιχείων της πυροσβεστικής φαίνεται πως κάθε φορά που το κράτος υιοθέτησε αυστηρή πολιτική πρόληψης των πυρκαγιών, με έγκαιρη αποδέσμευση κονδυλίων, έγκαιρη χάραξη αντιπυρικού σχεδίου, προσλήψεις εποχικού προσωπικού και επένδυση σε τεχνολογικό εξοπλισμό, τότε ανεξαρτήτως του αριθμού των πυρκαγιών που ξεσπούν, καίγονται μικρότερες συνολικά εκτάσεις. Φαίνεται επίσης πως όταν οι δήμοι λαμβάνουν κονδύλια εγκαίρως για την αντιπυρική προστασία και τον καθαρισμό των περιαστικών δασών και όταν συμμετέχουν ενεργά στη χάραξη της αντιπυρικής πολιτικής με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τότε ο μηχανισμός αντιμετωπίζει πιο αποτελεσματικά τα επεισόδια πυρκαγιών.
      Για τη χαρτογράφηση και την ανάλυση των δεδομένων
      Για τη χαρτογράφηση των πυρκαγιών χρησιμοποιήσαμε τη βάση δεδομένων των δασικών συμβάντων της πυροσβεστικής υπηρεσίας. Επιλέξαμε να εντοπίσουμε γεωγραφικά μόνο όσα συμβάντα έκαψαν έστω και ένα στρέμμα δάσους ή δασικής έκτασης. Συνολικά χαρτογραφήσαμε περισσότερες από 26.000 δασικές πυρκαγιές. Στον χάρτη, στην αρχή του άρθρου, το μέγεθος του κάθε κύκλου είναι αντίστοιχο της έκτασης που έκαψε η συγκεκριμένη φωτιά. Για παράδειγμα, σε μία φωτιά που έκαψε 10 στρέμματα δάσους και 5 στρέμματα αγροτικών καλλιεργειών, στον χάρτη το μέγεθος του κύκλου θα αντιστοιχεί σε καμένη έκταση 15 στρεμμάτων. Εάν μία φωτιά έκαψε 10 στρέμματα αγροτικής γης και κανένα δάσους ή δασικής έκτασης, τότε αυτή η φωτιά δεν εμφανίζεται στον χάρτη. Το μέγεθος του κύκλου αντανακλά την ένταση του συμβάντος συγκριτικά με τις υπόλοιπες πυρκαγιές και όχι την πραγματική έκταση της γης που έκαψε πάνω στο χάρτη.
      Για την χαρτογράφηση χρησιμοποιήσαμε την Geocoding υπηρεσία της Google. Επειδή η βάση δεδομένων της πυροσβεστικής δεν παρέχει συντεταγμένες, χρησιμοποιήσαμε τις διαθέσιμες καταγεγραμμένες πληροφορίες, όπως τη διεύθυνση, την πόλη ή το χωριό, την περιοχή και σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και το τμήμα της πυροσβεστικής που αντιμετώπισε την πυρκαγιά. Γι’ αυτό το λόγο σε κάποιες πυρκαγιές η χαρτογράφηση είναι κατά προσέγγιση και το σημείο της πυρκαγιάς έχει τοποθετηθεί στο κέντρο της περιοχής που αναγνωρίζει η γεωγραφική υπηρεσία της Google.
      Update: Προηγούμενη έκδοση του άρθρου ανέφερε ότι το δάσος που κάηκε στην Εύβοια ανήκε στο δίκτυο Natura, ενώ στην πραγματικότητα είναι υπό ένταξη στο δίκτυο natura, σύμφωνα με τον δήμαρχο Διρφύων-Μεσσαπίων Γιώργο Ψαθά.

      video-1567165483.mp4
       
       
      Περισσότερα...

      1782 • 1

    7. Αρθρογραφία

      Αν ξέραμε πού χτίζουμε...

      Engineer

      Παρότι η χώρα μας επενδύει σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην ψηφιακή ανάπτυξη και την καινοτομία, παραμένει σε πρωταρχικό στάδιο η καταγραφή και αξιολόγηση του δομημένου χώρου στο σύνολο της επικράτειας. Η απουσία της πληροφορίας αυτής δυσχεραίνει τόσο τον ευρύτερο όσο και τον ειδικό χωροταξικό σχεδιασμό. Η αδυναμία ελέγχου που προκύπτει από την έλλειψη εύκολα προσβάσιμης πληροφορίας προωθεί την ανομία και την καταστρατήγηση των εκάστοτε περιορισμών δόμησης που θέτει η πολιτεία. Η διαμόρφωση πλήρους εικόνας του δομημένου χώρου αποτελεί δύσκολο στόχο και απαιτεί τμηματικά και πλήρως αλληλοεξαρτώμενα στάδια εξέλιξης.
       
      Με τις ρυθμίσεις των Νόμων 4014/2011 και 4178/2013, τέθηκαν για πρώτη φορά οι αρχές για την καταγραφή των αυθαίρετων κατασκευών σε ένα ενιαίο ηλεκτρονικό σύστημα για όλη τη χώρα. Μέσω αυτού άρχισε η συλλογή ενός σημαντικού μέρους της άγνωστης μέχρι στιγμής πληροφορίας για τον δομημένο χώρο, με ποσοτικά και χωρικά στοιχεία των κτισμάτων. Στην προσπάθεια αυτής της καταγραφής είναι πολύ σημαντική η συμμετοχή τόσο των ιδιοκτητών όσο και των ιδιωτών μηχανικών.
       
      Επόμενο σημαντικό βήμα είναι η υλοποίηση του θεσμού της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου. Σε αυτή προβλέπεται να γίνεται καταγραφή όλων των ακινήτων της χώρας στην υπάρχουσα πραγματική τους κατάσταση. Ετσι μπορεί να υπάρξει μία ρεαλιστική προσέγγιση του δομημένου χώρου και μία αναλυτική καταγραφή της κατάστασης των κτιρίων, προάγοντας την ασφάλεια των συναλλαγών και αναδεικνύοντας την αξία κάθε ακινήτου.
       
      Η υλοποίηση της ταυτότητας του κτιρίου προγραμματίζεται να γίνει σταδιακά, παρέχοντας σε πρώτη φάση τη δυνατότητα και υποχρέωση ηλεκτρονικής υποβολής των νέων εγκρίσεων δόμησης. Ηδη, η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την Ταυτότητα του Κτιρίου, που αναπτύσσεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), ξεκίνησε στις αρχές του έτους, πιλοτικά, σε κάποιες Yπηρεσίες Δόμησης. Το πιλοτικό στάδιο αφορά τη λειτουργία για την ηλεκτρονική υποβολή δικαιολογητικών και την έκδοση των νέων οικοδομικών αδειών.
       
      Σε επόμενη φάση και εντός της πρώτης πενταετίας λειτουργίας, καθιερώνεται υποχρέωση να συμπληρώσουν την ταυτότητα του κτιρίου, με την αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης, όσα κτίρια ενταχθούν στον νέο νόμο για τις αυθαίρετες κατασκευές (ή όσα κτίρια έχουν ενταχθεί στους Νόμους 4014/2011 και 3843/2010). Τα υπόλοιπα ακίνητα, δημόσια ή ιδιωτικά, οφείλουν να συμπληρώσουν την ταυτότητα του κτιρίου εντός δέκα ετών από την έναρξή της.
       
      Η συμπλήρωση της ταυτότητας του κτιρίου απαιτείται είτε σε περίπτωση μεταβίβασης είτε σε περίπτωση έκδοσης έγκρισης δόμησης ή εργασιών μικρής κλίμακας για οποιοδήποτε ακίνητο. Θα περιλαμβάνει όλα τα έγγραφα, τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά του ακινήτου όπως οι οικοδομικές άδειες, οι βεβαιώσεις των μηχανικών, τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης, οι αριθμοί των παροχών ύδρευσης, ρεύματος, φυσικού αερίου, οι κωδικοί αριθμοί του ακινήτου στο Κτηματολόγιο (ΚΑΕΚ) και άλλα. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται το βάρος και το κόστος για τον πολίτη, αφού θα χρειαστεί να συγκεντρωθούν όλα τα ανωτέρω μία και μόνη φορά σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα. Μετά την αρχική συμπλήρωση, η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου πρέπει να συμπληρώνεται, ύστερα από έλεγχο, περιοδικά, ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου. Η υποχρέωση συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου σε κάθε μεταβίβαση, ο περιοδικός έλεγχος και η ενημέρωση αυτής αποτελεί τον μόνιμο και διαρκή τρόπο παρακολούθησης των κατασκευών. Αποτελεί την αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης κάθε ακινήτου και είναι αίτημα 25 χρόνων του τεχνικού κόσμου. Δεν αφορά τα σχέδια της μελέτης, αλλά την πραγματική, σε κάθε χρονική στιγμή, αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης του ακινήτου.
       
      Μετά την πλήρη εφαρμογή του νέου θεσμού ακολουθεί η ηλεκτρονική διασύνδεση των σχετικών βάσεων δεδομένων του Δημοσίου, όπως το Εθνικό Κτηματολόγιο και το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα της Ηλεκτρονικής Πολεοδομίας. Επιτυγχάνεται έτσι πλήρης διαφάνεια και ασφάλεια στις συναλλαγές των πολιτών και του Δημοσίου, επιταχύνονται οι διαδικασίες εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων. Επιπλέον, διευκολύνεται το έργο του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, μέσω της κατηγοριοποίησης και στατιστικής επεξεργασίας των δεδομένων των ακινήτων.
       
      Η εισαγωγή του θεσμικού εργαλείου της ταυτότητας κτιρίου ελαχιστοποιεί τις επαφές του πολίτη με τις δημόσιες Αρχές, απλοποιεί τις διαδικασίες, καταπολεμά τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά και μειώνει το διοικητικό και οικονομικό κόστος για το Δημόσιο.
       
      Ο Σωκράτης Αλεξιάδης είναι αρχιτέκτων μηχανικός, γενικός γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος.
       
      Πηγή: http://www.tanea.gr/opinions/all-opinions/article/5107221/an-kserame-poy-xtizoyme/
      Περισσότερα...

      1751 • 0

    8. Αρθρογραφία

      Βραζιλία: δύο νεκροί από κατάρρευση έργου για το Μουντιάλ

      Engineer

      ύο άνθρωποι σκοτώθηκαν και 19 τραυματίστηκαν όταν ανισόπεδος κόμβος κατέρρευσε και καταπλάκωσε λεωφορείο στο Μπέλο Οριζόντε, όπου διεξάγονται αγώνες του Μουντιάλ.
       
      Ένας ανισόπεδος κόμβος υπό κατασκευή κατέρρευσε στο Μπέλο Οριζόντε, με αποτέλεσμα τουλάχιστον δύο άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους και να τραυματιστούν ακόμη 19.
       
      Όπως δείχνουν εικόνες που μετέδωσαν τηλεοπτικά δίκτυα, ο ανισόπεδος κόμβος κατέρρευσε και καταπλάκωσε το μπροστινό τμήμα ενός λεωφορείου, η οδηγός του οποίου είναι το ένα από τα δύο θύματα. Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος G1 μετέδωσε ότι δύο φορτηγά και ένα επιβατικό αυτοκίνητο επίσης βρέθηκαν κάτω από τα συντρίμμια της γέφυρας.
       

       
       
      Το σημείο του δυστυχήματος είναι περίπου 3 χιλιόμετρα μακριά από το στάδιο Μινεϊράο, όπου αναμένεται να διεξαχθεί ένας από τους ημιτελικούς του Μουντιάλ την επόμενη Τρίτη. Στο στάδιο αυτό έχουν ήδη φιλοξενηθεί πέντε αγώνες.
       
      Ο ανισόπεδος κόμβος αυτός ήταν ένα από τα έργα υποδομής της πόλης που είχε προγραμματιστεί να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου, ώστε να βελτιωθεί το ανεπαρκές σύστημά μεταφορών της, αλλά δεν είχαν ολοκληρωθεί έγκαιρα.
       

      Περισσότερα...

      1719 • 1

    9. Αρθρογραφία

      «Μέτωπο» κατά εργολάβων για διόδια και Αττική Οδό ανοίγει η κυβέρνηση

      Engineer

      Μια νέα «μάχη» στο εσωτερικό αυτή τη φορά μέτωπο ανοίγει η κυβέρνηση που σε ένα μήνα θα καλέσει όλες τις κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται τους εθνικούς δρόμους, να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με στόχο την αναθεώρηση των συμβάσεων παραχώρησης.
       
      Η πρόσκληση δεν αφορά μόνον τους παραχωρησιούχους των 5 υπό κατασκευή αυτοκινητοδρόμων αλλά και τις κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται την Αττική Οδό και τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου.
       
      Στόχος της διαπραγμάτευσης σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, θα είναι η μείωση του αντιτίμου των διοδίων με την ενσωμάτωση στις συμβάσεις παραχώρησης δεικτών ανάπτυξης καθώς και κοινωνικών δεικτών προκειμένου και τα διόδια να μειωθούν και να υπάρξει ελεύθερη πρόσβαση για ορισμένες κοινωνικές ομάδες που βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση.
       
      Κυβερνητικοί παράγοντες αν και επισημαίνουν ότι το δημόσιο θα είναι απολύτως εντάξει στις 5 συμβάσεις παραχώρησης που έχουν υπογραφεί από την προηγούμενη κυβέρνηση (Ολυμπία Οδός - Ιόνια Οδός- Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου-Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε 65 – Μορέας), υπογραμμίζουν ότι τα έργα έχουν πρόβλημα με τις συμβάσεις, δεν βγαίνουν, και όλα τα μέρη –κυβέρνηση- κοινωνία- παραχωρησιούχοι, είναι ώριμα προκειμένου να προχωρήσουν σε αλλαγές προς το συμφέρον όλων.
       
