Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    433 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      H πρώτη εικόνα του Ευρωπαϊκού μετεωρολογικού δορυφόρου τρίτης γενιάς MTG-I1

      GTnews

      Ο Ευρωπαϊκός οργανισμός για την εκμετάλλευση των μετεωρολογικών δορυφόρων (EUMETSAT) έδωσε στην δημοσιότητα την πρώτη εικόνα του νέου γεωστατικού μετεωρολογικού δορυφόρου MTG-I1 ο οποίος εκτοξεύτηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2022. Ο MTG-I1 είναι ο πρώτος από μια σειρά γεωστατικών μετεωρολογικών δορυφόρων τρίτης γενιάς (MTG) οι οποίοι σταδιακά θα αντικαταστήσουν αυτούς της δεύτερης (MSG). Οι νέοι δορυφόροι θα φέρουν μια σειρά από νέα όργανα παρακολούθησης του καιρού ενώ παράλληλα θα είναι βελτιωμένοι τόσο σε ότι αφορά την ανάλυση των εικόνων τους όσο και στον ρυθμό λήψης αυτών. Η υψηλή ανάλυση των εικόνων σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι εικόνες θα παράγονται πιο συχνά, σημαίνει ότι οι μετεωρολόγοι θα μπορούν να ανιχνεύουν και να προβλέψουν τα έντονα καιρικά φαινόμενα πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορείτε να βρείτε και στο άρθρο μας Νέο κεφάλαιο για τους Ευρωπαϊκούς μετεωρολογικούς δορυφόρους με την εκτόξευση του MTG-I1 το βράδυ της Τρίτης 13 Δεκεμβρίου 2022.  
      Η πρώτη δημοσιοποιημένη εικόνα του Meteosat Third Generation – Imager 1 (MTG-I1) που βρίσκεται σε ύψος 36.000 χιλιομέτρων, τραβήχτηκε στις 11:50 UTC της 18ης Μαρτίου 2023 από το όργανο Flexible Combined Imager (FCI). Παρέχει ένα επίπεδο λεπτομέρειας σχετικά με τον καιρό στην Ευρώπη και την Αφρική που δεν ήταν προηγουμένως δυνατό. Η υψηλή ανάλυση της μας παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα νέφη που καλύπτουν μεγάλο μέρος της Ευρώπης, της ισημερινή Αφρικής και του Ατλαντικού Ωκεανού. Άμμος και ιζήματα στα νερά ανοιχτά της Ιταλίας είναι επίσης ορατά, καθώς και σκόνη ή αιθαλομίχλη που μεταφέρεται από τη νότια Ασία.

      Εικόνα 1. Ψευδοχρώματισμένη εικόνα του δορυφόρου MTG-I1 που ελήφθη στις 11:50 UTC του Σαββάτου 18 Μαρτίου 2023
      Η Εικόνα 2 εστιάζει στη Μεσόγειο και αποκαλύπτει πολλές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες που είτε δεν ήταν ορατές από τον MSG είτε υπολείπονταν σε ανάλυση. Σε αυτή τη «μεγέθυνση» είναι ορατή η θολότητα στα παράκτια νερά, το χιόνι στις Άλπεις, τα Απέννινα Όρη και τις Διναρικές Άλπεις, καθώς και περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις δομές των νεφών, μεταξύ των οποίων και οι νεφικοί σχηματισμοί σε γραμμική διάταξη που δημιουργούνται από τον άνεμο στην περιοχή του Αιγαίου.

      Εικόνα 2. Ψευδοχρώματισμένη εικόνα του δορυφόρου MTG-I1 που ελήφθη στις 11:50 UTC του Σαββάτου 18 Μαρτίου 2023, εστιασμένη στη Μεσόγειο
      Το βίντεο που ακολουθεί δημιουργήθηκε από εικόνες του δορυφόρου που ελήφθησαν από τις 11:50 UTC του Σαββάτου 18 Μαρτίου 2023 έως τις 11:50 UTC της Κυριακής 19 Μαρτίου 2023.

      full_disk_24h_true_color_with_night_layer_animation.mp4 Το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr παρακολουθεί, εκμεταλλεύεται και συμμετέχει ενεργά στην ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών. Με την χρήση των δεδομένων του MTG-I1, δορυφορικά προϊόντα όπως για παράδειγμα το METEONOW, το οποίο απεικονίζει σε σχεδόν πραγματικό χρόνο τις περιοχές βροχόπτωσης, θα προσφέρουν ακόμη αναλυτικότερη και ακριβέστερη πληροφορία.
      Πηγή πληροφοριών, εικόνων και βίντεο: EUMETSAT
      Περισσότερα...

