Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    433 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία τρία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση απόφασης του ΣτΕ, που κρίνει ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος.
      Η απόφαση του ΣτΕ (αρ. 1268/2019) αφορά συγκεκριμένα την οριοθέτηση των παραδοσιακών οικισμών του Πηλίου, όμως έχει εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας. Έτσι χιλιάδες ιδιοκτήτες και μηχανικοί έχουν μπει σε μία ιδιότυπη ομηρεία, καθώς με βάση την απόφαση του ΣτΕ οι Πολεοδομίες αρνούνται να προχωρήσουν στην έκδοση αδειών δόμησης, σε όλες τις περιοχές εκτός του «παλαιού πυρήνα» των οικισμών, δηλαδή τα παλιά όρια των οικισμών προ του 1923.
      Ήδη το Υπουργείο προχωρά τη διαδικασία για την προκήρυξη μελέτης και τα τεύχη διαγωνισμού για την ψηφιακή αναλυτική καταγραφή των ορίων οικισμών του Πηλίου και όχι μόνο, με βάση του χάρτες του Κτηματολογίου.
      Πρόσφατα με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθορίστηκαν και τα κριτήρια, οι προϋποθέσεις και γενικά η όλη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς ( μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Για την οριοθέτηση όλων των οικισμών – είτε αυτοί προϋφίστανται είτε δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα του 1923, εφαρμόζονται εκείνες οι διατάξεις που εξασφαλίζουν τον καθορισμό των ορίων του οικισμού κατά τρόπο που αφενός επιτυγχάνεται η διατήρηση και προστασία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας του και αφετέρου ρυθμίζονται οι εκκρεμότητες για την περαιτέρω έγκυρη και βιώσιμη δόμηση και ανάπτυξή του. Αναλυτικότερα για καθορισμό των ορίων, εφαρμόζονται συνδυαστικά οι ισχύουσες διατάξεις:
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να εμπίπτουν και οι στάσιμοι οικισμοί που καθορίσθηκαν με Νομαρχιακές αποφάσεις, ή άλλοι μικροί – στάσιμοι οικισμοί που οριοθετήθηκαν ελλιπώς, μόνο με την ακτίνα από το κέντρο τους. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
      Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Υπάρχει περίπτωση οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού, να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού
    2. Αρθρογραφία

      Engineer

      Αναρωτηθήκατε ποτέ πόσο CO2 εκπέμπουν τα αυτοκίνητα ή εάν τα ηλεκτρικά οχήματα συνιστούν όντως καλύτερη εναλλακτική λύση; Δείτε το παρακάτω γράφημα για να μάθετε περισσότερα.
      Το 2019, οι μεταφορές ευθύνονταν για το ένα τέταρτο περίπου των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ΕΕ, από τις οποίες το 71,7% προερχόταν από τις οδικές μεταφορές, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
      Στο πλαίσιο των προσπαθειών για την μείωση των εκπομπών CO2 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 απαιτείται η κατά 90% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές έως το 2050 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
          Εξέλιξη στις εκπομπές CO2 ανά τομέα από στην ΕΕ (1990-2019)  Αύξηση στις εκπομπές CO2 από τις μεταφορές
      Οι μεταφορές είναι ο μόνος τομέας που σημείωσε αύξηση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τις τελευταίες τρεις δεκατίες, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 33,5% μεταξύ του 1990 και του 2019.
      Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν θα είναι εύκολο να επιτευχθεί, καθώς ο ρυθμός μείωσης των εκπομπών έχει μειωθεί. Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις, οι εκπομπές που προέρχονται από τις μεταφορές αναμένεται να μειωθούν μόνο κατά 22% έως το 2050, ποσοστό που απέχει σημαντικά από το σημερινά επίπεδα φιλοδοξιών.
      Οι προσπάθειες βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των νέων επιβατικών αυτοκινήτων έχουν επίσης επιβραδυνθεί. Κατά συνέπεια, το 2017, οι εκπομπές των πρωτοταξινοµούµενων αυτοκινήτων εξέπεμψαν κατά μέσο όρο 0,4 γραμμάρια περισσότερο CO2 ανά χιλιόμετρο σε σύγκριση με το 2016.
      Η ΕΕ εισάγει λοιπόν νέους στόχους για τη μείωση των εκπομπών CO2, επιδιώκοντας τη μείωση των επιβλαβών εκπομπών από τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά εµπορικά οχήµατα. Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν νέους κανόνες στη σύνοδο ολομέλειας στις 27 Μαρτίου.
       
         Γράφημα που δείχνει την κατανομή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις μεταφορές (2019)  Εκπομπές από αυτοκίνητα
      Οι οδικές μεταφορές ευθύνονται για το ένα πέμπτο περίπου των εκπομπών σε επίπεδο ΕΕ.
      Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις επιβατικές μεταφορές ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με το μέσο μεταφοράς. Τα επιβατικά αυτοκίνητα ευθύνονται για το 60,6% των συνολικών εκπομπών CO2 από τις οδικές μεταφορές στην Ευρώπη.
      Με μέσο όρο 1,6 επιβάτες ανά αυτοκίνητο στην Ευρώπη το 2018, η κοινή χρήση αυτοκινήτων ή η μετάβαση σε άλλα μέσα μεταφορών, όπως τα δημόσια μέσα συγκοινωνίας, η ποδηλασία και το περπάτημα, θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών.
      Είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μια βιώσιμη εναλλακτική λύση;
      Υπάρχουν δύο τρόποι μείωσης των εκπομπών CO2 από τα αυτοκίνητα: αυξάνοντας την αποδοτικότητά τους ή αλλάζοντας το καύσιμο. Το 2019, η πλειοψηφία των μεταφορικών μέσων στην Ευρώπη χρησιμοποιούσε diesel (66,70%) και πετρέλαιο (24,55%).
      Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ωστόσο, κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος, αντιπροσωπεύοντας το 11% όλων των ταξινομημένων αυτοκινήτων το 2020.
      Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων (που τροφοδοτούνται από μπαταρίες ή φορτίζονται με ρευματολήπτη) αυξήθηκαν σημαντικά από το 2017 και τριπλασιάστηκαν από το 2020, όταν άρχισαν να ισχύουν οι υφιστάμενοι στόχοι CO2. Τα ηλεκτρικά ημιφορτηγά αντιπροσώπευαν το 2,3% του μεριδίου της αγοράς των πρωτοταξινοµούµενων ημιφορτηγών το 2020.
      Για να απαντήσει κανείς στο ερώτημα "Πόσο CO2 παράγει ένα αυτοκίνητο;" πρέπει να λάβει υπόψη του όχι μόνο το CO2 που εκπέμπει ένα αυτοκίνητο κατά τη χρήση του, αλλά κι εκείνο που παράγεται κατά τη διαδικασία παραγωγής και διάθεσής του.
      Η διαδικασία παραγωγής και διάθεσης είναι λιγότερη φιλική προς το περιβάλλον για ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητό απ' ότι για ένα αυτοκίνητο που διαθέτει κινητήρα εσωτερικής καύσεως, ενώ τα επίπεδα των εκπομπών ποικίλουν ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας.
      Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη το μέσο ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη, έχει ήδη αποδειχθεί ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι λιγότερο ρυπογόνα από τα πετρελαιοκίνητα. Με την προσδοκώμενη αύξηση του μεριδίου της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα έπρεπε δε τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα να γίνουν λιγότερο επιβλαβή για το περιβάλλον, λαμβάνοντας ειδικά υπόψη τα σχέδια της ΕΕ για πιο βιώσιμες μπαταρίες.

