Αλλαγές στο ενεργειακό τοπίο

Ο ενεργειακός χάρτης πορείας για το 2050 της Ευρωπαϊκής Ενωσης κάνει λόγο για τον ρόλο που πρόκειται να διαδραματίσει η ασφαλής, βιώσιμη και οικονομικά προσιτή ενέργεια στην ευημερία των ανθρώπων, τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και τη συνολική λειτουργία της κοινωνίας.

«Το ενεργειακό τοπίο αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς και το παραδοσιακό σύστημα ηλεκτρικής παραγωγής, μεταφοράς και διανομής βρίσκεται αντιμέτωπο με δυσκολίες στην υποστήριξη των νέων δεδομένων - δυσκολίες που προέρχονται από τις πολιτικές για την ενέργεια, οι οποίες θα πρέπει να προβλέπουν μείωση της επίδρασής της στο περιβάλλον», εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Δημήτρης Μήτσαινας, σύμβουλος σε θέματα Τηλεπικοινωνιών και Εξυπνων Δικτύων.

Ευρωπαϊκοί στόχοι για την ενέργεια

«Οι νέες ευρωπαϊκές πολιτικές αφορούν τρεις κυρίαρχους στόχους: τη μείωση των θερμοκηπικών αερίων με σκοπό να μην αυξηθεί η μέση θερμοκρασία άνω των 2 βαθμών Κελσίου από την προβιομηχανική εποχή, τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) φιλικότερων στο περιβάλλον και την αποτελεσματικότερη χρήση της ενέργειας.

Ο τριπλός ευρωπαϊκός ενεργειακός στόχος 20%-20%-20% για την Ευρώπη του 2020 είναι: 20% μείωση στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, 20% αύξηση του ποσοστού ενέργειας από ΑΠΕ και 20% περισσότερη αποτελεσματικότητα στη χρήση ενέργειας.

Για το 2030 οι στόχοι αναπροσαρμόστηκαν στο 40%, 27% και 30% αντίστοιχα.

Ο στόχος της μείωσης εκπομπών θερμοκηπικών αερίων (CO2) έχει ήδη επιτευχθεί, ξεπερνώντας η μείωση το 23%, ενώ αναμένεται μέχρι το 2020 να ξεπεράσει το 25%, στο οποίο φυσικά βοήθησε η ύφεση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ομως οι υπόλοιποι στόχοι υπολείπονται.

Στον τομέα των ΑΠΕ αναμένεται να υπολείπεται κατά 10% από τον στόχο. Παρά τη σημαντικότατη συμβολή των φωτοβολταϊκών, που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τους στόχους του 2020 στην παραγωγή ηλεκτρισμού, η τεχνολογία υπεράκτιας αιολικής παραγωγής υπολείπεται σε σημαντικότατο βαθμό και συνολικά δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται ο στόχος.

Επίσης, στον τομέα θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ, παρ' όλη τη θετική συμβολή των τεχνολογιών βιομάζας και αντλιών θερμότητας, οι υπόλοιπες τεχνολογίες βιοαερίου, γεωθερμίας και ηλιακής θέρμανσης υπολείπονται και επίσης ο στόχος για χρήση 10% ΑΠΕ στις μεταφορές φαίνεται να μην είναι επιτεύξιμος εξαιτίας της μη επαρκούς χρήσης βιοκαυσίμων στις μεταφορές.

Τέλος, η αποτελεσματικότητα (Energy Efficiency) θα βρίσκεται 1%-2% λιγότερο από τους στόχους, εκτός κι αν οι χώρες της Ε.Ε. εντείνουν τις προσπάθειές τους κυρίως στην αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών, με συσκευές καλύτερης ενεργειακής απόδοσης αλλά και με την αντικατάσταση των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας με έξυπνους μετρητές που θα βοηθήσουν τον καταναλωτή να έχει ενεργό ρόλο στη μείωση της κατανάλωσης, στη βελτιστοποίηση της χρήσης, στην επιλογή συσκευών μειωμένης ενεργειακής κατανάλωσης και τη δυνατότητα ενεργοποίησης συσκευών σε χρονικές στιγμές εκτός αιχμής χαμηλότερου κόστους ή όταν είναι διαθέσιμα πλεονάσματα αιολικής και ηλιακής ενέργειας.

Τεχνολογίες παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας

Η εισαγωγή της αυτοπαραγωγής καταναλωτών και επιχειρήσεων με τεχνολογίες φωτοβολταϊκών στέγης, γεωθερμικών αντλιών θερμότητας και αιολικών γεννητριών αλλάζει τη μέχρι σήμερα κεντρικοποιημένη ηλεκτροπαραγωγή, όπου πλέον ο καταναλωτής γίνεται και παραγωγός.

Σε αυτές προστίθεται πλέον και η αποθήκευση ενέργειας με τις νέου τύπου μπαταρίες ιόντων λιθίου.

Κατασκευάζονται νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, όπως συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, προσφέροντας και ζεστό νερό ή συνδυασμένου κύκλου, όπου ο θερμός αέρας από την παραγωγή χρησιμοποιείται σε αεριοστρόβιλους και αυξάνουν σε σημαντικότατο βαθμό την απόδοση από τα επίπεδα των 25%-40% σε 60%.