      864 • 0

    2. Αρθρογραφία

      H στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα και στην Ευρώπη

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια το σχετικό κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτοξευτεί. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα ελληνικά νοικοκυριά που δεν ιδιοκατοικούν πληρώνουν για στέγαση το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους μεταξύ των χωρών της ΕΕ, περίπου 37%.
      Περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά που ζουν στις πόλεις πληρώνουν ακόμη πιο πολλά, περισσότερο από 40% του εισοδήματός τους για στέγαση -επίσης το πιο μεγάλο ποσοστό στην Ευρώπη. 3 στους 4 ενοικιαστές ηλικίας 18 έως 44 ετών δηλώνουν ότι το ενοίκιο που πληρώνουν τους προκαλεί άγχος. Οι εμπειρικές καταγραφές της αναζήτησης σπιτιού στην Αθήνα, συνήθως γραμμένες σε απελπισμένο τόνο, συμπληρώνουν την ίδια εικόνα.
      Πώς φτάσαμε όμως να έχουμε την πιο ακριβή, συγκριτικά με το εισόδημα, στέγαση στην Ευρώπη; Μια εξήγηση είναι η μεγάλη μείωση των εισοδημάτων. Από το 2009 μέχρι το 2014 οι Έλληνες έχασαν περισσότερο από 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Την ίδια περίοδο, οι τουρίστες στις πόλεις και στα νησιά αυξάνονταν. Οι ιδιοκτήτες βρήκαν νέες επιλογές εκμετάλλευσης των ακινήτων τους, όπως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, οι οποίες επηρέασαν με τη σειρά τους τις τιμές και τα ενοίκια.
      Όμως, πριν ακόμη συμβούν τα παραπάνω, η Ελλάδα ήταν ήδη μια χώρα χωρίς σπουδαία στεγαστική πολιτική. Μέσα στην καταιγίδα της κρίσης διαλύθηκε ό,τι υπήρχε: το 2012 ο ΟΕΚ, ο κρατικός φορέας που έτρεχε τα πιο μαζικά προγράμματα στέγασης στη χώρα, καταργήθηκε χωρίς να αντικατασταθεί.
      ­Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Της Έρευνας (PDF)
      Το τελευταίο διάστημα η συζήτηση για τη στεγαστική πολιτική έχει ανοίξει ξανά. Όλοι αναγνωρίζουν το πρόβλημα και τις ευρύτερες συνέπειές του, π.χ. στο δημογραφικό προφίλ της χώρας. Η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μέτρα που μένουν να εφαρμοστούν, ενώ και τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν κάνει προτάσεις. Πώς μπορεί όμως να μοιάζει μια σύγχρονη και αποτελεσματική στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα;
      Για να απαντήσει κάποιος σε αυτή την ερώτηση πρέπει πρώτα να κοιτάξει πίσω: στη στεγαστική πολιτική που είχε στο παρελθόν η Ελλάδα, στο αποτύπωμα, στις ανεπάρκειες, αλλά και στο τέλος της.
      Ο "ξαφνικός θάνατος" του ΟΕΚ
      Στις 12 Φεβρουαρίου 2012, σε μια δραματική συνεδρίαση της Βουλής, όσο στην οδό Σταδίου καίγονταν οι κινηματογράφοι Αττικόν και Απόλλων, ψηφίστηκε ο Ν. 4046/2012, το δεύτερο μνημόνιο. Ο νόμος, ένα εκτενές κείμενο 574 σελίδων με πολλά παραρτήματα, όπως και τα υπόλοιπα μνημόνια, προέβλεπε σημαντικές περικοπές και εκατοντάδες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε μέχρι τότε το κράτος.
      Η ψήφισή του εξασφάλισε απαραίτητη χρηματοδότηση και "ξεκλείδωσε" τη μείωση του χρέους, που έγινε γνωστή ως PSI. Όμως ήμασταν ίσως στην πιο σκοτεινή στιγμή της ελληνικής κρίσης. Η αναταραχή στη χώρα, που είχε χάσει 15% του ΑΕΠ της μέσα σε δύο χρόνια, ήταν τόσο μεγάλη που λίγοι ασχολήθηκαν τότε με ένα σύντομο απόσπασμα στο Παράρτημα 5 του νόμου. Εκεί έγραφε ότι, στο πλαίσιο της μείωσης του μη μισθολογικού εργασιακού κόστους, πρέπει "να υιοθετηθεί νομοθεσία να κλείσουν μέσα σε 6 μήνες μικροί φορείς ειδικού σκοπού που ασχολούνται με κοινωνικές δαπάνες οι οποίες δεν αποτελούν προτεραιότητα".
      Οι δύο φορείς "που δεν αποτελούν προτεραιότητα" στους οποίους αναφερόταν το απόσπασμα ήταν ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας και ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας. Ο πρώτος, ο πιο μικρός σε μέγεθος από τους δύο, είχε ως αντικείμενο τη "μετεργασιακή μέριμνα" (προγράμματα οικονομικών διακοπών και κουπόνια μειωμένου εισιτηρίου σε θέατρα και άλλα θεάματα), αλλά και την υποστήριξη της λειτουργίας των συνδικάτων.
      Ο δεύτερος, ο ΟΕΚ, πραγματοποιούσε την κρατική στεγαστική πολιτική για τους μισθωτούς εργαζόμενους. Στην πραγματικότητα, ήταν ο οργανισμός που επί έξι δεκαετίες "έτρεχε" τα πιο μαζικά έργα στέγασης που πραγματοποιούνταν στη χώρα, είτε αυτά ήταν κατασκευαστικά είτε αφορούσαν στήριξη για την απόκτηση σπιτιού από την αγορά.
      Το 2012, όταν έκλεισε ο ΟΕΚ, τα μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί ασχολούνταν με άλλες περικοπές του δεύτερου μνημονίου, όπως αυτές των συντάξεων. Επομένως, εκτός από τη μικρή αναφορά του ίδιου του μνημονίου σε "μείωση του μη μισθολογικού κόστους", δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες που να εξηγούν την απόφαση.
      Γιατί μπορεί η Ελλάδα και οι δανειστές της να συμφώνησαν τελικά τότε να κλείσουν τον ΟΕΚ; Όταν κάποιος κάνει την ερώτηση σε ανθρώπους, οι οποίοι είχαν κάποια σχέση με τον οργανισμό εκείνη την περίοδο, οι απαντήσεις που παίρνει είναι διάφορες: "Ίσως θεωρήθηκε ότι το κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί ως τράπεζα ή ως κατασκευαστική εταιρεία"· "Δεν υπήρχε τότε επείγον στεγαστικό πρόβλημα: το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλό και εκείνη την περίοδο, λόγω της κρίσης, οι τιμές και τα ενοίκια ήταν χαμηλά"· "Ίσως σκέφτηκαν ότι όπου υπάρχουν δημόσια έργα υπάρχει και διαφθορά ή ότι ο οργανισμός ήταν ανταγωνιστικός προς τον ιδιωτικό τομέα"· "Κυκλοφορεί ένα 'ράδιο αρβύλα' ότι έλειπαν περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ για να κλείσει η συμφωνία για το μνημόνιο, ένα ποσό που αντιστοιχούσε περίπου στο αποθεματικό του οργανισμού τότε".
      Τον Απρίλιο του 2013, ο ΟΕΚ τυπικά απορροφήθηκε από τον τότε ΟΑΕΔ (πλέον ΔΥΠΑ). Όμως στην πραγματικότητα σταμάτησε κάθε νέα δραστηριότητα. Σταμάτησε να εκδίδει νέα δάνεια, να επιδοτεί το επιτόκιο στεγαστικών δανείων ή να δίνει επιδόματα ενοικίου. Σταμάτησε, επίσης να σχεδιάζει νέους οικισμούς και να κατασκευάζει κατοικίες. Από τότε μέχρι σήμερα, η λειτουργία του αφορά όσα είχαν σχεδιαστεί ή μείνει "ανοιχτά" πριν από το 2012: παρακολούθηση δανείων που είχαν ήδη εκδοθεί και ολοκλήρωση των έργων που είχαν ήδη αρχίσει.
      Στενό με φόντο την Ακρόπολη, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Αντιπαροχή για "μικρούς παίκτες"
      Πώς φτάσαμε όμως στο μεγάλο κενό της στεγαστικής πολιτικής; Το ελληνικό κράτος, παρότι είχε κάποια στεγαστική πολιτική, αυτή δεν ήταν ποτέ πολύ ισχυρή και οργανωμένη, αντίστοιχα με άλλες χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης. Ποια ήταν η παρέμβαση του κράτους για να αποκτήσουν σπίτι οι Έλληνες; "Στην Ελλάδα το κράτος δεν ασχολήθηκε ποτέ ιδιαίτερα σοβαρά με τη στέγαση", παρατηρεί ο επίκουρος καθηγητής Πολεοδομίας και Διαχείρισης Ακινήτων στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Νίκος Τριανταφυλλόπουλος. "Υπήρξαν ασφαλώς ο ΟΕΚ και κάποιες προσπάθειες να δημιουργηθούν στεγαστικές τράπεζες, όπως παλιότερα η Κτηματική και η Στεγαστική Τράπεζα και να διευκολυνθεί έτσι η έκδοση στεγαστικών δανείων. Όμως, η στεγαστική πολιτική ασκήθηκε κυρίως με έναν έμμεσο τρόπο, με την ενθάρρυνση της αντιπαροχής, αλλά και με καταπατήσεις και έπειτα νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων. Η κοινωνική κατοικία, ενώ υπήρξε κι αυτή, δεν αναπτύχθηκε ποτέ σε τέτοια κλίμακα ώστε να κάνει σημαντική διαφορά".
      Παρόμοια είναι και η οπτική του ομότιμου καθηγητή Ανθρώπινης Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Θωμά Μαλούτα: "Στην Ελλάδα είχαμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο ήταν αρκετά διαφορετικό από αυτό των ευρωπαϊκών βιομηχανικών χωρών, που έβλεπαν τη στέγαση ως έναν τρόπο για να εξασφαλίσουν την ύπαρξη και την επιβίωση των εργαζομένων", λέει. "Στην Ελλάδα, η εποχή της μεγάλης γεωγραφικής μετακίνησης από την επαρχία προς τις πόλεις μεταπολεμικά δεν ήταν ακριβώς μια εποχή εκβιομηχάνισης: όσοι έφυγαν από την ύπαιθρο δεν έβρισκαν εύκολα δουλειά ούτε στις πόλεις -σχεδόν άλλοι τόσοι, άλλωστε, μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Επομένως, ούτε το κράτος ούτε οι εργοδότες είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να διατηρήσουν τους εργαζόμενους ευχαριστημένους και σε επαρκή αριθμό.
      Σε αυτό το πλαίσιο, η στέγαση έγινε περισσότερο ατομικό και οικογενειακό μέλημα παρά δημόσιο. Έπρεπε να 'στήσεις' τη δική σου ιδιοκατοίκηση, λίγο-πολύ με τα δικά σου χέρια. Αντίστοιχα, το πολιτικό σύστημα φρόντισε να περιχαρακώσει τον τομέα της κατοικίας ως έναν χώρο που μπορούσαν να λειτουργήσουν και να αναπαράγονται οι μικροί παίκτες: ο μικρός οικοπεδούχος και ο μικρός κατασκευαστής. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ήταν πολύ δύσκολο για τις τράπεζες να εμπλακούν με τον στεγαστικό τομέα. Από την άλλη μεριά ο μικρός εργολάβος ήταν προστατευμένος από την είσοδο των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών στην αγορά. Ο μεγάλος δεν είχε, ανά μονάδα, μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους από αυτό που είχε ο μικρός. Έτσι, οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, που θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν μεγαλύτερα, κρατικά ή ιδιωτικά έργα κατοικιών εν πολλοίς απείχαν".
      Η αντιπαροχή, δηλαδή η ανταλλαγή γης με διαμερίσματα, ήταν μια συναλλαγή που επέτρεψε σε πολλούς Έλληνες να αποκτήσουν σπίτι χωρίς να το πληρώσουν με μετρητά και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της Αθήνας και άλλων ελληνικών πόλεων. Το ντοκιμαντέρ "Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας" (2021), βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου -αντίστοιχα η παραγωγή και η έκδοση χρηματοδοτήθηκαν από το Ίδρυμα Ωνάση-, καταγράφει με λεπτομέρεια την εποχή της αντιπαροχής, από τη δεκαετία του 1950 και έπειτα. Παρακολουθεί αρκετές προσωπικές ιστορίες, κυρίως οικοδόμων και εργολάβων και των συζύγων τους. Στη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, ένας "χτίστης" αφηγείται το πώς κουβάλησε λάσπη με έναν τενεκέ από το ισόγειο, για να χτίσει τον έκτο όροφο μιας πολυκατοικίας. Μία από τις "νοικοκυρές" θυμάται πώς βοήθησε τον σύζυγό της να χτίσει το δικό τους σπίτι -έπρεπε να βιαστούν για να είναι έτοιμο πριν έρθει ο χειμώνας. Την ίδια εποχή δεν ήταν ασυνήθιστο οι οικοδόμοι να κάνουν τις δικές τους μικρές αισθητικές παρεμβάσεις στα σχέδια των πολυκατοικιών που ετοίμαζαν οι μηχανικοί -ένα συνηθισμένο παράδειγμα είναι τα μοτίβα των τοίχων έξω από τα παράθυρα των λουτρών.
      Οι ανθρώπινες ιστορίες γύρω από το χτίσιμο της πόλης φανερώνουν εν πολλοίς την απουσία μιας σημαντικής κεντρικής παρέμβασης, ενός σχεδίου. Ωστόσο, αναδεικνύουν και την ιδιαιτερότητα της Αθήνας, τουλάχιστον στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. "Γυρίζοντας το ντοκιμαντέρ είδαμε μία-μία τις προκαταλήψεις μας για την Αθήνα να καταπέφτουν", λέει ο Τάσος Λάγγης, ο οποίος μαζί με τον Γιάννη Γαϊτανίδη έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε το φιλμ. "Είμαι ένας άνθρωπος περίπου 50 ετών και μεγάλωσα ακούγοντας συχνά για το κακό που έκανε η αντιπαροχή στις πόλεις, ότι η Αθήνα 'δεν βλέπεται'. Με την εμπειρία του ντοκιμαντέρ όλο αυτό κατέρρευσε. Γνωρίσαμε ανθρώπους που τότε ήταν νέοι και χτυπημένοι από τη μεταπολεμική φτώχεια. Το μοναδικό πράγμα που ήθελαν ήταν ό,τι θέλουμε κι εμείς σήμερα: να ζήσουν με την οικογένειά τους σε ένα σπίτι με καλές συνθήκες, ασφαλείς υγειονομικές συνθήκες και με μια προοπτική προκοπής. Άρχισαν με αυτό το όνειρο, με αυτές τις ανάγκες και το κατάφεραν. Αυτή η οπτική της Αθήνας, ως μιας πόλης που χτίστηκε με βάση αυτά τα συναισθήματα και τις επιθυμίες, ήταν μια μεγάλη έκπληξη για εμένα. Η Αθήνα δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με πόλεις στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή, ούτε όμως με ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Ρώμη ή το Παρίσι. Είναι κάτι μοναδικό, το οποίο ίσως επειδή μας είναι τόσο οικείο έχει γίνει, κατά κάποιον τρόπο, αόρατο".
      Από την άλλη πλευρά, τα όποια μέτρα του κράτους για τη στέγαση ήταν περιορισμένα σε κλίμακα και εφαρμόζονταν πάντοτε στο περιθώριο -σπανιότερα οδήγησαν την ανάπτυξη των πόλεων ή της άλλαξαν κατεύθυνση. Εξάλλου, αφορούσαν μόνο συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.
      Κάποιες γνωστές παρεμβάσεις έγιναν για να αποκτήσουν γη οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία μετά το 1922, ενώ σε πολλές ελληνικές πόλεις χτίστηκαν προσφυγικοί οικισμοί (η Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης που πραγματοποίησε μια επιτυχημένη ανάπλαση στα προσφυγικά του Ταύρου σταμάτησε κι αυτή να λειτουργεί το 2010). Το ελληνικό κράτος φρόντισε επίσης να στεγάσει κάποιους φοιτητές με τις φοιτητικές εστίες, να διευκολύνει τους άστεγους και, μέχρι πρόσφατα, τους πρόσφυγες το πρώτο διάστημα μετά την αναγνώριση του ασύλου.
      Τι ήταν ο ΟΕΚ;
      Ημεγαλύτερη, με διαφορά, ομάδα για τη στέγαση της οποίας μερίμνησε κάπως το ελληνικό κράτος ήταν οι μισθωτοί εργαζόμενοι. O OEK, ένας οργανισμός που λειτούργησε από το 1954 και για 58 ακόμη χρόνια, εισέπραττε από το ΙΚΑ ένα μικρό μέρος των εισφορών των εργοδοτών (στο 0,75% όταν έκλεισε) και του μισθού των εργαζομένων (1%), προκειμένου να πραγματοποιεί προγράμματα στέγασης. Ήταν δηλαδή ένας αυτοχρηματοδοτούμενος οργανισμός, που δεν επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού οι εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών χρηματοδοτούσαν ολόκληρη τη δραστηριότητά του, ακόμη και τους μισθούς του προσωπικού.
      Συνολικά, το ποσό από τις εισφορές αυτές ήταν σημαντικό, κοντά στα 650 εκατομμύρια ευρώ ετησίως τα τελευταία χρόνια πριν από το κλείσιμο, αλλά συνήθως το ΙΚΑ απέδιδε πολύ λιγότερα, συχνά λιγότερα από τα μισά. Ταυτόχρονα με το κλείσιμο του ΟΕΚ το 2012, καταργήθηκε η σχετική εισφορά των εργοδοτών, ενώ το 2020, οκτώ χρόνια αργότερα, καταργήθηκε η αντίστοιχη εισφορά των εργαζομένων.
      Ο ΟΕΚ ήταν ένας μάλλον ασυνήθιστος οργανισμός στο πλαίσιο του ελληνικού Δημοσίου. Πριν από το κλείσιμο, εργάζονταν εκεί περίπου 730 εργαζόμενοι: μεταξύ τους ήταν 200 πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, γεωπόνοι ή γεωφυσικοί και 100 οικονομολόγοι, μαθηματικοί ή λογιστές. Μαζί με κάποιους συμβασιούχους και με τους μαθητευόμενους των προγραμμάτων stage, το προσωπικό είχε κάποια στιγμή προσεγγίσει τους 1.000 εργαζομένους σε τοπικά γραφεία, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας.
      Φυσικά, ο ΟΕΚ δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Αν υπήρχε κάτι ασυνήθιστο ήταν το ότι είχε σχετικά μικρή δραστηριότητα σε σύγκριση με άλλους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Για παράδειγμα, αντίστοιχοι αυστριακοί και ολλανδικοί φορείς διαχειρίζονται (με πολύ διαφορετικά μοντέλα από το ελληνικό) περισσότερο από το 20% του συνόλου των κατοικιών στις χώρες τους. Όλοι οι σχετικοί οργανισμοί στην Ευρώπη συμμετέχουν στη συνομοσπονδία παρόχων κοινωνικής κατοικίας Housing Europe και συνολικά διαχειρίζονται σχεδόν 25 εκατομμύρια κατοικίες. Η Ελλάδα δεν συμμετέχει πια, παρά μόνο μέσω της Αναπτυξιακής Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης, που εντάχθηκε τους τελευταίους μήνες έχοντας δημοσιεύσει μια σχετική μελέτη το 2020.
      Όπως συμβαίνει συχνά με την ελληνική δημόσια διοίκηση, έτσι και στην περίπτωση του πρώην ΟΕΚ, τα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα σπανίζουν. Σύμφωνα με υπολογισμούς που είχε κατά καιρούς δημοσιοποιήσει ο οργανισμός (χωρίς σχολαστική τεκμηρίωση) συνολικά 700.000 νοικοκυριά υποστηρίχθηκαν οικονομικά στο να αποκτήσουν ή να νοικιάσουν σπίτι όσο καιρό αυτός λειτουργούσε: 100.000 αγόρασαν έτοιμη κατοικία με δάνειο, 362.000 έχτισαν σπίτι με δάνειο, 238.000 επισκεύασαν το σπίτι τους με δάνειο και 100.000 (ή πιθανόν περισσότεροι) κάθε χρόνο λάμβαναν επίδομα ενοικίου συνολικού ύψους 1.000 έως 1.200 ευρώ. Αντίστοιχα, περίπου 500 οικισμοί κοινωνικών κατοικιών στεγάζουν μέχρι σήμερα περίπου 50.000 νοικοκυριά.
      Ο ΟΕΚ έδινε περισσότερα δάνεια, απ’ ό,τι κατασκεύαζε κατοικίες. Τα δάνεια και τα επιδόματα συνήθως αποτελούσαν περισσότερο από το 70% των εξόδων του οργανισμού. Όμως κι αυτό δεν ίσχυε πάντοτε. Για παράδειγμα, μετά το 2007, όταν οι τρίτεκνοι αναγνωρίστηκαν ως πολύτεκνοι, τότε οι μισθωτοί τρίτεκνοι έγιναν αμέσως δικαιούχοι στεγαστικού δανείου. Τα έξοδα για δάνεια αυξήθηκαν ξαφνικά κατά επιπλέον 160-195 εκατ. ευρώ τον χρόνο και το μέρος των εξόδων του ΟΕΚ που αφορούσε δάνεια είχε εκτιναχθεί στο 95% μέσα σε δύο χρόνια.
      Τα επιδόματα ενοικίου στα μέσα της δεκαετίας του 2000 κόστιζαν περισσότερο από 150 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Όμως, τότε οι υπηρεσίες του Δημοσίου δεν "συνομιλούσαν" τόσο συχνά η μία με την άλλη και η διασταύρωση των στοιχείων των δικαιούχων ήταν πιο δύσκολη. Εργαζόμενοι στον πρώην οργανισμό λένε ότι "η διαδικασία της διασταύρωσης ίσως δεν ήταν πάντα εξαντλητική". Από την άλλη μεριά, το 2012 η Ελλάδα έμεινε χωρίς καμία επιδότηση του ενοικίου για πέντε χρόνια μέχρι το 2017. Τότε θεσπίστηκε ένα νέο, χαμηλό επίδομα, ως όρος του μνημονίου, και δίνεται μέχρι σήμερα από τον ΟΠΕΚΑ.
      Συγκριτικά με το σύνολο των κατοικιών στη χώρα, οι κατοικίες που κατασκεύασε ο ΟΕΚ είναι λίγες και, επομένως, δεν έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων. Αλλά άφησαν αποτύπωμα, κυρίως στις πιο μικρές πόλεις. Οι κατοικίες αυτές συνήθως χτίζονταν μακριά από το κέντρο και, επομένως, ήταν ένας έμμεσος τρόπος να επεκταθούν οι πόλεις προς μια κατεύθυνση. Μια σειρά από απαραίτητες εγκαταστάσεις, όπως το δίκτυο ηλεκτροδότησης ή η αποχέτευση, έφτασαν σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους δικαιούχους του ΟΕΚ. Αφού υπήρχε νερό, ρεύμα και αποχέτευση, πολύ περισσότεροι έχτιζαν στις ενδιάμεσες περιοχές.
      Ο πρώην OEK διαχειριζόταν τη γη (σε κάποιες περιπτώσεις την αγόραζε), την ενέτασσε στο σχέδιο πόλης αν ήταν εκτός, εκπονούσε πολεοδομική μελέτη, δημοπρατούσε την κατασκευή και την επέβλεπε. Έπειτα επέλεγε, μέσω κλήρωσης, τους δικαιούχους και καθόριζε το τίμημα που αυτοί θα πλήρωναν.
      Οι κατοικίες του ΟΕΚ, συνήθως εμβαδού 80 έως 130 τ.μ. σε διώροφα ή τετραώροφα κτήρια, υπάρχουν σε οικισμούς σε όλη την επικράτεια. Παρότι οι δύο πιο μεγάλοι, με διαφορά, οικισμοί τους οποίους έχτισε ο ΟΕΚ βρίσκονται στην Αττική, οι κοινωνικές κατοικίες είναι περισσότερες στην περιφέρεια.
      Η ελληνική εκδοχή της κοινωνικής κατοικίας εστίαζε σχεδόν αποκλειστικά στην ιδιοκτησία και την ιδιοκατοίκηση. Στις περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης οι κοινωνικές κατοικίες διατίθενται συνήθως προς ενοικίαση, δημιουργώντας μία, κατά κάποιον τρόπο, παράλληλη αγορά, που "ανταγωνίζεται" τα ενοίκια της ελεύθερης αγοράς -και πιθανόν συμβάλλει στο να μειωθούν. Επιπλέον, μια τέτοια αγορά ενοικιαζόμενης κοινωνικής κατοικίας δημιουργεί ένα "απόθεμα" κατοικιών, το οποίο το κράτος μπορεί να παραχωρεί, με χαμηλό ενοίκιο, σε όσους πληρούν τα σχετικά κριτήρια κάθε χρονική στιγμή. Στην Ελλάδα, οι κοινωνικές κατοικίες παραχωρούνταν στον δικαιούχο έναντι χαμηλού αντιτίμου, και αφότου το πλήρωνε γινόταν ο ίδιος ιδιοκτήτης τους, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάστασή του αργότερα.
      Επομένως, η στιγμή που θα γινόταν η κλήρωση για τους δικαιούχους είχε ξεχωριστή σημασία. Αρκετοί από τους συνομιλητές μας για τις ανάγκες αυτού του άρθρου περιέγραψαν, όχι χωρίς ειρωνεία, αυτή την περίοδο σαν "μια μεγάλη γιορτή", όπου "εμφανίζονταν όλες οι αρχές του κράτους".
      Πόσο όμως θα πλήρωναν τελικά οι δικαιούχοι για το καινούργιο σπίτι τους; Είναι κάτι που το μάθαιναν μετά από πολύ καιρό. Μετά την κλήρωση άρχιζε η διαδικασία υπολογισμού του κόστους της κατασκευής και καθορισμού του αντιτίμου της κάθε κατοικίας. Το προσωπικό του ΟΕΚ συνυπολόγιζε το κόστος της γης και της ανέγερσης του οικισμού και της κατοικίας, και υπολόγιζε ένα ενιαίο κόστος ανά τ.μ. για τους κατοίκους του κάθε οικισμού. Τη δεκαετία του 2000 αυτό το κόστος ήταν συνήθως κοντά στα 400 ευρώ, παρότι υπήρχαν οικισμοί που χρεώνονταν πολύ περισσότερο, ακόμα και περισσότερο από τα διπλάσια. Ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία. Ο καθορισμός του κόστους μπορεί να διαρκούσε αρκετά χρόνια και, στο μεταξύ, ο δικαιούχος πλήρωνε ένα αντίτιμο κάθε μήνα, έναντι. Δεν ήταν ασυνήθιστο δικαιούχοι ή σύλλογοι οικιστών να ισχυρίζονται ότι η κατοικία τους ή ο οικισμός τους έχει κακοτεχνίες και να διεκδικούν χαμηλότερο αντίτιμο, αφότου είχαν ήδη μετακομίσει.
      Την τελευταία δεκαετία, οι, πολύ λιγότεροι, εργαζόμενοι του πρώην ΟΕΚ (και αναλογικά, ακόμα λιγότεροι μηχανικοί) που έχουν παραμείνει στη ΔΥΠΑ ουσιαστικά διαχειρίζονται μόνο ανοιχτές υποθέσεις. Από τη φύση των ρυθμίσεων που θεσπίστηκαν στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, καταλαβαίνει κάποιος ότι η διαχείριση που ασκούσε ο οργανισμός δεν ήταν πάντα ιδανική. Πέντε χρόνια μετά το κλείσιμο, το 2017, ορίστηκε μέγιστη τιμή ανά τ.μ. για τους οικισμούς που δεν είχαν ακόμη τιμολογηθεί και ανακοινώθηκαν πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις για όσους ακόμη χρωστούσαν.
      Πολλά από τα δάνεια του ΟΕΚ ήταν "κόκκινα". Το 2018 ρυθμίστηκαν με πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις και με κούρεμα τόκων υπερημερίας. Ταυτόχρονα, παραμένει μέχρι σήμερα ο γρίφος της αξιοποίησης της αρκετά μεγάλης περιουσίας του πρώην ΟΕΚ: σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς, πρόκειται για εκτάσεις τουλάχιστον 4.500 στρεμμάτων σε όλη την Ελλάδα, συνήθως δωρεές δήμων ή περιφερειών, στην πολύ μεγάλη πλειοψηφία τους εκτός σχεδίου πόλης.
      Ένα χωριό από το μέλλον
      Υπάρχει ένα "παιδί" της ελληνικής στεγαστικής πολιτικής, που σήμερα έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Βόρεια της Αθήνας, στην Πεύκη, βρίσκεται το Ηλιακό Χωριό, δηλαδή 435 κατοικίες, οργανωμένες σε κτήρια δύο, τεσσάρων και έξι ορόφων. Πρόκειται για τον δεύτερο μεγαλύτερο οικισμό του ΟΕΚ, μετά το Ολυμπιακό Χωριό με τις 2.300 κατοικίες. Το Ηλιακό Χωριό σχεδιάστηκε την περίοδο 1978 έως 1981 από το γραφείο του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη και κατασκευάστηκε μέχρι το 1989 με τέτοιο τρόπο ώστε τα κτήρια να είναι ενεργειακά αποδοτικά με πολλούς, καινοτόμους τρόπους.
      Τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 δεν υπήρχε η συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής και ήμασταν πολύ μακριά από τους αλλεπάλληλους κύκλους των σημερινών προγραμμάτων "Εξοικονομώ". Όμως τότε ο κόσμος άφηνε πίσω του δύο μεγάλες πετρελαϊκές κρίσεις. "Tο Ηλιακό Χωριό ήταν ένα πιλοτικό έργο στα σπάργανα της ενασχόλησης με την 'ηλιακή' όπως ονομάστηκε αρχικά αρχιτεκτονική ή τον βιοκλιματικό σχεδιασμό, όπως τον αποκαλούμε σήμερα", λέει ο αρχιτέκτονας Άκης Τηλεμάχου, ο οποίος είναι σήμερα συνεργάτης του γραφείου Τομπάζη. Στο "χωριό" συνυπήρχαν συστήματα μόνωσης μαζί με, ιδιαίτερα καινοτόμα για την εποχή, "ενεργητικά συστήματα", που σχεδιάστηκαν για να παρέχουν θέρμανση και ζεστό νερό στις κατοικίες εξοικονομώντας ενέργεια. Τότε χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τεχνολογίες όπως το αποκεντρωμένο σύστημα αντλιών θερμότητας, συλλέκτες αέρος, επίπεδοι συλλέκτες νερού, διεποχιακή αποθήκευση θερμότητας με συλλέκτες νερού και μια μεγάλη υδατοδεξαμενή όγκου 600 κυβικών μέτρων.
      Ηλιακό Χωριό, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Τα "ενεργητικά" συστήματα αυτά είχαν σχεδιαστεί ως μια πιθανή απάντηση στις πετρελαϊκές κρίσεις: με πιο ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες οι άνθρωποι ήταν λιγότερο εξαρτημένοι από την τιμή του πετρελαίου και από το καρτέλ του ΟΠΕΚ. Το ενδιαφέρον μάλιστα για το πόσο καλά μπορεί να λειτουργούν οι πρωτοπόρες ενεργειακές κατοικίες ήταν ευρύτερο: το γερμανικό Υπουργείο Έρευνας και Τεχνολογίας πλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της μελέτης για την ανάπτυξη του Ηλιακού Χωριού. Αντίστοιχα, ερευνητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μετρούσαν, τα πρώτα χρόνια μετά τα εγκαίνια, την απόδοση των συστημάτων.
      Μια βόλτα στο Ηλιακό Χωριό σήμερα μαρτυρά ότι τα περισσότερα από αυτά τα συστήματα δεν δουλεύουν όπως σχεδιάστηκαν -κάποια δεν λειτούργησαν ποτέ. Στις ταράτσες των σπιτιών τα περισσότερα ηλιακά πάνελ είναι φθαρμένα. Άλλα έχουν πλέον απομακρυνθεί· οι σιδεριές στις οποίες στηρίζονταν χάσκουν γυμνές και σε κάποιες από αυτές οι κάτοικοι έχουν στερεώσει συμβατικούς ηλιακούς θερμοσίφωνες. Σποραδικά εμφανίζονται πεταμένα μονωτικά υλικά. Τελικά, το 2019 το Ηλιακό Χωριό έκανε ό,τι θεωρητικά δεν είχε ανάγκη να κάνει: συνδέθηκε με το δίκτυο του φυσικού αερίου.
      Γιατί όμως, παρότι η αρχική ιδέα πίσω από την κατασκευή του Ηλιακού Χωριού με τα χρόνια γινόταν ολοένα και πιο επίκαιρη, το ίδιο το χωριό φαινόταν να την εγκαταλείπει; Οι πρώτες αξιολογήσεις του ΑΠΘ διαπίστωναν ότι οι κάτοικοι, παρότι είχαν εκπαιδευτεί γύρω από τα συστήματα που είχαν τότε εγκατασταθεί, δυσκολεύονταν να τα λειτουργήσουν με σωστό τρόπο. Τοποθετούσαν έπιπλα στους νότιους τοίχους, τα οποία "έκλειναν" τους τοίχους θερμικής αποθήκευσης σε κάποια από τα κτήρια του οικισμού και έτσι τον χειμώνα τα σπίτια ήταν πιο κρύα. "Αν κάποιος αφήνει τα παντζούρια κλειστά ή την τέντα κατεβασμένη στον χώρο του 'θερμοκηπίου' κατά τη διάρκεια μιας χειμωνιάτικης μέρας ή έχει τοποθετήσει έπιπλα ή πράγματα που σκιάζουν π.χ. τον πάγκο νερού, γιατί αυξήθηκαν οι ανάγκες της οικογενείας του σε χώρους, θα υπάρξει μείωση του κέρδους θερμότητας που περιμένουμε", εξηγεί ο Άκης Τηλεμάχου.
      Από την άλλη πλευρά, πόσο εύκολο ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί να έχουν τον νου τους σε όλα αυτά τα άγνωστα και απαιτητικά συστήματα, ενώ παράλληλα συνέχιζαν τις δουλειές τους και τις ζωές τους; Και, όσο οι σχετικές τεχνολογίες βελτιώνονταν, γιατί δεν αναβαθμίστηκαν τα ίδια τα συστήματα; "Πέραν της συντήρησης των έργων ή της κατάρτισης των κατοίκων, έργα των οποίων η λειτουργία ή και η ίδια η φύση βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εκτενή χρήση μηχανολογικών ή άλλων τεχνολογιών, κινδυνεύουν εύκολα να θεωρηθούν παρωχημένα με τους σύγχρονους ρυθμούς εξέλιξης των αντίστοιχων τεχνολογιών. Για να εξασφαλίζεται η λειτουργία τους, θα πρέπει να εξασφαλίζεται και η ενημέρωση ή η αναβάθμισή τους. Επιπλέον τα τελευταία χρόνια είχαμε σχετικά φθηνή ενέργεια", λέει ο Άκης Τηλεμάχου.
      Ωστόσο, θα ήταν άδικο το αποτύπωμα του Ηλιακού Χωριού να περιοριστεί μόνο στα συστήματα που δεν λειτούργησαν. Είναι σίγουρα ενδιαφέρον, ίσως το πιο ενδιαφέρον, ότι το ελληνικό κράτος έκανε μια τέτοια υπέρβαση. Είχε την ικανότητα να φανταστεί και να προκρίνει, ακόμη και κατ’ εξαίρεση της συνηθισμένης δραστηριότητας του ΟΕΚ, την κατασκευή ενός τέτοιου οικισμού εκείνη την περίοδο.
      Πέρα από αυτό, το Ηλιακό Χωριό παραμένει περισσότερο από 30 χρόνια αργότερα ένας ζωντανός οικισμός. Τα κτήρια έχουν σωστό προσανατολισμό, είναι οργανωμένα σε κομψά οικοδομικά τετράγωνα με επαρκή δημόσιο χώρο, με πλατείες και αίθρια -πράγματα τα οποία σπανίζουν στις ελληνικές πόλεις. Είναι επίσης πιθανό να συνέβαλε στο "ζωντάνεμα" ολόκληρης της περιοχής. Περπατώντας από το Μαρούσι προς την τοποθεσία του, επί πολλά οικοδομικά τετράγωνα τα περισσότερα κτήρια φαίνεται να έχουν χτιστεί τουλάχιστον μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1980, παράλληλα ή αργότερα από τον οικισμό.
      Όπως ένας μυς του ανθρώπινου σώματος, έτσι και μια κρατική υπηρεσία, αν μείνει αδρανής για πολύ καιρό ατροφεί. Μετά το κλείσιμο του ΟΕΚ το 2012 και τη μη αντικατάστασή του από κάτι άλλο, το ελληνικό κράτος έχασε τη δυνατότητα να "τρέχει" αντίστοιχα έργα. Δεν μπορεί πια να ασκεί στεγαστική πολιτική και, μέσα από αυτή, να επιδρά θετικά στην ανάπτυξη των πόλεων, να φαντάζεται ένα βιώσιμο μέλλον και να προσαρμόζεται σε αυτό.
      Ηλιακό Χωριό, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις -------
      Μετά από μια δεκαετία χωρίς στεγαστική πολιτική, ήρθε μια δύσκολη στεγαστική κρίση. Πώς μπορεί να σχεδιαστούν τα κατάλληλα μέτρα από το μηδέν, αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος; Ποιος θα τα εφαρμόσει, πόσοι και ποιοι άνθρωποι; Πόσα χρήματα χρειάζονται και πώς μπορεί να βρεθούν, αλλά και να έχουν τον μικρότερο δυνατό δημοσιονομικό αντίκτυπο; Και, τελικά, μετά την εμπειρία των μνημονίων, μπορεί να ξαναβρεί το ελληνικό κράτος την ικανότητά του να υπερβεί την εποχή του, αυτή τη φορά με επιτυχία;
      Είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα, το να γίνουν οι παραπάνω ερωτήσεις και να απασχολήσουν τον δημόσιο διάλογο. Όμως, πώς μπορεί να μοιάζουν οι απαντήσεις; Σε αυτό το σημείο, είναι χρήσιμο κάποιος να στρέψει το βλέμμα του έξω από τη χώρα, στην υπόλοιπη Ευρώπη. Διαφορετικές χώρες έχουν άλλους τρόπους να ασκούν στεγαστική πολιτική, οι οποίοι σχηματίστηκαν σε διαφορετικές συνθήκες. Είναι δύσκολο, και πιθανόν καταδικασμένο να αποτύχει, τα μέτρα που πήρε μια χώρα να μεταφερθούν αυτούσια στο περιβάλλον μιας άλλης. Όμως, οι διαφορετικές οπτικές πάνω στο ζήτημα της στέγασης φανερώνουν τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν και τις επιλογές που υπάρχουν.
      Ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες στην Αυστρία
      Το 1995 ο "starchitect" Ζαν Νουβέλ, που μεταξύ άλλων έχει σχεδιάσει τη Φιλαρμονική του Παρισιού και την επέκταση του Εθνικού Μουσείου Τέχνης στη Μαδρίτη, παρέδωσε τα σχέδιά του για την αναμόρφωση του πρώτου από τους τέσσερις πύργους του Gasometer. Σχεδόν ταυτόχρονα, ακόμη τρεις αυστριακοί αρχιτέκτονες παρέδωσαν αντίστοιχα σχέδια για τους υπόλοιπους τρεις πύργους. Τα Gasometers, τέσσερις μεγάλες, κυκλικές δεξαμενές γκαζιού (με ύψος 70 και διάμετρο 60 μέτρα η καθεμία) κοντά στο κέντρο της Βιέννης χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Όμως, στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ήταν έρημες ήδη επί περισσότερα από 30 χρόνια.
      Τα σχέδια του Νουβέλ και των υπόλοιπων αρχιτεκτόνων προέβλεπαν την αναμόρφωση των δεξαμενών σε χώρους συναυλιών, εμπορικά κέντρα, κινηματογράφους, γυμναστήρια, φοιτητικές εστίες και κατοικίες. Το έργο ολοκληρώθηκε τελικά έξι χρόνια αργότερα και μεταμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη την περιοχή. Σήμερα, αποτελεί από μόνο του μια ζωντανή γειτονιά όπου κινούνται καθημερινά ή κατοικούν περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι. Ο χώρος έχει αποκτήσει πλέον και τουριστικό ενδιαφέρον: εκεί πραγματοποιούνται τακτικά ξεναγήσεις για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για τις παλιές δεξαμενές και για την ανάπλασή τους.
      Ωστόσο, αξίζει κάποιος να σταθεί λίγο περισσότερο στις κατοικίες μέσα στα Gasometers. Από τις 800 συνολικά κατοικίες, οι περισσότερες, περίπου 600, είναι κοινωνικές κατοικίες. Ιδιοκτήτης είναι ο δήμος της Βιέννης και τα διαμερίσματα διατίθενται για ενοικίαση σε δικαιούχους των αντίστοιχων προγραμμάτων κοινωνικής στέγασης. Οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες είναι κάτι μάλλον συνηθισμένο στην Αυστρία. Στη Βιέννη, μια πόλη 1,9 εκατομμυρίων κατοίκων, ο δήμος καθώς και κάποιοι μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί διαχειρίζονται περίπου 200.000 ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες. Σε ολόκληρη τη χώρα, 1 στις 5 κατοικίες είναι ενοικιαζόμενη κοινωνική κατοικία, ενώ η Αυστρία είναι μία από τις μόλις έξι χώρες του ΟΟΣΑ όπου, από το 2010 μέχρι το 2018, το ποσοστό αυτών των κατοικιών αναλογικά με το σύνολο αυξήθηκε. Τα κριτήρια για τους δικαιούχους ενοικίασης κοινωνικών κατοικιών είναι ιδιαίτερα γενναιόδωρα: έχει υπολογιστεί ότι περιλαμβάνουν τη μεγάλη πλειοψηφία, περίπου 80%, των νοικοκυριών στη χώρα.
      Οι τέσσερις πύργοι του Gasometer | Πηγή: Shutterstock "Το σύστημα κοινωνικής στέγασης στην Αυστρία άρχισε με την εκβιομηχάνιση", εξηγεί η πρέσβης της χώρας στην Αθήνα, Ερμίνε Πόπελερ. "Σε κάποια μέρη, όπως στη Στυρία, η ανάπτυξη αυτή συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη βιομηχανία: εκεί υπήρχε μεγάλη ανάγκη για εργάτες στα ορυχεία. Από την άλλη πλευρά, η Βιέννη, ως έδρα του οίκου των Αψβούργων στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν πολύ ελκυστική για τους ανθρώπους να μείνουν και να εργαστούν. Επομένως δημιουργήθηκε και εκεί μια σημαντική ανάγκη για στέγαση. Η πόλη της Βιέννης αποφάσισε τότε να αρχίσει το σύστημα της κοινωνικής κατοικίας ενώ, παράλληλα, δημιουργήθηκαν και οι πρώτοι συνεταιρισμοί".
      Πώς λειτουργεί όμως στην πράξη ένα τόσο παλιό σύστημα, όπου η παρέμβαση του κράτους είναι τόσο σημαντική; Πώς οργανώνεται; "Η κάθε πόλη έχει τα δικά της κριτήρια για τους δικαιούχους", εξηγεί η Ερμίνε Πόπελερ. "Οι εκατοντάδες μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί στέγης χρηματοδοτούνται μέσω ειδικών δανείων από στεγαστικές τράπεζες. Εισπράττουν επίσης εισφορές από τους δήμους και φυσικά εισπράττουν τα ενοίκια που πληρώνουν οι δικαιούχοι. Με αυτό τον τρόπο έχουν κεφάλαιο που το χρησιμοποιούν για τη διαχείριση των κατοικιών και για τις απαραίτητες επενδύσεις σε υποδομές".
      Παρότι η Αυστρία επιδοτεί κάποια δάνεια ή σπανιότερα παρέχει χρηματοδότηση για την απόκτηση σπιτιού σε πολύ φτωχά νοικοκυριά, η βάση της αυστριακής στεγαστικής πολιτικής είναι οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες. Είναι μάλλον αναμενόμενο ότι τα ενοίκια, που καθορίζονται κυρίως από την περιοχή και από το κόστος κατασκευής της κοινωνικής κατοικίας είναι αισθητά χαμηλότερα από αυτά της ελεύθερης αγοράς. Πρόκειται για μια παράλληλη αγορά ακινήτων. Επηρεάζει άραγε αυτό τις τιμές στην ελεύθερη αγορά; "Σίγουρα, υπάρχει μια σύνδεση της κρατικά επιδοτούμενης αγοράς κατοικίας με την ελεύθερη", λέει η Ερμίνε Πόπελερ. "Αυτό βέβαια δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα, οι τιμές των πολυτελών κατοικιών ακολουθούν τη διεθνή αγορά πολυτελών κατοικιών χωρίς να επηρεάζονται από ό,τι συμβαίνει στην κοινωνική κατοικία".
      Συνδυασμός πολλών παρεμβάσεων στη Γαλλία
      ΗΓαλλία είναι κι αυτή μια χώρα με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο σύστημα ενοικιαζόμενων κοινωνικών κατοικιών: περίπου 14% του συνόλου των κατοικιών στη χώρα λειτουργούν με αυτό τον τρόπο. Ωστόσο, η χρηματοδότηση του συστήματος διαφέρει από την αντίστοιχη της Αυστρίας. "Υπάρχει ένας ειδικός μηχανισμός, το 1% των μισθών για τη στέγη", λέει ο Γάλλος πολεοδόμος, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα real estate του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, Αρτούρ Ακολέν. "Πλέον βέβαια η εισφορά για την κοινωνική κατοικία έχει μειωθεί στο 0,45%, αλλά έχει μείνει το όνομα. Αυτό το ποσοστό κρατείται από όλους τους μισθούς που πληρώνονται στη χώρα από επιχειρήσεις ενός μεγέθους και πάνω, και παρέχει κεφάλαιο στην ενοικιαζόμενη κοινωνική κατοικία. Ένα μικρότερο μέρος του χρησιμοποιείται για την υποστήριξη της αγοράς κατοικίας. Οι επιχειρήσεις έχουν επίσης κάποιο λόγο στο πώς μοιράζονται αυτά τα χρήματα και κάποιες φορές ζητούν επιπλέον προνόμια για τους εργαζόμενους του κλάδου τους".
      Πρόκειται επίσης για ένα σύστημα νεότερο από αυτό της Αυστρίας. Σχεδόν ταυτόχρονα με την ανοικοδόμηση μετά τον πόλεμο, οι Γάλλοι μετακινήθηκαν μαζικά από την περιφέρεια προς τις πόλεις, δημιουργώντας έτσι νέες ανάγκες στέγασης. Για να ικανοποιηθούν οι νέες ανάγκες, τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 οι αρχές κατασκεύασαν τεράστια συγκροτήματα κοινωνικών κατοικιών με εκατοντάδες διαμερίσματα το καθένα στα προάστια των γαλλικών πόλεων. Πολλά από αυτά τα συγκροτήματα εξελίχθηκαν σε γκέτο. "Παρότι έχουν γίνει νεότερες επενδύσεις στην εκ νέου ανάπτυξη, είναι γεγονός ότι σε πολλά από αυτά τα πρώτα συγκροτήματα σήμερα υπάρχει φτώχεια και παραβατικότητα", εξηγεί ο Αρτούρ Ακολέν.
      Ωστόσο, η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Από τις περίπου 5 εκατομμύρια κοινωνικές κατοικίες που λειτουργούν στη Γαλλία, πολλές, περίπου 2 εκατομμύρια, προστέθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια. "Πρόκειται συνήθως για πιο μικρά συγκροτήματα 10, 20 ή 30 διαμερισμάτων, διάσπαρτα σε περιοχές των πόλεων, ακόμα και σε πιο ακριβές περιοχές στο κέντρο του Παρισιού. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια πλέον να πραγματοποιούνται μικρότερα έργα, πιο ενταγμένα στην κάθε περιοχή όπου αναπτύσσονται. Επιπλέον, και τα μεγαλύτερα καινούργια έργα διαθέτουν κατοικίες τόσο στην ελεύθερη αγορά όσο και στην κρατικά επιδοτούμενη", λέει ο Αρτούρ Ακολέν και αναφέρεται σε ένα έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη, στη συνοικία Clichy-Batignolles στο Παρίσι.
      Στον χώρο ενός παλιού αμαξοστασίου, σε μια έκταση 540 στρεμμάτων στο 17ο διαμέρισμα του Παρισιού λειτουργούν ήδη τα νέα δικαστήρια, ένας ουρανοξύστης ύψους 160 μέτρων που σχεδίασε ο Ρέντσο Πιάνο. Απέναντι από τα δικαστήρια, γύρω από ένα μεγάλο πάρκο 100 στρεμμάτων όπου βρίσκονται τρία κρατικά θέατρα, γραφεία, σχολεία και καταστήματα, κατασκευάζονται 3.400 κατοικίες, με τις μισές από αυτές να ενοικιάζονται, ή να είναι προγραμματισμένο να ενοικιαστούν ως κοινωνικές κατοικίες. Οι δικαιούχοι επιλέγονται με πολλά, διαφορετικά κριτήρια ανά περιοχή και για ένα τέτοιο καινούργιο διαμέρισμα σε ελκυστική τοποθεσία η αναμονή μέχρι να μετακομίσουν στο νέο σπίτι τους μπορεί να ξεπεράσει τα πέντε χρόνια.
      Η συνοικία Clichy-Batignolles στο Παρίσι | Πηγή: https://www.parisetmetropole-amenagement.fr/sites/default/files/2022-05/plan_du_projet_version_web_101017.pdf Φυσικά, το να υπάρχουν κοινωνικές κατοικίες σε δημοφιλείς περιοχές δεν έχει μόνο θετικά. Έφερε και ένα περίεργο είδος παραβατικότητας: "Ο γαλλικός Τύπος έχει γράψει για περιπτώσεις δικαιούχων που νοίκιαζαν 'δεύτερο χέρι' κοινωνικές κατοικίες μέσω Airbnb και βεβαίως πλήρωσαν πρόστιμο. Μετά από αυτές τις περιπτώσεις οι δήμοι έθεσαν κάποιους επιπλέον περιορισμούς", λέει ο Αρτούρ Ακολέν.
      Ταυτόχρονα, με την ενοικίαση σπιτιών, το γαλλικό κράτος δίνει επίσης ένα αρκετά σημαντικό επίδομα ενοικίου, το οποίο δικαιούνται περίπου τα μισά νοικοκυριά που ζουν στο ενοίκιο, ακόμα και στις κοινωνικές κατοικίες. Το επίδομα αυτό κυμαίνεται από το ένα τρίτο έως το μισό του συνόλου του ενοικίου.
      Σε κάποιο βαθμό όλα αυτά τα μέτρα, μαζί με άλλους παράγοντες, είναι πιθανό να αποδίδουν: το ποσοστό των ενοικιαστών που πληρώνουν περισσότερο από το 40% του εισοδήματός τους στο ενοίκιο είναι σχετικά μικρό -8% στις πόλεις, 3% στην περιφέρεια.
      Ωστόσο, παρότι το γαλλικό σύστημα είναι σε κάποιο βαθμό αυτοχρηματοδοτούμενο -λόγω του "1% των μισθών για τη στέγη"- είναι επίσης ιδιαίτερα παρεμβατικό και πολυδάπανο. Θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; "Δεν υπάρχει μαγική λύση", εκτιμάει ο Αρτούρ Ακολέν. "Η στέγη είναι ακριβή και είναι επίσης ακριβό να συντηρηθεί. Αν θέλεις να είναι σε μια καλή τοποθεσία, η τιμή της γης είναι επίσης ακριβή. Επομένως πρέπει να βρεις τρόπους να βγαίνει αυτή η εξίσωση, πράγμα που σημαίνει τη δέσμευση σημαντικών πόρων. Στις ΗΠΑ, όπου ζω και εργάζομαι, κυκλοφορεί πολύ η ιδέα ότι αν κάνεις την αγορά να λειτουργήσει ή αν βρεις τα κατάλληλα κίνητρα δεν χρειάζεται να ξοδέψεις τόσα πολλά. Όμως, όταν σε κάθε περίπτωση το εισόδημα του νοικοκυριού δεν επαρκεί για να πληρώσει το κόστος της στέγης, πρέπει να βρεις κάποιον τρόπο να το επιδοτήσεις. Αυτός ο τρόπος μπορεί να είναι, λίγο ή πολύ, έμμεσος αλλά και αυτό ακόμα κοστίζει".
      Η διαφορετική περίπτωση της Ισπανίας
      Ησυζήτηση με την Ισπανίδα Κλάρα Μαρτίνεζ-Τολεδάνο, επίκουρη καθηγήτρια χρηματοοικονομικών στο Imperial College του Λονδίνου έφτασε κάποια στιγμή στα επιδόματα ενοικίου. "Έχω αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των επιδομάτων ενοικίου", λέει. "Οι ιδιοκτήτες, εφόσον γνωρίζουν ότι οι ενοικιαστές λαμβάνουν το επίδομα, έχουν την επιλογή να το ενσωματώσουν αργά ή γρήγορα στο ποσό του ενοικίου. Έτσι είναι πιθανό το επίδομα, ή ένα μέρος του, να καταλήγει τελικά στον ιδιοκτήτη και όχι στον ενοικιαστή που αντιμετωπίζει βασικά το πρόβλημα".
      Τα αντίστοιχα επιδόματα ενοικίου θεσπίστηκαν σχετικά πρόσφατα στην Ισπανία και, προς το παρόν, καλύπτουν μόνο κάποια χαμηλά εισοδήματα και ένα μικρό μέρος του ενοικίου, ειδικά στις πόλεις. "Τελικά, το μέτρο δεν επηρέασε πολλούς ανθρώπους επειδή υπάρχουν όλοι αυτοί οι περιορισμοί", λέει η Μαριόνα Σεγκού, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο CY Cergy στο Παρίσι, η οποία έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα της στέγασης. "Το μέτρο αυτό είχε μάλιστα και συγκεκριμένο προϋπολογισμό, οπότε πολλοί το ζήτησαν αλλά κάποια στιγμή τελείωσαν τα χρήματα και χρειάστηκε να βρεθούν νέοι πόροι".
      Η Ισπανία, όπως και η Ελλάδα, με τα μέτρα που θέσπισε διαχρονικά, ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αποκτήσουν ή να χτίσουν σπίτι, και όχι να νοικιάσουν. "Η αγορά σπιτιού είναι κάπως σαν 'το ισπανικό όνειρο', κάθε Ισπανός ονειρευόταν να έχει ένα σπίτι", εξηγεί η Μαριόνα Σεγκού. "Υπάρχει μια παροιμία στα ισπανικά που λέει ότι 'τα τούβλα δεν πέφτουν ποτέ' εννοώντας ότι η επένδυση σε ένα σπίτι είναι πάντα καλή, επειδή είναι ασφαλής. Αλλά δεν είναι μόνο μια ασφαλής επένδυση, είναι και κερδοφόρα. Αυτή την κουλτούρα την ενθάρρυναν επίσης οι κυβερνήσεις. Αυτά φυσικά τα λέγαμε πριν από την κρίση. Η Ισπανία υπέφερε πολύ την προηγούμενη δεκαετία από μια φούσκα στην κατασκευή κατοικιών και στα στεγαστικά δάνεια, η οποία έσκασε με μαζικούς πλειστηριασμούς".
      Αφού οι Ισπανοί ήθελαν να γίνουν ιδιοκτήτες, οι κυβερνήσεις τούς βοηθούσαν. Η στεγαστική πολιτική του κράτους ήταν κι αυτή προσανατολισμένη στην ιδιοκτησία. Το κράτος κυρίως επιδοτούσε δάνεια και έχτιζε σπίτια τα οποία αργότερα παραχωρούσε σε δικαιούχους. Σήμερα, τρεις στους τέσσερις Ισπανούς έχουν ιδιόκτητο σπίτι, ποσοστό επίσης αντίστοιχο με το ελληνικό (73%) και αρκετά υψηλότερο από της Αυστρίας (54%) και της Γαλλίας (65%). Αντίστοιχα, οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες είναι σχετικά ανύπαρκτες (λιγότερο από 2% του συνόλου των κατοικιών).
      "Το γεγονός ότι μέχρι πολύ πρόσφατα οι κοινωνικές κατοικίες ήταν προς πώληση και όχι προς ενοικίαση δημιούργησε πρόβλημα", λέει η Μαριόνα Σεγκού. "Ουσιαστικά, αυτό έδωσε τη δυνατότητα σε κάποιους να αγοράσουν σπίτι σε χαμηλή τιμή ως δικαιούχοι, και μετά από 30 χρόνια οι ίδιοι ή τα παιδιά τους μπορούσαν να πουλήσουν το σπίτι στην τιμή της αγοράς και να έχουν μεγάλο κέρδος. Αυτό φυσικά συμφέρει τους δικαιούχους, αλλά με αυτό τον τρόπο το κράτος χάνει σταδιακά όλες τις μονάδες κοινωνικής κατοικίας και εξαναγκάζεται να χτίζει συνεχώς".
      Το 2021, η Ισπανία άλλαξε λίγο τη στρατηγική της και περιέλαβε στο σχέδιό της για το Ταμείο Ανάκαμψης ένα φιλόδοξο έργο ανάπτυξης 20.000 ενεργειακά αποδοτικών κοινωνικών κατοικιών που θα διατεθούν προς ενοικίαση ως κοινωνικές κατοικίες. Εν πολλοίς πρόκειται για ακίνητα της Sareb, της κρατικής τράπεζας ("bad bank") στην οποία κατέληξαν χιλιάδες ακίνητα που εκπλειστηριάστηκαν την προηγούμενη δεκαετία. Ωστόσο, η Μαριόνα Σεγκού διατηρεί τις αμφιβολίες της: "Είναι πολύ πιθανό τα σπίτια αυτά να βρίσκονται σε περιοχές όπου οι άνθρωποι δεν θέλουν να ζήσουν. Είναι ένα θέμα που επανέρχεται συνέχεια στον δημόσιο διάλογο, ότι υπάρχουν τρία εκατομμύρια άδεια σπίτια στην Ισπανία. Ναι, αυτό ισχύει αλλά αυτά τα σπίτια ίσως να μην είναι στις μεγάλες πόλεις ή στα περίχωρά τους. Υπάρχει αναντιστοιχία με τις ανάγκες. Θα εκπλαγώ αν από τις 20.000 κατοικίες της 'bad bank' οι μισές είναι σε περιοχές με κάποια ζήτηση. Ακόμα και αν είναι, οι 20.000 κατοικίες για τα δεδομένα της Ισπανίας είναι ένας πολύ μικρός αριθμός για να κάνει κάποια αισθητή διαφορά".
      ­
      Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Της Έρευνας (PDF)
      Το θέμα της στέγασης βρίσκεται σταθερά ψηλά στον ισπανικό δημόσιο διάλογο. Ωστόσο, ακόμη και μετά τις αυξήσεις των τελευταίων ετών οι Ισπανοί, κατά μέσο όρο, δεν πληρώνουν τόσο πολλά, όσο π.χ. οι Έλληνες, για στέγαση: πληρώνουν 11% του εισοδήματός τους (έναντι 34%) στις πόλεις. Όμως, οι πιο νέοι και οι πιο φτωχοί, αντιμετωπίζουν δυσανάλογο πρόβλημα, ειδικά σε περιοχές που για διάφορους λόγους οι τιμές αυξάνονται με πολύ γρήγορο ρυθμό. Αυτή η συνθήκη δημιούργησε σημαντική πίεση για τη ρύθμιση των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, αφού συνέπεσε χρονικά με την εξάπλωσή τους.
      Η Μαριόνα Σεγκού συμμετείχε σε μια ερευνητική ομάδα που επιχείρησε να μετρήσει τον αντίκτυπο της εισόδου του Airbnb στη Βαρκελώνη το 2015. Η μελέτη αυτή πράγματι διαπίστωσε (στατιστικά) σημαντική αύξηση των ενοικίων μετά την έλευση του Airbnb. Η αύξηση αυτή μάλιστα ήταν τριπλάσια στις πολύ τουριστικές περιοχές, δηλαδή εκείνες με πολλές καταχωρήσεις στην πλατφόρμα. "Φαίνεται ότι το Airbnb αύξησε τις τιμές, αλλά όχι εξωπραγματικά. Από ερευνητική σκοπιά μπορούμε να πούμε ότι σίγουρα παρατηρούμε μια αύξηση, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι το Airbnb προκάλεσε το σύνολο της αύξησης των ενοικίων την ίδια περίοδο. Κάποιοι χρησιμοποίησαν την έρευνά μας για να πουν 'είδατε η επίδραση δεν είναι τόσο μεγάλη, δεν πρέπει να ανησυχούμε τόσο'. Άλλοι είπαν 'βλέπετε κάτι υπάρχει εδώ, πρέπει να παρέμβουμε'", λέει η Μαριόνα Σεγκού.
      Ωστόσο, ο διάλογος για την επίδραση των πλατφορμών είναι ακόμη ζωηρός και οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει με κάποια βεβαιότητα σε ένα συμπέρασμα. Την ίδια στιγμή, πολλές πόλεις δεν έχουν τον χρόνο να περιμένουν το συμπέρασμα -η μεγάλη άνοδος των ενοικίων τις έχει οδηγήσει στο να επιβάλλουν περιορισμούς σε τουριστικές περιοχές. Μία από αυτές τις πόλεις είναι η Βαρκελώνη. Τον Σεπτέμβριο του 2020, η τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας επέβαλε περιορισμούς στο ύψος του ενοικίου που μπορούν να ζητήσουν οι ιδιοκτήτες από τους ενοικιαστές τους σε κάποιες τουριστικές περιοχές της περιφέρειας, ανάμεσά τους και το κέντρο της Βαρκελώνης. Ο περιορισμός παρέμεινε σε ισχύ μόνο ενάμιση χρόνο, μέχρι τον περσινό Μάρτιο, καθώς έπειτα κατέπεσε στο ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο.
      Η σχετικά μικρή διάρκεια των περιορισμών, καθώς και το γεγονός ότι υπήρχαν αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τα ποσά των ενοικίων και τις νέες ενοικιάσεις σπιτιών (πρέπει να δηλώνονται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική πλατφόρμα) πυροδότησαν έναν ακόμη κύκλο μελετών. Σε μία από αυτές συμμετείχε η Μαριόνα Σεγκού και εξηγεί τα συμπεράσματά της: "Βρήκαμε μια σημαντική μείωση στα ενοίκια στις περιοχές που επέβαλαν τον περιορισμό, της τάξης του 5-6%. Όμως, δεν βρήκαμε μείωση του αριθμού των νέων συμβολαίων μετά τη θέσπιση των μέτρων. Οπότε δεν υπήρχε αντίκτυπος στην προσφορά, οι ιδιοκτήτες φαίνεται ότι συνέχισαν να νοικιάζουν τα σπίτια τους με τον ίδιο ρυθμό, σε λίγο χαμηλότερες τιμές. Ωστόσο, αυτά που βρίσκουμε είναι πιθανόν μια βραχυπρόθεσμη επιρροή. Κάποιος μπορεί να υποθέσει π.χ. ότι ο αντίκτυπος στην προσφορά δεν φαίνεται στον πρώτο χρόνο αλλά θα γίνει αισθητός αργότερα".
      ------
      Όπως δείχνουν οι ιστορίες άλλων χωρών, πολλά από τα προβλήματα είναι κοινά, τουλάχιστον στην Ευρώπη. Η συγκέντρωση επενδυτικού ενδιαφέροντος σε ακίνητα στα κέντρα των πόλεων, μια δεκαετία μείωσης, στασιμότητας ή αναιμικών αυξήσεων στα εισοδήματα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 και η είσοδος νέων επιλογών εκμετάλλευσης των ακινήτων από τους ιδιοκτήτες τους, όπως το Airbnb, έφεραν νέα προβλήματα παντού. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται ολοένα και πιο επιτακτικές ανάγκες ανακαινίσεων και ενεργειακής αναβάθμισης. Στην Ελλάδα, φαίνεται ότι οι ίδιες προκλήσεις είναι πιο έντονες από οπουδήποτε στην Ευρώπη.
      Πανοραμική άποψη της Αθήνας | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Οδύσσεια στην Αθήνα
      "Το συμπέρασμα που έβγαλα από την εμπειρία αναζήτησης σπιτιού στην Αθήνα είναι ότι αν θέλουμε σαν ζευγάρι κάποια στιγμή να μετακινηθούμε προς το κέντρο της πόλης χρειαζόμαστε και οι δύο μια δεύτερη δουλειά επειγόντως", λέει η Λίνα Γιάνναρου. Η δημοσιογράφος της "Καθημερινής" κατέγραψε πρόσφατα το σαφάρι της (ή "Οδύσσεια", όπως γράφει ο τίτλος του σχετικού άρθρου) για την εύρεση ενός διαμερίσματος στο κέντρο της Αθήνας. Περιγράφει με αρκετή λεπτομέρεια όσα είδε εκείνη την περίοδο: σπίτια με σοβαρές ελλείψεις, πλημμελώς συντηρημένα, ή και ακατάλληλα για κατοίκηση με τους ιδιοκτήτες να ζητούν δυσανάλογα υψηλά ενοίκια. Εντυπωσιάστηκε τόσο, που, όπως λέει σήμερα, αναρωτήθηκε "αν αξίζει να 'ματώσεις' οικονομικά για να βρίσκεσαι κοντά σε θέατρα, μπαρ και εστιατόρια που δεν θα έχεις χρόνο να επισκεφθείς".
      Δεν ήταν όμως μόνο τα σπίτια και οι τιμές που της έκαναν εντύπωση, αλλά ακόμη και η συμπεριφορά που αντιμετώπισε. "Οι μεσίτες κατέβαλαν πραγματικά ελάχιστη προσπάθεια να μου 'πουλήσουν' ένα σπίτι", θυμάται. "Έκανα δεκάδες ραντεβού, ούτε ένας δεν έκανε τηλεφώνημα follow up για να ρωτήσει εάν τελικά ενδιαφέρομαι, να συμπληρώσει κάποια πληροφορία, να προτείνει ίσως άλλο διαμέρισμα. Μέχρι σήμερα δεν έχω καταλάβει εάν ήταν επειδή είναι τόσο πολλοί οι ενδιαφερόμενοι ή επειδή, αντίθετα, αντιλαμβάνονται ότι με αυτές τις τιμές είναι δύσκολο να υπάρξει συμφωνία".
      Μια άσχημη εικόνα
      Όλα μαρτυρούν ότι δεν πρόκειται απλώς για κακή τύχη της δημοσιογράφου. Τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας αποτυπώνουν με σαφήνεια την αύξηση: ο δείκτης των τιμών των διαμερισμάτων φαίνεται ότι θα κλείσει για το 2022 κατά περισσότερο από 10% αυξημένος, συγκριτικά με το 2021 (τα στοιχεία είναι προσωρινά και εκκρεμεί το τέταρτο τρίμηνο). Στα νέα διαμερίσματα, πενταετίας, στην Αθήνα, η αύξηση μπορεί να ξεπεράσει το 13%. Αλλά και το 2021, η αύξηση συγκριτικά με το 2020 ήταν μικρότερη, αλλά σημαντική: περίπου 7,5% στο σύνολο της χώρας.
      Η ιστοσελίδα "σπιτόγατος", όπου καταχωρίζονται μαζικά αγγελίες ακινήτων προς πώληση και ενοικίαση, δημοσιεύει αναλυτικά στοιχεία για τις τιμές ανά περιοχή. Δεν είναι επίσημα στοιχεία, αλλά είναι πολύ πιθανό να είναι ενδεικτικά. Σε 48 από τις 62 περιοχές για τις οποίες δημοσιεύονται δεδομένα (περίπου ταυτίζονται με τις Περιφερειακές Ενότητες) σημειώθηκε αύξηση των ενοικίων το τελευταίο τρίμηνο του 2022, συγκριτικά με την ίδια εποχή το 2021. Σε δεκατέσσερις από αυτές η αύξηση ξεπερνάει το 10%. Στην Αρκαδία, στο Κιλκίς, στο Λασίθι και στη Μεσσηνία η αύξηση των ενοικίων, στις αγγελίες του σπιτόγατου, ξεπερνάει το 20%. Από αυτές τις τέσσερις περιοχές μόνο το Κιλκίς "πέφτει" κάτω από τα 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
      Από την άλλη πλευρά, είναι δύσκολο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε οποιαδήποτε χώρα, τα εισοδήματα και ειδικά οι μισθοί να ακολουθήσουν αντίστοιχους ρυθμούς αύξησης. Επιπλέον, η κρίση της προηγούμενης δεκαετίας παραμένει αισθητή στα εισοδήματα των Ελλήνων. "Βγαίνοντας από την κρίση, η αγορά κατοικίας και ακινήτων έγινε αντικείμενο ενδιαφέροντος για ξένους επενδυτές. Αυτό οδήγησε τις τιμές της αγοράς και των ενοικίων προς τα πάνω", λέει ο Θωμάς Μαλούτας. "Τα εισοδήματα όμως δεν ακολούθησαν την ίδια πορεία, οπότε η ψαλίδα άνοιξε ακόμη περισσότερο. Αυτό έχει δημιουργήσει στεγαστικά ζητήματα με αρκετή οξύτητα".
      Ωστόσο, είναι σημαντικό, ερμηνεύοντας τα παραπάνω στοιχεία να έχει κάποιος κατά νου το υψηλό ποσοστό ιδιοκτησίας, περίπου 73% του πληθυσμού. Επίσης, τα ακίνητα αποτελούν, κατά μέσο όρο, το 70% της περιουσίας ενός νοικοκυριού. Επομένως, η μεγάλη πλειοψηφία, σχεδόν 3 στους 4 βλέπουν τα τελευταία χρόνια την αξία της περιουσίας τους να αυξάνει, χωρίς συνήθως να αντιμετωπίζουν το ψυχολογικό βάρος της "Οδύσσειας" αναζήτησης σπιτιού. Το 63% μένει στην ιδιόκτητη κατοικία του.
      Τι συμβαίνει όμως με τους υπόλοιπους, με το 27% που δεν είναι ιδιοκτήτες και με όσους δεν μένουν στο σπίτι τους; Τα πράγματα εκεί είναι πραγματικά δύσκολα. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα ελληνικά νοικοκυριά που δεν ιδιοκατοικούν πληρώνουν για στέγαση το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους μεταξύ των χωρών της ΕΕ, περίπου 37%. Περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά που ζουν στις πόλεις πληρώνουν ακόμη πιο πολλά, περισσότερο από 40% του εισοδήματός τους για στέγαση -επίσης το πιο μεγάλο ποσοστό στην Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι ακόμα πιο έντονο για τα πιο φτωχά νοικοκυριά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το φτωχότερο 20% των ελληνικών νοικοκυριών πληρώνει 43% (διάμεση τιμή) του εισοδήματός του στο ενοίκιο. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Eteron, 3 στους 4 ενοικιαστές ηλικίας 18 έως 44 ετών δηλώνουν ότι το ενοίκιο που πληρώνουν τους προκαλεί άγχος.
      Πέρα από το άμεσο πρόβλημα της στέγασης για ένα αξιοσημείωτο μέρος του πληθυσμού, η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει και άλλα, λιγότερο προφανή προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η ανισότητα: οι ιδιοκτήτες βλέπουν την περιουσία τους να αποκτά μεγαλύτερη αξία, ενώ την ίδια ώρα οι ενοικιαστές δυσκολεύονται και αγχώνονται ολοένα και περισσότερο. Είναι επίσης πιθανό η αύξηση των ενοικίων να αφορά δυσανάλογα τους νέους και, με αυτό τον τρόπο να επιδεινώνει το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Οι Έλληνες εγκαταλείπουν το πατρικό τους κατά μέσο όρο μετά τα 29, δηλαδή αργότερα από τον μέσο Ευρωπαίο (στα 26,5). Το ποσοστό των νέων 25 έως 34 ετών που ιδιοκατοικούν έμεινε περίπου μισό μέσα σε 13 χρόνια, από το 2005 μέχρι το 2018. Στη δημοσκόπηση του Eteron, 1 στους 10 ενοικιαστές απάντησε ότι το ζήτημα των ενοικίων τον αναγκάζει να αναβάλει τη δημιουργία οικογένειας ή την απόκτηση παιδιών.
      Διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Οι πιθανές λύσεις
      Ηκρίση φαίνεται ότι είναι αρκετά βαθιά και ότι δεν θα λυθεί εύκολα. Υπάρχουν όμως λύσεις; Υπάρχουν μέτρα που μπορούν να κάνουν κάποια διαφορά; Με το τέλος του ΟΕΚ το 2012, και με την κατάργηση των εισφορών που τον συντηρούσαν, η στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα έπεσε στο κενό. Η απουσία της είναι πιθανό να συνέβαλε στη σημερινή δύσκολη κατάσταση. Πώς μπορεί όμως να μοιάζει μια σύγχρονη στεγαστική πολιτική; Πού χρειάζεται να έχουν το βλέμμα τους όσοι θα τη σχεδιάσουν;
      Μια προφανής κατεύθυνση είναι τα άδεια κτήρια. Σύμφωνα με την προηγούμενη απογραφή, του 2011, το 35% του συνόλου των κατοικιών στην Ελλάδα, 2,2 εκατομμύρια κατοικίες, ήταν κενές -οι 600.000 από αυτές στην Αττική. Αν εξαιρέσει κάποιος εξοχικά ή δεύτερες κατοικίες, μένουν 900.000 κατοικίες και 314.000 στην Αττική. Πιο πρόσφατα στοιχεία, που προέρχονται από την ΑΑΔΕ και έχει δημοσιοποιήσει η κυβέρνηση, συνηγορούν σε μια παρόμοια τάξη μεγέθους: 770.000 κενές κατοικίες (όπως δηλώνονται στο Ε2) σε όλη την Ελλάδα. Μια καλύτερη και πιο συστηματική καταγραφή αυτών των εκατοντάδων χιλιάδων σπιτιών μπορεί να δείξει περισσότερα για τις προοπτικές αξιοποίησής τους: Σε ποια κατάσταση βρίσκονται; Πού ακριβώς βρίσκονται; Τι ζήτηση υπάρχει για τις περιοχές στις οποίες βρίσκονται;
      "Η αξιοποίηση των κενών κατοικιών είναι ένα κομβικό σημείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στέγασης", λέει ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης. "Αλλά είναι και η βέλτιστη πρακτική, δεδομένων των περιορισμών που εκ των πραγμάτων θα θέσει η κλιματική μετάβαση στο συνολικό κτηριακό απόθεμα. Η Ελλάδα έχει, άλλωστε, τον υψηλότερο αριθμό κατοικιών ανά κάτοικο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η συγκράτηση των τιμών θα έρθει και από την ενεργοποίηση της προσφοράς".
      Ένα ακόμη βασικό σημείο σχετίζεται με την εισαγόμενη ζήτηση και τις πλατφόρμες σαν το Airbnb. Το 2019, το Airbnb είχε ξεπεράσει τα 125.000 καταχωρισμένα καταλύματα σε όλη την Ελλάδα. Παρότι ισχύει από το 2017 η υποχρέωση δήλωσης των εισοδημάτων από πλατφόρμες και, σε κάποιες περιπτώσεις, υπάρχει όριο ημερών που μπορεί κάποιος να διαθέσει το ακίνητό του στην πλατφόρμα, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα. "Η βραχυχρόνια μίσθωση έχει μπει πάρα πολύ έντονα στην ελληνική πραγματικότητα", λέει ο Θωμάς Μαλούτας. "Έχει μειώσει την προσφορά στην ενοικιαζόμενη κατοικία και, μειώνοντας την προσφορά, συμβάλλει στην αύξηση των ενοικίων. Υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο παρέμβασης, όπως δείχνει και η διεθνής εμπειρία. Βεβαίως, έχει παίξει και έναν θετικό ρόλο -για παράδειγμα, έχουν αναβαθμιστεί πολλά κτήρια με αυτό τον τρόπο". Αντίστοιχοι περιορισμοί στις "χρυσές βίζες", όπως ο πρόσφατος διπλασιασμός του ορίου από 250.000 σε 500.000 ευρώ για κάποιες περιοχές, πιθανόν να μετριάσουν κάπως τη ζήτηση από το εξωτερικό και, έτσι, να έχουν κάποια επίδραση στις τιμές. Όμως κι εδώ άλλες χώρες λαμβάνουν πολύ πιο δραστικά μέτρα: η Πορτογαλία πρόσφατα κατάργησε εντελώς τη χρυσή βίζα.
      Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πακέτο μέτρων για τη στέγαση ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, που ισχυρίζεται ότι θα ωφελήσουν 137.000 δικαιούχους. Αυτό περιλαμβάνει την επιδότηση επιτοκίου για στεγαστικά δάνεια σε νέους, προγράμματα επιδότησης ανακαινίσεων και ενεργειακών αναβαθμίσεων για κενά σπίτια και για νέους, αύξηση φοιτητικών επιδομάτων στέγασης, ακόμα και ένα σύστημα "κοινωνικής αντιπαροχής", όπου το Δημόσιο θα διαμορφώσει κενά κτήρια σε κατοικίες και θα τα νοικιάσει με χαμηλό ενοίκιο σε δικαιούχους. Πολλά, ίσως τα περισσότερα από αυτά τα προγράμματα και τα μέτρα ξεπερνούν τον εκλογικό κύκλο που διανύουμε και, επομένως, οι λεπτομέρειες της εφαρμογής τους και ο αντίκτυπός τους θα φανούν στο μέλλον. Τα υπόλοιπα κόμματα έχουν καταθέσει κι αυτά τις προτάσεις τους για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, εστιάζοντας τόσο στους περιορισμούς στις πλατφόρμες όσο και στην επανεκκίνηση του θεσμού της κοινωνικής κατοικίας.
      Ο διάλογος για τη στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα έχει ανοίξει ξανά. Η εμπειρία του παρελθόντος αλλά και η εμπειρία των άλλων χωρών έχουν φυσικά πολύτιμα μαθήματα να δώσουν. Πώς μπορεί να δημιουργηθεί από το μηδέν ένα νέο μοντέλο στεγαστικής πολιτικής που θα είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και βιώσιμο, ώστε να μην εξαρτάται από τη διάθεση αναπτυξιακών πόρων ή από τον δημοσιονομικό χώρο κάθε χρονιάς; Πώς θα ενσωματώσει τις νέες προκλήσεις που έφεραν πιο σύγχρονοι τρόποι εκμετάλλευσης των ακινήτων; Πώς θα αμβλύνει τελικά τις ανισότητες πριν "ξεφύγουν", χωρίς να ανακόψει την ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων; Οι ερωτήσεις αυτές θα μας απασχολούν συχνά στο άμεσο μέλλον.
      Η Αθήνα από ψηλά | Φωτογραφία: Θωμάς Μαλούτας
      Περισσότερα...

