Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1638 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ο ΔΑΠΕΕΠ ανακοινώνει τη δημοσίευση του Συνοπτικού Πληροφοριακού Δελτίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας & ΣΗΘΥΑ για το μήνα Ιανουάριο 2021. 
      Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα έφτασε τα 7.441 MW από 7.341MW το Δεκέμβριο, μία αύξηση της τάξης του 1,36%. Η αύξηση της τάξης των 100 MW προήλθε από νέους Αιολικούς Σταθμούς (51 MW), Σταθμούς Βιοαερίου-Βιομάζας (0.5 MW) και Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς (48,5 MW).
      Πιο αναλυτικά η κατανομή των μονάδων ΑΠΕ του Διασυνδεδεμένου Συστήματος ανά τεχνολογία διαμορφώθηκε ως εξής:
      Αιολικοί Σταθμοί 3.861 MW  Μικροί Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί 245 MW  Σταθμοί Βιοαερίου-Βιομάζας 97 MW  Φωτοβολταϊκοί Σταθμοί 2.779 MW  Φωτοβολταϊκά Στεγών 352 MW Μονάδες ΣΗΘΥΑ 108 MW  Σε ό,τι αφορά την παραγωγή των μονάδων ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ του Διασυνδεδεμένου Συστήματος είχαμε για τον Ιανουάριο του 2021:
      Αιολικοί Σταθμοί 1.149.004 MWh Μικροί Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί 90.496 MWh Σταθμοί Βιοαερίου-Βιομάζας 40.868 MWh Μονάδες ΣΗΘΥΑ 21.466 MWh  Φωτοβολταϊκοί Σταθμοί 200.073 MWh Φωτοβολταϊκά Στεγών 29.640 MWh Όλο το Δελτίο ΑΠΕ μπορείτε να το διαβάσετε πατώντας εδώ 
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Περισσότερες από 60 χώρες έχουν αναφέρει ότι στηρίζουν την κατεύθυνση για τριπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ έως το τέλος της δεκαετίας και την απεξάρτηση από τον άνθρακα.
      Όπως μετέδωσε σε αποκλειστικό δημοσίευμά του το Reuters, ΕΕ, ΗΠΑ και ΗΑΕ, που ηγούνται της προσπάθειας αυτής έχουν συγκεντρώσει την υποστήριξη ενόψει της COP28, που θα διεξαχθεί μεταξύ 30 Νοεμβρίου και 12 Δεκεμβρίου.
      Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ανεπτυγμένα κράτη όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία, ο Καναδάς, αλλά και αναδυόμενες οικονομίες, όπως η Νότια Αφρική, η Νιγηρία, το Βιετνάμ.
      Σύμφωνα με προσχέδιο της δήλωσης που θα υπογράψουν τα εν λόγω κράτη, τα δεσμεύει να διπλασιάσουν τον ετήσιο ρυθμό βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης παγκοσμίως, σε 4% ετησίως έως το 2030.
      Επιπλέον, αναφέρει ότι η μεγαλύτερη χρήση των ΑΠΕ θα πρέπει να συνοδεύεται από "τη σταδιακή μείωση της ενέργειας από άνθρακα", συμπεριλαμβανομένης της διακοπής χρηματοδότησης νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με περισσότερους από 600 φορτιστές που θα εγκαταστήσει σε δημόσιους χώρους (ΣΕΑ Εθνικών Οδών, βενζινάδικα και εγκαταστάσεις της ΔΕΗ), σε εμπορικά σημεία, όπως malls, parking, ξενοδοχεία αλλά και με την μεταπώληση πάνω από 58.000 φορτιστών σε νοικοκυριά, επαγγελματίες και επιχειρήσεις, η ΔΕΗ σκοπεύει να πιάσει το 2040 το 40% της πώλησης ρεύματος για την ηλεκτροκίνηση των οχημάτων.
      Οι πωλήσεις όλων των προμηθευτών ρεύματος για τη φόρτιση ηλεκτροκίνητων οχημάτων αναμένεται σε περισσότερα από 2 δις. ευρώ το 2040, ενώ ο τζίρος της αγοράς μαζί με τη χρονοχρέωση των δημόσιων φορτιστών και την αξία κι εγκατάσταση των φορτιστών θα είναι σε 20 χρόνια στα 4 δις. ευρώ.
      Με αυτά τα δεδομένα όπως επίσης και με την πρόβλεψη ότι στο βάθος της 20ετίας τα ηλεκτροκίνητα οχήματα στην Ελλάδα θα αγγίξουν τις 500.000 από μόλις 580 το 2018 η δημόσια εταιρία εκπόνησε το επιχειρησιακό της σχέδιο για την είσοδο στην ηλεκτροκίνηση, που αποκαλύπτει το energypress, για την περίοδο 2019 – 2040.
       Για όλες τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ηλεκτρικής ενέργειας συμπεριλαμβανομένης της ΔΕΗ, η ηλεκτροκίνηση δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες αφού συνδυάζεται με αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, ανάπτυξη υποδομών φόρτισης και μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ.
      Οι ρόλοι που αναδεικνύονται στην αλυσίδα αξία της αγοράς είναι η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, η εγκατάσταση υποδομών φόρτισης, η παροχή υπηρεσίας εξισορρόπησης φορτίου και η παροχή επικουρικών υπηρεσιών με τη φόρτιση κι εκφόρτιση μπαταριών των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, η παροχή υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης και η καθετοποίηση των μεγαλύτερων εταιριών της Ευρώπης σε αυτές τις δραστηριότητες.
      Ευκαιρίες ανοίγονται και στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού αφού από το 2020 και μετά η αυτοκινητοβιομηχανία για να ικανοποιήσει τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις για μείωση των εκπομπών CO2 προγραμματίζει την εισαγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων στη χώρα σε κάθε σειρά προϊόντων (μικρά, επαγγελματικά και οικογενειακά).
      Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο η ΔΕΗ θα δραστηριοποιηθεί στην παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης αναπτύσσοντας επιχειρηματικό μοντέλο που θα συνδυάζει πολλές από τις προαναφερόμενες δραστηριότητες που ήδη τρέχουν ευρωπαϊκές εταιρίες.
      Το πελατολόγιο
      Η δημόσια εταιρία με βάση τις προβλέψεις των εισαγωγέων αυτοκινήτων ως προς το target group των πρώτων πελατών της ηλεκτροκίνησης, θα στραφεί με προϊόντα της στους εταιρικούς πελάτες που θα προμηθευτούν ηλεκτροκίνητα οχήματα για επαγγελματικούς σκοπούς ή για την κάλυψη στόχων ΕΚΕ, παράλληλα με τους ιδιώτες κατόχους ηλεκτροκίνητων οχημάτων που αγοράζουν ως αυτοκίνητο πόλης ή ως δεύτερο αυτοκίνητο. Οι οδηγοί αυτοί έχουν την ανάγκη προϊόντων και υπηρεσιών φόρτισης στο σπίτι και σε επαγγελματικούς χώρους.
      Η ΔΕΗ θα εστιάσει αρχικά σε παροχή υπηρεσιών σε αυτούς τους πελάτες και παράλληλα θα αναπτύξει ένα δίκτυο δημόσια προσβάσιμων φορτιστών, το οποίο θα παρέχει την κάλυψη σε αυτονομία και ανάγκες φόρτισης εκτός οικίας ή και χώρου εργασίας. Σταδιακά τοποθέτηση σε όλους τους ρόλους.
