ΙΕΝΕ: Υπαρκτός ο Κίνδυνος Ενεργειακής Κρίσης στην ΝΑ Ευρώπη

Οι περιορισμένες επενδύσεις στις ενεργειακές υποδομές της ΝΑ Ευρώπης τα τελευταία χρόνια καθιστούν πιθανό η περιοχή να βρεθεί αντιμέτωπη με μία ενεργειακή κρίση, επισημαίνει το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) στη μηνιαία ανάλυσή του.

Οι περιορισμένες επενδύσεις στις ενεργειακές υποδομές της ΝΑ Ευρώπης τα τελευταία χρόνια καθιστούν πιθανό η περιοχή να βρεθεί αντιμέτωπη με μία ενεργειακή κρίση, επισημαίνει το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) στη μηνιαία ανάλυσή του.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα της ανάλυσης του ΙΕΝΕ, το ρεπορτάζ της Μάχης Τράτσα για την εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», αναφέρει:

«Τις τελευταίες δεκαετίες, η παραγωγή ενέργειας στην περιοχή έχει παρεμποδιστεί εξαιτίας των περιορισμένων επενδύσεων. Έτσι, η υπάρχουσα ενεργειακή υποδομή ‘παλεύει’ να καλύψει τη ζήτηση, είναι αναξιόπιστη σε πολλές περιπτώσεις και είναι πάντα ‘διψασμένη’ για εκσυγχρονισμό.

Από τη μία πλευρά, όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του Ινστιτούτου, υπάρχει η ανάγκη για θεμελιώδεις αλλαγές στην αγορά (ώστε να καταστεί πλήρως ανταγωνιστική), για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την πορεία προς τον περιορισμό του άνθρακα, σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ και τις δεσμεύσεις του Παρισιού για το κλίμα - COP21.

Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η χρόνια ... αντίσταση στις όποιες αλλαγές - στις περισσότερες χώρες της ΝΑ Ευρώπης _ προκειμένου να προστατευθούν, μεταξύ άλλων, οι κρατικές βιομηχανίες άνθρακα και η τεράστια εξάρτησή τους από τις εισαγωγές καυσίμων.

Όλα αυτά υποδεικνύουν, σύμφωνα με το ΙΕΝΕ ότι η περιοχή βρίσκεται σε μια πορεία ...σύγκρουσης. Εν ολίγοις, σύντομα ενδέχεται να αντιμετωπίσει ένα είδος ενεργειακής κρίσης».

Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι θα χρειαστούν τεράστιες επενδύσεις στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης για να αποτραπεί αυτή η κρίση, καθώς και σχεδιασμός.

Στην Ελλάδα οι εργασίες της ομάδας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για τον Μακροχρόνιο Ενεργειακό Σχεδιασμό έχουν ξεκινήσει. Το ΙΕΝΕ συμμετέχει ενεργά σε όλες τις φάσεις και δράσεις του ΥΠΕΝ και ανταποκρίθηκε στο σχετικό ερωτηματολόγιο.

Πρόκειται για τις βασικές θέσεις του Ινστιτούτου, οι οποίες καλύπτουν όλα τα ζητήματα της ενεργειακής και κλιματικής πολιτικής, αφορούν την ασφάλεια εφοδιασμού, τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), την ενεργειακή αποδοτικότητα, την αγορά ενέργειας, αλλά και την έρευνα, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Πιο αναλυτικά, οι θέσεις του έχουν ως εξής:

• Η ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, τόσο από εγχώριες όσο και από εισαγόμενες πηγές θεωρείται κορυφαία προτεραιότητα, ώστε να εξασφαλίζεται σε διαρκή βάση η επάρκεια ενέργειας. Στόχος η προοδευτική μείωση της εξάρτησης.
• Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με πολιτική και δράσεις στον τομέα της ενεργειακής αποδοτικότητας καθώς και μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ για ηλεκτρικές και μη ηλεκτρικές χρήσεις, με προσιτό κόστος, νέες και καινοτόμες τεχνολογίες.
• Επίσπευση της ολοκλήρωσης των μεταρρυθμίσεων στις ενεργειακές αγορές, ώστε να υπάρξει υγιής ανταγωνισμός με στόχο τον περιορισμό του κόστους ενέργειας προς όφελος του συνόλου των χρηστών και καταναλωτών.
• Υψηλή αξιοπιστία στην παροχή ενέργειας. Ανθεκτικό και ασφαλές ενεργειακό σύστημα για την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών καταστάσεων και κυβερνοεπιθέσεων, που πρέπει να αποτελέσει εθνικό στόχο.
• Μετασχηματισμός και εξέλιξη του ενεργειακού τομέα και των αγορών, με αναπτυξιακή διάσταση που οδηγεί σε βέλτιστα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία και αύξηση της απασχόλησης.
• Ισόρροπη, κατά το δυνατόν, περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας με πρόβλεψη για τη δημιουργία κατάλληλων ενεργειακών υποδομών.
• Ειδικές μελέτες και έρευνα για καινοτόμες τεχνολογίες και νέες ιδέες για εφαρμογές με μεγάλη εγχώρια προστιθέμενη αξία, που οδηγούν στο μέλλον με καθαρή ενέργεια και προσιτό κόστος.

Τέλος, το ΙΕΝΕ θεωρεί ως κρίσιμες παραμέτρους τον περιορισμό της πολυνομίας και της γραφειοκρατίας, το φιλικό επενδυτικό περιβάλλον, την κοινωνική αποδοχή και τη στήριξη του μετασχηματισμού του ενεργειακού τομέα με ειδικές μελέτες και έρευνα.