Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    494 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τις τελευταίες ημέρες σημειώνονται έντονες αντιδράσεις διότι ανεγέρθηκαν ή ανεγείρονται δεκαώροφα και ενδεκαώροφα κτίρια στην περιοχή Μακρυγιάννη – Κουκάκι, κάτω από την Ακρόπολη. Υπό τα αδιάφορα ή ένοχα βλέμματα των αρμοδίων φορέων (δήμου Αθηναίων και υπουργείων Πολιτισμού και Περιβάλλοντος) και βάσει των ισχυόντων και απαράδεκτων όρων δόμησης, υποβαθμίζεται το μνημείο της παγκοσμίου πολιτιστικής κληρονομιάς. Είναι εμφανής η οπτική, ηχητική και περιβαλλοντική ρύπανση και αυτονόητες οι επιβαρύνσεις των δικτύων κυκλοφορίας και των πάσης φύσεως υποδομών.
      Εντέλει η κατοικία εκδιώκεται, συνοδευόμενη από τις δραματικές αυξήσεις των τιμών των ενοικίων. Δικαιολογημένα λοιπόν, ένα ευρύ δίκτυο συλλόγων και κατοίκων, στους οποίους περιλαμβάνονται η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και ο Σύλλογος των Αθηναίων, διαμαρτύρονται ζητώντας την άμεση προστασία των περιοχών γύρω από την Ακρόπολη. Ζητούν την άμεση θέσπιση ηπιοτέρων όρων δομήσεως και την επανεξέταση όλων των διοικητικών πράξεων, που αφορούν στις εγκρίσεις ανέγερσης τεραστίων κτιρίων που δεν εναρμονίζονται με τα μέτρα της περιοχής και τα γειτνιάζοντα μνημεία.
      Το πενταώροφο κτίριο

      Δεν είναι βεβαίως η πρώτη φορά που προκύπτουν παρόμοιοι προβληματισμοί και κινητοποιήσεις. Σε εποχή κατά την οποία μελετώνται οι τρόποι της πλέον επωφελούς προστασίας αλλά και αξιοποίησης των μνημείων μας, προκειμένου να προσελκυσθούν επενδυτές και οικονομικά οφέλη και να προβληθεί η χώρα, παρόμοιες πρακτικές φέρνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Κάτι παρόμοιο όμως συνέβη και το 1955 και είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρων ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το ζήτημα από την πολιτεία. Πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και υπουργός Δημοσίων Έργων ο Λάμπρος Ευταξίας.
      Με πρωτοφανή ταχύτητα, το έτος εκείνο, ξεφύτρωσε μία πολυκατοικία στη συμβολή της Διονυσίου Αρεοπαγίτου με την οδό Θρασύλλου. Στο εκρηκτικό περιβάλλον που αναπτυσσόταν η μεταπολεμική Αθήνα, υπό το βάρος της αστυφιλίας και της ανοικοδόμησης, εμφανίστηκε η πενταώροφη κατασκευή, στο πλάι του θεάτρου του Διονύσου και εισχωρώντας ουσιαστικά στο ευπαθές περιβάλλον γύρω από την Ακρόπολη. Το ζήτημα είχε βεβαίως μεγάλη προϊστορία, αντίστοιχη με τη σημερινή.
      Ο Κώστας Μπίρης
      Από τα προπολεμικά χρόνια είχαν δοθεί αγώνες για να προστατευθεί το περιβάλλον του υπέρτατου μνημείου. Μάλλον θεία βουλήσει, στην κατάλληλη υπηρεσιακή θέση του δήμου Αθηναίων είχε βρεθεί ο Κώστας Η. Μπίρης. Έγινε ο διαχρονικός υπερασπιστής της πόλης, ο οποίος με επιστημονική τεκμηρίωση, πλούσια αρθρογραφία και αποφασιστικότητα απέτρεψε την προσπάθεια αύξησης του ύψους των οικοδομών γύρω από την Ακρόπολη.
      Αλλά όπως αναφέρει ο ίδιος, στο έργο του «Αγώνες και Μελέτες για την σύγχρονη Αθήνα» (1958), μετά την απελευθέρωση εμφανίσθηκαν νέα πρόσωπα και επικράτησαν νέα ήθη στα πολεοδομικά ζητήματα και το σχέδιο πόλεως. Το 1948, με διάταγμα, αυξήθηκε το ύψος των οικοδομών κατά 5% στην πρόσοψη και κατά 10% στο μέγιστο ύψος. «Διά του τρόπου αυτού ου μόνον επηυξήθη ο προϋπάρχων πλεονασμός ύψους, αλλά προσετέθη εις τούτον και το άτοπον από αισθητικής απόψεως της διαταράξεως της ομοιομορφίας ύψους οικοδομών» έγραφε ο Κ. Μπίρης, ο οποίος μόλις αντιλήφθηκε τι συνέβη κάτω από την Ακρόπολη, με την ανέγερση της πολυκατοικίας, κυριολεκτικώς ρίχτηκε στη «μάχη».
       
      Το αποτέλεσμα των εξελίξεων του 1955, όπως το αποτύπωσε ο Κ. Μπίρης: Διαμορφώθηκε μικρό πάρκο στη θέση που υπήρχε η πολυκατοικία (σημειώνεται με γραμμοσκίαση).
      Το υπόμνημα
      Συνέταξε μακροσκελέστατο υπόμνημα διαμαρτυρίας και το παρέδωσε στον δήμαρχο Αθηναίων Παυσανία Κατσώτα, προκειμένου να το αποστείλει στην Διεύθυνση Οικισμού του υπουργείου Δημοσίων Έργων. Πράγματι, ο δήμαρχος υπέγραψε το μνημειώδες υπόμνημα και το απέστειλε στο αρμόδιο υπουργείο, του οποίου ηγείτο ο Λάμπρος Ευταξίας. Αφού αναφερόταν η ιστορική διάσταση του ζητήματος, τέθηκε επί τάπητος το ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος, του αρχαιολογικού τοπίου και της θέας της Ακρόπολης. Ζητούσε να ανακληθεί το υφιστάμενο διάταγμα και να αποκατασταθεί η ισορροπία στην περιοχή. Το ζήτημα έλαβε διαστάσεις και προκάλεσε προβληματισμούς στις αρμόδιες και εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
      Αρωγοί στις θέσεις του Κ. Μπίρη προσήλθαν οι αρχιτέκτονες και οι αρχαιολόγοι, ενώ οι υπηρεσίες του υπουργείου Δημοσιών Έργων θεωρούσαν σύννομο το έργο της ανέγερσης της πολυκατοικίας. Ο έμπειρος τεχνικός χρησιμοποίησε την οδό που γνώριζε. Φρόντισε να δημοσιοποιήσει το γεγονός χρησιμοποιώντας έντυπα, τα οποία διαχρονικά έδειχναν ευαισθησία στα ζητήματα των Αθηνών. Ανάμεσά τους και η εφημερίδα που είχε μακρά παράδοση και συμμετείχε σε σημαντικούς αγώνες για τη διάσωση των λόφων, διατήρησης του παραδοσιακού οικιστικού πλούτου της πόλης, την εξάπλωση του πρασίνου κ.ά.
      Επίθεση «Εστίας»
      Εξάλλου η κατάσταση δεν ήταν εύκολη. Δεν ήταν διατεθειμένες όλες οι εφημερίδες, κυρίως οι κυβερνητικές, να εμπλακούν εις βάθος με μια τέτοια υπόθεση και εναντίον της πανίσχυρης κυβέρνησης του Κ. Καραμανλή. Οπότε ο Κ. Μπίρης παρείχε πληροφορίες στην «Εστία» προκειμένου να αναδείξει με αξιοπιστία το ζήτημα. Έτσι ως ο πλέον θερμός σύμμαχος στον αγώνα του εμφανίστηκε η «Εστία», η οποία εξαπέλυσε πραγματική εκστρατεία, μη φειδόμενη χαρακτηρισμών για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή. Ως γνωστόν του ασκούσε αυστηρή κριτική, λόγω του Κυπριακού, και τα δηκτικά της σχόλια αποτελούν σημαντική σελίδα της ιστορίας της ελληνικής δημοσιογραφίας.
      Στις 7 Νοεμβρίου 1955 και υπό τον τίτλο «Οι εχθροί της Ακροπόλεως», έγραφε η «Εστία»: «Το απίστευτον σκάνδαλον της πολυκατοικίας των 20 μέτρων, που θα καλύψη την θέαν της Ακροπόλεως ─ καθώς κατήγγειλαν επισήμως η Ανωτάτη Σχολή Αρχιτεκτόνων και το Αρχαιολογικόν Συμβούλιον─ αποσιωπάται επιμελώς από τας κυβερνητικάς εφημερίδας, αφ’ ής επληροφορήθησαν αύται, ότι η άδεια εδόθη κατά διαταγήν του τέως Υπουργού Δημοσίων Έργων, του αποκαλουμένου και “νέου Περικλέους” (σ.σ. Κων/νος Καραμανλής) υπό τον Άγγλων της Κύπρου.
      »Και όμως το σκάνδαλον είναι ακόμη μεγαλείτερον από ό,τι είχομεν αρχικώς πιστεύσει. Εν πρώτοις, η έκτασις επί της οποίας κτίζεται είναι χώρος αρχαιολογικός, δεδομένου ότι, καθ’ όλους τους αρχαίους και νεωτέρους συγγραφείς, ευρίσκεται εκεί περίπου το Ωδείον των κλασσικών αθηναϊκών χρόνων, που έπρεπε να έχη ήδη ανασκαφή. Δεύτερον δε, φαίνεται ότι ο “νέος Περικλής”, ο οποίος έδωκε την άδεια να κτισθή ο απαλλοτριωτέος αυτός χώρος ─ και δη με ένα μεγαθήριον, που θα καταστρέψη αισθητικώς το πολυτιμότερον σημείον των Αθηνών ─ την έδωκε χάριν ωρισμένων προσώπων, εγγύτατα προς την Κυβέρνησιν ισταμένων.
      » Οφείλει, λοιπόν, να κατονομάση η Κυβέρνησις τον τε ιδιοκτήτην, ως και τους μετ’ αυτού συνεταιρισθέντας, διά την τερατώδη οικοδομήν. Να ανακοινώση δε, διατί εδόθη η άδεια και τι αληθεύει από τα ψιθυριζόμενα, περί του εν Πικερμίω γεύματος!…».
      «Σφυροκόπημα»
      Όπως ήταν φυσικό, οι αντιδράσεις προκάλεσαν αναστάτωση και υποχρέωσαν τους υπεύθυνους να προβούν σε ενέργειες. Με απόφαση των αρμόδιων υπουργών συνεστήθη Επιτροπή αποτελούμενη από επιφανείς επιστήμονες (Σ. Μαρινάτος, Π. Μιχελής, Ι. Παππάς κ.ά.). Σκοπός των εργασιών της Επιτροπής ήταν να μελετήσει και να προτείνει μέτρα για την εξασφάλιση της θέας της Ακρόπολης από την παρεμβολή νεότερων κτιρίων που μπορούσαν να τη θίξουν. Επίσης, έπρεπε να φροντίσει για την εξεύρεση οικονομικών μέσων προς εφαρμογή των προτάσεών της. Η Επιτροπή πρότεινε δραστική μείωση του ύψους των οικοδομών (7,5 μέτρα) και επιβολή τέλους μίας ή δύο δραχμών στα εισιτήρια της Ακρόπολης.
      Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή δεν ικανοποιούσε όσους ενδιαφέρονταν για το ζήτημα. Η «Εστία» κυριολεκτικώς «σφυροκοπούσε» καθημερινά την Κυβέρνηση και τους αρμοδίους, ενώ ο Κ. Μπίρης δεν εννοούσε να αποδεχθεί αμαχητί τις διαφαινόμενες εξελίξεις. Επιχειρείτο να ισχύσει το γνωστό «ο γέγονε, γέγονε», δημιουργώντας τετελεσμένα. Γι’ αυτό οι εργασίες στην πολυκατοικία πραγματοποιούνταν νυχθημερόν, παρά το γεγονός ότι είχε ξεσηκωθεί τέτοιος σάλος. Όχι μόνον περατώθηκε η φάση του μπετόν αρμέ αλλά είχαν προστεθεί και οι πλινθοδομές. Τα όσα έγραψε και κατήγγειλε η «Εστία» εκείνες τις ημέρες, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μονογραφία.
      Στο στόχαστρό της βεβαίως, όπως αναφέραμε ήδη, ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής. Υπό τεταμένο λοιπόν κλίμα, εκλήθη να συνεδριάσει εκ νέου η Επιτροπή, με τον Κ. Μπίρη να προτείνει τροποποίηση του σχεδίου πόλεως για τη συγκεκριμένη θέση. Η τροποποίηση προέβλεπε κατεδάφιση του κτιρίου που είχε ανεγερθεί και δημιουργία πρασιάς σε αμφότερες τις πλευρές της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, με ταυτόχρονο υποβιβασμό του ύψους των οικοδομών γύρω από τον χώρο. Το σκεπτικό του Κ. Μπίρη περιλαμβάνεται στην έκθεση που κατέθεσε για τη διαμόρφωση της Διονυσίου Αρεοπαγίτου στην συμβολή της με τις οδούς Θρασύλλου, Βύρωνος και Μακρυγιάννη.
      Θέμα Επιθεωρήσεως!
      «Διά της τροποποιήσεως παρέχεται λύσις ευρείας πνοής. Αποκαλύπτεται εις τα όμματα του κατευθυνομένου προς τον αρχαιολογικόν χώρον ολόκληρος η θέα της Ακροπόλεως και του Ιερού Βράχου από ικανής αποστάσεως. Επίσης βελτιώνεται η προοπτική της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου εκ της αντιθέτου κατευθύνσεως…». Ωστόσο, μειοψηφούντος του Κ. Μπίρη, η Επιτροπή ανέβαλε την λήψη οριστικής απόφασης και περιορίστηκε να υποδείξει στην Κυβέρνηση την αναστολή εργασιών στην οικοδομή. Ωστόσο η Κυβέρνηση δεν φαινόταν διατεθειμένη να προχωρήσει σε τέτοια ενέργεια. Εν τω μεταξύ, οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές αφού η «Εστία» πίεζε καθημερινά. Με άκρως δηκτικά αλλά και αποκαλυπτικά σχόλια κατηγορούσε ευθέως την Κυβέρνηση.
      Ήταν τέτοια η συζήτηση που είχε ανοίξει, ώστε η πολυκατοικία της Διονυσίου Αρεοπαγίτου να γίνει και θέμα επιθεωρήσεως που ανέβαζε ο Χρήστος Γιαννακόπουλος στο Θέατρο «Κοτοπούλη». Εκ των καθημερινών σχολίων συμπεραίνουμε πως υπήρχε επαφή του Κ. Μπίρη και της «Εστίας», η οποία παρέθετε πλήθος επιχειρημάτων και δεν εννοούσε να αφήσει να ξεχαστεί η υπόθεση. Ζητούσε διαρκώς να γνωστοποιηθούν τα ονόματα των ιδιοκτητών του ακινήτου και των επιχειρηματιών που είχαν ασχοληθεί με την υπόθεση. Τηρώντας τη δημοσιογραφική δεοντολογία, δεν παρέλειπε να δημοσιεύει και την άλλη άποψη, εκείνη των ιδιοκτητών αλλά και των πολιτικών μηχανικών που είχαν αναλάβει την ανέγερση και ήταν οι: Κ. Σ. Καβουνίδης και Κ. Α. Μαυρομμάτης.
      Το πάρκο που δημιουργήθηκε στη θέση του κτιρίου που κατεδαφίστηκε.

      «Το Σκάνδαλον»
      Βεβαίως οι δύο τεχνικοί απλώς υπεραμύνθηκαν της εργασίας τους, τονίζοντας πως αφενός δεν υπήρξε παρανομία και αφετέρου, εξέφραζαν την άποψή τους περί του αισθητικού ζητήματος που προέκυπτε από την αύξηση του ύψους. Μέχρι που αποκαλύφθηκε πως το ακίνητο ανήκε στη θυγατέρα του υπουργού Εσωτερικών, δικηγόρου Ιωάννη Τριανταφύλλη, σύγγαμβρου του Ανάργυρου Δημητρακόπουλου που είχε διατελέσει διευθυντής Σχεδίου Πόλεως. Επρόκειτο περί συνετού και τίμιου ανθρώπου, ο οποίος σίγουρα δεν θα μπορούσε να φανταστεί τις επιπτώσεις από την ανέγερση οικοδομής σε εκείνο το σημείο. Οι συνειρμοί προέκυψαν αυτόματα. Ανεξάρτητα εάν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις, έως τότε δεν είχε εκδοθεί παρόμοια άδεια, διότι οι αρμόδιοι ελάμβαναν υπ’ όψη την ιδιαιτερότητα της περιοχής.
      Η «Εστία» επανερχόταν στο θέμα με αιχμηρότατα σχόλια. Ένα από αυτά, υπό τον τίτλο «Το σκάνδαλον», το οποίο συμπεριέλαβε και ο Κ. Μπίρης σε έκδοσή του, ανέφερε: «Η ειδικώς καταρτισθείσα επιτροπή απεφάνθη τελικώς προχθές επί του σκανδάλου της παρά την Ακρόπολιν πολυκατοικίας -της οποίας, κατά προχθεσινήν ανακοίνωσιν του κ. Υπουργού των Εσωτερικών, ιδιοκτήτρια είναι η κόρη του, λαβούσα ως προίκα το παλαιόν ακίνητον. Η Επιτροπή εζήτησεν την άμεσον αναστολήν των οικοδομικών εργασιών, μέχρις ου μελετήση και γενικώτερον το θέμα του εξωραϊσμού της όλης περιοχής.
      » Ασφαλώς, όμως, το ζήτημα δεν λήγει με το σταμάτημα ή και την κατεδάφισιν της οικοδομής. Διότι μένει ανοικτόν το κεφάλαιον των ευθυνών δι’ όσα έγιναν. Προβάλλεται π.χ. ο ισχυρισμός ότι η άδεια εδόθη «νομοτύπως» ─ όντως δε, προηγήθη της οικοδομής ένας αισχρός νόμος, του οποίου πολλοί γνωρίζουν τα κίνητρα─ ουδεμία όμως δικαιολογία απετολμήθη διά την περιφρόνησιν της διαμαρτυρίας του Αρχαιολογικού Συμβουλίου, η οποία και θα έπρεπε να έχη σταματήσει εν τη γεννέσει του το σκάνδαλον.
      » Και, ούτω, αντί το Δημόσιον να υποστή την δαπάνην της αποζημιώσεως ενός οικοπέδου, ή των τριών ορόφων που υπήρχον προ μηνός, όταν έφθασε το σκάνδαλον εις τας στήλας των εφημερίδων, καλείται να αποζημιώση σήμερον πέντε ορόφους, εάν ─εννοείται─ σταματήση όντως η οικοδομή!».
      Η κατεδάφιση
      Όπως ήταν φυσικό, το θέμα πήρε ακόμη μεγαλύτερη έκταση και η πολυκατοικία αποτελούσε πλέον… αξιοθέατο. Σύσσωμος πλέον ο Τύπος έθετε ζήτημα ηθικής τάξεως, ενώ σημαντικοί επιστήμονες εξέφραζαν τις απόψεις τους επισημαίνοντας πως έπρεπε επιτέλους να δοθεί τέλος στην αλλοίωση του τοπίου πέριξ της Ακρόπολης. Το σχέδιο Κ. Μπίρη, επανήλθε προς συζήτηση και υπό το βάρος των αντιδράσεων της κοινής γνώμης, ετέθη υπ’ όψη του σώφρονος υπουργού Λάμπρου Ευταξία και έγινε ασμένως αποδεκτό σχεδόν σε όλα του τα σημεία. Η τροποποίηση που πρότεινε, εγκρίθηκε με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία ενδύθηκε και με τον τύπο Βασιλικού Διατάγματος, στα μέσα Δεκεμβρίου 1955.
      Στην συνέχεια συνεστήθη υπό της Κυβέρνησης Επιτροπή για την εκτίμηση της αξίας της πολυκατοικίας στην οποία συμμετείχε και εκπρόσωπος του εργολάβου. Οι αποζημιώσεις που κατεβλήθησαν, τόσο στους ιδιοκτήτες όσο και στον εργολάβο, ήταν μεγάλες σύμφωνα προς όσα αναφέρει ο Κ. Μπίρης. Εντέλει, το θέρος του 1956, κατεδαφίστηκε το κτίριο και στη θέση του σχηματίστηκε το αλσύλλιο επί της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, λοξά απέναντι από την είσοδο του Μουσείου Ακροπόλεως. Και όπως αναφέρει ο καθηγητής Μάνος Γ. Μπίρης, το μικρό αυτό τμήμα πρασίνου αποτελεί «σημείο αναφοράς» για την πρώτη πολυκατοικία που θυσιάστηκε στην Αθήνα προς χάρη του κοινού συμφέροντος. Αξίζει να σημειωθεί πως το καλοκαίρι εκείνο έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία μόλις 56 ετών από ανακοπή καρδιάς, ο Ι. Τριανταφύλλης.
    2. Αρθρογραφία

