Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1616 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η απάλειψη ενός από τα υφιστάμενα βήματα ωρίμανσης των νέων έργων ΑΠΕ, με την κατάργηση της μη δεσμευτικής προσφοράς σύνδεσης, συγκαταλέγεται στις προβλέψεις του νομοσχεδίου για την περαιτέρω απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών, που παρουσίασε χθες στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Κώστας Σκρέκας.
      Αυτό σημαίνει πως, μετά τη λήψη της Βεβαίωσης Παραγωγού και την περιβαλλοντική αδειοδότηση (για όσα έργα δεν απαλλάσσονται), ο επενδυτής θα υποβάλει απευθείας αίτηση για οριστική προσφορά σύνδεσης στον ΔΕΔΔΗΕ (για έργα έως 8 MW) ή στον ΑΔΜΗΕ. Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται πλέον σε κύκλους, τις 10 πρώτες μέρες κάθε μήνα, με βάση τυποποιημένα έντυπα για να απλοποιηθεί η κατάθεσή τους από τους επενδυτές. Παράλληλα, θα θεσπισθούν ποινές στους Διαχειριστές για μη δικαιολογημένες καθυστερήσεις στην υλοποίηση των συνδέσεων των νέων έργων.
      Σαφείς προθεσμίες θα προβλέπονται όμως και για τις αδειοδοτούσες αρχές, κατά την εξέταση των αιτήσεων για Άδεια Εγκατάστασης, καθώς θα έχουν διορία 20 ημερών για να ζητήσουν συμπληρωτικά στοιχεία ή διευκρινίσεις. Επίσης, η Άδεια θα εκδίδεται εντός 20 ημερών από την πληρότητα. Διορίες προβλέπονται όμως και για τους επενδυτές ως προς την ωρίμανση των έργων, ώστε να τίθενται εκτός διαδικασίας εκείνα τα πρότζεκτ για τα οποία δεν υπάρχει πραγματικά πρόθεση να υλοποιηθούν. 
      Ειδικά για τους εξαιρούμενους σταθμούς και στην περίπτωση ιδιωτικών εκτάσεων, κατά την εξέταση της οριστικής προσφοράς σύνδεσης, ο ΔΕΔΔΗΕ απαλλάσσεται πλέον από τον έλεγχο για τη νόμιμη χρήση του χώρου εγκατάστασης, ο οποίος θα γίνεται από εξωτερικό ανεξάρτητο δικηγόρο που θα δίνει σχετική βεβαίωση.
      Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, το νέο νομοθετικό πλαίσιο αποσκοπεί στην επιτάχυνση της αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ, με τους βασικούς στόχους να συνοψίζονται ως εξής:
      Μείωση της διάρκειας αδειοδότησης νέων έργων σε λιγότερα από δύο έτη. 
      Επιτάχυνση του ρυθμού υλοποίησης νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ εκτιμώμενου ύψους 10 δισ. ευρώ και συνολικής ισχύος 12 GW.  
      Για την επίτευξη των στόχων, το σχέδιο νόμου προβλέπει την αναμόρφωση της διαδικασίας για την αδειοδοδότηση νέων έργων. Ο χρόνος υλοποίησής της μειώνονται δραστικά, από τα περίπου 5 χρόνια που είναι τώρα σε 14 μήνες, δεδομένου ότι τα στάδια περιορίζονται από 7 σε 5. Με την ψήφιση του νόμου, το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών για την απόκτηση άδειας θα διενεργείται ψηφιακά, ενώ τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν οι επενδυτές μειώνονται από 91 σε 54. 
      Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, το υπουργείο αναζητεί τη βέλτιστη φόρμουλα ώστε στις προωθούμενες παρεμβάσεις να προστεθεί και η αυστηροποίηση του ελέγχου του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των νέων έργων, με σκοπό να δοθεί τέλος στη δέσμευση περιοχών από σταθμούς που στην πραγματικότητα είναι εντελώς «στον αέρα». Προς αυτή την κατεύθυνση, εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να μεταφερθεί σε προγενέστερο αδειοδοτικό στάδιο ο έλεγχος για το κατά πόσο μια υποψήφια μονάδα έχει κατακυρώσει με κάποιον τρόπο την έκταση γης στην οποία σχεδιάζεται να εγκατασταθεί. 
      Στο πλαίσιο της διαβούλευσης για τη δεύτερη φάση απλοποίησης, η αγορά θα κληθεί να τοποθετηθεί και για το κατά πόσο χρειάζεται να ενισχυθούν περαιτέρω και τα «φίλτρα» οικονομικής φερεγγυότητας των επενδυτών, επισπεύδοντας την υποβολή της εγγυητικής επιστολής για τη σύνδεση στο δίκτυο.
      Η παραπάνω παρέμβαση περιλαμβανόταν στην πρόταση της Επιτροπής Αδειοδότησης ΑΠΕ του ΥΠΕΝ για την επιτάχυνση της ωρίμανσης νέων «πράσινων» επενδύσεων, η οποία είχε παρουσιαστεί την περασμένη άνοιξη στους φορείς της αγοράς και αποτελεί τον «πυλώνα» των προωθούμενων αλλαγών.
      Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν στοχευμένα μέτρα σε διάφορες φάσεις της αδειοδοτικής διαδικασίας, από την Οριστική Προσφορά Σύνδεσης μέχρι την Άδεια Λειτουργίας. 
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      ΣτΕ Ολ 1944-7/2021. Διαφορές από αναπροσαρμογή τιμής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ).
      Πρόεδρος: Ε. Σάρπ
      Εισηγητές: Η. Μάζος, Ό. Παπαδοπούλου
      Με τις εν λόγω αποφάσεις της Ολομέλειας του Δικαστηρίου κρίθηκαν τα εξής:
      Πλειοψηφία: Με την ένταξη των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ στο Σύστημα Μεταφοράς ή στο Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας επιδιώκονται σκοποί δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι, μεταξύ άλλων, στην προστασία του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της οικονομίας και την συμβολή στην βιώσιμη ανάπτυξη. Περαιτέρω, ως εργαλείο για την κατά τα ανωτέρω ένταξη των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ στο Σύστημα ή το Δίκτυο ο νομοθέτης δεν επέλεξε την μονομερή εξουσιαστική πράξη διοικητικής αρχής (ή διφυούς νομικού προσώπου, ενεργούντος ως φορέας δημόσιας εξουσίας), αλλά -όπως προσήκει σε καθεστώς μερικής έστω απελευθέρωσης της αγοράς- την σύμβαση που καταρτίζεται μεταξύ του κατόχου της οικείας άδειας παραγωγής και της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, η οποία ρητώς χαρακτηρίζεται από τον νόμο ως “σύμβαση πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας”. Το γεγονός ότι ουσιώδη στοιχεία της συναπτόμενης σχέσης, μεταξύ των οποίων και το τίμημα της ηλεκτρικής ενέργειας, καθορίζονται από τον νομοθέτη, με αποτέλεσμα την περιστολή της συμβατικής ελευθερίας των εμπλεκομένων μερών, δεν αναιρεί τον χαρακτήρα της ως συμβατικής σχέσης. Ανεξαρτήτως δε του αν πράγματι πρόκειται για σύμβαση πώλησης ή για άλλο συμβατικό μόρφωμα (ενόψει των χαρακτηριστικών της, και της ιδιάζουσας θέσης της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ), η συναπτόμενη μεταξύ του παραγωγού ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ και της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ σχέση αποτελεί σύμβαση του ιδιωτικού δικαίου κατά το κρατούν οργανικό κριτήριο. Κατά συνέπεια, οι πράξεις της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, με τις οποίες, κατ’ εφαρμογή των εκάστοτε ισχυουσών διατάξεων νόμου, προσδιορίζεται το οφειλόμενο στον παραγωγό τίμημα για την ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ, εκδίδονται στο πλαίσιο της κατά τα ανωτέρω συμβατικής σχέσης και προκαλούν διαφορές του ιδιωτικού δικαίου. Την ως άνω συμβατική σχέση αφορούν, εξάλλου, και οι πράξεις της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, με τις οποίες διαπιστώνεται η συνδρομή των προϋποθέσεων που τάσσονται με την παραγράφου ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014. Ως εκ τούτου, και από τις ανωτέρω πράξεις της ΛΑΓΗΕ ΑΕ ή της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, που δρουν κατά την έκδοσή τους ως αντισυμβαλλόμενοι σε σύμβαση του ιδιωτικού δικαίου (και όχι ως φορείς δημόσιας εξουσίας), γεννώνται διαφορές ιδιωτικού δικαίου, αρμοδιότητας των πολιτικών δικαστηρίων. Δεν ασκούν δε επιρροή, από την άποψη που ενδιαφέρει εν προκειμένω, οι σκοποί που θάλπονται με τις ως άνω διατάξεις της παραγράφου ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 και συνδέονται με την ομαλή λειτουργία του Ειδικού Λογαριασμού των άρθρων 40 του ν. 2773/1999 και 143 του ν. 4001/2011, εφόσον η εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου συμφέροντος εκ μέρους νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου, το οποίο, όπως εν προκειμένω, δεν ασκεί δημόσια εξουσία, αλλά ενεργεί εντός των πλαισίων της συναλλακτικής δράσης του, δύναται να επιτευχθεί και με μέσα του ιδιωτικού δικαίου.
      Μειοψηφία: Ουσιώδες στοιχείο του καθεστώτος στήριξης αποτελεί ο Ειδικός Λογαριασμός, προκειμένου δε ο εν λόγω μηχανισμός να καταστεί βιώσιμος, ελήφθησαν από τον νομοθέτη μέτρα, στα οποία εντάσσονται και οι επίδικες ρυθμίσεις του ν. 4254/2014. Όταν ο φορέας που διαχειρίζεται τον Ειδικό Λογαριασμό εκδίδει αποφάσεις κατ’  εφαρμογή των ρυθμιστικών παρεμβάσεων του νομοθέτη προς μείωση του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού, ο φορέας αυτός [ΛΑΓΗΕ ΑΕ (ήδη ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ) ή ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ για ΜΔΝ] δεν ενεργεί μόνο ως αντισυμβαλλόμενος του παραγωγού, αλλά προεχόντως κατ’ ενάσκηση δημόσιας εξουσίας, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την οργάνωση και τη ρύθμιση της οικείας [ατελούς] αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Συνεπώς, όταν οι φορείς [ΛΑΓΗΕ ΑΕ (ήδη ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ) ή ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ για ΜΔΝ] εκδίδουν κατ’ εφαρμογή της παραγράφου ΙΓ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 εκκαθαριστικά σημειώματα, ενεργούν προεχόντως, δυνάμει της δημοσίου δικαίου αρμοδιότητάς τους, προς εξυπηρέτηση σκοπού δημοσίου συμφέροντος [διασφάλιση της βιωσιμότητας του Ειδικού Λογαριασμού], και όχι δυνάμει της οιονεί συμβατικής σχέσης τους με τους παραγωγούς, η αμφισβήτηση δε της νομιμότητας των πράξεων αυτών, εν σχέσει με τη συνταγματικότητα του νομοθετικού ερείσματός τους -και όχι απλώς η αμφισβήτηση της ορθότητας και ακρίβειας του ad hoc υπολογισμού στον οποίο προβαίνει ο οικείος φορέας, με δεδομένο το επίμαχο νομοθετικό έρεισμα- γεννά ακυρωτική διοικητική διαφορά, υπαγόμενη στη δικαιοδοσία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τι συμβαίνει όταν ένα κτίριο παράγει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει; Μπορούν τα κτίρια να λειτουργήσουν ως μπαταρίες για την αποθήκευση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές;
      Εν τέλει, πως μπορεί το κτιριακό απόθεμα να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην απεξάρτηση του ενεργειακού τομέα από τα ορυκτά καύσιμα;
      Το φετινό Sustainability Summit του EPRA, το οποίο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 4 Νοεμβρίου 2021, επικεντρώθηκε στα συστήματα τιμολόγησης και φορολόγησης του άνθρακα σε διάφορες χώρες της ΕΕ, εξετάζοντας τις επιπτώσεις στον τομέα των ακινήτων, με δεδομένη την αύξηση της ενεργειακής ζήτησης, η οποία αναμένεται να αγγίξει το 15% μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. 
      Την ίδια στιγμή, για να επιτευχθεί ο στόχος για την απεξάρτηση του τομέα από τον άνθρακα, το 70% της παραγόμενης ενέργειας θα πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με χρονικό ορίζοντα το 2030. Τα δεδομένα ασκούν μεγάλες πιέσεις στα δίκτυα παροχής ενέργειας και στο αυξανόμενο ποσοστό ανανεώσιμων πηγών, το οποίο άγγιξε κατά το 2020 το 39% του συνόλου της παραγωγής. 
      Ο ρόλος των κτιρίων στην παραγωγή καθαρής ενέργειας
      Παρά την μεγάλη αύξηση της συμμετοχής ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό μείγμα, για να επιτευχθεί το επιθυμητό 70%, η ενέργεια από ΑΠΕ πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 93%, ένας στόχος που απέχει πολύ από τα σημερινά δεδομένα. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να βρίσκεται στην ενεργειακή διασύνδεση μεταξύ των κτιρίων και στην συμμετοχή του κτιριακού αποθέματος στην παραγωγή και αποθήκευση της ενέργειας.
      Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι οι εταιρείες ακινήτων, καθώς κατασκευάζουν και διαχειρίζονται τα ακίνητα έρχονται σε επαφή με τους χρήστες, οι οποίοι, έχουν συχνά δική τους ατζέντα και στρατηγικές αναφορικά με την ενέργεια. Το γεγονός αυτό τις οδηγεί στην συλλογή δεδομένων, απαραίτητων για τη βελτίωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων του χαρτοφυλακίου τους.
      Η ενσωμάτωση συστημάτων όπως τα φωτοβολταϊκά, σε σημεία των κτιρίων τα οποία παραμένουν ανεκμετάλλευτα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις οροφές, και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας θα απαιτήσει επενδύσεις σε υποδομές σε ένα υπάρχον κτιριακό απόθεμα, το οποίο, ειδικά στην περίπτωση της Ευρώπης, είναι συχνά παλιό. Το κόστος των απαιτούμενων προσαρμογών, αναμένεται να είναι μεγάλο, τόσο για τους ιδιοκτήτες όσο και για τους διαχειριστές των δικτύων και όλους τους εμπλεκόμενους στη βιομηχανία της ενέργειας.
      Ένα σημαντικό ποσό της τάξεως των € 37 δισ. έχει ήδη προϋπολογισθεί για επενδύσεις στα ενεργειακά δίκτυα, για την περίοδο 2021-2030, ένα ποσό που αναμένεται να φτάσει τα € 55 δισ. για την περίοδο 2031-2050. 
      Παρά τις απαιτήσεις σε κεφάλαιο, τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό, το κτιριακό απόθεμα μπορεί να αποτελέσει εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα στην εξυγίανση του ενεργειακού τομέα. 
      Ωστόσο, κύριο ρόλο διατηρούν οι χρήστες, καθώς οι ενεργειακές ανάγκες των ενοίκων μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από κτίριο σε κτίριο και  η ευθυγράμμιση των ενεργειακών στρατηγικών διαχειριστή και ένοικου, είναι απαραίτητη για την επίτευξη των καλύτερων δυνατών αποτελεσμάτων.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Πραγματοποιήθηκαν χθες, στο ξενοδοχείο St. George Lycabettus στην Αθήνα, τα εγκαίνια του αιολικού πάρκου της ΔΕΗ Ανανεώσιμες στη θέση Ξερακιάς, του Δήμου Αργοστολίου στην Κεφαλονιά, που κατασκεύασε η ελληνοαμερικανική κοινοπραξία Αmeresco-ResInvest. Το πάρκο, με προϋπολογισμό 9,8 εκατ. ευρώ, αποτελείται από τέσσερις ανεμογεννήτριες  συνολικής ισχύος 9,2 MW, με τη λειτουργία του να αναμένεται ότι θα συμβάλει στην αποτροπή της έκλυσης τουλάχιστον 22.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ετησίως.
      Η αμερικανική Αmeresco και η ελληνική ResInvest, επιλέγησαν μέσω δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού για να κατασκευάσουν το σύνολο του έργου το οποίο ανέλαβαν να λειτουργήσουν και συντηρήσουν για τα επόμενα 15 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό πως παρά την πολύχρονη καθυστέρηση για την έκδοση άδειας κατασκευής, το έργο ολοκληρώθηκε σε λιγότερο από ένα έτος, παρά τις δυσχέρεις που επέφερε η πανδημία, οι καταστροφικές πλημμύρες του Ιανού, αλλά και οι αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν σε τοπικό επίπεδο. Στα εγκαίνια παρευρέθηκαν, ο πρέσβης των ΗΠΑ, εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, της περιφέρειας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και πλήθος στελεχών του ενεργειακού κλάδου. Ο Αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ, που ήταν το τιμώμενο πρόσωπο της χθεσινής εκδήλωσης κατά το χαιρετισμό που απηύθυνε, τόνισε πως η τολμηρή απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε ταχεία απολιγνιτοποίηση και να προωθήσει την Ενεργειακή Μετάβαση, υπογραμμίζει τις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην εγχώρια ενεργειακή αγορά και πρόσθεσε πως οι αμερικανικές επιχειρήσεις θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε αυτήν την κατεύθυνση.
      Ο κ. Πάιατ είπε ακόμη πως ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους για την τόνωση και ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας, ενώ χαρακτήρισε ορόσημο το έργο στην Κεφαλονιά. « Επικροτώ την AMERESCO, την RESINVEST και την ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ για το επίτευγμά τους, το αιολικό πάρκο στον Ξερακιά, και ανυπομονώ να δω το αποτύπωμα της AMERESCO στην Ελλάδα να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να είναι υπερήφανοι συνεργάτες της Ελλάδας και να στηρίζουν τις φιλόδοξες πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη για καθαρή ενέργεια και βιωσιμότητα. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά με τις αμερικανικές εταιρείες μας, συνδυάζοντας με τον καλύτερο τρόπο την αμερικανική και ελληνική καινοτομία, και αξιοποιώντας τη δύναμη της αναπτυσσόμενης ενεργειακής, εμπορικής και επενδυτικής μας σχέσης. Οι χώρες μας, αλλά και η ευρύτερη περιοχή, θα είναι πιο ασφαλείς και συνεπώς πιο ευημερούσες», ανέφερε στην ομιλία του ο Αμερικανός πρέσβης.
      Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Νίκος Παπαθανάσης χαιρέτησε την αμερικανοελληνική πρωτοβουλία και συνεργασία και εστίασε στα τρία νομοσχέδια που προωθεί το υπουργείο, ήτοι,  τον νέο αναπτυξιακό νόμο, τις στρατηγικές για τις επενδύσεις και το νομοσχέδιο για την απολιγνιτοποίηση, και επεσήμανε ότι μεγάλο μέρος από τα 110 δισ. ευρώ που θα επενδυθούν τα αμέσως επόμενα χρόνια, από πόρους του ΕΣΠΑ και του Ταμείο Ανάκαμψης, θα κατευθυνεί σε έργα πράσινης ανάπτυξης.
      Στην ομιλία του, στην ίδια εκδήλωση, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Κωνσταντίνος Μαύρος ανέφερε πως ο όμιλος ΔΕΗ έχει αναλάβει να οδηγήσει τη χώρα προς την Ενεργειακή Μετάβαση με ταχύτατους ρυθμούς, μέσω της ανάπτυξης έργων ΑΠΕ που μειώνουν το κόστος ενέργειας.
      Ο κ. Μαύρος είπε συγκεκριμένα: «Ζούμε μια μεγάλη αλλαγή. Βρίσκεται σε εξέλιξη η ενεργειακή μετάβαση σε παγκόσμιο επίπεδο, με την Ελλάδα να κατατάσσεται στις χώρες με ιδιαίτερα υψηλούς στόχους επίτευξής της. Με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση η κατηγορηματική και μάλλον ομόφωνη θέση είναι πως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι η λύση στο πρόβλημα και πρέπει να κινηθούμε ταχύτερα και με αποφασιστικότητα. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην ευρωπαϊκή χονδρεμπορική αγορά έφτασαν πρόσφατα σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα, προκαλώντας ανησυχίες και πολιτικές συζητήσεις σε ολόκληρη την Ήπειρο. Βλέπουμε ότι για τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που πρόκειται να παραδοθούν το 2022, η τιμή των 100 ευρώ ανά MWh έχει πλέον ξεπεραστεί. Η σημερινή κατάσταση προκλήθηκε από τις αυξήσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων και σίγουρα όχι από την ίδια την ενεργειακή μετάβαση. Αντίθετα, η ενεργειακή μετάβαση, η οποία θα μείωνε -και θα μειώσει- δραστικά τη χρήση ορυκτών καυσίμων, εξελίσσεται πολύ αργά. Αυτό το γεγονός θα πρέπει να μας παρακινήσει ώστε να εντείνουμε τις προσπάθειες απαλλαγής από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Οι προσπάθειες αυτές θα μειώσουν την εξάρτηση της ΕΕ από τα ορυκτά καύσιμα αρκετά σύντομα. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθούν επαναλαμβανόμενες εμφανίσεις παρόμοιων γεγονότων στο άμεσο ή και το μεσοπρόθεμο μέλλον. Αναφορικά με τη δική μας γεωγραφία, η προσπάθεια αποανθρακοποίησης θα ενισχύσει σημαντικά την οικονομία. Μιλάμε στην πράξη για επενδύσεις 500 δισεκ. ευρώ που πρέπει να γίνουν στην Ελλάδα ώστε η χώρα να πετύχει τους στόχους για μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 55% έως το 2030 και 100% (net zero) μέχρι το 2050, σύμφωνα με την McKinsey. Επενδύσεις που αφορούν σε ΑΠΕ, σε μετακινήσεις και σε κτίρια. Από αυτά 75 δισεκ. ευρώ είναι νέα κεφάλαια ενώ τα υπόλοιπα είναι κεφαλαιουχικές δαπάνες που είχαν προγραμματιστεί και ανακατευθύνονται. Ως εκ τούτου, η προσπάθεια αποανθρακοποίησης της Ελληνικής οικονομίας θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας αλλά και θα ενισχύσει το ΑΕΠ κατά περίπου 3% ή αν το θέσουμε σε απόλυτους αριθμούς κατά 5 δις ευρώ. Ο ενεργειακός τομέας πρακτικά θα διπλασιάσει το μέγεθός του τα επόμενα χρόνια ενώ η αλλαγή του ενεργειακού μείγματος θα επιτρέψει για πρώτη φορά τη μείωση του κόστους ενέργειας για τα νοικοκυριά ακόμη και κάτω από τον μέσο όρο των τιμών της Ευρώπης. Η Ελλάδα εκπέμπει σήμερα 86 εκατ τόνους διοξειδίου του άνθρακα με τον τομέα της ενέργειας να ευθύνεται για το 32% αυτών των εκπομπών. Ζουμε μια δύσκολη κατάσταση με την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και με την εξάρτηση κατά 90% σε ευρωπαικό επίπεδο από εισαγωγές - ωστόσο πρόκειται για μια συγκυρία βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα μειώσει τελικά το κόστος ενέργειας ενώ βεβαίως οδηγούμαστε σε μια τελείως διαφορετική ενεργειακή αγορά με νέες τεχνολογίες όπως το υδρογόνο να αναμένεται να αναπτυχθούν στο εγγύς μέλλον. Ο όμιλος ΔΕΗ έχει δεσμευτεί να οδηγήσει την ενεργειακή μετάβαση και προς τούτο άλλωστε κινούμαστε σήμερα με ταχύτατους ρυθμούς για την ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ» και κατέληξε: 
      «Σήμερα με μεγάλη χαρά παρουσιάζουμε το αιολικό μας πάρκο στην Κεφαλλονιά! Το εν λόγω έργο υλοποιήθηκε σε χρόνο ρεκορ – μόλις 7 μήνες- ως αποτέλεσμα μεθοδικής δουλειάς και πολύ καλής συνεργασίας με τους συνεργάτες εργολάβους μας. Θέλω να ευχαριστήσω θερμά, τόσο την Ameresco, όσο και την RES Invest για την εξαιρετική δουλειά και συνεργασία! Θέλω να ευχαριστήσω τις τοπικές αρχές αλλά και τους θεσμικούς φορείς για το συνεργατικό πνεύμα και θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα το λιμενικό σώμα και την αστυνομία για τη συνδρομή τους. Υπήρξε μεγάλη χαρά, τιμή και είναι παρακαταθήκη για το μέλλον η συνεργασία με την αμερικανική Ameresco για την προμήθεια του εξοπλισμού αλλά και η συνεργασία με τη RES Invest η οποία υλοποίησε δύσκολες και απαιτητικές εργολαβίες σε ιδιαίτερα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα! Έχουμε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πλάνο για ανάπτυξη έργων αρκετών GW εντός της πενταετίας ενώ σήμερα κατασκευάζουμε έργα ισχύος 300MW, μέγεθος πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της επιχείρησης. Πρεπει να προχωρήσουμε αποφαστιστικά μπροστά – δε χωράει καμία σκέψη για οπισθοδρόμηση. Η ανάπτυξη έργων ΑΠΕ σε συνδυασμό με αποθήκευση, δίκτυα και νέες τεχνολογίες είναι μονόδρομος – και είναι ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε δυναμικά στην ενεργειακή μετάβαση με περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό όφελος για όλους!»
