Ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποθήκευση ενέργειας ετοιμάζει για πρώτη φορά η ΡΑΕ

Μέχρι το τέλος του έτους έχει βάλει στόχο η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να δώσει, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στις υπηρεσίες της Κομισιόν, το πρώτο σχέδιο κανονιστικού και ρυθμιστικού πλαισίου για την εγκατάσταση, λειτουργία και τιμολόγηση αποθηκευτικών σταθμών στα δίκτυα μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress η ΡΑΕ έχει συγκροτήσει ομάδα που εργάζεται εντατικά στην κατεύθυνση αυτή. Βασικά «υλικά» στη διάθεση της ομάδας είναι, αφενός τα όσα προέκυψαν από τη σχετική διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε, αφετέρου τα αποτελέσματα μελέτης του ΕΜΠ για τα σενάρια ανάπτυξης των ΑΠΕ τα επόμενα χρόνια, καθώς και στοιχεία που συλλέγονται αυτή την περίοδο από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες σχετικά με το τι εφαρμόζεται και που.

Κεντρικό ερώτημα που καλείται να απαντήσει η ΡΑΕ, είναι εάν, πέραν των εσόδων που μπορούν να έχουν οι σταθμοί αποθήκευσης στο διασυνδεδεμένο σύστημα από την ίδια την αγορά (μέσω του μηχανισμού επάρκειας ισχύος αλλά και μέσω του χρηματιστηρίου ενέργειας για τις επικουρικές υπηρεσίες που παρέχουν στους Διαχειριστές) χρειάζεται να θεσμοθετηθεί ένα επιπλέον καθεστώς χρηματοδοτικής στήριξης, κατά τρόπο ανάλογο με αυτόν που ισχύει για τις ΑΠΕ.

Το δεύτερο ερώτημα, αν κριθεί ότι χρειάζεται ένα τέτοιο καθεστώς, είναι ποιά μορφή θα έχει η χρηματοδοτική στήριξη, ποιό θα είναι το έσοδο για τους επενδυτές αποθήκευσης και ποιός θα πληρώνει το κόστος (για παράδειγμα, απευθείας ο καταναλωτής; οι εταιρείες προμήθειας ρεύματος; οι παραγωγοί ΑΠΕ που θα δούν να αντιμετωπίζεται η στοχαστικότητα των σταθμών τους;)

Στη λογική με την οποία δουλεύει η ΡΑΕ δεν υπάρχει διαχωρισμός ανάλογα με το αν οι σταθμοί αποθήκευσης θα βασίζονται σε μπαταρίες ή σε αντλησιοταμιευτικά συστήματα (οι δύο βασικές τεχνολογίες αποθήκευσης σήμερα).

Για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης στα μη διασυνδεδεμένα νησιά τα δεδομένα είναι διαφορετικά από ότι στο ηπειρωτικό σύστημα και θα εξεταστούν χωριστά.

Γίνεται επίσης διάκριση μεταξύ αποθηκευτικών σταθμών μεγάλης κλίμακας στο διασυνδεδεμένο σύστημα και διεσπαρμένων αποθηκευτικών σταθμών σε επίπεδο δικτύου διανομής.

Τι συμβαίνει στην Ευρώπη

Η χώρα μας στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) έχει θέσει ως στόχο τη συμμετοχή ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 31%, με το αντίστοιχο ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρισμού το 55%, μέχρι το 2030.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού, η ΡΑΕ θεωρεί κρίσιμο να θεσπιστεί ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την προώθηση και στήριξη επενδύσεων σε αποθηκευτικούς σταθμούς.

Μια τέτοια κατεύθυνση είναι σαφής και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Πακέτο για Καθαρή Ενέργεια (Clean Energy for all Europeans Package). Η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επενδύσεων αυτών, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα είναι καλό να βασίζεται κατά κύριο λόγο σε έσοδα από τη συμμετοχή των αποθηκευτικών σταθμών σε αγορές που αφορούν στις υπηρεσίες που μπορούν να προσφέρουν οι εν λόγω σταθμοί, και όχι σε επιδοτήσεις και λοιπές κρατικές ενισχύσεις.

Σύμφωνα με την πρώτη καταγραφή που έχει κάνει η ΡΑΕ, σε χώρες με «ώριμες» αγορές ενέργειας και μηχανισμούς ευελιξίας σε ισχύ, όπως για παράδειγμα η Μεγάλη Βρετανία και η Ολλανδία, τα έσοδα από την παροχή επικουρικών υπηρεσιών αποθηκευτικών σταθμών (συμπεριλαμβανομένης και της μείωσης των περικοπών ΑΠΕ) σε συνδυασμό με τα έσοδα από τη συμμετοχή αυτών στις αγορές του Target Model και σε δραστηριότητες arbitrage, είναι σε πολλές περιπτώσεις επαρκή για τη στήριξη νέων επενδύσεων σε σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας.

Σε χώρες όμως που δεν έχουν ακόμα αναπτυγμένες αγορές ενέργειας, ιδίως για αποθηκευτικούς σταθμούς, ή σε χώρες όπου τα έσοδα από τις εν λόγω αγορές δεν επαρκούν για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας έργων αποθήκευσης ενέργειας, είναι σύνηθες να αναπτύσσονται και καθεστώτα χρηματοδοτικής στήριξης κατά τα οριζόμενα στις Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της ενέργειας και του περιβάλλοντος (2014-2020).

Τέτοια καθεστώτα χρηματοδοτικής στήριξης που αφορούν σε έργα αποθήκευσης ενέργειας είναι για παράδειγμα η μειωμένη φορολογία (Σουηδία), η μείωση (ή και εξαίρεση) των χρεώσεων χρήσης δικτύου (Γερμανία), επενδυτικές επιχορηγήσεις (Αυστρία) και η λειτουργική ενίσχυση μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών (Ιρλανδία).

Πέρα από τα χρηματοδοτικά καθεστώτα στήριξης, πολλές από τις ευρωπαϊκές χώρες παρέχουν επιπλέον κίνητρα για την προώθηση ανάπτυξης έργων αποθήκευσης ενέργειας. Στην Ιταλία για παράδειγμα στα έργα αποθήκευσης ενέργειας δίνεται προτεραιότητα στη σύνδεση στο δίκτυο μετά από τα έργα ΑΠΕ.