Eθνικό Σχέδιο για Ενέργεια και Κλίμα: Πώς θα γίνουν επενδύσεις 200 δισ. στην πράσινη ενέργεια

Οι βασικοί άξονες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα - Επενδύσεις ύψους 200 δισ. ευρώ έως το 2030 - Στόχος το 80% του ηλεκτρικού ρεύματος να παράγεται από ΑΠΕ – Θα δημιουργηθούν 38.000 θέσεις εργασίας.

Επενδύσεις περί τα 200 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, που θα δημιουργήσουν 38.000 θέσεις εργασίας, προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για το «πρασίνισμα» στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας των μεταφορών και των κτηρίων.

Φωτοβολταϊκά και αποθήκευση θα αποτελέσουν τον «οδηγό» του πράσινου μετασχηματισμού στον τομέα του ηλεκτρισμού, ενώ στην πρώτη γραμμή μπαίνουν τα υπεράκτια αιολικά και από το 2030 οι νέες τεχνολογίες όπως το υδρογόνο και τα ανανεώσιμα καύσιμα, συμβάλλοντας στους στόχους της κλιματικής ουδετερότητας το 2050.

Περιορισμός αερίου

Ο ρυθμός ανάπτυξης των χερσαίων αιολικών υποχωρεί, καθώς αξιολογήθηκε ο περιορισμός των διαθέσιμων περιοχών που μπορούν να φιλοξενήσουν τέτοια έργα και ο κορεσμός των δικτύων. Δραστικά περιορίζεται η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας (κοντά στο 50%) παρά την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος για ηλεκτροπαραγωγή κατά 2 GW μέχρι το 2030, ενώ η συμμετοχή του λιγνίτη μηδενίζεται.

Ερμηνεύοντας αυτό το παράδοξο σε σχέση με το φυσικό αέριο, κατά την παρουσίαση χθες σε συνέντευξη Τύπου του αναθεωρημένου ΕΣΕΚ, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξήγησε αφενός ότι η παραγωγή των μονάδων φυσικού αερίου θα περιορίζεται όσο αυξάνεται η ισχύς των ΑΠΕ και αφετέρου ότι οι νέες μονάδες όπως και οι υποδομές που κατασκευάζονται για την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου θα μπορούν να λειτουργήσουν μετά το 2030 και με άλλα καύσιμα (υδρογόνο κ.λπ.).

Το υπό αναθεώρηση ΕΣΕΚ εισάγει για πρώτη φορά στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας τη συμμετοχή των συνθετικών καυσίμων με στόχο ποσοστό 3,4% στον τομέα των μεταφορών το 2030.

Φιλόδοξους στόχους θέτει και για την ενεργειακή αποδοτικότητα του κτηριακού αποθέματος της χώρας, μέσω προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάστασης αντλιών θερμότητας. Μόνο για την αναβάθμιση κτηρίων προβλέπονται επενδύσεις 642 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2021-2025 και 935 εκατ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2026-2030.

Ηλεκτροκίνηση

Αξιοσημείωτοι είναι, τέλος, οι φιλόδοξοι στόχοι για την αύξηση της ηλεκτροκίνησης στα ιδιωτικά οχήματα στο 20% το 2030 από 3% το 2025 και στο 85% το 2050. Από το 2035 το 1% των ιδιωτικών οχημάτων θα κινείται με υδρογόνο, ποσοστό που θα φτάσει στο 13% το 2050.