      746 • 0

    4. Αρθρογραφία

      Klimatorium, το διεθνές κλιματικό κέντρο της Δανίας

      Engineer

      Ολοκληρώθηκε από το αρχιτεκτονικό γραφείο 3XN και το γραφείο αρχιτεκτονικής τοπίου SLA το διεθνές κλιματικό κέντρο της Δανίας: Στην πόλη Lemvig στη δυτική ακτή της σκανδιναβικής χώρας, το Klimatorium, κόμβος ερευνών για το κλίμα, την απότομη αύξηση της συχνότητας των καταιγίδων και το νερό, έχει ξύλινη κυματοειδή πρόσοψη, ευθεία αναφορά στη ναυπηγική ιστορία της πόλης.
      Η ιδέα των αρχιτεκτόνων εστιάζει στην απλότητα, εξ ου και το ότι τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν ξύλο, σκυρόδεμα και χάλυβας.
        Το βασικό συμβολικό χαρακτηριστικό είναι ένα κυματοειδές σχήμα, «λαξευμένο» στην πρόσοψη· το χαρακτηριστικό αυτό αναφέρεται στις παραδοσιακές ψαρόβαρκες της Lemvig. «Το βαθμιδωτό κύμα δίνει ισχυρή ταυτότητα στο κτήριο» δήλωσε ο αρχιτέκτονας από το 3XN, Jan Ammundsen.
        «Τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, γίνεται τόπος συγκέντρωσης και χώρος κοινωνικών επαφών για τους εργαζόμενους στο Klimatorium και τους επισκέπτες αλλά και για τους κατοίκους της Lemvig». Το γραφείο SLA σχεδίασε τον γύρω χώρο για να ενσωματώσει πλήρως τα νέα αντιπλημμυρικά έργα που είναι σε εξέλιξη στο λιμάνι.
        Αντί να εμποδίζει τη πρόσβαση στη θάλασσα, η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου περιλαμβάνει ξύλινο μώλο ο οποίος μπορεί να αξιοποιηθεί για χαλάρωση ή να φιλοξενεί εκδηλώσεις στην άκρη του νερού. Επιπλέον, μια περιοχή με την επωνυμία Climate Corridor προσφέρει στους επισκέπτες και το κοινό έναν πράσινο αστικό χώρο με ευχάριστο μικροκλίμα.
      Το γραφείο 3XN ιδρύθηκε το 1986 στην πόλη Aarhus και το γραφείο SLN το 1994 ως Stig L Andersson Landscape Architects.
      Πηγή: ΑΜΠΕ
       
       
      Περισσότερα...

      720 • 0

    5. Αρθρογραφία

      Maps.gov.gr - Ελεύθερη ψηφιακή πρόσβαση σε όλα τα ακίνητα του Κτηματολογίου

      Engineer

      Η δυνατότητα εξ αποστάσεως ελέγχου των ακινήτων εντός των περιοχών όπου λειτουργεί το Κτηματολόγιο (ktimatologio.gov.gr), αλλά και η αναβάθμιση της πλατφόρμας «Θέαση» του Κτηματολογίου (maps.gov.gr), είναι οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες σχετικά με το Κτηματολόγιο, που παρέχονται δωρεάν στους πολίτες μέσω του gov.gr.
      Με λίγα κλικ, “οι πολίτες θα μπορούν να βλέπουν όλα τα στοιχεία των ακινήτων τους, ενώ οι επαγγελματίες μόνο ό,τι απαιτεί η άσκηση της δραστηριότητάς τους”, σημείωσε σχετικά ο πρωθυπουργός, για την ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου.
      “Θα γίνεται γνωστή η νομική κατάσταση κάθε ακινήτου, ενόψει κάποιας μεταβίβασης, η φερεγγυότητά του για τη λήψη ενός δανείου. Ακόμα όλες οι πληροφορίες οι οποίες χρειάζονται για την έκδοση οικονομικών θα είναι προσβάσιμες αλλά θα καταχωρούνται και πράξεις όπως συμβόλαια και θα υποβάλλονται αιτήσεις για διορθώσεις στις κτηματογραφικές εγγραφές”, συμπλήρωσε.
      Ενώ, η παρουσίασή τους στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, από τον Υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιο για το Κτηματολόγιο, Γιώργο Στύλιο.
      Ο εξ αποστάσεως έλεγχος είναι από σήμερα διαθέσιμος στο ktimatologio.gov.gr και αφορά περίπου στο 1/3 των δικαιωμάτων επί ακινήτων στην επικράτεια.
      Η λειτουργία της υπηρεσίας ρυθμίζεται από τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση που συνυπέγραψαν ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας και ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, Γιώργος Στύλιος.
      Ο έλεγχος γίνεται πλέον δωρεάν χωρίς ανάγκη επίσκεψης σε Κτηματολογικό Γραφείο
      Η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα διενέργειας ελέγχου οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, χωρίς να είναι αναγκαία η μετάβαση στο Κτηματολογικό Γραφείο του τόπου όπου βρίσκεται το ακίνητο. Η έρευνα γίνεται χωρίς την καταβολή αντιτίμου.
      Διαβαθμισμένη πρόσβαση ανά επαγγελματική ομάδα
      Επιπλέον, εξασφαλίζεται η διαβαθμισμένη πρόσβαση στα στοιχεία του Κτηματολογίου σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες (οι οποίες θα ταυτοποιούνται με κωδικούς από τους επαγγελματικούς/επιστημονικούς τους συλλόγους και τα επιμελητήρια), ώστε να διασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών.
      Ειδικότερα:
      Οι δικηγόροι διατηρούν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις εγγραφές του Κτηματολογίου, στο σύνολο της επικράτειας. Οι δικαστικοί επιμελητές έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις εγγραφές του Κτηματολογίου για τα ακίνητα εντός της περιφέρειας που ασκούν τα καθήκοντά τους και ενόψει αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι συμβολαιογράφοι έχουν πρόσβαση στις εγγραφές και τα στοιχεία που σχετίζονται με δικαιώματα κυριότητας και δουλείας, καθώς και στην απεικόνιση του ακινήτου στα κτηματολογικά διαγράμματα. Οι μηχανικοί έχουν πρόσβαση, κατόπιν αναζήτησης του ακινήτου μέσω του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του, στις εγγραφές και τα στοιχεία που σχετίζονται με δικαιώματα κυριότητας και δουλείας, στη χωρική βάση και τα τοπογραφικά διαγράμματα καθώς και στην εισήγηση της Υπηρεσίας επί των αιτήσεων και των γεωμετρικών μεταβολών. Τέλος, κάθε πολίτης ή νομικό πρόσωπο έχει πρόσβαση στις εγγραφές που αφορούν στα ακίνητά του με χρήση κωδικών Taxisnet. Η «Θέαση» μεταφέρεται στο maps.gov.gr
      Η πλατφόρμα «Θέαση» που μέχρι στιγμής παρείχε δωρεάν περιήγηση σε χαρτογραφικό υλικό όλης της χώρας αναβαθμίζεται και μεταφέρεται στο maps.gov.gr.
      Η υπηρεσία παρέχεται δωρεάν για όλους, χωρίς διαβαθμισμένη πρόσβαση, μέσω ενός πιο φιλικού περιβάλλοντος πλοήγησης, ενώ είναι πλέον προσβάσιμη και από κινητά.
      Η νέα πλατφόρμα έχει εμπλουτιστεί με τα δεδομένα των γεωτεμαχίων του Κτηματολογίου.
      Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης μπορεί να βλέπει στον χάρτη τόσο τα όρια κάθε οικοπέδου, όσο και τον ΚΑΕΚ που αυτό φέρει. Επιπλέον, μέσω της πλατφόρμας, θα διατίθενται ελεύθερα διάφορα στατιστικά στοιχεία που αφορούν στην αγορά ακινήτων και την πορεία της κτηματογράφησης.
      Περισσότερα...

      42364 • 2

    6. Αρθρογραφία

      Minoan Group: Πράσινο από το ΣτΕ για την επένδυση των 267 εκατ. ευρώ στην Κρήτη

      Engineer

      Θετικά απεφάνθη το Συμβούλιο της Επικρατείας για τη μεγάλη τουριστική επένδυση του ομίλου Minoan Group στο Κάβο Σίδερο της Κρήτης, κρίνοντας ότι οι προτάσεις του επενδυτή, με βάση το ΕΣΧΑΣΕ- Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων, είναι πλήρεις και είναι επαρκής η προσέγγιση των περιβάλλοντικών επιπτώσεων του έργου. H απόφαση μάλιστα του ΣτΕ ήταν, κατά τις πληροφορίες, ομόφωνη και πλέον απομένουν οι υπογραφές των αρμοδίων υπουργείων για την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, διαδικασία που υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί εντός των επομένων εβδομάδων.
       
      Η εξέλιξη αυτή ουσιαστικά ανοίγει το δρόμο για την έναρξη των εργασιών για το έργο των 267 εκατ. ευρώ προς το τέλος του 2015- αρχές 2016 δεδομένου ότι η ολοκλήρωση των οριστικών αρχιτεκτονικών μελετών θα απαιτήσουν ένα διάστημα έξι μηνών, κατά τις εκτιμήσεις της ίδιας της διοίκησης της Minoan Group.
       
      Εν τω μεταξύ, παράλληλα με τις θετικές εξελίξεις όσον αφορά τις αδειοδοτικές διαδικασίες, η διοίκηση της εισηγμένης στην αγορά ΑΙΜ του Λονδίνου, πραγματοποιεί όλο αυτό το διάστημα επαφές της σε αναζήτηση συνεταίρων για τη μεγάλη τουριστική επένδυση, που προωθεί την τελευταία ... σχεδόν εικοσαετία, είτε στο κομμάτι της διαχείρισης είτε ακόμη και της απευθείας συμμετοχής επενδυτών στο project, το οποίο ήταν από τα πρώτα που εντάχθηκαν στο fast track.
       