      GTnews

      Φαντάζει αδιανόητο αλλά εξακολουθεί να μην υπάρχει διασύνδεση ανάμεσα στο Κτηματολόγιο και τα αρχεία της ΑΑΔΕ.
      Σήμερα, η ΑΑΔΕ δεν μπορεί να κάνει μια διασταύρωση ρουτίνας – εκτός αν υπάρξει αίτημα στις περιπτώσεις υπόπτων φοροδιαφυγής - ανάμεσα σε ό,τι έχει δηλωθεί στην εφορία και το Ε9 και σε ό,τι έχει δηλωθεί στο κτηματολόγιο.  
      Ευτυχώς, αυτό το παράδοξο τελειώνει το φθινόπωρο καθώς τα 2 συστήματα θα συνδεθούν επιτέλους ηλεκτρονικά.  
      Τα οφέλη θα είναι πολλαπλά. Αρχικά, το 2023 ίσως θα είναι η πρώτη χρονιά που θα εισπραχθεί το σωστό ύψος του ΕΝΦΙΑ υπό την έννοια ότι η διασταύρωση θα δείξει πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι ιδιοκτήτες ακινήτων δήλωσαν κτίσματα κι εκτάσεις στο κτηματολόγιο αφού τα είχαν πρώτα τακτοποιήσει αλλά στη συνέχεια «αμέλησαν» να τα δηλώσουν και στο Ε9. Αυτό σημαίνει περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία γεγονός που θα δημιουργήσει περισσότερα περιθώρια για περαιτέρω μείωση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ ή την μείωση άλλων φόρων.  
      Για πρώτη φορά η ΑΑΔΕ θα έχει την πλήρη εικόνα της περιουσίας του καθενός, το οποίο σημαίνει περισσότεροι δυνητικοί «στόχοι» επιβολής κατασχέσεων και πλειστηριασμών, ενδεχομένως επιπλέον έσοδα από την φορολόγηση ενοικίων, έσοδα από τεκμήρια, δημοτικά τέλη, τέλη ακίνητης περιουσία. 
      Την ίδια στιγμή πολλοί ιδιοκτήτες, των οποίων οι αποζημιώσεις COVID «κόλλησαν» λόγω λαθών ή παραλείψεων , τώρα θα μπορέσουν να πάρουν τα χρήματα τους.  
      Η ΑΑΔΕ αντλώντας στοιχεία από το κτηματολόγιο θα βλέπει ποιος έχει πόσες ιδιοκτησίες και που και αυτόματα θα εξετάζει αν έχουν δηλωθεί και στο Ε9. Εφόσον διαπιστώνεται ότι η δήλωση στην εφορία είναι ...λειψή, ο φορολογούμενος θα καλείται για εξηγήσεις ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η Αρχή θα μπορεί οίκοθεν να επιβάλλει πρόσθετο ΕΝΦΙΑ με βάση τη δήλωση του Κτηματολογίου. 
      Αν κάτι απασχολεί την ΑΑΔΕ είναι μην υπάρχουν λάθη κι αστοχίες στα στοιχεία που θα λάβει από το Κτηματολόγιο  διότι τότε ο προσδιορισμός επιπλέον φόρου θα είναι από δύσκολος έως αδύνατος.  
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ο γερμανός αρχιτέκτονας Ερνέστος Τσίλερ, που αργότερα απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα, άφησε διακριτό το αποτύπωμά του στο οικιστικό περιβάλλον της Ελλάδας, και ιδιαίτερα της Αθήνας.
      Δεν είναι τυχαίος ο χαρακτηρισμός της Αθήνας του 19ου αιώνα ως «Αθήνας του Τσίλερ».
      Ο Τσίλερ υπήρξε ένας από τους κύριους εκπροσώπους του νεοκλασικισμού στον ελληνικό χώρο, το δε έργο του περιλαμβάνει περί τα 500 κτίρια που σχεδίασε ή κατασκεύασε, από το 1870 έως το 1916.
      Ο Έρνστ Μόριτς Τέοντορ Τσίλερ, όπως ήταν το πλήρες ονοματεπώνυμό του, γεννήθηκε στις 22 Ιουνίου 1837 στο Ζέρκοβιτς της Σαξονίας και ήταν το μεγαλύτερο από τα δέκα παιδιά του ονομαστού οικοδόμου της περιοχής Κρίστιαν Τσίλερ.
      Σπούδασε στο Πολυτεχνείο της Δρέσδης, όπου διακρίθηκε για τις επιδόσεις του και βραβεύτηκε με αργυρό μετάλλιο (1858).
      Είχε την τύχη να προσληφθεί ως σχεδιαστής στο εργαστήριο του διάσημου δανού αρχιτέκτονα Θεόφιλου Χάνσεν στη Βιέννη.
      Ο Χάνσεν, έχοντας εκπονήσει την εποχή εκείνη το σχέδιο του μεγάρου της Ακαδημίας Αθηνών, υπέδειξε τον Τσίλερ για να εποπτεύσει την ανέγερσή του.
      Έτσι, το 1861 ο νεαρός αρχιτέκτονας ήρθε στην Αθήνα και ανέλαβε την επίβλεψη της ανέγερσης του κτιρίου της Ακαδημίας και εν συνεχεία εκείνου της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
      Σε ένα ταξίδι του στη Βιέννη, την άνοιξη του 1876, γνώρισε την πιανίστρια Σοφία Δούδου, κόρη του κοζανίτη εμπόρου Κωνσταντίνου Δούδου.
      Ο έρωτας φαίνεται ότι ήταν κεραυνοβόλος, και το ζευγάρι ενώθηκε με τα δεσμά του γάμου το Μάιο της ίδιας χρονιάς.
      Την ευτυχία τους ήλθε να συμπληρώσει η γέννηση του πρώτου τους παιδιού το 1879.
      Το ζευγάρι απέκτησε άλλα τέσσερα παιδιά τα επόμενα χρόνια.
      Η ταχύτατη επαγγελματική ανέλιξη του Τσίλερ και ο γάμος του με μια Ελληνίδα ήταν οι αποφασιστικοί παράγοντες που τον ώθησαν να εγκατασταθεί μονίμως στην Ελλάδα και να αποκτήσει την ελληνική υπηκοότητα.
      Πολύ παραγωγικός αρχιτέκτονας, ο Τσίλερ σχεδίασε και επέβλεψε την κατασκευή τουλάχιστον 500 σημαντικών δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας (Πάτρα, Πύργο, Θεσσαλονίκη, Τρίπολη, Ερμούπολη κ.α.).
      Το 1872 διορίστηκε καθηγητής στο Πολυτεχνείο, ενώ διετέλεσε για λίγο (1884) διευθυντής Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση του Χαριλάου Τρικούπη.
      Αξιόλογα έργα του Ερνέστου Τσίλερ στην Αθήνα είναι: το Μέγαρο Σλίμαν («Ιλίου Μέλαθρον», 1878-1880), το Δημοτικό Θέατρο Αθηνών (1873-1888, κατεδαφίστηκε το 1939), το Μέγαρο Μελά (1874-1884, το μετέπειτα Κεντρικό Ταχυδρομείο Αθηνών στην πλατεία Κοτζιά), πολλές αστικές κατοικίες στην Αθήνα (Γουδή, Καλλιγά, Συγγρού, Δεληγιώργη, Σταθάτου κ.ά.) και τον Πειραιά (Ζέα), επαύλεις (Θων στους Αμπελοκήπους, Πεσμαζόγλου στην Κηφισιά) και εξοχικά σπίτια στο Μοσχάτο, τα κτίρια του Γερμανικού και του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (1887 και 1905 αντίστοιχα), το Εθνικό Θέατρο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου (1895), το Ορφανοτροφείο Χατζηκώνστα (1897, κατεδαφίστηκε το 1963), η πρώην Σχολή Ευελπίδων (1894, νυν Πρωτοδικείο Αθηνών), τα Ανάκτορα της οδού Ηρώδου του Αττικού (1890, νυν Προεδρικό Μέγαρο), το Εθνικό Χημείο (1885-1900), το κινηματοθέατρο «Αττικόν» (1870-1881) κ.ά.

      Στα εκτός Αθηνών σημαντικά έργα του συγκαταλέγονται: το θέατρο τής Ζακύνθου (1871, καταστράφηκε στο σεισμό του 1953 και ανακατασκευάστηκε), το θέατρο της Πάτρας (1872), το Δημαρχείο της Ερμούπολης (1874- 1884), οι αγορές του Αιγίου και του Πύργου, το Δικαστικό Μέγαρο Τρίπολης, το Ελληνικό Προξενείο Θεσσαλονίκης (νυν Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα) κ.ά.
      Σημαντική υπήρξε η συμβολή του Τσίλερ και στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, με σχεδιασμό ναών όπως η Φανερωμένη στο Αίγιο (1890-1893), ο Άγιος Αθανάσιος Πύργου (1911), η Αγία Τριάδα Πειραιώς (1915- 1916) και ο Άγιος Λουκάς Πατησίων.
      Τα περισσότερα σχέδιά του φυλάσσονται στην Εθνική Πινακοθήκη, ενώ ορισμένες μελέτες του βρίσκονται στο Μουσείο Μπενάκη, στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο και σε ιδιωτικές συλλογές.
      Ο Ερνέστος Τσίλερ πέθανε στην Αθήνα στις 12 Νοεμβρίου 1923, σε ηλικία 86 ετών.



      https://el.wikipedia.org/wiki/Ερνέστος_Τσίλλερ
    4. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι ασάφειες του Αρχαιολογικού Νόμου (Ν.3028/02), η έλλειψη εναρμόνισής του με τις ισχυρότερες αυτού Διεθνείς Συμβάσεις (Συμβάσεις για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Ευρώπης: Χάρτα της Βενετίας, Granada, σύμβαση της UNESCO κλπ), η εσωστρέφεια της διοίκησης και των υπηρεσιών του ΥπΠΟΑ καθώς και η συχνά μονοδιάστατη προσέγγιση στο γνωστικό αντικείμενο της Προστασίας και Ανάδειξης της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς, έχουν ως αποτέλεσμα το στραγγαλισμό κάθε προσπάθειας «νέας αρχιτεκτονικής δημιουργίας» και την υποβάθμιση της σημασίας της Αρχιτεκτονικής που δημιουργεί σήμερα την Παράδοση για τις επερχόμενες γενιές.
      Παράλληλα, οι γραφειοκρατικές εμπλοκές και παλινωδίες οδηγούν στην ταλαιπωρία, σε επιχειρηματική αβεβαιότητα, στην ακύρωση των επενδύσεων και, πολλές φορές, στον ευτελισμό των εμπλεκομένων μελετητών.
      Ο συνδυασμός των παραπάνω, έχει ως αποτέλεσμα μια αποκαρδιωτική εικόνα για τον τόπο μας σε ότι αφορά στη σύγχρονη αρχιτεκτονική και στην προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, μια επίγευση τριτοκοσμικού – ολοκληρωτικού κράτους που αντιστρατεύεται στην ανάδειξη του χαρακτήρα, της ταυτότητας, του genius loci (πνεύμα του τόπου) υπερασπιζόμενο επιλεκτικά στοιχεία μιας φυσιογνωμίας και συχνά (παρα)βιάζει βασικές αρχές τεκμηρίωσης μιας σύγχρονης ολιστικής προσέγγισης του ενσωματωμένου στον τόπο και στον χρόνο σχεδιασμού. Εμμονικές απόψεις των υπηρεσιών του ΥπΠΟΑ σε ότι αφορά στην ένταξη και ενσωμάτωση των κατασκευών στο πολιτιστικό περιβάλλον, απόψεις που δεν βασίζονται σε κανόνες και αρχές της αρχιτεκτονικής ως επιστήμης και αγνοούν συστηματικά τις διεθνείς συμβάσεις, επιβάλλουν πεισματικά την επανάληψη, τον μιμητισμό, την απαξίωση έως και «εξαφάνιση» της σύγχρονης δημιουργίας, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της αρχιτεκτονικής αξίας ως δυναμικού στοιχείου της πολιτιστικής κληρονομιάς στο υλικό και άυλο ανθρωπογενές περιβάλλον. Από το πλέγμα των συνεπειών αυτής της πραγματικότητας, εστιάζουμε στη διαφαινόμενη και διαπιστωμένη εγκατάλειψη, κατάρρευση και, συχνά, εξαφάνιση εξαίρετων δειγμάτων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και, παράλληλα, στην αδυναμία άρθρωσης τεκμηριωμένης αρχιτεκτονικής έκφρασης. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η ψευδεπίγραφη προστασία οδηγεί στην αυθαίρετη δόμηση και επέμβαση.
      Η Αρχιτεκτονική εξελίσσεται με συνθετικές αρχές και τυπολογικούς κανόνες, αφαιρετικά δηλαδή τυπολογικά στοιχεία που δεν αντιγράφονται αλλά «μεταγράφονται» σε αρχιτεκτονική μορφή στον αντίποδα των εικονιστικών μορφολογικών «επιλογών» που συνήθως επικρατούν μέσα από στείρες μιμητικές επιλογές. Οι τυπολογικοί κανόνες δεν εμποδίζουν την εξέλιξη της φυσιογνωμίας του τόπου, εξέλιξη που αποτελεί και τον μόνο τρόπο σεβασμού του χαρακτήρα του και αξιοποίησης των χωρικών και αρχιτεκτονικών στοιχείων που έχει επιτύχει στην ιστορική του διαδρομή. Ο αυστηρός, συνεπής και αποτελεσματικός έλεγχος τόσο στην αδειοδότηση των έργων, όσο και στην υλοποίησή τους, είναι επαρκής συνθήκη για τη διαφύλαξη του χαρακτήρα/ταυτότητας του τόπου.
      Πάγια θέση και οδηγία του ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων είναι ότι κάθε πρόταση που ενσωματώνεται σε μια περιοχή, προστατευόμενη ή όχι, πρέπει να τεκμηριώνεται με όρους αρχιτεκτονικής σύνθεσης, ανεξάρτητα αν η πρόθεση είναι μιμητική (ακόμα και τότε, αναγκαστικά και αναπόφευκτα θα περιέχει και διαφοροποιήσεις γιατί δεν θα είναι αυθεντική) ή πρόθεση διαφοροποίησης (που εξίσου αναγκαστικά και αναπόφευκτα θα περιέχει στοιχεία μίμησης αφού οφείλει η διαφοροποίηση που επιχειρεί να μην είναι άκριτη αλλά συσχετισμένη με τον οικισμό/τόπο/τοπίο που αναφέρεται).
      Όλες ανεξαιρέτως οι αρχιτεκτονικές προτάσεις διαφοροποιούνται, στον ένα ή άλλο βαθμό και με τον ένα ή άλλο τρόπο. Αν αποτελούν πιστά αντίγραφα (ίδιες μορφές, ίδια υλικά, ίδια χρώματα, κλπ) τότε αντιβαίνουν στη Χάρτα της Βενετίας (περί κιβδηλίας) και σε όλους του νόμους περί Προστασίας της Κληρονομιάς που αναφέρουν ρητά ότι έχουν βασιστεί σε αυτήν (πχ Granada, Nara). Διασφαλίζεται έτσι το «δικαίωμα στη δημιουργία» της Αρχιτεκτονικής, των αρχιτεκτόνων και της κοινωνίας που εκφράζουν, άρα του έννομου συμφέροντος της κοινωνίας και του δικαιώματός της να υπάρχει στον τόπο της που θα αναπτύσσεται/εξελίσσεται αυθεντικά χωρίς μασκαρέματα, παγώματα και πειράματα ταρίχευσης.
      Η προάσπιση και ανάδειξη του διαχρονικού χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής ως ζωντανού στοιχείου της πολιτιστικής μας ταυτότητας και η διασφάλιση της πληρότητας της τεκμηρίωσης (συνθετικές αρχές, ολοκληρωμένη ένταξη – ενσωμάτωση) της σύγχρονης αρχιτεκτονικής δημιουργίας, ώστε να αποτελέσει την αρχιτεκτονική κληρονομιά του μέλλοντος, αποτελούν τα βασικά ζητούμενα μιας παρέμβασης που προσδιορίζει τις δυσλειτουργίες και προτείνει, ώστε να αποκατασταθούν οι χρόνιες αδυναμίες που αποθαρρύνουν κάθε δημιουργική προσπάθεια σε αυτόν τον τομέα του Πολιτισμού.
      Στην προσπάθεια αυτή παρατηρούνται δυσλειτουργίες και προβλήματα όπως: προβλήματα ισχύοντος νομικού πλαισίου και αστοχίες ερμηνείας και εφαρμογής του, προβλήματα θεσμικού πλαισίου περί χωρικών αρμοδιοτήτων και αντικειμένου Προστασίας, προβλήματα διαδικασιών εγκρίσεων και κατανομής των αρμοδιοτήτων με βάση την εξειδίκευση του γνωστικού αντικειμένου και προβλήματα εφαρμογής των αρχών του ολοκληρωμένου Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και υλοποίησης των αποτελεσμάτων του.
      Μέχρι σήμερα η πολιτεία δεν έχει ρυθμίσει θέματα αρμοδιοτήτων και σαφών διαδικασιών μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών των Υπουργείων ΥΠΕΝ και ΥπΠΟΑ. Επίσης, η έλλειψη πλήρους θεσμικής κατοχύρωσης των όρων «Προστασία» και «Δημιουργία» εξακολουθεί να συντηρεί μια συγκρουσιακή κατάσταση που έχει παγιωθεί μεταξύ των μελετητών και των υπηρεσιών. Τέλος, εκκρεμούν θέματα όπως η συγκρότηση κατάλληλων γνωμοδοτικών και εγκριτικών οργάνων και υπηρεσιών που σήμερα ολοκληρώνουν το έργο τους σε χρόνους απαγορευτικούς και ανασταλτικούς στον όποιο προγραμματισμό και σχεδιασμό.
      Ο νομοθέτης έχει σταθμίσει το δημόσιο συμφέρον, έχει ορίσει σαφώς τις προϋποθέσεις, για τις οποίες απαιτείται έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού. Σε αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται περιοχές που δεν αποτελούν κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους.
      Σύμφωνα με τον Ν.3028/2002, έγκριση ΥπΠΟΑ λοιπόν απαιτείται μόνο σε περιοχές που αποτελούν κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους. Παρ’ όλ’ αυτά, πληθώρα εγγράφων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού ζητούν από τις εκάστοτε ΥΔΟΜ των Δήμων προηγούμενη έγκριση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας σε περιοχές εκτός των κηρυγμένων αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων. Αντίστοιχα θέματα προκύπτουν με τις αρμοδιότητες και τους ελέγχους των υπηρεσιών της Εφορείας Νεωτέρων που επεκτείνονται διαρκώς θεματικά και γεωγραφικά, κρίνοντας αρχιτεκτονικές μελέτες με έωλες διαδικασίες και, συχνά, αδιαφανή κριτήρια και χρονικές προτεραιότητες.
      Η συνεχιζόμενη αυτή κατάσταση, δημιουργεί πέραν των άλλων και «πολιτιστικά θύματα» με την απώλεια σημαντικών στοιχείων της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς.
      Ο ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ θεωρεί ότι πρέπει άμεσα να αποφασιστούν:
      Τροποποίηση αρχαιολογικού νόμου με βάση τις αρχές των Διεθνών Συμβάσεων (πχ αρχαία/ νεώτερα) και τις ανάγκες ενσωμάτωσής του με την περιβαλλοντική και πολεοδομική νομοθεσία. Καθορισμός χωρικών περιοχών αρμοδιότητας ελέγχου. Καθορισμός αντικειμένου προστασίας. Κατάργηση εγκυκλίων που επιτάσσουν αντιεπιστημονικές διαδικασίες. Κατανομή εγκρίσεων και ελέγχων με βάση το γνωστικό αντικείμενο. Καθορισμός του τρόπου ανάθεσης, παρακολούθησης και εποπτείας των έργων. Η Αρχιτεκτονική Κληρονομιά δημιουργείται με κάθε έργο που, σε οποιαδήποτε κλίμακα, εντάσσεται στο υπάρχον πολιτισμικό και φυσικό περιβάλλον. Η αρχιτεκτονική δημιουργία, η ποιότητα των κατασκευών, η αρμονική ένταξή τους στο περιβάλλον, ο σεβασμός των φυσικών και αστικών τοπίων, καθώς και της κοινής και ιδιωτικής κληρονομιάς αποτελούν δημόσιο συμφέρον (παρ. 27 του προοιμίου της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου). Κατ’ εφαρμογή των παραπάνω, τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) αναλαμβάνουν την υποχρέωση της προστασίας του τοπίου, της ένταξης και ενσωμάτωσης των κατασκευών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και το πολιτιστικό περιβάλλον. Δυστυχώς, οι παραπάνω αρχές δεν έχουν ενσωματωθεί στον Αρχαιολογικό Νόμο με βάση τον οποίο ελέγχουν οι υπηρεσίες του ΥπΠΟΑ τις Αρχιτεκτονικές Μελέτες, οδηγώντας συχνά στην υποστολή του επιστημονικού λόγου σε επιταγές αντίθετες με την επιστημονική συνείδηση (όπως μορφολογικούς κανόνες, τυποποίηση και εμπορευματοποίηση της δόμησης).
      Όσο σημαντικός είναι ο κίνδυνος της άκριτης δόμησης, δηλαδή της δόμησης που δεν σχετίζεται με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου στον οποίο αφορά, αντίστοιχα σημαντικός είναι και ο κίνδυνος της δόμησης που, εξίσου άκριτα και ανιστόρητα, επαναλαμβάνει μορφολογικά στοιχεία του παρελθόντος σε μια εποχή όπου οι συνθήκες κατοίκησης και το συνολικό πολιτισμικό πλαίσιο έχει αλλάξει.
      Ως ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων υπογραμμίζουμε ότι σε αυτές τις αρχές είναι βασισμένα τα ζητούμενα της τεκμηρίωσης των θεμάτων που συζητούνται στα ΣΑ και ο επιστημονικός διάλογος που αφορά στην Αρχιτεκτονική, ο οποίος περιλαμβάνει τον καθορισμό των όρων της παρέμβασης και κρίνει ολοκληρωμένες συνθετικές επιλογές, αποτελεί αποκλειστικό τους αντικείμενο. Η εμπλοκή πολλαπλών υπηρεσιών διαφορετικών Υπουργείων στην παραπάνω διαδικασία, δημιουργεί συγκρουσιακό περιβάλλον μεταξύ των υπηρεσιών του δημοσίου, των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών, αλλά και των απλών πολιτών. Η αναζήτηση διεξόδου είναι επίκαιρη αλλά και επιβεβλημένη.
    5. Αρθρογραφία