      Γράφημα που δείχνει την εξέλιξη στις εκπομπές CO2 από νέα επιβατικά αυτοκίνητα  Στόχοι μείωσης των εκπομπών από τις οδικές μεταφορές
      Η ΕΕ εισάγει νέους στόχους εκπομπών CO2, οι οποίοι αποσκοπούν στον περιορισμό των βλαβερών εκπομπών που προέρχονται από νέα επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά εμπορικά οχήματα (ημιφορτηγά)..
      Τον Ιούλιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη μείωση του ορίου εκπομπών από αυτοκίνητα και φορτηγά κατά ένα επιπλέον 15% από το 2025· Ακολουθεί μείωση κατά 55% για τα αυτοκίνητα και 50% για τα φορτηγά έως το 2030 και για μηδενικές εκπομπές έως το 2035. Τον Μάιο, η επιτροπή περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου υποστήριξε τον στόχο για το 2035. Το Κοινοβούλιο αναμένεται επίσης να υιοθετήσει τη διαπραγματευτική του θέση κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Ιουνίου, ώστε να μπορέσει έπειτα να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη.
      Άλλες δράσεις της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών από τις μεταφορές
      Προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές από τις οδικές μεταφορές, η ΕΕ θέλει να συμπληρώσει τους προτεινόμενους στόχους CO2 για τα αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά με τα εξής:
      - ένα νέο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) για τις οδικές μεταφορές και τα κτίρια
      - αυξημένο μερίδιο ανανεώσιμων καυσίμων μεταφοράς
      - αναθεώρηση της νομοθεσίας σχετικά με τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων
      Πέραν της θέσπισης στόχων για τις εκπομπές αυτοκινήτων, οι ευρωβουλευτές επεξεργάζονται κι άλλα μέτρα στον τομέα των μεταφορών, κυρίως για αεροπλάνα και πλοία: τη συμπερίληψη των θαλάσσιων μεταφορών στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, την αναθεώρηση του συστήματος για την αεροπορία και την πρόταση πιο βιώσιμων καυσίμων για τα αεροπλάνα και τα πλοία.
      Δείτε το γράφημά μας σχετικά με την πρόοδο της ΕΕ προς τους στόχους της για την κλιματική αλλαγή.
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενα σημαντικό ζήτημα στον σχεδιασμό των κτιρίων και των δημόσιων χώρων αποτελεί και η ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων των ατόμων ανεξαρτήτως ηλικίας ή/και φυσικής κατάστασης. Σύμφωνα με την ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία και τις Οδηγίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, απαιτείται ο σχεδιασμός των κτιρίων καθώς και των κοινοχρήστων χώρων να γίνεται έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η προσπέλαση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες. Γι αυτό το λόγο μέχρι το 2020 θα πρέπει όλα τα κτίρια στη χώρα μας, να έχουν προβεί στις κατάλληλες παρεμβάσεις δεδομένου ότι πέρα των ατόμων με κινητικά προβλήματα, τα άτομα με παροδικές αναπηρίες και τα λοιπά εμποδιζόμενα άτομα (έγκυες, νήπια, μικρά παιδιά, υπερήλικες κ.ά.) αποτελούν το 50% περίπου του πληθυσμού της χώρας (δηλ. ένας στους δύο πολίτες) με αυξητικές ανάγκες.
      Ποια είναι τα βασικά στοιχεία για ένα προσβάσιμο κτίριο;
      1. ΕΙΣΟΔΟΙ - ΥΠΟΔΟΧΗ
      Κάθε κτίριο που χρησιμοποιείται από το κοινό θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε προσβάσιμο από τα άτομα με αναπηρία, και γενικότερα από τα εμποδιζόμενα άτομα.
      2. ΘΥΡΑ ΕΙΣΟΔΟΥ
      Η πόρτα εισόδου, θα πρέπει να έχει το κατάλληλο πλάτος, να μην είναι περιστροφική και γενικά όλος ο εξοπλισμός της εισόδου (χειρολαβή θύρας, κλειδαριά, κουδούνια κλήσεως, διακόπτες φωτισμού, αυτόματου ανοίγματος θύρας κ.λπ.) να τοποθετείται στο κατάλληλο ύψος.
      3. ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
      Α) Οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνουν ειδικές θέσεις για τα αυτοκίνητα των ατόμων με αναπηρία, σε ποσοστό τουλάχιστον 5% του συνόλου των θέσεων στάθμευσης.
      Β) Τα συστήματα ελέγχου των εισόδων των χώρων στάθμευσης δεν πρέπει να εμποδίζουν την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στους χώρους αυτούς και ο εξοπλισμός που διαθέτουν (εκδοτήρια κλπ) να είναι κατάλληλα σχεδιασμένα.
      Γ) Να υπάρχει προσβάσιμος ανελκυστήρας, που να οδηγεί από τον χώρο στάθμευσης στο εσωτερικό του κτιρίου.
      Δ) Οι διαδρομές και ο εξοπλισμός να είναι σχεδιασμένα για να εξυπηρετούν τα άτομα με αναπηρία.
      4. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ
      Α) Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι από όλους τους χρήστες, και τα εμποδιζόμενα άτομα ειδικότερα.
      Β) Οι πάγκοι υποδοχής (reception) ή τα γκισέ συναλλαγής να επιτρέπουν την προσέγγιση από άτομο / χρήστη αμαξιδίου.
      Γ) Να υπάρχει πρόβλεψη ελευθέρων χώρων για στάθμευση αμαξιδίων στους χώρους αναμονής του κοινού.
      Δ) Οι διάδρομοι κυκλοφορίας να είναι πλάτους τουλάχιστον 1,30μ. και να διαθέτουν χειρολισθήρες.
      5. ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΑ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ - ΘΕΑΤΡΑ
      Στις αίθουσες θα πρέπει να προβλέπονται 2 θέσεις τουλάχιστον για τους χρήστες αμαξιδίων στην πρώτη σειρά των επίπεδων τμημάτων ή στην τελευταία σειρά των διαχωριστικών διαδρόμων των διαζωμάτων που καταλήγουν σε πόρτες εξόδου, με εύκολη πρόσβαση διαφυγής σε περίπτωση ανάγκης.
      6. ΚΥΛΙΚΕΙΑ - ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΑ - ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ
      Στον χώρο του κυλικείου και του εστιατορίου, όλοι οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι σερβιρίσματος πρέπει να είναι προσβάσιμοι. Ο σχεδιασμός των τραπεζιών και η χωροθέτησή τους θα πρέπει να επιτρέπουν την προσέγγιση σε αυτά και την χρήση τους από χρήστες αμαξιδίων. Κοντά στο χώρο των τραπεζοκαθισμάτων πρέπει να υπάρχουν χώροι υγιεινής για άτομα με αναπηρία.
      7. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
      Πρέπει να υπάρχει ελεύθερος χώρος κάτω από τους πάγκους, ώστε τα άτομα σε αμαξίδια να μπορούν να χρησιμοποιούν άνετα τον εξοπλισμό και τα όργανα.
      8. ΓΡΑΦΕΙΑ
      Όλοι οι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι στα άτομα με αναπηρία, να υπάρχει πρόβλεψη ελεύθερου χώρου για την παραμονή επισκέπτη σε αμαξίδιο, όπως επίσης χώρος για ελιγμούς και αναστροφή του αμαξιδίου.
      9. ΡΑΜΠΕΣ
      Οι ράμπες θα πρέπει να έχουν πλάτος 1,50μ.
      Ανά 10,00 μ. μήκους (για 5% κλίση) ή 8.00 μ. μήκους (για 6% κλίση), θα πρέπει να παρεμβάλλονται πλατύσκαλα διαστάσεων 1,50 Χ 1,50μ., όπως και σε κάθε αλλαγή κατεύθυνσης – πορείας.
      11. ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ - ΑΝΑΒΑΤΟΡΙΑ
      Α) Ανελκυστήρες: Σε κτίρια με περισσότερους του ενός ορόφου η δυνατότητα κατακόρυφης διακίνησης εξασφαλίζεται από ανελκυστήρες με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις πλάτους 1,10 μ. και μήκους 1,40 μ. και άνοιγμα πόρτας 0,85 μ.
      Β) Αναβατόρια:Τα αναβατόρια να έχουν καθαρές διαστάσεις 0,90Χ 1,20μ, η είσοδος στην οποία γίνεται απόλυτα ισόπεδα ή μέσω μικρής ράμπας. Στα σημεία εισόδου-εξόδου έμπροσθεν του αναβατορίου θα υπάρχει ελεύθερος χώρος διαστάσεων τουλάχιστον 1,50Χ1,50μ.
      12. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΓΙΑ ΑμεΑ  
      Οι απαιτούμενες διαστάσεις ενός κοινόχρηστου χώρου υγιεινής που εξυπηρετεί άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ),είναι 2,15 μ.Χ2,15 μ. Ο δε σχεδιασμός των ειδών υγιεινής και ο όλος εξοπλισμός του W.C. θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζoυν την πρόσβαση, σύμφωνα με τις οδηγίες και τους κανονισμούς.
      13. ΚΟΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΑΙΘΡΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
      Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέδων, στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια, επιβάλλεται να διαμορφώνονται κατάλληλα, με διαδρόμους με ομαλό δάπεδο, κατασκευασμένο από συμπαγές μη ολισθηρό υλικό, χωρίς αναβαθμούς πλάτους τουλάχιστον 1,30 μ. και κλίσης μέχρι και 5%.
      Τι ισχύει με τα νέα κτίρια κατοικιών;
      Στις νέες κατοικίες, που ανεγείρονται εντός ή εκτός σχεδίων, για τα άτομα με αναπηρία και τα «εμποδιζόμενα» άτομα, θα πρέπει να εξασφαλίζονται:
      1. Αυτόνομη (χωρίς τη βοήθεια κανενός) & ασφαλής (από κάθε άποψη) οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση, ήτοι δυνατότητα προσέγγισης της εισόδου των κτιρίων από πεζοδρόμια/ κοινόχρηστους χώρους και προσπέλαση σ’ όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους του οικοπέδου και των ορόφων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες του ΥΠΕΚΑ «Σχεδιάζοντας για όλους» (με διαδρόμους, ράμπες, μηχανικά μέσα κλπ).
      2. Συνθήκες εύκολης μετατρεψιμότητας των κατοικιών σε κατοικίες μελλοντικών χρηστών με αναπηρία/εμποδιζόμενων ατόμων, χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      3. Ένας τουλάχιστον προσβάσιμος χώρος αναμονής μίας θέσης αμαξιδίου σε κάθε όροφο, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μικρότερος από 200 άτομα ή ένας τουλάχιστον χώρος αναμονής με δύο θέσεις αμαξιδίου, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μεγαλύτερος από 200 άτομα.
      Τι ισχύει για τις παλιές κατοικίες;
      Για τις κατοικίες που δεν διαθέτουν ανελκυστήρα και δεν διασφαλίζουν προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, είναι δυνατή η τοποθέτηση διάταξης ράμπας ή αναβατορίου, που θα διασφαλίζει την πρόσβαση των ΑμεΑ κλπ από το πεζοδρόμιο στους εσωτερικούς /εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας διάταξης ή κανονισμού.
      Τι ισχύει όταν γίνεται αλλαγή χρήσης στο κτίριο;
      Σε περίπτωση, που γίνεται αλλαγή χρήσης σε όλο ή σε τμήμα (π.χ. όροφος) του κτιρίου θα πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.
      Τι ισχύει για τα δημόσια κτίρια;
      Στις υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες καθώς και για τα κτίρια συνάθροισης κοινού όπως: χώροι συνεδρίων, εκθέσεων, μουσείων, συναυλιών, αθλητικών ή/και πολιτιστικών συγκεντρώσεων, ναοί, θέατρα/κινηματογράφοι, εστιατόρια/ ζαχαροπλαστεία/ καφενεία/κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες αναμονής επιβατών, τράπεζες/ανταλλακτήρια, προσωρινής διαμονής, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, δικαιοσύνης και σωφρονισμού, γραφείων και εμπορίου, βιομηχανίας και βιοτεχνίας, καθώς επίσης και στους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και πρατηρίων καυσίμων επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα.
      Οι διαμορφώσεις θα πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς του Υπουργείου Περιβάλλοντος και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.
      Οταν τα κτίρια είναι υφιστάμενα τι υποχρεώσεις έχουν;
      Ειδικά για την περίπτωση των υφιστάμενων κτιρίων, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση:
      Α) Ανελκυστήρα με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου: πλάτος 0,90 μ και μήκος 1,20μ, ελεύθερο άνοιγμα πόρτας στη μικρότερη από τις παραπάνω διαστάσεις 0,80 μ.
      Β) Ενός τουλάχιστον προσβάσιμου σε άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα χώρου υγιεινής με κοινή χρήση ανδρών/γυναικών.
      Γ) Υφιστάμενα κτίρια με χρήσεις εμπορίου, γραφείων και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος με ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, με μικτό εμβαδόν μικρότερο από 100 τ.μ. μπορούν να εξαιρεθούν μόνο από την υποχρέωση δημιουργίας προσβάσιμων χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτό προκαλεί δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες τους.
      Ποιες είναι οι εξαιρέσεις γενικά για όλα τα κτίρια;
      Εξαιρούνται όλα τα κτίρια που έχουν μοναδική πρόσβαση σε δρόμο με βαθμίδες ή βρίσκονται σε οικόπεδα στα οποία η ελάχιστη διαφορά στάθμης του φυσικού εδάφους στην οικοδομική γραμμή από την επιφάνεια του πεζοδρομίου είναι μεγαλύτερη από 2.50 μ.
      Απαλλάσσονται τα νέα κτίρια από την υποχρέωση διαμόρφωσης πρόσβασης στους πάνω από το ισόγειο ορόφους ή τους εσωτερικούς εξώστες ή αναβαθμούς τα κτίρια, εφόσον:
      α) Το εμβαδόν των εσωτερικών εξωστών (πατάρια) ή αναβαθμών αποτελεί ποσοστό μέχρι 50% του εμβαδού της κυρίως αίθουσας και όχι περισσότερο των 100.0 τ.μ. και η χρήση του είναι ίδια με αυτή της κυρίως αίθουσας ή οι εσωτερικοί εξώστες ή αναβαθμοί έχουν βοηθητική χρήση.
      β) Το συνολικό μικτό εμβαδόν των πάνω από το ισόγειο ορόφων είναι μικρότερο των 200,00 τ.μ. και συγχρόνως
      γ) το μικτό εμβαδόν κάθε ορόφου είναι μικρότερο των 70,0 τ.μ.
      Προσοχή! Οι εξαιρέσεις αυτές δεν ισχύουν, αν η χρήση του κτιρίου είναι η μοναδική στον οικισμό και ταυτόχρονα στους πάνω από το ισόγειο ορόφους υπάρχουν χρήσεις για εξυπηρέτηση κοινού διαφορετικές από αυτές που υπάρχουν στον ισόγειο όροφο.
      Τι ισχύει για εκπαιδευτήρια – φροντιστήρια;
      Στα ιδιωτικά σχολεία, ΙΕΚ, φροντιστήρια ξένων γλωσσών, κέντρα δια βίου μάθησης, επιβάλλεται η δυνατότητα πρόσβασης σε ΑμεΑσύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τουλάχιστον σε μία κτιριολογική μονάδα (κτίριο ή όροφο).
      Τι ισχύει για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος;
      Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών που εξυπηρετούν καθήμενους πελάτες πρέπει να διαθέτουν και αποχωρητήρια για ΑΜΕΑ σύμφωνα με την ισχύουσα Πολεοδομική Νομοθεσία όπου αυτό προβλέπεται, τα οποία δύναται να συνυπολογίζονται στον συνολικό αριθμό χώρων υγιεινής που επιβάλλονται ανά χρήση. Ο αριθμός αποχωρητηρίων καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των καθήμενων πελατών, που είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν στην επιχείρηση (δυναμικότητα) ή των απασχολουμένων στην επιχείρηση.
      Πώς πρέπει να διαμορφώνουν οι δήμοι του κοινόχρηστους χώρους;
      Κατά τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (π.χ. χώροι πλατειών/πεζοδρόμων/πεζοδρομίων/νησίδων, χώρων πρασίνου, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων με οδεύσεις πεζών/ οδεύσεις τυφλών/κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) χωρίς αναβαθμούς με κλίση μέχρι 5%, προσβάσιμα μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών σε συνδυασμό πάντοτε με κλίμακες, κατάλληλη τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, όπως στεγάστρων, καθιστικών, στύλων φωτισμού, κάδων απορριμμάτων, σήμανσης κ.λπ., καθώς και να διαμορφώνεται ποσοστό 5% των χώρων στάθμευσης ή τουλάχιστον ένας για χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς.
      Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η κατασκευή μιας μεμονωμένης βαθμίδας σε οποιοδήποτε σημείο των κοινοχρήστων χώρων.
      Σε όλες τις κλίμακες που κατασκευάζονται σε υπαίθριους χώρους επιβάλλεται η τοποθέτηση συνεχών πλαϊνών χειρολισθήρων και στις δύο πλευρές αυτών, σε δύο ύψη (0,70μ. και 0,90μ.) μετρούμενα από το πάτημα των βαθμίδων κατακόρυφα από την ακμή της βαθμίδας. Σε περιπτώσεις κλιμάκων πλάτους άνω των 3,60μ. εκτός από τους πλαϊνούς χειρολισθήρες τοποθετούνται και ενδιάμεσοι διπλοί χειρολισθήρες.
      Σε πεζοδρόμια και σε πεζοδρόμους του μη βασικού δικτύου πεζοδρόμων, εφόσον η μορφολογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη δυνατότητα δημιουργίας πλήρως προσβάσιμων χώρων κίνησης για άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξασφαλίζεται πάντοτε η προσβασιμότητα για τις λοιπές κατηγορίες χρηστών.
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον η υποβολή αιτήσεων για την επιδότηση των νοικοκυριών μέσω του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ 2021». Προκειμένου οι ιδιοκτήτες να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά από τις υπηρεσίες (πολεοδομία, ΔΕΔΔΗΕ κλπ) και εξαιτίας των έντονων καιρικών φαινομένων, σοβαρή χιονόπτωση στην Αττική και πολλές άλλες περιοχές τη χώρας, η κυβέρνηση αποφάσισε να δώσει παράταση ακόμα έναν μήνα στην υποβολή αιτήσεων.
      Ετσι η καταληκτική ημερομηνία για την ηλεκτρονική αίτηση είναι η 15η Μαρτίου 2022.
      Θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες ότι, αυτό το πρόγραμμα δεν χρηματοδοτεί τον «πιο γρήγορο», αλλά θα γίνει αξιολόγηση όλων των αιτήσεων που θα υποβληθούν. Αυτές που θα συγκεντρώσουν τα περισσότερα μόρια θα κερδίσουν και το ποσοστό της επιδότησης που τους αναλογεί σύμφωνα με τα κριτήρια. Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση θα φτάνει στο 62%.
      Προκειμένου να πιάσουν τον στόχο της ενεργειακής αναβάθμισης και να ωφεληθούν περισσότερα νοικοκυριά, το νέο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021» εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια έχει και κάποια καινούρια σχετικά με την επιλεξιμότιτα της αίτησης όπως, η παλαιότητα του οικήματος και η ενεργειακή αναβάθμιση που θα επιτευχθεί μετά τις παρεμβάσεις.
      Ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στο νέο «Εξοικονομώ 2021»;
      Δικαίωμα συμμετοχής –οι γνωστοί σε όλους ωφελούμενοι του προγράμματος– στο Εξοικονομώ 2021 έχουν φυσικά πρόσωπα, που κατά το φορολογικό έτος 2020 και τη στιγμή που υποβάλλουν την αίτηση έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία.
      Η δε κατοικία, για την οποία υποβάλλεται η αίτηση, θα πρέπει να είναι νόμιμη, να χρησιμοποιείται σαν κύρια κατοικία, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα και το Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης να είναι στην κατηγορία Γ ή και χαμηλότερη.
      Τι σημαίνει να έχεις εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία;
      Σημαίνει ότι το φυσικό πρόσωπο που θα υποβάλει την αίτηση για κάποια κατοικία θα πρέπει να έχει την πλήρη ή την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία της κατοικίας αυτής κατά το έτος αναφοράς του Προγράμματος (δηλαδή το φορολογικό έτος 2020) όπως και κατά την υποβολή της αίτησης. Επίσης επιδοτείται και η κατοικίθα που αποκτήθηκε πρόσφατα.
      Τι γίνεται όταν έχει άλλος επικαρπία και άλλος ψιλή κυριότητα;
      Στην περίπτωση που είναι περισσότεροι εμπράγματοι δικαιούχοι για κάποια κατοικία, δηλαδή αν, για παράδειγμα, κάποιος έχει την ψιλή κυριότητα και κάποιος άλλος την επικαρπία, θα πρέπει να υποβάλει αίτηση ο ένας δικαιούχος και συγκεκριμένα αυτός που τη χρησιμοποιεί ως κύρια κατοικία.
      Στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης ή ενοικίασης της κατοικίας για την οποία γίνεται η αίτηση, τότε δικαίωμα συμμετοχής έχει εκείνος που έχει είτε την πλήρη κυριότητα, είτε την επικαρπία
      Μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα ένα σπίτι που νοικιάζω ή παραχωρώ;
      Ναι, αν ένας ιδιοκτήτης νοικιάζει ή παραχωρεί ένα σπίτι σε κάποιον άλλον, και εκείνος το δηλώνει σαν κύρια κατοικία, μπορεί τότε το κτίσμα να υπαχθεί στο πρόγραμμα και να επιδοτηθεί, αρκεί ο ιδιοκτήτης να έχει την επικαρπία ή την πλήρη κυριότητα.
      Πώς αποδεικνύεται ότι είναι η κατοικία κύρια;
      Θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι η κατοικία για την οποία υποβάλλεται η αίτηση χρησιμοποιείται σαν κύρια κατοικία κατά το φορολογικό έτος 2020, κάτι που δηλώνεται στο Ε1. Αν για κάποιον λόγο δεν ισχύει αυτό, αν για παράδειγμα ήταν κενή κατά το φορολογικό έτος 2020, μπορεί να χρησιμοποιηθούν τα φορολογικά έτη 2019 και 2018 για να αποδειχθεί ότι ήταν κύρια κατοικία –με προτεραιότητα πάντα στο φορολογικό έτος 2022.
      Τι επιδοτείται από το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2021»;
      Αντικατάσταση κουφωμάτων       Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού). Επίσης το πρόγραμμα καλύπτει εξ ολοκλήρου και τις δαπάνες για: το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων (ΠΕΑ), του συμβούλου έργου, την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθώς και τυχόν λοιπές δαπάνες μελετών (π.χ. Άδεια Μικρής Κλίμακας, κλπ).
      Ποιοι έχουν προτεραιότητα στο νέο πρόγραμμα;
      Σε αυτό το πρόγραμμα καταργείται η προτεραιότητα που ίσχυε στα προηγούμενα προγράμματα και διαμορφώνεται πλέον με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ως εξής και με φθίνουσα σειρά:
      ΑμεΑ Μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια άνεργοι και πολύτεκνοι Νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα Παλιά κτίρια με χαμηλή ενεργειακή κλάση και βρίσκονται σε περιοχές με μεγάλες ανάγκες θέρμανσης Μετά από αυτή την αξιολόγηση, λαμβάνονται υπόψιν τα κριτήρια αξιολόγησης και οι αντίστοιχοι συντελεστές βαρύτητας έτσι ώστε να βγει το τελικό πόσο επιδότησης που θα δοθεί σε κάθε αίτηση.
      Ποια είναι ακριβώς τα ποσοστά βαρύτητας, που θα καθορίζουν την επιλεξιμότιτα της αίτησης;
      Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%) Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%) Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%) Η παλαιότητα κατασκευής (3%) Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%) Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%) Μονογονεϊκή οικογένεια (5%) Μακροχρόνια άνεργος (5%) ΑΜΕΑ (5%) Ποια νοικοκυριά μπορούν να επιδοτηθούν και πόσο;
      Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία. Στη δεύτερη περίπτωση η επιδότηση είναι 40% ανεξαρτήτως εισοδήματος. Συγκεκριμένα τα ποσοστά επιδότησης των επενδύσεων σε κατοικίες που είτε είναι μισθωμένες είτε έχουν παραχωρηθεί δωρεάν, κλιμακώνονται από 40 έως 65%, ανάλογα με το εισόδημα του ιδιοκτήτη.
      Ετσι τα ποσοστά ενίσχυσης διαμορφώνονται ως εξής:
      Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75% στα ιδιοκατοικούμενα και 65% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70% στα ιδιοκατοικούμενα και 60% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55% στα ιδιοκατοικούμενα και 45% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40% στα ιδιοκατοικούμενα και 40% επίσης στις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης. Ποια είναι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά;
      Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται είναι:
      Κωδικοί TAXISnet ‘Εντυπο και σχέδια Οικοδομικής άδειας ή άλλα νομιμοποιητικά έγγραφα Δήλωση για υπαγωγή σε νόμο τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών αν είναι απαραίτητο αυτό και η οποία θα πρέπει να γίνει πριν την υποβολή της αίτησης στο πρόγραμμα Ε1, γιατί σε αυτό το έντυπο δηλώνεται η κύρια κατοικία ενός φυσικού προσώπου Ε2, σε περίπτωση που ενοικιάζεται ένα ακίνητο Ε9 σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι από έναν δικαιούχοι εμπράγματων δικαιωμάτων αλλά και σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου Τίτλος Ιδιοκτησίας Πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή Πιστοποιητικό καταχώρησής του στο Κτηματολογικό Γραφείο Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 στην οποία θα αναγράφεται ότι το οίκημα θα χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από τρίτο. Σε κάθε περίπτωση στη δήλωση θα πρέπει να φαίνεται το ονοματεπώνυμο και το ΑΦΜ εκείνου που θα χρησιμοποιεί σαν κύρια κατοικία το οίκημα.  Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων. Ποια είναι η διαδικασία της αίτησης μέχρι την επιδότηση;
      Υποβολή αίτησης μέχρι τις 15 Μαρτίου 2022: Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί ο ενδιαφερόμενος να ακυρώσει την αίτησή του και να την υποβάλει ξανά σε περίπτωση λάθους. Οριστικοποίηση και στάδιο αξιολόγησης: Όταν κατατεθεί και το τελευταίο απαραίτητο δικαιολογητικό και γίνει η υποβολή, η αίτησή θα περάσει στο στάδιο αξιολόγησης και βαθμολόγησης. Μπορεί όμως ο μηχανικός από πριν να αξιολογήσει την αίτηση. Ανακοίνωση προσωρινών πινάκων κατάταξης: Αφού περάσει ο 1 μήνας υποβολής αιτήσεων θα ανακοινωθούν τα προσωρινά αποτελέσματα. Σε αυτό το στάδιο μπορεί ο ενδιαφερόμενος να υποβάλει και ένσταση αν το κρίνει απαραίτητο και προβλέπεται από το πρόγραμμα. Ανακοίνωση οριστικών πινάκων κατάταξης: Στη συνέχεια, αφού ολοκληρωθούν οι παραπάνω διαδικασίες θα ανακοινωθούν τα οριστικά αποτελέσματα και το ποσό της επιδότησης που δικαιούται ο αιτών. Επιδότηση: Η επιδότηση θα κατατεθεί σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση θα αντιστοιχεί στο 50% της επιδότησης μετά την απόφαση υπαγωγής και το υπόλοιπο 50% στο τέλος του έργου. Ο ιδιοκτήτης με αυτό το ποσό και τη δική του συμμετοχή θα πρέπει να εξοφλήσει τα συνεργεία.
    5. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η απάντηση, βεβαίως, είναι “δεν ξέρουμε”. Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να ακούγεται απίστευτο, αλλά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν το πότε και το πώς έχουν κατασκευαστεί οι χιλιάδες γέφυρες που βρίσκονται στο πολυδαίδαλο ελληνικό οδικό δίκτυο, ίσως να μην είναι και τόσο περίεργο.
      Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τους ορισμούς. “Γέφυρα” είναι μια τεχνική κατασκευή που συνδέει δύο ή περισσότερα σημεία περνώντας πάνω από φυσικά ή τεχνητά εμπόδια. Το τι ακριβώς θεωρείται γέφυρα, ωστόσο, είναι πιο θολό. Όλοι αναγνωρίζουμε τις μεγάλες γέφυρες πάνω από ποτάμια, χειμάρρους και κοιλάδες που βλέπουμε στο οδικό δίκτυο, αλλά μια ευρύτερη χρήση του ορισμού μπορεί να συμπεριλάβει ακόμα και αυτές τις μικρές διόδους κάτω από δρόμους για να περνούν οχετοί, που δεν φαίνονται καν από το δρόμο. Συχνά ως “γέφυρες” χαρακτηρίζονται τέτοια τεχνικά έργα που έχουν μήκος τουλάχιστον 6 μέτρα.
      Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Σύμφωνα, ωστόσο, με εκτιμήσεις σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 17.000 γέφυρες περίπου.
      Μπορεί να μην γνωρίζουμε ακριβώς πόσες είναι οι ελληνικές γέφυρες, αλλά χάρη στην κατασκευή των πολύ μεγάλων αυτοκινητοδρόμων τις τελευταίες δεκαετίες από ιδιωτικές κοινοπραξίες στη χώρα μας, οι οποίες είχαν την εκπόνηση μελετών για το ελληνικό δίκτυο ως κομμάτι του έργου που είχαν αναλάβει, έχουμε μια εκτίμηση. Από αυτές τις πηγές ξέρουμε, λοιπόν, ότι οι νέες εθνικοί οδοί περιλαμβάνουν περίπου 3.000 γέφυρες μήκους άνω των 6 μέτρων (οι μισές εκ των οποίων είναι καινούργιες, ενώ οι υπόλοιπες ήταν προϋπάρχουσες), ενώ περίπου άλλες τόσες υπολογίζεται ότι βρίσκονται στις παλιές εθνικές οδούς και το επαρχιακό δίκτυο. Αν συμπεριληφθούν και μικρότερες γέφυρες (π.χ. μήκους 2 μέτρων και άνω), ο συνολικός αριθμός των γεφυρών στην Ελλάδα εκτιμάται γύρω στις 17.000.
      Προφανώς, πολλές από αυτές είναι παλαιές. Αρκετοί κύριοι οδικοί άξονες στη χώρα μας κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’80, πράγμα που σημαίνει ότι αφενός κατασκευάστηκαν με πολύ διαφορετικές (και ανεπαρκείς) προδιαγραφές από αυτές που ισχύουν σήμερα και, αφετέρου, ότι κάποιες από αυτές πλησιάζουν το τέλος της θεωρητικής τους ζωής, δεδομένου μάλιστα ότι δεν συντηρούνται ούτε αναβαθμίζονται τακτικά. Και τα δύο θέματα είναι σημαντικά. Για παράδειγμα, οι κανονισμοί των προηγούμενων δεκαετιών δεν περιελάμβαναν σωστές προβλέψεις για τη μελλοντική εξέλιξη της κίνησης στους δρόμους και τα φορτία που θα έμελλε να εξυπηρετήσει η γέφυρα. Επιπλέον, δεν προέβλεπαν τη χρήση σκυροδέματος υψηλής ποιότητας, δεν είχαν επαρκείς προβλέψεις για τους σεισμούς, δεν είχαν προβλέψεις για έντονα καιρικά φαινόμενα, τη μελλοντική στάθμη ποταμών και χειμάρρων ή τη διάβρωση του εδάφους.
      Σκεφτείτε μόνο την αύξηση της κυκλοφορίας στους ελληνικούς δρόμους. Η ετήσια μέση ημερήσια κυκλοφορία στη λεωφόρο Ποσειδώνος, για παράδειγμα, εκτοξεύτηκε από 40.000 το 1971 στα 110.000 το 1995. Από το 1986 μέχρι το 2006 ο δείκτης ιδιοκτησίας ΙΧ των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 207%. Οι γέφυρες που είχαν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’60 ή του ’70 δεν είχαν στον σχεδιασμό τους προβλέψεις για τέτοια φορτία.
      Πρακτικά όλες οι γέφυρες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα πριν από το 1961 δεν ακολουθούσαν κανένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο. Αυτές που κατασκευάστηκαν αργότερα και μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ακολουθούσαν παρωχημένους (πια) γερμανικούς κανονισμούς και όλες οι γέφυρες που κατασκευάστηκαν πριν από το 1993 δεν είχαν επαρκείς αντισεισμικές προβλέψεις στο σχεδιασμό τους. Ακόμα και οι κανόνες του 1993 θεωρούνται παρωχημένοι σήμερα. Σήμερα, παρεμπιπτόντως, που η χώρα μας έχει ενσωματώσει πλήρως τα τελευταία ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα κανονιστικά πλαίσια στον κόσμο. Αλλά με τις παλαιότερες γέφυρες υπάρχει πρόβλημα.

      Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι το ότι δεν υπάρχει συστηματική παρακολούθηση όλων αυτών των γεφυρών ανά την Ελλάδα. Αυτές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων παρακολουθούνται και μάλιστα η ανακατασκευή και η συντήρηση κάποιων -όπως της γέφυρας της Αταλάντης στην Ιονία Οδό-, περιλαμβάνονται και στη σύμβαση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται τον δρόμο. Όλες οι γέφυρες του επαρχιακού οδικού δικτύου και των παλαιών εθνικών οδών, όμως, δεν παρακολουθούνται και δεν συντηρούνται τακτικά. Όπως θα δούμε και παρακάτω, άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Εμείς όχι. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων. “Σε όλο τον κόσμο υπάρχει, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η έννοια της προληπτικής συντήρησης”, δήλωσε πέρυσι ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός. “Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε κάθε φορά να κλαίμε πάνω από ερείπια”.
      Άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων.
      Τα συμβάντα που έχουμε στη χώρα μας βεβαίως δεν περιλαμβάνουν καμία τραγωδία παρόμοια της Γένοβας, αλλά δεν είναι λίγα σε αριθμό. Η έκθεση αναφέρει μια σειρά από παραδείγματα, από τη γέφυρα του Ολβιού ποταμού στο Φενεό Κορινθίας που έπεσε τον περασμένο Φεβρουάριο, μέχρι το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο, που έπεσε το 2015. Υπάρχουν δε και κάμποσα παραδείγματα γεφυρών η επικινδυνότητα των οποίων ήταν εξόφθαλμη και αντιμετωπίστηκε ή αντιμετωπίζεται, όπως οι δίδυμες γέφυρες στον Χάραδρο ή η γέφυρα του ποταμού Νέστου. Και υπάρχει και η περίπτωση της γέφυρας Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, η οποία εξυπηρετεί τεράστιους αριθμούς οχημάτων κάθε μέρα και πρόκειται να σηκώσει επιπλέον και το βάρος του τραμ. Η γέφυρα αυτή, που κατασκευάστηκε το 1960, μοιάζει καταπονημένη και προβληματική ακόμα και στα μάτια μη-ειδικών περαστικών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το τραμ ανέλαβε τη μελέτη της γέφυρας με μια σειρά από δοκιμές και μετρήσεις οι οποίες, παραδόξως, έδειξαν πως η στατική επάρκεια της γέφυρας δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία προχωρά ήδη σε εργασίες ενίσχυσης της συγκεκριμένης γέφυρας, κυρίως για να επεκτείνει και τον χρόνο ζωής της.
      Τι κάνουν οι άλλοι;
      Μετά από την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η ιταλική κυβέρνηση ξεκίνησε άμεσα ένα πρόγραμμα εγκατάστασης συστημάτων δομικής παρακολούθησης σε πολλές από τις δεκάδες χιλιάδες γέφυρες της χώρας. Ο διευθυντής μιας εταιρείας που έχει αναλάβει την επιθεώρηση και τον έλεγχο 50.000 από αυτές δήλωσε ότι όλες οι γέφυρες από σκυρόδεμα που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στην Ιταλία έχουν φτάσει ή και ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους. Από ό,τι έγινε γνωστό, κάθε χρόνο 15-20 γέφυρες καταρρέουν στη χώρα λόγω έλλειψης συντήρησης ή λόγω ηλικίας.
      Και στη Γαλλία όμως η κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι προκάλεσε την άμεση αντίδραση της κυβέρνησης -η αρμόδια υπουργός ανακοίνωσε ένα σχέδιο ελέγχου και συντήρησης με τακτικές επιθεωρήσεις προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, ενώ το υπουργείο δημοσίευσε και μια λίστα 23 μεγάλων γεφυρών που απαιτούν διορθωτικές επεμβάσεις. Στη Γερμανία, έρευνα του 2017 εκτίμησε πως το 12,4% των γεφυρών της χώρας είναι σε κακή κατάσταση, αλλά μόνο ένα αντίστοιχο ποσοστό (12,5%) είναι σε καλή κατάσταση, χωρίς κανένα πρόβλημα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από εκεί είναι το ότι στην ανατολική Γερμανία το πρόβλημα είναι λιγότερο έντονο, καθώς εκεί ένα μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου ανακατασκευάστηκε μετά την ενοποίηση, ενώ στη δυτική Γερμανία τα περισσότερα μεγάλα έργα υποδομής σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Αυτό, παρεμπιπτόντως, εξηγεί και το γιατί και η δική μας χώρα ενδέχεται να βρίσκεται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση από άλλες, πιο προηγμένες χώρες. Και εδώ μεγάλο ποσοστό των υποδομών κατασκευάστηκε σχετικά πρόσφατα, με ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και προδιαγραφές.
      Μία χώρα που έχει κάνει σημαντικά βήματα στο θέμα της καταγραφής και της αντιμετώπισης του προβλήματος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που ούτως ή άλλως αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στο θέμα της συντήρησης των υποδομών τους. Εκεί υπάρχουν θεσμοθετημένα πρότυπα συντήρησης γεφυρών από το 1971 κιόλας, και όλες οι γέφυρες -614.387 σε αριθμό- είναι καταγεγραμμένες και καταχωρημένες σε ένα λεπτομερές μητρώο, με στοιχεία για την ηλικία τους, τα υλικά κατασκευής τους, την ημερήσια κυκλοφορία και πολλά άλλα, καθώς και με την αξιολόγηση της δομικής τους κατάστασης, η οποία προκύπτει από τα δομικά τους στοιχεία (τρόπος κατασκευής, δοκιμές, υλικά) και από τακτικές επιθεωρήσεις.

      Βεβαίως, μια τέτοια καταγραφή είναι χρήσιμη εφόσον οδηγεί και σε συντονισμένη ανταπόκριση στην πραγματικότητα που αποκαλύπτουν τα δεδομένα. Τα στοιχεία λένε, για παράδειγμα, πως το 9,1% των γεφυρών στις ΗΠΑ το 2016 κρίνονταν ως δομικά ανεπαρκείς. Πρόκειται για σχεδόν 56.000 γέφυρες, που έχουν 188 εκατομμύρια διελεύσεις την ημέρα. Το να επισκευαστούν ή να ανακατασκευαστούν όλες είναι ένα γιγάντιο, δύσκολο, κοστοβόρο έργο. Στις ΗΠΑ και αλλού οι μηχανικοί ήδη χρησιμοποιούν τεχνολογικές λύσεις για να κάνουν την παρακολούθηση και τη συντήρηση των γεφυρών που χτίζονται τώρα ευκολότερη και φτηνότερη, αλλά η συντήρηση πολλών χιλιάδων επισφαλών παλαιών κατασκευών παραμένει μια σημαντική και μεγάλη πρόκληση, η οποία μάλιστα όσο περνά ο καιρός θα γίνεται μεγαλύτερη. Οι περισσότερες γέφυρες στις ΗΠΑ έχουν σχεδιαστεί για να έχουν διάρκεια ζωής τα 50 χρόνια -ο μέσος όρος ζωής τους σήμερα είναι τα 43 χρόνια. Το 2012 ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε νόμο για τη χρηματοδότηση έργων συντήρησης των υποδομών μεταφορών της χώρας ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων. Ίσως να μην αρκούν.
      Στη χώρα μας η ιδέα για τη δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Γεφυρών υπάρχει εδώ και μερικά χρόνια, και κάποιες κινήσεις έχουν γίνει για την δημιουργία ενός αρμόδιου φορέα. Η έκθεση τονίζει ότι πρόκειται για ένα απαραίτητο έργο (χωρίς να θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία ενός καινούριου φορέα για να το υλοποιήσει, πάντως) το οποίο μάλιστα θα πρέπει να σχεδιαστεί με τα πιο σύγχρονα μέσα. Ένα τέτοιο μητρώο θα πρέπει να περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία κάθε γέφυρας, από την ημερομηνία και τη μέθοδο κατασκευής μέχρι τα υλικά, τον όγκο διερχόμενων οχημάτων, τη σεισμικότητα της περιοχής και τυχόν επισκευές ή εργασίες συντήρησης έχουν συμβεί στο παρελθόν. Βεβαίως θα πρέπει να περιλαμβάνει και μια ενημερωμένη βαθμολόγηση της κατάστασης της κάθε γέφυρας, ώστε το Μητρώο να μην είναι μια απλή καταγραφή των γεφυρών, αλλά ένα εργαλείο με το οποίο αρμόδιοι θα μπορούν να προσδιορίζουν προτεραιότητες. Το Μητρώο θα πρέπει να είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες, που θα προσδιορίζει και το τι πρέπει να γίνει όταν εντοπιστεί κάθε γέφυρα που αντιμετωπίζει προβλήματα.

      Σύμφωνα με την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά από απαραίτητες δράσεις, όπως:
      Τακτικά προγράμματα επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές. Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα. Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της αντικατάστασης λειτουργικά ευάλωτων γεφυρών. Βεβαίως, τόσο το Μητρώο όσο και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλειας για τις ελληνικές γέφυρες θα πάρουν πολύ καιρό για να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να λειτουργούν. Οι ερευνητές στην έκθεσή τους τονίζουν ότι στο μεταξύ είναι επιτακτική η ανάγκη για την αξιολόγηση και τη συντήρηση ευπαθών γεφυρών που ενδέχεται να μην μπορούν να περιμένουν να ολοκληρωθεί το Μητρώο. Τα ζητούμενα για ένα τέτοιο έργο είναι δύο: Πώς γίνεται ο έλεγχος και πώς επισημαίνονται οι ευπαθείς γέφυρες στις οποίες πρέπει να γίνει έλεγχος. Για το δεύτερο πρόβλημα οι ερευνητές προτείνουν τη δημιουργία μιας πλατφόρμας (είτε στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μελών του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, είτε στην υπάρχουσα πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου) στην οποία εθελοντές μηχανικοί θα μπορούν να καταχωρούν ευπαθείς γέφυρες της περιοχής τους οι οποίες κρίνουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν. Στη συνέχεια, τεχνικά κλιμάκια (που ούτως ή άλλως θα κληθούν να αξιολογήσουν γέφυρες κατά τη σύνταξη του Μητρώου) μπορούν να επιθεωρήσουν τις συγκεκριμένες γέφυρες και να τις αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και εξειδικευμένες μεθοδολογίες.
      Και, βεβαίως, η ανάγκη παρακολούθησης, αξιολόγησης και συντήρησης θα πρέπει να προβλέπεται και κατά την κατασκευή κάθε νέου τεχνικού έργου -και γέφυρας- και στη χώρα μας, κάτι που δεν γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Η τεχνολογία προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία ώστε οι άνθρωποι που θα κληθούν σε 50 ή σε 70 χρόνια να αξιολογήσουν και να συντηρήσουν τις υποδομές που κατασκευάζονται σήμερα, να μην αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς.
      Αυτοί που σήμερα κατασκευάζουν μια νέα γέφυρα πάνω από τον ποταμό Πολσεβέρα, στη Γένοβα, στο σημείο όπου στεκόταν μέχρι πέρυσι η γέφυρα Μοράντι, ασφαλώς το έχουν και αυτό στο μυαλό τους. Η γέφυρα, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, θα ανοίξει στην κυκλοφορία στις αρχές του 2020.
      Η έκθεση: https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2019/09/Gefyres_stin_ellada.pdf
       
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ποιά θα παραμείνουν οικόπεδα και ποια θα βρεθούν εκτός σχεδίου;
      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση αποφάσεων του ΣτΕ, που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Οι αποφάσεις αφορούν σε οικισμού στο Ρέθυμνο και στο Πήλιο, όμως έχουν εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας.
      Ήδη το Υπουργείο με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθόρισε τα κριτήρια, τις προϋποθέσεις και γενικά τη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Πρόσφατα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοινώθηκε ότι, ο Υπουργός θα εισηγείται για την οριοθέτηση οικισμού, το σχέδιο προεδρικού διατάγματος στον πρόεδρο της Δημοκρατίας που έχει την ανώτατη θεσμική κατοχύρωση, προκειμένου να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.
      Επίσης το Υπουργείο, λόγω των αναγκών που προέκυψαν από την κλιματική αλλαγή, δρομολογεί και ένα νέο πλαίσιο σε σχέση με τον επανακαθορισμό της οριοθέτησης των οικισμών με νέα κριτήρια για τα όρια που πρέπει να έχουν. Αυτό βέβαια οδηγεί σε περιορισμό των οικιστικών περιοχών.
      Ποιές είναι οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται;
      Οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται είναι:
      Α) Εξαιρούνται από από τα όρια των οικισμών οι εκτάσεις που αναπτύσσονται σε ζώνη 250 μέτρων γύρω και περιμετρικά από τα σημεία στα οποία βρίσκονται νεκροταφεία.
      Β) Για τα Ρέματα, συμπληρωματικές μελέτες που θα ρυθμίσουν το τοπίο και θα δώσουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το θέμα ειδικά της οριοθέτησης των ρεμάτων, την τοποθέτηση των γραμμών πλημμύρας, καθώς επίσης και ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα ρέματα και το πλημμυρικό φαινόμενο, ακολουθώντας τα σχέδια διαχείρισης πλημμύρας, τα οποία πλέον έχουν ολοκληρωθεί.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς (μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
      Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Ποια οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού μπορεί να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν καλύτερα. Αυτό αφορά συνήθως σε αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι γραφείων μετατρέπονται σε μικρές γκαρσονιέρες για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb).
      Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που συνεπάγεται. Με πρόσφατη όμως εγκύκλιο του υφυπουργού Περιβάλλοντος (Μάιος 2020), μπορεί να γίνουν εσωτερικές διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο ή σε τμήμα αυτού, με την έκδοση άδειας εργασιών μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια). Η νέα αυτή διάταξη έχει ήδη δώσει ανάσα σε πολλές περιπτώσεις σε πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και...μήνες!
      Ποια είναι η νέα διάταξη, που αφορά σε ανακαινίσεις;
      Δύναται να γίνει η έκδοση Εγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για εργασίες που αφορούν σε εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.).
      Πώς μπορώ να ξέρω αν αλλάζει κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας το ακίνητο με τη νέα χρήση του;
      Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που αναλύονται στη συνέχεια. Ο καταμερισμός των χρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες γίνεται ανάλογα με τη σπουδαιότητα, που έχει να κάνει με τα φορτία τα οποία θα δέχεται το κτίριο.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2 Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, μπόουλινγκ, μπιλιάρδου, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εστιατόρια, μπαρ κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, ανεμογεννήτριες, γραφεία δημοσίων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία Σ4 κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως αίθουσες αεροδρομίων, χώροι συνεδρίων, κτίρια που στεγάζουν υπολογιστικά κέντρα, ειδικές βιομηχανίες, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, ναοί, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, θέατρα, κινηματογράφοι, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες αναμονής επιβατών, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, αναμορφωτήρια, φυλακές, εγκαταστάσεις καθαρισμού νερού και αποβλήτων κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως τηλεπικοινωνίας, παραγωγής ενέργειας, νοσοκομεία, κλινικές, αγροτικά ιατρεία, υγειονομικοί σταθμοί, κέντρα υγείας, διυλιστήρια, σταθμοί παραγωγής ενέργειας, πυροσβεστικοί και αστυνομικοί σταθμοί, κτίρια δημόσιων επιτελικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από σεισμό.
      Κτίρια που στεγάζουν έργα μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας, όπως μουσεία, αποθήκες μουσείων κλπ.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε κτίριο;
      Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον εάν η νέα χρήση επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει αλλαγή χρήσης; Για την αλλαγή χρήσης απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:
      ✓ Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο.
      ✓ Να επιτρέπεται η νέα χρήση στην περιοχή.
      ✓ Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομία.
      ✓ Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση.
      ✓ Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μη θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης;
      α) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος.
      β) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
      γ) Σχέδιο κάτοψης σε κλίμακα 1:100 ή 1:50.
      δ) Συμβολαιογραφική δήλωση του ν. 1221/81 και μεταγραφή της, για την εξασφάλιση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
      Προσοχή! Σε περίπτωση που από τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις ή την αλλαγή χρήσης τροποποιούνται μελέτες του κτιρίου (π.χ. παθητική/ενεργητική πυροπροστασία, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), κατατίθενται και οι κατά περίπτωση τροποποιημένες μελέτες.
      Πότε γίνεται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας;
      Γίνεται ενημέρωση του φακέλου της άδειας και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Οι νέες μελέτες (αρχιτεκτονικά) δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης.
      ✓ Η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      ✓ Οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις επί μέρους μελέτες του υφιστάμενου κτιρίου.
      ✓ Οταν δεν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης.
      Πότε απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης;
      Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραμμα δόμησης ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση κλπ.
      ✓ Οταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη. Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης.
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια;
      Κάθε οικοδομική άδεια αφορά σε συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Οπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο είναι κτίριο σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και για αυτό απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης.
      Τι προσέχουμε στην αλλαγή χρήσης σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Επιτρέπεται και στις εκτός σχεδίου περιοχές να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο, εφόσον δεν παραβιάζονται οι γενικές ή ειδικές διατάξεις πολεοδομικές που ισχύουν στην περιοχή και υπάρχει στο ακίνητο υπόλοιπο δόμησης για τη συγκεκριμένη χρήση.
      Για παράδειγμα, στις εκτός σχεδίου περιοχές η επιτρεπόμενη δόμηση εξαρτάται από τη χρήση που θέλουμε να εγκαταστήσουμε. Το σύνηθες είναι π.χ. ότι η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι 200 τμ, ενώ για καταστήματα 600 τμ (κατ αναλογία ισχύουν ειδικοί περιορισμοί και για τις υπόλοιπες χρήσεις). Οπότε αν κάποιος έχει ένα κτίριο γραφείων 600 τμ δεν μπορεί να κάνει αλλαγή χρήσης σε κατοικία διότι δεν επιτρέπεται κατοικία 600τμ.
      Εχω ένα κατάστημα και θέλω να το νοικιάσω ως ξυλουργείο. Απαιτείται η αλλαγή χρήσης;
      Οχι, δεν χρειάζεται να αλλάξετε χρήση στο κατάστημα, γιατί η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης. Σε περίπτωση όμως που γίνονται αλλαγές στη διαρρύθμιση και αλλάζουν μελέτες του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια μικρής κλίμακας.
      Θέλω να μετατρέψω το διαμέρισμα σε γραφεία. Χρειάζεται άδεια;
      Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας μικρής κλίμακας είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο. Για παράδειγμα για χρήση κατοικίας απαιτείται μια θέση στάθμευσης ανά 100 τ.μ. ενώ για χρήση γραφείων μια θέση στάθμευσης ανά 50 τ.μ. Επομένως από τη συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης προκύπτει η υποχρέωση ακόμα μιας θέσης στάθμευσης η οποία θα πρέπει να εξασφαλιστεί στο οικόπεδο ή να γίνει εξαγορά με συμβολαιογραφική δήλωση και να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας.
    8. Αρθρογραφία

