Άη Στράτης: Υπεγράφη η σύμβαση για 85% ενεργειακή αυτονομία με ΑΠΕ

Με ενέργεια κατά 85% από ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά, ο Άγιος Ευστράτιος θα γίνει ένα από τα λίγα ενεργειακά αυτόνομα νησιά της Μεσογείου. Το project υλοποιεί η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ενδιαφέρον από Tesla.

Μπορεί να έχασε από την Τήλο το στοίχημα να γίνει το πρώτο ενεργειακά πράσινο νησί, όμως ο μικρός Άη Στράτης των περίπου 200 κατοίκων θα γίνει ένα από τα λίγα ενεργειακά αυτόνομα νησιά της Μεσογείου, με τροφοδοσία από ανανεώσιμες πηγές.

Το πρωτοποριακό σχέδιο που υλοποιείται φιλοδοξεί να κάνει ενεργειακά αυτόνομο το νησί με διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστημα σε ποσοστό μεγαλύτερο από 85% και παράλληλα μεγιστοποίηση της κάλυψης από ΑΠΕ των αναγκών του οικισμού σε θέρμανση και σε θερμό νερό χρήσης.

Το project αρχικά εμφανίστηκε το καλοκαίρι του 2011, όταν το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και ο δήμος Αγίου Ευστρατίου είχαν υπογράψει συμφωνία για την πράσινη στροφή του Άη Στράτη. Ακολούθησαν πολλά και η γραφειοκρατία άφησε το έργο στο συρτάρι μέχρι φέτος το καλοκαίρι που προκηρύχθηκε ο σχετικός διεθνής διαγωνισμός, με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή να κερδίζει το έργο. Ήδη οι πιθανές συνέργειες τραβούν τα βλέμματα, καθώς η Tesla έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για τους συσσωρευτές αποθήκευσης ενέργειας.

Tο έργο «Υβριδικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από ΑΠΕ στο νησί του Αγ. Ευστρατίου» έχει προϋπολογισμό για εργασίες κατασκευής του υβριδικού συστήματος και υπηρεσίες λειτουργίας και συντήρησης για 12 έτη που ανέρχεται στο ποσό των 7.712.800 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η διάρκεια κατασκευής του έργου είναι 25 μήνες, ενώ ο ανάδοχος θα αναλάβει, επίσης, τη λειτουργία και συντήρηση του έργου για δώδεκα χρόνια.

Ο ανάδοχος θα πρέπει να προχωρήσει στη μελέτη, προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία ενός Υβριδικού Σταθμού (ΥΒΣ) ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στο νησί του Αγ. Ευστρατίου, που θα αποτελείται από μία ανεμογεννήτρια (Α/Γ), έναν φωτοβολταϊκό σταθμό (Φ/Β), συσσωρευτές αποθήκευσης και Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης και Ελέγχου.

Επίσης, θα αναλάβει τη λειτουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος τηλεθέρμανσης για τον οικισμό του Αη Στράτη, συμπεριλαμβανομένων των κτηριακών εγκαταστάσεων. Το σύστημα τηλεθέρμανσης θα περιλαμβάνει κεντρικές μονάδες παραγωγής και αποθήκευσης θερμότητας (δεξαμενές θερμού νερού), καθώς και το δίκτυο διανομής της θερμικής ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές. Η θερμική ενέργεια που θα παράγεται, θα καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης και θερμού νερού χρήσης στα κτήρια ολόκληρου του οικισμού του Αγ. Ευστράτιου.

Όπως σημειώνεται στη μελέτη του έργου, ο καινοτόμος χαρακτήρας του δεν αφορά αυτές καθαυτές τις τεχνολογίες των επιμέρους συνιστωσών, αλλά το σύστημα στην ολοκληρωμένη του μορφή και την ενσωμάτωσή στο υφιστάμενο σύστημα του νησιού, ηλεκτρικό και θερμικό. Σημειώνεται ότι το έργο δεν επιδιώκει εμπορικούς σκοπούς. Τα προϊόντα που θα παράγει ωστόσο (ηλεκτρική και θερμική ενέργεια), απευθύνονται σε πραγματικούς καταναλωτές και διέπονται από τις ισχύουσες εμπορικές προδιαγραφές. Σε κανονική λειτουργία, το έργο θα παράγει έσοδα από την πώληση της ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, αναγκαία προϋπόθεση για τη μελλοντική του βιωσιμότητα. Τα έσοδα αυτά θα ισοσκελίζουν τα λειτουργικά έξοδα, χωρίς να δημιουργούν καθαρό κέρδος.

Πώς θα λειτουργεί το νέο πράσινο νησί

Έως σήμερα, οι ανάγκες του νησιού σε ηλεκτρική ενέργεια καλύπτονται από τον Τοπικό Σταθμό Παραγωγής της ΔΕΗ, στον οποίο καταναλώνεται πετρέλαιο diesel σε Μηχανές Εσωτερικής Καύσης. Οι ανάγκες για θέρμανση και ζεστό νερό χρήσης καλύπτονται αφενός με κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας (κλιματιστικά, ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες) και αφετέρου με κατανάλωση πετρελαίου σε εγκαταστάσεις κεντρικής θέρμανσης και σε σόμπες, ή με την καύση καυσόξυλων σε ξυλόσομπες και τζάκια. Μέχρι τώρα, δεν υπάρχουν καθόλου εγκατεστημένοι σταθμοί ΑΠΕ στο νησί.

