ΕΛΕΤΑΕΝ: Αναλυτικά στοιχεία για την αιολική ενέργεια στην Ελλάδα

Λήψη βεβαίωσης παραγωγού δεν συνεπάγεται ευθέως και δικαίωμα υλοποίησης της επένδυσης διασαφηνίζει η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας, υπογραμμίζοντας, ότι με το ποσοστό επιτυχίας των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων να είναι στο 3,14% ο τεράστιος όγκος βεβαιώσεων παραγωγού που έχει δοθεί δεν θα μεταφραστεί και σε έργα.

Από την άποψη αυτή, η ΕΛΕΤΑΕΝ υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητο να αποσαφηνιστεί το ακριβές περιεχόμενο της Βεβαίωσης Παραγωγού που χορηγείται από την ΡΑΕ και η οποία αφορά κύρια στην εκδήλωση πρόθεσης από κάποιο φορέα για μια επένδυση στην αιολική βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΕΤΑΕΝ, το σύνολο των εν λειτουργία και πλέον ώριμων έργων υπολογίζεται σε 5,9 GW, ενώ, το σύνολο των εν ισχύ Βεβαιώσεων Παραγωγού και των αιτημάτων για την λήψη Βεβαίωσης Παραγωγού φτάνουν τα 46,8 GW. Συγκεκριμένα, τα εκκρεμή αιτήματα για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού αθροίζονται στα 16.5GW. Όπως επισημαίνει και η Ένωση «Είναι φανερό ότι ακόμα κι αν ο στόχος του νέου ΕΣΕΚ για το 2030 αυξηθεί σχεδόν κατά 50%, ο πρόσθετος όγκος αιολικής ισχύος έως το 2030 αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 10% των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων».

Τέλος, η ΕΛΕΤΑΕΝ τονίζει την σημασία απλοποίησης της αδειοδοτικής διαδικασίας, ξεκαθαρίζοντας πως «απλοποίηση δεν σημαίνει ότι όλα τα υπό ανάπτυξη έργα εγκρίνονται ταχύτερα». Σημαίνει ότι σε εύλογο χρόνο, που δεν μπορεί να ξεπερνά την τριετία, πρέπει να λαμβάνεται οριστική απόφαση για την επένδυση, θετική ή αρνητική, έτσι ώστε πολύ σύντομα όλοι να γνωρίζουν τι, πού και πώς θα γίνει. «Με τον τρόπο αυτό, δεν θα δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις από την παραμονή αιτημάτων σε πολύχρονη εκκρεμότητα».

Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση της ΕΛΕΤΑΕΝ:

Το μέγεθος της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας για την επόμενη δεκαετία προσδιορίζεται από τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Σύμφωνα με το σενάριο του ΕΣΕΚ, ο στόχος για την αιολική ισχύ το 2030 είναι 7.000 MW. Ο στόχος αυτός θα αυξηθεί, κατά την επικείμενη αναθεώρηση του ΕΣΕΚ προκειμένου να ενσωματωθεί η αύξηση του Ευρωπαϊκού στόχου για το κλίμα το 2030 σε 55% μείωση των εκπομπών σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο 40%.

Ο στόχος θα επιτευχθεί κυρίως από τα ώριμα αιολικά πάρκα, δηλαδή όσα επιβίωσαν της μακράς αδειοδοτικής διαδικασίας και έχουν πιθανά επιλεγεί από τους διαγωνισμούς της ΡΑΕ. Τα έργα αυτά έχουν ήδη καταθέσει υψηλές εγγυητικές επιστολές προς τον ΑΔΜΗΕ και τη ΡΑΕ ή είναι ήδη υπό κατασκευή.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η εικόνα για την αιολική ενέργεια στην Ελλάδα διαμορφώνεται σήμερα ως εξής:

Αιολικά Πάρκα σε λειτουργία:    4.268 MW

Αιολικά πάρκα που έχουν επιλεγεί σε διαγωνισμούς ή είναι υπό κατασκευή:    1.722 MW

Σύνολο εν λειτουργία και πλέον ώριμων έργων:    5.990 MW

Σύνολο Βεβαιώσεων Παραγωγού και Αδειών Παραγωγής Αιολικών Πάρκων    30.295 MW

Εκκρεμή αιτήματα για χορήγηση Βεβαιώσεων Παραγωγού    16.595 MW

Σύνολο εν ισχύ ΒΠ και αιτημάτων για ΒΠ :    46.890 MW

Σύνολο υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων με μικρότερο βαθμό ωριμότητας :    40.900 ΜW

Είναι φανερό ότι ακόμα και αν ο στόχος του νέου ΕΣΕΚ για το 2030 αυξηθεί σχεδόν κατά 50%: 

Ο πρόσθετος όγκος αιολικής ισχύος έως το 2030 αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 10% των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων.