      Υπενθυμίζεται εδώ ότι το σχέδιο της Minoan Group προβλέπει 1.936 κλίνες διαμοιρασμένες σε 5 μικρές μονάδες των 350 κλινών και υποδομές που θα έχουν φιλικότερη διάσταση στο περιβάλλον. Για την εν λόγω επένδυση, η εταιρεία είχε ήδη από το τέλος της δεκαετίας του '90 μισθώσει έκταση 26.000 στρεμμάτων της Μονής Τοπλού.
       
      Πηγή: http://www.newmoney.gr/palmos-oikonomias/epixeiriseis/item/225337-minoan-group-prasino-apo-to-ste-gia-tin-ependisi-ton-267-ekat-eiro-stin-kriti
      Περισσότερα...

      1081 • 0

    7. Αρθρογραφία

      Mετ' εμποδίων η αποκατάσταση της Νοτρ Νταμ

      Engineer

      Δύο χρόνια μετά την καταστροφική πυρκαγιά οι εργασίες αποκατάστασης προχωρούν. Ωστόσο οικολόγοι αντιδρούν: Μήλον της έριδος οι βελανιδιές αλλά και ο μόλυβδος.
      Η επίσημη τελετή για το κόψιμο των απαραίτητων για την αποκατάσταση του ιστορικού καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων στις αρχές Μαρτίου επισκιάστηκε για άλλη μια φορά από διαμαρτυρίες. Για τις εργασίες αποκατάστασης πρέπει να κοπούν περίπου 2000 βελανιδιές από δασική έκταση έξω από το Παρίσι. Για την υπουργό Πολιτισμού της Γαλλίας Ροζελίν Μπασελό η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη προκειμένου να αποκατασταθεί η Νοτρ Νταμ όσο το δυνατόν καλύτερα και να επιστρέψει στο μέτρο του εφικτού στην παλιά της εικόνα. Τα ξύλα βελανιδιάς αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι του παλιού σκελετού της. Ωστόσο η υπόσχεση για πλήρη αποκατάσταση του μνημείου μέσα σε πέντε χρόνια φαίνεται μάλλον μη ρεαλιστική.
      Μια πυρκαγιά που σόκαρε τον κόσμο
      Οι μνήμες από τη μεγάλη πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων είναι ακόμη νωπές. Η μεγαλειώδης στέγη του ναού καταστράφηκε ολοσχερώς. Για μέρες τηλεοπτικά δίκτυα από όλο τον κόσμο μετέδιδαν τις θλιβερές εικόνες από την καρδιά κυριολεκτικά της γαλλικής πρωτεύουσας. Ο Ροντόλφ Νερόν, εθελοντής πυροσβέστης που συμμετείχε στις αγωνιώδεις προσπάθειες κατάσβεσης της πυρκαγιάς και διάσωσης του Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, θυμάται δύο χρόνια μετά: «Πρόκειται για ένα ιστορικό μνημείο που είναι συνυφασμένο με την καρδιά της Γαλλίας. Την ίδια στιγμή όταν καλείσαι να λάβεις μέρος σε μια πυροσβεστική αποστολή δεν σκέφτεσαι πολλά. Σκέφτεσαι τι θα κάνεις και πώς. Σε πρώτο πλάνο βρίσκεται η διεκπεραίωση του καθήκοντος που καλείσαι να επιτελέσεις».
      Λίγο μετά την πυρκαγιά δωρητές από όλο τον κόσμο δεσμεύτηκαν να συγκεντρώσουν ένα δις ευρώ για τις εργασίες ανοικοδόμησης. Μέχρι στιγμής έχουν μαζευτεί 833 εκατομμύρια από 340.000 δωρητές από 150 χώρες. «Μέχρι σήμερα συνειδητοποιούμε ότι μας ευχαριστούν άνθρωποι για τη δουλειά μας. Τότε δεν είχαμε αντίληψη του τι κάναμε. Ένιωθα απλά ότι έκανα το καθήκον μου» αναφέρει ο Φαμπιέν Φρεμόν, επικεφαλής της πυροσβεστικής υπηρεσίας του Σεν Ζερμέν συρ Μοράν.
      Διαμαρτυρίες και περιβαλλοντικές ενστάσεις
      Η ιστορία με τις βελανιδιές όμως δεν βοηθά τη διαδικασία ανοικοδόμησης -το αντίθετο. Τα μισά δέντρα προέρχονται από δημόσια δάση, τα άλλα μισά από ιδιωτικές εκτάσεις. Πρόκειται ωστόσο για γέρικα δέντρα, που θα κόβονταν έτσι κι αλλιώς, εξηγεί στην DW o Γκιγιόμ Λαριέρ, εκπρόσωπος της γαλλικής υπηρεσίας που είναι αρμόδια για την προστασία των δασών. Ωστόσο αυτή η αιτιολόγηση δεν επαρκεί για τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και τους ακτιβιστές που αντιδρούν. Σύμφωνα με τη γαλλική περιβαλλοντική οργάνωση Ρομπέν των Δασών το κόψιμο των δέντρων συνεπάγεται τoν ακρωτηριασμό του δάσους. Παράλληλα χρειάζονται πολλά χρόνια για την αναγέννηση των δασικών εκτάσεων, οι οποίες αποτελούν βιοτόπους για ζώα και πουλιά.

      Ενδιαφέρον έχει επίσης ότι μετά την πυρκαγιά το δημόσιο ινστιτούτο Ineris, το οποίο μελετά το βιομηχανικό περιβάλλον και τη μόλυνση, κατέγραψε μεγάλες ποσότητες μολύβδου που είχαν απελευθερωθεί στην περιοχή γύρω από την Παναγία των Παρισίων. Η γαλλική οργάνωση Ρομπέν των Δασών προσέφυγε μάλιστα δικαστικά κατά των γαλλικών αρχών επειδή δεν έλαβαν άμεσα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας. Η προσφυγή απορρίφθηκε μετά από μερικούς μήνες. Η οργάνωση εκτιμά μέχρι σήμερα ότι άλλα οικοδομικά υλικά, πιο σύγχρονα και πιο φιλικά προς το περιβάλλον, θα έπρεπε καλύτερα να προτιμηθούν για την αποκατάσταση της Νοτρ Νταμ, δείχνοντας μάλιστα αποφασισμένη να συνεχίσει τον δικαστικό αγώνα.
      Την ίδια ώρα, αν και με αργούς ρυθμούς, οι εργασίες στην Παναγία των Παρισίων συνεχίζονται. Eκατοντάδες εργάτες συνεχίζουν να δουλεύουν στη Νοτρ Νταμ για να την επαναφέρουν στην αρχική της κατάσταση. Ένα δύσκολο εγχείρημα και συγχρόνως μια μεγάλη πρόκληση. Ο τεχνίτης Φερντινάντ ντε Γκιλμπόν που εργάζεται σε μια σκαλωσιά αναφέρει: «Εργαζόμαστε σε ένα κτίσμα που είναι πραγματικά συναρπαστικό από αρχιτεκτονική άποψη. Είναι μοναδική ευκαιρία να μπορείς να βλέπεις το μνημείο από τόσο κοντά καθώς δουλεύεις».
      Λίζα Λουί, Παρίσι/ Afp/ France Télévision
      Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
      https://www.dw.com/
      Περισσότερα...

      845 • 0

    8. Αρθρογραφία

      Oι προθεσμίες για διόρθωση Ε9, αδήλωτα τετραγωνικά, αυθαίρετα, κτηματολόγιο, δασικούς χάρτες & «Εξοικονομώ»

      Engineer

      Εντονο είναι το ενδιαφέρον πολιτών για μεταβιβάσεις ακινήτων τους το φθινόπωρο, ώστε να προλάβουν την επικείμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών, την εφαρμογή της ταυτότητας του κτιρίου αλλά και του αφορολόγητου σε γονικές παροχές και δωρεές.
      Μάλιστα αρκετοί είναι αυτοί που θέλουν να μεταβιβάσουν τα ακίνητα στα παιδιά τους για να μπορέσουν αυτά στη συνέχεια να «κερδίσουν» την επιδότηση από το πρόγραμμα Εξοικονομώ, ως κύρια κατοικία. Όμως για να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία πρέπει να «περάσουν» πρώτα τον έλεγχο του Ε9 και του ΤΑΠ από το Δήμο, καθώς επίσης να έχουν εξασφαλίσει τη βεβαίωση του μηχανικού ότι όλα είναι νόμιμα ή τακτοποιημένα. Στις περισσότερες φορές όμως, υπάρχουν διαφορές μεταξύ των πραγματικών τετραγωνικών από αυτά που δηλώνονται στο Ε9, στη ΔΕΗ και στο Κτηματολόγιο. Γι΄ αυτό τον λόγο, θα πρέπει όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων, είτε πρόκειται να προβούν άμεσα σε μεταβίβαση, είτε όχι, να ελέγξουν τα ακίνητά τους και να τα διορθώσουν, ώστε να εκμεταλλευτούν τις προθεσμίες που δίνει το κράτος για γλιτώσουν προσαυξήσεις και πρόστιμα που θα βρουν στο μέλλον μπροστά τους.
      Τι πρέπει να κάνει ο κάθε ιδιοκτήτης; 1ον Βρίσκουμε στο αρχείο μας την οικοδομική άδεια ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομιμότητας του κτιρίου μας (π.χ. νομιμοποίηση με νόμο Τρίτση, εξαίρεση από κατεδάφιση κλπ). Σε περίπτωση που δεν έχουμε το έγγραφο, μπορούμε να το προμηθευτούμε μετά από σχετική αίτηση από το αρχείο της Πολεοδομίας.
      2ον Κάνουμε σύγχρονα τοπογραφικά διαγράμματα για τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια, για τα οποία δεν υπάρχει ακριβή μέτρηση στα συμβόλαια μας, αλλά γράφονται «περίπου».
      3ον Τακτοποιούμε τα αυθαίρετα τμήματα του ακινήτου (π.χ. πατάρια, κλείσιμο ημιυπαίθριου, αποθήκη, υπόγεια κλπ, για να μπορέσουμε να τα δηλώσουμε στη συνέχεια.
      4ον Ελέγχουμε και διορθώνουμε τα τετραγωνικά μέτρα της οικοδομής που δηλώνουμε στο Ε9, ώστε να ταυτίζονται με τα τετραγωνικά που αναγράφονται στο έντυπο της Οικοδομικής Άδειας και συμπληρώνουμε τα τετραγωνικά που έγινε τακτοποίηση.
      5ον Δηλώνουμε στη ηλεκτρονική φόρμα που θα ανοίξει άμεσα στο Δήμο, τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα των κτισμάτων στον Δήμο, με απαλλαγή αναδρομικών δημοτικών φόρων, τελών, προστίμων και προσαυξήσεων που φτάνουν το 200%, ενώ για τη χρονική περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά, τα πρόστιμα θα είναι πολλαπλάσια.
      Ποιες προθεσμίες ισχύουν για διόρθωση Ε9, δηλώσεις τετραγωνικών, αυθαιρέτων, δασικών χαρτών, κτηματολόγιο και Εξοικονομώ; ΔΙΟΡΘΩΣΗ Ε9: Εντός του Οκτωβρίου του 2021 και τους επόμενους μήνες, να υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 με τις οποίες θα δηλώσουν ορθά τα ακίνητα που κατείχαν την 1η-1-2021. ΑΔΗΛΩΤΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣ: Ξεκινά μέσα στον Οκτώβριο η διόρθωση των «ξεχασμένων» τετραγωνικών στους Δήμους της χώρας. ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΣΕ ΔΗΜΟΥΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΟΥ ΚΗΡΥΧΘΗΚΑΝ ΤΟ 2020 ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ: Λήγει στις 9 Δεκεμβρίου 2021 η υπαγωγή στο νόμο περί αυθαιρέτων των κτισμάτων που δεν έχουν οικοδομική άδεια καθώς και των κτισμάτων που έχουν σοβαρές και μεγάλες αυθαιρεσίες και ανήκουν στην κατηγορία 5 του ισχύοντος νόμου περί αυθαιρέτων. ΔΗΛΩΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Μέχρι τον Νοέμβριο του 2021 θα πρέπει να γίνει η δήλωση κτισμάτων που έχουν νόμιμη οικοδομική άδεια και βρίσκονται εντός δασικών εκτάσεων, προκειμένου να γίνει ολοκληρωθεί η διαδικασία της εκ νέου αναθεώρησης του δασικού χάρτη αρχές του 2022 και να εξαιρεθούν. ΔΗΛΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΕΚΧΕΡΣΩΣΗ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Επίσης μέχρι το Νοέμβριο του 2021 θα πρέπει να γίνει και η δήλωση αγροτικών ακινήτων που έχουν νόμιμη άδεια εκχέρσωσης με πράξεις της διοίκησης, ώστε να αναµορφωθούν οι δασικοί χάρτες που θα αναρτηθούν αρχές του 2022. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: Λήγει τέλος Δεκεμβρίου 2022 η παράταση που έδωσε η κυβέρνηση για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις κτηματολογίου χωρίς πρόστιμα. ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ: Οι αιτήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν τον Νοέμβριο του 2021. Η υποβολή αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά για χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα από την καθορισμένη ημερομηνία έναρξης και θα είναι ταυτόχρονη σε όλη την επικράτεια.  
      Τι ενέργειες πρέπει να κάνουν οι πολίτες για κάθε υπόθεση που αφορά σε εκείνους; ΔΙΟΡΘΩΣΗ Ε9: Ήδη τέλος Σεπτεμβρίου εκδόθηκαν τα εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) του 2021. Ωστόσο, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ελέγξουν εάν είναι ορθά συμπληρωμένες οι δηλώσεις Ε9. Εφόσον αντιληφθούν ότι έχουν συμπληρωθεί λανθασμένα ή με παραλείψεις τα στοιχεία των ακινήτων τους στις δηλώσεις Ε9, έχουν τη δυνατότητα εντός του Οκτωβρίου του 2021 και τους επόμενους μήνες, να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 με τις οποίες θα δηλώσουν ορθά τα ακίνητα που κατείχαν την 1-1-2021.
       
      ΑΔΗΛΩΤΑ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ: -        Μέσα στον Οκτώβριο του 2021 θα λειτουργήσει η πλατφόρμα της ΚΕΔΕ.Για τους ιδιοκτήτες που θα υποβάλουν δήλωση ορθών στοιχείων, διαγράφεται το σύνολο των προστίμων, τα οποία προκύπτουν από τις διαφορές των τετραγωνικών μέτρων, για τη χρονική περίοδο προ του 2020.
      -        Για τη χρονική, περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2020 και μετά –και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης– προβλέπεται προσαύξηση 20% επί του ποσού, που προκύπτει από τη διαφορά των τετραγωνικών μέτρων αυτού του διαστήματος.
      -        Οι οφειλές που προκύπτουν προς τους δήμους, θα μπορούν να εξοφληθούν σε 24 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
       
      ΤΑΚΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΞ ΟΛΟΚΛΗΡΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ: Μέχρι 9 Δεκεμβρίου 2021 μπορούν να τακτοποιηθούν αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις, που βρίσκονται σε περιοχές της χώρας που επλήγησαν το 2020 από έντονα καιρικά φαινόμενα π.χ. κυκλώνας Ιανός. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν όλα τα αυθαίρετα που δεν έχουν οικοδομική άδεια ή έχουν υπέρβαση -τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20%. Στους ιδιοκτήτες αυτών των αυθαιρέτων παρέχεται:
      η δυνατότητα εξόφλησης σε 100 δόσεις των προστίμων, η μείωση κατά 20% σε όσους ιδιοκτήτες πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο και η μείωση κατά 10% σε όσους καταβάλουν το 30% του προστίμου.  
      ΔΗΛΩΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Οι πολίτες πρέπει να υποβάλουν στην οικεία Διεύθυνση Δασών τα εξής:
      ► Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας.
      ► Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού ότι δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί η Οικοδομική Άδεια.
      ► Αποτύπωση της απαιτούμενης επιφάνειας για την εφαρμογή της συγκεκριμένης οικοδομικής άδειας από ιδιώτη μηχανικό σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα και βεβαίωση επ’ αυτού για τα όρια αρτιότητας κατά το χρόνο έκδοσής της.
      ► Βεβαίωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης ή υπεύθυνη δήλωση μηχανικού για τα όρια αρτιότητας που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της εν λόγω οικοδομικής άδειας, βάσει του τοπογραφικού διαγράμματος που τη συνοδεύει.
      ΔΗΛΩΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕ ΝΟΜΙΜΗ ΕΚΧΕΡΣΩΣΗ ΕΝΤΟΣ ΔΑΣΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ: Οι αγρότες πρέπει να προσκομίσουνστην οικεία Διεύθυνση Δασών τα εξής:
      1) Αποφάσεις των Επιτροπών Απαλλοτριώσεων, που απέδωσαν αγροτική, γεωργική, κτηνοτροφική ή µικτή χρήση.
      2) Παραχωρητήρια αγροτικών κλήρων.
      3) Αποφάσεις κύρωσης διανοµών και αναδασµών, µε διακριτό αριθµό τεµαχίου και χρήση γεωργική, κτηνοτροφική ή µικτή.
      4) Αποφάσεις του υπουργού Γεωργίας ή Νοµάρχη, µε τις οποίες χορηγήθηκαν άδειες για κατάτµηση - αγοραπωλησία αγροτικών γαιών µε αγροτική, γεωργική, µικτή χρήση.
      5) Αποφάσεις του υπουργού Γεωργίας περί παραχώρησης γαιών.
      6) Άδειες του υπουργού Γεωργίας για συµφωνίες εκούσιας µεταβίβασης καλλιεργήσιµων εκτάσεων προς ακτήµονες καλλιεργητές.
      7) Αποφάσεις Επιτροπών Απαλλοτριώσεων περί παραχώρησης αγροτικών δηµοσίων κτηµάτων.
      Αποφάσεις διάθεσης εξαγορασθέντων από το ∆ηµόσιο κτηµάτων.
      9) Αµπελουργικό και Ελαιουργικό Μητρώο, όπου περιλαµβάνονται εκτάσεις µε πράξεις της ∆ιοίκησης.
       
      ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ: Όσοι δεν έχουν καταθέσει τη δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους στο κτηματολόγιο έχουν περιθώριο μέχρι τέλος Δεκεμβρίου τυ 2022 για να το πράξουν, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα υπάρξουν πρόστιμα που θα ξεκινούν από τα 300 ευρώ και θα αυξάνονται ανάλογα την αξία του ακινήτου αλλά και τον χρόνο καθυστέρησης.
      ►Τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλλουν σε φωτοαντίγραφα οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι:
      Τίτλος ιδιοκτησίας. Πιστοποιητικό μεταγραφής/εγγραφής στο υποθηκοφυλακείο Στοιχεία για τον εντοπισμό του ακινήτου Δελτίο Αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου Αποδεικτικό ΑΦΜ ► Η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των ακινήτων, στο www.ktimatologio.gr
      Οι πολίτες, κάνοντας χρήση των κωδικών Taxisnet, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία τους στο Γραφείο Κτηματογράφησης να καταθέσουν την δήλωσης τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση του Κτηματολογίου (https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Info_Page.aspx).
       
      7. Ενταξη στο πρόγραμμα Εξοικονομώ:
      Η υπαγωγή αιτήσεων θα γίνεται με την μέθοδο της Συγκριτικής Αξιολόγησης.
      Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό και να έχουν συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά:
      -Αστυνομική Ταυτότητα ιδιοκτητών
      -Κωδικοί taxisnet ιδιοκτητών
      -Συμβόλαιο ιδιοκτησίας
      -Κτηματολόγιο
      -Οικοδομική άδεια
      -Τοπογραφικό σχέδιο
      -Κάτοψη κατοικίας
      -Όψεις κατοικίας
      -Λογαριασμό ΔΕΗ.
      Περισσότερα...

      9410 • 4

    9. Αρθρογραφία

      Thessaloniki Summit 2023: Διημερίδα αφιερωμένη στις υποδομές, τη ενέργεια και τη βιομηχανία