Η αντικατάσταση του λιγνίτη και του πετρελαίου από το φυσικό αέριο ως καύσιμο για τα εργοστάσια παραγωγής, που πλέον ακόμα και με τις σχετικά χαμηλές τιμές δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα οι τιμές παραγωγής των εργοστασίων φυσικού αερίου είναι φτηνότερες από αρκετά εργοστάσια λιγνίτη, ενώ σε επικείμενη αύξηση των τιμών δικαιωμάτων η παραγωγή από αέριο θα είναι συμφερότερη για τις περισσότερες χώρες.

Ηδη στη χώρα μας, πέραν των μονάδων της ΔΕΗ στο Κερατσίνι, Λαύριο και Κομοτηνή με ηλεκτροπαραγωγά εργοστάσια που χρησιμοποιούν το φυσικό αέριο ως καύσιμο συνολικής ισχύος 1.966 MW, τρία ιδιωτικά σχήματα έχουν εγκαταστήσει 7 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 2.614,78 MW με φυσικό αέριο, εκ των οποίων τα 6 είναι συνδυασμένου κύκλου και το ένα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας.

Πέρα από την παραγωγή στη χώρα μας σημαντικό όφελος θα έχουμε από τη διασύνδεση της Κρήτης και των νησιών μας με το Συνδεδεμένο Δίκτυο επιφέροντας σημαντική εξοικονόμηση στο άμεσο μέλλον.

Αλλες νέες τεχνολογίες είναι η δέσμευση και η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα (Carbon Capture and Storage) σε γεωλογικούς σχηματισμούς, όπως π.χ. σε εξαντλημένα κοιτάσματα πετρελαίου ή φυσικού αερίου αρκετά χιλιόμετρα κάτω από το έδαφος, ώστε να επιμηκυνθεί η χρήση της παραγωγής με λιγνίτη.

Η αποθήκευση ενέργειας με πεπιεσμένο αέρα (Compressed Air Energy Storage) είναι μια τεχνολογία εφάμιλλη της υδροηλεκτρικής που έχει επίσης εμφανιστεί, καθώς και η ηλεκτροπαραγωγή με χρήση βιοκαυσίμων που θα χρησιμοποιηθούν και στις μεταφορές.

Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι αναμφίβολα η μεγαλύτερη εξέλιξη για τους καταναλωτές, όπου με τη μείωση του κόστους της τεχνολογίας θα είναι εφικτή η αγορά και η χρήση του.

Εξυπνο Δίκτυο

Σημαντικότατη εξέλιξη, όμως, θα έχουμε και στις τεχνολογίες Μεταφοράς και Διανομής, όπου πλέον το Ηλεκτρικό Δίκτυο μετασχηματίζεται σε Εξυπνο Δίκτυο.

Η αντικατάσταση των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας από έξυπνους μετρητές, οι οποίοι θα μετρούν πολύ συχνά την κατανάλωση, θα επιφέρει την εισαγωγή κλιμακωτών τιμολογίων και με την ενεργή συμμετοχή του καταναλωτή στη μείωση της κατανάλωσης σε ώρες αιχμής, με αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους παραγωγής.

Η αλλαγή των συνηθειών με σκοπό την αποδοτικότερη χρήση είναι στόχος που θα επιτευχθεί με την ενημέρωση του καταναλωτή με τεχνολογίες μέσω του διαδικτύου, όπου θα έχει πρόσβαση από παντού, ενώ το «Εξυπνο Σπίτι» με συσκευές που θα ανταποκρίνονται είτε αυτόματα στις αλλαγές τιμολογιακής ζώνης ή σε καταστάσεις αιχμής που θα ενημερώνει ο Διαχειριστής της Ηλεκτρικής Ενέργειας ή με απομακρυσμένο έλεγχο από τον καταναλωτή θα επιφέρει σημαντικές μειώσεις στην κατανάλωση.

Διάφορες μελέτες συγκλίνουν ότι η μείωση της κατανάλωσης είναι τουλάχιστον 5% και μπορεί να φτάσει και πέραν του 20%. Το μεγαλύτερο όφελος, όμως, θα είναι από τη δραστική μείωση της ρευματοκλοπής και της άμεσης διακοπής ηλεκτροδότησης των οφειλετών.

Στη χώρα μας έχει ήδη γίνει η εγκατάσταση συστημάτων Τηλεμέτρησης και έξυπνων μετρητών στους καταναλωτές μέσης τάσης από κοινοπραξίες όπως αυτή των PROTASIS και ITF-EDV Fröschl και στους μεγάλους καταναλωτές χαμηλής τάσης από την ΙΝΤΡΑΚΑΤ.

Αναμένεται να ξεκινήσει και το πιλοτικό έργο για τους οικιακούς καταναλωτές στις περιοχές της Ξάνθης, της Λέσβου και της Λευκάδας, όπου στον πρόσφατο διαγωνισμό συμμετείχαν μόνον τρία σχήματα και δεν προσέλκυσε το ενδιαφέρον παραδοσιακών κατασκευαστών μετρητών.

Πέραν της εισαγωγής μετρητών, νέες τεχνολογίες έχουν ήδη εισαχθεί για τον έλεγχο της μεταφοράς όπως συστήματα SCADA και συστήματα διαχείρισης ενέργειας (EMS), συστήματα διαχείρισης διανομής (DMS) και συστήματα διαχείρισης βλαβών, τα οποία θα πρέπει να ολοκληρωθούν με τα νέα συστήματα τηλεμέτρησης των έξυπνων μετρητών σε ενιαία πληροφοριακά περιβάλλοντα.

Πηγή: http://www.efsyn.gr:10080/arthro/allages-sto-energeiako-topio