      GTnews

      Εκπλήττει πολλούς η συνεχιζόμενη σεισμική διεργασία στις Κυκλάδες. Περισσότερο γιατί είναι ένα άγνωστο φυσικό φαινόμενο, τέτοιο που αδυνατεί να αντιληφθεί ο ανθρώπινος νους. «Πρόκειται όμως για μια εκδήλωση ενός γεωδυναμικού φαινόμενου που εξελίσσεται εδώ και αρκετά εκατομμύρια χρόνια στη γειτονιά μας και είναι ακόμη και σήμερα ενεργό!» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Ζούρος, γεωλόγος, καθηγητής του τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Και συνεχίζει: «Είναι το αποτέλεσμα της βύθισης της λιθοσφαιρικής πλάκας της Αφρικής κάτω από την λεκάνη του Αιγαίου. Καθώς βυθίζεται η αφρικανική λιθόσφαιρα στο πυρακτωμένο ανώτερο τμήμα του μανδύα, λιώνει και προκαλεί την άνοδο μάγματος το οποίο διεισδύει στην λιθόσφαιρα του Αιγαίου προκαλώντας σεισμικές δονήσεις και ηφαιστειακές εκρήξεις».
         Είναι πάει να πει, μια φυσική διαδικασία που εξελίσσεται χωρίς στάσεις, αλλά οι άνθρωποι την αντιλαμβάνονται μόνο τις στιγμές του παροξυσμού, όταν εκδηλώνεται μια σεισμική ακολουθία, ή μια ηφαιστειακή έκρηξη! Κι όμως...
         Σε ετούτη τη γειτονιά, ακόμα και στο σημερινό βορειοανατολικό Αιγαίο, υπήρξαν στην ιστορία έντονα φυσικά φαινόμενα που δεν μπορεί να αντιληφθεί ανθρώπου νους. Γιατί αυτό που συμβαίνει σήμερα στις Κυκλάδες είναι τίποτα μπροστά σε τούτο που συνέβη εδώ πριν από εκατομμύρια χρόνια. Μια απίστευτα έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα που ξεκίνησε πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια και διαμόρφωσε το Ελληνικό αρχιπέλαγος. Ξεκίνησε τότε που το σημερινό Αιγαίο δεν ήταν παρά μια εκτεταμένη χερσαία περιοχή που οι επιστήμονες βάφτισαν Αιγηίδα.
         Στα δυτικά...
         Σε ετούτη την Αιγηίδα, στη ζωή της και στις δύσκολες εκείνες «μέρες» που άρχισαν πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια μας ξεναγεί ο Νίκος Ζούρος. Που είναι και Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Ενός μουσείου για ετούτη τη μεγάλη ηφαιστειο-σεισμική δραστηριότητα - δημιουργό της «σύγχρονης» γεωμορφολογίας του Αιγαίου.
         Πίσω λοιπόν 20 εκατομμύρια χρόνια. Κι αν ένας μέσος όρος ανθρώπινης ζωής είναι τα 75 χρόνια, πίσω 265.000 ανθρώπινες ζωές!
         «Τότε, την εποχή του Μειόκαινου, μας λέει ο κ. Ζούρος, το κλίμα ήταν πολύ πιο θερμό από το σημερινό και την επιφάνεια της Αιγηίδος κάλυπταν εκτεταμένα δάση και σαβάνες που τις διέκοπταν εκτεταμένες λίμνες με γλυκό νερό. Η βλάστηση περιλάμβανε κυρίως κωνοφόρα και καρποφόρα δέντρα, όπως οι γιγαντιαίες σεκόιες, οι κουνιχάμιες, οι κυπαρισίδες, οι πευκίδες, αλλά και μπανανόδενδρα, κανελόδενδρα, βαλανιδιές, τροπικές καρυδιές, δαφνίδες, λεύκες, σκλήθρα και πολλά άλλα είδη. Δεν έλειπαν ακόμη τα φοινικόδενδρα αλλά και πολλά άλλα φυτά της οικογένειας των φοινικίδων.
         Στο χερσαίο αυτό χώρο έζησαν κατά καιρούς πάρα πολλά είδη ζώων, προβοσκιδωτών όπως ελέφαντες και δεινοθήρια, σαρκοφάγα, αντιλόπες, γαζέλες, μικρόσωμα ελάφια, καμηλοπαρδάλεις, ιπποπόταμοι, ρινόκεροι, ιππάρια, τρωκτικά, πουλιά, αμφίβια και ερπετά, όπως οι αλιγάτορες».
         Κι όλα αυτά χάθηκαν όταν τα δάση του Βορειανατολικού Αιγαίου σκεπάσθηκαν από τα προϊόντα εκατοντάδων βίαιων αλλεπάλληλων ηφαιστειακών εκρήξεων που πραγματοποιήθηκαν για μια περίοδο τεσσάρων εκατομμυρίων ετών!
         Σεισμογενείς περιοχές...
         Ο χώρος του σημερινού Αιγαίου αποτελεί ακόμα και σήμερα μία από τις πλέον ενεργές περιοχές του φλοιού της γης. Εδώ, οι γεωλογικές μεταβολές είναι έντονες και συνεχείς.
         Η εξέλιξη της μορφής του χώρου του Αιγαίου κατά τη διάρκεια της πιο «πρόσφατης» περιόδου της ιστορίας της γης που ονομάζεται ανώτερος Καινοζωικός αιώνας, δηλαδή τα τελευταία 25 εκατομμύρια χρόνια, σημαδεύτηκε από σημαντικές γεωτεκτονικές μεταβολές. Οι μεταβολές αυτές σχετίζονται με την κίνηση μεγάλων κομματιών του γήινου φλοιού, που ονομάζονται λιθοσφαιρικές πλάκες, στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου. Αυτή η κίνηση είχε ως αποτέλεσμα έντονη ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα.....
         Η Αφρικανική λοιπόν λιθοσφαιρική πλάκα κινείται και βυθίζεται κάτω από την Ευρασιατική πλάκα, γεγονός που στις μέρες μας συμβαίνει στην περιοχή νότια της Κρήτης. «Η βύθιση αυτή λέει ο κ. Ζούρος, προκαλεί στον εσωτερικό χώρο του Αιγαίου πελάγους εφελκυστικές δυνάμεις σε διεύθυνση Βορρά - Νότου. Έτσι, δημιουργούνται μεγάλα ρήγματα στο φλοιό που προκαλούν τη σεισμικότητα. Το ίδιο φαινόμενο δίνει τη δυνατότητα σε ηφαιστειακό υλικό να ανέρχεται και να εκχύνεται στις θέσεις των ηφαιστείων. Με τη διαδικασία αυτή σχηματίσθηκαν στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν μια σειρά ηφαιστείων, οι θέσεις των οποίων σχηματίζουν ένα τόξο, που είναι γνωστό ως το ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και αποτελείται από γνωστά και άγνωστα ηφαίστεια, τη Σαντορίνη, το Κολούμπο τη Νίσυρο, τη Μήλο, τα Μέθανα και εκτείνεται μέχρι τις Μικροθήβες στη Μαγνησία».
         Ωστόσο το Αιγαίο δεν είναι δημιούργημα μόνο της βύθισης της Αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την Ευρωπαϊκή, αλλά μια πολύπλευρη κίνηση που επηρεάζεται από την κίνηση και άλλων μικρότερων κομματιών του γήινου φλοιού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως είναι η Αραβική μικροπλάκα. «Η Αραβική μικροπλάκα, σύμφωνα με τον ειδικό επιστήμονα, αποσπάται από την υπόλοιπη Αφρική στην Ερυθρά θάλασσα και κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από την Αφρικανική, πιέζει με διεύθυνση από Νότο προ Βορρά, ένα άλλο μικρότερο κομμάτι της λιθόσφαιρας, τη Μικρασιατική λιθοσφαιρική μικροπλάκα, και την αναγκάζει να κινείται προς τα δυτικά και να συμπιέζει το χώρο του Αιγαίου. Ο φλοιός στο Αιγαίο αναγκάζεται έτσι να επεκτείνεται προς τα νοτιοδυτικά δημιουργώντας την σύγχρονη ενεργό γεωδυναμική κατάσταση στο Αιγαίο».
         Το ηφαίστειο ...Λέσβος
         Πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια το σημείο όπου βυθιζόταν η Αφρικανική λιθοσφαιρική πλάκα κάτω από την Ευρωπαϊκή δεν ήταν νότια της Κρήτης όπως σήμερα. Τότε βρισκόταν αρκετά βορειότερα και συγκεκριμένα στον χώρο των σημερινών Κυκλάδων. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα λοιπόν τότε, δημιούργησε εντυπωσιακά ηφαιστειακά κέντρα στο βόρειο και κεντρικό Αιγαίο και τη δυτική Μικρά Ασία. Δείγματά της βρίσκουμε στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, Ίμβρο, Λήμνο, Αγ. Ευστράτιο και Λέσβο, τα οποία διασώθηκαν από τη μεταγενέστερη καταβύθιση της περιοχής μεταξύ των νησιών.
         Χαρακτηριστικό δείγμα της εποχής βρίσκουμε σήμερα στη Λέσβο. Η δημιουργία του παγκόσμια γνωστού απολιθωμένου δάσους στο δυτικό νησί αλλά και του εν πολλοίς άγνωστου απολιθωμένου δάσους της Λήμνου αντανακλά τη δημιουργία και τον τρόπο δημιουργίας του Αιγαίου. «Στη Λέσβο, λέει ο διευθυντής του μουσείου φυσικής ιστορίας, τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα εντοπίζονται σήμερα στο κέντρο του νησιού, στις περιοχές του όρους Λεπέτυμνου, που είναι το υψηλότερο βουνό της Λέσβου αλλά και των χωριών Βατούσα, Ανεμώτια, Μεσότοπος και Άγρα. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις δημιούργησαν σύνθετα ηφαιστειακά οικοδομήματα με ηφαιστειακούς κρατήρες, θόλους, λαιμούς και φλέβες που μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε όλη τη βόρεια και δυτική Λέσβο.
         Η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνοδεύτηκε και από έντονη σεισμική δραστηριότητα που προηγήθηκε ή συνόδευε τις μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις. Κατά τη διάρκεια των ηφαιστειακών εκρήξεων εκτινάχτηκαν τεράστιες ποσότητες ηφαιστειακής στάχτης αρκετά χιλιόμετρα στην ατμόσφαιρα και ηφαιστειακές βολίδες σε απόσταση αρκετών χιλιομέτρων από τους ηφαιστειακούς κρατήρες. Ακολούθησαν οι ποταμοί της πυρακτωμένης λάβας που σκέπασαν μεγάλα τμήματα της ξηράς γύρω από τα ηφαίστεια. Η ηφαιστειακή στάχτη μεταφέρθηκε από τους ανέμους σε μεγάλες αποστάσεις. Όταν κάθισε στην επιφάνεια σχηματίσθηκαν στρώματα πάχους δεκάδων μέτρων που σκέπασαν τη βλάστηση. Τα ζώα έχοντας προειδοποιηθεί από τις σεισμικές δονήσεις που προηγήθηκαν απομακρύνθηκαν από την περιοχή της μεγάλης αυτής φυσικής καταστροφής και διασώθηκαν, γι αυτό δεν τα εντοπίζουμε εύκολα στην περιοχή του απολιθωμένου δάσους.
         Όμως, δεν ήταν μόνο αυτά τα στοιχεία που διαμόρφωναν το σκηνικό εκείνη την περίοδο. Η μεγάλη θερμότητα των ηφαιστειακών εκρήξεων διατάραξε την ισορροπία στην ατμόσφαιρα προκαλώντας έντονες καταιγίδες. Τα νερά παράσυραν τη στάχτη και άλλα ηφαιστειακά υλικά από τα σημεία με το μεγαλύτερο υψόμετρο προκαλώντας κατολισθήσεις, πλημμύρες και λασποροές, σκεπάζοντας μεγάλες εκτάσεις. Οι νέες αυτές ποσότητες ηφαιστειακών υλικών κατέκλυσαν τις περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο και κάλυψαν ολοκληρωτικά τη βλάστηση της περιοχής, γεγονός που αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για τη δημιουργία του απολιθωμένου δάσους».
         Οι διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις κατέστρεφαν κάθε φορά τη σύγχρονη βλάστηση της περιοχής γύρω από τα ηφαιστειακά κέντρα. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκαν επάλληλα απολιθωμένα δάση που συναντάμε σήμερα το ένα πάνω από το άλλο στη δυτική Λέσβο.
         Πάντα παράδεισος
         Ο «παράδεισος» της Αιγηίδας μετατρέπεται σε μια σκεπασμένη από λάβες και ηφαιστειακή στάχτη απέραντη έκταση που με τη σειρά της μετατρέπεται σε έναν άλλο παράδεισο με εναλλαγές λιμνών και μεγαλύτερων θαλάσσιων τμημάτων. Είναι η περίοδος του Μέσου και Ανώτερου Μειόκαινου, πριν από 12 έως πέντε εκατομμύρια χρόνια. Η έντονη σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα έχει μεταφερθεί νοτιότερα, στην περιοχή της Σάμου μέχρι την Κω και της νοτιοδυτικής σημερινής Μικράς Ασίας. «Μπορεί κανείς να μιλήσει για μέγεθος των σεισμών εκείνης της εποχής;» ρωτούμε με αφέλεια ίσως τον κ. Ζούρο. «Όχι μας λέει. Ήταν σεισμοί που το μέγεθος τους δεν μπορούμε να το εκτιμήσουμε».
         Tην περίοδο του Ανωτέρου Μειόκαινου, από τα 12 έως και πέντε περίπου εκατομμύρια χρόνια η συνεχιζόμενη τεκτονική δραστηριότητα οδηγεί στον κατακερματισμό της Αιγηίδας χέρσου. Αρκετές υφάλμυρες λίμνες αλλά και λίμνες γλυκών νερών σχηματίσθηκαν ενώ διαπιστώνονται εναλλαγές θαλάσσιων και λιμναίων ιζημάτων σε ορισμένες περιοχές. Πράγμα που σημαίνει ότι περιοχές με χαμηλό ανάγλυφο σκεπάζονται από θάλασσα και το αντίθετο, ως αποτέλεσμα βυθίσεων και υψώσεων τμημάτων του φλοιού της γης. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα τότε «μεταναστεύει» νοτιότερα και δείγματα της βρίσκουμε από τη Σάμο μέχρι την Κω.
         Η διαδικασία αυτή συνεχίσθηκε με αποτέλεσμα η ξηρά να περιοριστεί σημαντικά. Αλλά ακόμη και κατά τη διάρκεια του Πλειόκαινου, πριν από δυόμιση εκατομμύρια χρόνια τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου παρέμεναν συνδεδεμένα με τις Μικρασιατικές ακτές από τις οποίες αποκόπηκαν οριστικά πολύ πιο πρόσφατα, τα τελευταία 500.000 χρόνια. Τότε, τα τελευταία τμήματα της Αιγηίδος χέρσου καταποντίστηκαν λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας της περιοχής με αποτέλεσμα τα απολιθωμένα δένδρα στην περιοχή του Σιγρίου Λέσβου, τα οποία απολιθώθηκαν σε χερσαίο περιβάλλον, όταν σκεπάστηκαν από την ηφαιστειακή στάχτη, να βρίσκονται σήμερα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
         Όσο κι αν φαίνεται περίεργο η διαδικασία της δημιουργίας του Αιγαίου συνεχίστηκε - αν δεν συνεχίζεται - μέχρι τις μέρες μας, την περίοδο του Ολοκαίνου. Τότε και γεννήθηκε το Αιγαίο που ξέρουμε... Παράδεισος σωστός. «Παραδεισένιος πάντα ήταν ο χώρος του σημερινού Αιγαίου» συμπληρώνει ο κ. Ζούρος..
         Περπατάς στους διαδρόμους των πάρκων απολιθωμάτων ή στο Μουσείο του Σιγρίου. Κορμοί πακτωμένοι σε λάβα, «πόνος» της φύσης. Η φύση δεν έχει αρχή, δεν έχει μέση, δεν έχει τέλος. Ως παράδεισος και μόνο αντιμετωπίζεται. Κι εσύ ένα τόσο δα μόριο, μια ζωή και μόνο στη σειρά 265.000 ανθρώπινων ζωών από το σήμερα ως το πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Πόσες άραγε κι ως το πότε;
    6. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ως επικεφαλής αρχιτέκτονας των ιστορικών μνημείων της Γαλλίας, o Φιλίπ Βιλνέβ είχε αρχίσει να επιβλέπει τα έργα για τη συντήρηση του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων από το 2013. Στις 15 Απριλίου του 2019 βρισκόταν στη Λα Ροσέλ, μια πόλη-λιμάνι στη δυτική ακτή της Γαλλίας, όταν η καταστροφική φωτιά ξέσπασε στο ιστορικό κτίριο και πιο δημοφιλές μνημείο του Ιλ ντε λα Σιτέ.

      Επέστρεψε εσπευσμένα στην πρωτεύουσα και έγινε ένα με τους πυροσβέστες που προσπαθούσαν να σταματήσουν τις φλόγες που το κατασπάραζαν. Από τότε νιώθει ένα σφίξιμο στο στήθος του, αφού για τον Γάλλο αρχιτέκτονα η Παναγία των Παρισίων είναι ένα κομμάτι του εαυτού του. Και αντιμετωπίζει το έργο της αποκατάστασης και αναστήλωσης του οποίου ηγείται ως μια εργασία που στην ουσία προστατεύει την ταυτότητα όλης της Γαλλίας.

      Gala: Η αναστήλωση της Παναγίας των Παρισίων μοιάζει με ένα έργο ιερό, μεταφορικά και κυριολεκτικά...

      Φιλίπ Βιλνέβ: Ναι, υπάρχουν έντονοι συμβολισμοί σε όλο αυτό με τον σταυρό του καθεδρικού ναού. Το σημαντικό είναι ότι με τις εργασίες που έχουμε πραγματοποιήσει το κτίσμα ξαναβρίσκει τον όγκο του. Ο ναός έχει μεταμορφωθεί και στο εσωτερικό, αφού όλα ξαναφτιάχτηκαν από την αρχή.
       


      G.: Πότε θα ολοκληρωθούν οι εργασίες;

      Φ.Β.: Το εργοτάξιο θα κλείσει τις 8 Δεκεμβρίου του 2024. Είναι μια συμβολική ημερομηνία, γιατί τότε γιορτάζουμε το θαύμα της σύλληψης της Παρθένου Μαρίας (σ.σ.: «Immaculation de La Vierge», κάτι σαν τον Ευαγγελισμό για την Καθολική Εκκλησία).

      G.: Δεχτήκατε πιέσεις να ολοκληρώσετε το έργο πιο νωρίς εν όψει της έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων τον Ιούλιο;

      Φ.Β.: Όχι, κάθε άλλο. Έχω δήλωση ακόμα και από τον πρόεδρο Μακρόν ότι οι Αγώνες στο Παρίσι δεν συνδέονται με την αναστήλωση της Νοτρ Νταμ.

       
      AFP/visualhellas.gr, Unsplash

      G.: Υπάρχει και για τη Γαλλία κάποιος συμβολισμός πίσω από την αναστήλωση του πιο εμβληματικού ναού της πρωτεύουσας;

      Φ.Β.: Μετά την πυρκαγιά, δεδομένων των αντιδράσεων του κόσμου, διαπιστώσαμε ότι αυτός είναι ο καθεδρικός ναός ολόκληρης της Γαλλίας, αφού έπαιζε πάντα έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ιστορία της χώρας. Επί μοναρχίας, ο Λουδοβίκος ΙΓ’, διακηρύσσοντας τον όρκο ως θεμελιώδη νόμο του βασιλείου που καταγράφηκε από το Κοινοβούλιο των Παρισίων, ανέλαβε να διασφαλίσει τη συνέχειά του στο πέρασμα των αιώνων, ιδίως με την τοποθέτηση ενός νέου ιερού βωμού αφιερωμένου στην Παναγία, που απεικονίζεται να κρατά στην αγκαλιά της το σώμα του Υιού της μετά τη Σταύρωση. Στις 18 Αυγούστου του 1572, ο μελλοντικός βασιλιάς Ερρίκος Δ’ παντρεύτηκε εκεί τη Μαργαρίτα ντε Βαλουά, βασίλισσα Μαργκό.
       
      Ο Φιλίπ Βιλνέβ έχει δεσμευτεί να επαναφέρει την Παναγία των Παρισίων στην κατάσταση όπου ήταν πριν από την καταστροφική πυρκαγιά, χωρίς την παραμικρή αλλοίωση ή αισθητική παρέμβαση

      Εκεί έγινε η στέψη του Ναπολέοντα Α’ το 1804, εκεί πήγε ο στρατηγός Ντε Γκολ για να γιορτάσει την απελευθέρωση του Παρισιού το 1944. Στην Παναγία των Παρισίων έγιναν επίσης οι κηδείες των Σαρλ Ντε Γκολ και Ζορζ Πομπιντού. Στον ίδιο ναό έγινε η τελετή για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης στο Stade de France. Είναι ένα μέρος-σημείο αναφοράς για τον γαλλικό λαό. Όταν κάηκε, οι Γάλλοι είδαν να καίγεται η ίδια τους η ταυτότητα. Ταυτόχρονα, υπήρχαν αντιδράσεις σε όλο τον πλανήτη, ανεξαρτήτως θρησκεύματος, από την Ινδία μέχρι τη Βραζιλία. Πρόκειται άλλωστε για ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προστατευόμενο από την UNESCO. Γι’ αυτό και δεχτήκαμε τεράστια οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό για την αναστήλωσή του. Χρησιμοποιήσαμε γαλλικά υλικά με διεθνή οικονομική βοήθεια. Ο ναός είναι ένα αρχέτυπο της γοτθικής αρχιτεκτονικής, η οποία ξεκίνησε από έναν άλλον καθεδρικό ναό στο Σαν-Ντενί. Παρά τις σφιχτές προθεσμίες, δεν μπορούμε να κάνουμε προχειρότητες.

      G.: Γιατί πρέπει να αντιμετωπίζεται ως η «Μόνα Λίζα της αρχιτεκτονικής»;

      Φ.Β.: Οταν χτίστηκε, η Παναγία των Παρισίων σηματοδότησε ένα σημαντικό ορόσημο στην τελειοποίηση της γοτθικής αρχιτεκτονικής στη Γαλλία αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Εκείνη την εποχή (σ.σ.: πρωτολειτούργησε το 1345), οι διαστάσεις του το καθιστούσαν το μεγαλύτερο θρησκευτικό κτίριο στον χριστιανικό κόσμο. Φυσικά, ξεπεράστηκε από τους καθεδρικούς ναούς που ακολούθησαν, αλλά παραμένει το απόλυτο αριστούργημα. Στην πραγματικότητα, η πυρκαγιά ανέδειξε τον ναό ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας. Οπως η Μόνα Λίζα, δεν επιτρέπεται να υποστεί την παραμικρή αλλοίωση από τις διαδοχικές και αναγκαίες αποκαταστάσεις.

       


      G.: Οπότε τι ακριβώς κάνετε;

      Φ.Β.: Δεν έχω πάρει καμία πρωτοβουλία ως προς τον εκσυγχρονισμό στοιχείων της αισθητικής του ναού, αφού έχουμε δεσμευτεί να τον επαναφέρουμε στην κατάσταση που ήταν προτού καταστραφεί. Ολα τα ίχνη της πυρκαγιάς πρέπει να εξαφανιστούν και οι εργασίες απαιτούν τους καλύτερους τεχνίτες που θα ξαναδώσουν στην Παναγία των Παρισίων την παλιά της αίγλη.
       

      Το κάστρο του Σαμπόρ είναι ένα ακόμα ιστορικό γαλλικό κτίριο που ανέλαβε να συντηρήσει ο Βιλνέβ

      G.: Δηλώσατε στη «Wall Street Journal» ότι αισθάνεστε «ένοχος» για την πυρκαγιά, χωρίς φυσικά να είστε ο υπεύθυνος. Θα μπορούσατε να εξηγήσετε γιατί ακριβώς αισθάνεστε έτσι;

      Φ.Β.: Προφανώς και δεν είχα καμία σχέση με την πυρκαγιά. Αλλά αυτό το τραύμα που βίωσα ως αρχιτέκτονας της Παναγίας των Παρισίων θα παραμείνει για πάντα χαραγμένο στην καρδιά και το μυαλό μου. Μπροστά στις ανεπανόρθωτες απώλειες που προέκυψαν από την πυρκαγιά (ο σκελετός του κτίσματος του 13ου αιώνα, το αριστουργηματικό καμπαναριό του Εζέν Βιολέ-λε-Ντικ, οι κατεστραμμένοι θόλοι), δεν μπορούσα παρά να νιώσω απελπισία. Ομως η απόφαση να επανέλθει ό,τι καταστράφηκε στην αρχική του κατάσταση σημαίνει ότι σήμερα μπορούμε να ανακαλύψουμε ξανά τη Νοτρ Νταμ που χάθηκε.
       
      Nicolas Aristidou

      G.: Πώς αισθάνεστε ως αρχιτέκτονας για τη μετατροπή ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, όπως η Βασιλική της Αγίας Σοφίας, σε τζαμί;

      Φ.Β.: Η Αγία Σοφία μετατράπηκε σε μουσείο από τον Μουσταφά Κεμάλ στο πλαίσιο μιας πολιτικής για τη μετατροπή, κατά το γαλλικό πρότυπο, ενός θρησκευτικού μνημείου σε κοσμικό. Δεν είναι η θέση μου τέτοια ώστε να κρίνω τα υπέρ ή τα κατά αυτής της επιλογής. Είναι σαφές, ωστόσο, ότι στη Γαλλία, μετά τον νόμο του 1905 που διαχώρισε την Εκκλησία από το κράτος, οι καθεδρικοί ναοί έγιναν ιδιοκτησία του κράτους με μισθωτές τους καθολικούς κληρικούς, οπότε δεν θα μπορούσε ποτέ να τεθεί θέμα μετατροπής της Παναγίας των Παρισίων σε μουσείο.
       


      G.: Γιατί ως αρχιτέκτονας επιλέξατε να εργάζεστε σε ιστορικά μνημεία;

      Φ.Β.: Πάντα ήθελα να γίνω αρχιτέκτονας, από τότε που ήμουν 5 ετών. Ανακάλυψα τον Βιολέ-λε-Ντικ όταν ήμουν 16 ετών, σε μια έκθεση αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τον θάνατό του. Τότε ήταν που ανακάλυψα την ειδικότητά μου, αυτή του αρχιτέκτονα ιστορικών μνημείων. Έκτοτε, έκανα ό,τι μπορούσα για να πραγματοποιήσω αυτό το όνειρο. Τα κατάφερα το 1997. Ονειρευόμουν, χωρίς να το πιστέψω ούτε στιγμή, ότι ίσως μια μέρα θα γινόμουν ο αρχιτέκτονας της Παναγίας των Παρισίων. Αυτό το θαύμα συνέβη το 2013. Μετατράπηκε όμως σε εφιάλτη το βράδυ της 15ης Απριλίου του 2019. Από τότε, εργάζομαι καθημερινά για την ανακατασκευή της Παναγίας των Παρισίων, η οποία μια μέρα θα είναι και δική μου.
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στο μικροσκόπιο ερευνητών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης τέθηκαν χείμαρροι της περιφέρειας Ηπείρου με σκοπό την εκτίμηση του πλημμυρικού κινδύνου. Δεδομένου ότι η Ήπειρος αποτελεί την Περιφέρεια που συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο όγκο νερού της Ελλάδας διαθέτοντας πολύ μεγάλα υδρολογικά συγκροτήματα, τον Άραχθο, τον Αώο, τον Λούρο, τον Αχέροντα, τον Καλαμά, τα φαινόμενα που σχετίζονται με περίσσεια νερού όπως πλημμύρες και κατολισθήσεις είναι συχνά και πολλές φορές εξαιρετικά επικίνδυνα. Ιδιαίτερη βαρύτητα μέσω του προγράμματος, σύμφωνα με τους ερευνητές, δίνεται σε περιοχές οι οποίες εμφανίζουν μεγάλη οικιστική ανάπτυξη και έντονη τουριστική κίνηση όπως της Πάργας και των Συβότων.

      Πρόκειται για το πρόγραμμα “EpiSafeNet” που αναπτύχθηκε από το εργαστήριο «ASSIST» του ΔΠΘ, ύστερα από ανάθεση της περιφέρειας Ηπείρου , προκειμένου να ιεραρχηθεί η επικινδυνότητα των δεκάδων χειμάρρων της περιοχής, ώστε να αξιολογείται αντίστοιχα η κατανομή δυνάμεων και λήψη προστατευτικών μέτρων πριν, κατά και μετά από ένα πλημμυρικό συμβάν, επικεντρώνοντας στα πλέον επικίνδυνα σημεία.

      Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, διευθυντής του εργαστηρίου Ανάλυσης και Διαχείρισης Φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών – ASSIST και διευθυντής Έδρας UNESCO Con-E-Ect στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτρης Εμμανουλούδης, η ιδέα ξεκίνησε από το γεγονός ότι σε όλη τη χώρα υπάρχουν περίπου 1000 χειμαρρικά ρεύματα, καθένα από τα οποία, έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, τη δική του συμπεριφορά , τον δικό του τρόπο που γίνεται περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνο. Για το λόγο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Εμμανουλούδη κρίθηκε σκόπιμο να γίνει μία ιεράρχηση του πλημμυρικού κινδύνου. «Είναι πολύ σημαντικό να το γνωρίζουμε διότι στα τεχνικά έργα που ερχόμαστε να φτιάξουμε μέσα στις χειμαρρικές λεκάνες και στις χειμαρρικές κοίτες δεν μπορούμε για διάφορους λόγους να επέμβουμε παντού και πάντοτε», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

      Χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, αλγόριθμους μηχανικής μάθησης αλλά και πολυκριτηριακής ανάλυσης οι ερευνητές επιχείρησαν να αναπτύξουν ουσιαστικά ένα σύστημα για την έγκυρη προειδοποίηση για πλημμύρες. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων στο Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του ΔΠΘ, Γιώργος Παπαϊωάννου, στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται υποσυστήματα για την πρόγνωση, την ατμοσφαιρική κυκλοφορία, την υδρολογική και την υδραυλική ανάλυση. «Χρησιμοποιούμε ένα σύστημα με νέες τεχνολογίες που γίνεται η πρόγνωση, τι καιρό έχουμε, πότε, πόσο και πού θα βρέξει ουσιαστικά. Το δεύτερο υποσύστημα αποτελείται από την υδρολογική ανάλυση όπου ουσιαστικά εξετάζουμε το νερό που πέφτει από τη βροχή, πού μπορεί να συγκεντρωθεί και πού θα πάει. Και το τρίτο υποσύστημα είναι με την υδραυλική προσομοίωση όπου μπορούμε να διαπιστώσουμε που μπορεί να κινηθεί το νερό, άρα που μπορεί να πλημμυρίσει. Μέσω αυτού του υποσυστήματος μπορούμε να δούμε και το ύψος του νερού, και την ταχύτητά του», εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου.

      Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται, στο πλαίσιο του έργου, σε βροχομετρικά δεδομένα και στοιχεία πλημμυρικών φαινομένων του παρελθόντος καθώς μέσω τρισδιάστατης απεικόνισης του χειμάρρου προσομοιάζεται ο πλημμυρικός κίνδυνος. «Με αυτόν τον τρόπο καταλαβαίνουμε τον μηχανισμό, πού κινείται ο χείμαρρος, πώς “αντιδρά” κάθε φορά που δέχεται ποσότητα νερού. Δίνουμε τις πληροφορίες σε συστήματα τεχνητής νοημοσύνης και στους αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, εκπαιδεύουμε το μοντέλο και προσπαθούμε να δούμε μέχρι ποια ποσότητα νερού μπορούν να συγκρατήσουν οι κοίτες ενώ ταυτόχρονα, διαπιστώνουμε και τα έργα που θα χρειαστούν», τονίζει η δρ. Υδροπληροφορικής και αναπληρώτρια διευθύντρια του “ASSIST”, Καλλιόπη Κράβαρη, ενώ από την πλευρά του ο κ. Παπαϊωάννου προσθέτει ότι στο έργο περιλαμβάνεται και η δημιουργία χαρτών που απεικονίζουν τον πλημμυρικό κίνδυνο ενώ μέσω τεχνητής νοημοσύνης και της μηχανικής μάθηση μπορεί να καθοριστούν οι περιοχές όπου ενδείκνυνται για την τοποθέτηση έργων διευθέτησης ορεινών υδάτων. «Τα έργα αυτά θα βοηθήσουν στο να αποτρέψουμε να έχουμε πλημμύρες», σημειώνει η κ. Κράβαρη. Περιοχές σημαντικού πλημμυρικού κινδύνου στην Περιφέρεια Ηπείρου

      Επιπρόσθετα, μέσω του προγράμματος υπολογίζονται οι ζώνες πλημμυρισμού σε κάθε επικίνδυνο ρεύμα ώστε να καθίσταται γνωστό εκ των προτέρων ποιες περιοχές θα πρέπει να εκκενωθούν και σε ποια κατεύθυνση. Όπως υπογραμμίζουν οι ερευνητές, ο υπολογισμός του εύρους των ζωνών πλημμυρισμού δίνεται για διάφορα σενάρια ύψους βροχής κάθε φορά, γεγονός που συμβάλλει στην επιλογή των μεθόδων εκκένωσης, συγκέντρωσης και προστασίας των κατοίκων και του ζωικού κεφαλαίου.
      Σύμφωνα με τον κ. Εμμανουλούδη, το συγκεκριμένο έργο μπορεί να εφαρμοστεί οπουδήποτε, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και εκτός χώρας, πάντα επικεντρωμένο σε ένα ενιαίο γεωγραφικό διαμέρισμα. «Κατά την ίδια έννοια μπορεί να εφαρμοστεί και στο λεκανοπέδιο της Αττικής επικεντρωμένο σε όλα τα χειμαρρικά ρεύματα που συγκλίνουν από τα γύρω βουνά στο ήδη αναφερθέν λεκανοπέδιο κι εν προκειμένω που περιλαμβάνει μέσα και τον πολεοδομικό ιστό της πόλης της Αθήνας. Η Αθήνα περιστοιχίζεται από ένα σωρό χειμάρρους, και σημαντικούς χειμάρρους. Κακώς ο Ιλισός και ο Κηφισός λέγονται ποταμοί από πλευράς υδρολογικής η συμπεριφορά τους είναι καθαρά χειμαρρική κι άρα μπορούν να ενταχθούν και να μελετηθούν με τον τρόπο που αναφέρθηκε στο πρότζεκτ της Ηπείρου. Άρα μπορεί να γίνει και στην Αττική το ίδιο, και στον Ιλισό και στον Κηφισό δηλαδή να χαρακτηριστεί στο λεκανοπέδιο της Αττικής η χειμαρρική επικινδυνότητα και να ιεραρχηθούν όλοι οι χείμαρροι που συγκλίνουν στον αστικό ιστό της πόλης», υπογραμμίζει ο κ. Εμμανουλούδης.
      Ζώνη πλημμυρισμού σε μοντέλο προσομοίωσης πλημμύρας κατοικημένης περιοχής

      Γιατί είναι σημαντικό να εφαρμοστεί στην Αττική και πώς μπορεί να γίνει αυτό

      Σύμφωνα με τον κ. Εμμανουλούδη ένα τέτοιο έργο θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην πρόληψη των πλημμυρικών φαινομένων και στην Αττική. «Με αφορμή την πλημμύρα της Βαλένθια η οποία ήταν μια πλημμύρα που χτύπησε καθαρά πολεοδομικό συγκρότημα, αστικό ιστό μεγάλης πόλης, αυτόματα έγιναν οι συνειρμοί μεταξύ Βαλένθια και Αθήνας. Μέσα σε μια ήδη δομημένη πόλη και ειδικά όπως είναι η Αθήνα όπου υπάρχουν όλα αυτά τα έργα πολιτισμού του ανθρώπου είναι πολύ δύσκολο να αλλαχθούν πράγματα.

      Δεν μπορούμε να αλλάξουμε έργα οδοποιίας ή να γκρεμίσουμε σπίτια ή να διανοίξουμε κοίτες. Υπάρχει ήδη ένα δομημένο περιβάλλον στο οποίοι είναι δύσκολο να επέμβουμε. Επομένως, όπως πράξαμε και στο EPISAFEnet στην Ήπειρο, επικεντρωνόμαστε στην ορεινή λεκάνη της περιοχής. Πηγαίνουμε, λοιπόν, και δημιουργούμε έργα αντιπλημμυρικής προστασίας στον ορεινό χώρο, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να σπάσουμε την ταχύτητα συγκέντρωσης του νερού στα πεδινά, ώστε να το καθυστερήσουμε, να κατέβει πιο τμηματικά. Και καθυστερώντας το, οδηγώντας το να φτάσει πιο τμηματικά κάτω στις πόλεις, μέσα εκεί που ούτως ή άλλως δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα όπως είπαμε, καταφέρνουμε να χωρέσει, να διοχετευτεί, να έχουμε διόδευση πλημμύρας πιο εύκολα μέσα στις υπάρχουσες κοίτες. Σε αυτές που ούτως ή άλλως δεν μπορούμε να διανοίξουμε περισσότερο, όπως η κοίτη του Κηφισού. Συνεπώς, με την καθυστέρηση αυτή, καταφέρνουμε να χωρέσει πιο εύκολα στις υπάρχουσες κοίτες. Δεδομένου ότι είναι πολύ πιο δύσκολο να κάνουμε διάνοιξη κοιτών ή να αλλάξουμε το ρου της πορείας του Κηφισού ή να φτιάξουμε αυτό που λένε δεξαμενές για να χωρέσουν το νερό. Είναι πολύ πιο εύκολο να πας και να κάνεις έργα πάνω στη λεκάνη απορροής», επισημαίνει ο κ. Εμμανουλούδης και προσθέτει ότι μερικά από αυτά τα έργα είναι φράγματα συγκράτησης φερτών υλικών, φράγματα αποτροπής της αξονικής διάβρωσης, φράγματα στερέωσης της κοίτης και φράγματα βαθμίδωσης.

      Στο επίκεντρο η πρόληψη και η εκπαίδευση των πολιτών στη διαχείριση των πλημμυρών
      Τέτοιου είδους έργα όπως τονίζουν οι ερευνητές συμβάλλουν αποφασιστικά στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση του πλημμυρικού κινδύνου, ιδιαίτερα σε περιφέρειες όπως η Αττική.

      «Αυτού του είδους τα συστήματα που είναι για να κάνουμε πρόγνωση ουσιαστικά , για ένα γεγονός καταστροφικό όπως οι πλημμύρες, κατατάσσονται ούτως ή άλλως στα μη κατασκευαστικά μέτρα που έχουμε για την αντιμετώπιση και για τον κίνδυνο των πλημμυρών. Είναι ένα κομμάτι μεγάλο που πρέπει τουλάχιστον στην Ελλάδα να του δώσουμε λίγο μεγαλύτερη έμφαση. Δηλαδή να κάνουμε πρόγνωση του που και πόσο μπορεί να πλημμυρίσει και πότε μπορεί να γίνει αυτό. Με αυτό τον τρόπο έχουμε και το χρόνο αντιμετώπισης αλλά και για την προειδοποίηση του κόσμου, την ενημέρωση των πολιτών και όλο αυτό εννοείται ότι μπορεί να σώσει και ανθρώπινες ζωές και περιουσίες και οτιδήποτε άλλο», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παπαϊωάννου.

      Από την πλευρά του ο κ. Εμμανουλούδης υπογραμμίζει ότι πέρα από τα τεχνικά μέσα για την αντιμετώπιση και την πρόληψη από τέτοιου είδους φαινόμενα, πολύ σημαντική είναι και η εκπαίδευση των πολιτών όλων των ηλικιακών ομάδων. «Θα πρέπει να διαμορφωθεί μια ατομική κουλτούρα προστασίας από τις πλημμύρες, μέσα από βίντεο, από φυλλάδια, από σχολεία, από σεμινάρια, από οτιδήποτε, οι πολίτες να γνωρίζουν τι να κάνουν, να έχουν οδηγίες αντιπλημμυρικής προστασίας», σημειώνει και προσθέτει ότι για παράδειγμα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να κυκλοφορούν οι πολίτες με τα αυτοκίνητά τους κατά τη διάρκεια εκδήλωσης ακραίων πλημμυρικών φαινομένων. « Χρειάζεται μία εκπαίδευση ως προς τις πλημμύρες. Μπορούμε να αναλογιστούμε πόσοι άνθρωποι θα σώζονταν αν είχαν την στοιχειώδη γνώση να κυκλοφορούν με τα αυτοκίνητά τους σε πλημμυρισμένους δρόμους ή να απέφευγαν τους υπόγειους χώρους, σπιτιών, γκαράζ, πάρκινγκ αυτοκινήτων, όπως συνέβη δυστυχώς στην περίπτωση της Βαλένθια».

      Παράλληλα, για τον κ. Παπαϊωάννου, χρειάζεται να ανοίξει και η συζήτηση για την ανθεκτικότητα των πόλεων στις πλημμύρες. «Πλέον υπάρχουν και συστήματα που μπορούν και χρησιμοποιούνται και από τους πολίτες. Δηλαδή, ήδη βλέπουμε ότι γίνεται ασφάλιση των κτιρίων για πλημμύρες. Είναι κάτι που στην Ελλάδα μπορεί να μην είμαστε τόσο συνηθισμένοι. Στο εξωτερικό είναι πολύ πιο έντονο αυτό. Αλλά αρχίζει και βλέπουμε και εδώ πέρα να συζητιέται. Ακόμη, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για την κατασκευή κτιρίων με τέτοιο τρόπο, ώστε να υποστούν λιγότερες επιπτώσεις από μία τέτοιου είδους πλημμύρα», αναφέρει.
    8. Αρθρογραφία

      GTnews

      Να δώσει λύσεις στην επωαζόμενη οικιστική κρίση με τις τιμές των ενοικίων και ανάσες στην αγορά ακινήτων σκοπεύει η κυβέρνηση με δέσμη μέτρων που θα φέρει τον Σεπτέμβριο. Τα μέτρα θα είναι εστιασμένα στις στρεβλώσεις της αγοράς, καθώς στόχος είναι να αντιμετωπιστεί πρωτίστως το φαινόμενο της έλλειψης σπιτιών.
      Η κυβέρνηση σχεδιάζει έναν συνδυασμό κινήτρων με φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους σε μακροχρόνιες μισθώσεις και αντικινήτρων για τα διαμερίσματα που είναι κενά ή δηλώνονται ως τέτοια, ενοικιαζόμενα με μαύρο χρήμα. Ολες οι προσπάθειες εστιάζουν στην αποκλιμάκωση των τιμών ενοικίασης που θα φέρει η μεγαλύτερη προσφορά και στον τερματισμό του πονοκεφάλου μη ανεύρεσης σπιτιών που αναμένεται να λύσει το «Σπίτι μου 2».
      Το πρώτο μέτρο που ετοιμάζεται για το ερχόμενο φθινόπωρο εστιάζει σε περισσότερα από 200.000 (από τα περίπου ένα εκατομμύριο) οικιστικά ακίνητα, τα οποία διατηρούνται κλειστά από τους ιδιοκτήτες τους. Γι' αυτά έχει αποφασιστεί να αναπροσαρμοστεί ο ΕΝΦΙΑ - δηλαδή να αυξάνεται για όσο διάστημα οι ιδιοκτήτες τους τα διατηρούν εκτός της αγοράς, προφανώς για όσο δεν θα έχουν καμία χρήση, είτε ενοικίαση, είτε πώληση, είτε ιδιοκατοίκηση.
      Με τον αυξημένο ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα, η κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι θα πετύχει δύο στόχους. Ο πρώτος είναι η διάθεση περισσότερων σπιτιών για ενοικίαση ή και για πώληση (θυμίζουμε ότι παράγοντες της κτηματομεσιτικής αγοράς εκτιμούν ότι οι καλπάζουσες τιμές των ενοικίων, απόρροια του περιορισμένου αποθέματος ακινήτων, μπορούν να εξορθολογιστούν αν σε αυτή διατεθούν περίπου 100.000 κατοικίες), ενώ ο δεύτερος είναι η καταπολέμηση της διακίνησης μαύρου χρήματος.
      Να αποθαρρυνθούν δηλαδή οι ιδιοκτήτες ακινήτων που φοροδιαφεύγουν ενοικιάζοντας διαμερίσματα χωρίς να τα δηλώνουν στην Εφορία. Κι αυτό γιατί η είσπραξη μαύρων χρημάτων από ενοίκια πλέον δεν θα αποτελεί κίνητρο για φοροδιαφυγή, καθώς όσα κερδίζονται από τη μη δήλωση των εισπραχθέντων ενοικίων θα πληρώνονται στον αυξημένο ΕΝΦΙΑ που θα εφαρμόζεται στα κλειστά ακίνητα.
      Πόσα είναι τα κενά σπίτια
      Το γεγονός ότι η κυβέρνηση εστιάζει σε πρώτη φάση στα κλειστά σπίτια δεν είναι τυχαίο αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά κενών κατοικιών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ερευνα του Ινστιτούτου Eteron υπολογίζει ότι μετά τη δεκαετή κρίση στη χώρα το ένα στα τέσσερα διαμερίσματα στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας βγήκε εκτός αγοράς και παραμένει ως σήμερα κενό. Σήμερα, στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια οικιστικής χρήσης ακίνητα, εκ των οποίων το Eteron διαπιστώνει ότι το 1 εκατομμύριο είναι κλειστά και αναξιοποίητα. Τα περισσότερα εξ αυτών, περίπου 550.000, βρίσκονται στην Αττική, ενώ περισσότερα από 120.000 κλειστά σπίτια βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με στοιχεία παραγόντων της κτηματομεσιτικής αγοράς.
      Κυβερνητικές πηγές, ωστόσο, κατεβάζουν την εκτίμηση για τα κλειστά ακίνητα στα περίπου 200.000, καθώς στα παραπάνω κενά συνυπολογίζονται και κατοικίες οι οποίες είναι στον αέρα έπειτα από αποποιήσεις κληρονομιάς (αυτά μόνο εκτιμώνται σε περισσότερα από 450.000), αμφισβητούμενες ιδιοκτησίες μετά από κληρονομιές, αλλά και κατασχεμένες ή δεσμευμένες από funds, οι οποίες μεταφέρονται μέσω πακέτων από το ένα fund στο άλλο.
      Τα κενά οικιστικά ακίνητα που απομένουν, αφαιρώντας τις παραπάνω κατηγορίες και για τα οποία οι ιδιοκτήτες αναμένεται να κληθούν να επιλέξουν αν θα τα διαθέσουν για μίσθωση ή θα πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ, είναι αυτά που μένουν κλειστά, καθώς οι ιδιοκτήτες τους δεν θέλουν ή αδυνατούν να τα ενοικιάσουν ή να τα χρησιμοποιήσουν ως κατοικία.
      Στη δεύτερη κατηγορία πρόκειται για ακίνητα που έμειναν κλειστά για πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα να μην έχει γίνει σε αυτά καμία απολύτως ανακαίνιση τις τελευταίες δεκαετίες (με παλιά κουφώματα, ντουλάπια να καταρρέουν, μη λειτουργικά θερμαντικά σώματα κ.ά.) και άρα είτε είναι αδύνατο να διατεθούν στην αγορά ως κατοικήσιμα, είτε αν διατεθούν δεν θα επιλεγούν ποτέ λόγω της κατάστασής τους. Μια μερίδα ιδιοκτητών έχει κακή... εμπειρία από κακοπληρωτές, κακή συνεργασία με ενοικιαστές και αυξημένες ανάγκες συντήρησης που προέκυψαν στη διάρκεια της υπερδεκαετούς κρίσης και προτίμησαν να τα κρατήσουν κλειδωμένα, με αποτέλεσμα τα ακίνητά τους σήμερα να βρίσκονται σε πολύ κακή κατάσταση.
      Οι κατοικίες που ανήκουν σε ιδιώτες και χρήζουν ανακαίνισης αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών κατοικιών (υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 70%-80%), όμως από την αγορά λείπουν χιλιάδες ακίνητα, τα οποία ανήκουν είτε σε ιδρύματα (συχνά καταλήγουν εκεί ως κληροδοτήματα), είτε σε δημόσιους φορείς. Αυτά συνήθως παραμένουν αναξιοποίητα λόγω δυσκίνητων, δαιδαλωδών διαδικασιών που απαιτούν σειρά αποφάσεων από επιτροπές και φορείς για να συντηρηθούν και να διατεθούν προς αξιοποίηση. Εκτιμάται ότι αυτά τα ακίνητα μπορεί να αγγίζουν ή και να ξεπερνούν τα 100.000.
      akinita_mak3
      Το «Σπίτι μου 2»
      Την ίδια ώρα η αγορά βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής για την ανακοίνωση του δεύτερου κύκλου του προγράμματος «Σπίτι μου» στις αρχές του φθινοπώρου. Το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου για την αγορά πρώτης κατοικίας που αναμένεται δεν διπλασιάζει μόνο το διατιθέμενο ποσό, αλλά διευρύνει και τα ηλικιακά όρια των υποψήφιων αγοραστών, κατεβάζοντας παράλληλα τα όρια ηλικίας των πωλούμενων οικοδομών. Είναι λογικές, λοιπόν, οι αυξημένες προσδοκίες που έχει δημιουργήσει η αναμονή της ανακοίνωσης του προγράμματος τόσο στους αγοραστές όσο και τους πωλητές.
      Πηγές της αγοράς σχολιάζουν ότι ενώ στον πρώτο κύκλο του προγράμματος η ζήτηση διατηρήθηκε σε μέτρια επίπεδα και έμεινε ανικανοποίητη, εν πολλοίς, από τη χαμηλή προς πώληση προσφορά κατοικιών, αυτό είναι κάτι που αναμένεται να αλλάξει. Είναι τα 2 δισ. ευρώ των διαθέσιμων κονδυλίων, αλλά και το γεγονός ότι θα μειωθούν δραματικά οι περιορισμοί στα επιλέξιμα ακίνητα, αλλά κυρίως η ταυτότητα των αγοραστών που κάνει τη διαφορά. Το «Σπίτι μου 2», για το οποίο βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης οι διαπραγματεύσεις του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκου Παπαθανάση με τις ευρωπαϊκές αρχές, θα παρέχει προνομιακά (σχεδόν άτοκα) δάνεια σε 30.000 ζευγάρια για να αγοράσουν πρώτη κατοικία, ενώ θα περιλαμβάνει και τα ζευγάρια ηλικίας 40-50 ετών που είχαν αποκλειστεί από τον πρώτο κύκλο και τα οποία θεωρείται ότι θα δώσουν ζωή στο πρόγραμμα λόγω της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης που έχουν.
      Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος, λοιπόν, οι λεπτομέρειες για τον οποίο αναμένεται να ανακοινωθούν στην ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, θα αφορά δικαιούχους ηλικίας από 25 έως 50 ετών εφόσον καλύπτουν τα απαραίτητα εισοδηματικά κριτήρια (οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν ατομικό εισόδημα από 10.000 έως 16.000 ευρώ, οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ, ενώ για τις μονογονεϊκές οικογένειες το εισόδημα πρέπει να αγγίζει τα 27.000 ευρώ). Παράλληλα, προβλέπεται προσαύξηση των ορίων κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, ενώ ειδικά για τις μονογονεϊκές οικογένειες υπάρχει προσαύξηση κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
      Χωρίς εγγυητή
      Αυτό που αναμένεται να αλλάξει, επίσης, με σκοπό να υπάρξει μεγαλύτερη προσφορά κατοικιών είναι τα επιλέξιμα ακίνητα αυτά καθαυτά, τα οποία στον πρώτο κύκλο έπρεπε να έχουν αξία ως 200.000 ευρώ, επιφάνεια έως 150 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Το δάνειο μπορεί να φτάσει κατ’ ανώτατο όριο τα 150.000 ευρώ, καλύπτει έως το 90% της αξίας του ακινήτου και έχει διάρκεια αποπληρωμής μέχρι 30 έτη, με το τελικό επιτόκιο να είναι euribor (τριμήνου) +1%. Το δάνειο θα μετατρέπεται σε άτοκο και για όσα ζευγάρια αποκτήσουν 3 ή και περισσότερα παιδιά κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, ενώ πλέον δεν απαιτείται εγγυητής για την έγκρισή του.
      Με τις νέες προϋποθέσεις που θα ισχύουν στον δεύτερο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι μου» θεωρείται ότι θα αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που προκάλεσε στην αγορά ο πρώτος, καθώς λόγω των περιορισμών στα επιλέξιμα ακίνητα και των μικρών χρονικών περιθωρίων βρέθηκαν σχεδόν εν μια νυκτί σπίτια που πωλούνταν αντί 70.000-80.000 ευρώ να δίνονται με τιμή που έφτανε ως και τα 200.000 ευρώ στην Αθήνα. Βεβαίως, το πρόγραμμα αναμένεται ότι θα αυξήσει τη ζήτηση στα ακίνητα (ιδιαίτερα στην Αττική) και άρα θα βοηθήσει στη διατήρηση των υψηλών τιμών, από την άλλη όμως θα είναι ανεβασμένη και η προσφορά.
      Νέα φορολογικά κίνητρα
      Στην εξάλειψη των στρεβλώσεων, αλλά και στην αύξηση του προσφερόμενου αποθέματος ακινήτων για μακροχρόνια ενοικίαση στοχεύει και μια σειρά μέτρων που εξετάζονται από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.
      Σε αυτά περιλαμβάνονται (εκτός της προαναφερθείσας αύξησης του ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά ακίνητα) φοροελαφρύνσεις για όσους επιλέγουν να διαθέσουν τις ιδιοκτησίες τους για μακροχρόνια μίσθωση, αλλά και η έναρξη λειτουργίας του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων.
      Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, η νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του έτους (ολοκληρώνεται τον Σεπτέμβριο και συνδέεται με το Κτηματολόγιο), περιλαμβάνοντας τις πλήρεις «ταυτότητες» της ακίνητης περιουσίας των φορολογουμένων. Μεταξύ αυτών, το Μητρώο θα περιέχει καταγεγραμμένα τα χαρακτηριστικά των ακινήτων, όπως η θέση και το είδος τους, η επιφάνεια, το αν πρόκειται για ολοκληρωμένη ή ημιτελή οικοδομή, τα ποσοστά συνιδιοκτησίας, αλλά κυρίως το εάν είναι νοικιασμένα ή δωρεάν παραχωρημένα, με τα ποσά των μισθωμάτων και τα στοιχεία των ενοικιαστών.
      Με τα στοιχεία να αντλούνται από το Κτηματολόγιο, από το Ε2 των φορολογικών δηλώσεων (σε αυτό καταγράφονται τα εισοδήματα από μισθώματα), καθώς και την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τα μισθωτήρια ακινήτων, το ριζοσπαστικό είναι ότι στο Μητρώο θα έχουν πρόσβαση και οι ενοικιαστές, οι οποίοι θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα που μισθώνουν με τα ποσά που πληρώνουν και να επισημάνουν όποιες αποκλίσεις παρατηρούν.
      Με τη διασταύρωση των στοιχείων των μισθωμένων -δηλωμένων- ακινήτων η ΑΑΔΕ θα μπορεί να ενημερώνεται για τα ποσά των ενοικίων που δηλώνονται και εισπράττονται, ενώ θεωρείται ότι θα αποτελέσει ένα «όπλο» ακόμα στον εντοπισμό όσων μισθώνουν αδήλωτα ακίνητα ή δηλώνουν μικρότερα μισθώματα από τα πραγματικά.
      Επιπλέον, καθώς αυξάνεται η πίεση που προκαλεί στα εισοδήματα η άνοδος των ενοικίων (συνεπεία της έλλειψης ακινήτων που διατίθενται σε μακροχρόνια μίσθωση και η υπερδραστηριότητα στη βραχυχρόνια) η κυβέρνηση εξετάζει μια σειρά μέτρων που θα ωθήσουν την αγορά σε διόρθωση των τιμών των μισθωμάτων.
      Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στοχεύει να εξισορροπήσει τις τιμές ενοικίασης αυξάνοντας την προσφορά ακινήτων σε αυτόν τον τομέα αγοράς. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που είναι πανευρωπαϊκό και έχει κάνει την εμφάνισή του στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας, σε νησιά και σε όλους τους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, όπου οι πολίτες (νέα ζευγάρια, γιατροί, αστυνομικοί ή δάσκαλοι που παίρνουν μετάθεση κ.ά.) πλέον δεν βρίσκουν προσιτή -ή δεν βρίσκουν καθόλου- στέγη. Το ιδανικό σενάριο θα ήταν τα μέτρα να εστιάσουν σε κίνητρα για μακροχρόνια μίσθωση ενός ακινήτου και όχι στις δρακόντειες απαγορεύσεις στις βραχυχρόνιες, οι οποίες έχουν τον κίνδυνο να καταπέσουν δικαστικά και δεν φαίνεται να λύνουν το πρόβλημα πουθενά, ούτε σε άλλες χώρες που έχουν ανάλογο πρόβλημα λόγω υπερτουρισμού (Ισπανία κ.ά.).
      Προσώρας δείχνουν να έχουν προβάδισμα περισσότερο τα μέτρα που θα παρέχουν κίνητρα προς τους ιδιοκτήτες για να τα διαθέσουν στη μακροχρόνια μίσθωση. Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως οι εκπτώσεις στον φόρο για ενοίκιο πρώτης κατοικίας ή και στους τόκους για στεγαστικά δάνεια, αν και δεν δείχνουν να προκρίνονται λόγω του μεγάλου αριθμού των δυνητικά δικαιούχων που θα περιόριζαν δραματικά το πραγματικό όφελος γι’ αυτούς για δημοσιονομικούς λόγους.
      Σε πρώτο πλάνο, λοιπόν, ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση είναι η μείωση φόρου στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Εδώ εξετάζεται η υιοθέτηση μιας ορθολογικής φορολογικής κλιμάκωσης για μισθώματα από τις 10.000 ή τα 12.000 ευρώ και ως 15.000 ή και 20.0000 ευρώ τον χρόνο, καταργώντας το σημερινό σύστημα, βάσει του οποίου από το πρώτο ευρώ ο φόρος από 15% εκτινάσσεται στο 35% μετά τα 12.000 ευρώ.
      Η κατάργηση αυτού του συστήματος εκτιμάται ότι θα φέρει επιπλέον έσοδα στα δημόσια ταμεία, καθώς θα οδηγήσει σε μείωση της φοροαποφυγής, αφού το σημερινό σύστημα ουσιαστικά αποτελεί κίνητρο να δηλώνουν πολλοί έσοδα από μισθώματα μικρότερα των 12.000 ευρώ, καθώς σε κάθε ευρώ πάνω από 1.000 ευρώ τον μήνα θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να πληρώνει το 1/3 αντί το 1/6 που ισχύει για κάτω από 12.000 ευρώ τον χρόνο.
       
