Αρθρογραφία

433 ειδήσεις in this category

Αρθρογραφία

Οι 200 κορυφαίες κατασκευαστικές εταιρείες στον κόσμο κατά το 2018

Ιανουάριος 3 , 2020

Engineer


Η πρώτη δεκάδα
Ο τελευταίος πίνακας κατάταξης των μεγαλύτερων κατασκευαστικών εταιρειών στον κόσμο δείχνει καθαρά ότι το 2018 ήταν ένα ακόμη θετικό έτος για την κατασκευαστική βιομηχανία. Ο συνολικόςκύκλος εργασιών των κορυφαίων εταιρειών του χώρου  εμφανίζει και πάλι αύξηση, αν και σε σχετικάμικρό ποσοστό: αυξήθηκε στα 1.677 δις US$, έναντι 1.608 δις US$ το προηγούμενο έτος (2017).   Η Κινεζική κυβέρνηση εξακολουθεί να επενδύει σε υποδομές, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, στο πλαίσιο της του Προγράμματος Μια Ζώνη -  Ένας Δρόμος που ξεκίνησε το 2013(γνωστό και ως Ο Δρόμος του Μεταξιού, OBOR, One Belt One Road Initiative), οπότε οι εδρεύουσεςστην Κίνα εταιρείες, βρίσκονται για μια άλλη μια φορά στην κορυφή του πίνακα. Μάλιστα δε δενδιαφαίνονται τάσεις υποχώρησης της κατασκευαστικής δραστηριότητας στην χώρα αυτή, οπότε ηπρωτοκαθεδρία της στον κατασκευαστικό τομέα αναμένεται ότι θα διατηρηθεί και τα προσεχή χρόνια.   Το 2018 η Κίνα εξακολούθησε να αποτελεί την μεγαλύτερη αγορά μηχανημάτων έργων στον κόσμο,με πωλήσεις αυξημένες κατά 30%, στις 325.000 μονάδες.   Στην κορυφή του πίνακα βρίσκεται η κρατική Κινεζική εταιρεία China State Construction andEngineering , της οποίας ο κύκλος εργασιών ανήλθε το 2018 στα 178 δις US$, έναντι 164 δις US$ το2017. Ακολουθεί η China Railway Group με 111δις US$, έναντι 101 δις US$ το 2017, ενώ στην τρίτη θέση κατατάσσεται η επίσης Κινεζική εταιρεία China Railway Construction Corporation με 109 δις US$, έναντι 99 δις US$ το 2017.    Από τις πέντε  πρώτες εταιρείες του πίνακα, οι τέσσερες είναι Κινεζικές, ενώ από τις πρώτες 10 οιπέντε είναι επίσης Κινεζικές.   Η σύνθεση της πρώτης δεκάδας παραμένει η αυτή με το 2017, με κάποιες ανακατατάξεις στην σειρά:η Αμερικανική Bechtel (η μόνη Αμερικανική εταιρεία στην πρώτη δεκάδα) υποχώρησε από την 9η θέση στην 10η και η Ισπανική ACS υποχώρησε από την 6η θέση στην 7η.   Στην 5η θέση του πίνακα βρίσκεται η Γαλλική Vinci, της οποίας ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε από τα49 στα 52US$, εμφανίζοντας όμως μικρότερη αύξηση από ότι τα προηγούμενα χρόνια.   Στην πρώτη δεκάδα κατατάσσονται επίσης η Γαλλική Bouygues (8η) και η Γερμανική Hochtief (9η).   Στον πίνακα των 200 κορυφαίων εταιρειών περιλαμβάνονται και δύο Ελληνικές, η Ελλάκτωρ (στην 147η θέση, με τζίρο 2,193 δις US$) και η ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ (στην 173η θέση, με τζίρο 1,655 δις US$).   Περιλαμβάνεται επίσης και η εδρεύουσα στην Αθήνα εταιρεία Consolidated Contractors Company(CCC ), η οποία δραστηριοποιείται μόνον στις Αραβικές χώρες.     Δείτε αναλυτικά τα στοιχεία της ανάλυσης εδώ:   441295234-World-s-Biggest-Construction-Contractors.pdf      

Περισσότερα...

6989 • 0




Αρθρογραφία

Οι αθλητικές εγκαταστάσεις είκοσι (20) χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς

Ιανουάριος 22

Engineer


Ευχαριστούμε Αθήνα. Ευχαριστούμε Ελλάδα. Με τα σπαστά ελληνικά του ο τότε πρόεδρος της ΔΟΕ και αείμνηστος πια, Ζακ Ρογκ, σηματοδοτούσε το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.
Το ημερολόγιο έδειχνε τότε 29 Αυγούστου. Μεσολαβούν δηλαδή άλλοι επτά μήνες μέχρι τη συμπλήρωση είκοσι ετών ακριβώς από το βράδυ που η χώρα μας παρέδιδε τη σκυτάλη στην Κίνα για το ραντεβού του 2008.
Ήδη όμως η ηγεσία της χώρας γιορτάζει την επέτειο. Προ ημερών, στη διάρκεια της κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας στο Υπουργείο Αθλητισμού παρόντος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όπως και της προέδρου της οργανωτικής επιτροπής Γιάννας Αγγελοπούλου, έγινε γνωστό πως η Τράπεζα της Ελλάδας, ύστερα από αίτημα του Γιάννη Βρούτση, θα προχωρήσει στην έκδοση συλλεκτικού νομίσματος. «Για να συμβάλει στη συλλογική μνήμη», όπως υποστήριξε ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Σουρνάρας.
Τι ακριβώς χωρά αυτή η «συλλογική μνήμη» είναι ένα δισυπόστατο ζήτημα. Σήμερα, δύο δεκαετίες αργότερα, εκτός των πανηγυρικών λόγων για το τι είχε καταφέρει η μικρή (σε έκταση) Ελλάδα συνεχίζεται η αναζήτηση των κατάλληλων τρόπων εκμετάλλευσης των (μόνιμων) αθλητικών εγκαταστάσεων που της έμειναν αμανάτι.
Ένα περίπλοκο πρόβλημα για δυνατούς λύτες που με την πάροδο των χρόνων διογκώθηκε, καθώς το κόστος συντήρησης στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης γιγαντώθηκε. Ορισμένες από τις εγκαταστάσεις δεν έπαψαν να λειτουργούν, σε άλλες δόθηκε λύση μέσα από την παραχώρησή τους, είτε σε ιδιώτες είτε σε συλλόγους, ενώ υπάρχουν κι αυτές που κατέληξαν να σαπίζουν.
Η λογικότερη των εξηγήσεων; Η προαπαιτούμενη πρόβλεψη για την επαναχρησιμοποίηση όλων των εγκαταστάσεων, ειδικά δε εκείνων που χτίστηκαν από την αρχή, ήταν επιεικώς ανύπαρκτη.
Το λανθασμένο μοντέλο και το παράδειγμα προς αποφυγή
Τα βήματα έπρεπε να είναι συγκεκριμένα. Αφότου ακούστηκε το ιστορικό «…is Athens» δια στόματος Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, η Ελλάδα «ανέλαβε την τιμή και την ευθύνη» για το χτίσιμο νέων αθλητικών εγκαταστάσεων. Αυτό άλλωστε προέβλεπε και ο φάκελος υποψηφιότητας που είχε κατατεθεί από την επιτροπή διεκδίκησης των Αγώνων.
Είχε έτσι την ευκαιρία η χώρα ν’ αποκτήσει σύγχρονα κι αναγκαία στάδια, παντός τύπου, ακολουθώντας το παράδειγμα κυρίως της Αυστραλίας. Αυτό το σχέδιο θα είχε γερή βάση, εάν υπήρχε τουλάχιστον η εκτίμηση για την επόμενη μέρα.
Δεν θα έπρεπε να είχε προσπεραστεί το γεγονός πως ισχυρότερες οικονομίες παγκοσμίως όπως οι ΗΠΑ είχαν επιλέξει άλλες οδούς. Προκάτ κατασκευές και χρησιμοποίηση ακόμα και χώρων στάθμευσης είχαν προσφέρει λύσεις στην Ατλάντα.
Ο φουσκωμένος λογαριασμός παραμένει άγνωστος
Από την ημέρα που ολοκληρώθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας και μέχρι σήμερα ουδείς είναι βέβαιος επί του ακριβούς ποσού που δαπανήθηκε για την κατασκευή των εγκαταστάσεων – όπως και των υπόλοιπων έργων. Η συζήτηση επικεντρώνονται μόνο στα στάδια και ξεχνάμε άλλα ποσά όπως αυτά που δόθηκαν για την αναβάθμιση κλινών στα νοσοκομεία, έργα υποδομών και πολλά ακόμα.
Το κόστος των Αγώνων εξακολουθεί ν’ αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ ΝΔ και ΠαΣοΚ, ωστόσο ο πραγματικά χαμένος της διαδικασίας αποδείχθηκε πως ήταν ο ελληνικός που πλήρωσε εκ των υστέρων τον φουσκωμένο λογαριασμό.
Το προφανές είναι ότι η Πολιτεία δεν φρόντισε να επωφεληθεί της παρακαταθήκης που άφησε η διοργάνωση κι ας πήρε πίσω ένα μέρος αυτών των χρημάτων με τις παραχωρήσεις ακινήτων σε ιδιωτικά κεφάλαια.
Τα χρόνια της μαργαρίτας
Μετά την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων και σε συνδυασμό με την αλλαγή της Κυβέρνησης που είχε προηγηθεί γεννήθηκε το ιδανικό περιβάλλον για πολιτική αντιπαράθεση.
Επί σειρά ετών ΝΔ και ΠαΣοΚ αντάλλασσαν πυρά για το συνολικό λογαριασμό των Αγώνων με την «αντιπαλότητα» να φτάνει στη Βουλή. Τα μαθηματικά για το κόστος άλλαξαν πολλές φορές μέσα σε έναν χορό δισεκατομμυρίων ευρώ.
Εν συνεχεία το πεδίο της πολιτικής κόντρας μεταφέρθηκε στην εκμετάλλευση των εγκαταστάσεων. Το μπαλάκι των ευθυνών πηγαινοερχόταν, με τους πολίτες να νιώθουν σαν να παρακολουθούν αγώνα τένις χωρίς αποτέλεσμα.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις ήταν ακριβώς το ίδιο. Μηδέν εις το πηλίκο. Η πλειονότητα των εγκαταστάσεων βρέθηκε στα αζήτητα και ακόμη δεν έχει γίνει η αποτίμηση.
Εγκαταλελειμμένα, λεηλατημένα και στα αζήτητα
Τα χρόνια πέρασαν, η οικονομική κρίση θέριεψε και μπήκε η ταφόπλακα. Η ένταξη των εγκαταστάσεων στο ΤΑΙΠΕΔ και οι προσπάθειες για εκμετάλλευσή τους κατέληξαν σε μια μεγάλη μαύρη τρύπα. Δεν είναι τυχαίο πως σε αρκετές περιπτώσεις οι διαγωνισμοί που έγιναν δεν κέντρισαν το ενδιαφέρον.
Οι λόγοι που συνέβη αυτό;
Από το 2004 και έπειτα τα έργα συντήρησης που έπρεπε να γίνουν στην πλειονότητα τους μπήκαν στο αρχείο. Το κόστος των εργασιών που χρειάζονταν για να γίνουν ξανά λειτουργικές οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις σε πολλές περιπτώσεις ήταν τεράστιο. Πολλές από αυτές έπεσαν θύμα λεηλασιών, με τις ηλεκτρονικές συσκευές και τα καλώδια να γίνονται λεία ελαφροχέρηδων.  
Προσπάθεια να σωθεί ό,τι σώζεται
Λογικό ήταν το χαλί κάτω από το οποίο θάβονταν τα προβλήματα να χάσει την επαφή του με το έδαφος και ν’ αποκαλυφθούν όσα δεν έγιναν τα προηγούμενα χρόνια.
Το πρόβλημα στατικότητας στο περίφημο στέγαστρο Καλατράβα είναι ένα από τα αμέτρητα θέματα που έχουν οι εγκαταστάσεις και χρήζουν άμεσης παρέμβασης.
ΟΑΚΑ: Τα μερεμέτια και το «μεγάλο αγκάθι»
Αρχίζουμε από το ΟΑΚΑ. Την καρδιά των Αγώνων, το στάδιο των τελετών έναρξης και λήξης, εκεί που έκαιγε η φλόγα για δύο σερί εβδομάδες.
Το κεντρικό στάδιο φιλοξένησε τους αγώνες του στίβου, όπως και τελικό ποδοσφαίρου. Σπανίως χρησιμοποιήθηκαν τα κουλουάρ του έκτοτε. Αντίθετα αποτέλεσε έδρα κυρίως του Παναθηναϊκού ή της ΑΕΚ και παραχωρήθηκε για αρκετές συναυλίες.
Σήμερα το στέγαστρο Καλατράβα αποτελεί τον μεγάλο βραχνά, ο οποίος πρέπει να λυθεί. Την ίδια ώρα όμως υπάρχει ένα ογκωδέστερο πρόβλημα για το οποίο η συζήτηση δεν έχει αρχίσει. Κι αν έγιναν τα «μερεμέτια» και το κεντρικό στάδιο ανοίξει εκ νέου τις πύλες του, με δεδομένο ότι τόσο η ΑΕΚ όσο και ο Παναθηναϊκός έλυσαν ή θα λύσουν το γηπεδικό τους πρόβλημα ποιος θα το συντηρήσει; Θα φτάνουν τα έσοδα από αγώνες στίβου και συναυλίες;
Η ετοιμόρροπη εξέδρα, το κλειστό που έμπαζε και οι σωστές κινήσεις
Δυστυχώς, το κεντρικό στάδιο είναι μόνο ένα σκέλος του ΟΑΚΑ. Παράλληλα για τους Ολυμπιακούς χρησιμοποιήθηκαν το κλειστό, το ποδηλατοδρόμιο, τα κολυμβητήρια, οι εγκαταστάσεις του τένις και τα προπονητήρια του στίβου.
Με εξαίρεση το κλειστό του μπάσκετ, σ’ όλες τις άλλες εγκαταστάσεις τα προβλήματα ήταν γιγαντιαία.
Για παράδειγμα η πτυσσόμενη εξέδρα που είχε τοποθετηθεί στο ανοικτό κολυμβητήριο αποτελούσε δημόσιο κίνδυνο, ενώ στο διάζωμά της υπήρχαν δύο κοντέινερ στα οποία είχαν βρει στέγη άνθρωποι.
Στο ποδηλατοδρόμιο το νερό της βροχής εισχωρούσε στο εσωτερικό με συνέπεια να φθείρεται μια από τις καλύτερες πίστες στον κόσμο. Μάλιστα αποδείχθηκε εκ των υστέρων πως το πρόβλημα άρχιζε από την οροφή η οποία δεν είχε συντηρηθεί.
Προβλήματα είχαν διαπιστωθεί επίσης στο εξωτερικό καταδυτήριο και στην πισίνα της συγχρονισμένης κολύμβησης. Ακόμη στο προπονητήριο του στίβου δεν υπήρχε θέρμανση και τα βρόχινα νερά δημιουργούσαν λίμνες. Πρόκειται για τον χώρο που ασκούνται αθλητές και αθλήτριες όπως ο Τεντόγλου, η Στεφανίδη, ο Καραλής.
 
Σε ό,τι έχει να κάνει με τις εγκαταστάσεις του τένις, την ώρα που η Ελλάδα διαθέτει τη Μαρία Σάκκαρη και τον Στέφανο Τσιτσιπά στην ελίτ της Παγκόσμιας κατάταξης, κορτ να φιλοξενήσει τουρνουά δεν υπάρχει διαθέσιμο.
Η αιτία; Οι εγκαταστάσεις – κόσμημα που είχαν δημιουργηθεί για τους Ολυμπιακούς στο συγκρότημα του ΟΑΚΑ έπρεπε να περάσουν σε χέρια ιδιώτη για να σωθούν από την εγκατάλειψη.
Τουλάχιστον η νυν διοίκηση του ΟΑΚΑ, σε συνεργασία με την Κυβέρνηση, έχει επιχειρήσει να διορθώσει αρκετά από αυτά τα προβλήματα. Μόλις ολοκληρωθούν οι βελτιώσεις, η εικόνα των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ θα είναι δεδομένα καλύτερη.
Το φιάσκο του Ελληνικού σώθηκε μόνο από τη μαρίνα
Στα νότια προάστια δέσποζαν κάποτε οι εγκαταστάσεις του Ελληνικού. Είχαν ανεγερθεί γήπεδα για το σοφτμπολ, το μπέιζμπολ, την ξιφασκία και το μπάσκετ, ενώ στις εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά υπήρχαν προπονητήρια και μια μαρίνα – στολίδι.
Το κλειστό μπάσκετ χρησιμοποιήθηκε ενίοτε προτού καταλήξει στα αζήτητα. Το γήπεδο μπέιζμπολ μετατράπηκε σε ποδοσφαιρικό, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκε.
Οι εγκαταστάσεις δεν δικαιολόγησαν στο ελάχιστο τις τεράστιες δαπάνες και σε συνέχεια της μεταμόρφωσης της περιοχής κατέληξαν στους κάδους με τα μπάζα.
Μοναδική εξαίρεση η εγκατάσταση της ξιφασκίας, η οποία μεταφέρθηκε στα Γιάννινα με στόχο τη δημιουργία ενός πολυχώρου.
Η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη στην απέναντι πλευρά της Ποσειδώνος, όπου έδερευαν τα προπονητήρια της ενόργανης γυμναστικής, του στίβου, της συγχρονισμένης κολύμβησης και της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου.
Με εξαίρεση την τελευταία εγκατάσταση οι υπόλοιπες μαράζωσαν. Αρκούν κουβέντες με τους αθλητές, που έμεναν και προετοιμάζονταν εκεί, για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της εγκατάλειψης.
Οροφές που έσταζαν και ηλεκτρολογικά συστήματα που δεν λειτουργούσαν συνέθεταν επί χρόνια ένα θλιβερό σκηνικό, μέσα στο οποίο μεγαλούργησαν αθλητές όπως ο Λευτέρης Πετρούνιας, η Νικόλ Κυριακοπούλου και τόσοι άλλοι. Πρόκειται για εγκαταστάσεις που θα «εξαφανιστούν» δεδομένης της μετατροπής της παραθαλάσσιας περιοχής. Συνεπώς όσα εκατομμύρια κι αν ξοδεύτηκαν έπεσαν στον κάλαθο των αχρήστων.
Το μοναδικό έργο που διέσωσε τις εντυπώσεις ήταν η μαρίνα του Αγίου Κοσμά. Όχι ότι κι εκεί δεν υπήρξαν πολλά λειτουργικά προβλήματα στη διάρκεια αυτών των 20 χρόνων. Παρόλα αυτά η εικόνα της βελτιώθηκε επί της προηγούμενης Κυβέρνησης και οι εντυπώσεις αντιστράφηκαν.
Οι δύο όψεις του Φαλήρου
Ο τρίτος μεγάλος πόλος των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν ο φαληρικός όρμος, στον οποίο το ίδιο νόμισμα είχε δύο όψεις.
Κόντρα στον αρχικό σχεδιασμό, εκεί ήταν που χτίστηκαν το κλειστό του τάε κβον ντο και το γήπεδο του μπιτς βόλεϊ. Επίσης ανακατασκευάστηκαν το «Γ. Καραϊσκάκης» κι ανακαινίστηκε το ΣΕΦ, το οποίο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ.
Είναι πρόδηλο πως το ΣΕΦ και το «Γ. Καραϊσκάκης» σώθηκαν χάρη στην εμπλοκή του Ολυμπιακού. Από την άλλη το κλειστό του τάε κβον ντο φιλοξένησε αγώνες βόλεϊ και χάντμπολ προτού καταλήξει χώρος εκδηλώσεων.
Αντίθετα, το στολίδι του μπιτς βόλεϊ μαραζώνει. Μια εγκατάσταση με τεράστιες δυνατότητες έχει αφεθεί στη μοίρα της, η κορυφαία άμμος έχει πετρώσει και όλος ο σκελετός έχει παραδοθεί στην σκουριά.
Το κωπηλατοδρόμιο χρειάζεται άμεσα επέμβαση
Μια ιδιαίτερη περίπτωση εγκατάστασης είναι αυτή του κωπηλατοδρομίου στον Σχοινιά, όπου έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ.
Η περιοχή αν μη τι άλλο εντυπωσιακή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών ομάδων. Βέβαια τα πράγματα μόνο ρόδινα είναι. Λόγω της οικονομικής κρίσης οι «πληγές» στο κορμί των κτηρίων είναι ολοφάνερες.
Οι ξύλινες επιφάνειες έχουν φαγωθεί από την υψηλή υγρασία και απαιτούνται αλλαγές. Επίσης θα πρέπει να δοθεί λύση σε λειτουργικά ζητήματα όπως η θέρμανση.
Τα «σπίτια» των ξεριζωμένων, τα ερωτηματικά και οι λοιπές εγκαταστάσεις
Μια σειρά εγκαταστάσεων δημιουργήθηκαν για να φιλοξενήσουν συγκεκριμένα αθλήματα. Υπήρξαν το «Σπίτι της Άρσης Βαρών» και το «Σπίτι της Πάλης». Εκ του αποτελέσματος άστεγοι έμειναν εν τέλει οι αθλητές.
Στην ουσία εγκαταστάσεις όπως αυτές που οικοδομήθηκαν στο Περιστέρι, στα Άνω Λιόσια, στο Γαλάτσι και στο Γουδή είτε πέρασαν σε χέρια ιδιωτών, άλλαξαν χαρακτήρα και σώθηκαν, με τρανό παράδειγμα το κλειστό του Μπάντμιντον, είτε μαράζωσαν.
 
Το κλειστό των Άνω Λιοσίων πέρασε στα χέρια της ΚΑΕ ΑΕΚ και τουλάχιστον έγινε ξανά λειτουργικό. Στο κλειστό του Γαλατσίου φιλοξενούνται από τηλεοπτικά θεάματα μέχρι κοινωνικές εκδηλώσεις, ενώ αυτό στο Περιστέρι ψάχνει ακόμα να βρει το «δρόμο» του.
Ιδιαίτερες περιπτώσεις αποτελούν οι εγκαταστάσεις του Μαρκόπουλου. Το ιππικό κέντρο και το σκοπευτήριο. Αμφότερες κόστισαν αρκετά εκατομμύρια. Για την πρώτη, εκτάσεως 26 στρεμμάτων, πάγωσε η επένδυση που ήταν να πραγματοποιηθεί μετά από σχετικό διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ και παραμένει στην Ομοσπονδία, ενώ το δεύτερο έχει περάσει στα χέρια της ΕΛ.ΑΣ.
Τα τέσσερα μεγάλα στάδια εκτός Αττικής
Εκτός Αττικής υπήρξαν τέσσερα μεγάλα πρότζεκτ. Το Καυτανζόγλειο ήταν το μοναδικό που δεν χτίστηκε εξ αρχής. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, ωστόσο και αυτή αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει να λυθούν.
Το Παγκρήτιο Στάδιο, το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα. Λειτουργεί ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
Στο Βόλο έχουμε το Πανθεσσαλικό το οποίο και αυτό οικοδομήθηκε για να το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του ποδοσφαιρικού Βόλου.
Τέλος, το Παμπελοποννησιακό ανήκε και αυτό στις εγκαταστάσεις που φτιάχτηκαν για το ποδόσφαιρο. Προϋπήρχε ως Εθνικό Στάδιο Πατρών, αλλά ανακατασκευάστηκε. Αρχικά φιλοξένησε κάποιους αγώνες, όπως και την Παναχαϊκή, πριν καταστεί ένα γήπεδο – φάντασμα. Όλα αυτά άλλαξαν τα τελευταία χρόνια. Ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού κατάφερε να του δώσει ζωή και σήμερα λειτουργεί ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης.
Όλες οι εγκαταστάσεις
OAKA
Ολυμπιακό στάδιο στίβου: Κατασκευάστηκε το Αποτέλεσε το σπίτι των Ολυμπιακών Αγώνων. Φιλοξένησε τις τελετές έναρξης και λήξης, τους αγώνες του στίβου, αλλά και τον τελικό του τουρνουά ποδοσφαίρου. Μετά τους Αγώνες της Αθήνας ήταν κατά περιόδους έδρα της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού στο ποδόσφαιρο, φιλοξένησε κάποιους αγώνες στίβου, ενώ διεξήχθησαν σε αυτό και αρκετές συναυλίες. Όλα αυτά μέχρι πριν από μερικούς μήνες όταν προέκυψε το πρόβλημα στατικότητας της στέγης Καλατράβα. Το μέλλον του όταν ανοίξει ξανά τις πύλες του παραμένει αβέβαιο.
Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ήταν ήδη κλειστό γήπεδο μπάσκετ, από το 1995 που κατασκευάστηκε, ανακαινίστηκε και συνέχισε να είναι τέτοιο. Στους Ολυμπιακούς φιλοξένησε αγώνες ενόργανης γυμναστικής, τραμπολίνο, αλλά και την τελική φάση του τουρνουά μπάσκετ. Εκτός από μεμονωμένους αγώνες και διεθνείς διοργανώσεις έχει φιλοξενήσει επίσης συναυλιακά events. Σήμερα ανήκει στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός μετά την προ μηνών οριστική έγκριση της αποκλειστικής χρήσης του για 49 χρόνια υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος, των ερασιτεχνικών αθλημάτων και της εύρυθμης λειτουργίας του.
Ολυμπιακό Κέντρο αντισφαίρισης: Το μακρινό 2004 φάνταζε ιδανικό να αναλάβει τη διεξαγωγή ακόμη και μεγάλα τουρνουά. Είκοσι χρόνια αργότερα δεν έχει εκσυγχρονιστεί στο ελάχιστο. Ναι μεν έχουν εγκριθεί έργα ανακαίνισης τόσο από το 2020 όσο και από το 2021, αλλά μέχρι το 2023 που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε νέα επένδυση αναβάθμισης ύψους 1.9 εκατ. ευρώ (οι 500.000 για το κέλυφος) ουσιαστικές παρεμβάσεις δεν είχαν γίνει.
Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο: Προϋπήρχε από το 1991, ως έργο για τους Μεσογειακούς Αγώνες, αλλά πήρε την τελική μορφή του το 2004 με τροποποιήσεις που αφορούσαν κυρίως το στέγαστρο Καλατράβα και τον εξαερισμό. Η πρόσφατη επιθεώρηση από τα αρμόδια κλιμάκια φανέρωσε πρόβλημα ευστάθειας του στεγάστρου, άρα και ασφαλείας. Γι’ αυτό κι έκλεισε αρχικά και έπειτα άνοιξε ξανά μερικώς.
Ελληνικό – Άγιος Κοσμάς
Κλειστό γήπεδο μπάσκετ: Ανεγέρθη για τους Ολυμπιακούς, φιλοξένησε αγώνες μπάσκετ και τους τελικούς του χάντμπολ. Μετά το τέλος των Αγώνων αποτέλεσε έδρα ομάδων όπως η ΑΕΚ και ο Πανιώνιος, φιλοξένησε και μεμονωμένα παιχνίδια όπως τελικούς. Κι αυτό όμως το κατάπιε η κρίση. Σιγά σιγά άρχισε να τίθεται σε απραξία και τελικά κατεδαφίστηκε το 2022 στο πλαίσιο των έργων του Ελληνικού.
Αίθουσα ξιφασκίας: Ανήκε στο ολυμπιακό κέντρο του Ελληνικού και ήταν χωρητικότητας 5.000 θέσεων. Εν αχρηστία για χρόνια, ο σκελετός του μεταφέρθηκε στα Ιωάννινα και μέχρι τώρα παραμένει άγνωστο τι θα γίνει.
Ολυμπιακό Κέντρο Κανόε/Καγιάκ Σλάλομ: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην περιοχή του Ελληνικού, χρησιμοποιήθηκε για το σλάλομ. Μετά τους Αγώνες υπήρχε σκέψη να μετατραπεί σ’ ένα υδάτινο πάρκο προς επίσκεψη, αλλά η ιδέα παραπέμφθηκε στις καλένδες. Πλέον δεν υπάρχει ούτε στάλα…
Ολυμπιακό κέντρο σόφτμπολ – μπέιζμπολ: Τρία τα γήπεδα που αποτελούσαν την συγκεκριμένη εγκατάσταση στο Ελληνικό, μαζί με άλλα δύο μικρότερα που είχαν χρήση ως βοηθητικών χώρων – προπονητηρίων. Το μεγαλύτερο μετατράπηκε τρία χρόνια αργότερα (2007) σε ποδοσφαιρικό γήπεδο με ταυτόχρονη αύξηση της χωρητικότητας. Το χρησιμοποίησε ο Εθνικός, η Γλυφάδα και παρ’ ολίγον η ΑΕΚ μετά τον υποβιβασμό της. Αποτέλεσμα; Να καταλήξουν όλες οι εγκαταστάσεις μια άμορφη μάζα σιδερικών, ένα χωράφι που χρειαζόταν όργωμα.
Ολυμπιακό κέντρο χόκεϊ επί χόρτου: Ακόμα ένα έργο που δημιουργήθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και μας αποχαιρέτησε μαζί με αυτούς. Δίχως μέριμνα για το πώς δύναται να εξελιχθεί σε μια ωφέλιμη εγκατάσταση, ουδέποτε χρησιμοποιήθηκε για το οτιδήποτε μετά το 2004. Έμεινε εκεί, καθηλωμένη να «σαπίζει».
Μαρίνα Αγίου Κοσμά: Η μοναδική εγκατάσταση της περιοχής που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα. Πέρασε και εκείνη κάποιες δύσκολες περιόδους, ωστόσο άντεξε κυρίως λόγω των μεγάλων σκαφών που την επισκέπτονταν.
Φάληρο
«Γεώργιος Καραϊσκάκης»: Ήταν το τελευταίο γήπεδο που εντάχθηκε στον φάκελο των Αγώνων. Αφού γκρεμίστηκε το παλιό κτίσμα, η ανέγερσή του με ιδιωτικά κεφάλαια και αλλαγή φοράς προχώρησε με γοργούς ρυθμούς. Γι’ αυτό και ήταν έτοιμο να υποδεχθεί παιχνίδια του τουρνουά ποδοσφαίρου ως τα ημιτελικά. Είναι, φυσικά, η παραδοσιακή έδρα του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού και αναμφίβολα ο λόγος που γλίτωσε από την άσχημη μοίρα των υπόλοιπων ποδοσφαιρικών γηπέδων. Οι «ερυθρόλευκοι» φρόντισαν ανά διαστήματα να βελτιώσουν την εικόνα του, με αποτέλεσμα πέρυσι να φιλοξενήσει ευρωπαϊκό τελικό (Super Cup) και να λάβει τα εύσημα από την UEFA.
ΣΕΦ: Το ιστορικό Παλέ του Φαλήρου, το γήπεδο που συνδέθηκε με το εθνικό έπος του ’87, ήταν από τις αρχές των 90s και παραμένει η έδρα του μπασκετικού Ολυμπιακού. Η συμφωνία ανάμεσα στην ερυθρόλευκη ΚΑΕ και το κράτος για την παραχώρησή του για τα επόμενα πενήντα χρόνια δεν έχει πάρει την τελική μορφή της, όμως ήδη οι ερυθρόλευκοι έχουν προχωρήσει σε βελτιώσεις σε όλους τους τομείς. Προβλέπεται αύξηση χωρητικότητας που θα αγγίξει τις 15.000 για να εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες αγώνων.
Κλειστό Τάε Κβον Ντο: Το «μικρό ΣΕΦ» με την κυρτή οροφή έχει φιλοξενήσει κατά βάση μουσικά κι άλλα πολιτιστικά events, όπως συναυλίες και εκθέσεις. Ειδάλλως θα ‘χε πάει επίσης στράφι η επένδυση των 38 εκατ. ευρώ. Όχι πως δεν έχει υποστεί φθορές, κυρίως σε σιδερένιες κατασκευές που απαιτούν επισκευή. Απλώς είναι σε καλύτερη κατάσταση από άλλα. Πριν από τρεις μήνες εντάχθηκε σε προκήρυξη διαγωνισμού προς μίσθωση 40ετίας με στόχο την αξιοποίηση της Ζώνης ΙΙΙ και τη μετατροπή της σε συνεδριακό κέντρο. Το ετήσιο μίσθωμα έχει οριστεί όχι χαμηλότερο των 2.4 εκατ. ευρώ με ταυτόχρονη καταβολής εφάπαξ ποσού 2 εκατ. ευρώ κατά τη διαδικασία μεταβίβασης.
Ολυμπιακό Κέντρο Μπιτς Βόλεϊ: Από τα «στολίδια» που έδωσαν πνοή στο Φάληρο έως ότου εγκαταληφθεί και μετατραπεί σε ξέφραγο αμπέλι. Είχε κοστίσει 9 εκατομμύρια ευρώ, αλλά όπως έχει καταλήξει πια η αξία του είναι μηδαμινή. Θυμίζει περισσότερο έναν σκουπιδότοπο, μια τεράστια εστία μόλυνσης. Η προ ετών απόπειρα να παραχωρηθεί στο υπουργείο Δικαιοσύνης και να φιλοξενήσει νέες κτηριακές εγκαταστάσεις απέτυχε και το κέντρο ρημάζει στο έλεος των καιρικών φαινομένων και της φύσης.
Κλειστά γήπεδα Αττικής
Γήπεδο Μπάντμιντον:  Το όνομά του προδίδει τον σκοπό για τον οποίο ανεγέρθη. Αμέσως μετά το πέρας των Ολυμπιακών Αγώνων παραχωρήθηκε για 20 χρόνια μέσω διαγωνισμού στην εταιρία στην εταιρία «Athens Badminton Cultural Development Α.Ε.» και μετατράπηκε σε πολυχώρο θεάματος. Αποκαλείται πλέον θέατρο και στους χώρους του έχουν ανέβει πολλές παραγωγές του διεθνούς και του εγχώριου καλλιτεχνικού στερεώματος.
Κλειστό Πυγμαχίας: Ήταν το τελευταίο ολυμπιακό ακίνητο που χωροθετήθηκε. Αρχικά ήταν να κατασκευαστεί στο Φάληρο, αλλά μεταφέρθηκε στο Περιστέρι. Λεηλατήθηκε, προτού αποφασιστεί η ανακατασκευή του με αφαίρεση μέρους των κερκίδων. Το Περιστέρι έχει δώσει κάποιους αγώνες μπάσκετ, όταν ήταν ακόμη σε χαμηλές κατηγορίες, κυρίως έχει στεγάσει εκδηλώσεις.
Σπίτι της Άρσης Βαρών: Υποτίθεται πως στη Νίκαια θα στεγαζόταν το «εθνικό άθλημα» της χώρας. Από το 2007 αποτελεί «παράρτημα» του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αρχικά κάλυψε τις ανάγκες για διαλέξεις και συνέδρια. Από το 2020 άρχισε να διαμορφώνεται με τέτοιον τρόπο έτσι ώστε να φιλοξενούνται τα μεταπτυχιακά προγράμματα του ιδρύματος, χάρη στη δημιουργία 20 αιθουσών διδασκαλίας και 4 εξοπλισμένων εργαστηρίων.
Σπίτι της Πάλης: Ο χώρος στα Άνω Λιόσια που εντάχθηκε στον φάκελο των ολυμπιακών εγκαταστάσεων για να λειτουργήσει ως η γερή βάση ανάπτυξης του σπορ. Με χωρητικότητα μεγαλύτερης των 8.000 θέσεων, παραμελήθηκε και αφέθηκε για χρόνια στην τύχη του, με αποτέλεσμα να προκληθούν αναπόφευκτες φθορές κυρίως στην οροφή. Νοικιάστηκε για τηλεοπτικές παραγωγές που απαιτούσαν χώρο και κατέληξε τουλάχιστον να γίνει η μπασκετική έδρα της ΑΕΚ μετά τη σύμβαση 20ετίας που υπογράφηκε το 2020. Πάλης τελείωμα δηλαδή…
Ολυμπιακό Γυμναστήριο Γαλατσίου: Από αίθουσα αντισφαίρισης και γυμναστικής έγινε αρχικά γήπεδο μπάσκετ για τις ανάγκες της ΑΕΚ. Από το 2013 ανήκει στον τοπικό Δήμο με σύμβαση χρήσης τουλάχιστον ως το 2025. Πλέον αξιοποιείται εναλλάξ για αθλητικές συναντήσεις, πολιτιστικές ή ψυχαγωγικές υπηρεσίες. Στις εγκαταστάσεις έχουν μεταφερθεί και κάποιες δημοτικές υπηρεσίες προς εξοικονόμηση δαπανών. Είχε λειτουργήσει παροδικά κι ως κέντρο υποδοχής προσφύγων.
Ανοικτά γήπεδα Αττικής
Κέντρο ιππασίας: Φιλοξένησε τους αγώνες ιππασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πέρασε στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ το οποίο έκανε δύο διαγωνισμούς. Στον πρώτο δεν υπήρξε ενδιαφέρον, ενώ η δεύτερη περίπτωση ναυάγησε με τις εγκαταστάσεις να παραμένουν στην Ομοσπονδία.
Κέντρο σκοποβολής: Κατασκευάστηκε για να εξυπηρετήσει όλες τις κατηγορίες του αθλήματος κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Στη συνέχεια πέρασε στα χέρια της αστυνομίας για την εκπαίδευση των ένστολων παρά τη διαμάχη με την Ομοσπονδία.
Κωπηλατοδρόμιο Σχοινιά: Εκεί έγιναν οι αγώνες της κωπηλασίας και του κανόε καγιάκ (σπριντ) σε μια εντυπωσιακή περιοχή. Το κωπηλατοδρόμιο λειτουργεί μέχρι και σήμερα αποτελώντας το σπίτι των εθνικών μας ομάδων, ωστόσο χρειάζεται επισκευές.
Στην υπόλοιπη επικράτεια
Καυτανζόγλειο: Πρόκειται για την παλαιότερη εγκατάσταση που χρησιμοποιήθηκε στη διάρκεια των Ολυμπιακών, καθώς τα εγκαίνιά του έγιναν τον Οκτώβριο του 1960. Φυσικά υπέστη ανακαίνιση (2002-04) για να φιλοξενήσει αγώνες ποδοσφαίρου. Χρησιμοποιείται κυρίως ως έδρα της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ηρακλή, φιλοξενεί στιβικά αγωνίσματα και γραφεία, ωστόσο αντιμετωπίζει προβλήματα τα οποία πρέπει οπωσδήποτε να λυθούν για να παραμείνει ωφέλιμη.
Παγκρήτιο: Το πέμπτο μεγαλύτερο στάδιο στην ελληνική επικράτεια, χτισμένο μόλις 50μ. από τη θάλασσα. Ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2004 και ήταν από τα γήπεδα για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Τόσο ο ΟΦΗ όσο και ο Εργοτέλης το υπενοικίασαν ως έδρα κατά διαστήματα. Λειτουργεί πια ως πολυδύναμο αθλητικό κέντρο που το διαχειρίζεται η Ανάπτυξη Αθλητισμού Ηρακλείου – ανώνυμη εταιρία του Δήμου.
Kornilios Sarantioglou
Πανθεσσαλικό: Μια από τις εγκαταστάσεις στην ελληνική περιφέρεια που χρησιμοποιήθηκαν για το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου. Έκτοτε έγινε για ένα διάστημα η έδρα της ΑΕΛ (στην Ευρώπη) και του Ολυμπιακού Βόλου, έχει φιλοξενήσει τελικούς κυπέλλου και πλέον αποτελεί το «σπίτι» του Βόλου ΝΠΣ που φροντίζει για τη διατήρησή του σε σχετικά υποφερτή κατάσταση.
Παμπελοποννησιακό: Αν ο Δήμος Πατρέων, δια του Κώστα Πελετίδη, δεν είχε αναλάβει τη διαχείρισή του, θα ήταν ένα στάδιο – φάντασμα. Εγκαταλελειμμένο, λεηλατημένο, άνευ άδεια λειτουργίας και χρέη που διογκώνονταν. Με μελέτη, μέθοδο και υλοποίηση σχεδιασμού λειτουργεί σήμερα ως πολυχώρος άθλησης για τους δημότες της πόλης. Είναι σίγουρα ένα από τα πιο κατάλληλα παραδείγματα αξιοποίησης.


Περισσότερα...

901 • 2




Αρθρογραφία

Οι αλλαγές που φέρνουν οι πρακτικές βιωσιμότητας στην κατασκευή των ακινήτων

Μάρτιος 9

Engineer


Η δυναμική του κατασκευαστικού κλάδου στην Ελλάδα διατηρήθηκε και το 2023, γεγονός που αποτυπώνεται στην εξέλιξη δεικτών οικονομικής συγκυρίας, όπως το παραγόμενο προϊόν του κλάδου, οι επενδύσεις και η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα. Η υιοθέτηση πρακτικών βιωσιμότητας στην κατασκευή ενός οικιστικού ακινήτου σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις αποτελεί βασικό κριτήριο για τις επενδύσεις στον κατασκευαστικό κλάδο καθώς συνυπολογίζεται εξίσου σημαντικά στην αξία μιας κατοικίας όπως η τοποθεσία. Σε μια εποχή μάλιστα όπου η δυναμική του κατασκευαστικού κλάδου στην Ελλάδα διατηρήθηκε και το 2023, γεγονός που αποτυπώνεται στην εξέλιξη διαφόρων δεικτών οικονομικής συγκυρίας, όπως το παραγόμενο προϊόν του κλάδου, οι επενδύσεις και η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα.
Ποιες όμως είναι οι αλλαγές της υιοθέτησης πρακτικών βιωσιμότητας στον κατασκευαστικό κλάδο και ειδικότερα στον κλάδο οικιστικών ακινήτων; Η ΕΕ ανακοίνωσε πρόσφατα την υποχρέωση ανακαίνισης για ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων μεταξύ 2028-2032, κάτι το οποίο για ιδιοκτήτες που θέλουν να πουλήσουν ή ενοικιάσουν το ακίνητό τους, δημιουργεί νέες υποχρεώσεις που θα οριστικοποιηθούν με την ενσωμάτωση της οδηγίας στην ελληνική νομοθεσία.
Η «ενεργειακή» οδηγία, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα όπου μεγάλο ποσοστό των παλαιών ακινήτων είναι κατασκευασμένα πριν από το 1980, έχει ιδιαίτερη σημασία. Τι αλλάζει με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται για ένα υποψήφιο αγοραστή αλλά και υποψήφιο πωλητή ενός οικιστικού ακινήτου, σε σχέση με μια δεκαετία πριν;
«Σε κατασκευαστικό επίπεδο, οι αλλαγές που προέκυψαν στις προδιαγραφές των κτιρίων από το 2020 και μετά, έναντι των προηγούμενων ετών, είναι χαοτικές», αναφέρει στο ΑΠΕ/ΜΠΕ ο Ιωσήφ Αραμπατζής CEO και Owner της κατασκευαστικής εταιρείας ΕΠΙΚΥΚΛΟΣ. «Έχουν συμβεί αλλαγές εκ θεμελίων, από τη χρήση υδατοστεγούς σκυροδέματος μέχρι τα κελύφη και τα μηχανολογικά των κτιρίων. Επιπλέον λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού, εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων τα επόμενα χρόνια.
'Αλλωστε είναι γεγονός ότι τα σύγχρονα ακίνητα στην Ελλάδα παραμένουν σε πολύ χαμηλότερες τιμές με αντίστοιχα των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών. Μια ακόμη σημαντική διαφορά που έχουμε διαπιστώσει σε σχέση με μια δεκαετία πριν, είναι η αξία που δίνεται πλέον στην αρχιτεκτονική, είτε πρόκειται για μία ανακαίνιση είτε για την κατασκευή μιας ολόκληρης πολυκατοικίας, που παλαιότερα ήταν πολύ μικρή έως και μηδενική. Ο ρόλος του αρχιτέκτονα σήμερα είναι καταλυτικός, ακόμη και στην ανακαίνιση επιμέρους δωματίων, όπως της κουζίνας ή του μπάνιου ενός ακινήτου. Ως κατασκευαστική εταιρεία ήδη από το 2009 επενδύσαμε στην αρχιτεκτονική τόσο με τη σύσταση εσωτερικής ομάδας, όσο και με εξωτερικές συνεργασίες με μεγάλα αρχιτεκτονικά γραφεία», αναφέρει.
Οι τάσεις στην χώρα μας σήμερα σε κατασκευαστικό επίπεδο
Τα νέα αυτά δεδομένα εκτός από τις επιπτώσεις που έχουν στη ζήτηση και προσφορά των οικιστικών ακινήτων αλλάζουν ριζικά και τον κατασκευαστικό κλάδο και στην αγορά ακινήτων. Επηρεάζουν όχι μόνον την κατασκευή των νέων κατοικιών αλλά και το υπάρχον τεράστιο απόθεμα των κατοικιών που υπάρχει στην χώρα μας, Αναλυτικότερα, οι τάσεις που διαμορφώνονται σύμφωνα και με τον κ.Αραμπατζή είναι:
Η εικόνα της αγοράς αλλάζει σχεδόν κάθε εξάμηνο. Τα τελευταία 2-3 εξάμηνα, παρατηρείται ότι η ελληνική οικογένεια, στην προσπάθειά της να αποκτήσει ένα νέο σύγχρονο σπίτι, προβαίνει σε εκπτώσεις ως προς τις ανάγκες της. Τα υψηλά επιτόκια και οι οικονομικοί περιορισμοί οδηγούν σε επιλογή διαμερισμάτων λιγότερων τετραγωνικών μέτρων. Επιπλέον το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων επιλέγει να μη δημιουργήσει μεγάλη οικογένεια, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν μεγαλύτερη ζήτηση κατοικίες των 50-60 τ.μ με ένα υπνοδωμάτιο, τα οποία αποτελούν πάντα μια ασφαλή επενδυτική ευκαιρία με πολύ καλή απόδοση. Η ζήτηση για πολυτελές (luxury) ακίνητο παρουσιάζει σταθερή άνοδο τα τελευταία χρόνια, έχοντας ένα σημαντικό κοινό αυτή την περίοδο στην Ελλάδα. Πλήθος Ελλήνων, αλλά και αγοραστές από τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη, την Αμερική και την Κίνα αποφασίζουν να επενδύσουν σε αυτή την κατηγορία, κυρίως λόγω της γεωγραφικής μας θέσης, αλλά και της συμφέρουσας τιμής των ακινήτων. Οι σοβαρές επενδύσεις σε επαγγελματικά κτίρια που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Κατ' επέκταση αυτού, παρατηρείται η τάση για δημιουργία μικρών κοινοτήτων κατοικιών γύρω από τα μεγάλα επαγγελματικά κτίρια, ακόμα και σε μια μικρή αγορά όπως είναι η ελληνική. Περιοχές όπως το Μαρούσι δημιουργούν νέες συνθήκες με χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, των οποίων οι εργαζόμενοι επιλέγουν να κατοικήσουν σε κοντινή απόσταση από τον εργασιακό τους χώρο, προκειμένου να βελτιώσουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής τους. Στο πλαίσιο αυτό το επόμενο έργο στην ΕΠΙΚΥΚΛΟΣ είναι η κατασκευή σύγχρονων και ευέλικτων κατοικιών, σε ένα εξαιρετικό οικόπεδο σε στρατηγικό σημείο του Αμαρουσίου, που αυτή τη στιγμή είναι στο στάδιο της αρχιτεκτονικής μελέτης. Οι μεγάλες αστικές αναπλάσεις, με επίκεντρο το Ελληνικό, αλλά και πολλά μεγάλα ξενοδοχεία που κατασκευάζονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, θα καθορίσουν πολύ τις εξελίξεις στον κλάδο της κατασκευής και των ακινήτων. Οι τεράστιες ανάγκες για έμπειρο εργατικό δυναμικό, θα συμπαρασύρουν τις τιμές στο κόστος κατασκευής και κατ' επέκταση τις τιμές της αγοράς των ακινήτων, οι οποίες θα συνεχίσουν να αυξάνονται τουλάχιστον για τα επόμενα 5 χρόνια. Δίνει ως παράδειγμα την κατασκευή από ενός μεγάλου ξενοδοχειακού συγκροτήματος στην Πάρο, όπου η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η διαχείριση από την εταιρία με έξυπνο τρόπο της ζήτησης του επενδυτή, συγκρατώντας ταυτόχρονα χαμηλά το κόστος της κατασκευής, ώστε να υλοποιηθεί το έργο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, παραμένοντας μια σοβαρή επένδυση για τους ιδιοκτήτες.

Περισσότερα...

757 • 0




Αρθρογραφία

Οι Γέφυρες Της Ελλάδας - Σε άγνωστη κατάσταση βρίσκονται περίπου 17.000 γέφυρες στη χώρα

Σεπτέμβριος 21 , 2020

Engineer


Η απάντηση, βεβαίως, είναι “δεν ξέρουμε”. Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Εκ πρώτης όψεως αυτό μπορεί να ακούγεται απίστευτο, αλλά αν λάβει κανείς υπ’ όψιν το πότε και το πώς έχουν κατασκευαστεί οι χιλιάδες γέφυρες που βρίσκονται στο πολυδαίδαλο ελληνικό οδικό δίκτυο, ίσως να μην είναι και τόσο περίεργο.
Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τους ορισμούς. “Γέφυρα” είναι μια τεχνική κατασκευή που συνδέει δύο ή περισσότερα σημεία περνώντας πάνω από φυσικά ή τεχνητά εμπόδια. Το τι ακριβώς θεωρείται γέφυρα, ωστόσο, είναι πιο θολό. Όλοι αναγνωρίζουμε τις μεγάλες γέφυρες πάνω από ποτάμια, χειμάρρους και κοιλάδες που βλέπουμε στο οδικό δίκτυο, αλλά μια ευρύτερη χρήση του ορισμού μπορεί να συμπεριλάβει ακόμα και αυτές τις μικρές διόδους κάτω από δρόμους για να περνούν οχετοί, που δεν φαίνονται καν από το δρόμο. Συχνά ως “γέφυρες” χαρακτηρίζονται τέτοια τεχνικά έργα που έχουν μήκος τουλάχιστον 6 μέτρα.
Κανένας φορέας δεν έχει καταγεγραμμένες όλες τις ελληνικές γέφυρες και κανένας φορέας δεν έχει τη συνολική ευθύνη παρακολούθησης και συντήρησής τους. Σύμφωνα, ωστόσο, με εκτιμήσεις σήμερα στην Ελλάδα υπάρχουν 17.000 γέφυρες περίπου.
Μπορεί να μην γνωρίζουμε ακριβώς πόσες είναι οι ελληνικές γέφυρες, αλλά χάρη στην κατασκευή των πολύ μεγάλων αυτοκινητοδρόμων τις τελευταίες δεκαετίες από ιδιωτικές κοινοπραξίες στη χώρα μας, οι οποίες είχαν την εκπόνηση μελετών για το ελληνικό δίκτυο ως κομμάτι του έργου που είχαν αναλάβει, έχουμε μια εκτίμηση. Από αυτές τις πηγές ξέρουμε, λοιπόν, ότι οι νέες εθνικοί οδοί περιλαμβάνουν περίπου 3.000 γέφυρες μήκους άνω των 6 μέτρων (οι μισές εκ των οποίων είναι καινούργιες, ενώ οι υπόλοιπες ήταν προϋπάρχουσες), ενώ περίπου άλλες τόσες υπολογίζεται ότι βρίσκονται στις παλιές εθνικές οδούς και το επαρχιακό δίκτυο. Αν συμπεριληφθούν και μικρότερες γέφυρες (π.χ. μήκους 2 μέτρων και άνω), ο συνολικός αριθμός των γεφυρών στην Ελλάδα εκτιμάται γύρω στις 17.000.
Προφανώς, πολλές από αυτές είναι παλαιές. Αρκετοί κύριοι οδικοί άξονες στη χώρα μας κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’80, πράγμα που σημαίνει ότι αφενός κατασκευάστηκαν με πολύ διαφορετικές (και ανεπαρκείς) προδιαγραφές από αυτές που ισχύουν σήμερα και, αφετέρου, ότι κάποιες από αυτές πλησιάζουν το τέλος της θεωρητικής τους ζωής, δεδομένου μάλιστα ότι δεν συντηρούνται ούτε αναβαθμίζονται τακτικά. Και τα δύο θέματα είναι σημαντικά. Για παράδειγμα, οι κανονισμοί των προηγούμενων δεκαετιών δεν περιελάμβαναν σωστές προβλέψεις για τη μελλοντική εξέλιξη της κίνησης στους δρόμους και τα φορτία που θα έμελλε να εξυπηρετήσει η γέφυρα. Επιπλέον, δεν προέβλεπαν τη χρήση σκυροδέματος υψηλής ποιότητας, δεν είχαν επαρκείς προβλέψεις για τους σεισμούς, δεν είχαν προβλέψεις για έντονα καιρικά φαινόμενα, τη μελλοντική στάθμη ποταμών και χειμάρρων ή τη διάβρωση του εδάφους.
Σκεφτείτε μόνο την αύξηση της κυκλοφορίας στους ελληνικούς δρόμους. Η ετήσια μέση ημερήσια κυκλοφορία στη λεωφόρο Ποσειδώνος, για παράδειγμα, εκτοξεύτηκε από 40.000 το 1971 στα 110.000 το 1995. Από το 1986 μέχρι το 2006 ο δείκτης ιδιοκτησίας ΙΧ των Ελλήνων αυξήθηκε κατά 207%. Οι γέφυρες που είχαν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ’60 ή του ’70 δεν είχαν στον σχεδιασμό τους προβλέψεις για τέτοια φορτία.
Πρακτικά όλες οι γέφυρες που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα πριν από το 1961 δεν ακολουθούσαν κανένα συγκεκριμένο κανονιστικό πλαίσιο. Αυτές που κατασκευάστηκαν αργότερα και μέχρι και τη δεκαετία του ’80, ακολουθούσαν παρωχημένους (πια) γερμανικούς κανονισμούς και όλες οι γέφυρες που κατασκευάστηκαν πριν από το 1993 δεν είχαν επαρκείς αντισεισμικές προβλέψεις στο σχεδιασμό τους. Ακόμα και οι κανόνες του 1993 θεωρούνται παρωχημένοι σήμερα. Σήμερα, παρεμπιπτόντως, που η χώρα μας έχει ενσωματώσει πλήρως τα τελευταία ευρωπαϊκά πρότυπα, η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα κανονιστικά πλαίσια στον κόσμο. Αλλά με τις παλαιότερες γέφυρες υπάρχει πρόβλημα.

Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι το ότι δεν υπάρχει συστηματική παρακολούθηση όλων αυτών των γεφυρών ανά την Ελλάδα. Αυτές που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο των σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων παρακολουθούνται και μάλιστα η ανακατασκευή και η συντήρηση κάποιων -όπως της γέφυρας της Αταλάντης στην Ιονία Οδό-, περιλαμβάνονται και στη σύμβαση της κοινοπραξίας που διαχειρίζεται τον δρόμο. Όλες οι γέφυρες του επαρχιακού οδικού δικτύου και των παλαιών εθνικών οδών, όμως, δεν παρακολουθούνται και δεν συντηρούνται τακτικά. Όπως θα δούμε και παρακάτω, άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Εμείς όχι. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων. “Σε όλο τον κόσμο υπάρχει, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, η έννοια της προληπτικής συντήρησης”, δήλωσε πέρυσι ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός. “Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε κάθε φορά να κλαίμε πάνω από ερείπια”.
Άλλες χώρες εφαρμόζουν μεθόδους παρακολούθησης και προγράμματα τακτικών επιθεωρήσεων και έργων συντήρησης για τις γέφυρές τους. Στη χώρα μας εργασίες ενίσχυσης και συντήρησης γίνονται συνήθως μεμονωμένα σε εξόφθαλμα ετοιμόρροπες κατασκευές, κυρίως μετά από την πρωτοβουλία τοπικών φορέων.
Τα συμβάντα που έχουμε στη χώρα μας βεβαίως δεν περιλαμβάνουν καμία τραγωδία παρόμοια της Γένοβας, αλλά δεν είναι λίγα σε αριθμό. Η έκθεση αναφέρει μια σειρά από παραδείγματα, από τη γέφυρα του Ολβιού ποταμού στο Φενεό Κορινθίας που έπεσε τον περασμένο Φεβρουάριο, μέχρι το χτισμένο το 1866 τοξωτό γεφύρι της Πλάκας στον Άραχθο, που έπεσε το 2015. Υπάρχουν δε και κάμποσα παραδείγματα γεφυρών η επικινδυνότητα των οποίων ήταν εξόφθαλμη και αντιμετωπίστηκε ή αντιμετωπίζεται, όπως οι δίδυμες γέφυρες στον Χάραδρο ή η γέφυρα του ποταμού Νέστου. Και υπάρχει και η περίπτωση της γέφυρας Γρηγορίου Λαμπράκη στον Πειραιά, η οποία εξυπηρετεί τεράστιους αριθμούς οχημάτων κάθε μέρα και πρόκειται να σηκώσει επιπλέον και το βάρος του τραμ. Η γέφυρα αυτή, που κατασκευάστηκε το 1960, μοιάζει καταπονημένη και προβληματική ακόμα και στα μάτια μη-ειδικών περαστικών. Η εταιρεία που διαχειρίζεται το τραμ ανέλαβε τη μελέτη της γέφυρας με μια σειρά από δοκιμές και μετρήσεις οι οποίες, παραδόξως, έδειξαν πως η στατική επάρκεια της γέφυρας δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση. Παρ’ όλα αυτά, η εταιρεία προχωρά ήδη σε εργασίες ενίσχυσης της συγκεκριμένης γέφυρας, κυρίως για να επεκτείνει και τον χρόνο ζωής της.
Τι κάνουν οι άλλοι;
Μετά από την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η ιταλική κυβέρνηση ξεκίνησε άμεσα ένα πρόγραμμα εγκατάστασης συστημάτων δομικής παρακολούθησης σε πολλές από τις δεκάδες χιλιάδες γέφυρες της χώρας. Ο διευθυντής μιας εταιρείας που έχει αναλάβει την επιθεώρηση και τον έλεγχο 50.000 από αυτές δήλωσε ότι όλες οι γέφυρες από σκυρόδεμα που κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στην Ιταλία έχουν φτάσει ή και ξεπεράσει το προσδόκιμο της ζωής τους. Από ό,τι έγινε γνωστό, κάθε χρόνο 15-20 γέφυρες καταρρέουν στη χώρα λόγω έλλειψης συντήρησης ή λόγω ηλικίας.
Και στη Γαλλία όμως η κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι προκάλεσε την άμεση αντίδραση της κυβέρνησης -η αρμόδια υπουργός ανακοίνωσε ένα σχέδιο ελέγχου και συντήρησης με τακτικές επιθεωρήσεις προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, ενώ το υπουργείο δημοσίευσε και μια λίστα 23 μεγάλων γεφυρών που απαιτούν διορθωτικές επεμβάσεις. Στη Γερμανία, έρευνα του 2017 εκτίμησε πως το 12,4% των γεφυρών της χώρας είναι σε κακή κατάσταση, αλλά μόνο ένα αντίστοιχο ποσοστό (12,5%) είναι σε καλή κατάσταση, χωρίς κανένα πρόβλημα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο από εκεί είναι το ότι στην ανατολική Γερμανία το πρόβλημα είναι λιγότερο έντονο, καθώς εκεί ένα μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου ανακατασκευάστηκε μετά την ενοποίηση, ενώ στη δυτική Γερμανία τα περισσότερα μεγάλα έργα υποδομής σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Αυτό, παρεμπιπτόντως, εξηγεί και το γιατί και η δική μας χώρα ενδέχεται να βρίσκεται σε σχετικά καλύτερη κατάσταση από άλλες, πιο προηγμένες χώρες. Και εδώ μεγάλο ποσοστό των υποδομών κατασκευάστηκε σχετικά πρόσφατα, με ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και προδιαγραφές.
Μία χώρα που έχει κάνει σημαντικά βήματα στο θέμα της καταγραφής και της αντιμετώπισης του προβλήματος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που ούτως ή άλλως αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στο θέμα της συντήρησης των υποδομών τους. Εκεί υπάρχουν θεσμοθετημένα πρότυπα συντήρησης γεφυρών από το 1971 κιόλας, και όλες οι γέφυρες -614.387 σε αριθμό- είναι καταγεγραμμένες και καταχωρημένες σε ένα λεπτομερές μητρώο, με στοιχεία για την ηλικία τους, τα υλικά κατασκευής τους, την ημερήσια κυκλοφορία και πολλά άλλα, καθώς και με την αξιολόγηση της δομικής τους κατάστασης, η οποία προκύπτει από τα δομικά τους στοιχεία (τρόπος κατασκευής, δοκιμές, υλικά) και από τακτικές επιθεωρήσεις.

