Ενεργειακή απόδοση κτιρίων: Πενταετής διάρκεια ενεργειακών πιστοποιητικών για ενεργοβόρα κτίρια - Σημεία ηλεκτρικής φόρτισης οχημάτων σε κτίρια

Όλα τα νέα κτίρια γραφείων ή τα κτίρια γραφείων στα οποία γίνεται ευρεία ανακαίνιση, με περισσότερες από πέντε θέσεις στάθμευσης, πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον ένα σημείο φόρτισης ηλεκτρικού αυτοκινήτου ανά δύο θέσεις. Από 1η Ιανουαρίου 2027 όλα τα μη οικιστικά κτίρια με περισσότερες από 20 θέσεις στάθμευσης (π.χ. σουπερμάρκετ) πρέπει να διαθέτουν ένα σημείο φόρτισης ανά 10 θέσεις και τουλάχιστον μια θέση στάθμευσης ποδηλάτου για κάθε θέση στάθμευσης αυτοκινήτου. Στην περίπτωση των κτιρίων που ανήκουν στο δημόσιο ή τα μισθώνουν κρατικές υπηρεσίες, από 1η Ιανουαρίου 2033 σε κάθε δύο θέσεις στάθμευσης η μία πρέπει να διαθέτει καλωδιακή και άλλη υποδομή ώστε να εγκατασταθεί φορτιστής ηλεκτρικού αυτοκινήτου.

Πρόκειται για μερικές από τις προβλέψεις της νέας κοινοτικής οδηγίας για την ενεργειακή εξοικονόμηση σε κτίρια που παρουσιάστηκε στα μέσα της εβδομάδας έπειτα από πολλούς μήνες παζαριών εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το τελικό κείμενο της οδηγίας μπορεί να μην είναι όσο αυστηρό (σε επίπεδο απαιτήσεων για ανακαινίσεις) ήταν η αρχική έκδοση, αλλά και πάλι τα κράτη – μέλη θα χρειαστεί να τρέξουν ώστε να καλύψουν τις αυστηρές απαιτήσεις.

Σύμφωνα με τη νέα οδηγία, τα νέα οικιστικά ακίνητα ή τα ακίνητα στα οποία γίνεται μεγάλη ανακαίνιση και στα οποία υπάρχουν περισσότερες από τρεις θέσεις στάθμευσης, πρέπει να υπάρχει υποδομή για εγκατάσταση φορτιστή ηλεκτρικού αυτοκινήτου για κάθε θέση καθώς και δύο θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων για κάθε διαμέρισμα. Η καλωδιακή και άλλη υποδομή στα νέα ή ανακαινισμένα κτίρια πρέπει μάλιστα να είναι τέτοια που να επιτρέπει την ταυτόχρονη φόρτιση των οχημάτων σε όλες τις θέσεις στάθμευσης με ό,τι αυτό σημαίνει για το κόστος της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Επιπλέον, οι θέσεις φόρτισης πρέπει να υποστηρίζουν έξυπνους μετρητές αλλά και επιστροφή ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο διανομής, με βάση ανοικτές τεχνολογίες και πρωτόκολλα. Παράλληλα πρέπει να υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να λειτουργούν και από ανεξάρτητες εταιρείες διαχείρισης σημείων φόρτισης.

Οι αλλαγές στα ενεργειακά πιστοποιητικά και τα χρονοδιαγράμματα

Η κοινοτική οδηγία φέρνει ανατροπές ακόμα και στο σημερινό ελληνικό σύστημα των εννέα κατηγοριών ενεργειακής κατάταξης (Α+, Α, Β+, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η) στα κτίρια καθώς επιβάλλει ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης με ενιαίες προδιαγραφές μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Όπως αναφέρεται στην οδηγία, τα νέα πιστοποιητικά θα χρησιμοποιούν τα γράμματα Α έως G, όπου στο Α θα εντάσσονται τα κτίρια μηδενικών εκπομπών και στο G (Η στην περίπτωση της Ελλάδας) θα ενταχθεί το 15% των χειρότερων κτιρίων της χώρας από πλευράς ενεργειακής απόδοσης. Η διάρκεια των ενεργειακών πιστοποιητικών θα είναι πενταετής με εξαίρεση τα κτίρια που ανήκουν στις τρεις πρώτες ενεργειακές κλάσεις που θα μπορούν να είναι μέχρι και δέκα χρόνια.