      GTnews

      Περισσότερες από 78.700 ήταν οι δηλώσεις για αγοραπωλησίες ακινήτων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ το πρώτο πεντάμηνο του έτους και όλα δείχνουν ότι το 2024 θα κλείσει με νέο ρεκόρ.
      Μάλιστα το έντονο ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επενδυτών για επενδύσεις στην κτηματαγορά σε συνδυασμό με το ράλι των τιμών στα ακίνητα ενισχύουν τα έσοδα του δημοσίου από τους φόρους μεταβίβασης που έχουν ήδη ξεπεράσει τα 210 εκατ. ευρώ.
      Με βάση τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων τα σκήπτρα στις αγοραπωλησίες ακινήτων κρατά ο Δήμος Αθηναίων όπου από τις αρχές του έτους έχουν αλλάξει χέρια με 2.035 ακίνητα συνολικής αξίας 1,6 δις. ευρώ και μέσης αξίας 78.859 ευρώ με τις τιμές που αναγράφονται στα συμβόλαια να κινούνται δύο και τρεις φορές πάνω από τις αντικειμενικές αξίες.
      Πάρκινγκ από «χρυσάφι»
      Την ίδια στιγμή η έλλειψη χώρων στάθμευσης ειδικά σε γειτονιές της Αθήνας, έχει εκτοξεύσει τις τιμές πώλησης των πάρκινγκ στα ύψη. Μια θέση πάρκινγκ των 10 και 11 τετραγωνικών μέτρων στην καρδιά του Λεκανοπεδίου έχει φθάσει να πωλείται κατά μέσο όρο στα 10.000 – 15.000 ευρώ ενώ δεν λείπουν και περιπτώσεις που βγάζουν μάτι.
      Είναι χαρακτηριστικό ότι πάρκινγκ 9,90 τετραγωνικών μέτρων στο Δήμο Αθηναίων, μεταβιβάστηκε έναντι 150.000 ευρώ δηλαδή 15.151 ευρώ το τ.μ και μια άλλη θέση στάθμευσης 10 τετραγωνικών μέτρων πουλήθηκε έναντι 75.000 ευρώ δηλαδή 7.500 ευρώ το τ.μ ενώ τα κοντέρ έσπασε παρκινγκ 11 τετραγωνικών μέτρων, κατασκευής του 2000 στο Δήμο Αθηναίων που πωλήθηκε έναντι 167.000 ευρώ δηλαδή 15.181 ευρώ το τ.μ. Παράλληλα από τις σελίδες αγγελιών προκύπτουν και άλλες περιπτώσεις με πανάκριβες θέσεις στάθμευσης όπως για παράδειγμα για 12 τετραγωνικά μέτρα στις παρυφές του Εθνικού Κήπου η ζητούμενη τιμή είναι 100.000 ευρώ, για 10 τ.μ στο Κολωνάκι 60.000 ευρώ ενώ 13 τετραγωνικά μέτρα κοντά στο Ιπποκράτειο πωλούνται έναντι 45.500 ευρώ. Παρότι σε πολλές εμπορικές περιοχές τα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων γίνονται σε πολλαπλάσιες των αντικειμενικών τιμές, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αποφασίσει να μην «πειράξει» τα επίπεδα των τιμών ζώνης με τις αποφάσεις για αλλαγές να λαμβάνονται εντός του 2025. Η επόμενη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών αναμένεται να γίνει με βάση τις εισηγήσεις των ιδιωτών εκτιμητών ακινήτων, καθώς καθυστερεί η ενεργοποίηση του νέου πληροφοριακού συστήματος που θα παρακολουθεί και θα καταγράφει την πορεία των εμπορικών τιμών αναπροσαρμόζοντας ανάλογα τις τιμές ζώνης.
      Εντυπωσιακό είναι και το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του υπουργείου Οικονομικών valuemaps.gov.gr όπου ενδιαφερόμενοι εισάγοντας τα αναγκαία στοιχεία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε κατοικίας μπορούν να υπολογίσουν την τρέχουσα αντικειμενική αξία του ακινήτου. Χιλιάδες αναζητήσεις γίνονται καθημερινά ενώ οι χρήστες δεν είναι αποκλειστικά κάτοικοι Ελλάδας, καθώς καταγράφονται είσοδοι στην εφαρμογή από την Ευρώπη, την Ασία καθώς και τις ΗΠΑ
      Πάντως συνεχίζεται το ράλι στις τιμές των ακινήτων καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος στο πρώτο τρίμηνο του έτους οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας αυξήθηκαν κατά 10,4% ενώ το 2023 οι τιμές είχαν αυξηθεί κατά 13,8% και κατά 11,9% το 2022.
    9. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το κτίριο αποτελεί ιδιοκτησία του Δήμου Πειραιά εκτός από ένα μικρό ποσοστό 33 τοις χιλίοις, το οποίο ανήκει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, κάτι που δεν γνωρίζει σχεδόν κανένας, όπως είπε ο κος Ανδριόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dimand.
      Οι μισθωτές
      Με 19.000 τ.μ. γραφείων, 7.000 τ.μ. εμπορικών χώρων και 700 τ.μ. χώρων εστίασης, ο Πύργος του Πειραιά των 22 ορόφων έχει αρχίσει να φιλοξενεί τους νέους χρήστες του.
      Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του στα εγκαίνια του Πύργου ο κος Δημήτρης Ανδριόπουλος, τους τελευταίους τέσσερις μήνες έκλεισαν οι συμφωνίες για την εκμίσθωση των τελευταίων 8 κενών ορόφων του ακινήτου.
      «Ενώ ενοικιάστηκε το 60% των χώρων το πρώτο διάστημα, οι τελευταίοι 8 όροφοι ενοικιάστηκαν τους τελευταίους τέσσερις μήνες, αποδεικνύοντας πόσο επηρεάζουν οι αστικοί μύθοι την πορεία ενός έργου», σημείωσε χαρακτηριστικά.
      Σε ό,τι αφορά τους γραφειακούς χώρους, όπως αναφέρουν πηγές κοντά στην κοινοπραξία Dimand – EBRD – Prodea που ανέπτυξε τον ουρανοξύστη και έχει την εκμετάλλευση του έργου έπειτα από παραχώρηση για 99 χρόνια από τον Δήμο Πειραιά, στον Πύργο εκτός από τον anchor tenant, την εταιρεία Dialectica, που δραστηριοποιείται στην αγορά του knowledge brokering, η οποία καταλαμβάνει τους 6 από τους 22 ορόφους του κτιρίου (από τον 9ο έως και τον 14ο), συνολικής μικτής επιφάνειας περίπου 6.210 τ.μ., καθώς και την V Group του Βύρωνα Βασιλειάδη στον 22ο όροφο, που δραστηριοποιείται στους τομείς της συλλογής και διαχείρισης αποβλήτων, στην παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων, στις ΑΠΕ και στην πράσινη τεχνολογία, έχουν υπογραφεί μισθωτήρια συμβόλαια με ακόμη 4 επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων και η ασφαλιστική εταιρεία North Stadard.
      Σχετικά με τους εμπορικούς χώρους του κτιρίου, τις προηγούμενες μέρες έκανε ντεμπούτο στην ελληνική αγορά το Zara flagship store των 5.000 τ.μ., με τη χώρα μας να μπαίνει στη λίστα των ρεκόρ, καθώς πρόκειται για το δεύτερο μεγαλύτερο κατάστημα της μάρκας διεθνώς.
      Είχε προηγηθεί η βρετανική αλυσίδα αθλητικών ειδών JD Sports, που άνοιξε κατάστημα συνολικής επιφάνειας 1.200 τ.μ. στο ισόγειο και σε τμήμα του πρώτου ορόφου, ενώ έχουν κλείσει θέση η αλυσίδα γυμναστηρίων Athlesis και στον 3ο όροφο σε χώρο 700 τ.μ. θα λειτουργήσει καφέ και εστιατόριο της Nice n’ Easy.
      Τα πράσινα χαρακτηριστικά
      Ο Πύργος του Πειραιά, τοπόσημο για την πόλη, στοχεύει στην πιστοποίηση LEED Platinum, την υψηλότερη βαθμίδα του πιο διαδεδομένου συστήματος αξιολόγησης αειφόρων κτιρίων. Επιπρόσθετα, πρόκειται να πιστoποιηθεί ως κτήριο WELL, πιστοποίηση που αφορά στην υγεία και ευεξία των χρηστών.
      Ας σημειωθεί ότι στο πλήρως βιοκλιματικό κτίριο ο κάθε όροφος μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα με «έξυπνα» συστήματα, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε μισθωτή.
      Ακόμα μια πρωτιά για τον Πύργο αποτελούν οι ανελκυστήρες οι οποίοι μέσα 24,5 δευτερόλεπτα, ήτοι 1,3 δευτερόλεπτα ανά όροφο, θα φτάνουν από το ισόγειο στην κορυφή.
      Μάλιστα αναφερόμενος στα πράσινα χαρακτηριστικά του κτιρίου, ο κος Ανδριόπουλος σημείωσε πως η ενέργεια που χρειάζεται για να φωτιστεί ο πύργος τη νύχτα αντιστοιχεί στην ενέργεια που καταναλώνουν δύο οικιακά κλιματιστικά.
      Στον περιβάλλοντα χώρο θα γίνουν φυτεύσεις σε 1.000 τ.μ., ενώ στο υπόγειο υπάρχει χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων 44 θέσεων, οι οποίες είναι όλες με ηλεκτρικούς φορτιστές και έχει γίνει πρόβλεψη μίσθωσης επιπλέον θέσεων στο πάρκιν του OΛΠ.
      Στην τοποθέτηση των πάνελ στην πρόσοψη του κτιρίου έγινε σε πολύ μεγάλο βαθμό ανακύκλωση και επανάχρηση της παλιάς γυάλινης πρόσοψης, ενώ τα νέα τελάρα διαθέτουν σκίαστρα, και είναι ενεργειακής κλάσης Α++.
      Ας σημειωθεί ότι το συνολικό ύψος της επένδυσης ανέρχεται στα 77,8 εκατ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τον κο Ανδριόπουλο, ο Πύργος θα πωληθεί εντός του 2024.
      Η ιστορία
      Ο Πύργος του Πειραιά ήταν το πιο φιλόδοξο κατασκευαστικό έργο στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1970.
      Για να κτιστεί το κτίριο-τοπόσημο του Πειραιά, που έμενε κενός για δεκαετίες, κατεδαφίστηκε η παλαιά Κεντρική Δημοτική Αγορά Πειραιώς, καθώς και ένα ιστορικό κτίριο με ένα ρολόι στην κορυφή του.
      Με τον κυρίως όγκο του κτιρίου να παραμένει εσωτερικά ημιτελής, αξιοποιήθηκαν για κάποια χρόνια μόνο οι τρεις πρώτοι όροφοί του, για καταστήματα, γραφεία και εκπαιδευτήρια.
      Τουλάχιστον τέσσερις φορές επιχειρήθηκε να αξιοποιηθεί το κτίριο χωρίς επιτυχία ώσπου τον Μάιο του 2019 προκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός από τον νυν δήμαρχο Πειραιά για αποπεράτωση και αξιοποίηση του κτιρίου για 99 χρόνια.
    10. Αρθρογραφία

      Engineer

      Καθώς συμπληρώνονται δύο μήνες από την απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων της ΔΕΗ για τα βιομηχανικά τιμολόγια, ένα από τα πρώτα κρίσιμα θέματα που καλείται να διαχειριστεί η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου παραγωγικής ανασυγκρότησης, περιβάλλοντος και ενέργειας είναι το θέμα του ενεργειακού κόστους για τη βιομηχανία.
       
      Θυμίζουμε ότι μετά από παρότρυνση του βασικού μετόχου, η ΕΓΣ της ΔΕΗ είχε αποφασίσει να διατηρήσει προσωρινά σε ισχύ τις αποφάσεις του Φεβρουαρίου του 2014, μέχρι να συγκληθεί νέα ΓΣ. Σε αυτή τη νέα ΓΣ η ΔΕΗ θα πρέπει «να παράσχει αναλυτικότερες πληροφορίες, στοιχεία και εκτιμήσεις σχετικά με τις αναμενόμενες επιπτώσεις στην αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας και στους πελάτες Υψηλής Τάσης στο προσεχές μέλλον, ιδίως εν όψει των ρυθμιστικών παρεμβάσεων που αφορούν στα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος, στη διακοψιμότητα και στην αντιστάθμιση κόστους του διοξειδίου του άνθρακα».
       
      Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η ΔΕΗ θα πρέπει να μελετήσει και να αποτιμήσει το ύψος των μειώσεων που έχουν επέλθει από τις αλλαγές στο περιβάλλον της αγοράς ούτως ώστε να διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο πάνω στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστούν τα νέα τιμολόγια και τα νέα κόστη για το βιομηχανικό ρεύμα.
       
      Σε αυτή τη διαδικασία πάντως, όπως αναφερόταν και στην επιστολή του βασικού μετόχου που αναγνώστηκε στην ΕΓΣ, ρόλο δε θα είχε μόνο η ΔΕΗ, αλλά και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η οποία καλείτο και εκείνη με τη σειρά της να μελετήσει και να αποτιμήσει τις αλλαγές που έχουν επέλθει στη χονδρεμπορική αγορά του ηλεκτρισμού, ούτως ώστε να επανεξεταστούν και οι δυνατότητες που υπάρχουν για διαμόρφωση νέων τιμολογίων, που θα ενσωματώνουν τις νέες μειώσεις στα κόστη της ΔΕΗ (ρυθμιστικά, μείωση του κόστους πετρελαίου κλπ).
       
      Βεβαίως μια τέτοια πρωτοβουλία από την πλευρά της η ΡΑΕ, δεν μπορεί να ξεκινήσει εάν προηγουμένως δεν έχει δοθεί ένα θετικό σήμα συνεργασίας από την πλευρά της κεντρικής διοίκησης. Υπό την αίρεση λοιπόν των οριστικών αποφάσεων που θα ληφθούν για το ρόλο που θα διαδραματίσει η ΡΑΕ, στο πλαίσιο πάντα και των κοινοτικών προβλέψεων και νόμων που θέλουν ισχυρές ανεξάρτητες αρχές για την εποπτεία των αγορών, η Αρχή είναι έτοιμη να εξετάσει τεχνοκρατικά τις δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω μειώσεις ή για διαμόρφωση νέων τιμολογίων που θα ενσωματώνουν τα νέα χαμηλότερα κόστη που σήμερα υπάρχουν για τη ΔΕΗ, για την επίτευξη στόχων που έχει θέσει η κυβέρνηση για μείωση του ενεργειακού κόστους και διαμόρφωση καλύτερων συνθηκών κόστους για τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
       
      Πηγή: http://energypress.gr/news/i-rae-mporei-na-analavei-rolo-eggyiti-gia-ta-viomihanika-timologia
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οευρωπαϊκός Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), το λεγόμενο "Ταμείο Ανάκαμψης", πρόκειται να χρηματοδοτήσει με εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ χιλιάδες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ελλάδα μέχρι στιγμής1 έχει αποφασιστεί η ένταξη περισσότερων από 300 έργων στο πλαίσιο 105 ευρύτερων δράσεων, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου €22 δισ. Τα έργα αυτά είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθούν μέχρι το 2026 και συνοδεύονται από περισσότερους από 550 επιμέρους στόχους ή ορόσημα για την πρόοδό τους.
      Όμως, ακολουθούν και πολλά άλλα. Το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP), γνωστό ως "Ελλάδα 2.0", προβλέπει συνολικά 184 δράσεις με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις ύψους €31 δισ.
      Οι αριθμοί είναι ιλιγγιώδεις και, όπως φάνηκε στην πρόσφατη έρευνα για τον σχεδιασμό και τη φιλοσοφία του Ταμείου Ανάκαμψης, ο χρόνος είναι σχετικά λίγος, συνεπώς είναι αρκετά δύσκολο κάποιος να διατηρήσει μια εικόνα για το πώς έχει σχεδιαστεί να αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα, αλλά και για το πώς προχωράει η αξιοποίησή τους.
      Όμως οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης είναι μια σημαντική υπόθεση για την Ελλάδα. Η χώρα, που είναι η πιο ωφελημένη στην ΕΕ, χρειάζεται αυτούς τους πόρους για να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η οικονομία της και για να προσαρμοστεί στις μεγάλες προκλήσεις ενός αρκετά αβέβαιου μέλλοντος, όπως η κλιματική αλλαγή και οι δημογραφικές εξελίξεις.
      Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε μια καταγραφή μερικών βασικών μεγεθών του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και της προόδου του, όπως προκύπτουν μέσα από δημόσια στοιχεία, τα οποία, όμως, δεν είναι πάντοτε διαθέσιμα σε μηχαναγνώσιμη ή εύκολα επεξεργάσιμη μορφή.
      Πώς λειτουργεί το RRF
      Πριν, όμως, δει κάποιος αυτά τα μεγέθη είναι σκόπιμο να γνωρίσει λίγο καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Ταμείο Ανάκαμψης, ο οποίος είναι αρκετά διαφορετικός από τον τρόπο λειτουργίας των "τακτικών" ευρωπαϊκών πόρων, δηλαδή του ΕΣΠΑ ή της ΚΑΠ. Οι περισσότερες χώρες κατέθεσαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα σχέδιά τους για την αξιοποίηση των πόρων του RRF μέχρι τα μέσα του 2021.
      Τα σχέδια αυτά ήταν ιδιαίτερα λεπτομερή -το ελληνικό ήταν περίπου 750 σελίδες- και πρότειναν επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο τεσσάρων πυλώνων: της πράσινης μετάβασης (πυλώνας 1), της ψηφιακής μετάβασης (2), του πυλώνα απασχόλησης, δεξιοτήτων και κοινωνικής συνοχής (3) και του πυλώνα ιδιωτικών επενδύσεων και μετασχηματισμού της οικονομίας (4). Οι πυλώνες αυτοί χωρίζονται σε 18 επιμέρους άξονες και ο κάθε άξονας περιλαμβάνει μια σειρά από σχετικές δράσεις. Στο πλαίσιο αυτών των δράσεων, οι οποίες ορίζονται από τον πυλώνα και τον άξονα στους οποίους ανήκουν, εντάσσονται τα επιμέρους έργα που τελικά πραγματοποιούνται.
      Η παραπάνω δομή δίνει μεγάλη -και ασυνήθιστη, συγκριτικά με το ΕΣΠΑ- βαρύτητα στον προσανατολισμό και στον χαρακτήρα των έργων. Άλλωστε, μεταξύ των έργων που έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα υπάρχουν και 13 μεταρρυθμίσεις με μηδενικό προϋπολογισμό· πρόκειται κυρίως για ρυθμιστικά θέματα, όπως η δημιουργία νομοθετικού πλαισίου για τους φορτιστές των ηλεκτρικών οχημάτων, ή η νομοθεσία για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