Βεβαίως, μια τέτοια καταγραφή είναι χρήσιμη εφόσον οδηγεί και σε συντονισμένη ανταπόκριση στην πραγματικότητα που αποκαλύπτουν τα δεδομένα. Τα στοιχεία λένε, για παράδειγμα, πως το 9,1% των γεφυρών στις ΗΠΑ το 2016 κρίνονταν ως δομικά ανεπαρκείς. Πρόκειται για σχεδόν 56.000 γέφυρες, που έχουν 188 εκατομμύρια διελεύσεις την ημέρα. Το να επισκευαστούν ή να ανακατασκευαστούν όλες είναι ένα γιγάντιο, δύσκολο, κοστοβόρο έργο. Στις ΗΠΑ και αλλού οι μηχανικοί ήδη χρησιμοποιούν τεχνολογικές λύσεις για να κάνουν την παρακολούθηση και τη συντήρηση των γεφυρών που χτίζονται τώρα ευκολότερη και φτηνότερη, αλλά η συντήρηση πολλών χιλιάδων επισφαλών παλαιών κατασκευών παραμένει μια σημαντική και μεγάλη πρόκληση, η οποία μάλιστα όσο περνά ο καιρός θα γίνεται μεγαλύτερη. Οι περισσότερες γέφυρες στις ΗΠΑ έχουν σχεδιαστεί για να έχουν διάρκεια ζωής τα 50 χρόνια -ο μέσος όρος ζωής τους σήμερα είναι τα 43 χρόνια. Το 2012 ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υπέγραψε νόμο για τη χρηματοδότηση έργων συντήρησης των υποδομών μεταφορών της χώρας ύψους εκατοντάδων δισ. δολαρίων. Ίσως να μην αρκούν.
Στη χώρα μας η ιδέα για τη δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Γεφυρών υπάρχει εδώ και μερικά χρόνια, και κάποιες κινήσεις έχουν γίνει για την δημιουργία ενός αρμόδιου φορέα. Η έκθεση τονίζει ότι πρόκειται για ένα απαραίτητο έργο (χωρίς να θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία ενός καινούριου φορέα για να το υλοποιήσει, πάντως) το οποίο μάλιστα θα πρέπει να σχεδιαστεί με τα πιο σύγχρονα μέσα. Ένα τέτοιο μητρώο θα πρέπει να περιλαμβάνει τα πλήρη στοιχεία κάθε γέφυρας, από την ημερομηνία και τη μέθοδο κατασκευής μέχρι τα υλικά, τον όγκο διερχόμενων οχημάτων, τη σεισμικότητα της περιοχής και τυχόν επισκευές ή εργασίες συντήρησης έχουν συμβεί στο παρελθόν. Βεβαίως θα πρέπει να περιλαμβάνει και μια ενημερωμένη βαθμολόγηση της κατάστασης της κάθε γέφυρας, ώστε το Μητρώο να μην είναι μια απλή καταγραφή των γεφυρών, αλλά ένα εργαλείο με το οποίο αρμόδιοι θα μπορούν να προσδιορίζουν προτεραιότητες. Το Μητρώο θα πρέπει να είναι ενταγμένο σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες, που θα προσδιορίζει και το τι πρέπει να γίνει όταν εντοπιστεί κάθε γέφυρα που αντιμετωπίζει προβλήματα.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Κοινότητα Πολιτικών Μηχανικών, ένα πρόγραμμα ασφάλειας για τις γέφυρες θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά από απαραίτητες δράσεις, όπως:
Τακτικά προγράμματα επιθεώρησης και αξιολόγησης σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες ερευνητικές και αναλυτικές τεχνικές. Τακτικά προγράμματα συντήρησης για ολόκληρο το σύστημα. Επιβολή ορίων φορτίων και ταχύτητας σε δομικά ανεπαρκείς ή ξεπερασμένες γέφυρες. Ιεράρχηση και χρηματοδότηση της αντικατάστασης λειτουργικά ευάλωτων γεφυρών. Βεβαίως, τόσο το Μητρώο όσο και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ασφάλειας για τις ελληνικές γέφυρες θα πάρουν πολύ καιρό για να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να λειτουργούν. Οι ερευνητές στην έκθεσή τους τονίζουν ότι στο μεταξύ είναι επιτακτική η ανάγκη για την αξιολόγηση και τη συντήρηση ευπαθών γεφυρών που ενδέχεται να μην μπορούν να περιμένουν να ολοκληρωθεί το Μητρώο. Τα ζητούμενα για ένα τέτοιο έργο είναι δύο: Πώς γίνεται ο έλεγχος και πώς επισημαίνονται οι ευπαθείς γέφυρες στις οποίες πρέπει να γίνει έλεγχος. Για το δεύτερο πρόβλημα οι ερευνητές προτείνουν τη δημιουργία μιας πλατφόρμας (είτε στη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα μελών του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, είτε στην υπάρχουσα πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου) στην οποία εθελοντές μηχανικοί θα μπορούν να καταχωρούν ευπαθείς γέφυρες της περιοχής τους οι οποίες κρίνουν ότι θα πρέπει να ελεγχθούν. Στη συνέχεια, τεχνικά κλιμάκια (που ούτως ή άλλως θα κληθούν να αξιολογήσουν γέφυρες κατά τη σύνταξη του Μητρώου) μπορούν να επιθεωρήσουν τις συγκεκριμένες γέφυρες και να τις αξιολογήσουν χρησιμοποιώντας σύγχρονες τεχνικές και εξειδικευμένες μεθοδολογίες.
Και, βεβαίως, η ανάγκη παρακολούθησης, αξιολόγησης και συντήρησης θα πρέπει να προβλέπεται και κατά την κατασκευή κάθε νέου τεχνικού έργου -και γέφυρας- και στη χώρα μας, κάτι που δεν γινόταν τις προηγούμενες δεκαετίες. Η τεχνολογία προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία ώστε οι άνθρωποι που θα κληθούν σε 50 ή σε 70 χρόνια να αξιολογήσουν και να συντηρήσουν τις υποδομές που κατασκευάζονται σήμερα, να μην αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εμείς.
Αυτοί που σήμερα κατασκευάζουν μια νέα γέφυρα πάνω από τον ποταμό Πολσεβέρα, στη Γένοβα, στο σημείο όπου στεκόταν μέχρι πέρυσι η γέφυρα Μοράντι, ασφαλώς το έχουν και αυτό στο μυαλό τους. Η γέφυρα, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Ρέντσο Πιάνο, θα ανοίξει στην κυκλοφορία στις αρχές του 2020.
Η έκθεση: https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2019/09/Gefyres_stin_ellada.pdf
 


Περισσότερα...

1716 • 0




Αρθρογραφία

Οι διατάξεις για πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο προσεισμικό έλεγχο σε δημόσια κτίρια

Μάιος 31 , 2023

Engineer


Ο Πρωτοβάθμιος και Δευτεροβάθμιος Προσεισμικός έλεγχος θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν και στα ιδιωτικά κτίρια για μια αρχική εκτίμηση σεισμικής διακινδύνευσης όπως και για την αξιοποίησή τους από ασφαλιστικές εταιρείες.
Πρόσφατα (Ν.5037/ Άρθρο 265/ΦΕΚ 75, 28 Μαρ 2023) ανατέθηκε στο ΤΕΕ η υλοποίηση δράσης για τη διενέργεια Πρωτοβάθμιου και Δευτεροβάθμιου προσεισμικού ελέγχου των δημοσίων κτιρίων και κρίσιμων υποδομών, υπό την εποπτεία του ΟΑΣΠ και σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος.
Οι παραπάνω δράσεις θα χρηματοδοτηθούν μεταξύ άλλων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το ΕΣΠΑ, το Πράσινο Ταμείο, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, ειδικά προγράμματα ενίσχυσης δήμων, καθώς και άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ανάγκη διενέργειας προσεισμικών ελέγχων
Δεδομένου ότι ο πρώτος Αντισεισμικός Κανονισμός εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα το 1959 και η πρώτη σημαντική βελτίωσή του έγινε το 1985, δημιουργείται εύλογα το ερώτημα για το πόσο ασφαλή μπορεί να είναι τα κτίρια, που κατασκευάστηκαν πριν το 1959 ή ακόμα και πριν το 1985, σε μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα.
Ο ΟΑΣΠ έχει διαμορφώσει ένα κανονιστικό πλαίσιο αναφοράς για τον προσεισμικό έλεγχο κτιρίων, αποσκοπώντας στην εκτίμηση του επιπέδου της ασφάλειας που παρέχουν τα δημόσια και κοινωφελή κτίρια, έναντι των μέγιστων πιθανοτικά αναμενόμενων σεισμικών δράσεων στην περιοχή που ευρίσκονται, και περιλαμβάνει τρία στάδια ελέγχου:
Τον Πρωτοβάθμιο προσεισμικό έλεγχο ή Ταχύ Οπτικό Έλεγχο (TOE), για την πρώτη καταγραφή και ταχεία αποτίμηση της σεισμικής ικανότητας των κτιρίων δημόσιας και κοινωφελούς χρήσης. Τον Δευτεροβάθμιο προσεισμικό έλεγχο για την προσεγγιστική αποτίμηση της σεισμικής ικανότητας με βάση αναλυτικότερους υπολογισμούς και (μη καταστροφικό) έλεγχο ποιότητας των υλικών, για όσα κτίρια προκύψει ανεπαρκής σεισμική ικανότητα με βάση τα αποτελέσματα του TOE. Τον Τριτοβάθμιο προσεισμικό έλεγχο που περιλαμβάνει την αναλυτική αποτίμηση της σεισμικής ικανότητας σε πρώτη φάση και ενδεχομένως σύνταξη μελέτης αποκατάστασης- ενίσχυσης, για όσα κτίρια προκύψει τοπική ή γενική σεισμική ανεπάρκεια κατά την αποτίμηση. Πρωτοβάθμιος Προσεισμικός Έλεγχος
Ο Πρωτοβάθμιος έλεγχος διενεργείται από διμελείς επιτροπές μηχανικών, τουλάχιστον ένας εκ των οποίων Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, και συμπληρώνεται ένα Δελτίο Προσεισμικού Ελέγχου Κτιρίων.
Οι Μηχανικοί διενεργώντας τον Πρωτοβάθμιο έλεγχο δεν δίνουν απάντηση στο ερώτημα «αν αντέχει το κτίριο ή όχι» (έλεγχος επάρκειας), αλλά συλλέγουν και συμπληρώνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να είναι δυνατός ο υπολογισμός του δείκτη σεισμικής ικανότητας του κτιρίου, ως σχετικό μέγεθος, σε σχέση με τους δείκτες των υπόλοιπων κτιρίων που θα ελεγχθούν Πανελλαδικά.
Ο δείκτης σεισμικής ικανότητας του κτιρίου προσδιορίζεται μετά από σχετική επεξεργασία και βαθμονόμηση των στοιχείων των συμπληρωμένων Δελτίων από τον ΟΑΣΠ, καθώς και από τις αναμενόμενες μέγιστες σεισμικές δράσεις ανά περιοχή για τα αμέσως επόμενα χρόνια, όπως θα εκτιμηθούν από τους αρμόδιους σεισμολογικούς φορείς. Με βάση αυτούς τους δείκτες θα προσδιορισθούν οι προτεραιότητες για τον περαιτέρω έλεγχο του κάθε κτιρίου (Δευτεροβάθμιο και Τριτοβάθμιο) ή την αναγκαιότητα λήψης άμεσων μέτρων.
Η διαδικασία του Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου είναι απλοποιημένη και τυποποιημένη, όσον αφορά τη συλλογή των στοιχείων. Τα στοιχεία που καταγράφονται στο Δελτίο Ελέγχου περιλαμβάνουν τεχνικά στοιχεία του κτιρίου (μέγεθος, ιστορικό, σπουδαιότητα), σεισμολογικά στοιχεία περιοχής, δομικό τύπο, και στοιχεία τρωτότητας. Τα περισσότερα από αυτά προσδιορίζονται μονοσήμαντα (σημειώνοντας Χ στο αντίστοιχο τετραγωνίδιο), και όχι ποσοτικά (με διαβάθμιση). Σημαντικός παράγοντας για την εξασφάλιση της αξιοπιστίας των στοιχείων είναι η εξεύρεση και χρήση της μελέτης του κτιρίου για τον έλεγχο.
Είναι σημαντικό οι μηχανικοί που διενεργούν τον έλεγχο να διαθέτουν σημαντική εμπειρία σε αντισεισμικούς κανονισμούς, να έχουν μελετήσει τις οδηγίες σύνταξης και να έχουν εκπαιδευτεί καταλλήλως. Το ζητούμενο είναι τα στοιχεία που καταγράφονται αφενός να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα (ορθότητα) και αφετέρου να έχουν μεταξύ τους κοινές παραδοχές στις περιπτώσεις που δεν είναι επιστημονικά προφανής μια μονοσήμαντη απάντηση (π.χ. εύρος ύπαρξης κακοτεχνιών, κανονικότητες, κ.λπ.). Ιδανικά, ο έλεγχος του ίδιου κτιρίου από διαφορετικές επιτροπές ελέγχου θα πρέπει να δώσει ίδια ακριβώς βαθμολογία (ή έστω πολύ μικρές αποκλίσεις). Για αυτό και στον Νόμο προβλέπεται διαδικασία εκπαίδευσης των μηχανικών που θα διενεργήσουν τον Πρωτοβάθμιο και Δευτεροβάθμιο προσεισμικό έλεγχο από το ΤΕΕ και τον ΟΑΣΠ.
Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Πρωτοβάθμιου Ελέγχου
Στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αντισεισμικής Μηχανικής (Αθήνα, Οκτώβριος 2022, Σέξτος, Πέλλη, Παναγιωτοπούλου, Ταρναβά, Ζάγορα, Λαλεχός, Παπαχρηστίδης, Μαρούλης) παρουσιάσθηκε η μετεξέλιξη των έντυπων δελτίων Πρωτοβάθμιου Ελέγχου σε διαδικτυακό εργαλείο διαχείρισης του Ταχέως Οπτικού Ελέγχου του δομικού αποθέματος των δημοσίων κτιρίων της χώρας και, σε επόμενο στάδιο, της σεισμικής διακινδύνευσης σε όλη την επικράτεια.
Τα δεδομένα προσεισμικού ελέγχου εισάγονται απευθείας από τον χρήστη-μηχανικό στον διακομιστή, καταχωρούνται σε μια ολοκληρωμένη ηλεκτρονική βάση δεδομένων και βαθμονομούνται αυτόματα σύμφωνα με τα διατιθέμενα στοιχεία, αφού πρώτα γίνουν όλοι οι απαραίτητη λογικοί έλεγχοι ορθότητας δεδομένων. Επισημαίνεται ότι με το σύστημα βαθμολογίας που χρησιμοποιείται στη μέθοδο, προκύπτει ένας συνολικός βαθμός που αφορά τη σεισμική διακινδύνευση (seismic risk) για κάθε κτίριο συνεκτιμώντας ταυτόχρονα τη σεισμική επικινδυνότητα της θέσης (seismic hazard) και την τρωτότητα (vulnerability) του κτιρίου.
Η ηλεκτρονική φόρμα εισαγωγής έχει σχεδιαστεί κατάλληλα ώστε ουσιαστικά να καθοδηγεί τον μηχανικό κατά τη συμπλήρωση του Δελτίου παρέχοντάς του πρόσβαση στις οδηγίες που έχει εκδώσει ο ΟΑΣΠ, παραθέτοντας παραδείγματα και εικόνες (για παράδειγμα παθολογίας και μορφολογίας των κτιρίων) ώστε να αυξήσει την αξιοπιστία των δεδομένων. Ταυτόχρονα, ο λογικός έλεγχος εξετάζει τη φόρμα πριν την υποβάλει ο μηχανικός-ελεγκτής εντοπίζοντας πιθανά λογικά λάθη.
Με τον τρόπο αυτόν το δελτίο είναι κατά 100% «πλήρες» διαθέτοντας υποχρεωτικά όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για να εξαχθεί η δομική βαθμολογία διακινδύνευσης και σε πολύ μεγάλο ποσοστό αξιόπιστο, πριν καν ληφθεί από τον ΟΑΣΠ προς επεξεργασία και έγκριση.
]Παράλληλα με την υποβολή των στοιχείων του δελτίου προσεισμικού ελέγχου απαιτείται και η υποβολή φωτογραφιών από το εσωτερικό και το εξωτερικό του κτιρίου. Με τον τρόπο αυτόν τεκμηριώνεται φωτογραφικά η κατάσταση του κτιρίου κατά τη στιγμή διενέργειας του ΤΟΕ και παρέχονται λεπτομέρειες των στοιχείων παθολογίας του οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν περαιτέρω κατά τον έλεγχο του δελτίου από τον ΟΑΣΠ.
Επιπρόσθετα οι φωτογραφίες αξιοποιούνται για την αυτόματη συμπλήρωση των πεδίων γεωαναφοράς ώστε το κάθε δελτίο να έχει μοναδικές συντεταγμένες επί του τοπογραφικού υποβάθρου χωρίς να χρειάζεται να δηλωθούν από τον χρήστη.
Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό, η εφαρμογή επιτρέπει την πλοήγηση επί ψηφιακού δικτυακού χάρτη OpenStreetMap για τον χειροκίνητο εντοπισμό της ακριβούς θέσης του κτιρίου.
Με βάση τη βαθμολογία αυτή, τα κτίρια κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες προτεραιότητας περαιτέρω ελέγχου, εν προκειμένω: Α, Β και Γ (όπου Α αφορά υψηλότερη προτεραιότητα). Ο ΟΑΣΠ και η Πολιτεία έχουν τη δυνατότητα χωρικής κατανομής της πληροφορίας επί ψηφιακού χαρτογραφικού υποβάθρου (GIS) όσο και της στατιστικής κατανομής των χαρακτηριστικών των ελεγμένων κτιρίων, έχοντας έτσι ένα εργαλείο λήψης αποφάσεων.
Τι ακολουθεί; Δευτεροβάθμιος και Τριτοβάθμιος Έλεγχος
Ο Πρωτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος (Ταχύς) είναι έτσι δομημένος ώστε να μπορεί να ολοκληρωθεί από την ομάδα Μηχανικών σε μερικές ώρες. Αντίστοιχα ο Δευτεροβάθμιος έλεγχος απαιτεί λίγες μέρες, ενώ ο Τριτοβάθμιος έλεγχος κάποιες εβδομάδες, ειδικά εάν συνοδεύεται και από μελέτη ενίσχυσης – σεισμικής αναβάθμισης.
Ο Δευτεροβάθμιος προσεισμικός έλεγχος, όπως και ο Πρωτοβάθμιος, δεν απαντάει οριστικά στο ερώτημα «αντέχει ή δεν αντέχει το κτίριο;». Αλλά οδηγεί και αυτός στη βαθμονόμηση του κτιρίου, εξειδικεύοντας παραπάνω τον «δείκτη προτεραιότητας ελέγχου». Η βαθμονόμηση αυτήν τη φορά έχει και υπολογιστικό σκέλος (δεν γίνεται μόνο οπτικά), περιλαμβάνει επί τόπου μετρήσεις αντοχών υλικών και η βαθμολογία που δίνεται, κατευθείαν από το μηχανικό αυτή τη φορά, είναι πιο ακριβής από αυτή του Πρωτοβαθμίου.
Ο Τριτοβάθμιος προσεισμικός έλεγχος είναι ο μόνος που μπορεί να απαντήσει με ακρίβεια στην ερώτηση επάρκειας και γίνεται σύμφωνα με τον ΚΑΝονισμό ΕΠΕμβάσεων (ΚΑΝ.ΕΠΕ. 3η Αναθεώρηση, 2022, ΟΑΣΠ). Περιλαμβάνει πιο εκτεταμένες μετρήσεις αντοχών υλικών σε σχέση με τον Δευτεροβάθμιο, αποτυπώσεις, αναλυτικούς υπολογισμούς και σύνταξη τευχών μελέτης.
Έλεγχος σε Ιδιωτικά Κτίρια;
Ο Πρωτοβάθμιος και Δευτεροβάθμιος Προσεισμικός έλεγχος αποσκοπούν στην αξιολόγηση και ταξινόμηση των αναγκών των Δημοσίων Κτιρίων από την Πολιτεία. Αυτό δεν απαιτείται σε ιδιωτικά κτίρια στα οποία ο ιδιοκτήτης τους μπορεί να ζητήσει από τον Μηχανικό κατευθείαν τη διενέργεια Τριτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου η οποία ενδεχομένως να οδηγήσει σε σύνταξη μελέτης ενίσχυσης – σεισμικής αναβάθμισης.
Ωστόσο, δεδομένου του αυξημένου απαιτούμενου χρόνου (και κόστους) διενέργειας Τριτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου, ο Πρωτοβάθμιος και Δευτεροβάθμιος Προσεισμικός έλεγχος θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν και στα ιδιωτικά κτίρια για μια αρχική εκτίμηση σεισμικής διακινδύνευσης όπως και για την αξιοποίησή τους από ασφαλιστικές εταιρείες. Ειδικά για τον Πρωτοβάθμιο προσεισμικό έλεγχο σε Ιδιωτικά Κτήρια θα μπορούσε ο αλγόριθμος υπολογισμού του δείκτη ικανότητας κτιρίου (βαθμολογία) να είναι διαθέσιμος στον μηχανικό που διενεργεί τον έλεγχο και να εμφανίζεται εντός του Δελτίου Ελέγχου (όπως π.χ. με το Δ.Ε.ΔΟ.Τ.Α.).
Μέχρι σήμερα δεν προβλέπεται, δυστυχώς, σύζευξη ενεργειακής και στατικής αναβάθμισης με αποτέλεσμα η χρηματοδότηση προς τους πολίτες να μονοδρομείται προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας παραβλέποντας το ζωτικό θέμα της σεισμικής ανεπάρκειας του μεγαλύτερου μέρους του δομικού αποθέματος της χώρας.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ουσιαστική μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης είναι η διάρθρωση προγραμμάτων χρηματοδότησης της σεισμικής αναβάθμισης και ιδιωτικών κτιρίων.
Από μέρους της επιστημονικής κοινότητας έχουν προταθεί νέες στάθμες επιτελεστικότητας και Σεισμικές Κλάσεις (στη λογική των Ενεργειακών Κλάσεων) οι οποίες έχουν ενταχθεί και στην 3η Αναθεώρηση του ΚΑΝ.ΕΠΕ. Κρίνεται σκόπιμη η ανάπτυξη πλαισίου φορολογικών κινήτρων υπό τη μορφή ελαφρύνσεων για την έμμεση χρηματοδότηση των προσεισμικών ενισχύσεων των ιδιωτικών κατασκευών καθώς και η πρόνοια για τους πολίτες που -αντικειμενικά- δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τη σχετική δαπάνη.
*Ο κ. Αριστείδης Παπαχρηστίδης είναι Δρ. Πολιτικός Μηχανικός, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής (ΕΤΑΜ), Επικεφαλής Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης 3DR Engineering Software


Περισσότερα...

2834 • 0




Αρθρογραφία

Οι δυνατότητες για νόμιμη κατάτμηση οικοπέδων και αγροτεμαχίων

Οκτώβριος 24 , 2023

Engineer


Η κατάτμηση ακινήτου, δηλαδή ο τεμαχισμός ενός ακινήτου σε μικρότερα τμήματα και η μεταβίβαση τους σε τρίτα πρόσωπα, αποτελεί μια συνήθη πρακτική στην ελληνική πραγματικότητα, παρόλο την ψήφιση διαχρονικά σχετικών νόμων που απαγορεύουν την κατάτμηση της αγροτικής ιδιοκτησίας με προφανή στόχο την επωφελέστερη γεωργική εκμετάλλευση αυτής.
Έτσι υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, όπου η κατάτμηση δεν έγινε με νόμιμο τρόπο και δημιουργούνται πολλά νομικά και πολεοδομικά ζητήματα.
Το θέμα της μη νόμιμης κατάτμησης αναδεικνύεται σε μεγάλο βαθμό και με τη διαδικασία δήλωσης των ακινήτων στο κτηματολόγιο.
Έτσι, πολλοί ιδιοκτήτες «πέφτουν» από τα σύννεφα όταν διαπιστώνουν ότι η έκτασή τους δεν είναι αυτόνομη, αλλά οι ίδιοι είναι εξ αδιαιρέτου ιδιοκτήτες ενός μεγαλύτερου ακινήτου, που απλώς έχουν την αποκλειστική χρήση ενός συγκεκριμένου τμήματος γης.
Όμως, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η κατάτμηση ενός γεωτεμαχίου και η οικοδομησιμότητα αυτού είναι δύο διαφορετικές έννοιες οι οποίες δεν είναι απαραίτητο να ταυτίζονται. Για τα εντός σχεδίου γεωτεμάχια, ο κανόνας είναι οτι δεν επιτρέπεται κατάτμηση αν τα οικόπεδα που προκύπτουν από την υπαίτια κατάτμηση (νέο και παλιό) δεν πληρούν τις προϋποθέσεις οικοδομησιμότητας που ισχύουν για τη συγκεκριμένη περιοχή. Αντίθετα, το θέμα της οικοδομησιμότητας των εκτός σχεδίου αγροτεμαχίων ή κληροτεμαχίων είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Τι είναι η κατάτμηση;
Ως κατάτμηση ακινήτου, ορίζεται εκείνη η διαδικασία κατά την οποία ο κύριος ή οι συγκύριοι ακινήτου αποσπούν από το ακίνητό τους τμήμα διαιρετό και το μεταβιβάζουν σε τρίτο. Με το τρόπο αυτό παύει η συνέχεια της γης τους και καταργείται τόσο ο χαρακτηρισμός του «ενιαίου», όσο και ο αυτοτελής χαρακτήρας του ακινήτου τους.
Τι ισχύει με τις κατατμήσεις σε εκτός σχεδίου περιοχές;
1) Απαγορεύεται η κατάτμηση των ακινήτων σε μέγεθος μικρότερο των 1000 τ.μ., όταν αυτά ευρίσκονται σε ακτίνα 500 μ από τα όρια οικισμού (περιμετρική ζώνη πόλεως). Προσοχή όμως η διάταξη ισχύει για τα παλιά σχέδια πόλεως (1923-1983).
2) Απαγορεύεται η κατάτμηση στις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) κάτω από τα όρια αρτιότητας που ισχύει για την κάθε περιοχή π.χ.τα 20 στρέμματα για την εκτός σχεδίου περιοχή της Αττικής.
3) Απαγορεύεται η κατάτμηση κάτω από τα όρια αρτιότητας σε περιοχές που έχουν προσδιοριστεί, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Γενικό Πολεοδομικό σχέδιο ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ του ΟΤΑ.
4) Απαγορεύεται η κατάτμηση μιας μεγάλης έκτασης σε τμήματα των 4 στρεμμάτων, αν δεν προκύπτει ότι έκαστο αγροτεμάχιο των 4 στρ. αποκτά ταυτόχρονα και πρόσωπο 25 μέτρα σε αναγνωρισμένο κοινόχρηστο δρόμο. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία δρόμων μεταξύ τους σήμερα, γιατί ο δρόμος πρέπει να προϋπάρχει. Οι κοινόχρηστοι δρόμοι για τους οποίους έχει εφαρμογή αυτή διάταξη, είναι συγκεκριμένοι π.χ. δρόμοι που φαίνονται σε διανομές του Υπ. Γεωργίας (εποικιστικές περιοχές), ή ζώνη παραλίας εφ’ όσον είναι διαμορφωμένη οδός, δρόμοι που έχουν κατασκευαστεί από Τεχνικές Υπηρεσίες των Δήμων.
Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητη η διαπιστωτική πράξη κοινοχρησίας του δρόμου.
Τι ισχύει με τα Κληροτεμάχια;
– Τα ΚΛΗΡΟΤΕΜΑΧΙΑ που έχουν παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο – με τον Α.Ν 431/1968 (ΦΕΚ 115/Α/1968) απαγορευόταν η κατάτμησή τους μέχρι την 22-3-2012. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό αποτελούσαν ανέκαθεν
α) οι οικοπεδικοί κλήροι β) κλήροι με σκοπό ανέγερσης τουριστικών εγκαταστάσεων (με άδεια του ΕΟΤ) γ) κλήροι εντός ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμών δ) εφημεριακοί ή σχολικοί κλήροι για την ανέγερση εκκλησιών ή σχολείων
– Από την 22-3-2012 και μετέπειτα επιτρέπεται νόμιμα η κατάτμηση των κληροτεμαχίων και η προσμέτρηση πράξεων νομής για τη συμπλήρωση της κτητικής παραγραφής επί του τμήματος του κλήρου.
Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω αφού ο Ν.4061/2012 ακυρώνει τον Α.Ν 431/1968 στο σύνολό του, τα κληροτεμάχια αντιμετωπίζονται πλέον σαν όλα τα αγροτεμάχια, τα οποία μπορούν να κατατμηθούν σε οποιοδήποτε μέγεθος και σχήμα χωρίς την απαίτηση της αρτιότητας (ελάχιστο πρόσωπο και εμβαδόν) εκτός αν το γεωτεμάχιο εμπίπτει σε κάποια Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ), ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ όπου υπάρχει όριο κατάτμησης.
– Στην περίπτωση που υπάρχει η βούληση να κατατμηθεί ένα κληροτεμάχιο και αυτό να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο για να δομηθεί, θα πρέπει να εξασφαλιστεί ώστε το πρόσωπο και το εμβαδόν να καλύπτει τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τα Δ/γματα για την εκτός σχεδίου δόμηση.
-Χρησικτησία επί ολόκληρων κληροτεμαχίων επιτρέπεται από 23-5-1968.
– Χρησικτησία επί τμημάτων κληροτεμαχίων επιτρέπεται α) εφόσον οι κατατμήσεις έγιναν δεκτές με επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών από την ημερομηνία της επικύρωσης και μετέπειτα και β) κατατμήσεις που γίνονται από 22-3-2012 και μετέπειτα
Η επικύρωση ανωμάλων δικαιοπραξιών επιτρέπεται μέχρι 22-3-2024 εφόσον αφορούν κατατμήσεις με ιδιωτικά συμφωνητικά που έγιναν πριν από την 22-3-2012.
Το χωράφι μου το «έκοψε» ο δρόμος και χωρίστηκε σε δύο τμήματα. Ισχύει αυτή η κατάτμηση;
Σύμφωνα με νομοθετικό διάταγμα του 1923 απαγορεύονταν να δημιουργούμε δρόμους και να «κόβουμε» τα χωράφια μας. Έτσι όσοι δρόμοι δημιουργήθηκαν για την μεταφορά αγροτικών προϊόντων και προϋπάρχουν του 1923 θεωρούνται κοινόχρηστοι, ενώ αντίθετα όσοι δρόμοι δημιουργήθηκαν μετά το 1923 με ιδιωτική πρωτοβουλία θεωρούνται ιδιωτικοί.
Όμως, πλήθος δρόμων σχηματίστηκαν τις δεκαετίες του 1960 και 1970 και για την επίλυση αυτού του ζητήματος υπήρξε νόμος, που αναγνωρίζει τις ιδιωτικές οδούς που σχηματίστηκαν μέχρι το 1977 προς εξυπηρέτηση των παρακείμενων αγροτεμαχίων. Μέσω λοιπόν της «εξομοίωσης» των παρανόμως δημιουργηθέντων ιδιωτικών οδών με «αγροτικές» (που εξαιρούνται της απαγόρευσης) τα αγροτεμάχια που κατατμήθηκαν από την διάνοιξη της οδού με τον συγκεκριμένο τρόπο, θεωρούνται αυτοτελή και μεταβιβάζονται περαιτέρω χωρίς πρόβλημα.
Τι γίνεται στην περίπτωση που ο δρόμος σχεδιάστηκε αλλά δεν έχει υλοποιηθεί; Ισχύει η κατάτμηση και μπορούν να πουληθούν ξεχωριστά τα δημιουργηθέντα αγροτεμάχια;
Δεν συνιστά κατάτμηση η απεικόνιση και μόνο σε τοπογραφικό διάγραμμα διανομής αγροτεμαχίου, δίχως η κατάτμηση αυτού να συνοδεύεται και από μεταβίβαση (π.χ. πώληση, δωρεά, γονική παροχή). Εάν έχει γίνει προσύμφωνο πώλησης των αγροτεμαχίων, πριν το 1977, τότε ισχύει. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν μπορεί να γίνει μεταβίβαση των τμημάτων γηπέδων που προσέβλεπαν στον δρόμο αυτό, όπως απεικονίζονται στο τοπογραφικό διανομής και θεωρείται πολεοδομικά ενιαίο.
Εχω ένα χωράφι και θέλω να το χωρίσω στα παιδιά μου κι ας μην οικοδομήσουν. Μπορώ;
Στην περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται εξ ολοκλήρου σε περιοχή εκτός σχεδίου, εκτός ζώνης οικισμού και εκτός Ζώνης οικιστικού ελέγχου, τότε ναι μπορεί να κατατμηθεί σε οποιοδήποτε μέγεθος, χωρίς το δικαίωμα οικοδόμησης.
Εχω ένα οικόπεδο εντός σχεδίου/οικισμού και θέλω να το χωρίσω και να το γράψω στα παιδιά μου κι ας μην οικοδομήσουν. Μπορώ;
Οχι. Απαγορεύεται η κατάτμηση και η μεταβίβαση της κυριότητας οικοπέδων που συνεπάγεται τη δημιουργία μη άρτιων οικοπέδων. Στην περίπτωση αυτή μπορείτε να κάνετε συμβολαιογραφική πράξη σύστασης καθέτου διηρημένης ιδιοκτησίας.
Εχει κατατμηθεί ένα αγροτεμάχιο σε τρία. Η κατάτμηση έγινε εδώ και τριάντα χρόνια δια λόγου χωρίς συμβόλαιο, αλλά δηλώνονται ξεχωριστά στα Ε9. Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση;
Αυτό το πρόβλημα είναι επαναλαμβανόμενο και μπορεί να αντιμετωπισθεί χρησιμοποιώντας το νομικό εργαλείο της χρησικτησίας. Στην τρέχουσα συμβολαιογραφική πρακτική αποτελεί σύνηθες φαινόμενο η επίκληση χρησικτησίας και η ταυτόχρονη μεταβίβαση του ακινήτου στο οποίο αυτή αναφέρεται. Επίσης, στη δήλωση εγγραπτέων δικαιωμάτων στο Εθνικό Κτηματολόγιο με επικαλούμενο τίτλο τη χρησικτησία, η ιδιοκτησία εγγράφεται συνοδευόμενη από ένορκη βεβαίωση δύο προσώπων.
Πότε ισχύει η κατάτμηση όταν είναι το ακίνητο από κληρονομιά;
Σε περίπτωση κληρονομιάς για τον χρόνο δημιουργίας του γηπέδου λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος θανάτου του κληρονομούμενου.
Τι ισχύει με τα προσύμφωνα;
Σε περίπτωση ύπαρξης συμβολαιογραφικού προσυμφώνου, δυνάμει του οποίου έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση περί μεταβιβάσεως της κυριότητας οικοπέδου, ως χρόνος κατάτμησης θεωρείται η ημερομηνία μεταγραφής της δικαστικής απόφασης.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