      Στην δική του παρέμβαση, ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, Παναγιώτης Λαδακάκος αφού αναφέρθηκε στους πολλαπλούς συμβολισμούς που έχει η εκδήλωση των εγκαινίων, είπε πως η Κεφαλλονιά συμβολίζει το καλό παράδειγμα ενός νησιού με έντονη τουριστική δραστηριότητα, που έχει αφομοιώσει αρμονικά τα αιολικά πάρκα που έχουν εγκατασταθεί εκεί. «To παράδειγμα της Κεφαλονιάς αποδεικνύει ότι η κατηγορία ότι οι ανεμογεννήτριες βλάπτουν τον τουρισμό είναι ένας ακόμα μύθος», είπε χαρακτηριστικά για να προσθέσει πως αυτό που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης από πλευράς Πολιτείας, είναι να αρθούν άμεσα τα εμπόδια που ορθώνονται για την ταχεία αδειοδότηση έργων ΑΠΕ. «Μου προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι για αυτό το έργο χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια έως ότου λάβει την τελική έγκριση», τόνισε.
      Ακολούθως, το λόγο πήρε ο κ. Γιώργος Σακελλάρης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της AMERESCO, ο οποίος είπε πως οι ανεμογεννήτριες, που έχουν εγκατασταθεί θα συντελέσουν στην επίτευξη των στόχων της Ελλάδας για περιβαλλοντική βιωσιμότητα, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε περισσότερο από 22.000 τόνους ετησίως. «Έργα όπως αυτό, αλλά και άλλα πολλά, με κάνουν να πιστεύω ότι η Ελλάδα μπορεί να πρωτοστατήσει ως ένα Κέντρο Αριστείας στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ευελπιστώ ότι μαζί μπορούμε να συνεχίσουμε αυτό το όραμα και να είμαστε εμείς οι διαχειριστές της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εδώ, στην Ελλάδα, για τις ημέρες που θα έρθουν» υπογράμμισε.  
      Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής της RESINVEST, Δημήτρης Καραγκουλές τόνισε πως ο περιορισμένος χρόνος υλοποίησης, η ανάγκη νέας αδειοδότησης και η κατασκευή σε συνθήκες κορύφωσης της πανδημίας υπονόμευσαν, στην αρχή τη δυνατότητα να υλοποιηθεί το έργο της ΔΕΗΑΝ στην Κεφαλονιά. Ωστόσο, πρόσθεσε, το project ολοκληρώθηκε μέσα στο τεθέν χρονοδιάγραμα, χωρίς υπερβάσεις κόστους. Αναφερόμενος στις αντιδράσεις που υπάρχουν για την κατασκευή του έργου, ο κ. Καραγκουλές είπε ότι «δεν μπορεί να είμαστε υπέρ του κινήματος προστασίας του πλανήτη από την κλιματική αλλαγή και ταυτόχρονα κατά της ανάπτυξης της Αιολικής ενέργειας που αποτελεί την κύρια πηγή πράσινης ενέργειας. Η Ελλάδα είναι πλούσια σε ήλιο και αέρα. Έχουμε τη δυνατότητα η παραγωγή πράσινης ενέργειας να εξελιχθεί σε ένα από τα κυριότερα εξαγώγιμα προϊόντα, αναλαμβάνοντας ανάλογες πρωτοβουλίες για τη διασύνδεση μας με την Κ. Ευρώπη».
      Μίλησαν ακόμη η Περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Ρόδη Κράτσα και ο βουλευτής Κεφαλονιάς, Παναγής Καππάτος. Η κα Κράτσα  ανέφερε πως η Περιφέρεια εντάσσει την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στην αναπτυξιακή της στρατηγική και να ζητά από την κυβέρνηση να εντάξει στα πράσινα νησιά και αυτά του Ιονίου. «Το νέο Αιολικό πάρκο της Κεφαλονιάς, αποτελεί ένα μοντέλο καινοτομίας για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και ευκαιρία διαλόγου με τους κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς της αγοράς, με την επιστημονική  κοινότητα, όπως και με την κοινωνία των πολιτών για την κατανόηση των νέων δεδομένων και τις μεγάλες αλλαγές που απαιτούνται για τις νέες μορφές ενέργειας προς όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης και της αειφορίας» είπε χαρακτηριστικά.
      Τέλος, στην σύντομη ομιλία του, ο βουλευτής Κεφαλονιάς της ΝΔ επεσήμανε ότι το νησί, μέσα από αυτό το έργο προσφέρει ακόμα περισσότερα στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. «Είναι μια επένδυση που αποτελεί πυξίδα για το μέλλον. Κάθε τόπος στην Ελλάδα έχει μεγάλες δυνατότητες σε διάφορους τομείς και κάθε επένδυση που αξιοποιεί μέρος αυτών των δυνατοτήτων, συμβάλλει στην βιώσιμη ανάπτυξη. Για αυτό το λόγο η χώρα μας χρειάζεται και διευκολύνει επενδύσεις που σέβονται το περιβάλλον, ειδικά στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας" κατέληξε.
      Σχετικά με τις εταιρείες: H Ameresco, Inc. (NUSE:AMRC),  αποτελεί μία από τις κορυφαίες εταιρείες που διαχειρίζεται, αναπτύσσει και κατασκευάζει έργα καθαρής ενέργειας. Στο χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνονται έργα ενεργειακής απόδοσης, αναβάθμισης υποδομών, βιωσιμότητας περιουσιακών στοιχείων και λύσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που παρέχονται σε πελάτες της στη Βόρεια Αμερική και το Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει ολοκληρώσει επιτυχώς περιβαλλοντικά έργα και έργα εξοικονόμησης ενέργειας με ομοσπονδιακές, κρατικές και τοπικές κυβερνήσεις, ιδρύματα υγειονομικής περίθαλψης, εκπαιδευτικά ιδρύματα, υπηρεσίες στέγασης, καθώς και με πελάτες από τον χώρο του εμπορίου και της βιομηχανίας. H RESINVEST δραστηριοποιείται στους τομείς της ανάπτυξης και κατασκευής έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), ενώ ταυτόχρονα προσφέρει ολοκληρωμένες ενεργειακές στρατηγικές εξοικονόμησης ενέργειας. Διαθέτοντας σημαντική εμπειρία και εξειδίκευση στα πλέον περίπλοκα και απαιτητικά έργα, η εταιρεία έχει αναπτύξει και κατασκευάσει ένα μεγάλο αριθμό αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων.
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τέλος στην εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου από το 2023 και μετά, γενική απαγόρευση στην εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου από το 2025 και απαγόρευση στη χρήση   καυστήρων ακόμη και σε κτίρια που διαθέτουν παλαιές εγκαταστάσεις από το 2030. Αυτά προβλέπονται μεταξύ άλλων στον νέο κλιματικό νόμο, σύμφωνα με τα όσα παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας. Μάλιστα, στα νέα κτίρια για επαγγελματική χρήση, από το 2023 και μετά 
      θα πρέπει να τοποθετούνται και φωτοβολταϊκά. Στον νέο κλιματικό νόμο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προτείνεται η επιβολή τομεακού προϋπολογισμού άνθρακα ανά παραγωγικό κλάδο, δηλαδή ακριβής προσδιορισμός των εκπομπών ξεχωριστά για τις μεταφορές, τον κτιριακό τομέα, τη βιομηχανία κλπ. Το σκεπτικό είναι να  αναγνωριστούν οι προοπτικές που έχει κάθε κλάδος ξεχωριστά για να συμβάλλει στον συνολικό κλιματικό στόχο. Ο τομεακός προϋπολογισμός άνθρακα θα τίθεται  με ορίζοντα πενταετίας.   Έτσι, θα περιλαμβάνει στόχους περιορισμού των ρύπων που εκπέμπουν οι ρυπογόνες επιχειρηματικές δραστηριότητες ενώ επιχειρήσεις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο,  τράπεζες,   πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου και άλλες εταιρείες που απασχολούν πάνω από 500 εργαζομένους θα έχουν την υποχρέωση να δημοσιεύουν κάθε χρόνο έκθεση με το  αποτύπωμα άνθρακα των δραστηριοτήτων τους.  
      Στο επίκεντρο του κλιματικού νόμου θα βρεθούν και οι μεταφορές. Τα νέα αυτοκίνητα  δημόσιας χρήσης, ταξί και τα “rent a car” σε Αττική και Θεσσαλονίκη θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών  από το 2025  ενώ από το 2030 δεν θα υπάρχουν στην ελληνική αγορά για πώληση αυτοκίνητα που θα κινούνται με ορυκτά καύσιμα.  Επίσης, από το 2025 τα κτίρια σε περιοχές που βρίσκονται σε «κόκκινες» ζώνες για κίνδυνο πυρκαγιών ή πλημμυρών, θα πρέπει να ασφαλίζονται.
      Ο νέος Κλιματικός Νόμος, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το επόμενο διάστημα, πριν εισαχθεί στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση, προβλέπει  περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 (σε σχέση με το έτος βάσης 1990), κατά  80% το 2040 ενώ ως απώτερος στόχος έχει τεθεί η κλιματική ουδετερότητα το 2050, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις του «fit for 55”.
      Επιπλέον, η νέα νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ προσδιορίζει τους στόχους της απολιγνιτοποίησης. Σύμφωνα με τα όσα επεσήμανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Πέμπτης, «το αργότερο έως το 2023 θα έχουν κλείσει όλες οι παλιές ρυπογόνες μονάδες της ΔΕΗ και ως το 2028 το αργότερο -μπορεί να έρθει και νωρίτερα αυτή η ημερομηνία- θα έχουμε πλήρως απεξαρτηθεί από την καύση λιγνίτη».    
      Ακόμη, στον προωθούμενο νόμο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπεται η σύνταξη μιας ετήσιας έκθεσης πεπραγμένων ώστε να αξιολογείται η εξέλιξη της Ελλάδας ως προς την επίτευξη των στόχων καθώς και η δημιουργία ενός παρατηρητηρίου το οποίο θα ελέγχει την πρόοδο της χώρας.  Είναι αξιοσημείωτο ότι στο σχέδιο νόμου έχει περιληφθεί ένα ξεχωριστό άρθρο για τη συμμετοχή του κοινού. Ουσιαστικά σχεδιάζεται η δημιουργία ενός φόρουμ κλιματικού διαλόγου στο οποίο θα συμμετέχουν διάφορες οργανώσεις και φορείς (πολιτών, επιστημονικοί, αυτοδιοίκησης). Στο …παιχνίδι θα εμπλακεί και το Υπουργείο Παιδείας καθώς τα κλιματικά θέματα θα εισαχθούν και στην εκπαίδευση.
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τα μεταλλικά οργανικά πλέγματα (MOFs) και το MOF4AIR στο οποίο συμμετέχουν 14 εταίροι από 8 χώρες- Οι εφαρμογές σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας
      Ο περιορισμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έχει αποκτήσει στρατηγική προτεραιότητα για όλο τον πλανήτη, υπό το βάρος της απειλητικής κλιματικής αλλαγής. Στο πλαίσιο αυτό το ενδιαφέρον εστιάζεται αφενός στους στόχους μείωσης των εκπομπών, αφετέρου στις τεχνολογίες αποθήκευσης και δέσμευσης CO2. Το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας εδώ και καιρό ασχολείται με το θέμα διερευνώντας το ευρύτερο περιβάλλον στη χώρα, αλλά και συμμετέχοντας σε αντίστοιχα ευρωπαϊκά προγράμματα.
      Τον περασμένο Ιούλιο μάλιστα το ΚΑΠΕ ενέκρινε δαπάνη για την υλοποίηση έρευνας της κοινής γνώμης «για θέματα αποδοχής της γεωλογικής αποθήκευσης CO2», αναθέτοντας τη δημοσκόπηση στην εταιρεία Metron Analysis.
      Για την Ελλάδα αποτελεί «οδηγό» επί του θέματος σχετική επιστημονική μελέτη που δημοσιοποίησε πέρυσι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων. Όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα της «η αποθήκευση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε υπόγειους γεωλογικούς σχηματισμούς είναι μια καλά κατανοητή, μόνιμη και ασφαλής τεχνολογία κάτι που είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των εκπομπών και την επίτευξη των στόχων του Παρισιού». Τονίζεται ακόμη ότι «οι συνηθισμένοι μύθοι και οι πιθανές παρανοήσεις που σχετίζονται με την τεχνολογία CCS περιλαμβάνουν τον κίνδυνο διαρροής CO2 ή περιβαλλοντικής βλάβης, τη μόνιμη αποθήκευση και τον αντίκτυπο στους σεισμούς. Ωστόσο, δεκαετίες εμπειρογνωμοσύνης από τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και δεδομένα από την παρακολούθηση, τη μέτρηση και την επαλήθευση τόπων αποθήκευσης και πληθώρα ακαδημαϊκών μελετών συνδυάζονται για να ενισχύσουν τον ουσιαστικό ρόλο της τεχνολογίας CCS στη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών CO2».