      Όπως χαρακτηριστικά, λένε, αρμόδιοι παράγοντες, το μοντέλο των παραχωρήσεων έτσι όπως έχει σχεδιαστεί είναι αδιέξοδο με αποτέλεσμα να συντηρείται ο φαύλος κύκλος με τον οποίο καθορίζεται το ύψος των διοδίων. Ένας φαύλος κύκλος όπου όσο ανεβαίνουν τα διόδια τόσο μειώνεται ο κυκλοφοριακός φόρτος και όσο ακριβαίνουν τα διόδια τόσο μειώνεται περαιτέρω ο κυκλοφοριακός φόρτος εξαιτίας και της οικονομικής κρίσης.
       
      Στη διαπραγμάτευση, σε δεύτερο χρόνο θα κληθούν και οι κοινοπραξίες που εκμεταλλεύονται την Αττική Οδό και τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου με κεντρικό θέμα την μείωση του αντιτίμου των διοδίων.
       
      Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η Αττική Οδός όπου η κυβέρνηση εξετάζει τα στοιχεία προκειμένου να διαπιστώσει εάν το έργο έχει αποσβεστεί οπότε θα ζητήσει την παράδοσή του στο δημόσιο πριν από το 2024 που προβλέπει η σύμβαση.
       
      Τα κυβερνητικά στελέχη δεν αποκλείουν, μάλιστα, εάν τα στοιχεία το αποδεικνύουν να καταφύγουν ακόμα και σε καταγγελία μια σύμβασης παραχώρησης – όπως για παράδειγμα της Αττικής Οδού- και μιλούν για ριζική αλλαγή στο μοντέλο παραχωρήσεων το οποίο το χαρακτηρίζουν πλήρως αποτυχημένο αφού δεν υπάρχει ούτε μια γραμμή που να διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον.
       
      Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/124405/metopo-kata-ergolavon-gia-diodia-kai-attiki-odo-anoigei-i-kyvernisi#.VSPlmSIX0i4.facebook
      Περισσότερα...

      1718 • 3

    10. Αρθρογραφία

      Αριστείδης Ντάλας: Η σύγχρονη κατοικία οφείλει να παρέχει ευελιξία και περιβαλλοντική ενσυναίσθηση

      Engineer

      Ο γνωστός αρχιτέκτονας, κ. Αριστείδης Ντάλας μιλάει στο  Εργοληπτικόν βήμα No_133 για τη σύγχρονη κατοικία και το ρόλο της αρχιτεκτονικής σήμερα.
      Η «αρχιτεκτονική ενέχει μια τεράστια ευθύνη που παραπέμπει στο ωραίο αλλά ταυτόχρονα σωστό. Αυτός ο συνδυασμός αισθητικής τελειότητας και εργονομικής αρτιότητας είναι κάτι που μας ακολουθεί και μας προβληματίζει σε κάθε νέο έργο που ξεκινάμε» σημειώνει ο αρχιτέκτονας Αριστείδης Ντάλας μιλώντας στο Εργοληπτικό Βήμα. Όπως τονίζει «τα τελευταία χρόνια βιώσαμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, μια πανδημία που είναι αδύνατο να μην επηρεάσει τα δεδομένα κατοίκησης. Η κατοικία μας γίνεται χώρος εργασίας, κοινωνικοποίησης, άσκησης, αποφόρτισης και διασκέδασης. Αναδεικνύεται η ανάγκη να υπάρχουν δυναμικοί χώροι με διαφορετικές ποιότητες που μεταμορφώνονται. Εξωτερικοί χώροι, όπως μπαλκόνια και αίθρια που αποτελούσαν παραμελημένους χώρους αποκτούν ζωτική σημασία. Αυτοί οι χώροι έχουν μετατραπεί σε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό, αποδεικνύοντας πως η ανθρώπινη δραστηριότητα προσδίδει κάθε φορά την ταυτότητα στον χώρο. Αυτό από μόνο του έχει αλλάξει και την αγορά των κατοικιών. Η σύγχρονη κατοικία οφείλει να παρέχει μια μικρή ευελιξία και ταυτόχρονα μια περιβαλλοντική ενσυναίσθηση». Αναφερόμενος στις τάσεις που παρατηρούμε σήμερα, τονίζει ότι η υπόσκαφη αρχιτεκτονική αποτελεί βασικό θέμα των συζητήσεων στους κύκλους της αρχιτεκτονικής και της κατασκευής της χώρας εν γένει. «Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε θέμα έχει δυο όψεις. Κάθετι αποτελεί εργαλείο στα χέρια του δημιουργού και ανάλογα τον τρόπο που θα το χρησιμοποιήσει θα φέρει και τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς λοιπόν, ότι η υπόσκαφη αρχιτεκτονική είναι μέσο ένταξης και όχι σκοπός εκμετάλλευσης». Mε έδρα την Αθήνα και την Τήνο το αρχιτεκτονικό γραφείο του Αριστείδη Ντάλα στοχεύει στο να θέσει την ελληνική αρχιτεκτονική σε νέα πρότυπα αξιοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και τεχνογνωσίες, έχοντας πάντα υπόψη ότι κάθε αρχιτεκτονικό έργο είναι μια σύνθεση αισθητικής και λειτουργικότητας, δίνοντας, παράλληλα, έμφαση στο σεβασμό στις πρακτικές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής.   Το φωτογραφικό υλικό για το έργο The Lap Pool House και για το έργο PNOES, ειναι του φωτογράφου Παναγιώτη Βουμβάκη Τα renders για τα έργα Pool of the rocks, Project L, Block of flats, Residence in Nafplio: Κατερίνα Ιακωβάκη To render του έργου Irene’s farmhouse: Fiore Architects  
      AD_THE LAP POOL HOUSE
      Ποια τα προτερήματα και ποια τα μειονεκτήματα των υπόσκαφων κτισμάτων; Υπό ποιες συνθήκες αποτελούν την ιδανική επιλογή;
       Η υπόσκαφη αρχιτεκτονική αποτελεί βασικό θέμα των συζητήσεων στους κύκλους της αρχιτεκτονικής και της κατασκευής της χώρας εν γένει. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε θέμα έχει δυο όψεις. Κάθετι αποτελεί εργαλείο στα χέρια του δημιουργού και ανάλογα τον τρόπο που θα το χρησιμοποιήσει θα φέρει και τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς λοιπόν, ότι η υπόσκαφη αρχιτεκτονική είναι μέσο ένταξης και όχι σκοπός εκμετάλλευσης.
      Τα υπόσκαφα παραπέμπουν σε μια πρωτόλεια μορφή κατοίκησης, την σπηλιά. Εναρμονίζονται με τις ισοϋψείς καμπύλες και προσαρμόζονται στην μορφολογία του εδάφους, προσφέροντας ένα καταφύγιο. Η διαμόρφωση του τοπίου παραπέμπει συχνά στην τέχνη της ξερολιθιάς, εργαλείο για να μετατραπεί η γη σε καλλιεργήσιμο έδαφος. Το αποτύπωμά τους στο τοπίο παραμένει ελάχιστο ακόμη κι όταν οι κατοικίες απαντούν στις σύγχρονες απαιτήσεις, διατηρώντας όμως την ανθρώπινη κλίμακα. Παίζοντας με τη σκιά, χάνονται πάνω στο τοπίο της ελληνικής υπαίθρου και γίνονται ένα με το ανάγλυφο.

      AD_PROJECT L-1
      Πόσο επηρεάζει το φυσικό περιβάλλον αλλά και οι νέες συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή τον σχεδιασμό των κατοικιών; Παρατηρείτε ή προτείνετε αλλαγές στον τομέα των υλικών;
      Η βιώσιμη αρχιτεκτονική και οι πρακτικές της εφαρμόζονταν πολλά χρόνια και αποτελούσαν βασική αρχή σχεδιασμού. Τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιματικής κρίσης η βιώσιμη αρχιτεκτονική καθίσταται αναγκαία. Έτσι, δημιουργήθηκαν νομοθετικά πλαίσια και πιστοποιήσεις (LEED, WELL) που προστατεύουν την βιωσιμότητα του κτιρίου σε όλες τις πτυχές. Με αυτόν τον τρόπο, προωθείται η έρευνα και η χρήση περισσοτέρων ανακυκλώσιμων υλικών με λιγότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα που ολοένα είναι επιπλέον ζητούμενο από ιδιώτες η εφαρμογή τους στην κατασκευή.
      Πώς βλέπετε την ελληνική αγορά κατοικιών; Ποιες είναι οι κυρίαρχες τάσεις και τι είναι αυτό που αναζητά περισσότερο το κοινό;
      Τα τελευταία χρόνια βιώσαμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση, μια πανδημία που είναι αδύνατο να μην επηρεάσει τα δεδομένα κατοίκησης. Η κατοικία μας γίνεται χώρος εργασίας, κοινωνικοποίησης, άσκησης, αποφόρτισης και διασκέδασης. Αναδεικνύεται η ανάγκη να υπάρχουν δυναμικοί χώροι με διαφορετικές ποιότητες που μεταμορφώνονται. Εξωτερικοί χώροι, όπως μπαλκόνια και αίθρια που αποτελούσαν παραμελημένους χώρους αποκτούν ζωτική σημασία. Αυτοί οι χώροι έχουν μετατραπεί σε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό, αποδεικνύοντας πως η ανθρώπινη δραστηριότητα προσδίδει κάθε φορά την ταυτότητα στον χώρο.
      Αυτό από μόνο του έχει αλλάξει και την αγορά των κατοικιών. Η σύγχρονη κατοικία οφείλει να παρέχει μια μικρή ευελιξία και ταυτόχρονα μια περιβαλλοντική ενσυναίσθηση.

      AD_PROJECT L-shot3
      Πόσο διαφορετικές είναι οι απαιτήσεις στον σχεδιασμό κατοικιών εντός και εκτός του αστικού τοπίου;
      Η ανάγκη της κατοίκησης, άρα και ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός που την υπηρετεί, πιστεύουμε ότι δεν επηρεάζεται κατά βάθος από τις ανάγκες της εποχής. Οι ανάγκες στη βάση τους είναι πρωταρχικές και παραμένουν οι ίδιες, αναλλοίωτες μέσα στον χρόνο.
      Ο τόπος που εντάσσεται η αρχιτεκτονική κάθε φορά αλλάζει και ο σχεδιασμός οφείλει να επηρεάζεται από αυτόν. Είναι χρέος της αρχιτεκτονικής να προτείνει νέα κτίρια που απαντούν κριτικά στο κάθε τοπίο, και με έναν τρόπο να το συμπληρώνουν.
      Τοπίο φυσικό αλλά και τεχνητό, αποτελεί πάντα μια από τις βασικές αρχές του σχεδιασμού.
      Ο τόπος είναι η πρώτη προσλαμβάνουσα για τον αρχιτέκτονα και το ανάγλυφο στο οποίο καλείται να απαντήσει το κτίριο. Η κατοικία στην ελληνική ύπαιθρο έχει έναν περισσότερο γλυπτικό χαρακτήρα και αποτελεί συνέχεια του ανάγλυφου του. Είτε βρίσκεται σε περίοπτη θέση παρέα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τοπίου, είτε προτείνεται βυθισμένη μέσα στο πρανές του εδάφους, ως σύγχρονη κρυμμένη σπηλιά, είναι πάντα μια ερμηνεία του εκάστοτε τοπίου και μια συνέχεια αυτού.
      Το αστικό περιβάλλον από την άλλη, αποτελεί ένα πολύ περισσότερο αυστηρό πλαίσιο ένταξης της αρχιτεκτονικής μελέτης. Εκεί η κατοικία είναι αντιμέτωπη με το αστικό, ανθρωπογενές ανάγλυφο. Την κορυφογραμμή της πόλης. Ο σχεδιασμός εδώ είναι διαφορετικός και η αρχιτεκτονική καλείται να είναι πολλές φορές εφευρετική. Οι ανάγκες παραμένουν οι ίδιες και ο χώρος είναι μικρότερος. Το παιχνίδι των όγκων λαμβάνει χώρα στο ευρύτερο μέρος της πόλης και το κτίριο συνδιαλέγεται με τα υφιστάμενα κελύφη. 
      Έχετε δηλώσει ότι η αρχιτεκτονική είναι η τέλεια ένωση της τέχνης με την επιστήμη. Πόσο έχει επηρεάσει αυτή η σκέψη το έργο σας και πώς οραματίζεστε την κατοικία του μέλλοντος;
      Η αρχιτεκτονική ενέχει μια τεράστια ευθύνη που παραπέμπει στο ωραίο αλλά ταυτόχρονα σωστό. Αυτός ο συνδυασμός αισθητικής τελειότητας και εργονομικής αρτιότητας είναι κάτι που μας ακολουθεί και μας προβληματίζει σε κάθε νέο έργο που ξεκινάμε, ακολουθώντας κατά γράμμα τα λόγια του Le Corbusier ότι «Σκοπός της κατασκευής είναι να στέκεται, η αρχιτεκτονική όμως να συγκινεί.»