2374 • 1




Αρθρογραφία

Οι εκτός σχεδίου κοινόχρηστοι δρόμοι και τα ακίνητα που μπορούν να οικοδομήσουν

Ιούνιος 20 , 2023

Engineer


Στον «αέρα» είναι η δόμηση στα εκτός σχεδίου πόλεως αγροτεμάχια μετά από πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, η οποία επιτάσσει όλα τα ακίνητα που βρίσκονται εκτός σχεδίου, έστω κι αν έχουν εμβαδόν άνω των 4.000 τ.μ., προϋφιστάμενα της ισχύος του του Ν. 3212/2003, να έχουν πρόσοψη 25 μέτρων σε κοινόχρηστο δρόμο αναγνωρισμένο με διοικητική πράξη αρμόδιου οργάνου.
Ωστόσο, με ευθύνη της πολιτείας, δεν έχει οριστεί ξεκάθαρα η διαδικασία με την οποία καθορίζεται ένας δρόμος ως κοινόχρηστος, ενώ οι κατά καιρούς εγκύκλιοι από το αρμόδιο υπουργείο έχουν δημιουργείται σύγχυση, τόσο στους αρμόδιους υπαλλήλους όσο και στους ιδιώτες μηχανικούς.
Στο πρόβλημα προσπαθεί να δώσει λύση το Υπουργείο Περιβάλλοντος με την κύρωση δικτύου κοινοχρήστων δρόμων και την σύνταξη μελετών Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων που προωθεί. Όμως η διαδικασία απαιτεί τουλάχιστον μια πενταετία για να ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων εκτός σχεδίου να βρίσκονται σε ομηρία.
Σήμερα με τις μέχρι τώρα κατευθύνσεις και οδηγίες των προγενεστέρων εγκυκλίων, δυνάμει των οποίων έχουν εκδοθεί ήδη χιλιάδες οικοδομικές άδειες, υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες δρόμων που θεωρούνται κοινόχρηστοι.
Ποιοι δρόμοι είναι κοινόχρηστοι;
Κοινόχρηστοι δρόμοι είναι:
Εθνικοί δρόμοι, που ορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα. Επαρχιακοί δρόμοι, που ορίζονται με απόφαση Υπουργού Συγκοινωνιών. Δρόμοι που ενώνουν οικισμούς μεταξύ τους και με διεθνείς, εθνικές, επαρχιακές οδούς και αναγνωρίστηκαν ως κύριοι ή μοναδικοί, με απόφαση νομάρχη (πριν γίνει αιρετός). Δρόμοι στο όριο του σχεδίου πόλεως, που καθορίζονται με τη κύρωση της πολεοδομικής μελέτης και έχουν τεθεί σε κοινή χρήση. Δρόμοι που επιτρέπουν τη πρόσβαση σε ακτές, αρχαιολογικούς χώρους, σημαντικά δημόσια έργα. Δρόμοι προϋφιστάμενοι του 1923. Δρόμοι που έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με οιανδήποτε νόμιμο τρόπο. Ποιοί δρόμοι θεωρούνται ότι δημιουργήθηκαν με βούληση της πολιτείας ή με άλλο νόμιμο τρόπο;
α) Οδοί που προβλέπονται από αναδασμό του Υπουργείου Γεωργίας ή δρόμοι που έχουν διανοιχτεί σε εκτέλεση παραχωρητηρίων του Ελληνικού Δημοσίου, αποφάσεων αναδασμού ή πράξεων απαλλοτριώσεως κατά τις διατάξεις της αγροτικής ή εποικιστικής νομοθεσίας, όπου υπάρχει σχετική πρόβλεψη ότι το αντίστοιχο τμήμα παραμένει δημόσια οδός ή δίοδος και αφήνεται στην κοινή χρήση,
β) η καθορισμένη ζώνη παραλίας, που εξυπηρετεί τις ανάγκες κυκλοφορίας, εφόσον είναι διανοιγμένη και διαμορφωμένη οδός,
γ) οδοί που έχουν νομίμως κατασκευαστεί με τη βούληση της πολιτείας και επιτρέπουν την πρόσβαση σε ακτές, αρχαιολογικούς χώρους, εθνικούς δρυμούς, χιονοδρομικά κέντρα ή σε σημαντικά δημόσια έργα (όπως φράγματα, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία, Δημοτικές Εγκαταστάσεις Ύδρευσης (δεξαμενές, αντλιοστάσια) και Αποχέτευσης (εργοστάσια βιολογικών καθαρισμών), Επεξεργασίας και ταφής στερεών αποβλήτων, Νεκροταφείων, Ιερών Ναών κ.λπ.).
Πώς μπορώ με σιγουριά να γνωρίζω ότι ο δρόμος είναι κοινόχρηστος για να αγοράσω ένα αγροτεμάχιο για να κτίσω;
Μέχρι την ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών, είναι επιτρεπτή η μεμονωμένη αναγνώριση εκτός σχεδίου οδών που προϋφίστανται του 1923 και κύριων/μοναδικών δημοτικών οδών που ενώνουνοικισμούς, κατά βάση με την έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος, με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά τη γνωμοδότηση του αρμόδιου ΣΥΠΟΘΑ τηςοικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Επειδή η διαδικασία είναι χρονοβόρα και κοστίζει ακριβά, οι ιδιώτες μηχανικοί και οι κατά τόπους πολεοδομίες εξετάζουν τα αποδεικτικά στοιχεία απο τα οποία προκύπτει ότι ο δρόμος προϋφίσταται του έτους 1923 ή εάν ο δρόμος διανοίχθηκε με νόμιμο τρόπο. Σε κάθε άλλη περίπτωση που δεν αποδεικνύεται η κοινοχρηστία, υπάρχει ο κίνδυνος της μη έκδοσης οικοδομικής άδειας ή της ακύρωσης της μετά από δικαστική απόφαση.
Ποια αποδεικτικά ζητά σήμερα η Πολεοδομία για να εκδώσει οικοδομική άδεια σε αγροτεμάχια με πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο;
α) Συμβόλαια ή άλλα στοιχεία, που να αποδεικνύουν ότι οι αγροτικοί δρόμοι προϋφίστανται της 16-4-24, ημερομηνίας ισχύος του Νομοθετικού Διατάγματος του 1923.
β) Την απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας, με την οποία έγινε ο αναδασμός σε αγροτική περιοχή.
γ) Την χάραξη του αιγιαλού και της παραλίας, απ’ όπου να προκύπτει ότι η καθορισμένη ζώνη παραλίας εξυπηρετεί τις ανάγκες της κυκλοφορίας και εφόσον έχει τεθεί σε κοινή χρήση και είναι διαμορφωμένη οδός.
δ) Την απόφαση του γενικού γραμματέα της οικείας Περιφέρειας, με την οποία διαπιστώνεται ότι ο δρόμος έχει κατασκευαστεί από τεχνικές υπηρεσίες του Δημοσίου και επιτρέπει την πρόσβαση σε ακτή, αρχαιολογικό χώρο, εθνικό δρόμο, χιονοδρομικό κέντρο ή σε σημαντικό δημόσιο έργο (όπως φράγματα, στρατιωτικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία κ.λπ).
ε) Διοικητικές Πράξεις από τις οποίες να διαπιστώνεται ότι ο δρόμος έχει κατασκευαστεί από τεχνικές υπηρεσίες του Δημοσίου.
στ) Την απόφαση του Δικαστηρίου με την οποία κρίθηκε ως κοινόχρηστο το συγκεκριμένο τμήμα της οδού που έχει πρόσωπο η ιδιοκτησία.
Είναι αποδεικτικό στοιχείο ότι ο Δρόμος έχει ΚΑΕΚ στο κτηματολόγιο;
Πράγματι σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές, τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις για τη σύνταξη των μελετών καταγραφής του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας (ΦΕΚ 2671/Β/31-5-2022), είναι βασικό στοιχείο κοινοχρηστίας ο δρόμος να φαίνεται σε αεροφωτογραφίες πλησιέστερης ημερομηνίας προ 27.07.1977 καθώς και να αποτυπώνεται ως δρόμος στα κτηματολογικά διαγράμματα του Εθνικού Κτηματολογίου. Όμως από μόνα τους αυτά τα στοιχεία σήμερα, και μέχρι την κύρωση του οδικού δικτύου, δεν αποτελούν αποδεικτικό στοιχείο κοινοχρηστίας του δρόμου
Υπάρχουν δρόμοι εκτός σχεδίου, που διανοίχθηκαν από τις Κοινότητες, έχουν περάσει ΔΕΗ, ΟΤΕ, δημοτικός φωτισμός και ύδρευση και έχουν ασφαλτοστρωθεί. Αυτοί δηλαδή δεν θεωρούνται κοινόχρηστοι;
Πράγματι υπάρχουν πολλοί αγροτικοί δρόμοι, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως κοινόχρηστοι «εν τοις πράγμασι», είναι ασφαλτοστρωμένοι και διέρχονται μέσω αυτών κοινόχρηστα δίκτυα, συντηρούνται από τις τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων, κ.λπ., όμως δεν έχουν την «πολεοδομική νομιμότητα» και δεν θεωρούνται κοινόχρηστοι εάν δεν αποδειχθεί ότι διανοίχτηκαν με νόμιμο τρόπο.
Άφησα ένα δρόμο να περάσει μέσα από το χωράφι μου και συνεχίζει και σε άλλα χωράφια. Μπορώ τώρα να τον φράξω και να τον κλείσω;
Οι αγροτικοί δρόμοι, που δεν αποτελούν κοινόχρηστα πράγματα, αλλά δημιουργήθηκαν με συνεισφορά των ιδιοκτητών των όμορων ακινήτων για την εξυπηρέτηση τους, παραμένουν στην κυριότητα εκείνων οι οποίοι συνεισέφεραν για τη δημιουργία τους και αποβλέπει στην εξυπηρέτηση των ιδίων. Σε περίπτωση (κάτι το συνηθισμένο) που δεν έγινε μονομερής συμβολαιογραφική δήλωση παραίτησης δικαιωμάτων κυριότητας, οι παρόδιοι ιδιοκτήτες μπορούν να αποφασίσουν χωρίς δυνατότητα αντιδράσεως από την πολιτεία ή οποιοδήποτε τρίτο για την κατάργησή τους.
Εδώ και 30 χρόνια, για να φτάσω στο χωράφι μου, διέρχομαι από αγροτικό δρόμο ιδιωτικό και ο ιδιοκτήτης μού λέει ότι του ανήκει και θα τον κλείσει. Έχει αυτό το δικαίωμα;
Ο δρόμος που είναι ιδιωτικός, σε περίπτωση που χρησιμοποιείται από τρίτους, θεωρείται απλώς δουλεία. Από τη στιγμή που εσείς διέρχεστε συνεχώς και αδιαλείπτως επί 20ετίας από αυτόν τον δρόμο και δεν έχετε άλλη πρόσβαση, τότε μπορείτε να ζητήσετε από το δικαστήριο την επιβολή δουλείας διόδου, έναντι αποζημιώσεως.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

2173 • 0




Αρθρογραφία

Οι ενέργειες των κληρονόμων ακινήτων με αυθαίρετες κατασκευές

Απρίλιος 4 , 2022

Engineer


Eνα από τα θέματα που απασχολούν πολλούς πολίτες είναι η κληρονομιά, που τους αφήνει ένα οικείο πρόσωπο, είτε με διαθήκη, είτε χωρίς διαθήκη. Εκτός από τα έξοδα σύνταξης του συμβολαίου αποδοχής και την φορολογία, που ενδεχομένως θα προκύψει, πολλοί έρχονται αντιμέτωποι και με αυθαίρετα κτίσματα ή προσθήκες, που έγιναν στο ακίνητο από τον θανόντα ιδιοκτήτη του, κατά το παρελθόν και τα οποία παραμένουν «κρυφά» στον Δήμο, στην Πολεοδομία, στο Ε9, στη ΔΕΗ, στο Κτηματολόγιο κλπ, δηλαδή είναι αδήλωτα. Κι ενώ οι κληρονόμοι ουδεμία ευθύνη φέρουν για την κατάσταση των ακινήτων τα οποία κληρονομούν, από την άλλη μεριά τους απασχολεί το ερώτημα: Τί πρέπει να κάνουν για να αποκτήσουν το ακίνητο χωρίς βάρη; Μάλιστα το πρόβλημα πολλές φορές είναι μεγάλο, γιατί ο κάθε κληρονόμος κληρονομεί εξ αδιαθέτου ιδανικά μερίδια αδιαίρετα πολλών ακινήτων (συνήθως πολύ χαμηλής αξίας στην επαρχία) και είναι δύσκολο έως και ανέφικτο όλοι μαζί οι κληρονόμοι να συμφωνήσουν για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, λόγω του μεγάλου κόστους, με αποτέλεσμα να σκέπτονται αν πρέπει να προβούν στην αποδοχή κληρονομίας. Έτσι τα τελευταία χρόνια πολλοί κάνουν αποποίηση κληρονομιά, για να μην μπλέξουν με την εφορία και τις άλλες υπηρεσίες.
Μπορούν οι κληρονόμοι να προχωρήσουν σε δήλωση αποδοχής κληρονομιάς όταν υφίστανται αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές εντός του κληρονομούμενου ακινήτου;
 Η δήλωση αποδοχής κληρονομιάς και η μεταγραφή της, μπορεί να γίνει κανονικά αφού εκφεύγει του πεδίου εφαρμογής της νέας πολεοδομικής νομοθεσίας για τα αυθαίρετα (απαγόρευση μεταβιβάσεως καθώς και επισύναψη υπεύθυνης δήλωσης ιδιοκτήτη και βεβαίωσης μηχανικού). Όμως, οι κληρονόμοι θα πρέπει να προβούν οπωσδήποτε στη σύνταξη νέου εξαρτημένου από το ΕΓΣΑ 87 (δορυφορικό σύστημα αναφοράς), προκειμένου να έχουν την ακριβή μέτρηση του οικοπέδου και όλων των κτισμάτων και κατασκευών που βρίσκονται μέσα σε αυτό, προκειμένου να γίνει ο υπολογισμός της αξίας του ακινήτου και να πληρωθούν οι αναλογούντες φόροι, ώστε να μην προβούν αργότερα σε διόρθωση της αποδοχής και πληρωμή συμπληρωματικών φόρων.
Πειράζει που στην διαθήκη δεν συμπεριελήφθησαν και οι αυθαίρετες προσθήκες της κατοικίας;
Όχι, γιατί στις προηγούμενες δεκαετίες, ήταν πολύ συνηθισμένο γεγονός, οι ιδιοκτήτες να κτίζουν με νόμιμη οικοδομική άδεια το κυρίως σπίτι και στη συνέχεια λόγω αναγκών να προσθέτουν κι έναν επιπλέον χώρο (π.χ. κουζίνα, λουτρό, αποθήκη). Μάλιστα, επειδή γνώριζαν ότι ήταν αυθαίρετες αυτές οι κατασκευές δεν τις δήλωναν σε καμία δημόσια αρχή από το φόβο της επιβολής προστίμων. Στην αποδοχή κληρονομιάς θα ληφθεί υπόψη η καταγραφή της έκτασης οικοπέδου και κτισμάτων σύμφωνα με το πρόσφατο τοπογραφικό διάγραμμα και θα γίνει η διόρθωση των στοιχείων (ΤΑΠ, Ε9, ΕΝΦΙΑ κλπ) του θανόντος, προκειμένου να ταυτίζονται με την πραγματικότητα.
Τι γίνεται όταν το κόστος της νομιμοποίησης των αυθαιρέτων κατασκευών σε ένα κληρονομούμενο ακίνητο είναι μεγάλο και δεν μπορεί να καταβληθεί από τους κληρονόμους;
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να υποβληθεί αίτηση στο ηλεκτρονικό σύστημα αυθαιρέτων του ΤΕΕ και αντί της τακτοποίησης να πληρωθεί το αναλογούν παράβολο και να δηλωθεί, ότι θα εκδοθεί άδεια νομιμοποίησης των κτισμάτων (αν επιτρέπεται από τους όρους δόμησης της περιοχής) ή άδεια κατεδάφισης των αυθαιρέτων κατασκευών. Προϋπόθεση είναι τα κτίσματα να έχουν ανεγερθεί μέχρι τις 27 Ιουλίου του 2011.
Υπάρχει και η περίπτωση να πραγματοποιηθεί η μεταβίβαση με την καταβολή του ποσοστού 30% του συνολικού ποσού του προστίμου των αυθαιρέτων και το υπόλοιπο ποσό να πληρωθεί με δόσεις από τους κληρονόμους, με ειδική μνεία στο σχετικό συμβολαιογραφικό έγγραφο.
Ποια θεωρούνται αυθαίρετα κτίρια και κατασκευές και πρέπει να τακτοποιηθούν;
Σύμφωνα με το νόμο που ισχύει σήμερα, τα αυθαίρετα χωρίζονται σε πέντε (5) κατηγορίες ανάλογα με το χρόνο ανέγερσής τους και τη βαρύτητα της αυθαιρεσίας. Ανάλογα της κατηγοριοποίησης αυτής είναι και τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε κάθε περίπτωση.
Οι κατηγορίες αυθαιρέτων είναι:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 1: Όλες οι αυθαίρετες κατασκευές επικρατούσας χρήσης κατοικίας προ του 1975 (είτε έχουν, είτε δεν έχουν οικοδομική άδεια).
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 2: Αυθαίρετα προ της 01/01/1983 (είτε έχουν, είτε δεν έχουν οικοδομική άδεια).
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3: Όλες οι μικροπαραβάσεις σε ακίνητα που έχουν ανεγερθεί με οικοδομική άδεια, όπως μείωση υποχρεωτικής φύτευσης, προσθήκη μονώσεων, πέργκολες, μικρές αλλαγές εξωτερικών διαστάσεων, θέσεις και διαστάσεις κουφωμάτων, μικρές διαμορφώσεις εδάφους, κτιριοδομικές παραβάσεις, πρόχειρες ξύλινες κατασκευές κ.λπ. για όλες τις υπερβάσεις.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 4: Για αυθαίρετες κατασκευές μετά το 1983 με παραβίαση α) μέχρι 20% κάλυψης και δόμησης και ύψους β) μέχρι 40% κάλυψης και δόμησης και 20% του ύψους ΚΑΙ δεν υπερβαίνουν τα 250τμ για κατοικία και 1000τμ για λοιπές χρήσεις γ) ημιυπαιθρίων χώρων εκτός σχεδίου μέχρι 60% κάλυψης και δόμησης ύψους σε σύγκριση με την οικοδομική άδεια και δ) αυθαίρετη αλλαγή χρήσεως εντός σχεδίου.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 5: Αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσεως που δεν περιλαμβάνονται στις ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ 1 έως 4. Δηλαδή: α) Τα εξ ολοκλήρου αυθαίρετα, β) Αυθαίρετες κατασκευές που παραβιάζουν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης, δόμησης και μεγαλύτερο του 20% το πολεοδομικό μέγεθος του ύψους που προβλέπονται από τους όρους δόμησης της περιοχής ή αυτούς που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας και υπερβαίνουν τα 250 τ.μ. για χρήση κατοικίας ανά ιδιοκτησία και τα 1.000 τ.μ. κτιρίου για τις λοιπές χρήσεις.
Μέχρι πότε μπορούμε να δηλώσουμε τα αυθαίρετα κτίσματα που κληρονομούμε;
Για τις κατηγορίες 1, 2, 3 και 4 αυθαιρέτων, οι ιδιοκτήτες από κληρονομική διαδοχή, έχουν στη διάθεσή τους προκειμένου να τα τακτοποιήσουν ένα χρονικό περιθώριο ως το τέλος Μαρτίου 2026. Τα αυθαίρετα κατηγορίας 5 (τα μεγάλα αυθαίρετα), που αποκτώνται κατόπιν κληρονομικής διαδοχής, εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός (1) έτους από την προθεσμία του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα (περί αποποίησης κληρονομιάς) μπορούν να τακτοποιηθούν το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025. Προσοχή όμως, γιατί αυτό το χρονικό περιθώριο, δεν σημαίνει πως πρόκειται για παράταση. Κι αυτό διότι κάθε χρόνο έχει αύξηση του προστίμου κατά 5% και σύνδεση με την εφαρμογή για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
Ποιοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων βρίσκονται στη δυσκολότερη θέση;
Οπως προαναφέρθηκε, στη δυσκολότερη θέση βρίσκονται οι ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5.
Τι πρόστιμο πληρώνω για ένα εξ ολοκλήρου αυθαίρετο και σε πόσες δόσεις μπορώ να το εξοφλήσω;
Καταρχήν για την υπαγωγή του αυθαιρέτου απαιτείται η καταβολή ενός παραβόλλου που υπολογίζεται ως εξής:
α) 250 ευρώ για αυθαίρετη κατασκευή/χρήση μέχρι 100 τ.μ.
β) 500 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 100 τ.μ. και μέχρι 500 τ.μ.
γ) 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 500 τ.μ. και μέχρι 2.000 τ.μ.
δ) 4.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 2.000 τ.μ. και μέχρι 5.000 τ.μ.
ε) 10.000 ευρώ για κτίριο/χρήση άνω των 5.000 τ.μ.
Το πρόστιμο υπολογίζεται ανάλογα με το μέγεθος, την τιμή ζώνης της περιοχής, την παλαιότητα και άλλα πολεοδομικά μεγέθη.
 Μπορεί να εξοφληθεί σε έως και 100 μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ, ενώ δίνεται η δυνατότητα έκπτωσης 20% στην εφάπαξ καταβολή ή 10% στην καταβολή του 30% του αναλογούντος προστίμου.
Επίσης τα πρόστιμα διαμορφώνονται, για τις υπόλοιπες 4 κατηγορίες αυθαιρέτων ως εξής:
-        Προσαυξάνεται κατά 10%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν Προεδρικά Διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
-        Προσαυξάνεται κατά 25%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί από την 1η Οκτωβρίου 2021 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2022.
-        Προσαυξάνεται κατά 30%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2022 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2023.
-        Προσαυξάνεται κατά 35%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί από την 1η Οκτωβρίου 2023 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2024.
-        Προσαυξάνεται κατά 40%, αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του νόμου από την 1η Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.
Εγώ ως κληρονόμος δεν γνωρίζω την χρονολογία κατασκευής των αυθαιρέτων για να υπολογιστεί το πρόστιμο. Πως μπορω να εξακριβώσω το χρόνο κατασκευής τους;
Ο χρόνος κατασκευής των αυθαιρέτων αποδεικνύεται από τις σχετικές αεροφωτογραφίες που δίνονται κατόπιν παραγγελίας από την Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού και το Ελληνικό Κτηματολόγιο.
Πέραν της αεροφωτογραφίας, ο χρόνος εγκατάστασης μιας αυθαίρετης κατασκευής ή αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, αποδεικνύεται με έγγραφο φορολογικής ή άλλης δημόσιας αρχής (π.χ. πρώτη ηλεκτροδότηση ακινήτου από την ΔΕΗ, μισθωτήριο συμβόλαιο, Ε9, παλιό συμβόλαιο κλπ.) στο οποίο να αναφέρεται το ακίνητο και η χρήση του όπως αυτή περιγράφεται κατά την υπαγωγή του, στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ
τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού
[email protected]


Περισσότερα...

2824 • 0




Αρθρογραφία

Οι επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές για την ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών

Δεκέμβριος 3 , 2023

Engineer


Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας ως στόχο τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις χρηματοδοτεί δράσεις για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, όπως είναι και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ».
Ωστόσο, επειδή είναι πολύ έντονο και το πρόβλημα της έλλειψης στέγης στις πόλεις λόγω της υπερσυγκέντρωσης του πληθυσμού σε αυτές, η Ε.Ε. χρηματοδοτεί και την ανακαίνιση παλιών κτιρίων προκείμενου να προστεθούν στην αγορά νέες κατοικίες χωρίς να επιβαρυνθούν πολεοδομικά οι πόλεις. Στα πλαίσια αυτά νέα χρηματοδοτικά προγράμματα «ξεκλειδώνουν» άμεσα από το κράτος καθώς επίσης δίνονται και φοροαπαλλαγές για την ενεργειακή αναβάθμιση και την εξοικονόμηση ενέργειας, με στόχο την μείωση της κατανάλωσης και την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών και την δημιουργία νέων ποιοτικών κατοικιών.
Αναλυτικά τα προγράμματα που θα ενεργοποιηθούν άμεσα είναι τα εξής: Πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω»
Μέσω του προγράμματος αυτού επιδοτείται η ανακαίνιση ιδιωτικών κατοικιών προκειμένου να διατεθούν στη συνέχεια για μίσθωση.
Αποσκοπεί δηλαδή στην αύξηση της προσφοράς κατοικίας με την παροχή κινήτρων προκειμένου κενά ακίνητα να χρησιμοποιηθούν ξανά, αφού επανέλθουν σε κατάσταση που να μπορούν να αξιοποιηθούν.
Συγκεκριμένα, μέσω του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτείται η επισκευή κατοικιών με σκοπό τη διάθεσή τους για εκμίσθωση και στο οποίο συμμετέχουν, μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων με χρήση κατοικίας για ένα (1) ακίνητό τους με χρήση κατοικίας, εφόσον:
διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%), το ακίνητο έχει έκταση έως εκατό (100) τετραγωνικά μέτρα (τ.μ.) και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή, έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, της οποίας η συνολική αξία δεν υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000,00) ευρώ, το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών (3) τελευταίων ετών, και οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε (5) έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους. Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο σαράντα τοις εκατό (40%) των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
τα σχετικά τιμολόγια εξοφλούνται ηλεκτρονικά, με διάρκεια μετά την ανακαίνιση προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου τριών (3) τουλάχιστον ετών. Πρόγραμμα «Κοινωνική αντιπαροχή» για φθηνά νοίκια σε νέους
Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού αναμένεται να αξιοποιηθούν ακίνητα του Δημοσίου, μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα, για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών.
Στόχος είναι η στέγαση των δικαιούχων του προγράμματος «κοινωνική αντιπαροχή» σε ποιοτικά ακίνητα.
Μεγάλο μέρος των ακινήτων θα παραχωρήσει η ΔΥΠΑ.
Εντός της χρονιάς υπολογίζεται να «βγουν στην αγορά», 11 στρέμματα στη Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στη Ξάνθη και 74 στρέμματα στο Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες.
Πώς θα λειτουργήσει λοιπόν το νέο σύστημα;
Η ΔΥΠΑ θα παραχωρεί το αδόμητο οικόπεδο, για το οποίο θα επιλέγεται ανάδοχος μετά από διαγωνισμό, ενώ θα αναλαμβάνει να κατασκευάσει σύγχρονα κτίρια κατοικιών και εμπορικών χρήσεων, με βάση τις προδιαγραφές που προβλέπει η προκήρυξη.
Ο δημόσιος φορέας θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων, ενώ ο ανάδοχος θα λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής.
Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη κάθε διαγωνισμού καθώς δεν μπορεί να είναι ενιαία για όλες τις περιοχές και τις αξίες της γης, ενώ το ποσοστό εκμετάλλευσης του αναδόχου θα κυμαίνεται μεταξύ 30 και 60%, με σκοπό να διασφαλίζεται δημόσιο συμφέρον, αλλά και να είναι το πρόγραμμα ελκυστικό, ώστε οι ιδιώτες κατασκευαστές να χτίσουν σύγχρονες ποιοτικές κοινωνικές κατοικίες.
Το επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος της χρονιάς υπολογίζεται πως αφού τρέξουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες θα έχουμε και επιλογή αναδόχων βάσει των τεχνικών προδιαγραφών που θα έχουν οριστεί από τη ΔΥΠΑ.
Εντός του 2024 αναμένεται η ανέγερση των κατοικιών από τους ιδιώτες κατασκευαστές, ενώ θα υπάρξει από τη ΔΥΠΑ η πρόσκληση και η επιλογή των δικαιούχων βάσει κριτηρίων.
Από τις αρχές του 2025 έως και το τέλος του έτους αναμένεται η μίσθωση σταδιακά του 50% των κατοικιών για λογαριασμό του Δημοσίου, με χαμηλό ενοίκιο, σε νέους βάσει κριτηρίων ενώ θα υπάρχει ειδική ποσόστωση για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
«Φοροαπαλλαγή για ανακαίνιση κτιρίου»
Τη δυνατότητα να γλιτώσουν ποσό έως 3.200 ευρώ κατ’ έτος από το φόρο που τους αναλογεί έχουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι θα προχωρήσουν το νέο έτος στην ανακαίνιση των ακινήτων. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να διαθέτουν αποδείξεις και τιμολόγια για τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν και η δαπάνη να έχει καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα (e-banking, κάρτα ή μεταφορά στον επαγγελματικό λογαριασμό). Η έκπτωση ανέρχεται στο σύνολο της δαπάνης με ανώτατο όριο (δαπάνης) τα 16.000 ευρώ. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι για εργασίες της τάξης των 16.000 ευρώ θα έχουν έκπτωση 3.200 ευρώ για πέντε έτη, καθώς η έκπτωση θα κατανεμηθεί ισόποσα σε πέντε χρόνια.
Πως ενεργοποιείται η έκπτωση
Οι δαπάνες που θα πραγματοποιούν από τον Ιανουάριο του 2024 οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν αμοιβές παροχής υπηρεσιών και αγοράς αγαθών, που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν στο σύνολο τους και μέχρι ποσού 16.000 ευρώ το φόρο εισοδήματος. Δηλαδή, το ποσό της δαπάνης που θα πραγματοποιήσουν θα κατανέμεται ισόποσα στα επόμενα πέντε έτη και θα μειώνει το φόρο εισοδήματος Π.χ., αν η δαπάνη πραγματοποιηθεί το 2024, θα κατανεμηθεί ισόποσα στα έτη 2025, 2026, 2027, 2028 και 2029. Ένα η δαπάνη φθάνει στα 16.000 ευρώ, ο φόρος εισοδήματος θα μειώνεται για τα επόμενα πέντε έτη κατά 3.200 ευρώ Για τον υπολογισμό της έκπτωσης θα λαμβάνονται υπόψη τόσο οι δαπάνες για τις εργασίες όσο και για την αγορά των αγαθών. Απαραίτητες προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση είναι: – τα κτίρια για τα οποία πραγματοποιούνται οι δαπάνες να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων,
– οι δαπάνες να αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά δηλαδή με αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή με τιμολόγια παροχής υπηρεσιών,
– οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλαδή με πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες ή μέσω e-banking ή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του Ν. 3862/2010 ή με τη χρήση ηλεκτρονικού πορτοφολιού κ.λπ.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

2242 • 0




Αρθρογραφία

Οι ευθύνες των φορέων υλοποίησης έργου

Ιανουάριος 12 , 2013

Γιώργος Κουτίνας


Η υλοποίηση ενός τεχνικού έργου συνιστά μια πολύπλοκη, χρονοβόρα και πρωτότυπη για κάθε έργο διαδικασία “έντασης” Κεφαλαίου, Εργασίας (πνευματικής και σωματικής), Υλικών - Εξοπλισμού και Μηχανικών Μέσων. Μοιραία εμπεριέχει – συνδέεται με κινδύνους και ευθύνες.
 
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας γύρω από τα θέματα διαχείρισης κινδύνων και ευθυνών εμφανίζει κενά που στην πράξη συχνά επιβαρύνουν την ποιότητα του εκάστοτε έργου (αύξηση κόστους ή/και επιμήκυνση του χρόνου υλοποίησής του, απόκλιση από τα επιθυμητά τεχνικά - λειτουργικά χαρακτηριστικά). Συχνά, οι αστοχίες βαραίνουν τους συντελεστές του έργου και σε περιπτώσεις σοβαρών ατυχημάτων ταλαιπωρούν τους Μηχανικούς εμπλεκόμενους με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή Εργολάβου Κατασκευαστή.
 
Τα διάφορα νομοθετήματα με τα οποία προσπαθεί, κατά καιρούς, η Πολιτεία να επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής έργων, «προσπερνούν» τα θέματα ευθύνης ή καταμερισμού ευθυνών συνήθως παραπέμποντας σε μελλοντικά Προεδρικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις, που ουδέποτε ή σπάνια υλοποιούνται. Πρακτική που συνήθως λειτουργεί προς όφελος ενός “αρρωστημένου” κατεστημένου ακυρώνοντας κάθε θετική προσπάθεια να λειτουργήσει η αγορά με σύγχρονους ορθολογικούς κανόνες, χωρίς ή πέρα από Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις. Η ανάγκη για ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του συστήματος παραμένει το μεγάλο ζητούμενο.
 
Το παρακάτω κείμενο είναι η Εισήγηση του Γράφοντος στη Διημερίδα που είχε διοργανώσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο ΕΒΕΑ στις 20-21 Μαΐου 2004, με θέμα «ΓΟΚ–Πολεοδομικές Εφαρμογές».
 
Οι εκφραζόμενες απόψεις για εξορθολογισμό του συστήματος παραγωγής έργων στη χώρα μας είναι διαχρονικές. Θα πρέπει κάποτε να πάψει να συζητιέται η επίσης διαχρονική αντίληψη ότι τα περί ευθύνης των Φορέων υλοποίησης έργου, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν με νόμο από την Πολιτεία. Δεν έχουμε τίποτα να εφεύρουμε. Η διεθνής πρακτική διαθέτει τα απαραίτητα δοκιμασμένα πρότυπα. Δεν έχουμε παρά να τα αντιγράψουμε και άμεσα να τα εφαρμόσουμε!
 
Οι κίνδυνοι στα Τεχνικά Έργα
 
Οι κίνδυνοι σε κάθε είδους τεχνικό Έργο σχετίζονται με ή προέρχονται από:
 
• Διαχειριστικές αστοχίες στη διαδικασία παραγωγής του. Αναφερόμενοι στα οικοδομικά έργα, σημειώνονται αστοχίες οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες οικοδόμησης οικοπέδου («καθαρότητα» ιδιοκτησίας, αρτιότητα, απαιτήσεις πολεοδομίας), υπέρβαση του χρόνου (πχ καθυστέρηση στην πολεοδομία, άστοχο χρονοδιάγραμμα), κακή εκτίμηση του κόστους κατασκευής (πχ αδυναμία πρόβλεψης γεωτεχνικών προβλημάτων), ελλιπή αξιολόγηση δυνατοτήτων / ποιοτικών απαιτήσεων Πελάτη κλπ
• Φυσικά φαινόμενα - Θεομηνίες (σεισμός, πλημμύρες, κατολισθήσεις κλπ)
• Τυχαία ζημιογόνα γεγονότα (πυρκαγιά, τρομοκρατικές ενέργειες, βανδαλισμοί)
• Αμέλεια, λάθη ή /και παραλείψεις των Φορέων υλοποίησης έργου.
• “Κατασκευαστικές-Τεχνολογικές” αστοχίες (Λανθασμένη μελέτη, κακοτεχνία, ελαττωματικά υλικά). Οι αστοχίες αυτές είναι οι πλέον πολύπλοκες, καθώς προέρχονται από τον ατυχή συνδυασμό επιμέρους επιλογών ή υλικών. Αν και η κάθε επιμέρους επιλογή είναι εύστοχη, ενδέχεται ο συνδυασμός των επιμέρους επιλογών να είναι ασύμβατος και επικίνδυνος
 
Οι παραπάνω κίνδυνοι μπορούν να προέρχονται από οποιαδήποτε φάση κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου (προμελέτη, μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, παραλαβή) και ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμη και μετά τη λειτουργία του έργου.
 
Οι σύγχρονες απαιτήσεις
 
Οι βασικές απαιτήσεις ποιότητας ενός έργου και ιδιαίτερα των κτιρίων, είναι οι εξής:
• Ευστάθεια και αξιοπιστία
• Αντοχή στο χρόνο
• Οικονομία κατασκευής και λειτουργίας
Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνολογίας και η βελτίωση του μέσου βιοτικού επιπέδου, σε συνδυασμό με την αύξηση των αναγκών των πολιτών, είτε πρόκειται για κατοικία, για εμπορικά κτίρια ή κτήρια συνάθροισης κοινού, οδήγησαν σε σύγχρονες απαιτήσεις “ποιότητας” όπως:
 
• Ασφάλεια
• Απαιτήσεις Λειτουργικότητας (πχ επάρκεια, σωστή και οικονομική λειτουργία εγκαταστάσεων, απαιτήσεις δικτύωσης, θερμικής άνεσης, ενεργειακής εξοικονόμησης κλπ)
• Συντηρησιμότητα
• Αισθητική και αρμονική ένταξη στο Περιβάλλον
Μη ικανοποίηση των παραπάνω παραμέτρων με τα δεδομένα της σύγχρονης οικονομίας, τα εξελισσόμενα ήθη της κοινωνίας και την ευρύτερα ισχύουσα νομολογία, μπορεί κάλλιστα να τεκμηριώσει αξίωση για αποζημίωση εις βάρος του Φορέα φερόμενου ως “υπαίτιο” στο έργο.
 
Οι εμπλεκόμενοι Φορείς
 
Ο Μηχανικός, από οποιαδήποτε θέση και αν εμπλέκεται στο έργο (Δημόσιος Λειτουργός, Μελετητής, Επιβλέπων, Κατασκευαστής), έχει μερίδιο στην ευθύνη για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την επίτευξη των απαιτήσεων του Πελάτη αλλά και του Κοινωνικού Συνόλου για Ποιότητα και Ασφάλεια Κατασκευής. Ο Μηχανικός, δεν είναι ο μόνος και αποκλειστικά υπεύθυνος. Μερίδιο ευθύνης μπορεί να έχουν και άλλοι εμπλεκόμενοι στο έργο, δηλαδή:
Ο Κύριος του Έργου (σαφής προσδιορισμός αναγκών, χρηματοδότησης, επιλογή συνεργείων, ειλικρινής περιγραφή δεδομένων)
Η Δημόσια Αρχή (επάρκεια ενημέρωσης για πολύπλοκα θέματα νομοθεσίας, επαρκής έλεγχος, εξυπηρέτηση σε εύλογο χρονικό διάστημα)
Ο Συμβολαιογράφος ή και ο Δικηγόρος (πχ για την «καθαρότητα» του οικοπέδου)
Ο Αρχιτέκτων
Ο Μελετητής
Ο Επιβλέπων
Ο Σύμβουλος Ασφάλειας / Τεχνικών Ελέγχων / Ποιότητας
Ο Εργολάβος Κατασκευαστής
Οι Υπεργολάβοι
Οι Προμηθευτές (ποιότητα υλικών, προμήθεια σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα κλπ)

Οι Ευθύνες
 
Ποινική ευθύνη: “Όποιος, εκ προθέσεως, από δόλο, ή βαριά αμέλεια ζημιώνει κάποιον τιμωρείται”. Δηλαδή, διώκεται ποινικά. Δεν αρκεί να αποζημιώσει αλλά τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, με βάση τον νόμο (Ποινικός Κώδικας).
 
Αστική Ευθύνη: “Κάθε ενέργεια που ζημιώνει κάποιον, υποχρεωτικά συνεπάγεται την αποκατάσταση της βλάβης από αυτόν, από λάθος του οποίου προήλθε”,. Δηλαδή, σύμφωνα με το νόμο (Αστικός Κώδικας), “όποιος ζημιώνει κάποιον … αποζημιώνει”.
 
Συμβατική Ευθύνη: Υποχρεώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στις συμβάσεις που υπογράφουν μεταξύ τους οι φορείς των έργων. Εδώ ισχύουν τα διάφορα πρότυπα Συμβάσεων από τη εγχώρια και διεθνή πρακτική εμπειρία.
 
Κατανομή Ευθυνών
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία
Σύμφωνα με πρότυπα συμβόλαια τα οποία θα υπογράφουν οι Μηχανικοί (Μελετητές ή Κατασκευαστές) με τους Πελάτες – Εργοδότες τους, τους Υπεργολάβους και Συνεργάτες τους
Σύμφωνα με την αντικειμενική δυνατότητα ενός εκάστου εκ των Φορέων

– να προβλέπει μέτρα για αποφυγή, ελαχιστοποίηση και έλεγχο κινδύνων
– να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ή να περιορίσει τις ζημιογόνες συνέπειες του κινδύνου, όταν αυτός επέλθει. Η τελευταία παράμετρος είναι αυτή που ποικίλει ανάλογα με τις ιδιομορφίες του έργου και ενδέχεται να απαιτεί ενεργοποίηση εμπειρογνωμόνων ή εξειδικευμένων συμβούλων.
 
Επαγγελματική Ευθύνη Μελετητή–Συμβούλου Μηχανικού
 
Η Μελέτη είναι «παροχή υπηρεσιών» με εφαρμογή των κανόνων «της τέχνης και της επιστήμης» και όχι «τεχνικό έργο» ή «προϊόν» με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Στην κατηγορία της Μελέτης εντάσσεται και η Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου σε θέματα Διοίκησης Έργου, Επίβλεψης Έργου, Επιθεώρησης– Ελέγχου Ποιότητας Έργου, Ασφάλειας Έργου κλπ.
 
Η ευθύνη κατά την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητος σχετίζεται με «υποχρέωση-ευθύνη επιμέλειας», σε αντίθεση με την περίπτωση τεχνικού έργου ή προϊόντος όπου η αντίστοιχη επαγγελματική ευθύνη του Κατασκευαστή ή Προμηθευτή, σχετίζεται με «υποχρέωση αποτελέσματος», δηλαδή επίτευξη ή παροχή ποιότητας συγκεκριμένων προδιαγραφών.
 
Η Επαγγελματική Ευθύνη του Μελετητή / Συμβούλου Μηχανικού, είναι η ευθύνη του για ενδεχόμενες ζημιογόνες επιπτώσεις εξαιτίας λάθους ή παράλειψης κατά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και των σχετικών κανόνων της “Τέχνης και Επιστήμης”.
Ως Μελετητής νοείται το κάθε Πρόσωπο ή Φορέας, ο οποίος μετέχει στο Σχεδιασμό, Μελέτη, Συντονισμό – Επίβλεψη, Ποιοτικό / Τεχνικό Έλεγχο – Επιθεώρηση. (Σε Κοινοπραξίες /Συμπράξεις Μελετητών, σύμφωνα με τη διεθνή νομολογία και πρακτική, κάθε μέλος ευθύνεται “αλληλέγγυα και εις ολόκληρο”).
 
Ευθύνη “Κατασκευαστή”
 
Η έννοια του “Κατασκευαστή” είναι ευρύτερη και θα πρέπει να προσδιοριστεί ευρύτερα. Δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με αυτή του Εργολάβου, αλλά να περιλαμβάνει όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της κατασκευής και αυτόματα να καθιστά όλους συνυπεύθυνους.
 
Ο κατασκευαστής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του Κυρίου του Έργου για ζημιές στην κατασκευή ή για ζημιές /αστοχίες που εμφανίζονται μέσα σε κάποιο χρονικό διάστημα από την παράδοση του έργου και
επηρεάζουν την ευστάθεια του έργου
εκθέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά του ή ακόμη
επηρεάζουν κάποιο από τα βασικά δομικά στοιχεία του και το καθιστούν επικίνδυνο ή ακατάλληλο για τον προορισμό του.

Παραγραφή της Ευθύνης
 
Η επαγγελματική ευθύνη του Μελετητή έχει νόημα και μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά την παράδοση-παραλαβή της Μελέτης. Κατά συνέπεια, είναι εύλογο, η σχετική έμφαση να δίνεται στην περίοδο μετά την πρακτική εφαρμογή της Μελέτης και όχι στην αρχική φάση της έκδοσης της Οικοδομικής Άδειας, όταν πρόκειται για κτιριακό έργο ή της δημοπράτησης του αντίστοιχου έργου.
 
Η εξασφάλιση του εκάστοτε Εργοδότη έναντι του Μελετητή, για μεν την αρχική φάση - συμβατική περίοδο εκπόνησης της μελέτης, επιτυγχάνεται με την «Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης» για δε την μετέπειτα χρονική περίοδο από την παραλαβή της επιτυγχάνεται με κατάλληλο «Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης» (“Professional Indemnity Insurance”).
 
Σε ότι αφορά την παραγραφή της ευθύνης επισημαίνεται πως δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση με την Ποινική Ευθύνη (δόλος ή «βαριά αμέλεια»), η οποία κατά το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, πρακτικά δεν παραγράφεται.
 
Η επαγγελματική αστική ευθύνη με την έννοια της υποχρέωσης να συμπληρώσει παράληψη ή να διορθώσει κάποιο λάθος, είναι λογικό και δίκαιο να παραγράφεται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Στις μελέτες δημοσίων έργων ως χρόνος παραγραφής θεωρείται η εξαετία μετά την παραλαβή της αντίστοιχης μελέτης.
Στα ιδιωτικά έργα δεν υπάρχει σαφής συγκεκριμένη μνεία και το θέμα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο αντίστοιχης σύμβασης ή νομικής επεξεργασίας. Θα μπορούσε όμως να επικαλεσθεί κανείς τη δεκαετία μετά την παραλαβή του αποπερατωμένου έργου, που σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 693), είναι ο χρόνος παραγραφής της ευθύνης του «Κατασκευαστή». Η άποψη αυτή, στηρίζεται στο γεγονός πως, κατά τη διεθνή ασφαλιστική πρακτική, η έννοια του «Κατασκευαστή» περιλαμβάνει όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία υλοποίησης της κατασκευής. όπου συνήθως εφαρμόζεται η αρχή της συνυπευθυνότητας. Αυτό γιατί είναι πρακτικά δύσκολη η απόδοση ευθυνών.
 
Η Ελληνική Πραγματικότητα
 
Στη χώρα μας, ειδικά στο χώρο παραγωγής ιδιωτικών Έργων, ο προσδιορισμός των Ευθυνών είναι ένα σχετικά ασαφές “τοπίο”, που όταν υπάρξει «πρόβλημα» κατά κανόνα απαιτείται νομική υποστήριξη και επίπονες διαδικασίες.
 
Λαμβάνοντας υπόψη τις αντικειμενικές Συνθήκες παραγωγής ιδιωτικών Έργων, σημειώνεται πως το γενικότερο περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από:
Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις
Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών
Αδυναμία αποτελεσματικού ελέγχου
Ανοικτό πεδίο για πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις

Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, στην προσπάθειά της η Πολιτεία να καλύψει το κενό που δημιουργείται, προσθέτει συνεχώς ευθύνες στους Μηχανικούς, ενώ έχει ποινικοποιήσει πλήρως τις ευθύνες τους, ακόμη και την αμέλεια! (Ν. 2331/95, τροποποίηση άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα) Η παγκόσμια αυτή πρωτοτυπία δείχνει ανάγλυφα την ανωριμότητα της Ελληνικής Αγοράς και απαιτεί ολοκληρωμένη αντιμετώπιση από την Πολιτεία και τους Φορείς των Μηχανικών.
 
Οι ευθύνες του Κατασκευαστή προκύπτουν μάλλον από τη νομολογία και όχι από σαφείς νομοθετικές διατάξεις, αφού ο οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίζεται ως Κατασκευαστής Ιδιωτικών Έργων.
 
Οι Προμηθευτές προϊόντων ελέγχονται ελάχιστα για την τήρηση προδιαγραφών στα προϊόντα τους.
 
Αποτέλεσμα, ο Μηχανικός να αποτελεί το εξιλαστήριο θύμα, συγκεντρώνοντας τις ευθύνες όλων σχεδόν των εμπλεκομένων στα ιδιωτικά έργα.
 
Οι εξελίξεις
 
Οι όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις σε σχέση με αρμοδιότητες, υποχρεώσεις και αντίστοιχες Ευθύνες των εμπλεκόμενων Φορέων θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθούν τις ακόλουθες βασικές αρχές:
Ο Ιδιοκτήτης (εργοδότης) ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο “αιτεί” την έκδοση άδειας δόμησης, υποβάλλοντας κατάλληλα δικαιολογητικά και στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα και νομιμότητα της κατασκευής
Η Αρμόδια Υπηρεσία “ελέγχει” την πληρότητα των στοιχείων και των δηλώσεων που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη χορήγηση άδειας δόμησης
Οι Μελετητές οφείλουν να εκπονούν τις Μελέτες σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης και σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τις προδιαγραφές εκπόνησης μελετών και τους κανονισμούς που ισχύουν και να υποβάλουν σχετική δήλωση
Οι Επιβλέποντες Μηχανικοί οφείλουν να επιβλέπουν τις εργασίες δόμησης, ώστε αυτές να εκτελούνται σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος κάλυψης και της μελέτης που υποβλήθηκε και να υποβάλουν σχετική δήλωση

Οι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί, οι οποίοι ασχολούνται με τα κτιριακά έργα έχουν να αντιμετωπίσουν τις εξής ευθύνες:
Σύνταξη Μελετών και Σχεδίων
Σύνταξη Φακέλου / Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΕ – ΣΑΕ)
Χρονοδιαγράμματα Κατασκευής
Σύνταξη Προϋπολογισμού Έργου
Επίβλεψη Εφαρμογής Μελέτης και Κατασκευής
Επίβλεψη των φάσεων Κατασκευής και των Μέτρων Ασφαλείας
Παραλαβή του αποπερατωμένου Έργου

Για τις παραπάνω ευθύνες του είναι υπόλογος έναντι:
Του ιδιοκτήτη (ΚτΕ)
Των Υπηρεσιών του Δημοσίου
Του Εργατοτεχνικού Προσωπικού
Του Κατασκευαστή
Διαφόρων “Τρίτων”.

Εύκολα διαπιστώνει κανείς πως η παραπάνω κατάσταση δημιουργεί αντικειμενικά μεγάλη επαγγελματική ανασφάλεια και αβεβαιότητα, Ευθύνες τις οποίες αρκετοί Μηχανικοί έχουν βιώσει στην πράξη με ενίοτε επώδυνο τρόπο.
 
Για αυτό το λόγο, πέρα από την επιδίωξη του κάθε Μηχανικού (ατομικά ή με τα συλλογικά του Όργανα) για εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, θα πρέπει συγχρόνως να υπάρξει η κατάλληλη μέριμνα για οργάνωση στην πράξη της απαραίτητης “άμυνας”. Προς τούτο, πρέπει να αξιοποιηθεί η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης, που φαίνεται να είναι η πλέον γόνιμη και αξιόπιστη λύση στο όλο πρόβλημα των Ευθυνών. Θεσμός, που είναι δοκιμασμένος με επιτυχία στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες εδώ και αρκετά χρόνια.
 
Συμπεράσματα
 
Ο Μηχανικός ασκεί ένα σύνθετο επάγγελμα που μοιραία συνεπάγεται Κινδύνους οι οποίοι δεν μπορούν να εξαλειφθούν και Ευθύνες τις οποίες πρέπει να τις αναλάβει, στον βαθμό που του αναλογούν.
 
Η Πολιτεία θα πρέπει να «ξεκαθαρίσει” το τοπίο των ευθυνών ως βασική υποχρέωσή της απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο
 
Οι Υπηρεσίες της Πολιτείας δεν πρέπει να είναι στο απυρόβλητο, αλλά να αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν
 
Η Ποινική Ευθύνη συνδέεται με τιμωρία και δεν ασφαλίζεται. Απεναντίας, η Αστική Ευθύνη ασφαλίζεται. Πρέπει συστηματικά να εφαρμοσθεί και στη χώρα μας
 
Η Ασφάλιση είναι ένας δόκιμος τρόπος για τον περιορισμό των αβεβαιοτήτων και των κινδύνων που προέρχονται από τις ευθύνες, στο βαθμό που είναι ουσιαστική και βασίζεται σε αξιόπιστα ασφαλιστήρια συμβόλαια και σωστές υπηρεσίες, που να οδηγούν σε δίκαια αποζημίωση, χωρίς χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες.
 
Η θεσμοθέτηση της ασφαλιστικής κάλυψης της Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης του Μηχανικού (Φυσικό Πρόσωπο ή Οργανωμένη Εταιρία), παρέχοντος Υπηρεσίες Μελετητή – Επιβλέποντα – Συμβούλου και της ασφαλιστικής κάλυψης της 10ετους εγγύησης του Κατασκευαστή (στην ευρεία του έννοια), πιστεύεται πως είναι τα “εργαλεία” που θα λύσουν το πρόβλημα του βάρους της Ευθύνης και θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Έργων στη χώρα μας.
 
Οι Μηχανικοί και οι Φορείς τους θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση του θεσμού της Ασφάλισης και την ανάδειξη του ουσιαστικού ρόλου της, προς όφελος των Μηχανικών με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή του Εργολάβου - Κατασκευαστή.
 
Από τον κ. Γιώργοο Κουτίνα, Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων σε θέματα αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων.
**********************(Διεγράφη διαφημιστική παραπομπή)****************
 
 
Το Φόρουμ δεν είναι μέσο διαφήμισης και φυσικά δεν εξυπηρετεί τέτοιους σκοπούς.
Θα σας παρακαλούσα λοιπόν να σεβαστείτε του Κανόνες Συμμετοχής και ειδικότερα το Νο 7 αυτών και να μην επαναληφθεί ανάλογο προμοτάρισμά σας.
 
ilias


Περισσότερα...

2930 • 4




Αρθρογραφία

Οι ευκαιρίες και αδυναμίες της Ελλάδας ως εμπορευματικός κόμβος

Ιούνιος 11 , 2018

Engineer


Η πιο «κλισέ» φράση όσων ασχολούνται με τις συνδυασμένες και εμπορευματικές μεταφορές είναι η ακόλουθη: Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί εμπορευματικός κόμβος της ΝΑ Ευρώπης.
Μπορεί να αποτελεί ουτοπία, μπορεί και όχι. Από την άλλη πλευρά, τα βήματα προόδου είναι εμφανή, κυρίως στον τομέα των υποδομών και όχι μόνο.
Η χώρα έχει ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης διεθνών φορτίων, όπως ανέφερε πρόσφατα στην ημερίδα «Συνδυασμένες Μεταφορές και ο Ρόλος της Ελλάδας», που διεξήχθη στο Θριάσιο Ε/Κ, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ανάπτυξης Εφοδιαστικής Ιωάννης Μίνης.
Για παράδειγμα, ο Πειραιάς είναι ο πλησιέστερος στο Σουέζ σημαντικός ευρωπαϊκός λιμένας, η θέση της χώρας είναι ευνοϊκή σε σχέση με την Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη και η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΘ αύξησε τα διεθνή φορτία, εάν και μόνο το 10% – 15% εξ αυτών διακινούνται μέσω της ενδοχώρας.
Επιπροσθέτως, οι σιδηροδρομικές μεταφορές δύνανται να αποτελέσουν κρίσιμο παράγοντα προσέλκυσης διεθνών φορτίων.
Oι διάδρομοι των εμπορευματικών ροών στους οποίους μπορεί να πρωταγωνιστήσει η Ελλάδα
Για παράδειγμα, η σιδηροδρομική μεταφορά διεθνούς φορτίου από τον ΣΕΠ, ύψους 30.000 TEU ανά έτος, θα μπορούσε να ανέλθει στα επίπεδα των 100.000 TEU, με την ολοκλήρωση του βασικού σιδηροδρομικού άξονα.
Στα ανωτέρω χαρακτηριστικά γνωρίσματα είναι σημαντικό:
-Να προσδιορισθούν οι διεθνείς εμπορευματικές ροές και να κατηγοριοποιηθούν.
-Για τις εν δυνάμει ροές, να προσδιοριστούν ανά κατηγορία, όπως η προστιθέμενη αξία για τη χώρα και πρωτοβουλίες αύξησης της ζήτησης – ενίσχυσης της προσφοράς.
Σε θεσμικό επίπεδο προτείνεται τα υπουργεία Οικονομίας και Εξωτερικών να αναλάβουν συστηματικές πρωτοβουλίες για εξευρωπαϊσμό προϊόντων, μέσω προστιθέμενης αξίας στην Ελλάδα (σύμφωνα πάντα με τις επιταγές των κανονισμών της ΕΕ).
Επίσης, κρίνεται σκόπιμο να δοθούν κίνητρα για κατάλληλες επενδύσεις σε συναρμολόγηση, επισκευή/rework, «τελειοποίηση», μεταποίηση διεθνών φορτίων, αλλά και να γίνει ενδελεχές benchmarking σε χώρες της ΕΕ, στις οποίες προσφέρονται παρόμοιες υπηρεσίες (Ιρλανδία, Τσεχία, κλπ)
Αντίστοιχα, για διεθνή φορτία (εκτός ΕΕ), να μελετηθούν κίνητρα και προϋποθέσεις, ώστε τα φορτία να τίθενται σε ελεύθερη κυκλοφορία στην Ελλάδα –  25% του ποσού εκτελωνισμού παραμένει στην Ελλάδα.
Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστούν ταχείες διαδικασίες εκτελωνισμού, πρότυποι δασμοί ανά κατηγορία αγαθών (και σχετική υποστήριξη του προσωπικού του τελωνείου, περιορίζοντας την ανάγκη για προσδιορισμό δασμών ανά περίπτωση) και ηλεκτρονικοποίηση του συνόλου των διαδικασιών, ώστε να συμπεριλάβει και άλλες υπηρεσίες ή φορείς που εμπλέκονται στην εισαγωγή και εξαγωγή εμπορευμάτων.


Περισσότερα...

2105 • 1




Αρθρογραφία

Οι νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για τη λύση των προβλημάτων των δασικών χαρτών

Φεβρουάριος 14 , 2023

Engineer


Ολοκληρώθηκε η μερική κύρωση των Δασικών Χαρτών της χώρας, με πολλά προβλήματα όμως να παραμένουν σε εκκρεμότητα. Πάνω από 330.000 αντιρρήσεις δεν έχουν εξετασθεί, ενώ χιλιάδες είναι και οι εκπρόθεσμες ενστάσεις που «βαπτίζονται» πρόδηλα σφάλματα, για να μπορέσει νόμιμα η διοίκηση να τα εξετάσει και να δώσει λύση στα προβλήματα που ανέκυψαν. Ακόμη, μία σειρά από ζητήματα που σχετίζονται των δασικών χαρτών όπως: τα δασικά αυθαίρετα, οι οικιστικές πυκνότητες, οι περιοχές που εξαιρέθηκαν από τον δασικό χάρτη, το μπλοκάρισμα των οικοδομικών αδειών από τις πολεοδομίες και η μη δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς εκτάσεων που φαίνονται ως δασικά στο χάρτη, είναι μερικά από τα σημαντικά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν.
Το μεγαλύτερο, όμως, «αγκάθι», το οποίο δεν έχει επιλυθεί μέχρι σήμερα, είναι οι εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις, οι οποίες είναι και επιδοτούμενες καλλιέργειες.
Στα πλαίσια της επίλυσης αυτών των ζητημάτων, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις.
Ποια είναι τα προβλήματα και ποια λύση σχεδιάζεται;
Αγροτεμάχια και σπίτια που βρίσκονται σε καμένες περιοχές που κηρύχθηκαν ως αναδασωτέες και φαίνονται δασικά στον χάρτη.
Μετά από τις μεγάλες πυρκαγιές που έγιναν το 2021 στην Βόρεια Αττική και την Εύβοια, το Δασαρχείο κήρυξε την καμένη έκταση ως αναδασωτέες, για να τις προστατέψει.Η υποχρεωτικότητα της αναδάσωσης αφορά ως εκ τούτου αποκλειστικά τα καμένα δάση και δασικές εκτάσεις.
Όμως στον κυρωμένο δασικό χάρτη συμπεριλαμβάνονται και αγροτεμάχια και κτισμένες εκτάσεις με νόμιμες οικοδομικές άδειες.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σταματήσουν οι αγοροπωλησίες και η έκδοση οικοδομικών αδειών μέχρι να «ξεπρασινίσουν» οι εκτάσεις τους, διαδικασία η οποία απαιτεί πολύ χρόνο.
Ποια είναι η λύση;
Το υπουργείο, έχει έτοιμη ρύθμιση για την επίλυσή του θέματος. Βάσει της ρύθμισης αυτής, θα ορίζεται ότι εκτάσεις που έχουν απωλέσει το δασικό τους χαρακτήρα πριν τις 11.6.1975 λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν θα χαρακτηρίζονται ως δάση ή δασικές εκτάσεις κατά τη διαδικασία κατάρτισης δασικού χάρτη ή αναμόρφωσης κυρωμένου δασικού χάρτη και δε θα κηρύσσονται αναδασωτέες εφόσον διατηρούν τη χρήση που τους αποδόθηκε.
Καθυστέρηση της εξέτασης των αντιρρήσεων από τις επιτροπές
Μεγάλο πρόβλημα στην ολοκλήρωση της διαδικασίας της τελικής κύρωσης των δασικών χαρτών αποτελούν οι 331.874 αντιρρήσεις που βρίσκονται σε εκκρεμότητα και αφορούν μία μεγάλη έκταση συνολικού εμβαδού 2,5 εκατομμυρίων στρεμμάτων.
Τι προβλέπει ο σχεδιασμός;
Προκειμένου να τρέξει πιο γρήγορα η διαδικασία εξέτασης του συνόλου των αντιρρήσεων, το ΥΠΕΝ θέτει ορόσημο για την ολοκλήρωση του έργου αυτού 15 μήνες, ενώ ο σχεδιασμός για την επίτευξη του οροσήμου αυτού, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
Τον διπλασιασμό της αποζημίωσης που καταβάλλεται στον πρόεδρο, τα μέλη και τον γραμματέα των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ). Την αύξηση του αριθμού των ΕΠΕΑ σε 200 από 113. Σε περίπτωση παραιτήσεων των προέδρων των Επιτροπών, που σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο είναι δικηγόρος, θα δίνεται η δυνατότητα να ορίζεται ως πρόεδρος, δασολόγος υπάλληλος του Δημοσίου. Ξεχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις Πρόκειται για περίπου 2,3 εκατομμύρια στρέμματα δασικών εκτάσεων που εκχερσώθηκαν χωρίς νόμιμες διοικητικές πράξεις και χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση.
Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου αναμένεται ότι θα έχει εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή η ρύθμιση για τις εκχερσωμένες γεωργικές εκτάσεις.
Ποια είναι η πρόταση του Υπουργείου;
Δεν θα αλλάξει το χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων αλλά θα ευνοεί τους αγρότες που θα συνεχίσουν να καλλιεργούν εκείνες τις εκτάσεις, για τις οποίες ελάμβαναν κοινοτικές ενισχύσεις. Έτσι, στον Δασικό Χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (εκχερσωμένη δασική έκταση), ωστόσο οι αγρότες που τις χρησιμοποιούν θα μπορούν να τις «τακτοποιήσουν» για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η λύση που δρομολογείται είναι να δοθεί το δικαίωμα χρήσης στους αγρότες και όχι η κυριότητα.
«Μπλοκάρισμα» στην έκδοση οικοδομικής άδειας σε εκτάσεις που αποχαρακτηρίστηκαν από τις επιτροπές.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια σε έκταση με χαρακτηρισμό ΑΑ, που πληροί τους όρους αρτιότητας. Σε κάθε περίπτωση η έκταση δεν πρέπει να φαίνεται δασική στον αναρτημένο δασικό χάρτη, προκειμένου να εκδοθεί η οικοδομική άδεια. Όμως ενώ θεωρούνται ως μη δασικές οι εκτάσεις που έχουν περιληφθεί στην ανάρτηση, για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων από τις επιτροπές και έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις στη «Διαύγεια» με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (Α.Δ.Α.), αυτό δεν γίνεται δεκτό από τις πολεοδομίες οι οποίες ζητούν την αναθεώρηση του κυρωμένου δασικού χάρτη. Αυτό υφίσταται, λόγω ασάφειας του Νόμου 3889/2010 σχετικά με το εάν οι αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α., είναι άμεσα εκτελεστές στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ως διοικητικές πράξεις.
Πιο απλά, το θέμα είναι εάν ο πολίτης ο οποίος δικαιώνεται με τις αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α, ως προς τον χαρακτήρα της έκτασής του, μπορεί να εκδώσει άδεια καθαρισμού, άδεια οικοδομής του ακινήτου, και λοιπές πράξεις που σχετίζονται με τα εμπράγματα δικαιώματα του, καθώς μέχρι σήμερα οι αρμόδιες υπηρεσίες, δεν εκδίδουν τις πράξεις αυτές.
Η λύση που προτείνεται είναι:
Το ΥΠΕΝ, θα καταθέσει νομοθετική ρύθμιση και θα διευκρινίζει ότι σε κάθε περίπτωση που ο πολίτης δικαιώνεται με τις αποφάσεις των ΕΠ.Ε.Α, ως προς τον χαρακτήρα της έκτασής του, θα μπορεί να εκδώσει κάθε διοικητική πράξη που σχετίζεται με τα εμπράγματα δικαιώματα του.
Δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς δασικής έκτασης
Σήμερα δεν υπάρχει δυνατότητα αποδοχής κληρονομιάς σε ακίνητο που βρίσκεται εκτός σχεδίου και φαίνεται δασικό στο χάρτη, γιατί σύμφωνα με το νόμο «μετά την κύρωση του δασικού χάρτη κάθε μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων, στις δασικές εν γένει εκτάσεις, που περιλαμβάνονται σε αυτόν, είναι άκυρη και ανίσχυρη, αν δεν συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας υπηρεσίας της οικείας Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης».
Τι θα λέει η νέα ρύθμιση:
Θα δίνει τη δυνατότητα να γίνει η αποδοχή της κληρονομίας ακινήτου κατ΄ εξαίρεση του δασικού νόμου 3889/2010. Πράγμα που σημαίνει ότι θα γίνεται η αποδοχή της κληρονομίας χωρίς βεβαίωση του Δασαρχείου και χωρίς υπεύθυνη δήλωση μηχανικού, για τον όποιο δασικό η μη χαρακτηρισμό της έκτασης του ακινήτου. Η νέα νομοθετική ρύθμιση εδράζεται σε σχετική γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους του 2021, που τεκμηριώνει την αποδέσμευση της αποδοχής κληρονομίας από τους δασικούς χάρτες.
Εκτάσεις που εξαιρέθηκαν από το δασικό χάρτη και σήμερα είναι εκτός σχεδίου
Το ζήτημα αφορά περιοχές που εξαιρέθηκαν από την ανάρτηση δασικών χαρτών χωρίς όμως να έχει εξεταστεί ο χαρακτήρας τους ως δασικών ή μη και αφορούν σε σχέδια πόλεων και οικισμών, τα όρια των οποίων έχουν οριοθετηθεί με άλλες διατάξεις (οικισμών προ του έτους 1923, ακτινικοί οικισμοί), πολεοδομικών μελετών που εκπονούνται και περιοχές στις οποίες κατέπεσαν τα όρια με απόφαση του ΣτΕ και σήμερα στερούνται οριοθέτησης (π.χ. οικισμοί Πηλίου και άλλοι οικισμοί κάτω των 2000 κατοίκων).
Η πρόταση είναι:
Νέα μελέτη εξέτασης του δασικού χαρακτήρα των εκτάσεων και συμπληρωματική ανάρτηση δασικών χαρτών που θα συμπεριλαμβάνουν τις περιοχές αυτές.


Περισσότερα...

1371 • 2




Αρθρογραφία

Οι νέοι κανόνες για την χρήση αιγιαλού και παραλίας από καφέ, καντίνες, ξενοδοχεία και beach bar

Μάρτιος 13

Engineer


Πρόσφατα ψηφίστηκε από την Βουλή το νομοσχέδιο για τους όρους αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας σε παραθαλάσσιες περιοχές, που περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις για την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στις παραλίες, την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με διαφάνεια, την προστασία του περιβάλλοντος, την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, τον σεβασμό και την ασφάλεια των λουόμενων, την ένταση των ελέγχων και την επιβολή αυστηρών κυρώσεων στους παραβάτες.
Στόχος του νέου νόμου είναι να μπει φραγμός στην αναρχία που επικρατεί κατά τους θερινούς μήνες στις περισσότερες παραλίες, όπου συναντάται η πρακτική των παράνομων καταλήψεων του αιγιαλού και της παραλίας από τους επιχειρηματίες με την ανοχή πολλές φορές των δήμων που τις παραχωρούν, αλλά και την έλλειψη ελέγχων από τις αρμόδιες αρχές. Το θέμα είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις τον τελευταίο χρόνο, με τις αντιδράσεις πολιτών σε πολλά νησιά και παραλίες της χώρας, γνωστό ως «κίνημα της πετσέτας». Για αυτό το λόγο θα πρέπει οι πολίτες να γνωρίζουν τις νέες διατάξεις που ισχύουν για την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας σε ιδιώτες.
Ποιος είναι ο αρμόδιος φορέας για την παραχώρηση;
Αρμόδιος φορέας για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας είναι το Δημόσιο και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. που εκπροσωπείται από την Κτηματική Υπηρεσία. Το 60% επί του ανταλλάγματος του Δημοσίου από την παραχώρηση απλής χρήσης θα αποδίδεται στον οικείο δήμο.
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις για όσους μισθώνουν παραλίες;
Ο μισθωτής έχει τουλάχιστον τις παρακάτω ειδικότερες υποχρεώσεις:
α) διασφαλίζει την ελεύθερη, απρόσκοπτη και ασφαλή διέλευση του κοινού στον αιγιαλό και την παραλία,
β) διασφαλίζει τη χρήση του αιγιαλού και της παραλίας για άτομα με αναπηρία,
γ) περιορίζει την ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και θαλάσσιων μέσων αναψυχής και λοιπών κινητών στοιχείων σε ποσοστό του εμβαδού της παραχωρούμενης έκτασης που δεν υπερβαίνει το 60% ή το 30%, αν πρόκειται για προστατευόμενο αιγιαλό και παραλία, ώστε να διασφαλίζονται η διέλευση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον 4 μέτρων,
δ) διατηρεί καθημερινά καθαρό το παραχωρούμενο τμήμα αιγιαλού και παραλίας,
ε) αναρτά σε εμφανές σημείο στον αιγιαλό ή την παραλία πινακίδα με όλα τα προσδιοριστικά στοιχεία της παραχώρησης, όπως τις συντεταγμένες, τον αριθμό της απόφασης παραχώρησης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του κοινού και του παραχωρησιούχου και το διάγραμμα της παραχώρησης. Οι πολίτες θα έχουν ηλεκτρονική πρόσβαση για τον έλεγχο των αναγραφομένων και δυνατότητα ηλεκτρονικών καταγγελιών.
στ) τοποθετεί κινητά στοιχεία για την εξυπηρέτηση του κοινού,
ζ) φροντίζει για τη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος του παραχωρούμενου χώρου, όπως με τη διατήρηση της μορφολογίας της ακτής και της ακτογραμμής,
η) παραδίδει τον παραχωρηθέντα χώρο στην αρχική κατάσταση μετά το πέρας της διάρκειας της παραχώρησης και απομακρύνει τα κινητά στοιχεία κατά τις περιόδους που καθορίζονται στη σύμβαση παραχώρησης,
θ) διασφαλίζει την παρουσία ναυαγοσώστη, εφόσον του υποδειχθεί ότι η υποχρέωση αυτή δεν καλύπτεται από τον οικείο δήμο.
Οι υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου μνημονεύονται στη σύμβαση παραχώρησης. Είναι δυνατή η σύναψη σύμβασης έργου από τον παραχωρησιούχο με τρίτο πρόσωπο για την άσκηση δραστηριοτήτων θαλάσσιων μέσων αναψυχής ή άλλης συναφούς επιχείρησης. Η δραστηριότητα ασκείται σε σαφώς καθορισμένο τμήμα του παραχωρηθέντος χώρου που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% της συνολικής παραχώρησης. Με τη διακήρυξη μπορούν να προβλέπονται και επιπλέον υποχρεώσεις του παραχωρησιούχου σε σχέση με την προστασία, διατήρηση και ανάπτυξη του παραχωρούμενου τμήματος αιγιαλού και παραλίας και την ενίσχυση της κοινοχρησίας. Η παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας που βρίσκονται εντός αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών τόπων ή τους περιβάλλουν επιτρέπεται μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού. Ο μισθωτής παραδίδει τον παραχωρηθέντα χώρο στην αρχική κατάσταση μετά το πέρας της διάρκειας της παραχώρησης και απομακρύνει τα κινητά στοιχεία κατά τις περιόδους που καθορίζονται στη σύμβαση παραχώρησης. Ποια τμήματα αιγιαλών και παραλιών που μπορούν να παραχωρηθούν για απλή χρήση;
1.Στις αρχές του κάθε έτους μετά από γνώμη των οικείων δήμων, ορίζονται τα τμήματα αιγιαλού και παραλίας που επιτρέπεται να παραχωρηθούν για απλή χρήση κατόπιν πλειοδοτικής δημοπρασίας, πέραν αυτών για τα οποία υπάρχει ενεργή σύμβαση παραχώρησης για το αντίστοιχο έτος.
Το εμβαδόν κάθε παραχωρούμενου τμήματος αιγιαλού και παραλίας δεν υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά μέτρα. Μεταξύ των τμημάτων αιγιαλών και παραλίας που επιτρέπεται να παραχωρηθούν για απλή χρήση, ανεξαρτήτως του χρόνου ή της διαδικασίας που παραχωρούνται, μεσολαβεί απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρων. Το σύνολο των τμημάτων αιγιαλού και παραλίας που παραχωρούνται δεν καλύπτει περισσότερο από το 50% του εμβαδού ή του μήκους του μετώπου του διακριτού τμήματος. Δεν παραχωρούνται αιγιαλός και παραλία για απλή χρήση κατόπιν πλειοδοτικής δημοπρασίας όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των 4 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των 150 τετραγωνικών μέτρων. Σε ποιες επιχειρήσεις ή σωματείο γίνεται η παραχώρηση χωρίς δημοπρασία και ποιο είναι το όριο της κατάληψης;
α) κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα,
β) ενοικιαζόμενα δωμάτια,
γ) οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping),
δ) καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, και
ε) ναυταθλητικά σωματεία
Σημειώνεται ότι η επιχείρηση ή το σωματείο θεωρείται όμορο του παραχωρούμενου τμήματος αιγιαλού και παραλίας και όταν ανάμεσα στον χώρο που δραστηριοποιείται η επιχείρηση ή το σωματείο και τον αιγιαλό ή την παραλία, κατά περίπτωση, παρεμβάλλεται οδός, πλατεία ή άλλος κοινόχρηστος χώρος, ιδιωτικό ακίνητο που ανήκει ή μισθώνεται από την επιχείρηση ή το σωματείο, ή ακίνητο που ανήκει στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου ή στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.).
Ποια είναι τα όρια στα τμήματα που παραχωρούνται σε όμορες επιχειρήσεις ή σωματεία;
Τα τμήματα που μπορούν να παραχωρηθούν είναι τα εξής:
α) την προβολή των ορίων του χώρου όπου δραστηριοποιείται η επιχείρηση ή το σωματείο, όπως βαίνουν κάθετα προς την ακτογραμμή και από β) παράλληλη γραμμή 4 μέτρων από την ακτογραμμή και την προβολή αυτής προς την επιχείρηση, ώστε το παραχωρούμενο εμβαδόν να μην υπερβαίνει τα 500 τετραγωνικά μέτρα και σε κάθε περίπτωση, σε συνδυασμό και με άλλες παραχωρήσεις απλής χρήσης, καταλείπεται ελεύθερο τουλάχιστον το 50% του εμβαδού ή του μήκους του μετώπου του διακριτού τμήματος αιγιαλού και παραλίας, εντός του οποίου βρίσκεται. Κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή η παραχώρηση μεγαλύτερης επιφάνειας, εφόσον καταλείπεται το απαιτούμενο ελεύθερο ποσοστό για τουριστικά καταλύματα, ενοικιαζόμενα δωμάτια και σύνθετα τουριστικά καταλύματα.
Ποιοι επιπλέον περιορισμοί υπάρχουν στην παραχώρηση;
Δεν παραχωρούνται αιγιαλός και παραλία για απλή χρήση σε όμορη επιχείρηση, όταν το μήκος ή πλάτος αυτού είναι μικρότερο των 4 μέτρων ή όταν το συνολικό εμβαδόν του αιγιαλού είναι μικρότερο των 150 τετραγωνικών μέτρων.
Σε περίπτωση ύπαρξης συνεχόμενων όμορων επιχειρήσεων ή σωματείων, καταλείπεται ελεύθερη ζώνη πλάτους 6 τουλάχιστον μέτρων μεταξύ των ορίων τους. Σε αυτή την περίπτωση το εμβαδόν του παραχωρούμενου χώρου μειώνεται έως το ήμισυ, προκειμένου να καταλείπεται ελεύθερο τουλάχιστον το 50% του εμβαδού ή του μήκους του μετώπου του διακριτού τμήματος αιγιαλού και παραλίας, εντός του οποίου βρίσκεται.
Πως ο πολίτης μπορεί να ελέγχει την τήρηση των κανόνων από τον μισθωτή μιας παραλίας;
Δημιουργείται ψηφιακή εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες κλπ. που θα διατίθεται δωρεάν στους πολίτες. Κάθε παραχώρηση θα αντιστοιχεί σε QR – code που θα αναρτάται στην ιστοσελίδα της Κτηματικής Υπηρεσίας του Δημοσίου, στην ιστοσελίδα του οικείου δήμου και στην πινακίδα σήμανσης του αιγιαλού ή της παραλίας που τοποθετείται υποχρεωτικά στο σημείο. Μέσω της ίδιας εφαρμογής οι πολίτες θα βλέπουν το διάγραμμα του τμήματος του αιγιαλού και της παραλίας που έχει παραχωρηθεί και θα μπορούν άμεσα να υποβάλουν καταγγελία αν διαπιστώνουν παρατηρήσει αυθαίρετη κατάληψη ή υπέρβαση της παραχώρησης.
Ο φορέας παραχώρησης τμήματος του αιγιαλού και της παραλίας παρακολουθεί και ελέγχει, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν σχετικής καταγγελίας, την τήρηση των υποχρεώσεών και έχει το δικαίωμα να καταγγέλλει αζημίως την σύμβαση παραχώρησης σε περίπτωση σοβαρών παραβάσεων του νόμου ή των συμβατικών υποχρεώσεων του μισθωτή.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

3346 • 2




Αρθρογραφία

Οι οδοί της τρέλας στην πρωτεύουσα: Αλλη η επίσημη ονομασία, άλλη χρησιμοποιεί ο κόσμος

Δεκέμβριος 5 , 2013

Engineer


Θα ήθελα πολύ να ήμουν παρών στη σεμνή τελετή της 7ης Σεπτεμβρίου του 1945: όταν, παρόντος του Σοφοκλή Βενιζέλου, οι αρχές της πόλης επισημοποιούσαν την αλλαγή στην ονομασία ενός μεγάλης σημασίας δρόμου της Αθήνας από «Πανεπιστημίου» σε «Ελευθερίου Βενιζέλου». Θα ήθελα ένας δημοσιογράφος με φαντασία ή, έστω, πολύ διορατική σκέψη να έκανε την πολύ απλή ερώτηση στους παρισταμένους: «Πώς θα σας φαινόταν η τολμηρή πρόβλεψη ότι 70 και 80 χρόνια μετά, στο απλησίαστο 2005 ή 2015, κανείς, μα κανείς δεν θα αποκαλεί την οδό Πανεπιστημίου με το όνομα που μόλις της δώσατε; Και, αντίθετα, θα συνεχίζουν να την αποκαλούν με το όνομα που μόλις καταργήσατε;».
 
Με την ίδια λογική μάλλον δεν θα ζήσουμε να διαβάσουμε ένα παρόμοιο ρεπορτάζ κοντά στο 2060 για να ξέρουμε την τύχη της πλατείας Θησείου που πριν από λίγους μήνες (τον περασμένο Σεπτέμβριο) μετονομάστηκε σε πλατεία Ζακλίν ντε Ρομιγί προς τιμήν της Γαλλίδας ελληνίστριας. Πάντως, τώρα υπάρχει το Διαδίκτυο για να κληροδοτήσει στις επόμενες γενιές τις περιορισμένες και μάλλον χλιαρές αντιδράσεις στην απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς η Ντε Ρομιγί δεν ήταν Ελληνίδα και (ακόμα χειρότερα...) είχε εβραϊκή καταγωγή.
 
Ευτυχώς η αθηναϊκή πραγματικότητα δεν μας αφήνει λεπτό να πλήξουμε: η ιστορία της πρωτεύουσας είναι γεμάτη με κάθε είδους ευτράπελα, πολιτικές διενέξεις και ξεκαρδιστικό παρασκήνιο που συνοδεύει τις τακτικές αλλαγές στα ονόματα των οδών και των πλατειών της πόλης. Το κομφούζιο επιτείνει η ισχυρή αντίσταση που προβάλλει το ασυνείδητο της κοινωνίας, με αποτέλεσμα πλήθος μετονομασθέντων δρόμων να διαθέτουν σήμερα διπλή ονομασία: την «επίσημη» και την «ανεπίσημη», συνήθως το όνομα που είχε πριν από τη μετά βαΐων και κλάδων τελετή μετονομασίας.
 
Η οδός Πανεπιστημίου βρίσκεται στην κορυφή μιας μακράς λίστας με μετονομασίες που «ατύχησαν». Της κάνουν παρέα πασίγνωστοι δρόμοι όπως η οδός Πατησίων που μέχρι την οδό Μάρνη διατηρεί τη μεταπολεμική της ονομασία («28ης Οκτωβρίου», σύμφωνα με έναν... αστικό μύθο, προχωρήσαμε στην αλλαγή για να φέρουμε σε δύσκολη θέση τους Ιταλούς της Κάζα ντ’ Ιτάλια που έχει την έδρα της στην Πατησίων, απέναντι από το Πολυτεχνείο), ή το αρχικό τμήμα της οδού Πειραιώς που ονομάζεται μέχρι σήμερα «Παναγή Τσαλδάρη», ή την κεντρική λεωφόρο της Καλλιθέας που όλοι την ξέρουμε ως «Θησέως» αλλά επισήμως ονομάζεται (κι αυτή) Ελευθερίου Βενιζέλου. Επίσης θα είχε ενδιαφέρον να γνωρίζαμε πόσοι Αθηναίοι ξέρουν ότι ένα τμήμα της παραλιακής λεωφόρου Ποσειδώνος ονομάζεται «Κωνσταντίνου Καραμανλή» (στα όρια του Δήμου Βούλας). Και στις πλατείες έχουμε ανάλογα παραδείγματα: το επίσημο όνομα της πλατείας Κολωνακίου είναι «Φιλικής Εταιρείας», της πλατείας Κυψέλης «Κανάρη», της πλατείας Κέννεντυ (στο Χαλάνδρι) «Φλύας», της πλατείας Σανταρόζα «Δικαιοσύνης», της πλατείας Κοτζιά «Εθνικής Αντιστάσεως», της πλατείας Βάθης «Ανεξαρτησίας», κ.ά. Ευτυχώς, η Ομόνοια παρέμεινε «Ομόνοια».
 
Θύματα της πολιτικής
Πολλές ιστορικές ονομασίες έπεσαν θύματα των εκάστοτε πολιτικών συσχετισμών: στον Πειραιά, η οδός Βασιλέως Κωνσταντίνου μετονομάστηκα σε «Ηρώων Πολυτεχνείου» και η οδός Βασιλίσσης Σοφίας σε «Γρηγορίου Λαμπράκη». Οι νέες ονομασίες επικράτησαν όπως συνέβη και σε άλλες περιπτώσεις: τη δεκαετία του
 
’80 στον Δήμο Ζωγράφου η λεωφόρος Ισσού (πόλη στην οποία ο Μέγας Αλέξανδρος κατήγαγε περιφανή νίκη κατά την εκστρατεία του στη βαθιά Ανατολή), μετονομάστηκε σε οδό Ούλαφ Πάλμε, προς τιμήν του δολοφονηθέντος Σουηδού πρωθυπουργού και πολιτικού φίλου του Ανδρέα Παπανδρέου. Επίσης, τμήμα της λεωφόρου Υμηττού μετονομάστηκε την ίδια περίοδο σε «Ηλία Ηλιού», λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του αρχηγού της ΕΔΑ. Γενικά η δεκαετία του ’80 αναπτύσσει ιδιαίτερη κινητικότητα όσον αφορά τις μετονομασίες, καθώς η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία συνοδεύεται από ένα κύμα αλλαγών σε δρόμους και πλατείες στις ελληνικές πόλεις. Η νέα διοίκηση τρέφει ιδιαίτερη συμπάθεια για ονόματα όπως «Ηρώων Πολυτεχνείου» ή «Εθνικής Αντίστασης», απότοκα του νέου πολιτικού κλίματος. Πάντως, αντίθετα με τον Πειραιά, στην Αθήνα οι ιστορικές ονομασίες που συνδέονται με τον θεσμό της βασιλείας γνωρίζουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα.
 
Οι ανώνυμοι δρόμοι του 19ου αιώνα
Η ονοματοδοσία των δρόμων ή καλύτερα η απουσία ονομάτων στους δρόμους της Αθήνας, ήταν ένα εξαιρετικά χειροπιαστό πρόβλημα στη μικρή πρωτεύουσα του 1880, όταν η πόλη έσπασε το συμβολικό φράγμα των 100.000 κατοίκων. Εξαιτίας της ραγδαίας οικιστικής ανάπτυξης που παρατηρείται στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, οι περισσότερες εσωτερικές οδικές αρτηρίες δεν προλαβαίνουν να αποκτήσουν όνομα, πραγματικότητα που κάνει τη ζωή δύσκολη τόσο σε κατοίκους αλλά ακόμα περισσότερο σε επισκέπτες.
 
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το περιοδικό «Εστία» στις 29 Ιανουαρίου του 1884, η πρωτεύουσα τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή είχε περίπου 440 οδούς και 23 πλατείες, εκ των οποίων μόνο οι 160 οδοί και οι 12 πλατείες είχαν όνομα. Οι υπόλοιπες ονομάζονταν «οδός Ανωνύμου».
 
Το 1884 τα «βαφτίσια»
Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου της Αθήνας για τη βάφτιση των οδών λαμβάνεται τον Ιανουάριο του 1884 και σκορπίζει ανακούφιση στους Αθηναίους της εποχής. Διαβάστε το γλαφυρό δημοσίευμα της εφημερίδας «Ακρόπολις» με ημερομηνία 25.01.1884, όπου αποτυπωνόταν παραστατικά ο τραγέλαφος που επικρατούσε μέχρι τότε: «Τέλος πάντων θα δυνάμεθα πλέον να ερωτώμεν πού είναι η οδός και να οδηγώμεν τους ερωτώντας αντί με το: πήγαινε δεξιά, κατέβα αριστερά, στρέψε προς τα επάνω, σημάδεψε το Λυκαβηττόν και την Ακρόπολιν και άλλα αοριστότερα και μηδένα νουν έχοντα, ονομάζοντες αυτάς τας οδούς... Ενταύθα πρέπει να γυρίσεις όλα τα μπακάληκα, όλα τα χασάπηκα και τα ψωμάδηκα, ν’ ακούσης ως γνωρίσματα αλάνθαστα: το σπίτι με τα παντσούρια, με τη μεγάλη την πόρτα, το σπίτι με το ψιλό ή το χαμηλό μπαλκονάκι, με τα πράσινα ντουβάρια και άλλα βλακωδέστατα, να στρέφης περί σεαυτόν ιδρώτι περιρρεόμενος εξ αμηχανίας, και να θέτης εις ενέργειαν την μαντικήν σου δύναμιν, να ανοίγης ξένας θύρας και να εκδιώκησαι πότε μεν με οργίλον και πότε με εμπαικτικόν βλέμμα και ν’ απέρχησαι βλασφημών και κακολογών την πρωτότυπον εν πάσιν ελληνικήν ακοσμίαν...».
 
Πηγή: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_01/12/2013_541384


Περισσότερα...