      GTnews

      Οι γεωπολιτικές και οικονομικές προκλήσεις της επόμενης μέρας, βρέθηκαν στο επίκεντρο του Thessaloniki Summit 2023 που πραγματοποιήθηκε για έβδομη χρονιά στη Θεσσαλονίκη, 20-21/11/23 και διοργανώθηκε από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
      «Πρωτεύουσα εξωστρέφειας»
      «Δυναμώνουμε και εκσυγχρονίζουμε την Κεντρική Μακεδονία παρά τις προκλήσεις, τρέχουμε έργα και δράσεις συνολικού ύψους 1 δις. Ευρώ. Οι εξαγωγές φτάνουν τα 6 δις ευρώ στην Κ. Μακεδονία που είναι πρώτη χώρα σε εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Η περιοχή μας έχει έσοδα 145 εκατ. ευρώ από κινηματογραφικές παραγωγές», επεσήμανε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, που προανήγγειλε μία πολύ σημαντική πενταετία για την περιοχή με μετρό, flyover, ανάπλαση ΔΕΘ και παραλιακού μετώπου. «Σήμερα η Θεσσαλονίκη μετατρέπεται σε μία πρωτεύουσα εξωστρέφειας», τόνισε. «Η Θεσσαλονίκη μετατρέπεται σε αναπτυξιακό και τεχνολογικό hub διεθνούς εμβέλειας, γεγονός το οποίο δεν ήταν νομοτελειακό. Η πόλη πρέπει να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να μην χάσει το τραίνο», υποστήριξε ο απερχόμενος δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
      Πολλαπλά χρηματοδοτικά εργαλεία εξασφαλίζουν υποδομές και μεταφορές
      Στις χρηματοδοτικές πηγές που αξιοποιεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την υποστήριξη των έργων που υλοποιούνται και προγραμματίζονται σε όλη την επικράτεια, αλλά και τη συνεισφορά του τομέα των κατασκευών στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή, αναφέρθηκε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών. «Η Κυβέρνηση θέτει ως προτεραιότητα την περάτωση των εμβληματικών και μικρότερων – ανά την επικράτεια – δημοσίων έργων και ενεργοποιεί όλες τις διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης και τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς», δήλωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών και περιέγραψε τις επτά χρηματοδοτικές πηγές που αξιοποιεί το Υπουργείο, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, για την αναβάθμιση των υποδομών και των μεταφορών στη χώρα μας ως εξής:
      · Οι πόροι, από το εθνικό και συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, της νέας προγραμματικής περιόδου.
      · Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσα από την υφιστάμενη κατανομή πόρων και την ανακατανομή ποσών.
      · Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την αποκατάσταση ζημιών που υπέστησαν οι πληγείσες περιοχές των Περιφερειών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.
      · Η δανειοδότηση – με καλούς όρους – από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και από την Αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
      · Η χρηματοδότηση των έργων μέσα από ένα πιο υγιές και σταθερό – σήμερα – τραπεζικό σύστημα.
      · Η αξιοποίηση πόρων μέσα από τον υφιστάμενο και τον μελλοντικό Μηχανισμό υπό τον τίτλο «Συνδέοντας την Ευρώπη» (Connecting Europe Facility).
      · Και φυσικά, η άντληση πόρων από τον ίδιο τον Κρατικό Προϋπολογισμό, μέσα από την αξιοποίηση δημοσιονομικού χώρου, που σταθερά δημιουργείται τα τελευταία χρόνια.
      «Μέσα από αυτά, τις επτά χρηματοδοτικές πηγές, έχουμε την ευκαιρία και τη δυνατότητα, πολιτεία και ιδιωτικός τομέας, να αναβαθμίσουμε σημαντικά τον τομέα υποδομών και μεταφορών στη χώρα μας», τόνισε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών. Αναφερόμενος στα εν εξελίξει έργα στη Θεσσαλονίκη, επανέλαβε ότι το μέτρο θα είναι έτοιμο το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Για το flyover είπε ότι όταν βρέθηκε με όλους φορείς της Θεσσαλονίκης “όλοι είπαν ότι είναι σωστό έργο. Υπήρχαν προβληματισμοί ως προς χρονική διάσταση, αλλά κανείς δεν είπε ότι δεν είναι αναγκαίο. Η κοινή συνισταμένη είναι ότι κάτι καλό θα γίνει” τόνισε. Αναφορικά με την ανησυχία για την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων υπενθύμισε ότι το έργο θα αποπληρωθεί με πληρωμές διαθεσιμότητας και αυτό εξασφαλίζει την έγκαιρη ολοκλήρωση του. Σχολίασε δε ότι όταν υπογράφηκε η σύμβαση τον Δεκέμβριο του 2022 υπήρξε θριαμβολογία και κάποιους μήνες μετά άρχισαν να διατυπώνονται δεύτερες σκέψεις. Αναφορικά με την ταλαιπωρία των κατοίκων της πόλης, εξέφρασε την κατανόηση του, είπε ότι ουσιαστικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου έχει εβδομαδιαία παρουσία στη Θεσσαλονίκη, αλλά πρόσθεσε ότι “θαύματα δεν γίνονται”.
      Σχετικά με τον ΟΑΣΘ επανέλαβε ότι εξασφαλίστηκαν 20 οδηγοί με εσωτερικές μετακινήσεις και προκηρύχτηκαν 150 θέσεις 8μηνων συμβάσεων, για τις οποίες όμως εξέφρασε προβληματισμό για το αν θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον. Είπε ότι από τα ΚΤΕΛ δρομολογήθηκαν δύο νέες γραμμές και άλλες δύο θα δρομολογηθούν το Δεκέμβριο, ενώ δήλωσε ανοικτός να ακούσει περισσότερες προτάσεις για νέα δρομολόγια. Αναφορικά με τα 110 ηλεκτρικά λεωφορεία που θα έρθουν στη Θεσσαλονίκη είπε ότι “δεν είναι εύκολη άσκηση, θέλει σχεδιασμό”. Είπε ότι υπάρχει συνεργασία για τις εγκαταστάσεις φόρτισης με τον ΔΕΔΗΕ. Διευκρίνισε ότι δεν θα προστεθούν ξαφνικά 110 λεωφορεία στον υπάρχοντα στόλο, καθώς θα αντικαταστήσουν παλιά και γερασμένα. Ερωτηθείς αναφορικά με την επανεκκίνηση του σιδηρόδρομου ανακοίνωσε ότι στις 10 Δεκεμβρίου θα ξεκινήσουν εκ νέου τα εμπορευματικά δρομολόγια μέχρι τα σύνορα και στις 15 Δεκεμβρίου τα επιβατικά. Όπως είπε η κακοκαιρία Ντάνιελ προκάλεσε ζημιές στο σιδηροδρομικό δίκτυο ύψους 200 εκατ. ευρώ, καταστρέφοντας μεταξύ άλλων το σύστημα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης που είχε παραδοθεί τον Σεπτέμβριο. Ο υπουργός ανέφερε ότι ήδη τρέχουν έργα 14 εκατ. Ευρώ με σκοπό την προσωρινή αποκατάσταση “ώστε να πάμε σε διαγωνισμούς αρχές του 2024 ώστε αρχές του 2025 να έχουμε πλήρη αποκατάσταση δικτύου, μαζί με συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης”.
      «Εθνικός πλούτος η βιομηχανία»
      «Η βιομηχανία αποτελεί αναπτυξιακό πυλώνα για την χώρα μας, ζητούμενα παραμένουν η οικονομική ευημερία και η μακροπρόθεσμη σταθερότητα, τα γεγονότα στη Γάζα είναι μια δαμόκλειος σπάθη για την παγκόσμια σταθερότητα», σημείωσε η πρόεδρος του ΣΒΕ, κ. Λουκία Σαράντη που στάθηκε ιδιαίτερα στις αυξήσεις τιμών και τις πληθωριστικές πιέσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα νοικοκυριά και επιχειρήσεις αλλά και στον διαχρονικό στόχο της εισόδου των βαλκανικών κρατών στην ΕΕ, 20 χρόνια μετά τη διακήρυξη της Θεσσαλονίκης για την διεύρυνση της ΕΕ. Η κ. Σαράντη σκιαγραφώντας την μεγάλη εικόνα έδωσε έμφαση και στις πολλαπλές κρίσεις, πανδημία, πολεμικές συγκρούσεις, οι οποίες προκάλεσαν ισχυρότατους κραδασμούς στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. «Στην Ελλάδα έχει αρθεί η πολιτική αβεβαιότητα με την χώρα να διατηρείται σε αναπτυξιακή τριχιά. Η κυβέρνηση πρέπει να επιμείνει στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, να μη διστάσει μπροστά στο πολιτικό κόστος. Στον ΣΒΕ δε ζητάμε χάρες, ζητάμε να στηριχτεί έμπρακτα η βιομηχανία που συνιστά εθνικό πλούτο για την χώρα μας», επεσήμανε.
      «Το περιβάλλον μέσα στο οποίο πορευόμαστε είναι ασταθές, συνεχώς περνάμε κρίσεις. Η ανάγκη ταχύτερης προσαρμογής στα νέα δεδομένα επείγει, πρέπει να υιοθετήσει η ΕΕ κοινή εξωτερική πολιτική και κοινή άμυνα», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης), κ. Στάθης Κωνσταντινίδης. «Η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο επίκεντρο του κυβερνητικού ενδιαφέροντος με πλήθος έργων και δράσεων να τρέχουν. Η Βόρεια Ελλάδα καθίσταται κοιτίδα ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων», τόνισε.
      Τη Θεσσαλονίκη βλέπουν ξένες πολυεθνικές
      Στα επόμενα 2-3 χρόνια η Deloitte πρόκειται να προσλάβει επιπλέον 500 άτομα στο Κέντρο Δεξιοτήτων της Θεσσαλονίκης ( DACC), όταν ήδη από το 2019 που δημιουργήθηκε, εμπλούτισε το δυναμικό του Deloitte Alexander Competence Center με 1.000 άτομα, με γνώσεις και εξειδίκευση στις τεχνολογίες της Νέας Οικονομίας.Mάλιστα, αυτή την περίοδο κοιτάνε την Ελλάδα αρκετές ξένες εταιρείες, για να δημιουργήσουν στη χώρα μας τμήματα R&D και Καινοτομίας, αρκεί να καλυφθούν γρήγορα οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, που ξεπερνούν τις 50.000, μέσω επανεκπαίδευσης επιστημόνων θετικών κατευθύνσεων.Την παραπάνω δήλωση έκανε, σύμφωνα με το makthes.gr, ο εταίρος της Deloitte και επικεφαλής του DACC, κ. Bασίλης Καφάτος ο οποίος και προσυπέγραψε την τοποθέτηση του Υπουργού Ανάπτυξης, κ. Κώστα Σκρέκα στο Τhessaloniki Summit 2023, που νωρίτερα δήλωσε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καλά αμειβόμενων. Μάλιστα όπως είπε ο κ. Σκρέκας η προσέλκυση ξένων πολυεθνικών στην Ελλάδα και διεθνών κέντρων R&D και Ψηφιακών Υπηρεσιών , όπως της Deloitte, της Pfizer, της Chubb και άλλων πολλών, αποδεικνύει ότι η χώρα μας επιτυχώς προσελκύει σημαντικές ξένες επενδύσεις. Με την αρχική τοποθέτηση του Υπουργού Ανάπτυξης, άνοιξε η συζήτηση με θέμα “Προσέλκυση μεγάλες άμεσες ξένες επενδύσεις στη Βόρειο Ελλάδα”, στο πλαίσιο του Thessaloniki Summit 2023
      Aύξηση ξένων επενδύσεων κατά 57% το 2022
      Οι άμεσες ξένες επενδύσεις το 2022,  στην Ελλάδα, αυξήθηκαν κατά 57%, σε σύγκριση με εκείνες του 2021. Η Ελλάδα, επισήμανε ο κ. Σκρεκας, είναι πρώτη στον κόσμο, στην βελτίωση της επιχειρηματικότητας, σύμφωνα με την ΕΥ, παρότι έχει πολύ δρόμο να διανύσει για να αντιμετωπίσει τα εμπόδια της γραφειοκρατίας. Πέραν αυτού, ο κ. Σκρέκας, που διαχειρίσθηκε τα κρίσιμα θέματα της ενέργειας στην δύσκολη περίοδο της ενεργειακής κρίσης, είπε ότι “τα τελευταία 4 χρόνια, διπλασιάσαμε σχεδόν το ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Την προηγούμενη χρονιά ο ΔΕΔΔΗΕ πραγματοποίησε επενδύσεις σχεδόν μισό δισεκατομμύριου ευρώ, όταν ως το 2019, επένδυε σε ετήσια βάση, μόλις 80-100 εκατ. Σε εξέλιξη βρίσκεται και το πρόγραμμα αναβάθμισης υποσταθμών και δικτύων στη Βόρειο Ελλάδα και με την τοποθέτηση μπαταριών αποθήκευσης ενέργειας ενώ εντός του 2024, θα γίνει το μεγαλύτερο μέρος του τριετούς προγράμματος αναβάθμισης υποσταθμών”.
      Τhess INTEC: Χωρίς προβλήματα οι επαφές με τους Ισραηλινούς
      Παρά τον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς, οι συζητήσεις του Thess INTEC με τους Ισραηλινούς, με φορείς και επιχειρήσεις, συνεχίζονται κανονικά και είναι business as usual, όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Εταιρείας υλοποίησης του τεχνολογικού πάρκου, κ. Νίκος Ευθυμιάδης. “Μιλάμε με πολυεθνικές από το Ισραήλ, με ελληνικές πολυεθνικές που θέλουν να προσεγγίσουν ισραηλινές επιχειρήσεις. Μέχρι σήμερα, ο πόλεμος που διεξάγεται, δεν έχει επηρεάσει το σχέδιο των Ισραηλινών που σχεδιάζουν να επενδύσουν στο Thess INTEC”, δημιουργώντας ένα tech park in the tech park.Σήμερα το κρίσιμο ζήτημα για το Thess INTEC είναι, η έκδοση του ΠΔ, που θα επιτρέψει την έναρξη των εργασιών κατασκευής των βασικών δικτύων υποδομής και κτιριακών εγκαταστάσεων, αρχικά, 70.000 τ.μ. ( σ.σ. μαζί με φορείς που έχουν ήδη “κλείσει” συμφωνίες για την εγκατάστασή τους όπως το ΕΚΕΤΑ και το ισραηλινού τεχνολογικό πάρκο “Gav-Yam Negev Advanced Technologies Park”).
      ΟΛΘ: Επενδύσεις και το κρίσιμο ΠΔ
      Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης δεν αντιμετωπίζει ανταγωνισμό από άλλους ελληνικούς λιμένες και η ΟΛΘ Α.Ε. συνεχίζει αναπτυξιακά, με το ιδιωτικό μάνατζμεντ να έχει επενδύσει στην τελευταία 5ετία το ποσό των 67 εκατ, ενόσω περιμένει την έκδοση του Π.Δ. που θα της επιτρέψει να προχωρήσει στο έργο της επέκτασης του 6ου προβλήτα , δήλωσε ο εκτελεστικός πρόεδρος της εταιρείας, κ. Θάνος Λιάγκος. Ο επικεφαλής της ΟΛΘ Α.Ε., υποστήριξε ότι η ακύρωση του διαγωνισμού για τον 6ο προβλήτα και η επαναπροκήρυξή του, δεν αφήνει το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης εκτεθειμένο στον ανταγωνισμό άλλων περιφερειακών λιμανιών και πιο συγκεκριμένα του Δυρραχίου. Όσο για το εάν θα προλάβει, η ΟΛΘ ΑΕ, να υλοποιήσει το συγκεκριμένο έργο , εντός της 7ετίας των υποχρεωτικών επενδύσεων ( 2018-2025) ο κ. Λιάγκος πρόσθεσε ότι θα πρέπει να τρέξουν και οι επενδύσεις που ανέλαβε να υλοποιήσει το κράτος, να επιταχυνθεί η σύνδεση του ΣΕΜΠΟ με νέα σιδηροδρομική γραμμή που δεν άρχισε καν, ενώ το έργο της οδικής σύνδεσης ΟΛΘ- ΠΑΘΕ, προχωράει αν και με καθυστέρηση.Στη σημασία των αναβαθμισμένων υποδομών για την προσέλκυση μεγάλων ξένων επενδύσεων, αναφέρθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ Α.Ε., κ. Θάνος Ψαθάς, ο οποίος όμως επισήμανε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα πρέπει να επιλύσει η χώρα μας, είναι η απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, σε κάθε ενέργεια, σημαντική ή μικρότερης σημασίας, που πρέπει να κάνει ο ξένος επενδυτής. Μάλιστα ο κ. Ψαθάς υποστήριξε ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα Γραφείο Αδειοδοτήσεων για τις ξένες εταιρείες που θέλουν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα.
      Το 2024 θα δημοπρατηθούν όλες οι μονάδες διαχείρισης αποβλήτων
      Εντός του 2024 θα δημοπρατηθεί το σύνολο των 16 μονάδων διαχείρισης αποβλήτων τόνισε ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων από το βήμα του συνεδρίου του ΣΒΕ Thessaloniki Summit.
      Όπως είπε έχει γίνει πολύ σημαντική πρόοδος. Από τις 3 μονάδες που λειτουργούσαν το 2019 σήμερα έχουμε 11 σε λειτουργία και 16 σε φάση δημοπράτησης. Η λειτουργία αυτών των μονάδων θα μειώσει το ποσοστό ταφής των σκουπιδιών, ώστε αυτά είτε να επαναχρησιμοποιούνται ως α’ ύλες είτε να αξιοποιούνται ενεργειακά. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά “σε 4 χρόνια δεν θα θάβουμε στη Φυλή”. Είπε ακόμη ότι αυτή η τετραετία θα είναι τετραετία μεταρρύθμισης στην ανακύκλωση, που σήμερα μένει καθηλωμένη σε ποσοστά 20%-22%. “Θα εκπλήξουμε θετικά και τους δήμους” σημείωσε.
      Aπό την πλευρά του ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εξορυκτικών Επιχειρήσεων κ. Κώστας Γιατζιτζόγλου συμφώνησε ότι η κατάσταση με την κλιματική αλλαγή “είναι χειρότερη από ό,τι μερικοί πιστεύουν, το ερώτημα είναι πότε και με τι ταχύτητα θα χτυπήσουμε τον τοίχο”.  Ο ίδιος έθεσε το ζήτημα του πώς μετράμε το συνολικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και όχι όχι μόνο το CO2. Για παράδειγμα ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο έχει μηδενικές εκπομπές, αλλά για την παραγωγή του η εξορυκτική βιομηχανία έχει μεγαλύτερες εκπομπές σε σχέση με τα συμβατικά. Για την οικοδομική δραστηριότητα της προηγούμενης χρονιάς στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις του κλάδου εξορύξαν 40 εκατ. τόνους αδρανή που αντιστοιχούν σε 330-350 χιλιάδες τόνους CO2. “Αυτό είναι το 2% των συνολικών εκπομπών της χώρας. Αν σταματήσουμε την εξόρυξη θα πάμε αλλού να βρούμε τα υλικά σε χώρες που δεν έχουν αυστηρούς όρους και επιπλέον υπάρχει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα από την μεταφορά, οπότε καταλήγουμε στους 650χιλ τόνους CO2”.
      Ένα ολιγοπώλιο ελέγχει την ενέργεια που αγοράζει η ενεργοβόρο βιομηχανία στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι τιμές να μην είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με την Ευρώπη, υποστήριξε ο πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας κ. Αντώνης Κοντολέων. Αντιθέτως ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων υποστήριξε ότι “υπάρχει ανταγωνισμός στην αγορά ενέργειας” καθώς είναι πολλοί οι συμμετέχοντες. “Η αγορά δουλεύει, έχουμε ηγετικό ρόλο στην περιοχή και μπορούμε να εξάγουμε στην περιοχή και να έχουμε γεωπολιτικό ρόλο” σχολίασε από το βήμα του ίδιου συνεδρίου. Η ενεργοβόρο βιομηχανία στη χώρα (χαλυβουργίες, χαρτοποιίες κλπ) αντιπροσωπεύει το 13% της κατανάλωσης της χώρας, και όπως σημείωσε ο κ. Κοντολέων “δεν υπάρχει χαμηλή τιμή, αλλά ανταγωνιστική σε σχέση με τους ευρωπαίους ανταγωνιστές. Είμαστε εκτεθειμένοι στην αγορά.
      Η ελληνική χονδρεμπορική αγορά δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστική γιατί είναι ολιγοπώλιο τεσσάρων καθετοποιημένων παικτών”. Ο ίδιος έθεσε το ζήτημα ότι η κυβέρνηση πρέπει να ακολουθεί τους μηχανισμούς επιδότησης όπως η αντιστάθμιση λόγω CO2 την οποία οι βιομηχανίες περιμένουν να εισπράξουν για το 2021. “Πρέπει να διατίθενται και οι πόροι, όχι μόνο να εγκρίνονται ευρωπαϊκοί μηχανισμοί” σχολίασε.
      Ένα ακόμη ζήτημα που έθιξε ήταν τα προβλήματα στο σύστημα παραγωγής ΑΠΕ. “Το κράτος μας προτείνει μακροχρόνιες συμβάσεις αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με παραγωγούς ΑΠΕ και ξαφνικά αντιλήφθηκε ότι δεν έχουμε ”χώρο” στο σύστημα και θα έπρεπε να συνοδεύονται από μπαταρίες. Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός για τον κίνδυνο κανιβαλισμού των τιμών από τα φωτοβολταϊκά σε εποχές που η ζήτηση είναι χαμηλότερη από την παραγόμενη ενέργεια”. Ο ίδιος εκτίμησε ότι “το πρόβλημα δεν θα λυθεί με τις μπαταρίες, το πρόβλημα είναι να ανεβεί η ζήτηση”.
      Περισσότερα...

      2601 • 0

    10. Αρθρογραφία

      Tο αλάτι της θάλασσας «καταβροχθίζει» το γλυκό νερό στη Χαλκιδική - Εκτεταμένο το πρόβλημα της υφαλμύρωσης γενικά στην Ελλάδα

      GTnews

      Εδώ και χρόνια το αλάτι της θάλασσας «καταβροχθίζει» το γλυκό νερό στη Χαλκιδική -και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κάποιο φυσικό φαινόμενο από μόνο του. Η περιοχή, που έτσι και αλλιώς έχει πρόβλημα με την ύδρευση για διάφορους λόγους, όπως έγινε σαφές το τελευταίο διάστημα με την πολυήμερη διακοπή υδροδότησης στο Πευκοχώρι, αντιμετωπίζει ολοένα εντονότερα το «θηρίο» της λεγόμενης υφαλμύρωσης.
      Πρόκειται για ένα φαινόμενο που σχετίζεται με την υπεράντληση υδάτων στις παράκτιες περιοχές για την κάλυψη των αναγκών της γεωργίας, αλλά σε μικρότερο βαθμό και του τουρισμού και της οικιστικής ανάπτυξης. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό. Οι χιλιάδες γεωτρήσεις, νόμιμες και παράνομες, λειτουργούν «στο φουλ» τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, είναι κοινό μυστικό πως το έδαφος της Χαλκιδικής «οργώνεται» εδώ και δεκαετίες από παράνομα δίκτυα, φτιαγμένα από ιδιώτες, τα οποία μεταφέρουν παρατύπως νερό από γεωτρήσεις μέχρι και χιλιόμετρα μακριά -ενώ ο νόμος επιτρέπει τη μεταφορά του σε μέγιστη απόσταση έως 800 μέτρων. Η ανορθολογική χρήση του νερού, αλλά και η κλιματική κρίση, που σε πολλές περιοχές έχει ρίξει τη στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα ακόμα και κατά 10 μέτρα, περίπου όσο το ύψος μιας τετραώροφης πολυκατοικίας, συνεισφέρει επίσης στο φαινόμενο της υφαλμύρωσης.
      Πώς συνδέεται η πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων με την υφαλμύρωση; Με πολύ απλά λόγια, το γλυκό νερό λειτουργεί σαν ένα είδος «φράγματος» για το θαλασσινό. Όταν λοιπόν η στάθμη του πέσει πολύ, το θαλασσινό νερό διεισδύει προς την ενδοχώρα, καθώς το φράγμα αυτό «πέφτει», γιατί αναστρέφεται η φυσική υδραυλική βαθμίδα προς τη θάλασσα. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, αλλά επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια.
      «Αντιμετωπίζουμε την υφαλμύρωση χρόνια τώρα. Η πολύ ραγδαία ανάπτυξη της εντατικής καλλιέργειας της ελιάς στην περιοχή μας, ιδίως μετά το τέλος της δεκαετίας του ΄90, σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχοπτώσεων και τους παρατεταμένους καύσωνες, που αυξάνουν τις ανάγκες άρδευσης, επιτείνουν το πρόβλημα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Πολυγύρου, Γεώργιος Εμμανουήλ και εξηγεί: «Η πόλη του Πολυγύρου υδροδοτείτο με νερό από τον κάμπο στις Καλύβες, που βρίσκονται κοντά στον ποταμό Ολύνθιο. Ωστόσο, τα τελευταία 20 χρόνια, η ελαιοκαλλιέργεια αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο και κάθε χρόνο φυτεύονται χιλιάδες νέα δέντρα, με αποτέλεσμα να αυξάνονται αντίστοιχα και οι ανάγκες άρδευσης. Παράλληλα, μεταφέρεται παράτυπα νερό από τις γεωτρήσεις σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, ακόμα και χιλιομέτρων, για άρδευση χωραφιών. Μια γεώτρηση σταθερή, με απόδοση 10 κυβικών, μπορεί να αρδεύσει 100 στρέμματα, μια των 100 κυβικών, 1000. Όταν λοιπόν το νερό περισσεύει, μεταφέρεται αλλού. Νόμιμα μπορεί να μεταφερθεί σε απόσταση έως 800 μέτρων, αλλά είναι κοινό μυστικό, μια πρακτική δεκαετιών, ότι το νερό συχνά διανύει χιλιόμετρα, μεταφερόμενο μέσω παράνομων δικτύων, φτιαγμένων από ιδιώτες».
      Αν οι παράνομες γεωτρήσεις είναι φαινόμενο πρόδηλα καταδικαστέο (σ.σ. ο ακριβής αριθμός τους παραμένει άγνωστος), η συνέχιση της καλλιέργειας της ελιάς στη Χαλκιδική είναι ασφαλώς απαραίτητη. «Δεν μπορούμε να βάλουμε τους αγρότες απέναντι και να τους πυροβολούμε. Χρειάζονται αντιθέτως σοβαρές επενδύσεις στην έξυπνη γεωργία, η οποία μπορεί να περιορίσει την άσκοπη σπατάλη νερού, αλλά και πιο ορθολογική χρήση των υδάτων, π.χ., πότισμα με σταγόνες αντί για μπεκ, με τη χρήση των οποίων μεγάλο μέρος του νερού εξατμίζεται, αλλά και άρδευση ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες κάθε καλλιέργειας και όχι οριζόντια» σημειώνει ο δήμαρχος Πολυγύρου, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή της αρμοδιότητάς του ο αγροτικός τομέας απορροφά σήμερα το 90% του νερού, έναντι ποσοστού έως 10% για τον τουρισμό και τους κατοίκους μαζί (βέβαια, τουρισμός και πολίτες ζητούν νερό πολύ υψηλής ποιότητας και πόσιμο, σε αντίθεση με τον πρωτογενή τομέα).
      Κατά τον κ. Εμμανουήλ χρειάζεται να δούμε το θέμα ολιστικά, π.χ., αντί να γίνεται υπεράντληση μέσω γεωτρήσεων, «να μπορούν τα νερά απ’ τους βιολογικούς καθαρισμούς να χρησιμοποιούνται κατόπιν επεξεργασίας για άρδευση, να δημιουργηθεί μια αποθήκη νερού», κάτι που για να γίνει βέβαια, απαιτείται να προηγηθούν τα απαραίτητα έργα βιολογικών καθαρισμών, πολλά από τα οποία εξακολουθούν να λείπουν, αλλά και να δημιουργηθούν τα αποχετευτικά δίκτυα που θα συνδεθούν με τους βιολογικούς (που επίσης σε πολλές περιοχές λείπουν). Επίσης, χρειάζεται να εκσυγχρονιστούν τα δίκτυα υδροδότησης, που στο παραλιακό μέτωπο του Πολυγύρου η ηλικία τους ξεπερνά κατά περιπτώσεις τα 50 χρόνια, με αποτέλεσμα τουλάχιστον το 40% του νερού να χάνεται από διαρροές εξαιτίας παλαιότητας και επιπλέον να είναι εύκολη η νεροκλοπή. Για να προχωρήσουν όλα αυτά απαιτούνται βέβαια και αξιόλογες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα εύκολο να αντληθούν για διάφορους λόγους.
      Ο επιθυμητός «όμβρος ειρηνικός» και υδάτινες ροές που η Ελλάδα δεν ελέγχει
      Πολύ εκτεταμένο είναι το πρόβλημα της υφαλμύρωσης γενικά στην Ελλάδα, λόγω του μεγάλου μήκους των ακτών της, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης. Το πρόβλημα, που είναι εμφανές σε σχεδόν όλα τα νησιά, ακόμα και στην Κρήτη, αφορά κυρίως τα υπόγεια ύδατα, αλλά υπάρχει αλμυρή διείσδυση και στις εκβολές των ποταμών. Με εξαίρεση περιοχές όπως η Χαλκιδική, αλλά και η Πιερία, όπου οι καλλιέργειες και ο τουρισμός συχνά συνυπάρχουν δίπλα στο κύμα, το πρόβλημα της υφαλμύρωσης δεν σχετίζεται ιδιαίτερα με τη γεωργία. «Έχει να κάνει κυρίως με τον τουρισμό -λόγω της χρονικής και χωρικής συγκέντρωσης της κατανάλωσης νερού, τέσσερις μήνες τον χρόνο, σε συγκεκριμένες περιοχές- αλλά και με την οικιστική ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη Βορειοανατολική Χαλκιδική, ρόλο παίζει και η μεταλλευτική δραστηριότητα, που επίσης απαιτεί πολύ νερό» εξηγεί ο καθηγητής.
      Πώς σχετίζεται η υφαλμύρωση με την πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων; «Είναι απολύτως αλληλένδετα, γιατί για να εισχωρήσει το νερό της θάλασσας προς την ενδοχώρα χρειάζεται να μην υπάρχει «φράγμα» από το γλυκό νερό. Αν λοιπόν πέσει η στάθμη, «μπαίνει» η θάλασσα. Και η κλιματική αλλαγή ασφαλώς επηρεάζει. Έχουμε μεγάλες περιόδους ξηρασίας, αλλά και έντονες βροχοπτώσεις, που προκαλούν πλημμυρικά φαινόμενα -στον Βόλο, πέρυσι, έριξε σε δύο ημέρες όσο νερό ρίχνει σε έναν χρόνο, αλλά τι να το κάνεις αυτό το νερό;
       Αυτό που χρειάζεται ο υδροφόρος ορίζοντας για να εμπλουτιστεί είναι «όμβρος ειρηνικός», ήπια βροχή» σημειώνει. Σήμερα, σε κάποιες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας η στάθμη του νερού έχει πέσει πάνω από 10 μέτρα, ενώ σε περιοχές της Θεσσαλίας είναι πολύ παραπάνω, κάτι που δεν είναι ασυνήθιστο τα τελευταία χρόνια, παρατηρεί ο καθηγητής.
      Στο ερώτημα σε τι όγκους υδάτων υπολογίζεται το ετήσιο έλλειμμα νερού στη Βόρεια Ελλάδα, ο κ. Κατσιφαράκης εξηγεί ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για έλλειμμα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, αφού το πρόβλημα είναι εντοπισμένο στον χώρο (σε συγκεκριμένες περιοχές με πολλές τουριστικές αφίξεις) και τον χρόνο (τους μήνες της τουριστικής σεζόν υψηλής ζήτησης). Πέραν της χωρικής και χρονικής συγκέντρωσης, το πρόβλημα σχετίζεται και με το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν «ελέγχει» πλήρως πολλούς από τους υδάτινους «αγωγούς» της. Με εξαίρεση τον Αώο, που πηγάζει από την Ελλάδα και συνεχίζει την υδάτινη διαδρομή του στην Αλβανία, όλα τα άλλα διασυνοριακά ποτάμια που διασχίζουν τη Βόρεια Ελλάδα, προέρχονται από άλλες χώρες. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα εξαρτάται από τη διαχείριση που κάνουν οι γειτονικές χώρες στα νερά των ποταμών. Ειδικά για Θεσσαλονίκη, ο κ. Κατσιφαράκης επισημαίνει πως, παρότι η θάλασσα έχει διεισδύσει προ πολλού στα υπόγεια οικοδομών, που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα (π.χ., στη Λεωφόρο Νίκης), ωστόσο δεν έχει νόημα να μιλάμε για υφαλμύρωση στον αστικό ιστό. Η Θεσσαλονίκη υδροδοτείται από τον Αλιάκμονα και την Αραβησσό και γεωτρήσεις υπάρχουν μόνο σε λίγα γήπεδα της πόλης.
      Μήνες ή και ολόκληρα χρόνια απαιτεί η φυσική απορρύπανση
      Η υφαλμύρωση θεωρείται ρύπανση, καθώς όταν το αλάτι διεισδύσει στο γλυκό νερό, αυτό δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο για τις περισσότερες από τις συνήθεις χρήσεις. Πόσο εύκολη είναι η απορρύπανσή του; «Η μεν φυσική απορρύπανση είναι χρονοβόρος διαδικασία, γιατί χρειάζεται να περάσουν μήνες ή και χρόνια, μέχρις ότου ανέβει η στάθμη του γλυκού νερού. Στην περίπτωση της αφαλάτωσης, το θέμα δεν είναι ο χρόνος, αλλά η δαπάνη ενέργειας. Ακόμα και για απορρύπανση με την αντίστροφη όσμωση χρειάζεται να ξοδευτεί πολλή ενέργεια, για να πάρουμε καθαρό νερό» επισημαίνει ο κ. Κατσιφαράκης. Πιο πρόσφορα, εκτιμά, είναι τα μέτρα πρόληψης, όπως ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα με την αποθήκευση υπόγειων υδάτων μέσω μικρών φραγμάτων, «όπως έκανε ο μεγάλος Μανώλης Γλέζος στην Απέραθο της Νάξου». Επίσης, σε παράκτιες περιοχές, όπου αναπτύσσονται νέες τουριστικές εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να εφαρμόζονται κάποια απλά αλλά σημαντικά μέτρα, όπως η εγκατάσταση διπλού κυκλώματος νερού, ώστε να αντλείται υφάλμυρο ή αλμυρό νερό για χρήση ειδικά στις τουαλέτες, κάτι που ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία σε ορισμένες άλλες χώρες. «Χρειάζεται επίσης να βελτιωθεί η νομοθεσία, ώστε να καθοριστούν καλύτερα οι αρμοδιότητες φορέων και οργανισμών, γιατί σήμερα υπάρχουν πολλοί υπεύθυνοι για το ίδιο θέμα, κάτι που δεν λειτουργεί αποτελεσματικά» καταλήγει ο καθηγητής.
      Περισσότερα...

      284 • 0

    11. Αρθρογραφία

      Visit Greek Nature: Όλες οι προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας σε μια ιστοσελίδα

      Engineer

      Μία νέα ιστοσελίδα για τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας και την τουριστική αξία τους δημιουργήθηκε από το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας / Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ), με χρηματοδότηση από το ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΑΜΕΙΟ μέσω του Χρηματοδοτικού Προγράμματος «Φυσικό Περιβάλλον και Καινοτόμες Περιβαλλοντικές Δράσεις 2020 - Άξονας Προτεραιότητας ΑΠ. 1: Δράσεις Διατήρησης της Βιοποικιλότητας», στο πλαίσιο του έργου «Προβολή και ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών της Ελλάδας».
      Ζητούμενα του έργου ήταν να εντοπίσει στο διαδίκτυο και να αξιολογήσει την τουριστική πληροφορία που παρέχουν οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών και άλλοι δημόσιοι φορείς και οργανισμοί για τις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας, να προτείνει βέλτιστους τρόπους ανάδειξης της αναψυχικής αξίας τους και να ενισχύσει τη διαδικτυακή προβολή τους, μέσα από στοχευμένες δράσεις, όπως η ιστοσελίδα Visit Greek Nature.
      Η ιστοσελίδα Visit Greek Nature παρουσιάζει το σύνολο των προστατευόμενων περιοχών της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας, πραγματεύεται ισάξια τον φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της Ελλάδας, προβάλλει το αλληλένδετο της φύσης με τα τεκμήρια του πολιτισμού, με σκοπό να αναδείξει τη σπουδαιότητα των προστατευόμενων περιοχών ως τουριστικών προορισμών υψηλής και πολυσήμαντης αξίας.
      Προς την κατεύθυνση αυτή, η ιστοσελίδα Visit Greek Nature περιλαμβάνει χρήσιμες γενικές πληροφορίες για τις περιοχές της χώρας που προστατεύονται σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, παρουσιάζει τους φορείς που είναι αρμόδιοι για τη διαχείρισή τους δίδοντας τη δυνατότητα απευθείας πρόσβασης στις ιστοσελίδες τους, παρέχει έγκυρα επιστημονικά δεδομένα, συγκεντρώνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό και βασίζεται σε διαδραστικούς χάρτες που παρουσιάζουν, τόσο σε επίπεδο χώρας, όσο και ανά προστατευόμενη περιοχή, την πλειονότητα των υποδομών και χώρων που αναδεικνύουν τον φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της Ελλάδας.
      Συνολικά, περισσότερες από 2.100 υποδομές, μουσεία, θέσεις και χώροι ξεχωριστού ενδιαφέροντος σημειώνονται πάνω στους διαδραστικούς χάρτες της ιστοσελίδας με δυνατότητα άμεσης πρόσβασης στην παρουσίασή τους από τον εκάστοτε αρμόδιο φορέα. Η ιστοσελίδα συγκεντρώνει το σύνολο των Κέντρων Πληροφόρησης (62) που αναλαμβάνουν τη γνωριμία του επισκέπτη με τον φυσικό πλούτο κάθε περιοχής, περιλαμβάνει υποδομές που αναδεικνύουν τις δυνατότητες αναψυχής σε κάθε προστατευόμενη περιοχή, όπως ορειβατικά καταφύγια (71), χιονοδρομικά (18) και ιαματικά λουτρά (18), συγκεντρώνει την πλειονότητα των μουσείων (517) της Ελλάδας (αρχαιολογικά, σύγχρονης τέχνης, λαογραφικά, ειδικά θεματικά κ.λπ.), καθώς και έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό μνημείων και αρχαιολογικών χώρων  (μεταξύ των οποίων μνημεία UNESCO, λίθινα γεφύρια, σπήλαια και ενάλιες αρχαιότητες), που ξεπερνούν συνολικά τα 1.400 σε αριθμό.
      Για τη συγκέντρωση της πληροφορίας έγινε διεξοδική αναζήτηση στους επίσημους δικτυακούς τόπους των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, του Υπουργείου Πολιτισμού (Κόμβος Οδυσσεύς, Εφορείες Αρχαιοτήτων, Εφορείες Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων, Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας - Σπηλαιολογίας, Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων), των Περιφερειών και των Δήμων όλης της χώρας, καθώς και συλλόγων, οργανώσεων και φορέων που ασχολούνται με συναφή αντικείμενα. Το φωτογραφικό υλικό που στηρίζει την παρουσίαση κάθε προστατευόμενης περιοχής παραχωρήθηκε από τα αρχεία των Φορέων Διαχείρισης.
      Η ιστοσελίδα VisitGreekNature παρέχει στον χρήστη τη δυνατότητα να ανατρέξει σε οποιαδήποτε περιοχή της Ελλάδας επιθυμεί και να εντοπίσει στον διαδραστικό χάρτη το σύνολο σχεδόν των υποδομών, μνημείων και χώρων που συνθέτουν τη φυσική και πολιτιστική φυσιογνωμία της. Για κάθε υποδομή, μνημείο ή χώρο, δίδεται η επίσημη ονομασία του, η ακριβής θέση του πάνω στον χάρτη, καθώς και ο σύνδεσμος απευθείας μετάβασης στο πεδίο παρουσίασής του από τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης (π.χ. ΥΠΠΟΑ, ΦΔΠΠ, Περιφέρειες, Δήμοι, Ορειβατικοί Σύλλογοι κ.λπ.).
      Για πρώτη φορά μία ιστοσελίδα συνδυάζει σε τόσο μεγάλη έκταση και για το σύνολο της χώρας τα κύρια στοιχεία της φύσης και του πολιτισμού ανά προστατευόμενη περιοχή, επιχειρώντας να δομήσει ένα χρήσιμο και έγκυρο εργαλείο, ένα εύχρηστο και σύγχρονο μέσο ανάδειξης των προστατευόμενων περιοχών, χρήσιμο για υπηρεσίες και φορείς, για πολίτες και επισκέπτες κάθε γωνιάς της Ελλάδας.
      Η ιστοσελίδα Visit Greek Nature είναι προσβάσιμη από τον σύνδεσμο: https://visitgreeknature.gr.
      Η επίσημη παρουσίασή της θα πραγματοποιηθεί κατά τη διαδικτυακή ημερίδα «Διαδίκτυο και νέα μέσα για την προβολή και ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών» που διοργανώνει το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας/Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΜΓΦΙ-ΕΚΒΥ), τη Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2021.
      Περισσότερα...