      AD_THE LAP POOL HOUSE19
      Ποια είναι τα στοιχεία που συνθέτουν την επιτυχημένη πορεία σας που χαρακτηρίζεται από διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας και ποια είναι τα έργα που εσείς ξεχωρίζετε;
      Τα έργα του γραφείου ARISTIDES DALLAS ARCHITECTS έχουν δημοσιευθεί κι έχουν διακριθεί τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η ιστορία του γραφείου ξεκίνησε από την Τήνο που αποτέλεσε γόνιμο έδαφος και πεδίο αναζήτησης της βαθύτερης ουσίας των παραδοσιακών δομών. Το γραφείο επεκτάθηκε στην Αθήνα όπου ο διάλογος με το αστικό τοπίο είναι εποικοδομητικός και διαρκώς διδακτικός. Την αγωνία αυτή μοιράζεται η ομάδα του γραφείου που διαρκώς μεγαλώνει. Βάση και αφετηρία της δημιουργικής εργασίας του γραφείου είναι η ομαδικότητα.
      Τα περισσότερο γνωστά έργα είναι το The Lap Pool House, το A Touch of new, το A House between the rocks και οι ΠΝΟΕΣ στην Τήνο που έχουν ολοκληρωθεί, αλλά εξίσου σημαντικά θεωρούμε και την Κατοικία στο Ναύπλιο, την Κατοικία στην Κηφισιά και την Πολυκατοικία στο Γκάζι που είναι στην διαδικασία της Μελέτης.

      AD_RESIDENCE IN NAFPLIO-1

      AD_RESIDENCE IN NAFPLIO-2 AD_BLOCK OF FLATS AD_IRENES FARMHOUSE AD_PNOES-PROJECT-3-Voumvakis AD_PNOES PROJECT-2 Voumvakis Πηγή: Εργοληπτικόν Βήμα Νο_133 της ΠΕΣΕΔΕ
      Περισσότερα...

      1700 • 0

    11. Αρθρογραφία

      Οι Γέφυρες Της Ελλάδας - Σε άγνωστη κατάσταση βρίσκονται περίπου 17.000 γέφυρες στη χώρα

      Engineer

      Η απάντηση, βεβαίως, είναι “δεν ξέρουμε”. Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να ακούγεται απίστευτο, αλλά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν το πότε και το πώς έχουν κατασκευαστεί οι χιλιάδες γέφυρες που βρίσκονται στο πολυδαίδαλο ελληνικό οδικό δίκτυο, ίσως να μην είναι και τόσο περίεργο.
      Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τους ορισμούς. “Γέφυρα” είναι μια τεχνική κατασκευή που συνδέει δύο ή περισσότερα σημεία περνώντας πάνω από φυσικά ή τεχνητά εμπόδια. Το τι ακριβώς θεωρείται γέφυρα, ωστόσο, είναι πιο θολό. Όλοι αναγνωρίζουμε τις μεγάλες γέφυρες πάνω από ποτάμια, χειμάρρους και κοιλάδες που βλέπουμε στο οδικό δίκτυο, αλλά μια ευρύτερη χρήση του ορισμού μπορεί να συμπεριλάβει ακόμα και αυτές τις μικρές διόδους κάτω από δρόμους για να περνούν οχετοί, που δεν φαίνονται καν από το δρόμο. Συχνά ως “γέφυρες” χαρακτηρίζονται τέτοια τεχνικά έργα που έχουν μήκος τουλάχιστον 6 μέτρα.
      Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Σύμφωνα, ωστόσο, με εκτιμήσεις σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 17.000 γέφυρες περίπου.
      Μπορεί να μην γνωρίζουμε ακριβώς πόσες είναι οι ελληνικές γέφυρες, αλλά χάρη στην κατασκευή των πολύ μεγάλων αυτοκινητοδρόμων τις τελευταίες δεκαετίες από ιδιωτικές κοινοπραξίες στη χώρα μας, οι οποίες είχαν την εκπόνηση μελετών για το ελληνικό δίκτυο ως κομμάτι του έργου που είχαν αναλάβει, έχουμε μια εκτίμηση. Από αυτές τις πηγές ξέρουμε, λοιπόν, ότι οι νέες εθνικοί οδοί περιλαμβάνουν περίπου 3.000 γέφυρες μήκους άνω των 6 μέτρων (οι μισές εκ των οποίων είναι καινούργιες, ενώ οι υπόλοιπες ήταν προϋπάρχουσες), ενώ περίπου άλλες τόσες υπολογίζεται ότι βρίσκονται στις παλιές εθνικές οδούς και το επαρχιακό δίκτυο. Αν συμπεριληφθούν και μικρότερες γέφυρες (π.χ. μήκους 2 μέτρων και άνω), ο συνολικός αριθμός των γεφυρών στην Ελλάδα εκτιμάται γύρω στις 17.000.
      Προφανώς, πολλές από αυτές είναι παλαιές. Αρκετοί κύριοι οδικοί άξονες στη χώρα μας κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’80, πράγμα που σημαίνει ότι αφενός κατασκευάστηκαν με πολύ διαφορετικές (και ανεπαρκείς) προδιαγραφές από αυτές που ισχύουν σήμερα και, αφετέρου, ότι κάποιες από αυτές πλησιάζουν το τέλος της θεωρητικής τους ζωής, δεδομένου μάλιστα ότι δεν συντηρούνται ούτε αναβαθμίζονται τακτικά. Και τα δύο θέματα είναι σημαντικά. Για παράδειγμα, οι κανονισμοί των προηγούμενων δεκαετιών δεν περιελάμβαναν σωστές προβλέψεις για τη μελλοντική εξέλιξη της κίνησης στους δρόμους και τα φορτία που θα έμελλε να εξυπηρετήσει η γέφυρα. Επιπλέον, δεν προέβλεπαν τη χρήση σκυροδέματος υψηλής ποιότητας, δεν είχαν επαρκείς προβλέψεις για τους σεισμούς, δεν είχαν προβλέψεις για έντονα καιρικά φαινόμενα, τη μελλοντική στάθμη ποταμών και χειμάρρων ή τη διάβρωση του εδάφους.
      Σκεφτείτε μόνο την αύξηση της κυκλοφορίας στους ελληνικούς δρόμους. Η ετήσια μέση ημερήσια κυκλοφορία στη λεωφόρο Ποσειδώνος, για παράδειγμα, εκτοξεύτηκε από 40.000 το 1971 στα 110.000 το 1995. Από το 1986 μέχρι το 2006 ο δείκτης ιδιοκτησίας ΙΧ των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 207%. Οι γέφυρες που είχαν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’60 ή του ’70 δεν είχαν στον σχεδιασμό τους προβλέψεις για τέτοια φορτία.
      Πρακτικά όλες οι γέφυρες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα πριν από το 1961 δεν ακολουθούσαν κανένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο. Αυτές που κατασκευάστηκαν αργότερα και μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ακολουθούσαν παρωχημένους (πια) γερμανικούς κανονισμούς και όλες οι γέφυρες που κατασκευάστηκαν πριν από το 1993 δεν είχαν επαρκείς αντισεισμικές προβλέψεις στο σχεδιασμό τους. Ακόμα και οι κανόνες του 1993 θεωρούνται παρωχημένοι σήμερα. Σήμερα, παρεμπιπτόντως, που η χώρα μας έχει ενσωματώσει πλήρως τα τελευταία ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα κανονιστικά πλαίσια στον κόσμο. Αλλά με τις παλαιότερες γέφυρες υπάρχει πρόβλημα.

      Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι το ότι δεν υπάρχει συστηματική παρακολούθηση όλων αυτών των γεφυρών ανά την Ελλάδα. Αυτές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων παρακολουθούνται και μάλιστα η ανακατασκευή και η συντήρηση κάποιων -όπως της γέφυρας της Αταλάντης στην Ιονία Οδό-, περιλαμβάνονται και στη σύμβαση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται τον δρόμο. Όλες οι γέφυρες του επαρχιακού οδικού δικτύου και των παλαιών εθνικών οδών, όμως, δεν παρακολουθούνται και δεν συντηρούνται τακτικά. Όπως θα δούμε και παρακάτω, άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Εμείς όχι. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων. “Σε όλο τον κόσμο υπάρχει, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η έννοια της προληπτικής συντήρησης”, δήλωσε πέρυσι ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός. “Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε κάθε φορά να κλαίμε πάνω από ερείπια”.
      Άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων.
      Τα συμβάντα που έχουμε στη χώρα μας βεβαίως δεν περιλαμβάνουν καμία τραγωδία παρόμοια της Γένοβας, αλλά δεν είναι λίγα σε αριθμό. Η έκθεση αναφέρει μια σειρά από παραδείγματα, από τη γέφυρα του Ολβιού ποταμού στο Φενεό Κορινθίας που έπεσε τον περασμένο Φεβρουάριο, μέχρι το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο, που έπεσε το 2015. Υπάρχουν δε και κάμποσα παραδείγματα γεφυρών η επικινδυνότητα των οποίων ήταν εξόφθαλμη και αντιμετωπίστηκε ή αντιμετωπίζεται, όπως οι δίδυμες γέφυρες στον Χάραδρο ή η γέφυρα του ποταμού Νέστου. Και υπάρχει και η περίπτωση της γέφυρας Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, η οποία εξυπηρετεί τεράστιους αριθμούς οχημάτων κάθε μέρα και πρόκειται να σηκώσει επιπλέον και το βάρος του τραμ. Η γέφυρα αυτή, που κατασκευάστηκε το 1960, μοιάζει καταπονημένη και προβληματική ακόμα και στα μάτια μη-ειδικών περαστικών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το τραμ ανέλαβε τη μελέτη της γέφυρας με μια σειρά από δοκιμές και μετρήσεις οι οποίες, παραδόξως, έδειξαν πως η στατική επάρκεια της γέφυρας δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία προχωρά ήδη σε εργασίες ενίσχυσης της συγκεκριμένης γέφυρας, κυρίως για να επεκτείνει και τον χρόνο ζωής της.
      Τι κάνουν οι άλλοι;
      Μετά από την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η ιταλική κυβέρνηση ξεκίνησε άμεσα ένα πρόγραμμα εγκατάστασης συστημάτων δομικής παρακολούθησης σε πολλές από τις δεκάδες χιλιάδες γέφυρες της χώρας. Ο διευθυντής μιας εταιρείας που έχει αναλάβει την επιθεώρηση και τον έλεγχο 50.000 από αυτές δήλωσε ότι όλες οι γέφυρες από σκυρόδεμα που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στην Ιταλία έχουν φτάσει ή και ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους. Από ό,τι έγινε γνωστό, κάθε χρόνο 15-20 γέφυρες καταρρέουν στη χώρα λόγω έλλειψης συντήρησης ή λόγω ηλικίας.
      Και στη Γαλλία όμως η κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι προκάλεσε την άμεση αντίδραση της κυβέρνησης -η αρμόδια υπουργός ανακοίνωσε ένα σχέδιο ελέγχου και συντήρησης με τακτικές επιθεωρήσεις προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, ενώ το υπουργείο δημοσίευσε και μια λίστα 23 μεγάλων γεφυρών που απαιτούν διορθωτικές επεμβάσεις. Στη Γερμανία, έρευνα του 2017 εκτίμησε πως το 12,4% των γεφυρών της χώρας είναι σε κακή κατάσταση, αλλά μόνο ένα αντίστοιχο ποσοστό (12,5%) είναι σε καλή κατάσταση, χωρίς κανένα πρόβλημα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από εκεί είναι το ότι στην ανατολική Γερμανία το πρόβλημα είναι λιγότερο έντονο, καθώς εκεί ένα μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου ανακατασκευάστηκε μετά την ενοποίηση, ενώ στη δυτική Γερμανία τα περισσότερα μεγάλα έργα υποδομής σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Αυτό, παρεμπιπτόντως, εξηγεί και το γιατί και η δική μας χώρα ενδέχεται να βρίσκεται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση από άλλες, πιο προηγμένες χώρες. Και εδώ μεγάλο ποσοστό των υποδομών κατασκευάστηκε σχετικά πρόσφατα, με ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και προδιαγραφές.
      Μία χώρα που έχει κάνει σημαντικά βήματα στο θέμα της καταγραφής και της αντιμετώπισης του προβλήματος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που ούτως ή άλλως αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στο θέμα της συντήρησης των υποδομών τους. Εκεί υπάρχουν θεσμοθετημένα πρότυπα συντήρησης γεφυρών από το 1971 κιόλας, και όλες οι γέφυρες -614.387 σε αριθμό- είναι καταγεγραμμένες και καταχωρημένες σε ένα λεπτομερές μητρώο, με στοιχεία για την ηλικία τους, τα υλικά κατασκευής τους, την ημερήσια κυκλοφορία και πολλά άλλα, καθώς και με την αξιολόγηση της δομικής τους κατάστασης, η οποία προκύπτει από τα δομικά τους στοιχεία (τρόπος κατασκευής, δοκιμές, υλικά) και από τακτικές επιθεωρήσεις.

      Βεβαίως, μια τέτοια καταγραφή είναι χρήσιμη εφόσον οδηγεί και σε συντονισμένη ανταπόκριση στην πραγματικότητα που αποκαλύπτουν τα δεδομένα. Τα στοιχεία λένε, για παράδειγμα, πως το 9,1% των γεφυρών στις ΗΠΑ το 2016 κρίνονταν ως δομικά ανεπαρκείς. Πρόκειται για σχεδόν 56.000 γέφυρες, που έχουν 188 εκατομμύρια διελεύσεις την ημέρα. Το να επισκευαστούν ή να ανακατασκευαστούν όλες είναι ένα γιγάντιο, δύσκολο, κοστοβόρο έργο. Στις ΗΠΑ και αλλού οι μηχανικοί ήδη χρησιμοποιούν τεχνολογικές λύσεις για να κάνουν την παρακολούθηση και τη συντήρηση των γεφυρών που χτίζονται τώρα ευκολότερη και φτηνότερη, αλλά η συντήρηση πολλών χιλιάδων επισφαλών παλαιών κατασκευών παραμένει μια σημαντική και μεγάλη πρόκληση, η οποία μάλιστα όσο περνά ο καιρός θα γίνεται μεγαλύτερη. Οι περισσότερες γέφυρες στις ΗΠΑ έχουν σχεδιαστεί για να έχουν διάρκεια ζωής τα 50 χρόνια -ο μέσος όρος ζωής τους σήμερα είναι τα 43 χρόνια. Το 2012 ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε νόμο για τη χρηματοδότηση έργων συντήρησης των υποδομών μεταφορών της χώρας ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων. Ίσως να μην αρκούν.
      Στη χώρα μας η ιδέα για τη δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Γεφυρών υπάρχει εδώ και μερικά χρόνια, και κάποιες κινήσεις έχουν γίνει για την δημιουργία ενός αρμόδιου φορέα. Η έκθεση τονίζει ότι πρόκειται για ένα απαραίτητο έργο (χωρίς να θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία ενός καινούριου φορέα για να το υλοποιήσει, πάντως) το οποίο μάλιστα θα πρέπει να σχεδιαστεί με τα πιο σύγχρονα μέσα. Ένα τέτοιο μητρώο θα πρέπει να περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία κάθε γέφυρας, από την ημερομηνία και τη μέθοδο κατασκευής μέχρι τα υλικά, τον όγκο διερχόμενων οχημάτων, τη σεισμικότητα της περιοχής και τυχόν επισκευές ή εργασίες συντήρησης έχουν συμβεί στο παρελθόν. Βεβαίως θα πρέπει να περιλαμβάνει και μια ενημερωμένη βαθμολόγηση της κατάστασης της κάθε γέφυρας, ώστε το Μητρώο να μην είναι μια απλή καταγραφή των γεφυρών, αλλά ένα εργαλείο με το οποίο αρμόδιοι θα μπορούν να προσδιορίζουν προτεραιότητες. Το Μητρώο θα πρέπει να είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες, που θα προσδιορίζει και το τι πρέπει να γίνει όταν εντοπιστεί κάθε γέφυρα που αντιμετωπίζει προβλήματα.

      Σύμφωνα με την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά από απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές. Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα. Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της αντικατάστασης λειτουργικά ευάλωτων γεφυρών. Βεβαίως, τόσο το Μητρώο όσο και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλειας για τις ελληνικές γέφυρες θα πάρουν πολύ καιρό για να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να λειτουργούν. Οι ερευνητές στην έκθεσή τους τονίζουν ότι στο μεταξύ είναι επιτακτική η ανάγκη για την αξιολόγηση και τη συντήρηση ευπαθών γεφυρών που ενδέχεται να μην μπορούν να περιμένουν να ολοκληρωθεί το Μητρώο. Τα ζητούμενα για ένα τέτοιο έργο είναι δύο: Πώς γίνεται ο έλεγχος και πώς επισημαίνονται οι ευπαθείς γέφυρες στις οποίες πρέπει να γίνει έλεγχος. Για το δεύτερο πρόβλημα οι ερευνητές προτείνουν τη δημιουργία μιας πλατφόρμας (είτε στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μελών του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, είτε στην υπάρχουσα πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου) στην οποία εθελοντές μηχανικοί θα μπορούν να καταχωρούν ευπαθείς γέφυρες της περιοχής τους οι οποίες κρίνουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν. Στη συνέχεια, τεχνικά κλιμάκια (που ούτως ή άλλως θα κληθούν να αξιολογήσουν γέφυρες κατά τη σύνταξη του Μητρώου) μπορούν να επιθεωρήσουν τις συγκεκριμένες γέφυρες και να τις αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και εξειδικευμένες μεθοδολογίες.
      Και, βεβαίως, η ανάγκη παρακολούθησης, αξιολόγησης και συντήρησης θα πρέπει να προβλέπεται και κατά την κατασκευή κάθε νέου τεχνικού έργου -και γέφυρας- και στη χώρα μας, κάτι που δεν γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Η τεχνολογία προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία ώστε οι άνθρωποι που θα κληθούν σε 50 ή σε 70 χρόνια να αξιολογήσουν και να συντηρήσουν τις υποδομές που κατασκευάζονται σήμερα, να μην αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς.
      Αυτοί που σήμερα κατασκευάζουν μια νέα γέφυρα πάνω από τον ποταμό Πολσεβέρα, στη Γένοβα, στο σημείο όπου στεκόταν μέχρι πέρυσι η γέφυρα Μοράντι, ασφαλώς το έχουν και αυτό στο μυαλό τους. Η γέφυρα, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, θα ανοίξει στην κυκλοφορία στις αρχές του 2020.
      Η έκθεση: https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2019/09/Gefyres_stin_ellada.pdf
       
      Περισσότερα...

      1697 • 0

    12. Αρθρογραφία

      Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια: Λύση στα προβλήματα κοινοχρήστων δρόμων, ορίων οικισμών, χρήσεων γης και αρτιότητας

      Engineer

      Στην άμεση υλοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού προχωρά το Υπουργείο Περιβάλλοντος, ενεργοποιώντας τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.).
      Η υλοποίηση αυτών των σχεδίων αφορά 768 Δημοτικές Ενότητες όλων των Δήμων της χώρας και ξεκίνησαν να γίνονται σταδιακά, με προτεραιότητα στις νησιωτικές και άλλες περιοχές που δέχονται αναπτυξιακές πιέσεις και έχουν περιβαλλοντικά προβλήματα.
      Στόχος είναι με τα Τ.Π.Σ. να ξεκαθαρίσει και το τοπίο της δόμησης, περιορίζοντας την άναρχη δόμηση έκτος σχεδίου η οποία οδηγεί και σε πολλές αυθαιρεσίες κυρίως στις ευαίσθητες παράκτιες περιοχές και άλλες νησιωτικές περιοχές καθώς επίσης να θεσμοθετήσει τις απαιτούμενες χρήσεις γης προκειμένου να γνωρίζει ο καθένας τι επιτρέπεται να κτίσει σε κάθε περιοχή. Επιπλέον, τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια περιλαμβάνουν και άλλες ρυθμίσεις, όπως η χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων και η οριοθέτηση οικισμών χωρίς όρια.
      Γιατί τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) μπορούν να επιλύσουν χρονίζοντα πολεοδομικά ζητήματα;
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.) όπως ισχύουν με το νόμο 4759/2020 είναι αναβαθμισμένα πολεοδομικά εργαλεία σε σχέση με τα παλιά Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια. Αποτελούν δε, σύνολα κειμένων, χαρτών και διαγραμμάτων, με τα οποία καθορίζονται το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη, όρια πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών, οι χρήσεις γης, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις, Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (Ζ.Υ.Σ.), ζώνες ειδικών πολεοδομικών κινήτρων, το οδικό δίκτυο, τα λοιπά μεταφορικά, τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές, μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών, καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρος ή περιορισμός που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
      Τι ακριβώς καθορίζουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.) αποτελούν σύνολα κειμένων, χαρτών και διαγραμμάτων, με τα οποία καθορίζονται:
      – το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης και τα βασικά προγραμματικά μεγέθη,
      – τα όρια των πολεοδομικών ενοτήτων και οικισμών,
      – οι χρήσεις γης,
      – οι όροι και περιορισμοί δόμησης,
      – οι σημαντικές πολεοδομικές παρεμβάσεις,
      – τα μεταφορικά (για την μηχανοκίνητη και τις ήπιες μορφές κινητικότητας), τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα και υποδομές,
      – η ιεράρχηση του οδικού δικτύου,
      -ο σχεδιασμός πρόληψης και αντιμετώπισης έκτακτων συνθηκών και κινδύνων,
      – η προσωρινή οριοθέτηση υδατορεμάτων εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών,
      – η γεωλογική καταλληλότητα για δόμηση στην περιοχή μελέτης.
      Ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες, επιπλέον καθορίζουν:
      – Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης (ΖΥΣ),
      – Ζώνες Ειδικών Πολεοδομικών Κινήτρων,
      – περιοχές και ζώνες ήπιας κυκλοφορίας και οχημάτων χαμηλών εκπομπών ρύπων,
      – μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή,
      – μέτρα υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών,
      – καθώς και κάθε άλλο μέτρο, όρο ή περιορισμό που απαιτείται για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και οργάνωση της περιοχής μελέτης.
      Τα Τοπικά Πολεοδομικά γίνονται στα όρια του κάθε Δήμου;
      Τα Τ.Π.Σ. καλύπτουν την έκταση μιας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων ενός δήμου. Μπορεί επίσης να καλύπτουν και την έκταση δημοτικών ενοτήτων που βρίσκονται σε όμορους δήμους, μετά από σχετικές αποφάσεις των οικείων δημοτικών συμβουλίων.
      Τα Τ.Π.Σ. εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των Περιφερειακών και των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων και περιλαμβάνουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις για την επίτευξη των σκοπών τους.
      Ποιες περιοχές περιλαμβάνουν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια;
      α) Οικιστικές Περιοχές
      Αυτές περιλαμβάνουν:
      όλες τις πολεοδομημένες, εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων, περιοχές, τους οικισμούς προ του 1923 ή με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, καθώς και τις προς πολεοδόμηση περιοχές. τις Περιοχές Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης (Π.Ε.Ρ.ΠΟ.) με χρήση πρώτης ή δεύτερης κατοικίας, τις Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης (Π.Π.Α.Ι.Π.), τις Ειδικές Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης (Ε.Π.Π.Α.Ι.Π.), και τα Ειδικά Σχέδια Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ανάπτυξης (Ε.Σ.ΠΕΡ.Α.Α.) β) Περιοχές παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων (Π.Ε.Δ.):
      Οι περιοχές αυτές είναι δυνατόν να πολεοδομούνται ανάλογα με το ιδιαίτερο καθεστώς που τις διέπει.
      Στις περιοχές αυτές με το Τ.Π.Σ. καθορίζονται οι επιτρεπόμενες εντός αυτών κατηγορίες χρήσεων γης, ο συντελεστής δόμησης, καθώς και οι λοιποί όροι και περιορισμοί δόμησης που απαιτούνται για την ανάπτυξή τους.
      Στις περιοχές της κατηγορίας αυτής εντάσσονται, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις που τις διέπουν, και εγκεκριμένα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (Ε.Σ.Χ.Α.Δ.Α.), Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε.), Επιχειρηματικά Πάρκα, άλλοι οργανωμένοι υποδοχείς δραστηριοτήτων, Σύνθετα Τουριστικά Καταλύματα και Μικτά Τουριστικά Καταλύματα Μικρής Κλίμακας.
      γ) Περιοχές Προστασίας (Π.Ε.Π.) και Περιοχές με ειδικό νομικό καθεστώς (Π.Ε.Κ.):
      Ως ΠΕ.Π. μπορεί να καθορίζονται οι περιοχές, οι οποίες διαθέτουν ιδιαιτέρως αξιόλογα φυσικά ή πολιτιστικά στοιχεία που χρήζουν προστασίας, προβολής και ανάδειξης.
      Στις περιοχές αυτές εντάσσονται και εκτάσεις που υπάγονται σε ειδικά νομικά καθεστώτα προστασίας (Π.Ε.Κ.), όπως χώροι αρχαιολογικού ή ιστορικού ενδιαφέροντος, δάση και δασικές εκτάσεις, αιγιαλός και παραλία, ποταμοί, λίμνες, ρέματα, καθώς και προστατευόμενες περιοχές
      δ) Περιοχές ελέγχου χρήσεων γης (Π.Ε.Χ.):
      Ως Π.Ε.Χ. νοούνται οι μη πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση, εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, περιοχές, πέριξ των οικιστικών περιοχών ή των περιοχών παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, που δεν εμπίπτουν στις προηγούμενες κατηγορίες.
      Για τις περιοχές αυτές καθορίζονται ειδικοί περιορισμοί στις χρήσεις γης και στους όρους δόμησης, ώστε να αποφεύγονται πιθανές μεταξύ τους συγκρούσεις και ανεξέλεγκτη κατανάλωση φυσικών πόρων.
      Τι ισχύει με τις Χρήσεις Γης;
      Μετά από την έγκριση των Τ.Π.Σ., κάθε οικιστική, παραγωγική ή άλλη ανάπτυξη επιτρέπεται, μόνον εφόσον είναι συμβατή με τις χρήσεις γης και τους λοιπούς όρους και περιορισμούς που καθορίζονται με αυτά.
      Σε περιοχές που έχουν ήδη πολεοδομηθεί, οι χρήσεις γης που καθορίζονται με τα Τ.Π.Σ., κατισχύουν αυτών που είχαν καθορισθεί με το ρυμοτομικό σχέδιο.
      Το Τ.Π.Σ. δύναται επίσης να τροποποιεί και να αναδιαμορφώνει τους ισχύοντες όρους δόμησης.
      Γιατί τα ΤΠΣ είναι ισχυρά εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού;
      Γιατί η έγκριση τους γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων και τον έλεγχο από το ΣτΕ.
      Επίσης με τα ΤΠΣ:
      Οριοθετούνται προσωρινά οι οριογραμμές των υφιστάμενων, εντός των προς πολεοδόμηση περιοχών, υδατορεμάτων. Εγκρίνεται η προκαταρκτική μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας στις περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει γεωλογική μελέτη. Τροποποιούνται τα Όρια και οι ρυθμίσεις εγκεκριμένων Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου. Ποιες περιοχές θα πολεοδομούνται;
      Οι μελέτες των ΤΠΣ καθορίζουν τις προς πολεοδόμηση περιοχές, τα όρια πολεοδομικών ενοτήτων και τη γενική πρόταση πολεοδομικής οργάνωσής τους, ήτοι οι επιτρεπόμενες εντός αυτών κατηγορίες χρήσεων γης, γενικών, και, κατά περίπτωση, ειδικών, η πυκνότητα, ο συντελεστής δόμησης, μέσος σε επίπεδο πολεοδομικής ενότητας, και δυνητικά και τελικός για συγκεκριμένα τμήματα της πολεοδομικής ενότητας, και οι λοιποί όροι και περιορισμοί δόμησης, καθώς και η γενική εκτίμηση των αναγκών κάθε πολεοδομικής ενότητας σε κοινόχρηστους χώρους, κοινωφελείς εξυπηρετήσεις και εν γένει δημόσιες υποδομές και δίκτυα.
      Τι γίνεται με τα όρια των οικισμών που «κατέπεσαν» με απόφαση του ΣτΕ;
      Οι οικισμοί προ του 1923 ή με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων μπορούν να οριοθετούνται όταν δεν είναι οριοθετημένοι και μπορούν να καθορίζονται ως περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

