Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Αρθρογραφία

    Αρθρογραφία

    439 ειδήσεις in this category

    1. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η πρόκληση είναι ιστορική. Οι επιλογές και οι διαδικασίες αξιοποίησης των €72 δισ. των ευρωπαϊκών ταμείων (ίσως και €100 δισ., αν αξιοποιηθούν τα ΣΔΙΤ) πρέπει να οδηγήσουν από τη σημερινή Ελλάδα της κατανάλωσης και των εισαγωγών στην αυριανή Ελλάδα της Παραγωγής, των Εξαγωγών, της Καινοτομίας. Από εκατοντάδες υποψήφιες δράσεις, πρέπει να επιλεγούν αυτές που δημιουργούν τις περισσότερες θέσεις εργασίας στη χώρα,

      FacebookTwitterE-mailΕκτύπωσηΠερισσότερα...
       ενισχύουν την έξυπνη ενδογενή ανάπτυξη και μειώνουν περισσότερο τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Με αποκέντρωση αρμοδιοτήτων κι εκτεταμένη αξιοποίηση εμπειρογνωμόνων από τον ιδιωτικό τομέα, με συντονισμό και αξιολόγηση του Δημοσίου.
      Το νέο εθνικό αναπτυξιακό πρότυπο πρέπει να είναι Εξυπνο (αξιοποίηση της ψηφιακής επανάστασης), Πράσινο (αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής), Κοινωνικά και Χωρικά Δίκαιο (μείωση ανισοτήτων κοινωνικά και χωροταξικά), Χωρίς Αποκλεισμούς (νέων, γυναικών, ΑμεΑ), με δημιουργία αξιοπρεπών Νέων Θέσεων Εργασίας. Με αντιμετώπιση των προβλημάτων της Ενεργειακής Φτώχειας (50 εκατ. ευρωπαίοι πολίτες, 700.000 ελληνικές οικογένειες) κι εφαρμογή των αρχών της Κλιματικής και Ψηφιακής Δημοκρατίας και Δικαιοσύνης.
      Με πρόσφατες τις οδυνηρές εμπειρίες από την εξάρτηση της ΕΕ από τρίτες χώρες, ακόμη και σε βασικό υγειονομικό υλικό, συνειδητοποιήθηκε απολύτως ότι Γεωστρατηγική Ανεξαρτησία, χωρίς Αυτονομία σε ενέργεια και κρίσιμα αγαθά είναι αδύνατη. Ετσι, η μεγιστοποίηση χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με μπαταρίες κι έξυπνα συστήματα ενέργειας, και οι επενδύσεις σε ενεργειακή Εξοικονόμηση είναι κορυφαίες ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Πολύ περισσότερο στην Ελλάδα, της 74% συνολικής ενεργειακής εξάρτησης (με ευρωπαϊκό μέσο όρο 54%) και με την εθνική οικονομία κατά 100% εξαρτημένη από εισαγωγές υδρογονανθράκων να δαπανά κάθε χρόνο για εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου περίπου €5,5 δισ. (τα εθνικά κοιτάσματα ακόμη περιμένουν την αξιοποίησή τους...).
      Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ενέργειας (IEA), για να διατηρηθεί η αύξηση θερμοκρασίας κάτω του 1,5° C, πρέπει να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά 44% από Εξοικονόμηση Ενέργειας και κατά 33% από Ανανεώσιμες Πηγές. Από τις εκατοντάδες υποψήφιες για χρηματοδότηση δράσεις, επιλέγω να αναφερθώ μόνο σε δύο συμβολικά, καινοτόμα κι εθνικά χρήσιμα νέα προγράμματα, ένα για στήριξη του ΕΣΥ κι ένα για ενεργειακή αυτονομία μικρών νησιών:
      Α. «Εξοικονομώ Υγείας - Πρόνοιας». Οι 1.000 δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές Υγείας και Πρόνοιας (περίπου 500 δημόσια νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, γηροκομεία, ορφανοτροφεία) λειτουργούν διαρκώς όλο το 24ωρο, όλη την εβδομάδα, όλες τις ημέρες του χρόνου και καταναλώνουν για ενέργεια κάθε χρόνο πάνω από €300.000.000. Με συνολικές επεμβάσεις ύψους €500.000.000, μέσω εταιρειών Εξοικονόμησης Ενέργειας (ESCOs), θα υπάρχει εξοικονόμηση πάνω από €50.000.000 κάθε χρόνο και δημιουργία 10.000-12.000 θέσεων εργασίας. Με την ενεργειακή αυτονομία των μονάδων, μέσα από την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες, μονάδων συσσωρευτών (μπαταρίες), έξυπνων ενεργειακών συστημάτων για βελτιστοποίηση του μοντέλου παραγωγής - κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, γεωθερμίας, πλήρους ενεργειακής θωράκισης του κελύφους του κτιρίου. Η ετήσια εξοικονόμηση των €50.000.000 πρέπει να ενισχύσει τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων, επιπλέον της υπόλοιπης τακτικής τους επιχορήγησης, ως ένα ακόμη δείγμα σεβασμού κι ενίσχυσης των υγειονομικών στον πόλεμο κατά του COVID-19.
      Αντί για δεκάδες χρονοβόρους διαγωνισμούς από τις 500 δημόσιες διοικήσεις υγείας και πρόνοιας, προτείνεται να προκηρυχθούν 15 δημόσιοι διεθνείς διαγωνισμοί ΣΔΙΤ (ένας για κάθε περιφέρεια και τρεις για Αττική λόγω μεγέθους των μονάδων), ώστε με την ανάληψη του συνόλου της υπευθυνότητας των Συμβάσεων Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) από τον ιδιωτικό τομέα (μελέτες, τιμολόγια, χρονοδιαγράμματα, κόστη κ.ά.), με την εποπτεία και ρύθμιση του κράτους - στρατηγείου project manager, να υλοποιηθούν οι διαγωνιστικές διαδικασίες που θα διασφαλίσουν το χαμηλότερο δυνατό κόστος, ταχύτητα και ποιότητα κατασκευής και των 500 έργων.
      Β. «Ενεργειακά Αυτόνομη και Πράσινη Νησιωτική Ελλάδα». Μια σημαντική δράση περιβαλλοντικής αναβάθμισης και εθνικής ενίσχυσης της νησιωτικής Ελλάδας αποτελεί η εγκατάσταση αποκεντρωμένων, μικρού μεγέθους μονάδων ΑΠΕ και αποθήκευσης, έξυπνων συστημάτων διαχείρισης ενέργειας, χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων, στα 10-15 Μη Διασυνδεδεμένα μικρά Νησιά (ΜΔΝ), που λόγω γεωγραφίας δεν προβλέπεται άμεσα να συνδεθούν ηλεκτρικά με την ηπειρωτική χώρα (ενδεικτικά Καστελλόριζο, Αγ. Ευστράτιος, Αγαθονήσι, Ανάφη, Αντικύθηρα, Αρκιοί, Γαύδος, Δονούσα, Οθωνοί κ.ά.).
      Ηδη, η Τήλος - πράσινο νησί, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, λειτουργεί με ταυτόχρονη χρήση φωτοβολταϊκών κι αιολικών μονάδων, καθώς και μονάδων αποθήκευσης, με χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης και Internet of Things σε έξυπνες ενεργειακές συσκευές, προκειμένου να ρυθμίζονται ζητήσεις και καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίστοιχα, το ΚΑΠΕ έχει προκηρύξει με συνολικό κόστος €6.000.000 το έργο «Υβριδικό Σύστημα Παραγωγής Ηλεκτρικής και Θερμικής Ενέργειας στο νησί του Αγίου Ευστρατίου». Το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) εκπόνησε τεχνικοοικονομική μελέτη για την ενεργειακή ανεξαρτησία και αυτονομία του Καστελλόριζου, με την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών κι αιολικών ισχύος 3-3,5 MW, σε συνδυασμό με σύστημα αποθήκευσης - μπαταρίας, ισχύος 2 MW, καθώς και αναλυτικό σχέδιο εξηλεκτρισμού των ενεργειακών αναγκών του νησιού (περιλαμβανομένης της μονάδας αφαλάτωσης), συνολικού κόστους €5.500.000. Το σταθμισμένο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας της Μεγίστης είναι περίπου 3-3,5 φορές μικρότερο από το αντίστοιχο του 2018, με μείωση του κόστους Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), κατά €1,5 εκατ./χρόνο.
      Η επέκταση της παραπάνω εμπειρίας στο σύνολο των υπόλοιπων μικρών νησιών, σε συνδυασμό με δράσεις αειφόρου ανάπτυξης και ανάδειξης της τοπικής βιοποικιλότητας, οδηγεί στην υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου ενός καινοτόμου ελληνικού δικτύου μικρών νησιωτικών παραδείσων «Ενεργειακά Αυτόνομη και Πράσινη Νησιωτική Ελλάδα», με κόστος της τάξης των €50.000.000. Τα εθνικά, αναπτυξιακά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη ενός τέτοιου Σχεδίου είναι αυτονόητα.
      Την επόμενη δεκαετία θα επενδυθούν στη χώρα €45-50 δισ. σε θέματα Κυκλικής Οικονομίας, με δημιουργία 300.000 θέσεων εργασίας. Για Εξυπνη Ενέργεια, αντιπλημμυρικά και διαχείριση αποβλήτων, Ευφυή Γεωργία, Εξυπνες Πόλεις, Logistics και Μεταφορές. Μας αξίζει να κάνουμε το ιστορικό άλμα μιας νέας αναπτυξιακής πορείας της πατρίδας μας. Με τόλμη, όραμα και πολλή δουλειά.
      *Ο καθηγητής Γιάννης Μανιάτης είναι πρώην υπουργός
      (Αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ)
    2. Αρθρογραφία

      GTnews

      Ήταν αρχές Σεπτεμβρίου του 2021 όταν μία παρέα φίλων και ερευνητών με εξειδίκευση στον αυτοματισμό και τις νέες τεχνολογίες διοργάνωναν ακόμη μία πεζοπορία στη Ζεστή Κοιλάδα, γνωστή ως Βάλια Κάλντα στη Βόρεια Πίνδο. 
      Eχοντας βρεθεί εκεί αρκετές φορές για περιπλάνηση και άφθονη περιπέτεια στο άγριο τοπίο, ο Γιώργος Μενδρινός, ο Μάριος Γλυτσός και ο Γιώργος Μίχας διέσχισαν πολλές «γιδόστρατες» στον διάβα τους, απέφυγαν πολλά επικίνδυνα «λούκια», ενώ εύχονταν να γνώριζαν εκ των προτέρων για τα αδιάβατα μονοπάτια που καταλήγουν σε πουρναροτόπια. 
      Συνειδητοποιώντας πως υπήρχαν πάρα πολλές διαδρομές ανά την Ελλάδα έτοιμες προς εξερεύνηση, η σκέψη που έκαναν τότε φαντάζει σήμερα πολύ απλή εξαιτίας των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων. «Γιατί να μη βάλουμε την τεχνητή νοημοσύνη να χαρτογραφήσει τα μονοπάτια;», είπαν και ξεκίνησαν να «ψάχνονται».
       
      Ερχόμενοι στο σήμερα η τοπική νεοφυής επιχείρηση Caius έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στη χαρτογράφηση των ελληνικών μονοπατιών μέσω της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ είναι η πρώτη εταιρεία που χρησιμοποιεί την AI σε αυτόν τον τομέα. 
      Από αριστερά προς τα δεξιά ο Γιώργος Μενδρινός CEO της Caius, ο Μάριος Γλυτσός (CIO) και ο Γιώργος Μίχας (CTO).
      «Αυτό που κατανοήσαμε ως πεζοπόροι στο πεδίο είναι πόσο δύσκολη είναι η χαρτογράφηση των μονοπατιών από μία ομάδα ανθρώπων αλλά και πόσα πολλά μονοπάτια υπάρχουν στη χώρα μας που παραμένουν απάτητα. Μόλις καταλήξαμε σε αυτή τη διαπίστωση, καταλάβαμε πως ένας μέρος της διαδικασίας μπορεί να γίνει αυτοματοποιημένα γλιτώνοντας πολύτιμο χρόνο και ενέργεια στους πεζοπορους», αναφέρει στην «Κ» ο CEO της εταιρίας Γιώργος Μενδρινός. 
      Αυτό που κάναμε επί μήνες γίνεται σε μερικές εβδομάδες 
      Εξηγώντας αναλυτικά πώς ακριβώς η τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει την Ελλάδα να γίνει ένας από τους κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς στον κόσμο, ο Φοίβος Τσαβαρόπουλος, συνιδρυτής της κοινοτικής συνεταιριστικής επιχείρησης, Paths of Greece με 20ετή εμπειρία στην πεζοπορία εξηγεί πόσο δύσκολο ήταν το έργο της ανακάλυψης και καταγραφής δικτύων μονοπατιών σε περιοχές της Ελλάδας πριν από την έλευση των νέων τεχνολογιών.
      Τα τρία πρώτα (DEM, SAR και RGB) είναι τα κύρια επίπεδα δεδομένων τα οποία χρησιμοποιεί το ΑΙ μοντέλο για να χαρτογραφήσει μονοπάτια, ενώ τα τρία επόμενα (different terrain areas, trails, Points of Interest) είναι τα επίπεδα δεδομένων που εξάγει το ΑΙ μοντέλο.
        Πριν η εταιρεία Caius τους χτυπήσει την πόρτα, η ομάδα περνούσε μήνες σε μία περιοχή για να ανιχνεύσει παλιά μονοπάτια και να τα συνδέσει με ήδη γνωστά.
      «Όταν μας καλούσε ένας δήμος για να του χαρτογραφήσουμε τα μονοπάτια, η έρευνά μας μπορεί να διαρκούσε ακόμη και δύο μήνες. Αρχικά βασιζόμασταν σε παλιούς χάρτες του στρατού αλλά και τη γνώση των ντόπιων προκειμένου να δημιουργήσουμε έναν χάρτη πριν ξεκινήσουμε την επιτόπια έρευνα. Το γεγονός πως οι χάρτες ήταν αρκετά παλιοί αλλά και οι ντόπιοι που ήξεραν τα μονοπάτια λιγόστευαν όλο και περισσότερο με τα χρόνια δυσκόλευαν το έργο μας. Πλέον αυτή τη δουλειά την κάνει η τεχνητή νοημοσύνη και έτσι χρειαζόμαστε απλώς μερικές εβδομάδες», εξηγεί ο κ. Τσαβαρόπουλος λέγοντας ουσιαστικά πως με την AI η ομάδα του ξεκινά πεζοπορία σε μία περιοχή έχοντας στα χέρια της πολύ πιο στοχευμένα δεδομένα. 
      3D ψηφιοποιήσεις επί του πεδίου που διενεργεί η Caius προκειμένου να μελετήσει τα μονοπάτια.
      Πλέον οι εικόνες υψηλής ευκρίνειας από τους δορυφόρους, τα δεδομένα από τα ραντάρ, τα μοντέλα μηχανικής μάθησης και η τεχνητή νοημοσύνη έχουν αντικαταστήσει τις παραπάνω τεχνικές. 
      «Πλέον μπορούμε να βλέπουμε την ίδια εικόνα πολλές φορές –σε έγχρωμη και 3D μορφή αλλά και με ακτινοβολία στο φάσμα των υπερύθρων– με αποτέλεσμα η τεχνητή νοημοσύνη να προσπαθεί να αναγνωρίσει μονοπάτια σε κάθε εικόνα συμπεριλαμβάνοντάς τα σε μία τελική χαρτογράφηση», εξηγεί ο κ. Μενδρινός.
      Ένας από τους στόχους της ψηφιοποίησης των μονοπατιών είναι και η βελτίωση του ΑΙ μοντέλου της Caius.
      Από την Ιο μέχρι τη Σερβία
      Παρ’ ότι κανείς θα νόμιζε πως οι ερευνητές τεχνητής νοημοσύνης και οι επαγγελματίες πεζοπόροι θα μπορούσαν να είναι αντίπαλοι και όχι συνεργάτες, εν προκειμένω αποδεικνύεται πως η συνεργασία τους είναι καθοριστική για τη δημιουργία ενός μεγάλου και ολοκληρωμένου εθνικού δικτύου μονοπατιών.
      Εικόνες από την πορεία εκπαίδευσης του νευρωνικού δικτύου αυτοματοποιημένης ανακάλυψης μονοπατιών.
      Όπως εξηγεί ο CEO της Caius οι επαγγελματίες πεζοπόροι της “Paths of Greece” όσο και μαραθωνοδρόμοι βουνού έπαιξαν με τη σειρά τους καθοριστικό ρόλο καθώς με τις γνώσεις τους αλλά και την επιτόπια έρευνά τους μας βοήθησαν στη δημιουργία μίας μεγάλης βάσης δεδομένων πάνω στην οποία εκπαιδεύθηκε η AI. 
      Ένα μινιμαλιστικό δείγμα από τον χάρτη που δημιουργεί το ΑΙ και χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες πεζοπόροι στην επί του πεδίου μελέτη τους.
      Μέχρι στιγμής η Caius έχει χαρτογραφήσει δίκτυο μοναπατιών στη Σπάρτη, την Ιο, τη Σκιάθο, τη Χαλκιδική, την Ήπειρο, την Αρχαία Ολυμπία αλλά και στη νότια Ιταλία, τη Σερβία, την Κύπρο και τα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας. Οι υπηρεσίες της απευθύνονται σε αρμόδιες επιχειρήσεις και φορείς ώστε μετά τη χαρτογράφηση να ακολουθήσει η συντήρηση και διάνοιξη των μονοπατιών, απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλεια όλων των πεζοπόρων προτού περιπλανηθούν σε αυτά. 
      Το ίδιο δείγμα στην πλήρη μορφή του.
      Live περιήγηση 
      Οι ερευνητές ετοιμάζονται να δημοσιεύσουν σε λίγο καιρό και μία πλατφόρμα για το ευρύ κοινό όπου θα έχουν συγκεντρώσει όλα τα πιστοποιημένα μονοπάτια από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
      Με αυτόν τον τρόπο το ευρύ κοινό θα μπορεί να περιηγείται στα μονοπάτια ακόμη και ψηφιακά.
      «Ο χρήστης θα μπορεί μέσω της εφαρμογής να πλοηγηθεί σε 3D μονοπάτια, να δει το επίπεδο δυσκολίας και άλλες χρήσιμες πληροφορίες αλλά και να γνωρίζει την ακριβή θέση τους ώστε να μπορεί να εκπέμψει SOS σε περίπτωση κινδύνου. Αυτό αναμένεται να είναι κιόλας η πρώτη AI εφαρμογή για μονοπάτια στην Ευρώπη», εξηγεί ο κ. Μενδρινός επισημαίνοντας πως αυτή τη στιγμή το μοντέλο τους έχει 92-95% ακρίβεια στη χαρτογράφηση μονοπατιών.
      Μπορεί η AI να αποτρέψει μία τραγωδία; 
      Στην ερώτηση αν αυτή η καινοτομία μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των πεζοπόρων με αφορμή τα τραγικά περιστατικά όπου τουρίστες χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια φαινομενικά απλών δραστηριοτήτων της υπαίθρου, ο κ. Τσαβαρόπουλος επιμένει πως η σωστή προετοιμασία είναι το Α και το Ω στην πεζοπορία.
      Επαναλαμβάνοντας πως τα περισσότερα τραγικά περιστατικά αφορούν τουρίστες και όχι πεζοπόρους ο ίδιος σημειώνει πως αν κάποιος στην πεζοπορία δεν προετοιμαστεί σωστά λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους, τότε η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα είναι αυτή που θα τον βοηθήσει σε μία δύσκολη στιγμή.
       Η ομάδα της Caius μαζί με συνεργάτες της στο Μέτσοβο για έρευνα επί του πεδίου.
      «Σε κάθε περίπτωση όταν η τεχνητή νοημοσύνη διαθέτει μόνο ασφαλή δεδομένα από τα μονοπάτια της επικράτειας, τότε έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει πολύ ωραίες και εξατομικευμένες διαδρομές ανάλογα με τις ανάγκες και τα “θέλω” του καθενός. Με άλλα λόγια μπορεί να μας “σερβίρει” διαδρομές κομμένες και ραμμένες στα μέτρα μας αλλά πάντα με επιβεβαιωμένα δεδομένα», εξηγεί ο επαγγελματίας πεζοπόρος.
      Τα μονοπάτια ως μέσα ασφαλούς εκκένωσης 
      Εκτός από τη χρήση της AI για τουριστικούς λόγους, η ομάδα της Caius ασχολείται με τη χαρτογράφηση μονοπατιών ως μέσων διαφυγής και επέμβασης σε περίπτωση φωτιάς, καθώς θεωρεί πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ασφαλή εκκένωση μιας περιοχής αλλά και για την επέμβαση της Πυροσβεστικής ειδικά σε μία δασική έκταση. «Αυτή τη στιγμή ετοιμάζουμε κάποια case studies σε δασικές περιοχές της Ηπείρου και της Πελοποννήσου με στόχο την πρόληψη για τη σωστή συντήρηση μονοπατιών σε περίπτωση πυρκαγιάς», καταλήγει ο κ. Μενδρινός. 
      Φωτογραφίες: Caius
    3. Αρθρογραφία

      Engineer

      Παρά τα θετικά βήματα που έχουν γίνει στη χώρα μας, ιδίως τα τελευταία δύο χρόνια, προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, τα ορυκτά καύσιμα εξακολουθούν να διατηρούν την πρωτοκαθεδρία σε επίπεδο επιδοτήσεων στην Ελλάδα, με τα σχετικά ποσά σε ετήσια βάση να κυμαίνονται μεταξύ 1,6-2,0 δισ. Ευρώ, από το 2015 έως και το 2020,  σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πριν λίγες ημέρες στο Ευρωκοινοβούλιο η Ευρωπαία Επίτροπος για την Ενέργεια, Kadri Simson (https://ec.europa.eu/info/news/2021-state-energy-union-report-2021-nov-25_en). 
      Αν, μάλιστα, ληφθεί υπόψη και η ετήσια επιδότηση 600-800 εκατ. ευρώ που κατευθύνεται στον ηλεκτρισμό ο οποίος και αυτός, σε μεγάλο βαθμό - ειδικά στο υπό εξέταση διάστημα  - προερχόταν από ορυκτά καύσιμα, τότε προκύπτει πως η Ελλάδα έχει πριμοδοτήσει τα ορυκτά καύσιμα την τελευταία 6ετία συνολικά με 14 περίπου δισ. ευρώ. 
      Στον αντίποδα, η ενίσχυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ανήλθε, την ίδια χρονική περίοδο 2015-2020, στα 8,5 δισ. Ευρώ συνολικά, εκ των οποίων τα 6,3 δισ. ευρώ αφορούν τα φωτοβολταϊκά, ενώ η ενίσχυση των αιολικών περιορίζεται στα 1,8 δισ. ευρώ. Απογοητευτικά είναι τα στοιχεία και για τα κίνητρα ως προς την εξοικονόμηση, αφού την υπό εξέταση 6ετία, δεν ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα 100 εκατ. ευρώ.
      Ο πρόσφατος ετήσιος απολογισμός της Κομισιόν (https://ec.europa.eu/info/news/2021-state-energy-union-report-2021-nov-25_en) για την πρόοδο που σημειώνουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. ως προς το στόχο να καταστεί η Ευρώπη ενεργειακά ουδέτερη μέχρι το 2050, δεν είναι ενθαρρυντικός για την Ελλάδα, αφού παρά τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους και τις δεσμεύσεις για ενεργειακή μετάβαση στη μεταλιγνιτική  εποχή, η εξέλιξη των επιδοτήσεων που χορηγεί η χώρα μας στα ορυκτά καύσιμα, καταδεικνύει το αντίθετο. 
      Ειδικότερα, η Ελλάδα ήταν πρώτη το 2018 σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και συγκεκριμένα με 1%, έναντι 0,85% της δεύτερης Βουλγαρίας. Σε απόλυτο μέγεθος, οι επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα στην Ελλάδα ανέρχονταν το 2018 σε περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Η χώρα μας επίσης ήταν δεύτερη το 2018 σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (μαζί με τη Βουλγαρία) σε ενεργειακές επιδοτήσεις συνολικά, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και συγκεκριμένα με 2,4%, έναντι 3,3% της πρώτης Λετονίας. Σε απόλυτο μέγεθος, οι συνολικές ενεργειακές επιδοτήσεις στην Ελλάδα ήταν το 2018 περίπου 4,3 δισ. ευρώ.
      Το 2019 η κατάσταση εμφανίζεται κάπως βελτιωμένη, ως προς το 2018, σχετικά με τις συνολικές ενεργειακές επιδοτήσεις (3,8 δισ. ευρώ το 2019, έναντι 4,3 δισ. ευρώ το 2018), αλλά ως προς τα ορυκτά καύσιμα οι επιδοτήσεις, ως ποσοστό του ΑΕΠ, παραμένουν στα ίδια πολύ υψηλά επίπεδα με αυτά του 2018, δηλ. γύρω στο 0,9% του ΑΕΠ (τρίτη η Ελλάδα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση), ή σε απόλυτο μέγεθος, γύρω στα 1,6 δισ. ευρώ (έναντι 1,9 δισ. ευρώ το 2018). 
    4. Αρθρογραφία