2384 • 16




Αρθρογραφία

Οι όροι για δόμηση κοντά σε υδατόρεμα σύμφωνα με το νεό Κτιριοδομικό Κανονισμό

Οκτώβριος 3 , 2023

Engineer


Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή με την υπ’ αριθμόν ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360 (ΦΕΚ 3985Β/22-06-2023) Υπουργική Απόφαση ο νέος Κτιριοδομικός Κανονισμός, που μαζί με τον Οικοδομικό Κανονισμό καθορίζουν τον τρόπο ανέγερσης κτιρίων στη χώρα. Ο νέος Κτιριοδομικός Κανονισμός τροποποίησε τον προηγούμενο που είχε εγκριθεί το 1989, όπως αυτός είχε αναθεωρηθεί με τον Οικοδομικό κανονισμό του 2012.
Ένα από τα βασικά άρθρα του νέου κανονισμού είναι το άρθρο 6 που αφορά τη δόμηση κτιρίου κοντά σε ρέμα.
Με διάταξη που προστέθηκε στον κανονισμό, δίνεται η δυνατότητα, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, να γίνονται εργασίες σε παλιά υφιστάμενα κτίρια. Επίσης, επιτρέπεται από τον νέο κανονισμό να εκδίδεται από την πολεοδομία άδεια αποπεράτωσης, άδεια αλλαγής χρήσης, καθώς και άδεια εργασιών πλήρης ανακαίνισης, και να επιδοτούνται οι κατοικίες από το « Εξ οικονομώ».
Ομως τα οριοθετημένα ρέματα είναι ελάχιστα σε όλη την επικράτεια. Σχεδόν όλα τα ρέματα της Αθήνας, ακόμα και ο Κηφισός ποταμός, δεν είναι οριοθετημένα σε όλο τους το μήκος.
Επίσης, πολλές οικοδομικές άδειες εκδόθηκαν στο παρελθόν μέσα σε μπαζωμένα ρέματα και σήμερα αυτές βρίσκονται σε ισχύ και άρα μπορούν να ανακαινιστούν, ενώ πιθανά αύριο μπορεί να κινδυνέψουν ή να γκρεμιστούν.
Τα νέα δεδομένα τις κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της, με τα πρόσφατα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα στη χώρα μας, έδειξαν ότι τα ποτάμια και τα ρέματα βρίσκουν την παλιά τους διαδρομή και μάλιστα διευρυμένα και θα πρέπει να επανεξεταστεί όλο το μοντέλο δόμησης και τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών πλησίον των ρεμάτων και ποταμών.
Τι ισχύει με το νέο Κτιριοδομικό Κανονισμό;
Α. Για τα ρέματα που έχουν οριοθέτηση
Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθορισθεί με οποιονδήποτε από τους προβλεπόμενους τρόπους, η ανέγερση κτιρίων, εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος. Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται με έργα, εφόσον έχουν κατασκευαστεί τα τυχόν προβλεπόμενα έργα διευθέτησης αυτού. Η δόμηση επιτρέπεται εκτός των οριογραμμών του ρέματος, όταν αυτές καθορίζονται χωρίς έργα, στις περιπτώσεις όπου είτε η οριοθέτηση πραγματοποιήθηκε χωρίς πρόταση έργων διευθέτησης είτε αυτή πραγματοποιήθηκε με πρόταση έργων διευθέτησης αλλά τα προβλεπόμενα έργα διευθέτησης δεν έχουν κατασκευαστεί ακόμα. Β. Για τα ρέματα που έχουν καταργηθεί
1.Στα ρέματα που διαπιστώνεται ότι έχουν καταργηθεί αλλά απεικονίζονται στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, η δόμηση επιτρέπεται ύστερα από σχετική βεβαίωση της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την κατάργηση του ρέματος.
Αν το ρέμα έχει αντικατασταθεί με άλλον αποδέκτη (αγωγό αποχέτευσης ή απορροής των νερών), η δόμηση επιτρέπεται μόνο εφ’ όσον διαπιστωθεί ότι δεν παραβλάπτονται οι κοινόχρηστοι αγωγοί, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες της αρμόδιας για την κατασκευή του αποδέκτη υπηρεσίας (π.χ. ΕΥΔΑΠ). Γ. Για έκδοση Άδειας Δόμησης κοντά σε ρέμα χωρίς απαίτηση Οριοθέτησης ρέματος
Σε κάθε περίπτωση είναι δυνατή, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης, άδεια για εργασίες άρσης επικινδυνότητας σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια, άδεια αποπεράτωσης εργασιών σε νομίμως υφιστάμενα κτίρια με ολοκληρωμένο φέροντα οργανισμό, άδεια αλλαγής χρήσης, εφόσον η νέα χρήση επιτρέπεται στην περιοχή, εργασιών συντήρησης, επισκευής, ενεργειακής αναβάθμισης, διαρρυθμίσεων (πλήρης ανακαίνιση), εκσυγχρονισμού (εγκαταστάσεων) και στατικής ενίσχυσης σε κτίρια που ανεγέρθηκαν με νόμιμη άδεια κι εφόσον οι εργασίες περιορίζονται στο κέλυφος του υφιστάμενου κτιρίου και σε επαφή με αυτό. Επίσης, είναι δυνατή η έκδοση άδειας κατεδάφισης οποιασδήποτε κατασκευής, χωρίς απαίτηση οριοθέτησης. Δ. Για Άδεια Προσθήκης
Για προσθήκες κατ’ επέκταση και ύψος σε κτίρια που η ανέγερσή τους είχε εγκριθεί από την αρμόδια για τα ρέματα υπηρεσία και σε αποστάσεις από τις οριογραμμές του ρέματος τουλάχιστον ίσες με αυτές των κτισμάτων που υπάρχουν, μπορεί να χορηγείται η οικοδομική άδεια χωρίς να απαιτείται οπωσδήποτε νέα έγκριση.
Σημειώνεται ότι: όλες οι προαναφερόμενες διατάξεις έχουν εφαρμογή για κάθε περίπτωση ρέματος, ανεξάρτητα αν αυτό βρίσκεται εντός σχεδίου ή οικισμού ή εκτός σχεδίου και οικισμού.
Τι θεωρείται υδατόρευμα και πρέπει να οριοθετηθεί;
Υδατορέματα ή υδατορεύματα ή ρέματα (μη πλεύσιμοι ποταμοί, χείμαρροι, ρέματα και ρυάκια) είναι οι φυσικές ή διευθετημένες διαμορφώσεις της επιφάνειας του εδάφους που είναι κύριοι αποδέκτες των υδάτων της επιφανειακής απορροής και διασφαλίζουν τη διόδευσή τους προς άλλους υδάτινους αποδέκτες σε χαμηλότερες στάθμες. Στην έννοια του υδατορέματος δεν περιλαμβάνονται τα εγγειοβελτιωτικά έργα, όπως αρδευτικές και αποστραγγιστικές τάφροι.
Πώς ορίζονται οι οριογραμμές ενός υδατορεύματος;
Οριογραμμές υδατορέματος είναι οι πολυγωνικές γραμμές και από τις δύο πλευρές της βαθιάς γραμμής του υδατορέματος, που περιβάλλουν σωρευτικά:
α) τις όχθες του υδατορέματος,
β) τις γραμμές πλημμύρας και
γ) οποιοδήποτε φυσικό ή τεχνητό στοιχείο, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του υδατορέματος, το οποίο έχει περιβαλλοντική αξία και χρήζει προστασίας.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ οριοθέτησης και διευθέτησης ενός υδατορεύματος;
Η οριοθέτηση είναι μια διοικητική πράξη, με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος.
Η διευθέτηση υδατορέματος είναι η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύνων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών.
Πως χτίζουμε κοντά σε ρέμα σήμερα;
Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθοριστεί, η ανέγερση κτιρίων, ή εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
α) Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
β) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 10 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές.
γ) Καθορίζονται οι αποστάσεις δόμησης σε 20 μέτρα εκατέρωθεν των γραμμών πλημμύρας για τις εκτός σχεδίου περιοχές.
Μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου κοντά σε ρέμα;
Ναι, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Περίπτωση σε οριοθετημένο ρέμα
α) Στην περίπτωση οριοθετημένων ρεμάτων ή όπου υπάρχει προσωρινή οριογραμμή, απαγορεύεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός της περιοχής που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
β) Στην περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, η οποία βρίσκεται μεταξύ της οριογραμμής (οριοθέτησης του ρέματος) και της οικοδομικής γραμμής, επιτρέπεται η τακτοποίηση του αυθαιρέτου και εφαρμόζεται συντελεστής επιβάρυνσης ίσος με τον συντελεστή πρασιάς.
Περίπτωση σε μη οριοθετημένο ρέμα
Στην περίπτωση μη οριοθετημένων ρεμάτων, επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, ανάλογα με το αν το αυθαίρετο συνορεύει με μικρό, μεσαίο ή μεγάλο ρέμα ως εξής:
α) στα μικρά ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης του ενός (1) τετραγωνικού χιλιομέτρου (τ.χ.), όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης του μισού (0,50) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, οι οριογραμμές συμπίπτουν με τις γραμμές όχθης,
β) στα μεσαία ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μικρότερης ή ίσης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μικρότερης ή ίσης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή είκοσι (20) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος,
γ) στα μεγάλα ρέματα με έκταση λεκάνης απορροής μεγαλύτερης των δέκα (10) τ.χ., όταν βρίσκονται εκτός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, ή μεγαλύτερης των πέντε (5) τ.χ., όταν βρίσκονται εντός ορίων οικισμών ή σχεδίων πόλεως, γραμμή πενήντα (50) μέτρων εκατέρωθεν της βαθιάς γραμμής του ρέματος.
Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

4630 • 2




Αρθρογραφία

Οι πέντε φιναλίστ για τα βραβεία «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και «Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο»

Ιούλιος 26 , 2023

GTnews


Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τις πόλεις που είναι φιναλίστ για τα βραβεία «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και «Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο». Τα βραβεία επιβραβεύουν τις αξιοσημείωτες προσπάθειες των πόλεων να βελτιώσουν το περιβάλλον διαβίωσης για τους πολίτες τους και να δρομολογήσουν δραστηριότητες μετασχηματισμού με στόχο την πράσινη μετάβαση.
Οι τρεις πόλεις που είναι φιναλίστ για το Βραβείο «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2025» είναι το Γκρατς (Αυστρία), το Γκιμαράες (Πορτογαλία) και το Βίλνιους (Λιθουανία). Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, το Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας επιβραβεύει τις τοπικές προσπάθειες για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και, συνακόλουθα, της οικονομίας και της ποιότητας ζωής σε πόλεις με περισσότερους από 100.000 κατοίκους. Το βραβείο απονέμεται ετησίως σε μία πόλη που προωθεί μια φιλική προς το περιβάλλον αστική ζωή. Επιπλέον, δύο πόλεις, το Τρεβίζο (Ιταλία) και το Βιλαντεκάνς (Ισπανία), επελέγησαν ως επικρατέστερες για το Βραβείο «Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο 2025», το οποίο αναδεικνύει τις προσπάθειες βιώσιμης ανάπτυξης των μικρών πόλεων (20.000-99.999 κατοίκων).
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείαςκ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Καθώς οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ζουν σε αστικές περιοχές, η σημασία των πόλεων είναι θεμελιώδης στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της τριπλής κρίσης της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας βιοποικιλότητας. Σήμερα, τιμούμε αυτές τις πέντε υποδειγματικές ευρωπαϊκές πόλεις, οι οποίες έχουν ήδη αποφασίσει να περάσουν από τα λόγια στην πράξη. Αυτές οι πρωτοπόρες πόλεις δείχνουν πώς μπορεί μια πόλη να είναι βιώσιμη, να εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες της, δημιουργώντας παράλληλα χώρο για τη βιοποικιλότητα και ενισχύοντας την ανθεκτικότητά της απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής».
Οι φιναλίστ που ανακοινώθηκαν για τα βραβεία «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» και «Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο» επιλέχθηκαν με βάση 7 περιβαλλοντικούς δείκτες:
Ποιότητα του αέρα Νερό Βιοποικιλότητα, χώροι πρασίνου και βιώσιμη χρήση γης Απόβλητα και κυκλική οικονομία Θόρυβος Μετριασμός της κλιματικής αλλαγής Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή Τον Οκτώβριο, η κριτική επιτροπή θα εξετάσει το πλήρες περιβαλλοντικό όραμα και τη διακυβέρνηση των πόλεων αυτών, καθώς και την επικοινωνιακή στρατηγική που θα ακολουθήσουν εάν κερδίσουν. Οι νικήτριες πόλεις θα ανακοινωθούν στις 5 Οκτωβρίου 2023 κατά την τελετή απονομής των βραβείων που θα διεξαχθεί στη φετινή Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης, το Τάλιν της Εσθονίας. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στον σχετικό ιστότοπο για την Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης https://environment.ec.europa.eu/news/sustainable-cities-five-finalists-european-green-capital-leaf-awards-2023-07-20_en


Περισσότερα...

827 • 1




Αρθρογραφία

Οι πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την "πόλη των 15 λεπτών"

Αύγουστος 24 , 2020

Engineer


Σε μια προηγούμενη δημοσίευση μου, The Coronavirus and the Future of Main Street, υποστήριξα την αναγέννηση των τοπικών μας γειτονιών, σημειώνοντας ότι ακόμη και αν οι άνθρωποι εργάζονται από το σπίτι, πρέπει να βγουν από το γραφείο. Αναφέρθηκα στο άρθρο του Eric Reguly From the Globe and Mail:
“Εάν περισσότεροι άνθρωποι έπρεπε να εργαστούν από το σπίτι, οι γειτονιές θα μπορούσαν να αναζωογονηθούν. Φανταστείτε την επανέναρξη της αστικής ιδέας της Jane Jacobs, όπου οι γειτονιές θα αποκτούσαν ένα ευρύ φάσμα εργασιακών και οικογενειακών λειτουργιών”.

Και ο Sharon Wood της Public Square αναφέρει:
“Φανταστείτε τα pop-up offices, ομάδες συσκέψεων και τεχνολογικά κέντρα που συνδέονται με πλατείες της πόλης …. Οι συμπληρωματικές υπηρεσίες να συγκεντρωθούν σε κοντινή απόσταση και με τα πόδια, όπως κέντρα αντιγραφής και εκτύπωσης, καταστήματα προμηθειών γραφείων, υπηρεσίες αποστολής, εταιρείες πληρεξούσιων / τίτλων, τραπεζικές συναλλαγές, κέντρα, γυμναστήρια, εστιατόρια και καφετέριες”.
Αυτή η αποκέντρωση των υπηρεσιών έχει γίνει γνωστή ως η “πόλη των 15 λεπτών”, όπου μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας, να πάτε στο σχολείο, να δείτε το γιατρό σας και να διασκεδάσετε και όλα να βρίσκονται σε μια ακτίνα 15 λεπτών από το σημείο όπου ζείτε. Εφαρμόστηκε στο Παρίσι από την δήμαρχο Hidalgo και η ιδέα αναπτύχθηκε (πριν από τον κοροναϊό) από τον καθηγητή Carlos Moreno της Σορβόνης.
Σύμφωνα με την Natalie Whittle στους Financial Times:
.. η έννοια του “la ville du quart dheheure” είναι μια ιδέα στην οποία οι καθημερινές αστικές ανάγκες είναι προσβάσιμες σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με ποδήλατο. Εργασία, σπίτι, καταστήματα, ψυχαγωγία, εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη – σύμφωνα με το όραμα του Moreno, όλα αυτά θα πρέπει να είναι διαθέσιμα τστον ίδιο χρόνο που ένας πολίτης θα περίμενε κάποτε σε μια σιδηροδρομική πλατφόρμα.
Τώρα η ιδέα ξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο. Υιοθετήθηκε και από τους Δημάρχους της C40 ως μέρος του σχεδίου ανάκαμψης “Green and Just”.
Εφαρμόζουμε πολιτικές πολεοδομικού σχεδιασμού για την προώθηση της «πόλης 15 λεπτών» (ή «πλήρεις γειτονιές») ως πλάνο ανάκαμψης, όπου όλοι οι κάτοικοι της πόλης μπορούν να καλύψουν τις περισσότερες ανάγκες τους σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από το σπίτι. Η παρουσία κοντινών ανέσεων, όπως η υγειονομική περίθαλψη, τα σχολεία, τα πάρκα, τα καταστήματα τροφίμων και τα εστιατόρια, τα απαραίτητα καταστήματα και τα γραφεία, καθώς και η ψηφιοποίηση ορισμένων υπηρεσιών, θα επιτρέψει αυτήν τη μετάβαση. Προκειμένου να το επιτύχουμε στις πόλεις μας, πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να ενθαρρύνει τη συνολική χωροθέτηση, την ανάπτυξη μικτής χρήσης, με ευέλικτα κτίρια και χώρους.
Στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, το Σχέδιο Δράσης για το Κλίμα για το 2015 έχει στόχο τον Πλήρη Γειτονιά, όπου το 90% των κατοίκων θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στις καθημερινές ανάγκες εργασίας τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. “Ως μέρος αυτής της εργασίας, το Πόρτλαντ έχει μετατρέψει περισσότερα από 90 μίλια πολυσύχναστων δρόμων σε δρόμους γειτονιάς – όπου τα δέντρα του δρόμου σκιάζουν τα πεζοδρόμια και οι πράσινες λημνούλες παρέχουν βιώσιμη αποστράγγιση και ηρεμία κυκλοφορίας, και όπου υπάρχουν νέα διαμερίσματα και επιχειρήσεις σε επίπεδο δρόμου.”
Μια παλιά ιδέα με ένα πιασάρικο νέο όνομα
Δεν υπάρχει τίποτα νέο σε αυτήν την ιδέα. Το κίνημα των New Urbanists μιλούσε πάντα για αυτό , όπως και οι ακτιβιστές που προσπαθούσαν να προωθήσουν την αναζωογόνηση των κεντρικών δρόμων. Έχω γράψει ότι “πριν από την Walmart και τα big box stores, σχεδόν όλοι αγόραζαν τοπικά. Τώρα, με τα μεγάλα ψυγεία και τα μίνι βανς μας, οι άνθρωποι κατευθύνονται προς το κέντρο για τα είδη πρώτης ανάγκης και δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση από ανθρώπους σε κοντινή απόσταση με τα πόδια για να διατηρηθούν μαγαζιά στην γειτονιά.” Πρόβαλα την αναζωογόνηση της γειτονιάς ως έναν τρόπο να βγάλω τους ανθρώπους από τα αυτοκίνητά τους και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση.
Αλλά ο κοροναϊός άλλαξε την εικόνα και πρόσθεσε νέα επείγοντα δεδομένα. Όπως γράφει η Patrick Sisson στο Citylab, το rebranding και η «υιοθέτηση της πόλης του 15-λεπτου μπορεί να είναι ο πιο συνοπτικός και πιασάρικος τρόπος για να επανασυσκευάσουμε την ιδέα ως εργαλείο οικονομικής ανάκαμψης και αντιμετώπισης της πανδημίας». Ο Sisson αναφέρει τον δήμαρχο της Μελβούρνης της Αυστραλίας, μια πόλη με αμερικανικό στιλ:
“Οι τοπικοί ηγέτες αλλάζουν τώρα την πολιτική μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της προσθήκης 40 χιλιομέτρων νέων λωρίδων ποδηλάτων, επιταχύνοντας τα σχέδια για τη δημιουργία περισσότερων «γειτονιών 20 λεπτών» και ενισχύοντας τη μαζική μετακίνηση. «Κάθε πόλη μιλάει για το πώς να αξιοποιήσει τη συγκυρία και να επανατοποθετηθεί και να επικεντρωθεί σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει. “Αν δεν αξιοποιήσουμε αυτές τις στιγμές για να κάνουμε υλική αλλαγή, είμαστε τρελοί.”
Δεν είναι η μόνη που σκέφτεται ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία. Εχω γράψει ότι “Οι managers δεν θα θέλουν να βάλουν όλα τα αυγά των υπαλλήλων τους σε ένα καλάθι και δεν θα θέλουν να νοικιάσουν πολύ περισσότερο χώρο για να τους φιλοξενήσουν όλους με χαμηλότερες πυκνότητες. Έμαθαν επίσης ότι μπορούν να τους επιβλέπουν και να τους διαχειρίζονται ακόμη και όταν δεν τους έχουν πρόσωπό με πρόσωπο. Έτσι είναι πιθανό ότι ένα σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού θα συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι.
Αυτή, νομίζω, ήταν η ευκαιρία να ξαναχτίσουμε τις κοινότητές μας, ακόμη και τις οικονομικές μας δομές. Όπως σημείωσε και η δήμαρχος του Μόντρεαλ στα εγκαίνια μια ακόμη λωρίδας ποδηλάτων: «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να αγοράσουν τοπικά και να ξεχάσουν το Amazon».
Η μήπως δεν είναι έτσι;
Υπάρχουν όμως και αυτοί που δεν είναι τόσο σίγουροι για την ιδέα. Στους Financial Times, η Natalie Whittle απαντάει στον αναλυτή των Κέντρων Πόλεων, Anthony Breach ο οποίος πιστεύει ότι η πόλη των 15 λεπτών «θα ήταν αντίθετη με αυτό που γνωρίζουμε για τη ζωή της πόλης». Πιστεύει ότι οι μεγάλες πόλεις όπως το Λονδίνο θα είναι πάντα ελκυστικές.
“Υπάρχει μια ιδιαίτερη ποιότητα στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο, τις οποίες οι βιντεοκλήσεις δεν μπορούν να αναπαραγάγουν. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτή τη ζήτηση στην τιμή που οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για να ζήσουν και να εργαστούν στο Λονδίνο … Ιστορικά, με την εφεύρεση του τηλεγράφου, του τηλεφώνου, του διαδικτύου. . . κάθε φορά που υπάρχει τεχνολογική πρόοδος, οι άνθρωποι προβλέπουν ότι θα είμαστε όλοι σε θέση να εργαστούμε στην ύπαιθρο. Αλλά η ελκυστικότητα των κέντρων της πόλης αυξάνεται μόνο. Οι πληροφορίες που μπορούν να ανταλλάσσονται πρόσωπο με πρόσωπο γίνονται πιο πολύτιμες”.
Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό
Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι ο Breach έχει δίκιο αυτή τη φορά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο τεχνολογική, αλλά είναι επίσης και βιολογική. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι έχει δίκιο για την ιστορία. Ο τηλεγράφος και το τηλέφωνο ήταν μέρος της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης μεταξύ 1870 και 1914 που δημιούργησε πραγματικά το γραφείο, μας έδωσε έναν λόγο να πάμε εκεί και την τεχνολογία μεταφορών για να φτάσουμε εκεί. Ο Ryan Avent το περιέγραψε στο βιβλίο του The Wealth of Human:
“Αυτή ήταν η εποχή στην οποία αναπτύχθηκαν σύγχρονες εγκαταστάσεις υγιεινής και εσωτερικών υδραυλικών εγκαταστάσεων, και στις οποίες οι πόλεις αυξήθηκαν σε πραγματικά μοντέρνο μέγεθος, σε κλίμακα και πληθυσμό. Ήταν η περίοδος που μας έδωσε σήμερα τις πιο προηγμένες τεχνολογίες προσωπικής κινητικότητας: το αυτοκίνητο και το αεροπλάνο. Ήταν αυτή η περίοδος που έκανε τον σύγχρονο κόσμο αυτό που είναι”.
Βρισκόμαστε τώρα σε κάποιο σημείο στη μέση της Τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης, της ψηφιακής επανάστασης, και θα μπορούσαμε κάλλιστα να περάσουμε σε μια ακόμη τεράστια αλλαγή στον τρόπο που εργαζόμαστε, ζούμε και οργανώνουμε την κοινωνία μας. Απλώς συμβαίνει πολύ πιο γρήγορα, χάρη σε ένα μεγάλο λάκτισμα από τον κοραναϊό.
https://www.treehugger.com/the-15-minute-city-is-having-a-moment-5071739
Αρθρο του Lloyd Alter στο Treehugger


Περισσότερα...

2854 • 4




Αρθρογραφία

Οι σχεδιαζόμενες αλλαγές στην διαδικασία οριοθέτησης οικισμών

Ιούνιος 5

Engineer


Ποιά θα παραμείνουν οικόπεδα και ποια θα βρεθούν εκτός σχεδίου;
Λύση στο μεγάλο πολεοδομικό πρόβλημα της δόμησης σε οικισμούς σε όλη τη χώρα προσπαθεί να δώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Κι αυτό γιατί πάνω από 10.000 οικισμοί προ του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων, βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε πολεοδομική «καραντίνα» μετά την έκδοση αποφάσεων του ΣτΕ, που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις οριοθετήσεις και επεκτάσεις ορίων οικισμών οι οποίες είχαν γίνει τη δεκαετία του 90 με αποφάσεις του τότε Νομάρχη ή Υπουργού, ενώ απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος. Οι αποφάσεις αφορούν σε οικισμού στο Ρέθυμνο και στο Πήλιο, όμως έχουν εφαρμογή και τους υπόλοιπους οικισμούς της χώρας.
Ήδη το Υπουργείο με την υπ’ αριθ. 73670/1765 απόφαση Υφυπουργού ΥΠΝ (ΦΕΚ 3733/14-7-2022) καθόρισε τα κριτήρια, τις προϋποθέσεις και γενικά τη μεθοδολογία καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών.
Πρόσφατα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοινώθηκε ότι, ο Υπουργός θα εισηγείται για την οριοθέτηση οικισμού, το σχέδιο προεδρικού διατάγματος στον πρόεδρο της Δημοκρατίας που έχει την ανώτατη θεσμική κατοχύρωση, προκειμένου να υπάρχει ασφάλεια δικαίου.
Επίσης το Υπουργείο, λόγω των αναγκών που προέκυψαν από την κλιματική αλλαγή, δρομολογεί και ένα νέο πλαίσιο σε σχέση με τον επανακαθορισμό της οριοθέτησης των οικισμών με νέα κριτήρια για τα όρια που πρέπει να έχουν. Αυτό βέβαια οδηγεί σε περιορισμό των οικιστικών περιοχών.
Ποιές είναι οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται;
Οι βασικές αλλαγές που δρομολογούνται είναι:
Α) Εξαιρούνται από από τα όρια των οικισμών οι εκτάσεις που αναπτύσσονται σε ζώνη 250 μέτρων γύρω και περιμετρικά από τα σημεία στα οποία βρίσκονται νεκροταφεία.
Β) Για τα Ρέματα, συμπληρωματικές μελέτες που θα ρυθμίσουν το τοπίο και θα δώσουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις για το θέμα ειδικά της οριοθέτησης των ρεμάτων, την τοποθέτηση των γραμμών πλημμύρας, καθώς επίσης και ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα ρέματα και το πλημμυρικό φαινόμενο, ακολουθώντας τα σχέδια διαχείρισης πλημμύρας, τα οποία πλέον έχουν ολοκληρωθεί.
Ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις που θα καθορίσουν ποιες εκτάσεις θα ενταχθούν στο πολεοδομικό σχέδιο;
Βασικό στοιχείο για την οριοθέτηση και τη δόμηση οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων είναι τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής ΕΛΣΤΑΤ 2021 (19-7-2022).
Επίσης για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής των ορίων που περικλείει την περιοχή εντός ορίων του οικισμού λαμβάνονται υπόψη μια σειρά από δεδομένα όπως:
α) Ο χρόνος δημιουργίας του οικισμού
β) Η διατήρησή του στην ίδια/αρχική θέση, διότι ορισμένοι οικισμοί (κυρίως ορεινοί μεταφέρθηκαν/μετεγκαταστάθηκαν σε άλλη θέση)
γ) Χαρτογραφικά (παλιά τοπογραφικά σκαριφήματα ή χάρτες) ή άλλα στοιχεία (π.χ. συμβόλαια) από τα οποία να προκύπτει η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου, με κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) και στοιχειώδεις κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, Εκκλησία, σχολείο, πλατεία κ.ά),
δ) Στοιχεία απογραφής του οικισμού κατά το έτος 1920 καθώς και από επόμενες απογραφές της ΕΣΥΕ/ΕΛΣΤΑ, για τον έλεγχο της εξέλιξης του πληθυσμού του οικισμού.
ε) Άλλα πολεοδομικά και χωρικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στην μορφολογία του εδάφους, τη συνεκτικότητα της δομής/συγκρότησης της δόμησης και τον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία, ή υψηλή).
στ) Στοιχεία ιστορικής εξέλιξης και πράξεις της διοίκησης που συνετέλεσαν στη δημιουργία της «πραγματικής» κατάστασης της οικιστικής περιοχής που δομείται μέχρι σήμερα με το πολεοδομικό καθεστώς των οικισμών προ του 1923.
ζ) Υφιστάμενες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις (αρχείο της αρμόδιας Υ.Δ.Ο.Μ. ή άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών).
η) Αεροφωτογραφίες, χαρτογραφικό υλικό (Γ.Υ.Σ, Κτηματολόγιο κ.λπ.) στα οποία εμφανίζεται ο οικισμός.
θ) Στοιχεία, γνωμοδοτήσεις και κάθε σχετική διοικητική πράξη άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών που διαχειρίζονται περιοχές που εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί κ.λπ.), ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (NATURA, κ.ά.).
Τι γίνεται με την οριοθέτηση των νεότερων οικισμών;
Για τους νεότερους οικισμούς (μετά το 1923) συγκεντρώνονται στοιχεία που αποδεικνύουν την πραγματική κατάσταση που υπήρχε κατά τη δημοσίευση του ν. 1337/1983 ή έστω του Π.Δ. του 1985.
Κι αυτό διότι δεν επιτρέπεται ο καθορισμός να γίνεται με βάση τη διαμορφωθείσα μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου πραγματική κατάσταση, ούτε επιτρέπεται ο επανακαθορισμός των ορίων οικισμού με βάση νέα πραγματική κατάσταση διαμορφωθείσα μεταγενέστερα της αρχικής οριοθέτησης, η οποία συνεπάγεται διεύρυνση των αρχικών ορίων.
Επιτρέπεται η διαδικασία αυτή μόνο στις περιπτώσεις διόρθωσης σφαλμάτων που τεκμηριώνονται βάσει πραγματικών δεδομένων, τα οποία δεν είχαν ληφθεί υπόψη κατά την αρχική οριοθέτηση. Το περιεχόμενο των στοιχείων πρέπει να ανάγεται, κατά το δυνατόν, σε χρόνο προγενέστερο του έτους 1985, από αυτό δε να προκύπτει τόσον η ύπαρξη του οικισμού ως αυτοτελούς οικιστικού συνόλου με 10 τουλάχιστον κτίρια (κατοικίες, αποθήκες κ.ά) ή και τυχόν άλλες κοινόχρηστες λειτουργίες (κατάστημα εξυπηρέτησης καθημερινών αναγκών, σχολείο, Εκκλησία, πλατεία κ.ά), όσο και τα όριά του.
Ποια είναι τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις καθορισμού ορίων – οριοθέτησης των οικισμών;
Διαπιστώνεται και καταγράφεται το ή τα «συνεκτικά» τμήματα του οικισμού. Ως συνεκτικό τμήμα του οικισμού ορίζεται εκείνο που αποτελείται από 10 τουλάχιστον οικοδομές, οι οποίες δεν απέχουν μεταξύ τους ανά δύο, απόσταση μεγαλύτερη από 40μ. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «διάσπαρτα» τμήματα του οικισμού. Ως διάσπαρτο τμήμα του οικισμού ορίζεται το τμήμα που αποτελείται από τουλάχιστον 10 οικοδομές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους ανά δύο απόσταση έως 80μ., που σε συνδυασμό με το ως άνω περιγραφόμενο συνεκτικό τμήμα αποτελούν το διαμορφωμένο μέχρι το έτος 1983 πολεοδομικό ιστό του οικισμού. Διαπιστώνονται και καταγράφονται τα «αραιοδομημένα» τμήματα με αραιότερη δόμηση εντός της εκάστοτε ακτίνας, μόνον στις περιπτώσεις αναοριοθέτησης/εκ νέου έγκρισης ορίων οικισμού που ακυρώθηκαν ή κρίθηκαν ή είναι «εν δυνάμει» ανίσχυρα. Μπορεί να γίνει οριοθέτηση ενός νέου οικισμού, που οριοθετείται για πρώτη φορά;
Ναι γίνεται – είτε με αυτοτελή διαδικασία (έκδοση π.δ για τον οικισμό), είτε στο πλαίσιο εκπονούμενης μελέτης Τ.Π.Σ./Ε.Π.Σ.. Σε αυτή την περίπτωση η πρόταση των ορίων του οικισμού περιλαμβάνει μόνο 1 συνεκτικό τμήμα και 2 διάσπαρτα τμήματα. Τα αραιοδομημένα και αδόμητα τμήματα περιλαμβάνονται σε περιοχές προς πολεοδόμηση.
Ποια οικόπεδα που ήταν με τα παλιά όρια εντός οικισμού μπορεί να «βρεθούν» τώρα εκτός και να μην οικοδομούνται;
Μετά τον προσδιορισμό της πρότασης του ορίου του οικισμού, διερευνώνται και καταγράφονται οι περιοχές που λόγω της ισχύουσας νομοθεσίας πρέπει είτε να εξαιρεθούν από τα όρια των οικισμών,είτε να παραμείνουν αδόμητες, είτε να καθοριστούν ως περιοχές με περιορισμούς στη δόμηση. Αυτές οι περιοχές είναι:
Δάση και δασικές εκτάσεις Αρχαιολογικοί χώροι – ιστορικοί τόποι – κηρυγμένα σπήλαια και τυχόν άλλες περιοχές προστασίας ή μνημείων Περιοχές προστασίας της φύσης Ζώνες γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας/α’ προτεραιότητας, που καθορίζονται κατά τις εκάστοτε ισχύουσες και εφαρμοζόμενες διατάξεις καθώς και αρδευόμενες περιοχές βάσει οργανωμένου αρδευτικού συστήματος/δικτύου. Τυχόν περιοχές διανομής – αναδασμού παραχωρηθείσες για αγροτική χρήση. Ζώνες αιγιαλού και παραλίας, εφόσον υφίσταται, η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης στο παράκτιο- παραλιακό μέτωπο των παραλιακών οικισμών. Υφιστάμενα δημόσια κτήματα (αιγιαλού – παρόχθιας ζώνης κ.λπ.) σε περιοχές άμεσης γειτνίασης με τον αιγιαλό ή με πλεύσιμο ποταμό ή λίμνη. Απαλλοτριωμένες ή προς απαλλοτρίωση εκτάσεις, λόγω προγραμματισμού διάνοιξης/διαπλάτυνσης εθνικών και επαρχιακών οδών, σιδηροδρομικής γραμμής, καθώς και των ζωνών απαλλοτρίωσης ή δουλείας υψηλής και μέσης τάσης δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα όρια των οποίων καταγράφονται και βεβαιώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες/φορείς. Ζώνες γεωλογικά ακατάλληλες για δόμηση, όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη μελέτης γεωλογικής καταλληλότητας, για τους οικισμούς που οριοθετούνται για πρώτη φορά. Ζώνες υδατορέματος. Σε περίπτωση που στην υπό μελέτη περιοχή υφίστανται μη οριοθετημένα ρέματα, συντάσσεται μελέτη προσωρινής οριοθέτησης τους Ζώνες άλλων σημαντικών φυσικών σχηματισμών ή άλλων αξιόλογων τοπίων που χρήζουν ιδιαίτερης προστασίας όπως αυτές θα προκύψουν από σύνταξη Περιβαλλοντικής Έκθεσης. Ζώνες ακατάλληλες για άλλους λόγους π.χ. ζώνες με ιδιαίτερες απαιτήσεις σε θέματα που αναφέρονται σε ασφάλεια, υγιεινή, κυκλοφορία. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]


Περισσότερα...