      Σκοπός είναι:
      Η διεκδίκηση μεριδίου αγοράς στις υπηρεσίες και τα προϊόντα ηλεκτροκίνησης που θα προσφέρουν και οι ανταγωνιστές της. Η κάλυψη αναγκών των υπαρχόντων πελατών της ΔΕΗ σε υπηρεσίες και προϊόντα ηλεκτροκίνησης. Η δυνατότητα προσφοράς συνδυαστικών πακέτων ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών (ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, ενεργειακές υπηρεσίες, ηλεκτροκίνηση) Η απόκτηση τεχνογνωσίας για την επιτυχή διεκδίκηση μεριδίου αγοράς στην ηλεκτροκίνηση και των μέσων μαζικής μεταφοράς. Τα προϊόντα
      Όπως προκύπτει από το επιχειρησιακό σχέδιο της περιόδου 2019 – 2040 η ΔΕΗ θα δραστηριοποιηθεί στις υπηρεσίες φόρτισης, όπως η ανάπτυξη δικτύων υποδομών φόρτισης, η μεταπώληση συσκευών φόρτισης, η μελέτη και εγκατάσταση φορτιστών, οι υπηρεσίες συντήρησης φορτιστών, η λειτουργία και διαχείριση σημείων φόρτισης, η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας για φόρτιση και η παροχή υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης και εξυπηρέτησης πελατών.
      Βασικές κατηγορίες φόρτισης είναι η δημόσια φόρτιση σε ιδιωτική γη (ΣΕΑ Εθνικών Οδών, Βενζινάδικα, εγκαταστάσεις ΔΕΗ), η ημι-δημόσια φόρτιση σε εμπορικούς χώρους (ξενοδοχεία, πάρκινγκ και εμπορικά κέντρα) και η ιδιωτική φόρτιση σε κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους (οικιακοί πελάτες επαγγελματίες πάρκινγκ εταιριών – γραφειων).
      Ουσιαστικά θα παρέχει, με βάση το business plan, τέσσερα προϊόντα:
      1.Υπηρεσίες χρονοχρέωσης της υπηρεσίας φόρτισης σε δημόσιας πρόσβασης υποδομές φόρτισης ιδιωτικής γης.
      2.Υπηρεσίες χρονοχρέωσης της υπηρεσίας σε χρήστες ηλεκτροκίνητων οχημάτων με πρόσβαση σε εμπορικούς χώρους.
      3.Προϊόντα μεταπώλησης φορτιστών μαζί με μελέτη και εγκατάσταση σε οικιακούς χρήστες, επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
      4.Προϊόντα μεταπώλησης φορτιστών μαζί με μελέτη, εγκατάσταση και συντήρηση αλλά και υπηρεσίες διαχείρισης τους σε επιχειρήσεις.
      Με τις υπηρεσίες χρονοχρέωσης η ΔΕΗ εκτιμά ότι θα έχει μερίδιο αγοράς 30% για κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για φόρτιση σε δημόσιο και ημι-δημόσιο δίκτυο για τα έτη 2019 – 2025, μερίδιο 25% στην πενταετία 2026-2030 και 20% στη δεκαετία 2030 – 2040. Το μερίδιο υποχωρεί λόγω της έντασης του ανταγωνισμού.
      Από την πώληση φορτιστών το μερίδιο υπολογίζεται στο 13% για το ιδιωτικό και 17% για εμπορικό κομμάτι της αγοράς.
      Την περίοδο 2019 – 2025 το επενδυτικό κεφάλαιο που θα απαιτηθεί θα είναι 2,5 εκ. ευρώ και αφορά την εγκατάσταση 275 συσκευών φόρτισης. Νέες επενδύσεις σε εγκατάσταση φορτιστών θα ακολουθήσουν από το 2030 και μετά με επενδύσεις της τάξης των 2,9 εκ. ευρώ έως τ0 2040. Τα έσοδα συνολικά της περιόδου 2019 – 2040 από πώληση ηλεκτρικής ενέργειας για φορτίσεις το επιχειρησιακό σχέδιο τα υπολογίζει σε 800 εκ. ευρώ και το πρόσθετο σωρευτικό όφελος θα είναι της τάξης των 25 εκ. ευρώ 
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με γοργούς ρυθμούς αναπτύσσεται η αγορά των Φο.Σ.Ε. αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 25% της παραγωγής ΑΠΕ της χώρας και με ισχυρές ενδείξεις εντεινόμενου ανταγωνισμού μεταξύ των συμμετεχόντων.
      Σύμφωνα με το νεότερο δελτίο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον μήνα Μάρτιο 2021, η παραγωγή που εκπροσωπούν οι ΦΟΣΕ καλύπτει το 27.63% της συνολικής παραγωγής ΑΠΕ, με το υπόλοιπο 72.37% να αφορά τον ΔΑΠΕΕΠ, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα.

      Πηγή: Δελτίο Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Μάρτιος 2021 Να σημειώσουμε ότι τον Οκτώβριο του 2020, το αντίστοιχο ποσοστό του ΔΑΠΕΕΠ έφτανε το 76.73%.
      Χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι το μερίδιο του ΔΑΠΕΕΠ αφορά τα έργα feed-in-tariff (ΣΕΣΤ), γι’ αυτό και είναι με διαφορά το μεγαλύτερο. Το ποσοστό του ΔΑΠΕΕΠ δεν αφορά σε έργα που εκπροσωπούνται από ΦΟΣΕ, δηλαδή κυρίως έργα με συμβάσεις ΣΕΔΠ αλλά και παλιά έργα πέραν της 20είας που πωλούν απευθείας στην αγορά χωρίς σύμβαση.
      Ωστόσο, το γεγονός ότι μειώνεται το μερίδιο του ΔΑΠΕΕΠ και αυξάνεται από την άλλη των μερίδιο των ΦΟΣΕ, αντικατοπτρίζει την ολοένα και μεγαλύτερη βαρύτητα που αποκτούν οι aggregators στην παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας στα πλαίσια του ελληνικού ενεργειακού συστήματος.
      Εστιάζοντας στην αγορά των Φο.Σ.Ε. (δηλαδή στο 27.63% για τον Μάρτιο του 2021) παρατηρούμε διεύρυνση μεριδίων από πλευράς ορισμένων συμμετεχόντων και ανακατατάξεις στις κορυφαίες θέσεις, συγκριτικά με τα αντίστοιχα μερίδια του Οκτωβρίου 2020, όπως τα είχε παρουσιάσει το energypress.
      Ειδικότερα, τα μερίδια των συμμετεχόντων διαμορφώνονται ως εξής:
      Optimus Energy (του Ομίλου της ΤΕΡΝΑ): 51,1% από 46,5% τον Οκτώβριο του 2020
      Mytilineos: 16,6% από 15,8% τον Οκτώβριο του 2020
      Elpedison: 12,9% από 17,2% τον Οκτώβριο του 2020
      Renoptipower: 7,3% από 8,3%
      Inaccess: 5,5% από 5,3%
      MOH: 2,1% από 1,8%
      Forena: 1,8% από 1%
      Eunice: 1,2% από 0,9%
      SolarEnergy: 0,5% από 0,4%
      Wootis: 0,3% από 0,3%
      Violar: 0,1 από 0,3%   
      Dufenco Hellas: 0,00%
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Για τη δεύτερη φάση των δεσμευτικών προσφορών, εάν και εφόσον κριθεί ότι υπάρχουν βιώσιμοι όροι για την απόκτηση των λιγνιτικών μονάδων, μετατίθεται ο σχηματισμός κοινοπραξιών μεταξύ των ελλήνων παικτών. Όπως τονίζουν πηγές των εταιρειών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν στην πρώτη φάση (η προθεσμία λήγει την Πέμπτη) οι περισσότεροι παίκτες θα εκδηλώσουν αυτόνομα το ενδιαφέρον τους. Εξαίρεση βεβαίως αποτελεί το σχήμα Κοπελούζου με την κινεζική Shenhua, που εξαρχής ήταν γνωστό ότι θα κατέβει στο διαγωνισμό, αν και ακόμη και σε αυτήν την κοινοπραξία παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει κάποιας μορφής συνεργασία.
      Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, δύο 24ωρα πριν την λήξη της προθεσμίας εκδήλωσης μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος, στο διαγωνισμό θα συμμετάσχουν οι εξής ελληνικές εταιρείες:
      Η ΓΕΚ Τέρνα (και όχι η ηλεκτροπαραγωγική ΗΡΩΝ) Η Μυτιληναίος Ο όμιλος Βιοχάλκο Ο όμιλος Κοπελούζου σε κοινό σχήμα με την κινεζική Shenhua Παρότι υπάρχουν συζητήσεις και ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας, εντούτοις στη φάση των μη δεσμευτικών προσφορών δεν αναμένεται να υπάρξει άλλο κοινό σχήμα με συμμετοχή ελληνικής εταιρείας. 
      Οι συζητήσεις για το σχηματισμό κοινοπραξιών, αναμένεται να κορυφωθούν τον Ιούλιο και αφότου αποφανθεί η ΔΕΗ που διενεργεί το διαγωνισμό για τους ενδιαφερόμενους που είναι επιλέξιμοι και πληρούν τις προϋποθέσεις να περάσουν στη short list. 
      Τότε και εφόσον τα νούμερα που θα αντικρύσουν στα βιβλία για τις δύο εταιρείες (Μελίτης και Μεγαλόπολης) κριθούν ως βιώσιμα, αναμένεται να αποφασιστούν οι όποιες συμμαχίες για την τελική φάση.
      Όλοι οι έλληνες συμμετέχοντες άλλωστε έχουν καταστήσει σαφές ότι η συμμετοχή τους στη φάση των δεσμευτικών προσφορών θα εξαρτηθεί από τα νούμερα και από τη βιωσιμότητα των μονάδων.
      Σε αυτό το περιβάλλον της αγοράς, πάντως και με δεδομένο ότι οι λιγνίτες βαρύνονται με σημαντικό κόστος ρύπων, είναι λογικό οι συζητήσεις και το ενδιαφέρον να επικεντρώνονται στις βιομηχανίες που είναι επιλέξιμες για αντιστάθμιση, δηλαδή για αποζημίωση του κόστους των ρύπων, που βελτιώνει σημαντικά το προφίλ της παραγόμενης ενέργειας.
      Σύμφωνα με πληροφορίες οι συζητήσεις που γίνονται δεν αφορούν μόνο σε μετοχική σύμπραξη αλλά και σε συνεργασία με μακροχρόνια σύμβαση προμήθειας. 
      Εδώ βεβαίως θα πρέπει να σημειωθεί ότι δύο είναι οι μεγάλες βιομηχανίες που δικαιούνται αντιστάθμισης: ο όμιλος Βιοχάλκο και η Μυτιληναίος (Αλουμίνιον).
      Ωστόσο η εικόνα που μεταφέρεται από αρμόδιες πηγές είναι ότι παρά τις όποιες συζητήσεις έχουν γίνει με όλες τις πλευρές, οι αποφάσεις για τη συμμετοχή στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού αλλά και για τη μορφή της συμμετοχής θα ληφθούν από τον Ιούλιο και μετά. 
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ευνοϊκές ρυθμίσεις με στόχο την περαιτέρω προώθηση της αυτοκατανάλωσης σε νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια περιλαμβάνουν οι προτάσεις της Κομισιόν για την μεταρρύθμιση του μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      Ανάμεσα σε άλλα, η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει την δυνατότητα των ενεργών καταναλωτών να συμψηφίσουν την καθαρή πλεονάζουσα ενέργεια με την συνολική μετρούμενη κατανάλωσή τους εντός χρονικού διαστήματος όχι μεγαλύτερου της περιόδου ανισορροπίας χωρίς να επιβαρύνονται φόρων, χρεώσεων και λοιπών χρεώσεων δικτύου.
      Αν και ακόμη οι προτάσεις της Κομισιόν δεν έχουν διευκρινιστεί ως προς την εφαρμογή τους, παράγοντες της αγοράς, σύμφωνα με πληροφορίες της αγοράς, εκφράζουν επιφυλάξεις για την παραπάνω εξαίρεση, δεδομένου ότι το εν λόγω «κενό» που θα προκύψει θα πρέπει να καλυφθεί από άλλες πηγές καθώς οι χρεώσεις δικτύου αφορούν τόσο την λειτουργία του συστήματος όσο και μια σειρά νέες επενδύσεις.
      Επιπρόσθετα, προβλέπεται η διαμόρφωση υποδειγμάτων συμβάσεων όπου θα στηρίζονται οι συμφωνίες μεταξύ των νοικοκυριών σε περίπτωση που αποτελούν δύο μέρη που ανταλλάσσουν ενέργεια ή για συμφωνίες που αφορούν στην μίσθωση ή επένδυση σε αποθήκευση και μονάδες παραγωγής πράσινης ενέργειας για τους σκοπούς αυτοκατανάλωσης.
      Τόσο στη διατύπωση του κανονισμού όσο και στις σχετικές αναφορές στην αιτιολογική έκθεση, η Κομισιόν ξεχωρίζει το μέτρο της αυτοκατανάλωσης ως βασικό εργαλείο για την προστασία των καταναλωτών από τις ακραίες διακυμάνσεις των τιμών ενέργειας καθώς και ως ένα τρόπο που μπορεί να άρει τον αποκλεισμό μιας σειράς καταναλωτών από ενεργειακούς πόρους.
      Σύμφωνα με τις νέες προτάσεις οι καταναλωτές θα μπορούν να επενδύουν σε αιολικά ή ηλιακά πάρκα και να πωλούν την πλεονάζουσα ηλιακή από το φωτοβολταϊκό στέγης στους γείτονές τους και όχι μόνο στον προμηθευτή τους. Για παράδειγμα, οι ένοικοι θα μπορούν να μοιράζονται την πλεονάζουσα ηλιακή ενέργεια στέγης με γείτονες.
      Με τις προτάσεις της Κομισιόν θεσπίζεται ένα νέο δικαίωμα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις προκειμένου να συμμετάσχουν στον διαμοιρασμό ενέργειας. Αυτό αφορά στην ιδιοκατανάλωση από ενεργούς πελάτες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που παράγεται ή αποθηκεύεται εκτός έδρας από υποδομές που κατέχουν, μισθώνουν ή ενοικιάζουν εξ’ ολοκλήρου ή κατά ένα μέρος ή έχει προσφερθεί από άλλο ενεργό πελάτη.
