Οι χρυσές δεκαετίες της υδροηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα

Μέσα στις σημαντικές προκλήσεις της επόμενης περιόδου είναι η αξιοποίηση της υδροηλεκτρικής ενέργειας. Αποτελεί προϋπόθεση για την απανθρακοποιηση του ενεργειακού μείγματος.

«Η αξιοποίηση του υδροηλεκτρικού δυναμικού, αποτελεί προτεραιότητα, καθώς αποτελεί έναν πόρο ο οποίος πρέπει να αξιοποιείται όπου είναι διαθέσιμος. Για το σκοπό αυτό στόχος είναι να ολοκληρωθούν και να τεθούν σε λειτουργία τα υπό κατασκευή μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, να αξιοποιηθεί το δυναμικό σε αρδευτικά/υδρευτικά έργα και ταμιευτήρες, ενώ αντίστοιχα να αναπτυχθεί περαιτέρω και η κατηγορία των μικρών υδροηλεκτρικών έργων» αναφέρει το υφιστάμενο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα.

Η ιστορία της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού ως ένα βαθμό είναι συνδεδεμένη με την ανάπτυξη υδροηλεκτρικών σταθμών. Πριν την ίδρυση της το 1950 είχαν τεθεί σε λειτουργία την τετραετία 1927 τα μικρά υδροηλεκτρικά σε Γλαύκο, Βέρμιο, Αλμυρό Χανίων, συνολικής ισχύος 5,8 MW. Ακολουθούν την 20ετία 1950–1975 επτά μεγάλοι Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί (Άγρας, Κρεμαστά, Ν. Πλαστήρας, Καστράκι, Εδεσσαίος Λάδωνας και Πολύφυτο) και ο σταθμός Λούρος συνολικής ισχύος 1411,4 MW. Τέλος, από το 1976 μέχρι σήμερα κατασκευάστηκαν ακόμα 15 σταθμοί.

Την δεκαετία του 1950 εκπονήθηκε ένα ενεργειακό πρόγραμμα από την αμερικανική εταιρεία EBASCO, που είχε αναλάβει την οργάνωση της ΔΕΗ. Με πόρους των ιταλικών αποζημιώσεων και του Σχεδίου Μάρσαλ κατασκευάστηκαν μια σειρά υδροηλεκτρικοί σταθμοί μεταξύ των οποίων και ο υδροηλεκτρικός σταθμός του Λούρου, όπου κατασκευάστηκε νοτίως των Ιωαννίνων. Στόχος η αξιοποίηση των υδάτων της τεχνητής λίμνης όπου ενώνονται τα ύδατα του αγίου Γεωργίου και του ποταμού λούρου. Σύμφωνα με τη ΔΕΗ Α.Ε. «περιλαμβάνει τρεις μονάδες Francis οριζοντίου άξονα, (2x2,5MW+1x5,3 ΜW). Είναι σε λειτουργία από το 1954 και έχει μέση ετήσια παραγωγή ενέργειας 48 GWh.Η λειτουργία του Σταθμού συμβάλλει στην αποφυγή εκπομπής ρύπων CO2 κατά 48.000 tn ετησίως. Δρομολογείται η ανακαίνισή του. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ΜΥΗΣ Λούρου έχει αποτυπωθεί και σε γραμματόσημο των ΕΛ.ΤΑ. στη σειρά Δ.Ε.Η., το 1962». Πιο πρόσφατο μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο, του Ιλαρίωνα. Βρίσκεται στην περιφερειακή ενότητα Κοζάνης, στο δήμο Κοζάνης. Αξιοποιεί ενεργειακά την οικολογική παροχή του φράγματος Ιλαρίωνα, του ποταμού Αλιάκμονα.Περιλαμβάνει μία μονάδα Francis οριζοντίου άξονα (4,2 ΜW). Τέθηκε σε λειτουργία το 2014 και έχει μέση ετήσια παραγωγή ενέργειας 22 GWh.Η λειτουργία του Σταθμού συμβάλλει στην αποφυγή εκπομπής ρύπων CO2 κατά 22.000 tn ετησίως.