      1168 • 1

    12. Αρθρογραφία

      Yπαίθριες διαφημιστικές πινακίδες: Οι χώροι στους οποίους επιτρέπονται και υπό ποιες προϋποθέσεις

      Engineer

      H ρύθμιση των όρων και των προϋποθέσεων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης καθορίζεται από τις διατάξεις της ΚΥΑ 46526/2020 (ΦΕΚ 3049/Β’/22.07.2020).
      Χώροι στους οποίους απαγορεύεται η προβολή υπαίθριας διαφήμισης Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης απαγορεύεται στους εξής χώρους:
      α) Σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και στις ζώνες προστασίας γύρω από αυτούς, σε παραδοσιακούς οικισμούς, στον περιβάλλοντα χώρο τους, καθώς και σε τόπους που χαρακτηρίζονται ως ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      β) Σε μνημεία, στον περιβάλλοντα χώρο τους ή και στις ζώνες προστασίας τους και παραδοσιακά κτίρια, χωρίς την προηγούμενη έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ).
      γ) Σε κτίρια στα οποία στεγάζονται δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες των ΟΤΑ και άλλων Ν.Π.Δ.Δ.
      δ) Σε κοιμητήρια, κτίρια ιερών ναών κάθε θρησκείας και δόγματος καθώς και στον περιβάλλοντα χώρο τους.
      ε) Σε επιφάνειες τεχνικών έργων φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν. 2190/1994, όπως τοίχοι αντιστήριξης, γέφυρες, σήραγγες, το κατάστρωμα δρόμων και πεζοδρομίων καθώς και στύλοι και υποσταθμοί εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας.
      στ) Σε στοές κτιρίων.
      ζ) Σε πινακίδες δημόσιας πληροφόρησης, σε πινακίδες οδικής σήμανσης και στους φωτεινούς σηματοδότες οδικής κυκλοφορίας.
      η) Σε χώρους που απαγορεύεται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν. 2696/1999 (Α΄ 57), όπως ισχύει.
      θ) Σε εκτάσεις που προστατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 3 του Ν. 998/1979 (Α΄289), όπως ισχύει, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που ορίζουν ειδικώς οι οικείες διατάξεις.
      Χώροι στους οποίους επιτρέπεται η υπαίθρια διαφήμιση Η προβολή υπαίθριας διαφήμισης επιτρέπεται να διενεργείται μόνο μέσα σε ειδικά διαμορφωμένα πλαίσια (διαφημιστικά πλαίσια), τα οποία τοποθετούνται στους χώρους που έχουν καθοριστεί για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 4 του άρθρου 3 και των διατάξεων του άρθρου 5 του Ν. 2946/2001.
      Η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων και οι προδιαγραφές κατασκευής τους διέπονται από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον ν. 2946/2001, καθώς και από τους όρους και τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με τα επόμενα άρθρο της παρούσας απόφασης.
      Έτσι οι χώροι στους οποίους επιτρέπονται οι υπαίθριες διαφημίσεις είναι:
      Πλατείες και πεζόδρομοι Στέγαστρα στάσεων συγκοινωνιών Χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών Στάδια Περίπτερα (εκτός από κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους) Περιφράξεις οικοπέδων Γήπεδα εκτός σχεδίου  
      Καθορισμός των προδιαγραφών κατασκευής των διαφημιστικών πλαισίων για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης και γενικοί όροι τοποθέτησής τους 1. Τα διαφημιστικά πλαίσια αποτελούνται από ωφέλιμη επιφάνεια και σκελετό (κορνίζα) που συγκρατεί την επιφάνεια αυτή. Η ωφέλιμη επιφάνεια επιτρέπεται να έχει διαστάσεις πολλαπλάσιες του παραλληλόγραμμου 0,70 m x 1,05 m (μονάδα) και μέχρι 32 μονάδες συνολικά, ανάλογα με τη θέση που τοποθετείται το διαφημιστικό πλαί­σιο κατά τα οριζόμενα κατωτέρω. Όταν τοποθετούνται οι μονάδες σε σειρές, ο αριθμός των μονάδων κάθε σειράς πρέπει να είναι ίσος. Το κάτω μέρος του διαφημιστικού πλαισίου, με εξαίρεση τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» και «ΡΑΚΕΤΑ» πρέπει να απέχει από το έδαφος το πολύ 0,20m. Ο σκελετός του διαφημιστικού πλαισίου (κορνίζα) πρέπει να έχει μέγιστο πλάτος μέχρι 0,20m.
      2. Τα διαφημιστικά πλαίσια επιτρέπεται να είναι κατασκευασμένα είτε από γαλβανισμένα χαλυβδοελάσματα, είτε από προφίλ αλουμινίου ή από άλλο ανθεκτικό υλικό, καθώς επίσης και από συνδυασμό των προαναφερομένων υλικών. Εσωτερικά πρέπει να φέρουν ενίσχυση έτσι ώστε να εξασφαλίζεται τόσο η απόλυτη σταθερότητα σε πλευρικές ανεμοπιέσεις όσο και το αμετάθετο της κατασκευής.
      3. Η βαφή τους πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η διάρκεια και η σταθερότητά της.
      4. Η στήριξη των σταθερών διαφημιστικών πλαισίων στο έδαφος επιτυγχάνεται με εγκιβωτισμό των κατακόρυφων στοιχείων σε βάση από σκυρόδεμα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται η σταθερή πάκτωσή τους. Η στήριξη των κινητών διαφημιστικών πλαισίων επιτρέπεται να γίνεται με την τοποθέτηση νεκρών φορτίων στη βάση τους, αντί για την πάκτωσή τους στο έδαφος. Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η τοποθέτηση αντηρίδων.
      5. Για κάθε διαφημιστικό πλαίσιο, υποβάλλεται στον οικείο Δήμο υπεύθυνη δήλωση, υπογεγραμμένη από πολιτικό μηχανικό, με την οποία πιστοποιείται η στατική επάρκεια του διαφημιστικού πλαισίου.
      6. Προκειμένου για φωτεινά ή φωτιζόμενα διαφημιστικά πλαίσια, η ηλεκτρολογική εγκατάσταση, πρέπει να φέρει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την ασφαλή λειτουργία της (ασφάλειες, αντιηλεκτροπληξιακοί αυτόματοι διακόπτες, γειώσεις κ.λπ.).
      7. Στα φωτιζόμενα ή φωτεινά διαφημιστικά πλαίσια, η προβολή των διαφημιστικών μηνυμάτων πραγματοποιείται είτε μέσω αφισών είτε μέσω συστημάτων προβολής σύγχρονης τεχνολογίας οπισθίου φωτισμού (digital) ή με δίοδο εκπομπή φωτός (LED) ή μέσω βίντεο ή με συχνότητα εναλλαγής μηνυμάτων όχι μικρότερη των είκοσι (20) δευτερολέπτων ανά μήνυμα. Στα πλαίσια αυτά, η ένταση του φωτισμού δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει κατά περισσότερο από 250 κηρία την ανώτατη ένταση φωτός που υπάρχει στο δημόσιο χώρο στον οποίο βρίσκονται, ώστε να μην προκαλούν θάμβωση στους χρήστες της οδού. Για την ηλεκτροδότηση των διαφημιστικών πλαισίων που επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα, υποβάλλονται προς τον αρμόδιο φορέα/ πάροχο υπεύθυνες δηλώσεις αδειούχου εγκαταστάτη, υπογεγραμμένες από διπλωματούχο ηλεκτρολόγο ή μηχανολόγο μηχανικό.
      8. Στα διαφημιστικά πλαίσια που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 30m από δασικές εκτάσεις ή εκτάσεις με πλούσια βλάστηση, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν υλικά με πυραντοχή μικρότερη των 240 λεπτών (RF-240).
      9. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΙΖΑ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες επιφάνειες, τοποθετημένες σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέλιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση 3,00m και μέγιστη οριζόντια 4,00m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας της ωφέλιμης επιφάνειας πρέπει να είναι τουλάχιστον 2,5m, ενώ το ανώτατο ύψος αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,50m από το γύρω φυσικό έδαφος.
      10. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΡΑΚΕΤΑΣ» φέρουν έως δύο ισομεγέθεις επίπεδες ωφέλιμες επιφάνειες, τοποθετημένες αντικριστά σε κατακόρυφο στύλο. Οι ωφέ­λιμες επιφάνειες έχουν μέγιστη κατακόρυφη διάσταση έως 2,00m και μέγιστη οριζόντια έως 1,30m. Η απόσταση από το έδαφος της κορνίζας των ωφέλιμων επιφανειών πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,70m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      11. Τα διαφημιστικά πλαίσια τύπου «ΠΥΡΓΟΣ» είναι κυλινδρικά ή τριγωνικά, επιτρέπεται να φέρουν έως τρεις ωφέλιμες επιφάνειες με μέγιστη διατομή 1,50m2 και μέγιστο ύψος 4,20m. Το ανώτατο ύψος δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 5,00m.
      12. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στο οδόστρωμα των οδών, στις διαχωριστικές νησίδες, στις νησίδες ασφαλείας και στο οδόστρωμα των οδών παρόδιας εξυπηρέτησης, στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, στον οδηγό τυφλών και στα κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες και σκάφες), ακόμη και όταν αυτά δεν έχουν διαμορφωθεί.
      13. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων μπροστά από καταστήματα, εμπορικές επιχειρήσεις και κατοικίες, όταν επηρεάζεται ο φωτισμός τους, η θέα τους ή η πρόσβαση σε αυτά.
      14. Απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων ή κατασκευών που προκαλούν ενόχληση στους χρήστες των κοινοχρήστων χώρων και τους ενοίκους των παρακείμενων κτιρίων, με δονήσεις, θορύβους ή φωτισμό ανώτερο από τα επιτρεπόμενα όρια της παρ. 7.
      15. Τα διαφημιστικά πλαίσια στα γήπεδα εκτός σχεδίου, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε ακτίνα τουλάχιστον 1.000m από άλλο διαφημιστικό πλαίσιο.
      16. Η διαφήμιση επικολλάται ή απεικονίζεται στην επιφάνεια των πλαισίων - στοιχείων. Διαφημίσεις που εξέχουν από την επιφάνεια αυτή καθ΄ οποιονδήποτε τρόπο ή είναι ανάγλυφες, απαγορεύονται.
      17. Οι διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 2696/1999 (Α΄ 57) καθώς και τυχόν άλλες ειδικές διατάξεις που επιβάλλουν επιπλέον προϋποθέσεις, περιοριστικούς όρους και προδιαγραφές τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων, συνεχίζουν να ισχύουν.
      Επιτρεπόμενοι τύποι και μεγέθη διαφημιστικών πλαισίων ανάλογα με τη θέση τοποθέτησής τους Ανάλογα με το χώρο που έχει καθοριστεί σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 5 του ν. 2946/2001 για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης, ο τύπος του διαφημιστικού πλαισίου, το μέγεθος και οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις τοποθέτησης τους, καθορίζονται ως εξής:
      ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Πλατείες - Πεζόδρομοι
      Στις πλατείες και στους πεζόδρομους επιτρέπεται η τοποθέτηση των διαφημιστικών πλαισίων των προβλεπομένων στο προηγούμενο άρθρο με τους ακόλουθους σωρρευτικούς όρους και προϋποθέσεις:
      α) Κάθε τμήμα του πλαισίου πρέπει να απέχει τουλάχιστον 2,00 μέτρα από το άκρο του ασφαλτοτάπητα κάθε μη πεζοδρομημένης οδού που εφάπτεται στον πεζόδρομο.
      β) Η κορνίζα της ωφέλιμης επιφάνειάς τους πρέπει να απέχει από τη ρυμοτομική γραμμή τουλάχιστον 2,50m.
      γ) Το πλαίσιο τοποθετείται σε θέση και κατά τρόπο που δεν παρεμποδίζει την κυκλοφορία των πεζών και των ατόμων με αναπηρία, την κυκλοφορία των οχημάτων που εισέρχονται ή εξέρχονται στον πεζόδρομο καθώς και την πρόσβαση στα κτίρια που έχουν πρόσοψη σε αυτόν.
      δ) Δεν παρεμποδίζεται η ορατότητα των πινακίδων σήμανσης και των φωτεινών σηματοδοτών.
      ε) Τα διαφημιστικά της παρούσας πρέπει, για λόγους ασφαλείας των πολιτών και δημοσίου συμφέροντος, να έχουν:
      εα) Εγκαταστημένο φωτιστικό σύστημα τέτοιο ώστε να εξασφαλίζεται η φωτεινότητα του περιβάλλοντος χώρου σε ακτίνα τουλάχιστον 1,5 μ περιμετρικά της κατασκευής και
      εβ) Υποδομές για πλήκτρο επικοινωνίας έκτακτης ανάγκης δυνάμενο να συνδεθεί με αρμόδια υπηρεσία, καθώς και κέντρο διαμοιρασμού ασύρματου δικτύου (Hot Spot WiFi).
      Τα διαφημιστικά πλαίσια που τοποθετούνται στις πλατείες επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα μηνύματα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ. 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 3, εκτός αν άλλως έχει προβλεφθεί για τη συγκεκριμένη θέση με την απόφαση καθορισμού χώρων για υπαίθρια διαφήμισης της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2946/2001.
      Β. Λοιποί κοινόχρηστοι χώροι.
      Σε πάρκα, άλση, στον αιγιαλό και την παραλία και γενικά σε κάθε άλλο κοινόχρηστο χώρο, απαγορεύεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων, τόσο μέσα στους κοινόχρηστους αυτούς χώρους, όσο και κατά μήκος του ορίου τους. Προκειμένου για κατοικημένες περιοχές, η απαγόρευση τοποθέτησης διαφημιστικών πλαισίων κατά μήκος του ορίου, καταλαμβάνει σε κάθε περίπτωση όλη την έκταση του πλησιέστερου προς το όριο αυτό πεζοδρομίου της οδού.
      Γ. Στέγαστρα στάσεων.
      Η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων στα στέγαστρα στάσεων αναμονής των αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών που βρίσκονται σε οδούς ταχείας κυκλοφορίας, στα εκτός κατοικημένης περιοχής τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών, καθώς και στα, εντός κατοικημένης περιοχής, τμήματα των εθνικών, επαρχιακών και δημοτικών οδών που το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας για τα επιβατηγά οχήματα είναι ανώτερο των 70 χλμ/ώρα, επιτρέπεται μόνο στην παράλληλη, προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι η πλευρά αυτή ή τμήμα της προβλέπεται να είναι κλειστό.
      Η διαφήμιση επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών, εφόσον δεν είναι κάθετες προς τον άξονα οποιασδήποτε άλλης οδού. Στις λοιπές περιπτώσεις επιτρέπεται η τοποθέτηση πλαισίων στην αντίθετη, προς την κατεύθυνση της κυκλοφορίας, πλευρά των στεγάστρων, μεγίστων διαστάσεων 1,40 m (οριζόντια διάσταση) επί 2,00 m (κατακόρυφη διάσταση), καθώς και στην, παράλληλη προς τον άξονα της οδού, πλευρά (πλάτη) αυτών, με την προϋπόθεση ότι οι πλευρές αυτές ή τμήμα αυτών προβλέπεται να είναι κλειστά.
      Όταν τοποθετούνται πλαίσια σε δύο πλευρές των στεγάστρων πρέπει στην πλάτη αυτών να εξασφαλίζεται ελεύθερη δίοδος μήκους τουλάχιστον ενός (1) μέτρου καθ΄ όλο το ύψος αυτής. Η προβολή της διαφήμισης επιτρέπεται και στις δύο όψεις των πλαισίων αυτών. Τα ανωτέρω διαφημιστικά πλαίσια, επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα και να προβάλλουν εναλλασσόμενα διαφημιστικά μηνύματα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις παρ. 5, 6, 7, 8 του άρθρου 3 του παρόντος.
      2. ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ
      Α. Περιφράξεις οικοπέδων
      α) Οι διαστάσεις της ωφέλιμης επιφάνειας των διαφημιστικών πλαισίων που τοποθετούνται επί των περιφράξεων των οικοπέδων, είναι ακέραια πολλαπλάσια της μονάδας 0,70 Χ 1,05m, με μέγιστο όριο τις 32 μονάδες συνολικά, μέγιστο μήκος τα 11,20m (16 Χ 0,70m) και μέγιστο ύψος 2,10m (2 Χ 1,05m).
      β) Τα διαφημιστικά αυτά πλαίσια, τοποθετούνται υποχρεωτικά κατά μήκος της οικοδομικής γραμμής (με τήρηση των υποχρεωτικών στοών και πρασιών), παράλληλα και ευθύγραμμα με αυτή και όχι σε τεθλασμένες γραμμές.
      γ) Τα διαφημιστικά πλαίσια στις περιφράξεις οικοπέδων, δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Β. Γήπεδα εκτός σχεδίου
      α) Σε γήπεδα εκτός σχεδίου επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημιστικών πλαισίων τύπου «ΠΙΖΑ» ύστερα από άδεια που χορηγείται σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2946/2001 και υπό την προϋπόθεση τήρησης των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 2696/1999.
      β) Δεν επιτρέπεται να είναι φωτεινά ή φωτιζόμενα.
      Γ. Ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις κτιρίων.
      Στις ακάλυπτες μεσοτοιχίες και τυφλές όψεις των κτιρίων, επιτρέπονται μόνον εικαστικές παρεμβάσεις μη εμπορικού χαρακτήρα, χρηματοδοτούμενες από χορηγίες. Ο χορηγός επιτρέπεται να εμφανίζει σε αυτές την επωνυμία ή το λογότυπό του, σε επιφάνεια όχι μεγαλύτερη από το 2,5% της συνολικής επιφάνειας της εικαστικής παρέμβασης. Η πράξη αυτή αποτελεί διαφήμιση και υπόκειται σε τέλος κατά τις ισχύουσες διατάξεις.
      Διαφημιστικά πλαίσια σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών και σε στάδια και περίπτερα   1. Οι διαφημίσεις σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών καθώς και σε στάδια, τοποθετούνται υποχρεωτικά σε πλαίσια και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 3 της παρούσας, καθώς και οι διατάξεις της περ. (α) της παρ. 2 Α του προηγούμενου άρθρου. Οι ειδικότερες προδιαγραφές των πλαισίων, οι λοιποί όροι και οι προϋποθέσεις, καθορίζονται από τον φορέα στον οποίο ανήκει η εκμετάλλευση των ανωτέρω χώρων. 2. Στα περίπτερα επιτρέπεται η τοποθέτηση διαφημίσεων φωτεινών ή μη, σε πλαίσιο ύψους 0,40m από τη βάση της στέγης του περιπτέρου. Το πλαίσιο αυτό δεν δύναται να προεξέχει πέραν των επιτρεπόμενων διαστάσεων της βάσης του περιπτέρου. Επί των κινητών προστεγασμάτων (τεντών), χρώματος μπεζ ή λευκού, επιτρέπεται η εκτύπωση διαφημιστικού μηνύματος, μέγιστης νοητής διάστασης 0,75m (κατακόρυφη διάσταση) επί 1,8 m (οριζόντια διάσταση), το οποίο πρέπει να είναι ιδίου περιεχομένου ή σε απόλυτη συνάφεια με αυτό που προβάλλεται στο πλαίσιο του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Η διαφήμιση επί του προστεγάσματος επιτρέπεται να είναι φωτιζόμενη και να προβάλλεται επί των τεσσάρων πλευρών αυτού.
      Η ως άνω ρύθμιση δεν εφαρμόζεται σε περίπτερα που βρίσκονται σε κηρυγμένους παραδοσιακούς οικισμούς ή ιστορικούς τόπους.
      Περισσότερα...

      2832 • 0

    13. Αρθρογραφία

      Αγία Φωτεινή της Αρχαίας Μαντίνειας: Η ιστορία μιας εκκλησίας-έργου τέχνης στην Αρχαία Μαντίνεια

      dimitris GM

      Στη λίστα με τις πιο παράξενες εκκλησίες του κόσμου, δίπλα στην Santuario della Madonna delle Lacrime στις Συρακούσες και στην La Sagrada Familia του Γκαουντί στη Βαρκελώνη μπορείς άνετα να τοποθετήσεις την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στον κάμπο της Αρχαίας Μαντίνειας, -είναι τόσο εντυπωσιακή που ακόμα και αν δεν την έχεις ακουστά, περνώντας τυχαία από την περιοχή είναι αδύνατο να μην σταματήσεις να την θαυμάσεις. Το κακό είναι ότι δύσκολα περνάς τυχαία από εκεί.
      Η εκκλησία της Αγίας Φωτεινής δεν βρίσκεται πάνω σε κεντρικό δρόμο, βρίσκεται χτισμένη απέναντι από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μαντίνειας, μέσα στον κάμπο, 13 χιλιόμετρα βόρεια της Τρίπολης, οπότε για να την δεις πρέπει να κάνεις τον κόπο να πας μέχρι εκεί.
      Για τους ειδικούς, σαν τον Ισπανό αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Αλφόνσο Τορίμπιο, «η Αγία Φωτεινή δίνει την εντύπωση ζώντος κτιρίου. Κινείται προσπαθώντας να περιστραφεί γύρω από τον άξονά της. Δεν υπάρχει ορθή γωνία στο κτίσμα. Αναπνέει τον αρκαδικό αέρα και τα ακροκέραμα παίρνουν τη φορά του ανέμου που φυσά απ" την Ανατολή».

      Κατεβαίνοντας από Αθήνα την εθνική οδό Αθηνών-Τριπόλεως, μετά διόδια της Νεστάνης στρίβεις δεξιά προς Λεβίδι, Βυτίνα, Αρχαία Ολυμπία και σε τρία χιλιόμετρα πάλι δεξιά, προς Αρχαία Μαντίνεια [πρόσεχε να μην προσπεράσεις την ταμπέλα]. Σε τρία χιλιόμετρα συναντάς στο αριστερό σου χέρι την Αγία Φωτεινή.
      Η Αγία Φωτεινή είναι ένα κτίριο που διχάζει και ο καθένας το βλέπει με τον δικό του τρόπο. Και ανάλογα με τα γούστα του, μπορεί να το χαρακτηρίσει από εντυπωσιακό και αριστούργημα μέχρι κακόγουστο και έκτρωμα [εμείς είμαστε με τους πρώτους].
      Η αλήθεια είναι ότι όμοιό του δεν συναντάς πουθενά στην Ελλάδα, δεν μπορείς να το κατατάξεις σε κάποια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική και με έναν παράξενο τρόπο συνδυάζει στοιχεία της αρχαίας Ελλάδας με το χριστιανικό πνεύμα, όπως τα εμπνεύστηκε και τα υλοποίησε ο δημιουργός του, ο μέγας Κώστας Παπαθεοδώρου, αρχιτέκτονας, ζωγράφος και αγιογράφος που σίγουρα δεν έχει εκτιμηθεί ακόμα όσο του αξίζει.

      Το χρονικό της δημιουργία της εκκλησίας που ξεκίνησε λίγο πριν το 1970 και ολοκληρώθηκε –εξωτερικά- το 1973 έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Η παραγγελία έγινε από τον Μαντινειακό Σύνδεσμο που έψαχναν κάποιον αρχιτέκτονα να τους χτίσει έναν ναό μεγαλοπρεπή και ξεχωριστό και, ακόμα και σήμερα, η επιλογή του Παπαθεοδώρου δεν φαίνεται απλά επαναστατική αλλά εξωφρενική. Κανείς δεν ξέρει πώς τα μέλη ενός τόσο συντηρητικού διοικητικού συμβουλίου τον επέλεξαν και του εμπιστεύτηκαν ένα τόσο τολμηρό σχέδιο σε μια περιοχή ιστορικής σημασίας όπως η Αρχαία Μαντίνεια και μάλιστα μέσα στην χούντα.
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.
      «Για μένα αυτό ήταν όνειρο ζωής» λέει ο ίδιος. «Όταν είδα την περιοχή με τα αυτοσχέδια καλυβάκια, τις αχυρένιες στέγες, το πράσινο, είπα ότι πρόκειται για το ιδανικό σημείο. Σε έναν χώρο που περιβάλλεται από το Μαίναλο, το Αρτεμίσιο, το όρος όπου ο Ηρακλής καθάρισε την κόπρο του Αυγεία, μια περιοχή με απλότητα, φτωχικότητα και αφέλεια που επεδίωκα μέσα από το έργο μου. Αυτό το ταπεινό και το απλοϊκό είμαστε ή τουλάχιστον ήμασταν εμείς οι Έλληνες. Και, εξάλλου, ο τόπος λατρείας του Θεού δεν χρειάζεται να είναι πολύπλοκος».
      Όσοι έζησαν από κοντά την ανέγερση του ναού αναφέρουν ότι ο αρχιτέκτονας «άλλοτε τριγύριζε ανάμεσα στα χώματα της Μαντινείας και άλλοτε περιπλανιόταν μοναχός στα στενά της Τρίπολης. Ξεδιάλεγε από τις μάντρες παλαιά υλικά, τα έπαιρνε μαζί του κι έπειτα τα σμίλευε με τα χέρια για να βρουν τη θέση τους στο οικοδόμημα που έμελλε να σημαδέψει την πορεία του. Ήταν ένας παράξενος άνθρωπος. Για έξι μήνες ζούσε σε ένα αντίσκηνο δίπλα στο κτίσμα του, ώστε να μη χάνει πολύτιμο χρόνο, αφού εργαζόταν εκεί ολόκληρη την ημέρα, παρέα με λίγους ανειδίκευτους εργάτες από τα γύρω χωριά».
      Ο Παπαθεοδώρου που ήταν μαθητής του Πικιώνη, την εποχή που τον προσέγγισαν δούλευε στο Υπουργείο Πολιτισμού πλάι στον αείμνηστο Σπύρο Μαρινάτο, θέση αξιοζήλευτη την εποχή εκείνη. Για να δουλέψει στη δημιουργία της Αγίας Φωτεινής παραιτήθηκε από τη θέση στο υπουργείο και αφοσιώθηκε σε αυτή ολοκληρωτικά, θωρώντας την έργο ζωής. Και ήταν.

      Ο Κώστας Παπαθεοδώρου δημιούργησε ένα αριστουργηματικό έργο ζωής που δεν μοιάζει με τίποτα άλλο.
      Όλο το άρθρο: https://www.lifo.gr/now/greece/i-apithani-istoria-mias-ekklisias-ergoy-tehnis-stin-arhaia-mantineia
      Περισσότερα...

      1152 • 10

    14. Αρθρογραφία

      Αγορά Ακινήτων: Απειλείται η ισχυρή δυναμική - προκλήσεις και προοπτικές

      Engineer

      Μια σειρά σημαντικών προκλήσεων έχει να αντιμετωπίσει πλέον η αγορά ακινήτων καθώς έρχεται αντιμέτωπη με σημαντικές αβεβαιότητες, που σχετίζονται κυρίως με το συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, μια σοβαρή παράμετρος που επηρεάζει το κόστος ενέργειας, υλικών και μεταφορών, τις επενδύσεις του κλάδου ή ακόμη την δυναμική που προσφέρει ο τουρισμός στην αγορά.
      Οι επιπτώσεις από τη σταδιακή αύξηση του κόστους των υλικών και της ενέργειας, την άνοδο των επιτοκίων και τις πληθωριστικές πιέσεις αποτυπώνονται ήδη στη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας και στην υποχώρηση των προσδοκιών για την πορεία της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας στη χώρα, αλλά και διεθνώς. Άραγε θα μπορέσει (και κατά πόσο) να διατηρήσει την - ισχυρή δυναμική, που πράγματι, έχει το πρώτο 11μηνο η αγορά;
      Είναι χαρακτηριστικό πως το εννεάμηνο του 2022 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν αυξημένες κατά 10,4% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 6,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
      Ειδικότερα, την εν λόγω χρονική περίοδο η ελληνική αγορά ακινήτων προσέλκυσε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και υψηλή ζήτηση για κατοικίες και υψηλών προδιαγραφών επαγγελματικές χρήσεις, όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος. Ειδικότερα, σε ετήσια βάση ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων κατέγραψε επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των τιμών για το σύνολο της χώρας στα επιμέρους τρίμηνα του 2022.
      Σε τοπικό επίπεδο, οι τιμές των κατοικιών εμφανίζουν ετερογένεια ως προς τις μεταβολές τους, με σημαντικές αυξήσεις κυρίως σε περιοχές με έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και οριακές μεταβολές σε άλλες.
      Σε ρόλο καταλύτη Αθήνα και Θεσσαλονίκη
      Σύμφωνα με την έκθεση, στην αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας κατά το εννεάμηνο του 2022 συνέβαλαν σημαντικά οι υψηλοί ρυθμοί αύξησης των τιμών των δύο μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας, δηλ. της Αθήνας (12,0%) και της Θεσσαλονίκης (10,5%), καθώς στις άλλες μεγάλες πόλεις και τις λοιπές περιοχές της χώρας οι ρυθμοί που καταγράφηκαν (9,4% και 7,6% αντίστοιχα) ήταν μικρότεροι από τον αντίστοιχο μέσο όρο για το σύνολο της χώρας.
      Την ίδια περίοδο οι τιμές των νέων διαμερισμάτων (ηλικίας έως 5 ετών) αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 11,4%, αρκετά ενισχυμένες έναντι των παλαιών διαμερισμάτων (9,7%)
      Τουρισμός, Airbnb, επενδύσεις έδωσαν τον τόνο
      Αν και οι θετικοί ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής στις αξίες των διαμερισμάτων είναι υψηλοί, όπως αναφέρει η ΤτΕ, μικτές τάσεις καταγράφονται στους συναφείς δείκτες της αγοράς ακινήτων.
      H θετική πορεία του τουρισμού, η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων και η αύξηση των επενδύσεων από το εξωτερικό συνεχίζουν να τροφοδοτούν τη δυναμική της αγοράς. Οι επενδύσεις σε κατοικίες (εποχικώς διορθωμένα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ, σε σταθερές τιμές) αυξήθηκαν, σε ετήσια βάση, κατά 13,3% το εννεάμηνο του 2022 (έναντι 34,8% την αντίστοιχη περίοδο του 2021), ενώ εξακολουθούν να βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,4%).
      Οι θετικές επιχειρηματικές προσδοκίες για την κατασκευή κατοικιών (στοιχεία ΙΟΒΕ) ενισχύονται περαιτέρω το ενδεκάμηνο του 2022 σε ετήσια βάση (6,5%), παρά την υποχώρηση το β’ και γ΄ τρίμηνο του 2022.
      Μειώθηκαν οι νέες οικονομικές άδειες
      Παράλληλα, το οκτάμηνο του 2022 καταγράφεται μείωση, σε ετήσια βάση, τόσο στον αριθμό όσο και στον όγκο των νέων οικοδομικών αδειών κατοικιών σε επίπεδο χώρας (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) κατά 0,6% και 3,1% αντίστοιχα, ανακόπτοντας τους υψηλούς ρυθμούς αύξησης της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατοικιών που σημειώθηκαν την τελευταία πενταετία. Σημαντική άνοδο, 8,5% σε ετήσια βάση, καταγράφηκε το εννεάμηνο του 2022 στο συνολικό κόστος κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ), ενώ υψηλότερος ήταν ο ρυθμός αύξησης στο κόστος υλικών (10,8%).
      Δάνεια, επαγγελματικά ακίνητα και καταστήματα υψηλών προδιαγραφών
      Τέλος, το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων, παρότι καταγράφει άνοδο κατά το δεκάμηνο του 2022 (28,2%), παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων (γ΄ τρίμηνο 2022), παρατηρείται μείωση της ζήτησης στεγαστικών δανείων επί δεύτερο κατά σειρά τρίμηνο, μετά από δύο έτη συνεχούς καταγραφής αύξησης της ζήτησης (από το β΄ τρίμηνο του 2020).
      Στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων, με βάση τα στοιχεία που συλλέγει η Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2022 οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά 0,7% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο. Στην Αθήνα ο αντίστοιχος ρυθμός αύξησης των τιμών γραφείων ανήλθε σε 2,0%, αποτυπώνοντας το συγκριτικά μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον της συγκεκριμένης αγοράς, σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη (0,4%) και κυρίως με την υπόλοιπη Ελλάδα (-0,9%).
      Αναφορικά με τα καταστήματα υψηλών προδιαγραφών, το πρώτο εξάμηνο του 2022 οι τιμές αυξήθηκαν κατά 2,4% στο σύνολο της χώρας, ενώ η Αθήνα, και σ' αυτή την περίπτωση, σημείωσε τον υψηλότερο ρυθμό ανόδου (3,1%) σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο. Οι αντίστοιχες αυξήσεις στη Θεσσαλονίκη εκτιμήθηκαν στο 1,4% και στην υπόλοιπη Ελλάδα στο 1,5%. Τέλος, τα μισθώματα των γραφείων και των καταστημάτων, για το σύνολο της χώρας, παρουσίασαν αύξηση 0,9% και 2,5% αντίστοιχα, σε σχέση με το τέλος του δεύτερου εξαμήνου του 2021.
      Επίσης, όπως αναγνωρίζει η ΤτΕ, η επίδραση της ανόδου του κόστους των υλικών και της ενέργειας έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται έντονα στην οικοδομική δραστηριότητα, η οποία μετά το πρώτο δίμηνο του 2022 υποχωρεί σημαντικά, μετά από ένα έτος ισχυρών και επιταχυνόμενων ρυθμών αύξησης.
      Το οκτάμηνο του 2022 η κατασκευαστική δραστηριότητα για επαγγελματικές χρήσεις (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ) κατέγραψε αρνητικούς ρυθμούς μεταβολής στο σύνολό της, αλλά και στις επιμέρους βασικές επαγγελματικές χρήσεις, με εξαίρεση την κατηγορία των ξενοδοχείων, η οποία διατήρησε θετικό πρόσημο.
      Εν κατακλείδι
      Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι προσδοκίες για την ελληνική αγορά ακινήτων, αν και παραμένουν θετικές για το υψηλών προδιαγραφών τμήμα της, διαφαίνεται πλέον ότι είναι περισσότερο συγκρατημένες σε σχέση με την αρχή του έτους.
      Η συμπίεση των καθαρών αποδόσεων των επενδύσεων και των προσδοκώμενων υπεραξιών από τα ακίνητα, σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων και της αβεβαιότητας, εκτιμάται ότι σταδιακά οδηγεί, εκ νέου, μέρος των επενδυτών σε στάση αναμονής.
      Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική αγορά ακινήτων, μετά από την υποτονική οικοδομική δραστηριότητα και την υποβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος επί μία δεκαετία και άνω, αναμένεται να διατηρήσει το αυξημένο ενδιαφέρον για ακίνητα υψηλών προδιαγραφών.
      Εκτιμάται ότι σημαντικό μέρος των επενδυτικών κεφαλαίων θα κατευθύνεται πλέον προς νέα κτίρια –ή ανακατασκευασμένα παλαιότερα– σύγχρονων περιβαλλοντικών προδιαγραφών, συμβατά με τη διεθνή τάση για βιώσιμες λύσεις.
      Παράλληλα, οι αναπλάσεις μεγάλης εμβέλειας που πραγματοποιούνται ή προγραμματίζονται, η βελτίωση των υποδομών, η σταδιακή ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων (με τη συμβολή και του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) και οι ελκυστικές αποδόσεις των ακινήτων υψηλών προδιαγραφών αναμένεται να λειτουργήσουν αντισταθμιστικά στην τρέχουσα δυσμενή συγκυρία και να συντηρήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό τη θετική δυναμική της αγοράς.
      Περισσότερα...