      GTnews

      Το Ελληνικό Σύστημα Εντοπισμού (HEPOS) συμπλήρωσε 14 έτη αδιάλειπτης λειτουργίας. Το σύστημα αυτό σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και παρέχει στους χρήστες του, τη δυνατότητα να προσδιορίζουν τη θέση στην οποία βρίσκονται με ακρίβεια λίγων εκατοστών του μέτρου σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.  
      Έχει εξυπηρετήσει, μέχρι στιγμής, εκατοντάδες χρήστες σε χιλιάδες εργασίες που κυμαίνονται από τις πλέον απλές τοπογραφικές εργασίες έως τις πλέον εξειδικευμένες γεωδαιτικές (μελέτες τεκτονικών κινήσεων, ανάλυση επιπτώσεων σεισμών, υλοποίηση συστημάτων αναφοράς).  Παρέχει δε, τις υπηρεσίες του 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα και έχει καταγράψει πάνω από 240.000 ώρες χρήσης.  
      Αποτελεί το μοναδικό σύστημα που υλοποιεί το εθνικό γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς της χώρας (ΕΓΣΑ ’87) και είναι το επίσημα θεσμοθετημένο σύστημα για τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου. Αποτελεί μάλιστα και τη μοναδική υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Αναφοράς (ETRS89) στη χώρα μας, που είναι επίσημα εγκεκριμένη από την αρμόδια επιστημονική επιτροπή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
      Το HEPOS απευθύνεται σε ένα πολύ ευρύ φάσμα χρηστών όπως: δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί, πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικοί φορείς, εταιρίες του ιδιωτικού τομέα και ιδιώτες επαγγελματίες των γεωεπιστημών (π.χ. τοπογράφοι μηχανικοί, πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, επιστήμονες γεωπληροφορικής, δασολόγοι, γεωπόνοι, γεωλόγοι κ.λπ). Το εν λόγω σύνολο επαγγελματιών και φορέων είναι δυναμικό και μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Έτσι, πέραν των τομέων της τοπογραφίας, του κτηματολογίου και των κατασκευών, στους οποίους παραδοσιακά χρησιμοποιείται το σύστημα, αρχίζουν σταδιακά να συμπεριλαμβάνονται και άλλοι τομείς της καθημερινότητας όπως π.χ. η «γεωργία ακριβείας», η πλοήγηση UAVs και η αυτόνομη πλοήγηση οχημάτων.
      Στόχος του HEPOS είναι να συνεχίσει να παρέχει εξαιρετικά υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους χρήστες του και να διασφαλίζει την υλοποίηση του απαραίτητου γεωδαιτικού υποβάθρου πάνω στο οποίο θα στηρίζονται οι μετρητικές και χαρτογραφικές εργασίες των οικονομικών και αναπτυξιακών έργων και δραστηριοτήτων της χώρας.

      Περισσότερες πληροφορίες εδώ :https://www.ktimatologio.gr/el/node/20192
    5. Αρθρογραφία

      GTnews

      Η αστική ανάπλαση που είναι σε πλήρη εξέλιξη στην πρώην έκταση του αεροδρομίου στο Ελληνικό φιλοδοξεί να δημιουργήσει την πρώτη έξυπνη, πράσινη «πόλη των 15 λεπτών» στην Ελλάδα. Ειδικότερα, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development Οδυσσέας Αθανασίου ανέφερε σε αφιέρωμα της εκπομπής «New Brave Greece» στον ANT1 ότι η νέα πόλη που δημιουργείται από τα θεμέλια της έχει ως στόχο οι κάτοικοι της να ικανοποιούν τις βασικές καθημερινές λειτουργίες (πχ εργασία, ψώνια, εκπαίδευση υγεία) εντός 15 λεπτών με τα πόδια, με ποδήλατο ή συγκοινωνίες. Την τάση αυτή την έχουμε δει να αναπτύσσεται ήδη σε πόλεις όπως η Κοπεγχάγη, το Άμστερνταμ και η Σιγκαπούρη.
      Αναφορικά με τη στρατηγική ανάπτυξης της πρώτης πράσινης και έξυπνης πόλης όπου θα κατοικούν περισσότεροι από 25.000 κάτοικοι, με χιλιάδες εργαζόμενους, όπως επισημάνθηκε από τον Δημήτρη Καραστογιάννη, Chief Corporate Affairs & Business Development Officer της Lamda Development είναι με τη χρήση νέων τεχνολογιών και την αξιοποίηση τους μέσω συλλογής δεδομένων από αισθητήρες να διαχειρίζονται οι υποδομές και τα δίκτυα της πόλης. Με τον τρόπο αυτό, μεταξύ άλλων, θα υπάρχουν δυνατότητες άμεσης ανίχνευσης σε περίπτωση πυρκαγιάς, ανάλυση της ποιότητας του αέρα, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις κλπ. Στόχος δεν είναι η δημιουργία μιας έξυπνης πόλης πρώτης γενιάς που θα συνδέεται μόνον με τη διαχείριση των ζητημάτων της πόλης αλλά να γίνει ένα ακόμη βήμα: να παρέχονται αναβαθμισμένες εμπειρίες που θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής των κατοίκων, των εργαζομένων και των επισκεπτών. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν ολοκληρωθεί όλες οι σχετικές μελέτες και ήδη σχεδιάζεται το οικοσύστημα και οι εφαρμογές ώστε να προσφερθούν οι σχετικές λύσεις.
      Αναφορικά με τον πράσινο χαρακτήρα της νέας πόλης, όπως ανέφερε ο Θεόδωρος Γαβριηλίδης, Chief Investment Officer της Lamda Development, φιλοδοξία είναι να αποτελέσει η νέα πόλη ένα παγκόσμιο πρότυπο. Μεταξύ άλλων, επισημάνθηκε ότι η κατασκευή όλων των κτηρίων στο Ελληνικό θα είναι πράσινη, το σύνολο της ετήσιας ανάγκης για ηλεκτρικό ρεύμα θα καλύπτεται από πράσινη ενέργεια, τα απορρίμματα θα ανακυκλώνονται και, γενικότερα, θα εφαρμόζονται όλες οι αρχές κυκλικής οικονομίας και στη διάρκεια της κατασκευής του έργου. Όπως με επαναχρησιμοποίηση μέρους των υλικών, δημιουργία εφαρμογής για τους κατοίκους της πόλης κλπ.
      Σε διεθνές επίπεδο, η παγκόσμια τάση είναι ο πληθυσμός των μεγάλων πόλεων να αυξάνεται. Το 2050, εκτιμάται ότι το 70% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε πόλεις από 55% που ήταν το 2015 και 40% το 1980. Στο πλαίσιο αυτό, η εξέλιξη των πόλεων με βάση τις αρχές της βιωσιμότητας και της κυκλικής οικονομίας γίνεται επιτακτική. Οι πόλεις που δημιουργούνται από τα θεμέλια αποκτούν ένα ισχυρό προβάδισμα προς την κατεύθυνση αυτή.
    6. Αρθρογραφία

      Engineer

      Το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ επικαιροποίησε τους τεχνο-οικονομικούς υπολογισμούς σχετικά με το κόστος θέρμανσης κατοικιών ανά τύπο καυσίμου και τεχνολογία καύσης, για την πλειοψηφία των συστημάτων θέρμανσης που διατίθενται στην Ελληνική αγορά.
       
      Συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων των τεχνο-οικονομικών υπολογισμών δίδονται στα ακόλουθα σχήματα.
       
      Σημαντικό: Τα αποτελέσματα τα οποία παρουσιάζονται σε αυτή τη μελέτη ισχύουν μόνο για τις παραδοχές που έχουν χρησιμοποιηθεί και οι οποίες παρατίθενται στο πλήρες κειμένο της μελέτης.
       

       
       
      Κόστος ωφέλιμης θερμικής ενέργειας ανά είδος θερμικού συγκροτήματος
       

       
      Διασύγκριση του συνολικού κόστους της θερμικής ενέργειας διαφόρων ειδών θερμικών συγκροτημάτων με ένα συνήθη λέβητα πετρελαίου. Για τη σύγκριση αυτή έχει θεωρηθεί τιμή πετρελαίου στον καταναλωτή ίση με 0.906 €/L
       

       
       
      Έτη απόσβεσης ανά είδος θερμικού συγκροτήματος για εγκατεστημένη ωφέλιμη θερμική ισχύ 20 kW, σε υφιστάμενη εγκατάσταση
       
      Μπορείτε να δείτε το πλήρες κείμενο των δύο αυτών μελετών σε μορφή PDF.
      Σύγκριση κόστους θέρμανσης από διάφορες τεχνολογίες Νοέμβριος 2016
      Δείκτες εκπομπών ανά τύπο καυσίμου & τεχνολογία θέρμανσης

       
      Ερευνητική ομάδα
      Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς†,‡
      Δρ. Σωτήριος Καρέλλας†
      Δρ. Παναγιώτης Βουρλιώτης†
      Δρ. Παναγιώτης Γραμμέλης‡
      Πλάτων Πάλλης†
      Εμμανουήλ Καραμπίνης‡
      † Εργαστήριο Ατμοκινητήρων & Λεβήτων, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
      ‡ Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων, Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης
       
      Πηγή: http://www.b2green.gr/el/post/41658/
    7. Αρθρογραφία

      Engineer

      Οι παλαιοί Κυκλαδίτες το ήξεραν καλά. Μόλις έπιανε θύελλα, βουτούσαν στο νερό να βγάλουν έξω τις βάρκες χωρίς να λογαριάζουν σε ποιον ανήκαν. Σαν να επρόκειτο για κοινό περιουσιακό στοιχείο που όλοι μαζί πάλευαν να διασώσουν από τη μανία της φύσης.
      Με τον ίδιο τρόπο χτίζονταν και οι ξερολιθιές κάποτε. Δεν είχε σημασία σε ποιου το βιος έπρεπε να μπει η αναβαθμίδα. Το έκαναν όλοι μαζί γνωρίζοντας ότι το λιγοστό χώμα και νερό που θα κρατηθεί στη θέση του θα παραγάγει τροφή συνολικά για την κοινότητα. Αλλες εποχές, άλλα ήθη τότε.
      Και όπως τα περισσότερα καΐκια είναι καταδικασμένα εις θάνατον μιας και τα σπάνε μπουλντόζες για να παίρνουν οι ψαράδες τις αποζημιώσεις από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ώστε να περιορίζεται, δήθεν, η αλιεία, έτσι και οι ξερολιθιές ρημάζουν σε όλο το Αιγαίο.
      Εργαστήρι και στο βάθος η Αμοργός. Αχτίδα φωτός μερικές προσπάθειες που κάνουν νέοι άνθρωποι να αναδείξουν την αξία τους και να ξαναθυμίσουν στις τοπικές κοινότητες πως οι αναμασιές, χαλάκια, λούροι, λιθοζώναρα και όπως αλλιώς τις ονόμαζαν σε κάθε νησί, είναι σπουδαία κατάλοιπα του πολιτισμού. Χθες, λ.χ., ολοκληρώθηκε στην Αμοργό μια πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση που οργάνωσε η ΜΚΟ «Το Μιτάτο της Αμοργού»–αποτελούμενη από την κοινωνική ανθρωπολόγο Μαρία Νομικού, την αρχιτέκτονα Σεμέλη Δρυμωνίτη και τον Γιώργο Γαβαλά, πρόεδρο της κοινότητας Αιγιάλης–εστιασμένη στις ξερολιθιές. Επρόκειτο για ένα εργαστήριο που έφερε κοντά τρεις παλιούς τεχνίτες, τους Μιχάλη και Δημοσθένη Θεολογίτη και τον Αντώνη Βλαβιανό, με ομάδες όπως το Μπουλούκι, που θέλουν να διατηρηθεί η τέχνη, και ειδικούς όπως η καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Θεοδώρα Πετανίδου, η οποία πρόσφατα εξέδωσε το βιβλίο «Αναβαθμίδες καλλιέργειας –μια περιήγηση στα χωράφια του πολιτισμού του Αιγαίου, της Μεσογείου».
      Κατασκευές εν ξηρώ, σπουδαία κατάλοιπα του πολιτισμού. «Οι αναβαθμίδες άρχισαν να φθίνουν όταν ο πληθυσμός των νησιών έπαψε να έχει γεωργούς και κτηνοτρόφους. Ηταν εκείνοι που ήξεραν, μαζί με τους ειδικούς μάστορες, πώς να φτιάχνουν αλλά και να επιδιορθώνουν τις ξερολιθιές που χαλούσαν από μπόρες, χειμάρρους κ.λπ» λέει στη στήλη η Αμοργιανή Μαρία Νομικού. Η Σεμέλη Δρυμωνίτη συμπληρώνει με τη σειρά της ότι η έλευση του τουρισμού στα νησιά ήταν αυτή που άλλαξε καθοριστικά την κατάσταση, αλλά ότι σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να λειτουργήσει και ευεργετικά –αν έχει ήπια μορφή: «Βλέπουμε την αλλαγή στάσης των ανθρώπων σε ό,τι αφορά τα μονοπάτια. Προχθές που κάναμε το εργαστήρι στην Αμοργό πολλοί τουρίστες πέρασαν για να κάνουν την οδοιπορία τους. Αυτή η αγάπη των επισκεπτών ωθεί και τους ντόπιους να αναγνωρίζουν όσα ταπεινά απομεινάρια του παρελθόντος έχουν αξία» Οι δυο κοπέλες, πάντως, εύχονται ότι με τέτοιες πρωτοβουλίες μπαίνει ένα λιθαράκι (κυριολεκτικά και μεταφορικά) στις ξερολιθιές, που ανήκουν πια στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO.
           Ταπεινά έργα τέχνης που πλέον ρημάζουν.
    8. Αρθρογραφία

      GTnews

      Τίθεται σε ισχύ ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη, ο πρώτος ολοκληρωμένος κανονισμός για την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) στον κόσμο. Ο κανονισμός για την ΤΝ σχεδιάστηκε κατά τρόπον ώστε η ΤΝ που αναπτύσσεται και χρησιμοποιείται στην ΕΕ να είναι αξιόπιστη, με εγγυήσεις για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών. Ο κανονισμός αποσκοπεί στη δημιουργία μιας εναρμονισμένης εσωτερικής αγοράς για την ΤΝ στην ΕΕ, ενθαρρύνοντας την υιοθέτηση της ΤΝ και δημιουργώντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την καινοτομία και τις επενδύσεις.
      Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για μια Ευρώπη Έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ δήλωσε σχετικά: «Η ΤΝ μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που δουλεύουμε και ζούμε και υπόσχεται τεράστια οφέλη για τους πολίτες, την κοινωνία μας και την ευρωπαϊκή οικονομία. Η ευρωπαϊκή προσέγγιση όσον αφορά αυτή την τεχνολογία είναι ανθρωποκεντρική και διασφαλίζει την προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών. Με τον κανονισμό για την ΤΝ, η ΕΕ έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα ώστε η υιοθέτηση της τεχνολογίας ΤΝ να συμμορφώνεται με τους κανόνες της ΕΕ.»
      Ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς κ. Τιερί Μπρετόν δήλωσε τα εξής: «Η σημερινή μέρα αποτελεί σημαντικό βήμα και αναδεικνύει τον ηγετικό ρόλο της Ευρώπης στον τομέα της αξιόπιστης ΤΝ. Με την έναρξη ισχύος του κανονισμού για την ΤΝ, η ευρωπαϊκή δημοκρατία θεσπίζει ένα αποτελεσματικό, αναλογικό και πρωτοπόρο παγκόσμιο πλαίσιο για την ΤΝ, το οποίο αντιμετωπίζει τους κινδύνους και λειτουργεί ως εφαλτήριο για τις ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις ΤΝ.»
      Η πλειονότητα των διατάξεων του κανονισμού για την ΤΝ θα αρχίσει να εφαρμόζεται στις 2 Αυγούστου 2026. Ωστόσο, οι απαγορεύσεις των συστημάτων ΤΝ που θεωρείται ότι ενέχουν μη αποδεκτούς κινδύνους θα εφαρμοστούν ήδη μετά από έξι μήνες, ενώ οι κανόνες για τα λεγόμενα μοντέλα ΤΝ γενικού σκοπού θα εφαρμοστούν μετά από 12 μήνες.
      Προκειμένου να καλυφθεί η μεταβατική περίοδος πριν από την πλήρη εφαρμογή του κανονισμού, η Επιτροπή δρομολόγησε το σύμφωνο για την ΤΝ. Η εν λόγω πρωτοβουλία καλεί τους προγραμματιστές ΤΝ να υιοθετήσουν οικειοθελώς τις βασικές υποχρεώσεις του κανονισμού για την ΤΝ πριν από τις νόμιμες προθεσμίες.
      Τα κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία έως τις 2 Αυγούστου 2025 για να ορίσουν τις εθνικές αρμόδιες αρχές, οι οποίες θα εποπτεύουν την εφαρμογή των κανόνων για τα συστήματα ΤΝ, καθώς και την αγορά. Η Υπηρεσία ΤΝ της Επιτροπής θα είναι ο κύριος φορέας εφαρμογής του κανονισμού για την ΤΝ σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και ο εγγυητής των κανόνων για τα μοντέλα ΤΝ γενικού σκοπού.
      Το σχετικό δελτίο Τύπου είναι διαθέσιμο εδώ.
    9. Αρθρογραφία

      Engineer

      Χρησιμοποιώντας την φαντασία και την εφευρετικότητά τους οι εργαζόμενοι μιας εταιρείας έχουν καταφέρει να πουλήσουν δεκάδες σπίτια.
       
      Δείτε τι κάνουν:
       

       
      Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/89973/Pos-na-pouliseis-ena-spiti-Video
    10. Αρθρογραφία

      nk3894

      Από τις αρχές του 2011, λόγω της έναρξης εφαρμογής της υποχρεωτικής έκδοσης, κατά περιπτώσεων, Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), οι έννοιες της ενεργειακής επιθεώρησης και του ενεργειακού επιθεωρητή, εισχώρησαν στην καθημερινότητα μας. Στα πλαίσια της γενικότερης οικονομικής κρίσης, πολλοί θεώρησαν πως ο μόνος στόχος του ΠΕΑ είναι η ακόμα μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση των πολιτών.
       
      Αυτό, όμως, ισχύει μόνο εάν κάνει κανείς το λάθος να καταφύγει σε ενεργειακή επιθεώρηση απλώς για την εναρμόνιση με τις νέες νομικές συνθήκες. Για όσους όμως αντιληφθούν την ουσία της ενεργειακής επιθεώρησης τότε μάλλον θα διαπιστώσουν ότι το κέρδος που θα αποκομίσουν είναι μεγαλύτερο από το ποσό που θα καταβάλλουν για την πραγματοποίηση της.
       
      Άλλωστε, στις περισσότερες χώρες του Δυτικού κόσμου εφαρμόζονται ενεργειακές επιθεωρήσεις και παντού το ζητούμενο είναι να βρεθούν τρόποι που θα ελαχιστοποιούν την ενεργειακή κατανάλωση των κτηρίων, καθώς ο κτηριακός τομέας ευθύνεται για τη μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας.
      Πιο συγκεκριμένα σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή [1] ο κτηριακός τομέας είναι υπεύθυνος για το 41% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Αναλυτικότερα, στα ευρωπαϊκά κτήρια, η θέρμανση και το ζεστό νερό χρήσης καταναλώνουν το 79% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Η ενέργεια που καταναλώνεται για ψύξη, είναι ένα μικρό ποσοστό της συνολικής κατανάλωσης, ωστόσο οι απαιτήσεις για ψύξη των κτηρίων αυξάνονται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.
       

       
      Ανάλογα ποσοστά ισχύουν και για την περίπτωση της Ελλάδας, για το 37% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας ευθύνεται ο κτηριακός τομέας [2]. Αν και είναι χώρα μεσογειακή με μικρές σχετικά απαιτήσεις σε θέρμανση, η παλαιότητα των κτηρίων αυξάνει το ποσοστό της κατανάλωσης ενέργειας στα κτήρια. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα που διενήργησε η ΕΛΣΤΑΤ [3] για κατοικίες (από το σύνολο των κτηρίων στην Ελλάδα, το 73% είναι κατοικίες) το 43,7% των κατοικιών έχει κατασκευαστεί στις δεκαετίες ’60 και ’70 και μόλις το 18,6% από το 2000 και μετά.
       
      Συνεπώς, στην πλειοψηφία τους οι ελληνικές κατοικίες δε διαθέτουν θερμομόνωση (σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μόνο 5/10 κατοικίες διαθέτουν θερμομόνωση) και είναι εξοπλισμένες με παλιές ηλεκτρομηχανολογικές (Η/Μ) εγκαταστάσεις, παρουσιάζοντας χαμηλή ενεργειακή απόδοση.
       

       
      Γεγονός που φαίνεται και από τις ανάγκες για θέρμανση, αυτές ανέρχονται περίπου στο 70% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης για αγροτικές περιοχές και 60% για τις αστικές. Για το ζεστό νερό χρήσης το ποσοστό είναι 6,30% για τις αστικές περιοχές. Η κατανάλωση ενέργειας για τις οικιακές συσκευές, το φωτισμό και τον κλιματισμό ανέρχεται στο 16.5% του συνολικού ενεργειακού ισοζυγίου για τις αστικές περιοχές [3].
       

       
      Συνεπώς, τα κτήρια αποτελούν ένα μεγάλο ενεργειακό καταναλωτή. Ταυτοχρόνως, όμως, διαθέτουν υψηλό δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. Με τη χρήση κατάλληλων τεχνικών και οικονομικά αποτελεσματικών τεχνολογιών είναι δυνατή η επίτευξη σημαντικής βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας τους, μείωση του λειτουργικού τους κόστους και βελτίωση της ποιότητας του εσωτερικού περιβάλλοντος. Για παράδειγμα, ένα καινούργιο κτήριο 100τμ χρειάζεται κατά μέσο όρο ετησίως 300-500lt πετρέλαιο θέρμανσης (περίπου 350€), ενώ ένα παλιό κτήριο, ίδιας επιφάνειας καταναλώνει κατά μέσο όρο ετησίως 2500lt (περίπου 1750€). Βλέπουμε δηλαδή ότι η ενεργειακή αναβάθμιση ενός παλιού κτηρίου μπορεί να μας εξοικονομήσει ένα σημαντικό χρηματικό ποσόκαι είναι μια επένδυση που θα αποσβεστεί μέσα σε 3 έως 5 χρόνια.
       