      Τα περισσότερα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης συνοδεύονται, επίσης, από ορόσημα σχετικά με την πρόοδό τους: συγκεκριμένα τρίμηνα των επόμενων τεσσάρων ετών, μέσα στα οποία θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί συγκεκριμένα μέρη του έργου. Τα περισσότερα από αυτά τα ορόσημα, τα οποία αφορούν συνολικά 17 τρίμηνα (μαζί με όσα έχουν παρέλθει), συνδέονται επίσης με τις πληρωμές του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ τα υπόλοιπα είναι απλώς επιχειρησιακά.
      Όλα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν ένα ή δύο υπουργεία ως "υπουργεία ευθύνης", τα οποία παρακολουθούν την πρόοδό τους. Εκτός από τα υπουργεία, η ΑΑΔΕ εμφανίζεται επίσης ως "υπουργείο ευθύνης" σε 17 έργα, τα οποία, ασφαλώς, αφορούν τη λειτουργία της ανεξάρτητης αρχής. Αντίστοιχα, το κάθε έργο έχει και τους δικούς του φορείς υλοποίησης -τα έργα που έχουν ενταχθεί μέχρι στιγμής έχουν από έναν έως οκτώ φορείς υλοποίησης. Συνήθως οι φορείς υλοποίησης είναι γενικές γραμματείες των αντίστοιχων υπουργείων, εποπτευόμενοι φορείς ή και δημόσιες επιχειρήσεις: από το ΤΑΙΠΕΔ και την Κοινωνία της Πληροφορίας μέχρι την Εθνική Σχολή Δικαστών και δημοτικά λιμενικά ταμεία ή εφορίες αρχαιοτήτων σε όλη την Ελλάδα. 
      Τα "μεγάλα" έργα
      ­
      Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Των Ευρημάτων Της Έρευνας (PDF)
      Παρατηρώντας τα έργα του RRF, τα οποία έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα στον Μηχανισμό, πριν καν δούμε τις ομαδοποιήσεις ανά πυλώνα, δράση, κλπ., γίνεται σαφές ότι το έργο με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό απέχει κατά πολύ -κατά περισσότερο από €10 δισ.-, από τα επόμενα. Πρόκειται για τη "Δανειακή Στήριξη Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας", που έχει προϋπολογισμό €11,7 δισ. (το σύνολο του προϋπολογισμού της σχετικής δράσης ανέρχεται σε €12,7 δισ.). Είναι ένα ποσό μεγαλύτερο από το ένα τρίτο ολόκληρου του προϋπολογισμού του Ταμείου Ανάκαμψης και περίπου το μισό του προϋπολογισμού των έργων που έχουν ήδη ενταχθεί.
      Περί τίνος πρόκειται; Το "έργο" είναι κατά βάση τα χαμηλότοκα δάνεια με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα οποία δίνονται μέσω των τραπεζών. Ο στόχος είναι μέχρι το τέλος του 2022 να έχει απορροφηθεί περισσότερο από μισό δισ. ευρώ και, αντίστοιχα, €3,5 δισ. μέχρι το τέλος του 2023. Τα κεφάλαια αυτά δίνονται με τραπεζικά κριτήρια, συνήθως από κοινού με τραπεζικό δανεισμό και κεφάλαια του ιδιώτη, για επενδύσεις που στην πλειοψηφία τους σχετίζονται είτε με την πράσινη είτε με την ψηφιακή μετάβαση.
      Το δεύτερο μεγαλύτερο έργο είναι και το μεγαλύτερο "κανονικό" έργο: το γνωστό "Εξοικονομώ", που επιδοτεί την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, για το οποίο έχει προβλεφθεί προϋπολογισμός περίπου €1,3 δισ.
      Κάποιος μπορεί να πάρει μια πολύ καλύτερη εικόνα για τις προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης αν δει τους προϋπολογισμούς ανά δράση, και όχι ανά έργο. Κάθε δράση, μέχρι στιγμής, περιλαμβάνει από ένα έως 31 έργα. Ακόμα και με αυτή την κατάταξη, η ίδια εικόνα διατηρείται για τα πιο "ακριβά" έργα: συνεχίζουν να είναι στην κορυφή ο μηχανισμός των δανείων και το "Εξοικονομώ". Είναι κάπως αναμενόμενο, επίσης, το ότι η ενεργειακή και "πράσινη" μετάβαση, μέσω του ανασχεδιασμού των κτηρίων και των πόλεων, υπερ-εκπροσωπείται στις είκοσι δράσεις με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό. Εκτός από το "Εξοικονομώ", υπάρχει η δράση για μια σειρά "πράσινων" αναπλάσεων (π.χ. στον Ελαιώνα) και έργα ενεργειακής απόδοσης ιδιωτικών κτιρίων (€475 εκατ. συνολικός προϋπολογισμός -έχουν ενταχθεί έργα που καλύπτουν περίπου το μισό). Ακόμη υπάρχει μία δράση για τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας με προϋπολογισμό €450 εκατ., η οποία όμως προς το παρόν δεν περιλαμβάνει κάποιο έργο, παρά μόνο τεχνική βοήθεια. Τέλος, τα έργα που αφορούν τη μεταρρύθμιση του πολεοδομικού σχεδιασμού, και κυρίως τα τοπικά και ειδικά πολεοδομικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα, έχουν ξεπεράσει τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό της αντίστοιχης δράσης (€400 έναντι €250 εκατ.), αντλώντας επιπλέον πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

      Η δράση με τον τρίτο μεγαλύτερο προϋπολογισμό, που υπερβαίνει το €1 δισ., προβλέπει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διά βίου μάθησης ("Νέα στρατηγική για τη διά βίου μάθηση και το εθνικό σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων"). Ωστόσο, τα έργα που έχουν, προς το παρόν, ενταχθεί στη συγκεκριμένη δράση αντιστοιχούν μόνο σε περίπου 10% αυτού του προϋπολογισμού. Μεταξύ των 20 δράσεων με τον πιο μεγάλο προϋπολογισμό υπάρχει μια ακόμη δράση που σχετίζεται με τις δεξιότητες του πληθυσμού, οι "ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης" -σε αυτή την περίπτωση τα έργα που έχουν ενταχθεί (ύψους €496 εκατ.) πλησιάζουν τον συνολικό προϋπολογισμό (€541 εκατ., πέμπτος κατά σειρά).
      Στις είκοσι πρώτες δράσεις με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό κάποιος συναντάει συνολικά τέσσερις δράσεις οι οποίες έχουν σχέση με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους. Είναι η "ψηφιοποίηση των αρχείων" (αφορά την ψηφιοποίηση αρχείων της πολεοδομίας, των υποθηκοφυλακείων και της μετανάστευσης, με προϋπολογισμό €600 εκατ.), ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (επιδοτεί σχετικές δαπάνες - €465 εκατ.), ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης (με έργα για την προμήθεια διαδραστικών συστημάτων και εξοπλισμού ρομποτικής, αλλά και τη γνωστή "ψηφιακή μέριμνα" που επιδοτεί ηλεκτρονικό εξοπλισμό μαθητών και φοιτητών - €377 εκατ.) και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της υγείας (ηλεκτρονικός φάκελος, τηλεϊατρική, ψηφιοποίηση ΕΟΠΥΥ, κ.ά., - €344 εκατ.).
      Αρκετές από τις "μεγαλύτερες 20" δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αφορούν στην υγεία. Εκτός από την ψηφιοποίηση, προβλέπονται πόροι για την ανακαίνιση νοσοκομείων (€317 εκατ., με έργα ύψους €315 εκατ.), για τη μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας υγείας (€271 και €247 εκατ. αντίστοιχα), για την εφαρμογή Εθνικού Σχεδίου για την Πρόληψη (€253 εκατ., αλλά μόνο €50 εκατ. σε έργα μέχρι στιγμής) καθώς και για τον συμψηφισμό του clawback με δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (€250 εκατ.). Αντίστοιχα, εκτός από την ψηφιοποίηση, ανάμεσα στις "20 πρώτες" υπάρχει και μια ακόμη δράση που σχετίζεται με την εκπαίδευση, η "προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια" με συνολικό προϋπολογισμό €471 εκατ. αλλά με μόλις ένα, σχετικά μικρό, έργο για την ψηφιοποίηση των βιβλιοθηκών (€9,5 εκατ.) να έχει ενταχθεί σε αυτή μέχρι στιγμής.
      Τέλος, είναι ενδιαφέρον ότι μεταξύ των 20 μεγαλύτερων σε προϋπολογισμό έργων υπάρχουν μόλις δύο "παραδοσιακά" μεγάλα έργα οδικού δικτύου: το τμήμα Τρίκαλα-Εγνατία του αυτοκινητόδρομου Ε-65 (με έργα €480 εκατ.) και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης με προϋπολογισμό €427 εκατ. και ενταγμένα έργα ύψους €290 εκατ. Την εικοσάδα ολοκληρώνουν μια δράση για τον μετασχηματισμό του αγροτικού τομέα (κυρίως επιδοτεί επενδύσεις στην αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, κλπ.) με προϋπολογισμό €519 εκατ. και ένα πρόγραμμα επενδύσεων στον τουρισμό, με έργα €326 εκατ.
      Μεταξύ των 20 δράσεων με τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό, τα 13 είναι επενδύσεις και τα υπόλοιπα μεταρρυθμίσεις. Είναι μάλιστα ενδιαφέρον ότι η ίδια περίπου αναλογία διατηρείται και για το σύνολο των δράσεων: 116 επενδύσεις και 68 μεταρρυθμίσεις. 
      Όπως φαίνεται και από πολλές από τις παραπάνω περιπτώσεις, το ύψος του προϋπολογισμού των έργων που έχει ενταχθεί στην κάθε δράση μπορεί είτε να είναι είτε μικρότερο του προϋπολογισμού του Σχεδίου Ανάκαμψης, αν δεν έχουν ακόμη ενταχθεί όλα τα προβλεπόμενα έργα, είτε μεγαλύτερο, αν για την ίδια δράση προβλέπονται πόροι από άλλες χρηματοδοτικές πηγές, όπως στην περίπτωση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων. Επομένως, αν κάποιος αλλάξει τα κριτήρια της κατάταξης με βάση τον συνολικό προϋπολογισμό των ενταγμένων έργων, βλέπει μια ελαφρώς διαφορετική λίστα. Απουσιάζουν οι δράσεις για τη διά βίου μάθηση, για τα πανεπιστήμια, για την αποθήκευση ενέργειας και για το Εθνικό Σχέδιο Πρόληψης, οι οποίες βρίσκονται σε αρχικό ακόμη στάδιο. Αντίθετα, προστίθενται στη λίστα τέσσερις άλλες δράσεις: η προμήθεια μικροδορυφόρων (€200 εκατ.), η διασύνδεση της Νάξου, της Θήρας, της Μήλου, της Φολεγάνδρου και της Σερίφου στο ηλεκτρικό δίκτυο (€194 εκατ.), τα κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων "εξαιρετικής σημασίας" (€173 εκατ.) και η αναβάθμιση των υπηρεσιών cloud του Δημοσίου (€118 εκατ. -τα €95 εκατ. στον προϋπολογισμό του Ταμείου Ανάκαμψης).
      Τέλος, οι δύο δράσεις με τον μεγαλύτερο αριθμό έργων είναι, με διαφορά, αυτές που αφορούν τον πολιτισμό: "ο πολιτισμός ως μοχλός ανάπτυξης" και οι "πολιτιστικές διαδρομές", με συνολικά 61 έργα σχετικά μικρού προϋπολογισμού. Με τα έργα αυτά επισκευάζονται ή συντηρούνται δεκάδες αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες και άλλα μνημεία. Επιπλέον, έχουν ήδη ενταχθεί και επτά έργα προϋπολογισμού €46 εκατ. για την ανάπτυξη του πρώην βασιλικού κτήματος στο Τατόι.
      Οι τομείς που προχωρούν πιο γρήγορα
      Ηανάλυση των δράσεων δίνει, ασφαλώς, μια εικόνα για τη γενικότερη φύση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης. Όμως η κατάταξη των έργων ανά πυλώνα, παρότι οι ενταγμένοι προϋπολογισμοί δεν ταυτίζονται πάντοτε με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάκαμψης, δίνει μια ενδεικτική εικόνα για το ποια μέρη του "Ελλάδα 2.0" προχωρούν πιο γρήγορα και ποια λιγότερο.

      Ο πυλώνας με "ενταγμένο" το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού του μέχρι στιγμής είναι ο πυλώνας 4, που αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις και τον μετασχηματισμό της οικονομίας. Εκεί τα 166 έργα που έχουν ενταχθεί αντιστοιχούν σε περίπου 85% των πόρων, δηλαδή €15 από τα €17,6 δισ. Ωστόσο, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον δανειακό μηχανισμό, που "καταλαμβάνει" περισσότερα από €12 δισ. Μέχρι στιγμής, τα έργα σε τρεις από τους επτά άξονες του συγκεκριμένου πυλώνα, η "βελτίωση της φορολογικής διοίκησης" (4.1), η "ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα" (4.4) και η "προώθηση της "έρευνας και καινοτομίας" (4.5) αντιστοιχούν σε λιγότερο από 20% του προϋπολογισμού του Σχεδίου.
      Ακολουθεί στην κατάταξη ο πυλώνας 2, που αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με δεσμευμένα €1,6 από τα €2,2 δισ. -δηλαδή περίπου το 72%- σε 25 έργα. Η εικόνα είναι περισσότερο ομοιόμορφη εκεί, αφού τα έργα σε καθέναν από τους τρεις άξονες του πυλώνα αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 40% του συνολικού προϋπολογισμού. Ο πυλώνας 3 για την απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή ακολουθεί με τον προϋπολογισμό των 88 ενταγμένων έργων στο 53% του προϋπολογισμού (€2,8 από τα €5,2 δισ.). Δύο άξονες, η "επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση" (3.2) και η "πρόσβαση σε χωρίς αποκλεισμούς πολιτικές" (3.4) φαίνεται να μένουν συγκριτικά πιο πίσω, με έργα που αντιστοιχούν σε λιγότερο από 33% του προϋπολογισμού.
      Τελευταίος έρχεται ο πυλώνας 1, του πράσινου μετασχηματισμού, με 38 έργα που αντιστοιχούν στο 42% του συνολικού προϋπολογισμού των €6,2 δισ. Μάλιστα, η "υστέρηση" αυτή φαίνεται να "οδηγείται" από τους άξονες 1.1, 1.3 και 1.4, που αφορούν την ενεργειακή μετάβαση (ενταγμένα έργα στο 16% της πρόβλεψης του "Ελλάδα 2.0"), τις "πράσινες" μεταφορές (8%) και την "αειφόρο χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας" (5%) αντίστοιχα. Αντίθετα, ο άξονας 1.2, που αφορά την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων έχει ενταγμένα έργα €2,3 δισ. από τα €2,7 δισ., στο 84% του προϋπολογισμού του Σχεδίου Ανάκαμψης. Το μεγαλύτερο από αυτά τα έργα είναι το "Εξοικονομώ".
      Τα ορόσημα και ο χρόνος
      Όμως, πώς και πότε είναι σχεδιασμένο να ολοκληρωθούν όλα αυτά τα έργα; Τα 317 έργα που περιλαμβάνονται σε αυτή τη συνοπτική καταγραφή "κουβαλούν" μαζί τους 567 ορόσημα, δηλαδή μέρη του έργου που πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σε συγκεκριμένο χρόνο -από μηδέν έως επτά το κάθε έργο. Τα ορόσημα αυτά, που τις περισσότερες φορές συνδέονται και με την εκταμίευση των δόσεων του Ταμείου (άρα έχουν ευρύτερη σημασία, αφού η μη εκπλήρωση κάποιων θεωρητικά μπορεί να "μπλοκάρει" τις πληρωμές) αντιστοιχούν το καθένα σε ένα τρίμηνο, μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2026.

      Όπως φαίνεται, η χρονιά με τα περισσότερα ορόσημα είναι το 2025 και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς, που θα είναι και το πιο "φορτωμένο" τρίμηνο από όλα, καθώς τότε πρέπει να ολοκληρωθεί περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των οροσήμων: 190 από τα 567. Όμως και η χρονιά που διανύουμε, το 2022, έχει αρκετά ορόσημα: 145 στο σύνολο με τα 96 από αυτά να αφορούν το τελευταίο εξάμηνο του χρόνου.
      Συμπέρασμα
      Το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω του μεγέθους του και της φύσης του, ως ένα ταμείο με συγκεκριμένα έργα και στόχους, έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα. Η χώρα μπορεί με αυτούς τους πόρους να πραγματοποιήσει με σχετική άνεση αναγκαίους, και "ακριβούς" μετασχηματισμούς που θα τη βοηθήσουν, εν μέσω αβεβαιότητας και κρίσεων, να προσαρμοστεί σε προκλήσεις του μέλλοντος. Πλέον, περισσότερα από 300 έργα έχουν ενταχθεί για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και "τρέχουν", επομένως υπάρχει μια "πρώτη εικόνα" για το πώς προχωράει η αξιοποίηση αυτών των πόρων. Ξεχωρίζει η "δανειακή στήριξη μέσω του RRF", όπου προβλέπεται να απορροφηθεί περισσότερο από το ένα τρίτο του συνολικού προϋπολογισμού· η επιτυχία της δράσης αυτής θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και την επιτυχία ολόκληρου του "Ελλάδα 2.0". Όμως δεν είναι μόνο τα δάνεια: οι πόροι που προβλέπονται για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών και για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του πληθυσμού είναι επίσης μαζικής κλίμακας. Όπως και η χρηματοδότηση δράσεων ψηφιοποίησης, εκπαίδευσης, υγείας αλλά και κάποιων έργων υποδομών. Πώς θα προχωρήσουν όλα αυτά τα έργα;
      Τα επόμενα τέσσερα χρόνια η χώρα θα πρέπει να εκπληρώσει εκατοντάδες ορόσημα και στόχους που σχετίζονται με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις του RRF και συνδέονται επίσης με τις πληρωμές. Ταυτόχρονα θα αξιοποιεί και τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς πόρους, του ΕΣΠΑ και της ΚΑΠ. Το ελληνικό κράτος δεν έχει διαχειριστεί ποτέ στο παρελθόν τόσους πολλούς πόρους σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Είναι μια πρωτόγνωρη συνθήκη, που ίσως τελικά να κρίνει και το αποτέλεσμα.
    12. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην Αθήνα, για πρώτη φορά, πραγματοποιήθηκε Διημερίδα του «European Association of Guarantee Institutions» (AECM), του πανευρωπαϊκού οργανισμού εγγυοδοτικών φορέων, παρουσία αντιπροσωπειών από όλη την Ευρώπη. Ο τίτλος της Διημερίδας ήταν «Ένα βήμα πέρα από την εγγυοδοσία – οι υπηρεσίες και τα προϊόντα των εγγυοδοτικών οργανισμών». Τους συνέδρους υποδέχτηκε ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ κ. Κωνσταντίνος Μακέδος, ο οποίος κατά την ομιλία του παρουσίασε τις καινοτόμες δράσεις του Ταμείου, την επιτυχημένη σύμπραξη με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (HDB),τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που διανοίγονται στην ελληνική οικονομία. 
      Η Διημερίδα πραγματοποιήθηκε στις 29 και 30 Σεπτεμβρίου όπου συζητήθηκε ο ρόλος της εγγυοδοσίας στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και οι δυνατότητες που αυτή παρέχει στην αγορά και ειδικότερα στις ΜμΕ. Παρουσιάστηκαν τα δεδομένα για την επόμενη μέρα της εγγυοδοσίας ως υπηρεσία, καθώς και το συνολικό χαρτοφυλάκιο επιλογών και προϊόντων που δημιουργούνται για την υποστήριξη των επιχειρήσεων.
      Κατά τη διάρκεια της Διημερίδας, η διοργάνωση της οποίας αποτελεί «ψήφο εμπιστοσύνης» στο έργο του ΤΜΕΔΕ, αλλά και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ειδικά μετά την εκλογή της CEO, Αθηνάς Χατζηπέτρου στο Δ.Σ. του AECM, συζητήθηκαν οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και δόθηκε έμφαση μεταξύ άλλων στην αναζήτηση λύσεων που συνδέουν τα οφέλη της εγγυοδοσίας με τα κριτήρια ESG.
      Στις εισηγήσεις τους, οι ομιλητές τόνισαν ότι τα νέα προϊόντα αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα τους κινδύνους που ελλοχεύουν πίσω από τις εγγυήσεις και ειδικότερα τα κριτήρια ESG. Ενδιαφέρον προκάλεσε και η αναφορά στο ρόλο που διαδραματίζουν οι εγγυήσεις σε διεθνές επίπεδο, καθώς και νέα εγγυοδοτικά προϊόντα, τα οποία στοχεύουν στην ενίσχυση κυρίως των ΜμΕ.
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 εισέρρευσαν από το εξωτερικό στη Ελληνική αγορά ακινήτων περίπου €1,1 δισ. (+ 39,5% y/y), ενώ κατά το δεύτερο τρίμηνο ο ρυθμός αύξησης επιταχύνθηκε στο 46,2% σε ετήσια βάση, με τις επενδύσεις να αγγίζουν τα €605,8 εκατ.
      Η πολιτική σταθερότητα στη χώρα, καθώς και προσδοκίες για ενίσχυση των επενδύσεων από Έλληνες και ξένους επενδυτές έχουν συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος στην χώρα. Προσφάτως η κατάκτηση τς επνδυτικής βαθμίδας απο την χώρα (BBB-/A3/Σταθερές Προοπτικές: S&P 20/10/23, ΒΒB(low)/Σταθερές Προοπτικές: DBRS 08/09/23), ενίσχυσε την ελκυστικότητα της Ελλάδας ως επενδυτικό προορισμό.
      Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Χρηματιστηριακής, οι λόγοι για τη διατήρηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος από το εξωτερικό για την χώρα μας και το 2023 περιλαμβάνουν, το έλλειμα αποθέματος επαγγελματικών ακίνητων συμβατών με κριτήρια ESG και η ζήτηση αυτών από εταιρικούς μισθωτές, την απήχηση των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, την ζήτηση για άδειες παραμονής μέσω του προγράμματος «χρυσή βίζα», αλλά και το γεγονός ότι τα ακίνητα στην Ελλάδα είναι αισθητά φθηνότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα του εξωτερικού.

      Με premium απόδοσης  τα Ελληνικά ακίνητα σε σχέση με τα ευρωπαϊκά
      Οι υψηλότερες αποδόσεις των Ελληνικών ακινήτων συγκριτικά με την Ευρωπαϊκή αγορά προσελκύουν επενδυτικές ροές στον κλάδο, ενώ μέσο-μακροπρόθεσμα η περαιτέρω βελτίωση του μακροοικονομικού προφίλ της χώρας σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τις προοπτικές της Ελληνικής αγοράς ακινήτων και να οδηγήσουν σε τροχιά σύγκλισης τις αποδόσεις των Ελληνικών ακινήτων με τις αντίστοιχες των Ευρωπαϊκών (mean reversion).
      Σήμερα όπως διαπιστώνει η έκθεση της Εθνικής Χρηματιστηριακής τα επενδυτικά ακίνητα έχουν προκαθορισμένες ταμιακές ροές στη διάρκεια του επενδυτικού ορίζοντα, οπότε και αυξημένη ορατότητα, το προφίλ τους προσομοιάζει τα κρατικά ομόλογα. Το spread της απόδοσης των ελληνικών ακινήτων έναντι της απόδοσης του 10-ετούς ομολόγου Ελληνικού Δημοσίου παραμένει αισθητά υψηλότερο συγκριτικά με το αντίστοιχο spread στην Γαλλία, Γερμανία και Μ.Βρετανία. 
      Συμπερασματικά, τα Eλληνικά ακίνητα παρουσιάζουν premium απόδοσης σε σχέση με τα ευρωπαϊκά χωρίς όμως την ανάληψη premium ρίσκου για τους λόγους που προαναφέραμε (πολιτική σταθερότητα, μακροοικονομική συνέπεια, τροχιά σύγκλησης με την ΕΕ κ.α.)
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα παρουσιάζει υψηλά μισθώματα ανα τ.μ. ανα μήνα και υψηλότερες αποδόσεις σε όλες τις κατηγορίες ακίνητων σε σχέση με τις αγορές της Ευρώπης (εκτός Μ. Βρετανίας). 

      Τα κτίρια γραφείων στην Αθήνα παρουσιάζουν συστηματικά σημαντικά υψηλότερες αποδόσεις (yields) σε σχέση με αντίστοιχα ακίνητα στην Ευρώπη. Επιπρόσθετα, παρατηρείται μία σταθερότητα στην απόδοση στην Αθήνα (εύρος: 6,54% - 6,58%) έναντι άλλων Ευρωπαϊκών αγορών.
      Με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ
      Οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ διαπραγματεύονται με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές, καθώς εκτός από τη μεγαλύτερη διαφορά (spread) μεταξύ μισθωτικής απόδοσης και κόστους δανεισμού,  έχουν μεγαλύτερη διαφορά αποδόσεων σε σχέση με τα κρατικά ομόλογα.
      Την ίδια ώρα η Ελληνική αγορά ακινήτων υψηλών προδιαγραφών είναι συγκριτικά μικρή και συγκεντρωμένη σε λίγους μεγάλους παίκτες, οπότε λιγότερο ανοιχτή σε ανταγωνιστικές πιέσεις. 
      Ωστόσο οι Ελληνικές ΑΕΕΑΠ δικαιολογείται να διαπραγματεύονται με χαμηλότερο discount σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές.
      Εκτός από τη μεγαλύτερη διαφορά (spread) μεταξύ μισθωτικής απόδοσης και κόστους δανεισμού, έχουν μεγαλύτερη διαφορά αποδόσεων σε σχέση με τα κρατικά ομόλογα και η Ελληνική αγορά ακινήτων υψηλών προδιαγραφών είναι συγκριτικά μικρή και συγκεντρωμένη σε λίγους μεγάλους παίκτες, οπότε λιγότερο ανοιχτή σε ανταγωνιστικές πιέσεις.
       