      1692 • 1

    13. Αρθρογραφία

      Ανάπλαση Αθήνας: Μέχρι και κατεδαφίσεις παλαιών κτιρίων περιλαμβάνει ο σχεδιασμός

      Giorgos1987

      Μελέτες με στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα μελετά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Το υπουργείο Περιβάλλοντος σχεδιάζει κατεδαφίσεις παλαιών κτιρίων -ακόμη και ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων- σε υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας. Στόχος του υπουργείου είναι να αποσυρθούν τα παλαιά και ενεργοβόρα κτίρια, προκειμένου να δοθεί «ανάσα» στα αστικά κέντρα. Αυτό υποστηρίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Δημαράς, μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα», με αφορμή την ημερίδα που διοργανώνει το υπουργείο με το Πράσινο Ταμείο στις 5 Δεκεμβρίου με θέμα «Πλαίσιο αναζωογόνησης και αναπλάσεων αστικού χώρου».
      Στο πλαίσιο αυτό, στο υπουργείο σχεδιάζουν να βγάλουν από τα συρτάρια τις μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν και έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ζωής στην πρωτεύουσα. «Προσπαθούμε να τις συγκεντρώσουμε για να δούμε ποιες από αυτές είναι αξιοποιήσιμες και ποιες μπορούν να ενταχθούν στη λογική του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας» τονίζει ο υφυπουργός Περιβάλλοντος.
      Παράλληλα, ερωτηθείς για το Κτηματολόγιο, ο κ. Δημαράς επισημαίνει ότι αναμένονται διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να λυθούν προβλήματα, όπως είναι για παράδειγμα τα ακίνητα χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας, η απροθυμία των ιδιοκτητών να τα δηλώσουν, αλλά και να περιοριστούν καταστάσεις τύπου Βριλησσίων, όπου ιδιοκτήτες ακινήτων έλαβαν αγωγές από το Δημόσιο που διεκδικεί την περιουσία τους.
      «Μεγάλα τμήματα της Αθήνας βρίσκονται σε μία διαδικασία διαρκούς υποβάθμισης-κατάρρευσης, με παλαιά κτίρια που δεν έχουν πλέον την απαιτούμενη στατική αντοχή απέναντι στο ενδεχόμενο ενός μεγάλου σεισμού, αλλά ούτε την προβλεπόμενη από τη νέα νομοθεσία ενεργειακή συμπεριφορά» επισημαίνει ο κ. Δημαράς.
      https://www.ethnos.gr/ellada/8148_giati-katedafizontai-oloklira-oikodomika-tetragona-stin-athina
      Περισσότερα...

      1691 • 1

    14. Αρθρογραφία

      Η δύσκολη κυοφορία της απόφασης του ΣτΕ για το Mall

      Engineer

      Η εναγώνια αναζήτηση διαφόρων νομικών τρικ ώστε να παρακαμφθεί η απόφαση για "το μεγαλύτερο αυθαίρετο της Ευρώπης" εντείνουν την ανησυχία για την καθυστέρηση της δημοσιοποίησή της.
       
      Έχουν περάσει σχεδόν δύο μήνες από την 4η Αυγούστου 2013. Εκείνη τη μέρα, στην καρδιά του καλοκαιριού, το ΣτΕ διέρρευσε στα ΜΜΕ την τελική απόφασή του για το Mall – απόφαση ματ για όσους δεν είχαν παρακολουθήσει την υπόθεση: Το ανώτατο δικαστήριο της χώρας αποφάνθηκε πως η οικοδομική άδεια του εμπορικού κέντρου είναι άκυρη, δίνοντας έτσι τέλος σε μια νομική μάχη που κράτησε πάνω από μία δεκαετία.
      Δύο μήνες μετά, και παρότι η απόφαση αναμενόταν στις 17 Σεπτεμβρίου με το ξεκίνημα του δικαστικού έτους, η επίσημη απόφαση ακόμα να εκδοθεί. Απ' αυτήν θα κριθεί όχι μόνο το μέλλον του μεγαλύτερου εμπορικού κέντρου της χώρας, αλλά και μια σειρά από ζητήματα που υπερβαίνουν κατά πολύ το ίδιο το Mall:
       
      Η μάχη ήταν εκ πρώτης όψεως άνιση: Από τη μία, παντοδύναμοι επιχειρηματίες και πολιτικοί, από την άλλη μια χούφτα πολίτες στο Μαρούσι. Οι δικαστές με την απόφασή τους ορθώνουν ανάστημα μπροστά σε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα (όμιλος Λάτση) τα οποία στην υπόθεση του Mall διαπλέχθηκαν με πολιτικούς (πρωθυπουργούς, υπουργούς, δημάρχους) και από τα δύο μεγάλα κόμματα.
       
      Για πρώτη φορά στην ιστορία, οι δικαστές του ΣτΕ ακυρώνουν ευθέως νόμο. Με την απόφασή τους θα ξεπεράσουν το νομικό σκόπελο που τους έβαλε το 2003 ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Θυμίζουμε ότι ο τότε υπουργός Πολιτισμού θέσπισε νόμο με τον οποίο αφαιρούσε ουσιαστικά τη δυνατότητα απο τους πολίτες να προσφύγουν εναντίον του Mall, στερώντας τους ουσιαστικά το δικαίωμα της δικαστικής προστασίας.
       
      Αυτό που κρίνεται είναι το κράτος δικαίου και η νομιμότητα. Οι δικαστές, υπερβαίνοντας τον εαυτό τους , αποδίδουν δικαιοσύνη. Η διοίκηση θα σεβαστεί την απόφασή του ανώτατου δικαστηρίου; Ή θα σκαρφιστεί νομικά τερτίπια (όπως η εκ των υστέρων υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων) για να νομιμοποιήσει το αυθαίρετο;
       
      Τα νομικά τερτίπια άρχισαν σχεδόν ταυτόχρονα με τη δημοσίευση της είδησης: «νομικοί κύκλοι» ή «δικαστικοί κύκλοι» (ανάλογα με το ΜΜΕ) πληροφορούσαν την κοινή γνώμη πως «υπάρχει νομική λύση για να θεραπευθεί το πρόβλημα» και «να αποφευχθούν τα δυσάρεστα». Πιο συγκεκριμένα, το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων στην ανταπόκρισή του έγραψε:
       
      Τίτλος: Αναζητείται νομική φόρμουλα καθώς το ΣτΕ έκρινε άκυρη την οικοδομική άδεια του "The Mall"
       
      «Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε διάσκεψη, κεκλεισμένων των θυρών, έκρινε μεν άκυρη την οικοδομική άδεια ανέγερσης του εμπορικού κέντρου "The Mall Athens" στο Μαρούσι Αττικής, αλλά παράλληλα δίνεται νομική λύση για να «θεραπευθεί» το πρόβλημα».
       
      Ναι μεν αλλά. Και λίγο παρακάτω συμπλήρωνε:
       
      «Δικαστικοί κύκλοι σημείωναν, ότι παρ΄ όλα αυτά υπάρχει νομική λύση, προκειμένου να αποφευχθούν τα δυσάρεστα, όπως είναι τη [sic] κατεδάφιση του επίμαχου εμπορικού κέντρου. Η λύση είναι να συνταχθεί εκ των υστέρων η μελέτη περιβαλλοντικών όρων, έτσι ώστε να θεραπευτεί η νομική αδυναμία που προέκυψε. Μάλιστα, οι δικαστικοί κύκλοι επικαλούνται σχετική απόφαση του Δικαστηριου Ευρωπαϊκων Κοινοτητων που επιτρέπει παρόμοιες λύσεις».
      Το κείμενο του ΑΠΕ αναδημοσίευσαν ΜΜΕ όπως η Καθημερινή, η Ελευθεροτυπία, η Ναυτεμπορική και άλλα. Δεν εξήγησαν όμως τι είδους νομικοί / δικαστικοί κύκλοι είναι αυτοί: Από το υπουργείο Δικαιοσύνης; Από αλλού;
       
      Από πότε μια απόφαση ολομέλειας του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας, με την οποία μάλιστα δημιουργείται νομολογία ιστορικής σημασίας (αφού για πρώτη φορά στα χρονικά το ΣτΕ ακυρώνει απευθείας νόμο για να περιφρουρήσει το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών στη δικαστική προστασία), επειδή είναι «δυσάρεστη» για ορισμένους, πρέπει να «θεραπευθεί» με «νομική φόρμουλα»; Δεν αποτελεί πλήγμα στο κύρος των δικαστών αυτή η αναζήτηση «θεραπείας»;
       
      Γι όλους αυτούς τους λόγους, κρίνουμε στο TPP πως το θέμα πρέπει ν' ανοίξει με ρεπορτάζ, συνεντεύξεις, αναλύσεις. Αρχίζοντας από αύριο, με τη συνέντευξη της Σοφίας Σακοράφα, της μοναδικής ίσως πολιτικού που μαζί με λιγοστούς άλλους πολίτες στο Μαρούσι όπως ο Δορύλαος Κλαπάκης και η Κατερίνα Ψάλτη εναντιώθηκαν στην παρανομία – και πλήρωσαν γι' αυτό. Και φιλοξενώντας στο νέο ThePressProject τη δουλειά τεκημρίωσης που ξεκινήσαμε από το 2009 μια ομάδα δημοσιογράφων για την υπόθεση του Mall με ντοκουμέντα, ρεπορτάζ, βίντεο κλπ στο facthemall.gr.
       
      Πηγή: http://www.thepressproject.gr/article/47498/I-duskoli-kuoforia-tis-apofasis-tou-StE-gia-to-Mall#sthash.64inGePi.aQ9BReTL.dpuf
      Περισσότερα...

      1689 • 1

    15. Αρθρογραφία

      Αδειες χρήσης νερού και εκτέλεση έργων αξιοποίησης των υδάτων

      Engineer

      Mία διαδικασία καταγραφής και αδειοδότησης κάθε χρήσης και έργου αξιοποίησης του νερού καλούνται να ακολουθήσουν πολίτες, αγρότες, επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης μιας ορθολογικής και αειφόρου διαχείρισης των υδάτων, που αποτελεί κοινό φυσικό πόρο.
       
      Η καταγραφή κάθε τέτοιου έργου στο Εθνικό Μητρώο Σημείων Υδροληψίας (ΕΜΣΥ) και η αδειοδότηση της χρήσης τους θα επιτρέψει την εκτίμηση του αριθμού και της έκτασης των απολήψεων ύδατος, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείρισή τους, ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη και αποδοτικότερη χρήση του νερού, καθώς και η προστασία των υδατικών πόρων, διασφαλίζοντας παράλληλα το εισόδημα των αγροτών.
       
      Η πλειοψηφία των πολιτών και αγροτών που χρησιμοποιούν γεωτρήσεις ή άλλα σημεία υδροληψίας σε όλη τη χώρα έχουν ήδη καταγραφεί στο ΕΜΣΥ, όμως παρατηρείται σημαντική υστέρηση στην υποβολή αιτήσεων για την αδειοδότηση της χρήσης του νερού, παρά τη σημαντική απλούστευση της διαδικασίας που θεσπίστηκε με την ΚΥΑ του Οκτωβρίου (ΦΕΚ 2878/Β/27-10-2014).
       
      Εκτιμώντας από τα μέχρι σήμερα στοιχεία, που δεν περιλαμβάνουν όμως το σύνολο των εγγραφών - αιτήσεων, ότι το ποσοστό συμμόρφωσης των χρηστών είναι κατά πολύ μικρότερο από το 50% των προβλεπόμενων, αποκαλύπτεται ένα θέμα που απαιτεί την προσοχή μας.
       
      Η Πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω των υπηρεσιών του, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα και με διάθεση επίλυσης τυχόν ελλιπούς ενημέρωσης των χρηστών, δρομολογεί άμεσα σχετική τροποποίηση της ΚΥΑ, στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των χρηστών για την προσαρμογή τους στο υφιστάμενο πλαίσιο καθώς και μεταβατική μείωση των κυρώσεων από την ελλιπή συμμόρφωση.
       
      Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ενημέρωση και στήριξη των πολιτών, αγροτών, αλλά και επιχειρήσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν υφιστάμενα προβλήματα εφαρμογής.
       
      To υπουργείο με την ανακοίνωσή του επισημαίνει τη σημασία που δίνεται στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων και καλεί τους πολίτες να υποβάλουν έγκαιρα, μετά τη δημοσίευση της σχετικής τροποποίησης της ΚΥΑ, τις αιτήσεις τους κάνοντας χρήση των ευνοϊκών όρων που θα τους παρασχεθούν.
       
      Το νερό είναι πολύτιμος φυσικός πόρος, αποτελεί τη βάση της ζωής αλλά και κάθε οικονομικής δραστηριότητας, με προεξάρχουσα την αγροτική παραγωγή και η καταγραφή των χρήσεών του αποτελεί θεμελιώδη αρχή για την ορθολογική διαχείρισή του και τη μείωση της σπατάλης του νερού άρδευσης.
       
      Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&catid=213&artid=15423
      Περισσότερα...