      Η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας είναι βασική προτεραιότητα της εθνικής και ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής. Από το 2009 έχει θεσπιστεί ο ευρωπαϊκός στόχος για 20% βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας για όλα τα κράτη μέλη της ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι σε θέση να επιβάλει πρόστιμο σε ένα κράτος μέλος που παραλείπει να εισαγάγει «κατάλληλα μέτρα» για να ανταποκριθεί στον παραπάνω στόχο.
       
      Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράσης που υπέβαλε ο ΥΠΕΚΑ το 2013 [4], για την επίτευξη του εθνικού στόχου εξοικονόμησης ενέργειας αναμένεται να έχει πολύ σημαντική συμβολή η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτήρια. Ο νέος εθνικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας για την περίοδο 2014-2020 διαμορφώνεται σωρευτικά σε 38 TWh. Στα κτήρια, τα διάφορα πολιτικά μέτρα στοχεύουν σε μια εξοικονόμηση ενέργεια της τάξης των 7TWh μέχρι το 2020.
       
      Επιπρόσθετα, η άνοδος της τιμής του πετρελαίου και η γενικότερη οικονομική κρίση ωθούν διαρκώς τους ιδιοκτήτες ακινήτων προς την κατεύθυνση της ενεργειακής επιθεώρησης των κτηρίων με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής κατανάλωσής τους και τη μείωση των δαπανών που αυτά επιφέρουν. Η ενεργειακή αναβάθμιση έχει αναχθεί σε επιτακτική ανάγκη και επικεντρώνεται κυρίως σε εκ των υστέρων επεμβάσεις σε υπάρχοντα, αρκετά παλιά συνήθως, κτήρια. Πρέπει να τονιστεί ότι οι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας δεν έχουν μόνο χαρακτήρα ανάγκης αλλά κι επένδυσης καθώς όχι μόνο αποσβένουν ταχύτατα λόγω της μείωσης των απαιτούμενων παγίων διαβίωσης αλλά αυξάνουν και την αξίατου ακινήτου.
       
      Κάτω από αυτό το κλίμα, ήδη από τον Ιανουάριο του 2006, έχουν θεσπιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Οδηγίες για την προώθηση της Ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων εντός της Ένωσης. Οι Ευρωπαϊκές οδηγίες έχουν μετατραπεί σε νόμους στην ελληνική νομοθεσία και έχει εκδοθεί και ο κανονισμός ενεργειακής απόδοσης κτηρίων (ΚΕΝΑΚ).Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η Ελλάδα με έκθεση τους παρουσιάζουν την επίδραση που είχαν τα παραπάνω μέτρα στην τελική κατανάλωση ενέργειας του κτηριακού τομέα.
      Σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας [2] ο δείκτης ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών (ODEX) στην Ελλάδα έχει μειωθεί κατά 14%, μεταξύ των ετών 2000 και 2013. Από το 2000 μέχρι το 2013 υπήρχε μείωση 31% στην ενεργειακή κατανάλωση για τη θέρμανση των κατοικιών που είναι και η πιο ενεργοβόρα λειτουργία σε μια κατοικία. Συνολικά ο δείκτης της ενεργειακής απόδοσης στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 14% κυρίως λόγω των μέτρων ενεργειακής απόδοσης που άρχισαν να εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια αλλά και λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει αναγκάσει τους χρήστες των κατοικιών να αντιδράσουν και να προσαρμόσουν τις συνήθειες και τις πρακτικές τους για να μειώσουν το ενεργειακό κόστος.
       
      Σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο [5], η ενεργειακή απόδοση των κατοικιών αυξήθηκε κατά 30% μεταξύ του 1990 και 2013, με ετήσιο ρυθμό 1,5%. Το μεγαλύτερο μέρος της προόδου σε αυτόν τον τομέα οφείλεται στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης για θέρμανση των χώρων. Όπως τονίζεται στην έκθεση, η βελτίωση συνέβη ως αποτέλεσμα της καλύτερης θερμικής απόδοσης των κτηρίων, που ενθαρρύνθηκε από τα υποχρεωτικά πρότυπα απόδοσης για τα νέα κτήρια, την αύξηση της διείσδυσης των λεβήτων συμπύκνωσης και αντλιών θερμότητας, καθώς και τη θερμική ανακαίνιση των υφιστάμενων κατοικιών.
       
      Συνεπώς, η ενεργειακή επιθεώρηση των ελληνικών κτηρίων όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν μέχρι σήμερα αφενός κρίνεται αναγκαία και αφετέρου αποδεδειγμένα μπορεί να επιφέρει οφέλη σε ατομικό και εθνικό επίπεδο. Τα οφέλη αυτά είναι: 1) οικονομικό κέρδος, 2) καλύτερες περιβαλλοντικές συνθήκες των κτηρίων, 3) κοινωνικά οφέλη, καθώς θα ωφεληθούν πολλές οικογένειες που ζουν σε καθεστώς ενεργειακής φτώχειας και τέλος 4) βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών.
       
      [1] Ευρωπαική Επιτροπή. https://ec.europa.eu
      [2] ΚΑΠΕ (2015), Energy Efficiency trends and policies in Greece, Αθήνα
      [3] Ελληνική Στατιστική Αρχή, (2013), Έρευνα κατανάλωσης ενέργειας στα νοικοκυρία 2011-2012, Αθήνα.
      [4] ΥΠΕΚΑ. http://www.ypeka.gr/
      [5]European Environment Agency, ( 2016), Progress on energy efficiency in Europe
       
      Πηγή: http://energycert.gr/energiaki-epitheorisi-anagh-kai-oxi-apla-mia-grafeiokratiki-diadikasia/
    11. Αρθρογραφία

      Engineer

      Μεγάλη αναστάτωση στην ελληνική κοινωνία έφερε το θέμα της μεγάλης αυθαίρετης δόμησης στη Μύκονο, που είχε ως αποτέλεσμα τον ξυλοδαρμό υπαλλήλου της αρχαιολογικής υπηρεσίας με αρμοδιότητα τις αδειοδοτήσεις των κτισμάτων.
      Από την έρευνα που έγινε διαπιστώθηκε ότι πολλά κτίσματα τακτοποιήθηκαν ως παλιά αυθαίρετα, ενώ στην πραγματικότητα κτίστηκαν τα τελευταία χρόνια. Αυτό έγινε γιατί, σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία, μπορούν να τακτοποιηθούν αυθαίρετες κατασκευές που ανεγέρθηκαν μέχρι τις 27 Ιουλίου του 2011.
      Τα αυθαίρετα που κτίζονται μετά την συγκεκριμένη ημερομηνία δεν μπορούν να τακτοποιηθούν και όσοι συνεχίζουν να κτίζουν μέχρι και σήμερα αυθαίρετα, θα πληρώσουν τσουχτερά πρόστιμα σε περίπτωση που πέσουν στην αντίληψη των ελεγκτικών μηχανισμών.
      Το φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται σε όλη την χώρα και κυρίως στις περιοχές με έντονο τουριστικό ενδιαφέρον. Για να βάλει ένα φραγμό στην συνεχιζόμενη αυθαιρεσία η πολιτεία και για να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια και περιορισμός της διαφθοράς ενεργοποιεί δύο εργαλεία.
      Πρώτον την άμεση δημιουργία δορυφορικών εικόνων που θα αποτυπώνουν όλο τον δομημένο χώρο της χώρας το 2011 και δεύτερον την καταγραφή των αυθαιρέτων από ελεγκτές δόμησης, που είναι μηχανικοί οι οποίοι ορίζονται μετά από κλήρωση.
      Πως θα εντοπίζονται τα αυθαίρετα;
      Ο εντοπισμός και στη συνέχεια ο έλεγχος και η επιβολή κυρώσεων αυθαιρέτων θα γίνεται από ελεγκτές δόμησης, κατόπιν καταγγελίας ιδιώτη, ή αυτεπαγγέλτως με κίνηση των διαδικασιών από τις αρμόδιες αρχές.
      Η καταγγελία οφείλει να μην είναι αόριστη και γενική, αλλά να αναφέρεται συγκεκριμένα στην αυθαιρεσία που έχει τελεστεί, με αναλυτικά στοιχεία του ακινήτου που αυτή αφορά. Πως θα γίνεται ο έλεγχος;
      Οι ελεγκτές δόμησης, λαμβάνοντας υπόψη τους όλα τα διαθέσιμα στοιχεία νομιμότητας όπως: οικοδομικές άδειες, νομιμοποιήσεις, τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, εγκρίσεις εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, κ.λπ., διενεργούν επιτόπια αυτοψία και καταγράφουν κάθε κατασκευή η οποία δεν καλύπτεται από τα ανωτέρω στοιχεία νομιμότητας και αφορά στο αντικείμενο της καταγγελίας.
      Ειδικότερα:
      Εντοπίζουν και επιμετρούν τις καταγγελλόμενες αυθαιρεσίες και καταγράφουν τις αποκλίσεις που παρατηρούνται ως προς την κατασκευή αυτών και τις αλλαγές στις χρήσεις, σε σχέση με τα προβλεπόμενα στην οικοδομική άδεια, καθώς και σε δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους περί αυθαιρέτων. Σε περίπτωση που οι καταγγελλόμενες αυθαίρετες εργασίες εκτελούνται κατά τη διάρκεια ισχύος οικοδομικής άδειας, ελέγχουν εάν αυτές περιγράφονται στην οικοδομική άδεια ή στη γνωστοποίηση πρόσθετων εργασιών. Εφόσον απαιτείται για την εξέταση της καταγγελίας, και αποκλειστικά για τη διαπίστωση της ύπαρξης των καταγγελλόμενων αυθαιρεσιών, κάνουν επιμέτρηση της συνολικής πραγματοποιούμενης δόμησης καθώς και του περιγράμματος της ιδιοκτησίας και καταγράφουν τις αποκλίσεις που παρατηρούνται σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα στην οικοδομική άδεια. Σε περίπτωση μη ύπαρξης σχετικών νομιμοποιητικών στοιχείων (οικοδομική άδεια, δήλωση υπαγωγής σε νόμο περί αυθαιρέτων κατασκευών, κ.λπ.), ο έλεγχος διενεργείται επί του συνόλου της ιδιοκτησίας. Λαμβάνουν φωτογραφίες των αυθαίρετων κατασκευών/χρήσεων. Συντάσσουν πόρισμα-έκθεση αυτοψίας και το συνημμένο σχέδιο Πορίσματος του Παραρτήματος. Στο πόρισμα αναφέρονται η θέση του ακινήτου με συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ‘87 και ταχυδρομική διεύθυνση, σύντομη περιγραφή του αυθαιρέτου, σκαρίφημα ή όπου υπάρχει oικοδομική άδεια απόσπασμα κατάλληλου σχεδίου της αδείας με επισήμανση των αποκλίσεων, καθώς και οι πολεοδομικές διατάξεις που παραβιάζονται. Εφόσον η κατασκευή εμπίπτει σε ειδικά διατάγματα προστασίας, σε προστατευόμενες περιοχές, πλησίον ρέματος, αιγιαλού-παραλίας κ.λπ. καταγράφεται και ελέγχεται σύμφωνα με τους σχετικούς περιορισμούς. Στο πόρισμα καταγράφονται όλες οι αυθαίρετες κατασκευές με τις διαστάσεις τους και την επιφάνειά τους ανά στάθμη και επισημαίνεται το στάδιο εργασιών αντίστοιχα καθώς και οι τυχόν πολεοδομικές παραβάσεις. Πως υπολογίζεται το ύψος του προστίμου;
      Μόλις καταγραφεί ένα αυθαίρετο επιβάλλονται δύο πρόστιμα.
      Πρόστιμο ανέγερσης και Πρόστιμο διατήρησης Το πρόστιμο ανέγερσης υπολογίζεται ως το γινόμενο της επιφάνειάς του αυθαιρέτου επί την τιμή ζώνης (Τ.Ζ.) της περιοχής του ακινήτου (σύμφωνα με τις Αντικειμενικές Αξίες της Εφορίας).
      Προσοχή! Σε περίπτωση που το αυθαίρετο είναι κτισμένο σε περιοχή προστατευόμενη, δηλαδή εντός περιοχών Natura, δασών, ρεμάτων, αιγιαλού-παραλίας και αρχαιολογικού χώρου θα υπάρχει αύξηση του προστίμου κατά 20%, ως ποινή για την περιβαλλοντική ζημιά που επέφερε η κατασκευή.
      Ποιο είναι το ελάχιστο πρόστιμο;
      Για μια «μικρή» παράβαση π.χ. μία πέργκολα, μια καμινάδα κλπ, το ελάχιστο ύψος του προστίμου ανέγερσης είναι διακόσια πενήντα (250) ευρώ, ενώ το πρόστιμο διατήρησης είναι ίσο με το 50% του προστίμου ανέγερσης και καταβάλλεται από το χρόνο σύνταξης της έκθεσης αυτοψίας του αυθαιρέτου και για κάθε συνεχόμενο χρόνο, μέχρι την κατεδάφιση ή την νομιμοποίησή του. Το ελάχιστο ύψος του προστίμου διατήρησης είναι εκατό (100) ευρώ.
      Μπορεί να κάνει ένσταση ο ιδιοκτήτης όταν διαφωνεί με το πρόστιμο;
      Ο ιδιοκτήτης μόλις παραλάβει την έκθεση αυτοψίας μπορεί να προβεί σε:
      Αποδοχή της έκθεσης. Αν ο ενδιαφερόμενος, αποδεχθεί με υπεύθυνη δήλωση προς την αρμόδια Υπηρεσία, την έκθεση αυτοψίας, εντός των τριάντα (30) ημερών από τη λήψη γνώσης του, παρέχεται έκπτωση τριάντα τοις εκατό (30%) επί του προστίμου ανέγερσης.
      Προσφυγή κατά της έκθεσης. Κατά της έκθεσης αυτοψίας, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει στην αρμόδια Υπηρεσία ενδικοφανή προσφυγή. Η άσκηση της προσφυγής και η εκδίκασή της έχουν ανασταλτικό χαρακτήρα.
      Η ενδικοφανής προσφυγή κατατίθεται στην αρμόδια Υπηρεσία που την διαβιβάζει στην Επιτροπή Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων.
      Αν απορριφθεί η προσφυγή, η αυθαίρετη κατασκευή είναι κατεδαφιστέα.
      Τι γίνεται όταν το αυθαίρετο μπορεί να τακτοποιηθεί ή να νομιμοποιηθεί;
      Σε περίπτωση υπαγωγής των αυθαιρέτων κατασκευών στις διατάξεις αναστολής επιβολής κυρώσεων, η επιτροπή εξετάζει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την τήρηση των προϋποθέσεων υπαγωγής και χορηγεί προθεσμία τριάντα (30) ημερών αναστολής επιβολής κυρώσεων για την προσκόμιση της σχετικής δήλωσης υπαγωγής, προκειμένου να αποφανθεί οριστικά,
      Σε περίπτωση έκδοσης άδειας νομιμοποίησης των αυθαιρέτων κατασκευών, η επιτροπή υπολογίζει τα πρόστιμα και χορηγεί προθεσμία αναστολής κατεδάφισης εξήντα (60) ημερών για την προσκόμιση άδειας νομιμοποίησης, η οποία σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί για επιπλέον τριάντα (30) ημέρες. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία, η κατασκευή κρίνεται κατεδαφιστέα και οριστικοποιούνται τα πρόστιμα, Σε περίπτωση νομιμοποίησης των αυθαίρετων κατασκευών που έχουν ανεγερθεί πριν από τις 28.7.2011, μέσω υπαγωγής στις διατάξεις του ν. 4495/17, η επιτροπή εξετάζει τα στοιχεία που αποδεικνύουν την τήρηση των προϋποθέσεων υπαγωγής του παρόντος και χορηγεί αποκλειστική προθεσμία αναστολής κατεδάφισης εξήντα (60) ημερών για την προσκόμιση άδειας νομιμοποίησης, η οποία σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να παραταθεί για επιπλέον τριάντα (30) ημέρες. Αν παρέλθει άπρακτη η ανωτέρω προθεσμία, η κατασκευή κρίνεται κατεδαφιστέα και οριστικοποιούνται τα πρόστιμα. Τι ισχύει όταν ο ιδιοκτήτης κατεδαφίσει μόνος του το αυθαίρετο;
      Αν ο ιδιοκτήτης προβεί αυτοβούλως στην κατεδάφιση και υποβάλλει αίτηση έγκρισης εργασιών κατεδάφισης στο Πληροφοριακό σύστημα, η αρμόδια Υπηρεσία αφού χορηγήσει την εν λόγω έγκριση ορίζει ελεγκτή δόμησης για τη διαπίστωση της κατεδάφισης αποκατάστασης της αυθαιρεσίας, η οποία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός εξήντα (60) ημερών από την τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας. Εφόσον διαπιστωθεί η κατεδάφιση/αποκατάσταση σύμφωνα με το πόρισμα του Ελεγκτή Δόμησης, αντί της βεβαίωσης των προστίμων ανέγερσης και διατήρησης, επιβάλλεται εφάπαξ πρόστιμο ύψους πεντακοσίων (500) ευρώ, χωρίς άλλη περαιτέρω κύρωση. Ειδικότερα για πρόχειρες ή προσωρινές κατασκευές, καθώς και λυόμενες κατασκευές, η διαδικασία οικειοθελούς κατεδάφισης/απομάκρυνσης εφαρμόζεται μόνο μία φορά στο ίδιο ακίνητο.
      Σε περίπτωση υποτροπής επιβάλλονται κανονικά τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης.
    12. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η εξαμηνιαία έρευνα οικονομικού κλίματος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, η οποία διενεργείται συστηματικά από τον Μάιο του 2009, αποτελεί την δεύτερη που διεξάγεται υπό τις πρωτοφανείς συνθήκες που έχει διαμορφώσει η υγειονομική κρίση.
      Ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος το Β εξάμηνο του 2020 διατηρείται σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο καθώς διαμορφώνεται στις 20,1 μονάδες.

      Η έρευνα αναδεικνύει σοβαρές διαφοροποιήσεις μεταξύ των επιχειρήσεων. Η πανδημική κρίση δεν επηρεάζει με την ίδια ένταση όλες τις επιχειρήσεις. Ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους με κρατική εντολή βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσμενή θέση.
      Το παρατεταμένο διάστημα που διατηρείται το απαγορευτικό για τη λειτουργία μεγάλου μέρους της οικονομικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα που υπάρχει για τον χρόνο που τελικά θα απαιτηθεί για να επιστρέψουμε σε κάποιας μορφής κανονικότητα, φαίνεται πως επιβαρύνει εκθετικά την κατάσταση της πλειοψηφίας των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.
      Απαιτείται ένα συνεκτικό σχέδιο υποστήριξης των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα εκείνων που πλήττονται δυσανάλογα από τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης, για το διάστημα της σταδιακής επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας. Το σχέδιο δράσης για την επόμενη μέρα θα πρέπει να εξυπηρετεί 2 δέσμες μέτρων:
      1η δέσμη: Επαρκή ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων για να μπορέσουν να επανεκκινήσουν. Ένα μέρος της χρηματοδότησης αυτής θα πρέπει να αφορά την κάλυψη των οφειλών που δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια της πανδημίας και να έχει τη μορφή της επιδότησης.
      2η δέσμη: Προγράμματα επιδότησης του μη μισθολογικού ή/και του μισθολογικού κόστους για την διατήρηση των θέσεων εργασίας.
      Ταυτότητα έρευνας: Η παρούσα έρευνα είναι η πρώτη για το 2021 που διεξάγει το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ σε εξαμηνιαία βάση από τον Μάιο του 2009 . Οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις διενεργήθηκαν από την εταιρία MARC AE σε πανελλαδικό δείγμα 801 πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων (0-49 άτομα προσωπικό), στο διάστημα 10-24 Φεβρουαρίου 2021. Η έρευνα έχει ως βασικό στόχο την αποτύπωση του οικονομικού κλίματος στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στους κλάδους της μεταποίησης, του εμπορίου και των υπηρεσιών, που αποτελούν το 99,6% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Τα ευρήματα αυτής της έρευνας μπορούν να συγκριθούν με τα αντίστοιχα των προηγούμενων ερευνών (Μάιος 2009 - Ιούλιος 2020). Οι έρευνες αυτές αποτελούν το μοναδικό εργαλείο, σε πανελλαδικό επίπεδο, για την καταγραφή της κατάστασης και της πορείας του μεγαλύτερου τμήματος της πραγματικής οικονομίας στην Ελλάδα. Τα πρωτογενή δεδομένα οικονομικών και επιχειρηματικών προσδοκιών χρησιμοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (SME United) για την κατασκευή των δεικτών ευρωπαϊκού οικονομικού κλίματος και είναι συγκρίσιμα με τα στοιχεία άλλων χωρών της ΕΕ. Οπως και στις προηγούμενες έρευνες, έτσι και τώρα, υπάρχει μια σαφής καταγραφή των τάσεων του οικονομικού κλίματος καθώς και η παρακολούθηση των βασικών δεικτών λειτουργίας των μικρών επιχειρήσεων κατά το 2ο εξάμηνο του 2020, ενώ παράλληλα επιχειρείται οικονομική πρόβλεψη για το 1ο εξάμηνο του 2021.
      Το παραδοτέο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Παρεμβάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση αλλαγών του παραγωγικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων» με κωδικό ΟΠΣ 5003864. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία 2014-2020».
      Σχετικά Αρχεία
       Παρουσίαση έρευνας - 2020  Infographic - Η έρευνα με μία ματιά
    13. Αρθρογραφία

