Το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ 2023-2032 - Στις 62.100 GWh αναμένεται να φτάσει η ζήτηση - Τα νέα περιθώρια για ανάπτυξη ΑΠΕ ανά περιοχή

Εκδόθηκε και επίσημα η απόφαση έγκρισης του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του ΕΣΜΗΕ 2022-2031 στον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.rae.gr/apofaseis/45021/

Ταυτόχρονα σε διαβούλευση τέθηκε το νέο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ για τα έτη 2023-2032, το οποίο περιλαμβάνει τις εκτιμήσεις του διαχειριστή για τη ζήτηση και το μείγμα παραγωγής της χώρας σε δύο διαφορετικά σενάρια, καθώς και τις επενδύσεις του στο δίκτυο.

Ανάπτυξη των ΑΠΕ και περιθώρια

Όπως τονίζεται, βασικός στόχος είναι η ανάπτυξη του δικτύου ώστε να μπορέσει να ενσωματώσει τις αυξημένες ΑΠΕ που προβλέπουν οι εθνικοί στόχοι. Η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ προβλέπεται από τα 9,2 GW (συμπεριλαμβανομένων 3,7 GW των Μεγάλων ΥΗΣ) που είναι σήμερα να υπερβεί τα 20 GW.

Αναλυτικότερα, ο ΑΔΜΗΕ αναφέρει ότι με βάση τα στοιχεία εάν λογιστούν σωρευτικά οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις ΑΠΕ μαζί με όσα έργα έχουν κατοχυρώσει το δικαίωμα να συνδεθούν στο Δίκτυο και στο Σύστημα μέσω Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης με το ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ αντίστοιχα, τα έργα ΑΠΕ που εντάσσονται στο Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) και το δυναμικό ΑΠΕ που προκύπτει ως δυνατότητα στα νησιά που διασυνδέονται (Κυκλάδες, Κρήτη, Δωδεκάνησα, Β. Αιγαίο) το αποτέλεσμα περί τα 19,5 GW ισχύος υπερβαίνει ήδη το καταγεγραμμένο στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα στόχο για το 2030 (15,1 GW) και προσεγγίζει τον στόχο για ΑΠΕ ισχύος 20 GW στην ηλεκτροπαραγωγή όπως αναμένεται να αποτυπωθεί στην επικείμενη αναθεώρηση του ΕΣΕΚ. Επισημαίνεται ότι στην ως άνω εκτίμηση δεν έχει ληφθεί υπόψη η δυνατότητα που διαφαίνεται για την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων στην επόμενη δεκαετία.

Με βάση τα παραπάνω δίνεται στο Σχήμα 4.7 η εκτίμηση των διαθέσιμων περιθωρίων ισχύος ανά περιοχή για σύνδεση νέων Σταθμών ΑΠΕ (πέρα από υφιστάμενους Σταθμούς και έργα που διαθέτουν οριστικές προσφορές ή συμβάσεις σύνδεσης).

Ενεργειακό μείγμα

Η εξέλιξη του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το έτος 2030 σύμφωνα με τα προβλεπόμενα του ΕΣΕΚ χαρακτηρίζεται από μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ και την απόσυρση λιγνιτικών μονάδων μέχρι το τέλος του 2028, η οποία έχει προγραμματιστεί στο πλαίσιο της νέας εθνικής πολιτικής για την απολιγνιτοποίηση του ενεργειακού τομέα, καθώς επίσης και την μείωση της εγκατεστημένης ισχύος των πετρελαϊκών μονάδων, οι οποίες αναμένεται να παύσουν τη λειτουργία τους αφενός λόγω των υψηλών εκπομπών αερίων ρύπων και της παλαιότητας των μονάδων αυτών και αφετέρου λόγω των επικείμενων διασυνδέσεων των νησιών με το διασυνδεδεμένο σύστημα. Τα βασικά χαρακτηριστικά του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το έτος 2030 ανά κατηγορία πηγής ενέργειας σύμφωνα με τον ΕΣΕΚ, απεικονίζεται στο Γράφημα 3.2. 

Ζήτηση

Στο Γράφημα 3.4 απεικονίζεται η εξέλιξη της συνολικής καθαρής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά την τελευταία 20ετία και η πρόβλεψη αυτής έως το 2032 βάσει των 2 σεναρίων που έχουν υιοθετηθεί.

Διασυνδέσεις νησιών

Yλοποιήθηκαν ήδη η Α’ Φάση, η Β’ και η Γ’ Φάση του έργου της διασύνδεσης των Κυκλάδων και είναι σε εξέλιξη η Δ’ Φάση αυτού. Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης τα έργα της διασύνδεσης της Κρήτης, τα οποία είναι ιδιαίτερης σημασίας, λόγω των υψηλών φορτίων (ενέργεια και ισχύς) της Νήσου και λόγω του πλουσίου δυναμικού ΑΠΕ το οποίο διαθέτει. Ειδικότερα ο ΑΔΜΗΕ υλοποίησε το έργο της A' Φάσης της διασύνδεσης Κρήτης (Κρήτη-Πελοπόννησος), το οποίο και ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2021.

Παράλληλα, μέσω της θυγατρικής εταιρείας του «ΑΡΙΑΔΝΗ INTERCONNECTION Α.Ε.Ε.Σ.» υλοποιείται το έργο της Β' Φάσης της διασύνδεσης Κρήτης (Κρήτη-Αττική) με εκτιμώμενο χρόνο ολοκλήρωσης το έτος 2024. Τέλος, ο ΑΔΜΗΕ ενσωμάτωσε στον προγραμματισμό του μέσω των προηγούμενων και του παρόντος ΔΠΑ, τον σχεδιασμό του έργου της διασύνδεσης των Δωδεκανήσων και τον σχεδιασμό του έργου της διασύνδεσης των νησιών του Βορείου Αιγαίου.

Διεθνείς διασυνδέσεις

Στο σημαντικό τομέα των διεθνών διασυνδέσεων περιλαμβάνονται τα εξής νέα έργα:

Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Βουλγαρίας
Το έργο αφορά στην υλοποίηση δεύτερης διασυνδετικής γραμμής μεταξύ των Συστημάτων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας που θα πραγματοποιηθεί με εναέρια διασυνδετική Γ.Μ. 400 kV μεταξύ του ΚΥΤ Ν. Σάντας και του Υ/Σ Maritsa East 1. Η γραμμή θα διαθέτει ονομαστική μεταφορική ικανότητα 2000 MVA και θα έχει συνολικό μήκος 151 km περίπου, από τα οποία 30 km περίπου ανήκουν στην Ελληνική Επικράτεια και 121 km περίπου στη Βουλγαρική Επικράτεια.
Δεύτερη Διασύνδεση Ελλάδας - Τουρκίας
Η νέα διασυνδετική Γ.Μ. προβλέπεται ότι θα αυξήσει την μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών κατά 600 MW και στις δύο κατευθύνσεις.
Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας
Στο πλαίσιο της Μελέτης Σκοπιμότητας διερευνώνται αναλυτικά διαφορετικές εναλλακτικές τεχνικές λύσεις για την ανάπτυξη μιας νέας υποθαλάσσιας διασύνδεσης μεταξύ των συστημάτων Ελλάδας και Ιταλίας για την επίτευξη αύξησης της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ των δύο συστημάτων κατά 500 έως 1000 MW, ενώ παράλληλα εξετάζεται η δυνατότητα αξιοποίησης υφιστάμενων υποδομών της διασύνδεσης ΣΡ Ελλάδας – Ιταλίας που βρίσκεται σε λειτουργία από το 2002.
Το έργο που θα προκριθεί αναμένεται να ενσωματωθεί στο επόμενο ΔΠΑ.
Διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ
Διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου
Αναβάθμιση διασύνδεσης Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας
Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας

Υπεράκτια αιολικά

Με αφορμή και το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο των υπεράκτιων αιολικών, ο ΑΔΜΗΕ θεωρεί ότι η σχεδίαση και ανάπτυξη των έργων για υποθαλάσσιες διασυνδέσεις οφείλει δυνητικά να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: 

› Ολοκληρωμένο ολιστικό σχεδιασμό (δικτυοκεντρική προσέγγιση με την από κοινού αντιμετώπιση έργων) με βελτιστοποίηση ωφελειών για το σύνολο της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας 

› Δημιουργία «ενιαίου» ηλεκτρικού χώρου διασυνδέσεων με το ΕΣΜΗΕ και μεταξύ τους 

› Αξιόπιστα σχήματα λειτουργίας με τη βέλτιστη εκμετάλλευση των έργων διασύνδεσης για την αξιόπιστη και ασφαλή λειτουργία του συνολικού ηλεκτρικού συστήματος 

› Οικονομικότητα με διερεύνηση βάσει αναλύσεων κόστους – οφέλους όλων των εναλλακτικών σεναρίων τοπολογίας και τεχνολογιών (π.χ. δίκτυα συνεχούς / εναλλασσόμενου ρεύματος) 

› Εξασφάλιση επεκτασιμότητας και διαλειτουργικότητας με την εξασφάλιση της δυνατότητας μελλοντικών επεκτάσεων χωρίς να απαιτούνται εκτεταμένα έργα και υψηλά κόστη 

› Διασφάλιση ομοιογένειας τεχνικών προδιαγραφών για επίτευξη υψηλότατων επιπέδων ασφάλειας και αξιοπιστίας λειτουργίας στα αντίστοιχα επίπεδα του Συστήματος Μεταφοράς 

› Διασφάλιση ισότιμης αντιμετώπισης των επενδυτικών σχεδίων που εξασφαλίζει ότι λαμβάνονται υπόψη με βέλτιστο τρόπο όλα τα ώριμα σχέδια για ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ στο νησιωτικό χώρο

Υποσταθμοί ΑΠΕ

Το πρόγραμμα προβλέπει την κατασκευή 61 νέων υποσταθμών ανύψωσης παραγωγών ΑΠΕ (20/150 kV, 30/150 kV, 33/150 kV, ΜΤ/400kV) ως το 2032 ώστε το σύνολό τους να φτάσει τους 136 από 75 σήμερα.

Έγκριση του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) περιόδου 2022 – 2031

Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2022 – 2031

1. Κύριο Τεύχος
2. Παράρτημα
3. Χάρτης