      Τι θα γίνει με τα Airbnb
      Παράλληλα με τις υπόλοιπες παρεμβάσεις για τον εξορθολογισμό της αγοράς ακινήτων που θα οδηγήσει στη λύση του προβλήματος έλλειψης ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση, η κυβέρνηση εξετάζει τη λήψη μιας σειράς μέτρων και για τη βραχυχρόνια μίσθωση. Μέχρι στιγμής, η στόχευση είναι να αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα η μακροχρόνια με την παροχή κινήτρων, κάτι που οδηγεί σε δύο βασικούς δρόμους: είτε θα μείνει ίδιος ο φόρος στις βραχυχρόνιες μισθώσεις χωρίς την πρόσθεση επιπλέον επιβαρύνσεων, είτε θα αυξηθεί.
      Καθώς ακόμα από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι δεν έχει αποφασιστεί ποιος δρόμος θα επιλεγεί, ένα σενάριο που έχει προβάδισμα είναι αυτό που θέλει την αύξηση του ελάχιστου συντελεστή από 15% στο 22% για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, που θα μπορούσε να... χρηματοδοτήσει και τη μείωση για τις μακροχρόνιες. Προς εξέταση βρίσκεται και η πρόταση που έχει υποβάλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) «να αφαιρείται αντί του 5% για αποσβέσεις και για δαπάνες το 100% για τρία χρόνια μόνο και μόνο για τα σπίτια εκείνα που ήταν κλειστά όλο το 2023 ή για σπίτια που ήταν στη βραχυχρόνια μίσθωση πέρυσι, αλλά οι ιδιοκτήτες τους είναι διατεθειμένοι να καταργήσουν τον αριθμό μητρώου ακινήτου και να τα νοικιάσουν».
      Η ουσία και εδώ είναι να λυθεί το πρόβλημα της μικρής προσφοράς διαμερισμάτων σε σχέση με τη ζήτηση, φαινόμενο στο οποίο δίνει εκρηκτικές διαστάσεις η «διαρροή» επιπλέον 170.000 κατοικιών προς την Airbnb. Αυτή, άλλωστε, η μείωση της προσφοράς και όχι η βραχυχρόνια μίσθωση αυτή καθαυτή (η οποία έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής λόγω της εκρηκτικής αύξησης του τουρισμού) είναι η αιτία της αύξησης των ενοικίων και των τιμών αγοράς οικιστικών ακινήτων, όπως συμπεραίνει μελέτη του Harvard Business Review.
      Η ακαδημαϊκή μελέτη χρησιμοποιεί ως παράδειγμα τη Νέα Υόρκη, στην οποία δια πιστώνει ότι στην αύξηση της τάξης του 32% στα ενοίκια την περίοδο 2011-2021 (η οποία έφτασε το μέσο μηνιαίο μίσθωμα στα 1.800 δολάρια), η Airbnb «συνέβαλε» μόλις στο 1%. Φυσικά, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.
      Στην Αθήνα, για παράδειγμα, στο κέντρο της οποίας υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 20.000 καταλύματα Airbnb, τα διατιθέμενα προς μακροχρόνια μίσθωση ακίνητα είναι πλέον ελάχιστα, καθώς στη δεκαετία της κρίσης η οικοδομική δραστηριότητα είχε σχεδόν μηδενίσει.
      Σε κάθε περίπτωση, οι νέες παρεμβάσεις στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι οποίες αναμένονται επίσης τον Σεπτέμβριο, θα αποτελούν τις δεύτερες σε λιγότερο από ένα έτος. Ηδη, από τον περασμένο Ιανουάριο, μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι η εκμετάλλευση τριών και περισσότερων ακινήτων θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι όσοι αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση πρέπει να καταβάλλουν τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και τον ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο.
       
      Αυτό σημαίνει ότι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που τα διαθέτουν σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης (Airbnb), το ελάχιστο εισόδημα που θα πρέπει να δηλώσουν στην Eφορία το 2025 θα υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών. Στην πράξη, αν κάποιος εμφανίζεται να διαθέτει προς εκμίσθωση περισσότερα από τρία ακίνητα, θεωρείται ότι ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρεί βιβλία εσόδων - εξόδων, θα φορολογείται με συντελεστή 22%, θα επιβαρύνονται τα μισθώματα με ΦΠΑ, με φόρο διαμονής κ.ά.
      Με τις ρυθμίσεις καθιερώθηκε επίσης τέλος διαμονής παρεπιδημούντων ύψους 0,5%, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων, αλλά και τέλος «ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», ύψους 1,5 ευρώ, ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα για το διάστημα από Μάρτιο έως Οκτώβριο. Αντίστοιχα, για τη χρήση για τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο το τέλος ορίζεται σε 0,50 ευρώ, ενώ για μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. διαμορφώνεται στα 10 ευρώ και βαρύνει τον διαμένοντα που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος. Βάσει όσων ισχύουν ως σήμερα, ένα φυσικό πρόσωπο το οποίο αποκτά εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου της οικονομίας διαµοιρασµού θεωρείται εισόδημα από ακίνητη περιουσία. Αυτό σημαίνει πως εφαρμόζονται οι ανάλογοι συντελεστές: 15% για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ, 35% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ και συντελεστή 45% για μισθώματα άνω των 35.000 ευρώ.
      Τα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ τον Ιανουάριο προβλέπουν αυστηρές κυρώσεις με βαριά πρόστιμα για όσους διαθέτουν τα ακίνητά τους σε βραχυχρόνια μίσθωση χωρίς να το δηλώνουν. Δημιουργήθηκε το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, η μη εγγραφή στο οποίο επισύρει αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ανά έτος ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό του προστίμου δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ. Αν διαπιστωθεί υποτροπή, δηλαδή οι προϋποθέσεις δεν τηρούνται έναν χρόνο μετά την έκδοση της πράξης επιβολής του προστίμου, το πρόστιμο αυξάνεται στο διπλάσιο αυτού που είχε επιβληθεί αρχικά. Πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος, όπως αυτό εμφανίζεται στην ψηφιακή πλατφόρμα, προβλέπεται για τη μη υποβολή ή υποβολή ανακριβούς Δήλωσης Βραχυχρόνιας Διαμονής, ενώ για εκπρόθεσμη Δήλωση Βραχυχρόνιας Διαμονής προβλέπεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους 100 ευρώ.
      «Υπερθέρμανση» στα ενοίκια
      Πάντως, μέχρι τη λήψη και των νέων μέτρων η αγορά της μίσθωσης κατοικιών δείχνει να συνεχίζει την πορεία της «υπερθέρμανσης» που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια. Καθώς την τελευταία πενταετία οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί πάνω από 50%, το ράλι στις τιμές συνεχίζεται.
      Σύμφωνα με τον δείκτη SPI της Spitogatos, η ετήσια μεταβολή των τιμών ενοικίων έφτασε το 7,7% (έναντι 7,1% το 2023 και 6,7% το 2022), ενώ για το τρέχον έτος οι τιμές κορυφώθηκαν τον Μάιο (1,7%), σταθεροποιούμενες σχετικά τον Ιούλιο (μεταβολή 0,30%). Σε ό,τι αφορά τις τιμές πώλησης, ο SPI δείχνει άνοδο 7,2% φέτος και σε μηνιαία βάση, μεταβολή 0,5% από τον περασμένο Ιούλιο.
      Τα μέτρα που παίρνουν Γαλλία, Ολλανδία, Καναδάς και ΗΠΑ
      Με φορολογικά κυρίως αντικίνητρα «απαντούν» οι περισσότερες κυβερνήσεις στο πρόβλημα των κενών οικιστικών ακινήτων. Με τα ακατοίκητα σπίτια να υπολογίζονται σε περισσότερα από 11 εκατομμύρια (!) σε ολόκληρη την Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Guardian», οι κρατικές αρχές επιχειρούν να καταστήσουν μη συμφέρουσα την επιλογή των ιδιοκτητών να τα έχουν κενά και να τα... βλέπουν. Στη Γαλλία, όπου το 8% του οικιστικού αποθέματος (περίπου 3,1 εκατομμύρια σπίτια) είναι κενό, οι ιδιοκτήτες των αχρησιμοποίητων σπιτιών πληρώνουν τον φόρο ακίνητης περιουσίας χωρίς καμία απαλλαγή, αλλά και τον φόρο επί των κενών κατοικιών (TLV) για πόλεις με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων.
      Ο φόρος αυτός είναι ετήσιος, ξεχωριστός για κάθε σπίτι που είναι κενό για διάστημα άνω του 1 έτους και υπολογίζεται με βάση την κτηματολογική αξία ενοικίασης της κατοικίας. Αυτή η μισθωτική αξία αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο ανάλογα με τις αυξήσεις των τιμών. Το ποσό του φόρου προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό της μισθωτικής αξίας επί έναν φορολογικό συντελεστή που ορίζεται σε 17% για το πρώτο φορολογικό έτος και 34% για τα επόμενα έτη. Οι άλλες περιοχές της Γαλλίας έχουν το δικαίωμα επιβολής του φόρου THLV, το ποσό του οποίου υπολογίζουν οι τοπικές αρχές, ενώ στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις όπως αυτή του πρώην αντιδημάρχου του Παρισιού, Ζαν Μπροσά, ο οποίος ζήτησε επίταξη των κενών ακινήτων.
      Στην Ολλανδία, φέτος επιβλήθηκε φόρος μεταβίβασης 10,4%σε όσους αγοράζουν ακίνητο στο οποίο δεν προτίθενται να διαμείνουν, ενώ στην Ισπανία οι ιδιοκτήτες κενών ακινήτων ελέγχονται εξονυχιστικά και οι ιδιοκτήτες οφείλουν να παράσχουν έναν επίσημο 20ψήφιο κωδικό που χρησιμοποιείται για την ταυτοποίηση όλων των ακινήτων στη χώρα. Εάν δεν το κάνουν, θεωρούνται παράνομοι και απειλούνται με πρόστιμα ως και 600.000 ευρώ (!), καθώς είναι σε εξέλιξη «πόλεμος» της κυβέρνησης με όσους τα νοικιάζουν παράνομα και αδήλωτα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
      Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στον Καναδά, το Τορόντο φέτος ακολούθησε το παράδειγμα του Βανκούβερ, επιβάλλοντας φόρο 3% επί της αντικειμενικής αξίας στα ακίνητα που μένουν κλειστά. Ανάλογο φορολογικό μέτρο ψηφίστηκε και στις ΗΠΑ, στο Σαν Φρανσίσκο.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      «Είναι λογικό να επενδύονται πολλά χρήματα στον τομέα του Πολιτισμού όταν η χρηματοδότηση άλλων, σημαντικών τομέων, όπως είναι η υγεία και η εκπαίδευση, αποτελούν προτεραιότητα, και η ανεργία βρίσκεται ακόμη σε υψηλά επίπεδα;»:
      Απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα, το οποίο διατυπώνεται κατά καιρούς, ειδικά από εκείνους που θεωρούν τον πολιτισμό ως είδος πολυτελείας, δίνει η μελέτη που διεξήγαγε η Deloitte σχετικά με την αποτίμηση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των έργων Πολιτισμού, τα ενδιαφέροντα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάστηκαν, σήμερα, σε ειδική εκδήλωση που οργάνωσε η Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του υπουργείου Πολιτισμού.

      Συγκεκριμένα η μελέτη εντοπίζει στις επιπτώσεις έργων πολιτισμού τα οποία χρηματοδοτήθηκαν, μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ 2014-2020, στην απασχόληση και την τοπική, περιφερειακή και εθνική οικονομία, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα του τουρισμού.
      Όπως προκύπτει, λοιπόν, από τα αποτελέσματά της, από επενδύσεις ύψους 453 εκατ. ευρώ, οι συνολικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία ανέρχονται σε 1,56 δισ. ευρώ με τον αντίστοιχο πολλαπλασιαστικό συντελεστή να διαμορφώνεται στο 3,44 ευρώ ανά ευρώ επένδυσης σε ορίζοντα πενταετίας, δηλαδή για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται σε έργα πολιτισμού επιστρέφουν στην οικονομία 3,44 ευρώ.
      Οι αντίστοιχες επιπτώσεις στη μισθοδοσία και την απασχόληση διαμορφώθηκαν στα 259 εκατ. ευρώ συντηρούμενης μισθοδοσίας και 22.106 συντηρούμενων θέσεων εργασίας από τα έργα πολιτισμού της προγραμματικής περιόδου 2014-2020.

      Το αποτύπωμα των πολιτιστικών έργων στον τομέα του τουρισμού ήταν εξίσου σημαντικό, με 94 εκατ. ευρώ των πολλαπλασιαστικών επιπτώσεων ετησίως να σχετίζονται με αυτό τον τομέα.
    10. Αρθρογραφία

      GTnews

      Όμορφη, ιστορική, γραφική και καλλιεργημένη, η πρωτεύουσα της Αυστρίας, Βιέννη είναι ξανά και για το 2024, η πιο βιώσιμη πόλη στον κόσμο ανάμεσα σε 173 πρωτεύουσες, που περιλαμβάνονται στον ετήσιο δείκτη Global Liveability Index του Economist.
      Η διατήρηση της πόλης στην πρώτη θέση φαίνεται να είναι αδιαπραγμάτευτη, με το 2024 να σηματοδοτεί την ένατη φορά από τις τελευταίες 11 εκθέσεις του δείκτη που καταλαμβάνει την πρώτη θέση. Το μεγαλύτερο μέρος της φετινής πρώτης δεκάδας παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητο από το 2023, αν και υπήρξε αλλαγή στην τύχη μιας ή δύο πόλεων που είτε ανέβηκαν ψηλότερα στην κατάταξη είτε υποχώρησαν.
      Μια αξιοσημείωτη αλλαγή είναι η κυριαρχία κυρίως των δυτικοευρωπαϊκών πόλεων, οι οποίες καταλαμβάνουν και τις τρεις πρώτες θέσεις και έχουν τέσσερις θέσεις στο σύνολο στην κορυφή του πίνακα. Η συνολική κατάταξη κάθε πόλης καθορίζεται από τον μέσο όρο των βαθμολογιών από το 100 σε πέντε διαφορετικές κατηγορίες: σταθερότητα, πολιτισμός και περιβάλλον, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και υποδομές.
      Στην κατηγορία της σταθερότητας λαμβάνονται υπόψη η απειλή της τρομοκρατίας, τα περιστατικά εμφύλιων ταραχών και τα επίπεδα εγκληματικότητας. Στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση, εξετάζεται η ποιότητα και η διαθεσιμότητα των υπηρεσιών. Για τις υποδομές, αξιολογούνται οι δημόσιες συγκοινωνίες, οι δρόμοι, οι συγκοινωνιακές συνδέσεις, η στέγαση και οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας. Η μέση βαθμολογία φέτος αυξήθηκε σε 76,1 στα 100, χάρη στις καταγεγραμμένες βελτιώσεις σε τομείς όπως η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη. Ωστόσο, η σταθερότητα ήταν η μόνη αξιοσημείωτη κατηγορία στην οποία οι βαθμολογίες έπεσαν κάθετα. Εκτός από τις διαμαρτυρίες στην Ευρώπη με επίκεντρο τη μετανάστευση και τη γεωργία, καθώς και τις εμφύλιες ταραχές και τους πολέμους σε άλλα μέρη του κόσμου, η συνεχιζόμενη κρίση του κόστους ζωής συνεχίζει να πιέζει. Ο πληθωρισμός αναφέρθηκε ως η κύρια αιτία για την κρίση στέγασης σε αρκετές από τις πόλεις της κατάταξης, συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας και του Καναδά, όπου η διαθεσιμότητα ενοικιαζόμενων κατοικιών είναι χαμηλή και το κόστος αγοράς ακινήτων είναι στα ύψη.
      Η δυτική Ευρώπη παραμένει επίσης η πιο βιώσιμη περιοχή στον κόσμο, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση σε τέσσερις από τις πέντε κατηγορίες. Στην κατάταξη φέτος περιλαμβάνονται 30 εντυπωσιακές δυτικοευρωπαϊκές πόλεις, οι οποίες συγκέντρωσαν συνολική μέση βαθμολογία 92 στα 100. Ωστόσο, η συνολική βαθμολογία της περιοχής έχει υποχωρήσει από πέρυσι λόγω της αυξανόμενης αστάθειας σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ιρλανδία, οι οποίες έχουν συγκλονιστεί από διαδηλώσεις, σημειώνει η έρευνα του Economist. Η μεγαλύτερη βελτίωση σε όλες τις περιφέρειες σημειώθηκε στην τέταρτη θέση της Ανατολικής Ευρώπης, με βάση τις βαθμολογίες της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης. Μεταξύ των μεγαλύτερων εκπλήξεων, στην κατάταξη περιλαμβάνεται η Βουδαπέστη, η οποία έλαβε βαθμολογία 92 και ανέβηκε επτά θέσεις, στην 32η. Το Βελιγράδι και το Βουκουρέστι (και τα δύο με βαθμολογία 74,5) ανέβηκαν έξι και πέντε θέσεις αντίστοιχα και βρίσκονται από κοινού στην 94η θέση.
      Όσον αφορά εκείνες που σημείωσαν τις χειρότερες μειώσεις, οκτώ πόλεις στη δυτική Ευρώπη έκαναν βουτιά στον πίνακα. Το Δουβλίνο σημείωσε την πιο απότομη πτώση, πέφτοντας επτά θέσεις στην 39η θέση. Οι γερμανικές πόλεις είδαν γενικά τις χειρότερες διολισθήσεις, με το Μόναχο να υποχωρεί έξι θέσεις και να βρίσκεται στην 27η θέση από κοινού με το Αμβούργο, που έπεσε πέντε θέσεις. Η Στουτγκάρδη, το Βερολίνο και το Ντίσελντορφ έπεσαν χαμηλότερα στον πίνακα, όπως και οι Βρυξέλλες και η Βαρκελώνη.
      Τη μεγαλύτερη πτώση κατέγραψε το Τελ Αβίβ, το οποίο κατρακύλησε 20 θέσεις από την 92η στην 112η, λόγω χαμηλότερης βαθμολογίας στη σταθερότητα λόγω των επιπτώσεων του πολέμου στη Γάζα, καθώς και χτυπημάτων στις κατηγορίες πολιτισμός και περιβάλλον και υποδομές.
      Οι 10 πιο βιώσιμες πόλεις για το 2024
      10. Όκλαντ, Νέα Ζηλανδία
      9.Οσάκα, Ιαπωνία
      8. Βανκούβερ, Καναδάς
      7. Σίδνεϊ, Αυστραλία
      6. Γενεύη, Ελβετία
      5. Κάλγκαρι, Καναδάς
      4. Μελβούρνη, Αυστραλία
      3. Ζυρίχη, Ελβετία
      2. Κοπεγχάγη, Δανία
      1. Βιέννη, Αυστρία
      Όσον αφορά την πρωτεύουσα της χώρας μας, την Αθήνα, οι επιδόσεις παραμένουν απογοητευτικές, αφού κατατάσσεται τελευταία στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και στον δυτικό κόσμο, με σκορ 75%, λίγο κάτω δηλαδή από τον μέσο όρο. Μάλιστα, η Αθήνα βρίσκεται σταθερά εκεί και με περίπου το ίδιο σκορ, από το 2014, όταν άρχισε να υπάρχει η λίστα του Economist.
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στα άρθρα 52-63 του Ν.4495/2017 (όπως τροποποιήθηκε με το Ν.4643/2019 και το Ν.4759/2020) ορίζεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας και την έκδοση του πιστοποιητικού πληρότητας που τη συνοδεύει.
      Σημειώνεται ότι ενώ μέχρι το 2017 η νομοθεσία για την Ηλ. Ταυτότητα προέβλεπε τακτική περιοδική επιθεώρηση και ταυτότητα όλων των κτιρίων της χώρας, με τον αγώνα της ΠΟΜΙΔΑ αυτό περιορίστηκε να γίνεται εφάπαξ κατά τη μεταβίβαση του κάθε ακινήτου, εκτός από τις περιπτώσεις κτιρίων δημοσίου ενδιαφέροντος στις οποίες η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας από την 1/2/2021, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026. Η ΠΟΜΙΔΑ κατάφερε δηλαδή όχι μόνον να απαλλάξει όλους τους ιδιοκτήτες της χώρας από τις συνεχείς και άνευ λόγου περιοδικές επιθεωρήσεις των ακινήτων τους, αλλά και να απαλλάξει τους ιδιοκτήτες όλων των κατοικιών της χώρας και των περισσοτέρων επαγγελματικών κτιρίων και γραφείων από την υποχρέωση άμεσης έκδοσης της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας. 
      Οι περιπτωσεις στις οποίες  η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι υποχρεωτικό να γίνει εντός πενταετίας, ήτοι έως την 31η Ιανουαρίου 2026, περιγράφονται αναλυτικά στο άρθρο 55 του Ν.4495/2017 και είναι οι παρακάτω:
      α. Τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους Ο.Τ.Α. και στα Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και αυτά που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των Ν.Π.Δ.Δ. και στεγάζουν υπηρεσίες αυτού.
      β. Κτίρια συνάθροισης κοινού: θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες συγκέντρωσης για κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, συνεδριακά κέντρα και κτίρια εκθέσεων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: πολιτιστικές εγκαταστάσεις (βιβλιοθήκες, μουσεία, αίθουσες εκθέσεων), αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστά γυμναστήρια, γήπεδα με κερκίδες και κλειστούς βοηθητικούς χώρους, γήπεδα ΠΑΕ, Ολυμπιακές αθλητικές εγκαταστάσεις), σταθμοί μετεπιβίβασης μέσων μαζικής μεταφοράς.
      γ. Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων, καθώς και κάθε είδους συνεργεία αυτοκινήτων.
      δ. Τουριστικά καταλύματα άνω των τριακοσίων (300) τ.μ..
      ε. Εκπαίδευση: δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
      στ. Υγεία και κοινωνική πρόνοια: κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, αγροτικά και περιφερειακά ιατρεία, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας). Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: βρεφοκομεία, παιδικοί – βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, άσυλα.
      ζζ. Σωφρονισμός: καταστήματα κράτησης, ειδικά καταστήματα κράτησης νέων.
      Τα δικαιολογητικά για τη σύνταξη Ηλεκτρονικής Ταυτότητας 
      Τα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα για την σύνταξη της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου/αυτοτελούς διηρημένης ιδιοκτησίας είναι τα εξής:
      α) το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου εντός του οποίου ευρίσκεται η διηρημένη ιδιοκτησία, με τις αναθεωρήσεις της.
      β) τα σχέδια που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια, καθώς και η μελέτη προσβασιμότητας ΑμεΑ και εμποδιζομένων ατόμων, εφόσον απαιτείται.
      γ) το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης της διηρημένης ιδιοκτησίας.
      δ) το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί.
      ε) δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων.
      στ) τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν τη διηρημένη ιδιοκτησία στην πραγματική της κατάσταση, όταν αυτή δεν προκύπτει από τα στοιχεία των περ. α΄, β΄ και ε΄, πλην των κοινοχρήστων χώρων
      ζ) το δελτίο δομικής τρωτότητας ή την τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 ή τον παρόντα ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99.
      η) τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν.
      Σε περίπτωση που η οικοδομική άδεια και τα στοιχεία που την συνοδεύουν δεν ανευρίσκονται στα αρχεία της οικείας υπηρεσίας, αντί γι’ αυτά υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης.
      Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι επειδή η έκδοση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί πολλά δικαιολογητικά, που εκδίδονται από αρκετούς φορείς (πολεοδομίες, Συμ/φούς, Μηχανικούς κτλ) και συχνά με μεγάλη καθυστέρηση, θα πρέπει οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να ξεκινήσουν εγκαίρως την διαδικασία συλλογής τους αλλά και της αυτοψίας από τον Μηχανικό έτσι ώστε να έχει εκδοθεί η Ταυτότητα εντός της καταληκτικής ημερομηνίας της 31.1.2026.
      *Ο Κων. Καράμπαμπας είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Τεχνικός σύμβουλος του Γραφείου Ενημέρωσης Μελών της ΠΟΜΙΔΑ.
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε τις προβλέψεις του νόμου για τα αυθαίρετα (πριν/μετά το 2011), τα οποία ΔΕΝ έχουν υπαχθεί σε κάποιο νόμο.
      Η έκθεση αυτοψίας και τα πρόστιμα αυθαιρέτων
      Με την έκθεση αυτοψίας διαπιστώνεται η αυθαίρετη κατασκευή/αλλαγή χρήσης. Στην έκθεση αυτοψίας αναφέρεται η θέση του αυθαιρέτου με συντεταγμένες σε σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ '87, συνοπτική περιγραφή με σκαρίφημα, οι διαστάσεις του και οι πολεοδομικές διατάξεις που έχουν παραβιαστεί. Η ίδια έκθεση περιλαμβάνει υπολογισμό προστίμων διατήρησης και ανέγερσης. 
      Οι αυθαίρετες κατασκευές που πραγματοποιούνται μετά την 28η.7.2011 κατεδαφίζονται υποχρεωτικά και επιβάλλονται πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, υπό την επιφύλαξη της διάκρισης του άρθρου 81 (πολεοδομικές παραβάσεις).  Κατεδαφίζονται, επίσης, και επιβάλλονται κατά τις διατάξεις του παρόντος πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων, καθώς και ποινικές κυρώσεις οι αυθαίρετες κατασκευές που έχουν πραγματοποιηθεί πριν από την ανωτέρω ημερομηνία, αλλά δεν έχουν υπαχθεί, για οποιονδήποτε λόγο, σε διατάξεις νόμων περί αναστολής επιβολής κυρώσεων. Βεβαίωση και καταβολή προστίμου γενικώς
      Τα πρόστιμα βεβαιώνονται με απόφαση του Προϊσταμένου της ΥΔΟΜ εντός αποκλειστικής προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών, από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής ενδικοφανούς προσφυγής ή από την απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής, και αποστέλλονται στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Τα πρόστιμα ανέγερσης των αυθαιρέτων καταβάλλονται από τον υπόχρεο σε τριάντα (30) ισόποσες μηνιαίες δόσεις και τα πρόστιμα διατήρησης σε δώδεκα (12) μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέσα στον επόμενο μήνα από τη βεβαίωση του προστίμου στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία.
      Προσφυγή κατά έκθεσης αυτοψίας
      Η έκθεση αυτοψίας αυθαίρετου προσβάλλεται με άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής εντός αποκλειστικής προθεσμίας 30 ημερών από την κοινοποίησή της. Αυτή κατατίθεται στο αρμόδιο κατά τόπον Τοπικό Παρατηρητήριο και αυτό τη διαβιβάζει, εντός 30 ημερών, στην Επιτροπή Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων της Περιφερειακής Ενότητας. Η τελευταία σε προθεσμία 20 ημερών την εξετάζει και αποφαίνεται, αποδεχομένη ή απορρίπτουσα αυτήν. 
      Όμως, αν δεν ασκηθεί η ενδικοφανής προσφυγή, η έκθεση αυτοψίας καθίσταται οριστική. Μπορεί να περιλαμβάνει και αίτημα υπαγωγής στους οικείους νόμους περί αυθαιρέτων. Μπορεί, επίσης, να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση αποδοχής της έκθεσης αυτοψίας.
      Δικαστική προστασία επί απόρριψης της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας
      Μετά την τυχόν απόρριψη της προσφυγής κατά της έκθεσης αυτοψίας, χωρεί δικαστική διαδικασία και ειδικότερα αίτηση ακύρωσης της απορριπτικής απόφασης στο διοικητικό Εφετείο.
      Μπορείτε να δείτε και το εξής άρθρο, για την προσφυγή κατά της έκθεσης αυτοψίας αυθαιρέτου
      https://www.pgalanislaw.gr/l/prosfygi-kata-ekthesis-aytopsias-aythairetoy-mia-nomiki-anagkaiotita/
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το παρόν άρθρο εξετάζει το ζήτημα της διευθέτησης ρέματος κατά τη νομοθεσία και την ελληνική νομολογία.
      Διευθέτηση υδατορέματος καλείται η επέμβαση στο υδατόρεμα, με την εκτέλεση των αναγκαίων έργων με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ροής, τη μείωση των κινδύ­νων από πλημμύρες και τον έλεγχο των διαβρώσεων και των αποθέσεων φερτών υλικών. Στα έργα αυτά περιλαμβάνεται και η εκτροπή του υδατορέματος, καθώς και η υποκατάστασή του με κλειστό ή ανοιχτό τεχνικό έργο στην ίδια ή διαφορετική θέση.
      Ποια τεχνικά έργα επιτρέπονται αναφορικά με τα ρέματα;
      Στο κράτος επιβάλλεται συνταγματική υποχρέωση να διατηρεί τα πάσης φύσεως υπορρεύματα στην φυσική τους κατάσταση προς διασφάλιση της λειτουργίας τους ως οικοσυστημάτων, επιτρέπεται δε μόνον η εκτέλεση των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων διευθέτησης της κοίτης και των πρανών τους προς διασφάλιση της ελεύθερης ροής των υδάτων, αποκλειόμενης κάθε αλλοίωσης της φυσικής τους κατάστασης με επίχωση ή κάλυψη της κοίτης τους ή τεχνική επέμβαση στα σημεία διακλάδωσής τους (ΣτΕ 572-3/2012 7μ., 899/2011 7μ., 3849/2006 7μ., 2591/2005 7μ., 4577/1998, κ.ά.)
      Ο χώρος που καταλαμβάνει το ρέμα, μετά τη νόμιμη οριοθέτησή του, δεν δύναται να χαρακτηρισθεί ως οικοδομήσιμος ή ως χώρος προορισμένος για ανέγερση κοινωφελών κτηρίων, αλλ΄ αποκλειστικά ως κοινόχρηστος χώρος, αποκλειομένης κάθε εργασίας επιχώσεως ή καλύψεως του ρέματος. Απολύτως αναγκαία τεχνικά έργα για τη διευθέτηση της κοίτης και των πρανών ρέματος επιτρέπονται μόνο προς διασφάλιση της ελεύθερης ροής των υδάτων. 
      Η εξάρτηση της οριοθέτησης από τυχόν έργα διευθέτησης ρέματος
      Η διοικητική διαδικασία για τον σχηματισμό φακέλου οριοθέτησης και έγκρισης/κύρωσης των οριογραμμών ρέματος εξαρτάται από:
      Το ποιος συντάσσει τον φάκελο οριοθέτησης
      Το αν προβλέπονται ή όχι έργα διευθέτησης
      Το αν το ρέμα βρίσκεται σε κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο/παραδοσιακό οικισμό/σε περιοχή έγκρισης/τροποποίησης σχεδίου πόλεως.
      Επιτρέπεται και η τμηματική οριοθέτηση. Διακρίνονται δε επιμέρους διαδικασίες, αναλόγως του αν υπάρχουν έργα διευθέτησης επί του ρέματος.
      Υδραυλική μελέτη και έργα διευθέτησης 
      Σε περίπτωση που από την υδραυλική μελέτη του φακέλου της οριοθέτησης, προβλέπονται έργα διευθέτησης/ αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία κατατάσσονται στην Α΄ κατηγορία έργων, σύμφωνα με την 1958/13.1.2012 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως εκάστοτε ισχύει, τότε για την έγκριση της υδραυλικής μελέτης απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων των έργων αυτών από την αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση υπηρεσία, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις του Ν. 4014/2011. 
    14. Αρθρογραφία

      GTnews

      Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) υπέγραψαν ο Εντεταλμένος Σύμβουλος και Επικεφαλής της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, Παναγιώτης Σταμπουλίδης και ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, επισφραγίζοντας με αυτόν τον τρόπο τη στενή τους συνεργασία για την ταχύτερη και ασφαλέστερη επαναλειτουργία του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου (ΟΑΚΑ).
      Στο πλαίσιο του Μνημονίου, το ΤΑΙΠΕΔ και το ΤΕΕ συμφώνησαν να εργάζονται από κοινού με στόχο την λειτουργική και στατική αποκατάσταση  των στεγάστρων «Καλατράβα» του Κεντρικού Σταδίου και του Ποδηλατοδρομίου του ΟΑΚΑ, έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
      Το ΤΑΙΠΕΔ, ως Διενεργούσα Αρχή,  έχει αναλάβει τις αρμοδιότητες της ωρίμανσης, της διενέργειας των διαγωνιστικών διαδικασιών και της παρακολούθησης της εκτέλεσης των συμβάσεων για την υλοποίηση του έργου ενώ το ΤΕΕ δρα ως Τεχνικός Σύμβουλος και εκτελεί κάθε συναφή δραστηριότητα για την ταχεία και ασφαλή αποκατάσταση των δομημάτων.
      Η επόμενη μέρα
      Η συμβολή και των δύο είναι καθοριστική για την επόμενη μέρα του ΟΑΚΑ. Η εγκατάσταση που κατασκευάστηκε και αποτέλεσε το σπίτι των Ολυμπιακών Αγώνων, φιλοξένησε τις τελετές έναρξης και λήξης, τους αγώνες του στίβου, αλλά και τον τελικό του τουρνουά ποδοσφαίρου.
      Μετά τους Αγώνες της Αθήνας ήταν κατά περιόδους έδρα της ΑΕΚ και του Παναθηναϊκού στο ποδόσφαιρο, φιλοξένησε κάποιους αγώνες στίβου, ενώ διεξήχθησαν σε αυτό και αρκετές συναυλίες. Όλα αυτά μέχρι πριν από μερικούς μήνες όταν προέκυψε το πρόβλημα στατικότητας της στέγης Καλατράβα.
      Αθλητικός πόλος έλξης
      Ο Εντεταλμένος Σύμβουλος και Επικεφαλής της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, Παναγιώτης Σταμπουλίδης, δήλωσε: «Με την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας ενώνουμε τις δυνάμεις μας με το ΤΕΕ, ώστε να παραδοθεί το ΟΑΚΑ ασφαλές και λειτουργικό σε όλους τους πολίτες και να αναδειχθεί και πάλι σε αθλητικό και πολιτιστικό πόλο έλξης. Με διαφάνεια, αποτελεσματικότητα και συνέπεια, το ΤΑΙΠΕΔ και το ΤΕΕ θα ολοκληρώσουν όλες τις απαραίτητες διαδικασίες που θα εκσυγχρονίσουν και θα αναβαθμίσουν τη σημαντικότερη ολυμπιακή αθλητική υποδομή της χώρας μας, με πολλαπλά εθνικά και οικονομικά οφέλη».
      Το Κεντρικό Στάδιο των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων (ΟΑΚΑ)
      Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, δήλωσε: «To TEE, υπηρετώντας το θεσμικό του ρόλο ως Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας, συνεργάζεται με το ΤΑΙΠΕΔ για την ταχεία ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών προς επαναλειτουργία των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ. Με την επιστημοσύνη των μελών του, στηρίζει επιστημονικά και τεχνικά την Πολιτεία. Και στο θέμα των εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ, στεκόμαστε αρωγοί, με επιστημονική αρτιότητα και σύγχρονες τεχνικές και τεχνολογικές προτάσεις».
      Στο Ταμείο Ανάκαμψης
      Υπενθυμίζεται ότι το ΟΑΚΑ έχει ήδη ενταχθεί στα Έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και από το όποιο αντλεί 57 εκατ. για την επισκευή, συντήρηση και τη βελτίωση των υφιστάμενων δομών του.
      Επιπλέον, και σύμφωνα με την αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης στο σύνολο των Εθνικών Αθλητικών Κέντρων της χώρας, που έφτασε ακόμα και στο +150%, εγκρίθηκαν 7,5 εκ ευρώ που θα κατευθυνθούν για την κατασκευή ενός ακόμα πολυδύναμου κλειστού γυμναστηρίου μέσα στον ευρύτερο χώρο του ΟΑΚΑ, ώστε να εξυπηρετηθούν πάγιες ανάγκες των Ομοσπονδιών, ενώ ήδη έχει ήδη αλλάξει μορφή το Κλειστό Προπονητήριο του Στίβου και διεξάγονται έργα αναμόρφωσης και στα ανοιχτά βοηθητικά γήπεδα (Κ1-Κ2).
      Σημειώνεται ότι θα ακολουθήσει και 4η Έκθεση των ορισμένων από το ΤΕΕ εμπειρογνωμόνων, μετά την ολοκλήρωση της νέας αποτίμησης και την αλληλεπίδραση με το υπερσύγχρονο σύστημα παρακολούθησης – ενοργάνωσης.
    15. Αρθρογραφία

      Engineer

      Στις τρεις πιο ακριβές χώρες της ΕΕ περιλαμβάνεται η Ελλάδα σε ότι αφορά τις τιμές και τα ενοίκια της αγροτικής γης, ενώ σημαντικές διαφοροποιήσεις και τεράστιες αντιθέσεις παρουασιάζει το κόστος των χωραφιών στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών.
      Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το 2022, παρουσιάζονται σοβαρές διακυμάνσεις στις τιμές των χωραφιών της Ελλάδας, καθώς στη Δυτική Ελλάδα κυμαίνονταν από 6.290 ευρώ και στην Αττική το αντίστοιχο ποσό έφτανε τα 84.820 ευρώ, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 13.571 ευρώ ανά εκτάριο.
      Επίσης, η διαφορά μεταξύ της τιμής των μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων και των αροτραίων γαιών ήταν μεγαλύτερη, σχεδόν 20πλάσια, στην περιοχή του Βορείου Αιγαίου. Η διαφορά αυτή κυμάνθηκε μεταξύ 1.757 ευρώ ανά εκτάριο μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων και 36.435 ευρώ ανά εκτάριο αροτραίων γαιών. Από άποψη απόλυτης τιμής η διαφορά ήταν μεγαλύτερη στην Αττική, η οποία άγγιξε τα 59.820 ευρώ ανά εκτάριο (84.820 ευρώ ανά εκτάριο αρόσιμης γης και 25.000 ευρώ ανά εκτάριο μόνιμων βοσκοτόπων).
      Σημαντικές διαφοροποιήσεις
      Ο αγρότης είτε είναι ιδιοκτήτης της γης που χρησιμοποιείται για αγροτικούς σκοπούς ή/και νοικιάζει αγροτική γη και καταβάλλει ετησίως ένα ποσό στον ιδιοκτήτη της γης. Αυτές οι τιμές,  όπως επισημαίνει η Eurostat, και τα ενοίκια διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των χωρών της ΕΕ και μεταξύ των περιφερειών λόγω εθνικών παραγόντων  (όπως οι νόμοι), περιφερειακών παραγόντων (πχ κλίμα και εγγύτητα σε δίκτυα) και τοπικών παραγόντων παραγωγικότητας (όπως η ποιότητα του εδάφους, η κλίση ή η αποστράγγιση). Οι δυνάμεις της αγοράς που αφορούν την προσφορά και τη ζήτηση, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την τιμή της αγροτικής γης.
      Το 2022, η μέση τιμή 1 εκταρίου αρόσιμης γης στην ΕΕ έφτανε στα 10.578 ευρώ. Αυτή η μέση τιμή ήταν 45 φορές μεγαλύτερη από τη μέση ετήσια τιμή ενοικίασης των 233 ευρώ ανά εκτάριο. 
      Οι τιμές της καλλιεργήσιμης γης
      Μεταξύ των 21 χωρών της ΕΕ για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το 2022, η τιμή 1 εκταρίου καλλιεργήσιμης γης κυμάνθηκε από 3.700 ευρώ κατά μέσο όρο στην Κροατία και έως 233.230 ευρώ κατά μέσο όρο στη Μάλτα. Τα στοιχεία για τη Μάλτα αντικατοπτρίζουν την περιορισμένη διαθεσιμότητα αγροτικής γης και την πίεση για εναλλακτικές χρήσεις, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι υψηλότερες από ό,τι σε άλλα κράτη μέλη.
      Υπήρχαν τρεις χώρες της ΕΕ στις οποίες παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα έντονες περιφερειακές διακυμάνσεις στις τιμές γης για 1 εκτάριο καλλιεργήσιμης γης. Στις Κάτω Χώρες, οι τιμές κυμαίνονταν από 66.051 ευρώ στο Friesland και έως 150.644 ευρώ στο Flevoland, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 85 431 ευρώ ανά εκτάριο. Στην Ελλάδα, οι τιμές κυμαίνονταν από 6.290 ευρώ στη Δυτική Ελλάδα έως 84.820 ευρώ στην Αττική, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 13.571 ευρώ ανά εκτάριο. Στην Ισπανία, οι τιμές κυμάνθηκαν από 4.906 ευρώ στην Extremadura έως 83.299 ευρώ στις Κανάριες Νήσους, ενώ ο εθνικός μέσος όρος ήταν 10.263 ευρώ ανά εκτάριο.
      Οι φθηνότερες περιοχές
      Οι φθηνότερες περιοχές για την αγορά 1 εκταρίου καλλιεργήσιμης γης το 2022 ήταν οι Övre Norrland (2.041 ευρώ κατά μέσο όρο) και Mellersta Norrland (2.437 ευρώ) στη Σουηδία.
      Η αρόσιμη γη είναι ακριβότερη από τα μόνιμα λιβάδια σχεδόν παντού στην ΕΕ.
      Η μέση τιμή 1 εκταρίου αρόσιμης γης στην ΕΕ ήταν περίπου 2.200 ευρώ υψηλότερη από τη μέση τιμή 1 εκταρίου μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων το 2022 (στα 8.393 ευρώ). Η αρόσιμη γη ήταν ακριβότερη από τους μόνιμους βοσκότοπους σε όλες σχεδόν τις χώρες και περιφέρειες, με εξαιρέσεις το Λουξεμβούργο και την Comunidad de Madrid.
      Οι μόνιμοι βοσκότοποι ήταν οι φθηνότεροι στη Βουλγαρία με 1.887 ευρώ ανά εκτάριο το 2022, σχεδόν τέσσερις φορές λιγότερο από το αντίστοιχο κόστος 1 εκταρίου αρόσιμης γης (7.303 ευρώ). 
      Τα αγροτικά ενοίκια
      Όπως και με τις τιμές της γεωργικής γης, υπήρχαν επίσης σημαντικές διαφορές στα μισθώματα γης μεταξύ των χωρών και των περιφερειών. Εντός της ΕΕ, η μέση τιμή ενοικίασης αρόσιμης γης ή/και μόνιμων βοσκοτόπων ήταν 199 ευρώ ανά εκτάριο, με εύρος από 57 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο στη Σλοβακία έως 843 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο στις Κάτω Χώρες.
      Μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, η ενοικίαση 1 εκταρίου γεωργικής γης ήταν πιο ακριβή το 2022 στην ολλανδική περιφέρεια Flevoland (1.764 ευρώ ανά εκτάριο), ακολουθούμενη από τις Κανάριες νήσους στην Ισπανία (1.136 ευρώ ανά εκτάριο) και την Αττική στην Ελλάδα (1.048 ευρώ ανά εκτάριο).
      Αντίθετα, οι τιμές ενοικίασης ήταν χαμηλότερες στις περιοχές Mellersta Norrland και Övre Norrland (και οι δύο 24 ευρώ ανά εκτάριο) στη Σουηδία, ακολουθούμενες από τις περιοχές Stredné Slovensko και Východné Slovensko (και οι δύο 39 ευρώ) στη Σλοβακία. Οι μόνιμοι βοσκότοποι είναι η κύρια γεωργική χρήση γης στις περιοχές αυτές.
      Μεταξύ των χωρών της ΕΕ που ανέφεραν συγκεκριμένες τιμές ενοικίασης για αρόσιμη γη και για μόνιμους βοσκότοπους, η ενοικίαση μόνιμων βοσκοτόπων ήταν σχεδόν πάντα φθηνότερη από την ενοικίαση αρόσιμης γης. Το μίσθωμα για 1 εκτάριο μόνιμων χορτολιβαδικών εκτάσεων το 2022 κυμαινόταν από 32 ευρώ κατά μέσο όρο στη Σλοβακία έως 354 ευρώ κατά μέσο όρο στην Ιρλανδία, ενώ οι αντίστοιχες τιμές ενοικίασης για αρόσιμη γη ήταν 77 ευρώ και 510 ευρώ ανά εκτάριο κατά μέσο όρο.
    16. Αρθρογραφία