      Engineer

      Ενα σημαντικό ζήτημα στον σχεδιασμό των κτιρίων και των δημόσιων χώρων αποτελεί και η ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων των ατόμων ανεξαρτήτως ηλικίας ή/και φυσικής κατάστασης. Σύμφωνα με την ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία και τις Οδηγίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, απαιτείται ο σχεδιασμός των κτιρίων καθώς και των κοινοχρήστων χώρων να γίνεται έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η προσπέλαση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες. Γι αυτό το λόγο μέχρι το 2020 θα πρέπει όλα τα κτίρια στη χώρα μας, να έχουν προβεί στις κατάλληλες παρεμβάσεις δεδομένου ότι πέρα των ατόμων με κινητικά προβλήματα, τα άτομα με παροδικές αναπηρίες και τα λοιπά εμποδιζόμενα άτομα (έγκυες, νήπια, μικρά παιδιά, υπερήλικες κ.ά.) αποτελούν το 50% περίπου του πληθυσμού της χώρας (δηλ. ένας στους δύο πολίτες) με αυξητικές ανάγκες.
      Ποια είναι τα βασικά στοιχεία για ένα προσβάσιμο κτίριο;
      1. ΕΙΣΟΔΟΙ - ΥΠΟΔΟΧΗ
      Κάθε κτίριο που χρησιμοποιείται από το κοινό θα πρέπει να είναι οπωσδήποτε προσβάσιμο από τα άτομα με αναπηρία, και γενικότερα από τα εμποδιζόμενα άτομα.
      2. ΘΥΡΑ ΕΙΣΟΔΟΥ
      Η πόρτα εισόδου, θα πρέπει να έχει το κατάλληλο πλάτος, να μην είναι περιστροφική και γενικά όλος ο εξοπλισμός της εισόδου (χειρολαβή θύρας, κλειδαριά, κουδούνια κλήσεως, διακόπτες φωτισμού, αυτόματου ανοίγματος θύρας κ.λπ.) να τοποθετείται στο κατάλληλο ύψος.
      3. ΧΩΡΟΙ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
      Α) Οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνουν ειδικές θέσεις για τα αυτοκίνητα των ατόμων με αναπηρία, σε ποσοστό τουλάχιστον 5% του συνόλου των θέσεων στάθμευσης.
      Β) Τα συστήματα ελέγχου των εισόδων των χώρων στάθμευσης δεν πρέπει να εμποδίζουν την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στους χώρους αυτούς και ο εξοπλισμός που διαθέτουν (εκδοτήρια κλπ) να είναι κατάλληλα σχεδιασμένα.
      Γ) Να υπάρχει προσβάσιμος ανελκυστήρας, που να οδηγεί από τον χώρο στάθμευσης στο εσωτερικό του κτιρίου.
      Δ) Οι διαδρομές και ο εξοπλισμός να είναι σχεδιασμένα για να εξυπηρετούν τα άτομα με αναπηρία.
      4. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ
      Α) Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι από όλους τους χρήστες, και τα εμποδιζόμενα άτομα ειδικότερα.
      Β) Οι πάγκοι υποδοχής (reception) ή τα γκισέ συναλλαγής να επιτρέπουν την προσέγγιση από άτομο / χρήστη αμαξιδίου.
      Γ) Να υπάρχει πρόβλεψη ελευθέρων χώρων για στάθμευση αμαξιδίων στους χώρους αναμονής του κοινού.
      Δ) Οι διάδρομοι κυκλοφορίας να είναι πλάτους τουλάχιστον 1,30μ. και να διαθέτουν χειρολισθήρες.
      5. ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΑ - ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΙ - ΘΕΑΤΡΑ
      Στις αίθουσες θα πρέπει να προβλέπονται 2 θέσεις τουλάχιστον για τους χρήστες αμαξιδίων στην πρώτη σειρά των επίπεδων τμημάτων ή στην τελευταία σειρά των διαχωριστικών διαδρόμων των διαζωμάτων που καταλήγουν σε πόρτες εξόδου, με εύκολη πρόσβαση διαφυγής σε περίπτωση ανάγκης.
      6. ΚΥΛΙΚΕΙΑ - ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΑ - ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ
      Στον χώρο του κυλικείου και του εστιατορίου, όλοι οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι σερβιρίσματος πρέπει να είναι προσβάσιμοι. Ο σχεδιασμός των τραπεζιών και η χωροθέτησή τους θα πρέπει να επιτρέπουν την προσέγγιση σε αυτά και την χρήση τους από χρήστες αμαξιδίων. Κοντά στο χώρο των τραπεζοκαθισμάτων πρέπει να υπάρχουν χώροι υγιεινής για άτομα με αναπηρία.
      7. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
      Πρέπει να υπάρχει ελεύθερος χώρος κάτω από τους πάγκους, ώστε τα άτομα σε αμαξίδια να μπορούν να χρησιμοποιούν άνετα τον εξοπλισμό και τα όργανα.
      8. ΓΡΑΦΕΙΑ
      Όλοι οι χώροι πρέπει να είναι προσβάσιμοι στα άτομα με αναπηρία, να υπάρχει πρόβλεψη ελεύθερου χώρου για την παραμονή επισκέπτη σε αμαξίδιο, όπως επίσης χώρος για ελιγμούς και αναστροφή του αμαξιδίου.
      9. ΡΑΜΠΕΣ
      Οι ράμπες θα πρέπει να έχουν πλάτος 1,50μ.
      Ανά 10,00 μ. μήκους (για 5% κλίση) ή 8.00 μ. μήκους (για 6% κλίση), θα πρέπει να παρεμβάλλονται πλατύσκαλα διαστάσεων 1,50 Χ 1,50μ., όπως και σε κάθε αλλαγή κατεύθυνσης – πορείας.
      11. ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ - ΑΝΑΒΑΤΟΡΙΑ
      Α) Ανελκυστήρες: Σε κτίρια με περισσότερους του ενός ορόφου η δυνατότητα κατακόρυφης διακίνησης εξασφαλίζεται από ανελκυστήρες με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις πλάτους 1,10 μ. και μήκους 1,40 μ. και άνοιγμα πόρτας 0,85 μ.
      Β) Αναβατόρια:Τα αναβατόρια να έχουν καθαρές διαστάσεις 0,90Χ 1,20μ, η είσοδος στην οποία γίνεται απόλυτα ισόπεδα ή μέσω μικρής ράμπας. Στα σημεία εισόδου-εξόδου έμπροσθεν του αναβατορίου θα υπάρχει ελεύθερος χώρος διαστάσεων τουλάχιστον 1,50Χ1,50μ.
      12. ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΓΙΑ ΑμεΑ  
      Οι απαιτούμενες διαστάσεις ενός κοινόχρηστου χώρου υγιεινής που εξυπηρετεί άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ),είναι 2,15 μ.Χ2,15 μ. Ο δε σχεδιασμός των ειδών υγιεινής και ο όλος εξοπλισμός του W.C. θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζoυν την πρόσβαση, σύμφωνα με τις οδηγίες και τους κανονισμούς.
      13. ΚΟΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΥΠΑΙΘΡΙΟΙ ΧΩΡΟΙ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
      Οι κοινής χρήσης υπαίθριοι χώροι των οικοπέδων, στα οποία κατασκευάζονται τα κτίρια, επιβάλλεται να διαμορφώνονται κατάλληλα, με διαδρόμους με ομαλό δάπεδο, κατασκευασμένο από συμπαγές μη ολισθηρό υλικό, χωρίς αναβαθμούς πλάτους τουλάχιστον 1,30 μ. και κλίσης μέχρι και 5%.
      Τι ισχύει με τα νέα κτίρια κατοικιών;
      Στις νέες κατοικίες, που ανεγείρονται εντός ή εκτός σχεδίων, για τα άτομα με αναπηρία και τα «εμποδιζόμενα» άτομα, θα πρέπει να εξασφαλίζονται:
      1. Αυτόνομη (χωρίς τη βοήθεια κανενός) & ασφαλής (από κάθε άποψη) οριζόντια και κατακόρυφη προσπέλαση, ήτοι δυνατότητα προσέγγισης της εισόδου των κτιρίων από πεζοδρόμια/ κοινόχρηστους χώρους και προσπέλαση σ’ όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους του οικοπέδου και των ορόφων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες του ΥΠΕΚΑ «Σχεδιάζοντας για όλους» (με διαδρόμους, ράμπες, μηχανικά μέσα κλπ).
      2. Συνθήκες εύκολης μετατρεψιμότητας των κατοικιών σε κατοικίες μελλοντικών χρηστών με αναπηρία/εμποδιζόμενων ατόμων, χωρίς να θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      3. Ένας τουλάχιστον προσβάσιμος χώρος αναμονής μίας θέσης αμαξιδίου σε κάθε όροφο, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μικρότερος από 200 άτομα ή ένας τουλάχιστον χώρος αναμονής με δύο θέσεις αμαξιδίου, όταν ο πληθυσμός του ορόφου είναι μεγαλύτερος από 200 άτομα.
      Τι ισχύει για τις παλιές κατοικίες;
      Για τις κατοικίες που δεν διαθέτουν ανελκυστήρα και δεν διασφαλίζουν προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα, είναι δυνατή η τοποθέτηση διάταξης ράμπας ή αναβατορίου, που θα διασφαλίζει την πρόσβαση των ΑμεΑ κλπ από το πεζοδρόμιο στους εσωτερικούς /εξωτερικούς κοινόχρηστους χώρους κατά παρέκκλιση κάθε ισχύουσας διάταξης ή κανονισμού.
      Τι ισχύει όταν γίνεται αλλαγή χρήσης στο κτίριο;
      Σε περίπτωση, που γίνεται αλλαγή χρήσης σε όλο ή σε τμήμα (π.χ. όροφος) του κτιρίου θα πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου.
      Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη.
      Τι ισχύει για τα δημόσια κτίρια;
      Στις υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες καθώς και για τα κτίρια συνάθροισης κοινού όπως: χώροι συνεδρίων, εκθέσεων, μουσείων, συναυλιών, αθλητικών ή/και πολιτιστικών συγκεντρώσεων, ναοί, θέατρα/κινηματογράφοι, εστιατόρια/ ζαχαροπλαστεία/ καφενεία/κέντρα διασκέδασης, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αίθουσες αναμονής επιβατών, τράπεζες/ανταλλακτήρια, προσωρινής διαμονής, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, δικαιοσύνης και σωφρονισμού, γραφείων και εμπορίου, βιομηχανίας και βιοτεχνίας, καθώς επίσης και στους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων και πρατηρίων καυσίμων επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες διαμορφώσεις, ώστε οι λειτουργικοί χώροι τους να είναι προσπελάσιμοι από άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα.
      Οι διαμορφώσεις θα πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς του Υπουργείου Περιβάλλοντος και θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι το 2020, άλλως τα κτίρια θα θεωρούνται αυθαίρετα.
      Οταν τα κτίρια είναι υφιστάμενα τι υποχρεώσεις έχουν;
      Ειδικά για την περίπτωση των υφιστάμενων κτιρίων, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση:
      Α) Ανελκυστήρα με ελάχιστες εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου: πλάτος 0,90 μ και μήκος 1,20μ, ελεύθερο άνοιγμα πόρτας στη μικρότερη από τις παραπάνω διαστάσεις 0,80 μ.
      Β) Ενός τουλάχιστον προσβάσιμου σε άτομα με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενα άτομα χώρου υγιεινής με κοινή χρήση ανδρών/γυναικών.
      Γ) Υφιστάμενα κτίρια με χρήσεις εμπορίου, γραφείων και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος με ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στον εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, με μικτό εμβαδόν μικρότερο από 100 τ.μ. μπορούν να εξαιρεθούν μόνο από την υποχρέωση δημιουργίας προσβάσιμων χώρων υγιεινής για το κοινό, εφόσον αυτό προκαλεί δυσανάλογη επιβάρυνση στους ιδιοκτήτες τους.
      Ποιες είναι οι εξαιρέσεις γενικά για όλα τα κτίρια;
      Εξαιρούνται όλα τα κτίρια που έχουν μοναδική πρόσβαση σε δρόμο με βαθμίδες ή βρίσκονται σε οικόπεδα στα οποία η ελάχιστη διαφορά στάθμης του φυσικού εδάφους στην οικοδομική γραμμή από την επιφάνεια του πεζοδρομίου είναι μεγαλύτερη από 2.50 μ.
      Απαλλάσσονται τα νέα κτίρια από την υποχρέωση διαμόρφωσης πρόσβασης στους πάνω από το ισόγειο ορόφους ή τους εσωτερικούς εξώστες ή αναβαθμούς τα κτίρια, εφόσον:
      α) Το εμβαδόν των εσωτερικών εξωστών (πατάρια) ή αναβαθμών αποτελεί ποσοστό μέχρι 50% του εμβαδού της κυρίως αίθουσας και όχι περισσότερο των 100.0 τ.μ. και η χρήση του είναι ίδια με αυτή της κυρίως αίθουσας ή οι εσωτερικοί εξώστες ή αναβαθμοί έχουν βοηθητική χρήση.
      β) Το συνολικό μικτό εμβαδόν των πάνω από το ισόγειο ορόφων είναι μικρότερο των 200,00 τ.μ. και συγχρόνως
      γ) το μικτό εμβαδόν κάθε ορόφου είναι μικρότερο των 70,0 τ.μ.
      Προσοχή! Οι εξαιρέσεις αυτές δεν ισχύουν, αν η χρήση του κτιρίου είναι η μοναδική στον οικισμό και ταυτόχρονα στους πάνω από το ισόγειο ορόφους υπάρχουν χρήσεις για εξυπηρέτηση κοινού διαφορετικές από αυτές που υπάρχουν στον ισόγειο όροφο.
      Τι ισχύει για εκπαιδευτήρια – φροντιστήρια;
      Στα ιδιωτικά σχολεία, ΙΕΚ, φροντιστήρια ξένων γλωσσών, κέντρα δια βίου μάθησης, επιβάλλεται η δυνατότητα πρόσβασης σε ΑμεΑσύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τουλάχιστον σε μία κτιριολογική μονάδα (κτίριο ή όροφο).
      Τι ισχύει για τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος;
      Οι επιχειρήσεις τροφίμων και ποτών που εξυπηρετούν καθήμενους πελάτες πρέπει να διαθέτουν και αποχωρητήρια για ΑΜΕΑ σύμφωνα με την ισχύουσα Πολεοδομική Νομοθεσία όπου αυτό προβλέπεται, τα οποία δύναται να συνυπολογίζονται στον συνολικό αριθμό χώρων υγιεινής που επιβάλλονται ανά χρήση. Ο αριθμός αποχωρητηρίων καθορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των καθήμενων πελατών, που είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν στην επιχείρηση (δυναμικότητα) ή των απασχολουμένων στην επιχείρηση.
      Πώς πρέπει να διαμορφώνουν οι δήμοι του κοινόχρηστους χώρους;
      Κατά τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή των κοινόχρηστων χώρων των οικισμών (π.χ. χώροι πλατειών/πεζοδρόμων/πεζοδρομίων/νησίδων, χώρων πρασίνου, στάσεων/αποβαθρών κ.λπ.) εφόσον το επιτρέπει η μορφολογία του εδάφους, επιβάλλεται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα πρόσβασης ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων με οδεύσεις πεζών/ οδεύσεις τυφλών/κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες) χωρίς αναβαθμούς με κλίση μέχρι 5%, προσβάσιμα μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών σε συνδυασμό πάντοτε με κλίμακες, κατάλληλη τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, όπως στεγάστρων, καθιστικών, στύλων φωτισμού, κάδων απορριμμάτων, σήμανσης κ.λπ., καθώς και να διαμορφώνεται ποσοστό 5% των χώρων στάθμευσης ή τουλάχιστον ένας για χρήση αναπηρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με τις ισχύουσες οδηγίες, πρότυπα και κανονισμούς.
      Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η κατασκευή μιας μεμονωμένης βαθμίδας σε οποιοδήποτε σημείο των κοινοχρήστων χώρων.
      Σε όλες τις κλίμακες που κατασκευάζονται σε υπαίθριους χώρους επιβάλλεται η τοποθέτηση συνεχών πλαϊνών χειρολισθήρων και στις δύο πλευρές αυτών, σε δύο ύψη (0,70μ. και 0,90μ.) μετρούμενα από το πάτημα των βαθμίδων κατακόρυφα από την ακμή της βαθμίδας. Σε περιπτώσεις κλιμάκων πλάτους άνω των 3,60μ. εκτός από τους πλαϊνούς χειρολισθήρες τοποθετούνται και ενδιάμεσοι διπλοί χειρολισθήρες.
      Σε πεζοδρόμια και σε πεζοδρόμους του μη βασικού δικτύου πεζοδρόμων, εφόσον η μορφολογία του εδάφους δεν επιτρέπει τη δυνατότητα δημιουργίας πλήρως προσβάσιμων χώρων κίνησης για άτομα σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξασφαλίζεται πάντοτε η προσβασιμότητα για τις λοιπές κατηγορίες χρηστών.
    14. Αρθρογραφία

      Engineer

      Την πρώτη επίσημη παραδοχή ότι το μεγαλύτερο δημόσιο έργο της χώρας, προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, δηλαδή το Μετρό Θεσσαλονίκης δημοπρατήθηκε στο… πόδι κάνει η Αττικό Μετρό (ΑΜ), σύμφωνα με έγγραφο που διαβίβασε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας.
       
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απάντηση της Αττικό Μετρό που απέστειλε ο υπουργός κ.Γιώργος Σταθάκης, σε γραπτή ερώτηση των βουλευτών του ΚΚΕ κ. Σάκη Βαρδαλή και κυρίας Ελένης Γερασιμίδου, «μετά την αποτυχημένη απόπειρα ανάθεσης της κατασκευής του με τη μορφή της σύμβασης παραχώρησης… το έργο της βασικής γραμμής δημοπρατήθηκε βεβιασμένα».
       
      Το έργο προχώρησε με σοβαρά προβλήματα, σημειώνεται, «κατά βάση με τον σχεδιασμό που είχε επιμεληθεί ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ο οποίος είχε προσδιορίσει μεταξύ άλλων τη χάραξη και τις θέσεις των σταθμών, σε ορισμένους εκ των οποίων διαπιστώθηκαν στη φάση ωρίμασης των μελετών σοβαρά προβλήματα (χωροθέτηση του Σταθμού Νέας Ελβετίας εντός των ορίων υδατορέματος, του Σταθμού Βούλγαρη σε ρήγμα, του Σταθμού Ανάληψη στα όρια οικοδομών κλπ».
       
      Αυτό το γεγονός, αναφέρει η εταιρεία, οδήγησε σε συμπληρωματικές απαλλοτριώσεις και στις γνώριμες αργές διαδικασίες που είχαν αποτέλεσμα να παραδοθούν οι χώροι καθυστερημένα, ενώ αντίστοιχη καθυστέρηση υπήρξε και στον σταθμό «Παπάφη» μετά την προσφυγή της διοίκησης του ιδρύματος.
       
      Μόνιμο σημείο τριβής το συμβατικό τεχνικό αντικείμενο
       
      Η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι «από την αρχή του έργου πάγια θέση του αναδόχου -και μόνιμο σημείο τριβής με την ΑΜ- ήταν το συμβατικό τεχνικό αντικείμενο που αντιστοιχεί στο κατ' αποκοπήν τίμημα είναι αυτό που περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά του, επομένως οποιαδήποτε μετέπειτα τροποποίηση θα έπρεπε να αποζημιωθεί πέραν του κατ' αποκοπή τιμήματος».
       
      «Μεγάλο μέρος των πρόσθετων οικονομικών απαιτήσεων της αναδόχου κοινοπραξίας, οι οποίες έχουν οδηγηθεί στη Διαιτησία, σχετίζονται με τις διαφοροποιήσεις αυτές μεταξύ τεχνικής προσφοράς αναδόχου και συμβατικών προδαιγραφών, τις οποίες η Αττικό Μετρό έχει απορρίψει, όπως όφειλε να κάνει» σημειώνει η εταιρεία.
       
      Η Αττικό Μετρό τονίζει ότι «από την εμπειρία των έργων μετρό της Αθήνας με πιο πρόσφατο παράδειγμα της Γραμμής 4, προκύπτει ότι για την ωρίμαση ενός έργου μετρό απαιτούνται 14 χρόνια (8 χρόνια μελέτη και 6 κατασκευή), χωρίς να αναμένονται σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα».
       
      Στην αντίστοιχη περίπτωση του Μετρό Θεσσαλονίκης, σημειώνει, «η συνολική διάρκεια μελέτης - κατασκευής ανήρχετο σε 6 μόλις χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της αρχαιολογικής έρευνας, ενώ ήταν δεδομένη ότι η πόλη μετρούσε 23 αιώνες ιστορίας και επομένως αναμενόταν εκτεταμένη αρχαιολογική έρευνα».
       
      Από €15 εκατ. στα €132 εκατ. τα αρχαιολογικά
       
      Σύμφωνα με την Αττικό Μετρό, ενώ το αρχικό κονδύλι για τα αρχαιολογικά ανερχόταν σε 15 εκατ. ευρώ, μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί 88 εκατ. ευρώ και, κατά το υπουργείο Πολιτισμού, θα φτάσουν τα 132 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία έχει εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση του επιπλέον κονδυλίου μέσω δύο συμπληρωματικών συμβάσεων.
       
      Η πρώτη, ύψους 41,8 εκατ. ευρώ, η οποία συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ, ήταν και η πρώτη συμπληρωματική σύμβαση στην Ελλάδα για αποκλειστικά αρχαιολογικές εργασίες. Η δεύτερη, ύψους 25 εκατ. ευρώ, «έχει εγκριθεί και αναμένεται να υπογραφεί από τον ανάδοχο εφόσον εκδηλώσει την πρόθεση να συνεχίσει τις εργασίες» σημειώνει.
       
      Η Αττικό Μετρό δηλώνει ότι ο δήμος Θεσσαλονίκης «έχει επηρεάσει την πρόοδο του έργου σε τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις». Πρώτον, «δήλωσε αδυναμία μετεγκατάστασης μέρους του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμάτων από απαλλοτριωθείσα έκταση, ως είχε υποχρέωση προκειμένου να ξεκινήσει η κατασκευή του αμαξοστασίου, με αποτέλεσμα να καθυστερήσει σημαντικά η έναρξη των εργασιών» τονίζει.
       
      Δεύτερον, «προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της υπουργικής απόφασης που προέβλεπε την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιολογικών ευρημάτων εντός του Σταθμού Βενιζέλου, με αποτέλεσμα να έχουν "παγώσει" οι εργασίες για δύο έτη» υπογραμμίζει και προσθέτει ότι μόλις τον Δεκέμβριο του 2014 «υπήρξε συναίνεση για τη μελέτη ανασχεδιασμού του σταθμού και υπήρξε σχετική έγκριση από το ΚΑΣ και τον αρμόδιο υπουργό».
       
      Τρίτον, «αφού διαπιστώθηκε ότι ο σταθμός Νέα Ελβετία χωροθετήθηκε σε μπαζωμένο από τις υπηρεσίες του ρέμα και μετακινήθηκε η θέση του, δήλωσε αδυναμία αποκατάστασης της φυσικής κοίτης του, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συχνά πλημμυρικά φαινόμενα στις παρακείμενες εργοταξιακές εγκαταστάσεις» διαπιστώνει η εταιρεία - το θέμα ξεπεράστηκε με κατασκευή του έργου από το υπουργείο Υποδομών.
       
      Με οικονομικά προβλήματα τρεις από τις πέντε εταιρείες της κοινοπραξίας
       
      Η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι αναφορικά με την οικονομική αδυναμία του εργολάβου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις χρηματοδότησης του έργου, «τρεις από τις πέντε εταιρείες που απαρτίζουν την ανάδοχο κοινοπραξία έχουν αντιμετωπίσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα ή πτώχευσαν κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου». «Η μία εξ αυτών μάλιστα (ΑΕΓΕΚ) έχει αλλάξει δύο φορές ιδιοκτησιακό καθεστώς με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή πρόοδο των εργασιών» τονίζει η εταιρεία.
       
      Σε σχέση με τη διαιτησία, η Αττικό Μετρό σημειώνει ότι η πρώτη απόφαση επί της κρίσιμης διαφωνίας 66, έκρινε ότι η παράταση που είχε χορηγηθεί από την ΑΜ έως το 2016 «δεν ήταν, εν μέρει, σύμφωνη με τις προβλέψεις του νόμου», κάτι που επέτρεψε την αίτηση διάλυσης της σύμβασης, λόγω παρέλευσης της λεγόμενης οριακής προθεσμίας, στις 16 Δεκεμβρίου 2015.
       
      «Επειδή όμως η πάροδος της οριακής προθεσμίας του έργου δεν επιφέρει άνευ λόγου τη λύση της εργολαβικής σύμβασης, η διευθύνουσα υπηρεσία με αιτιολογημένη απόφαση απέρριψε το σχετικό αίτημα του αναδόχου στις 30 Δεκεμβρίου 2014» σημειώνει. Ο ανάδοχος προσέφυγε κατά της απόφασης με ένσταση που εξετάζεται από την Αττικό Μετρό.
       