Πλέον, το ενεργειακό σύστημα του νησιού θα περιλαμβάνει έναν Υβριδικό Σταθμό Ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ και ένα ολοκληρωμένο σύστημα τηλεθέρμανσης για τους περίπου 200 κατοίκους του. Σύμφωνα με την μελέτη του έργου, σε μια έκταση 40-45 στρεμμάτων εκτός οικισμού θα εγκατασταθεί ένας σταθμός ΑΠΕ με μία ανεμογεννήτρια (800-900 kW), έναν φωτοβολταϊκό σταθμό (150 kW), έναν μετεωρολογικό ιστό ύψους 40 μέτρων και μία εναέρια γραμμή μεταφοράς ρεύματος τριών χιλιομέτρων.

Ο σταθμός τηλεθέρμανσης και ο υβριδικός σταθμός προβλέπεται να κατασκευαστούν σε μία έκταση 4,02 στρ. εκτός οικισμού. Εκεί θα υπάρχουν ηλεκτρικοί λέβητες θερμού νερού με ισχύ 1000 kW, εφεδρικός λέβητας πετρελαίου ισχύος 800 kW, αντλιοστάσιο 2-3 μονάδων συνολικής ισχύος 10-15 kW κλπ. Προβλέπεται ακόμη η εγκατάσταση συστοιχίας συσσωρευτών (2,5 MWh), μεμονωμένων δεξαμενών αποθήκευσης ζεστού νερού, χωρητικότητας 150 κυβικών εκάστη, δεξαμενή πετρελαίου κλπ.

Οι μονάδες ΑΠΕ και οι συσσωρευτές θα αποτελέσουν τις βασικές ηλεκτροπαραγωγικές συνιστώσες του νέου συστήματος, περιορίζοντας τη λειτουργία των συμβατικών μονάδων μόνο σε περιπτώσεις έλλειψης επάρκειας ισχύος και ενέργειας. Βασικό ζητούμενο είναι η δυνατότητα ελέγχου σε πραγματικό χρόνο της λειτουργίας του υβριδικού συστήματος, ώστε να καλύπτεται η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας του νησιού, οι μονάδες αποθήκευσης να παρακολουθούν τις μεταβολές της αιολικής και Φ/Β παραγωγής και της ζήτησης, να ελέγχεται αποτελεσματικά το φορτίο των συστημάτων τηλεθέρμανσης για μέγιστη αξιοποίηση της πλεονάζουσας παραγωγής ΑΠΕ και τέλος να εκδίδονται οι απαιτούμενες εντολές περιορισμού (setpoints) της ισχύος εξόδου των μονάδων ΑΠΕ.

Όσον αφορά την τηλεθέρμανση, οι εν δυνάμει καταναλωτές είναι κατ’ αρχάς τα κτίρια που ήδη διαθέτουν σύστημα κεντρικής θέρμανσης (καλοριφέρ) και αντίστοιχη εσωτερική υποδομή. Κατά το σχεδιασμό του έργου, ελήφθη μέριμνα ώστε οι όποιες παρεμβάσεις στο υφιστάμενο δίκτυο (συμπεριλαμβανομένου του ΤΣΠ), καθώς και στις κεντρικές θερμάνσεις των καταναλωτών, τόσο σε επίπεδο εξοπλισμού όσο και ελέγχου, να μπορούν να είναι πλήρως αναστρέψιμες. Αυτό σημαίνει ότι κατά την υλοποίηση του έργου αλλά και κατά τη λειτουργία του, το ηλεκτρικό σύστημα του νησιού και τα επιμέρους συστήματα των θερμικών καταναλωτών, θα πρέπει να είναι σε θέση να επανέλθουν στη σημερινή τους κατάσταση ανά πάσα στιγμή και με απλές εντολές και χειρισμούς.

Ένα τόσο υψηλό ποσοστό διείσδυσης ΑΠΕ (>85%) σε αυτόνομο ηλεκτρικό σύστημα από μόνο του, οδηγεί αναγκαστικά μεγάλο μέρος αυτής της παραγωγής να παραμένει ανεκμετάλλευτο και να απορρίπτεται. Με την ένταξη της τηλεθέρμανσης (Τ/Θ) στην προκειμένη περίπτωση, μειώνεται δραστικά το ποσοστό της ανεκμετάλλευτης παραγωγής των ΑΠΕ, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζεται και μια άλλη βασική ενεργειακή ανάγκη του νησιού, όπως αυτή της θέρμανσης των κτιρίων και της παραγωγής θερμού νερού χρήσης.

Στο έργο περιλαμβάνεται επίσης και η εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης στο Δημοτικό Καφενείο του οικισμού του Αγ. Ευστρατίου με συνολικό εμβαδόν περίπου 150 m2, καθώς και της Δημοτικής Αγοράς. Η Δημοτική Αγορά είναι συγκρότημα από δύο ανεξάρτητα ισόγεια κτίρια, τα οποία ενώνονται με έναν ημιυπαίθριο χώρο. Το ένα κτίριο έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 145 m2 και επτά (7) καταστήματα και το άλλο κτίριο έχει συνολικό εμβαδόν περίπου 245 m2 και έντεκα (11) καταστήματα. Σε καθένα από τα δύο ως άνω κτίρια της Δημοτικής Αγοράς θα μελετηθεί και θα κατασκευασθεί εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης αντίστοιχη με αυτή του Δημοτικού Καφενείου.