      Το MOF4AIR και το ΚΑΠΕ Παράλληλα, το ΚΑΠΕ συμμετέχει στο ευρωπαϊκό έργο MOF4AIR που έχει στόχο να αναπτύξει και να επιδείξει τις αποδόσεις τεχνολογιών δέσμευσης CO2 με χρήση MOF (μεταλλικά-οργανικά πλέγματα προσρόφησης διοξειδίου του άνθρακα) σε μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας. Το έργο ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2019 και θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο του 2023, με σκοπό, μεταξύ άλλων, να παρουσιάσει βελτιστοποιημένα MOF βασισμένα σε υλικά προσρόφησης με μικρορυθμίσεις για την τελειοποίηση της διεργασίας προσρόφησης CO2  μέσω μιας πολυεπιστημονικής προσέγγισης.
      Tο έργο MOF4AIR, για τη διασφάλιση της επιτυχίας του, συγκεντρώνει 14 εταίρους από 8 χώρες της Ευρώπης, -το ΚΑΠΕ από την Ελλάδα-, και από την Ασία και ένα Συμβούλιο Βιομηχανικών Συνεργατικών Σχηματισμών. Το Πανεπιστήμιο MONS συντονίζει το έργο, ως ερευνητικό κέντρο με μεγάλη εμπειρία όσον αφορά τη θεματική ενότητα MOF, καθώς και τις διάφορες διεργασίες δέσμευσης άνθρακα.
      Στο έργο συμμετέχουν συνολικά 6 ερευνητικά κέντρα, τα οποία κατέχουν την απαραίτητη εμπειρία για την υλοποίηση του, τρεις μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξειδικευμένες στην παραγωγή MOFs και την διαμόρφωσή τους σε βιομηχανική κλίμακα, μία ένωση παραγωγής τσιμέντου, και μία μικρομεσαία επιχείρηση εξειδικευμένη σε θέματα επικοινωνίας και διάδοσης.
      Για τις ανάγκες του έργου το ΚΑΠΕ ανέθεσε στα τέλη Σεπτεμβρίου στην Nielsen Consumer Ελλάς την υλοποίηση έρευνας της κοινής γνώμης σε 7 ευρωπαϊκές χώρες για θέματα αποδοχής της γεωλογικής αποθήκευσης CO2. Ειδικότερα, το ΚΑΠΕ έχει αναλάβει να παραδώσει έκθεση σχετικά με την κοινωνική έρευνα στις τοπικές κοινότητες και ποιοτική μελέτη που επικεντρώνεται σε εκπροσώπους και σε υπεύθυνους ανάπτυξης έργων. Το παραδοτέο θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα της κοινωνικής έρευνας στις τοπικές κοινότητες λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την κοινωνική αποδοχή. Η ποσοτική έρευνα, με τη χρήση ερωτηματολογίων, θα πραγματοποιηθεί σε 8 διαφορετικές χώρες, στις οποίες θα συμμετέχουν τουλάχιστον 80 άτομα ανά χώρα. Επιπλέον, θα διεξαχθεί μια ποιοτική μελέτη (συνεντεύξεις, ενδιαφερόμενες ομάδες) με έμφαση στους εκπροσώπους της κυβέρνησης και στους υπεύθυνους ανάπτυξης έργων.
      Η μελέτη θα ασχοληθεί με την αξιολόγηση του κόστους, με τις τεχνικές απαιτήσεις και τις επιπτώσεις που σχετίζονται με τη λειτουργία και την ασφάλεια για τη μεταφορά, αποθήκευση ή χρήση του CO2. Το παραδοτέο θα παρουσιάσει μια στρατηγική εμπλοκής των ενδιαφερομένων φορέων για τις προγραμματισμένες δραστηριότητες βάσει των αποτελεσμάτων των κοινωνικών μελετών και λαμβάνοντας υπόψη διάφορους παράγοντες όπως οι κοινωνικοοικονομικοί εξωτερικοί παράγοντες, κλπ.
      Τα MOF και που χρησιμοποιούνται
      Τα MOFs είναι μεταλλικά-οργανικά πλέγματα προσρόφησης διοξειδίου του άνθρακα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
      Όπως αναφέρεται στο σκεπτικό του έργου MOF4AIR, η ηλεκτροπαραγωγή και οι βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας (όπως βιομηχανίες τσιμέντου, χάλυβα, πετροχημικών προϊόντων) ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών CO2. Εκτός από τον περιορισμό των ανθρωπογενών εκπομπών CO2, η δέσμευση άνθρακα αποτελεί μία καίρια τεχνολογία, η οποία έχει τη δυνατότητα μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε αυτούς τους τομείς, δίνοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης του παραγόμενου CO2 για χρήση ή αποθήκευση.
      Ξεκαθαρίζεται, πάντως, ότι η στροφή προς μία οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα απαιτεί την ανάπτυξη, δοκιμή και υλοποίηση οικονομικώς αποδοτικών λύσεων δέσμευσης άνθρακα. Η πιο ώριμη τεχνολογία, η δέσμευση CO2 μετά την καύση με καθαρισμό αμίνης, δεν προσφέρει επαρκείς αποδόσεις. Οι διαδικασίες προσρόφησης αποτελούν υποσχόμενες εναλλακτικές λύσεις για τη δέσμευση CO2 από μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και άλλες βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας.
      Από την άποψη αυτή, τα μεταλλικά οργανικά πλέγματα (MOFs) είναι μια ευρέως μελετημένη κατηγορία πορωδών προσροφητικών ουσιών που προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες, λόγω της μεγάλης τους ικανότητας προσρόφησης CO2 και της συγγένειας τους με το CO2. Ωστόσο, οι αποδόσεις των τεχνολογιών δέσμευσης άνθρακα που βασίζονται σε MOF δεν έχουν αξιολογηθεί πλήρως.
      Έτσι στους ειδικότερους στόχους του MOF4AIR περιλαμβάνονται:
      Η αύξηση της αποτελεσματικότητας σε σχέση με το κόστος της δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε γεωλογικούς σχηματισμούς (CCS) και μείωση του ενεργειακού τιμήματος. Ο ποιοτικός προσδιορισμός και επικύρωση των κατάλληλων υλικών MOF για δέσμευση άνθρακα με προσρόφηση. Μικρορυθμίσεις για την τελειοποίηση των διεργασιών προσρόφησης για MOF υψηλής απόδοσης Παρουσίαση της απόδοσης των MOF βασιζόμενο στην προσρόφηση άνθρακα σε πραγματική λειτουργία Εφαρμογή της τεχνολογίας σε άλλες βιομηχανίες υψηλής έντασης ενέργειας και εξασφάλιση της βιωσιμότητά της Η αύξηση της ευαισθητοποίησης των ενδιαφερόμενων μερών και του κοινού σχετικά με τις προκλήσεις, τα οφέλη και θέματα που σχετίζονται με τη δέσμευση, τη μεταφορά, τη χρήση και την αποθήκευση του άνθρακα. Τα Επιδεικτικά Έργα
      Στο MOF4AIR συμμετέχουν τρία σημαντικά επιδεικτικά έργα. Το πρώτο είναι το TCM στο Mongstad της Νορβηγίας, ένα τεχνολογικό κέντρο πρωτοπόρο στη δέσμευση CO2 μετά την καύση, όπου αρκετοί προμηθευτές έχουν ήδη πιστοποιήσει τις τεχνολογίες δέσμευσης. Η συμμετοχή του TCM είναι καθοριστική, καθώς δείχνει την κοινή βούληση να βρεθούν λύσεις δέσμευσης άνθρακα προσαρμοσμένες στην αγορά από τις 4 μεγάλες εταιρείες πετρελαίου που συνεργάζονται με αυτό, τις Gassnova, Equinor, Shell και Total.
      Το δεύτερο είναι η Tupras, η μεγαλύτερη επιχείρηση πετρελαίου της Τουρκίας και 7η μεγαλύτερη εταιρεία διύλισης στην Ευρώπη με 32,5 εκατ. m3 παραγωγική ικανότητα επεξεργασίας αργού πετρελαίου. Η Tupras θα εγκαταστήσει έναν πιλοτικό έργο στη μονάδα του Izmit.
      Το τρίτο είναι η Solamat στη Μασσαλία της Γαλλίας, μέρος του ομίλου SARP Industries (SARPI), θυγατρική της Veolia και επικεφαλής της επεξεργασίας και ανάκτησης επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων. Το επιδεικτικό έργο (αποτεφρωτήρας αποβλήτων) θα εγκατασταθεί στην τοποθεσία Solamat Fos sur Mer, και θα το διαχειρίζεται η Solamat με τη βοήθεια της Veolia Research and Innovation Center (VeRI). Στο συνεργατικό σχηματισμό Fos-Berre/Marseille CCU συνεργάζονται βιομηχανίες και δημόσιος τομέας (GPMM, δηλαδή Λιμενική Αρχή).
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ενισχυμένη η θέση των ΑΠΕ στο 40% στο μείγμα και μάλιστα το καθιστούν εξαγωγικό κατά 1.180 MW  με συνολικό προβλεπόμενο φορτίο 5.770 MW και το φυσικό αέριο στο 50%.
      Στο 5% οι λιγνίτες, στο 5% και τα υδροηλεκτρικά, χαμηλότερα στα 256 g/Kwh οι εκπομπές των CO2.
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τις εκθέσεις της για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης το 2021, στις οποίες καταγράφεται η πρόοδος που σημειώνει η ΕΕ στο πλαίσιο της μετάβασής της σε καθαρές μορφές ενέργειας, σχεδόν δύο χρόνια μετά την έναρξη της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αν και σημειώνονται διάφορες ενθαρρυντικές τάσεις, θα απαιτηθούν εντατικότερες προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της μείωσης των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 και της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Τα δεδομένα θα πρέπει να αναλυθούν προσεκτικά κατά το επόμενο έτος έτσι ώστε να εντοπιστούν πιο μακροπρόθεσμες τάσεις μετά την πανδημία COVID-19.
      Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ξεπέρασαν για πρώτη φορά τα ορυκτά καύσιμα ως κύρια πηγή ενέργειας της ΕΕ το 2020, παράγοντας το 38 % της ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με το 37 % από ορυκτά καύσιμα. Εννέα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη καταργήσει τη χρήση άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας, 13 έχουν ορίσει ημερομηνία κατάργησης και τέσσερα εξετάζουν πιθανά χρονοδιαγράμματα. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ των 27 μειώθηκαν το 2020 κατά σχεδόν 10 % σε σύγκριση με το 2019. Πρόκειται για μια πρωτοφανή πτώση ως απόρροια της πανδημίας COVID-19, η οποία οδήγησε σε μείωση του συνόλου των εκπομπών κατά 31 % σε σύγκριση με το 1990.
      Το 2020, η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας μειώθηκε κατά 1,9 % και η τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 0,6 %. Ωστόσο, τα επίπεδα των δύο αυτών μειώσεων δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η ΕΕ για το 2020 και το 2030. Οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του ζητήματος σε επίπεδο κρατών μελών και ΕΕ θα πρέπει να συνεχιστούν. Οι επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων υποχώρησαν ελαφρά το 2020 λόγω της συνολικά μειωμένης κατανάλωσης ενέργειας. Τόσο οι επιδοτήσεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όσο και οι επιδοτήσεις στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης αυξήθηκαν κατά το ίδιο έτος.
      Η φετινή έκθεση δημοσιεύεται εν μέσω μίας περιόδου απότομης αύξησης των τιμών ενέργειας στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Παρότι η κατάσταση αυτή αναμένεται να είναι προσωρινή, αναδεικνύει την εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας, η οποία έχει αυξηθεί στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών, καθώς και τη σημασία της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας ώστε να αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η ενεργειακή φτώχεια πλήττει έως και 31 εκατ. άτομα στην ΕΕ, συνεπώς το ζήτημα αυτό θα παραμείνει στο επίκεντρο της προσοχής μας εν όψει των οικονομικών προκλήσεων της πανδημίας COVID-19 και του τρέχοντος επιπέδου των τιμών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή, στην πρόσφατη ανακοίνωσή της για τις τιμές της ενέργειας, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των ευάλωτων καταναλωτών.
      Η έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης αναλύει τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές για την ενέργεια και το κλίμα επηρεάστηκαν από την πανδημία COVID-19 την περσινή χρονιά και παρουσιάζει την ουσιαστική πρόοδο που σημειώθηκε σε νομοθετικό επίπεδο ως προς την απανθρακοποίηση. Αναφέρονται επίσης οι προσπάθειες που καταβάλλονται σε πολιτικό επίπεδο για να διασφαλιστεί ότι οι κλιματικοί και ενεργειακοί μας στόχοι θα ενσωματωθούν περισσότερο από ποτέ στα προγράμματα ανάκαμψής μας από την πανδημία COVID-19.
      Ιστορικό
      Η έκθεση για την κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης αναλύει τους πέντε πυλώνες της Ενεργειακής Ένωσης, οι οποίοι είναι οι εξής: η επιτάχυνση της απανθρακοποίησης με βασικό άξονα το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης· η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και προστασίας· η ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ· η έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα. Προσδιορίζει επίσης τους τομείς προτεραιότητας για τη μελλοντική ανάληψη δράσης με στόχο την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η κύρια έκθεση συνοδεύεται από πέντε εκθέσεις με αλληλοσχετιζόμενα θέματα.