      Στη διαφωνία 66 περιλαμβανόταν και αίτημα αποζημίωσης ύψους 215 εκατ. ευρώ ως οικονομική επιβάρυνση του αναδόχου, η οποία απορρίφθηκε από τη Διαιτησία ως απαράδεκτη «λόγω μη τήρησης της νόμιμης προδικασίας».
       
      Επίσης, αποκαλύπτεται ότι η Διαιτησία «απεφάνθη και για το ζήτημα της παράτασης της Αποκλειστικής Προθεσμίας Α/Α/ 6 "ολοκλήρωση αποσυναρμολόγησης των ΤΒΜ και όλων των έργων Π/Μ σηράγγων του Έργου" κρίνοντας ότι η χορηγηθείσα από την ΑΜ παράτασή της θα έπρεπε να ήταν με αναθεώρηση».
       
      Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=685554
    15. Αρθρογραφία

      GTnews

      Συναντίληψη για τις έννοιες, τις αποφάσεις και δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης στη χώρα, από εκπροσώπους εκτελεστικής εξουσίας, δικαιοσύνης, αυτοδιοίκησης, τεχνικού και νομικού κόσμου, σε επιστημονική εκδήλωση του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες και The Demos Center – Παρουσίαση της συλλογικής έκδοσης ομάδας Νομικών με θέμα «Ορολογία Βιωσιμότητας» Συναντίληψη σε επίπεδο αρχών, προθέσεων και στόχων για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης στη χώρα σημειώθηκε μεταξύ εκπροσώπων της εκτελεστικής εξουσίας, της Δικαιοσύνης, της Αυτοδιοίκησης, των Ανεξάρτητων Αρχών, του Τεχνικού και Νομικού κόσμου και υπογραμμίστηκε από όλους η ανάγκη κατανόησης των όρων και εννοιών της βιωσιμότητας, ως ένας ενιαίος κώδικας διεπιστημονικής γνώσης, στις θεσμικές αποφάσεις, τις δράσεις και τα έργα αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής κρίσης.   Οι κοινές αυτές διαπιστώσεις έλαβαν χώρα στη διάρκεια των εργασιών της επιστημονικής εκδήλωσης με θέμα: «ΚΩΔΙΚΑΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΕΜΒΕΛΕΙΑ», που διοργάνωσε το «Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες», σε συνεργασία και στο κτίριο του Οργανισμού «The Demos Center» στην Αθήνα.   Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε η Συλλογική έκδοση Νομικών με τίτλο : «ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ – ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΕΝΝΟΙΩΝ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΩΝ», επιμέλειας Κωνσταντίνου Καρατσώλη, με τη συνεργασία Ιφιγένειας Τσακαλογιάννη. Σημείο αναφοράς αποτέλεσε, όπως υπογραμμίστηκε από όλους τους ομιλητές, η ανάγκη κατανόησης, σε κοινή βάση αναφοράς, της διεπιστημονικής γνώσης των εννοιών της βιωσιμότητας στη νομική, τεχνική, οικονομική και κοινωνική διάσταση, που εμπεριέχουν τα σύνθετα ζητήματα της περιβαλλοντικής κρίσης, όπως αυτά παρουσιάζονται και αναλύονται στη συλλογική έκδοση.   Απευθύνοντας εναρκτήριους χαιρετισμούς στην επιστημονική εκδήλωση ο Ανδρέας Στεργίου, Πρόεδρος του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες και Δήμαρχος Αργιθέας, αναφέρθηκε στις δράσεις, τα έργα και προγράμματα και στις συνεργασίες σε τοπικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο που αναπτύσσει το Δίκτυο των παραλίμνιων Δήμων της χώρας, για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και ανθεκτικότητα με περιβαλλοντικά βιώσιμο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο.   Από την πλευρά της η Μαίρη Καρδάρας, Γενική Διευθύντρια του «The Demos center» τόνισε για τον Οργανισμό που εκπροσωπεί, o οποίος είναι συνδεδεμένος με το Αμερικανικό Κολέγιο στην Ελλάδα και παγκοσμίως αναγνωρισμένος για το έργο και τις δράσεις του στους τομείς του Περιβάλλοντος και του Πολιτισμού, ενώ επίσης συνδέει την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης με την θωράκιση και την ενίσχυση της Δημοκρατίας. Οι κκ Στεργίου και Καρδάρας, με αφετηρία την επιστημονική εκδήλωση ανακοίνωσαν την ευρύτερη συνεργασία για τους κοινούς σκοπούς των φορέων τους.   Παράλληλα υψηλού επιπέδου θεσμικοί εκπρόσωποι εξέφρασαν τη δέσμευσή τους για εντατικοποίηση των σχετικών δράσεων και πρωτοβουλιών τους, ειδικότερα όσον αφορά στην επιτάχυνση της πολεοδομικής και χωροταξικής μεταρρύθμισης της χώρας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη με την εκπόνηση μελετών των τοπικών και περιφερειακών σχεδίων και με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το RRF, προκειμένου να ξεκαθαρίσει οριστικά το τοπίο για την ενίσχυση της ουσιαστικής περιβαλλοντικής προστασίας, αλλά και της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας των πολιτών. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν επίσης εκπρόσωποι από τους χώρους της επιχειρηματικότητας, της επιστήμης και της ακαδημαϊκής κοινότητας, της περιβαλλοντικής δράσης και της κοινωνίας των υπεύθυνων πολιτών. Κ. Μενουδάκος: Αναγκαίες οι αποστάσεις από μονομερείς προσεγγίσεις
      Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα των εργασιών της επιστημονικής εκδήλωσης ο Επίτιμος Πρόεδρος του ΣτΕ και Πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, κ. Κώστας Μενουδάκος, τόνισε ότι είναι ανάγκη να υπάρξει κατανόηση και συναντίληψη για τη βιωσιμότητα όλων των θεσμικά εμπλεκομένων στο σχεδιασμό και τις αποφάσεις φορέων, προσθέτοντας ότι σε συνδυασμό με τις δυνατότητες για δράσεις και έργα που υπάρχουν, «θα μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα δημιουργούμε και μία άλλη χώρα». Προσθέτοντας ότι δυστυχώς στο DNA του Έλληνα δεν είναι ο σχεδιασμός, αλλά το “χύμα”.
      Παράλληλα ο κος Μενουδάκος δίνοντας μήνυμα προς όλες τις πλευρές ότι πρέπει να τηρούν αποστάσεις από μονομερείς προσεγγίσεις ανέφερε ότι πάντα υπήρχαν επιστημονικές τοποθετήσεις νομικών και τεχνικών με αποκλίσεις μεταξύ τους, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ο ίδιος ως δικαστής του ΣτΕ είχε διαφοροποιηθεί από την άποψη του αείμνηστου καθηγητή της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ Αραβαντινού, ο οποίος υποστήριζε ότι η εκτός σχεδίου δόμηση είναι η καταστροφή του Ελληνικού χώρου, λέγοντας ότι σε κάθε περίπτωση και περίοδο είναι χρήσιμες οι λύσεις αρχών και συνθέσεων. Σύμφωνα με τον κ. Μενουδάκο, η ορολογία της βιωσιμότητας είναι πολύ χρήσιμη, καθώς βρεθήκαμε αντιμέτωποι με σημαντικές δυσκολίες κατά το παρελθόν, αλλά πλέον η έκδοση που παρουσιάστηκε αποτελεί ένα σημαντικό βοήθημα.   Δ. Βασιλειάδης: Μέτρα για την επιτάχυνση των δικαστικών αποφάσεων
      Ειδικότερα, για την ανάγκη κωδικοποίησης των εννοιών που σχετίζονται με τη βιώσιμη ανάπτυξη για τη διευκόλυνση του δικαστηρίου μίλησε ο Σύμβουλος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Δημήτρης Βασιλειάδης, επισημαίνοντας τις δύο απαιτήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης που έχουν να κάνουν με την ταχύτητα και την ορθότητα στην έννομη τάξη. Ο κ. Βασιλειάδης τόνισε την ανάγκη κωδικοποίησης της νομοθεσίας, προκειμένου να αποφεύγονται τα κενά και οι δυσχέρειες, καθώς πρόκειται για εγχείρημα ιδιαίτερα περίπλοκο. Όσον αφορά στην προώθηση της πολεοδομικής και χωροταξικής μεταρρύθμισης, ο κ. Βασιλειάδης ανέφερε ότι δεν πρέπει να είμαστε απαισιόδοξοι, υπενθυμίζοντας τις προβλέψεις ήδη από το Σύνταγμα του 1974 σύμφωνα με το οποίο η ανάπτυξη της χώρας μας πραγματοποιείται με βάση τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος, ωστόσο άρχισε να εφαρμόζεται το 1999. Όπως τόνισε, αυτή τη στιγμή η χώρα μας έχει ένα επίπεδο χωρικού σχεδιασμού, προσθέτοντας ωστόσο τις εγγενείς αδυναμίες, για την κατάκτηση της ασφάλειας δικαίου, και την ανάγκη διατήρησης σε εγρήγορση των αντανακλαστικών της διοίκησης. Μάλιστα όπως έκανε γνωστό, το ίδιο το ΣτΕ παίρνει μέτρα για την επιτάχυνση των διαδικασιών για την λήψη των αποφάσεων, προκειμένου να ανταποκριθεί στο μεγάλο έργο που έχει αναλάβει η διοίκηση για την εκπόνηση τοπικών και περιφερειακών χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων. Όσον αφορά τη χρησιμότητα του βιβλίου, αυτό αποτελεί μία δευτερεύουσα πηγή γνώσης για το δικαστήριο, το οποίο συνοδεύεται με πλούσιες παραπομπές στην νομοθεσία και τη νομολογία, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.   Δ. Πυργάκης: Η έλλειψη σχεδιασμού βάση αναφοράς ακυρωτικών αποφάσεων
      Απ΄ την πλευρά του ο Πάρεδρος του ΣτΕ, κ. Δημήτρης Πυργάκης αναφέρθηκε σε αντιδράσεις, που προέκυψαν κατά καιρούς σχετικά με συγκεκριμένες αποφάσεις του ΣτΕ, καθώς και στα όρια που έχουν προκύψει για τον ακυρωτικό έλεγχο. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, χρειάζεται σχεδιασμός, ενώ το περιβαλλοντικό, χωροταξικό και πολεοδομικό δίκτυο απαιτούν επιστημονικό υπόβαθρο, γι΄ αυτό και απαιτούνται μελέτες, ενώ συμπλήρωσε το γεγονός ότι ο Οικοδομικός Κανονισμός έχει τροποποιηθεί 37 φορές από το 2012, γεγονός που υποσκάπτει την ασφάλεια δικαίου. Από την πλευρά του επανέλαβε τη δέσμευση ότι σε έναν χρόνο θα υπάρξουν οι κατάλληλες διοικητικές αλλαγές στο ΣτΕ προκειμένου να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός στο σύνολο της χώρας. Μιλώντας για το βιβλίο, το χαρακτήρισε ως ένα χρήσιμο εργαλείο για τους νομικούς, καθώς προσφέρει ορισμούς για τα βασικά χαρακτηριστικά της βιωσιμότητας με αναφορές στην ελληνική νομολογία του ΣτΕ. Ε. Mπακογιάννης: «Η πολιτεία έχει απόλυτο σεβασμό και δέχεται τις αποφάσεις του ΣτΕ»
      Ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ, Ευθύμης Μπακογιάννης, έκανε λόγο για “αξιοβίωτη” ανάπτυξη, προκειμένου ένας πολίτης να απολαύσει όλα τα στοιχεία που τη συνθέτουν. Όπως εξήγησε, το μέλλον στηρίζεται πρωτίστως στους ανθρώπους που ζουν σήμερα, ενώ αναλυτική αναφορά με παραδείγματα έκανε στα διλήμματα, τους προβληματισμούς και πολλές φορές τις αντιφάσεις που δημιουργούνται στις τάξεις τόσο των πολιτών όσο και των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά και τις κεντρικής διοίκησης, προκειμένου να κατανοήσουν, να ερμηνεύσουν και να εφαρμόσουν τη νομολογία. “Έχουμε αποφασίσει σε αυτόν τον τόπο ότι η πολιτεία έχει απόλυτο σεβασμό και δέχεται τις αποφάσεις του ΣτΕ” ξεκαθάρισε ο κ. Μπακογιάννης, και συμπλήρωσε ότι στον βαθμό της συνταγματικής νομιμότητας, υπάρχει μία επικοινωνία με την πολιτεία, στο βαθμό που επιτρέπει το Σύνταγμα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η πολιτεία ακούει και την κοινωνία, όχι μόνο γιατί εκλέγεται από αυτή, αλλά γιατί πρέπει να φροντίζει για την ευημερία της. Μάλιστα, επεσήμανε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στο τί εννοούμε χωροταξικό σχεδιασμό, γι’ αυτό και αποκλείεται να συμφωνήσουμε όλοι, σε αυτό όμως που καλούμαστε να συμφωνήσουμε, είναι στο ότι θα πρέπει να υπάρχει η μέγιστη δυνατή συναίνεση του Τεχνικού Κόσμου, με προσπάθεια να συγκεραστούν όλες οι απόψεις σε επίπεδο, κεντρικής διοίκησης, κοινωνίας των πολιτών κλπ. Σύμφωνα με τον κ. Μπακογιάννη, μέσα από αυτή την προσπάθεια για την υλοποίηση του τοπικού και περιφερειακού πολεοδομικού σχεδιασμού, εμείς θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε την ισορροπία, ενώ όπως είπε, “έχουμε θέσει ένα χρονοδιάγραμμα ενεργειών για να καταθέσουμε τα προεδρικά διατάγματα στο ΣτΕ”. Γ. Στασινός: «Δεν είναι κακό να αλλάζει και η νομολογία, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών»
      Στην παρέμβασή του ο κ. Πρόεδρος του ΤΕΕ, κ. Γιώργος Στασινός, τόνισε ότι πρέπει να συνεννοούμαστε όλοι μεταξύ μας σε σχέση με την ακριβή αποτύπωση των όρων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα. Όπως δήλωσε: “Η μόνη περίοδος να υπάρξει χωροταξικός σχεδιασμός είναι αυτή που διανύουμε και καλούμαστε όλοι να κάνουμε το καλύτερο προκειμένου, να ολοκληρωθεί αυτή η μεταρρύθμιση και να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων”. Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΤΕΕ σε ενάμιση χρόνο θα έχουμε ψηφιοποιήσει το σύνολο των δεδομένων των πολεοδομιών, ενώ, υπό ολοκλήρωση βρίσκεται ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης. Προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την αυθαίρετη δόμηση με πάρα πολύ κόπο. Σε δύο χρόνια θα μπορούμε να βλέπουμε την μεταβολή της επιφάνειας, και σε συνδυασμό με το e-adeies να μπορούμε να παρεμβαίνουμε άμεσα. Στα επόμενα 3-4 χρόνια πρέπει να συμβαδίζουμε όλοι μαζί.   Επιπλέον, προσέθεσε την ανάγκη για αντισεισμική θωράκιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας, καθώς τα κτίρια μετά το 1995, που είναι χτισμένα με τις σύγχρονες ασφαλείς προδιαγραφές, αφορούν μόνο το 10% του συνόλου και πρόσθεσε ότι τα ενεργειακά αποδοτικά κτίρια, καταναλώνουν δέκα φορές λιγότερη ενέργεια, και εκπέμπουν τους αντίστοιχους ρύπους. Σύμφωνα με τον κ. Στασινό, με τα δεδομένα αυτά θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η πλειοψηφία των κτιρίων στη χώρα μας είναι επικίνδυνα, καταναλώνουν ενέργεια και παράγουν ρύπους. Συνεπώς, σύμφωνα χρειάζεται να ανανεωθεί ο κτιριακός πλούτος της χώρας μας.   Όπως δήλωσε, σύμφωνα με τον ΝΟΚ, προκειμένου να εξασφαλιστεί και η οικονομική βιωσιμότητα, χρειάζεται να επιτραπεί ένας όροφος επιπλέον.   Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Στασινός: “Ζούμε σε μία χώρα όπου ο καθένας ανάλογα με την εξουσία που νομίζει ότι έχει ή δεν έχει αποφασίζει να μην έχουμε ασφάλεια στα κτίριά μας, και να κινδυνεύουν ακόμα και οι ζωές μας. Ο καθένας ας λάβει τις αποφάσεις για το μέλλον, όχι στη θεωρία, αλλά με βάση τους ανθρώπους που μένουν εδώ αλλά και τα παιδιά τους”. Όπως είπε: “Απ΄ την πλευρά του ΤΕΕ, αντιμετωπίζουμε τα πράγματα πρακτικά, έχοντας ως στόχο την ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα, είμαστε υποχρεωμένοι να συγκλίνουμε με τους δικαστές, ωστόσο δεν είναι κακό να αλλάζει και η νομολογία, ανάλογα με τις εξελίξεις και τις ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών. Δεν πρέπει να μας κερδίσουν λαϊκιστές, και να μας κρατάνε πίσω. Όσον αφορά τις αλλαγές, στον ΝΟΚ, επεσήμανε ότι επί της ουσίας δεν έχει αλλάξει. Δεν μπορούμε να σταματάμε τη δόμηση σε όλη την Ελλάδα, γιατί τότε βάζουμε όλη την κοινωνία απέναντι”.   “Θέλουμε στα επόμενα τέσσερα χρόνια να οδηγήσουμε την Ελλάδα να αλλάξουμε επίπεδο. Χρειάζεται όλοι να πάμε με την κοινή λογική. Αν δεν τα καταφέρουμε θα κερδίσουν οι αυθαίρετοι”, δήλωσε. Τέλος, συνεχάρει τον κ. Καρατσώλη, διαπιστώνοντας την ανάγκη καταγραφής-σύνταξης του συγκεκριμένου βιβλίου. Γ. Χατζημάρκος: Διεύθυνση παρακολούθησης φέρουσας ικανότητας στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
      Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος, είπε, ότι οριζόντιες λύσεις δε δουλεύουν παντού, καθώς τα νησιά μας είναι μικρά οικοσυστήματα, που έρχονται σε κίνδυνο, αλλά πολλές φορές δημιουργούν και ευκαιρίες. Έχουμε δουλέψει σε έργα βιώσιμης ανάπτυξης όπως στην Αστυπάλαια, στη Χάλκη, στην Ρόδο που θα χτίσουμε τον πρώτο αειφόρο τουριστικό προορισμό, ενώ η Τήλος είναι το πρώτο νησί στον κόσμο μηδενικών αποβλήτων. Θεωρώ ότι ο τουρισμός είναι μία δύναμη για το καλό, καθώς εάν συμφωνούμε όλοι ότι η κλιματική αλλαγή είναι η πρώτη μεγάλη πρόκληση, τότε το δημογραφικό είναι το δεύτερο. Χάρη στον τουρισμό λοιπόν, το Νότιο Αιγαίο είναι η πρώτη περιφέρεια της χώρας με αύξηση πληθυσμού. Είμαι υπέρ της τάξης και των κανόνων και υπέρ του τουρισμού και κατά του φανατισμού. Στη δημόσια διοίκηση, υπάρχει και αγωνία και πρόταση, και έχουμε πλήρη γνώση των συνεπειών όλων όσων έρχονται, ειδικά στην περιοχή μας. Μάλιστα όπως έκανε γνωστό, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δημιουργήσαμε έναν νέο οργανισμό: Τη διεύθυνση παρακολούθησης φέρουσας ικανότητας, αλλά και γραφεία κλιματικής ουδετερότητας. Καθημερινή δουλειά της δημόσιας διοίκησης είναι να παρακολουθούνται όλοι οι δείκτες, και αυτό πρέπει να γίνεται με τρόπο επιστημονικό.   Κλείνοντας, ο κ. Χατζημάρκος δήλωσε ότι: Αυτό που γίνεται σήμερα δεν είναι μία διοικητική πράξη αλλά ένα ολικό “restart”. Κ. Kαρατσώλης: Ανάγκη άρσης των εντάσεων και συναίνεση για τη γνώση
      Ο επικεφαλής της συγγραφικής ομάδας του βιβλίου και δικηγόρος, Κωνσταντίνος Καρατσώλης, μιλώντας για την ασφάλεια δικαίου, επεσήμανε ότι η χώρα έχει αλλάξει πάρα πολύ προς μία θετική κατεύθυνση, ενώ εάν ολοκληρωθεί και ο ψηφιακός χάρτης, τότε πραγματικά μιλάμε για τεράστιες αλλαγές, καθώς αμβλύνονται οι διαφορές στην πορεία της πολιτείας, όπως είπε. Την επόμενη δεκαετία θα έχουμε ένα πολύ καθαρότερο πεδίο, εξαιτίας αυτών των εργαλείων, ανέφερε. Επιπλέον τόνισε ότι βρισκόμαστε σε μία σύγκρουση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να βοηθήσουμε στην ανάγκη άρσης των εντάσεων και να δημιουργήσουμε ένα επίπεδο συναίνεσης για την γνώση. Χρειαζόμαστε έναν κώδικα βιωσιμότητας, καθώς όπως αναφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι περισσότερο έντονες για ομάδες χαμηλού εισοδήματος, και όλων όσων δεν έχουν τη δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων. Επιπλέον, όπως είπε, στα 200 εκατομμύρια πρόκειται να φθάσουν οι κλιματικοί πρόσφυγες μέχρι το 2050. “Είναι δεδομένο ότι τρέχουν τόσο πολύ οι εξελίξεις που αδυνατεί ο νομοθέτης να καλύψει αυτά τα κενά που διαμορφώνονται. Παρά τα νέα νομοθετήματα, δεν έχουμε τα αποτελέσματα που επιθυμούμε διαπίστωσε. O ίδιος πρόσθεσε ότι στόχος του βιβλίου είναι να καταδείξει τα καλά παραδείγματα προς μία ολιστική προσέγγιση κουλτούρας και αντίληψης για τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον και το μέλλον των παιδιών μας. “Αξίζει να κάνουμε μία προσπάθεια να δημιουργείται στην Ελλάδα αυτή η κουλτούρα, έτσι ώστε θα ακολουθήσουν οι αλλαγές στη νομοθεσία να καλυφθούν τα κενά” τόνισε. Τέλος, αφού εξήρε την προσπάθεια της συγγραφικής ομάδας, τόνισε ότι η παρουσία τόσο σημαντικών προσωπικοτήτων, του δίνει την ώθηση για μία νέα επιστημονική μελέτη. Ε. Μουρελάτου: Ο κόσμος αλλάζει με τις πράξεις μας
      Η κα Έλενα Μουρελάτου, Επιστημονική Συνεργάτης του Δικτύου Πόλεων με Λίμνες, επεσήμανε τις δράσεις του Δικτύου, καθώς και τις συνεργασίες που δημιουργούνται μέσα από τις ανάγκες για επίλυση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Όπως ανέφερε, το Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες αξιοποιεί όλη τη γνώση προς όφελος των Δήμων με λίμνες. “Εδώ και 12 χρόνια, 56 Ελληνικοί Δήμοι, με συνοδοιπόρους άξιους επιστήμονες έχουν θέσει ως στόχο τη γνώση που απαιτείται για τον κόσμο που έρχεται, έτσι ώστε ο επόμενος πόλεμος να μην είναι για το νερό, καθώς όπως συμπλήρωσε, ο κόσμος αλλάζει με τις πράξεις μας.   Μηνύματα στην εκδήλωση   Σε μήνυμα που έστειλε η καθηγήτρια κα Εμμανουέλα Δούση, μιλώντας για το βιβλίο ανέφερε ότι το αποτέλεσμα της συγγραφής είναι αυτός ο εύχρηστος και εύληπτος οδηγός να απευθύνεται σε κάθε πολίτη που θέλει να κατανοήσει τη σημασία της βιωσιμότητας, προς ένα καλύτερο μέλλον. Η κα Μαρία Βασιλάκου, μέλος του συμβουλίου της ΕΕ για τις κλιματικά ουδέτερες πόλεις αναφέρθηκε στο πρόγραμμα Horizon, η πλειοψηφία του οποίου αφορά τη βιωσιμότητα. Επεσήμανε τις λεπτομέρειες που αφορούν σε δύο εφαρμογές με ελληνική συμμετοχή, που στόχο έχουν την ενίσχυση της προσπάθειας επίτευξης των στόχων για την κλιματική ουδετερότητα, αλλά και των 17 στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης. Τόνισε, επίσης την αξία συνεργειών μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και την ταξινομία, η οποία περιλαμβάνει τα κριτήρια για τα έργα και τις κατασκευές, προκειμένου να ταυτίζονται με τους όρους της βιωσιμότητας, αλλά και του κανονισμού για την αποκατάσταση της φύσης, σύμφωνα με τα οποία διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων, για το μέλλον όλων μας. Η συγγραφική ομάδα νομικών