      Ποιά είναι η τάση στην εγχώρια αγορά
      Σύμφωνα με την Εθνική πολύ υψηλή ζήτηση για ποιοτικά γραφεία (βιοκλιματικά, περιβαλλοντικά φιλικά, ενεργειακά αποδοτικά, τεχνολογικά προηγμένα, συμβατά με κριτήρια ESG). 
      Η εφαρμογή των θεμελιωδών αρχών ESG, η λήψη πιστοποιήσεων και η ζήτηση για γραφειακούς χώρους υψηλής ποιότητας, αποτελούν παράγοντες που λειτουργούν αυξητικά των μισθωτικών αξιών. 
      Ο κλάδος του retail έχει επηρεασθεί από τις πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες έχουν επηρεάσει με τη σειρά τους την καταναλωτική δαπάνη.
      Όμοια η ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους λόγω της περαιτέρω διείσδυσης του e-commerce και τη ψηφιοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας ελλειψη προσφοράς ακινήτων σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ζήτησης (προδιαγραφές ύψους, περιβαλλοντικά φιλικά, πλησίον σημαντικών διαμετακομιστικών κόμβων). 
      Στρατηγική θέση της χώρας - η Ελλάδα καθίσταται κόμβος data centers.
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος, με την οποία έγινε η Μερική κύρωση δασικού χάρτη των Περιφερειακών Ενοτήτων Μαγνησίας και Σποράδων (ΦΕΚ 893Δ/ 28-11-2022). Σύμφωνα με τη νομοθεσία, μετά από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της απόφασης για κάθε περιοχή, ο δασικός χάρτης καθίσταται οριστικός και έχει πλήρη αποδεικτική ισχύ σε κάθε διοικητική ή δικαστική αρχή για όλα τα τμήματα που αποτυπώνονται σε αυτόν.
      Στο επόμενο χρονικό διάστημα, ο χάρτης θα είναι διαθέσιμος προς θέαση στον ιστότοπο της ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ και στο σύνδεσμο: https://www.ktimatologio.gr/el.
      Προκειμένου να συνεχιστούν οι μεταβιβάσεις, οι άδειες δόμησης, η σύνταξη τοπογραφικών διαγραμμάτων κ.α. Η Δ/νση Δασών Μαγνησίας παρέχει τη δυνατότητα λήψης του πολυγωνικού αρχείου του κυρωμένου δασικού χάρτη ΠΕ Μαγνησίας, σε μορφή shapefile για χρήση από επαγγελματίες, καθώς και το σχετικό ΦΕΚ.
      Οι πολίτες, που μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2022 είτε έκαναν αντιρρήσεις και πρόδηλα σφάλματα ηλεκτρονικά, είτε κατέθεσαν εκπρόθεσμες αιτήσεις προδήλου σφάλματος, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα δούνε στην παρούσα φάση τις εκτάσεις τους να αποχαρακτηρίζονται. Οι αιτήσεις θα εξετάζονται στην πορεία από τη Δ/νση Δασών και τις Επιτροπές Αντιρρήσεων ανάλογα με την περίπτωση και στη συνέχεια θα διορθώνεται ο Δασικός Χάρτης.
      Επίσης δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες και μετά την κύρωση του δασικού χάρτη να υποβάλλουν αιτήματα διόρθωσης του δασικού χάρτη λόγω ανακρίβειας και ασάφειας καταθέτοντας και τα απαιτούμενα αποδεικτικά στοιχεία.
      Ποιοι θα δούνε να «ξεπρασινίζουν» οι ιδιοκτησίες τους;
      Όσοι είχαν υποβάλει αιτήσεις διόρθωσης μέχρι το Νοέμβριο του 2020 και η Δ/νση Δασών τις έκανε δεκτές ως πρόδηλα σφάλματα και τα ενσωμάτωσε στο Δασικό Χάρτη. Επίσης όσοι είχαν κτίσμα με νόμιμη οικοδομική άδεια σε έκταση που φαίνονταν δασική, εκτάσεις που αποδόθηκαν απο το κράτος με νόμιμες πράξεις της διοίκησης για γεωργοκτηνοτροφική χρήση και απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα, όσες αποδόθηκαν σε ιδιοκτήτες με αποφάσεις δικαστηρίων, χορτολιβαδικές εκτάσεις που εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας κ.ά.
      Τι κάνουν τώρα, όσοι πολίτες διαπιστώσουν ότι υπάρχει πρόβλημα με την ιδιοκτησία τους;
      Μπορούν να καταθέσουν στην Δ/νση Δασών αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος καταθέτοντας τα εξής δικαιολογητικά:
      Σχετική αίτηση Συμβόλαιο της ιδιοκτησίας του Το Ε9 Φωτοτυπία Ταυτότητας Συντεταγμένες της έκτασης σε ΕΓΣΑ 87 (αρχείο dxf) Έγγραφα της Διοίκησης (π.χ. παραχωρητήριο, Πράξη χαρακτηρισμού, οικοδομική άδεια, παλιούς τίτλους ιδιοκτησίας και άλλα αποδεικτικά στοιχεία). Ποια είναι τα λάθη που μπορούν να διορθωθούν;
      Οι διορθώσεις του χάρτη λόγω προδήλων σφαλμάτων γίνονται, είτε αυτοδικαίως, είτε κατόπιν αίτησης του πολίτη, όταν έχουμε:
      Τεχνικού χαρακτήρα απόκλιση ή εσφαλμένη τεχνική απόδοση του θεματικού περιεχομένου του χάρτη. Παράλειψη, εκ παραδρομής, της αποτύπωσης αγροτικής έκτασης ως δασικής έκτασης και το αντίστροφο. Λανθασμένη απεικόνιση αγροτικής έκτασης ως δασικής και το αντίστροφο. Παράλειψη εγγραφών στοιχείων των πολυγώνων του χάρτη στη βάση δεδομένων. Λανθασμένη αποτύπωση θεματικής επιφάνειας που οφείλεται σε διαμορφωμένα στοιχεία εικόνας λόγω διαβαθμισμένων περιοχών. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε πεδινή και ομαλής κλίσης περιοχή που δεν θεωρείται δασική. Απόδοση ως χορτολιβαδικής, έκτασης που αφορά σε αναγνωρισμένη, κατά τις κείμενες διατάξεις ιδιωτική έκταση. Απόδοση ως δασικής, έκτασης που αφορά τεχνητή δασική φυτεία. Παράλειψη απεικόνισης πράξεων της διοίκησης (παραχωρητήρια κλπ) πριν από την κύρωση του δασικού χάρτη. Κυρώθηκε ο Δασικός Χάρτης αλλά δεν συμφωνώ ότι το ακίνητο μου είναι δασική έκταση. Τι κάνω;
      Σύμφωνα με τη νομοθεσία, κατά των πράξεων κύρωσης δασικών χαρτών επιτρέπεται η άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αίτηση ακυρώσεως κατά του κυρωθέντος δασικού χάρτη δύναται να ασκήσει και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την παράλειψη να περιληφθεί σε αυτόν ορισμένη δασική εν γένει έκταση.
      Τι προθεσμία υπάρχει για να προσφύγω στο δικαστήριο;
      Η προθεσμία για την αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχει διάρκεια 60 ημερών από την ημέρα δημοσίευσης του δασικού χάρτη στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (Φ.Ε.Κ.)
      Μπορώ να πουλήσω το χωράφι μου, που φαίνεται στον χάρτη ως δασικό για το οποίο όμως έχω κάνει αντίρρηση;
      Στα συμβόλαια που συντάσσουν οι συμβολαιογράφοι και αφορούν τις δασικές εκτάσεις, που περιλαμβάνονται στους κυρωμένους δασικούς χάρτες, υποχρεούνται να επισυνάπτουν σχετικό πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, στο οποίο θα μνημονεύεται ο δασικός χαρακτήρας.
      Για τις «καθαρές περιοχές» αυτές δηλαδή που στο δασικό χάρτη φαίνονται ως αγροτικές, το συμβόλαιο συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα μηχανικού στο οποίο δηλώνεται υπευθύνως από τον συντάκτη του, ότι το συγκεκριμένο ακίνητο δεν εμπίπτει στις δασικές εν γένει εκτάσεις.
      Όμως μόλις εξετασθεί η Αντίρρηση σας από την Επιτροπή και έχετε θετική απόφαση, μπορείτε με την δημοσίευση της απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ να κάνετε συμβόλαιο.
      Επειδή τα έξοδα για το δικαστήριο είναι πολλά. Μπορούμε να κάνουμε ομάδα πολιτών κοινή αίτηση στο ΣτΕ;
      Ναι μπορεί να γίνει μαζική προσφυγή στο ΣτΕ θιγομένων πολιτών, αρκεί οι λόγοι ακύρωσης να τεκμηριώνουν τις ίδιες αιτιάσεις.
      Έκανα αντίρρηση αλλά θέλω κι εγώ να προσφύγω στο ΣτΕ κατά του δασικού χάρτη. Μπορώ;
      Βεβαίως, το δικαίωμα της προσφυγής το έχουν και όσοι πολίτες έχουν καταθέσει αντίρρηση. Μάλιστα, σε περίπτωση που δικαιωθούν από το δικαστήριο μπορούν να ανακαλέσουν την αντίρρηση και θα τους επιστραφούν τα χρήματα που κατέβαλαν.
      Σε περίπτωση που γίνει δεκτή η προσφυγή του πολίτη στο ΣτΕ, ο δασικός χάρτης ακυρώνεται;
      Σε περίπτωση έκδοσης ακυρωτικής δικαστικής απόφασης, εάν η ακύρωση αφορά ενέργεια ή παράλειψη που ανάγεται στο στάδιο της διαδικασίας των αντιρρήσεων, η υπόθεση παραπέμπεται στην Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.), εφόσον αυτή υφίσταται. Διαφορετικά η υπόθεση παραπέμπεται στο Τεχνικό Συμβούλιο Δασών, το οποίο επιλαμβάνεται του θέματος.
      Έκανα αντίρρηση. Πότε θα εξετασθεί αυτή, για να ξέρω τελικά αν μου ανήκει το χωράφι μου;
      Οι αντιρρήσεις που υποβλήθηκαν εξετάζονται από τριμελείς Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠ.Ε.Α.) λαμβάνοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Δ/νσης Δασών.
      Προσοχή! Κατά τη διαδικασία των αντιρρήσεων δεν εξετάζονται θέματα ιδιοκτησίας, ούτε θίγονται ιδιοκτησιακά δικαιώματα του δημοσίου ή ιδιωτών.
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ένα από τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά ζητήματα είναι και η ανεξέλεγκτη εναπόθεση των αδρανών υλικών (γνωστό ως μπάζα) από οικοδομικές εργασίες, ανακαινίσεις και κατεδαφίσεις.
      Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι απορρίπτονται ανεξέλεγκτα κάθε χρόνο περίπου 7 εκατ. τόνοι αδρανών υλικών. Αυτή η ανεξέλεγκτη απόρριψη έχει ως αποτέλεσμα, εκτός από την αισθητική υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη ρύπανση του εδάφους, των υπογείων υδάτων και της ατμόσφαιρας. Η αυξανόμενη ζήτηση για αδρανή υλικά τόσο στην Ευρώπη όσο και την Ελλάδα καθιστά αναγκαία την ορθολογική διαχείρισή τους και επιτακτική την ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
      Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία η ανακύκλωση υλικών αποβλήτων είναι υποχρεωτική και πρέπει να ανακυκλώνουμε το 70% των υλικών.
      Στα πλαίσια αυτά η πολιτεία έθεσε σε εφαρμογή το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων (ΕΠΠΔΑ). Στόχος του προγράμματος είναι ο σχεδιασμός και η κατασκευή κτιρίων και έργων υποδομής να γίνουν πιο κυκλικοί. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να ενσωματωθεί ο «έξυπνος σχεδιασμός κτιρίων», τόσο για τα υπό κατασκευή κτίρια όσο και για τα υπό ανακαίνιση, με σκοπό την παράταση της διάρκειας ζωής τους και την προσαρμοστικότητά τους στις αλλαγές. Επίσης, η επιλογή των υλικών που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ή την ανακαίνιση, θα πρέπει να γίνεται λαμβάνοντας υπόψη τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις, τη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησής τους ή ακόμη και ανακύκλωσής τους στο τέλος της ζωής τους.
      Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη κατά την έκδοση άδειας δόμησης ή άδειας κατεδάφισης;
      1) Με ευθύνη του μηχανικού που εκδίδει την άδεια δόμησης, υποβάλλεται στην πολεοδομία και Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την νομοθεσία.
      2) Για να εξασφαλίζεται ή εκπλήρωση των υποχρεώσεων αυτών, ο διαχειριστής υποχρεούται με την έναρξη των εργασιών να προσκομίζει στην πολεοδομία μαζί με επικυρωμένο αντίγραφο των Στοιχείων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ) εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 0,2% επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου αποκλειστικά για έργα εκσκαφών και 0,5% επί του συνολικού προϋπολογισμού του έργου για έργα κατασκευών και κατεδαφίσεων.
      3) Ο διαχειριστής εντός 30 ημερών από την αποπεράτωση των εργασιών διαχείρισης των ΑΕΚΚ, οφείλει να καταθέτει στην πολεοδομία βεβαίωση παραλαβής των ΑΕΚΚ από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης, στην οποία εκτός από τα στοιχεία του υπόχρεου, τη Δ/νση και τη δραστηριότητα προέλευσης των αποβλήτων αναφέρονται επίσης τα ακριβή στοιχεία σχετικά με τις κατηγορίες και τις ποσότητες των ΑΕΚΚ που παρελήφθησαν, βάσει των σχετικών παραστατικών (Δελτίων Αποστολής, Τιμολογίων κλπ) που τηρούνται στο αρχείο του εν λόγω συστήματος.
      4) Εντός 10 ημερών από την κατάθεση της ως άνω Βεβαίωσης, επιστρέφεται η εγγυητική επιστολή στον ενδιαφερόμενο διαχειριστή ΑΕΚΚ.
      5) Επίσης για την έκδοση οικοδομικής άδειας και άδειας κατεδάφισης αντίστοιχα, εκτός του δικαιολογητικού του Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ), απαιτείται επιπρόσθετα να προσκομίζεται και αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.
      Σε ποιες άλλες οικοδομικές εργασίες απαιτείται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων;
      Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, προβλέπεται η διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων για τις παρακάτω περιπτώσεις:
      1) για τη χορήγηση έγκρισης εκτέλεσης εργασιών κατεδάφισης κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα
      2) για την κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες
      3) για τα αυθαίρετα τα οποία υπήχθησαν σε κάποιο νόμο αυθαιρέτων και για την ολοκλήρωση της τακτοποίησης απαιτείται η έκδοση άδεια νομιμοποίησης ή κατεδάφισης κτιρίων
      Στις ανωτέρω περιπτώσεις απαιτείται:
      α) η υποβολή στοιχείων για την διαχείριση αποβλήτων που παράγονται και
      β) η υποβολή της υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ώστε να διασφαλίζεται ότι έχει ληφθεί η μέριμνα για την διαχείριση των αποβλήτων ήδη πριν την έναρξη της κατεδάφισης.
      Τι ισχύει για τις εργασίες ανακαίνισης που εκτελούνται με Άδεια Μικρής Κλίμακας;
      Με το νέο περιβαλλοντικό νόμο, επεκτείνεται και στην Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας, η υποχρέωση διαχείρισης των μπαζών. Συγκεκριμένα απαιτείται για έκδοση της άδειας τα εξής:
      α) Υποβολής Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και
      β) Αντίγραφο υπογεγραμμένης σύμβασης του διαχειριστή των Αποβλήτων Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής.
      Επίσης παρέχεται η δυνατότητα προσκόμισης υπεύθυνης δήλωσης του ιδιοκτήτη ότι θα μεριμνήσει για τη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων, η οποία μπορεί να γίνει είτε με δικά του μέσα είτε σε συνεργασία με τον οικείο ΟΤΑ, εάν δεν υπάρχει εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης που να καλύπτει τη γεωγραφική περιοχή, στην οποία πρόκειται να εκτελεστούν οι εργασίες, μέχρι την ημέρα έκδοσης της έγκρισης εκτέλεσης εργασιών.
      Μπορώ να πετάξω τα μπάζα στον κάδο σκουπιδιών του Δήμου και να τα πάρει η υπηρεσία καθαριότητας;
      Τα μπάζα είναι απόβλητα τα οποία πρέπει να πηγαίνουν σε ειδικούς χώρους διαχείρισης, όπου ανακυκλώνονται, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και συγκεκριμένα από το άρθρο 7 της ΚΥΑ 36259/2010, η οποία ορίζει ότι υπεύθυνος για τη διαχείριση των αποβλήτων είναι ο παραγωγός τους. Εξάλλου, είναι υποχρέωση όλων μας η ανάσχεση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής και η εναλλακτική διαχείριση των υλικών αυτών συμβάλλει σημαντικά.
      Τι είναι το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής;
      Όταν ολοκληρωθούν οι οικοδομικές εργασίες και γίνει η τελευταία αυτοψία από τον Ελεγκτή Δόμησης, εκδίδεται το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης εφόσον απαιτείται και τέλος εκδίδεται από την πολεοδομία το Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.). Για την έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.) απαιτείται η βεβαίωση παραλαβής των αποβλήτων, από εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης στις περιπτώσεις που για την διαχείριση των αποβλήτων συνάπτεται σύμβαση με ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, ώστε να επιβεβαιώνεται κατά την περάτωση της οικοδομής ότι έχει ολοκληρωθεί και η διαχείριση των αποβλήτων σύμφωνα με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
      Έτσι η οικοδομή ή τμήμα, θεωρούνται περατωμένα και μπορεί να γίνει η θεώρηση της οικοδομικής άδειας και η σύνδεση με τα δίκτυα.
      Ποιος παρακολουθεί αν έγινε σωστή διαχείριση των οικοδομικών αποβλήτων;
      Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, προβλέπεται ότι με την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή την έκδοση έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας από το ηλεκτρονικό σύστημα και τη λήψη αριθμού αδείας ενημερώνεται ηλεκτρονικά εκτός της Επιθεώρησης Εργασίας (όπου απαιτείται), το οικείο Αστυνομικό Τμήμα καθώς και η Διεύθυνση Περιβάλλοντος του οικείου ΟΤΑ, για να ασκήσει τις σχετικές αρμοδιότητές της για τη διασφάλιση της ορθής και πλήρους διαχείρισης αποβλήτων για εργασίες που εκτελούνται στα γεωγραφικά όρια ευθύνης του προς αποτροπή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος με την ανεξέλεγκτη εναπόθεση μπαζών.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η Άνοιξη των κατασκευών: Υπάρχει το απαραίτητο εργατικό δυναμικό; Το σημαντικό ερώτημα φαίνεται πως θα απασχολήσει τον κλάδο το επόμενο διάστημα.
      Το μεγάλο πρόγραμμα έργων το οποίο διαφαίνεται ότι θα έχουμε σταδιακά μέχρι το 2023 είναι σαφώς ένα γεγονός ανάταξης και επαναφοράς του τεχνικού-κατασκευαστικού κλάδου σαν έναν από τους βασικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
      Μιλώντας με στελέχη της αγοράς, πολλοί μιλούν για περίοδο αντίστοιχη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος θα “ανοίξει” αρκετά και θα δει να αναπτύσσεται με καλύτερους ρυθμούς από ότι τα προηγούμενα χρόνια.
      Εξάλλου οι κατασκευές από το 2017 και μέχρι σήμερα δεν έχουν ακολουθήσει τους αυξητικούς ρυθμούς που έχουν δει άλλοι κλάδοι της οικονομίας.
      Αυτή η επαναφορά της κατασκευής έχει πλέον συμπεριλάβει μετά από πολλά χρόνια και την ανάπτυξη της ιδιωτικής οικοδομής. Ο υποκλάδος-αιμοδότης όλων των περιοχών της χώρας, δείχνει να επανέρχεται με δυναμισμό και παρατηρούμε την κατασκευή πολλών οικοδομών -κυρίως πολυκατοικιών- σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
      Αν αυτό συνδυαστεί με την εκκίνηση σημαντικών δημόσιων έργων (και ΣΔΙΤ-Παραχωρήσεων) μπορεί κάποιος συνειρμικά να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι όντως μετά από σχεδόν 14 χρόνια οδηγούμαστε σε μια Άνοιξη των κατασκευών.
      Επάρκεια επιστημονικού προσωπικού – τεχνιτών και εργατών
      Αυτή η “Άνοιξη” όμως συνοδεύεται και από άλλες διαπιστώσεις. Η πρώτη είναι η επάρκεια του κλάδου σε εργαζομένους σε αυτό. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι από την περίοδο έναρξης της κρίσης, που έπληξε με αγριότητα την ευρύτερη βιομηχανία των κατασκευών- ζήσαμε την “έξοδο” από αυτόν τόσο σε επίπεδο επιστημονικού προσωπικού όσο και σε επίπεδο τεχνιτών και εργατών. Αυτό καθώς δεν υπήρχε ουσιαστικό αντικείμενο, κατά κάποιο τρόπο “απογύμνωσε” τον σημαντικό αυτό κλάδο.
      Στη νέα πραγματικότητα την οποία ζούμε και με την παραδοχή έλευσης αυτής της “Άνοιξης” ένα από τα φαινόμενα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι η έλλειψη προσωπικού. Σήμερα υπάρχει το μέγεθος εκείνο που θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στις αυξημένες ανάγκες;
      Υπάρχει το δυναμικό σε επιστημονικό προσωπικό που έφυγε από τη χώρα (το λεγόμενο drain brain) τα χρόνια της κρίσης που θα αποφασίσει να επιστρέψει; οι νέοι επιστήμονες του κλάδου απορροφώνται επαρκώς από τις εταιρείες του κλάδου ή ακόμα έχουμε διαρροή τους στο εξωτερικό;
      Ακόμα και σε επίπεδο τεχνιτών και εργατών υπάρχει αυτή η επάρκεια που θα εξασφαλίσει πως όλα αυτά τα φιλόδοξα πλάνα θα μπορέσουν να υλοποιηθούν ομαλά; Με τη λέξη ομαλά εννοώ την εύρυθμη λειτουργία των ολοένα και περισσότερων εργοταξίων που αναμένουμε ούτως ώστε να επωφελείται από αυτό η πραγματική οικονομία.
      Η προστιθέμενη αξία των κατασκευών
      Από πολλές έρευνες έχει προκύψει πως για κάθε ευρώ που επενδύεται στις κατασκευές, υπάρχει ένα προστιθέμενο κέρδος 1,8 ευρώ. Επίσης όλοι ξέρουμε ότι οι κατασκευές κινούν δεκάδες αν όχι εκατοντάδες επαγγέλματα προμήθειας ή υπηρεσιών.
      Αυτό όμως θα μπορεί να εξασφαλιστεί στον μέγιστο βαθμό εφόσον υπάρχει επάρκεια προσωπικού σε όλα αυτά τα πλάνα κατασκευών. Είναι ένα ζήτημα που είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει την κατασκευαστική βιομηχανία.
      Αυτό θα φανεί αν τελικά είναι ένα σημαντικό ζήτημα μέσα στο 2022 όπου πολλά έργα θα εκκινήσουν και ιδιαίτερα το 2023 όπου ουσιαστικά θα έχουμε σε κατασκευή ένα μεγάλο όγκο σημαντικών δημόσιων και ιδιωτικών έργων.
      Εκεί θα διαπιστωθεί αν η χώρα έχει την επάρκεια ή μπορεί να απορροφήσει από άλλους κλάδους προσωπικό για να μπορέσει να υλοποιήσει το πολλών δισεκατομμυρίων πρόγραμμα έργων.
      Το βέβαιο είναι πως η Άνοιξη των κατασκευών υπόσχεται να βάλει ένα τέρμα στην εσωστρέφεια που εισήλθε ο κλάδος αυτός την περίοδο της κρίσης και πως θα δημιουργήσει ένα νέο περιβάλλον με μεγάλες προοπτικές για το μέλλον και την ανάπτυξη του.
    17. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το ενδιαφέρον είναι ισχυρό τόσο για την αγορά νέας κατοικίας όσο και από επενδυτές, καθώς πέρσι καταγράφηκε εκρηκτική άνοδος στις αιτήσεις «golden visa». Από τις 4.362 αιτήσεις του 2022, πέρσι υποβλήθηκαν 8.516, μία αύξηση της τάξης του +95,23%. Πέρα όμως, από τους ξένους επενδυτές και τα διάφορα επιχειρηματικά σχέδια που βρίσκονται σε εξέλιξη, η αγορά έχει ζεσταθεί για τα καλά από οικογένειες που αναζητούν και βρίσκουν το νέο τους ή το πρώτο τους σπίτι. Τα στοιχεία των μεσιτικών γραφείων δείχνουν άνοδο της ζήτησης στα μεγάλα αστικά κέντρα, ειδικά όπου δημιουργούνται νέες υποδομές (π.χ. νότια προάστια, Πειραιάς, Γραμμή 4 του μετρό). Σύμφωνα με τις έρευνες των ειδικών της αγοράς, οι αγοραστές αναζητούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Αυτά είναι η τοποθεσία, το εμβαδόν και η ηλικία του ακινήτου.
      Ανοδικά
      Σύμφωνα με έρευνα του Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών GREEN Estate (TOPO GES IKE), η συνολική αύξηση των αγοραπωλησιών το πρώτο εννιάμηνο του 2023 αυξήθηκε στις περιοχές του Δήμου Αθηναίων κατά 36% σε σχέση με το 2021, ενώ για το αντίστοιχο διάστημα των ετών 2021-2022 το συγκεκριμένο ποσοστό ήταν 11%.
      Στα νότια προάστια επίσης παρατηρούμε σημαντική αύξηση κατά 49% σε σχέση με το 2021, ενώ το αντίστοιχο διάστημα των ετών 2021-2022 το ποσοστό ήταν 4%. Στις περιοχές του Δήμου Αθηναίων, η συνολική αξία των αγοραπωλησιών αυξήθηκε στο 51% (2022-2023) από 5% (2021-2022). Παράλληλα, παρατηρείται και αύξηση στη μέση τιμή ανά τ.μ. κατά 30% για τα πρώτα ενιάμηνα των ετών 2021-2023 και κατά 22% για το ίδιο διάστημα για τα έτη 2022-2023. Στα νησιά του Αργοσαρωνικού οι αγοραπωλησίες είχαν σημειώσει αύξηση το 2022, τόσο στον αριθμό όσο και στην αξία (14% και 20% αντιστοίχως). Τα ίδια ποσοστά για το α’ ενιάμηνο του 2023 κυμαίνονται στο 2% και -9%. Οι μεγάλες μεταβολές είναι στην αξία των ακινήτων, όπου ο κανόνας θέλει σημαντική άνοδο τόσο σε Αττική όσο και στις Κυκλάδες. Από περιοχή σε περιοχή υπάρχουν σημαντικές διαφορές, όμως σχεδόν σε όλο το χάρτη η ζήτηση «κέρδισε» την προσφορά και οι τιμές συνέχισαν το ανοδικό τους ταξίδι. Έκπληξη αποτέλεσε για πολλούς που παρακολουθούν την αγορά ότι, παρά την άνοδο των τιμών και τις δυσκολίες που έφεραν στο οικονομικό περιβάλλον οι διεθνείς εξελίξεις, δεν υπήρξε μείωση στη ζήτηση.
      Μεταβολές
      Σύμφωνα με την έρευνα, το μέσο ακίνητο που πωλήθηκε το πρώτο ενιάμηνο του 2023 στον Δήμο Αθηναίων κόστισε 22% περισσότερο από ότι το 2022 και 36% σε σχέση με το 2021. Όσον αφορά τα νότια προάστια, η τιμή του μέσου ακινήτου επίσης αυξήθηκε κατά 44% από το 2022 στο 2023 και κατά 49% από το 2021 στο 2023. Στις περιοχές των βορείων προαστίων το μέσο ακίνητο πωλήθηκε κατά 7% περισσότερο το πρώτο ενιάμηνο του 2023 συγκριτικά με το 2022.
      Στα δυτικά προάστια το θετικό αυτό ποσοστό για τις χρονιές 2022 και 2023 άγγιξε το 20% και 48% για 2021-2023. Στην Ανατολική Αττική η μέση κατοικία κόστισε 16% περισσότερο το πρώτο ενιάμηνο του 2023 σε σχέση με το αντίστοιχο ενιάμηνο του προηγούμενου έτους, ενώ στις περιοχές της Δυτικής Αττικής παρατηρούμε αύξηση σε ποσοστό 38%.
      Στο κέντρο του Πειραιά κατά το πρώτο ενιάμηνο της χρονιάς που διανύουμε, η τιμή του μέσου ακινήτου που μεταβιβάστηκε αυξήθηκε κατά 44% συγκριτικά με το 2022 και κατά 52% συγκριτικά με το 2021. Στα προάστιά του το ποσοστό της αύξησης κυμάνθηκε στο 13% για τα έτη 2022 και 2023.
      Μικρά στην πόλη, μεγάλα στα προάστια
       Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τάσεις σχετικά με το εμβαδόν που αναζητούν οι Έλληνες αγοραστές. Παραδοσιακά, εντός πόλης το μέσο ακίνητο παραμένει μικρότερο από ό,τι στα προάστια, όμως για ακόμα μία χρονιά ο μέσος όρος των τετραγωνικών μέτρων αυξήθηκε. Σύμφωνα με την έρευνα, το βασικό συμπέρασμα είναι πως στην πλειονότητα των περιοχών δεν παρουσιάστηκαν σημαντικές αλλαγές.
      Παρ’ όλα αυτά, στα νότια προάστια παρατηρούμε σταδιακή αύξηση της επιφάνειας της μέσης κατοικίας, από 75 τ.μ. το 2021 σε 79 τ.μ. το 2023. Στις περιοχές της Ανατολικής Αττικής, ενώ το εμβαδόν του μέσου ακινήτου σημείωσε πτώση το 2022 κατά 3 τ.μ., το 2023 επανήλθε στα 103 τ.μ. Στο κέντρο του Πειραιά εντοπίζονται κάποιες από τις πιο αξιοσημείωτες μεταβολές. Το εμβαδόν της μέσης κατοικίας καταγράφει μεγάλη πτώση από το 2021 μέχρι το 2022 και μια μεγάλη αύξηση το 2023. Στα προάστια του Πειραιά παρατηρούμε αύξηση στην επιφάνεια της μέσης κατοικίας (75 τ.μ. από 70 τ.μ.). Ακόμα αύξηση παρατηρούμε στα έτη 2023 και 2022 στο εμβαδόν μέσου ακινήτου στα Νησιά Αργοσαρωνικού (86 τ.μ. από 83 τ.μ.).
      Τέλος, σημαντική πτώση βλέπουμε στα έτη 2023 και 2022, στο εμβαδόν μέσου ακινήτου στις Κυκλάδες (75 τ.μ. από 92 τ.μ.). Παράλληλα, οι αγοραστές στρέφονται σε νεότερα ακίνητα, παρά το γεγονός ότι τα παλαιότερα είναι περισσότερα και φθηνότερα. Ο μέσος όρος ηλικίας των ακινήτων που άλλαξαν χέρια παραμένει κοντά στα 52 έτη στον Δήμο Αθηναίων, τα 40 έτη στα νότια προάστια και στα 38 έτη στα βόρεια. Την καλύτερη επίδοση είχαν τα ακίνητα της Ανατολικής Αττικής, που με μέσο έτος δόμησης το 1992, η μέση ηλικία τους είναι κοντά 31 έτη.
      Στον Πειραιά, η ηλικία της μέσης κατοικίας το 2023 (1983) αυξήθηκε κατά 6 έτη σε σχέση με τα έτη 2021 και 2022 (1978 και 1979). Συγχρόνως, στα προάστια Πειραιά το έτος κατασκευής του μέσου ακινήτου δεν μεταβλήθηκε το α΄ ενιάμηνο του 2022 και το 2023 σημειώθηκε πτώση κατά 1 μονάδα. Στις Κυκλάδες η μέση ηλικία έπεσε στο 1970 από 1984, δηλαδή στα 53 έτη, όμως όσο πιο περιορισμένη είναι μία τοπική αγορά τόσο πιο εύκολα επηρεάζουν τον μέσο όρο λίγες αγοραπωλησίες. Παράδειγμα, στη Σίφνο, όπου το έτος κατασκευής του μέσου ακινήτου για τις πωλήσεις του 2023 ήταν το 1900!
      «Στροφή» στα ανακαινισμένα
      Σημαντική σημείωση ότι, αν και τα στοιχεία δείχνουν πως όλο και περισσότεροι στρέφονται σε νεότερα ακίνητα, αυτό δεν σημαίνει νεόδμητα (έως 5ετίας), καθώς η προσφορά τους είναι πολύ μικρή για να καλύψει την ζήτηση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι περισσότεροι στρέφονται στην επιλογή ενός παλαιότερου, αλλά ανακαινισμένου ακινήτου που θεωρούνται ως πρόταση «καλής αξίας» (value for money), καθώς μπορούν να προσφέρουν σχεδόν τα πάντα σχεδόν στο 70% της τιμής ενός νεόδμητου.
      Οι τάσεις έχουν αντοχή στο χρόνο. Σε σύγκριση με τις έρευνες των μεσιτικών γραφείων της τελευταίας τριετίας, βλέπουμε πως το μεγαλύτερο και νεότερο ακίνητο είναι σταθερά στο στόχαστρο των αγοραστών. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και μία έρευνα της RE/MAX Ελλάς, σύμφωνα με την οποία κύριο χαρακτηριστικό που επηρέασε τη ζήτηση στην ελληνική αγορά ήταν η καλή τοποθεσία του ακινήτου, με πρόσβαση σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Παράλληλα, όλο και περισσότεροι θεωρούν απαραίτητο η νέα τους κατοικία να είναι προσφάτως ανακαινισμένη, κυρίως για λόγους ενεργειακής θωράκισης, ενώ ψηλά στις προτιμήσεις ήταν η παροχή φυσικού αερίου.
      Οι τάσεις σε Αττική και Κυκλάδες 
      Περιοχή Αγοραπωλησίες (22-23) Συνολική Αξία Αγορ/σιών (22-23) Μέση Αξία ανά τ.μ. Εμβαδόν μέσου ακινήτου Έτος Κατασκευής μέσου ακινήτου 2023 ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ +24% +51% 1.586€ 68 1971 ΝΟΤΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ +47% +112% 1.929€ 79 1983 ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ +39% +49% 1.813€ 102 1985 ΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ +46% +75% 982€ 77 1983 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ +41% +63% 1.521€ 103 1992 ΔΥΤΙΚΗ ΑΤΤΙΚΗ +13% +56% 582€ 81 1989 ΠΕΙΡΑΙΑΣ +85% +166% 1.216€ 77 1983 ΠΡΟΑΣΤΙΑ ΠΕΙΡΑΙΑ +34% +52% 822€ 75 1982 ΝΗΣΙΑ ΑΡΓΟΣΑΡΩΝΙΚΟΥ +2% -9% 877€ 86 1970 ΚΥΚΛΑΔΕΣ 0% -16% 1.646€ 75 1970 Πηγή: GREEN Estate (TOPO GES IKE)
      Το τοπ 10 της ανόδου σε αξία ανά τ.μ. 2022-2023, σε Αττική και Κυκλάδες
      Περιοχή Μέση αξία ανά τ.μ. Μέση αξία ακινήτου ΥΔΡΑ 2.931 +301% 317.961 +179% ΜΥΚΟΝΟΣ 4.290 € +95% 464.894 € +59% ΚΥΘΗΡΑ 701 € +77% 65.609 € +96% ΜΑΡΑΘΩΝΟ 1.249 € +69% 129.717 € +93% ΣΠΑΤΑ ΑΡΤΕΜΙΔΑ 1.121 € +65% 92.121 € +71% ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ 1.728€ +63% 143.716 € +78% ΕΛΕΥΣΙΝΑ 1.093 € +61% 97.882 € +100% ΚΑΛΛΙΘΕΑ 1.607€ +54% 110.785 € +55% ΤΗΝΟΣ 866 € +52% 60.464 € +16% ΔΙΟΝΥΣΟΣ 1.250 € +50% 232.009 € +59% Πηγή: GREEN Estate (TOPO GES IKE)
      Τοπ 5 περιοχές ζήτησης μεγαλύτερων ακινήτων – Αττική
      Περιοχή Εμβαδόν μέσου ακινήτου (Τ.Μ.) 2023 Διαφορά Τ.Μ. (22-23) ΔΙΟΝΥΣΟΣ 186 +11 ΚΗΦΙΣΙΑ 171 -11 ΦΙΛΟΘΕΗ – ΨΥΧΙΚΟ 133 -31 ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ 117 +26 ΠΑΛΛΗΝΗ 117 +11 Πηγή: GREEN Estate (TOPO GES IKE)
      Τοπ 5 περιοχές ζήτησης μικρότερων ακινήτων – Αττική
      Περιοχή Εμβαδόν μέσου ακινήτου (Τ.Μ.) 2023 Διαφορά Τ.Μ. (22-23) ΖΩΓΡΑΦΟΥ 62 +2 ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ 62 -7 ΓΑΛΑΤΣΙ 66 -1 ΜΕΓΑΡΑ 66 -21 ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ 67 -10 Πηγή: GREEN Estate (TOPO GES IKE)
      Τοπ χαρακτηριστικά στην αναζήτηση ακινήτου – Αττική 
       Αττική  Ανακαινισμένο 100% Ασανσέρ 100% Κοντά σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς 88% Θέρμανση με αέριο 88% Θέση πάρκινγκ 88% Ησυχία 62% Νέα κουφώματα 50% Πηγή: RE/MAX Ελλάς
    18. Αρθρογραφία