      Παράρτημα για τις επιδοτήσεις στον τομέα της ενέργειας της ΕΕ: Οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων μειώθηκαν το 2020, κυρίως λόγω της μείωσης της ζήτησης ενέργειας εν μέσω της πανδημίας COVID-19. Θα πρέπει ωστόσο να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί ότι οι επιδοτήσεις ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ θα συνεχίσουν να μειώνονται και δεν θα ανακάμψουν στο πλαίσιο της γενικότερης οικονομικής ανάκαμψης και της αυξημένης ζήτησης ενέργειας.
      Η έκθεση για την πρόοδο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα των τεχνολογιών καθαρής ενέργειας περιλαμβάνει μια αξιολόγηση του οικοσυστήματος καθαρής ενέργειας που καλύπτει από την έρευνα και την καινοτομία έως την εφαρμογή των εν λόγω τεχνολογιών. Η πρόοδος αξιολογείται με βάση βασικούς δείκτες ανταγωνιστικότητας. Η έκθεση καθιστά σαφές ότι, ενώ η ΕΕ παραμένει στην πρώτη γραμμή της έρευνας στον τομέα της καθαρής ενέργειας, απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία και για τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ καινοτομίας και αγοράς.
      Η έκθεση προόδου της δράσης για το κλίμα: «Επιτάχυνση της ευρωπαϊκής δράσης για το κλίμα με στόχο ένα πράσινο και δίκαιο μέλλον γεμάτο ευημερία» περιγράφει την πρόοδο που έχουν σημειώσει η ΕΕ και τα κράτη μέλη ως προς την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αναφέρει τις πρόσφατες εξελίξεις στην κλιματική πολιτική της ΕΕ. Η έκθεση βασίζεται σε στοιχεία που υπέβαλαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του κανονισμού της ΕΕ για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της δράσης για το κλίμα.
      Η έκθεση για την αγορά άνθρακα περιγράφει τις εξελίξεις στη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διενέργεια των πλειστηριασμών, τη δωρεάν κατανομή, τις εξακριβωμένες εκπομπές, την εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης, την εποπτεία της αγοράς, την υποδομή του ΣΕΔΕ της ΕΕ και τη συμμόρφωση με το ΣΕΔΕ.
      Η έκθεση για την ποιότητα των καυσίμων παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη μείωση της έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα καύσιμα των οδικών μεταφορών και την ποιότητα και τη σύνθεση των καυσίμων που διατίθενται στην ΕΕ. Η έκθεση συνοψίζει την κατάσταση που ανέφεραν τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου 7α και του άρθρου 8 παράγραφος 3 της οδηγίας για την ποιότητα των καυσίμων.
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε ένα χρόνο από σήμερα, στην καλύτερη περίπτωση, θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία κατάρτισης του νέου Ειδικού Χωροταξικού για τις ΑΠΕ στη χώρα μας, έργο που έχει βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αλλά και της πολιτικής αντιπαράθεσης.
      Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εμφανίζεται διατεθειμένη να επισπεύσει όσο είναι δυνατό τις διαδικασίες, καθώς θεωρεί ότι αυτό θα συντελέσει στο να ξεκαθαρίσουν τα δεδομένα και να μην αποτελεί, η μη ολοκλήρωση του νέου χωροταξικού, επιχείρημα (τις περισσότερες φορές τεχνητό), για την έγερση αντιδράσεων στην εγκατάσταση ΑΠΕ σε όλη τη χώρα.
      Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι προς αυτή την κατεύθυνση είναι και οι οδηγίες που έχουν δοθεί στο ΥΠΕΝ από το Μέγαρο Μαξίμου.
      Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι στο ΥΠΕΝ έχει ωριμάσει η ιδέα για τη δημιουργία ενός θεσμοθετημένου συμβουλευτικού οργάνου, με τη συμμετοχή περιβαλλοντικών οργανώσεων και των φορέων που εκπροσωπούν τους επενδυτές ΑΠΕ, το οποίο θα λειτουργεί σε διαρκή βάση παρακολουθώντας τη διαδικασία κατάρτισης του νέου Ειδικού Χωροταξικού ΑΠΕ που εκπονεί η εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο κατόπιν διαγωνισμού.
      Ψηλά βουνά και μικρά νησιά
      Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν οι πληροφορίες σχετικά με τις αλλαγές που πρόκειται να επιφέρει το νέο Χωροταξικό σε σχέση με ό,τι προέβλεπε το υφιστάμενο.
      Η σημαντικότερη, σύμφωνα με όσα είπε στο συνέδριο Renewable & Storage Forum του energypress ο πρώην αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου, είναι ότι θα υπάρξει επανεξέταση των κανόνων που ισχύουν για εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε δύο περιπτώσεις: Τα ψηλά βουνά και τα μικρά νησιά. Στο σημερινό χωροταξικό δεν έχουν αντιμετωπιστεί ως ειδικές περιπτώσεις. Στο καινούργιο θα αντιμετωπίζονται ως περιοχές με ιδιαιτερότητες και άρα θα τυγχάνουν ιδιαίτερης μεταχείρισης, με κατεύθυνση να απαγορευθεί η εγκατάσταση αιολικών πάρκων.
      Πρέπει να σημειωθεί ότι στο θέμα είχε αναφερθεί κατά τη διάρκεια των πρόσφατων καταστροφικών πυρκαγιών του καλοκαιριού ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προαναγγέλοντας ότι θα σταματήσει η εγκατάσταση ανεμογεννητριών «σε μερικά μικρά νησιά και σε όλα τα ψηλά βουνά».
      Επειδή το ζήτημα αυτό είναι πολύ κρίσιμο και δημιουργεί μια ριζικά διαφορετική κατάσταση, είναι προφανές ότι μέχρι να διαμορφωθεί το νέο χωροταξικό θα δοθούν μάχες για το τι σημαίνει «ψηλό βουνό» (από ποιό υψόμετρο κιαι πάνω, με ποιά χαρακτηριστικά κ.λπ.) καθώς επίσης για το τι σημαίνει «μικρό νησί».
      Οι άλλες αλλαγές
      Σύμφωνα με όσα ανέφερε στο Renewable & Storage Forum ο κ. Οικονόμου, πέραν του ειδικού καθεστώτος στα ψηλά βουνά και στα μικρά νησιά, το νέο χωροταξικό θα περιλαμβάνει, κάποιες, τουλάχιστον, αλλαγές ακόμα:
      ·         Θα αλλάξουν οι ελάχιστες αποστάσεις που προσδιορίζονται στο υφιστάμενο χωροταξικό, σε συνάρτηση με την πρόοδο της τεχνολογίας όσον αφορά το μέγεθος του ρότορα και το ύψος της ανεμογεννήτριας. Το χωροταξικό του 2009 βασιζόταν στο γεγονός ότι η μεγαλύτερη, τότε, ανεμογεννήτρια είχε ύψος 80 μέτρα. Σήμερα η μεγαλύτερη έχει διπλάσιο μέγεθος και μέχρι να εφαρμοστεί το νέο πλαίσιο θα είναι ακόμα μεγαλύτερη.
      ·         Θα επανεξεταστούν και θα βελτιωθούν οι κανόνες για το τοπίο σε σχέση με την εγκατάσταση ανεμογεννητριών, ενώ θα υιοθετηθούν κανόνες, για πρώτη φορά, σε σχέση με την εγκατάσταση μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων. Εν γένει, το όλο πλαίσιο χωροθέτησης φωτοβολταϊκών θα ενισχυθεί διότι το σημερινό θεωρείται ασθενές.
      ·         Θα ενσωματωθεί καλύτερα η σωρευτική επίδραση από τη συσώρευση πολλών αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων, αλλά ταυτόχρονα θα δίνεται η δυνατότητα ευελιξίας.
      ·         Θα δίνεται η δυνατότητα να διαφοροποιούνται τα νούμερα στους κανονιστικούς όρους (μέσα πάντα στα θεσπισμένα άνω και κάτω όρια), όσον αφορά τα υποκείμενα εργαλεία σχεδιασμού, έτσι ώστε να μπορούν και οι τοπικές κοινωνίες να κάνουν τις επιλογές τους.
      ·         Θα υιοθετηθεί κανονιστικό πλαίσιο για τους σταθμούς αποθήκευσης.
      ·         Θα ενσωματωθούν ρυθμίσεις που θα αφορούν χωροταξικά θέματα για το Υδρογόνο.
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Το πρώτο φωτοβολταϊκό πάρκο σε ανεκμετάλλευτη πρανή αυτοκινητοδρόμου ανέπτυξε στην Ιόνια Οδό η εταιρεία "Νέα Οδός" προκειμένου να καλύψει μέρος των ενεργειακών αναγκών του έργου με καθαρή πράσινη ενέργεια.
      Το φωτοβολταϊκό πάρκο, αναπτύχθηκε στον Ανισόπεδο Κόμβο Μεσολογγίου και αποτελείται από τέσσερις εγκαταστάσεις, συνολικής δυναμικότητας 102kWp. Η εκτιμώμενη ετήσια παραγωγή είναι 153.000kWh και δύναται να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες 245 σωμάτων οδοφωτισμού τεχνολογίας Led για ένα ολόκληρο έτος. Ήδη, η Νέα Οδός διερευνά και άλλες κατάλληλες, ανεκμετάλλευτες εκτάσεις εντός των έργων που διαχειρίζεται, προκειμένου να υλοποιηθούν επιπλέον παρόμοιες εγκαταστάσεις.
      Η εν λόγω δράση, αποτελεί μια ακόμα ενέργεια μετατροπής της Ιόνιάς Οδού στον πλέον «πράσινο» αυτοκινητόδρομο της χωράς. Ήδη από το 2018 και έως σήμερα, η Ιόνια Οδός, είναι ο μόνος αυτοκινητόδρομος στην Ελλάδα που προσφέρει τη δυνατότητα φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, σε όλο το μήκος του, σε όλους τους Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σ.Ε.Α), σχεδόν ανά 30 χιλιόμετρα, με τον κάθε φορτιστή να έχει τη δυνατότητα φόρτισης έως και 3 οχημάτων ταυτόχρονα.
      Παράλληλα, συνεχίζεται και η υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Νέα Οδός Go Green», η οποία ξεκίνησε στις αρχές του έτους. Ειδικότερα, η Νέα Οδός έγινε η πρώτη εταιρία λειτουργίας, συντήρησης και διαχείρισης αυτοκινητοδρόμων στη χώρα, που έθεσε σε επιχειρησιακή λειτουργία τα πρώτα «πράσινα», 100% ηλεκτρικά van, τα οποία αρχικά θα χρησιμοποιηθούν ως οχήματα συντήρησης και εκτέλεσης εργασιών, κάνοντας πράξη τον στρατηγικό στόχο προστασίας του περιβάλλοντος, μέσω της καινοτομίας.
      Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως η Νέα Οδός, ξεκίνησε την εφαρμογή ενός πλάνου αντικατάστασης του μεγαλύτερου μέρους του στόλου οχημάτων της σε ηλεκτρικά και υβριδικά, ενώ παράλληλα ολοκλήρωσε την εγκατάσταση 18 φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων, καλύπτοντας το σύνολο των κτιριακών της εγκαταστάσεων. Στόχος, η αντικατάσταση τουλάχιστον του 20% των εταιρικών οχημάτων σε ηλεκτρικά και υβριδικά έως τα τέλη του 2021.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η «Καθημερινή» ξεκινάει σταθερή συνεργασία με τον κ. Γιάννη Μανιάτη, αν. καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά και διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Κλιματική Κρίση και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών».
      Μία φορά την εβδομάδα, θα ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας για βασικά ζητήματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια, την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την κυκλική οικονομία, τις εξελίξεις σε σύγχρονα θέματα τεχνολογιών και καινοτομιών πληροφορικής και επικοινωνιών, που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Στόχος μας, να πληροφορούμε τους αναγνώστες με κρίσιμα και κυρίως αξιόπιστα στοιχεία για την κατάσταση και την πορεία εξέλιξης της μεγαλύτερης πρόκλησης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Η ενημέρωση θα πραγματοποιείται μέσα από επίσημα δημοσιευμένα και αξιόπιστα διαγράμματα διεθνών οργανισμών, στα οποία θα γίνεται ένας σύντομος σχολιασμός, δεδομένου ότι στόχος είναι, τα διαγράμματα από μόνα τους να είναι ερμηνεύσιμα όσο το δυνατόν πιο εύκολα.
      Στην ερευνητική ομάδα του καθ. Γιάννη Μανιάτη συμμετέχουν φοιτητές/τριες του μεταπτυχιακού προγράμματός του, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε θέματα πράσινης και έξυπνης ενέργειας, γεωπολιτικής, εξοικονόμησης ενέργειας, ευφυούς γεωργίας, έξυπνων πόλεων και μεταφορών / εφοδιαστικής αλυσίδας.
      Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
      Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Γεωργίας Πολυτάνου, Ανδρέα Συρεγγέλα
      «Πρωταγωνιστές» τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα
      Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας (2018) ήταν της τάξεως των 14.000 δισ. τόνων ισοδύναμου πετρελαίου (million tones oil equivalent – bp outlook). Από αυτήν, το 34% προέκυψε από κατανάλωση πετρελαίου, το 27% από άνθρακα, το 24% από φυσικό αέριο, το 4% από πυρηνική ενέργεια, το 7% από υδροηλεκτρικά και μόλις το 4% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Συνολικά, λοιπόν, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα συμμετείχαν κατά 85% στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας. Το ποσοστό αυτό δείχνει και τη μεγάλη παγκόσμια πρόκληση που έχουμε μπροστά μας ως ανθρωπότητα, ώστε να καταστήσουμε κλιματικά ουδέτερο τον πλανήτη έως το 2050, δηλαδή σε μόλις 30 χρόνια.
       
      Παραγωγή ενέργειας
      Σήμερα στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχουμε 10.000 Τwh από άνθρακα, 6.000 Τwh από φυσικό αέριο, λιγότερο από 1.000 Τwh από πετρέλαιο, 2.000 Τwh από πυρηνικά, 4.000 Τwh από υδροηλεκτρικά και περίπου 2.000 Τwh από φωτοβολταϊκά, αιολικά, βιομάζα, γεωθερμία κ.ά.

      Η Αφρική σε ρόλο-κλειδί για τις ενεργειακές αγορές
      Η Αφρική πρόκειται να αποτελέσει κορυφαίο συντελεστή των παγκόσμιων ενεργειακών αγορών. Το 2040 αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,1 δισ. κατοίκους, με δεύτερη την Ινδία με 1,6 δισ. κατοίκους και τρίτη την Κίνα με 1,4 δισ. κατοίκους. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα μοντέλα του 2019, οι ανάγκες σε πετρέλαιο θα ξεπερνούσαν για την Ινδία τα 4,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα και για την Αφρική τα 3,1 εκατ. βαρέλια. Οι ανάγκες σε φυσικό αέριο αναμενόταν να είναι πάνω από 350 δισ. κυβ. μέτρα (bcm) για την Κίνα, πάνω από 250 για τη Μέση Ανατολή, πάνω από 150 για την Αφρική και περίπου 130 στην Ινδία. Στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές, η Κίνα το 2040 αναμένεται να είναι η πρωταθλήτρια με 3.000 Τwh, η Ινδία με πάνω από 2.000 Τwh, η Ε.Ε. με πάνω από 1.200 Τwh και η Αφρική με πάνω από 700 Τwh.
       
      Οι εργαζόμενοι
      Το ζήτημα της απασχόλησης στην κατασκευή μονάδων πράσινης ενέργειας αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη λήψη των αποφάσεων κάθε κυβέρνησης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία (2020), οι απασχολούμενοι της Ευρώπης στην αιολική ενέργεια είναι 1,4 εκατ. εργαζόμενοι στη Γερμανία, 0,7 εκατ. στο Ηνωμένο Βασίλειο και περίπου 0,3 εκατ. στην Ισπανία και στη Δανία.

      Η χρήση των κρίσιμων μεταλλευμάτων
      Τα κρίσιμα μεταλλεύματα (critical minerals) έχουν τον δικό τους σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση. Ετσι, για τα μεταλλεύματα αυτά, ενώ ένα συμβατικό αυτοκίνητο χρειάζεται περίπου 30 kgr/όχημα, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο χρειάζεται πάνω από 200 kgr/όχημα. Αντίστοιχα, οι ανάγκες σε κρίσιμα μεταλλεύματα ανά 1 ΜW είναι 15.000 kgr για τα θαλάσσια (offshore) αιολικά πάρκα, 10.000 kgr για τα χερσαία αιολικά και πάνω από 6.000 kgr για τα φωτοβολταϊκά.

      Οι εκπομπές αερίων
      Οι σημερινές εκπομπές αερίων ρύπων είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος στο πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη. Αν και η Κίνα είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός διοξειδίου του άνθρακα, είναι υπεύθυνη μόνο για το 13% των συνολικών εκπομπών από την προβιομηχανική εποχή έως τη σημερινή, ενώ οι ΗΠΑ ξεπερνούν το 25% και η Ευρώπη το 22%.

       
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε πλήρη ετοιμότητα τέθηκε το Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) της ΔΕΗ, προκειμένου να εξυπηρετήσει έκτακτες ανάγκες της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος κατά τους χειμερινούς μήνες.
      Τα δύο λιγνιτωρυχεία του Νοτίου Πεδίου Πτολεμαΐδας και του Κεντρικού Πεδίου (Μαυροπηγή), που απέμειναν σήμερα να λειτουργούν, έχουν πάρει εντολή να εντατικοποιήσουν τις εργασίες εξόρυξης του καυσίμου, ώστε οι πέντε μονάδες του Αγίου Δημητρίου και η μία του ΑΗΣ Μελίτης, στη Φλώρινα, να είναι σε θέση απόδοσης της μέγιστης ισχύος τους τους τρεις κρύους μήνες, Δεκέμβριο-Ιανουάριο-Φεβρουάριο. Αυτό άλλωστε υπέδειξε και η έκτακτη μελέτη επάρκειας που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ.
      Ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει το γεγονός ότι ο προγραμματισμός του ΛΚΔΜ για αυξημένη εξόρυξη λιγνίτη αφορά στο σύνολο του επόμενου έτους, με έμφαση, για εύλογους λόγους, στο εξάμηνο από 1ης Οκτωβρίου έως τέλη Μαρτίου.
      Προφανώς γιατί κρίνεται ότι η ενεργειακή κρίση δεν προβλέπεται να λήξει σύντομα, όπως άλλωστε έχουν επισημάνει και παράγοντες της ενεργειακής αγοράς. Συνεπώς, οι λιγνιτικές μονάδες θα πρέπει να υφίστανται ως κρίσιμο backup, όταν και εφόσον προκύπτει ανάγκη κάλυψης αυξημένων φορτίων του Συστήματος.
      Αυξημένη εξόρυξη λιγνίτη, όμως, είχαμε και τον Αύγουστο, καθώς οι λιγνιτικές μονάδες κλήθηκαν να στηρίξουν το Σύστημα όταν δέχθηκε πίεση λόγω των πυρκαγιών.
      Στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας λειτουργούσαν και τα ορυχεία Αμυνταίου και Καρδιάς, που υποστήριζαν την τροφοδότηση των αντίστοιχων μονάδων που έπαυσαν να λειτουργούν, στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης. Την ίδια τύχη ακολούθησαν και τα δύο ορυχεία, που παρέδωσαν την άδεια λειτουργίας τους.
      Αθροιστικά τα δύο λιγνιτωρυχεία του Νοτίου και του Κεντρικού Πεδίου δίνουν 10 εκατ. τόνους παραγωγή λιγνίτη σε ετήσια βάση. Από αυτούς, το 60-70% δαπανάται στους έξι προαναφερόμενους μήνες, που χαρακτηρίζονται δύσκολοι από την άποψη της αυξημένης ζήτησης ηλεκτρισμού.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ιστορικά υψηλή επίδοση της Ελλάδας στον δείκτη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ανακοίνωσε ο οίκος ΕΥ, καθώς η κατάταξη της χώρας μας βελτιώθηκε κατά δύο θέσεις, στην 24η μεταξύ των 40 κορυφαίων αγορών παγκοσμίως.
      Η έκθεση της ΕΥ κάνει ειδική αναφορά στον τελευταίο διαγωνισμό για τις ΑΠΕ, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο και είχε ως αποτέλεσμα την ανάθεση συμβάσεων συνολικής ισχύος 350MW για φωτοβολταϊκά έργα έως 20MW, με μέση χρέωση 37,6 Euro/MWh. Τα τιμολόγια στη διαδικασία κυμαίνονταν από 32,97 έως 51,2 Euro/MWh. Αντίθετα, δεν απονεμήθηκε καμία σύμβαση για έργα αιολικής ενέργειας.
      Σύμφωνα με την έκθεση, στην επιτυχημένη αυτή δημοπρασία συμμετείχαν 126 έργα ΑΠΕ, συνολικής ισχύος σχεδόν 1,1GW, και ο έντονος ανταγωνισμός για τις συμβάσεις ήταν μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη μετά την περιορισμένη συμμετοχή κατά το παρελθόν. Η περσινή μεταρρύθμιση του καθεστώτος αδειοδότησης και η καθιέρωση μιας ταχείας ψηφιοποιημένης διαδικασίας, οδήγησαν σε σημαντική βελτίωση των προοπτικών της αγοράς.
      Μετά την απλοποίηση του συστήματος, τον Σεπτέμβριο του 2019, και την έκρηξη των αιτήσεων για άδειες παραγωγής που ακολούθησε, ψηφίστηκε νομοθεσία, βάσει της οποίας οι νέες αιτήσεις για άδειες, καθώς και αυτές που κατατέθηκαν τους τελευταίους 18 μήνες, πρέπει να συνοδεύονται από εγγυητικές επιστολές ύψους Euro35.000/MW.

      Από την αναδιάρθρωση της διαδικασίας αδειοδότησης, η ΡAE έχει λάβει αιτήσεις άνω των 85GW, αυξάνοντας τη συνολική ισχύ των εν δυνάμει επενδύσεων σε περισσότερα από 100GW. Τα περισσότερα από 100GW που βρίσκονται σε διαδικασία αδειοδότησης υπερβαίνουν κατά πολύ τα 19GW ΑΠΕ που χρειάζεται η χώρα για να επιτύχει τον στόχο που έχει θέσει για τη συμμετοχή τους στο μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας κατά 61% μέχρι το 2030.
      Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έκθεσης, ο Τάσος Ιωσηφίδης, εταίρος και επικεφαλής του Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, αναφέρει: «Είχαμε από καιρό επισημάνει την ανάγκη εκσυγχρονισμού του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου και, ειδικότερα, της απλούστευσης της διαδικασίας αδειοδότησης, για να μπορέσει η χώρα να αξιοποιήσει το τεράστιο δυναμικό της στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι εξελίξεις, όπως καταγράφονται στην τελευταία έκθεση και αντικατοπτρίζονται στην περαιτέρω βελτίωση της θέσης της χώρας στον δείκτη, επιβεβαιώνουν ότι η Ελλάδα μπορεί πλέον βάσιμα να αισιοδοξεί ότι θα πετύχει τους φιλόδοξους στόχους που έχει θέσει για τη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα».
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τα έργα ΑΠΕ υλοποιούνται, κατόπιν της επιτυχούς ολοκλήρωσης μίας σύνθετης διαδικασίας αδειοδότησης, που περιλαμβάνει διακριτά στάδια αξιολόγησης κι έγκρισης, στα οποία εμπλέκονται διαφορετικές διοικητικές αρχές και φορείς, η αρμοδιότητα των οποίων καθορίζεται αναλόγως με το είδος και το στάδιο ανάπτυξης του εκάστοτε επενδυτικού σχεδίου. Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η διαδικασία που ακολουθείται είναι:
      Στάδιο 1: Χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Άδειας Παραγωγής 
      Αρμόδια υπηρεσία: Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) 
      Στάδιο 2: Χορήγηση Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων
      Αρμόδια υπηρεσία: Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή Περιφέρεια που ανήκει το έργο ή
      Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) 
      Στάδιο 3: Χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης
      Αρμόδια υπηρεσία: ΑΔΜΗΕ/ΔΕΔΔΗΕ
      Στάδιο 4: Χορήγηση Άδειας Εγκατάστασης
      Αρμόδια υπηρεσία: Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή Περιφέρεια που ανήκει το έργο ή Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ)
      Στάδιο 5: Πώληση ηλεκτρικής ενέργειας/Συμμετοχή στην αγορά
      Αρμόδια υπηρεσία: Σύναψη σύμβασης με ΔΑΠΕΕΠ/ΔΕΔΔΗΕ, Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας/Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦΟΣΕ) ΑΠΕ
      Στάδιο 6: Χορήγηση Άδειας Λειτουργίας
      Αρμόδια υπηρεσία: Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή Περιφέρεια που ανήκει το έργο ή Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ)
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Καθαρό όφελος που ξεπερνά τα 4,5 δισ. ευρώ εξασφαλίζουν για τους καταναλωτές κατά την περίοδο 2022 - 2030 οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις της Κρήτης, των Δωδεκανήσων και των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου που περιλαμβάνονται στο αναπτυξιακό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ. Όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές, το όφελος από τη μείωση του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών (το οποίο πληρώνουν οι καταναλωτές μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που περιλαμβάνεται στους λογαριασμούς της ηλεκτρικού) υπερκαλύπτει την επιβάρυνση από την επένδυση που απαιτείται για την κατασκευή των διασυνδέσεων (την οποία επίσης πληρώνουν οι καταναλωτές με τα τέλη για το σύστημα Μεταφοράς).