      Όπως ανέφερε η κα Ιφιγένεια Τσακαλογιάννη, που σε συνεργασία με τον κ. Καρατσώλη είχε την επιστημονική επιμέλεια της έκδοσης, το βιβλίο προσπαθεί να απαντήσει στην πρόκληση των εννοιών της βιωσιμότητας.   Στόχος είναι να συμβάλλω πιο ενεργά στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, και την προώθηση της κατανόησης, για την γνώση έτσι ώστε να ακολουθήσει η δράση. Η βιωσιμότητα δεν είναι πλέον μια επιλογή αλλά μία αναγκαιότητα. Ελπίζουμε το βιβλίο μας να συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση, τόνισε.   Τα μέλη της συγγραφικής ομάδας, δικηγόροι κκ Ιωάννα Βασιλοπούλου, Ελευθερία Βολάκη, Εύα Κολοβέντζου, Αθηνά Μιχαλακέα, Μανώλης Χατζηδάκης, τόνισαν σε μήνυμά τους ότι απώτερος σκοπός της ομάδας, μέσω του συγκεκριμένου λεξικού – γλωσσαρίου, είναι η κατανόηση των εννοιών της βιωσιμότητας για ένα καλύτερο πρακτικό αποτύπωμα στην κοινωνία και το περιβάλλον.   Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Αργύρης Δεμερτζής. Στόχος της έκδοσης του βιβλίου ορολογίας βιωσιμότητας
      Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και καθώς παρατηρούμε συνεχώς τις επιπτώσεις των έντονων καιρικών φαινομένων γύρω μας, έννοιες όπως «κλιματική αλλαγή», «κλιματική κρίση», «κλιματική ουδετερότητα», «πράσινη μετάβαση» έχουν την τάση να αυξάνονται και να αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς μας. Παράλληλα οι έννοιες αυτές αποκτούν δεσμευτική ισχύ και καταγράφονται σε κανονιστικά κείμενα και Νόμους μαζί με ειδικότερες επιστημονικές έννοιες όπως οι «κλιματικές προσφυγές», «Πόλεις των 15 λεπτών» και το “greenwashing” επηρεάζοντας και διαμορφώνοντας την σύγχρονη πολιτική. Επομένως, σημαντικό είναι να υπάρχει αφύπνιση, ενημέρωση και συμμετοχή αφενός για ζητήματα εξειδικευμένης γνώσης για επιστημονικά θέματα που αποτελούν αντικείμενο των πλέον ειδικών, και αφετέρου για αποφάσεις και κανονιστικά κείμενα που αναμφισβήτητα θα αλλάξουν την κουλτούρα και τον τρόπο ζωής μας τις επόμενες δεκαετίες. Υπό αυτό το πρίσμα, στόχος του βιβλίου «Ορολογία Βιωσιμότητας - Γλωσσάριο Εννοιών και Ορισμών», πέραν της έρευνας και καταγραφής από μια επιστημονική και εξειδικευμένη ομάδα, είναι να υποβοηθήσει την προσπάθεια ενημέρωσης και αφύπνισης του Ευρωπαίου πολίτη, κωδικοποιώντας και εξηγώντας έννοιες και αναλύοντας τις απαιτούμενες διαδικασίες, μεταφράζοντας για όλους τους πολίτες και ιδίως για αυτούς του μέλλοντος, έννοιες που θα διαμορφώσουν νέες αξίες για τον άνθρωπο και την καθημερινή ζωή του την επόμενη περίοδο.   Πηγή: Σελίδα facebook: Δίκτυο Πόλεων με Λίμνες-Network of Cities with Lakes   
    16. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η μαζική διείσδυση των ΑΠΕ στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής σε συνδυασμό με την έλλειψη επαρκούς διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο έχει καταστήσει επιτακτική την ανάγκη άμεσης προώθησης των έργων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να δοθεί λύση στο πρόβλημα της στοχαστικότητας των ΑΠΕ και να διατηρηθεί η ευστάθεια του συστήματος, ιδίως στις περιόδους που υφίσταται υψηλή παραγωγή και παράλληλα χαμηλή ζήτηση.
      Ο νομοθέτης εισήγαγε το πρώτον με τον ν. 4951/2022 (άρθρα 59-89) ειδικό νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των σταθμών αποθήκευσης, καθιερώνοντας δύο κατηγορίες αδειών έργων. Η μεν πρώτη αφορά σταθμούς αμιγούς αποθήκευσης (μπαταρίες) που μπορούν να εγκατασταθούν σε οποιοδήποτε σημείο και να συνδεθούν με το δίκτυο με απλή αδειοδοτική διαδικασία, και η δε δεύτερη σταθμούς αποθήκευσης που συνδυάζονται με έργα ΑΠΕ. Η δεύτερη αυτή κατηγορία χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες: α) Σταθμούς που δεν απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο και β) σταθμούς αποθήκευσης που μπορούν και να δίνουν ενέργεια στο δίκτυο και να απορροφούν από αυτό. 
      I. Οι σταθμοί αμιγούς αποθήκευσης με μπαταρίες
      I.1 Το αδειοδοτικό πλαίσιο
      Σύμφωνα με το άρθρο 69 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Ε στον Ν. 4001/2011, για την άσκηση της δραστηριότητας της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας απαιτείται η έκδοση άδειας αποθήκευσης από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τον Κανονισμό Αδειών Αποθήκευσης, ο οποίος θα εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 135Α του ν. 4951/2022. Από την ανωτέρω υποχρέωση εξαιρούνται οι σταθμοί αποθήκευσης, η ισχύς των οποίων δεν υπερβαίνει το 1 MW. Η άδεια αποθήκευσης χορηγείται από την ΡΑΑΕΥ με διάρκεια έως και είκοσι πέντε έτη (25) έτη και δύναται να παραταθεί για ίσο χρονικό διάστημα. Όσον αφορά, ειδικά στους σταθμούς αντλησιοταμίευσης, η άδεια αποθήκευσης χορηγείται για χρονικό διάστημα έως και τριάντα πέντε (35) ετών. Ειδικότερα, δυνάμει του άρθρου 71 παρ. 1 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Ζ στον Ν. 4001/2011, ο κάτοχος άδειας αποθήκευσης έχει το δικαίωμα, με την παρέλευση διαστήματος μεγαλύτερου των δύο τρίτων (2/3), ήτοι διαστήματος μεγαλύτερου των δεκαέξι (16) και είκοσι τριών (23) ετών αντίστοιχα, και εφόσον ο σταθμός αποθήκευσης βρίσκεται σε λειτουργία, να υποβάλει αίτηση παράτασης της διάρκειας ισχύος της.
      Μετά την κατάθεση της αίτησης για χορήγηση άδειας αποθήκευσης, περίληψη της οποίας πρέπει να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΡΑΑΕΥ εντός είκοσι (20) ημερών, εκκινεί, δυνάμει του άρθρου 70 παρ. 3 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132ΣΤ στον Ν. 4001/2011, δεκαπενθήμερη προθεσμία για την υποβολή αντιρρήσεων από οποιονδήποτε αποδεικνύει και τεκμηριώνει το έννομο συμφέρον του.  
      Στο σημείο αυτό δέον να επισημανθεί ότι ο Κανονισμός Αδειών Αποθήκευσης, στον οποίον θα εξειδικευόταν το νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση των σταθμών αποθήκευσης, δεν έχει εκδοθεί μέχρι και σήμερα, με συνέπεια, δυνάμει των μεταβατικών διατάξεων του άρθρου 77 παρ. 2 του ν. 4951/2022, με το οποίο προστέθηκε το άρθρο 132Η στον Ν. 4001/2011, να εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις της υπό στοιχεία Δ5/Φ1/οικ.17951/8.12.2000 απόφασης του Υπουργού Ανάπτυξης, με θέμα «Κανονισμός αδειών παραγωγής και Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ. Β΄ 1498/08.12.2000), για τα ζητήματα που δεν ρυθμίζονται διαφορετικά με τα άρθρα 132Ε έως 132Ζ.   
      II.2 Η αποζημίωση των σταθμών αμιγούς αποθήκευσης
      Η Ελληνική κυβέρνηση στις 10 Ιουνίου 2022 κοινοποίησε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθεστώς ενισχύσεων με εκτιμώμενο προϋπολογισμό ύψους 341 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της κατασκευής και της λειτουργίας εγκαταστάσεων αποθήκευσης στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, συνολικής δυναμικότητας έως 900 MW, συνδεδεμένων με το δίκτυο υψηλής τάσης, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ). Η Επιτροπή αξιολόγησε το καθεστώς σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, και συγκεκριμένα το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ και τις Κατευθυντήριες Γραμμές του 2022 για τις Κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του Κλίματος, της Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Ενέργειας και το ενέκρινε ως συμβατό με την ενιαία αγορά.
      Η επιλογή των έργων θα πραγματοποιηθεί μέσω διαφανούς και αμερόληπτης διαδικασίας υποβολής προσφορών. Η ανάθεση των συμβάσεων στα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από το τέλος του 2023, οι δε εγκαταστάσεις αποθήκευσης θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025. Η ενίσχυση θα χορηγηθεί, σωρευτικά, υπό μορφή: i) επενδυτικής επιχορήγησης, η οποία θα καταβληθεί κατά τη φάση κατασκευής όλων των υποστηριζόμενων έργων· και ii) ετήσιας στήριξης που θα καταβάλλεται κατά τη φάση λειτουργίας των έργων, για περίοδο 10 ετών. Το συνολικό ποσό της ετήσιας στήριξης ανά δικαιούχο θα καθορισθεί σε διαγωνισμό και θα προσαρμοσθεί μέσω μηχανισμού ανάκτησης σε περίπτωση που το έργο έχει πλεονάζοντα έσοδα από τη συμμετοχή του στην αγορά κατά τη φάση λειτουργίας.  
      Στο πλαίσιο των ανωτέρω, στις 25.04.2023 η Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης περί των ανταγωνιστικών διαδικασιών για τη χορήγηση επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης σε σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με την υποπαρ. 2Α τους παρ. 2 του άρθρου 143ΣΤ του ν.4001/2011 (Α’ 179). Μεταξύ άλλων, στο σχετικό σχέδιο της ΥΑ προσδιορίζεται ότι εντός του 2023 θα διεξαχθούν τρεις ανταγωνιστικές διαδικασίες. Η πρώτη εκτιμάται ότι θα λάβει χώρα προς τα τέλη Ιουνίου για έργα ισχύος έως 450 MW, η δεύτερη αναμένεται το γ’ τρίμηνο του έτους για έργα 300 MW και η τρίτη το δ’ τρίμηνο για άλλα 300 MW, χωροθετημένα όμως αποκλειστικά στις υπό απολιγνιτοποίηση περιοχές της Κοζάνης, της Φλώρινας και της Μεγαλόπολης. Συνολικά προβλέπεται η στήριξη ενός χαρτοφυλακίου έργων συνολικής ισχύος 1 GW.
      Το ΥΠΕΝ προωθεί ως ανώτατο όριο ισχύος τα 100 MW για τα έργα που θα συμμετάσχουν στις δημοπρασίες και κατώτατο όριο το 1 MW, ενώ προβλέπεται και ανώτατο όριο για τη συμμετοχή κάθε επενδυτή στο 25% της δημοπρατούμενης ισχύος. Μάλιστα με την παρ. 12 του άρθρου του 132 ΣΤ του ν. 4001/2011, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 112 του ν. 5043/2023, δόθηκε το δικαίωμα κατάτμησης των μεγάλων έργων αποθήκευσης ενέργειας στους επενδυτές, ώστε όσοι ωριμάζουν μεγάλα έργα αποθήκευσης να έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ. Επίσης, για τους ίδιους λόγους δόθηκε και δικαίωμα συνένωσης μικρότερων έργων. Παράλληλα, στο σχέδιο ΥΑ, για να διασφαλιστεί ικανοποιητικός βαθμός διασποράς των έργων, προτείνεται περιορισμός στα 300 MW ανά περιφέρεια.
      Τα έργα που θα προκριθούν, θα λάβουν οριζόντια επενδυτική ενίσχυση 200.000 ευρώ ανά MW, ενώ η λειτουργική ενίσχυση που θα εξασφαλίσουν θα ισχύει για μια δεκαετία. Ωστόσο, τα εν λόγω έργα δεν θα μπορούν να συνάψουν διμερείς συμβάσεις αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) για όλη την περίοδο ενίσχυσης, ενώ δεν θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στην προθεσμιακή αγορά. Επίσης, η εξειδίκευση του πλαισίου ενίσχυσης μέσω της Υπουργικής Απόφασης περιορίζει τους επενδυτές που δεν θέλουν τα έργα τους να συμμετάσχουν στην αγορά ως ανεξάρτητες οντότητες. Έτσι, χαρτοφυλάκια μπορούν να δημιουργηθούν αποκλειστικά είτε μεταξύ έργων που θα προκριθούν από τους δύο πρώτους διαγωνισμούς (και εγκατάσταση οπουδήποτε στην επικράτεια), είτε μεταξύ μονάδων οι οποίες θα ενισχυθούν από την τρίτη δημοπρασία (και θα εγκατασταθούν στις πρώην λιγνιτικές περιοχές). Και στις δύο περιπτώσεις, ένα τέτοιο portfolio δεν θα μπορεί να ξεπερνά τα 50 MW.
      Να σημειωθεί ότι στις 20.05.2023 εκδόθηκε η σχετική Υπουργική Απόφαση, με αριθμό ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/55948/1087 (ΦΕΚ Β΄/3416.20.05.2023), για την οποία επιφυλασσόμεθα να συντάξουμε νεότερο ενημερωτικό σημείωμα κατόπιν προσεκτικής αποτίμησης του περιεχομένου αυτής. 
      II. Σταθμοί ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση
      Οι σταθμοί ΑΠΕ με ενσωματωμένη αποθήκευση εντάσσονται στην κατηγορία των Ειδικών Έργων και, όπως ήδη αναφέρθηκε, διακρίνονται σε δύο υποκατηγορίες, αναλόγως με τη δυνατότητά τους ή μη να απορροφούν ηλεκτρική ενέργειας από το δίκτυο, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις παρ. 11Α και 11Β άρθρα του άρθρου 10 του ν. 4685/2020, όπως αυτές προστέθηκαν με το άρθρο 79 του ν. 4951/2022. 
      Πιο συγκεκριμένα, οι σταθμοί της παρ. 11Α, ήτοι οι σταθμοί που δεν απορροφούν ενέργεια από το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, παρά μόνο για την εξυπηρέτηση των βοηθητικών τους καταναλώσεων, θα λαμβάνουν Βεβαίωση Παραγωγού, όπως τα συνήθη έργα ΑΠΕ, και οι κάτοχοι των σχετικών Βεβαιώσεων, δυνάμει του άρθρου 11Β του ν. 4685/2020, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 81 του Ν. 4951/2022, θα δύναται είτε να συνάπτουν Συμβάσεις Λειτουργικής Ενίσχυσης είτε να συμμετέχουν στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας. 
      Ως προς τους σταθμούς της παρ. 11Β, ήτοι αυτούς που επιτρέπεται να απορροφούν ενέργεια από το Σύστημα Μεταφοράς ή το Δίκτυο Διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για σκοπούς αποθήκευσής της, θα λαμβάνουν Βεβαίωση Παραγωγού Ειδικών Έργων ΑΠΕ, χωρίς όμως να υπάρχει η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης. Αντιθέτως, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 19Α παρ. 1 στ. γ’ του ν. 4685/2020, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 86 του ν. 4951/2022, θα συμμετάσχουν στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Περαιτέρω, προβλέπεται ότι οι εν  λόγω σταθμοί δεν δύνανται να υπερβαίνουν τη συνολική Μέγιστη Ισχύ Έγχυσης του σταθμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με διατάξεις αποθήκευσης, κατά την έννοια της περ. (λιγ) της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179), που αναγράφεται στη Βεβαίωση Ειδικών Έργων, ήτοι επιτρέπεται υπέρβαση της μέγιστης ισχύος έγχυσης μέχρι ποσοστού πέντε τοις εκατό (5%), εφόσον η υπέρβαση αυτή εμφανίζεται σε μικρή συχνότητα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Βεβαιώσεων.
      Να σημειωθεί ότι κατ’ εξαίρεση από τη γενική απαγόρευση της τροποποίησης της Βεβαίωσης Ειδικών Έργων ή Άδειας Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας έργου που εμπίπτει στην κατηγορία του Ειδικού Έργου ώστε να μην υπάγεται πλέον στην εν λόγω κατηγορία, επιτρέπεται, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 19 του ν. 4685/2020, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 85 του ν. 4951/2022, για τους σταθμούς παραγωγής ΑΠΕ και Σ.Η.Θ.Υ.Α. ή τους σταθμούς της παρ. 11Α του άρθρου 10 να υποβληθεί αίτηση για την τροποποίηση της Βεβαίωσης σε Βεβαίωση Ειδικών Έργων, για την υπαγωγή στην παρ. 11Β του άρθρου 10, εντός του κύκλου υποβολής αιτήσεων. Περαιτέρω, πρέπει να τονισθεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 15 εδ. β  του ν. 4685/2020, δεν επιτρέπεται η κατάτμηση για τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ με ενσωματωμένη αποθήκευση και των δύο υποκατηγοριών.  
      Επιμέλεια: Δικηγορική Εταιρεία «Μεταξάς & Συνεργάτες» (www.metaxaslaw.gr) 
    17. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε προσυμβατικό στάδιο και συνήθως σε διακηρύξεις έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή, κατά την αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ανακύπτει το ζήτημα ορθού ή επαρκούς υπολογισμού της μεταφορικής δαπάνης. Αυτή αφορά κυρίως στη μεταφορά αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών, στο πλαίσιο υπολογισμού του άμεσου κόστους του έργου.
      Κατά την εκτέλεση δημοσίων έργων οδοποιίας, αντίστοιχα, είναι σύνηθες το αίτημα για πρόσθετες δαπάνες μεταφοράς αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών και αφορά ουσιαστικά σε πρόσθετη αποζημίωση προς τον ανάδοχο και όχι σε συμπληρωματικές εργασίες απαραίτητες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης που προέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του έργου.
      Επιπλέον, οι μέχρι πρότινος ιδιαίτερα μεγάλες προσφερόμενες εκπτώσεις σε έργα οδοποιίας και η σύγχρονη ενεργειακή κρίση ανέδειξαν τη συμβολή της μεταφορικής δαπάνης στο άμεσο κόστος εκτέλεσης των έργων αυτών.
      Διακρίνεται, επομένως, η σημασία της ακρίβειας στον υπολογισμό της μεταφορικής δαπάνης σε έργα οδοποιίας.
      Στο Ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» παρ.5α, ορίζεται οτι «Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης.»
      To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων οδοποιίας, αναφορικά με το μεταφορικό έργο, περιλαμβάνει:
      – τον Κανονισμό Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ 466/2017, ΦΕΚ 1746/Β/2017),
      – την Εγκύκλιο Ε7/2013 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/5/8/12-02-2013 και ΑΔΑ: ΒΕΥΣ1-ΞΘΕ) και
      – την Εγκύκλιο Ε18/2014 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/6/7/24-09-2014 και ΑΔΑ: Ω8ΘΛ1-ΤΘΥ).
      Εκεί, εν συντομία, προβλέπεται ότι το κόστος μεταφοράς αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών προϋπολογίζεται πριν την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ενσωματωθεί στην ενιαία τιμή του τιμολογίου ανεξαρτήτως της απόστασης μεταφοράς που εν τέλει ο ανάδοχος θα κληθεί να καλύψει, πλην των περιπτώσεων που στα οικεία άρθρα αναφέρεται ρητά ότι η μεταφορά πληρώνεται ιδιαίτερα (άρθρα που επισημαίνονται με αστερίσκο [*]). Επισημαίνεται ότι, τα ενιαία τιμολόγια δεν είναι δυνατόν να προβλέψουν και να κοστολογήσουν ειδικές συνθήκες μεταφοράς υλικών, όπως θαλάσσιες μεταφορές και μεταφορές σε δύσβατα σημεία. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι ειδικές αυτές συνθήκες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποζημιώνονται ιδιαίτερα, με την σύνταξη επί πλέον άρθρου πρόσθετης αποζημίωσης οφειλόμενης στις κατά τόπους ειδικές συνθήκες και προσθήκη αυτού στα τιμολόγια Δημοπράτησης.
      Το όλο ζήτημα τελικά ανάγεται στην πληρότητα και ορθότητα των συμβατικών τευχών (Τεχνική Περιγραφή, Τιμολόγιο μελέτης, Προϋπολογισμός μελέτης, Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) το οποίο είναι ουσιώδες για την επιτυχή υλοποίηση ενός έργου. Από εκεί και πέρα, μεταβολή του κόστους μεταφοράς ανάγεται και στον επιχειρηματικό κίνδυνο του αναδόχου, ο οποίος προχωρά στην υποβολή οικονομικής προσφοράς με βάση τις συνθήκες του κάθε έργου. Εξάλλου, η επιλογή των προς προμήθεια υλικών που ενσωματώνονται στο έργο, συμπεριλαμβανομένων και των λατομικών προϊόντων, υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, εναπόκειται στις επιχειρηματικές επιλογές που ο ίδιος αναλαμβάνει, εκτός ειδικών περιπτώσεων που προσδιορίζονται ρητά στα συμβατικά τεύχη, πχ παροχή από την αναθέτουσα αρχή.
      Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα Χαμηλή Προσφορές και Μεταφορικό Κόστος
      Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ
    18. Αρθρογραφία