«Το νέο προτεινόμενο ΕΣΕΚ είναι δομημένο με τρόπο που δίνει υπεραξία στην ελληνική οικονομία και εγχώρια προστιθέμενη αξία, δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης ενώ, με τον μετασχηματισμό του ενεργειακού κλάδου, θα επιτύχουμε ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας για όλους τους καταναλωτές», δήλωσε ο υπουργός Κώστας Σκρέκας κατά την παρουσίαση του σχεδίου που τέθηκε από χθες σε δημόσια διαβούλευση.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου και ερωτηθείς σχετικά απέφυγε να δώσει μια σαφή απάντηση για το μέγεθος της επιβάρυνσης που θα έχει για τους καταναλωτές η υλοποίηση του ΕΣΕΚ, δεδομένου ότι μια σειρά από τις προωθούμενες επενδύσεις στις τεχνολογίες, αποθήκευσης, υπεράκτιων αιολικών και υδρογόνου, θα προχωρήσουν με λειτουργική ενίσχυση, θα απαιτηθούν πρόσθετες επενδύσεις σε δίκτυα (1,2 δισ. σύμφωνα με τον σχεδιασμό), ενώ θα χρειαστεί να επιδοτηθούν και οι μονάδες φυσικού αερίου για να είναι βιώσιμες, λόγω της περιορισμένης προβλεπόμενης λειτουργίας τους. «Το κόστος θα ήταν πολύ μεγαλύτερο εάν δεν κάναμε τίποτα», τόνισε ο υπουργός, διαβεβαιώνοντας πάντως ότι με την επίτευξη των στόχων οι τιμές ρεύματος θα μειωθούν σημαντικά.

Αναλυτικότερα και σύμφωνα με το νέο ΕΣΕΚ, το 2030 το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας προβλέπεται ότι θα παράγεται από ΑΠΕ, έναντι υφιστάμενου στόχου 61%, ενώ η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με το 1990 προβλέπεται να φτάσει το 55% με την εξοικονόμηση ενέργειας να συμβάλει σε ποσοστό 6%. Η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας από το 22% το 2021 και στόχο για 35% στο υφιστάμενο ΕΣΕΚ προβλέπεται να φτάσει στο 45% το 2030, υψηλότερα από τον στόχο του 40% που συμφωνήθηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροπαραγωγή, η εγκατεστημένη ισχύς της χώρας το 2030 θα πρέπει να φτάσει στα 36,1 GW από 21,6 GW το 2022. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εγκατασταθεί πρόσθετη ισχύς 14,5 GW. Από αυτά το μεγαλύτερο μέρος αντιστοιχεί σε φωτοβολταϊκά, η ισχύς των οποίων προβλέπεται να φτάσει στα 14,1 GW το 2030 και στα 34,5 GW το 2050 από 5 GW σήμερα.

Τα υπεράκτια αιολικά θα προσθέσουν στο σύστημα ισχύ 2,7 GW μέχρι το 2030 και 17 GW μέχρι το 2050. Η ισχύς των χερσαίων αιολικών προβλέπεται να αυξηθεί στα 7 GW το 2030 και να φτάσει στα 10 GW το 2050 από 5 GW σήμερα και των υδροηλεκτρικών στα 4 GW το 2030 από 3,2 GW το 2022, με σημαντικότερο έργο το υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας που ξεμπλόκαρε έπειτα από πολλά χρόνια και βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης.

Χωρίς λιγνίτη το 2030

Η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων φυσικού αερίου από τα 5 GW σήμερα θα φτάσει τα 7 GW το 2030, για να επιστρέψει στα 5 GW το 2050. Η ισχύς των πετρελαϊκών μονάδων στα νησιά από 1,7 GW σήμερα περιορίζεται στα 0,7 GW το 2030, για να φτάσει στα 0,2 GW το 2050. Η συμμετοχή του λιγνίτη μηδενίζεται το 2030.

Πυλώνας οι μπαταρίες

Η αποθήκευση με τη μορφή μπαταριών, αντλησιοταμίευσης και υδρογόνου αποτελεί βασικό πυλώνα του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), και ο λόγος είναι ότι βελτιώνει την αποδοτικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αφού η ενέργεια που παράγεται όταν φυσάει και όταν έχει ήλιο μπορεί να αποθηκεύεται χωρίς να επιβαρύνει τα κορεσμένα δίκτυα. Ο στόχος που τίθεται είναι η εγκατάσταση συνολικά 8 GW αποθήκευσης, εκ των οποίων 2,5 GW από έργα αντλησιοταμίευσης, 5,6 GW από μπαταρίες και 0,2 εκατ. μετρικούς τόνους υδρογόνου, για την παραγωγή των οποίων θα απαιτηθούν 1,2 GW ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο μείγμα της αποθήκευσης προστίθενται επίσης 0,2 εκατ. τόνοι συνθετικών καυσίμων.

Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»