      Συγκεκριμένα σύμφωνα με τους σχετικούς υπολογισμούς - τμήμα των οποίων παρέθεσε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας - το καθαρό όφελος των καταναλωτών ανά έτος διαμορφώνεται ως εξής:
      -Για το 2022: 138 εκατ. ευρώ
      -Το 2023, 238 εκατ. ευρώ
      -Το 2024, 348 εκατ. ευρώ
      -Το 2025, 385 εκατ. ευρώ
      -Το 2026, 428 εκατ. ευρώ
      -Το 2027, 554 εκατ. ευρώ
      -Το 2028, 713 εκατ. ευρώ
      -Το 2029, 782 εκατ. ευρώ
      -Το 2030, 864 εκατ. ευρώ
      Ήδη από εφέτος ο λογαριασμός των ΥΚΩ ελαφρύνεται σημαντικά, κατά 1 εκατ. ευρώ την ημέρα, από τις 3 Ιουλίου οπότε τέθηκε σε λειτουργία η «μικρή» διασύνδεση της Κρήτης (Χανιά - Πελοπόννησος). Το όφελος αυξάνεται θεαματικά τα επόμενα χρόνια με την ολοκλήρωση και της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτη - Αττική το 2024 ενώ ακολουθούν τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα ως το τέλος της δεκαετίας.
      Το οικονομικό όφελος των διασυνδέσεων προκύπτει από το γεγονός ότι τα νησιά τροφοδοτούνται από τοπικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με ντήζελ ή μαζούτ και έχουν συνεπώς αυξημένο κόστος παραγωγής. Πέρα από τα οικονομικά, υπάρχουν ωστόσο σημαντικά πρόσθετα οφέλη που περιλαμβάνουν:
      -Τη βελτίωση της ασφάλειας εφοδιασμού των νησιών, ιδιαίτερα το καλοκαίρι οπότε η ζήτηση λόγω τουρισμού είναι αυξημένη.
      -Τα περιβαλλλοντικά οφέλη που σχετίζονται αφενός με το σβήσιμο των ρυπογόνων μονάδων στα νησιά και αφετέρου με τις νέες δυνατότητες που διανοίγονται για την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αυτά, λόγω της αυξημένης δυνατότητας απορρόφησης της «πράσινης» ενέργειας που θα παράγεται στα νησιά.
      Σημειώνεται ότι στα μεγέθη αυτά δεν περιλαμβάνεται το όφελος από τη διασύνδεση των Κυκλάδων που έχει ολοκληρωθεί στο μεγαλύτερο μέρος της. Η 4η φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων (συνολικού προϋπολογισμού 164,5 εκατ. ευρώ), που περιλαμβάνει υποβρύχια καλώδια 353,2 χλμ. που θα συνδέσουν τον υποσταθμό του Λαυρίου, με τον νέο υποσταθμό Νάξου μέσω Σερίφου, Μήλου, Φολεγάνδρου και Θήρας, καθώς και τους νέους υποσταθμούς των νησιών αυτών εντάχθηκε την περασμένη εβδομάδα προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης.
      Η κατασκευή της διασύνδεσης Σαντορίνης-Νάξου, έργο ύψους 80 εκατ. ευρώ ανατέθηκε τον Αύγουστο ενώ ακολουθούν οι διαγωνισμοί για τη Φολέγανδρο, τη Μήλο και Σέριφο.
      Κ. Βουτσαδάκης
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ανεβαίνει το μερίδιο των ΑΠΕ στο 29% στο μείγμα με το φυσικό αέριο να διατηρείται στο 54% και τους λιγνίτες στο 6%.
      Μείωση κατά συνέπεια των εκπομπών CO2 σε χαμηλότερα επίπεδα και πρόβλεψη για ανοδικό συνολικό φορτίο συστήματος στα 6.400 MW.
      Το φυσικό αέριο παραμένει πολύ ψηλά στο καθημερινό μείγμα.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σειρά ρυθμίσεων που αφορούν τις ενεργειακές κοινότητες περιλαμβάνει το νομοσχέδιο που κατέθεσε στη Βουλή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας «σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση».
      Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων:
      ·         Επιλύονται ερμηνευτικά ζητήματα ως προς τον χρόνο κατά τον οποίο έπρεπε να συντρέχει η προϋπόθεση του ελάχιστου αριθμού μελών, όσον αφορά στη δυνατότητα διανομής των πλεονασμάτων. Ορίζεται, συγκεκριμένα, ότι το όριο για «τουλάχιστον δεκαπέντε (15) μέλη ή δέκα (10) προκειμένου για Ε.Κοιν. με έδρα σε νησιωτικό δήμο με πληθυσμό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, και το 50% συν ένα εξ αυτών είναι φυσικά πρόσωπα» έτσι ώστε να μπορούν να διανέμουν στα μέλη τους τα πλεονάσματα της χρήσης, αναφέρεται στο χρόνο διανομής των πλεονασμάτων και όχι στο χρόνο δημιουργίας της Ενεργειακής Κοινότητας.
      ·         Αφαιρείται από τους λόγους λύσης μιας Ενεργειακής Κοινότητας η μη τήρηση των προϋποθέσεων διανομής πλεονασμάτων χρήσης. Έτσι δεν διαλύεται μια κοινότητα εάν ένα μέλος της αποχωρήσει.
      ·         Προβλέπεται η διαδικασία μετασχηματισμού μιας Ενεργειακής Κοινότητας σε εταιρεία, αλλά και μεταβίβασης μιας Κοινότητας σε εταιρεία. Ο μετασχηματισμός και η μεταβίβαση επιτρέπονται, αλλά σε αυτή την περίπτωση χάνονται τυχόν επιπλέον δικαιώματα είχε η Κοινότητα, όπως για παράδειγμα οι επιπλέον ταρίφες απορρόφησης του παραγόμενου ρεύματος.
      ·         Καταργείται η προτεραιότητα που είχαν τα ομαδοποιημένα αιτήματα ομάδας αποτελούμενης αποκλειστικά από Ενεργειακές Κοινότητες, σε ότι αφορά το χρόνο εξέτασης του αιτήματος για Όρους Σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ. Το μέτρο ισχύει για αιτήματα του 2021 αλλά δεν επηρεάζεται η προτεραιότητα των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί το 2020.
      Επιπλέον, με άλλες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, αυξάνεται το όριο ισχύος σταθμών εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Ε.Κοιν σε τρία (3) μεγαβάτ(MW), με σκοπό την περαιτέρω αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και την ανάπτυξη των ΑΠΕ.
      Επίσης δίνεται η δυνατότητα αυτοπαραγωγής σε ιδιώτες και βιομηχανίες, με εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ σε γήπεδα απομακρυσμένα, υπό την προϋπόθεση ότι θα οι σταθμοί ΑΠΕ θα συνδεόνται με το σημείο κατανάλωσης απευθείας με καλώδιο σύνδεσης.
      Δείτε παρακάτω στα συνοδευτικά αρχεία τις προβλέψεις του νομοσχεδίου στα άρθρα 36 έως 40.
      Συνοδευτικά αρχεία
      Νομοσχέδιο
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε τιμές διπλάσιες σε σχέση με πέρυσι αναμένεται να “ανοίξει “ η φετινή χειμερινή σαιζόν για τους οικιακούς καταναλωτές φυσικού αερίου, με τις εταιρίες παροχής να δυσκολεύονται να διαμορφώσουν τιμολόγια ειδικά για να προσελκύσουν νέους πελάτες όσο στις διεθνείς αγορές το αέριο σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Ταυτόχρονα, οι εταιρίες περιμένουν και τα μέτρα που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση ότι θα λάβει για να μετριάσει τις αυξήσεις, χωρίς ακόμα όμως να τα έχει εξειδικεύσει και οριστικοποιήσεις.
      Πληροφορίες αναφέρουν ότι η χρέωση για το φυσικό αέριο στους λογαριασμούς των νοικοκυριών θα ξεκινήσει φέτος για θέρμανση περίπου από τα 9 λεπτά/θερμική κιλοβατώρα, έναντι 4,5 λεπτών/θερμική κιλοβατώρα πέρυσι. Το πώς η τιμή αυτή θα διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια της φετινής περιόδου θέρμανσης παραμένει άγνωστο, καθώς σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από τις διεθνείς διακυμάνσεις.
      Οσον αφορά στη κρατική παρέμβαση για τη μείωση του τελικού κόστους στον καταναλωτή, που έχει εξαγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ακόμα δεν έχει ανακοινωθεί πώς ακριβώς θα λειτουργήσει. Το επικρατέστερο σενάριο, με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες, είναι ότι θα διευρυνθεί η περίμετρος των δικαιούχων ενός επιδόματος θέρμανσης για φυσικό αέριο. Στόχος, σύμφωνα με ορισμένους κύκλους του υπουργείου είναι το μέτρο να καλύψει περίπου το 70% των οικιακών καταναλωτών αερίου, πράγμα που για να υλοποιηθεί προϋποθέτει τη μεγάλη αύξηση των εισοδηματικών κριτηρίων των δικαιούχων, σε σχέση με τα ισχύοντα για τα νοικοκυριά που λαμβάνουν επίδομα θέρμανσης πετρελαίου ή αερίου.
      Η οριζόντια επιδότηση, όπως συνέβη με τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, φαίνεται πως στην τρέχουσα φάση δεν είναι η πρώτη λύση που εξετάζουν οι επιτελείς των υπουργείων Περιβάλλοντος- Ενέργειας και Οικονομικών.
      Aπό την άλλη πλευρά δεν φαίνεται, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, να υπάρχει κυβερνητική παραίνεση προς τις εταιρίες παροχής αερίου, να παρέχουν εκπτώσεις στα τιμολόγιά τους, όπως πχ η έκπτωση που έχει ανακοινώσει  η ΔΕΗ.
      Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί και για το  κόστος του μέτρου, το οποίο το πιθανότερο είναι ότι θα κληθεί να καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός.
      Εν τω μεταξύ η τιμή του φυσικού αερίου αναφοράς στην Ευρώπη, του ΤΤF, εξακολουθεί να φλερτάρει με τα  100 ευρώ/MWh, με την τάση  να παραμένει ανοδική όσο πλησιάζουμε στη χειμερινή περίοδο.
      Πέραν της τιμής, που αναμένεται να διατηρηθεί υψηλά τουλάχιστον μέχρι τον Απρίλιο, ανησυχίες έχουν αρχίσει να διατυπώνονται και για την επάρκεια αερίου, ιδιαίτερα σε περίπτωση πολύ ψυχρών καιρικών συνθηκών στην Ευρώπη. “ Τότε το πρόβλημα δεν θα είναι η τιμή αλλά οι διακοπές στην τροφοδοσία με αέριο” δήλωσε χαρακτηριστικά ένας αναλυτής. Τα αποθέματα στις αποθήκες της Ευρώπης βρίσκονται στο χαμηλό δεκαετίας, καθώς δεν αναπληρώθηκαν στα βαθμό που θα έπρεπε μετά την περυσινή, ιδιαίτερα ψυχρή χειμερινή περίοδο. Η ζήτηση από την Ευρώπη για την αναπλήρωση των αποθεμάτων σε συνδυασμό με την ταχεία παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία και τη ζήτηση αερίου από την Ασία είναι τρεις από τους βασικούς παράγοντες, στους οποίους αποδίδεται η τρέχουσα αύξηση τιμών. Και τούτο επειδή η αυξημένη ζήτηση βρήκε περιορισμένη την προσφορά, μετά τις  διαταραχές που προκάλεσε η πανδημία στην παραγωγή και τη διακίνηση αλλά και την τακτική της Ρωσίας, που εφοδιάζει τις ευρωπαϊκές χώρες στα κατώτερα όρια των συμβάσεων που έχει, μία κίνηση που ορισμένοι αναλυτές ερμηνεύουν ως πίεση για την απρόσκοπτη λειτουργία του νέου αγωγού Nord Stream II.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στον Δήμος Αμυνταίου τίποτα δεν πάει χαμένο… Υπολείμματα καλαμποκιού, αμπελιών και μήλων αξιοποιούνται ως καύσιμη ύλη για την παραγωγή Θερμικής ενέργειας. Εδώ και ένα χρόνο λειτουργεί εργοστάσιο, το οποίο μάλιστα φιλοδοξεί να καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης των κατοίκων της περιοχής.
      Όπως εξηγεί μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής της Δημοτικής επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Αμυνταίου (ΔΕΤΕΠΑ) Κώστας Κυριακόπουλος, ο φετινός στόχος που έχει τεθεί είναι «να συλλέξουμε περί τους 5.000 τόνους υπολειμμάτων καλαμποκιού και αμπελόβεργες που βρίσκονται σε αφθονία στην λεκάνη του Αμυνταίου».
      Ο κάμπος του Αμυνταίου εκτός από τις αμπελουργικές εκτάσεις που παράγουν το κρασί με την ομώνυμη γεωγραφική ένδειξη, διαθέτει και εκτάσεις με χιλιάδες στρέμματα καλαμποκιού όπου τα υπολείμματα μετά την συγκομιδή έμεναν στο χωράφι και σήμερα με τα εργαλεία που ήδη διαθέτουν οι αγρότες συσκευάζονται σε μπάλες και με τα αγροτικά οχήματα μεταφέρονται στις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις του εργοστασίου Βιομάζας.