      1648 • 1

    16. Αρθρογραφία

      ΥΠΕΝ: 20+3 ερωτοαπαντήσεις για τα αυθαίρετα σύμφωνα με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο

      Engineer

      Σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με το πότε χτίστηκαν, χωρίζονται πλέον τα αυθαίρετα, τονίζουν «Τα Νέα» σε δημοσίευμά τους, ενώ αναθεωρείται – για άλλη μια φορά – όλο το σύστημα παρακολούθησης και κατεδάφισης νέων και παλιών αυθαιρέτων.
      Σημειώνεται πως οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011 έχουν τη δυνατότητα για άλλα δυο χρόνια (έως τον Μάρτιο του 2026) να τα τακτοποιήσουν. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πως αυτή η δυνατότητα – μέχρι στιγμής – δεν δίνεται για τα αυθαίρετα με πολύ μεγάλες παραβάσεις (σ.σ.: υπερβάσεις πάνω από 20% ως προς το ύψος, είτε πάνω από 40% ως προς την κάλυψη και τη δόμηση) που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5.
      Τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά τον Ιούλιο του 2011 δεν μπορούν να τακτοποιηθούν. Οι ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων θα πρέπει είτε να πληρώσουν πολύ μεγάλα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης είτε να προχωρήσουν σε οριστική κατεδάφισή τους.
      «ΤΑ ΝΕΑ» με τη βοήθεια της τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού Γραμματής Μπακλατσή παρουσιάζουν μέσα από 23 ερωτήσεις – απαντήσεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες προκειμένου ιδιοκτήτες αυθαιρέτων να ξέρουν πώς θα κινηθούν μέσα στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται.
      Σημειώνεται πως μέχρι την ερχόμενη Δευτέρα 15 Απριλίου 2024 είναι σε εξέλιξη η διαβούλευση για το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την καταστολή της αυθαίρετης δόμησης, την ενίσχυση της προστασίας των υδάτων, των δασών και ευρύτατα του φυσικού περιβάλλοντος, τη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών αστικών περιοχών και τη μείωση του ενεργειακού κόστους των ευάλωτων νοικοκυριών με περαιτέρω ενίσχυση και εκσυγχρονισμό των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
      20+3 ερωτήσεις – απαντήσεις με όλες τις πληροφορίες
      Ποια αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται αμέσως με βάση τον νέο σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος;
      Θα κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα το σύνολο των νέων χωρίς άδεια αυθαίρετων κατασκευών που ανεγέρθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2024. Ακολουθεί το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν μετά την 28η Ιουλίου 2011, και στη συνέχεια όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές που δεν υπάγονται ή δεν έχουν υπαχθεί νομίμως σε διατάξεις περί αναβολής επιβολής κυρώσεων.
      Τι ισχύει για όσους έχουν αυθαίρετα που έχουν ανεγερθεί μέχρι τον Ιούλιο του 2011 και δεν έχουν ακόμη τακτοποιηθεί;
      Οι ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων έχουν προθεσμία δύο ετών, μέχρι το τέλος Μαρτίου 2026, να τακτοποιήσουν παλιές αυθαιρεσίες σε κτίσματα που έκτισαν μέχρι τον Ιούλιο του 2011. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό προκειμένου να υπαχθούν στον τελευταίο νόμο περί αυθαιρέτων (ν. 4495/2017) και να τακτοποιήσουν τις αυθαιρεσίες.
      Και αυτοί που έχτισαν μετά τον Ιούλιο του 2011;
      Αυτοί δεν θα μπορούν να προβούν σε τακτοποίησή τους. Δύο είναι οι επιλογές που έχουν: είτε να πληρώνουν τσουχτερό πρόστιμο διατήρησης, είτε να προχωρήσουν σε οριστική κατεδάφιση.
      Τι ισχύει για τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις – αυτά που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5;
      Για τα αυθαίρετα που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία έχει σταματήσει η διαδικασία της τακτοποίησής τους. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά το τελευταίο διάστημα, από δηλώσεις στελεχών του ΥΠΕΝ, δεν πρόκειται να επανέλθει η σχετική ρύθμιση για την τακτοποίησή τους, μέχρις ότου υλοποιηθεί η κατεδάφιση αυθαιρέτων που κρίθηκαν και θα κριθούν κατεδαφιστέα. Στη συνέχεια, οι όποιες τακτοποιήσεις υλοποιηθούν, θα γίνουν με γνώμονα το πολεοδομικό ισοζύγιο.
      Πότε θεωρείται ολοκληρωμένη η τακτοποίηση αυθαιρέτων;
      Οι ιδιοκτήτες που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση τακτοποίησης θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η διαδικασία θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν έχει ολοκληρωθεί η Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας τους.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη μεταβίβαση αυτών των ακινήτων;
      Είναι δύο: η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
      Πώς υπολογίζονται τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011;
      Υπολογίζονται ανάλογα με το εμβαδόν, τη χρονολογία ανέγερσης και την αντικειμενική αξία.
      Τι ισχύει εδώ για τις προσαυξήσεις των προστίμων;
      Πλέον, τα πρόστιμα προσαυξάνονται κατά 40%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.
      Πώς θα εντοπίζονται τα νέα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μετά το 2011 με βάση τον νέο σχεδιασμό του ΥΠΕΝ;
      Ο εντοπισμός των νέων αυθαιρέτων θα γίνεται με βάση αεροφωτογραφίες, οι οποίες θα λαμβάνονται από δορυφόρο και σε συσχετισμό με το σύστημα «e-άδειες» καθώς και πλατφόρμα καταγγελιών.
      Με ποιον τρόπο θα γίνεται καταγγελία από πολίτες;
      Θα γίνεται στη νέα ψηφιακή πλατφόρμα όπου θα καταχωρίζονται οι πολεοδομικές παρανομίες.
      Τι προβλέπεται για την καταγγελία για ακίνητο σε εκτός σχεδίου περιοχή;
      Αν η καταγγελία αφορά ακίνητο που βρίσκεται σε εκτός σχεδίου ή εντός οικισμού περιοχή, αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από τεκμηριωμένη Τεχνική Εκθεση Μηχανικού για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας. Εφόσον ο έλεγχος πραγματοποιείται κατόπιν καταγγελίας, αφορά μόνο το τμήμα του ακινήτου για το οποίο έγινε η καταγγελία.
      Θα υπάρχει χρηματική επιβάρυνση που θα συνοδεύει την καταγγελία;
      Ναι. Θα υπάρχει παράβολο ύψους 300 ευρώ. Το παράβολο θα επιστρέφεται στον καταγγέλλοντα εάν η πληροφορία επαληθευθεί από τους ελεγκτές δόμησης.
      Πώς θα γίνονται οι προσφυγές;
      Κατά της έκθεσης αυτοψίας, ο ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης θα μπορεί να ασκήσει προσφυγή στο Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων Β’ εντός 10 ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας στο ακίνητο. Η προσφυγή θα πρέπει να συνοδεύεται από αποδεικτικό καταβολής υπέρ του «Πράσινου Ταμείου» παραβόλου, το οποίο θα επιστρέφεται σε περίπτωση που η προσφυγή γίνει δεκτή, εν όλω ή εν μέρει.
      Ποιο θα είναι το ύψος του αποδεικτικού;
      Θα είναι 200 ευρώ για παραβάσεις επιφανείας έως 30 τετραγωνικών μέτρων, 500 ευρώ για παραβάσεις έως 80 τετραγωνικών μέτρων και 1.000 ευρώ για παραβάσεις άνω των 80 τετραγωνικών μέτρων.
      Τι θα ισχύσει για τις κατεδαφίσεις και τις κυρώσεις;
      Ο αυθαιρετούχος από τη στιγμή που θα γίνει η αυτοψία θα έχει περιθώριο 10 ημερών για να αποδείξει τη νομιμότητα της κατασκευής. Διαφορετικά θα εκδίδεται πρωτόκολλο κατεδάφισης. Θα δίνεται ωστόσο δυνατότητα προσφυγής κατά του πρωτοκόλλου κατεδάφισης στο Εφετείο, που θα πρέπει να εξετάσει την υπόθεση και να εκδώσει απόφαση εντός δυόμισι μηνών.
      Πώς θα υπολογίζονται τα πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης;
      Το πρόστιμο ανέγερσης θα είναι ίσο με την αξία του αυθαιρέτου επί του συντελεστή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Η αξία του αυθαιρέτου υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφανείας του, πολλαπλασιαζόμενης επί της τιμής ζώνης της περιοχής του ακινήτου, όπως αυτή ισχύει κατά την ημερομηνία της παράβασης.
      Ποιο θα είναι το ελάχιστο ύψος του προστίμου;
      Το ελάχιστο πρόστιμο ανέγερσης θα κυμαίνεται (ανάλογα την περίπτωση) από 250 έως 1.500 ευρώ.
      Τι άλλες κυρώσεις προβλέπονται;
      Εκτός από την κατεδάφιση θα επιβάλλονται επίσης πρόστιμα ανέγερσης και μη έγκαιρης κατεδάφισης, ποινικές κυρώσεις, αναστολή της άδειας λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας και διακοπή ρευματοδότησης.
      Τι θα ισχύει στην περίπτωση οικειοθελούς κατεδάφισης;
      Θα διαγράφεται το 50% του προστίμου ανέγερσης, ενώ θα παύει και η ποινική δίωξη. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης προβεί στην κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών μετά την παρέλευση της προθεσμίας τα πρόστιμα ανέγερσης θα μειώνονται ανάλογα με το πότε θα γίνει η κατεδάφιση.
      Πώς θα καταβάλλονται τα πρόστιμα;
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε 30 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και τα πρόστιμα μη έγκαιρης κατεδάφισης σε 12 μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Η έκπτωση, η απομείωση και η προσφυγή
      Θα υπάρχει κάποια έκπτωση;
      Στην περίπτωση που το οφειλόμενο ποσό εξοφληθεί ολόκληρο εντός του πρώτου μηνός από τη βεβαίωση θα παρέχεται έκπτωση 30%.
      Πού δεν θα εφαρμόζεται η απομείωση των προστίμων;
      Η απομείωση των προστίμων δεν θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αυθαιρέτων σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, στον αιγιαλό, την παραλία κ.λπ., σε προστατευόμενες περιοχές Natura και σε περιπτώσεις εργασιών που εκτελούνται επ’ αυτοφώρω.
      Σε ποια περίπτωση δεν υπάρχει η δυνατότητα για προσφυγή;
      Προσφυγή δεν θα γίνεται στην περίπτωση που κατά τον έλεγχο διαπιστωθεί πως εκτελούνται οικοδομικές εργασίες, δεν υπάρχει έγκυρη πινακίδα έργου και ότι πρόκειται για αυθαίρετα κτίσματα ή κατασκευές στη ζώνη λιμένα ή εφαρμόζεται διαδικασία για την έκδοση πρωτοκόλλου κατεδάφισης.
      Περισσότερα...

      1636 • 8

    17. Αρθρογραφία

      Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά και Μεταφορικό Κόστος

      Engineer

      Σε προσυμβατικό στάδιο και συνήθως σε διακηρύξεις έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή, κατά την αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ανακύπτει το ζήτημα ορθού ή επαρκούς υπολογισμού της μεταφορικής δαπάνης. Αυτή αφορά κυρίως στη μεταφορά αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών, στο πλαίσιο υπολογισμού του άμεσου κόστους του έργου.
      Κατά την εκτέλεση δημοσίων έργων οδοποιίας, αντίστοιχα, είναι σύνηθες το αίτημα για πρόσθετες δαπάνες μεταφοράς αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών και αφορά ουσιαστικά σε πρόσθετη αποζημίωση προς τον ανάδοχο και όχι σε συμπληρωματικές εργασίες απαραίτητες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης που προέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του έργου.
      Επιπλέον, οι μέχρι πρότινος ιδιαίτερα μεγάλες προσφερόμενες εκπτώσεις σε έργα οδοποιίας και η σύγχρονη ενεργειακή κρίση ανέδειξαν τη συμβολή της μεταφορικής δαπάνης στο άμεσο κόστος εκτέλεσης των έργων αυτών.
      Διακρίνεται, επομένως, η σημασία της ακρίβειας στον υπολογισμό της μεταφορικής δαπάνης σε έργα οδοποιίας.
      Στο Ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» παρ.5α, ορίζεται οτι «Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης.»
      To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων οδοποιίας, αναφορικά με το μεταφορικό έργο, περιλαμβάνει:
      – τον Κανονισμό Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ 466/2017, ΦΕΚ 1746/Β/2017),
      – την Εγκύκλιο Ε7/2013 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/5/8/12-02-2013 και ΑΔΑ: ΒΕΥΣ1-ΞΘΕ) και
      – την Εγκύκλιο Ε18/2014 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/6/7/24-09-2014 και ΑΔΑ: Ω8ΘΛ1-ΤΘΥ).
      Εκεί, εν συντομία, προβλέπεται ότι το κόστος μεταφοράς αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών προϋπολογίζεται πριν την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ενσωματωθεί στην ενιαία τιμή του τιμολογίου ανεξαρτήτως της απόστασης μεταφοράς που εν τέλει ο ανάδοχος θα κληθεί να καλύψει, πλην των περιπτώσεων που στα οικεία άρθρα αναφέρεται ρητά ότι η μεταφορά πληρώνεται ιδιαίτερα (άρθρα που επισημαίνονται με αστερίσκο [*]). Επισημαίνεται ότι, τα ενιαία τιμολόγια δεν είναι δυνατόν να προβλέψουν και να κοστολογήσουν ειδικές συνθήκες μεταφοράς υλικών, όπως θαλάσσιες μεταφορές και μεταφορές σε δύσβατα σημεία. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι ειδικές αυτές συνθήκες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποζημιώνονται ιδιαίτερα, με την σύνταξη επί πλέον άρθρου πρόσθετης αποζημίωσης οφειλόμενης στις κατά τόπους ειδικές συνθήκες και προσθήκη αυτού στα τιμολόγια Δημοπράτησης.
      Το όλο ζήτημα τελικά ανάγεται στην πληρότητα και ορθότητα των συμβατικών τευχών (Τεχνική Περιγραφή, Τιμολόγιο μελέτης, Προϋπολογισμός μελέτης, Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) το οποίο είναι ουσιώδες για την επιτυχή υλοποίηση ενός έργου. Από εκεί και πέρα, μεταβολή του κόστους μεταφοράς ανάγεται και στον επιχειρηματικό κίνδυνο του αναδόχου, ο οποίος προχωρά στην υποβολή οικονομικής προσφοράς με βάση τις συνθήκες του κάθε έργου. Εξάλλου, η επιλογή των προς προμήθεια υλικών που ενσωματώνονται στο έργο, συμπεριλαμβανομένων και των λατομικών προϊόντων, υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, εναπόκειται στις επιχειρηματικές επιλογές που ο ίδιος αναλαμβάνει, εκτός ειδικών περιπτώσεων που προσδιορίζονται ρητά στα συμβατικά τεύχη, πχ παροχή από την αναθέτουσα αρχή.
      Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα Χαμηλή Προσφορές και Μεταφορικό Κόστος
      Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ
      Περισσότερα...