      836 • 0

    15. Αρθρογραφία

      Αγορά ΑΠΕ: Οι κρίσιμες πρόσφατες νομοθετικές τομές και οι αλλαγές που επέρχονται στις επενδύσεις φωτοβολταϊκών

      Engineer

      Όλως προσφάτως (στις 23 Ιουλίου 2021) δημοσιεύθηκε ο Νόμος 4819/2021 (ΦΕΚ 129/Α/23-07-2021), οι διατάξεις του οποίου θεσπίζουν ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων και μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας. Με τον ως άνω εκδοθέντα νόμο εισάγονται, επίσης, τροποποιήσεις και εξειδικεύσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε ουσιώδεις ρυθμίσεις για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας Στο πλαίσιο αυτό, οι κάτωθι συνοπτικές αναφορές επικεντρώνονται σε κρίσιμες νομικές παραμέτρους αφορώσες τη διαδικασία αδειοδότησης των ΑΠΕ, τα μικρά φωτοβολταϊκά, τις Βεβαιώσεις Παραγωγών κ.α. Ειδικότερα, οι ανωτέρω θεματικές ρυθμίζονται υπό το Μέρος Η΄ του νόμου (άρθρα 128 έως 147) και αφορούν: α) στη διαδικασία προσδιορισμού περιθωρίου ισχύος σε κορεσμένα δίκτυα και β) στην υποχρεωτική προσκόμιση Εγγυητικής Επιστολής Βεβαίωσης Παραγωγών και Βεβαίωσης Παραγωγών Ειδικών Έργων. 
      Τις αξιοσημείωτες αυτές ρυθμίσεις του ως άνω εκδοθέντος νόμου, συμπληρώνει ο επίσης προσφάτως δημοσιευθείς Νόμος 4821/2021 (ΦΕΚ 134/Α/31-07-2021). Επί τη βάσει επιμέρους διατάξεων του εν λόγω Νόμου αφενός τροποποιούνται τα κριτήρια ως προς το επιτρεπτό της σύναψης σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών (με «σταθερή τιμή») για φωτοβολταϊκούς σταθμούς μικρής ισχύος (άρθρο 98), αφετέρου εισάγεται κομβικής σημασίας διάταξη, δια της οποίας αναπροσαρμόζεται κατά 10%, υπό προϋποθέσεις, η τιμή αναφοράς ήδη λειτουργούντων φ/β σταθμών, διασυνδεδεμένων στο σύστημα των Μη Διασυνδεμένων Νησιών (άρθρο 99). 
      Οι σημαντικότερες νεοεισαχθείσες νομοθετικές ρυθμίσεις παρουσιάζονται αναλυτικά ως ακολούθως: 
      1. Εγκατάσταση φ/β σταθμών σε κορεσμένα δίκτυα
      Το άρθρο 132 του Ν. 4819/2021 προσδιορίζει το περιθώριο ισχύος εγκατάστασης φ/β σταθμών σε κορεσμένα δίκτυα, δίδοντας τη δυνατότητα σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα να υποβάλλουν μόνο μία αίτηση χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης για την εγκατάσταση φ/β σταθμού ισχύος έως 400 kW, κατά προτεραιότητα και κατά παρέκκλιση της νομοθεσίας περί κορεσμένου δικτύου. Πιο συγκεκριμένα, στην Πελοπόννησο ορίζεται η εγκατάσταση φ/β σταθμών έως 86 MW, στις Κυκλάδες έως 45 MW, στην Εύβοια έως 40 MW, στη δε περίπτωση του δικτύου της Κρήτης, δύναται να υποβληθούν αιτήσεις ισχύος έως 140 MW. 
      Κατά τη λογική της εν λόγω ρύθμισης, δεν ελέγχεται το κριτήριο της παρ. 3α του άρθρου 7 του Ν. 4414/2016, και επιπλέον, δεν εφαρμόζεται ο περιορισμός της σύναψης σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης κατόπιν συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών, όπως ορίζει η παρ. 3β του ιδίου άρθρου. Συνεπώς κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δύναται κατ΄αρχήν να υποβάλει αίτηση για ένα μόνο έργο άνευ συμμετοχής σε διαγωνιστική διαδικασία. Δεν μπορεί εδώ να αποκλεισθεί η ύπαρξη νομικών αμφισημιών κατά την εφαρμογή της διάταξης, οι οποίες (αμφισημίες) κατά κανόνα επιλύονται με συνδυαστική εφαρμογή των κρίσιμων σχετικών διατάξεων της ενεργειακής νομοθεσίας και των ειδικών χαρακτηριστικών και της νομικής διαμόρφωσης εκάστου επενδυτικού σχήματος.
      Επιπλέον, οι κάτοχοι σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που συνδέονται σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως κορεσμένο δίκτυο, των οποίων οι άδειες παραγωγής έχουν παραταθεί σύμφωνα με το άρθρο 25 παρ. 3 του Ν. 4685/2020 και για τους οποίους σταθμούς είχαν εκδοθεί οριστικές προσφορές σύνδεσης, δύνανται να υποβάλλουν αίτημα χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης εντός ενός μηνός από την έναρξη ισχύος του υπό κρίση νόμου. 
      Τέλος, δέον όπως σημειωθεί ότι η υποβολή σχετικών αιτήσεων χορήγησης προσφοράς σύνδεσης θα λαμβάνει χώρα ηλεκτρονικά, μέσω ενός πληροφοριακού συστήματος, η κανονική λειτουργία του οποίου αναμένεται να καθοριστεί, σύμφωνα με τα άρθρα 132 παρ. 3 και 146 του Ν. 4819/2021, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του. 
      2. Εγγυητική Επιστολή για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού 
      Ακολούθως, το άρθρο 137 του Ν. 4819/2021 ρυθμίζει την υποχρέωση προσκόμισης Εγγυητικής Επιστολής για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων. Για τη διαδικασία έκδοσης της εκάστοτε Βεβαίωσης, προσκομίζεται επιστολή ύψους 35.000 ευρώ/MW μεγίστης ισχύος παραγωγής, η οποία πρέπει να αποστέλλεται εντός πέντε ημερών από την υποβολή της αίτησης. Το ποσό αυτό μπορεί να καλύπτεται από περισσότερες από μια Εγγυητικές Επιστολές. Επιπλέον, ορίζεται ότι σε περίπτωση αύξησης της αναγραφόμενης στη Βεβαίωση ή στη Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή στην άδεια παραγωγής μέγιστης ισχύος παραγωγής, ο αιτών οφείλει να αυξήσει το συνολικό ύψος της ή των Εγγυητικών Επιστολών.
      Με τη διάταξη αυτή ρυθμίζονται αφενός ζητήματα σχετιζόμενα με την επιστροφή της Εγγυητικής Επιστολής Βεβαίωσης Παραγωγού, η οποία λαμβάνει χώρα με την υποβολή πλήρους αιτήματος χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης στον αρμόδιο Διαχειριστή, ο οποίος στη συνέχεια χορηγεί βεβαίωση πληρότητας υποβολής αίτησης χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης. Επίσης, η Εγγυητική Επιστολή δύναται να επιστραφεί είτε κατόπιν αιτήματος του κατόχου της Βεβαίωσης, εν συνεχεία του οποίου παύει αυτοδικαίως να ισχύει η Βεβαίωση Παραγωγού ή η Βεβαίωση Ειδικών Έργων, καθώς και κάθε άδεια που έχει εκδοθεί για τον σταθμό αυτό, είτε έπειτα από αίτημα του ενδιαφερόμενου κατά το διάστημα από την υποβολή της αίτησης μέχρι την έκδοση της Βεβαίωσης Παραγωγού ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων. Στην περίπτωση δε αυτή, η αίτηση χορήγησης της Βεβαίωσης απορρίπτεται.
      Αφετέρου, το νέο πλαίσιο καθορίζει και τις εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισης Εγγυητικής Επιστολής, συγκεκριμένων κατηγοριών σταθμών, όπως είναι α) οι σταθμοί με μέγιστη ισχύ παραγωγής μικρότερη ή ίση του 1 MW, β) οι σταθμοί που είναι ενταγμένοι στις στρατηγικές επενδύσεις του Ν. 4608/2019 πριν την έναρξη ισχύος του νόμου, και γ) οι σταθμοί Ο.Τ.Α Α΄ και Β΄ Βαθμού, ιδρυμάτων καθώς και Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ., όπως νοσοκομεία, κέντρα υγείας και σχολεία όλων των βαθμίδων. 
      Τέλος, προβλέπεται υποχρεωτική προσκόμιση της Εγγυητικής Επιστολής μέχρι τις 31-01-2022 για τους κατόχους υφιστάμενων αδειών παραγωγής και βεβαιώσεων, οι οποίοι μέχρι την ως άνω ημερομηνία δεν θα έχουν υποβάλει αίτημα για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, προκειμένου να διατηρήσουν σε ισχύ τις άδειες παραγωγής ή τις βεβαιώσεις τους. 
      3. Εξαίρεση φ/β σταθμών μικρής ισχύος από ανταγωνιστικές διαδικασίες 
      Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 98 του ως άνω νόμου ορίζεται ότι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, άμεσα ή έμμεσα μέσω της συμμετοχής του στη διοίκηση ή ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου με οποιοδήποτε ποσοστό συμμετοχής, δύναται να συνάπτει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για έναν (1) φ/β σταθμό μικρής ισχύος, εφόσον συντρέχουν σωρευτικώς οι εξής προϋποθέσεις: α) δεν έχει ήδη στην κατοχή του δύο (2) έργα της ίδιας τεχνολογίας με σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών, και β) οι τεχνολογίες αυτές ενισχύονται μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών. Από τα ως άνω καθίσταται σαφές ότι αντικαθίσταται με την ανωτέρω διάταξη το κριτήριο της «σύναψης, άμεσα ή έμμεσα, από τον αιτούντα σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για περισσότερα από δύο (2) έργα της ίδιας τεχνολογίας» με το πραγματικό γεγονός της «κατοχής (κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για την υπογραφή σύμβασης λειτουργικής ενίσχυσης) δύο (2) έργων της ίδιας τεχνολογίας με σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών».
      Παράλληλα, εισάγεται με την ανωτέρω διάταξη σημαντική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία, οι προϋποθέσεις των περ. α) και β) δεν ελέγχονται για τις περιπτώσεις μεταβίβασης σταθμών, οι οποίοι έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία.
      Από την εκτενή σχετική εμπειρία της δικηγορικής μας εταιρείας στο χειρισμό νομικών ζητημάτων που έχουν προκύψει σε περιπτώσεις μεταβιβάσεων έργων επισημαίνουμε ότι και εδώ δύναται να ανακύψουν σύνθετα νομικά ζητήματα που χρήζουν εξατομικευμένης θεώρησης και διευθέτησης.
      4. Αναπροσαρμογή τιμών αποζημίωσης φ/β σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά 
      Μια επιπλέον κομβικής σημασίας εισαχθείσα ρύθμιση αφορά στην αναπροσαρμογή των τιμών αποζημίωσης φ/β σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, κατά την οποία αναπροσαρμόζεται η τιμή αναφοράς κατά 10%. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 99 του Ν. 4821/2021 ορίζεται ότι λειτουργούντες φ/β σταθμοί, που κατά τον χρόνο διασύνδεσής και θέσης τους σε λειτουργία βρίσκονταν εγκατεστημένοι στο Μη Διασυνδεδεμένο Σύστημα και εμπίπτουν στην υποπαρ. ΙΓ1 του άρθρου 1 του Ν. 4254/2014, αποζημιώνονται με βάση τις τιμές του πίνακα Α του άρθρου 1 της ως άνω υποπαρ., προσαυξημένες κατά ποσοστό 10%, εφόσον η τιμή που προκύπτει μετά από αυτόν τον υπολογισμό δεν υπερβαίνει την αντίστοιχη τιμή με την οποία αποζημιωνόταν κάθε σταθμός κατά περίπτωση την 1η Ιανουαρίου 2014. 
      Η εν λόγω ρύθμιση αποτελεί κατ΄ουσίαν νέα παραδοχή από τον ίδιο τον νομοθέτη της ανάγκης «άρσης αδικιών» του περίφημου «New Deal». Σε αυτό έχει συνδράμει καθοριστικά και η εξειδικευμένη ανάδειξη των ποικίλων εστιών ασυμβατότητας διατάξεων και ρυθμίσεων του New Deal με διατάξεις και αρχές υπερνομοθετικής ισχύος σε ανώτατο επίπεδο σε αρμόδια δικαιοδοτικά fora. Τούτο είναι σημαντικό καθότι η έννομη προστασία έναντι δικαιοκρατικά έκθετων νομοθετημάτων δεν προκύπτει μόνο συνεπεία δικαστικών αποφάσεων αλλά και συνεπεία αναδιπλώσεων του ιδίου του νομοθέτη προς αποφυγή δικαιοδοτικής στηλίτευσης της δικαιοκρατικά προβληματικής του δράσης. 
      5. Καταληκτική επισήμανση 
      Με τις νεοθεσπισθείσες διατάξεις εισάγονται ουσιώδεις ρυθμίσεις για την εγχώρια αγορά των ΑΠΕ, όπως λ.χ. η δυνατότητα ανάπτυξης σχετικής επενδυτικής δραστηριότητας στα κορεσμένα δίκτυα ανά την Ελλάδα, καθώς και η υποχρεωτική προσκόμιση Εγγυητικής Επιστολής για την έκδοση Βεβαίωσης Παραγωγού άνω του 1 MW. Χωρίς να παραγνωρίζονται οι σημαντικές προκλήσεις για τον νομοθέτη που απορρέουν από το δυναμικό χαρακτήρα που έχει η ανάπτυξη της εν λόγω αγοράς και οδηγούν στην ανάγκη περιοδικών συχνών νομοθετικών παρεμβάσεων, γεγονός είναι πως η εγχώρια νομοθεσία περί ΑΠΕ παρουσιάζει χαρακτηριστική πληθωρικότητα αλλά και διασπορά σε πλείονα νομοθετικά κείμενα. Τούτο συνιστά ένα μάλλον προβληματικό πλαίσιο που δυσχεραίνει την εποπτεία του συνόλου των ισχυουσών κανονιστικών ρυθμίσεων από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές αλλά και από τους ίδιους τους εφαρμοστές των κάθε φορά επίμαχων νομοθετικών ρυθμίσεων (θεσμικούς φορείς της αγοράς, Διαχειριστές, διοικητικές Αρχές κλπ.). 
      Επιμέλεια: Δικηγορική Εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες – Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι» (www.metaxaslaw.gr)
      Περισσότερα...

      1085 • 0

    16. Αρθρογραφία

      Αδειες χρήσης νερού και εκτέλεση έργων αξιοποίησης των υδάτων

      Engineer

      Mία διαδικασία καταγραφής και αδειοδότησης κάθε χρήσης και έργου αξιοποίησης του νερού καλούνται να ακολουθήσουν πολίτες, αγρότες, επιχειρήσεις και φορείς του δημοσίου, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης μιας ορθολογικής και αειφόρου διαχείρισης των υδάτων, που αποτελεί κοινό φυσικό πόρο.
       
      Η καταγραφή κάθε τέτοιου έργου στο Εθνικό Μητρώο Σημείων Υδροληψίας (ΕΜΣΥ) και η αδειοδότηση της χρήσης τους θα επιτρέψει την εκτίμηση του αριθμού και της έκτασης των απολήψεων ύδατος, με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείρισή τους, ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη και αποδοτικότερη χρήση του νερού, καθώς και η προστασία των υδατικών πόρων, διασφαλίζοντας παράλληλα το εισόδημα των αγροτών.
       
      Η πλειοψηφία των πολιτών και αγροτών που χρησιμοποιούν γεωτρήσεις ή άλλα σημεία υδροληψίας σε όλη τη χώρα έχουν ήδη καταγραφεί στο ΕΜΣΥ, όμως παρατηρείται σημαντική υστέρηση στην υποβολή αιτήσεων για την αδειοδότηση της χρήσης του νερού, παρά τη σημαντική απλούστευση της διαδικασίας που θεσπίστηκε με την ΚΥΑ του Οκτωβρίου (ΦΕΚ 2878/Β/27-10-2014).
       
      Εκτιμώντας από τα μέχρι σήμερα στοιχεία, που δεν περιλαμβάνουν όμως το σύνολο των εγγραφών - αιτήσεων, ότι το ποσοστό συμμόρφωσης των χρηστών είναι κατά πολύ μικρότερο από το 50% των προβλεπόμενων, αποκαλύπτεται ένα θέμα που απαιτεί την προσοχή μας.
       
      Η Πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μέσω των υπηρεσιών του, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα και με διάθεση επίλυσης τυχόν ελλιπούς ενημέρωσης των χρηστών, δρομολογεί άμεσα σχετική τροποποίηση της ΚΥΑ, στην κατεύθυνση της διευκόλυνσης των χρηστών για την προσαρμογή τους στο υφιστάμενο πλαίσιο καθώς και μεταβατική μείωση των κυρώσεων από την ελλιπή συμμόρφωση.
       
      Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ενημέρωση και στήριξη των πολιτών, αγροτών, αλλά και επιχειρήσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν υφιστάμενα προβλήματα εφαρμογής.
       
      To υπουργείο με την ανακοίνωσή του επισημαίνει τη σημασία που δίνεται στην ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων και καλεί τους πολίτες να υποβάλουν έγκαιρα, μετά τη δημοσίευση της σχετικής τροποποίησης της ΚΥΑ, τις αιτήσεις τους κάνοντας χρήση των ευνοϊκών όρων που θα τους παρασχεθούν.
       
      Το νερό είναι πολύτιμος φυσικός πόρος, αποτελεί τη βάση της ζωής αλλά και κάθε οικονομικής δραστηριότητας, με προεξάρχουσα την αγροτική παραγωγή και η καταγραφή των χρήσεών του αποτελεί θεμελιώδη αρχή για την ορθολογική διαχείρισή του και τη μείωση της σπατάλης του νερού άρδευσης.
       
      Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&catid=213&artid=15423
      Περισσότερα...

      1665 • 1

    17. Αρθρογραφία

      Αιγιαλός και παραλία: Το ισχύον πλαίσιο για Δόμηση, Αυθαίρετα και Περιφράξεις

      Engineer

      Ένα από τα μεγάλα ζητήματα , που ακόμα προσπαθεί να επιλύσει η πολιτεία, είναι το ξεκαθάρισμα της δημόσιας και ιδιωτικής έκτασης. Για να επιτευχθεί όμως αυτό απαιτείται η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και του δασολογίου, η οριοθέτηση αρχαιολογικών χώρων καθώς και η χάραξη αιγιαλού και παραλίας σε όλη την ακτογραμμή.
      Ιδιαίτερα, η χάραξη αιγιαλού και παραλίας είναι μία επίπονη διαδικασία διότι θίγει πολλών χρόνων δικαιώματα ιδιωτών. Το κράτος προσπαθεί να βάλει μία τάξη στον δημόσιο χώρο και για αυτό προχώρησε στην «ηλεκτρονική» χάραξη της Προσωρινής Οριογραμμής Αιγιαλού επί των ψηφιακών χαρτών του Κτηματολογίου (έτους 2007-2009) για όλη τη χώρα. Oλες λοιπόν οι οριοθετήσεις αιγιαλών, μαζί με τις παλαιότερες (που ψηφιοποιούνται) καθώς και τις νέες που προκύπτουν από επαναχάραξη «ανεβαίνουν» σε έναν ενιαίο ψηφιακό χάρτη, στη ηλεκτρονική διεύθυνση https://www1.gsis.gr/gspp/dhpe/publicgis/faces/homeShore, του Υπουργείου Οικονομικών και κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να δει που είναι ο αιγιαλός σε μια συγκεκριμένη περιοχή ώστε να γνωρίζει ποια έκταση του ανήκει και πως μπορεί να δομήσει πλησίον της θάλασσας.
      Σε ποιον ανήκει ο αιγιαλός και η παραλία ;
      Ο αιγιαλός και η παραλία είναι πράγµατα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δηµόσιο, το οποίο έχει υποχρέωση να τα προστατεύει και να τα διαχειρίζεται. Κύριος προορισµός των κοινοχρήστων πραγµάτων είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά, καθώς και η επικοινωνία της ξηράς µε τη θάλασσα. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών, επιτρέπεται η εξαίρεση τµηµάτων των κοινοχρήστων πραγµάτων από την κοινή χρήση, αποκλειστικά και µόνο για την εξυπηρέτηση επιτακτικού δηµοσίου συµφέροντος που αφορά τη δηµόσια ασφάλεια, την υγεία και την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Επιτρέπεται, επίσης, η παραχώρηση των πραγµάτων αυτών µόνο κατά χρήση. Απαγορεύεται η κατασκευή κτισµάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασµάτων στον αιγιαλό και την παραλία. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται µόνο η εκτέλεση έργων για την επιδίωξη των σκοπών του κοινόχρηστου χαρακτήρα, καθώς και για τη διευκόλυνση πρόσβασης στους χώρους αυτούς ατόµων µε ειδικές ανάγκες (ΑµεΑ). Αν µεταξύ αιγιαλού και δηµόσιας οδού, παρεµβάλλεται ιδιωτικό ακίνητο, πρέπει να υπάρχει ελεύθερη δίοδος για την ακώλυτη και ασφαλή πρόσβαση στον αιγιαλό από τη δηµόσια οδό, σύµφωνα µε την πολεοδοµική νοµοθεσία. Η παραλία όπως και ο αιγιαλός ανήκει στην κατηγορία των κοινοχρήστων πραγµάτων , µε µόνη διαφορά ότι η παραλία δεν είναι δηµιούργηµα της φύσης όπως ο αιγιαλός, αλλά προϊόν πολιτειακής πράξης και δηµιουργείται µε διοικητική πράξη. Αυτό σηµαίνει ότι η παραλία για να αποκτήσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα της και να περιέλθει στην κυριότητα του Ελληνικού ∆ηµοσίου είναι απαραίτητη η κίνηση και ολοκλήρωση της απαλλοτριωτικής διαδικασίας. Τι ισχύει με τη δόμηση ακινήτων πλησίον του αιγιαλού ;
      Ανάλογα με την θέση του ακινήτου, δηλαδή αν βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμού, υπάρχουν και ειδικές διατάξεις που καθορίζουν τη δόμηση κοντά στον αιγιαλό και την παραλία.
      Εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού: η απόσταση είναι 30 μ. (αν η παραλία οριστεί στα 0 μ. από τον αιγιαλό 0 + 30) μέχρι 65 μ. αν η παραλία οριστεί στα 50 μ. από τον αιγιαλό (50 + 15 Δ). Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας απαλλοτριώνεται. Εντός οικισμού υφισταμένων προ του έτους 1923: Η απόσταση είναι 15 μ. (αν η παραλία οριστεί στα 0 μ. από τον αιγιαλό) και κατ’ εξαίρεση αν υφίσταται εν τοις πράγμασι οικοδομική γραμμή, τότε η οικοδομή τοποθετείται επί της γραμμής αυτής. Γήπεδα εκτός σχεδίου και εντός ορίων οικισμού μέχρι 2000 κατοίκους: Η απόσταση είναι 15 μ. από την καθορισμένη γραμμή αιγιαλού και οπωσδήποτε μετά τη γραμμή παραλίας. Σε περίπτωση σχεδίου πόλης η γραμμή παραλίας είναι συνήθως και η ρυμοτομική γραμμή. Σε περίπτωση που υπάρχει στην περιοχή Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου ( Ζ.Ο.Ε.) υφίστανται συνήθως μεγαλύτερες αποστάσεις. Ιδιοκτησιακά σε ποιόν ανήκει η έκταση μεταξύ γραμμής αιγιαλού και γραμμής παραλίας ; Μετά τη χάραξη του ο αιγιαλός είναι κοινόχρηστος χώρος. Η ζώνη μεταξύ αιγιαλού και παραλίας, μπορεί να είναι ιδιωτική περιουσία που όμως βάση της νομοθεσίας απαλλοτριώνεται για λόγους δημόσιας ωφέλειας.
      Μεταβιβάζεται με το ακίνητο και η ζώνη παραλίας;
      Ναι μεταβιβάζεται με τις εξής προϋποθέσεις:
      1) Να μην έχει συντελεστεί απαλλοτρίωση
      2) Να μην έχει παραχωρηθεί σε Κοινή Χρήση με την έκδοση οικοδομικής άδειας στο ακίνητο
      3) Να περιγράφεται στο τοπογραφικό που θα συνοδεύει το συμβόλαιο ως τμήμα ρυμοτομούμενο για το οποίο δεν έχει συνταχθεί πράξη αναλογισμού από τον αρμόδιο δήμο.
      4) Το εμβαδό της ζώνης παραλίας αφαιρείται από την τελική ιδιοκτησία και δεν προσμετράται για την αρτιότητα και την οικοδομησιμότητα αυτής.
      Επιτρέπεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων εντός ζώνης παραλίας;
      Ναι, μπορεί να γίνει τακτοποίηση αυθαιρέτου εντός της ζώνης παραλίας , αρκεί να κατασκευάστηκε το κτίσμα πριν τη δημοσίευση της χάραξης του αιγιαλού στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.
      Τι ισχύει με τις περιφράξεις που κλείνουν την πρόσβαση στον αιγιαλό ;
      Σύμφωνα με το άρθρο 23 του νόμου 1337/83, γνωστού ως νόμο Τρίτση, δεν επιτρέπονται οι περιφράξεις σε περιοχές εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων ή οικισμών προ του 1923 και σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιων λιμνών (εκτός αν έχει οριστεί μεγαλύτερο πλάτος Ζ.Ο.Ε.)
      Επίσης, είναι δυνατό με απόφαση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας να επιβληθεί η διακοπή των εργασιών κάθε είδους περίφραξης, καθώς και η κατεδάφιση περιφράξεων που έχουν τελειώσει, εφόσον οι περιφράξεις αυτές παρεμποδίζουν την πρόσβαση προς την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης και στο μέτρο που η διακοπή ή η κατεδάφιση εξυπηρετεί την πρόσβαση αυτή ή που συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος. Οι περιφράξεις κατά παράβαση, των διατάξεων του άρθρου αυτού θεωρούνται αυθαίρετες και εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες από το νόμο για την κατεδάφισή τους διαδικασίες.
      Πότε επιτρέπεται περίφραξη κατ΄ εξαίρεση ;
      Κατ’ εξαίρεση από τις διατάξεις της παραγράφου του άρθρου 23 του νόμου 1337/1983 επιτρέπονται οι περιφράξεις σε ζώνη πλάτους 500 μ. από την ακτή ή την όχθη δημόσιας λίμνης για την προστασία των εξής καλλιεργειών ή ειδικών χρήσεων:
      Ειδικών καλλιεργειών, που η περίφραξή τους είναι αναγκαία για την προστασία τους και την προστασία του κοινού από φυτοφάρμακα. Οι καλλιέργειες αυτές είναι Κηπευτική, οπωροφόρα, εσπεριδοειδή, ανθοκομικές καλλιέργειες, καλλιέργειες υπό κάλυψη, νέες φυτείες, φυτώρια. Κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών και λοιπών αγροτικών δραστηριοτήτων. Τουριστικών – Ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων. Βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Χώρων και εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης οικισμών Στρατιωτικές εγκαταστάσεις ,βιολογικούς , αρχαιολογικούς χώρους, σχολεία, παιδικές κατασκηνώσεις, κλινικές, αθλητικές εγκαταστάσεις, οργανωμένες πλαζ, παιδότοπων, θέατρα κλπ. Οι περιφράξεις πρέπει να τοποθετούνται σε απόσταση 50 μ. από τη γραμμή αιγιαλού. Για τις ειδικές καλλιέργειες, επιτρέπεται η περίφραξή τους και σε απόσταση μικρότερη των 50μ. όταν δεν παρεμποδίζεται η παράλληλη προς τη γραμμή αιγιαλού ή την όχθη της λίμνης, προσπέλαση του κοινού. Η απόσταση αυτή καθορίζεται κατά περίπτωση από τις κατά τόπους Πολεοδομικές Υπηρεσίες ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες και δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 1,5 μ. Η περίφραξη των τουριστικών εγκαταστάσεων τοποθετείται σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από 5 μ. γύρω από το περίγραμμα του κτιρίου ή γύρω από τα ακραία κτίσματα του συγκροτήματος των οικίσκων, όταν πρόκειται για διεσπαρμένα κτίρια. Για τα camping και τις κατασκηνώσεις οι περιφράξεις καθορίζονται κατά περίπτωση από τις πολεοδομικές υπηρεσίες, ύστερα από πρόταση του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού, [email protected]
      Περισσότερα...