      Engineer

      Σε ανακοίνωση της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC), στην οποία συμμετέχει η ΓΣΕΕ, για το κόστος των ανατιμήσεων στην Ενέργεια, αναφέρονται τα εξής: 
      «Με σχεδόν δύο μηνιαίους  κατώτερους μισθούς επιβαρύνονται οι Έλληνες εργαζόμενοι από την αύξηση των τιμών του ρεύματος, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων. Η Ελλάδα μαζί με την Εσθονία, σύμφωνα πάντα με την έρευνα της ΣΕΣ είναι οι χώρες οι οποίες οι εργαζόμενοι, μετά την Τσεχία, χρειάζονται τις περισσότερες ημέρες εργασίας για να πληρώσουν τους ετήσιους λογαριασμούς ρεύματος. 
      Ο μέσος ετήσιος λογαριασμός ενέργειας είναι πλέον μεγαλύτερος από τους μηνιαίους μισθούς των χαμηλόμισθων εργαζομένων στην πλειονότητα των κρατών μελών της Ε.Ε., σύμφωνα με ανάλυση της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC). Περίπου 9,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι αντιμετώπιζαν ήδη δυσκολίες στην πληρωμή των λογαριασμών ενέργειας πριν από την έναρξη της κρίσης του κόστους ζωής και τώρα το κόστος του φυσικού αερίου και του ηλεκτρικού ρεύματος έχει αυξηθεί κατά 38% σε όλη την Ευρώπη σε σύγκριση με πέρυσι. 
      Αυτό έχει κάνει τους εργαζόμενους που κερδίζουν τον κατώτατο μισθό σε 16 κράτη μέλη της Ε.Ε. να χρειάζεται να βάλουν στην άκρη το ποσό ενός μηνιαίου μισθού ή και περισσότερο, προκειμένου να διατηρήσουν τα φώτα αναμμένα και τη θέρμανση στο σπίτι (πίνακας 1). Το 2021, αυτό συνέβαινε σε οκτώ κράτη μέλη.
      Ο αριθμός των ημερών που ένα άτομο που κερδίζει τον κατώτατο μισθό πρέπει να εργαστεί για να πληρώσει τον λογαριασμό ενέργειας έχει αυξηθεί δραματικά σε ορισμένες χώρες: Εσθονία (+26), Κάτω Χώρες (+20), Τσεχία (+17), Λετονία (+16).
      Σε τέσσερις χώρες - τη Σλοβακία, την Ελλάδα, την Τσεχία και την Ιταλία - ο μέσος ετήσιος λογαριασμός ενέργειας είναι επίσης πλέον μεγαλύτερος από τους μισθούς ενός μήνα για έναν εργαζόμενο που κερδίζει το μέσο μισθό.
      Κράτη μέλη της Ε.Ε. όπου οι ετήσιοι λογαριασμοί ενέργειας κοστίζουν έναν μηνιαίο μισθό ή περισσότερο για εργαζόμενους με κατώτατο μισθό (Όλα τα στοιχεία σε εθνικά νομίσματα):

      Τα αποτελέσματα της ανάλυσης του Ευρωπαϊκού Συνδικαλιστικού Ινστιτούτου, του ανεξάρτητου ερευνητικού κέντρου της ETUC, έρχονται πριν από την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ενέργειας της ΕΕ την Παρασκευή.
      Η ETUC καλεί τους ηγέτες να αναλάβουν αποφασιστική δράση για να τερματιστούν οι μη βιώσιμες αυξήσεις των τιμών ενέργειας στην Ευρώπη με ένα σχέδιο έξι σημείων. Το σχέδιο που στάλθηκε στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Σαρλ Μισέλ και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, περιλαμβάνει αιτήματα για:
      Αύξηση των μισθών ώστε να ανταποκρίνονται στην αύξηση του κόστους ζωής, αυτό σημαίνει υποστήριξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων Αυξήσεις στους κατώτατους μισθούς για να διασφαλιστεί η επάρκειά τους και στοχευμένες πληρωμές έκτακτης ανάγκης για τους χαμηλόμισθους που αγωνίζονται να αντέξουν οικονομικά τους λογαριασμούς ενέργειας, μαζί με την απαγόρευση των αποσυνδέσεων Πλαφόν στο κόστος των λογαριασμών ενέργειας για τους πολίτες και φόρος στα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας. Εθνικά και ευρωπαϊκά μέτρα στήριξης κατά της κρίσης για την προστασία των εισοδημάτων και των θέσεων εργασίας στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες και τον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων τύπου SURE για την προστασία των θέσεων εργασίας, των εισοδημάτων και τη χρηματοδότηση κοινωνικών μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης και των διαδικασιών δίκαιης μετάβασης. Σημειώσεις
      **: Εαρινή πρόβλεψη της AMECO για τις μεταβολές στους μισθούς/μισθούς του 2022 σε σύγκριση με το 2021 που χρησιμοποιήθηκε για την προσαρμογή των μισθών.                                                                                                                                                                                                                            
      Πηγή: κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που βασίζονται  στη μέση κατανάλωση ανά νοικοκυριό το 2019 (κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας σύμφωνα με την Oddyssee-Mure- η κατανάλωση του φυσικού αερίου υπολογίζεται ως μερίδιο του φυσικού αερίου στη συνολική κατανάλωση ενέργειας των νοικοκυριών ανά χώρα το 2020 σύμφωνα με τη Eurostat (NRG_BAL) πολλαπλασιασμένη με την κατανάλωση ενέργειας ανά νοικοκυριό σύμφωνα με την Oddyssee-Mure, πολλαπλασιασμένη με τις εξαμηνιαίες τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου σύμφωνα με τη Eurostat.
                                                                        
      Πίνακας 2: Ενεργειακό κόστος σε σύγκριση με τις μέσες αποδοχές σε όλα τα κράτη μέλη με διαθέσιμα στοιχεία (Όλα τα στοιχεία σε εθνικά νομίσματα)
      Οι καθαρές ετήσιες αποδοχές υπολογίζονται με τον φορολογικό συντελεστή ενός ατόμου που κερδίζει το 100% του κατώτατου μηνιαίου μισθού σύμφωνα με τη Eurostat (EARN_NT_NET). Το μερίδιο της ενέργειας εκφράζεται ως ποσοστό σε σχέση με τις μέσες ετήσιες αποδοχές. Η εκτιμώμενη μεταβολή των ετήσιων καθαρών αποδοχών έως τον Ιούλιο του 2022 προσαρμόστηκε χρησιμοποιώντας την ποσοστιαία μεταβολή των ονομαστικών αποδοχών των εργαζομένων σύμφωνα με την εαρινή πρόβλεψη της Eurostat Ameco, και η ενέργεια προσαρμόστηκε χρησιμοποιώντας τις συνιστώσες  του δείκτη τιμών με την εναρμονισμένη κατανάλωση (HCIP) για την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο».
    19. Αρθρογραφία

      Engineer

      Έναν κλάδο στα πρόθυρα θεμελιωδών αλλαγών αναδεικνύει η παγκόσμια έρευνα “KPMG 2021 Global Construction Survey” για τον κατασκευαστικό κλάδο με τίτλο “No turning back, An industry ready to transcend”. Όπως προκύπτει από την έρευνα, μετά από μια χρονιά ανατροπών, οι εταιρείες μηχανικών και οικοδομικών κατασκευών ελπίζουν να μειώσουν σημαντικά τις αποτυχίες έργων, μετατρέποντας τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζονται τους κινδύνους του χαρτοφυλακίου τους.
      «Έχοντας εξέλθει από την πανδημία σχετικά αλώβητοι, κυριαρχεί η αίσθηση ότι οι εργολάβοι ίσως επιτέλους αρχίσουν να γυρνάνε την πλάτη τους σε έργα που ενέχουν μη διαχειρίσιμους κινδύνους που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ολόκληρη την επιχείρησή τους», αναφέρει ο Geno Armstrong, Global Sector Leader, Engineering & Construction, KPMG. «Αρχίζουμε να βλέπουμε τους εργολάβους να μεταβιβάζουν τους κινδύνους, ταυτόχρονα με ένα ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο συνεργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες επιπτώσεις στο κόστος και το χρονοδιάγραμμα».
      Η παρούσα 13η έκδοση της παγκόσμιας έρευνας για τον Κατασκευαστικό Κλάδο παρουσιάζει μια αισιόδοξη προοπτική, με τα δύο τρίτα το ιδιοκτητών έργων να προβλέπουν επέκταση των επενδυτικών προγραμμάτων τους και τους μισούς από τους ερωτηθέντες να είναι «πολύ» ή «κάπως» αισιόδοξοι για τον μελλοντικό προσανατολισμό της αγοράς των κατασκευαστικών έργων.
      Κίνδυνος το αυξημένο κόστος
      Σχολιάζοντας την έρευνα, η Σοφία Γρηγοριάδου, Managing Partner, Παπακωστόπουλος – Γρηγοριάδου και Συνεργάτες Δικηγορική εταιρεία (CPA Law), ανεξάρτητο μέλος του διεθνούς δικτύου νομικών και φορολογικών υπηρεσιών της KPMG «Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο κατασκευαστικός κλάδος το επόμενο διάστημα, έχοντας ήδη διαχειριστεί τις συνέπειες της πανδημίας, θα είναι το αυξημένο κόστος. Η βέλτιστη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, η χρήση καινοτόμων υλικών με σκοπό τη βιωσιμότητα των επενδύσεων αλλά και η προσέλκυση αξιόλογου εργατικού δυναμικού φαίνονται να είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν την προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα των εταιρειών. Ο κίνδυνος αυτός θα εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου.»
      Επιπλέον, ο Αλέξανδρος Βελδέκης, Γενικός Διευθυντής, Ελεγκτικές Υπηρεσίες, KPMG στην Ελλάδα δήλωσε σχετικά «Αισιόδοξο φαίνεται το μέλλον της αγοράς κατασκευαστικών έργων. Η αισιοδοξία αυτή πηγάζει αφενός από την επιτυχή ανάληψη έργων από τις κατασκευαστικές εταιρίες λόγω της καλύτερης διαχείρισης των επιχειρηματικών τους κινδύνων και των κινδύνων έργων τους και αφετέρου από την ενίσχυση της αποδοτικότητας των έργων τους ως αποτέλεσμα των επενδύσεων για νέες τεχνολογίες και ψηφιακά εργαλεία. Την ίδια στιγμή, φαίνεται πως ο κλάδος των κατασκευών αρχίζει να ελκύει σταδιακά το ικανότερο εργατικό δυναμικό της αγοράς όσο οι κατασκευαστικές εταιρίες διευρύνουν την ποικιλομορφία, ως προς την εσωτερική τους δομή και την εφοδιαστική τους αλυσίδα, και αρχίζουν να καλλιεργούν ένα κλίμα ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων τους.»
      Μια κοινή θεώρηση του κινδύνου
      Η διαχείριση κινδύνων βρίσκεται στον πυρήνα της προσπάθειας βελτίωσης της οργανωτικής ανθεκτικότητας. Σε ποσοστό 60%, οι ερωτηθέντες αναφέρουν ότι θέλουν να αποκτήσουν μια πιο συνολική εικόνα των κινδύνων, αυξάνοντας την ενοποίηση και την ορατότητα μεταξύ της διαχείρισης επιχειρηματικών κινδύνων, κινδύνων χαρτοφυλακίου και κινδύνων έργου. Τα δύο τρίτα προγραμματίζουν ένα μέτριο ή υψηλό επίπεδο επενδύσεων στη διαχείριση κινδύνων.
      Σύμφωνα με τον Armstrong, η αποτυχία ενός έργου μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες και για το υπόλοιπο χαρτοφυλάκιο «Έχοντας μια συνολική, σαφή εικόνα σε πραγματικό χρόνο για όλες τις περιοχές, επιχειρηματικές μονάδες και έργα, οι επιχειρήσεις μπορούν να στοχεύσουν, να εκτιμήσουν και να προσαρμόσουν το επίπεδο της διάθεσης ανάληψης κινδύνων χαρτοφυλακίου και να πάρουν καλύτερες αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη νέων έργων» .
      Πιο τολμηρές και συνεκτικές επενδύσεις στην τεχνολογία
      Έχοντας σημειώσει αλματώδη πρόοδο στην απομακρυσμένη εργασία και την ψηφιακή συνεργασία, σε ποσοστό 43% οι ερωτηθέντες σχεδιάζουν να αξιοποιήσουν αυτό το γεγονός μέσω σημαντικών επενδύσεων σε τεχνολογίες για να ενισχύσουν την απόδοση των επενδυτικών προγραμμάτων τους. Η «υιοθέτηση τεχνολογίας» επίσης κατατάχθηκε ως ο δεύτερος πιο σημαντικός παράγοντας για την ικανότητα των εταιρειών μηχανικών και οικοδομικών κατασκευών να διαχειριστούν ανατρεπτικά γεγονότα.
      Ωστόσο, αντιμέτωπες με ένα εύρος γεωγραφιών, κατακερματισμένες εφοδιαστικές αλυσίδες και μια συνεχή ροή νέων λογισμικών, οι εταιρείες ίσως δυσκολευτούν να ενσωματώσουν αποτελεσματικά τη διαχείριση κινδύνων και τη διαχείριση έργων. Μόλις 16% των στελεχών που ερωτήθηκαν ανέφεραν ότι οι επιχειρήσεις έχουν ενσωματώσει πλήρως τα συστήματα και τα εργαλεία.
      Ο Armstrong θεωρεί ότι ο κλάδος θα έπρεπε να δείχνει μεγαλύτερη διάθεση συνεργασίας όσον αφορά τη χρήση των τεχνολογιών, για κοινά οφέλη «Εάν οι ιδιοκτήτες έργων επενδύσουν σε ρηξικέλευθες καινοτομίες με τρόπο που θα είναι προς όφελος κάθε εργολάβου με τον οποίο συνεργάζονται, τότε θα αρχίζουμε να βλέπουμε τις ευθύνες να μοιράζονται μεταξύ των δύο μερών, με στόχο την αποδοτικότητα, την ασφάλεια και την ποιότητα. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να καταστήσουν τα έργα πιο ανθεκτικά και λιγότερο ευάλωτα σε καθυστερήσεις, υπερβάσεις κόστους και ατυχήματα».
      Αργή αλλά σταθερή πρόοδος στην ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη
      Οι προσπάθειες του παγκόσμιου κατασκευαστικού κλάδου για την υιοθέτηση μεγαλύτερης ποικιλομορφίας, ισότητας και ένταξης φαίνεται να βρίσκονται ακόμα στα αρχικά τους στάδια – αν και οι ιδιοκτήτες έχουν σημειώσει μεγαλύτερη πρόοδο από τους εργολάβους. Μόλις 46% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι η επιχείρησή τους διαθέτει επίσημο πρόγραμμα για τη δημιουργία ομάδων με ποικιλομορφία και χωρίς αποκλεισμούς, ενώ μόνο 26% διαθέτουν επίσημο πρόγραμμα ποικιλομορφίας για τους προμηθευτές τους.
      Σε όλο και περισσότερους τομείς, οι ιδιοκτήτες των έργων απαιτούν μεγαλύτερη ποικιλομορφία τόσο στους άμεσους εργολάβους τους όσο και στην ευρύτερη εφοδιαστική αλυσίδα. Δεν πρόκειται όμως μόνο για ζήτημα συμμόρφωσης, όπως εξηγεί ο Armstrong: «Μια κουλτούρα ποικιλομορφίας και ένταξης εμπλουτίζει τις οργανωτικές δυνατότητες και προσελκύει ταλαντούχο ανθρώπινο δυναμικό, με τους πιο περιζήτητους υποψήφιους να αποζητούν τη δυνατότητα μιας ικανοποιητικής καριέρας σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον, χωρίς εμπόδια και ταβάνια στη σταδιοδρομία τους. Ο κλάδος έχει ανάγκη νέα ταλέντα και νέους τρόπους αντιμετώπισης των μακροχρόνιων προκλήσεων. Μια εταιρεία με ποικιλομορφία είναι επίσης πιο πιθανόν να είναι πιο καινοτόμα και προσαρμοστική».
    20. Αρθρογραφία

      Engineer

      Τα βασικά οικονομικά μεγέθη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, καταγράφει η ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, με τίτλο : «Οι επιδόσεις των ελληνικών ξενοδοχείων το 2021». H έρευνα διενεργήθηκε για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, είχε ως δείγμα 1.122 ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και παρουσιάστηκε σε διαδικτυακή Συνέντευξη Τύπου.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας το 2021 λειτούργησε το 96% των ελληνικών ξενοδοχείων, σε αντίθεση με το 2020 που λειτούργησε μόνο το 60% 
      Το 78% των ξενοδοχείων άνοιξε μέσα στο τρίμηνο Μαΐου Ιουλίου 2021. Τον Ιανουάριο του 2021 ήταν ανοιχτό μόλις το 1/3 των ξενοδοχείων συνεχούς λειτουργίας.
       

      Η μέση πληρότητα τον Αύγουστο 67,9% υψηλότερη σε σχέση με το 2020 (27,7%) αλλά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τις πληρότητες που έφτασαν το 86,8% το 2019
      Ημέση τιμή του δίκλινου δωματίου τα 120 ευρώ τον Αύγουστο ενώ το 5μηνο Ιαν.-Μαΐου 2021 η μέση τιμή στα ξενοδοχεία διαμορφώθηκε στα €58.
      Ο συνολικός τζίρος των ξενοδοχείων ανήλθε σε 5,48 δις ευρώ, μειωμένος κατά  34,9% σε σχέση με το 2019.

      Οι επενδύσεις σε ανακαινίσεις υφισταμένων μονάδων ανήλθαν στα €830 εκατ., μειωμένες μόνον κατά 16% έναντι του 2019, Στα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, η δαπάνη ανακαίνισης/συντήρησης είναι μειωμένη κατά 44%, γεγονός που δείχνει την πίεση που δέχονται.
      Κατά μέσο όρο, τα ξενοδοχεία κάλυψαν το 40% περίπου των χρηματοδοτικών τους αναγκών με τα μέτρα στήριξης του 2021. 
      Τα ξενοδοχεία εισέπραξαν, κατά μέσο όρο, 79% λιγότερο ποσοστό προκαταβολών για την επόμενη σεζόν σε σχέση με το 2019, που αντιστοιχεί σε έλλειμμα 590 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, τα ποσά που παραμένουν προς επιστροφή από τα voucher ανέρχονται σε 50 εκατ. ευρώ. 
      Το έλλειμμα στα ταμειακά διαθέσιμα των ξενοδοχείων αγγίζει τα 640 εκατ. ευρώ σε σχέση με άλλες χρονιές κανονικότητας.
      Στην ετήσια έρευνα για το 2021, περισσότερο από το 1/3 των ξενοδόχων πιστεύει ότι ο τζίρος τους θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 το 2023, ενώ 1/3 ακόμα εκτιμά ότι αυτό θα γίνει μετά το 2024.



