Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    433 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Προς κατεδάφιση δεκάδες κτίρια του αθηναϊκού μοντερνισμού

      Didonis

      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων που έχει εκδώσει η Πολεοδομία Αθηνών καταγράφονται δεκάδες κατοικίες και κτίρια του ελληνικού αρχιτεκτονικού μοντερνισμού που έγιναν μπάζα οικοδομικών υλικών την τελευταία τριετία ή θα γίνουν το προσεχές διάστημα. Πίσω από τη ραγδαία αύξηση των κατεδαφίσεων βρίσκονται παλιές και νέες παθογένειες που ταλαιπωρούν τα ιστορικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά της πόλης.
      Στον κατάλογο με τις άδειες κατεδαφίσεων του δήμου Αθηναίων που έχει στα χέρια της η LiFO αποτυπώνονται οι πιο πρόσφατες απώλειες του ελληνικού μοντερνισμού και όχι μόνο. Κτίρια της δεκαετίας του 1920 και του 1930 με νεοκλασικίζοντα και εκλεκτικιστικά στοιχεία και κατοικίες του μοντέρνου κινήματος, που αποτελούν και τα τελευταία ίχνη της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, εξαφανίζονται από τους δρόμους της Αθήνας.
      Η πόλη φαίνεται να χάνει σημαντικά στοιχεία της φυσιογνωμίας της λόγω της μεγάλης αύξησης αυτών των κατεδαφίσεων και της παράλληλης ραγδαίας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία είναι κυρίως προσανατολισμένη στην ανέγερση πολυώροφων κτιρίων, τα οποία, ως επί το πλείστον, προορίζονται για τουριστική εκμετάλλευση.
      Οι ιδιοκτήτες, με δέλεαρ τους υψηλούς συντελεστές δόμησης και το κέρδος που θα έχουν από τα πανύψηλα κτίρια που μπορούν να χτιστούν στις μικρές διώροφες ή τριώροφες κατοικίες τους, λόγω του bonus δόμησης σε ύψος ορόφων που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός, προχωρούν σε αθρόες κατεδαφίσεις, μας λένε πολεοδόμοι και αρχιτέκτονες που ασχολούνται εντατικά με το ζήτημα.
      Η Αθήνα, υπό την πίεση των απαιτήσεων της αγοράς ακινήτων, αποκτά νέα, θηριώδη κτίρια. Παράλληλα, το υπουργείο Περιβάλλοντος δίνει τη δική του ερμηνεία στις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που προβλέπουν ρητά ότι όπου υπάρχουν ειδικά διατάγματα με περιορισμούς για τα ύψη των κτιρίων, αυτά υπερισχύουν των οικοδομικών κανονισμών και των bonus δόμησης. Τέτοια ειδικά διατάγματα ισχύουν, όπως μας λένε αρχιτέκτονες, ακόμα και για την περιοχή των Αμπελοκήπων ή τα Πατήσια. «Ωστόσο, το υπουργείο, με μια σειρά ασαφών υπουργικών αποφάσεών του τον τελευταίο χρόνο, προσπαθεί να παρακάμψει τις αποφάσεις του ΣτΕ, πετώντας στην ουσία το μπαλάκι της ευθύνης στους δήμους. Οι δήμοι καλούνται να βγάζουν άδειες επιλέγοντας αν θα εφαρμόσουν την ερμηνεία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή τις δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου», λένε.  
      Ο μόνος δήμος που κατάφερε εξαίρεση από τα «ευεργετήματα» των bonus δόμησης για επιπλέον τετραγωνικά και ύψος είναι ο δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού με σχετική τροπολογία που ψηφίστηκε πριν από μερικούς μήνες σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών. Προηγήθηκε η ομόφωνη απόφαση του δήμου που είχε εναντιωθεί σφοδρά στις διατάξεις του κανονισμού, ο οποίος προβλέπει αυτά τα bonuς. Στην ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου καταγράφεται ότι η εφαρμογή των διατάξεων αυτών στην περιοχή δεν προστατεύουν «το περιβάλλον, τον οικιστικό ιστό και τη φέρουσα ικανότητα της πόλης».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Πρόκλου 18 κατεδαφίστηκε πριν από μερικούς μήνες.
       
      Οι κατεδαφίσεις στις γειτονιές της Αθήνας
      Στη λίστα με τις άδειες κατεδαφίσεων της πολεοδομίας Αθηνών η LiFO εντόπισε μικρά διάσπαρτα κτίρια και κατοικίες της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στον Νέο Κόσμο, στο Παγκράτι, στα Πατήσια, στην Κυψέλη. Αναζητώντας την ταυτότητα των κτιρίων αυτών, βρήκε ότι κάποια από αυτά έχουν καταγραφεί στην έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (EΛΛET) που φέρει τον τίτλο «Αθηναϊκές κατοικίες του Μοντέρνου Κινήματος». Έχουν επίσης καταγραφεί και ταυτοποιηθεί από τη MONUMENTA, την οργάνωση που ασχολείται με την προστασία της φυσικής και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Η MONUMENTA εντόπισε και κατέγραψε 11.500 κτίρια της περιόδου 1830-1940 που βρίσκονται στα επτά δημοτικά διαμερίσματα της Αθήνας.

      Ειρήνη Γρατσία
      Η αύξηση των κατεδαφίσεων φαίνεται να ανεβάζει στροφές την τελευταία τριετία, δηλαδή την περίοδο που στην πόλη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα επενδυτικό ράλι κυρίως τουριστικών επιχειρήσεων. Η Ειρήνη Γρατσία, αρχαιολόγος και συντονίστρια της MONUMENTA, εξηγεί στη LiFO ότι «τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται μεγάλη αύξηση των κατεδαφίσεων των κτιρίων που χτίστηκαν πριν και μετά τον πόλεμο, ειδικά τις δεκαετίες 1920 και 1930. Πρόκειται κυρίως για ισόγειες και διώροφες κατοικίες, εκλεκτικιστικές και του Μοντέρνου Κινήματος, που αντικαθίστανται από πολυώροφες πολυκατοικίες. Αμπελόκηποι, Κουκάκι, Παγκράτι, Κυπριάδη, Νέος Κόσμος, χάνουν πολλά από τα κτίριά τους, αλλά και η Κηφισιά, το Ψυχικό, η Νέα Σμύρνη, ο Πειραιάς και βέβαια η Θεσσαλονίκη», λέει.

      Ελένη Μαΐστρου
      «Η κληρονομιά του μοντέρνου προστατεύεται σε όλη την Ευρώπη, μάλιστα στη Γαλλία υπάρχει νομοθετική διάταξη που χαρακτηρίζει διατηρητέα και κτίρια που μόλις έχουν χτιστεί, εφόσον είναι αξιόλογα», λέει η Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι μπορεί στην Ελλάδα και τα δύο αρμόδια υπουργεία, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, να κηρύσσουν διατηρητέα αξιόλογα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος, ωστόσο θέτει το εξής ερώτημα: «Υπάρχει στα μέλη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής η απαιτούμενη ευαισθησία να μη δίνουν εύκολα άδεια κατεδάφισης στα σημαντικά αυτά κτίρια που αποτελούν σημαντικό τμήμα της ιστορίας μας;».
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 63 δεν υπάρχει πια.
       
      Ναι μεν, αλλά…

      Δημήτρης Ξυνομηλάκης
      Για να δοθεί άδεια κατεδάφισης σε κτίρια που είναι προ του 1955, προηγείται έλεγχος από τα αρχιτεκτονικά συμβούλια, τα οποία είναι γνωμοδοτικά όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος και λειτουργούν σε κάθε περιφερειακή ενότητα, εξηγεί στη LiFO ο Δημήτρης Ξυνομηλάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ/ΠΕΑ). Μας εξηγεί ότι τα συμβούλια αυτά «είναι ανεξάρτητα όργανα και τα μέλη τους απαρτίζονται από αρχιτέκτονες που κατά τεκμήριο έχουν την επιστημονική γνώση και την παιδεία να κρίνουν τι απόφαση θα πάρουν», λέει.
      Ο κ. Ξυνομηλάκης υποστηρίζει ότι οι άδειες κατεδάφισης δεν προχωράνε ακόμη και αν ένα μόνο μέλος αυτού του συμβουλίου διαφωνήσει. Το ζήτημα, όπως λέει, παραπέμπεται στο Κεντρικό Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο για να ληφθεί η τελική απόφαση. Ωστόσο, θέτει ένα θέμα ως προς το κατά πόσο όλα τα κτίρια του Μεσοπολέμου πρέπει και μπορούν να διατηρηθούν, βάζοντας κάποιες προϋποθέσεις: «Προφανώς, για κτίρια του Μεσοπολέμου με αξιόλογα στοιχεία και χαρακτηριστικά η άποψη είναι πως, ναι, πρέπει να τα διατηρούμε. Όμως ένα κτίριο του Μεσοπολέμου χωρίς ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία, που είναι εγκλωβισμένο ανάμεσα σε οκταώροφες πολυκατοικίες, από τη στιγμή, μάλιστα, που δεν είναι κραυγαλέο ή σπάνιο δείγμα της εποχής εκείνης, δεν δημιουργεί ένα σύνολο ούτε παραπέμπει σε κάτι, είναι ξεκομμένο σε μια περιοχή που έχει αποστειρωθεί, ενδέχεται να μην επιτελεί τον σκοπό της διατήρησής του, επομένως δεν θα έπρεπε να υποστηρίζεται η διατήρησή του», λέει.
      Οι κατεδαφίσεις ως «ιστορικό χαρακτηριστικό» της Αθήνας 

      Κωνσταντίνος Τσιαμπάος
      Μιλώντας με τον Κωνσταντίνο Τσιαμπάο, αναπληρωτή καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, για τον αν θα πρέπει να διατηρηθούν τα πάντα ή όχι από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30, μας λέει ότι «έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο, λόγω της ανάπτυξης και του μεγάλου κέρδους που αποφέρουν οι επενδύσεις σε ακίνητα και νέες κατασκευές να μη μένει τίποτα όρθιο». Ποιο είναι το αποτέλεσμα; «Σαφώς αλλάζει η φυσιογνωμία της πόλης, με την έννοια ότι χάνεται η ιστορία της, χάνεται η μνήμη της όλο και περισσότερο, όλο και πιο έντονα. Θα φτάσουμε να έχουμε μια πόλη η οποία θα έχει ένα ιστορικό βάθος εξήντα ετών, γιατί δεν έχει θα μείνει τίποτε άλλο».
      Ο Κωνσταντίνος Τσιαμπάος υποστηρίζει ότι ένα διαχρονικό πρόβλημα της Αθήνας είναι «πως γενικά είναι μια πόλη που δημιουργήθηκε μέσα από κατεδαφίσεις. Τα πρώτα κτίρια που έγιναν στη θέση των νεοκλασικών του 19ου αιώνα ήταν αυτές οι κατασκευές της δεκαετίας του ’30. Άρα, τώρα έρχεται η σειρά των κτιρίων που κατά κάποιον τρόπο αντικατέστησαν τα νεοκλασικά να αντικατασταθούν από νέες κατασκευές. Και ενώ μιλάμε για τη νεοκλασική Αθήνα που χάσαμε, σήμερα ερχόμαστε και συνεχίζουμε την ίδια τακτική, αντί να μάθουμε από τα λάθη του παρελθόντος».
      Ο Μεσοπόλεμος, όπως εξηγεί ο κ. Τσιαμπάος, έχει να επιδείξει «σημαντικά κτίρια γνωστών αρχιτεκτόνων με πολύ υψηλή ποιότητα κατασκευής, υλικών και τεχνικών». Υποστηρίζει ότι «διεθνώς η αρχιτεκτονική έχει στραφεί προς την αποκατάσταση και την επιδιόρθωση, σε αυτό που λέμε αδόκιμα ανακαίνιση, και όχι στις νέες κατασκευές». Η διάσωση της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας λέει ότι είναι «επιβεβλημένη όχι μόνο για λόγους ιστορικούς ή αισθητικούς αλλά και για λόγους που συνδέονται με την επιβίωση της πόλης. Για λόγους βιωσιμότητας, για λόγους οικονομίας, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος», αναφέρει. «Με τις συνθήκες που επικρατούν στις πόλεις διεθνώς και σε συνδυασμό με την κλιματική κρίση επικρατεί ορθώς η τάση να αποκαθιστούμε, να επιδιορθώνουμε και να κρατάμε αυτές τις κατασκευές που ήδη έχουμε». Είναι μια τάση που υιοθετεί και η Ελλάδα, όπως λέει, ενώ θεωρεί ενθαρρυντικό το γεγονός ότι «η συλλογική αντίληψη της κοινωνίας έχει καλύτερη γνώση της ανάγκης προστασίας των κτιρίων αυτών». 
       
        Facebook Twitter Κατοικία στην οδό Δαμάρεως 135 που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      Διπλή καταστροφή
      Το κύμα κατεδαφίσεων έχει συμπαρασύρει και κτίρια του 1950 της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, κατά την οποία είχαμε έργα σπουδαίων αρχιτεκτόνων, περισσότερο ή λιγότερο γνωστών. Η Ειρήνη Φρεζάδου, αρχιτέκτων-πολεοδόμος και μέλος του Δ.Σ. της ΕΛΛΕΤ, υποστηρίζει ότι οι κατεδαφίσεις αυτές δημιουργούν διπλή καταστροφή. Από τη μια «σβήνεται η πολύτιμη μνήμη της πόλης καθώς, εξαφανίζονται τα αρχιτεκτονικά δείγματα μιας ολόκληρης εποχής» και από την άλλη δημιουργούνται στην Αθήνα θηριώδεις κατασκευές που θέτουν σε δοκιμασία τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ήδη δύσκολης καθημερινότητάς μας: «Την τυπολογία των κτιρίων αυτών, από τα πιο εμβληματικά έως τα πιο ταπεινά, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που διαμόρφωναν τις όψεις των δρόμων, το πτυχωτό πρόσωπο της πόλης, τα erker για φωτισμό και ηλιασμό, τις στρογγυλές γωνίες όπου διαθλάται μαλακά το φως, τα τεκμήρια της παλιάς μαστοριάς και τόσα άλλα που αποτελούν τη μοναδική ιδιοπροσωπία μιας πόλης που φαίνεται να χάνεται οριστικά», λέει με πικρία. 

      Ειρήνη Φρεζάδου
      Το δίπολο της καταστροφής αυτής για την αρχιτέκτονα συμπληρώνεται «από τις θηριώδεις οκταώροφες και δεκαώροφες κατασκευές που θα αντικαταστήσουν τα μονώροφα, διώροφα, τριώροφα κτίρια. Βασικό εργαλείο για τις νέες αυτές κατασκευές», όπως ισχυρίζεται, είναι «οι υψηλοί συντελεστές δόμησης στην Αθήνα και λόγω του ισχύοντος οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), ειδικά του περιβαλλοντοκτόνου άρθρου 10 που προβλέπει τα bonus σε συντελεστές δόμησης και ύψη».
      Η κ. Φρεζάδου υποστηρίζει ότι θα υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη πολεοδομική επιβάρυνση στην πόλη, η οποία θα φέρει «ραγδαία επιδείνωση της ποιότητας ζωής με τη δραματική μείωση του ηλιασμού και αερισμού –ιδιαίτερα των χαμηλότερων ορόφων των κτιρίων–, με την κυκλοφοριακή ασφυξία, την υπερβάλλουσα ρύπανση και την επιβάρυνση των δικτύων κοινής ωφελείας». Το γεγονός ότι οι λιγοστοί «θύλακες χαμηλής δόμησης εξαφανίζονται ραγδαία», μαζί με το πολύτιμο λιγοστό πράσινο στην πόλη, θα επιτείνει το φαινόμενο της αστικής θερμονησίδας, το οποίο «σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή θα μετατραπεί από αβάσταχτο, που είναι σήμερα, σε φονικό!».
       
        Κτίριο στην οδό Ουμπλιανής που κατεδαφίστηκε πρόσφατα.
       
      «Έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων»
      Η κ. Γρατσία ισχυρίζεται ότι ήδη «έχει χαθεί το 80% των ιστορικών κτιρίων» και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει πολύς χρόνος, χρειάζεται άμεση αντίδραση: «Θεωρούμε ότι ο αρχιτεκτονικός πλούτος του Μεσοπολέμου είναι σε μεγάλο κίνδυνο και η πολιτεία θα πρέπει να θεσπίσει κίνητρα για τους ιδιοκτήτες, να επεκτείνει τα χρονικά όρια της προστασίας των νεότερων κτιρίων, να εξετάσει το θέμα των συντελεστών δόμησης, να ενημερώσει για την αξία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς».
      Η επέκταση των χρονικών ορίων προστασίας των νεότερων μνημείων που προτείνει η κ. Γρατσία κρίνεται αναγκαία, ούτως ώστε να προστατευτούν ως νεότερα τα μνημεία και τα κτίρια του Μεσοπολέμου, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει με αρκετά από αυτά γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις της ηλικίας. Τα κτίρια που εξετάζονται σήμερα από το υπουργείο Πολιτισμού με στόχευση την κήρυξη τους ως νεότερων μνημείων και εν συνεχεία τη διατήρησή τους είναι αυτά που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 100 ετών. Παράλληλα, όμως, πολλοί ιδιοκτήτες, θέλοντας να αποφύγουν τον βραχνά της προστασίας, καθώς δεν δίνονται κίνητρα για να αποκατασταθούν αυτά τα κτίρια, θέλουν να προλάβουν να γκρεμίσουν τις ιδιοκτησίες τους, για να μην ενταχθούν τα ακίνητά τους σε καθεστώς προστασίας. Πολλές από τις κατοικίες και τα κτίρια του Μοντέρνου Κινήματος πλησιάζουν το όριο αυτό, γι’ αυτό αυξάνονται ραγδαία οι κατεδαφίσεις: «Οι υψηλοί συντελεστές δόμησης που ισχύουν, με βάση τους οποίους οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών μπορούν να χτίσουν παραπάνω από αυτό που έχουν, και η έλλειψη οικονομικής στήριξης από την πλευρά του κράτους είναι δύο από τις βασικές αιτίες των κατεδαφίσεων», λέει η κ. Μαΐστρου. Αναφέρει ότι «η ευθύνη της πολιτείας είναι πολύ μεγάλη γιατί εκκρεμεί τόσα χρόνια το πρόγραμμα “Διατηρώ” και εκκρεμεί επίσης η μεταφορά του συντελεστή δόμησης, η οποία ίσχυσε για λίγο ‒ τη χρησιμοποίησαν λάθος και τώρα καταργήθηκε. Τώρα έχουν μεταφέρει την επίλυση του ζητήματος στα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια», λέει.
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Θεοδωρήτου Βρεσθένης 65 έχει πάρει άδεια για κατεδάφιση.
       
      Μια πονεμένη ιστορία
      Η μεταφορά του συντελεστή δόμησης είναι μια πονεμένη ιστορία και συζητείται επί δεκαετίες. Αφορά ακίνητα στα οποία ο ιδιοκτήτης δεν επιτρέπεται να αξιοποιήσει ολόκληρο τον συντελεστή που ισχύει στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητό του. Με τον τελευταίο νόμο ο ιδιοκτήτης ενός διατηρητέου θα μπορεί να εκδώσει τίτλο μεταφοράς συντελεστή δόμησης. Με αυτόν τον τίτλο θα έχει το δικαίωμα να μεταφέρει τον υπόλοιπο συντελεστή του ακινήτου του. Ωστόσο, το ζήτημα παραμένει βαλτωμένο και μετατέθηκε για αργότερα, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της πολεοδομικής μεταρρύθμισης και των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, μέσω των οποίων θα δημιουργηθούν ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης. Επειδή η ελληνική πολιτεία πειραματίζεται με το θέμα από τη δεκαετία του ’80, πολλοί ιδιοκτήτες έμειναν ξεκρέμαστοι, καθώς δεν μπόρεσαν ποτέ να μετατρέψουν αυτούς τους τίτλους μεταφοράς συντελεστή δόμησης σε ακίνητα, όταν το μέτρο είχε εφαρμοστεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολεοδόμων που γνωρίζουν το ζήτημα, έχουν εκδοθεί κατά το παρελθόν τίτλοι που αντιστοιχούν σε περίπου 480.000 τ.µ., με την αξία τους να ανέρχεται κατά προσέγγιση στα 190 εκατ. ευρώ.
      Φρένο στα ύψη
      «Για να σταματήσει η ανεύθυνη, συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης που αποτελεί τον βασικό λόγο των αθρόων κατεδαφίσεων», όπως λέει η κ. Φρεζάδου, πρέπει να δοθεί λύση από το υπουργείο Περιβάλλοντος: «Θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση του ΝΟΚ προς το ηπιότερο». Η αρχιτέκτονας υποστηρίζει ότι πρέπει «να καταργηθεί επίσης άμεσα το περιβαλλοντοκτόνο άρθρο 10 του ΝΟΚ που αφορά bonus στα ύψη». Αλλά και από πλευράς του δήμου Αθηναίων, όπως λέει, «θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι χρήσεις γης και οι συντελεστές δόμησης προς το ηπιότερο και να αξιοποιηθεί το υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα για χρήση κοινωνικής κατοικίας». Για την αρχιτέκτονα η συνεχής εντατικοποίηση της δόμησης είναι αναντίστοιχη τόσο προς την υφιστάμενη γεωμετρία της πόλης (πλάτος δρόμων προς ύψος κτιρίων) όσο και προς τη φέρουσα ικανότητα εξυπηρέτησης της κυκλοφορίας από το υπάρχον οδικό δίκτυο».
       
        Facebook Twitter Για το κτίριο στην οδό Κορδάτου 24 έχει βγει άδεια κατεδάφισης αλλά δεν έχει γκρεμιστεί ακόμα.
       
      Μια ανοιχτή συζήτηση
      Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει η LiFO, στο υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ανοίξει η συζήτηση για τα ύψη και τα bonus δόμησης του Οικοδομικού Κανονισμού, η εφαρμογή των οποίων σε κάποιες περιοχές έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών που έβαλε πάγο πριν από μερικούς μήνες στην κατασκευή πολυώροφης πολυκατοικίας στους Αμπελόκηπους. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα ο υφυπουργός Νίκος Ταγαράς, με τις υπουργικές αποφάσεις που υπέγραψε, όπως ειπώθηκε και νωρίτερα, έχει ταχθεί υπέρ των διατάξεων του ΝΟΚ. Οι διατάξεις αυτές ευνοούν τον τεχνικό κόσμο, ο οποίος θεωρεί ότι οποιαδήποτε αλλαγή προφανώς θα επηρεάσει την κατασκευαστική δραστηριότητα. Παρά τις όποιες ερμηνείες επιχείρησε το ΥΠΕΝ, το ζήτημα σήμερα παραμένει ανοιχτό. Επειδή υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις που ανά πάσα στιγμή μπορούν να μπλοκάρουν οικοδομικές άδειες κτιρίων τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι πληροφορίες μας λένε ότι οι συζήτηση για τα ύψη στο ΥΠΕΝ και με συμμετοχή φορέων η οποία θα επικεντρωθεί στα επίμαχα άρθρα του ΝΟΚ έχει μόλις ξεκινήσει.
      Οι κατεδαφίσεις κτιρίων που μπορεί να έχουν ιστορική αξία για την πόλη είναι ένα κεφάλαιο ανοιχτό και αποτελούν κομμάτι ενός σύνθετου και ευρύτερου ζητήματος που αφορά τα πολεοδομικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της πόλης, τα οποία επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και νοηματοδοτούν τη μνήμη και την ταυτότητά της. 
       
