Οχι προφανώς, είναι η απάντηση. Το μονοπάτι για την απεξάρτηση από τα δυσθεώρατο αυτό ποσό περνά ως γνωστό από τις διασυνδέσεις των νησιών, και την διακοπή λειτουργίας των μονάδων μαζούτ της ΔΕΗ στα νησιά, συζήτηση που διαρκεί χρόνια, χωρίς αποτέλεσμα.
Το παραπάνω ωστόσο ερώτημα θα μπορούσε να τεθεί και αλλιώς. Ποιό είναι άραγε το πραγματικό κόστος παραγωγής και λειτουργίας των μονάδων της ΔΕΗ στα νησιά ; Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης και αν ναι, ποιά είναι ;
Μια πρώτη απάντηση είναι πως τα νούμερα δεν μοιάζουν εξωπραγματικά. Αλλά την τελική απάντηση θα δώσει μελέτη που θα διεξάγει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Συγκρίνοντας το βαθμό απόδοσης των νησιωτικών μονάδων της ΔΕΗ με διεθνώς αναγνωρισμένους δείκτες (benchmarks), η έρευνα θα κληθεί να απαντήσει στο ερώτημα “κατά πόσο δικαιολογείται το κόστος που παρουσιάζει η επιχείρηση”.
Αν η ΔΕΗ αποδείξει πως οι 31 σταθμοί παραγωγής που διαθέτει στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (συνολικής ισχύος 593 MW σύμφωνα με την ιστοσελίδα της), βρίσκονται από πλευράς κόστους κοντά στα διεθνή πρότυπα, τότε δεν θα αλλάξει κάτι ως προς την επιβολή των ΥΚΩ.
Αν η επιχείρηση δεν καταφέρει να αποδείξει ότι το κόστος συμβαδίζει με αντίστοιχες πρακτικές στο εξωτερικό, τότε θα εισπράξει αναγκαστικά μικρότερο ποσό ως ΥΚΩ. Στην ουσία, η μελέτη είναι ένα είδος “stress test” των νησιωτικών σταθμών της ΔΕΗ, πολλοί εκ των οποίων πεπαλαιωμένοι.
Δεν είναι τυχαία άλλωστε η απόφαση που είχε πάρει το Δεκέμβριο του 2014 η προηγούμενη διοίκηση της ΔΕΗ, να βάλει μπροστά πλάνο εκσυγχρονισμού πολλών από τις μονάδες αυτές για την περίοδο 2014-2019.
Συγκεκριμένα, η τότε διοίκηση είχε υπογράψει με την Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) δανειακή σύμβαση ύψους 80 εκατ. ευρώ, ως μέρος μιας εγκεκριμένης γραμμής χρηματοδότησης 190 εκατ, ευρώ για επενδύσεις σε νέα έργα παραγωγής στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Επρόκειτο για τους σταθμούς σε Σαντορίνη, Λέσβο, Σάμο, Κάλυμνο, Σέριφο, Κύθνο, Λήμνο, Σκύρο, Κω, Κάρπαθο, Ικαρία, Αστυπάλαια, Οθωνούς, Ερεικούσες, Δονούσα, Μεγίστη, και Ανάφη. Δεν είναι σαφές τι τύχη είχε η συγκεκριμένη σύμβαση, αν δηλαδή ξεκίνησε να υλοποιείται και σε τι βαθμό.
Τι γίνεται με τις διασυνδέσεις ;
Σε κάθε περίπτωση, η εξακρίβωση του πραγματικού κόστους των μονάδων της ΔΕΗ στα νησιά είναι κάτι που έπρεπε να γίνει. Από την άλλη όμως δεν αποτελεί παρά ένα ημίμετρο για όσο διάστημα καθυστερούν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών με την ηπειρωτική χώρα.
Αν τα βάρη των ΥΚΩ διετίθεντο για τις διασυνδέσεις, μέσα σε οκτώ χρόνια θα είχαν συνδεθεί όλα τα νησιά με το εθνικό σύστημα και ο ηλεκτρικός τομέας θα είχε απαλλαγεί πλήρως από τις ΥΚΩ και το πετρέλαιο δια παντός.
Ευτυχώς που υπάρχει και η μείωση του πετρελαίου. Τα βαρη των ΥΚΩ που θα επωμιστούν οι καταναλωτές θα είναι χαμηλότερα απ’ ότι άλλες χρονιές, και αυτό λόγω ακριβώς του πετρελαίου. Δεδομένης της μεγάλης βουτιάς του αργού όλους τους προηγούμενους μήνες, εκτιμάται ότι θα λείψουν τελικά από το φετινό λογαριασμό των ΥΚΩ περίπου 100 εκατ. ευρώ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει κανείς να επαναπαύεται, αφού οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να "γυρίσουν".
Πέραν του τεστ που θα κάνει η ΡΑΕ στις νησιωτικές μονάδες της ΔΕΗ, μέσα στην επόμενη 5ετία προβλέπεται νε εγκατασταθούν σε αυτές σύγχρονα συστήματα μέτρησης- διαχείρισης. Το πρόγραμμα είναι ύψους 50 εκατ. ευρώ και αφορά μια πρωτοβουλία του ΔΕΔΔΗΕ με στόχο ο διαχειριστής να μπορεί να κάνει αποτελεσματικότερη διαχείριση της κατάστασης.
Πηγή: http://energypress.gr/news/stress-test-apo-rae-gia-tis-monades-tis-dei-sta-mi-diasyndedemena-nisia