       
    21. Αρθρογραφία

      Engineer

      Η ορθολογική οργάνωση του χώρου ήταν πάντα ένας παράγοντας συνδεδεμένος με την οικονομική ανάπτυξη. Οι επιχειρήσεις δημιουργούν αξία και βελτιώνουν τη θέση τους στον ανταγωνισμό όταν, μεταξύ άλλων, εκμεταλλεύονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον χώρο στον οποίο εδρεύουν και λειτουργούν. Τις τελευταίες δεκαετίες, ο ορθολογικός χωροταξικός σχεδιασμός, συνδέεται άμεσα και με την προστασία του περιβάλλοντος. Επιβάλλει κανόνες χωρητικότητας και λειτουργίας στις επιχειρήσεις και στις υποδομές τους και, επομένως, αποτρέπει περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες. Αντίθετα, σε περιοχές εκτός σχεδίου αλλά και στον ευρύτερο αστικό και περιαστικό χώρο οι επιβλαβείς για το περιβάλλον δραστηριότητες είναι πολύ πιο συχνές.
      Η ιδέα των Επιχειρηματικών Πάρκων βασίζεται ακριβώς στα παραπάνω δεδομένα: προκαθορισμένοι και πολεοδομημένοι χώροι με συγκεκριμένες συμβατές χρήσεις που ορίζονται από χωρικά σχέδια, λαμβάνουν ειδική έγκριση ανάπτυξης για αυτό το σκοπό και πληρούν πολλές από τις προϋποθέσεις αδειοδότησης. Οι χώροι αυτοί διατίθενται να στεγάσουν βιομηχανίες, βιοτεχνίες, logistics και άλλες χρήσεις του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα. Με αυτό τον τρόπο οι επιχειρήσεις λειτουργούν σε ένα ρυθμισμένο πλαίσιο που σέβεται το περιβάλλον, αλλά είναι επίσης απαλλαγμένες από τον “πονοκέφαλο” της συμμόρφωσης με κανόνες που πληρούνται ήδη συνολικά στο Επιχειρηματικό Πάρκο που τις φιλοξενεί. Έτσι, μπορούν να αφιερωθούν απρόσκοπτα, άρα πιο παραγωγικά, στη δραστηριότητά τους και με εύλογο "εξωτερικό" διοικητικό κόστος λειτουργίας. Είναι μια συμφέρουσα λύση για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη -κράτος, κοινωνία και επιχειρήσεις- η οποία εφαρμόζεται σε μεγάλη κλίμακα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
      Στην Ελλάδα, όμως, τα Επιχειρηματικά Πάρκα συχνά υπολειτουργούν και συνολικά στεγάζουν συγκριτικά πολύ λίγες επιχειρήσεις. Γιατί συμβαίνει αυτό;
      Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη (PDF)
      Η νέα έρευνα που δημοσιεύει η διαΝΕΟσις και πραγματοποιήθηκε από ερευνητική ομάδα της συμβουλευτικής εταιρείας Re.De-Plan AE Consultants με την επιστημονική υποστήριξη και επιμέλεια της Αθηνάς Γιαννακού, καθηγήτριας στο Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης του ΑΠΘ έχει ως στόχο να αναδείξει την αξία των Επιχειρηματικών Πάρκων “ως εργαλεία ανταγωνιστικότητας και περιβαλλοντικής προστασίας”. Η έρευνα, την οποία μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη εδώ, ανατρέχει στο ιστορικό των ρυθμίσεων για τις χρήσεις γης στην Ελλάδα, αλλά και σχολιάζει εκτενώς απόπειρες του παρελθόντος να αναπτυχθούν Επιχειρηματικά Πάρκα, ή, όπως ευρύτερα ονομάζονται, “οργανωμένοι υποδοχείς”, υπογραμμίζοντας με αυτόν τον τρόπο τους παράγοντες που συνδέονται με τη σημερινή κατάσταση. Τέλος, αναδεικνύει τη χρησιμότητα ενός "Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την ανάπτυξη οργανωμένων υποδοχέων επιχειρηματικότητας" και μάλιστα, οι συγγραφείς καταθέτουν συγκεκριμένη πρόταση ενός τέτοιου Σχεδίου καθώς και επιχειρούν να εκτιμήσουν ποσοτικά τον αντίκτυπο που αυτό θα είχε στην οικονομία.
      Η κατάσταση σήμερα
      Διαβάστε την επιτελική σύνοψη της μελέτης (PDF)
      Τη δεκαετία 2010-2020, μια περίοδο σημαντικής αποεπένδυσης για την Ελλάδα, η συμβολή της μεταποίησης παρέμεινε εν πολλοίς σταθερή, σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επομένως, υπάρχει η ανάγκη να δοθούν κίνητρα για περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα. Όπως αναφέραμε παραπάνω, η λειτουργία Επιχειρηματικών Πάρκων ενθαρρύνει τις επενδύσεις καθώς αφαιρούν κόστος από τις επιχειρήσεις ενώ παράλληλα με κατάλληλο σχεδιασμό και εφαρμογή, ωφελούν την κοινωνία και το περιβάλλον.
      Ωστόσο, τα Επιχειρηματικά Πάρκα (οργανωμένοι υποδοχείς) που λειτουργούν πλήρως σήμερα στην Ελλάδα είναι λίγα, μόλις 26 σύμφωνα με υπολογισμούς της συγγραφικής ομάδας. Εκτός από τον περιορισμένο αριθμό τους είναι επιπλέον άνισα κατανεμημένα, συγκριτικά με τις ανάγκες της μεταποίησης στη χώρα. Για παράδειγμα, περίπου το 44% της μεταποιητικής δραστηριότητας της χώρας αφορά στην Αττική και στη Βοιωτία (λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης βιομηχανιών στην περιοχή των Οινοφύτων). Ωστόσο, μόνο 4 Επιχειρηματικά Πάρκα, δηλαδή μόλις 2,86% του συνόλου, λειτουργούν στην επικράτεια αυτών των δύο νομών. Μάλιστα, η λειτουργία αυτών των τεσσάρων υποδοχέων είναι κι αυτή ανομοιογενής: ο ένας (Θίσβη) ανήκει εξολοκλήρου σε μια επιχείρηση, ο δεύτερος (Σχιστό) παρουσιάζει υψηλά ποσοστά πληρότητας, ο τρίτος (Άνω Λιόσια) "αντιμετωπίζει σημαντικά λειτουργικά ζητήματα" και ο τέταρτος (Κερατέα) βρίσκεται στην Ανατολική Αττική, που, όπως γράφουν οι ερευνητές ,"δεν αποτελεί περιοχή προτίμησης των επιχειρήσεων". Οι συγγραφείς παρατηρούν επίσης ότι αυτή η αναντιστοιχία μεταξύ Επιχειρηματικών Πάρκων και αναγκών της βιομηχανίας δεν περιορίζεται στην Αττική και στη Βοιωτία, αλλά είναι γενικευμένη.
      Όμως, εφόσον οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν λειτουργούν μέσα σε Επιχειρηματικά Πάρκα, πού λειτουργούν τελικά; Ο όρος που περιγράφει τις περιοχές με μεγάλη συγκέντρωση βιομηχανιών, αλλά χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, είναι "Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις". Πρόκειται για "βιομηχανικές περιοχές" που δεν σχεδιάστηκαν ποτέ ως τέτοιες, αλλά για πολλούς, διαφορετικούς λόγους προσέλκυσαν επιχειρήσεις να εγκατασταθούν εκεί και μετατράπηκαν "από τα κάτω" σε χώρους φιλοξενίας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά προβλήματα με αυτές τις περιοχές, τόσα που ο όρος Άτυπη Βιομηχανική Συγκέντρωση συχνά καταλήγει να είναι ευφημισμός.
      "Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις σε περιοχές χωρίς δίκτυα και υποδομές πρόσβασης και περιβαλλοντικής διαχείρισης", παρατηρούν οι συγγραφείς, "αναπτύχθηκαν κατά εκατοντάδες και συνεχίζουν να φιλοξενούν τη βιομηχανία, τα logistics, τις μικρές και μεσαίες βιοτεχνικές εγκαταστάσεις σε διάφορες περιοχές της ελληνικής επικράτειας, καθιστώντας το μοντέλο της παρόδιας δόμησης στις επαρχιακές και τις εθνικές οδούς τη δεσπόζουσα κατεύθυνση χωρικής οργάνωσης των επαγγελματικών εγκαταστάσεων". Σε ένα άλλο σημείο σημειώνουν: "Όταν οι αναπτυξιακές προοπτικές μιας περιοχής σχεδιάζονται χωρίς να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις ιδιαιτερότητες του χώρου (...), αλλά αντίθετα εστιάζουν μόνο στους τρόπους με τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί η ανάπτυξη διάφορων οικονομικών μεγεθών, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παραγκωνίζεται ο βασικός (και μακροπρόθεσμος) στόχος της ανάπτυξης, που δεν είναι άλλος από τη συνεχή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων μιας συγκεκριμένης περιοχής και γενικότερα της χώρας".
      Χωροταξία και χρήσεις γης
      Πέρα, όμως, από τις ευρύτερες κοινωνικές ή περιβαλλοντικές συνέπειες, το άναρχο τοπίο το οποίο περιγράφουν οι συγγραφείς έχει συνέπειες και για την ίδια την ανάπτυξη της μεταποίησης και τελικά για το σύνολο της οικονομίας. Ο ελλιπής σχεδιασμός των Επιχειρηματικών Πάρκων, όπου υπάρχουν, και η έλλειψή τους εκεί που θα έπρεπε να υπάρχουν, αφήνουν χώρο για τη ρύθμιση των θεμάτων (περιβάλλοντος, χωροταξίας, οικονομικών, κλπ.) που αναπόφευκτα θα προκύψουν με ευκαιριακές ρυθμίσεις. Τέτοιες ρυθμίσεις, ειδικά όσον αφορά στη δόμηση σε περιοχές χωρίς καθορισμένες χρήσεις, με τη σειρά τους, δημιουργούν ένα πλαίσιο αβεβαιότητας (μπορεί, πχ. να καταπέσουν οποιαδήποτε στιγμή στο Συμβούλιο της Επικρατείας), το οποίο τελικά βλάπτει τις ίδιες τις επενδύσεις, τις οποίες υποτίθεται διευκολύνουν. "Σε διάστημα 35 ετών που η χώρα προσπαθεί να οργανωθεί χωροταξικά", παρατηρούν οι συγγραφείς, "μόνο το 20% περίπου των εκτάσεων των δημοτικών ενοτήτων της επικράτειας διαθέτουν θεσμοθετημένες χρήσεις γης, γεγονός που εκτός των άλλων αποτελεί τον κύριο παράγοντα αβεβαιότητας, με σοβαρές επιπτώσεις στον σχεδιασμό των επενδύσεων".
      Η μελέτη παραθέτει ένα ενδιαφέρον χρονικό των χωροταξικών νόμων στην Ελλάδα. Οι συγγραφείς αναφέρονται στους νόμους που έθεσαν τις βάσεις του χωροταξικού σχεδιασμού στη χώρα: από το άρθρο 24 του Συντάγματος του 1975 που έδωσε στο κράτος επισήμως την αρμοδιότητα της προστασίας του περιβάλλοντος μέχρι τον Ν.947/1979 που εισήγαγε τον όρο "χρήσεις γης" αλλά έμεινε ανεφάρμοστος και τον Ν.1337/1983 που αποτελεί τη βάση της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας μέχρι σήμερα και εισάγει τις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου. Οι πρόσφατοι Ν.4685/2020 και 4759/2020, καθώς και το ΠΔ 59/2018 κλείνουν αυτή τη σειρά νομοθεσίας, διευρύνοντας τις γενικές και ειδικές κατηγορίες χρήσεων γης και εισάγοντας νέες που σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα.
      Το θεσμικό πλαίσιο των Επιχειρηματικών Πάρκων
      Παρότι τα Επιχειρηματικά Πάρκα ποτέ δεν έγιναν ο κανόνας για την εγκατάσταση των επιχειρήσεων, τα τελευταία 50-60 χρόνια λειτουργούν κάποια από αυτά στη χώρα. Πώς, αλήθεια, θεσμοθετήθηκαν; Πώς εξελίχθηκαν στον χρόνο και ποιοι κανόνες ισχύουν γι’ αυτά;
      Η πρώτη αναφορά ελληνικού νόμου σε Βιομηχανικές Περιοχές, στις γνωστές σήμερα ΒΙΠΕ, είναι στον Ν.4458 του 1965. Ένα χρόνο αργότερα, η τότε τράπεζα ΕΤΒΑ ίδρυσε ανώνυμη εταιρεία για την εκμετάλλευση των ΒΙΠΕ. Περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα, ο Ν.742/1977 θεσπίζει τις 25 πρώτες ΒΙΠΕ της χώρας με κριτήρια γεωγραφικού προσδιορισμού. Ωστόσο, η θεσμοθέτηση αυτή έγινε, όπως γράφουν οι ερευνητές, "με προτεραιότητες που όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων δεν μπόρεσαν να ταυτιστούν και να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της βιομηχανίας και της ευρύτερης επιχειρηματικότητας επαρκώς, τόσο χωρικά όσο και από πλευράς βιωσιμότητας". Στο μεταξύ και μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990, η Ελλάδα αστικοποιήθηκε ραγδαία. Επομένως, το κράτος επέσπευσε τη διαδικασία θεσμοθέτησης χρήσεων γης και αποφάσισε να παραχωρήσει το δικαίωμα ανάπτυξης οργανωμένων υποδοχέων και σε φορείς της ιδιωτικής οικονομίας, με ή χωρίς τη συμμετοχή του δημοσίου με τον Ν.2545/1997. Με τον νόμο αυτό ιδρύονται οι Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (ΒΕΠΕ), μια "ομπρέλα" που περιλαμβάνει ΒΙΠΕ, ΒΙΠΑ (Βιομηχανικό Πάρκο), ΒΙΟΠΑ  (Βιοτεχνικό Πάρκο) και Τεχνόπολη. Συνδυαστικά με αυτούς τους δύο νόμους, του 1965 και του 1997 θεσμοθετήθηκαν 50 οργανωμένοι υποδοχείς, ενώ ακόμη 5 θεσμοθετήθηκαν με τον νεότερο νόμο 3982 του 2011 (που καθιερώνει και τον όρο "Επιχειρηματικά Πάρκα") και βρίσκονται μέχρι σήμερα σε διάφορα στάδια υλοποίησης.
      Ο νέος νόμος
      Πέρυσι ψηφίστηκε ο Ν.4982/2022 που αποτελεί πλέον το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ίδρυση, ανάπτυξη και διαχείριση Επιχειρηματικών Πάρκων. Τον Ιανουάριο του 2022, όσο ο νόμος βρισκόταν ακόμα σε δημόσια διαβούλευση, ο πολιτικός μηχανικός, διευθύνων σύμβουλος της Re.De-Plan και μέλος της ομάδας της μελέτης, Μανώλης Μπαλτάς είχε δημοσιεύσει μέσα από την ιστοσελίδα της διαΝΕΟσις "12 προτάσεις για τα νέα Επιχειρηματικά Πάρκα". Συνολικά εκείνο το πιο παλιό κείμενο, που περιλαμβάνεται και στη μελέτη, παραμένει επίκαιρο καθώς περιλαμβάνει ευρύτερες κατευθύνσεις και ιδέες που είναι χρήσιμες για τη συνεχή βελτίωση του σχετικού πλαισίου. Προτείνει την κατάρτιση μιας Εθνικής Στρατηγικής για τη Χωροθεσία, ώστε τα Επιχειρηματικά Πάρκα να είναι ένα μόνο μέρος της. Συστήνει στοχευμένες παρεμβάσεις για τις διάφορες πιθανές περιπτώσεις φορέων υλοποίησης ενός Επιχειρηματικού Πάρκου (πχ. δημόσιο-δήμοι, ένας ιδιώτης-ιδιοκτήτης, πολλοί ιδιώτες-ιδιοκτήτες, κλπ). Προτείνει επίσης μια σειρά από σχετικά μη οικονομικά κίνητρα, όπως είναι πχ. η εξυπηρέτηση αναγκών στάθμευσης εντός του πάρκου, όπου αυτό είναι εφικτό ή απαλλαγές από τον φόρο μεταβίβασης.
      Στο πεδίο της αδειοδότησης, το κείμενο προτείνει τη σύσταση ειδικής υπηρεσίας (ΕΥΔ) για τις αδειοδοτήσεις, με οικονομικά κίνητρα, εντός της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, με εκχώρηση μέρους των διαδικασιών ελέγχου της αδειοδότησης σε πιστοποιημένους φορείς της ιδιωτικής οικονομίας, πιο σαφείς προθεσμίες ανταπόκρισης και αντικειμενικές διαδικασίες αξιολόγησης περισσότερων πτυχών μιας επένδυσης που αφορά  σε Επιχειρηματικό Πάρκο. Υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη για μια καλύτερη οργάνωση, αλλά και διεύρυνση των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων εντός των Επιχειρηματικών Πάρκων (ειδικά όσων λειτουργούν βάσει ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ). Στο ίδιο κείμενο υπάρχουν αρκετές τεχνικές προτάσεις για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής και της δασικής νομοθεσίας που αφορά στα Επιχειρηματικά Πάρκα, προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω ο χρόνος αδειοδότησης τους.
      Το κείμενο ασχολείται επίσης με τους όρους γύρω από την ιδιωτική χρηματοδότηση Επιχειρηματικών Πάρκων και ο συγγραφέας εισηγείται "σημαντικές αναδιαρθρώσεις" για την πιστοποίηση ενός υποδοχέα ως πάρκου - πχ. απλοποίηση διαδικασιών εφαρμογής ρυμοτομικού σχεδίου, επίσπευση της πραγματοποίησης έργων υποδομής, πιο αποτελεσματική εποπτεία των φορέων από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας κ.ά. Επιπλέον, προτείνονται συγκεκριμένες αλλαγές στους κανόνες εγκατάστασης και λειτουργίας επιχειρήσεων μέσα στα Επιχειρηματικά Πάρκα και επισημαίνεται ο εκσυγχρονισμός των όρων με τους οποίους λειτουργούν οι φορείς διαχείρισης των πάρκων ώστε να διασφαλίζεται μια πιο ομαλή σχέση με τις επιχειρήσεις. Ακόμα, παρατίθενται προτάσεις για την καλύτερη κατάρτιση χρηματοδοτικών προγραμμάτων γύρω από τα Επιχειρηματικά Πάρκα και προτείνονται αλλαγές στις δομές διακυβέρνησης - στην αδειοδότηση των πάρκων, στους φορείς που αδειοδοτούν, καθώς και στη γνωμοδότηση ή την επίλυση διαφορών. Τέλος, ο συγγραφέας προτείνει τη θεσμοθέτηση μιας Συντονιστικής Επιτροπής Παρακολούθησης της εφαρμογής του νόμου για τα Επιχειρηματικά Πάρκα, υπό την εποπτεία της Κυβερνητικής Επιτροπής  Βιομηχανίας, αποτελούμενη από εκπροσώπους 9 σχετικών φορέων (από Γενικές Γραμματείες Υπουργείων έως την ΚΕΔΕ, την ΚΕΕ και τον ΣΕΒ ).
      Ένα σημαντικό μέρος αυτών των τεχνικών προτάσεων για αλλαγές πράγματι υιοθετήθηκαν στο τελικό κείμενο του νόμου. Πιο συγκεκριμένα, ο νόμος αίρει κάποια από τα εμπόδια προκειμένου οι Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις της Αττικής να μετεξελιχθούν σε Επιχειρηματικά Πάρκα. Ακόμα, δίνει τη δυνατότητα σε Επιχειρηματικά Πάρκα να εγκατασταθούν σε δύο ή περισσότερους χώρους, κάτι που διευκολύνει τις δραστηριότητες της εφοδιαστικής αλυσίδας στα εμπορευματικά λιμάνια. Επίσης, εκσυγχρονίζει τη νομοθεσία για την αδειοδότηση των ρεμάτων, απλοποιεί το σύστημα απόδοσης των εισφορών σε χρήμα απευθείας στους φορείς υλοποίησης και, τέλος, δίνει νέα κίνητρα για την ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων (πχ. ένταξη των εισφορών σε χρήμα στις δαπάνες που εκπίπτουν φορολογικά).
      Ωστόσο, η μελέτη αναδεικνύει και σημεία που μένουν να ρυθμιστούν ακόμη, κάνοντας τις σχετικές προτάσεις. Ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που ανακύπτει από την εφαρμογή του νέου νόμου οι συγγραφείς ξεχωρίζουν την απαίτηση του νόμου να υπάρχει πλήρης κυριότητα (ή εναλλακτικά 80% + 20% με δικαίωμα συμφωνιών ή απαλλοτρίωσης) της έκτασης για την έγκριση ανάπτυξης ενός νέου Επιχειρηματικού Πάρκου ή για την επέκταση κάποιου οργανωμένου υποδοχέα που υπάρχει ήδη. Γιατί είναι όμως τόσο δύσκολο να συμβεί αυτό; Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θεσπίστηκαν σχετικά πρόσφατα και αποτελούν πλέον το νέο εργαλείο πολεοδομικού σχεδιασμού 1ου επιπέδου, στη θέση των παλιών ΓΠΣ. Κατά την επόνηση των ΤΠΣ λαμβάνονται πράγματι υπόψη οι παράμετροι του νέου νόμου για τα Πάρκα σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς – πράγμα που, σε κάθε περίπτωση, είναι σχετικώς αδύνατο λόγω της δομής της ελληνικής ιδιοκτησίας (μικροί κλήροι).
      Όμως, σήμερα υπάρχουν πάρα πολλές  περιοχές, 467 συγκεκριμένα που διαθέτουν εγκεκριμένες-θεσμοθετημένες χρήσεις γης βιομηχανίας, με βάση τα έως σήμερα ισχύοντα ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ (Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο / Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων). Οι περιοχές αυτές (με χρήσεις γης βιομηχανίας-βιοτεχνίας βάσει εγκεκριμένων ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ σε ισχύ) έχουν καθεστώς πολυϊδιοκτησίας. "Το γεγονός αυτό", γράφουν οι ερευνητές, "καθιστά ανέφικτη την οργάνωση-πολεοδόμηση αυτών των περιοχών, κατά κανόνα Άτυπων Βιομηχανικών Συγκεντρώσεων, και ως εκ τούτου αδρανοποιεί πλήρως το θεσμικά ρυθμισμένο χωροταξικό περιβάλλον της χώρας για τις επαγγελματικές εγκαταστάσεις βιομηχανίας-βιοτεχνίας".
      Επιπλέον, οι συγγραφείς παρατηρούν ότι "το νέο καθεστώς διοίκησης-διαχείρισης [σσ. που προβλέπει ο νέος νόμος] δεν φαίνεται να αποτρέπει συγκρουσιακές καταστάσεις μεταξύ φορέων διαχείρισης και εγκατεστημένων επιχειρήσεων, ενώ υπάρχει ενδεχόμενο περαιτέρω όξυνσής τους, κατάσταση η οποία θα έπρεπε να έχει αποφευχθεί μέσα από διάλογο για την επίτευξη των μέγιστων δυνατών συγκλίσεων και συναινέσεων".
      Η ανάγκη για ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης
      Τι μπορεί να γίνει όμως σήμερα; Ίσως η πιο σημαντική συνεισφορά της μελέτης είναι η προσπάθεια των συγγραφέων να αναδείξουν την ανάγκη για ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης γύρω από τα Επιχειρηματικά Πάρκα. Προτού παραθέσουν τη δική τους θέση, παρουσιάζουν δύο πρόσφατες άλλες μελέτες γύρω από τα Επιχειρηματικά Πάρκα και την καλύτερη δυνατή ανάπτυξή τους. Η πρώτη μελέτη ανατέθηκε από τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας και παραδόθηκε το 2018, ενώ αναθεωρήθηκε το 2021. Η μελέτη αυτή καταγράφει τις Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις ανά την ελληνική επικράτεια και επιπλέον υπογραμμίζει τις ανάγκες ανάπτυξης Επιχειρηματικών Πάρκων ανά τύπο - άλλωστε με βάση αυτή τη μελέτη διαμορφώνεται και η σχετική νομοθεσία για τα Επιχειρηματικά Πάρκα.
      Η δεύτερη σχετική μελέτη ανατέθηκε από την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων το 2018 και αποτελεί και αυτή μια απόπειρα κατάρτισης ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Επιχειρηματικά Πάρκα. Τα κατά τόπoυς επιμελητήρια-μέλη της Ένωσης υπέδειξαν τόσο της Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις στην επικράτειά τους, όσο και τις πιο κατάλληλες τοποθεσίες για την ανάπτυξη νέων Επιχειρηματικών Πάρκων.
      Η συγγραφική ομάδα "πάτησε" επάνω στα αποτελέσματα της μελέτης της ΚΕΕ προκειμένου να καταρτίσει τη δική της πρόταση για ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα. Τον Μάιο του 2020 και τον Ιούνιο του 2021, οι ερευνητές απευθύνθηκαν, με στοχευμένα ερωτηματολόγια, στους Δήμους εκείνους εντός των ορίων των οποίων η μελέτη της ΚΕΕ πρότεινε να αναπτυχθούν νέα Επιχειρηματικά Πάρκα. Με αυτή την μεθοδολογία, οι συγγραφείς συνέλεξαν και επεξεργάστηκαν τα δεδομένα και επιχείρησαν να καταθέσουν μια πολύ συγκεκριμένη πρόταση που εκτείνεται σε βάθος 20ετίας. Η πρότασή τους αυτή αφορά στην ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων σε 73 περιοχές, συνολικής επιφάνειας περίπου 100.000 στρεμμάτων σε ολόκληρη την Ελλάδα, με συνολικό προϋπολογισμό Є1,14 δισ. (με δημόσια συμμετοχή στο 40%, δηλαδή περίπου Є23 εκατ. κάθε χρόνο για 20 χρόνια).
      Πέρα από την πρόταση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, οι ερευνητές επιχειρήσαν ακόμη να υπολογίσουν τα οφέλη που θα είχε μια υποθετική πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου για την ελληνική οικονομία - φυσικά τέτοιου είδους εκτιμήσεις πάντοτε συνοδεύονται από σημαντικούς περιορισμούς. Με την παραδοχή επομένως, ότι θα δημιουργηθούν 73 Επιχειρηματικά Πάρκα συνολικής έκτασης 100.000 στρεμμάτων και με 25.300 περίπου στρέμματα επαγγελματικών κτιρίων, οι συγγραφείς υπολόγισαν ότι μπορεί να αποδώσουν συνολικά οικονομική ανάπτυξη περίπου Є13,8 δισ. ή 7,7% του ΑΕΠ (σε όρους 2018).
      Επιχείρησαν επίσης, να υπολογίσουν τις θέσεις εργασίας, τις οποίες μπορεί να δημιουργήσει τόσο η ανάπτυξη αυτών των 73 Πάρκων, όσο και, τελικά, η δραστηριότητα μέσα σε αυτά. Το όφελος από την ανάπτυξη των έργων υποδομής υπολογίστηκε σε 13.414 θέσεις απασχόλησης ενώ για την ανάπτυξη των νέων κτηριακών εγκαταστάσεων σε 152.840 θέσεις απασχόλησης. Τέλος, υπολόγισαν επίσης ότι οι μόνιμες θέσεις εργασίας για τη λειτουργία των επιχειρήσεων  θα είναι από 46.475, αν το σύνολο των επιχειρήσεων που θα εγκατασταθούν στα επιχειρηματικά πάρκα του Εθνικού Σχεδίου είναι εντάσεως κεφαλαίου (που είναι συνήθως οι πιο παραγωγικές), έως 139.425 θέσεις, αν οι επιχειρήσεις που θα εγκατασταθούν είναι μόνο εντάσεως εργασίας..
      Συνοπτικά, η ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων είναι μια διεθνώς καθιερωμένη πρακτική, η οποία, αν γίνεται σωστά, προσφέρει σημαντικά οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους: επιχειρήσεις, κράτος και, ευρύτερα, το κοινωνικό σύνολο. Η Ελλάδα, παρά τα βήματα που έχουν γίνει, δεν έχει καταφέρει να εκμεταλλευτεί τη συγκεκριμένη αναπτυξιακή ευκαιρία. Οι οργανωμένοι υποδοχείς στη χώρα συχνά δεν αντιστοιχούν στις περιοχές με σημαντική βιομηχανική παραγωγή. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις συγκεντρώνονται σε Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις, πχ. σε περιοχές γύρω από τις εθνικές οδούς, και λειτουργούν συχνά σε ένα πλαίσιο αβεβαιότητας πολλών, μικρών "ρυθμίσεων ευκαιρίας", το οποίο είναι πιθανό να εμποδίζει σημαντικές επενδύσεις. Η νέα μελέτη που δημοσιεύει η διαΝΕΟσις αποτυπώνει με λεπτομέρεια την κατάσταση και επιπλέον παραθέτει τις θεσμικές παρεμβάσεις που οι συγγραφείς θεωρούν κατάλληλες προκειμένου να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια.
      ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (PDF)
      ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ ΜΕΛΕΤΗΣ (PDF)
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.