        Facebook Twitter Το κτίριο στην οδό Ηρώνδα 6 στο Παγκράτι πριν την κατεδάφιση...
       
       
         

      πηγή lifo.gr
      Περισσότερα...

      1850 • 0

    2. Αρθρογραφία

      Στην υπηρεσία του περιβάλλοντος οι «24 ώρες του Λε Μαν»

      GTnews

      Οι 24 Ώρες του Λε Μαν (γαλλικά:24 Heures du Mans) είναι ο παλαιότερος ενεργός αγώνας του μηχανοκίνητου αθλητισμού στον κόσμο σε αγώνες αντοχής, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο από το 1923 κοντά στην πόλη Λε Μαν της Γαλλίας. Ο αγώνας θεωρείται ένας από τους πιο διάσημους αγώνες αυτοκινήτων στον κόσμο και αποκαλείται ως το «Grand Prix of Endurance and Efficiency».
      Με 100% ανανεώσιμα καύσιμα, αυτοκίνητα υδρογόνου και «πράσινο εισιτήριο», ο περίφημος αγώνας ράλι «Οι 24 ώρες του Λε Μαν», που εφέτος γιορτάζει τα 100 χρόνια του αυτό το Σαββατοκύριακο, έχει εναρμονισθεί πλήρως με την προστασία του περιβάλλοντος και φιλοδοξεί να επιτύχει ουδετερότητα άνθρακα έως το 2030.
      Μεταξύ οικολογίας και απόδοσης, η επίλυση της εξίσωσης, φαίνεται δύσκολη και ειδικά, όταν πρόκειται για αγωνιστικά αυτοκίνητα που κάνουν διαδοχικούς γύρους, με ταχύτητες που ξεπερνούν τα 300 χλμ./ώρα.
      Ωστόσο, ο Πιέρ Φιγιόν, πρόεδρος του Automobile Club de l’Ouest (ACO) και διοργανωτής του πιο διάσημου αγώνα αντοχής, διαβεβαιώνει: «Οι 24 Ωρες του Λε Μαν, είναι εδώ, για να αποδείξουν ότι με τους κατασκευαστές, υπάρχουν λύσεις για την απεξάρτηση από τον άνθρακα».
      Όπως για παράδειγμα, ένα καύσιμο «100% ανανεώσιμο» που εισήχθη το 2022 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, η εμβληματική διοργάνωση του οποίου είναι ο γύρος Sarthoise. Κατασκευασμένο από υπολείμματα κρασιού (!), αυτό το καύσιμο επιτρέπει την μείωση περισσότερο από 65% των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα στην πίστα, σύμφωνα με την εταιρεία ανάπτυξης TotalEnergies.
      Ένα άλλο σχέδιο, στον οδικό χάρτη για τον θρυλικό αγώνα, είναι να τρέχουν από το 2026 οχήματα με υδρογόνο, πιο φιλικά προς το περιβάλλον αλλά εξίσου αποτελεσματικά στην πίστα.
      Σε εργαστηριακό επίπεδο, ο ACO και η ελβετική εταιρεία Green GT, που εξειδικεύεται σε ηλεκτρικές λύσεις και λύσεις υδρογόνου, κυκλοφόρησαν το MissionH24 το 2018, με στόχο ότι μέχρι το 2030, «η κατηγορία βασίλισσας στο Le Mans θα είναι εντελώς «υδρογόνο», όπως εξηγεί ο Φιγιόν και προσθέτει: «Είναι μια τεχνολογία που ξεπερνά το αυτοκίνητο και προσαρμόζεται και στις βαριές μεταφορές, στο τρένο, στα σκάφη ακόμα και στα αεροπλάνα».
      Προς το παρόν, το υβριδικό κυριαρχεί στην Hypercar, την κορυφαία κατηγορία αντοχής, αφού 13 από τα 16 αυτοκίνητα θα τρέξουν στο Λε Μαν, με αυτήν την τεχνολογία.
      Όπως συμβαίνει με πολλά αθλητικά γεγονότα, δεν είναι ο ίδιος ο αγώνας που προκαλεί το μεγαλύτερο μέρος της ρύπανσης. Από τους περισσότερους από 36.000 τόνους CO2 που εκπέμφθηκαν στο ράλι του 2019, μόνο το 4,6% συνδέεται με την πίστα και την διοργάνωση — εκ των οποίων το 2,5% συνδέεται άμεσα με την πίστα (καύσιμα, ελαστικά κ.λπ.).
      Το υπόλοιπο, προέρχεται από παρόχους υπηρεσιών, μέσα ενημέρωσης και άλλους εθελοντές (9,3% του αποτυπώματος άνθρακα), ομάδες (21,7%), αλλά και θεατές (64,4%), σύμφωνα με στοιχεία του ACO.
      Και σ’ αυτό το τελευταίο σημείο, ο Πιερ Φιγιόν «υπερασπίζεται» τον εαυτό του: «Έχουμε αρχίσει να ενημερώνουμε τους θεατές για την μείωση του αποτυπώματος άνθρακα όταν κινούνται». Είναι χαρακτηριστικό, ότι το ACO έχει δημιουργήσει ένα «πράσινο εισιτήριο», ένα εισιτήριο χαμηλών εκπομπών άνθρακα, που επιτρέπει σε όσους χρησιμοποιούν τα δημόσια μέσα μεταφοράς, ηλεκτρικό αυτοκίνητο ή ποδήλατο να επωφεληθούν από μείωση 10% στο εισιτήριό τους.
      Για τον αγώνα πουλήθηκαν 7.000 από αυτά τα εισιτήρια – για περισσότερους από 260.000 θεατές που αναμένονται – σε σύγκριση με μόλις 2.000, πέρυσι.
      Περισσότερα...

      586 • 0

    3. Αρθρογραφία

      Ιδιώτες Vs δημόσιο για την αντιμετώπιση των ενεργοβόρων πόλεων

      Engineer

      Έρευνα της JLL διερευνά το περίπλοκο τοπίο των καθαρών μηδενικών δεσμεύσεων, μέσα από κανονισμούς, απαιτήσεις αναφορών και κίνητρα.
      Καθώς τα κτίρια αντιπροσωπεύουν κατά μέσο όρο το 60% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις πόλεις και η μείωση του αποθέματος των ενεργοβόρων ακινήτων αποτελεί ζωτικής σημασίας στόχο για την επίτευξη μιας οικονομίας με μηδενικές εκπομπές η πίεση στους ιδιοκτήτες ακινήτων, τους κατασκευαστές και τους χρήστες αναμένεται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια.
      Εντούτοις, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της JLL "Decarbonizing Cities and Real Estate", η οποία βασίζεται σε συμπεράσματα που αντλήθηκαν από 32 χώρες, οι υπάρχουσες πολιτικές και τα νομικά πλαίσια, ένας από τους κυριότερους μοχλούς πίεσης, δεν αντιστοιχούν στα επιστημονικά ευρήματα, τα οποία καλούν για αυστηρότερα μέτρα με άμεση εφαρμογή. 
      Όσο ο δημόσιος τομέας καθυστερεί να ανταποκριθεί αυτή τη στιγμή, τόσο το βάρος μετακυλά στον ιδιωτικό τομέα καλώντας τον να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της δράσης για το κλίμα. 
      Η πρόκληση της μετασκευής των κτιρίων σε λιγότερο ενεργοβόρα στις ανεπτυγμένες πόλεις, όπου περίπου το 80% του κτιριακού αποθέματος που θα υφίσταται το 2050 έχει ήδη κατασκευαστεί, είναι τεράστια. Για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2050, τα ποσοστά των κτιρίων που θα αναβαθμίζονται ενεργειακά θα πρέπει να υπερβαίνουν το 3% ετησίως.
      Σύμφωνα με τους αναλυτές, ζωτικής σημασίας ρόλο θα μπορούσε να παίξει ο ηλεκτρισμός του δομημένου περιβάλλοντος και η στροφή των ενεργειακών δικτύων σε πιο πράσινες επιλογές, χώροq όπου η βιομηχανία ακινήτων έχει ελάχιστο άμεσο έλεγχο. 
      Οι κεντρικοί φορείς θα έπρεπε επίσης να σκεφτούν τις αστικές αναπλάσεις, την εφαρμογή κυκλικής οικονομίας, καθώς και θεσμικές παρεμβάσεις, μέσω των οποίων θα επιδοτείται η συνεργατικότητα και οι συνέργειες μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και θα μπορούσε να εξασφαλισθεί η απαιτούμενη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. 
      Οι πόλεις και τα ακίνητα, καταλήγει η έρευνα, είναι πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της μάχης κατά της κλιματικής αλλαγής. Εντούτοις, για την επίτευξη των στόχων τους, απαιτείται δράση πέρα από την τρέχουσα νομοθεσία, με σκοπό τη δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και την προστασία των περιουσιακών στοιχείων – που αφορά όλους τους εμπλεκόμενους, είτε πρόκειται για ιδιοκτήτες, κατασκευαστές, επενδυτές ή και τελικούς χρήστες.


      Αναλυτικά η έρευνα εδώ: https://www.us.jll.com/en/trends-and-insights/research/decarbonizing-cities-and-real-estate
      Περισσότερα...

      555 • 0

    4. Αρθρογραφία

      Τα μαθηματικά μοντέλα παγκόσμιας ανάλυσης καιρού κάνουν προβλέψεις για το καλοκαίρι

      GTnews

      Ο Guido Guidi, ένας από τους καλύτερους μετεωρολόγους, προβλέπει πως το σκηνικό του καιρού το καλοκαίρι θα διατηρηθεί και μετά τα μέσα του Ιουλίου. Tόσο η Ιταλία όσο και ολόκληρη η Ευρώπη, διανύουν μία αλλόκοτη μετεωρολογική περίοδο, αφού ουσιαστικά δεν υπήρξε φέτος άνοιξη, δεδομένου ότι ειδικά ο Απρίλιος και ο Μάιος ήταν ασυνήθιστα κρύοι και βροχεροί μήνες σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, ενώ ειδικά στην Ιταλία οι βροχοπτώσεις έσπασαν τα ρεκόρ όλων των εποχών σε πολλές περιοχές της χώρας, τερματίζοντας οριστικά την περίοδο ξηρασίας που είχε διατηρηθεί για 16 ολόκληρους μήνες.
      Την ώρα που διανύουμε τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου, οι μετεωρολόγοι διαπιστώνουν πως οι καιρικές συνθήκες δεν έχουν αλλάξει και οι θερμοκρασίες διατηρούνται κάτω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα, με τις έντονες βροχοπτώσεις να συνεχίζονται, με τάση το επόμενο διάστημα να γίνουν ακόμα πιο ισχυρές, αναφέρει το forecastweather.gr.
      Όπως μάλιστα επισημαίνει ο Guido Guidi, ένας από τους καλύτερους μετεωρολόγους της Ιταλίας, τα μαθηματικά μοντέλα παγκόσμιας ανάλυσης καιρού επιμένουν ότι αυτό το σκηνικό ενδέχεται να διατηρηθεί και μετά τα μέσα του Ιουλίου στη λεκάνη της Μεσογείου.
      «Στις 27 Ιουνίου θα κυκλοφορήσει η νέα έκδοση του ευρωπαϊκού μαθηματικού μοντέλου υψηλής ανάλυσης ECMWF, του οποίου οι χάρτες είναι ήδη διαθέσιμοι. Τα πρώτα όμως στοιχεία που δείχνει είναι ξεκάθαρα. Θα μπορούσαμε να έχουμε φτάσει στα μέσα Ιουλίου χωρίς ουσιαστικά να έχει πλήξει κανένα κύμα καύσωνα τις χώρες της Μεσογείου και ιδιαίτερα την Ιταλία, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια», σημειώνει ο μετεωρολόγος.
      Το ενδεχόμενο να βιώσει η Ευρώπη μία χρονιά χωρίς καλοκαίρι αναλύει ο Guido Guidi. Σε συνέντευξη του στην ιταλική ιστοσελίδα Meteoweb.eu, ο ίδιος αναφέρει πως όλα είναι πιθανά και επομένως δεν μπορεί κανείς να το αποκλείσει ως σενάριο.  Υπάρχουν δε σχετικές μελέτες που αναφέρουν πως η έκρηξη του ηφαιστείου Τόνγκα στις 15 Ιανουαρίου 2022 στον Ειρηνικό Ωκεανό θα μπορούσε να επηρεάσει το παγκόσμιο κλίμα.
      Παρόλα αυτά, δεν μπορούν να υπάρξουν ξεκάθαρες απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα, καθώς όλο αυτό μπορούμε να το δούμε συνολικά εκ των υστέρων. Έτσι κι αλλιώς, οι κλιματικές αλλαγές συμβαίνουν ανεξάρτητα αν έχει συμβάλει κάποιος εξωτερικός παράγοντας όπως για παράδειγμα η έκρηξη ενός ηφαιστείου, αρκεί να πάμε στο καλοκαίρι του 2022 όπου πέρα από ένα ισχυρό κύμα καύσωνα που είχαμε τον Ιούνιο, ο Ιούλιος και ο Αύγουστος κύλησαν αρκετά ομαλά στην Ιταλία και την Νοτιοανατολική Ευρώπη, χωρίς να έχουμε ακραία κύματα καύσωνα όπως είδαμε στην Δυτική Ευρώπη.
      «Αν λοιπόν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις του συγκεκριμένου μαθηματικού μοντέλου που θεωρείται από τα πιο αξιόπιστα, τότε πιθανόν έως και μετά τα μέσα του Ιουλίου να μην έχουμε κανένα κύμα καύσωνα στην Ιταλία, την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Τώρα να έχουμε καύσωνες στον τρίτο μήνα της καλοκαιρινής περιόδου που είναι ο Αύγουστος; Ό,τι και να ειπωθεί θα είναι εξαιρετικά παράτολμο», τονίζει ο Guidi. «Πάντως δεν θα μου έκανε καμία εντύπωση μετά από δύο ολόκληρους αιώνες να καταλήξει το 2023 ως η χρονιά χωρίς καλοκαίρι στην Ευρώπη», καταλήγει.
      Περισσότερα...

      875 • 0

    5. Αρθρογραφία

      Διεθνείς διακρίσεις για τέσσερις ελληνικές ομάδες στο διαγωνισμό διαστημικών εφαρμογών "European Satellite Navigation Competition-ESNC 2014"

      akius

      Τέσσερις ελληνικές ομάδες διακρίθηκαν στον διεθνή διαγωνισμό διαστημικών εφαρμογών European Satellite Navigation Competition-ESNC 2014" που διοργανώνεται κάθε χρόνο υπό την αιγίδα της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) και ολοκληρώθηκε στο Βερολίνο στις 23 Οκτωβρίου 2014. Οι συμμετέχουσες ελληνικές ομάδες δημιούργησαν ιδιαίτερη αίσθηση στους διοργανωτές και στους παρευρισκόμενους, καθώς η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά επίσημα στον διαγωνισμό. Οι βραβευθείσες προτάσεις παρουσιάστηκαν περαιτέρω και στην εκδήλωση "Bringing Space down to Earth-Smart Cities Services" στις 30 Οκτωβρίου στον Κόμβο Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Τεχνόπολης του Δήμου Αθηναίων-InnovAthens.
       
      Σημαντική διάκριση στις εφαρμογές που αξιοποιούν τεχνολογίες δορυφορικής πλοήγησης είχε η πρόταση "YOOR-Exchanging Experiences", με δημιουργούς τον Φίλιππο Μπεβεράτο και τον Jean-Robert Malandra. Πρόκειται για μια εφαρμογή σε κινητές συσκευές, για ενημέρωση και επικοινωνία των ιστιοπλόων, τουριστών και ταξιδιωτών της θάλασσας, που στόχο έχει να αναδείξει τους ενδιαφέροντες μικρούς θαλάσσιους προορισμούς στην Ελλάδα και ολόκληρη τη Μεσόγειο.
       
      Η πρόταση αυτή προκρίθηκε ανάμεσα στις ελληνικές συμμετοχές του διαγωνισμού ESNC 2014 που διοργανώθηκε από τον ΣΕΚΕΕ, σε συνεργασία με την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ), το οποίο και συντονίζει την πρωτοβουλία στο πλαίσιο του έργου LDA, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), το Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Α.Ε. (ΕΚΧΑ) και την Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (ΤΕΧΝΟΠΟΛΙΣ), με σκοπό την βράβευση των καλύτερων προϊόντων, υπηρεσιών και επιχειρηματικών καινοτομιών που βασίζονται στην χρήση των δορυφορικών τεχνολογιών πλοήγησης στην καθημερινή ζωή.
       
      Πρώτο βραβείο για την καλύτερη λειτουργούσα υπηρεσία απονεμήθηκε στην πλατφόρμα έγκαιρης προειδοποίησης για πυρκαγιές "FireHub" που ανέπτυξε η ομάδα του Δρ. Χάρη Κοντοέ στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), η οποία και παρέλαβε το σχετικό βραβείο. Ιδιαίτερη διάκριση είχε μια ακόμα ελληνική πρόταση με τίτλο "Seagrass in HD" από το Ινστιτούτο Θαλασσίων Επιστημών "Αρχιπέλαγος' από τους Δημοσθένη Τραγανό και Samuel Matthews, μια εφαρμογή για διαχείριση του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Μια ακόμη ιδιαίτερη ελληνική παρουσία ήταν αυτή της SBOING με το "sbCliMate", η οποία κατέλαβε την 4η θέση στην κατηγορία "T-Systems big data challenge".
       
      Όπως δήλωσε ο Γιάννης Κωτσής-Γιανναράκης, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΚΕΕ, ο οποίος διοργάνωσε το ελληνικό σκέλος του διαγωνισμού: "Οι Ελληνικές εφαρμογές που βραβεύτηκαν καταγράφουν μια δυναμική εμφάνιση των Ελλήνων καινοτόμων σε έναν σημαντικό τομέα που η τεχνολογία έρχεται στην καθημερινή μας ζωή. Η Ελλάδα δείχνει ότι διαθέτει τεχνογνωσία και αξιόλογο ανθρώπινο δυναμικό, και έκανε έντονη την παρουσία της σε αυτή την πρώτη διεθνή εμφάνισή της, υποβάλλοντας συνολικά 18 προτάσεις".
       
      www.ekt.gr, με πληροφορίες από ΣΕΚΕΕ
       
      Πηγή: http://www.ekt.gr/content/display?ses_mode=rnd&ses_lang=el&prnbr=89705
      Περισσότερα...

      1076 • 0

    6. Αρθρογραφία

      Ποιες περιπτώσεις αυθαίρετης αλλαγής χρήσης κτίσματος τακτοποιούνται και ποια είναι τα πρόστιμα

      Engineer

      Η διόρθωση του Ε9, το κτηματολόγιο, η βεβαίωση νομιμότητας του μηχανικού, αλλά και η ταυτότητα του κτιρίου έφεραν στο φως πολλές αυθαιρεσίες στα ακίνητα. Εκτός από τα μη δηλούμενα για πολλά χρόνια τετραγωνικά, μεγάλος είναι και ο αριθμός των αυθαιρέτων, που αφορούν στην παράνομη αλλαγή χρήσης.
      Γράφει η Γραμματή Μπάκλατση
      Το ζήτημα αφορά κυρίως στους κατόχους οριζοντίων ιδιοκτησιών σε πολυκατοικίες αλλά και σε πολλές μονοκατοικίες.
      Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, οι αυθαιρεσίες σχετικά με τη νόμιμη και πραγματική χρήση του ακινήτου είναι εν άγνοια που σημερινού ιδιοκτήτη. Για αυτό το λόγο αρχικά ταυτοποιούμε το σχέδιο της πολεοδομίας στο οποίο αναφέρονται οι νόμιμες χρήσεις με την πραγματικότητα και ελέγχουμε για ενδεχόμενες αυθαιρεσίες.
      Τι είναι η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης; Αυθαίρετη αλλαγή χρήσης είναι η μεταβολή της χρήσης χωρίς να έχει εκδοθεί η απαιτούμενη κάθε φορά οικοδομική άδεια.
      Πώς διαχωρίζονται οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης πολεοδομικά ανάλογα με τον χρόνο εγκατάστασής τους; Η 28/7/2011 αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή των αυθαιρεσιών που μπορούν να υπαχθούν στο Νόμο 4495/2017 και να τακτοποιηθούν πληρώνοντας εφάπαξ ένα πρόστιμο. Προσοχή! Τακτοποιούνται οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, εφόσον έχουν συντελεστεί σε περιοχές εντός σχεδίου και με την προϋπόθεση ότι η εν λόγω χρήση είναι σύμφωνη με τις επιτρεπόμενες χρήσεις της περιοχής
      Οποια αλλαγή χρήσης έχει πραγματοποιηθεί από την 28/07/2011 και μετά δεν τακτοποιείται και σε περίπτωση καταγγελίας στην πολεοδομία πληρώνει πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης.
      Πώς αποδεικνύεται ο χρόνος εγκατάστασης αυθαιρέτων χρήσεων σε κτίρια; Επειδή η αλλαγή χρήσης αφορά στο εσωτερικό του κτιρίου και δεν μπορεί να φανεί στην αεροφωτογραφία, ο χρόνος κατασκευής αποδεικνύεται από έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής (π.χ. Ε9, συμβόλαια, μισθώσεις κτλ). Επίσης σε περίπτωση αλλαγής χρήσης από βοηθητική σε κύρια, στα κτίρια με οικοδομική άδεια, μπορεί να ληφθεί υπόψη ο χρόνος θεώρησης της οικ.άδειας για ηλεκτροδότηση του ακινήτου.
      Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις παράνομης αλλαγής χρήσης σε ακίνητο; 1) Αλλαγή χρήσης αποθήκης στο υπόγειο της πολυκατοικίας.
       Αυτό συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις, γιατί το υπόγειο ή ημιυπόγειο- όπως αναφέρονταν σε παλιό οικοδομικό κανονισμό - έχει βοηθητική χρήση και αποτελεί χώρο αποθήκευσης, λεβητοστασίου κλπ και δεν προσμετράται στην δόμηση της οικοδομής. Έτσι πολλοί εργολάβοι/ιδιοκτήτες έβγαζαν την οικοδομική άδεια σύμφωνα με τα απαιτούμενα στοιχεία δόμησης της πολεοδομικής νομοθεσίας και στη συνέχεια μετέτρεψαν τις υπόγειες αποθήκες σε διαμερίσματα τα οποία μεταβίβαζαν με συμβολαιογραφικά έγγραφα ως διαμερίσματα με τα σχέδια μηχανικού.
      2) Αλλαγή χρήσης διαμερίσματος από κατοικία σε γραφείο.
      Αυτό αν και αφορά αλλαγή χρήσης από κύρια χρήση σε κύρια χρήση και δεν επηρεάζει την δόμηση και την κάλυψη του κτιρίου, θεωρείται αυθαιρεσία και γίνονταν κυρίως από τους εργολάβους οικοδομών στο κέντρο των πόλεων, οι οποίοι δεν ήθελαν να κατασκευάσουν ή να εξαγοράσουν τις απαιτούμενες από το νόμο θέσεις στάθμευσης, που αντιστοιχούν στην οικοδομή, ανάλογα με τη χρήση των χώρων της. Για παράδειγμα για διαμέρισμα ( κατοικία) αντιστοιχεί μια θέση στάθμευσης ανά 100 τετραγωνικά, αλλά για χρήση γραφείου 50 τετραγωνικά. Έτσι «βαφτίζανε» ως διαμερίσματα με χρήση κατοικία τις οριζόντιες ιδιοκτησίες στην πολεοδομία, αλλά μεταβιβάζονταν ως επαγγελματικές στέγες – γραφεία, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την υποχρέωση δημιουργίας χώρων στάθμευσης.
      3) Αλλαγή χρήσης διαμερίσματος από κατοικία σε ιατρείο, γραφείο λογιστή, μηχανικού κ.λπ.
      Αυθαίρετη είναι σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία και η χρήση γραφείου για στέγαση ελευθέρων επαγγελματιών σε διαμερίσματα ή κατοικίες που δεν ανήκουν σε αυτόν που ασκεί το επάγγελμα.
      4) Αλλαγή χρήσης εσωτερικού εξώστη - πατάρι από βοηθητική σε κύρια χρήση.
      Αυτό αφορά κυρίως στα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, που είτε έχουν μετατρέψει το πατάρι σε χώρους για καθήμενους πελάτες, είτε έχουν εγκαταστήσει τα W.C. και τα αποδυτήρια στο πατάρι.
      5) Μετατροπή του παλιού προβλεπόμενου από τον ΓΟΚ πλυστιαριού που βρίσκεται στο δώμα των πολυκατοικιών σε γκαρσονιέρα.
      6) Αλλαγή του κλειστού χώρου στάθμευσης σε χώρο κατοικίας.
      7) Ξεμπάζωμα του υπογείου και μετατροπή του υπόγειου βοηθητικού χώρου σε ισόγειο.
      Αυτό συμβαίνει συχνά στα εκτός σχεδίου γήπεδα τα οποία έχουν και κλίση στο έδαφος, με αποτέλεσμα πλευρά ή πλευρές του να βρίσκονται μέχρι 1,50 μέτρο από τη στάθμη του εδάφους και άρα να θεωρείται υπόγειο, ενώ υπάρχει πλευρά που βρίσκεται πάνω από 1,5 μέτρο και είναι ισόγειο.
      Μετατροπή βοηθητικού χώρου υπογείου σε υπόγειο χώρο κατοικίας.
      Αυτό γίνεται επειδή δεν μετρά στο συντελεστή δόμησης το υπόγειο και το θέλουν κυρίως οι γονείς για να μένουν στο υπόγειο, μεταβιβάζοντας τους πάνω ορόφους στα παιδιά τους.
      9) Μετατροπή ισόγειας ανεξάρτητης αποθήκης σε κατοικία.
      10) Αλλαγή παλιού καλυβίου ή στάβλου που προϋφίσταται του 1955 σε χώρο κατοικίας με την προσθήκη τουαλέτας, κουζίνας και νέας διαρρύθμισης.
      11) Κλείσιμο στεγάστρου και μετατροπή σε κύριο χώρο (δωμάτιο, κατάστημα κλπ.
      12) Κλείσιμο πιλοτής και μετατροπή σε διαμέρισμα.
       
      Ποιο είναι το πρόστιμο για την τακτοποίηση αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, που έγινε μέχρι τις 28/07/2011; Το πρόστιμο εξαρτάται από την παλαιότητα, τα τετραγωνικά μέτρα και την Τιμή Ζώνης του αντικειμενικού συστήματος του 2016 και υπολογίζεται ως εξής:
       0,15 x T.Z.της περιοχής x επιφάνεια της αυθαιρεσίας x λοιποί συντελεστές.
      Επιπλέον μειώσεις του ενιαίου ειδικού προστίμου.
      Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης προϋφίστανται της 1/1/1983 υπάρχει έκπτωση 85% του προστίμου. Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης έχουν γίνει από 1/1/1983-1/1/1993 υπάρχει έκπτωση 40% του προστίμου. Αν οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης έχουν γίνει από 1/1/1993-31/12/2003 υπάρχει έκπτωση 20% του προστίμου. Για υπόγεια που δεν αποτελούν αυτοτελή χώρο αλλά συνδέονται λειτουργικά με τον υπερκείμενο όροφο υπάρχει έκπτωση 70% του προστίμου. Για πατάρια και σοφίτες υπάρχει έκπτωση 70% του προστίμου. Για υπόγεια που αποτελούν αυτοτελή χώρο υπάρχει έκπτωση 50% του προστίμου. Ισόγειος βοηθητικός χώρος (αποθήκη, χώρος στάθμευσης) με επιφάνεια έως 50τ.μ. εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 0,50. Σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού(π.χ. ΑΜΕΑ, τρίτεκνους, μονογονεϊκές οικογένειες, παλινοστούντες και μακροχρόνια άνεργοι) υπάρχουν επιπλέον μειώσεις του προστίμου (αφορούν κυρίως την κύρια κατοικία και υπάρχουν περιορισμοί στο εισόδημα). Για την αλλαγή χρήσης από κύριο σε κύριο χώρο ή από βοηθητικό σε βοηθητικό εφόσον ο προϋπολογισμός των εργασιών που εκτελέσθηκαν δεν υπερβαίνει τις 15000€, καταβάλλεται μόνο παράβολο (και όχι πρόστιμο) 250€.  
      Τι πρόστιμο πληρώνω για αυθαίρετη αλλαγή χρήσης, που έχει συντελεστεί μετά τις 28/7/2011; Δεν μπορούν να ενταχθούν στο Ν.4495/2017 και επιβάλλεται πρόστιμο ανέγερσης εφάπαξ και διατήρησης, το οποίο καταβάλλεται ετησίως.
      α) Για αλλαγή χρήσης σε υπόγειο που ξεμπαζώθηκε κι έγινε ισόγειο, το πρόστιμο ανέγερσης είναι: Επιφάνεια αυθαίρετης κατασκευής x Τ.Ζ. x Σ.Π. με μικρότερη τιμή τα 250€ (όπου Σ.Π.=1,20 για ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές και ΣΠ=1 για τις λοιπές περιπτώσεις).
      Το πρόστιμο διατήρησης (πληρώνεται κάθε χρόνο) είναι: 0,50 x Πρόστιμο ανέγερσης με μικρότερη τιμή τα 100€.
      β) Αλλαγή χρήσης από κύρια σε κύρια εφόσον επιτρέπεται, το πρόστιμο ανέγερσης υπολογίζεται με 70% έκπτωση (ελάχιστο ποσό 250€) και το διατήρησης είναι 10% του ανέγερσης και δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 20% του ελαχίστου προστίμου ανέγερσης το οποίο είναι 250€.
      γ) Αλλαγή χρήσης βοηθητικού υπόγειου χώρου σε κατοικία(εφόσον παραμένει υπόγειο) το πρόστιμο ανέγερσης έχει έκπτωση 95% και το διατήρησης είναι 10% του ανέγερσης.
      Τι ισχύει για τα διαμερίσματα που δημιουργήθηκαν με την αλλαγή χρήσης κοινόχρηστου χώρου της πολυκατοικίας π.χ. λεβητοστάσιο ή αποθήκη; Χρειάζεται συναίνεση των λοιπών συνιδιοκτητών για την τακτοποίησή τους; Εάν η υπάρχουσα κατάσταση απεικονίζεται στα σχέδια της Σύστασης του κτιρίου, δεν απαιτείται συναίνεση. Όταν η αυθαίρετη αλλαγή χρήσης καταλαμβάνει κοινόχρηστο/κοινόκτητο χώρο τότε ο ιδιοκτήτης μπορεί να προβεί στην τακτοποίηση του, χωρίς την συναίνεση των συνιδιοκτητών του οικοπέδου όταν:
      α) η αυθαίρετη κατασκευή έχει συντελεστεί από την ανέγερση της οικοδομής ή
      β) υφίσταται η ίδια σε όλους τους ορόφους.
      Αν δεν συντρέχει ένας από τους δυο λόγους τότε για την υπαγωγή στον Ν.4495/17 απαιτείται η συναίνεση άνω του 50% των συνιδιοκτητών.
       
      Εχω αγοράσει ένα υπόγειο διαμέρισμα σε παλιά πολυκατοικία του 1970. Σύμφωνα με το συμβόλαιο και την πραγματικότητα είναι κατοικία, ενώ σύμφωνα με την οικοδομική άδεια είναι αποθήκη. Πρέπει να κάνω τακτοποίηση και πόσο είναι το πρόστιμο; Ναι, πρέπει να ενταχθεί στον νόμο 4495/2017 και να πληρώσετε ένα παράβολο 250 ευρώ. Προσοχή όμως! θα πρέπει να αποδεικνύεται από το συμβόλαιο αγοράς που κάνατε ότι αγοράσατε διαμέρισμα. Διαφορετικά θα πρέπει να βρείτε άλλα νομιμοποιητικά έγγραφα (π.χ. έγγραφα εφορίας, ΔΕΗ κλπ) που να αποδεικνύουν τον χρόνο μετατροπής της χρήσης από βοηθητική σε κατοικία.
       
      Περισσότερα...

      4324 • 0

    7. Αρθρογραφία

      Ακαδημία Αθηνών: Η ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.)

      Engineer

      Η παρούσα Έκθεση έχει εκπονηθεί από την Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.) του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.
      Η εκτενής Έκθεση παρουσιάζει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση αλλά και τις επιστημονικές προκλήσεις σχετικά με την ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή.
      Στο πλαίσιο της Έκθεσης μελετήθηκε η ανθεκτικότητα των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στις λοιπές κλιματικές παραμέτρους σύμφωνα με τα κλιματικά δεδομένα στο παρόν και τις πλέον πρόσφατες προσομοιώσεις των μεταβολών τους στο μέλλον.
      Μελετήθηκε η πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην καταλληλότητα ενδιαιτήματος των σημαντικότερων δασικών ειδών στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα πρότυπα βιοποικιλότητας της χώρας και στις περιοχές Natura 2000, στους δασικούς τύπους καθώς και στις οικοσυστημικές υπηρεσίες που τα δάση προσφέρουν. Σκοπός ήταν να υποστηριχτούν οι αρμόδιες Μονάδες Διαχείρισης με επιστημονικά κριτήρια σχετικά με τις απειλές που θα αντιμετωπίσουν οι περιοχές αυτές και οι οικοσυστημικές τους υπηρεσίες, με τελικό στόχο τη διαμόρφωση σχεδίων διαχείρισης που θα είναι προσαρμοσμένα στα νέα κλιματικά δεδομένα.
      Στην Έκθεση παρουσιάζονται οι στατιστικά σημαντικές κλιματικές παράμετροι που σχετίζονται με τις δασικές πυρκαγιές. Με χρήση δορυφορικών δεδομένων υψηλής διακριτικής ικανότητας και αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, αναλύθηκαν τα συμβάντα δασικών πυρκαγιών στο σύνολο της χώρας κατά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς και οι παράμετροι που σχετίζονται άμεσα με αυτές (χαρακτηριστικά υποβάθρου, μετεωρολογικές συνθήκες, μεταβατικές ζώνες, κτλ.).
      Με χρήση νευρωνικών δικτύων και ατμοσφαιρικών μοντέλων υψηλής ανάλυσης σε συνδυασμό με μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης, που λαμβάνουν υπόψη μεταξύ άλλων την κοινωνικοοικονομική συνιστώσα, την αστικοποίηση, την αλλαγή της αξίας γης, την κινητικότητα, τα κλιματικά - μετεωρολογικά δεδομένα καθώς και τα δορυφορικά δεδομένα, εκτιμήθηκε σε υψηλή χωρική ανάλυση ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς για διαφορετικά σενάρια εκπομπών της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Ένα άλλο αντικείμενο της Έκθεσης ήταν ο προσδιορισμός της εξάπλωσης των πυρκαγιών στο πλαίσιο της μετεωρολογικής πρόγνωσης, αλλά και των κλιματικών προσομοιώσεων, και η εκτίμηση της επίδρασης των διαφορετικών τύπων βλάστησης στην εξάπλωση της πυρκαγιάς.
      Η έκθεση εδώ: http://www.academyofathens.gr/sites/default/files/Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf
      ή
      Η Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf
      Περισσότερα...

      548 • 0

    8. Αρθρογραφία

      Τεράστιο ηφαίστειο δημιουργήθηκε από τη μεγαλύτερη υποθαλάσσια έκρηξη που έχει καταγραφεί

      Engineer

      Σεισμικές δονήσεις ξεκίνησαν να γίνονται αισθητές σε μία τεκτονική δομή ανάμεσα στην ανατολική Αφρική και τη Μαδαγασκάρη στις 10 Μαΐου 2018. Στις 15 Μαΐου το νησί Mayotte χτυπήθηκε από σεισμό 5.8 Ρίχτερ, με τους επιστήμονες γρήγορα να καταλαβαίνουν πως πρόκειται για ένα ηφαιστειακό γεγονός που παρόμοιο δεν είχαμε δει ξανά. Το επίκεντρο εντοπίστηκε 50 χιλιόμετρα ανατολικά του Mayotte. Αρκετοί γαλλικοί κυβερνητικοί οργανισμοί έσπευσαν να ερευνήσουν και το αποτέλεσμα τους άφησε με το στόμα ανοιχτό, αφού βρήκανε ένα υποθαλάσσιο βουνό το οποίο δεν υπήρχε εκεί λίγες μέρες πριν. Η δομή είχε ύψος 820 μέτρων από τον πυθμένα της θάλασσας.
       
      Τα ευρήματα των επιστημόνων δημοσιεύτηκαν πρόσφατα σε νέο paper. Η ομάδα ξεκίνησε να ερευνά την περιοχή το Φεβρουάριο του 2019 καλύπτοντας με σόναρ μία περιοχή 8.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ ανέπτυξε και ένα δίκτυο σεισμόμετρων σε βάθος 3.5 χιλιομέτρων. Από το Φεβρουάριο έως το Μάιο ανιχνεύθηκαν 17.000 σεισμικά συμβάντα, ενώ 84 ήταν σε πολύ χαμηλές συχνότητες, πράγμα σπάνιο. Με τα δεδομένα οι επιστήμονες αναπαράστησαν τη δημιουργία του νέου ηφαιστείου, ξεκινώντας με μία ποσότητα μάγματος βαθιά στην ασθενόσφαιρα. Οι τεκτονικές διεργασίες προκάλεσαν ρωγμές στη λιθόσφαιρα, απελευθερώνοντας το μάγμα και προκαλώντας και άλλους σεισμούς. Τελικά το υλικό βρήκε το δρόμο του για τον πυθμένα της θάλασσας, όπου εξερράγη παράγοντας 5 κυβικά χιλιόμετρα λάβας και δημιουργώντας το νέο ηφαίστειο.


      Πρόκειται για τη μεγαλύτερη υποθαλάσσια έκρηξη που έχει σημειωθεί. Ο όγκος και η ροή της λάβας κατά το συμβάν είναι συγκρίσιμα με αυτά που παρατηρούνται στις μεγαλύτερες εκρήξεις της Γης. Μελλοντικά σενάρια μπορεί να συμπεριλαμβάνουν κατάρρευση της καλντέρας, υποθαλάσσιες εκρήξεις ή παράκτιες εκρήξεις. Μεγάλες ροές λάβας δείχνουν πως αυτό έχει συμβεί και στο παρελθόν. Από την ανακάλυψη του νέου ηφαιστείου έχει στηθεί ένα παρατηρητήριο για να παρακολουθεί τη δραστηριότητα σε πραγματικό χρόνο.
      Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Geoscience.
      Περισσότερα...

      1287 • 0

    9. Αρθρογραφία

      Ολοκληρωμένη μελέτη βιώσιμης ενεργειακής αναβάθμισης του εθνικού κτηριακού τομέα

      Engineer

      Η χαμηλή ενεργειακή απόδοση του Κτηριακού Τομέα της Ελλάδας αποτυπώνεται στις εξαιρετικά χαμηλές ενεργειακές κλάσεις των κτηρίων που τον συνθέτουν.
      Η πλειονότητα των κτηρίων του Οικιακού Τομέα χαρακτηρίζεται από ελάχιστη έως ανύπαρκτη θερμική μόνωση, καθώς πρόκειται για κτήρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 1980, πριν δηλαδή την εφαρμογή του Κανονισμού Θερμομόνωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κανονισμός Θερμομόνωσης, ο οποίος επέβαλε την ύπαρξη θερμομόνωσης στα κτήρια, εισήχθη το 1979 και εφαρμόσθηκε πλημμελώς στις περισσότερες κατασκευές – απουσία σχετικού ελέγχου (συνήθως η σωστή εφαρμογή του αποφέρει την κατάταξη του κτηρίου στις ενεργειακές κλάσεις Γ ή Δ). Εν συνεχεία, η υποχρεωτική εισαγωγή το 2008 της Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) και των σχετικών υποχρεωτικών ελέγχων από ελεγκτές δόμησης, απέφερε κτηριακό δυναμικό που κατατάσσεται σε κατηγορίες Β και άνω.
      Από την ανασκόπηση του κτηριακού δυναμικού προκύπτει ότι σχεδόν το 67% των κτηρίων κατοικιών στην Ελλάδα ανήκει στις Ενεργειακές Κλάσεις Ε έως Η (με το 32% να ανήκει στην Η), ενώ μόνο το 6% κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις Β και άνω. Αντίστοιχα, ο Τριτογενής Τομέας χαρακτηρίζεται από εξίσου παλαιάς κατασκευής κτήρια, με το 87% να κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις χαμηλότερες από τη Γ. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη για απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, εντείνουν σημαντικά την ανάγκη χρήσης ΑΠΕ στα κτήρια, με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής ζήτησης και των  εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου των κτηρίων.
      Αναλυτικά, η ανάγκη για ταχεία απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων έχει ανοίξει τον δρόμο για την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ διαφόρων τεχνολογιών επί των κτηρίων, προκειμένου να συμβάλλουν στη μερική ή πλήρη κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών. Πέρα από τα Φωτοβολταϊκά συστήματα (Φ/Β), τα οποία αποτελούν μία εξαιρετικά αποτελεσματική και ευρέως διαδεδομένη τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, άλλου τύπου μονάδες όπως τα συστήματα γεωθερμίας τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με αντλίες θερμότητας (Α/Θ) για να εξυπηρετήσουν, σε ετήσια βάση, τις ανάγκες θέρμανσης και ψύξης. Επίσης, αλματώδης είναι και η εξέλιξη της τεχνολογίας των θερμικών ηλιακών (Θ/Η) συστημάτων, τα οποία μπορούν να καλύψουν εκτός των αναγκών των κτηρίων σε ζεστό νερού χρήσης (ΖΝΧ) και σημαντικό μέρος των αναγκών σε θέρμανση χώρων. Οι δύο τελευταίες συνιστώσες ενεργειακής κατανάλωσης αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό των ενεργειακών καταναλώσεων των εν λόγω κτηρίων.
      Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, εκπόνησαν μία ολοκληρωμένη τεχνο-οικονομική μελέτη με αντικείμενο την ενεργειακή αναβάθμιση του Εθνικού Κτηριακού Τομέα υπό το πρίσμα της μαζικής εγκατάστασης Θ/Η συστημάτων ή/και άλλων συστημάτων ΑΠΕ. Στόχος αυτής της μελέτης ήταν η ανάδειξη του βέλτιστου σχεδιασμού της ενεργειακής θωράκισης του Κτηριακού Τομέα, ώστε να επιταχυνθεί η εθνική απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα της σχετικής επένδυσης.
      Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, αναδεικνύοντας ότι η ορθολογική και τεχνικά τεκμηριωμένη αξιοποίηση των Θ/Η συστημάτων – σε συνδυασμό και με άλλα συστήματα ΑΠΕ – μπορούν να παρέχουν σημαντική ή/και πλήρη κάλυψη των αναγκών των κτηρίων, επιτυγχάνοντας έτσι πολύ υψηλά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας και ενεργειακής αυτάρκειας. Παράλληλα, από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης τεκμηριώνεται και η αποδοτική εφαρμογή των Α/Θ. Η συγκεκριμένη μελέτη διεξήχθη λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες τιμές ενέργειας (καθώς και διάφορα ρεαλιστικά σενάρια διακύμανσής τους) και τις λιανικές τιμές πώλησης των σχετικών εμπορικών προϊόντων, βασίστηκε δε σε μεθόδους ανάλυσης του κύκλου ζωής της ενεργειακής αναβάθμισης (μέθοδος LCCA). Τέλος, στα Σχήματα 1 και 2, παρουσιάζονται ενδεικτικά τα αποτελέσματα της τεχνο-οικονομικής μελέτης που αφορούν στο σενάριο συγκρατημένης χρέωσης ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου (Κόστος Προμήθειας Ηλεκτρική ενέργεια 171€/MWhe,  τελικό Κόστος Φυσικού Αερίου 110€/MWhthermal και τελικό Κόστος Πετρελαίου 1,35€/lt).
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 1, όσον αφορά τα κτήρια του Οικιακού Τομέα και λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο συγκρατημένης χρέωσης  η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας που μπορεί να επιτευχθεί ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 81% – 90%, με την απόσβεση της επένδυσης ενεργειακής αναβάθμισης των πλέον ενεργειακά φτωχών κτηρίων (κλάσης Η) να επέρχεται σε διάστημα μεταξύ 5 και 12 ετών, χωρίς μάλιστα την αξιοποίηση κάποιας αρχικής επιδότησης (σημειώνεται ότι στα κτήρια ενεργειακής κλάσης Η, στο κόστος της επένδυσης συμπεριλαμβάνεται και η ενεργειακή αναβάθμιση του κελύφους). Αντίστοιχα, στην περίπτωση της αναβάθμισης των κτηρίων ενεργειακών κλάσεων Ε και Δ (τα οποία διαθέτουν ήδη αναβαθμισμένο κέλυφος) σε ιδιαίτερα αποδοτικές κλάσεις, έως και τη Β+, εκτιμάται ότι η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 30% – 60%, επιτυγχάνοντας απόσβεση σε χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τα 5 έτη.
      Όσον αφορά τα κτήρια του Τριτογενούς Τομέα και συγκεκριμένα τα ξενοδοχεία, από τα δεδομένα του Σχήματος 2 συμπεραίνεται ότι η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων σε συνδυασμό με Φ/Β μονάδες, επιφέρει και σε αυτήν την περίπτωση αξιοσημείωτη εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία ανέρχεται έως και 68%. Από την άλλη πλευρά, στα κτήρια γραφείων και στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων δεν αποδεικνύεται το ίδιο αποδοτική. Σε αυτήν την περίπτωση, η εγκατάσταση συστημάτων ΣΗΘΥΑ ή Α/Θ συνδυαστικά με μικρά Φ/Β συστήματα πλεονεκτεί, λόγω της φύσης των φορτίων και του ωραρίου / περιόδου λειτουργίας αυτής της κατηγορίας κτηρίων, οδηγώντας (σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 2) σε εντυπωσιακή μείωση της ετήσιας ενεργειακής δαπάνης (μεταξύ 35% – 66% για τα κτήρια γραφείων και 46% – 90% για τα σχολικά κτήρια). Αυτό το ύψος εξοικονόμησης, σε συνδυασμό με τη χαμηλή διάρκεια απόσβεσης, αποτελούν σημαντικό κίνητρο για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου πλαισίου ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων Δημόσιας Χρήσης.
      Συμπερασματικά, η μελέτη ενεργειακής αναβάθμισης του Εθνικού Κτηριακού Τομέα ανέδειξε ότι η ενεργειακή θωράκιση και η ορθολογική αξιοποίηση όλων των τύπων ΑΠΕ – με την εγκατάσταση των πλέον αποδοτικών συνδυασμών ανά κατηγορία κτηρίων – μπορούν να οδηγήσουν σε μία βιώσιμη λύση (για την Εθνική Οικονομία) ταχείας απεξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, αναβαθμίζοντας τις συνθήκες διαβίωσης ιδιαίτερα των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών και τις συνθήκες φοίτησης και εργασίας ενός σημαντικού τμήματος του πληθυσμού.
      Τέλος, μέσω αυτής της μελέτης ενισχύεται το κίνητρο των ιδιοκτητών / χρηστών των κτηρίων να αξιοποιήσουν τις κρατικές επιδοτήσεις των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως είναι το ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, πετυχαίνοντας έτσι μεγάλα ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας με το χαμηλότερο δυνατό αρχικό κόστος επένδυσης.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%811-1-600x476.png http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%812-552x600.png
      * Συγγραφείς: Φρειδερίκη Κοταρέλα1, Αναστάσιος Κυρίτσης1,3, Νικόλαος Παπανικολάου1, Ευάγγελος Τέντης2, Ιωάννης Περπινιάς2, Γεώργιος Λοΐζος2
      1Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών
      2Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
      3Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Περιβάλλοντος
      Περισσότερα...

      660 • 0

    10. Αρθρογραφία

      ΕΚΠΑ – Νέα έρευνα – Ποιες περιοχές κινδυνεύουν με διάβρωση και πλημμύρες σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο

      Engineer

      Οι καταστροφικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού έχουν αφήσει το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα στη χώρα. Η έρευνα του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ προειδοποιεί σχετικά με τα επερχόμενα φαινόμενα διάβρωσης και πλημμύρας σε μια σειρά από περιοχές.
      Οι περιοχές που είναι στο «κόκκινο»
      Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, στην Αττική, οι επίμαχες περιοχές είναι στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας (Αχαρνές, Βαρυμπόμπη, Ιπποκράτειος Πολιτεία, Αφίδνες), του Μαραθώνα και του Λαυρίου.
      Στη Βόρεια Εύβοια οι περιοχές που χαρακτηρίζονται «κόκκινες» είναι οι Ροβιές, το Νεοχώρι, η Κρύα Βρύση, τα Βασιλικά, το Αρτεμίσιο, η Ιστιαία, αλλά και οι μικρότεροι οικισμοί που βρίσκονται κοντά στα συγκεκριμένα σημεία.
      Στην Πελοπόννησο σε μεγάλο κίνδυνο είναι το Γύθειο και το Μαυροβούνι στη Λακωνία, ο Πλάτανος Αρκαδίας, η Αρχαία Ολυμπία, το Πελόπιο, η Λιναριά και η Μυρσίνη Ηλείας, το Βαθύ και το Διαβολίτσι Μεσσηνίας, οι Άγιοι Θεόδωροι Κορινθίας και οι μικρότεροι οικισμοί που βρίσκονται κοντά στις περιοχές αυτές.
      Δείτε το ρεπορτάζ της ΕΡΤ:
      https://www.in.gr/2021/12/20/b-science/perivallon-b-science/ekpa-nea-ereyna-poies-perioxes-kindyneyoun-diavrosi-kai-plimmyres-se-attiki-eyvoia-kai-peloponniso/
      Περισσότερα...

      724 • 0

    11. Αρθρογραφία

      Κτηνοτροφικά πάρκα: Τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης σχεδιάζουν την ανάπτυξή τους

      Engineer

      Σε ομιλία του στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μιλώντας για την αναγέννηση των δασικών οικοσυστημάτων, αποκάλυψε πως σε συνεργασία με το ΥπΑΑΤ, σχεδιάζεται η ανάπτυξη Κτηνοτροφικών Πάρκων. 
      Τι είναι τα Κτηνοτροφικά Πάρκα 
      Κτηνοτροφικό Πάρκο είναι μια περιοχή κτηνοτροφικής ζώνης, για την οποία έχει γίνει χωροταξική μελέτη οργάνωσής της. Η χωροταξική αυτή μελέτη προβλέπει τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής και την οριοθέτηση ορισμένου αριθμού κτηνοτροφικών εκτάσεων.
      Βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός κτηνοτροφικού πάρκου είναι η σύσταση Φορέα που θα το δημιουργήσει και θα το λειτουργεί. Επίσης, για να είναι βιώσιμο, θα πρέπει να συμμετέχει ικανός αριθμός  κτηνοτρόφων, οι οποίοι θα αναλάβουν και την «ιδιοκτησία», την πλήρη διαχείριση του Πάρκου, υπό την εποπτεία και τον κεντρικό συντονισμό του Φορέα, για όσα χρόνια θα λειτουργεί. Και, εξυπακούεται, ο χρόνος λειτουργίας δεν μπορεί να είναι μικρότερος της δεκαετίας.
      Ενδεικτικά οφέλη από τη λειτουργία Κτηνοτροφικών Πάρκων 
      -  Αύξηση των εισοδημάτων των κτηνοτρόφων, 
      -  Προστασία του περιβάλλοντος, 
      -  Αναβαθμισμένη ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, 
      -  Καλύτερη υγεία και ελεγχόμενη διατροφή των ζώων, 
      -  Εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης ζώων και εργαζόμενων, 
      -  Καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του δυναμικού των βοσκοτόπων, 
      -  Αισθητική αναβάθμιση του αγροτικού τοπίου, 
      -  Εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων μονάδων στις περιπτώσεις που ο κτηνοτρόφος είναι σχετικά νέος σε ηλικία ή υπάρχει διάδοχη κατάσταση για την εκμετάλλευση (κτηνοτροφική μονάδα), 
      -  Ίδρυση νέων αιγοπροβατοτροφικών μονάδων, σύγχρονων και λειτουργικών από νέους ανθρώπους με υψηλό, κατά προτίμηση, μορφωτικό επίπεδο, 
      -  Ανάδειξη των υφιστάμενων παραδοσιακών προϊόντων ζωικής προέλευσης (π.χ. τυριά, κρεοσκευάσματα κλπ.) με βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας σύμφωνα με τα σύγχρονα δεδομένα και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, ώστε να αποκτήσουν προστιθέμενη αξία και να αναγνωριστούν, για όσα απ’ αυτά είναι εφικτό, ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ.
      Περισσότερα...

      736 • 0

    12. Αρθρογραφία

      Οδηγός της ΠΟΜΙΔΑ για τις νομικές και τεχνικές διαδικασίες εγκατάστασής φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων σε υπάρχοντα και νέα κτίρια

      Engineer

      H επέκταση της χρήσης ιδιωτικών ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων συναρτάται με την πρακτική δυνατότητα φόρτισής τους εντός των κάθε είδους κτιρίων, και ιδιαίτερα εντός των ιδιόχρηστων ή κοινόχρηστων χώρων των πολυκατοικιών της χώρας, κάτι που δεν είναι απαλλαγμένο από διαφορετικές απόψεις και συγκρουόμενα συμφέροντα των ενοίκων τους.
      Με αφορμή την από 7.3.2024 ανακοίνωση του ΔΕΔΔΗΕ περί υποχρεωτικής δήλωσης όλων των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και προς ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών και διαχειριστών για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, η ΠΟΜΙΔΑ παραθέτει τους κανόνες που περιλαμβάνονται στα άρθρα 21,22,24 και 26 του Ν.4710/2020 (ΦΕΚ 4710Α/2020) και διέπουν τις διαδικασίες εγκατάστασης, λειτουργείας αλλά και δήλωσης φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων στα υφιστάμενα και νέα κτίρια της χώρας.  
      A. Ποια είναι η διαδικασία εγκατάστασης φορτιστών στα υπάρχοντα κτίρια
      1. Σε υφιστάμενα κτίρια, τα οποία είχαν υποχρέωση πρόβλεψης θέσεων στάθμευσης, δύναται να εγκαθίσταται νέα υποδομή καλωδίωσης σε κοινόχρηστους ή και κοινόκτητους χώρους, για την τοποθέτηση ξεχωριστής κοινόχρηστης παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία επιτρέπει την τοποθέτηση σημείων επαναφόρτισης Η/Ο. Σε περιπτώσεις κτιρίων με πολλαπλές ιδιοκτησίες, για την ανωτέρω εγκατάσταση απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της απόλυτης πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών [τουλάχιστον πεντακόσια ένα χιλιοστά (501/1000)]. Η λειτουργία και ο τρόπος χρήσης του συνόλου της εγκατάστασης συμπεριλαμβάνονται σε τεχνική έκθεση ηλεκτρολόγου ή ηλεκτρολόγου μηχανικού, η οποία προσαρτάται στον κανονισμό του κτιρίου.
      2. Σε υφιστάμενα κτίρια επιτρέπεται στον ιδιοκτήτη ή δικαιούχο αποκλειστικής χρήσης χώρου στάθμευσης, με αποκλειστική δαπάνη, ευθύνη και επιμέλειά του, η εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης στη δική του θέση στάθμευσης και η εγκατάσταση και λειτουργία σημείου επαναφόρτισης Η/Ο, το οποίο τροφοδοτείται απευθείας μέσω της υφισταμένης παροχής ρεύματος ιδιόκτητου χώρου εντός της ίδιας οικοδομής ή μέσω νέας ιδιόκτητης παροχής ρεύματος. Για την εφαρμογή του παρόντος ορίζονται τα εξής:
      α) Ο ιδιοκτήτης ή ο δικαιούχος αποκλειστικής χρήσης χώρου στάθμευσης υποχρεούται να προβεί σε προηγούμενη έγγραφη γνωστοποίηση προς τον διαχειριστή του κτιρίου επί αποδείξει παραλαβής της, ο οποίος οφείλει να ενημερώσει αμελλητί τους λοιπούς συνιδιοκτήτες του κτιρίου. Μετά την πάροδο τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη γνωστοποίηση προς τον διαχειριστή, ο ως άνω ιδιοκτήτης ή δικαιούχος χρήσης δικαιούται να προβεί στην εγκατάσταση.
      β) Η υπεύθυνη δήλωση εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε.) που προβλέπεται στο άρθρο 2 του ν. 4483/1965 (Α΄ 118), το αντίγραφο της έγγραφης γνωστοποίησης προς τον διαχειριστή του κτιρίου και η απόδειξη παραλαβής της διατηρούνται στο αρχείο του ιδιοκτήτη ή του δικαιούχου χρήσης του χώρου στάθμευσης και είναι διαθέσιμα για έλεγχο.
      γ) Η γενική συνέλευση των συνιδιοκτητών του κτιρίου δικαιούται, με απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών [τουλάχιστον πεντακόσια ένα χιλιοστά (501/1000)] να εναντιωθεί στην πραγματοποίηση της εγκατάστασης, λόγω ουσιώδους παρεμπόδισης της χρήσης των υπόλοιπων χώρων στάθμευσης ή κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου, προσκομίζοντας τεχνική έκθεση αρμόδιου ηλεκτρολόγου μηχανικού στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, με κοινοποίηση στον ενδιαφερόμενο. Με την ίδια διαδικασία, δύναται να ζητήσει οποτεδήποτε τη διακοπή λειτουργίας της εγκατάστασης αυτής, λόγω μη τήρησης των προδιαγραφών ασφαλούς κατασκευής και λειτουργίας της ή ουσιώδους παρεμπόδισης της χρήσης των υπόλοιπων χώρων στάθμευσης ή κοινόχρηστων χώρων του κτιρίου.
      3. Σε υφιστάμενα κτίρια, στα οποία γίνονται εργασίες ανακαίνισης με οικοδομική άδεια, που περιλαμβάνουν τον χώρο στάθμευσης, εντός του κτιρίου ή σε παρακείμενο χώρο, ή την ηλεκτρολογική υποδομή του κτιρίου, ισχύουν οι υποχρεώσεις των παρ. 1 έως 4 του άρθρου 21, εκτός αν ο υπεύθυνος μηχανικός δηλώσει, με υπεύθυνη δήλωσή του στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, ότι το συνολικό κόστος εγκατάστασης των σημείων επαναφόρτισης Η/Ο και υποδομής καλωδίωσης, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, υπερβαίνει το επτά τοις εκατό (7%) του συνολικού κόστους της ανακαίνισης του κτιρίου.
      Β. Πότε απαιτείται η έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για την εγκατάσταση των φορτιστών και πότε όχι.
      1. Για κατασκευές σε υφιστάμενα κτίρια με σκοπό την εγκατάσταση της υποδομής και την τοποθέτηση συσκευών φόρτισης Η/Ο, για τη σύνδεση των οποίων δεν απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή (Μ/Σ) μέσης τάσης/χαμηλής τάσης (ΜΤ/ΧΤ) στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση, δεν απαιτείται οικοδομική άδεια, ούτε έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας του άρθρου 30 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167).
      Η περαίωση των εργασιών εγκατάστασης πιστοποιείται με τη συμπλήρωση του εντύπου της αίτησης/ενημέρωσης προς τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε. Α.Ε.), η οποία κοινοποιείται στον διαχειριστή του κτιρίου. Μετά από την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), η αίτηση προς τον Διαχειριστή με τα συνημμένα σε αυτήν έγγραφα αποστέλλονται μέσω του πληροφοριακού συστήματος e-adeies και καταχωρίζονται στον φάκελο ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου.
      2. Για την εγκατάσταση της υποδομής και την τοποθέτηση συσκευών φόρτισης Η/Ο σε υφιστάμενα κτίρια, για τη σύνδεση των οποίων απαιτείται η εγκατάσταση νέου μετασχηματιστή (Μ/Σ) ΜΤ/ΧΤ στην εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση, απαιτείται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167).
      Οι μελέτες, οι τεχνικές περιγραφές, οι τεχνικές εκθέσεις, τα σχέδια, η Υ.Δ.Ε. και αντίγραφο της έγγραφης γνωστοποίησης προς τον διαχειριστή του κτιρίου, στην περίπτωση έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, υποβάλλονται στο πληροφοριακό σύστημα e-adeies, από τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό. Μετά από την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, τα ανωτέρω στοιχεία ενσωματώνονται στον φάκελο της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου.
      3. Η σύνδεση υποδομών επαναφόρτισης Η/Ο σε υφιστάμενη παροχή, με επαύξηση αυτής ή μέσω νέας παροχής, διενεργείται σύμφωνα με τις διαδικασίες ηλεκτροδοτήσεων.
      4. Στους στεγασμένους κλειστούς χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, ανεξαρτήτως επιφανείας, που διαθέτουν σημεία επαναφόρτισης Η/Ο λαμβάνονται μέτρα πυροπροστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 26 του Ν.4710/2020. Σύμφωνα με αυτό, επιπροσθέτως όσων ορίζονται στο π.δ. 41/2018 (Α΄ 80) περί πυροπροστασίας για τη χρήση κτιρίου, επιβάλλεται η τοποθέτηση ενός (1) κατ’ ελάχιστον πυροσβεστήρα διοξειδίου του άνθρακα (CO2), κατασβεστικής ικανότητας 55Β τουλάχιστον ανά τρία (3) σημεία επαναφόρτισης Η/Ο.
      Γ. Ποια είναι η διαδικασία εγκατάστασης φορτιστών στα νέα κτίρια
      1. Στην ηλεκτρολογική μελέτη των νέων κτιρίων περιλαμβάνεται η εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης, δηλαδή σωληνώσεων, οχετών, καναλιών για τη διέλευση ηλεκτρικών καλωδίων, ώστε στις θέσεις στάθμευσης, όπως αυτές προκύπτουν από την οικοδομική άδεια, να μπορούν να εγκατασταθούν σημεία επαναφόρτισης Η/Ο, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο παρόν. Η ηλεκτρολογική μελέτη, αποτελεί μέρος της συνολικής ηλεκτρομηχανολογικής μελέτης και της μελέτης πυρασφάλειας του κτιρίου και υποβάλλεται μαζί με τις υπόλοιπες μελέτες του άρθρου 40 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167) στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου για την έκδοση οικοδομικής άδειας.
      2. Σε νέα κτίρια με αποκλειστική χρήση κατοικίας και με περισσότερες από δέκα (10) θέσεις στάθμευσης, εγκαθίσταται υποχρεωτικά υποδομή καλωδίωσης, ώστε να καθίσταται δυνατή σε μεταγενέστερο στάδιο η εγκατάσταση σημείου επαναφόρτισης Η/Ο σε κάθε θέση στάθμευσης οχημάτων.
      3. Σε νέα κτίρια που δεν προορίζονται αποκλειστικά για κατοικία και τα οποία διαθέτουν περισσότερες από δέκα (10) θέσεις στάθμευσης, εγκαθίσταται υποχρεωτικά υποδομή καλωδίωσης, ώστε μία (1) κατ’ ελάχιστο σε κάθε πέντε (5) θέσεις στάθμευσης για τις θέσεις που δεν εξυπηρετούν την κατοικία να μπορεί σε μεταγενέστερο στάδιο να εφοδιαστεί με σημείο επαναφόρτισης Η/Ο. Για τις θέσεις που εξυπηρετούν κατοικίες ισχύει η παρ. 2. Στα κτίρια της παρούσας εγκαθίσταται υποχρεωτικά από την αρχή της κατασκευής ένα (1) κατ’ ελάχιστον σημείο επαναφόρτισης Η/Ο.
      4. Σε όλα τα νέα κτίρια, δύναται να προβλεφθεί εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης για την τοποθέτηση κοινόχρηστου σημείου επαναφόρτισης Η/Ο σε ξεχωριστή κοινόχρηστη θέση στάθμευσης, επιπλέον όσων σημείων προβλέπονται στο παρόν. Στην περίπτωση αυτήν, το σημείο επαναφόρτισης μπορεί να συνδέεται με ξεχωριστή παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Η χωροθέτηση και η λειτουργία του σημείου αυτού αναφέρονται στον κανονισμό του κτιρίου. Οι δαπάνες που προκύπτουν επιμερίζονται αναλόγως στους ιδιοκτήτες ή στους ενοίκους, που κάνουν χρήση του σημείου επαναφόρτισης. Η κοινόχρηστη θέση στάθμευσης για φόρτιση επισημαίνεται με σχετική διαγράμμιση και δεν πρέπει να παρεμποδίζει τους ελιγμούς και τη στάθμευση των οχημάτων ή την κίνηση των χρηστών και των πεζών.
      Δ. Ποια είναι η διαδικασία δήλωσης των υποδομών φόρτισης στον ΔΕΔΔΗΕ;
      Στη χώρα μας αυξάνεται διαρκώς ο στόλος των Ηλεκτρικών Οχημάτων, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα και την αντίστοιχη άνοδο του ηλεκτρικού φορτίου, το οποίο καλείται να εξυπηρετήσει το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, με κομβικό το ρόλο του Δικτύου Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ. Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4710/2020, ο ΔΕΔΔΗΕ με γνώμονα τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών του, κάλεσε όλους τους κατόχους αδήλωτων υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων (Η/Ο), ιδιοκτήτες και διαχειριστές κτιρίων, να προχωρήσουν άμεσα στη δήλωσή τους, μέσω της εφαρμογής https://apps.deddie.gr/ElectricMobility/ ή να επικοινωνήσουν για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία με την εξυπηρέτηση πελατών του, στο τηλέφωνο 800 400 4000.
      *Ο Κώστας Αθ. Καράμπαμπας είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Τεχνικός Σύμβουλος του Γραφείου Ενημέρωσης Μελών της ΠΟΜΙΔΑ, [email protected], τηλ. 6946363814.
      Περισσότερα...

      1676 • 0

    13. Αρθρογραφία

      Άμστερνταμ: Δημιουργία, Ελευθερία & Ενεργειακή Ανεξαρτησία

      Engineer

      Άμστερνταμ, η πόλη που επιθυμεί να τοποθετηθεί στον χάρτη ως πρωτοπόρος στον τομέα της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Αποκαλείται “Βενετία του Βορρά” και στοχεύει να είναι οικονομικά και κοινωνικά δυνατή με ένα δημιουργικό και ζωντανό περιβάλλον. Σαφώς, έχει αντιληφθεί ότι μια αειφόρος μητρόπολη πρέπει να διαχειρίζεται τις πηγές ενέργειας και το δομημένο περιβάλλον με φροντίδα, ευθύνη και αποτελεσματικότητα, ώστε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή.
       
      Ως βασική προτεραιότητα των τοπικών αρχών τίθεται η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Η πρόκληση βέβαια είναι μεγάλη, οι πλημμύρες αποτελούν κίνδυνο για την πόλη ενώ το πετρέλαιο και αέριο εξαντλούνται ή προέρχονται από ασταθείς πολιτικά χώρες. Οπότε, η παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελεί βασική αρχή για την μετάβαση που επιδιώκει το Άμστερνταμ. Συγκεκριμένα, η ενεργειακή στρατηγική που έχει υιοθετήσει, “Amsterdam Energy Strategy 2040”, βασίζεται σε ένα φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό και απολύτως απαραίτητο σχέδιο δράσης που επιθυμεί να επιτύχει 40% μείωση διοξειδίου του άνθρακα έως το 2025, βάση μετρήσεων του 1990, και 75% έως το 2040.
       
      Με άλλα λόγια, το Άμστερνταμ έχει σκοπό να γίνει όχι μόνο βιώσιμο οικονομικά αλλά και ανεξάρτητο ενεργειακά. Έχει δεσμευτεί για ένα μέλλον υγιές, με καθαρή ενέργεια, καθαρό αέρα και νερό, ώστε να παραμείνει μια ελκυστική πόλη για τους κατοίκους και τουρίστες της. Είναι άλλωστε γνωστό, ότι μια ενεργή πολιτική υπέρ μιας οικονομίας χαμηλού άνθρακα θα κρατούσε το κόστος ζωής οικονομικά προσιτό, ώστε να θέλξει ακόμα και διεθνείς εταιρείες να εγκαταστήσουν την βάση τους στην πόλη του Ρεμπράντ και του Τιέστο.
       

