Οι περιοχές που επιβαρύνονται και ελαφρύνονται από την χωροθέτηση ανεμογεννηριών

Τελειωμό δεν έχουν οι αντιδράσεις τοπικών φορέων και κινήσεων πολιτών κατά χωροθετήσεων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Τελευταία στη λίστα των «πράσινων» τεχνολογιών που έχουν μπει στο «στόχαστρο» είναι και οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας.

Ήδη στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η οποία είναι από τις περιοχές που τραβούν σαν «μαγνήτης» τις επενδύσεις ΑΠΕ, κάτοικοι έχουν ξεσηκωθεί και για την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση μονάδων αποθήκευσης. Συνολικά, στη συγκεκριμένη Περιφέρεια είναι αδειοδοτημένα περί τα 1.261 έργα ΑΠΕ, δίχως να έχουν υπολογιστεί και τα εκατοντάδες μικρότερα φωτοβολταϊκά (κάτω του 1 MW). Επιπλέον, ήρθαν να προστεθούν και οι αδειοδοτημένες μονάδες αποθήκευσης από την ΡΑΑΕΥ στην Στερεά Ελλάδα που φτάνουν περί τις 160, εκ των οποίων σχεδόν οι μισές έχουν αδειοδοτηθεί και περιβαλλοντικά , γεγονός που έχει πυροδοτήσει επιπλέον αντιδράσεις που έρχονται να προστεθούν σε εκείνες για τα έργα ΑΠΕ που προωθούνται για εγκατάσταση στην περιοχή.

Αλλά δεν είναι μόνο οι πολίτες που αντιδρούν. Στη Θεσσαλία, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Δημήτρης Κουρέτας προ δύο εβδομάδων έβαλε «φρένο» σε τρία μεγάλα έργα , συνολικής ισχύος 430 MW, τα οποία αναπτύσσουν εταιρείες θυγατρικές της αυστραλιανής Maquarie και της γαλλικής Acuo. Επιπλέον, σύμφωνα με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, σε ένα πρόχειρο δειγματοληπτικό έλεγχο σε παλαιότερες αδειοδοτήσεις που έγινε πρόσφατα από τις υπηρεσίες εντοπίστηκαν 12 περιπτώσεις με παράτυπα θετική γνωμοδότηση.

Στην Πελοπόννησο το ζήτημα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε περιοχές όπως το Γαϊδαροβούνι Ταϋγέτου, το Μαίναλο, το Αρτεμίσιο και ο Πάρνωνας, έχει προκαλέσει τις σοβαρές αντιδράσεις των τοπικών φορέων και κατοίκων της περιοχής κατά της κατασκευής αιολικών πάρκων. Μάλιστα, οι αντιδράσεις αναζωπυρώθηκαν από την πρόσφατη δημόσια διαβούλευση για τους αιολικούς σταθμούς MORES (298,2 MW στη Βόρεια Κυνουρία) και MORES II (155,4 MW σε περιοχή της Μάνης των Περιφερειακών Ενοτήτων Λακωνίας και Μεσσηνίας), συμφερόντων της εταιρείας Volton.

Ενδεικτικό του κλίματος που έχει διαμορφωθεί είναι ότι έχουν ήδη συγκεντρωθεί 6.000 και 5.500 υπογραφές αντίστοιχα κατά της χωροθέτησης των δύο έργων από πολίτες, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η εγκατάστασή τους θα αλλοιώσει το φυσικό τοπίο και τον πολιτιστικό χαρακτήρα της περιοχής, και δεν συμβαδίζει με το πρότυπο ανάπτυξης που βασίζεται στον τουρισμό.

Την αντίθεσή τους εκφράζουν τοπικοί παράγοντες και για έργα ΑΠΕ στον Έβρο. Σχέδιο γερμανικής εταιρείας για εγκατάσταση 41 ανεμογεννητριών στην ευρύτερη περιοχή Σουφλίου προκάλεσε την αντίδραση της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. Η WPD (κορυφαία εταιρεία του κλάδου με παρουσία σε 31 χώρες) προτίθεται να εγκαταστήσει τις ανεμογεννήτριες στην παραποτάμια περιοχή μεταξύ του Δάσους Δαδιάς και του Δέλτα Έβρου και προχωρά τις αδειοδοτικές διαδικασίες για την υλοποίηση της επένδυσης.

Ακόμη και στην Αττική, η διαδημοτική των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού «Επιτροπή Κατά των Ανεμογεννητριών στο Πάνειο Όρος» έχει αποφασίσει να κλιμακώσει τον αγώνα της και με την χρήση ένδικων μέσων κατά της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στο Πάνειο Όρος και το Κερατοβούνι καθώς η εταιρεία βρίσκεται ένα βήμα πριν την έναρξη κατασκευής του έργου. Όπως καταγγέλλουν, σε πρώτη φάση σχεδιάζεται η εγκατάσταση μίας ανεμογεννήτριας ισχύος 2,4 MW στο Κερατοβούνι, αλλά αποτελεί τον προπομπό για την εγκατάσταση επιπλέον 24 ανεμογεννητριών.

Νέα παράταση του Χωροταξικού

Και θα συνεχίσει να μεγαλώνει όσο το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) δεν προχωρά με τη θεσμοθέτηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ (ΕΧΠ ΑΠΕ), του οποίου η ολοκλήρωση παίρνει διαρκώς παράταση με τη νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης της σύμβασης για τους μελετητές να έχει πάρει νέα διορία έως τις 27 Δεκεμβρίου 2024.

Έως τότε όλες οι χωροθετήσεις βασίζονται στο παρωχημένο ΕΧΠ-ΑΠΕ του Γ. Σουφλιά, το οποίο είχε εγκριθεί το 2009 και είχε συνταχθεί λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα της δεκαετίας του 2000.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αρχικό παραδοτέο που έχει υποβληθεί από τους μελετητές στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ προτείνει ανακατάταξη των περιοχών αιολικής προτεραιότητας (ΠΑΠ) και αποκλεισμού, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στις τεχνολογίες αλλά και την αλλαγή του κλίματος που έχει οδηγήσει σε μεταβολή καιρικών στοιχείων που αφορούν στις ταχύτητες των ανέμων, την ηλιακή ακτινοβολία κλπ.

Οι νέες προτάσεις

Η πρόταση των μελετητών, η οποία ενδέχεται να αλλάξει από το επιτελείο του ΥΠΕΝ, είναι να ευνοηθούν περισσότερες περιοχές για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, αυξάνοντας τις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας - ΠΑΠ σε 67 από 58 που είναι στο ισχύον ΕΧΠ ΑΠΕ. Οι επιπλέον δημοτικές ενότητες που έχουν προστεθεί βρίσκονται στην Κρήτη (22) και άλλες 18 στις περιοχές των Σερρών, του Κιλκίς και των Ιωαννίνων και τρεις στη Ροδόπη. Επίσης, αυξάνονται και στην Εύβοια, αλλά μειώνονται στην Κάρυστο, περιοχή που θεωρείται επιβαρημένη και υπάρχουν και πολλές αντιδράσεις από τοπικούς φορείς για χωροθετήσεις και άλλων έργων ΑΠΕ.

Ο αριθμός τους ωστόσο περιορίζεται σε περιοχές του Έβρου, της Βοιωτίας, της Φθιώτιδας, της Φωκίδας και της Λακωνίας, όπου από 29 οι ΠΑΠ περιορίζονται σε 11. Σχετικά με τις περιοχές αποκλεισμού, εκτός από τα «Απάτητα βουνά» (Λευκά Όρη, Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, Χατζή, Άγραφα, Μαίναλο, Δίκτη) στα οποία έχει ήδη ανακοινωθεί από το ΥΠΕΝ ότι απαγορεύεται η χωροθέτηση ΑΠΕ, προτείνεται να ενταχθούν και περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως «τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», «γεωπάρκα» και μικροί νησιωτικοί υγροτόποι.

Βεβαίως, μένει να φανεί εάν τελικά οι προβλέψεις του αρχικού παραδοτέου θα παραμείνουν στο τελικό κείμενο του ΕΧΠ – ΑΠΕ που θα παραδώσουν οι μελετητές στα τέλη του έτους, έπειτα από την εσωτερική διαβούλευση που έχει γίνει στο ΥΠΕΝ, αλλά και με την αγορά.