      GTnews

      Αυτός ο χάρτης του σιδηροδρομικού δικτύου «Euro Night Sprinter» αν και δείχνει γοητευτικότατος, δεν είναι πραγματικός — τουλάχιστον όχι ακόμη.
      Οι μεταφορές πλέον απασχολούν έντονα τις συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή. Τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα εκπέμπουν τεράστιες ποσότητες ρύπων και όμως παραμένουν μακράν οι πιο δημοφιλείς τρόποι ταξιδιού. Στις 16 Σεπτεμβρίου του 21, το Πράσινο κόμμα της Γερμανίας πρότεινε ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο νυχτερινών τρένων για να δημιουργήσει έναν βιώσιμο, φιλικό προς το κλίμα τρόπο ταξιδιού μεγάλων αποστάσεων.
      Αποκάλυψαν λοιπόν, σχέδια για ένα δίκτυο νυχτερινών τρένων που θα εκτείνεται σε όλη την Ευρώπη. Το δίκτυο θα περιλαμβάνει περίπου 40 διεθνείς γραμμές και θα εξυπηρετεί περισσότερες από 200 μεγάλες πόλεις, κωμοπόλεις και τουριστικούς προορισμούς. Δημοσίευσαν έναν χάρτη του προτεινόμενου «Euro Night Sprinter – Netzvision 2030+», ο οποίος θα συνδέει μέρη όπως το Εδιμβούργο και τη Λισαβόνα στα δυτικά, με πόλεις όπως η Αθήνα και το Ταλίν στα ανατολικά.
      Σχεδιάζουν επίσης να διευκολύνουν τους ταξιδιώτες όσον αφορά τα διεθνή εισιτήρια τρένου εγκαινιάζοντας μία ενιαία πλατφόρμα κρατήσεων. Επί του παρόντος, οι επιβάτες συχνά πρέπει να κάνουν κράτηση μεμονωμένων εισιτηρίων για κάθε χώρα, αντί να μπορούν να κάνουν κράτηση ολόκληρου του ταξιδιού τους μέσω μιας πλατφόρμας κρατήσεων, γεγονός που συχνά μπορεί να κάνει τα διεθνή εισιτήρια τρένου ακριβά.
      Τα νυχτερινά τρένα παρέχουν μια φιλική προς το κλίμα εναλλακτική λύση στην οδήγηση με αυτοκίνητο ή τις αεροπορικές πτήσεις. Μπορούν επίσης να αποτελέσουν έναν πιο άνετο τρόπο ταξιδιού, αφού παρακάμπτουν χρονοβόρες διαδικασίες που αντιμετωπίζουν συχνά οι επιβάτες στο αεροδρόμιο (όπως το check-in, επιβίβαση κλπ). 
      Τα διεθνή αεροπορικά ταξίδια επωφελούνται από σημαντικά φορολογικά πλεονεκτήματα. Οι αεροπορικές εταιρείες δεν πληρώνουν κανένα φόρο στα καύσιμα και τα αεροπορικά εισιτήρια εξωτερικού δεν υπόκεινται σε ΦΠΑ, πράγμα που έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με τα σιδηροδρομικά ταξίδια όπου οι φορείς που εκμεταλλεύονται τα τρένα πληρώνουν φόρο για το ντίζελ και τα εισιτήρια υπόκεινται σε ΦΠΑ. “Χρειαζόμαστε σιδηροδρομικά εισιτήρια χαμηλού κόστους που μπορούν να ανταγωνιστούν τα φθηνά αεροπορικά εισιτήρια“, δηλώνουν οι Πράσινοι.
      “Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα φιλικό προς το κλίμα, άνετο, προσιτό και προσβάσιμο δίκτυο τρένων σε όλη την Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου για νυχτερινά τρένα”.
      Όσον αφορά τη βιωσιμότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος, ο σιδηρόδρομος έχει σίγουρα τα πλεονεκτήματά του. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη της OBC Transeuropa που ανατέθηκε από την Greenpeace:
      το ένα τρίτο (34 τοις εκατό) των 150 πτήσεων μικρών αποστάσεων με τη μεγαλύτερη κίνηση της ΕΕ έχουν εναλλακτικές μετακινήσεις με τρένο με χρόνο ταξιδιού λιγότερο των έξι ωρών
      μόνο το 27% αυτών των πτήσεων έχουν εναλλακτικές απευθείας μετακινήσεις με νυχτερινό τρένο.
      Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το 62% των Ευρωπαίων θα υποστήριζε την απαγόρευση των αεροπορικών πτήσεων μικρών αποστάσεων, ενώ η πλειονότητα των ευρωπαίων θα επιθυμούσε να μετακινηθεί με νυχτερινά τρένα – εάν αυτά έχουν λογικές τιμές.
      Η Greenpeace υπολόγισε ότι η απαγόρευση των πτήσεων μικρών αποστάσεων στην ΕΕ και η μετάβαση στον σιδηρόδρομο όπου υπάρχουν ήδη εναλλακτικές λύσεις κάτω των έξι ωρών θα μείωνε τις εκπομπές CO2 κατά 3,5 εκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο. Με επαρκείς επενδύσεις στον σιδηρόδρομο, η ΕΕ θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις 250 κορυφαίες πτήσεις μικρών αποστάσεων με σιδηροδρομικά ταξίδια, εξοικονομώντας εκπομπές 23,4 εκατομμυρίων τόνων CO2 ετησίως, που είναι περίπου οι ετήσιες εκπομπές CO2 της Κροατίας.
      Ενώ τα νυχτερινά τρένα εξακολουθούν να είναι πιο σπάνια από ό,τι ήταν παλιά, επιστρέφουν σε όλη την Ευρώπη. Καταργήθηκαν πριν από δεκαετίες κυρίως λόγω των ευκολότερων αεροπορικών και οδικών ταξιδιών, τώρα όμως επανεμφανίζονται σταδιακά ακριβώς επειδή είναι φιλικές προς το περιβάλλον σε σχέση με τις άλλες λύσεις.
      Αλλά η βιωσιμότητα δεν είναι το μόνο επιχείρημα υπέρ των ταξιδιών με τρένο. Για πολλούς, είναι ένας πιο χαλαρός τρόπος να μεταβούν από το σημείο Α στο σημείο Β. Οι ταξιδιώτες αποφεύγουν τα αεροδρόμια εκτός πόλης ή την κουραστική οδήγηση με το αυτοκίνητο και εξυπηρετούνται συνήθως από το κέντρο της κάθε πόλης.
      Ίσως λοιπόν αυτός ο ουτοπικός χάρτης των Euro Night Sprinters να αποδειχθεί ακόμα ένας χάρτης του μέλλοντος.


    19. Αρθρογραφία

      GTnews

      Στην αγορά ακινήτων έχει κατευθυνθεί φέτος τουλάχιστον το 40% των άμεσων ξένων επενδύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αύξηση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, όταν το μερίδιο του real estate δεν ξεπερνούσε το 20%-25% του συνόλου των ξένων επενδύσεων. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε δύο κυρίως λόγους. Ο πρώτος έγκειται στην πολύ σημαντική αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα από ξένους, κυρίως λόγω των αλλαγών που άρχισαν να ισχύουν από τις αρχές Αυγούστου στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα». Ο δεύτερος λόγος είναι η σημαντική πτώση των άμεσων ξένων επενδύσεων κατά το τρέχον έτος.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά το φετινό εννεάμηνο το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων διαμορφώθηκε σε 3,85 δισ. ευρώ, μέγεθος που ήταν 39,2% χαμηλότερο από τα 6,34 δισ. ευρώ που είχαν εισρεύσει στην ελληνική οικονομία κατά την ίδια περίοδο του 2022. Το ίδιο διάστημα, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» υπολογίζεται ότι εισέρρευσε στη χώρα 1,55 δισ. ευρώ. Το νούμερο αυτό προκύπτει με βάση την υποβολή 6.199 αιτημάτων χορήγησης αρχικής άδειας μόνιμου επενδυτή στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπ. Μεταναστευτικής Πολιτικής. Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή ενός τέτοιου αιτήματος προϋποθέτει την υλοποίηση ελάχιστης επένδυσης 250.000 ευρώ για την απόκτηση ακινήτου.
      Κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (9μηνο) είχαν υποβληθεί μόλις 1.834 αιτήματα χορήγησης «χρυσής βίζας», κάτι που μεταφράζεται σε εισροές της τάξεως των 458 εκατ. ευρώ.
      Ασφαλώς οι επενδύσεις των ξένων στην αγορά ακινήτων δεν αφορούν μόνο την εξασφάλιση άδειας παραμονής, αλλά και άλλες κινήσεις, όπως π.χ. απόκτηση εξοχικής κατοικίας, ενώ σημαντική είναι φέτος και η πραγματοποίηση αγορών από επενδυτές που προέρχονται από χώρες της Ε.Ε. Ετσι, εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα το συνολικό μερίδιο των επενδύσεων σε ακίνητα, ως ποσοστό επί του συνόλου των φετινών άμεσων ξένων επενδύσεων, είναι αρκετά υψηλότερο του 40%, ίσως ακόμη και πάνω από το 50%.
      Για παράδειγμα, σε επίπεδο 10μήνου, με την προσθήκη δηλαδή και του Οκτωβρίου, μόνο από το πρόγραμμα «χρυσή βίζα» το συνολικό ποσό των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,72 δισ. ευρώ, καθώς ο αριθμός των αιτήσεων για έκδοση άδειας παραμονής ανέρχεται σε 6.890, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενη επίδοση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο σύνολο του 2022 είχαν υποβληθεί 4.363 αιτήσεις που αντιστοιχούσαν σε 1,09 δισ. ευρώ, ή περίπου το 50% του συνόλου των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ οι εισροές ξένων κεφαλαίων για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα πέρυσι είχαν ανέλθει σε 2 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 68% έναντι του 2021. Κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο έχει ήδη εισρεύσει επιπλέον 1,1 δισ. ευρώ με βάση τα στοιχεία της ΤΤΕ, ποσό που είναι 40% υψηλότερο του αντίστοιχου του 2022, όταν οι ξένες επενδύσεις είχαν διαμορφωθεί σε 788 εκατ. ευρώ.
      Σημαντικό ρόλο στη φετινή αύξηση διαδραμάτισε η προθεσμία που είχαν οι επενδυτές του προγράμματος «χρυσή βίζα» προκειμένου να εξασφαλίσουν άδεια παραμονής με το καθεστώς των 250.000 ευρώ. Από τις αρχές Αυγούστου το ελάχιστο όριο επένδυσης στις πιο δημοφιλείς περιοχές για τους ξένους διπλασιάστηκε σε 500.000 ευρώ. Η αλλαγή αφορά το κέντρο της Αθήνας, τα νότια και τα βόρεια προάστια, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Ετσι, από τις αρχές του 2023 και μέχρι την 1η Αυγούστου επικράτησε μια επενδυτική «φρενίτιδα» από τους ενδιαφερομένους, ώστε να εξασφαλίσουν ακίνητο στις περιοχές υψηλής ζήτησης χωρίς να χρειαστεί να δαπανήσουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ.
      Ταυτόχρονα, φέτος παρατηρήθηκε και υψηλή ζήτηση από αγοραστές από χώρες της Ε.Ε. για την απόκτηση εξοχικής κατοικίας τόσο στα δημοφιλή νησιά όσο και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Έτσι, παράγοντες του κλάδου εκτιμούν ότι το 2023 θα σηματοδοτήσει νέο ιστορικό υψηλό αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων, που ενδέχεται να προσεγγίσουν ακόμη και τα 3 δισ. ευρώ.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε μία προσπάθεια για τον εντοπισμό και την διερεύνηση των αιτιών των τεράστιων καταστροφών στη Τουρκία, ο Καθηγητής Ευθύμης Λέκκας και η ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από τους Παναγιώτη Καρύδη, Εμμανουήλ Βασιλάκη, Σπυρίδωνα Μαυρούλη, και Γιάννη Αργυρόπουλο παρουσιάζουν μέσα από εντυπωσιακές φωτογραφίες τα σεισμο-γεωδυναμικά αίτια, τα οποία δεν άφησαν κανένα περιθώριο στις τρωτές κατασκευές να ανταπεξέλθουν:

      1. Η μεγάλη μετακίνηση των εκατέρωθεν τεμαχίων ξεπέρασε τα 5 μέτρα, ενώ το εύρος της ζώνης έφτασε τα 50 μέτρα σε ένα ρήγμα τεραστίων διαστάσεων που έφτασε τα 300 χλμ. σε μήκος.
      2. Τα φαινόμενα του εγκλωβισμού της σεισμικής ενέργειας και της παλινδρόμησης των σεισμικών κυμάτων μέσα σε μικρές ιζηματογενείς λεκάνες με χαλαρά ιζήματα που αναπτύσσονταν πάνω σε σκληρό βραχώδες υπόβαθρο, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα εξαιρετικά αρνητικό πλαίσιο για τα κτήρια των πόλεων που είναι αναπτυγμένες σε ενδοορεινες λεκάνες.
      3. Το φαινόμενο της ρευστοποίησης εδαφών, δηλαδή η μετατροπή στερεού πετρώματος σε ρευστό, με αποτέλεσμα τα κτήρια να επιπλέουν, να παίρνουν μεγάλες κλίσεις και τελικά να βυθίζονται.
      4. Τα φαινόμενο της κατευθυντικότητας των σεισμικών κυμάτων, δηλαδή της συγκέντρωσης και ανάπτυξης της ενέργειας μόνο προς ορισμένες κατευθύνσεις κατά μήκος του ρήγματος, κάτι αντίστοιχο με το να στοχεύει ένα πυροβόλο όπλο τα ευρισκόμενα στην επιφάνεια κτήρια.
      5. Η ανάπτυξη των οικιστικών περιοχών δίπλα σε ποταμούς και πάνω σε παλαιές ποτάμιες αποθέσεις, που είναι εξαιρετικά χαλαρές και ακατάλληλες για τη θεμελίωση κτηρίων.
      Τα παραπάνω σεισμο-τεκτονικά αίτια συνετέλεσαν στη μεγάλη καταστροφή σε συνδυασμό με την υψηλή τρωτότητα των κτήριων, η οποία θα αναλυθεί περαιτέρω από την έρευνα που βρίσκεται σε εξελιξη.
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ποιά θα παραμείνουν οικόπεδα και ποια θα βρεθούν εκτός σχεδίου;
      Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση αποφάσεων του ΣτΕ, που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Οι αποφάσεις αφορούν σε οικισμού στο Ρέθυμνο και στο Πήλιο, όμως έχουν εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας.
      Ήδη το Υπουργείο με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθόρισε τα κριτήρια, τις προϋποθέσεις και γενικά τη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
      Πρόσφατα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοινώθηκε ότι, ο Υπουργός θα εισηγείται για την οριοθέτηση οικισμού, το σχέδιο προεδρικού διατάγματος στον πρόεδρο της Δημοκρατίας που έχει την ανώτατη θεσμική κατοχύρωση, προκειμένου να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.
      Επίσης το Υπουργείο, λόγω των αναγκών που προέκυψαν από την κλιματική αλλαγή, δρομολογεί και ένα νέο πλαίσιο σε σχέση με τον επανακαθορισμό της οριοθέτησης των οικισμών με νέα κριτήρια για τα όρια που πρέπει να έχουν. Αυτό βέβαια οδηγεί σε περιορισμό των οικιστικών περιοχών.
      Ποιές είναι οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται;
      Οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται είναι:
      Α) Εξαιρούνται από από τα όρια των οικισμών οι εκτάσεις που αναπτύσσονται σε ζώνη 250 μέτρων γύρω και περιμετρικά από τα σημεία στα οποία βρίσκονται νεκροταφεία.
      Β) Για τα Ρέματα, συμπληρωματικές μελέτες που θα ρυθμίσουν το τοπίο και θα δώσουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το θέμα ειδικά της οριοθέτησης των ρεμάτων, την τοποθέτηση των γραμμών πλημμύρας, καθώς επίσης και ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα ρέματα και το πλημμυρικό φαινόμενο, ακολουθώντας τα σχέδια διαχείρισης πλημμύρας, τα οποία πλέον έχουν ολοκληρωθεί.
      Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
      Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
      Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
      α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
      β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
      γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
      δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
      ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
      στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
      ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
      η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
      θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
      Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
      Για τους νεότερους οικισμούς (μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
      Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
      Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
      Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
      Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά; Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
      Ποια οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού μπορεί να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
      Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
      Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.