      Τέλος, στο σχετικό άρθρο σημειώνεται ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα χωρίς διακρίσεις προκειμένου να διασφαλίσουν ότι τα ενεργειακά φτωχά και ευάλωτα νοικοκυριά θα έχουν πρόσβαση σε σχήματα κοινής χρήσης ενέργειας. Αυτά τα μέτρα θα πρέπει επίσης να λάβουν χρηματοδοτική στήριξη ή ένα ποσοστό κατανεμημένης παραγωγής.
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οι επενδυτές υποστηρίζουν ότι τα νούμερα στις μονάδες δε βγαίνουν και ότι η εθελούσια αλλά και οι πρόσφατες αλλαγές στο SPA λίγα πράγματα προσφέρουν ως προς τη βιωσιμότητα των υπό πώληση εταιρειών που παραμένει προβληματική. Η ΔΕΗ αντίθετα υποστηρίζει ότι υπάρχει προοπτική και ότι οι μονάδες με τις κατάλληλες προσαρμογές μπορούν να λειτουργήσουν ακόμη και με κέρδη. Σύμφωνα πάντως με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι επενδυτές οι προκλήσεις για τις δύο εταιρείες παραμένουν σημαντικές
      Μελίτη
      Τον περασμένο Νοέμβριο η μονάδα της Μελίτης εμφάνιζε ένα έλλειμμα της τάξης των 10 ευρώ η μεγαβατώρα μεταξύ εσόδων και λειτουργικών εξόδων. Συγκεκριμένα με έσοδα 64,5 ευρώ/MWh το πλήρες κόστος είχε φτάσει στα 74,9 ευρώ/MWh κυρίως εξαιτίας των αυξημένων δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων. Ως προς τα έσοδα πρέπει να σημειωθεί ότι η οριακή τιμή του συστήματος ήταν σημαντικά αυξημένη (στα 70 ευρώ/MWh σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του έτους (κάτω από τα 60 ευρώ/MWh). Σημειώνεται ότι το 2017 το κόστος ορυχείου διαμορφώθηκε στα 32,6 ευρώ/MWh και το μεταβλητό κόστος τα 55,2 ευρώ/MWh (μαζί με τους ρύπους).
      Μεγαλόπολη
      Το κόστος ανά μεγαβατώρα και τα έσοδα, εμφανίζουν σημαντικές διακυμάνσεις στις μονάδες της Μεγαλόπολης, οι οποίες είχαν αρκετές συντηρήσεις αλλά και περιόδους που δεν έμπαιναν στο σύστημα. Αυτό σημαίνει ότι ενώ τα έξοδα παραμένουν υψηλά, τα έσοδα ήταν χαμηλότερα. Ενδεικτικά ενώ τον Ιούλιο τα έσοδα ήταν 64,2 ευρώ/MWh και τα έξοδα 68,9 ευρώ/MWh, το Σεπτέμβριο τα έσοδα ήταν 66 ευρώ/MWh και τα έξοδα 96 ευρώ/MWh. Στο σύνολο του 2017 η Μεγαλόπολη 4 είχε λειτουργικό κόστος παραγωγής (μαζί με τα διοξείδια) 50,5 ευρώ/MWh και η 4 41,1 ευρώ/MWh.
      Το βασικό πρόβλημα στη Μεγαλόπολη είναι η χαμηλή θερμογόνος δύναμη του λιγνίτη, που καθιστά ασύμφορη τη λειτουργία και των δύο μονάδων. Αντίθετα με κόστος λιγνίτη κάτω από 10 ευρώ ο τόνος, η Μεγαλόπολη 4 από μόνη της, παρά τη χαμηλή απόδοση του καύσιμου, μπορεί να είναι βιώσιμη.
      Σημειώνεται τέλος ότι η μονάδα της Μελίτης βαρύνεται με 1,25 τόνους διοξειδίου ανά παραγόμενη μεγαβατώρα ενώ η Μεγαλόπολη 3 με 1,8 τόνους και η 4 με 1,6 τόνους διοξειδίου ανά παραγόμενη μεγαβατώρα. Αυτό σημαίνει ότι η άνοδος των ρύπων στα επίπεδα των 23 έως 25 ευρώ ο τόνος επιβαρύνει το μεταβλητό κόστος κατά 28,75 έως 31,25 ευρώ/MWh τη Μελίτη και κατά 36,8 ευρώ/MWh έως 45 ευρώ/MWh τις μονάδες της Μεγαλόπολης.
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στις αρχές της εβδομάδας, για πρώτη φορά στην Ελλάδα καταγράφηκε αρνητική τιμή στο ρεύμα.
      Ειδικότερα στις 7 Απριλίου στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για μία ώρα στις 15:00 το μεσημέρι η τιμή ήταν -0,01 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, με τις ΑΠΕ να κυριαρχούν στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής καταλαμβάνοντας το 66,05%. 
      Η αρνητική τιμή καταγράφεται στην λεγόμενη αγορά επόμενης ημέρας (day ahead market) του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (χονδρεμπορική αγορά ρεύματος).
      Ωστόσο η ελληνική περίπτωση δεν είναι μοναδική: σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε η AleaSoft, η ισπανική και η πορτογαλική αγορά κατέγραψαν αρνητικές τιμές για πρώτη φορά στην ιστορία τους την 1η και 5η Απριλίου αντίστοιχα, και ξανά στις 6, 7 και 8 Απριλίου.
      Στις 7 Απριλίου, η αγορά Nord Pool των σκανδιναβικών χωρών κατέγραψε αρνητικές ωριαίες τιμές για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2023. Εν τω μεταξύ, η ολλανδική αγορά έφτασε τη χαμηλότερη ωριαία τιμή της στις 6 Απριλίου μεταξύ 14:00 και 15:00. Στη Γαλλία, η αγορά έφτασε σε αρνητική τιμή 0,71 € (0,77 $)/MWh στις 6 Απριλίου, τη χαμηλότερη από τις αρχές Ιουλίου πέρυσι και τη μοναδική αρνητική τιμή που καταγράφηκε από τότε.
      Όπως αναφέρει η ισπανική εταιρεία συμβούλων AleaSoft Energy Forecasting , την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, οι τιμές στις κύριες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Η αγορά EPEX SPOT του Βελγίου και της Γαλλίας κατέγραψε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση, 51% και 75%, αντίστοιχα. Στις υπόλοιπες αγορές που αναλύθηκαν στο AleaSoft Energy Forecasting , οι τιμές μειώθηκαν μεταξύ 16% στην αγορά MIBEL της Ισπανίας και 34% στην αγορά N2EX του Ηνωμένου Βασιλείου.
      Οι χαμηλοί μέσοι όροι και οι εξαιρέσεις
      Την εβδομάδα που ξεκίνησε την 1η Απριλίου, οι εβδομαδιαίοι μέσοι όροι ήταν κάτω από 50 €/MWh στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας που αναλύθηκαν. Εξαιρέσεις ήταν η βρετανική αγορά και η αγορά IPEX της Ιταλίας, με μέσους όρους 50,63 €/MWh και 75,78 €/MWh, αντίστοιχα. Αντίθετα, η πορτογαλική και η ισπανική αγορά κατέγραψαν τους χαμηλότερους εβδομαδιαίους μέσους όρους, για ένατη συνεχή εβδομάδα, 3,87 €/MWh και 4,41 €/MWh αντίστοιχα. Η γαλλική αγορά τους ακολούθησε στενά με εβδομαδιαίο μέσο όρο 9,88 €/MWh. Στις υπόλοιπες αγορές που αναλύθηκαν, οι τιμές κυμαίνονταν από 26,35 €/MWh στη βελγική αγορά έως 45,46 €/MWh στη γερμανική αγορά.
      Οι εκτιμήσεις
      Οι προβλέψεις τιμών της AleaSoft Energy Forecasting δείχνουν ότι τη δεύτερη εβδομάδα του Απριλίου οι τιμές ενδέχεται να αυξηθούν στις αναλυόμενες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας, επηρεαζόμενες από την αυξημένη ζήτηση και τη μειωμένη παραγωγή αιολικής ενέργειας στις περισσότερες αγορές.
      Ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας
      Την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε στις περισσότερες μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα, διατηρώντας την πτωτική τάση των προηγούμενων εβδομάδων. 
      Η γαλλική αγορά σημείωσε τη μεγαλύτερη πτώση, 10%, ενώ η πορτογαλική αγορά σημείωσε τη μικρότερη πτώση, 0,1%. Και στις δύο αγορές, οι πτώσεις ακολούθησαν τις αυξήσεις την προηγούμενη εβδομάδα. Στη γερμανική αγορά, η ζήτηση μειώθηκε για έκτη συνεχή εβδομάδα και στο Βέλγιο και την Ιταλία, για πέμπτη εβδομάδα, με μειώσεις 0,5%, 2,7% και 3,7% αντίστοιχα. 
      Στη Μεγάλη Βρετανία η ζήτηση μειώθηκε κατά 6,3% και στην Ολλανδία κατά 8,5%. Αντίθετα, η ισπανική αγορά κατέγραψε άνοδο 1,8% μετά την ανάκαμψη της ζήτησης λόγω της αργίας της Μεγάλης Πέμπτης σε ορισμένες περιοχές της Ισπανίας και της εθνικής αργίας τη Μεγάλη Παρασκευή (Πάσχα Καθολικών.
      Αύξηση θερμοκρασιών
      Την εβδομάδα που ξεκίνησε την 1η Απριλίου, οι μέσες θερμοκρασίες αυξήθηκαν σε όλες τις αγορές που αναλύθηκαν, ευνοώντας τη χαμηλότερη ζήτηση στις περισσότερες αγορές. Οι αυξήσεις κυμάνθηκαν από 1,0 °C στην Ιταλία έως 4,4 °C στο Βέλγιο.
      Για την εβδομάδα της 8ης Απριλίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις ζήτησης της AleaSoft Energy Forecasting , η ζήτηση θα αυξηθεί στην Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ισπανία και το Βέλγιο. Αντίθετα, η ζήτηση θα μειωθεί στη Γαλλία, την Ολλανδία και τη Μεγάλη Βρετανία.
      Παραγωγή ΑΠΕ
      Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η AleaSoft Energy Forecasting, τη συγκεκριμένη εβδομάδα, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας αυξήθηκε στις περισσότερες μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα. Η ιταλική αγορά κατέγραψε τη μεγαλύτερη άνοδο, 76%, ακολουθούμενη από αύξηση 60% στην ισπανική αγορά. Η πορτογαλική και η γαλλική αγορά κατέγραψαν αύξηση 35% και 25% αντίστοιχα. Η γερμανική αγορά ήταν η εξαίρεση, με την παραγωγή ηλιακής ενέργειας να μειώνεται κατά 1,4% για ολόκληρη την εβδομάδα, αντιστρέφοντας την ανοδική τάση των δύο τελευταίων εβδομάδων.
      Πορτογαλικό ρεκόρ
      Στις 4 Απριλίου, η πορτογαλική αγορά σημείωσε ρεκόρ όλων των εποχών για την παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας , με 16 GWh να παράγονται χρησιμοποιώντας αυτή την τεχνολογία. Η ιταλική αγορά έθεσε επίσης ορόσημο για την παραγωγή φωτοβολταϊκής ενέργειας στις 6 Απριλίου, με τη δεύτερη υψηλότερη αξία στην ιστορία, 119 GWh, μόλις 190 MWh κάτω από το ρεκόρ όλων των εποχών που σημειώθηκε στις 17 Ιουνίου 2023.
      Για τη δεύτερη εβδομάδα του Απριλίου, σύμφωνα με τις προβλέψεις παραγωγής ηλιακής ενέργειας της AleaSoft Energy Forecasting , η παραγωγή ηλιακής ενέργειας θα αυξηθεί στη Γερμανία και την Ισπανία, ενώ στην Ιταλία θα μειωθεί.
      Αιολική ενέργεια
      Στην περίπτωση της παραγωγής αιολικής ενέργειας , την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, αυξήθηκε σε σύγκριση με την προηγούμενη εβδομάδα στη γερμανική αγορά, κατά 49%, και στη Γαλλία, κατά 25%. Στην περίπτωση της γαλλικής αγοράς, η ανοδική τάση συνεχίστηκε για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα και κατέγραψε την τρίτη και δεύτερη υψηλότερη ημερήσια τιμή παραγωγής αιολικής ενέργειας για έναν μήνα Απριλίου στις 2 και 4 Απριλίου, με 280 GWh και 286 GWh, αντίστοιχα, μετά 317 GWh της 7ης Απριλίου 2022.
      Από την άλλη πλευρά, η Ιβηρική Χερσόνησος και η Ιταλία κατέγραψαν αλλαγή τάσης. Μετά από δύο συνεχόμενες εβδομάδες αυξήσεων, η παραγωγή αιολικής ενέργειας μειώθηκε κατά 40% στην Ιταλία και 33% στην Ισπανία. Η πορτογαλική αγορά ήταν αυτή με τη μικρότερη πτώση σε αυτήν την περίπτωση, 4,0%.
      Σύμφωνα με τις προβλέψεις παραγωγής αιολικής ενέργειας της AleaSoft Energy Forecasting για την εβδομάδα της 8ης Απριλίου, η παραγωγή που χρησιμοποιεί αυτή την τεχνολογία θα μειωθεί στις αγορές της Ιβηρικής Χερσονήσου, της Γαλλίας και της Γερμανίας, ενώ θα αυξηθεί στην Ιταλία.
       
       
       
       
       
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Αριάδνη Interconnection, θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ, ανακοινώνει την επιτυχή ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για τα καλωδιακά τμήματα της Διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής και την ανάδειξη των αναδόχων για τα τέσσερα επιμέρους τμήματα του έργου.
      Μετά τη διενέργεια ηλεκτρονικού πλειστηριασμού στις 14 Νοεμβρίου 2019, μειοδότριες εταιρείες ανακηρύχθηκαν οι κάτωθι:
      Η Prysmian, για το πρώτο τμήμα  το οποίο αφορά στην μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση του ενός από τα δυο υποβρύχια καλώδια που θα συνδέουν την Κρήτη με την Αττική και των σταθμών ηλεκτροδίων σε Κρήτη και Αττική. Η Nexans, για το δεύτερο τμήμα το οποίο αφορά το δεύτερο υποβρύχιο καλώδιο. Οι εταιρείες Ελληνικά Καλώδια-ΝΚΤ για το τρίτο τμήμα το οποίο αφορά στα υπόγεια καλωδιακά τμήματα που θα συνδέσουν τους Σταθμούς Μετατροπής σε Κρήτη και Αττική με τα υποβρύχια καλωδιακά τμήματα. Η Prysmian, για το τέταρτο τμήμα το οποίο αφορά στην μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση οπτικών ινών. Το έργο έχει ενταχθεί στα έργα του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία του ΕΣΠΑ 2014-2020».