To ποσοστό αυτό είναι ήδη αισιόδοξο σε σχέση με αυτό που είχε μετρηθεί, πριν μερικά χρόνια, με βάση πραγματικά απολογιστικά στοιχεία: Σύμφωνα με τη μέτρηση εκείνη το ποσοστό επιτυχίας των υπό ανάπτυξη αιολικών πάρκων ήταν 3,14%. Η χαμηλή αυτή επίδοση οφείλεται σε πλήθος παραγόντων όπως η περίπλοκη αδειοδοτική διαδικασία που εμπλέκει δεκάδες υπηρεσίες σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, μερικές από τις οποίες γνωμοδοτούν περισσότερες από μία φορά σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας,  οι χωροταξικοί περιορισμοί, ο κορεσμός των ηλεκτρικών δικτύων κλπ.

Όσον αφορά τις εκκρεμείς αιτήσεις για χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού η εικόνα, με βάση τα στοιχεία του Μαΐου 2021, έχει ως εξής:

Tα πρακτικά συμπεράσματα από όλα αυτά είναι τα ακόλουθα:

1. Δεν απεικονίζουν τη μελλοντική πραγματικότητα, οι χάρτες ή οι γραφικές απεικονίσεις που κυκλοφορούν και θεωρούν λανθασμένα ότι θα υλοποιηθούν όλα τα έργα των 40GW, που είναι υπό ανάπτυξη.

2. Είναι απαραίτητο να αποσαφηνιστεί το ακριβές περιεχόμενο της Βεβαίωσης Παραγωγού που χορηγείται από τη ΡΑΕ. Δεν πρόκειται για κάποια άδεια που παρέχει δικαίωμα υλοποίησης της επένδυσης. 

Πρόκειται για τη Βεβαίωση ότι κάποιος φορέας:

(α) έχει καταχωρήσει στο πληροφοριακό σύστημα της ΡΑΕ το ενδιαφέρον του να διερευνήσει αν μπορεί να αδειοδοτήσει αρχικά και να υλοποιήσει στη συνέχεια μια επένδυση Α.Π.Ε. σε συγκεκριμένη θέση και 

(β)     έχει αποκτήσει το νόμιμο δικαίωμα να κάνει αυτή τη διερεύνηση εκτελώντας όλες τις απαραίτητες μελέτες και ενέργειες αδειοδότησης εντός των προθεσμιών που προβλέπει η νομοθεσία.

3. Το Υπουργείο πρέπει να προωθήσει ταχύτερα τη 2η δέσμη μέτρων απλοποίησης της αδειοδοτικής διαδικασίας και να επιταχύνει την ψηφιοποίησή της και την απευθείας ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των επιμέρους υπηρεσιών και βημάτων.  Η δουλειά που έχει γίνει στην ΡΑΕ αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Απλοποίηση ΔΕΝ σημαίνει ότι όλα τα υπό ανάπτυξη έργα εγκρίνονται ταχύτερα. 

Σημαίνει ότι σε εύλογο χρόνο, που δεν μπορεί να ξεπερνά την τριετία, πρέπει να λαμβάνεται οριστική απόφαση για την επένδυση, θετική ή αρνητική, έτσι ώστε πολύ σύντομα όλοι να γνωρίζουν τι, πού και πώς θα γίνει. Με τον τρόπο αυτό, δεν θα δημιουργούνται λανθασμένες εντυπώσεις από την παραμονή αιτημάτων σε πολύχρονη εκκρεμότητα.

4. Η επίτευξη των νέων αυξημένων στόχων για τα νέα αιολικά πάρκα είναι ρεαλιστική, αλλά απαιτεί πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια από όλους: την Πολιτεία, τον επιστημονικό κόσμο, τις επιχειρήσεις. 

Απαιτεί επίσης την εγκατάλειψη της αντίληψης ότι αυτό που πρέπει να γίνει, να γίνει κάπου αλλού εκτός από εδώ. Το «Όχι σε όλα» είναι μια συντηρητική και στείρα άποψη. Δεν μπορεί το «Όχι» να καταλαμβάνει ταυτόχρονα και οριζόντια τα πάντα, αφού στερεί τη δυνατότητα να αξιολογηθούν τα οφέλη που απορρέουν για μια κοινωνία από μια τέτοια επένδυση. Όλα πρέπει να σταθμίζονται με βάση τους κανόνες της επιστήμης, της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της νομοθεσίας.

Άλλωστε πρόσφατη είναι η τελευταία  έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Διατήρησης της Φύσης (International Union for Conservation of Nature, IUCN) για τη σημασία της Αιολικής Ενέργειας στην προστασία της Βιοποικιλότητας και για τους τρόπους που Βιοποικιλότητα και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορεί να συνυπάρξουν. Η έκθεση με τίτλο «Μετριασμός των επιπτώσεων στη βιοποικιλότητα που σχετίζονται με την ανάπτυξη της ηλιακής και της αιολικής ενέργειας – Mitigating biodiversity impacts associated with solar and wind energy development» περιλαμβάνει κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και συμβουλές που απευθύνονται κυρίως στους επενδυτές, μελετητές και όσους λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τις επενδύσεις σε χερσαία και θαλάσσια αιολικά πάρκα και σε ηλιακά συστήματα.