      GTnews

      Εμβληματικά-ιστορικά κτίρια και ακίνητα στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ετοιμάζονται να αλλάξουν χρήση και να παραδώσουν τη σκυτάλη στον τουρισμό, ενισχύοντας τις υποδομές φιλοξενίας με νέες ξενοδοχειακές μονάδες πολυτελείας.
      Το Μέγαρο Μποδοσάκη, το πιο εμβληματικό μέγαρο της πλατείας Συντάγματος, αναζητά ενοικιαστή, ενώ επενδυτή αναζητά και ο e-ΕΦΚΑ για το τριώροφο διατηρητέο κτίριο που διαθέτει στην οδό Σταδίου 58, προκειμένου να το μετατρέψει σε ξενοδοχείο πολυτελείας. Την ίδια στιγμή, στη Θεσσαλονίκη δρομολογείται ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης που αφορά την ανακατασκευή των εγκαταστάσεων της πρώην ζυθοποιίας Φιξ στη δυτική είσοδο της πόλης.
      Ενδεικτικό της δυναμικής που έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια η Αθήνα ως τουριστικός προορισμός είναι το γεγονός ότι το διάστημα από το 2017 έως το 2022 έχουν κάνει το ντεμπούτο τους στην Αθήνα 71 νέα ξενοδοχεία, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 20% των μονάδων και το 14% των δωματίων που προσφέρονται σήμερα στην ελληνική πρωτεύουσα. Μάλιστα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), το 72% όλων των ξενοδοχείων στην Αττική (μη συμπεριλαμβανομένων των νησιών του Αργοσαρωνικού) βρίσκονται στον κεντρικό τομέα Αθηνών. Συνολικά στην Αττική, στο τέλος του 2022, με βάση τα στοιχεία από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ο αριθμός των ξενοδοχείων ανήλθε σε 698, με δυναμικότητα 34.577 δωματίων και 66.802 κλινών.
      Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το εμβληματικό Μέγαρο Μποδοσάκη που βρίσκεται επί της λεωφόρου Αμαλίας 20 και Σουρή 5, απέναντι ακριβώς από τον Εθνικό Κήπο, και θεωρείται από τα «τοπόσημα» του Συντάγματος, το  Ίδρυμα Μποδοσάκη έχει αναθέσει τη μίσθωσή του σε εταιρεία συμβούλων ακινήτων (Savills Hellas). Ο σύμβουλος έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε υποψήφιους μισθωτές (ανάμεσά τους περιλαμβάνονται και γνωστοί ξενοδοχειακοί όμιλοι) για το ιστορικό και μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίριο με συνολική επιφάνεια 12.819 τ.μ., σε συνέχεια της λήξης του συμβολαίου με τη Eurobank στα τέλη του τρέχοντος έτους. Η τράπεζα αναμένεται να μετακομίσει στο ανακαινισμένο «πράσινο» κτίριο, επιφάνειας  4.650 τ.μ., που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Ομήρου 2 και Σταδίου, απέναντι από την Παλαιά Βουλή, το οποίο απέκτησε το 2018.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/03/megaro_schliemann.jpg
      Με βάση την πρόσκληση της εταιρείας συμβούλων, το Μέγαρο Μποδοσάκη μπορεί να μισθωθεί είτε τμηματικά κατ’ όροφο είτε αυτοτελώς. Με βάση τα στοιχεία του Ιδρύματος Μποδοσάκη, στο τέλος Δεκεμβρίου του 2022 η εύλογη αξία του ακινήτου ήταν στα 72,54 εκατ. ευρώ.
      Οι υποψήφιοι μισθωτές είναι ελεύθεροι να προτείνουν την προτιμώμενη χρήση, η οποία πέραν των γραφείων μπορεί να περιλαμβάνει και τη λειτουργία ξενοδοχείου. Οι μη δεσμευτικές προσφορές για το ακίνητο αναμένεται να κατατεθούν στις 17 Ιουλίου, για να ακολουθήσει στη συνέχεια η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών στο τέλος Σεπτεμβρίου.
      Το εξαώροφο κτίριο γραφείων των επιχειρήσεων Μποδοσάκη (Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης, 1891-1979) οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1949-1958, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ανδρέα Πλουμιστού, ιδρυτικού μέλους της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας, που ήταν για πολλά χρόνια επικεφαλής του αρχιτεκτονικού τομέα στον Δήμο Αθηναίων. Η καθηγήτρια Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ το χαρακτηρίζει «κλασικομοντέρνας τεχνοτροπίας ή δείγμα του πώς ένα καινούργιο κτίσμα μπορεί να είναι ουσιαστικά παλιό ή ακαδημαϊκής τεχνοτροπίας».
      Επτά όροφοι
      Το κτίριο που ανακαινίστηκε τη δεκαετία του 2000 για να φιλοξενήσει τα γραφεία της Eurobank διαθέτει επτά ορόφους και δύο υπόγεια, έχει επιφάνεια πάνω από 12.800 τ.μ. και προσφέρει απρόσκοπτη θέα προς την Ακρόπολη, τον λόφο του Λυκαβηττού και τον Εθνικό Κήπο.
      Το διατηρητέο του e-ΕΦΚΑ. Την αξιοποίηση ενός ακόμη εμβληματικού κτιρίου που ανήκει στον e-ΕΦΚΑ και βρίσκεται στην οδό Σταδίου 58 δρομολογεί ο ασφαλιστικός φορέας που προκήρυξε πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκμίσθωσή του. Καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προσφορών είναι η 28η Ιουνίου.
      Στόχος είναι η επαναλειτουργία του ακινήτου ως ξενοδοχείου τουλάχιστον 4 αστέρων και η επίτευξη υψηλής προσόδου. Το τριώροφο κτίριο με δώμα, συνολικής επιφάνειας 3.105 τ.μ., βρίσκεται σε απόσταση 50 μέτρων από τον σταθμό του μετρό στην Ομόνοια.
      Σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, η διάρκεια μίσθωσης του ακινήτου έχει οριστεί στα 30 χρόνια, με δικαίωμα παράτασης για άλλα 10 χρόνια, και το μηνιαίο μίσθωμα έναρξης του διαγωνισμού έχει προσδιοριστεί στα 20.500 ευρώ. Επίσης, προβλέπεται η υλοποίηση από τον μισθωτή επενδυτικού προγράμματος, ύψους τουλάχιστον 3,8 εκατ. ευρώ, με στόχο την επαναλειτουργία του «ασφαλιστικού» ακινήτου σε ξενοδοχείο πολυτελείας.
      Βάσει των όρων του διαγωνισμού, ο διαχειριστής του ξενοδοχείου (hotel operator) θα πρέπει να έχει εμπειρία στο management τουλάχιστον τριών ξενοδοχείων 4 αστέρων, ένα εκ των οποίων υποχρεωτικά δυναμικότητας άνω των 100 δωματίων.
      Έργα ανάπλασης της πρώην ζυθοποιίας Φιξ
      Σε τροχιά υλοποίησης αναμένεται να τεθεί το προσεχές διάστημα ένα από τα μεγαλύτερα έργα ανάπλασης στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ανακατασκευή των εγκαταστάσεων της πρώην ζυθοποιίας Φιξ στη δυτική είσοδο της πόλης.
      Το έργο που προωθείται από την Dimand Real Estate αναμένεται να απαιτήσει κεφάλαια της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ. Η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών δρομολογείται για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
      Στη θέση του παλιού εργοστασίου Φιξ πρόκειται να δημιουργηθούν νέοι χώροι που θα ξεπερνούν τα 51.000 τ.μ. και θα περιλαμβάνουν συνδυασμό χρήσεων. Περίπου 36.000 τ.μ. θα αφορούν νέα κτίρια, ενώ 15.500 τ.μ. θα αφορούν την αξιοποίηση υφιστάμενων διατηρητέων κτισμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, από τα 36.000 τ.μ. εξετάζεται η αξιοποίηση περίπου 28.000 τ.μ. για τη δημιουργία 220-230 νέων διαμερισμάτων. Στα υπόλοιπα 8.000 τ.μ. προβλέπεται η κατασκευή ενός νέου ξενοδοχείου.
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η χαμηλή ενεργειακή απόδοση του Κτηριακού Τομέα της Ελλάδας αποτυπώνεται στις εξαιρετικά χαμηλές ενεργειακές κλάσεις των κτηρίων που τον συνθέτουν.
      Η πλειονότητα των κτηρίων του Οικιακού Τομέα χαρακτηρίζεται από ελάχιστη έως ανύπαρκτη θερμική μόνωση, καθώς πρόκειται για κτήρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 1980, πριν δηλαδή την εφαρμογή του Κανονισμού Θερμομόνωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κανονισμός Θερμομόνωσης, ο οποίος επέβαλε την ύπαρξη θερμομόνωσης στα κτήρια, εισήχθη το 1979 και εφαρμόσθηκε πλημμελώς στις περισσότερες κατασκευές – απουσία σχετικού ελέγχου (συνήθως η σωστή εφαρμογή του αποφέρει την κατάταξη του κτηρίου στις ενεργειακές κλάσεις Γ ή Δ). Εν συνεχεία, η υποχρεωτική εισαγωγή το 2008 της Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) και των σχετικών υποχρεωτικών ελέγχων από ελεγκτές δόμησης, απέφερε κτηριακό δυναμικό που κατατάσσεται σε κατηγορίες Β και άνω.
      Από την ανασκόπηση του κτηριακού δυναμικού προκύπτει ότι σχεδόν το 67% των κτηρίων κατοικιών στην Ελλάδα ανήκει στις Ενεργειακές Κλάσεις Ε έως Η (με το 32% να ανήκει στην Η), ενώ μόνο το 6% κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις Β και άνω. Αντίστοιχα, ο Τριτογενής Τομέας χαρακτηρίζεται από εξίσου παλαιάς κατασκευής κτήρια, με το 87% να κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις χαμηλότερες από τη Γ. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη για απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, εντείνουν σημαντικά την ανάγκη χρήσης ΑΠΕ στα κτήρια, με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής ζήτησης και των  εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου των κτηρίων.
      Αναλυτικά, η ανάγκη για ταχεία απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων έχει ανοίξει τον δρόμο για την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ διαφόρων τεχνολογιών επί των κτηρίων, προκειμένου να συμβάλλουν στη μερική ή πλήρη κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών. Πέρα από τα Φωτοβολταϊκά συστήματα (Φ/Β), τα οποία αποτελούν μία εξαιρετικά αποτελεσματική και ευρέως διαδεδομένη τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, άλλου τύπου μονάδες όπως τα συστήματα γεωθερμίας τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με αντλίες θερμότητας (Α/Θ) για να εξυπηρετήσουν, σε ετήσια βάση, τις ανάγκες θέρμανσης και ψύξης. Επίσης, αλματώδης είναι και η εξέλιξη της τεχνολογίας των θερμικών ηλιακών (Θ/Η) συστημάτων, τα οποία μπορούν να καλύψουν εκτός των αναγκών των κτηρίων σε ζεστό νερού χρήσης (ΖΝΧ) και σημαντικό μέρος των αναγκών σε θέρμανση χώρων. Οι δύο τελευταίες συνιστώσες ενεργειακής κατανάλωσης αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό των ενεργειακών καταναλώσεων των εν λόγω κτηρίων.
      Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, εκπόνησαν μία ολοκληρωμένη τεχνο-οικονομική μελέτη με αντικείμενο την ενεργειακή αναβάθμιση του Εθνικού Κτηριακού Τομέα υπό το πρίσμα της μαζικής εγκατάστασης Θ/Η συστημάτων ή/και άλλων συστημάτων ΑΠΕ. Στόχος αυτής της μελέτης ήταν η ανάδειξη του βέλτιστου σχεδιασμού της ενεργειακής θωράκισης του Κτηριακού Τομέα, ώστε να επιταχυνθεί η εθνική απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα της σχετικής επένδυσης.
      Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, αναδεικνύοντας ότι η ορθολογική και τεχνικά τεκμηριωμένη αξιοποίηση των Θ/Η συστημάτων – σε συνδυασμό και με άλλα συστήματα ΑΠΕ – μπορούν να παρέχουν σημαντική ή/και πλήρη κάλυψη των αναγκών των κτηρίων, επιτυγχάνοντας έτσι πολύ υψηλά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας και ενεργειακής αυτάρκειας. Παράλληλα, από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης τεκμηριώνεται και η αποδοτική εφαρμογή των Α/Θ. Η συγκεκριμένη μελέτη διεξήχθη λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες τιμές ενέργειας (καθώς και διάφορα ρεαλιστικά σενάρια διακύμανσής τους) και τις λιανικές τιμές πώλησης των σχετικών εμπορικών προϊόντων, βασίστηκε δε σε μεθόδους ανάλυσης του κύκλου ζωής της ενεργειακής αναβάθμισης (μέθοδος LCCA). Τέλος, στα Σχήματα 1 και 2, παρουσιάζονται ενδεικτικά τα αποτελέσματα της τεχνο-οικονομικής μελέτης που αφορούν στο σενάριο συγκρατημένης χρέωσης ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου (Κόστος Προμήθειας Ηλεκτρική ενέργεια 171€/MWhe,  τελικό Κόστος Φυσικού Αερίου 110€/MWhthermal και τελικό Κόστος Πετρελαίου 1,35€/lt).
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 1, όσον αφορά τα κτήρια του Οικιακού Τομέα και λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο συγκρατημένης χρέωσης  η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας που μπορεί να επιτευχθεί ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 81% – 90%, με την απόσβεση της επένδυσης ενεργειακής αναβάθμισης των πλέον ενεργειακά φτωχών κτηρίων (κλάσης Η) να επέρχεται σε διάστημα μεταξύ 5 και 12 ετών, χωρίς μάλιστα την αξιοποίηση κάποιας αρχικής επιδότησης (σημειώνεται ότι στα κτήρια ενεργειακής κλάσης Η, στο κόστος της επένδυσης συμπεριλαμβάνεται και η ενεργειακή αναβάθμιση του κελύφους). Αντίστοιχα, στην περίπτωση της αναβάθμισης των κτηρίων ενεργειακών κλάσεων Ε και Δ (τα οποία διαθέτουν ήδη αναβαθμισμένο κέλυφος) σε ιδιαίτερα αποδοτικές κλάσεις, έως και τη Β+, εκτιμάται ότι η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 30% – 60%, επιτυγχάνοντας απόσβεση σε χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τα 5 έτη.
      Όσον αφορά τα κτήρια του Τριτογενούς Τομέα και συγκεκριμένα τα ξενοδοχεία, από τα δεδομένα του Σχήματος 2 συμπεραίνεται ότι η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων σε συνδυασμό με Φ/Β μονάδες, επιφέρει και σε αυτήν την περίπτωση αξιοσημείωτη εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία ανέρχεται έως και 68%. Από την άλλη πλευρά, στα κτήρια γραφείων και στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων δεν αποδεικνύεται το ίδιο αποδοτική. Σε αυτήν την περίπτωση, η εγκατάσταση συστημάτων ΣΗΘΥΑ ή Α/Θ συνδυαστικά με μικρά Φ/Β συστήματα πλεονεκτεί, λόγω της φύσης των φορτίων και του ωραρίου / περιόδου λειτουργίας αυτής της κατηγορίας κτηρίων, οδηγώντας (σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 2) σε εντυπωσιακή μείωση της ετήσιας ενεργειακής δαπάνης (μεταξύ 35% – 66% για τα κτήρια γραφείων και 46% – 90% για τα σχολικά κτήρια). Αυτό το ύψος εξοικονόμησης, σε συνδυασμό με τη χαμηλή διάρκεια απόσβεσης, αποτελούν σημαντικό κίνητρο για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου πλαισίου ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων Δημόσιας Χρήσης.
      Συμπερασματικά, η μελέτη ενεργειακής αναβάθμισης του Εθνικού Κτηριακού Τομέα ανέδειξε ότι η ενεργειακή θωράκιση και η ορθολογική αξιοποίηση όλων των τύπων ΑΠΕ – με την εγκατάσταση των πλέον αποδοτικών συνδυασμών ανά κατηγορία κτηρίων – μπορούν να οδηγήσουν σε μία βιώσιμη λύση (για την Εθνική Οικονομία) ταχείας απεξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, αναβαθμίζοντας τις συνθήκες διαβίωσης ιδιαίτερα των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών και τις συνθήκες φοίτησης και εργασίας ενός σημαντικού τμήματος του πληθυσμού.
      Τέλος, μέσω αυτής της μελέτης ενισχύεται το κίνητρο των ιδιοκτητών / χρηστών των κτηρίων να αξιοποιήσουν τις κρατικές επιδοτήσεις των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως είναι το ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, πετυχαίνοντας έτσι μεγάλα ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας με το χαμηλότερο δυνατό αρχικό κόστος επένδυσης.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%811-1-600x476.png http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%812-552x600.png
      * Συγγραφείς: Φρειδερίκη Κοταρέλα1, Αναστάσιος Κυρίτσης1,3, Νικόλαος Παπανικολάου1, Ευάγγελος Τέντης2, Ιωάννης Περπινιάς2, Γεώργιος Λοΐζος2
      1Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών
      2Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
      3Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Περιβάλλοντος
    18. Αρθρογραφία