      Ο Πρόεδρος της «Αριάδνη Interconnection» και Πρόεδρος και CEO του μητρικού ομίλου ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, δήλωσε σχετικά: «Η ανάδειξη αναδόχων για τα καλωδιακά τμήματα του έργου επιβεβαιώνει την υλοποίηση του μεγαλύτερου έργου υποδομής στην Μεταφορά Ηλεκτρικής Ενέργειας χωρίς καθυστερήσεις. Η διασύνδεση της Κρήτης με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, που αποτελεί προτεραιότητα του ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα έως το 2023, εισέρχεται με επιτυχία στη φάση υλοποίησης».   
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Συστάσεις προς μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές ρεύματος να περιορίσουν ή και να μηδενίσουν τη ζήτηση κατά το διάστημα 6-10 μ.μ. σήμερα απηύθυναν το πρωί οι αρμόδιες αρχές από τη βιομηχανία, σύμφωνα με πληροφορίες.
      Πρόκειται για το κρίσιμο διάστημα του 24ωρου που η ζήτηση (λόγω ζέστης και χρήσης των κλιματιστικών) εξακολουθεί να είναι υψηλή αλλά δεν υπάρχει η συνεισφορά των φωτοβολταϊκών που καλύπτουν μεγάλο μέρος της μεσημβρινής αιχμής.
      Κατά τις ίδιες πληροφορίες η βιομηχανία θα ανταποκριθεί προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω κίνδυνοι για το σύστημα ηλεκτροδότησης.
      Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ το μέγιστο φορτίο του συστήματος αναμένεται να φθάσει στα 9.550 μεγαβάτ στις 7-9 μ.μ. απόψε, μέγεθος που δεν περιλαμβάνει τις μονάδες που συνδέονται στο δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης. Το συνολικό φορτίο εκτιμάται ότι προσεγγίζει τα 11.000 μεγαβάτ.
      Χθες σχεδόν η μισή ενέργεια (48 %) καλύφθηκε από τις μονάδες φυσικού αερίου και ακολουθούν: εισαγωγές (19 %), λιγνίτες (16 %), υδροηλεκτρικά (12 %) και ΑΠΕ (5 %).
      Στελέχη και τεχνικό προσωπικό στις εταιρίες παραγωγής, τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ βρίσκονται σε επιφυλακή.
      Νωρίτερα, το energypress έγραφε:
      Και νέο ρεκόρ δεκαετίας αναμένεται να κάνει σήμερα η κατανάλωση ρεύματος, ξεπερνώντας το χθεσινό των 10.700 MW. Στο stand by οι βιομηχανίες, αναμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ να «σβήσουν» με το το σύστημα να ποντάρει πλέον στα μελτέμια της Πέμπτης, δηλαδή στις ενισχύσεις από τα αιολικά πάρκα.
      Αν και νωρίς για απολογισμό, εντούτοις μετά τα πρώτα 24ωρα καύσωνα το σύστημα δείχνει να αντέχει. Τον τόνο για την ώρα δίνουν μικροπροβλήματα και μικρής διάρκειας διακοπές σε Αττική, Λάρισα, Αγρίνιο και αλλού, ωστόσο η ανησυχία όλων είναι τι μπορεί να συμβεί τις επόμενες ώρες. Κατά πόσο ένα πεπαλαιωμένο σύστημα, θα συνεχίσει να αντέχει επί μέρες φορτία 9.000 και 10.000 και να καταπονείται, χωρίς αστοχίες και απρόοπτες βλάβες.
      Η συμμετοχή του λιγνίτη καθοριστική. Τις περισσότερες ώρες της Δευτέρας συμμετείχε στη ζήτηση με 16%-18%, ενώ η επί μήνες εκτός αγοράς «Μεγαλόπολη 3» δούλεψε κανονικά στη μεγαλύτερη διάρκεια της ημέρας. Ανάλογη η εικόνα και σήμερα. Η πρόβλεψη του ΑΔΜΗΕ για σήμερα στις 3 το μεσημέρι μιλά για 8.520 MWh, αλλά μαζί τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, η αιχμή πιθανότατα θα πλησιάσει τις 11.000 MWh, κάνοντας νέο ιστορικό ρεκόρ.
      Το πρόβλημα είναι ακριβώς αυτό, η διάρκεια του φαινομένου. Ευτυχώς, από Πέμπτη αναμένεται να φυσήξει και να αυξηθεί η συμμετοχή των αιολικών, που εδώ και μέρες είναι μειωμένη, όπως δείχνουν και τα επίσημα στοιχεία. Χθες στις 10 το βράδυ, οι ΑΠΕ, δηλαδή τα αιολικά, συμμετείχαν με μόνο 6% στην κάλυψη του φορτίου. Εδωσαν μόλις 527 MW, με το υπόλοιπο να καλύπτεται κατά 14% από λιγνίτες (1.350 MW), 43% από φυσικό αέριο (4.029 MW), 21% από υδροηλεκτρικά (1.980 MW) και 16% από εισαγωγές (1.493 MW). Συνολικά, το μέγιστο βραδινό φορτίο έφτασε τις 9.379 MW, χαμηλότερο κατά 12% από το μεσημεριανό, λόγω ακριβώς της απουσίας των φωτοβολταϊκών. Για σήμερα, η πρόβλεψη για τη μέγιστη ζήτηση που δίνει ο ΑΔΜΗΕ- πάντα χωρίς τα φωτοβολταϊκά που διασυνδέονται μέσω ΔΕΔΔΗΕ- είναι 8.520 MW στις 3 το μεσημέρι, 8.560 MW (4 μμ), 9.320 MW (7μμ), 9.510 MW (9μμ) και 9.530 MW (10μμ).
      Ανά πάσα στιγμή ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να ενεργοποιήσει τη διακοψιμότητα για όποιες ώρες χρειαστεί. Εως και χθες αυτό δεν είχε απαιτηθεί. Αρκετές πάντως βιομηχανίες έχουν ήδη αναστείλει εθελοντικά τη λειτουργία τους για αυτή την εβδομάδα (μείωση φορτίου 200 MW από τις χαλυβουργίες) και οι υπόλοιπες περιμένουν την εντολή του ΑΔΜΗΕ.
      Ακριβώς, όπως τον Δεκέμβριο του 2016 και τον Ιανουάριο του 2017, οπότε και υπήρξαν ακραίες καιρικές συνθήκες και μηδενική συμβολή των ΑΠΕ λόγω ολικού παγετού έτσι και τώρα ο ισχυρός καύσωνας συνοδευόμενος από άπνοια, δηλαδή απουσία στήριξης του συστήματος από τα αιολικά, δημιουργεί σοβαρό θέμα επάρκειας ισχύος με τη δύση του ηλίου. Η σημασία της διακοψιμότητας προφανής. Οπως επίσης και του μέτρου της στρατηγικής εφεδρείας. Η επιστράτευση του συνόλου του λιγνιτικού στόλου της ΔΕΗ για την διασφάλιση επάρκειας, ακόμη και της «Μεγαλόπολης 3», επί μήνες εκτός αγοράς λόγω του κορεσμένου δικτύου της Πελοποννήσου, αναδεικνύει το βάσιμο του αιτήματος που έχει υποβληθεί από την Αθήνα προς την Κομισιόν για έγκριση μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας. Εξελίξεις στο μέτωπο αυτό δεν υπάρχουν, είναι ωστόσο βέβαιο ότι το ΥΠΕΝ θα εμπλουτίσει το φάκελο και με τη συμβολή των λιγνιτικών μονάδων για τη διασφάλιση της επάρκειας κατά τον τρέχοντα καύσωνα.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Λιγότερα δικαιολογητικά και διαδικασία σε λίγα μόλις «βήματα» αποτελούν τις βασικές αλλαγές, που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ, όπως αναφέρουν πληροφορίες του energypress, επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο να απλοποιήσει περαιτέρω την διαδικασία υποβολής των αιτήσεων για φωτοβολταϊκά στέγης. Πρόκειται για το πρόγραμμα που εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης τον περασμένο Σεπτέμβριο.  