Προβλέπεται πως τα κτίρια που ανήκουν ή μισθώνει το ελληνικό δημόσιο πρέπει από 1η Ιανουαρίου 2027 να ανήκουν στην έκτη κατηγορία ενεργειακής απόδοσης (F) και από 1η Ιανουαρίου 2030 στην πέμπτη κατηγορία (Ε). Ταυτόχρονα όλα τα ιδιωτικά κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται ως κατοικίες ή από το δημόσιο πρέπει από 1η Ιανουαρίου 2027 να είναι τουλάχιστον κατηγορίας F, από 1η Ιανουαρίου 2030 στην E.

Για τις κατοικίες προβλέπεται πως μέχρι 1 Ιανουαρίου 2030 πρέπει να ανήκουν τουλάχιστον στην κατηγορία F. Ειδικά στην Ελλάδα που περισσότερο από ένα στα δύο οικιστικά ακίνητα έχει κατασκευαστεί πριν το 1980 αυτό σημαίνει πως θα χρειαστούν πολλά προγράμματα «Εξοικονομώ» στην επόμενη δεκαετία ώστε να γίνουν οι απαραίτητες ανακαινίσεις και να καλυφθούν οι κοινοτικοί στόχοι. Μάλιστα μέχρι 1η Ιανουαρίου 2033 όλα τα οικιστικά ακίνητα πρέπει να ανήκουν στην πέμπτη κατηγορία (E) ενεργειακής κατάταξης. Τα κράτη – μέλη καλούνται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για τη συνεχή αναβάθμιση / ανανέωση του κτιριακού αποθέματος μέχρι το 2050 με στόχο τις μηδενικές εκπομπές.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 να έχει υιοθετήσει ένα κοινό ευρωπαϊκό σχήμα κατάταξης των επαγγελματικών κτιρίων με βάση την ψηφιακή τους ετοιμότητα (smart readiness), με ιδιαίτερη έμφαση στα έξυπνα συστήματα διαχείρισης θέρμανσης, κλιματισμού και καθαρισμού αέρα.

Κάθε κράτος – μέλος πρέπει να δημιουργήσει μια εθνική βάση δεδομένων για την ενεργειακή αποδοτικότητα κάθε κτιρίου που θα είναι ανοικτή στο κοινό. Έτσι θα είναι εύκολη η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών, των «διαβατηρίων ανακαίνισης» που θεσπίζονται για τα κτίρια στα οποία γίνονται σχετικά έργα, αλλά και πρόσθετων στοιχείων όπως η κατανάλωση ενέργειας, ο δείκτης ψηφιακής ετοιμότητας, κ.α. Επιπλέον, οι αγοραστές ακινήτων, οι μισθωτές και οι επενδυτές θα γνωρίζουν ακριβώς την ταυτότητα κάθε κτιρίου, με πρόβλεψη για την προστασία προσωπικών δεδομένων, κ.α. Τα στοιχεία πρέπει να ανανεώνονται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο. Κάθε χρόνο θα στέλνουν μάλιστα αυτά τα στοιχεία στο Παρατηρητήριο Κτιριακού Αποθέματος της Ε.Ε.

Η κυβέρνηση, εκτός από το εν εξελίξει πρόγραμμα «Εξοικονομώ» έχει ανακοινώσει πως μέσα στην επόμενη χρονιά θα προχωρήσουν και άλλα προγράμματα, όπως το «Ηλέκτρα», για την ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος.