Η υπερβολική ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να περάσει από τη μία βαριά ενεργειακή εξάρτηση στην άλλη.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να περάσει από τη μία βαριά ενεργειακή εξάρτηση στην άλλη, καθώς η επίτευξη των στόχων της για την πράσινη ενέργεια θα μπορούσε να εξαρτηθεί από την Κίνα, όπως οι παραδόσεις φυσικού αερίου της ΕΕ εξαρτιόνταν από τη Ρωσία μέχρι πριν από δύο χρόνια.

Η ΕΕ εμμένει στους καθαρούς μηδενικούς στόχους της, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μόλις ενέκρινε πολύ υψηλότερους δεσμευτικούς στόχους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030, εγκρίνοντας την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βασικό μέρος της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας για την ΕΕ ώστε να γίνει ένα μπλοκ χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050.

Η οδηγία, η οποία χρειάζεται την έγκριση των κρατών μελών της ΕΕ για να γίνει νόμος, αυξάνει το στοχευόμενο μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ενεργειακή κατανάλωση της ΕΕ σε 42,5% έως το 2030, από 32% που είναι σήμερα ο στόχος.

Για λόγους σύγκρισης, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αντιπροσώπευαν το 21,8% της ενέργειας που καταναλώθηκε στην ΕΕ το 2021, από 22,1% το 2020, σύμφωνα με τη Eurostat.

Καθώς η Ευρώπη πιέζει τώρα να μειώσει τις εκπομπές και να επιταχύνει την εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των ηλεκτρικών οχημάτων, μια νέα απειλή έχει εμφανιστεί στην αλυσίδα εφοδιασμού της - υπερβολική εξάρτηση από κινεζικά κρίσιμα υλικά, μπαταρίες ιόντων λιθίου, ηλιακούς συλλέκτες και ανεμογεννήτριες.

Η ΕΕ επιδιώκει να διατηρήσει την εγχώρια παραγωγή στην αλυσίδα εφοδιασμού πράσινης ενέργειας, αλλά επί του παρόντος αποτυγχάνει, καθώς τα κινεζικά προϊόντα χαμηλού κόστους και ο νόμος των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού θα μπορούσαν να αφαιρέσουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, εάν το μπλοκ δεν λάβει μέτρα για την ενίσχυσή της.

«Χωρίς την εφαρμογή ισχυρών μέτρων, το ευρωπαϊκό ενεργειακό οικοσύστημα θα μπορούσε να έχει μια εξάρτηση από την Κίνα μέχρι το 2030 διαφορετικής φύσης, αλλά με παρόμοια σοβαρότητα, από αυτήν που είχε από τη Ρωσία πριν από την εισβολή στην Ουκρανία», αναφέρει έγγραφο που συντάχθηκε από την εκ περιτροπής ισπανική προεδρία για τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις αρχές Οκτωβρίου, όπως αναφέρει το Reuters.

Στο έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του Reuters εκφράζεται η ανησυχία ότι με τους στόχους για την πράσινη ενέργεια και το καθαρό μηδέν, η ζήτηση της ΕΕ για μπαταρίες ιόντων λιθίου, ηλεκτρολύτες για πράσινο υδρογόνο και κυψέλες καυσίμου θα αυξηθεί κατά 10 έως 30 φορές τα επόμενα χρόνια και η Κίνα θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αλυσίδες εφοδιασμού.

Την περασμένη εβδομάδα, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατήγγειλε την Κίνα για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της στην αλυσίδα εφοδιασμού των ηλιακών συλλεκτών.

«Δεν έχουμε ξεχάσει πώς οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Κίνας επηρέασαν την ηλιακή μας βιομηχανία. Πολλές νέες επιχειρήσεις εκδιώχθηκαν από τους έντονα επιδοτούμενους κινεζικούς ανταγωνιστές. Πρωτοπόρες εταιρείες αναγκάστηκαν να καταθέσουν αίτηση πτώχευσης. Υποσχόμενα ταλέντα έφυγαν αναζητώντας τύχη στο εξωτερικό», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της ΕΕ για την κατάσταση της Ένωσης.

Στον τομέα των ηλεκτρικών οχημάτων, οι παγκόσμιες αγορές κατακλύζονται πλέον από φθηνότερα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, στρεβλώνοντας τον ανταγωνισμό, σημείωσε η ίδια, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή δρομολογεί έρευνα κατά των επιδοτήσεων για τα ηλεκτρικά οχήματα από την Κίνα.

«Η Ευρώπη είναι ανοιχτή στον ανταγωνισμό. Όχι για έναν αγώνα δρόμου προς τον πάτο», δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής.

Οι ευρωπαϊκές βιομηχανικές ενώσεις ζητούν επίσης στήριξη και χαιρετίζουν τις προσπάθειες της ΕΕ να ενισχύσει τις εγχώριες αλυσίδες εφοδιασμού της παραγωγής.

Η ένωση WindEurope, για παράδειγμα, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αν η ΕΕ δεν αλλάξει τις πολιτικές της, θα μπορούσε να χάσει την ευρωπαϊκή παραγωγή.

«Και οι αγώνες της ευρωπαϊκής αλυσίδας εφοδιασμού αιολικής ενέργειας σημαίνουν ότι οι κινεζικοί κατασκευαστές τουρμπινών αρχίζουν τώρα να κερδίζουν παραγγελίες εδώ. Προσφέρουν φθηνότερες τουρμπίνες, χαλαρότερα πρότυπα και αντισυμβατικούς οικονομικούς όρους», δήλωσε η WindEurope, σχολιάζοντας την ομιλία της φον ντερ Λάιεν.

«Υπάρχει ένας πολύ πραγματικός κίνδυνος η επέκταση της αιολικής ενέργειας να γίνει στην Κίνα και όχι στην Ευρώπη».

Λίγες ημέρες πριν από την ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης, η ένωση SolarPower Europe προειδοποίησε ότι οι χαμηλές τιμές ρεκόρ των εισαγωγών ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη κινδυνεύουν να υπονομεύσουν τους στόχους στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και να οδηγήσουν περισσότερους Ευρωπαίους κατασκευαστές σε πτώχευση.

«Αυτή τη στιγμή, κινδυνεύουμε να χάσουμε μια βασική στρατηγική βιομηχανία στην Ευρώπη, ακριβώς τη στιγμή που η γεωπολιτική τής ενεργειακής μετάβασης απαιτεί διαφοροποίηση της αλυσίδας εφοδιασμού και αναζωογόνηση του ευρωπαϊκού τομέα παραγωγής ηλιακής ενέργειας», έγραψε η SolarPower Europe σε επιστολή προς τα κορυφαία θεσμικά όργανα της ΕΕ.