      1629 • 2

    18. Αρθρογραφία

      Τα νέα ψηφιακά εργαλεία και τα data μεταμορφώνουν τον κατασκευαστικό κλάδο

      Engineer

      O ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να έχει εξελιχθεί σε ένα καίριο μήνυμα για την παγκόσμια οικονομία τα τελευταία χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι βασικοί κλάδοι έχουν σπεύσει να υιοθετήσουν νέα μοντέλα λειτουργίας που να αξιοποιούν τις λύσεις που προσφέρουν οι ψηφιακές τεχνολογίες. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι ο κατασκευαστικός κλάδος. Γεγονός που ενδεχομένως να μοιάζει λίγο παράδοξο αν αναλογιστεί κανείς ότι από τις πρώτες κατηγορίες επαγγελματιών που απέκτησαν υπολογιστή τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 ήταν αυτές των αρχιτεκτόνων και των πολιτικών μηχανικών!
      Η πραγματικότητα είναι πως ο κατασκευαστικός κλάδος μόλις τώρα έχει αρχίσει να σπεύδει να ανέβει στο κύμα του ψηφιακού μετασχηματισμού. «Ο κλάδος έχει μείνει πολύ πίσω» σημειώνει στο 2045.gr ο δρ. Γιώργος Καπογιάννης, καθηγητής στο παράρτημα του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ που έχει έδρα στην πόλη Νίγκμπο της Κίνας και ο οποίος ασχολείται εκτενώς με το θέμα της αξιοποίησης των ψηφιακών τεχνολογιών στις κατασκευές, ιδίως με τον τομέα του αποκαλούμενου ΒΙΜ (Building Information Modelling). «Η μόνη εξαίρεση είναι η Κίνα όπου έχει κάνει σημαντικά βήματα προς τα εμπρός στον συγκεκριμένο τομέα».
      Από την άλλη πλευρά, τα τελευταία χρόνια δείχνει να υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και στην Ελλάδα τα βήματα είναι πολύ πιο αργά. Οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες αρχίζουν να κατανοούν τα οφέλη ιδίως στον τομέα της αυτοματοποίησης των διαδικασιών, ενώ υπάρχουν και συζητήσεις ακόμη και για τη χρήση ρομπότ στην κατασκευή κτιρίων. Το πρόβλημα, όπως εξηγεί ο δρ. Καπογιάννης δεν είναι άλλο από την κουλτούρα των εργαζομένων που πρέπει να αλλάξουν τον τρόπο σκέψης τους προκειμένου να αξιοποιήσουν τα οφέλη των ψηφιακών τεχνολογιών όσον αφορά και τα κατασκευαστικά projects.
      Τρόποι αξιοποίησης
      Πως μπορούν, όμως, οι ψηφιακές τεχνολογίες να χρησιμοποιηθούν στον κατασκευαστικό κλάδο. Μία σημαντική λύση είναι το ΒΙΜ, ένα σύμπλεγμα διαδικασιών όπου μέσω της ενσωμάτωσης της τεχνολογίας βοηθάει τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένων των πελατών να λάβουν αποφάσεις, να προβλέπουν τεχνικές ανωμαλίες με κέρδη/έξοδα του έργου ή ακόμα και να μπορούν να δουν τη λειτουργία των κτιρίων ή των έργων σε πραγματικό ιδεατό χωροχρόνο.
      Σύμφωνα με το δρ. Καπογιάννη ένα μεγάλο θέμα είναι πως τεχνολογίες όπως το ΒΙΜ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αν οι κατασκευαστικές εταιρείες δεν συνδέσουν τις διαδικασίες κατασκευής των έργων με τις ανάγκες του πελάτη. Πολλές φορές μάλιστα θεωρείται πως μια απλή τρισδιάστατη απεικόνιση ενός κτιρίου είναι ΒΙΜ, αλλά στην ουσία είναι ένα απλό 3D μοντέλο. Επιπλέον, υπάρχουν ζητήματα με τη συγκέντρωση δεδομένων και τη διάθεση τους μέσω cloud υποδομών. Έναν τομέα όπου αναμένεται να δώσει πολλές λύσεις το 5G.
      Από εκεί και πέρα, υπάρχουν διάφοροι τομείς όπου οι εφαρμογές πληροφορικής μπορούν να βοηθήσουν τον κατασκευαστικό κλάδο.
      Ένα πρώτο παράδειγμα είναι η συλλογή δεδομένων.  Η συλλογή δεδομένων καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου (σχεδίαση – κατασκευή – χρήση) επιτυγχάνεται με χρήση διάφορων μέσων όπως μη επανδρωμένα μέσα (drones), σαρωτή λέιζερ με νεφελώδη σημεία για τη σάρωση (σάρωση έως 1.000.000 σημεία /δευτερόλεπτο), φωτογραφίες γεωγραφικού σήματος κτλ. Δεδομένα συλλογής μπορεί να είναι η  εικόνα, ο ήχος κειμένων ή περιβάλλοντος κτλ.
      Ένα δεύτερο είναι η χρήση βάσεων δεδομένων, μέσω των οποίων επιτρέπεται σε όλα τα μέλη ενός έργου να έχουν πρόσβαση στα απαραίτητα δεδομένα ανεξάρτητα με τη τοποθεσία τόσο του έργου όσο και των βασικών συντελεστών αυτού. Ένας τομέας όπου μπορεί να αξιοποιηθεί και το blockchain.
      Το 5G μπορεί να βοηθήσει στη μεταφορά δεδομένων, ο όγκος των οποίων είναι τεράστιος. Πρακτικά, χωρίς το 5G είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκεντρωθούν τα δεδομένα που αφορούν ένα κατασκευαστικό έργο, ιδίως αν είναι μεγάλο. Σε δεύτερο επίπεδο τα δίκτυα 5ης γενιάς προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες άμεσης πρόσβασης σε αυτά τα data.
      Ουσιαστικά, μιλάμε για τη δημιουργία μίας «νέας πληροφορίας» όπως την αποκαλεί ο δρ. Καπογιάννης. Αυτή η «νέα πληροφορία που δημιουργείται μπορεί να διαμοιραστεί μεταξύ των μελών με την χρήση καταλλήλων λογισμικών τα οποία επιτρέπουν είτε την επίλυση τεχνικών προβλημάτων είτε την ανίχνευση/εντοπισμό τόσο σε επίπεδο σχεδίασης όσο και σε κατασκευαστικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο διαχείρισης του ακινήτου. Οι πληροφορίες αυτές και τα αντίστοιχα δεδομένα αποθηκεύονται για περαιτέρω χρήση στο μέλλον είτε για την διαχείριση ακινήτου (περιουσιακό στοιχείο) είτε για αλλαγή χρήσης του ακινήτου (περιουσιακό στοιχείο). Ως εκ τούτου είναι αναγκαία η μεταφορά των δεδομένων από την εφοδιαστική αλυσίδα ενός κατασκευαστικού έργου γιατί χωρίς αυτά, το έργο δε μπορεί να ολοκληρωθεί.
      Αντίστοιχα απαιτείται και ομογενοποίηση των διαφόρων δεδομένων έτσι ώστε τα τρισδιάστατα μοντέλα πληροφορίας που δημιουργούνται (3D Information Models) να είναι υψηλής ποιότητας, με υψηλή ευκρίνεια και προσβασιμότητα από οποιαδήποτε συσκευή ή ακόμη και μέσω εφαρμογών που αξιοποιούν τεχνολογίες όπως είναι η εικονική πραγματικότητα (VR), η επαυξημένη πραγματικότητα ή το mixed reality (MR).
      Έχοντας τα δεδομένα, μπορείς να τα επεξεργαστείς και στη συνέχεια να τα αξιοποιήσεις περαιτέρω μέσω και εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να φθάσεις στη λήψη των βέλτιστων αποφάσεων. Η λήψη αποφάσεων βασίζεται τόσο στην πληροφορία όσο και στη γνώση (εμπειρική ή μη) και ο στόχος είναι να βοηθήσει τον ιδιοκτήτη να έχει μια καλύτερη και ολιστική άποψη ενός ακινήτου για το πως θα μπορέσει να αξιοποιηθεί καλύτερα (διαχείριση ακίνητης περιουσίας αλλά και επένδυσης).
      Τα εργαλεία που υπάρχουν
      Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα να έχουμε φθάσει στη δημιουργία ορισμένων εργαλείων και νέων κατηγοριών εφαρμογών. Μία από αυτές, όπως εξηγεί ο κ. Καπογιάννης, είναι η έξυπνη διαδραστική σχεδίαση νέων έργων ή ακόμα και έργων που υπάρχουν ήδη. Η έξυπνη διαδραστική σχεδίαση έργων γίνεται χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες όπως συνεργατικά εργαλεία σχεδίασης, το gamification της σχεδίασης, την προσομοίωση της κατασκευής του τελικού παραδοτέου αλλά και της λειτουργίας του .
      Μία δεύτερη κατηγορία είναι τα διαδραστικά συνεργατικά εργαλεία, τα οποία επιτρέπουν τη συμμετοχή όλων των μελών ενός έργου, ανεξάρτητα τη τοποθεσία του έργου. Η ανταλλαγή πληροφορίας επιτρέπεται με βάση το διεθνές πρωτόκολλο ISO19650 για το κατασκευαστικό κλάδο.
      Τέλος, φθάνουμε στην κατηγορία που έχει τίτλο «Διαχείριση Τεχνικού Κατασκευαστικού Έργου”. Η εξ’ αποστάσεως Διαχείριση Τεχνικού Κατασκευαστικού Έργου με την χρήση ανάλογου λογισμικού ή υπηρεσίας (cloud based) επιτρέπει καλύτερο έλεγχο του έργου στα διάφορα στάδια: σχεδιασμό – κατασκευή – παράδοση  – λειτουργία του ακινήτου (κτίριο, γέφυρα, έργα υποδομής, υπόγεια έργα κλπ).
      Τι γίνεται στην κατασκευή
      Αν πάμε τώρα στον τομέα της κατασκευής, κατά τη διάρκεια αυτής, μπορούμε να μιλάμε πλέον για παρακολούθηση του έργου με χρήση ρομπότ σε ομαλό και σε ανώμαλο έδαφος όπως είναι η οικοδομή. Το ρομπότ μπορεί να έχει δεχτεί δεδομένα από κάμερα, ήχο αλλά και από άλλους αισθητήρες. Τα παραπάνω δεδομένα μπορούν να αποσταλούν είτε μέσω απλού ασύρματου δικτύου ή μέσω τηλεπικοινωνιακών δικτύων 5G λόγω του μεγάλου όγκου δεδομένων όπου συλλέγονται.
      Rear view of construction workers discussing building process Αυτά τα δεδομένα αποθηκεύονται σε ασφαλείς βάσεις δεδομένων, ενώ μπορούν να ανακτηθούν για περαιτέρω επεξεργασία στοχεύοντας τη δημιουργία νέων πληροφοριών οι οποίες είναι χρήσιμες για το τελικό χρήστη ή άλλα μέλη της ομάδας. Οι πληροφορίες που δημιουργούνται διαμοιράζονται μεταξύ των μελών και με χρήση καταλλήλων λογισμικών επιτρέπεται η επίλυση τεχνικών προβλημάτων είτε η ανίχνευση/εντοπισμός τόσο σε επίπεδο σχεδίασης όσο και σε κατασκευαστικό επίπεδο. Οι πληροφορίες αυτές και τα αντίστοιχα δεδομένα αποθηκεύονται για περαιτέρω χρήση στο μέλλον είτε για την διαχείριση ακινήτου (περιουσιακό στοιχείο) είτε για αλλαγή χρήσης του ακινήτου (περιουσιακό στοιχείο).
      Τι γίνεται στη λειτουργία
      Το επόμενο βήμα αξιοποίησης αφορά την περίοδο λειτουργίας ενός ακινήτου. Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας ενός ακινήτου (διαχείριση περιουσιακού στοιχείου) τα δεδομένα που μπορούν να συλλεχθούν αφορούν παραμέτρους, όπως θερμοκρασία, μέτρηση κατανάλωσης ενεργείας  – νερού – γκαζιού, ασφάλειας του ακινήτου κτλ . Αυτά μπορούν να βοηθήσουν το ένοικο ή τον ιδιοκτήτη να καταλάβει καλύτερα τη συμπεριφορά του ακινήτου και να αντιληφθεί εκ των προτέρων αλλαγές, προβλήματα αλλά και τη δυνατότητα αλλαγής της χρήσης του ακινήτου π.χ. από κατοικία σε εμπορικό ή ακόμα αν αυτό επιτρέπεται για χώρο εστίασης (αλλαγή εμπορικής χρήσης).
      Επίσης, ο επιμέρους έλεγχος του κόστους θα είναι ποιο εύκολος (CAPex, OPex) με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης αλλά και άλλων εργαλείων ή τεχνολογιών.
      Πρακτικά, το κλειδί είναι τα δεδομένα και σε αυτή την περίπτωση. Τα εργαλεία και οι τεχνολογίες υπάρχουν μεν, αλλά οι εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου και γενικότερα όσων ασχολούνται με το χώρο των κατασκευών θα πρέπει να κάνουν τα δικά τους ψηφιακά βήματα. Και το κυριότερο να αλλάξουν νοοτροπία.
      Δημήτρης Μαλλάς
      Περισσότερα...