       
      Ένας πανίσχυρος καταστροφέας αναλαμβάνει να μετατρέψει την βιομάζα σε «τσιπς» όπου με την σειρά της αποθηκεύεται για να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμη πρώτη ύλη στην παραγωγή θερμικής ενέργειας. Ο κ. Κυριακόπουλος τόνισε ότι «το ενδιαφέρον μας εστιάζεται στα υποπροϊόντα από κλαδέματα των αμπελιών που συνήθως καίγονται από τους καλλιεργητές και στα υπολείμματα ξυλείας που αφήνουν στο δάσος οι εργάτες των δασικών συνεταιρισμών μετά την κοπή των δένδρων». Η συζήτηση με τους αμπελουργούς βρίσκεται σε εξέλιξη ενώ σύμφωνα με τον κ. Κυριακόπουλο στα δασικά υπολείμματα υπάρχουν δυσκολίες καθώς αφορούν το δύσβατο του εδάφους που κάνει αδύνατη την μεταφορά τους. Πρόσθεσε ότι η οικονομικότερη λύση που ήδη βρίσκεται στο τραπέζι των συζητήσεων είναι «ο θρυμματισμός των υπολειμμάτων στο δάσος να γίνεται επί τόπου και το «τσιπς» να μεταφέρεται στις εγκαταστάσεις».
      Η τιμή αποζημίωσης που έχει καθοριστεί για το «τσιπς» ξύλου είναι 45 €/τόνος. Σύμφωνα με τον δήμαρχο Άνθιμο Μπιτάκη είναι μια ευκαιρία «να δημιουργήσουμε μια νέα οικονομία στην οποία θα συμμετέχουν γεωργοί, καλλιεργητές αμπελιών, δενδροκαλλιεργητές ροδάκινου και μήλου με τα υποπροϊόντα τω καλλιεργειών τους, που θα είναι βιώσιμη τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για το επιπρόσθετο εισόδημα των δημοτών μας που είναι αγρότες». Ο κ. Μπιτάκης ανέφερε ότι ο δήμος Αμυνταίου είναι «ο πρώτος δήμος της χώρας που παράγει θερμική ενέργεια από το εργοστάσιο Βιομάζας ισχύος 30 MW για τις ανάγκες των δημοτών του» και εξήγησε ότι αναγκαστήκαμε να κινηθούμε γρήγορα όταν αντιληφθήκαμε ότι ο ΑΗΣ Αμυνταίου θα σταματήσει την λειτουργία του. «Για μας η απολιγνιτοποίηση ήρθε πολύ νωρίτερα από τις τελικές ημερομηνίες που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για την Δυτική Μακεδονία και την Μεγαλόπολη», ανέφερε.
       
      O Δήμαρχος Αμυνταίου σημείωσε ότι η διαδρομή προς σ’ έναν πιο πράσινο δήμο με καλύτερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα δεν είναι ένας ευχάριστος περίπατος γιατί έχει και αποφάσεις που έχουν συνέπειες για τους δημότες. «Πριν από μερικά χρόνια αγοράζαμε το θερμό ατμό από τον ΑΗΣ Αμυνταίου και οι καταναλωτές πλήρωναν τον δήμο και αυτός με την σειρά του την ΔΕΗ. Υπενθυμίζει ότι ο δήμος κατασκεύασε το εργοστάσιο συνολικού προϋπολογισμού 14 εκ € λαμβάνοντας δάνειο από τις Τράπεζες προκειμένου να καλύψει το 47% της ιδίας συμμετοχής και συμπλήρωσε λέγοντας ότι σήμερα «για να παράξουμε την θερμική ενέργεια που χρειαζόμαστε προαγοράζουμε την πρώτη ύλη με συνέπεια να προχωρήσουμε στην αύξηση των τιμολογίων θέρμανσης κατά 32% προκειμένου να ανταπεξέλθουμε στην νέα κατάσταση».
      Ο κ. Μπιτάκης κατέληξε λέγοντας ότι όταν τεθεί σε λειτουργία η νέα μονάδα της Πτολεμαΐδας και οι τηλεθερμάνσεις της Δυτικής Μακεδονίας συνδεθούν στο νέο εργοστάσιο ΣΗΘΥΑ που θα κατασκευάσει η ΔΕΗ, «στα σχέδια του δήμου Αμυνταίου είναι τα περίσσεια θερμικής ενέργειας να διοχετευθούν σε θερμοκηπιακά πάρκα, που θα γίνουν σε εκτάσεις οι οποίες βρίσκονται κοντά στο αγωγό της τηλεθέρμανσης, συμβάλλοντας έτσι σε μια πιο δυναμική γεωργία που έχει ανάγκη η περιοχή».
      Με πληροφορίες και φωτογραφίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η εκρηκτική άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου έχει οδηγήσει σε ανατροπή των δεδομένων στην αγορά της ηλεκτροπαραγωγής. Με το κόστος του φυσικού αερίου στα επίπεδα των 70 έως 90 ευρώ/MWh οι μονάδες φυσικού αερίου παύουν να είναι οικονομικότερες έναντι των μονάδων λιγνίτη, ακόμη και με το κόστος των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων στα επίπεδα των 60 ευρώ ο τόνος. 
      Ποια είναι τα δεδομένα αυτή τη στιγμή ως προς το κόστος των μονάδων αερίου; 
      Με την τιμή του φυσικού αερίου το Σεπτέμβριο να βρίσκεται στα 70 ευρώ/MWh και το κόστος αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στα 60 ευρώ ο τόνος, το μεταβλητό κόστος μια μονάδας φυσικού αερίου φτάνει στα 168 ευρώ/MWh (144 ευρώ κόστος καυσίμου και 24 ευρώ κόστος ρύπων). 
      Αντίστοιχα μια λιγνιτική μονάδα με το ίδιο κόστος ρύπων εμφανίζει λειτουργικό κόστος στα 120 ευρώ ο τόνος, δηλαδή 90 ευρώ κόστος ρύπων και 30 ευρώ κόστος καυσίμου. Δηλαδή μια λιγνιτική μονάδα εμφανίζει χαμηλότερο κόστος της τάξης των 48 ευρώ /MWh. 
      Η διαφορά αυτή αναμένεται να διευρυνθεί ακόμη περισσότερο τον Οκτώβριο, κατά τη διάρκεια του οποίου οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να φτάσουν τα 90 ευρώ /MWh. Αυτό σημαίνει ότι το λειτουργικό κόστος των μονάδων αερίου θα ξεπεράσει τα 200 ευρώ /MWh και άρα η διαφορά με τους λιγνίτες θα ξεπεράσει τα 80 ευρώ /MWh. 
      Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί έχει ως αποτέλεσμα οι ηλεκτροπαραγωγοί να εμφανίζονται διστακτικοί να προχωρήσουν σε εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG από το σταθμό της Ρεβυθούσας, υπό το φόβο ότι δε θα μπορέσουν να απορροφήσουν τις εισαγόμενες ποσότητες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το καλοκαίρι μια εταιρεία προχώρησε σε ακύρωση προγραμματισμένου φορτίου στη Ρεβυθούσα λόγω των υψηλών τιμών ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι ηλεκτροπαραγωγοί προχώρησαν στην αγορά φορτίων από κοινού, τάση που εκτιμάται ότι θα κυριαρχήσει στην αγορά το επόμενο διάστημα μέχρι να αποκλιμακωθούν οι τιμές.
      Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ το μερίδιο του LNG στο 8μηνο έχει υποχωρήσει σημαντικά στο 31,27% από τα επίπεδα του 50% που είχε βρεθεί πέρυσι όταν οι τιμές στη spot αγορά είχαν πέσει σημαντικά. Πιο συγκεκριμένα στη Ρεβυθούσα εκφόρτωσαν φέτος 22 δεξαμενόπλοια από 38 πέρυσι, με τις μειώσεις να αφορούν κυρίως σε φορτία LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες (-41%) και το Κατάρ (-35%). 
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η παροχή ενέργειας σε προνομιακή τιμή μέσω «ενεργειακής κάρτας» στα νοικοκυριά που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια, ο καθορισμός ενός ορίου ελάχιστης κατανάλωσης ενεργειακών προϊόντων σε ετήσια βάση, κάτω από το οποίο απαγορεύεται η αποσύνδεση των πληττόμενων νοικοκυριών και η θέσπιση διευκολύνσεων στην αποπληρωμή των λογαριασμών είναι ορισμένα από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας.
      Το σχέδιο εγκρίθηκε με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, και περιλαμβάνει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος, το οποίο υποχωρεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο εξακολουθεί να αφορά σημαντικό τμήμα του πληθυσμού. Σύμφωνα με τους δείκτες που παρατίθενται στο σχέδιο, τα νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή φτώχεια ήταν 573.000 το 2016 ή 13,8 % του συνόλου, ποσοστό το οποίο μειώθηκε σε 11,2 % το 2019. Το σχέδιο αποσκοπεί σε μείωση του ποσοστού σε 7% το έτος 2025 (περίπου 286.000 νοικοκυριά) και σε 3% το έτος 2030 (περίπου 143.000 νοικοκυριά).
      Η «ενεργειακή κάρτα», όπως επισημαίνεται στην απόφαση, αποσκοπεί στην παροχή συγκεκριμένων ποσοτήτων ενεργειακών προϊόντων σε προνομιακή τιμή, η οποία θα διατεθεί για την κάλυψη των ελάχιστων συνθηκών θερμικής άνεσης των πληττόμενων νοικοκυριών.
      Η κάρτα θα δίνει τη δυνατότητα κατανάλωσης συγκεκριμένης ποσότητας ενεργειακών προϊόντων από τα πληττόμενα νοικοκυριά, ενώ δεν θα δίνεται η δυνατότητα αντικατάστασής τους με το ισοδύναμο ποσό αγοράς τους ή η ενδεχόμενη υποκατάστασή τους με άλλο ενεργειακό προϊόν.
      Το μέτρο μπορεί να καλύψει το σύνολο των ενεργειακών προϊόντων, τα οποία αποδεδειγμένα χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των θερμικών αναγκών των πληττόμενων νοικοκυριών, ενώ για την περίπτωση της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στο συγκεκριμένο μέτρο πολιτικής δεν θα έχουν δυνατότητα ένταξης τα πληττόμενα νοικοκυριά, τα οποία εντάσσονται στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ).
      Σε σχέση με το ΚΟΤ, προτείνεται η βελτίωση του σχήματος προκειμένου να εξασφαλίζεται η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι την κάλυψη των ελάχιστων συνθηκών θερμικής άνεσης, συμπεριλαμβανομένης της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας των λοιπών χρήσεων των πληττόμενων νοικοκυριών.
      Η απόφαση περιλαμβάνει και ρυθμιστικά μέτρα όπως:
      - Πρόβλεψη αυτόματης μετάπτωσης ευάλωτων οικιακών πελατών στο καθεστώς της Καθολικής Υπηρεσίας στην περίπτωση καθυστερήσεων στην αποπληρωμή των λογαριασμών ενέργειας υπό την προϋπόθεση ότι καλύπτουν τα κριτήρια καθορισμού των πληττόμενων νοικοκυριών.
      - Καθορισμός ενός ορίου ελάχιστης κατανάλωσης ενεργειακών προϊόντων σε ετήσια βάση, κάτω από το οποίο απαγορεύεται η αποσύνδεση των πληττόμενων νοικοκυριών.
      - Διευκόλυνση αποπληρωμής και υιοθέτηση ενός πιο ευέλικτου και ευνοϊκότερου πλαισίου διακανονισμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών των πληττόμενων νοικοκυριών σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (π.χ. δυνατότητα τμηματικής και άτοκης εξόφλησης βάσει ενός ποσοστού της μηνιαίας δαπάνης των πληττόμενων νοικοκυριών). Ενδεικτικά, τέτοιες περιπτώσεις δύνανται να είναι περίοδοι με παρατεταμένη οικονομική ύφεση, περίοδοι με ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες και έντονα καιρικά φαινόμενα, οι οποίες θα διαφοροποιούνται ανά κλιματική ζώνη στην ελληνική επικράτεια κ.ά.
      Το μέτρο με τον υψηλότερο προϋπολογισμό (1,8 δισ. ευρώ για τη δεκαετία 2021-2030) είναι το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ στα κτίρια για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών τους και την πώληση της περίσσειας που θα εξασφαλίζει επιπρόσθετα έσοδα για τα νοικοκυριά. Τονίζεται, μάλιστα, ότι θα δοθεί έμφαση στις ενοικιαζόμενες κατοικίες, διασφαλίζοντας τη δίκαιη κατανομή των κινήτρων και του συνεπαγόμενου οφέλους μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, ώστε τελικά να μην αποτραπεί η πραγματοποίηση επενδύσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στα κτίρια κατοικίας που διαμένουν τα πληττόμενα νοικοκυριά.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.