Εξοικονόμηση νερού κι ενέργειας στα θερμοκήπια χάρη σε ένα καινοτόμο κοινοτικό πρόγραμμα

Μείωση κατανάλωσης έως 80% στη χρήση ορυκτών καυσίμων και 90% στη χρήση νερού μπορούν να πετύχουν οι παραγωγοί στα γεωθερμικά και υδατικά αυτόνομα θερμοκήπια χάρη σ” ένα καινοτόμο κοινοτικό πρόγραμμα. Ο λόγος για το Adapt2Change, η πιλοτική εφαρμογή του οποίου έχει ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Όπως εξήγησε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο συντονιστής του project Δρ. Αλέξανδρος Παπαχατζής, επικεφαλής της Σχολής Τεχνολογίας Γεωπονίας στο τμήμα Φυτικής Παραγωγής του ΤΕΙ Θεσσαλίας, το συγκεκριμένο πρόγραμμα παρέχει στους παραγωγούς τη δυνατότητα να πετύχουν εξοικονόμηση νερού, με τρόπο που τους βοηθά να εξασφαλίσουν την παραγωγή τους.

Στην περιοχή της Λάρισας έχουν ήδη στηθεί δύο θερμοκήπια, 216 τ.μ. έκαστο, με το ένα να είναι κλειστού τύπου και κατασκευασμένο με βάση την καινοτομία που προωθεί το project, ενώ το άλλο είναι συμβατικού τύπου. Από τον Οκτώβριο του 2013 και τα δύο θερμοκήπια φιλοξενούν καλλιέργειες ντομάτας και μελιτζάνας και οι μετρήσεις- μέχρι στιγμής -έχουν δώσει τα παραπάνω αποτελέσματα- ευεργετικά τόσο για την “τσέπη” του παραγωγού όσο και για το περιβάλλον.

Αυτό το πρότυπο σύστημα θερμοκηπίου- ανακύκλωσης νερού, που βασίζεται σε αβαθή γεωθερμική ενέργεια, μπορεί, σύμφωνα με τον κ. Παπαχατζή, να αναπαραχθεί εύκολα με τη βοήθεια πρακτικών οδηγών σχεδιασμού και εφαρμογής (εγχειρίδιο αίτησης χρήσης αβαθούς γεωθερμικής ενέργειας στη γεωργία).

Με το πρόγραμμα αυτό εισάγεται ουσιαστικά, όπως διευκρίνισε, μια καινοτόμος προσέγγιση για την ελαχιστοποίηση της ζήτησης του νερού στον γεωργικό τομέα, τη μείωση της ζήτησης ενέργειας και τη διάχυση της ρύπανσης από τη γεωργία.

Στόχοι του προγράμματος είναι: να ελαχιστοποιήσει τη χρήση φρέσκου νερού για τη γεωργική παραγωγή και να εισαγάγει μεθόδους ανακύκλωσης νερού σε ένα κλειστό σύστημα θερμοκηπίου, να δείξει πώς η αβαθή γεωθερμική ενέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διαδικασία ανακύκλωσης του νερού και να εισαγάγει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στον γεωργικό τομέα.

Παράλληλα, στους στόχους εντάσσονται: η δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης για την αυτοματοποίηση και τη μεγιστοποίηση της παραγωγής θερμοκηπίου, η ελαχιστοποίηση απαίτησης γης για τη γεωργία και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου και η παροχή βοήθειας στους αγρότες, η προσαρμογή των γεωργικών πρακτικών παραγωγής για τους περιορισμούς και τις ευκαιρίες του μεταβαλλόμενου κλίματος, η επίδειξη ενός συστήματος παραγωγής κατάλληλο για ένα ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών συνθηκών και η παροχή στους παραγωγούς ενός απομακρυσμένου συστήματος υποστήριξης.

Πεποίθηση του κ. Παπαχατζή είναι πως “δεν υπάρχουν άγονα χωράφια, μόνο άγονα μυαλά”, όπως συνηθίζει να λέει και στους μαθητές του.

Η χρήση του νερού για γεωργικούς σκοπούς, σημειώνει, είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα για συζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν και η επέκταση των αρδευόμενων εκτάσεων έχει αυξήσει τη γεωργική παραγωγή και την προμήθεια τροφίμων, μια σειρά από ξηρές υδρολογικά χρονιές, οι οποίες συνήθως έρχονται μαζεμένες, συμβάλλουν σε αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των υδάτων. Και μπορεί ο γεωργικός τομέας να είναι ο πιο σημαντικός σε οικονομικούς όρους σε όλες τις χώρες της Μεσογείου, ωστόσο έχει μετατραπεί και στον μεγαλύτερο καταναλωτή νερού.

Μάλιστα, στην Ελλάδα, η μέση ποσότητα νερού που χρησιμοποιείται για γεωργικούς σκοπούς αναλογεί στο 80%-85% της συνολικής χρήσης του νερού, σε σύγκριση με το μέσο όρο του 70% σε παγκόσμια κλίμακα. Ταυτόχρονα, η χρήση του νερού στη γεωργία έχει γίνει πολύ αναποτελεσματική, με ποσοστό αποδοτικότητας μόνο περίπου 35%.

Επισημαίνεται ότι το πρόγραμμα, που φέρει τον τίτλο “Προσαρμογή της γεωργικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή και στους περιορισμένους υδάτινους πόρους” και “τρέχει από τον Σεπτέμβριο του 2010, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2016, ύστερα από διετή παράταση, έχει προϋπολογισμό 2,57 εκατ. ευρώ.

Η κοινοπραξία Adapt2Change αποτελείται από πέντε εταίρους από δύο κράτη μέλη της ΕΕ και περιλαμβάνει τρία Πανεπιστήμια, ένα Ερευνητικό Κέντρο και ένα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Το παραπάνω πρόγραμμα θα παρουσιαστεί, σήμερα, σε σχετική εκδήλωση, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της 25ης Agrotica (31/Ιανουαρίου-2 Φεβρουαρίου), στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης.

Πηγή: http://web.tee.gr/%CE%B5%CE%BE%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%8C%CE%BC%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CE%BD%CE%B5%CF%81%CE%BF%CF%8D-%CE%BA%CE%B9-%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84/