       

       
       
      Συμμέτοχοι στην όλη προσπάθεια, ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, τα ερευνητικά ιδρύματα, οι διάφορες μη κυβερνητικές οργανώσεις αλλά και οι ίδιοι οι κάτοικοι. Τα μονοπάτια που βαδίζει το Άμστερνταμ για ένα βιώσιμο μέλλον είναι:
       
      ΚΤΙΡΙΑ
       
      Όλα τα κτίρια θα πρέπει να αποκτήσουν τουλάχιστον ενεργειακό πιστοποιητικό κατηγορίας Β έως το 2040. Πως επιτυγχάνεται αυτό, είναι γνωστό και στην χώρα μας. Κατάλληλη θερμομόνωση και αντικατάσταση των εξωτερικών κουφωμάτων, ώστε να αποθηκεύεται η θέρμανση και η δροσιά, είναι 2 από τα βασικά στοιχεία.
       
      Βάση επιστημονικών ερευνών, το 70% της κατανάλωσης ενέργειας στο Άμστερνταμ προέρχεται από την θέρμανση και τον ηλεκτρισμό στα κτίρια. Για να επιτευχθεί μείωση είναι απαραίτητες οι 3 αρχές του προγράμματος “Trias Energetica”.
       
      1. Μικρότερη απαίτηση για ενέργεια, εφαρμόζοντας μετρήσεις για την εξοικονόμηση αυτής αλλά και αποφυγή ή εκμετάλλευση των αποβλήτων
      2. Χρήση ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, ηλιακούς συλλέκτες, γεωθερμία)
      3. Ελαχιστοποίηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων
       

       
       
      Την αρχή εφάρμοσαν οι τοπικές αρχές με αναβαθμίσεις στα σχολεία. Επιπλέον, έχει δημιουργηθεί ένα γραφείο εξυπηρέτησης για τις επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες. Στόχος, η ενημέρωση για την εφικτή μείωση των λειτουργικών εξόδων μέσω της χρήσης καθαρής ενέργειας. Μπορεί να θεωρείται περιττό να το αναφέρουμε επανειλημμένως αλλά η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση κατοίκων και εταιρειών αποτελεί προτεραιότητα, ιδίως στην Ελλάδα, όπου αντιλήψεις και νοοτροπίες πρέπει να αλλάξουν διακαώς.
       
      Το 2025 σε νέα περιοχή του Άμστερνταμ θα έχουν κατασκευαστεί 4 νησιά με 9000 βιώσιμες κατοικίες. Κατοικίες, οι οποίες θα έχουν χρησιμοποιήσει “πράσινα” υλικά κατά την κατασκευή αλλά και κατά την λειτουργία θα χρησιμοποιούν ηλεκτρικό ρεύμα προερχόμενο από ηλιακούς συλλέκτες και ανεμογεννήτριες, που θα έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά των νησιών. Επιπλέον, έξυπνα συστήματα θα παρακολουθούν την χρήση ενέργειας ενώ το σύστημα κεντρικής θέρμανσης θα προέρχεται από την γεωθερμία.
       
       
      Πράσινα δώματα
       
      Λόγω της κλιματικής αλλαγής οι βροχοπτώσεις θα αυξηθούν και οι πόλεις, οι οποίες ως επί το πλείστον διαθέτουν μεγάλες επιστρωμένες επιφάνειες, θα δυσκολευτούν να διαχειριστούν το πλεονάζον βρόχινο νερό. Μια οικονομική αλλά και αποτελεσματική λύση θεωρείται η πράσινη στέγη. Εξάλλου, το “Going Green” δεν είναι κάτι νέο για τους Ολλανδούς. Τα τελευταία 400 χρόνια φυτεύουν δένδρα δίπλα στα κανάλια για να πρασινίσουν την πόλη που μπορεί τόσο εύκολα να σε παρασύρει με τους χαλαρούς, μποέμικους ρυθμούς της.
       

       

       
      Το 2010 το Άμστερνταμ εισήγαγε ένα πρόγραμμα επιδότησης, ώστε να παροτρύνει τους κατοίκους να «πρασινίσουν» τα δώματα και τους τοίχους τους. Άμεσα οφέλη, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εφόσον απορροφώνται τα επικίνδυνα σωματίδια και η βελτίωση της βιοποικιλότητας, προσφέροντας ζωή σε πουλιά και έντομα. Επιπλέον, η καλύτερη μόνωση των κτιρίων, που έχει αντίκτυπο στην ελάττωση των εξόδων θέρμανσης και κλιματισμού, αλλά και η αύξηση του κύκλου ζωής των δωμάτων. Περιττό θα ήταν να αναφέρουμε ότι η αντικειμενική αξία της ιδιοκτησίας μπορεί να ανέβει στα ύψη. Μέσω του “Amsterdam Smart City” αναπτύσσονται διάφορα προγράμματα που ενθαρρύνουν τον συνδυασμό πράσινων δωμάτων και ηλιακών συλλεκτών στα κτίρια.
       

       

       
       
      Green Urine
       
      Κατά την «Διεθνή Εβδομάδα Νερού», όπου συζητιούνται τρόποι αντιμετώπισης των προκλήσεων όσον αφορά την άνοδο του επιπέδου της θάλασσας και την απαίτηση για καθαρό νερό, η καμπάνια “Green Urine” απέσπασε την μεγαλύτερη προσοχή. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα, το οποίο εγχωρίως ίσως μας φαινόταν αστείο και άκομψο αλλά είναι τόσο αποτελεσματικό. Επί της ουσίας, συλλέγονται τα ούρα από δημόσια ουρητήρια και μετατρέπονται σε γεωργικό λίπασμα, το οποίο με την σειρά του χρησιμοποιείται στις πράσινες στέγες της πόλης. Στόχος ήταν, να προκαλέσουν τους πολίτες να ευαισθητοποιηθούν ως προς την χρήση του αζώτου, του καλίου και του φωσφόρου, στοιχεία που περιλαμβάνονται στα ούρα, και μπορούν να γίνουν ουσιαστική πηγή του φωσφορικού άλατος. Ενός στοιχείου, που χρησιμοποιείται στην αγροκαλλιέργεια.
       

       

       
       
      Αν και η αντιπαράθεση επί των αποθεμάτων φωσφόρου στην γη συνεχίζεται, δεν βλάπτει να ανακαλύπτονται νέοι τρόποι ανακύκλωσης διαφόρων παραπροϊόντων, τα οποία παλαιότερα θεωρούνταν απλά απόβλητα. Τέλος, τo πρόγραμμα “Wastecosmart” που ξεκίνησε από την Πάφο στην Κύπρο και συμμετέχει η πόλη του Άμστερνταμ, έχει ως στόχο την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των αποβλήτων μέσω της εξοικονόμησης πόρων. Με άλλα λόγια, στοχεύει στην οπτική όπου τα απόβλητα θεωρούνται και εκμεταλλεύονται ως μια ακόμα πηγή ενέργειας.
       
      Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα καταγράφεται, σύμφωνα με στοιχεία του 2012, ότι το 82% των αστικών αποβλήτων καταλήγουν σε χωματερές ενώ μόνο το 16% ανακυκλώνεται και το 2% κομποστοποιείται. Τα βέλη εκτοξεύονται μεταξύ ΥΠΕΚΑ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, χωρίς κανένας από τους δύο να παίρνει εξολοκλήρου την ευθύνη. Τα πρόστιμα δε προς την Ευρωπαϊκή Ένωση τρέχουν, όσον αφορά την λειτουργία των παράνομων χωματερών, εφόσον αρνούμαστε να συμμορφωθούμε. Και ενώ οι ρυθμοί μας είναι τόσο αργοί, τα απόβλητα συγχρόνως αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Πότε επιτέλους θα αντιληφθούμε ότι τα απόβλητα μπορούν να θεωρηθούν πόροι για την χώρα; Πότε η ανακύκλωση θα μας γίνει καθημερινό βίωμα; Πότε η κομποστοποίηση, μια καταξιωμένη διεθνώς και τόσο οικονομική μέθοδος διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων, θα συμπεριληφθεί στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο; Ρητορικές ίσως οι ερωτήσεις.
       
      Πηγή: http://polytexnikanea.gr/WP3/?p=37876
      Περισσότερα...

      1201 • 0

    14. Αρθρογραφία

      Λέκκας από Τουρκία: Η ανακάλυψη των νέων ρηγμάτων και πώς συνδέονται με το μέγεθος της καταστροφής

      GTnews

      Στον τόπο της καταστροφής δύο μήνες μετά τους φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία βρέθηκε ξανά η ομάδα Γεωλογίας του ΕΚΠΑ με επικεφαλής τον Ευθύμιο Λέκκα. Στόχος είναι να διερευνηθούν οι παράγοντες που οδήγησαν στην τόσο εκτεταμένη καταστροφή των κτιριακών υποδομών, αλλά και να μελετηθεί σε βάθος η ταυτότητα των ρηγμάτων που προκάλεσαν αυτές τις πρωτοφανείς εικόνες με κτίρια που παραμένουν ακόμα και σήμερα σε κλίση.
      Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ και Καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας, στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μαζί με τους Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή παρακολουθούν πολύ στενά όλες τις εξελίξεις και στο ανθρωπιστικό/επιχειρησιακό κομμάτι αλλά και στο επιστημονικό. 

      «Είναι μια πολύ ωραία αποστολή, στην οποία έχουμε πολύ μεγαλύτερη άνεση χρόνου σε σχέση με την προηγουμένη, όπου ακόμα τα γεγονότα ήταν πιεστικά και πυκνά. Τώρα, με πιο ψύχραιμο μάτι έχουμε τη δυνατότητα να δούμε τι συνέβη σε όλα τα επίπεδα», περιγράφει στην «Κ» από την Τουρκία όπου βρίσκεται ο κ. Λέκκας και συνεχίζει: «Αυτή τη φορά, είδαμε από κοντά πολλά καινούργια πράγματα και σε σχέση με τις καταστροφές στα κτίρια αλλά και στο κομμάτι της γεωλογίας».

      Το ένα από τα δύο ρήγματα οπου ανακάλυψε η ομάδα του Ευθύμη Λέκκα

      Ο ίδιος σημειώνει πως τα ολοκαίνουργια στοιχεία αφορούν καταρχάς στο ρήγμα που για πρώτη φορά εντοπίστηκε σε δυσπρόσιτη περιοχή στο Ελμπιστάν. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η ρηξιγενής επιφάνεια που αποκαλύφθηκε έχει μετατόπιση πάνω από 5 μέτρα και αντί να βρίσκεται σε τεκτονικές τάφρους ή και βυθίσματα, εντοπίστηκε στην κορυφογραμμή μίας οροσειράς. Έτερο σημείο, που επίσης καταγράφηκε για πρώτη φορά είναι και αυτό στα νότια της Μαλάτιας. Εκεί, η απόληξη του μεγάλου ρήγματος των 300 χλμ., προκάλεσε έντονη παραμόρφωση στην επιφάνεια του εδάφους, αλλά και καταβύθιση ενός μεγάλου τμήματος της πόλης.
      «Η πρώτη λοιπόν βασική διαπίστωση μας είναι πως ενώ συνήθως βλέπουμε τα ρήγματα μέσα σε τάφρους, σε όρια πεδιάδων κ.τ.λ, εδώ τα είδαμε να “ακολουθούν” την κορυφογραμμή. Είναι δύο διαφορετικά ρήγματα σε μη αναμενόμενες πλάκες, κάτι το οποίο μόλις ανακαλύψαμε, πρώτη φορά παγκοσμίως.
      Αυτά τα δύο νέα ρήγματα άλλαξαν επί της ουσίας και την τυπολογία των βλαβών. Στην ουσία, οι τεράστιες ζημιές που προκλήθηκαν, οφείλονται στη συνύπαρξη πάρα πολλών παραμέτρων κι έχουν να κάνουν με τη διέλευση αυτών των νέων ρηγμάτων, τις ρευστοποιήσεις στο έδαφος αλλά και τις έντονες παραμορφώσεις στην επιφάνειά του. Όλα αυτά, δημιούργησαν ένα πολύ αρνητικό πλαίσιο για τις κατασκευές».
      Όπως μάλιστα σημειώνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής: «Σε πολλά σημεία είδαμε πως πολυκατοικίες έχουν γείρει. Το έδαφος στο οποίο θεμελιώθηκαν ήταν ρευστό, σχεδόν υγρό. Είναι σαν τα κτίρια να “επέπλεαν” και για αυτό έγειραν είτε από τη μια πλευρά, είτε από την άλλη». Σε αυτό το σημείο, ο κ. Λέκκας, ξεκαθαρίζει πως όντως κάποια από τα κτίρια ήταν πολύ κακά από άποψη ποιότητας και κατασκευής, κάποια άλλα όμως, ήταν πολύ καλά κατασκευασμένα κι όμως, έπαθαν σημαντικές βλάβες. Αυτά τα κτίρια, ενδιαφέρουν περισσότερο και την ομάδα των Ελλήνων ερευνητών που βρίσκονται στην Τουρκία.

      Νέα ρήγματα καταγράφει η αποστολή του τμήματος Γεωλογίας ΕΚΠΑ στην αποστολή της σε Τουρκία και Συρία

      Όπως περιγράφει ο κ. Λέκκας: «Στην τεράστια αυτή περιοχή υπάρχουν πολυκατοικίες πολύ παλιές, από το 1950 ακόμα, αλλά κατά βάση καινούργιες 20ετίας κι 10ετίας. Σε ακόμα περισσότερες περιπτώσεις, είναι εντελώς καινούργιες. Βλέπουμε δηλαδή πολυκατοικίες με μόλις ένα ή δύο χρόνια στην “πλάτη” τους και πολλές άλλες που έμειναν στα μπετά. Και αυτό, γιατί σε περιοχές όπως τα Άδανα ή το Καχραμανμαράς, η ανάπτυξη ήταν τα τελευταία χρόνια καταιγιστική- από τους 200.000 κατοίκους οι πόλεις έφτασαν τους 700.000, μέσα σε λίγα χρόνια».

      O Ευθύμης Λέκκας μαζί με τους καθηγητές Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, Εμμανουήλ Βασιλάκη και Σπυρίδωνα Μαρουλή

      Η έρευνα σε στοχευμένα σημεία και οι δορυφορικές εικόνες
      Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ υπογραμμίζει σε αυτό το σημείο πως η ομάδα δεν άρχισε να «χτενίζει» τυχαία την αχανή σεισμόπληκτη περιοχή. «Υπήρχε πληροφόρηση και γνώση από παλαιότερες εργασίες», λέει ο κ. Λέκκας και τονίζει πως οι ερευνητές πήγαν «συστημένοι» σε συγκεκριμένες περιοχές.
      Ο Εμμανουήλ Βασιλάκης, αναπληρωτής καθηγητής Γεωλογίας στο τμήμα του ΕΚΠΑ και μέλος της αποστολής- εξειδικευμένος στην παρατήρηση του εδάφους μέσα από σύγχρονες τεχνολογίες, λέει με τη σειρά του στην «Κ», πως από τη στιγμή που επέστρεψαν τα μέλη της ομάδας από την πρώτη αποστολή τους πριν από δύο μήνες στην Τουρκία, άρχισαν αμέσως να μελετούν δορυφορικές εικόνες υψηλής ανάλυσης από την τεράστια έκταση όπου χτύπησαν οι δύο διαδοχικοί σεισμοί.  «Αυτή τη στιγμή είμαστε εδώ για να κάνουμε το validation, την επιτόπια δηλαδή αναγνώριση των αποτελεσμάτων που βρήκαμε στο εργαστήριο», λέει ο ίδιος.


      Στην προκειμένη, σύμφωνα με τον κ. Βασιλάκη, συνέβη το εξής: μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες που διαθέτουν δορυφόρους παρέδωσαν στους επιστήμονες πάρα πολλά δεδομένα και πάρα πολλές δορυφορικές εικόνες, πολύτιμες για τις παρατηρήσεις στο εργαστήριο. «Αυτές οι υψηλής ανάλυσης δορυφορικές εικόνες μάς βοήθησαν να δούμε άμεσα περιοχές, τις οποίες δεν μπορούσαμε να επισκεφτούμε λόγω μη προσβασιμότητας, το πρώτο διάστημα μετά τους σεισμούς», εξηγεί ο κ. Βασιλάκης, προσθέτοντας πως η ανακάλυψη των δύο νέων ρηγμάτων, αλλάζει τα δεδομένα στον χώρο της εφαρμοσμένης τεκτονικής γεωλογίας.
      «Η δορυφορική παρατήρηση, η οποία ακολουθείται από την έρευνα στο πεδίο είναι κάτι που ήδη κάνουμε στην Ελλάδα, όμως, κάθε νέα εμπειρία, είτε από τoν ελληνικό, είτε από τον διεθνή χώρο, ενισχύει τις γνώσεις μας ενώ και όσα ξέρουμε σε θεωρητικό επίπεδο επιβεβαιώνονται μετά, στο πεδίο. Στην προκειμένη, τα γεωλογικά φαινόμενα αποκαλύπτονται σε όλο τους το εύρος», λέει ο καθηγητής που αναφέρει τέλος, πως όσον αφορά στη ζωή των κατοίκων, η μετακίνηση από το ένα σημείο στο άλλο είναι πια αρκετά εύκολη, η καθημερινότητα όμως στους καταυλισμούς είναι αντιθέτως, πολύ δύσκολη.
      Περισσότερα...

      652 • 0

    15. Αρθρογραφία

      Κατατέθηκε ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου στην UNESCO

      GTnews

      Κατατέθηκε στην αρμόδια Επιτροπή της UNESCO ο φάκελος υποψηφιότητας του Ολύμπου για την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, έπειτα από τη συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
      Τον Οκτώβριο του 2022 υποβλήθηκε ο προκαταρκτικός φάκελος υποψηφιότητας, ο οποίος αξιολογήθηκε από την Επιτροπή της UNESCO. Τα δύο υπουργεία και ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) συνεργάστηκαν το τελευταίο τρίμηνο και αφού έλαβαν υπόψιν όλες τις παρατηρήσεις της Επιτροπής, ολοκλήρωσαν το τελικό περιεχόμενο του φακέλου.
      Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού: «Ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της χώρας μας, είναι συνδεδεμένο με τη αρχαία μυθολογία, με τον Όμηρο, με την Ιστορία της Ελλάδας στο πέρασμα των αιώνων. Η κατοικία των θεών αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα ελληνικά brand names. Συνεργαστήκαμε συστηματικά και ουσιαστικά με τους συναρμόδιους φορείς, ώστε να συντάξουμε έναν πλήρη φάκελο, ο οποίος περιλαμβάνει τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την προστασία και την ανάδειξη της μοναδικής πολιτιστικής και περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας του Ολύμπου και την ένταξή του στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δήλωσε: «Σε λίγους μήνες ελπίζουμε ότι η Unesco θα υποδεχθεί στην αγκαλιά της το μυθικό βουνό. Βήμα βήμα δημιουργήσαμε μια πρωτοποριακή ασπίδα προστασίας για τον Όλυμπο καθώς πριν από ένα χρόνο εκδώσαμε το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία και την διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, ενώ σήμερα καταθέσαμε τον επικαιροποιημένο φάκελο υποψηφιότητας του Ολύμπου για τον κατάλογο των Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς».
      Η απόφαση της UNESCO σε ό,τι αφορά την ένταξη του Ολύμπου στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς αναμένεται έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Η σημερινή κατάθεση του φακέλου αποτελεί το έργο μιας μακράς διαδικασίας που ξεκίνησε με την υποβολή αίτησης για την δοκιμαστική λίστα υποψηφιοτήτων το 2014.
      Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα μέχρι στιγμής μόλις δύο περιοχές είναι εγγεγραμμένες στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, τα Μετέωρα και το Άγιον Όρος.
      Παγκοσμίως, ο Κατάλογος περιλαμβάνει 1.155 Μνημεία. Για να ενταχθεί μία περιοχή στον κατάλογο θα πρέπει να πληροί μία σειρά κριτηρίων που σχετίζονται με τα στοιχεία της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, τα γεωλογικά – μορφολογικά χαρακτηριστικά, την πλούσια βιοποικιλότητα του τόπου καθώς και την ύπαρξη σημαντικών οικολογικών και βιολογικών διεργασιών για την εξέλιξη της ζωής.
      Η ένταξη μιας περιοχής στον Κατάλογο Μνημείων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO συνοδεύεται από σημαντικά και πολλαπλά οφέλη για την τοπική κοινωνία που συνδέονται με την αύξηση της αναγνωρισιμότητας και της τουριστικής κίνησης, ενώ ταυτόχρονα προβλέπονται και αυστηροί κανόνες που αφορούν στην προστασία και διαχείριση του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντός της.
      Ο Όλυμπος
      Ο Όλυμπος είναι το υψηλότερο βουνό της χώρας μας, με ύψος 2.918 μ. Το 1938 αποτέλεσε τον πρώτο Εθνικό Δρυμό της Ελλάδας, το 1981 χαρακτηρίστηκε ως Απόθεμα Βιόσφαιρας της UNESCO και τέλος το 2021 με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα ανακηρύχθηκε σε Εθνικό Πάρκο.
      Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου είναι μία από τις πλουσιότερες περιοχές της Ελλάδας σε χλωρίδα και συχνά χαρακτηρίζεται ως «ο παράδεισος των βοτανολόγων» με 1.700 είδη και υποείδη φυτών, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 25% της ελληνικής χλωρίδας. Ο δε αριθμός των 26 ενδημικών φυτών του Ολύμπου, αποτελεί τον μεγαλύτερο αριθμό ενδημικών φυτών που απαντάται σε οποιοδήποτε άλλο ελληνικό βουνό.
      Ο Όλυμπος αποτελεί διαχρονικό σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού καθώς και κτήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι πολυάριθμοι μύθοι για τους Δώδεκα Θεούς του Ολύμπου, οι μορφές, οι χαρακτήρες, τα πάθη και οι έριδες τους, διαβάστηκαν, μελετήθηκαν, ερμηνεύτηκαν και αποτέλεσαν έμπνευση για την ανάπτυξη και την εξέλιξη της τέχνης, της λογοτεχνίας, των θρησκευτικών και κοινωνικών αντιλήψεων σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο.
      Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά του Ολύμπου συμπληρώνεται από τα ελληνικά δημοτικά τραγούδια με θέμα τον Όλυμπο τα οποία διασώζονται μέχρι τις μέρες μας και αντιμετωπίζουν το προτεινόμενο μνημείο, είτε ανθρωπομορφικά, είτε ως ένα καταφύγιο για τους κατατρεγμένους.
      Τέλος, αξίζει να επισημανθεί ότι ο Όλυμπος αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, τόσο για αλπινιστές όσο και για φυσιολάτρες που έρχονται από όλο τον κόσμο να θαυμάσουν το «Βουνό των Θεών» με τις απόκρημνες κορυφές και τα φυσικά του κάλλη.
      Περισσότερα...

      872 • 0

    16. Αρθρογραφία

      Λύση - σκούπα για αυθαίρετους οικισμούς στην Αττική από τον Σεπτέμβριο

      dsworks

      O αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος μιλά στο «b.s.» (σ.σ.: ένθετο στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα») για το δασικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, το νέο κύμα νομιμοποιήσεων γκρίζων πολεοδομικά οικισμών που ετοιμάζει το υπουργείο και την έκπτωση 50% στα πρόστιμα των αυθαιρέτων
       
      Πηγή: Λύση - σκούπα για αυθαίρετους οικισμούς στην Αττική από τον Σεπτέμβριο | newmoney.gr http://www.newmoney.gr/article/61687/lysi-skoypa-gia-aythairetoys-oikismoys-stin-attiki-apo-ton-septemvrio#ixzz3A3FRxOdd
       
      Σχόλιο: Σαν είδηση, αναφέρεται ότι η ΥΑ για τον συμψηφισμό προστίμων του Ν4178 με ενεργειακή αναβάθμιση, και παρεμβάσεις στατικής επάρκειας, έχει «φύγει» υπογεγραμμένη από το ΥΠΕΚΑ και έχει πάει για υπογραφή στο ΥΠΟΙΚ
       
      Νέο νομοθετικό πλαίσιο για αυθαίρετους οικισμούς και περιοχές με γκρίζο πολεοδομικό καθεστώς ετοιμάζει από τον Σεπτέμβριο το υπουργείο Περιβάλλοντος, ολοκληρώνοντας τον μεγάλο κύκλο των θεσμικών παρεμβάσεων που άνοιξε με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για τα δάση και τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Οπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στο «business stories» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς λίγες ώρες μετά την ψήφιση του δασικού νομοσχεδίου, στόχος είναι να δοθούν λύσεις σε προβλήματα του κόσμου ακόμη και αν πρόκειται για αυθαίρετους οικισμούς εντός της Αττικής. Ως βασική προϋπόθεση θέτει τη διακομματική συναίνεση στη Βουλή, καθώς πολλοί από τους οικισμούς αυτούς έχουν διαμορφώσει μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί από τα κόμματα. «Είναι περιπτώσεις που θα χαρακτήριζα κάπως ερμαφρόδιτες και δεν επιλύονται με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, για τις οποίες όμως πρέπει να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια και να τις αφήνουμε σε θολό τοπίο», τονίζει ο κ. Ταγαράς. Παραδέχεται ότι η τροπολογία με την οποία αλλάζει ο μεταλλευτικός κώδικας -και σφυροκοπήθηκε τις προηγούμενες μέρες στη Βουλή από την αξιωματική αντιπολίτευση- ευνοεί την Ελληνικός Χρυσός, αλλά αφορά και όλες τις επενδύσεις ορυκτού πλούτου που σχεδιάζονται.
       
      Σε ό,τι αφορά τον νόμο για τα αυθαίρετα, υποστηρίζει ότι θα είναι ο τελευταίος και αναφέρεται στη λειτουργία μιας ενιαίας ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων από το ΥΠΕΚΑ η οποία θα παρακολουθεί και θα ελέγχει τη δόμηση σε όλη την Ελλάδα με στόχο να αποτρέψει τη δημιουργία νέας γενιάς αυθαίρετων κτισμάτων. Επίσης, εντός των ημερών αναμένεται να υπογραφεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση από το υπουργείο Οικονομικών με την οποία θα δίνεται έκπτωση 50% στα πρόστιμα για τα αυθαίρετα σε όσους προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση και παρεμβάσεις στη στατική επάρκεια των κτιρίων.
       
      - Υπάρχει η εντύπωση ότι άλλο νομοσχέδιο καταθέσατε για τα δάση στη Βουλή και άλλο θεσμοθετήσατε - και αναφερόμαστε στις νομοτεχνικές βελτιώσεις που έγιναν, αλλά και στις 18 τροπολογίες που ψηφίστηκαν. Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι σημαντικότερες αλλαγές που φέρατε στον νόμο;
       
      Κάναμε μια συντονισμένη δουλειά, συζητήσαμε με φορείς και πολίτες από όλη την Ελλάδα και συμπληρώσαμε τον νόμο με προτάσεις και παρατηρήσεις από όλες τις παρατάξεις του Κοινοβουλίου, με στόχο να δώσουμε λύσεις σε θέματα που ταλαιπωρούσαν για δεκαετίες τον κόσμο και αποτελούσαν μεγάλες εκκρεμότητες. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί. Με τα μέτρα που πήραμε επιλύονται προβλήματα 40 ετών που αφορούν σε 600.000 ιδιώτες, τονώνοντας παράλληλα τους μικρούς και εγκαταλειμμένους οικισμούς σε όλη τη χώρα. Θέλαμε επίσης από την αρχή εκεί όπου μπορεί να ασκηθεί δραστηριότητα να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο καθαρό.
       
      Διαφωνίες υπήρξαν, όμως πιστεύουμε ότι -χωρίς να έχουμε λύσει όλα τα προβλήματα- βάλαμε ένα σημαντικό λιθαράκι. Καταγράψαμε σε ένα ενιαίο κείμενο όλα τα διάσπαρτα νομοθετήματα για τις επεμβάσεις στα δάση και ορίσαμε με σαφήνεια τι επιτρέπεται και τι όχι. Για παράδειγμα, δώσαμε για πρώτη φορά τη δυνατότητα δημιουργίας σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων σε ιδιωτικές δασικές εκτάσεις με όρους δόμησης που τους επιτρέπουν να χτίζουν στο μισό της εκμετάλλευσης που προβλεπόταν μέχρι σήμερα για ξενοδοχειακές και τουριστικές εγκαταστάσεις. Επιπλέον, για πρώτη φορά μπαίνει η υποχρέωση για κάθε επέμβαση σε δάση να υπάρχει τουλάχιστον ίσης παρέμβασης δάσωση της περιοχής από ιδιώτες. Ταυτόχρονα βελτιώσαμε σε πολλά σημεία τον νόμο κατόπιν συζητήσεων με βουλευτές στο Κοινοβούλιο.
       
      Για παράδειγμα, επιτρέπουμε εκτάσεις που ήταν αγροτικές και στην πορεία δασώθηκαν να μπορούν να ξαναγίνουν αποκλειστικά αγροτικές, απαγορεύοντας κάθε άλλη χρήση. Παράλληλα υπάρχει πρόνοια για τα εγκαταλειμμένα κτίσματα μέσα σε δάση και δασικές εκτάσεις που σταμάτησαν να εκμεταλλεύονται ιδιώτες ή το ίδιο το κράτος. Σε αυτές τις περιπτώσεις δίνουμε προτεραιότητα αξιοποίησης των ακινήτων αυτών από ΟΤΑ και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου χωρίς αντάλλαγμα, αλλά και σε ιδιώτες εφόσον οι πρώτοι δεν το επιθυμούν έναντι τιμήματος. Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε επιχειρηματικές δραστηριότητες που συνάδουν με τις χρήσεις σε αυτές τις περιοχές και να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας.
       
      - Υπάρχει όμως και η τροπολογία που περάσατε για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες και την οποία η αξιωματική αντιπολίτευση χαρακτήρισε «φωτογραφική» για την Ελληνικός Χρυσός, ζητώντας ονομαστική ψηφοφορία.
       
      Υπάρχει η πολεοδομική νομοθεσία με κανόνες και πλαίσιο για το τι χτίζεται και πού στην εκτός σχεδίου δόμηση και υπάρχει και ένας απαρχαιωμένος μεταλλευτικός κώδικας, στον οποίο υπάρχει ένα νομικό κενό πολεοδομικού χαρακτήρα. Οι όποιες παρεμβάσεις έγιναν στον νόμο δεν αφορούν τη χωροθέτηση του έργου ή την έγκριση αδειών που έχουν ήδη ληφθεί για την επένδυση, αλλά θέματα που σχετίζονται με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την έκδοση αδειών δόμησης για τα κτίσματα που προβλέπει το έργο. Η τροπολογία δεν αφορά μόνο τις επεμβάσεις στις Σκουριές, αλλά μέσα από την τροποποίηση του μεταλλευτικού κώδικα καλύπτει και κάθε άλλη δραστηριότητα που συνδέεται με την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας.
       
      - Δηλώσατε τις προηγούμενες μέρες στη Βουλή ότι σύντομα θα ανοίξει ένας νέος κύκλος νομοθετικών παρεμβάσεων σε θέματα πολεοδομικά, χωροταξικά και δασικά. Τι εννοείτε;
       
      Μέσα από τη συζήτηση που ξεκινήσαμε με όλους τους φορείς στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για τα δάση και τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς βγήκαν στην επιφάνεια πολύ περισσότερα προβλήματα από αυτά που γνωρίζαμε ή φανταζόμασταν ότι υπάρχουν και αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος. Σε αρκετές περιπτώσεις έχει διαμορφωθεί μια πραγματικότητα χωρίς νόμιμο τρόπο. Κάποιους οικισμούς στην Αττική, που ενδεχομένως να έχουν αυθαίρετα, πρέπει να δούμε πώς θα τους αντιμετωπίσουμε. Είναι περιπτώσεις που θα χαρακτήριζα κάπως ερμαφρόδιτες, οι οποίες δεν επιλύονται με το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, θα πρέπει όμως να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια και να τις αφήνουμε σε θολό τοπίο. Στο πλαίσιο αυτό θα υπάρξει μια νομοθετική παρέμβαση από τον Σεπτέμβριο με διαπαραταξιακή συνεργασία, που θα μπορέσει να αποτυπώσει το μέγεθος αυτών των προβλημάτων και όπου απαιτείται να δώσει λύσεις.
       
      -Υπήρξαν παρεμβάσεις από την πλευρά της τρόικας στο νομοσχέδιο για τα δάση που αναγκαστήκατε να εισακούσετε; Αληθεύει ότι οι δανειστές μας πίεζαν για αλλαγή του ορισμού του δάσους;
       
      Η τρόικα ήθελε εξαρχής ένα ξεκάθαρο πλαίσιο για τις επιτρεπόμενες επεμβάσεις μέσα σε δάση, το οποίο μέχρι σήμερα ήταν αρκετά θολό και που με τον υφιστάμενο νόμο δεν το ξεκαθαρίζουμε απόλυτα γιατί υπάρχουν συνταγματικά κωλύματα αλλά και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Πράγματι ζητούσαν αλλαγή στον ορισμό του δάσους, όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς συνταγματική αναθεώρηση.
       
      - Πρόσφατα το ΣτΕ απέρριψε την αίτηση αναστολής που είχε κατατεθεί εναντίον του νόμου για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με ένα σκεπτικό αρκετά ευνοϊκό σε σχέση με την προηγούμενη ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας. Ωστόσο ένα μέτρο το οποίο έχει προβλεφθεί στον ισχύοντα νόμο και θα αναθέρμανε την αγορά, όπως είναι η έκπτωση 50% των προστίμων για όσους προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και παρεμβάσεις στατικής επάρκειας, σέρνεται επί μήνες...
       
      Από πλευράς μας έχουμε υπογράψει τη σχετική υπουργική απόφαση και απομένει η έγκριση από το υπουργείο Οικονομικών, η οποία πιστεύουμε ότι θα δοθεί εντός των επόμενων εβδομάδων. Είναι ένα μέτρο που για μας έχει ιδιαίτερη αξία, καθώς ενισχύει το περιβαλλοντικό ισοζύγιο που λέμε από την αρχή ότι λαμβάνει υπόψη του ο νέος νόμος και συγχρόνως παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια στη χρήση των κτιρίων. Οταν λέμε ότι αυτός ο νόμος είναι ο τελευταίος για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων το εννοούμε και το υπουργείο κινείται με εντατικούς ρυθμούς στην αξιοποίηση όλων των σύγχρονων τεχνολογιών που θα του επιτρέψουν να ελέγξει με κατάλληλα εργαλεία και ψηφιακό τρόπο τη δόμηση, εμποδίζοντας τα αυθαίρετα εν τη γενέσει τους. Πολύ σύντομα το ΥΠΕΚΑ θα έχει αναπτύξει μια κεντρική βάση δεδομένων που θα διαχειρίζεται πλήρως και στην οποία θα περιλαμβάνονται στοιχεία για όλα τα αυθαίρετα της χώρας (με βάση τα στοιχεία του Ιουνίου είχαν καταγραφεί στο σύστημα 41 εκατομμύρια τ.μ. αυθαιρέτων), η ηλεκτρονική έκδοση των οικοδομικών αδειών που θα μπει σε πλήρη λειτουργία προς τα τέλη του χρόνιου, οι ελεγκτές δόμησης, η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου κ.ά.
      Περισσότερα...

      1499 • 0

    17. Αρθρογραφία

      Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ενεργειακή Ασφάλεια

      Παντελής Πατενιώτης

      Η χώρα βρίσκεται σε μια από τις πλέον κρίσιμες χρονικές συγκυρίες της σύγχρονης ιστορίας της, η οποία συμπίπτει με τις αντίστοιχες συγκυρίες των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
       
      Είναι η χρονική περίοδος που η χώρα οφείλει να αξιολογήσει το επίπεδο ετοιμότητας της σε ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση, στην περίπτωση που οι εξωτερικές πηγές εφοδιασμού πρωτογενούς ενέργειας μειωθούν ή αποκοπούν τελείως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
       
      Διαβάστε την επιστολή εδώ:
       
      Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ενεργειακή Ασφάλεια.pdf
      Περισσότερα...

      750 • 0

    18. Αρθρογραφία

      10 χρήσιμες πληροφορίες για τα δάση

      Engineer

      Δεν χρειάζεται να περιμένουμε τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Δασών -21 Μαρτίου- για να γεμίσουμε το μυαλό μας με χιλιάδες πληροφορίες για τα δάση σε μία μόνη ημέρα, γνώσεις που πιθανόν αμέσως θα χαθούν μέσα στη θάλασσα της υπερπληροφόρησης.
      Πλέον, με όλα όσα ζούμε ως άνθρωποι, παγκόσμια, είτε λόγω πυρκαγιών είτε λόγω πλημμυρών είτε λόγω τυφώνων, είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει κατανοητή η ανάγκη της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος, εν προκειμένω των δασών, αν θέλουμε οι πόλεις και τα χωριά σε όλη την επικράτεια μιας χώρας να ευημερούν πολυεπίπεδα.
      Αν ρωτήσουμε ο καθένας τους φίλους μας τι πιστεύουν ότι είναι, αλλά και τι προσφέρει ένα δάσος, είναι σαφές ότι θα υπάρξουν πολλές και διαφορετικές απαντήσεις. Γιατί το δάσος, ανάλογα από το πού ζει κανείς, έχει άλλη απήχηση στο μυαλό και διαφορετικό τρόπο ύπαρξης στην καθημερινότητα του ατόμου.
      Τώρα που το φθινόπωρο κοντοζυγώνει επί παραδείγματι, στα ορεινά χωριά της χώρας οι κάτοικοι ήδη έχουν κόψει την ξυλεία που τους αντιστοιχεί από τα δάση, ήδη έχουν «σχίσει» τα ξύλα όπως λένε, που θα λειτουργήσουν τους χειμωνιάτικους μήνες ως κύρια πηγή ενέργειας και ζεστασιάς.
      Για τον άνθρωπο της πόλης, η αναγκαία και απαιτητή διαδικασία για τη ζωή των ανθρώπων στα χωριά αντικαθίσταται από την επίσκεψη σε ένα κατάστημα καυσόξυλων, την πληρωμή και την απαραίτητη αναμονή να του σταλούν τα ξύλα στο σπίτι του, που θα τα κάψει στο τζάκι του -μέχρι πριν από την οικονομική κρίση για ομορφιά, τώρα πια για ζεστασιά.
      Για τον άνθρωπο της υπαίθρου, τα δάση είναι μια πηγή ζωής, από την οποία εξαρτάται η δική του ζωή -όχι μόνο για τα ξύλα και την τροφή-, για τον άνθρωπο της πόλης αυτή ίσως να είναι και μια πληροφορία αδιάφορη.
      Το μόνο που μπορεί να τον ενδιαφέρει είναι απλά να μπορεί να τα έχει στην αποθήκη του κι αυτό στο μυαλό του μεταφράζεται σε χρήμα και όχι σε πρωταρχική μορφή ενέργειας.
      Το δάσος, όμως, είναι ένας πολύπλοκος, ενεργός, πολυσύνθετος, ζωντανός οργανισμός. Υπάρχουν πάρα πολλοί τύποι δασών (αλπικά, τροπικά, υποτροπικά κ.λπ.) ανά τον κόσμο, που στο «σώμα» τους αποτυπώνεται η διαφορετικότητα στο κλίμα, στο υψόμετρο και στον τύπο (σύσταση) του εδάφους κάθε περιοχής.
      Ο,τι και αν πιστεύει ο καθείς από εμάς για το τι είναι δάσος, σίγουρα τα δάση είναι ένας από τους μεγάλους πάροχους της φύσης -σπόνσορες της ζωής θα το λέγαμε σε επαγγελματική γλώσσα.
      Γιατί μας παρέχουν επάρκεια τροφής και νερού, γιατί μας παρέχουν από χαρτί έως φάρμακα, μας παρέχουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φυσικό δροσισμό, αφού λειτουργούν σαν air conditioning.
      Ταυτόχρονα, διατηρούν την ποιότητα αέρα που αναπνέουν οι πολίτες των μεγαλουπόλεων, αφού καθαρίζουν την ατμόσφαιρα από τους ρύπους.
      Τα δάση προστατεύουν και εμπλουτίζουν τη βιοποικιλότητα των τόπων κι αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο στη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Κι αυτές οι υπηρεσίες είναι μερικές από όσες επιτελούν.
      Ας δούμε, λοιπόν, δέκα ενδιαφέροντα γεγονότα, όπως συνοπτικά περιγράφονται από τον επίσημο φορέα των Ηνωμένων Εθνών, FAO, που αφορούν τα δάση και τα δέντρα και πιθανότατα να μη γνωρίζουμε:
      1. Τα δάση καλύπτουν το ένα τρίτο της έκτασης γης παγκόσμια και στην καρδιά τους φιλοξενούν περισσότερα από τα μισά χερσαία είδη φυτών και ζώων.
      2. Το ένα τέταρτο της ποσότητας των σύγχρονων φαρμάκων προέρχεται από φυτά των τροπικών δασών και ανάμεσα σε αυτά προσμετρώνται τα δύο τρίτα όλων των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κατά του καρκίνου. Αν κανείς θελήσει να μεταφράσει σε οικονομικά μεγέθη τη συμβολή των φαρμακευτικών αυτών φυτών στην υγεία των ανθρώπων, τότε έρχεται αντιμέτωπος με το καταπληκτικό νούμερο των εκατόν οκτώ δισεκατομμυρίων δολαρίων τον χρόνο.
      3. Τα δάση προσφέρουν σε αφθονία τροφή υψηλής θρεπτικής αξίας. Καρποί, φρούτα, σπόροι ακόμη και... έντομα (θεωρούνται η πρωτεϊνούχα τροφή του μέλλοντος που θα αντικαταστήσει το κρέας) πλούσια σε πρωτεΐνη και σημαντικά μέταλλα, όπως είναι το ασβέστιο και ο σίδηρος. Αυτά τα φυσικά προϊόντα βοηθούν όχι μόνο τις κοινότητες των ανθρώπων που ζουν σε δάση ή εξαρτώνται άμεσα από αυτά, αλλά και εκατομμύρια άλλους να παραμείνουν υγιείς.
      4. Τα δέντρα στα δάση λειτουργούν ως φυσικές δεξαμενές νερού, αναδιανέμοντας το 95% του νερού, που απορροφούν, εκεί όπου είναι περισσότερο αναγκαίο. Αποτρέπουν τη διάβρωση των εδαφών, καθώς συγκρατούν το νερό είτε με το ριζικό τους σύστημα είτε με την υπέργεια βλάστηση και, μέσω φυσικών διαδικασιών, σε σύντομο χρόνο, το επαναπροωθούν πίσω στην ατμόσφαιρα, δημιουργώντας έτσι φυσικό δροσισμό στην περιοχή.
      5. Τα δέντρα λειτουργούν σαν ένας τεράστιος απορροφητήρας άνθρακα, αφού τα δάση που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο απορροφούν, βάσει εκτιμήσεων, 2,1 γιγατόνους διοξείδιο του άνθρακα τον χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι μας απαλλάσσουν από 2,1 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Για αυτή τους την ικανότητα και μόνο, αποτελούν το κυριότερο όπλο ενάντια στην κλιματική αλλαγή, αφού παίζουν τον ρόλο του ισορροπιστή στον παγκόσμιο κύκλο παραγωγής άνθρακα.
      6. Σχεδόν εννιακόσια εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ασχολούνται ή εμπλέκονται με την παραγωγή ξυλοκάρβουνου ή ξυλάνθρακα. Περίπου 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε παγκόσμιο επίπεδο, δηλαδή ένας στους τρεις, χρησιμοποιούν ξύλα για να ετοιμάσουν το γεύμα τους, αναδεικνύοντας έτσι την ενέργεια που προέρχεται από ξύλα στον κυριότερο παράγοντα εξασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και διατροφής. Η παραγωγή ενέργειας που προέρχεται από προϊόντα ξυλείας, κατέχει σήμερα το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας -ποσοστό που αντιστοιχεί στο σύνολο των ποσοστών της ηλιακής, υδροηλεκτρικής και από ανεμογεννήτριες παροχή ενέργειας. Το ποσοστό αναμένεται να εμφανίσει ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, καθώς η ζήτηση για βιοενέργεια συνεχώς αυξάνεται.
      7. Ο κόσμος μας σήμερα γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της απώλειας, ετήσια, 3,3 εκατομμυρίων εκταρίων δασικής γης, απώλεια γης που αντιστοιχεί σε μέγεθος μιας χώρας όπως η Μολδαβία. Παρ' όλη την καταστροφή, περισσότερες από είκοσι αναπτυσσόμενες χώρες καλυτέρευσαν το επίπεδο της επισιτιστικής τους ασφάλειας, καθώς κατάφεραν να διατηρήσουν ανέπαφες ή ακόμα και να αυξήσουν τις δασικές τους εκτάσεις. Μέσω αυτού του γεγονότος, αυτόματα γίνεται αντιληπτό ότι δεν χρειάζεται να κόβουμε τα δέντρα, να αποψιλώνουμε τα δάση και να μετατρέπουμε τη γη από δασική σε αγροτική για να μειώσουμε την πείνα που μαστίζει εκατομμύρια ανθρώπους. Ακριβώς το αντίθετο. Χρειαζόμαστε τα δάση και η διαχείρισή τους πρέπει να γίνεται με βιώσιμο τρόπο, έτσι ώστε να παραμένουν υγιή και να μπορούν να παρέχουν την ποικιλία αγαθών και υπηρεσιών που προσφέρουν. Γιατί τα υγιή δασικά οικοσυστήματα μπορούν να υποστηρίξουν ακόμη και την αγροτική, κτηνοτροφική, αλλά και την αλιευτική δραστηριότητα.
      8. Η βιώσιμη διαχείριση των δασών μάς παρέχει την πρωτογενή πρώτη ύλη για το χαρτί, το οποίο είναι ανανεώσιμο και ένα από τα περισσότερο ανακυκλωμένα υλικά στον κόσμο. Περίπου 55% ή αλλιώς 225 εκατομμύρια τόνοι όλων των ειδών ινών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή χαρτιού, στις μέρες μας, προέρχονται από ανακτημένο χαρτί, δηλαδή από χαρτί που έφτασε στην ανακύκλωση και ξαναμπήκε -μετά την επεξεργασία του- στη γραμμή παραγωγής.
      9. Το δέντρο Hevea brasiliensis, που φύεται στα τροπικά δάση του Αμαζονίου, είναι μια εξαιρετική πηγή φυσικού καουτσούκ. Κάνοντας μια τομή ακριβείας στον φλοιό του δένδρου, που ονομάζεται «tapping», μπορούμε να συγκομίσουμε το λάτεξ, χωρίς να τραυματίσουμε ανεπανόρθωτα το δέντρο.
      10. Κάθε χρόνο στις 21 του Μάρτη, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Δασών. Το θέμα που αναδείχθηκε το 2017 είχε τίτλο: «Δάση και ενέργεια». Φέτος, δόθηκε έμφαση στο θέμα «Δάση και βιώσιμες πόλεις».

       
      Διαβάζοντας κάποιος, έστω και επιγραμματικά, όλες τις υπηρεσίες και αγαθά που προσφέρουν τα δάση στον άνθρωπο, δεν μπορεί παρά να αντιληφθεί για μια ακόμη φορά τον κύκλο, την αλυσίδα της ζωής πάνω στη γη.
      Καμία ύπαρξη δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς τις άλλες υπάρξεις. Είμαστε όλοι αλληλοεξαρτώμενοι, γι’ αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται ο όρος «αλυσίδα ζωής».
      Οπως έλεγαν και οι σοφοί γηραιοί των αυτόχθονων λαών της Β. Αμερικής, με όλα τα έμβια όντα που ζουν πάνω σε αυτή τη γη, τα δίποδα, τα τετράποδα, όσα ζουν στο νερό και όσα πετούνε στον αέρα, όσα έρπουν, με όλα οφείλουμε να έχουμε αρμονική συνύπαρξη, γιατί είμαστε όλοι παιδιά της ίδιας γης, είμαστε ένα.
      Αλλά και ότι, ως φυλή των ανθρώπων, φέρουμε και την ευθύνη της ύπαρξής τους. Πόσο μάλλον για τη Μητέρα Γη που μας ανατρέφει στον κόρφο της.
      Info
      Κατάλληλο για παιδιά αλλά και για ενηλίκους: Forests for kids
      Περισσότερα...

      1101 • 0

    19. Αρθρογραφία

      Θεσμοθέτηση περιοχών άνευ δρόμων (ΠΑΔ), μια θετική πρωτοβουλία

      Engineer

      Η θεσμοθέτηση έξι βουνών ως Περιοχών Ανευ Δρόμων (ΠΑΔ) είναι η πρώτη επίσημη αναγνώριση του ότι οι δρόμοι κατακερματίζουν τα φυσικά οικοσυστήματα, βλάπτοντας τη βιοποικιλότητα και την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής.  Αυτή είναι μια μεγάλη πρόοδος  για τη διαφύλαξη του χαρακτήρα τους, γιατί όλα τα μεγάλα έργα το πρώτο που χρειάζονται είναι οι δρόμοι, τα υπόλοιπα ακολουθούν. Περιμένοντας τη θεσμοθέτηση των υπολοίπων σαράντα περίπου μικρότερων ΠΑΔ, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν να ανασταλούν όλες οι αδειοδοτήσεις στις περιοχές ΝΑTURA  μέχρι να ολοκληρωθεί η θεσμοθέτηση της προστασίας τους.

      Περιοχές Άνευ Δρόμων: ένα καλό εργαλείο για την προστασία της ελληνικής Φύσης και ένα μετέωρο βήμα
      Ως θετική κίνηση, αλλά και με προβληματισμό, υποδέχονται την πρωτοβουλία χαρακτηρισμού έξι βουνών (Λευκά Όρη, Σάος, Σμόλικας, Ταΰγετος, Τύμφη, Χατζή) ως «Περιοχών Άνευ Δρόμων» (ΠΑΔ)[1] οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, Αρκτούρος, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET, Mom, WWF.
      Με την ανακήρυξη των πρώτων 6 ΠΑΔ το ΥΠΕΝ αναγνωρίζει επίσημα το πρόβλημα που δημιουργεί στη βιοποικιλότητα η κατάτμηση φυσικών οικοσυστημάτων από δρόμους, οι οποίοι σχετίζονται με τις κυριότερες αιτίες απώλειας της βιοποικιλότητας παγκοσμίως όπως έχει επισημάνει η μελέτη για τις ΠΑΔ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων[2]. Επομένως οι ΠΑΔ είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για τη διαφύλαξη ακέραιων περιοχών της χώρας μας και την προστασία της φύσης και του τοπίου που βρίσκονται σε διαρκή υποχώρηση.
      Ωστόσο η επικοινωνιακή φόρτιση της ανακοίνωσης του Υπουργείου, σε συνδυασμό με την μέχρι τώρα πολιτική του, δημιουργεί ερωτήματα για το σχήμα των ΠΑΔ, αλλά και για την ολοκλήρωση του καθεστώτος προστασίας των περιοχών Natura 2000, υποχρέωση της χώρας η οποία αδικαιολόγητα καθυστερεί εδώ και 10 χρόνια. Για αυτήν ακριβώς την καθυστέρηση, η χώρα μας υπέστη το 2020 ντροπιαστική καταδίκη από το Δικαστήριο της ΕΕ (απόφαση C‑849/19).
      Οι 6 ΠΑΔ που ανακοινώθηκαν είναι, σε μεγάλο βαθμό, τμήματα περιοχών του δικτύου Natura 2000, όμως, τα κριτήρια επιλογής τους και η σύνδεσή τους με το υφιστάμενο νομικό καθεστώς είναι ασαφή. Παραμένει δε ανοιχτό το ερώτημα για την τύχη και των υπόλοιπων μικρότερων ΠΑΔ, έκτασης 10-50 τ.χλμ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη το έργο εκπόνησης των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και της θεσμοθέτησης συγκεκριμένων στόχων και μέτρων διατήρησης και ζωνών διαχείρισης μέσω των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ) για την προστασία των περιοχών του δικτύου Natura 2000. Οι μέχρι σήμερα καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου, καθώς έχει ξεκινήσει μέχρι στιγμής διαβούλευση μόνο για τρεις από τις 23 ΕΠΜ, είναι αδικαιολόγητες. Τα τμήματα περιοχών Natura που έχουν καταγραφεί ως άνευ δρόμων είναι απαραίτητο να ενταχθούν στις ΕΠΜ και να χαρακτηριστούν ως ζώνες αυξημένης ή απόλυτης προστασίας στα ΠΔ.
      Είναι επίσης σημαντικό να ληφθούν υπόψιν οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα σχετικά με τον χαρακτηρισμό και την αποτελεσματική διαχείριση προστατευόμενων περιοχών, αλλά και για τη δέσμευση των κρατών μελών να προστατεύσουν νομικά τουλάχιστον 30% της ξηράς και της θάλασσας της ΕΕ, εκ του οποίου το ένα τρίτο σε καθεστώς αυστηρής προστασίας, και να αποκαταστήσουν τα υποβαθμισμένα οικοσυστήματα.
      Για την αποτελεσματική προστασία του Δικτύου Natura 2000 αλλά και για να έχει ουσιαστικό αντίκρυσμα η θέσπιση των ίδιων των ΠΑΔ, οι συνυπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις θεωρούμε απαραίτητες τις εξής ενέργειες:
      Την αξιοποίηση των ΠΑΔ ως σαφούς και μετρήσιμου δείκτη για την αξιολόγηση του κατακερματισμού του τοπίου[1], και αξιολόγησή τους προς ένταξη στο θεσμικό πλαίσιο του εθνικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών. Τη δέσμευση του ΥΠΕΝ για την ταχεία ολοκλήρωση της διαδικασίας θεσμικής προστασίας των περιοχών Natura (ολοκλήρωση των ΕΠΜ και έκδοση των ΠΔ), μέσα από τις απαραίτητες ευρείες και διαφανείς διαβουλεύσεις και με ξεκάθαρη προτεραιότητα στην προστασία της βιοποικιλότητας και στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού των οικοτόπων ως κριτηρίου για τη θέσπιση των απαραίτητων μέτρων και ζωνών προστασίας. Τη διασφάλιση με πράξη νομικού χαρακτήρα ότι μέχρι την έκδοση των ΠΔ προστασίας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας των Οικοτόπων, θα υπάρξει «πάγωμα» αδειοδότησης νέων έργων και δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των έργων ΑΠΕ, εντός των περιοχών Natura.
      [1] Έκθεση της Κατάστασης Περιβάλλοντος της Ελλάδας 2018.
      https://necca.gov.gr/wp-content/uploads/2019/10/Greece-State-of-the-Environment-Report-Summary-2018-Greek-Version_WEB.pdf
      [1] Ορίζονται ως χερσαίες περιοχές με έκταση άνω του 1 τ.χλμ και που απέχουν πάνω από 1 χλμ από τον πλησιέστερο δρόμο
      [2] Αναλυτικά η μελέτη: https://www.researchgate.net/publication/347911337_Oi_Perioches_Aneu_Dromon_PAD_os_ergaleio_periballontikou_schediasmou_sten_Ellada
      Περισσότερα...

      679 • 0

    20. Αρθρογραφία

      Αύξηση πωλήσεων υβριδικών αυτοκινήτων στην Ε.Ε.

      GTnews

      Τον Απρίλιο του 2024, η αγορά αυτοκινήτου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σημείωσε αύξηση κατά 13,7%. Οι νέες ταξινομήσεις ανήλθαν στις 913.995 μονάδες, λόγω των ισχυρών αυξήσεων που κατεγράφησαν σε όλες τις μεγάλες αγορές: Ισπανία (+23,1%), Γερμανία (+19,8%), Γαλλία (+10,9%) και Ιταλία (+7,7%).
      Αυτή η αύξηση μπορεί να εξηγηθεί εν μέρει από το γεγονός ότι υπήρξαν δύο επιπλέον εργάσιμες ημέρες σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρσι, όταν οι διακοπές του Πάσχα έπεσαν τον Απρίλιο του 2023.
      Κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους, οι ταξινομήσεις νέων αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκαν κατά 6,6%, φτάνοντας σχεδόν τα 3,7 εκατομμύρια μονάδες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA), μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
      Σταθερή ανάπτυξη καταγράφηκε στις μεγαλύτερες αγορές της περιοχής κατά την περίοδο αυτή, με τη Γερμανία και την Ισπανία να σημειώνουν αύξηση 7,8% η καθεμία, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (+7%) και την Ιταλία (+6,1%).
      Εγγραφές νέων αυτοκινήτων στην ΕΕ ανά πηγή ενέργειας
      Τον περασμένο Απρίλιο, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με μπαταρία διατήρησαν σχεδόν το 12% της αγοράς αυτοκινήτων της ΕΕ, ενώ τα υβριδικά ηλεκτρικά αυξήθηκαν στο 29,1% από 24,9%. Το συνδυασμένο μερίδιο των οχημάτων βενζίνης και ντίζελ μειώθηκε σε λιγότερο από το μισό της αγοράς, στο 48,9%, από 52,8%.
      Τον Απρίλιο του 2024, οι ταξινομήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων με μπαταρία αυξήθηκαν κατά 14,8% στις 108.552 μονάδες, με το μερίδιο αγοράς τους να παραμένει σταθερό σε περίπου 12%. Η Γαλλία και το Βέλγιο παρουσίασαν σημαντικές αυξήσεις 45,2% και 41,6%, αντίστοιχα, ενώ η Γερμανία παρέμεινε σταθερή (-0,2%). Από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο, ταξινομήθηκαν συνολικά 441.992 νέα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με μπαταρία, σημειώνοντας αύξηση 6,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
      Τα υβριδικά-ηλεκτρικά αυτοκίνητα παρουσίασαν επίσης ισχυρή ανάπτυξη, με τις ταξινομήσεις να αυξήθηκαν κατά 33,1% τον Απρίλιο. Οι μεγαλύτερες αγορές για αυτό το τμήμα, η Γαλλία (+48,1%), η Ισπανία (+38,5%), η Γερμανία (+25,9%) και η Ιταλία (+22,8%), κατέγραψαν όλες διψήφια αύξηση, με εγγραφές συνολικά 265.992 μονάδες. Αυτό ώθησε το μερίδιο αγοράς υβριδικών-ηλεκτρικών στο 29,1%, από 24,9% τον Απρίλιο του 2023.
      Οι εγγραφές Plug-in υβριδικών αυτοκινήτων σημείωσαν μέτρια αύξηση 3,7% τον περασμένο μήνα. Ενώ το Βέλγιο παρουσίασε σημαντική πτώση 17,6% και η Γαλλία παρέμεινε σταθερή (-0,1%), η ισχυρή απόδοση της Γερμανίας, με άνοδο 28,4%, βοήθησε στην εξισορρόπηση του τμήματος. Τον Απρίλιο, τα plug-in υβριδικά αντιστοιχούσαν στο 6,8% της συνολικής αγοράς αυτοκινήτων, με 62.148 πωλήσεις. Τον Απρίλιο του 2024, οι πωλήσεις βενζινοκίνητων αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 7,3% στις 328.967, λόγω των διψήφιων κερδών σε βασικές αγορές όπως η Ισπανία (+24,1%), η Γερμανία (+18,6%) και η Ιταλία (+14,1%). Ωστόσο, το μερίδιο αγοράς τους μειώθηκε από 38,1% σε 36% σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους. Εν τω μεταξύ, η αγορά αυτοκινήτων ντίζελ παρέμεινε σταθερή σε περίπου 118.000 μονάδες, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 13% της αγοράς. Παρά τις σημαντικές μειώσεις σε μεγάλες αγορές όπως η Ιταλία (-21,1%), η Ισπανία (-19,3%) και η Γαλλία (-18,1%), μια σημαντική αύξηση στη Γερμανία (+28,2%) συνέβαλε στην αντιστάθμιση αυτών των απωλειών.
      Περισσότερα...

      498 • 0

    21. Αρθρογραφία

      Η φορολόγηση ακινήτων ως πηγή χρηματοδότησης των ΟΤΑ

      Engineer

      Ελλάδα υστερεί σε όλους τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς δείκτες αποκέντρωσης. Γι’ αυτό τον λόγο, το αίτημα της "αποκέντρωσης", δηλαδή της μεγαλύτερης ανεξαρτησίας των δήμων και της απεξάρτησής τους από τον προϋπολογισμό του κεντρικού κράτους είναι διαρκές εδώ και δεκαετίες. Θα μπορούσε λοιπόν η απόδοση του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους να είναι η λύση σε αυτό το σημαντικό πρόβλημα; Θα μπορούσε να δώσει στους δήμους τον χώρο που χρειάζονται για να "αναπνεύσουν";
      Η ιδέα της ύπαρξης ενός φόρου ο οποίος επιβάλλεται στην ακίνητη περιουσία και ενισχύει τις τοπικές κοινωνίες δεν είναι καινούργια, ούτε στην Ευρώπη αλλά ούτε και στην Ελλάδα. Μάλιστα, από το 1993 το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) πιστώνεται στους δήμους μέσω των λογαριασμών ηλεκτροδότησης. Όμως μια πιθανή αντικατάσταση του μικρότερου ΤΑΠ από ένα μέρος του ΕΝΦΙΑ θα συνιστούσε μια αλλαγή κλίμακας, μια σημαντική μεταρρύθμιση. Πώς θα μπορούσε να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση ώστε, με ρεαλιστικό τρόπο, να αξιοποιηθούν τα οφέλη και να μετριαστούν οι πιθανές ανισορροπίες;
      Η έρευνα: Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ
      Η διαΝΕΟσις ανάθεσε στον καθηγητή Δημόσιας Οικονομικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Νίκο Τάτσο μια μελέτη για τα ακριβή χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης. Η έρευνα που προέκυψε χαρτογραφεί λεπτομερώς τόσο τις επιλογές και τους πόρους των δήμων σήμερα, όσο και την ακριβή λειτουργία των φόρων στην ακίνητη περιουσία και, πιο αναλυτικά, του γνωστού ΕΝΦΙΑ, που πληρώνουν οι έλληνες φορολογούμενοι από το 2013. 
      Μετά από σημαντική ανάλυση των παραμέτρων, η έρευνα καταλήγει και σε μια συγκεκριμένη πρόταση οκτώ σημείων, η οποία δίνει τις κατευθύνσεις για μια τέτοια μεταρρύθμιση, ώστε αυτή να δίνει μεγαλύτερη ανεξαρτησία στους δήμους, αλλά να μην επιβαρύνει περαιτέρω, ούτε την κεντρική κυβέρνηση, ούτε τους δήμους, αλλά ούτε και τους φορολογούμενους. 
      1. Οι Δήμοι
      Υπάρχουν πολλές παραλλαγές και μεγάλη ποικιλία στα μοντέλα οικονομικής ενίσχυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των δήμων παγκοσμίως. Άλλωστε, στις χώρες του ΟΟΣΑ υπάρχουν 132.555 δήμοι, ενώ αντίστοιχα στις 28 (προ Brexit) χώρες της Ε.Ε. υπάρχουν 87.091 δήμοι. Μόνο στην Ελλάδα οι δήμοι σήμερα είναι 3321. Ωστόσο, από κάθε σκοπιά, είναι κοινός τόπος ότι όσο περισσότερο αποκεντρωμένο είναι ένα κράτος και όσο μεγαλύτερη ανεξαρτησία διαθέτουν οι δήμοι του, τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη που απολαμβάνει.
      Γιατί χρειαζόμαστε την αποκέντρωση; Η διεθνής βιβλιογραφία διαθετει αρκετές πειστικές απαντήσεις στην παραπάνω ερώτηση: Τα δημόσια αγαθά και οι υπηρεσίες που παράγονται σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, ειδικά σε χωρες που αυτές οι ανάγκες διαφέρουν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή. 
      Επιπλέον, η αυτονομία και η αποκέντρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης ευνοεί την καινοτομία και τον πειραματισμό, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία να δοκιμαστούν και να αξιολογηθούν νέες ιδέες και πρακτικές σε τοπικό επίπεδο και, εφόσον διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά τους, να βρουν ευρύτερη εφαρμογή. 
      Επίσης, έχουν παρατηρηθεί οφέλη που έχουν σχέση με τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και την αύξηση της παραγωγικότητας στον δημόσιο τομέα. Φυσικά, δεν υπάρχουν μόνο πλεονεκτήματα, αλλά και κάποια μειονεκτήματα στο αποκεντρωμένο σύστημα διοίκησης. Σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, "έχουν επισημανθεί κίνδυνοι ή προβλήματα στη λειτουργία του αναφορικά με τη διαφθορά, τον κοινωνικό κατακερματισμό, τη μακροοικονομική αστάθεια, τα χαμηλότερα επίπεδα ανάπτυξης, κ.ά." Ωστόσο, τα οφέλη παραμένουν τόσο σημαντικά που είναι αδύνατο κάποιος να τα αγνοήσει. 
      Η Ελλάδα υστερεί κατά πολύ στους δείκτες αποκέντρωσης, τους οποίους δημοσιεύει συχνά ο ΟΟΣΑ. Η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι από τις λιγότερο αυτόνομες μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. και του ΟΟΣΑ. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2 της μελέτης, ο οποίος παρατίθεται παρακάτω, από τη σκοπιά των δαπανών η Δανία βρίσκεται στο καλύτερο σημείο (63,55%), ενώ από τη σκοπιά των εσόδων είναι η Σουηδία (34,21%). Και στις δυο περιπτώσεις, η Ελλάδα κατατάσσεται τελευταία μεταξύ των χωρών που περιλαμβάνονται στον Πίνακα. 

      Πώς χρηματοδοτούνται οι δήμοι στην Ελλάδα;
      Επομένως, προτού αναφερθεί κάποιος σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης για τους δήμους στην Ελλάδα, ανάμεσά τους και η εκχώρηση του ΕΝΦΙΑ ή μέρους του, είναι σκόπιμο να παρατηρήσει τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται σήμερα. Χρηματοδοτούνται από μια σειρά πηγών, που μπορεί να είναι τακτικές ή έκτακτες. Στις τακτικές συμπεριλαμβάνονται οι θεσμοθετημένοι πόροι, τα εισοδήματα από κινητή και ακίνητη περιουσία, τα ανταποδοτικά τέλη και δικαιώματα, τα έσοδα από άλλα τέλη, φόροι και εισφορές καθώς και άλλα έσοδα. Στα έκτακτα έσοδα κατατάσσονται τα δάνεια, οι δωρεές, τα κληροδοτήματα και οι κληρονομίες, η εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων, οι επιχορηγήσεις για κάλυψη δαπανών και επενδύσεις, τα πρόστιμα, καθώς και άλλες πηγές. 
      Στο Γράφημα 3 και στον Πίνακα 5 της μελέτης μπορείτε να βρείτε αναλυτικά σε τι ποσοστό επί του συνόλου αντιστοιχεί η καθεμία από τις παραπάνω πηγές για τους δήμους στην Ελλάδα. Παρατηρώντας τα στοιχεία, φαίνεται ότι περίπου το 40% των εσόδων των δήμων προέρχεται από κρατικές επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων λειτουργικών δαπανών. Παρότι σε όλες τις χώρες του κόσμου το κεντρικό κράτος επιχορηγεί την τοπική αυτοδιοίκηση, με μια ματιά στους αριθμούς γίνεται έτσι σαφές ότι οι δήμοι στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι οικονομικά από το κεντρικό κράτος. Με αυτόν τον τρόπο φαίνεται ακριβώς η ανάγκη να αποκτήσουν πιο μεγάλη ανεξαρτησία και, επομένως, να συγκλίνουν με την πρακτική άλλων ευρωπαϊκών χωρών. 

      "Ξεφλουδίζοντας" λίγο ακόμη το "κρεμμύδι" των εσόδων των δήμων, τα οποία τους επιτρέπουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους, βρίσκει κάποιος ότι ο κύριος όγκος των κρατικών επιχορηγήσεων προέρχεται από την κατηγορία του κρατικού προϋπολογισμού που έχει τίτλο "Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι" (ΚΑΠ, βλ. Πίνακα 17). 