      GTnews

      Σε αριθμό ρεκόρ ανέρχονται τα ποδήλατα στην Καρδίτσα, σύμφωνα με εκτιμήσεις της δημοτικής αρχής Καρδίτσας, καθώς αυτά ανέρχονται σε 30.000, όσα είναι και τα επιβατικά αυτοκίνητα.
      Τα χρησιμοποιούνε όλες οι ηλικίες, από νήπια μέχρι ηλικιωμένοι. Μάλιστα πριν έναν χρόνο, η δημοτική αρχή Καρδίτσας, εγκατέστησε δυο σταθμούς επισκευής ποδηλάτων, οι οποίοι διαθέτουν μία ή δύο βάσεις στήριξης του ποδηλάτου, μία τρόμπα δαπέδου για το φούσκωμα των ελαστικών και μία σειρά από κατσαβίδια και κλειδιά για μικροεπισκευές και ρυθμίσεις του ποδηλάτου.
      Οι δύο σταθμοί θα καλύψουν ένα μέρος των αναγκών μικροεπισκευής των ποδηλάτων των δημοτών και των επισκεπτών με ποδήλατο, όλες τις ημέρες και ώρες.
      Με την εγκατάστασή του ο Δήμος Καρδίτσας αποσκοπεί, όπως ανακοίνωσε, στην προώθηση της χρήσης του ποδηλάτου ως μέσο μετακίνησης ή αναψυχής, το οποίο συμβάλλει στη μείωση της κυκλοφορίας, του μποτιλιαρίσματος και κατά συνέπεια των ρύπων και του θορύβου εντός της πόλης, στην περιβαλλοντολογική ευαισθητοποίηση των πολιτών και την ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού.
      Δώρο… άδεια
      Επίσης, σε μια πρωτοπόρα και συμβολική ενέργεια προχώρησε ο δήμαρχος Καρδίτσας με στόχο να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη χρήση ποδηλάτου στην πόλη. Στο πλαίσιο αυτό επιβράβευσε με μια ημέρα επιπλέον άδεια και συμβολικά δώρα τέσσερις εργαζομένους του δήμου, για το γεγονός ότι η ομάδα τους κατέκτησε το πρώτο βραβείο στον πανελλαδικό φιλικό διαγωνισμό «με το ποδήλατο στη δουλειά».
      Να σημειωθεί ότι συνολικά με μια ημέρα άδεια επιβραβεύτηκαν 31 υπάλληλοι. Επιβραβεύονται όσοι αποδεδειγμένα όλη τη διάρκεια του έτους μετακινούνται από και προς την εργασία τους με ποδήλατο, τόνισε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δήμαρχος Καρδίτσας Βασίλης Τσιάκος.
      Στοιχείο της ταυτότητας της πόλης
      Σύμφωνα με στοιχεία του δήμου, η χρήση του ποδηλάτου στην πόλη της Καρδίτσας αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας της «ταυτότητάς» της. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα κυκλοφορούν παλαιά ποδήλατα, τα οποία συνήθως κληρονομήθηκαν από τον πατέρα ή τον παππού. Πρόκειται για ποδήλατα μεγάλα και βαριά (γνωστά και ως «νταλίκες»).
      Πολλά από αυτά βρίσκονται σε άριστη κατάσταση, έχουν χειρόφρενο και κόντρα και μερικά από αυτά διαθέτουν καρεκλάκι στο πάνω μέρος του σκελετού για να μπορούν να μεταφέρουν μικρά παιδιά.
      Οι πιο γνωστές μάρκες, τις οποίες βλέπουμε ακόμη και σήμερα, είναι τα Βίσμαρκ, τα Ρουαγιάλ και τα Γκόρεγκ. Τα ποδήλατα αυτά χρησιμοποιήθηκαν από το 1960 και μετά ως μεταφορικό μέσο για τη μετάβαση των κατοίκων στην εργασία τους.
      Έτσι, καθημερινά διένυαν μεγάλες αποστάσεις, όπως Καρδίτσα – Τρίκαλα, Καρδίτσα – Παλαμάς, Καρδίτσα – Λεοντάρι κά, τόσο με κρύο όσο και με ζέστη. Τα ίδια ποδήλατα χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για τους καθημερινούς περιπάτους και τη μετάβαση ζευγαριών από τα γύρω χωριά στην Καρδίτσα.
      Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι τα παλιά αυτά ποδήλατα είχαν άδεια κυκλοφορίας και έφεραν στο πίσω μέρος τον απαραίτητο αριθμό.
      Στη δεκαετία του 1960, όταν το αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης κάνει δειλά την εμφάνιση του μαζί με τα άλλα μηχανοκίνητα, το ποδήλατο εξακολουθεί να αποτελεί μέσο μεταφοράς και διασκέδασης για μεγάλη μερίδα ανθρώπων της περιοχής.
      Στα τέλη της δεκαετίες του 1960, κυκλοφορούν στην Καρδίτσα ανδρικά ποδήλατα, αλλά και γυναικεία, δηλαδή πιο ελαφριά. Η μετακίνηση μαθητών από τα κοντινά χωριά προς τα σχολεία της πόλης γίνεται μ’ αυτά, ενώ τα Σαββατοκύριακα ομάδες νέων έκαναν τη βόλτα τους στο άλσος της Παπαράντζας και πολλές φορές μέχρι το εργοστάσιο της ΔΕΗ.
      Στη δεκαετία του 1970 αρχίζουν να κυκλοφορούν περισσότερα αυτοκίνητα, έτσι το ποδήλατο είναι μόνο για τους φτωχούς, τα παιδιά και τους αθλητές. Άρχισαν, λοιπόν, να κυκλοφορούν και τα πρώτα παιδικά ποδήλατα, καθώς και να βγαίνουν οι πρώτες φωτογραφίες.
      Και ποδήλατα με τρεις ρόδες
      Επιπλέον, για τις μεγάλες κυρίες, οι οποίες δεν μπορούν να οδηγήσουν ποδήλατα με δύο ρόδες, υπάρχουν τα ποδήλατα με τρεις ρόδες, που παρκάρουν παντού και μπορούν να μεταφέρουν ορισμένα πράγματα πρώτης ανάγκης.
      Σήμερα στον Δήμο Καρδίτσας το δομημένο δίκτυο των ποδηλατοδρόμων έχει μήκος 7.300 μ στον αστικό ιστό και 10.500 μ περιαστικό. Καταλήγοντας ο δήμαρχος Καρδίτσας κ. Τσιάκος τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, πως η πόλη έχει κατακτήσει πολλές διακρίσεις με αποκορύφωμα επί των ημερών μας πήρε το πρώτο βραβείο στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας.
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι αστικές περιοχές θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής με τα ακραία φαινόμενα αλλά και να ανασχεδιαστούν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας.
      «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Ρητό που συχνά επιβεβαιώνεται, συνδυαστικά με ένα άλλο: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Οπως στην περίπτωση προσαρμογής του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε ακραία καιρικά γεγονότα, τα οποία πυροδότησε τα τελευταία χρόνια η κλιματική αλλαγή, αλλά και στις πρωτόγνωρες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία.
      Η Ιστορία έχει δείξει ότι η κοινωνία και η πολιτεία μπορούν να απαντήσουν στην πρόκληση μιας καταστροφής, ή στην αντιμετώπιση των συνεπειών της, δημιουργώντας πόλεις ανθεκτικές σε νέες καταστροφές, θωρακισμένες έναντι σεισμών, πλημμυρικών φαινομένων, ακραίων θερμοκρασιών και πυρκαγιών, με κτίρια χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – με μηδενική ενεργειακή κατανάλωση ή με ιδιοκατανάλωση – και αστικές περιοχές με ζωτικούς ελεύθερους χώρους.
      Προληπτική οχύρωση
      Στους σεισμούς, τις τελευταίες δεκαετίες, προστέθηκαν και άλλες καταστροφές – πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές – που συνδέονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ετσι, έπειτα από την τραγωδία στο Μάτι εκπονήθηκε Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) που περιλαμβάνει μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και υποστηρικτικά της αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών και διαχείρισης συνεπειών φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών.
      Αντίστοιχα θα ακολουθήσει η υλοποίηση άλλων οκτώ μελετών ΕΠΣ για άλλες πολύπαθες περιοχές, όπως η Χαλκιδική, το παραλιακό μέτωπο της Ηπείρου κ.ά., προκειμένου να αντιμετωπιστούν ειδικά ή έκτακτα κρίσιμα χωρικά προβλήματα, αλλά και να υιοθετηθεί μια προληπτική οχύρωση των πόλεων – κτιρίων και υποδομών – και κατ’ επέκταση της κοινωνίας και της οικονομίας απέναντι σε ακραία φαινόμενα.
      Νέα οργάνωση
      Αλλά και η πανδημία, η οποία επίσης συσχετίζεται, ως έναν βαθμό, με τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο περιβάλλον, ανέδειξε την ανάγκη νέας οργάνωσης, ειδικά των πυκνοδομημένων, πολυπληθών πόλεων, όσον αφορά τους κοινόχρηστους χώρους και την κινητικότητα. Ετσι ώστε όταν προκύπτουν ανάγκες περιορισμού, ο κόσμος μας να μη συρρικνώνεται στο μέγεθος των σπιτιών μας.
      Και ειδικά στους δύο μεγάλους αστικούς πυρήνες της χώρας, στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, όπου, σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή του 2011, σε μονοκατοικίες άνω των 90 τ.μ. ζει μόλις το 8% των κατοίκων, ενώ το 12% του πληθυσμού τους κατοικεί σε υπόγεια και ισόγεια διαμερίσματα πολυκατοικιών. Μάλιστα οι χώροι πρασίνου ανά κάτοικο περιορίζονται στα 0,96 τ.μ. στην πρωτεύουσα και στα 1,6 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη.
      Ανατροπές
      Οι σύγχρονες πόλεις δεν σχεδιάστηκαν για να αντεπεξέλθουν σε συνθήκες πανδημίας. Ειδικά στην Ελλάδα, όπου τα μεγάλα αστικά κέντρα διαμορφώθηκαν από την προσφυγική εγκατάσταση μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, την εσωτερική μετανάστευση από τη δεκαετία του ’50 και έπειτα, και την αντιπαροχή που ήρθε ως απάντηση στο πρόβλημα της στέγασης. Την προ COVID εποχή, πόλεις όπως η Αθήνα, με τα εκατομμύρια των πολιτών και τουριστών να μετακινούνται καθημερινά, κατάφερναν να λειτουργούν, με τις όποιες δυσλειτουργίες τους.
      Oλα όμως φαίνεται ότι ανατρέπονται βάσει της σύγχρονης επιδημιολογικής ιστορίας – γρίπη των πτηνών, γρίπη των χοίρων, SARS, MERS, Ebola, COVID-19 –, η οποία καταδεικνύει πως οι αστικές περιοχές θα πρέπει να ανασχεδιαστούν και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ηδη από τους πρώτους μήνες που ξέσπασε η πανδημία έγιναν σημαντικές κινήσεις για τη βελτίωση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων σε πολλές πόλεις του πλανήτη.
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι νέοι, οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι έχουν λιγότερες ευκαιρίες να μετατρέψουν τις επιχειρηματικές τους ιδέες σε πραγματικότητα, σύμφωνα με νέα έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη.
      Οι συντάκτες της έκθεσης, αναφέρουν ότι οι συγκριμένες ομάδες αντιμετωπίζουν προβλήματα πρόσβασης σε χρηματοδότηση, δεξιότητες και δίκτυα, γεγονός που καθιστά δυσκολότερο σε σχέση με άλλες ομάδες της κοινωνίας να ξεκινήσουν τις επιχειρήσεις τους.
      Μεγάλο κόστος
      Αυτοί οι «επιχειρηματίες που λείπουν» κοστίζουν στις οικονομίες ιδέες, καινοτομία και θέσεις εργασίας.
      Η νέα έκθεση ΟΟΣΑ-Ευρωπαϊκή Ένωση « The Missing Entrepreneurs 2021 » δείχνει ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν επιπλέον εννέα εκατομμύρια άνθρωποι που ξεκινούν και διαχειρίζονται νέες επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) – και 35 εκατομμύρια σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ – εάν όλοι ήταν το ίδιο ενεργοί στη δημιουργία επιχειρήσεων όπως συμβαίνει με τους άνδρες 30-49 ετών.
      Αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί σε 50% περισσότερα άτομα που ασχολούνται με την επιχειρηματικότητα πρώιμου σταδίου στην ΕΕ και 40% περισσότερο στις χώρες του ΟΟΣΑ.
      Οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι για να καλυφθεί αυτό το χάσμα, πρέπει να αντιμετωπιστούν τα πρόσθετα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι υποεκπροσωπούμενες κοινωνικές ομάδες.
      Περίπου τα τρία τέταρτα αυτών των «αγνοουμένων» επιχειρηματιών είναι γυναίκες, οι μισοί είναι άνω των 50 ετών και ένας στους οκτώ είναι κάτω των 30 ετών.
      http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2021/11/Missing-entrepreneurs-2021-500.jpg
      Οι νέοι
      Οι νέοι δημιουργούν λιγότερες επιχειρήσεις στην ΕΕ από εκείνους ηλικίας 50 ετών και άνω.
      Σχεδόν το ένα τέταρτο των 18 εκατομμυρίων ατόμων που συμμετείχαν στην έναρξη ή τη διαχείριση μιας νέας επιχείρησης στην ΕΕ το 2020 ήταν άνω των 50 ετών – μεγαλύτερο ποσοστό από εκείνους που ήταν μεταξύ 18 και 30 ετών.
      Τι πρέπει να γίνει
      Η έκθεση αναφέρει ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα για να υποστηριχθούν οι νέοι στην αξιοποίηση του επιχειρηματικού δυναμικού τους.
      Έρευνες δείχνουν ότι σχεδόν το 45% των φοιτητών πανεπιστημίου σκοπεύουν να ξεκινήσουν μια επιχείρηση εντός πέντε ετών από την αποφοίτησή τους, ωστόσο μόνο το 5% των ατόμων ηλικίας 18 έως 30 ετών εργάζονται ενεργά σε μια start-up.
      Αυτή η πτώση μπορεί να εξηγηθεί από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κενών δεξιοτήτων.
      Όσοι είναι κάτω των 30 ετών έχουν μόνο 85% περισσότερες πιθανότητες από εκείνους άνω των 50 ετών να είναι σίγουροι για τις δεξιότητες και τις γνώσεις τους για να δημιουργήσουν μια επιχείρηση.
      Οι γυναίκες
      Οι γυναίκες είναι λιγότερο ενεργές από τους άνδρες στη δημιουργία επιχειρήσεων. Κατά την περίοδο 2016-2020, λιγότερο από το 5% των γυναικών στην ΕΕ συμμετείχαν στη δημιουργία μιας επιχείρησης ή στη διαχείριση μιας επιχείρησης ηλικίας μικρότερης των 42 μηνών σε σχέση με το 8% των ανδρών.
      Παρόμοιο χάσμα εμφανίζεται στις χώρες του ΟΟΣΑ όπου το 9% των γυναικών ξεκινούσαν και διαχειρίζονταν νέες επιχειρήσεις σε σύγκριση με το 13% των ανδρών.
      Αυτές οι διαφορές μεταξύ των φύλων προκαλούνται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των φραγμών στις χρηματοπιστωτικές αγορές, των ελλείψεων δεξιοτήτων και των θεσμικών συνθηκών που επηρεάζουν τα κίνητρα.
      Για παράδειγμα, οι γυναίκες έχουν περίπου 75% περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες στις χώρες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ να αναφέρουν ότι διαθέτουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για να ξεκινήσουν μια επιχείρηση.
      Αυτό το χάσμα μεταξύ των φύλων αντιπροσωπεύει μια χαμένη ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη.
      Ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΟΟΣΑ, Yoshiki Takeuchi, δήλωσε: «Η έλλειψη διαφορετικότητας στην επιχειρηματικότητα είναι μια χαμένη ευκαιρία για τη δημιουργία απασχόλησης και ανάπτυξης στον απόηχο του COVID-19. Περισσότερη χρηματοδότηση, επενδύσεις σε δεξιότητες και υποστήριξη για τις διαφορετικές ανάγκες διαφορετικών επιχειρηματιών είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία ίσων ευκαιριών για όσους φιλοδοξούν να λειτουργήσουν τη δική τους επιχείρηση».
      Η έκθεση εξηγεί πώς η πολιτική επιχειρηματικότητας χωρίς αποκλεισμούς μπορεί να ανοίξει ευκαιρίες στην επιχειρηματικότητα σε όλους όσους έχουν μια ιδέα για μια βιώσιμη επιχείρηση, ανεξάρτητα από το υπόβαθρο και τα χαρακτηριστικά τους. Η αξιοποίηση αυτού του αναξιοποίητου δυναμικού μπορεί να αποκαλύψει νέες ιδέες, να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, τα οποία είναι κεντρικά στα σχέδια για οικονομική ανάκαμψη.
      Πρόοδος, αλλά…
      Μεγάλη πρόοδος έχει σημειωθεί την τελευταία δεκαετία, αναφέρει η έκθεση. Ωστόσο, οι τρέχουσες πολιτικές και προγράμματα δεν αντιμετωπίζουν πάντα επαρκώς τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στην επιχειρηματικότητα διάφορες ομάδες επιχειρηματιών.
      Τρεις προτεραιότητες για τις κυβερνήσεις περιλαμβάνουν ενέργειες για:
      1. Αντιμετώπιση των κενών στη χρηματοδότηση , όπως η αύξηση της μικροχρηματοδότησης που έχει σχεδιαστεί για άτομα που δεν έχουν πρόσβαση σε παραδοσιακά δάνεια και επενδύσεις, καθώς υπάρχει σημαντική ακάλυπτη ζήτηση για αυτά τα χρηματοοικονομικά προϊόντα.
      2. Περιορισμός στα κενά δεξιοτήτων με την κατάρτιση και καθοδήγηση για την επιχειρηματικότητα προσαρμοσμένα στις ανάγκες διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων, π.χ. ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των γυναικών επιχειρηματιών. και
      3. Προσαρμοσμένα προγράμματα για την αντιμετώπιση συστημικών προκαταλήψεων στα συστήματα υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στη δημιουργία επιχειρήσεων ομάδες όπως γυναίκες, μετανάστες, νέοι, ηλικιωμένοι και άνεργοι, καθώς και ποικίλες τοπικές συνθήκες.
      Η κατάσταση στην Ελλάδα
      Σύμφωνα με την έκθεση, οι συνθήκες-πλαίσιο για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα βελτιώνονται, ιδίως λόγω των προσπαθειών για τον εξορθολογισμό των κανονισμών και την ενίσχυση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για επιχειρηματίες και ΜΜΕ.
      Η πρόσφατη πρόοδος περιλαμβάνει ένα γενικό μητρώο επιχειρήσεων μίας στάσης (2018) που οδήγησε σε μείωση κατά 70% του κόστους εγγραφής. Ωστόσο, οι συνθήκες της εγχώριας αγοράς έχουν πολλές προκλήσεις.
      Πολλές πολιτικές και προγράμματα επιχειρηματικότητας χωρίς αποκλεισμούς λειτουργούν σε εθνικό επίπεδο από τον οργανισμό απασχόλησης και οι περισσότερες από αυτές τις δημόσιες δράσεις έχουν υλοποιηθεί με την υποστήριξη των διαρθρωτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και διεθνών χορηγών. Η νεανική επιχειρηματικότητα έχει εδραιωθεί με πολλές δράσεις που υλοποιούνται μέσω της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων.
      Πρόσφατες τάσεις
      Τα ποσοστά επιχειρηματικότητας σε πρώιμο στάδιο ήταν περίπου ίσα με τον μέσο όρο της ΕΕ για την περίοδο 2016-2020 (περίπου 6%).
      Ωστόσο, περισσότεροι από το ένα τέταρτο των νέων επιχειρηματιών ανέφεραν ότι ξεκίνησαν την επιχείρησή τους από ανάγκη – σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ (28% έναντι 18%). Τα κενά στα ποσοστά επιχειρηματικότητας στα αρχικά στάδια μεταξύ των πληθυσμιακών ομάδων ήταν επίσης αρκετά έντονα. Η άρση αυτών των διαφορών (δηλαδή η εφαρμογή του ποσοστού επιχειρηματικότητας πρώιμου σταδίου των ανδρών βασικής ηλικίας σε ολόκληρο τον πληθυσμό) θα είχε ως αποτέλεσμα επιπλέον 68.000 επιχειρηματίες.
      Οι περισσότεροι από αυτούς τους «αγνοούμενους» επιχειρηματίες είναι γυναίκες και περίπου οι μισοί είναι άνω των 50 ετών. Το ποσοστό των εργαζομένων που είναι αυτοαπασχολούμενοι είναι πολύ υψηλό στην Ελλάδα. Το 2020, το ποσοστό αυτοαπασχόλησης ήταν διπλάσιο από τον μέσο όρο της ΕΕ (28% έναντι 14%). Οι ηλικιωμένοι και οι νέοι, οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από τις συνεχιζόμενες επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, έχουν τα υψηλότερα ποσοστά αυτοαπασχόλησης.
      Προκλήσεις
      Η έκθεση υπογραμμίζει ότι στην Ελλάδα εισήχθησαν μια σειρά έκτακτων μέτρων για τη στήριξη των επιχειρηματιών και των αυτοαπασχολούμενων, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής των φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (χωρίς ΦΠΑ) για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες μεταξύ άλλων.
      Μεταξύ 17 Μαρτίου και 30 Απριλίου 2020, 480.810 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και μεμονωμένοι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων (λιγότεροι από 20 εργαζόμενοι) έλαβαν κρατικό επίδομα 800 ευρώ και επιπλέον 178.538 δικαιούχοι έλαβαν έκτακτη οικονομική ενίσχυση 300 ευρώ ή 534 ευρώ από από την 1η Μαΐου έως τις 31 Μαΐου 2020. Η πρόσθετη οικονομική ενίσχυση παρατάθηκε τον Δεκέμβριο του 2020, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης του 2019 σε 158.600 αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες (συνολικά 135 εκατομμύρια ευρώ). Τον Μάρτιο του 2021, το πρόγραμμα «Γέφυρα II» άρχισε να προσφέρει επιδοτήσεις για 8 μήνες. Τα κουπόνια κατάρτισης προσφέρονται ευρέως για να συμπληρώσουν αυτά τα οικονομικά μέτρα.
    21. Αρθρογραφία

      GTnews

      Tο 2024 υπήρξε έτος δυναμικών αλλαγών για την ελληνική αγορά ακινήτων, με πολλαπλούς παράγοντες να επηρεάζουν τις αξίες των ακινήτων σε όλη τη χώρα.
      Η έναρξη του προγράμματος «Σπίτι μου 2», οι τροποποιήσεις στους κανονισμούς της Golden Visa, τα εκτεταμένα έργα υποδομής, η έντονη τουριστική περίοδος διαμόρφωσαν σε υψηλά επίπεδα τη ζήτηση αλλά και τις τιμές τόσο στην αγορά πώλησης όσο και στην ενοικίαση ακινήτων.
      Η ανοδική τάση συνεχίστηκε και στις αρχές του 2025, καθώς η αγορά παραμένει ανθεκτική, με τη ζήτηση να παραμένει ισχυρή. Οι εξελίξεις στους ίδιους τομείς, σε συνδυασμό με ενδεχόμενες νέες πολιτικές ή επενδυτικές πρωτοβουλίες, αναμένεται να συνεχίσουν να επηρεάζουν τη δυναμική της αγοράς, διαμορφώνοντας το τοπίο των τιμών και των επενδυτικών ευκαιριών το επόμενο διάστημα.
      Στην αγορά πώλησης ακινήτων, ο Πειραιάς αναδείχθηκε αυτό το διάστημα ως η περιοχή με τη μεγαλύτερη αύξηση στις ζητούμενες τιμές, καταγράφοντας εντυπωσιακή άνοδο 83,8% την τελευταία πενταετία. Ειδικά το 2024, το Κέντρο του Πειραιά κατέγραψε τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις τιμές πώλησης, φτάνοντας το 39,9%, με μέση ζητούμενη τιμή τα 2.765 ευρώ/τ.μ. Άλλες περιοχές του Πειραιά παρουσίασαν επίσης σημαντική αύξηση στις τιμές, όπως η Καλλίπολη – Φρεαττύδα με 28,2% (3.056 ευρώ/τ.μ.), τα Ταμπούρια – Αγία Σοφία με 26,6% (1.829 ευρώ/τ.μ.) και η Δραπετσώνα με 22,9% (2.313 ευρώ/τ.μ.). Στα Νότια Προάστια, η Αργυρούπολη ξεχώρισε με αύξηση 22,4% και μέση ζητούμενη τιμή τα 3.846 ευρώ/τ.μ.
      Στην αγορά ενοικίασης, τα Ανατολικά Προάστια της Αθήνας σημείωσαν τη μεγαλύτερη άνοδο την τελευταία πενταετία, φτάνοντας το 49,7%. Το 2024, η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στα ενοίκια καταγράφηκε στον Μαραθώνα, με 31,0% και μέση ζητούμενη τιμή τα 10,0 ευρώ/τ.μ. Ακολούθησαν η Πειραϊκή – Χατζηκυριάκειο με 21,2% (10,6 ευρώ/τ.μ.), το Νέο Φάληρο με 20,3% (9,8 ευρώ/τ.μ.), ο Άγιος Στέφανος με 20,0% (8,0 ευρώ/τ.μ.) και η Μεταμόρφωση με επίσης 20,0% (9,2 ευρώ/τ.μ.). Οι περιοχές αυτές έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη ζήτηση λόγω της βελτιωμένης ποιότητας ζωής και της εύκολης πρόσβασης στην Αθήνα.
      Η Αττική παρουσιάζει ένα ευρύ φάσμα περιοχών, από τις πιο ακριβές έως τις πιο προσιτές, τόσο στην αγορά όσο και στην ενοικίαση κατοικιών. Στις ακριβότερες περιοχές για αγορά κατοικίας συγκαταλέγονται η Βουλιαγμένη, η Βούλα, η Γλυφάδα, το Κολωνάκι – Λυκαβηττός και ο Άλιμος, γνωστές για την υψηλή ποιότητα ζωής, την πολυτελή ακίνητη περιουσία και την εγγύτητα σε βασικές ανέσεις, όπως η ακτογραμμή και το κέντρο της Αθήνας. Αντίστοιχα, οι πιο ακριβές περιοχές για ενοικίαση κατοικίας περιλαμβάνουν τη Βουλιαγμένη, το Κολωνάκι – Λυκαβηττό, το Παλαιό Ψυχικό, τη Γλυφάδα και τη Φιλοθέη, που ξεχωρίζουν για την πολυτελή διαβίωση και την εγγύτητα σε κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές.
      Από την άλλη, για όσους αναζητούν πιο προσιτές επιλογές στην αγορά κατοικίας, περιοχές όπως το Πέραμα, οι Αχαρνές, η Αγία Βαρβάρα, η Πατησίων – Αχαρνών και τα Πατήσια προσφέρουν χαμηλότερες τιμές εισόδου σε σύγκριση με πιο κεντρικές τοποθεσίες. Αντίστοιχα, οι πιο οικονομικές περιοχές για ενοικίαση περιλαμβάνουν το Κρυονέρι, τους Αγίους Αναργύρους και τον Διόνυσο, όπου οι τιμές των ενοικίων είναι πιο προσιτές, προσφέροντας εναλλακτικές λύσεις για όσους επιθυμούν οικονομική στέγαση εκτός του κέντρου της πόλης.
      Τέλος, η κατανομή των κατοικιών προς πώληση και ενοικίαση στην Αττική αποκαλύπτει ενδιαφέροντα δεδομένα. Πάνω από το 50% των διαθέσιμων οικιστικών ακινήτων προς πώληση συγκεντρώνεται στο Κέντρο της Αθήνας και στα Νότια Προάστια. Αντίστοιχα, στην αγορά ενοικίασης, το Κέντρο της Αθήνας και τα Νότια Προάστια αποτελούν τις κυρίαρχες περιοχές με τη μεγαλύτερη προσφορά ενοικιαζόμενων κατοικιών.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.