1200 • 0




Αρθρογραφία

Οι τιμές της αγροτικής γης στην Ε.Ε. - Τρίτη ακριβότερη σε ενοικίαση η Ελλάδα

Φεβρουάριος 5

Engineer


Στις τρεις πιο ακριβές χώρες της ΕΕ περιλαμβάνεται η Ελλάδα σε ότι αφορά τις τιμές και τα ενοίκια της αγροτικής γης, ενώ σημαντικές διαφοροποιήσεις και τεράστιες αντιθέσεις παρουασιάζει το κόστος των χωραφιών στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2022, παρουσιάζονται σοβαρές διακυμάνσεις στις τιμές των χωραφιών της Ελλάδας, καθώς στη Δυτική Ελλάδα κυμαίνονταν από 6.290 ευρώ και στην Αττική το αντίστοιχο ποσό έφτανε τα 84.820 ευρώ, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 13.571 ευρώ ανά εκτάριο.
Επίσης, η διαφορά μεταξύ της τιμής των μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων και των αροτραίων γαιών ήταν μεγαλύτερη, σχεδόν 20πλάσια, στην περιοχή του Βορείου Αιγαίου. Η διαφορά αυτή κυμάνθηκε μεταξύ 1.757 ευρώ ανά εκτάριο μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων και 36.435 ευρώ ανά εκτάριο αροτραίων γαιών. Από άποψη απόλυτης τιμής η διαφορά ήταν μεγαλύτερη στην Αττική, η οποία άγγιξε τα 59.820 ευρώ ανά εκτάριο (84.820 ευρώ ανά εκτάριο αρόσιμης γης και 25.000 ευρώ ανά εκτάριο μόνιμων βοσκοτόπων).
Σημαντικές διαφοροποιήσεις
Ο αγρότης είτε είναι ιδιοκτήτης της γης που χρησιμοποιείται για αγροτικούς σκοπούς ή/και νοικιάζει αγροτική γη και καταβάλλει ετησίως ένα ποσό στον ιδιοκτήτη της γης. Αυτές οι τιμές,  όπως επισημαίνει η Eurostat, και τα ενοίκια διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ και μεταξύ των περιφερειών λόγω εθνικών παραγόντων  (όπως οι νόμοι), περιφερειακών παραγόντων (πχ κλίμα και εγγύτητα σε δίκτυα) και τοπικών παραγόντων παραγωγικότητας (όπως η ποιότητα του εδάφους, η κλίση ή η αποστράγγιση). Οι δυνάμεις της αγοράς που αφορούν την προσφορά και τη ζήτηση, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την τιμή της αγροτικής γης.
Το 2022, η μέση τιμή 1 εκταρίου αρόσιμης γης στην ΕΕ έφτανε στα 10.578 ευρώ. Αυτή η μέση τιμή ήταν 45 φορές μεγαλύτερη από τη μέση ετήσια τιμή ενοικίασης των 233 ευρώ ανά εκτάριο. 
Οι τιμές της καλλιεργήσιμης γης
Μεταξύ των 21 χωρών της ΕΕ για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το 2022, η τιμή 1 εκταρίου καλλιεργήσιμης γης κυμάνθηκε από 3.700 ευρώ κατά μέσο όρο στην Κροατία και έως 233.230 ευρώ κατά μέσο όρο στη Μάλτα. Τα στοιχεία για τη Μάλτα αντικατοπτρίζουν την περιορισμένη διαθεσιμότητα αγροτικής γης και την πίεση για εναλλακτικές χρήσεις, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι υψηλότερες από ό,τι σε άλλα κράτη μέλη.
Υπήρχαν τρεις χώρες της ΕΕ στις οποίες παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα έντονες περιφερειακές διακυμάνσεις στις τιμές γης για 1 εκτάριο καλλιεργήσιμης γης. Στις Κάτω Χώρες, οι τιμές κυμαίνονταν από 66.051 ευρώ στο Friesland και έως 150.644 ευρώ στο Flevoland, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 85 431 ευρώ ανά εκτάριο. Στην Ελλάδα, οι τιμές κυμαίνονταν από 6.290 ευρώ στη Δυτική Ελλάδα έως 84.820 ευρώ στην Αττική, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 13.571 ευρώ ανά εκτάριο. Στην Ισπανία, οι τιμές κυμάνθηκαν από 4.906 ευρώ στην Extremadura έως 83.299 ευρώ στις Κανάριες Νήσους, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 10.263 ευρώ ανά εκτάριο.
Οι φθηνότερες περιοχές
Οι φθηνότερες περιοχές για την αγορά 1 εκταρίου καλλιεργήσιμης γης το 2022 ήταν οι Övre Norrland (2.041 ευρώ κατά μέσο όρο) και Mellersta Norrland (2.437 ευρώ) στη Σουηδία.
Η αρόσιμη γη είναι ακριβότερη από τα μόνιμα λιβάδια σχεδόν παντού στην ΕΕ.
Η μέση τιμή 1 εκταρίου αρόσιμης γης στην ΕΕ ήταν περίπου 2.200 ευρώ υψηλότερη από τη μέση τιμή 1 εκταρίου μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων το 2022 (στα 8.393 ευρώ). Η αρόσιμη γη ήταν ακριβότερη από τους μόνιμους βοσκότοπους σε όλες σχεδόν τις χώρες και περιφέρειες, με εξαιρέσεις το Λουξεμβούργο και την Comunidad de Madrid.
Οι μόνιμοι βοσκότοποι ήταν οι φθηνότεροι στη Βουλγαρία με 1.887 ευρώ ανά εκτάριο το 2022, σχεδόν τέσσερις φορές λιγότερο από το αντίστοιχο κόστος 1 εκταρίου αρόσιμης γης (7.303 ευρώ). 
Τα αγροτικά ενοίκια
Όπως και με τις τιμές της γεωργικής γης, υπήρχαν επίσης σημαντικές διαφορές στα μισθώματα γης μεταξύ των χωρών και των περιφερειών. Εντός της ΕΕ, η μέση τιμή ενοικίασης αρόσιμης γης ή/και μόνιμων βοσκοτόπων ήταν 199 ευρώ ανά εκτάριο, με εύρος από 57 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο στη Σλοβακία έως 843 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο στις Κάτω Χώρες.
Μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, η ενοικίαση 1 εκταρίου γεωργικής γης ήταν πιο ακριβή το 2022 στην ολλανδική περιφέρεια Flevoland (1.764 ευρώ ανά εκτάριο), ακολουθούμενη από τις Κανάριες νήσους στην Ισπανία (1.136 ευρώ ανά εκτάριο) και την Αττική στην Ελλάδα (1.048 ευρώ ανά εκτάριο).
Αντίθετα, οι τιμές ενοικίασης ήταν χαμηλότερες στις περιοχές Mellersta Norrland και Övre Norrland (και οι δύο 24 ευρώ ανά εκτάριο) στη Σουηδία, ακολουθούμενες από τις περιοχές Stredné Slovensko και Východné Slovensko (και οι δύο 39 ευρώ) στη Σλοβακία. Οι μόνιμοι βοσκότοποι είναι η κύρια γεωργική χρήση γης στις περιοχές αυτές.
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ που ανέφεραν συγκεκριμένες τιμές ενοικίασης για αρόσιμη γη και για μόνιμους βοσκότοπους, η ενοικίαση μόνιμων βοσκοτόπων ήταν σχεδόν πάντα φθηνότερη από την ενοικίαση αρόσιμης γης. Το μίσθωμα για 1 εκτάριο μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων το 2022 κυμαινόταν από 32 ευρώ κατά μέσο όρο στη Σλοβακία έως 354 ευρώ κατά μέσο όρο στην Ιρλανδία, ενώ οι αντίστοιχες τιμές ενοικίασης για αρόσιμη γη ήταν 77 ευρώ και 510 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο.


Περισσότερα...

822 • 0




Αρθρογραφία

Οικιστικές Πυκνώσεις κατά το Νόμο 4685/2020

Αύγουστος 10 , 2020

Engineer


Με τον Ν. 4685/2020 επιχειρείται η τακτοποίηση των κατοικιών που βρίσκονται  σε οικιστικές πυκνώσεις μέσα από μια διαδικασία προσωρινής εξαίρεσης από την κατεδάφιση και τις λοιπές διοικητικές κυρώσεις. Κατά το άρθρο 51 Ν.4685/2020, ως οικιστικές πυκνώσεις ορίζονται  οι συγκεντρώσεις κατοικιών οι οποίες παρουσιάζουν  λειτουργική ενότητα (λόγω του αριθμού τους, της εγγύτητας μεταξύ τους, της εξυπηρέτησής τους από κοινά δίκτυα {ύδρευσης, ενέργειας κλπ}), όπως προκύπτουν από τις οικονομοτεχνικές μελέτες του άρθρου 53.  Κατοικίες και κατασκευές που τις συνοδεύουν οι οποίες βρίσκονται σε οικιστικές πυκνώσεις εντός περιοχών που περιλαμβάνονται σε αναρτημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες ή βρίσκονται σε δάση/δασικές εκτάσεις σε περιοχές για τις οποίες δεν έχει γίνει ανάρτηση δασικού χάρτη μπορούν να εξαιρεθούν προσωρινά από την κατεδάφιση και τις λοιπές διοικητικές κυρώσεις (σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 52-55 Ν. 4685/2020).   
Αποκλείεται η υπαγωγή στην διάταξη του άρθρου 55 για:
1)  κτίρια τα οποία δεν έχουν τον χαρακτήρα κατοικίας ή κατασκευής που συνοδεύει την κατοικία.
2) κτίρια και λοιπές κατασκευές που έχουν ανεγερθεί μετά τις 28-7-2011.
3) κτίρια και κατασκευές που βρίσκονται σε περιοχές του δικτύου Natura 2000,  σε υγροτόπους που προστατεύονται με την συνθήκη Ramsar, σε περιοχές για τις οποίες ισχύουν ειδικές προστατευτικές διατάξεις για την φύση  ή το τοπίο , εκτός αν κατασκευάστηκαν πριν τον χαρακτηρισμό αυτών των περιοχών.
4) κτίρια – κατασκευές σε περιοχές υποχρεωτικά αναδασωτέες λόγω πυρκαϊάς, τα οποία έχουν ανεγερθεί μετά την κήρυξη της αναδάσωσης.
5) κτίρια – κατασκευές που η διατήρησή τους παρακωλύει την διαφυγή πολιτών ή την πρόσβαση πυροσβεστικών οχημάτων  σε περίπτωση πυρκαϊάς ή άλλου κινδύνου από φυσικά φαινόμενα.
6)  Κτίρια και λοιπές κατασκευές που εμπίπτουν στις περιπτώσεις δ`, ε`, ζ`, η`, θ`, ι`, ια`, ιγ`, ιδ`, ιε`, ιστ`, ιζ` και ιη` της παραγράφου 1 του άρθρου 89 του ν. 4495/2017.
Ο κύριος, νομέας ή κάτοχος της κατοικίας  υποβάλλει αίτηση για την υπαγωγή στην διάταξη του άρθρου 55 σε  διαδικτυακή πλατφόρμα που τηρεί το ''ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ”. Δικαίωμα υποβολής της αίτησης έχουν και όσοι κατέθεσαν αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος δασικού χάρτη, αντιρρήσεις, αίτηση ακύρωσης ή οποιοδήποτε διοικητικό ή ένδικο βοήθημα με το οποίο αμφισβητούν ότι η ιδιοκτησία τους έχει δασικό χαρακτήρα. Η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει :α) περιγραφή κατοικίας – κατασκευών ως προς την δομημένη επιφάνεια, την κάλυψη και το ύψος. β)Χρήση κατοικίας. γ) εντοπισμό της κατοικίας στην ιστοσελίδα “ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ”, στον διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων δ)Υπεύθυνη δήλωση για την αλήθεια των υποβαλλόμενων στοιχείων
Η υποβολή της αίτησης έχει ως συνέπεια την άμεση αναστολή των διοικητικών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί, την μη επιβολή νέων , συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής εξαίρεσης από την κατεδάφιση  μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας του άρθρου 55. Η αναστολή και η προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν ισχύει όταν είναι επιβεβλημένη η άμεση κατεδάφιση  λόγω άμεσου κινδύνου για την ζωή, το περιβάλλον ή την περιουσία.
Αν έχει αναρτηθεί ο δασικός χάρτης, η προθεσμία υποβολής της αίτησης  είναι 6 μήνες από την έναρξη ισχύος του Ν. 4685/2020. Αν ο δασικός χάρτης αναρτηθεί μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4685/2020, η προθεσμία υποβολής της αίτησης είναι 6 μήνες από την ανάρτηση του δασικού χάρτη. Δεν αναστέλλεται η προθεσμία για όσους έχουν υποβάλλει αντιρρήσεις, αίτηση διόρθωσης προδήλου σφάλματος, αίτηση ακύρωσης ή έχουν αμφισβητήσει με διοικητική ή δικαστική διαδικασία τον δασικό χαρακτήρα της έκτασης όπου βρίσκεται η κατοικία τους.
Για κάθε Περιφέρεια της χώρας συντάσσεται οικονομοτεχνική μελέτη (άρθρο 53 Ν 4685/2020), στην οποία καταγράφεται η δόμηση των εκτάσεων που περιλαμβάνονται στους αναρτημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες ή σε δασικές περιοχές αν δεν έχει γίνει ανάρτηση ή κύρωση δασικού χάρτη.
Στην οικονομοτεχνική μελέτη περιγράφονται: ο αριθμός, το εμβαδόν, η κάλυψη των κτιρίων και κατασκευών, η χρήση τους, η ημερομηνία κατασκευής, η χωρική κατανομή σε οικιστικές πυκνώσεις, οι συνέπειες διατήρησης των κατασκευών, η αναγκαιότητα άμεσης κατεδάφισης, οι συνέπειες {κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές} που θα έχει τόσο η κατεδάφιση όσο και η προσωρινή διατήρηση των αυθαίρετων κατασκευών, οι αναγκαίες ενέργειες αντιστάθμισης για την διατήρηση του δασικού ισοζυγίου ανά περιοχή μελέτης ή Περιφερειακή Ενότητα ή Περιφέρεια. Οι οικονομοτεχνικές μελέτες καταρτίζονται με βάση στοιχεία που συλλέγονται με κάθε πρόσφορο τρόπο ( αεροφωτογραφίες, δορυφορικές απεικονίσεις, αυτοψία).
Ύστερα από πρόταση των Υπουργών Οικονομικών και  Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκδίδεται προεδρικό διάταγμα (άρθρο 54 Ν 4685/2020), το οποίο λαμβάνει  υπόψη τις οικονομοτεχνικές μελέτες και καθορίζει:1)  τις περιοχές στις οποίες παρατηρούνται οικιστικές πυκνώσεις για τις οποίες είναι δυνατόν να ισχύσει η προσωρινή εξαίρεση  από την κατεδάφιση και η προσωρινή αναστολή διοικητικών κυρώσεων.
2) τα  κριτήρια υπαγωγής των οικιών (ιδίως ο βαθμός κατά τον οποίο η προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση δεν προκαλεί βλάβη στα δασικά οικοσυστήματα, σε συνδυασμό με μέτρα αντιστάθμισης)
3)  τις συνέπειες υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος νόμου ( η προσωρινή εξαίρεση από την κατεδάφιση και ο χρόνος αυτής, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 30 έτη, ανάκληση- αναστολή των ληφθέντων διοικητικών μέτρων, αναστολή επιβολής νέων διοικητικών κυρώσεων, αναστολή εκκρεμών ποινικών διώξεων, μη άσκηση νέων).
4) τα μέσα απόδειξης για τον χρόνο ανέγερσης και ολοκλήρωσης  των κατοικιών (αεροφωτογραφίες, τίτλοι ιδιοκτησίας, δικαστικές αποφάσεις, έγγραφα δασικών υπηρεσιών, έγγραφα πολεοδομικών υπηρεσιών)
5)  τον φορέα διαχείρισης και ελέγχου των αποδεικτικών μέσων του χρόνου ολοκλήρωσης των κτιρίων,  την διαδικασία για δειγματοληπτικό έλεγχο των στοιχείων, τις συνέπειες υποβολής ανακριβών στοιχείων
6) τον τρόπο υπολογισμού ενιαίου προστίμου για την υπαγωγή στον Ν. 4685/2020. Το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το κτίριο, τις συνοδεύουσες κατασκευές, τον καταληφθέντα περιβάλλοντα χώρο,  την επιφάνεια κτιρίου σε τετραγωνικά μέτρα, την παλαιότητα του κτιρίου, την αξία της δασικής γης, το κόστος αναδάσωσης ανά στρέμμα, την αντικειμενική αξία της πλησιέστερης ζώνης. Καθορίζεται επίσης ο τρόπος καταβολής του προστίμου, εφάπαξ ή σε δόσεις, ο αριθμός δόσεων, έκπτωση σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, συνέπειες καθυστέρησης καταβολής,  η διαδικασία κατάθεσης, απόδοσης, εξόφλησης.
7)  τα μέτρα αντιστάθμισης ( αναδασώσεις, δασοτεχνικά έργα, μελέτες και έργα για την προστασία και διαχείριση δασικών οικοσυστημάτων, κατεδαφίσεις κατασκευών που δεν υπάγονται στις διατάξεις του νόμου.)
 δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας μέσω της οποίας ασκείται εποπτεία  για την μη ανέγερση νέων κατασκευών εντός δασών.
 9) κυρώσεις για τα κτίρια που δεν θα υπαχθούν στις ρυθμίσεις και για τα κτίρια που ανεγείρονται μετά τις 28-7-2011.
10) τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την υπαγωγή στην ρύθμιση.
Εντός 6 μηνών από την έκδοση του προεδρικού διατάγματος, ο ενδιαφερόμενος συμπληρώνει την αίτηση με τα δικαιολογητικά που ορίζει το προεδρικό διάταγμα. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, αίρεται η αναστολή των διοικητικών κυρώσεων. Εντός 2 μηνών από την συμπλήρωση των δικαιολογητικών,  γνωστοποιείται στον ενδιαφερόμενο η αποδοχή ή απόρριψη του αιτήματος. Σε περίπτωση απόρριψης, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει προσφυγή στο Διοικητικό Πρωτοδικείο. Η προσφυγή δεν παρατείνει την αναστολή. Η αναστολή λήγει αυτοδικαίως με την έκδοση της απορριπτικής απόφασης. Αν γίνει αποδεκτό το αίτημα, η γνωστοποίηση της αποδοχής συνοδεύεται από τον υπολογισμό του καταβλητέου προστίμου, το οποίο αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο.
Τέλος, να σημειωθεί ότι με απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ 685/2019  έχει κριθεί ότι  η συνταγματική υποχρέωση διαφύλαξης του εν γένει δασικού πλούτου της χώρας καθιστά κατ’ εξαίρεση μόνον επιτρεπτή τη μεταβολή της μορφής των δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, τούτο δε εφόσον προέχει για την εθνική οικονομία η αγροτική εκμετάλλευση ή άλλη χρήση, επιβαλλόμενη από λόγους δημοσίου συμφέροντος  Προέχουσα χρήση υπό την ανωτέρω έννοια, ουδέποτε αποτελεί η αξιοποίηση δασικού χαρακτήρα εκτάσεων για οικιστικούς σκοπούς, οι οποίοι δεν συνιστούν λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, που θα δικαιολογούσαν τη μεταβολή του προορισμού του δάσους. Ο σκοπός δημοσίου συμφέροντος που επιδιώκεται να εξυπηρετηθεί με την απώλεια δασικού πλούτου και δεν μπορεί, κατά τα ανωτέρω, να είναι η οικιστική αξιοποίηση, οφείλει να σταθμίζεται προς τη διατήρηση άθικτου του τελευταίου, η οποία αποτελεί εξ ορισμού σκοπό δημοσίου συμφέροντος συνταγματικής εμβέλειας. Η στάθμιση αυτή πρέπει να διενεργείται από τα αρμόδια δημόσια όργανα, νομοθετικά και διοικητικά, δεν είναι δε ανεκτή η καταστροφή της δασικής βλάστησης ορισμένης δασικού χαρακτήρα εκτάσεως από οποιονδήποτε τρίτο. Η καταστροφή αυτή, εφόσον, παρά ταύτα, λάβει χώρα, καθιστά υποχρεωτικώς ληπτέο το συνταγματικό μέτρο της αναδάσωσης και, περαιτέρω, την υπαγωγή της δασικής έκτασης που καταστράφηκε σε προστατευτικό καθεστώς ακόμη αυστηρότερο από το προβλεπόμενο για τις εκτάσεις που διατηρούν τη δασική τους μορφή.
της Χριστίνας Δεστούνη, Δικηγόρου Καλαμάτας


Περισσότερα...

2197 • 0




Αρθρογραφία

Οικοδομικές Άδειες: Η ασάφεια και e-γραφειοκρατία

Σεπτέμβριος 4 , 2020

Engineer


Καθημερινά όλοι οι μηχανικοί βρισκόμαστε μπροστά σε εμπόδια και ασάφειες που οφείλονται στο γεγονός ότι ο τρόπος γραφής της «τεχνικής» νομοθεσίας επιτρέπει την υποκειμενική ερμηνεία της.
Αυτό οδηγεί σε διαφωνίες με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και αβεβαιότητα στους ενδιαφερόμενους.  Απλοί πολίτες, επιχειρηματίες και επενδυτές γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν έναν «Γολγοθά» μέχρι να ολοκληρώσουν ένα έργο.
Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και συγκεκριμένα το τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, έστειλε επιστολή στο ΥΠΕΝ με σκοπό να διευκρινιστούν διάφορα ζητήματα. Δεν είναι μόνο αυτά τα ζητήματα που χρήζουν διευκρινήσεων, αλλά είναι σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Συναίνεση συνιδιοκτητών για εργασίες μικρής κλίμακας
Με τις συνεχείς αλλαγές, προσθήκες και εξαιρέσεις στο Νόμο 4495/17, προέκυψαν κενά και ερωτηματικά. Το θέμα των συναινέσεων είναι πλέον διπλό:
Δεν αποσαφηνίζεται εάν απαιτείται σε κάποιες περιπτώσεις η συναίνεση συνιδιοκτητών όπως για παράδειγμα στην τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης στις όψεις κτιρίων.
Δεν αναγράφεται το ακριβές απαιτούμενο ποσοστό συναίνεσης συνιδιοκτητών εκεί όπου απαιτείται.
Άδεια μικρής κλίμακας και ενημέρωση φακέλου
Σύμφωνα με την τελευταία σχετική Υπουργική Απόφαση (ΥΑ 43266/1174/11.5.2020) προβλέπεται  η «συσχέτιση» της άδειας εργασιών μικρής κλίμακας με τον φάκελο της οικοδομικής άδειας σχετικά με τροποποιούμενες μελέτες.
Αυτή η αναφορά δημιουργεί ακόμη μία ασάφεια που μας φέρνει σε δύσκολη θέση απέναντι στους πελάτες μας και δυσκολεύει το έργο μας, καθώς δεν αποσαφηνίζεται ο τύπος αυτής της συσχέτισης.
Ορθά το ΤΕΕ ζητάει διευκρίνιση καθώς δεν γνωρίζουμε αν η Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας επέχει και θέση ενημέρωσης της αρχικής οικοδομικής άδειας.
Δικαιολογητικά στην πλατφόρμα eΑδειες
Ένα επίσης σημαντικό σημείο τονίζεται στην επιστολή του ΤΕΕ. Αυτό των απαιτούμενων δικαιολογητικών κατά την έκδοση μιας πολεοδομικής πράξης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος eΑδειες (άδεια μικρής κλίμακας, οικοδομική άδεια, αναθεώρηση άδειας κλπ).
Αυτό που εύλογα ζητάμε είναι να γίνει κατηγοριοποίηση των απαιτούμενων δικαιολογητικών στο ηλεκτρονικό σύστημα με πλήρως τυποποιημένο τρόπο ώστε να μην υπάρχει ασάφεια ως προς την απαίτηση ή μη ενός δικαιολογητικού κατά περίπτωση.
Δυστυχώς δεν είναι λίγες οι φορές που μας ζητούνται από τις Πολεοδομίες επιπλέον δικαιολογητικά κατά το δοκούν, γεγονός που είναι αφενός καταχρηστικό και αφετέρου θίγει την αξιοπιστία μας ως επαγγελματίες και τα συμφέροντα των ενδιαφερόμενων πολιτών. 
e-γραφειοκρατία
Εκτός από τις ασάφειες που υπάρχουν και τις βρίσκουμε καθημερινά μπροστά μας, ζούμε σε μια μακρά μεταβατική περίοδο ψηφιακού μετασχηματισμού με προβλήματα που δύσκολα εξαλείφονται, αντιμετωπίζοντας πλέον το φαινόμενο της ψηφιακής γραφειοκρατίας.
Στη χώρα μας αργήσαμε να ψηφιοποιήσουμε πολλές διαδικασίες και αυτό γίνεται με διαφορετική ταχύτητα μεταξύ των διαφόρων Δημόσιων Υπηρεσιών. Αυτή τη στιγμή λοιπόν, έχουμε μεν έναν ηλεκτρονικό τρόπο έκδοσης αδειών, παρόλα αυτά, πίσω από αυτό κρύβεται ακόμη ο βραχνάς της γραφειοκρατίας και της σύγχυσης.
Αυτό συμβαίνει κυρίως για δυο λόγους:
Ο πρώτος και βασικότερος λόγος είναι η ίδια η νομοθεσία. Με συνεχείς τροποποιήσεις, αδικαιολόγητη πολλές φορές πολυπλοκότητα και αλλεπάλληλες παραπομπές σε άλλους νόμους, καθιστούν δύσκολη ή και αδύνατη μια πλήρη μετάβαση σε ένα άρτιο ψηφιακό σύστημα.
Ο δεύτερος λόγος είναι οι βάσεις δεδομένων. Δεν υπάρχει ακόμη ψηφιακή σύνδεση βάσεων δεδομένων μεταξύ των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών. Στις  Πολεοδομίες δεν υπάρχει καν ψηφιακή βάση δεδομένων για το αρχείο οικοδομικών αδειών, αναθεωρήσεων, ενημερώσεων, τακτοποιήσεων κ.λπ.. Αντ’ αυτού υπάρχει ένα γηρασμένο έντυπο αρχείο που κάνει τις διαδικασίες δυσλειτουργικές και χρονοβόρες για όλους (πολύ περισσότερο στα χρόνια του Covid-19).
Οι προβλέψεις για εξάλειψη των προβλημάτων δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικές, καθώς  η νομοθεσία και ο τρόπος γραφής είναι λίγο-πολύ δεδομένα,  ενώ για τη δημιουργία ψηφιακών αρχείων και βάσεων δεδομένων μάλλον είμαστε ακόμη μακριά.
Οι αλλαγές αυτές απαιτούν μεταρρυθμιστικές τομές, ισχυρή πολιτική βούληση και οργανωμένη πίεση από τον κλάδο των μηχανικών στην Πολιτεία.
του Πέτρου Παπαναούμ, MScΔιπλ. Μηχανολόγου Μηχανικού – Τεχνικού Συμβούλου


Περισσότερα...

2492 • 3