      Πώς όμως βρίσκει το κεντρικό κράτος τα απαραίτητα χρήματα για να πληρωθούν οι ΚΑΠ προς τους δήμους; Το μεγαλύτερο μέρος τους προέρχεται από φόρους, που πολύ συχνά απασχολούν τον δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα. Το 40% των ΚΑΠ προέρχεται από τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, το 12% προέρχεται από τον ΦΠΑ και το 11,3% από τον ΕΝΦΙΑ. Τα χρήματα αυτά συγκεντρώνονται από όλους τους υπόχρεους των φόρων αυτών, που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο, και έπειτα, με κοινή απόφαση των εκάστοτε υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) αποδίδονται στους δήμους. Τα κριτήρια κατανομής είναι πολλά και ποικίλα. Ενδεικτικά, έχουν σχέση με το μήκος των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στον κάθε δήμο, με το μήκος του οδικού δικτύου, με την ορεινότητα ή νησιωτικότητά τους, με τις δημογραφικές τάσεις, κ.ά.
      2. Φόροι Ακίνητης Περιουσίας
      Πιάνοντας τώρα το θέμα της μελέτης από την άλλη "άκρη" του, δηλαδή από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, συνειδητοποιεί κάποιος ότι, ούτε και από αυτή τη σκοπιά, η Ελλάδα μοιάζει με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, προτού καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα έχει πάλι νόημα μια μικρή εισαγωγή γύρω από τους φόρους ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι, όπως όλοι οι φόροι, έχουν κι αυτοί πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
      Μεταξύ των πλεονεκτημάτων που ξεχωρίζει η διεθνής βιβλιογραφία είναι το ότι κάνουν πιο δικαίο το εκάστοτε φορολογικό σύστημα, αφού αντανακλούν οφέλη πέρα από το εισόδημα που έχουν οι ιδιοκτήτες (π.χ. ασφάλεια) και εστιάζουν κυρίως στις οικονομικά ανώτερες τάξεις, που συχνά έχουν τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία. Επιπλέον, αποτελούν φόρους που λειτουργούν "ελεγκτικά", συμβάλλοντας στην αύξηση των εσόδων και από άλλους φόρους: για παράδειγμα, μέσω της εξέλιξης της κατοχής ακινήτων από έναν φορολογούμενο οι αρχές μπορούν καλύτερα να εντοπίσουν έσοδα από ακίνητα (αποδόσεις, ενοίκια, κλπ.), αλλά και περιπτώσεις απότομου πλουτισμού. Με αυτόν τον τρόπο οι φόροι ακίνητης περιουσίας αποφέρουν άμεσα, αλλά και έμμεσα έσοδα.
      Ωστόσο, υπάρχουν και μειονεκτήματα, συχνά σημαντικά. Ένα μειονέκτημά των φόρων ακίνητης περιουσίας είναι οι ανισορροπίες που φέρνουν στη φορολόγηση όσων έχουν επενδύσει την περιουσία τους σε ακίνητα έναντι εκείνων που έχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία. Συχνά δε, είναι οι χαμηλότερες εισοδηματικά τάξεις που η περιουσία τους αποτελείται κυρίως από ακίνητα. Τέλος, όπως όλοι σχεδόν οι φόροι, έτσι και οι φόροι ακίνητης περιουσίας δεν είναι δυνατόν να λάβουν υπόψη τις συνολικές συνθήκες διαβίωσης των προσώπων στα οποία επιβάλλονται, ενώ η περιουσία κάποιου σε ακίνητα δεν αντανακλά απαραίτητα το εισόδημά του τη στιγμή που φορολογείται.
      Όμως, παρά τα αξιοσημείωτα μειονεκτήματα, στα οποία η μελέτη αναφέρεται εκτενώς και μπορούν σε κάποιο βαθμό να εξισορροπιστούν από άλλες παρεμβάσεις, τα πλεονεκτήματα των φόρων περιουσίας παραμένουν σημαντικά. Συνεπώς, τέτοιου είδους φόροι έχουν σχεδόν καθολική εφαρμογή στις ανεπτυγμένες χώρες.
      Ωστόσο, δεν φορολογούν όλες οι χώρες τα ακίνητα με τον ίδιο τρόπο. Όπως φαίνεται στους Πίνακες 6 και 7 της μελέτης , οι χώρες της Ευρώπης προωθούν διαφορετικά μείγματα φορολογικής πολιτικής γύρω από τα ακίνητα, επιδιώκοντας ασφαλώς να εκμεταλλευτούν τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσουν τις αδυναμίες που παρουσιάζουν τέτοιου είδους φόροι.


      Πώς φτάσαμε στον ΕΝΦΙΑ
      Ηπορεία των φόρων ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα είναι σίγουρα ενδιαφέρουσα και αντανακλά τις διάφορες φάσεις της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Η πρώτη φορά που φορολογήθηκε η περιουσία στην Ελλάδα ήταν το 1923, με τη μορφή έκτακτης εισφοράς, προκειμένου να καλυφθούν οι πληγές της Μικρασιατικής Καταστροφής και της ανταλλαγής πληθυσμών. Έπειτα και για περισσότερο από πενήντα χρόνια, η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα παρέμενε ανεπηρέαστη από τη φορολογία. Μάλιστα αυτό το γεγονός εντυπωσίασε και ξένους μελετητές όπως ο Τζορτζ Μπρέικ από το Μπέρκλεϊ και ο Ραλφ Τάρβει του LSE, οι οποίοι έκαναν μια γενικότερη μελέτη για τη φορολογία στην Ελλάδα το 1964, που τους ανάθεσε το νεαρό τότε ΚΕΠΕ. 

      Μετά το 1923, η πρώτη φορά που επιβλήθηκε φόρος ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα ήταν το 1975, οπότε επιβλήθηκε ο λεγόμενος Φόρος Κατοχής, ο οποίος όμως δεν έμεινε για πολύ καιρό σε ισχύ. Ακόμη μια αποπειρα επιβολής φόρου περιουσίας έγινε το 1982, όταν η τότε κυβέρνηση επέβαλε τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ), με φορολογικούς συντελεστές που κυμαίνονταν μεταξύ 0,5% και 2%. Ο ΦΑΠ συνοδεύτηκε κι αυτός από πολιτική αναταραχή και αναπροσαρμόστηκε ώστε να περιλαμβάνει όσους είχαν ακίνητη περιουσία πάνω από ένα υψηλό όριο. 
      Ο ΦΑΠ καταργήθηκε εντελώς το 1992, οπότε επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά σε όσους είχαν ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και, την επόμενη χρονιά, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), ως πόρος της τοπικής αυτοδιοίκησης, το οποίο χρεωνόταν με τον λογαριασμό ηλεκτροδότησης και ισχύει μέχρι σήμερα. Το 1997 σημειώθηκε ακόμη μια απόπειρα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας με τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ), ο οποίος επιβάρυνε εκείνους η ακίνητη περιουσία των οποίων υπερέβαινε ένα όριο, το οποίο τη χαρακτήριζε ως "μεγάλη". Έντεκα χρόνια αργότερα ο ΦΜΑΠ αντικαταστάθηκε από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ), το οποίο βάρυνε όλα τα ακίνητα. Το 2009, επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά στα ακίνητα ενώ το 2010, το ΕΤΑΚ καταργήθηκε και επανήλθε ο ΦΑΠ, ο οποίος είχε αφορολόγητη αξία αρχικά τα 400.000  και έπειτα τα 200.000 ευρώ. 
      Όμως ο χρόνος στον καιρό των μνημονίων έγινε πιο πυκνός. Το 2011 επιβλήθηκε το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ), το οποίο επιβάρυνε τις δομημένες επιφάνειες, μέσω του λογαριασμού ηλεκτροδότησης, χωρίς αφορολόγητο όριο. Το 2013, το ΕΕΤΗΔΕ αντικαταστάθηκε από το Έκτακτο Ειδικός Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ) το οποίο αντικαταστάθηκε την ίδια χρονιά από τον γνωστό Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ο οποίος, με τροποποιήσεις, ισχύει μέχρι σήμερα.
      Μπορεί ο ΕΝΦΙΑ να μεταφερθεί στους δήμους;
      Είναι όμως ο ΕΝΦΙΑ ένας "καλός φόρος" για να ενισχύσει την τοπική αυτοδιοίκηση και ειδικότερα τους δήμους; 
      ­
      Η Φορολογία Των Ακινήτων Ως Πηγή χρηματοδότησης Των ΟΤΑ
      Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κάθε είδους νομικές οντότητες, την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. Είναι ένας φόρος με δυο συνιστώσες: αυτή του κύριου φόρου, ο οποίος αφορά όλα τα ακίνητα και αυτή του συμπληρωματικού φόρου, που αφορά τα ακίνητα με αξία άνω των 250.000 ευρώ. ΕΝΦΙΑ καταβάλλουν περίπου 7,3 εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα και 58.000 νομικά πρόσωπα, ενώ τα έσοδα που αποφέρει ο ΕΝΦΙΑ στο ελληνικό κράτος είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ. 
      Η επιβολή του ΕΝΦΙΑ είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ιδιαίτερα απότομα και κατά πολύ μεγάλο ποσοστό η φορολογική επιβάρυνση των ακινήτων ως ποσοστό του ΑΕΠ, ώστε από 0,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.: 1,2%) το 2008 να φτάσει το 2,8% (Μ.Ο. Ε.Ε.:1,6%) και να γίνει το υψηλότερο, μαζί με εκείνο της Γαλλίας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίστοιχα, όπως γράφει και η μελέτη, "το 2008 τα έσοδα από τον φόρο ακινήτων αποτελούσαν στην Ελλάδα το 2,6% των συνολικών φορολογικών εσόδων και το 2016 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 7,1%, με μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 4,1%. Και το αξιοσημείωτο είναι ότι η αύξηση αυτή στη φορολόγηση της ιδιοκτησίας ακινήτων επιτεύχθηκε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και σε μια εξαιρετικά δυσμενή οικονομική συγκυρία, με συνέπεια ο ΕΝΦΙΑ να είναι για τους φορολογούμενους όχι μόνο δυσβάστακτος αλλά και ιδιαίτερα απεχθής".



      Ένα άλλο πρόβλημα του ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με τη μελέτη της διαΝΕΟσις, είναι ότι υπολογίζεται με βάση τιμές ακινήτων οι οποίες είναι υψηλότερες των πραγματικών (τις λεγόμενες αντικειμενικές αξίες), κάτι που αποθαρρύνει επενδύσεις και προκαλεί κάποιες στρεβλώσεις στην αγορά των ακινήτων. Ακόμη, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος, ο οποίος περιέχει αντιφάσεις. Η μελέτη αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: 
      "Ενώ για τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών εφαρμόζεται ‘συντελεστής εμπορικότητας’ των δρόμων στα οποία βρίσκονται τα επαγγελματικά ακίνητα, για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ δεν χρησιμοποιείται τέτοιος συντελεστής. Αλλά και οι συντελεστές παλαιότητας κτηρίου που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ διαφέρουν από τους συντελεστές παλαιότητας που εφαρμόζονται στη μέθοδο υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών όχι μόνο όσον αφορά το ύψος τους, αλλά και ως προς τη φιλοσοφία. Συγκεκριμένα, στον ΕΝΦΙΑ, οι συντελεστές παλαιότητας κυμαίνονται μεταξύ 1 και 1,25, ενώ στην περίπτωση των αντικειμενικών αξιών μεταξύ 0,6 και 1. Οι διαφορές όμως δεν περιορίζονται μόνο σ’ αυτό. Ενώ στον ΕΝΦΙΑ ο συντελεστής παλαιότητας 1 εφαρμόζεται στα κτήρια ηλικίας 26 ετών και άνω και βαίνει αυξανόμενος όσο μειώνεται η ηλικία των κτηρίων, στη μέθοδο των αντικειμενικών αξιών, η οποία χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό άλλων φόρων περιουσίας (φόρος μεταβίβασης ακινήτων, φόρος κληρονομιών, κλπ.) εφαρμόζεται το αντίθετο".
      Οι παραπάνω αντιφάσεις, η συγκυρία στην οποία θεσπίστηκε και επιβλήθηκε ο ΕΝΦΙΑ, αλλά και η πολωμένη πολιτική συζήτηση που προκάλεσε στο πιο δύσκολο σημείο της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας, είναι όλοι παράγοντες που καθιστούν τη μεταρρύθμιση του φόρου μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση.
      3. Η Πρόταση της διαΝΕΟσις
      Ωστόσο, ο ΕΝΦΙΑ ενσωματώνει ταυτόχρονα και αρκετά από τα χαρακτηριστικά ενός καλού τοπικού φόρου. Η επιβολή του συνδέεται άμεσα με την περιοχή (δήμο) στην οποία βρίσκεται η φορολογική του βάση (ακίνητο), η οποία δεν μπορεί να αποκρυφτεί -και άρα να υπάρξει φοροδιαφυγή- αλλά ούτε και να μεταφερθεί από τον ένα τόπο στον άλλο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ιδέα της αξιοποίησης εσόδων από φόρους στην ακίνητη περιουσία για την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα δεν είναι καινούργια.
      Αντίστοιχες προτάσεις έχουν κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1980), λίγα χρόνια πριν από τη θέσπιση του ΤΑΠ, μετά από πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Όμως και αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, πολλοί πολιτικοί υπογράμμισαν την ανάγκη της απεξάρτησης της τοπικής αυτοδιοίκησης από την κεντρική κυβέρνηση μέσω απευθείας εσόδων, ενώ το 2017 μελέτη της ΚΕΔΕ υπογράμμιζε τα οφέλη από μια πιθανή μεταφορά των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους αντίστοιχους δήμους. Το 2018, η τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση ενέταξε μια τέτοια μεταφορά πόρων στο προεκλογικό πρόγραμμά της. 
      Είναι σαφές ότι πολλοί βλέπουν σημαντικά οφέλη σε μια τέτοια μεταρρύθμιση. Όμως πόσο εύκολα μπορεί να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση και, τελικά, να αποφέρει αυτά τα οφέλη;
      Η μελέτη της διαΝΕΟσις χαρτογραφεί τους τρόπους με τους οποίους ο ΕΝΦΙΑ, ο οποίος παρά τις αδυναμίες παραμένει ένας αποδοτικός φόρος, θα μπορούσε να αλλάξει και να συμβάλλει αποφασιστικά στην αποκέντρωση και στην αυτονομία των δήμων, ένα πεδίο στο οποίο, όπως είδαμε, η Ελλάδα υστερεί σημαντικά. Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη παραθέτει μια συγκεκριμένη, ολοκληρωμένη πρόταση μεταφοράς των εσόδων από τον ΕΝΦΙΑ στην τοπική αυτοδιοίκηση και, ειδικά, στους δήμους. 
      Ωστόσο, η μελέτη θεωρεί το ενδεχόμενο ο φόρος να μεταφερθεί αυτούσιος στους δήμους, όπως ζητούν πολλοί, μετά από κατάργηση των ΚΑΠ, μια ιδέα όχι ιδιαίτερα ρεαλιστική. Όπως σημειώνει η έρευνα, αν συνέβαινε αυτό θα ήταν πιθανό κάποιοι δήμοι να βρεθούν με πολύ περισσότερα ή πολύ λιγότερα έσοδα στη διάθεσή τους, αφού η φορολογική βάση του ΕΝΦΙΑ δεν κατανέμεται ισομερώς ανα δήμο, ούτε ασφαλώς συμπίπτει με την κατανομή των ΚΑΠ. Με άλλα λόγια, η αξία των ακινήτων σε κάθε δήμο δεν αντανακλά απαραίτητα τις χρηματοδοτικές ανάγκες του ίδιου δήμου. Όπως σημειώνει η μελέτη, "ιδιαίτερα όταν η μεταφορά γίνεται από μια βαθμίδα διοίκησης σε μία άλλη, όπου υπεισέρχονται και άλλοι, πολύ πιο σύνθετοι και σημαντικοί παράγοντες από αυτούς που άπτονται του καθαρά ταμειακού/λογιστικού σκέλους. Κάθε λοιπόν σκέψη για μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις". Επομένως, κάθε απόπειρα αυτούσιας μεταφοράς του φόρου στους δήμους θα δημιουργούσε πολύ σημαντικές ανισορροπίες.
      Γι’ αυτό τον λόγο, η μελέτη της διαΝΕΟσις προτείνει μια μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ, η οποία, όπως φαίνεται και στο Σχήμα 1, θα έχει τρία σκέλη: α) τη μεταφορά μέρους του κύριου ΕΝΦΙΑ στους δήμους, β) την ισόποση μείωση των ΚΑΠ που λαμβάνουν, αλλά και γ) ταυτόχρονη διατήρηση του υπόλοιπου κύριου ΕΝΦΙΑ, και ολόκληρου του συμπληρωματικού φόρου, στη διάθεση του κεντρικού κράτους. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, αλλά και οι φορολογούμενοι, πληρώνουν και εισπράττουν το ίδιο ποσό, αλλά αυτά τα χρήματα αξιοποιούνται με πιο αποτελεσματικό τρόπο.

      Τα οκτώ σημεία
      Πιο αναλυτικά, η βασική ιδέα της πρότασης της μελέτης της διαΝΕΟσις, προκειμένου να φανούν τα οφέλη μιας μεταρρύθμισης σε αυτή την κατεύθυνση, μπορεί να αναλυθεί σε οκτώ σημεία: 
      1. Για λόγους που αναλύονται στη μελέτη, σε πρώτο τουλάχιστον στάδιο, ο ΕΝΦΙΑ δεν προτείνεται να εκχωρηθεί αυτούσιος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Προτείνεται η διάσπαση του κύριου φόρου, αυτού δηλαδή που επιβάλλεται σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, σε δύο όμοιους σε όλα φόρους, εκ των οποίων ο ένας θα εκχωρηθεί στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ταυτόχρονα, όμως γίνεται και ισόποση μείωση των ΚΑΠ, του κύριου δηλαδή μέρους των τακτικών κρατικών επιχορηγήσεων προς τους δήμους. Ο υπόλοιπος κύριος φόρος καθώς και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, ο οποίος βαρύνει την ακίνητη περιουσία αξίας πάνω από 250.000 ευρώ, θα παραμένει στο κεντρικό κράτος.
      2.Η μεταφορά τμήματος του ΕΝΦΙΑ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν χρειάζεται άλλες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο του φόρου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτό δεν έχει ανάγκη βελτιώσεων. Όμως, με αυτόν τον τρόπο η μεταφορά μπορεί να γίνει άμεσα, "χωρίς καθυστερήσεις, αλλαγές στην κατανομή των βαρών, πιθανές υπαναχωρήσεις ή ‘προσαρμογές’ στους αρχικούς στόχους, που κατά κανόνα παρατηρούνται όταν γίνονται αλλαγές σε ένα φόρο". Γενικά, δεν φαίνεται σκόπιμο να συνδεθεί χρονικά η μεταφορά του φόρου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με αλλαγές στο θεσμικό του πλαίσιο.
      3.Η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους γίνεται σε αντικατάσταση ισόποσου μέρους των ΚΑΠ, οι οποίες, σε μεγάλο μέρος τους, παρέχονται σήμερα στους δήμους για συγκεκριμένες χρήσεις. Το μέρος αυτό του ΕΝΦΙΑ θα είναι το νέο Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ), το οποίο θα εξακολουθήσει να διατίθεται για τις συγκεκριμένες χρήσεις. Έτσι οι επιβαρύνσεις στην ακίνητη περιουσία θα παραμείνουν, όπως και σήμερα, δύο: Ο μειωμένος πλέον ΕΝΦΙΑ με τον συμπληρωματικό του φόρο που θα παραμείνουν στο Κεντρικό Κράτος, και το νέο ΤΑΠ που θα προκύψει και θα αποτελεί πόρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο στα ακίνητα θα υπάρχει, όπως και σήμερα, μία μόνο επιβάρυνση από κάθε βαθμίδα διοίκησης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν εγείρεται θέμα συνταγματικότητας, γιατί το νέο ΤΑΠ παραμένει όπως το ισχύον, ανταποδοτικό.
      4.Στο σενάριο μιας τέτοιας μεταρρύθμισης, οι ΟΤΑ θα έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν ή να μειώνουν το νέο ΤΑΠ μέσα σε προκαθορισμένα όρια, π.χ. κατά 20%, με απόφαση του εκάστοτε δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να προσαρμόσουν τα έσοδά τους σύμφωνα με τις ανάγκες του δήμου.
      5.Ο νέος αυτός φόρος, το νέο ΤΑΠ θα εισπράττεται από την ΑΑΔΕ (και όχι μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος) μαζί με τον ΕΝΦΙΑ και τον συμπληρωματικό φόρο της Κεντρικής Διοίκησης. Ο κάθε δήμος θα ενημερώνει την ΑΑΔΕ για τον συντελεστή του σημείου 4, και εκείνη θα του αποδίδει τα αντίστοιχα έσοδα αφαιρώντας ένα μικρό ποσοστό εξόδων διαχείρισης.
      6.Τα έσοδα του σημερινού Τέλους Ακίνητης Περιουσίας μπορούν είτε να ενσωματωθούν στους συντελεστές του τμήματος του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους (στο νέο ΤΑΠ, δηλαδή) είτε στον συντελεστή που, σύμφωνα με το σημείο 4, αποφασίζουν τα δημοτικά συμβούλια.
      7.
      Με τη μείωση των ΚΑΠ κατά το ποσό του ΕΝΦΙΑ που θα μεταφερθεί στους δήμους τα έσοδα τόσο του κρατικού προϋπολογισμού όσο και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο σύνολό της θα παραμείνουν αμετάβλητα. Κάποιες διαφορές που αναπόφευκτα θα υπάρξουν σε σχέση με την προγενέστερη κατάσταση στα οικονομικά των δήμων μπορούν να αντισταθμιστούν από το σύστημα κατανομής των κρατικών επιχορηγήσεων (υπόλοιποι ΚΑΠ), όπως με την έκπτωση από τους ΚΑΠ που αναλογούν σε κάθε δήμο των εσόδων του από το νέο ΤΑΠ.
      8.Η πρακτική της παραπάνω έκπτωσης συμβάλλει στην αποφυγή δυο πολύ σημαντικών στρεβλώσεων: Όπως αναφέρει η μελέτη: "α) Οι ΟΤΑ που θα αποφασίσουν να αυξήσουν το ΤΑΠ γιατί θέλουν να παρέχουν αυξημένες υπηρεσίες στους δημότες τους ή να χρηματοδοτήσουν κάποια ανάγκη τους δεν ‘τιμωρούνται’ για το επιπλέον ποσό ΤΑΠ που θα εισπράξουν με μείωση κατά το ποσό αυτό των ΚΑΠ που τους αναλογούν, και β) οι ΟΤΑ που αποφασίζουν να μειώσουν το ΤΑΠ δεν αποζημιώνονται για την απώλεια των εσόδων τους με τη χορήγηση επιπλέον ΚΑΠ και συνακόλουθα δεν στερούν με την απόφασή τους ΚΑΠ από τους άλλους ΟΤΑ".
      Τελικά, η ιδέα της μεταφοράς του ΕΝΦΙΑ, ή ενός μέρους του, στους δήμους έχει σημαντικά προτερήματα. Όμως ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο μπορεί μια τέτοια ιδέα να πραγματοποιηθεί παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. Η μελέτη της διαΝΕΟσις καταλήγει σε μια καλά ζυγισμένη και προπάντων ρεαλιστική πρόταση ώστε η μεταφορά μέρους του ΕΝΦΙΑ στους δήμους να μην έχει οικονομικό κόστος για κανέναν, αλλά ταυτόχρονα να συμβάλει στην ανεξαρτησία της τοπικής αυτοδιοίκησης.
      1. Η μέλετη της διαΝΕΟσις βασίστηκε σε στοιχεία του 2017 που ο αριθμός των δήμων ήταν 325.
      Περισσότερα...

      737 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.