      1017 • 0

    18. Αρθρογραφία

      Ακαδημία Αθηνών: Η ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.)

      Engineer

      Η παρούσα Έκθεση έχει εκπονηθεί από την Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.) του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.
      Η εκτενής Έκθεση παρουσιάζει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση αλλά και τις επιστημονικές προκλήσεις σχετικά με την ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή.
      Στο πλαίσιο της Έκθεσης μελετήθηκε η ανθεκτικότητα των δασικών οικοσυστημάτων της Ελλάδας στην ξηρασία, στις υψηλές θερμοκρασίες και στις λοιπές κλιματικές παραμέτρους σύμφωνα με τα κλιματικά δεδομένα στο παρόν και τις πλέον πρόσφατες προσομοιώσεις των μεταβολών τους στο μέλλον.
      Μελετήθηκε η πιθανή επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην καταλληλότητα ενδιαιτήματος των σημαντικότερων δασικών ειδών στην Ελλάδα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα πρότυπα βιοποικιλότητας της χώρας και στις περιοχές Natura 2000, στους δασικούς τύπους καθώς και στις οικοσυστημικές υπηρεσίες που τα δάση προσφέρουν. Σκοπός ήταν να υποστηριχτούν οι αρμόδιες Μονάδες Διαχείρισης με επιστημονικά κριτήρια σχετικά με τις απειλές που θα αντιμετωπίσουν οι περιοχές αυτές και οι οικοσυστημικές τους υπηρεσίες, με τελικό στόχο τη διαμόρφωση σχεδίων διαχείρισης που θα είναι προσαρμοσμένα στα νέα κλιματικά δεδομένα.
      Στην Έκθεση παρουσιάζονται οι στατιστικά σημαντικές κλιματικές παράμετροι που σχετίζονται με τις δασικές πυρκαγιές. Με χρήση δορυφορικών δεδομένων υψηλής διακριτικής ικανότητας και αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, αναλύθηκαν τα συμβάντα δασικών πυρκαγιών στο σύνολο της χώρας κατά τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς και οι παράμετροι που σχετίζονται άμεσα με αυτές (χαρακτηριστικά υποβάθρου, μετεωρολογικές συνθήκες, μεταβατικές ζώνες, κτλ.).
      Με χρήση νευρωνικών δικτύων και ατμοσφαιρικών μοντέλων υψηλής ανάλυσης σε συνδυασμό με μεθόδους τεχνητής νοημοσύνης, που λαμβάνουν υπόψη μεταξύ άλλων την κοινωνικοοικονομική συνιστώσα, την αστικοποίηση, την αλλαγή της αξίας γης, την κινητικότητα, τα κλιματικά - μετεωρολογικά δεδομένα καθώς και τα δορυφορικά δεδομένα, εκτιμήθηκε σε υψηλή χωρική ανάλυση ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιάς για διαφορετικά σενάρια εκπομπών της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Ένα άλλο αντικείμενο της Έκθεσης ήταν ο προσδιορισμός της εξάπλωσης των πυρκαγιών στο πλαίσιο της μετεωρολογικής πρόγνωσης, αλλά και των κλιματικών προσομοιώσεων, και η εκτίμηση της επίδρασης των διαφορετικών τύπων βλάστησης στην εξάπλωση της πυρκαγιάς.
      Η έκθεση εδώ: http://www.academyofathens.gr/sites/default/files/Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf
      ή
      Η Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων Έκθεση_ΕΑΔΟ.pdf
      Περισσότερα...

      548 • 0

    19. Αρθρογραφία

      Αλλαγή θεσμικού πλαισίου για τους μηχανικούς ζητά η Επιτροπή Ανταγωνισμού

      Engineer

      Κατάργηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για το επάγγελμα του μηχανικού προτείνει, με γνωμοδότησή της προς το υπουργείο Υποδομών, η Επιτροπή Ανταγωνισμού.
       
      Στις προτάσεις της Επιτροπής αναφέρεται μεταξύ άλλων πως «είναι αναγκαία η κατάργηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και όλων των σχετικών εγκυκλίων και η έκδοση ενός νέου και σύγχρονου (ανεξάρτητα από την καθ' ύλην αρμοδιότητα εκάστου υπουργείου) νομοθετήματος, το οποίο θα καθορίζει τις προϋποθέσεις για την απόκτηση των επαγγελματικών δικαιωμάτωνόλων των ειδικοτήτων των διπλωματούχων μηχανικών».
       
      Σύμφωνα με την γνωμοδότηση, «με αυτόν τον τρόπο θα αντιμετωπισθούν τα ζητήματα νομιμότητας των εγκυκλίων και θα αρθούν οι υπάρχουσες αντιφάσεις, αφενός μέσω του καθορισμού των ποιοτικών προσόντων που απαιτούνται για την απόκτηση του κάθε τίτλου (ακαδημαϊκοί τίτλοι, πείρα, εγγραφή σε επιμελητήριο κ.λπ.) και της περιγραφής του αντικειμένου με βάση το γνωστικό αντικείμενο σπουδών της κάθε ειδικότητας και αφετέρου με τον καθορισμό των ελάχιστων απαιτούμενων δραστηριοτήτων και εργασιών ανά τεχνικό έργο, διασφαλίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο το δημόσιο συμφέρον».
       
      Προτείνεται επίσης από τον καθηγητή της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Δ. Αυγητίδη η πλήρης κατάργηση του σημερινού θεσμικού πλαισίου καθώς επίσης και η ενσωμάτωση αντίστοιχων κανόνων που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με στόχο «την αυτορρύθμιση του επαγγέλματος των μηχανικών με σκοπό την παροχή αρτιότερων υπηρεσιών προς όφελος του καταναλωτή και της δημόσιας ασφάλειας, χωρίς να εισάγουν περιορισμούς στην πρόσβαση στο επάγγελμα, στις υπηρεσίες και στον ανταγωνισμό, πλην των προβλέψεων για τα απαιτούμενα επαγγελματικά προσόντα, όπως αυτά υποδεικνύονται από τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης».
       
      Η 12σέλιδη γνωμοδότηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού δικαιώνει στην πραγματικότητα όσους υποστηρίζουν ότι η δαιδαλώδης ελληνική νομοθεσία χορηγεί επαγγελματικά δικαιώματα στη βάση ακαδημαϊκών τίτλων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η επάρκεια, η ουσιαστική πείρα και το πραγματικό ίχνος ενός μηχανικού στην αγορά.
       
      Στην ουσία, καθορίζει προληπτικά και μέσω κανονιστικών πράξεων αποκλειστικές επαγγελματικές δραστηριότητες ακόμα και σε σύνθετα τεχνικά έργα ή εγκαταστάσεις υπέρ ορισμένων ειδικοτήτων μηχανικών. Έτσι, δε λαμβάνεται υπόψη η πείρα που απέκτησε ένας μηχανικός κατά τη διάρκεια της θητείας του ή το γεγονός πως εξειδικεύθηκε σε τομέα άλλον από αυτόν του πτυχίου του.
       
      Η Επιτροπή Ανταγωνισμού επισημαίνει πως ορισμένες ειδικότητες μηχανικών «έχουν προνομιακή μεταχείριση σε βάρος κάποιων άλλων», χωρίς τα συγκεκριμένα προνόμια να δικαιολογούνται επαρκώς για επιστημονικούς ή άλλους λόγους. Αναφέρεται κυρίως στις ειδικότητες των πολιτικών μηχανικών και των ηλεκτρολόγων - μηχανολόγων μηχανικών οι οποίες απολαμβάνουν προνόμια τα οποία δεν μοιράζονται με άλλες ειδικότητες που διαθέτουν αντίστοιχη ειδίκευση και γνώση.
       
      Προτείνεται επίσης η αναθεώρηση του σημερινού μοντέλου με τα μητρώα μελετητών (27 διαφορετικές κατηγορίες) με βάση τα οποία οι μηχανικοί έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής ή όχι σε διαγωνισμούς μελετών του δημοσίου.
       
      Όπως αναφέρεται στη γνωμοδότηση, «προτείνεται η ενοποίηση των διαφορετικών μητρώων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων κατόπιν αξιολόγησης του γνωστικού αντικειμένου που αντιστοιχεί σε επιμέρους πτυχές της μηχανικής, με παράλληλη κατάργηση των υφιστάμενων περιορισμών που αφορούν στην εγγραφή σε μεμονωμένα μόνο μητρώα ή και στην εγγραφή σε μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό υποκατηγοριών εντός του ίδιου μητρώου (δεδομένου ότι οι εν λόγω περιορισμοί είναι υπέρμετρα περιοριστικοί της επαγγελματικής ελευθερίας και στρεβλώνουν την αποτελεσματική λειτουργία του ανταγωνισμού, ιδίως στην αγορά των διαγωνιστικών διαδικασιών για δημόσια έργα)».
       
      Διαβάστε όλο το ΦΕΚ της γνωμοδότησης εδώ: Γνωμοδότηση Επιτροπής Ανταγωνισμού.pdf
      Περισσότερα...

      3100 • 11

    20. Αρθρογραφία

      Αλλαγή χρήσης ακινήτων για την αξιοποίησή τους και για επαγγελματική δραστηριότητα

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες, προκειμένου να αξιοποιήσουν καλύτερα την περιουσία τους, επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στα κέντρα των πόλεων. Από την άλλη πλευρά, πολλοί υποψήφιοι αγοραστές αναζητούν αποδοτικές επενδύσεις σε ακίνητα, των οποίων η αξία αναμένεται να αυξηθεί, αν μεταβληθεί η υφιστάμενη χρήση τους. Ετσι αρκετοί είναι αυτοί που αγοράζουν παλιά εγκαταλελειμμένα κτίρια, διαμερίσματα και αποθήκες, με σκοπό να τα ανακαινίσουν και στη συνέχεια να τα εκμεταλλευτούν αλλάζοντας τη χρήση τους. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω αντιλήψεων, γίνεται συνήθως αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι κατοικίας μετατρέπονται σε ενοικιαζόμενα τουριστικά καταλύματα για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb). Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που αυτό συνεπάγεται. Σήμερα επιτρέπεται υπό προϋποθέσεις, να γίνονται εσωτερικές μετατροπές στο κτίριο και να αλλάζει χρήση όλο το κτίριο ή τμήμα αυτού, με εργασίες μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια).
      Η νέα αυτή διάταξη, έχει ήδη ανακουφίσει σε πολλές περιπτώσεις τους πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και... μήνες! Ομως θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και πριν επιλέξουμε να κάνουμε κάποιες επιλογές να συμβουλευόμαστε το μηχανικό για να ξέρουμε αν καταρχήν επιτρέπεται η νέα χρήση και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να μην κριθεί αυθαίρετη η αλλαγή χρήσης.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο; Για να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο θα πρέπει καταρχήν η νέα χρήση να επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν για την περιοχή π.χ. ΓΠΣ /ΣΧΟΟΑΠ.
      Επίσης θα πρέπει να ισχύουν τα εξής:
      Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυµοτοµία Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτοµα µε αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτοµα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου µε την προϋπόθεση να µην θίγεται ο φέρων οργανισµός του κτιρίου.  
      Πότε απαιτείται έκδοση οικοδομικής άδειας; Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραµµα δόµησης, ως προς τους ισχύοντες όρους δόµησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση, κλπ. Όταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης. Όταν ο προϋπολογισμός του συνόλου των εργασιών είναι μεγαλύτερος από το ποσό των 25000 ευρώ.  
      Πότε μπορώ να αλλάξω χρήση σε ακίνητο με απλή άδεια μικρής κλίμακας; Μπορεί να εκδοθεί άδεια έγκρισης εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας για αλλαγή χρήσης και τις απαραίτητες διαρρυθμίσεις, με τις προϋποθέσεις ότι:
      α) από τις εργασίες διαρρύθμισης δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου
      β) από τη νέα χρήση δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.), Επίσης θα πρέπει να καλύπτεται και η απαίτηση επιπλέον θέσεων στάθμευσης σε περίπτωση που η αλλαγή χρήσης γίνεται προς την δυσμενέστερη κατηγορία π.χ. από κατοικία σε γραφεία
      γ) δεν ξεπερνά ο προϋπολογισμός των απαιτούμενων εργασιών το ποσό των 25.000 ευρώ
      δ) εξασφαλίζονται ή εξαγοράζονται οι απαιτούμενες θέσεις στάθμευσης σε περίπτωση αλλαγής χρήσης προς το δυσμενέστερο π.χ. από κατοικία σε γραφεία.
       
      Τι σημαίνει ακριβώς «αλλαγή κατηγορίας σεισμικής σπουδαιότητας»; Κάθε κτίριο μελετάται και στη συνέχεια κατασκευάζεται σύμφωνα με τη στατική μελέτη που ακολουθεί τον αντισεισμικό κανονισμό, ως προς την ασφάλεια του κοινού. Διαφορετικά είναι τα φορτία όταν στο κτίριο στεγάζονται συνήθεις χρήσεις π.χ. κατοικίες, γραφεία, καταστήματα και διαφορετικά όταν στεγάζονται χώροι συνάθροισης κοινού και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου όπως είναι γυμναστήρια, εκπαιδευτήρια, ΚΔΑΠ κλπ.
      Σύμφωνα λοιπόν με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις (4) κατηγορίες.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1
      Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως:
      Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2
      Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, εστιατόρια, μπαρ, κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3
      Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως χώροι συνεδρίων, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, κέντρα διασκέδασης, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4
      Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά την διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς, είναι ζωτικής σημασίας, όπως κτίρια τηλεπικοινωνίας, νοσοκομεία κλπ.
       
      Είναι απαραίτητη η συναίνεση της πολυκατοικίας για να κάνω αλλαγή της χρήσης το διαμέρισμα μου σε γραφείο ή κατάστημα ή άλλο χώρο επαγγελματικής δραστηριότητας π.χ. κέντρο αισθητικής; Στις περιπτώσεις ακινήτων που αποτελούν μέρος πολυκατοικίας, εκτός από τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στην πολεοδομική νομοθεσία για τη νόμιμη αλλαγή χρήσης, θα πρέπει να εξετάζεται αν επιτρέπεται η νέα χρήση από τον κανονισμό της πολυκατοικίας.
       Σε περίπτωση που απαγορεύεται από τον κανονισμό, θα πρέπει να εξασφαλισθεί η αλλαγή των σχετικών όρων του κανονισμού κι αυτό απαιτεί συνήθως τη συμφωνία μεγάλου μέρους των συνιδιοκτητών και για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο από πρακτικής άποψης, ειδικά όταν πρόκειται για παλαιά κτίρια που ανήκουν σε πολλούς συνιδιοκτήτες.
      Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κανονισμός, χρειάζεται Υ.Δ. του διαχειριστή θεωρημένη με το γνήσιο της υπογραφής, η σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαχειριστής τότε Υ.Δ. του 50%+1 των ιδιοκτητών ότι δεν έχουν αντίρρηση στη λειτουργία της δραστηριότητας - επιχείρησης.
      Προσοχή! Απαιτείται η συναίνεση όλων των συνιδιοκτητών, για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστα μέρη της πολυκατοικίας (π.χ. όψεις κτιρίου), προκειμένου να καταστεί εφικτή η νέα χρήση.
      Πώς ταξινομούνται τα κτίρια σύμφωνα με τη χρήση τους; Σύμφωνα με τον Κτιριοδομικό Κανονισμό (ΦΕΚ 59/Δ΄/3-2-89), τα κτίρια ή τα τμήματά τους και τα δομικά έργα ταξινομούνται σύμφωνα με τη χρήση τους στις ακόλουθες κατηγορίες:
      Α.       Κατοικία
      Β.       Προσωρινή διαμονή
      Γ.       Συνάθροιση κοινού
      Δ.       Εκπαίδευση
      Ε.       Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια
      Ζ.       Σωφρονισμός
      Η.      Εμπόριο
      Θ.      Γραφεία
      Ι.        Βιομηχανία – Βιοτεχνία
      Κ.       Αποθήκευση
      Λ.       Στάθμευση αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίμων
      Ποια επαγγέλματα μπορούν να στεγάζονται σε χώρους κατοικίας και δεν χρειάζεται αλλαγή χρήσης; Κατ’ εξαίρεση, χώροι της κατοικίας επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για άσκηση επαγγέλματος συμβατού προς την κύρια χρήση του κτιρίου όπως, ιατρού (που δεν διαθέτει νοσηλευτική κλίνη ή μονάδα εφαρμογής ισοτόπων ή ακτινολογικό εργαστήριο ή εγκαταστάσεις φυσικοθεραπείας), δικηγόρου, μηχανικού, λογιστή, οικονομολόγου, συγγραφέα, αναλυτή-προγραμματιστή Η/Υ, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και δημοσιογράφου. Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφόσον η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας και βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα.
       
      Δηλαδή έχω ένα διαμέρισμα και θέλω να το νοικιάσω σε έναν λογιστή, μηχανικό κ.λπ.. Είναι παράνομο; Θα πρέπει να προβείτε πρώτα στην αλλαγής χρήσης σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις από χώρο κατοικίας σε γραφείο και εφόσον επιτρέπεται από τον κανονισμό της πολυκατοικίας ή έχετε εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των συνιδιοκτητών.
       
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο, ΙΕΚ, ΚΔΑΠ. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια; Κάθε οικοδομική άδεια αφορά συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Όπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση, καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί µέρους µελετών που πληροί η υφιστάµενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας Σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο -ΙΕΚ -ΚΔΑΠ είναι κτίρια Σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και γι αυτό απαιτείται η έκδοση Άδειας Δόμησης.
      Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ τοπογράφου - πολεοδόμου μηχανικού [email protected]
      Περισσότερα...

      3764 • 6

    21. Αρθρογραφία

      Αλλαγή χρήσης και εργασίες ανακαίνισης σε ακίνητο με Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας

      Engineer

      Τα τελευταία χρόνια πολλοί ιδιοκτήτες επιλέγουν να ανακαινίσουν και ταυτόχρονα να αλλάξουν χρήση στα παλιά τους ακίνητα, κυρίως αυτά που βρίσκονται στο κέντρο των πόλεων, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν καλύτερα. Αυτό αφορά συνήθως σε αλλαγή χρήσης τμημάτων κτιρίων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, εργαστήρια, γραφεία, ενώ δεν είναι λίγες και οι περιπτώσεις που χώροι γραφείων μετατρέπονται σε μικρές γκαρσονιέρες για βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb).
      Στο παρελθόν κάθε μετατροπή χώρου απαιτούσε από τους ιδιοκτήτες έκδοση οικοδομικής άδειας από την Πολεοδομία, με όλες τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις που συνεπάγεται. Με πρόσφατη όμως εγκύκλιο του υφυπουργού Περιβάλλοντος (Μάιος 2020), μπορεί να γίνουν εσωτερικές διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο ή σε τμήμα αυτού, με την έκδοση άδειας εργασιών μικρής κλίμακας και χωρίς να απαιτείται πλέον άδεια δόμησης (οικοδομική άδεια). Η νέα αυτή διάταξη έχει ήδη δώσει ανάσα σε πολλές περιπτώσεις σε πολίτες και τους μηχανικούς, αφού ξεφεύγουν πια από την παλιά διαδικασία, η οποία μπορεί να έπαιρνε ακόμη και...μήνες!
      Ποια είναι η νέα διάταξη, που αφορά σε ανακαινίσεις;
      Δύναται να γίνει η έκδοση Εγκρισης Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας για εργασίες που αφορούν σε εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (Ε.Α.Κ.).
      Πώς μπορώ να ξέρω αν αλλάζει κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας το ακίνητο με τη νέα χρήση του;
      Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες που αναλύονται στη συνέχεια. Ο καταμερισμός των χρήσεων σε αυτές τις κατηγορίες γίνεται ανάλογα με τη σπουδαιότητα, που έχει να κάνει με τα φορτία τα οποία θα δέχεται το κτίριο.
      α) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ1 Κτίρια μικρής σπουδαιότητας ως προς την ασφάλεια του κοινού, όπως: Αγροτικά οικήματα και αγροτικές αποθήκες, υπόστεγα, στάβλοι, βουστάσια, χοιροστάσια, ορνιθοτροφεία κλπ.
      β) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ2 Συνήθη κτίρια, όπως κατοικίες και γραφεία, βιομηχανικά - βιοτεχνικά κτίρια, ξενοδοχεία (τα οποία δεν περιλαμβάνουν χώρους συνεδρίων), ξενώνες, οικοτροφεία, χώροι εκθέσεων, χώροι εστιάσεως και ψυχαγωγίας (ζαχαροπλαστεία, καφενεία, μπόουλινγκ, μπιλιάρδου, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, εστιατόρια, μπαρ κλπ), τράπεζες, ιατρεία, αγορές, υπεραγορές, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, φαρμακεία, κουρεία, κομμωτήρια, ινστιτούτα γυμναστικής, βιβλιοθήκες, εργοστάσια, συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων, βαφεία, ξυλουργεία, εργαστήρια ερευνών, παρασκευαστήρια τροφίμων, καθαριστήρια, κέντρα μηχανογράφησης, αποθήκες, κτίρια στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων, ανεμογεννήτριες, γραφεία δημοσίων υπηρεσιών και τοπικής αυτοδιοίκησης που δεν εμπίπτουν στην κατηγορία Σ4 κλπ.
      γ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ3 Κτίρια τα οποία στεγάζουν εγκαταστάσεις πολύ μεγάλης οικονομικής σημασίας, καθώς και κτίρια δημόσιων συναθροίσεων και γενικώς κτίρια στα οποία ευρίσκονται πολλοί άνθρωποι κατά μεγάλο μέρος του 24ώρου, όπως αίθουσες αεροδρομίων, χώροι συνεδρίων, κτίρια που στεγάζουν υπολογιστικά κέντρα, ειδικές βιομηχανίες, εκπαιδευτικά κτίρια, αίθουσες διδασκαλίας, φροντιστήρια, νηπιαγωγεία, χώροι συναυλιών, αίθουσες δικαστηρίων, ναοί, χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων, θέατρα, κινηματογράφοι, κέντρα διασκέδασης, αίθουσες αναμονής επιβατών, ψυχιατρεία, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, οίκοι ευγηρίας, βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί, παιδότοποι, αναμορφωτήρια, φυλακές, εγκαταστάσεις καθαρισμού νερού και αποβλήτων κλπ.
      δ) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ – Σ4 Κτίρια των οποίων η λειτουργία, τόσο κατά τη διάρκεια του σεισμού, όσο και μετά τους σεισμούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως τηλεπικοινωνίας, παραγωγής ενέργειας, νοσοκομεία, κλινικές, αγροτικά ιατρεία, υγειονομικοί σταθμοί, κέντρα υγείας, διυλιστήρια, σταθμοί παραγωγής ενέργειας, πυροσβεστικοί και αστυνομικοί σταθμοί, κτίρια δημόσιων επιτελικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από σεισμό.
      Κτίρια που στεγάζουν έργα μοναδικής καλλιτεχνικής αξίας, όπως μουσεία, αποθήκες μουσείων κλπ.
      Πότε επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης σε κτίριο;
      Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον εάν η νέα χρήση επιτρέπεται από το ισχύον σχέδιο πόλης, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής καθώς και άλλες πολεοδομικές διατάξεις που ισχύουν.
      Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει αλλαγή χρήσης; Για την αλλαγή χρήσης απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:
      ✓ Το κτίριο να είναι νόμιμα κτισμένο.
      ✓ Να επιτρέπεται η νέα χρήση στην περιοχή.
      ✓ Να τηρείται οπωσδήποτε η ισχύουσα ρυμοτομία.
      ✓ Να εφαρμόζονται οι διατάξεις του οικοδομικού κανονισμού π.χ. σκάλες, χώροι στάθμευσης κλπ, που αντιστοιχούν στη νέα χρήση.
      ✓ Να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μη θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την έκδοση άδειας μικρής κλίμακας για διαρρυθμίσεις και αλλαγή χρήσης;
      α) Αντίγραφο τοπογραφικού διαγράμματος.
      β) Υπεύθυνη δήλωση του μηχανικού ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου.
      γ) Σχέδιο κάτοψης σε κλίμακα 1:100 ή 1:50.
      δ) Συμβολαιογραφική δήλωση του ν. 1221/81 και μεταγραφή της, για την εξασφάλιση των υποχρεωτικών θέσεων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
      Προσοχή! Σε περίπτωση που από τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις ή την αλλαγή χρήσης τροποποιούνται μελέτες του κτιρίου (π.χ. παθητική/ενεργητική πυροπροστασία, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κ.λπ.), κατατίθενται και οι κατά περίπτωση τροποποιημένες μελέτες.
      Πότε γίνεται απλή ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας;
      Γίνεται ενημέρωση του φακέλου της άδειας και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Οι νέες μελέτες (αρχιτεκτονικά) δεν τροποποιούν το διάγραμμα δόμησης της άδειας δόμησης.
      ✓ Η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις.
      ✓ Οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις επί μέρους μελέτες του υφιστάμενου κτιρίου.
      ✓ Οταν δεν επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης.
      Πότε απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης;
      Απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης όταν:
      ✓ Χρειάζεται να γίνουν εκτεταμένες κατασκευές ή εργασίες που αλλάζουν το διάγραμμα δόμησης ως προς τους ισχύοντες όρους δόμησης, κάλυψη, αποστάσεις, φύτευση κλπ.
      ✓ Οταν προκύπτουν δυσμενέστερα φορτία και πρέπει να γίνει νέα στατική μελέτη. Σε περίπτωση που γίνει και προσθήκη εγκατάστασης.
      Δεν αλλάζω διαρρύθμιση και θέλω το διαμέρισμα να το νοικιάσω σε φροντιστήριο. Γιατί πρέπει να βγάλω άδεια;
      Κάθε οικοδομική άδεια αφορά σε συγκεκριμένη δόμηση και συγκεκριμένη χρήση. Η μελέτη των στατικών, των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, οι διαστάσεις της σκάλας και άλλα πολεοδομικά μεγέθη, διαφέρουν από χρήση σε χρήση. Οπως για παράδειγμα στα εκπαιδευτήρια, απαγορεύεται η σφηνοειδής σκάλα για λόγους ασφαλείας. Για να μπορεί λοιπόν να μετατραπεί η χρήση ενός κτιρίου ή τμήμα του κτιρίου σε μια άλλη χρήση, θα πρέπει ο μηχανικός να εξετάσει αν οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση του κτιρίου. Επίσης η χρήση κατοικίας ή γραφείου που έχει ένα διαμέρισμα σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό είναι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, ενώ το φροντιστήριο είναι κτίριο σπουδαιότητας Σ3, οπότε μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα στατικά φορτία και για αυτό απαιτείται η έκδοση άδειας δόμησης.
      Τι προσέχουμε στην αλλαγή χρήσης σε εκτός σχεδίου περιοχές;
      Επιτρέπεται και στις εκτός σχεδίου περιοχές να γίνει αλλαγή χρήσης σε ένα κτίριο, εφόσον δεν παραβιάζονται οι γενικές ή ειδικές διατάξεις πολεοδομικές που ισχύουν στην περιοχή και υπάρχει στο ακίνητο υπόλοιπο δόμησης για τη συγκεκριμένη χρήση.
      Για παράδειγμα, στις εκτός σχεδίου περιοχές η επιτρεπόμενη δόμηση εξαρτάται από τη χρήση που θέλουμε να εγκαταστήσουμε. Το σύνηθες είναι π.χ. ότι η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία είναι 200 τμ, ενώ για καταστήματα 600 τμ (κατ αναλογία ισχύουν ειδικοί περιορισμοί και για τις υπόλοιπες χρήσεις). Οπότε αν κάποιος έχει ένα κτίριο γραφείων 600 τμ δεν μπορεί να κάνει αλλαγή χρήσης σε κατοικία διότι δεν επιτρέπεται κατοικία 600τμ.
      Εχω ένα κατάστημα και θέλω να το νοικιάσω ως ξυλουργείο. Απαιτείται η αλλαγή χρήσης;
      Οχι, δεν χρειάζεται να αλλάξετε χρήση στο κατάστημα, γιατί η διαφοροποίηση της κατηγορίας χρήσης κατά τον κτιριοδομικό κανονισμό δεν αποτελεί πάντα λόγο έκδοσης άδειας αλλαγής χρήσης. Σε περίπτωση όμως που γίνονται αλλαγές στη διαρρύθμιση και αλλάζουν μελέτες του κτιρίου, θα πρέπει να βγάλετε άδεια μικρής κλίμακας.
      Θέλω να μετατρέψω το διαμέρισμα σε γραφεία. Χρειάζεται άδεια;
      Βασικό κριτήριο για την αναγκαιότητα έκδοσης άδειας μικρής κλίμακας είναι η αλλαγή των θέσεων στάθμευσης προς το δυσμενέστερο. Για παράδειγμα για χρήση κατοικίας απαιτείται μια θέση στάθμευσης ανά 100 τ.μ. ενώ για χρήση γραφείων μια θέση στάθμευσης ανά 50 τ.μ. Επομένως από τη συγκεκριμένη αλλαγή χρήσης προκύπτει η υποχρέωση ακόμα μιας θέσης στάθμευσης η οποία θα πρέπει να εξασφαλιστεί στο οικόπεδο ή να γίνει εξαγορά με συμβολαιογραφική δήλωση και να εκδοθεί άδεια μικρής κλίμακας.
      Περισσότερα...

      8311 • 0

×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.