      1625 • 1

    19. Αρθρογραφία

      Η ανακαίνιση του ιστορικού κτιρίου της ΑΓΕΤ είναι ένα case-study απόλυτης αρχιτεκτονικής

      GTnews

      Το πολυβραβευμένο κτίριο της ΑΓΕΤ που σχεδιάστηκε το 1972 από τον μεγάλο Αλέξανδρο Τομπάζη, μέσα από τα λόγια του παγκοσμίου κλάσης Έλληνα αρχιτέκτονα που ανέλαβε την ανακαίνισή του.
      Ο Γιώργος Μπάτζιος πριν ιδρύσει το δικό του αρχιτεκτονικό γραφείο, για το οποίο έχουν γίνει αφιερώματα στα μεγαλύτερα ξένα περιοδικά αρχιτεκτονικής και design, όπως το Archdaily ή το Wallpaper, ήταν για πολλά χρόνια συνεργάτης του Jean Nouvel. Μας μίλησε για το κτίριο της ΑΓΕΤ, που πήρε το πρώτο βραβείο στα Ελληνικά βραβεία αρχιτεκτονικής το 2021 και φέτος είναι υποψήφιο ως “κτίριο της χρονιάς” για το περιοδικό Archdaily.

      -Ποια ήταν η έμπνευση πίσω από την ανακαίνιση του κτιρίου της ΑΓΕΤ;
      Eμπνευση αποτέλεσε το χαρακτηριστικό δομικό σύστημα του κτηρίου που αποτελείται από φατνωματικές πλάκες και σταυροειδείς κολώνες. Προχωρώντας σε δραστικές χωρικές αναδιατάξεις στο εσωτερικό του, έχοντας ως γενεσιουργό δύναμη του νέου σχεδιασμού τη γεωμετρία της πρότερα “θαμμένης” οροφής, αποκαλύψαμε ένα κρυμμένο χώρο, που υπήρχε εξαρχής στο “υποσυνείδητο” του κτηρίου, ένα σημαντικό αρχαιολογικό εύρημα της αρχικής αρχιτεκτονικής σύνθεσης το οποίο καθορίζει τη νέα μορφολογία του εσωτερικού του κτιρίου και οδηγεί το χώρο “προς μια απόλυτη αρχιτεκτονική”.
      Σε αυτή την προσπάθεια μας καθοδήγησε, κυρίως, ο κάναβος του 1,20μ. x 1,20μ., που αντιστοιχεί στις διαστάσεις του τυπικού στοιχείου της φατνωματικής οροφής. Ο εν λόγω κάναβος αποτέλεσε τη βάση για κάθε σχεδιαστική επέμβαση στο κτίριο: όλα τα αρχιτεκτονικά και ηλεκτρομηχανολογικά στοιχεία του κτιρίου βασίζονται σχεδιαστικά πάνω σε αυτόν.
      -Ποιες ήταν οι ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου project;
      Το υπάρχον κτίριο είναι ένα σπάνιο δείγμα του κινήματος της μπρουταλιστικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα, που ανεγέρθηκε το 1972 και είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του καταξιωμένου Έλληνα αρχιτέκτονα, Αλέξανδρου Τομπάζη. Η αναβίωση του υπάρχοντος ιστορικού κτηρίου ήταν μια ηθική πρόκληση για εμάς, ιδιαίτερα όσον αφορά την έκταση της παρέμβασής μας στην υπάρχουσα δομή.

       
       

       
       
       

       

      -Τι δυσκολίες συναντήσατε κατά την υλοποίηση του;
      Μια πρόκληση που αντιμετωπίσαμε είναι η επαναφορά του στην αρχική του μορφή, καθώς το κτήριο είχε επιχριστεί με ένα ωχροκίτρινο χρώμα από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες, γεγονός που είχε αλλοιώσει την μπρουταλιστική του ταυτότητα. Ξεκινήσαμε με βαθύ καθαρισμό όλων των επιφανειών και αναλύσαμε χημικά τη σύσταση του αρχικού σκυροδέματος. Εφαρμόσαμε μια επιφάνεια σκυροδέματος 6mm σε ολόκληρο το κτήριο, με βάση τα ευρήματα της χημικής ανάλυσης και μετά από πολυάριθμα, επί τόπου, δείγματα. Το τελικό αποτέλεσμα, που υλοποιήθηκε από έναν τοπικό τεχνίτη σκυροδέματος, είναι ένα αριστούργημα εξαιρετικής δεξιοτεχνίας. Ετσι, μετά από 2 χρόνια, αυτά που είχαμε υποθέσει ως αρχιτέκτονες ως προς την ποιότητα του χώρου, την λειτουργία του κτηρίου και την ενσωμάτωση των στοιχείων της φύσης, είδαμε ότι λειτούργησαν στην πραγματικότητα, βλέποντας συγχρόνως ότι το κτήριο ωριμάζει επιτυχώς.

       

      -Γιατί πιστεύετε ότι διακρίθηκε το συγκεκριμένο έργο;
      Για το βάθος της κατασκευαστικής του λεπτομέρειας και την αρτιότητα των βασικών συστατικών των αξόνων του.
      -Ποιες τάσεις στο σχεδιασμό γραφείων εφαρμόστηκαν;
      Το κτήριο έχει την δική του ιστορία, δεν προσαρμόσαμε σε αυτό τις δικές μας ιδέες, προσαρμοστήκαμε στην έντονη ιστορική παρουσία του. Ανάμεσα στην μπρουταλιστική και μεταβολιστική αρχιτεκτονική της δεκαετίας του ’60 προσθέσαμε απλώς στοιχεία εκσυγχρονισμού, όσον αφορά την τεχνολογική του απόδοση όσο και τις σύγχρονες μορφές εργασίας.

      Ο αρχιτέκτονας Γιώργος Μπάτζιος / Φωτογραφία: Κλεάνθης Μιτσιούλης
      -Πώς θα είναι το γραφείο του μέλλοντος;
      Από τον άνθρωπο μηχανή του στρουκτουραλισμού, στον άνθρωπο πληροφορία του Antonio Negri, τον κορονοϊό και την κλιματική αλλαγή, θεωρώ ότι υπάρχει μια επαναφορά στην αναγκαιότητα της φυσικής παρουσίας στους γραφειακούς χώρους.
      Περισσότερα...

      1609 • 0

    20. Αρθρογραφία

      Σε παγκόσμιο επίπεδο ο κατασκευαστικός κλάδος αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% μέσα σε δέκα χρόνια

      Engineer

      Ο κατασκευαστικός κλάδος διέρχεται ραγδαίες αλλαγές και αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις που θα διαρκέσουν δεκαετίες.
      Όπως αναφέρεται σε έρευνα για τον κλάδο στη Γαλλία που παρουσιάζει το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Ελληνικής Πρεσβείας στο Παρίσι ορισμένες από τις προκλήσεις αυτές είναι η αύξηση του πληθυσμού, των αναγκών στέγασης και των υποδομών, η κλιματική αλλαγή, οι απειλές για τη βιοποικιλότητα, η βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, οι κοινωνικές προσδοκίες τόσο σε επίπεδο καταναλωτών όσο και
      περιφερειακών φορέων και οι ψηφιακές και ενεργειακές αλλαγές που επηρεάζουν όλους τους τομείς.
      Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο κατασκευαστικός κλάδος αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% μέσα σε δέκα χρόνια και να φτάσει τα 15 τρισ. δολάρια έναντι 11,6 τρισ. δολάρια σήμερα, γεγονός που αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τις εταιρείες του κλάδου, εφόσον αυτές παραμένουν ανταγωνιστικές και καταφέρνουν να αναπτύσσουν την παρουσία τους σε αναπτυσσόμενες ξένες αγορές.
      Στη Γαλλία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων φορέων, το 2021 ο όγκος της δραστηριότητας στον τομέα των κτηρίων αναμένεται να ανακάμψει κατά 11,3%, ενώ όσον αφορά τον τομέα των δημοσίων έργων η ανάκαμψη της δραστηριότητας αναμένεται να κυμανθεί από 5% έως και 15%. 
      Ο γαλλικός κατασκευαστικός τομέας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και τεχνογνωσίας, στοιχείων που κατατάσσουν τη χώρα μεταξύ των κορυφαίων χωρών όσον αφορά την καινοτομία. Ως εκ τούτου, για τη διείσδυση στη γαλλική αγορά απαιτείται οι εταιρείες να διαθέτουν υψηλό βαθμό τεχνολογικής ανάπτυξης, πιστοποιήσεις σύμφωνα με διεθνείς τεχνικούς κανονισμούς και να είναι ικανές να προσαρμοστούν στις αλλαγές των μεθόδων παραγωγής και των αγορών.
      Επιπλέον, η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα ενσωμάτωσης των ενεργειακών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων, η οποία αποτελεί λειτουργικό άξονα για την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων του τομέα.
      Περισσότερα...

      1602 • 1

    21. Αρθρογραφία

      Η Έκδοση των Οικοδομικών Αδειών από τη Σύσταση του Νεοελληνικού Κράτους

      Engineer

      Η συγκεκριμένη έρευνα πραγματεύεται την ιστορική εξέλιξη του τρόπου έκδοσης αδειών οικοδομής ως θεσμού από το έτος 1828 όπου υφίσταται το νεοσύστατο ελληνικό κράτος , έως το έτος 1923 όπου δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το θεμελιώδες για την πολεοδομική νομοθεσία ν.δ./17.7.1923“.
       
      Η συγκεκριμένη έρευνα πραγματεύεται την ιστορική εξέλιξη του τρόπου έκδοσης αδειών οικοδομής ως θεσμού από το έτος 1828 όπου υφίσταται το νεοσύστατο ελληνικό κράτος , έως το έτος 1923 όπου δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το θεμελιώδες για την πολεοδομική νομοθεσία ν.δ./17.7.1923"περί σχεδίων πόλεων και συνοικισμών του κράτους και οικοδομής αυτών" , ειδομένη μέσα από το περιβάλλον κάθε φορά χρονικά μεταβαλλόμενο πλαίσιο.
       
      Μετά από μια σύντομη εισαγωγή στο θέμα επιχειρείται η καταγραφή-μελέτη στη διαδικασία , τα δικαιολογητικά αλλά και τις προβλεπόμενες προδιαγραφές των απαιτούμενων στοιχείων όπως αυτά ορίζονται κάθε φορά από την κείμενη νομοθεσία. Για λόγους ιστορικο-πολιτικούς αλλά και νομικής πρακτικής έγινε διαχωρισμός της εξεταζόμενης περιόδου σε τρεις υποενότητες (Καποδιστριακή , Οθωνική & Γεωργίου του Α΄ έως το 1923) ώστε να διαφαίνεται σαφέστερα η νομοθετική εικόνα που διέπει την κάθε εποχή.
       
      Στην εργασία αυτή παρατίθενται, επίσης,, ως συνοδευτικό ερευνητικό υλικό τεκμήρια από πρωτογενείς ή και άλλες αρχειακές πηγές, όπως πρωτότυπα στελέχη οικοδομικών αδειών των αντίστοιχων περιόδων , αλλά και ένα αδημοσίευτο σε Φ.Ε.Κ.2 σχέδιο νόμου γραμμένο στη γαλλική γλώσσα , όπου ορίζεται σαφώς η διεξαγωγή ενός συστήματος αδειοδότησης σε εξαιρετικά πρώιμη μορφή.
       
      Έπειτα γίνεται λόγος και για τις περιοχές της χώρας, όπου δεν είχαν ενσωματωθεί ακόμα στην Ελληνική Επικράτεια όπως τα Επτάνησα ή η Κρητική Πολιτεία προκειμένου να αναδειχθούν οι όποιες διαφορές και ανισότητες υπάρχουν μέσω της σύγκρισης αυτών. Τέλος ,μνημονεύονται οι επιδιώξεις, καθώς και τα ενδεχόμενα συμπεράσματα που προέκυψαν από την προσπάθεια αυτή , ως επίλογος στην παρουσίαση της.
       
      Διαβάστε την έρευνα: Η Έκδοση των Οικοδομικών Αδειών από τη Σύσταση του Νεοελληνικού Κράτους έως τη Δημοσίευση του Ν.Δ./17.7.1923
       
       
      Γεώργιος Α. Νίκας
      Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ
       
      ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ- τεύχ. 1 2010
       
      Πηγή: http://www.greekarchitects.gr/gr/%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B1-%CE%B8%CE%B5%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1/%CE%B7-%CE%88%CE%BA%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8E%CE%BD-%CE%B1%CE%B4%CE%B5%CE%B9%CF%8E%CE%BD-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CF%83%CF%8D%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BD%CE%B5%CE%BF%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-id5979
      Περισσότερα...

      1583 • 4

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.