      Ειδικότερα, οι αλλαγές στη διαδικασία των αιτήσεων στόχο έχουν να μειώσουν στο ελάχιστο δυνατό τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που χρειάζεται να προσκομίσει ο υποψήφιος επενδυτής κατά την υποβολή της αίτησης, καθώς και το σύνολο της διαδικασίας να καταστεί «απλό για τον απλό χρήστη», όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, σε βαθμό που να μην χρειάζεται η προσφυγή σε μηχανικό για την απόκτηση των δικαιολογητικών και την ορθή ολοκλήρωση της αίτησης. Το σύνολο της διαδικασίας θα γίνεται ηλεκτρονικά χωρίς να χρειάζεται η φυσική προσκόμιση των εγγράφων σε κάποιο «γκισέ».
      Σε αυτή την κατεύθυνση οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ βρίσκονται σε σταθερή επικοινωνία και διαβουλεύσεις με τον ΔΕΔΔΗΕ, ως φορέας υλοποίησης του έργου, ώστε να οριστοκοποιηθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά καθώς και ο τρόπος και η διαδικασία υποβολής.
      Τα παραπάνω θα επικυρωθούν με τροποποίηση της σχετικής προηγούμενης υπουργικής απόφασης, όπως ανέφερε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας στο συνέδριο Renewable & Storage Forum. Η ίδια εξήγγειλε ότι η χρηματοδότηση θα φτάνει έως και 60% στα πλαίσια του προγράμματος χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε φωτοβολταϊκά στέγης, ενώ πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να γίνουν οι πρώτες αιτήσεις πριν το τέλος του χρόνου.
      Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα εξαγγέλθηκε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. «Θα χρηματοδοτήσουμε 250.000 μικρά φωτοβολταϊκά σε στέγες κατοικιών, σε επιχειρήσεις, σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις, που θα καταναλώνουν δωρεάν τη δική τους ενέργεια», είχε αναφέρει ο ίδιος.
      Όπως έχει γράψει το energypress, το πρόγραμμα αφορά συστήματα net-metering, ενώ το χαρτοφυλάκιο έργων που θα αναπτυχθεί μέσω του προγράμματος ανέρχεται σε 2,5 Γιγαβάτ, με το όριο για κάθε «μικρό» φωτοβολταϊκό να είναι τα 10 κιλοβάτ. Επομένως, με δεδομένο ότι ορισμένοι δικαιούχοι θα εγκαταστήσουν συστήματα μικρότερης ισχύος, καθώς έχουν να καλύψουν πιο περιορισμένες ανάγκες σε ρεύμα, το πλέον πιθανό είναι πως τελικά θα διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων.
      Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, τόσο η τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης όσο και η προδημοσίευση του οδηγού όπου θα περιλαμβάνονται οι λεπτομέρειες για την επιδότηση αναμένεται να γίνουν μέσα στον Νοέμβριο.
      Τι θα περιλαμβάνει ο οδηγός
      Το πρόσφατο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που ψηφίσθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Βουλή και αφορούσε στην ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, περιελάμβανε εξουσιοδοτική διάταξη, σύμφωνα με την οποία ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δύναται να προχωρήσει στην προκήρυξη του προγράμματος.
      Με την εν λόγω Υπουργική απόφαση «δύναται να καθορίζεται η χρονική διάρκεια και οι δικαιούχοι/ωφελούμενοι των προγραμμάτων, τα κριτήρια επιλεξιμότητας και τα ποσοστά επιδότησης, η μέγιστη εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστημάτων αποθήκευσης ανά παροχή κατανάλωσης, το είδος των αυτοπαραγωγών (αυτοπαραγωγοί με ή χωρίς εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού ή αυτοπαραγωγοί οι οποίοι δύναται να εγχέουν ή όχι ενέργεια στο Δίκτυο), οι διαδικασίες για τη σύνδεσή τους με το δίκτυο, το ύψος της αποζημίωσης τυχόν περίσσειας ενέργειας που διοχετεύεται στο δίκτυο, το μέγεθος των ηλιοθερμικών συστημάτων ανά εγκατάσταση, οι προϋποθέσεις και διαδικασίες για τη συμμετοχή σε κάθε πρόγραμμα, οι αιτήσεις και τα δικαιολογητικά για την υποβολή των αιτήσεων μέσω κατάλληλων πληροφοριακών συστημάτων, ο τρόπος κατάταξης και αξιολόγησης των δικαιούχων, οι προθεσμίες υλοποίησης των έργων, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων και οι προϋποθέσεις απένταξης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των ως άνω προγραμμάτων. Για το σχεδιασμό των προγραμμάτων λαμβάνονται ιδίως υπόψη τα περιθώρια υποδοχής ισχύος σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης ανά υποσταθμό, η δυνατότητα απορρόφησης και η ασφάλεια της λειτουργίας του δικτύου και του συστήματος».
      Επιπρόσθετα, η διάταξη προσδιορίζει ότι ο ΔΕΔΔΗΕ αναλαμβάνει ως φορέας διαχείρισης και υλοποίησης των εν λόγω προγραμμάτων.
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στην τελική ευθεία μπαίνει η εκπνοή προθεσμία του δεύτερου (και πιο κρίσιμου) φίλτρου για υποψήφιες «πράσινες» επενδύσεις οι οποίες ξεκίνησαν την αδειοδοτική διαδικασία πριν από την 1η Σεπτεμβρίου 2020, και επομένως έχουν λάβει Άδειες Παραγωγής. Η προθεσμία αυτή ολοκληρώνεται την 1η Σεπτεμβρίου 2023, ημερομηνία κατά την οποία τα έργα θα πρέπει οι επενδυτές να έχουν ήδη υποβάλει αίτηση στον Διαχειριστή για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης. 
      Αν οι παραγωγοί μέχρι τότε δεν καταθέσουν αίτηση για ΟΠΣ, έχουν δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να ματαιώσουν τα επενδυτικά τους σχέδια, αφήνοντας τις Άδειες Παραγωγής να παύσουν αυτοδικαίως. Η εναλλακτική λύση, αν επιθυμούν να διατηρήσουν «ζωντανά» τα υποψήφια έργα, μπορούν να επεκτείνουν τη διορία έως και για 24 μήνες. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να καταβάλλουν Τέλος Δέσμευσης Φυσικού Χώρου Εγκατάστασης, το οποίο έχει οριστεί στα 150 ευρώ ανά Μεγαβάτ για κάθε μήνα παράτασης. 
      Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, το συγκεκριμένο φίλτρο «αγγίζει» περί τις 600 υποψήφιες μονάδες, στις οποίες περιλαμβάνονται και έργα αρκετά μεγάλης ισχύος. Με βάση τις ίδιες εκτιμήσεις, το χαρτοφυλάκιο αυτό αθροίζεται σε συνολική εγκατεστημένη ισχύ στα επίπεδα των 2 Γιγαβάτ. 
      Η συγκεκριμένη δέσμευση τέθηκε με τον νόμο 4685 του ΥΠΕΝ, ο οποίος ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2020. Εκτός από την αντικατάσταση της Άδειας Παραγωγής με τη Βεβαίωση Παραγωγού, ο νόμος εισήγαγε και τα πρώτα χρονικά ορόσημα ώστε να διασφαλιστεί πως οι νέες επενδύσεις στις ΑΠΕ δεν θα «βαλτώνουν» σε κάποιο από τα αδειοδοτικά στάδια. Τα χρονικά αυτά ορόσημα επιβλήθηκαν και σε έργα τα οποία έως τότε είχαν λάβει Άδειες Παραγωγής, χωρίς ωστόσο να έχουν προχωρήσει από αυτό το βήμα. 
      Για τα εν λόγω έργα, ως χρονικό «σημείο αφετηρίας» τέθηκε η 1η Σεπτεμβρίου 2020. Έτσι, από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, θα έπρεπε εντός 6 μηνών (δηλαδή μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2020) οι παραγωγοί να έχουν υποβάλει αίτηση για περιβαλλοντική αδειοδότηση, με την προθεσμία αυτή να αυξάνεται κατά 12 μήνες (δηλαδή μέχρι την 1η Φεβρουαρίου 2021) για τους σταθμούς που έχουν υποχρέωση εκπόνησης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης. 
      Το ορόσημο της 1ης Σεπτεμβρίου 2023, όσον αφορά την αίτηση για ΟΠΣ, προκύπτει από τη δεύτερη χρονική υποχρέωση που θέτει ο νόμος και για τα «παλιά» έργα. Κι αυτό γιατί, όπως επίσης προβλέπει, μέσα σε 36 μήνες από την παραπάνω «χρονική αφετηρία» θα πρέπει να έχει κατατεθεί αίτημα για ΟΠΣ. 
      Ως συνέπεια, το portfolio των 600 περίπου έργων αφορά επενδύσεις με Άδειες Παραγωγής για τις οποίες ναι μεν υποβλήθηκαν εμπρόθεσμα οι αιτήσεις για περιβαλλοντική αδειοδότηση. Ωστόσο, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχουν πάρει το «πράσινο φως» από τις αρμόδιες υπηρεσίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης – χωρίς, μάλιστα, αυτό απαραίτητα να οφείλεται σε λάθη ή αβλεψίες των ίδιων των παραγωγών. 
      Σε κάθε περίπτωση, αν δεν υπάρξει κάποια αιφνίδια αλλαγή των υφιστάμενων δεδομένων (κάτι που θα μπορούσε να συμβεί μόνο αν το ΥΠΕΝ δώσει κάποια παράταση), οι επενδυτές θα πρέπει μέσα σε μερικές εβδομάδες να αποφασίσουν αν θα εγκαταλείψουν τα σχέδιά τους ή αν θα αρχίσει να «τρέχει» για τα έργα το Τέλος Δέσμευσης Φυσικού Χώρου. 
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στην πανευρωπαϊκή μάχη για την δημιουργία των πρώτων μεγάλων επενδύσεων παραγωγής πράσινου υδρογόνου πρόκειται να ριχτούν σύντομα οι μεγάλοι ελληνικοί ενεργειακοί όμιλοι, που συμμετέχουν ήδη στο σχέδιο «White Dragon». 
      Καλούνται μέχρι τις 27 Απριλίου να υποβάλουν προτάσεις συμμετοχής στο διαγωνισμό για το έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (PCI) «Τεχνολογίες και Συστήματα Υδρογόνου», όπως προβλέπει κοινή υπουργική απόφαση που φέρει ημερομηνία 7 Απριλίου και υπογράφουν οι γγ Βιομηχανίας και Ενέργειας, Ι.Κυριακού και Αλ.Σδούκου.
      Σύμφωνα με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να υποβάλουν προτάσεις που αφορούν μεταξύ άλλων μονάδες στις τέσσερις παρακάτω γενικές κατηγορίες:
      Βιώσιμης παραγωγής υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπου έμφαση θα δίνεται στο υδρογόνο από ΑΠΕ. Βιομηχανικό εξοπλισμό, συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρολυτικών κελιών και εξοπλισμού για μεταφορές με μέσα βαρέως τύπου, όπως εμπορικά οχήματα, λεωφορεία, φορτηγά, καθώς και σιδηρόδρομοι με δυσκολία εξηλεκτρισμού, ναυτιλία ή αεροπορία. Αποθήκευση, μεταφορά και διανομή, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών ανεφοδιασμού κατά μήκος δρόμων, σιδηροτροχιών και λιμένων, όπως επίσης εφαρμογών υδρογόνου στην ναυτιλία. Βιομηχανικές εφαρμογές υδρογόνου, συμπεριλαμβανομένης της απανθρακοποίησης βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Σημειωτέον ότι οι μεγαλύτεροι ελληνικοί όμιλοι συμμετέχουν ήδη στο σχέδιο White Dragon, συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ, που προβλέπει  την παραγωγή υδρογόνου με ηλεκτρόλυση, μέσω ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάρκα δυναμικότητας 1,5 GW, τα οποία και θα εγκατασταθούν  στη Δυτική Μακεδονία. Συντονιστής του project είναι η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ενώ συμμετέχουν οι ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, Μοτορ Όιλ, Mytilineos, TERNA, ΕΛΠΕ, η πολωνική Solaris, καθώς επίσης το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας Δημόκριτος και το Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας Ελλάδος. Το παραγόμενο υδρογόνο θα χρησιμοποιηθεί για τηλεθέρμανση, καθώς και ως καύσιμο που θα μεταφέρεται μέσω του αγωγού φυσικού αερίου TAP και θα διατίθεται για μεγάλα οχήματα, δηλαδή φορτηγά, λεωφορεία, κ.ό.κ.
      Προφανώς και το ελληνικό project δεν είναι το μόνο στο τραπέζι. Αρκετά ακόμη που αφορούν παραγωγή πράσινου υδρογόνου στην γειτονιά μας, προσδοκούν σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, όπως το Blue Danube ισχύος 2 GW και εκτιμώμενου προϋπολογισμoύ 5,8 δισ. ευρώ για το οποίο συνεργάζονται οκτώ χώρες ( Γερμανία, Αυστρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Κροατία, Ρουμανία και Βουλγαρία).
      Οι 13 κατηγορίες έργων
      Στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος πάντως που δημοσιεύθηκε προχθες, επισημαίνεται ότι στόχος είναι η δημιουργία βιομηχανικής κλίμακας μονάδων παραγωγής, επεξεργασίας, αποθήκευσης και μεταφοράς, τόσο για εσωτερική κατανάλωση, όσο και για εξαγωγή μέσω αγωγών αλλά και ναυτιλίας, όπως επίσης και η ενθάρρυνση της δημιουργίας μιας εγχώριας οικονομίας υδρογόνου.
      Συνολικά 13 τύποι projects χρηματοδοτούνται στις παραπάνω κατηγορίες, έτσι, όπως παρατίθενται στην πρόσκληση και συγκεκριμένα :
      Συμπλέγματα έργων με ολοκληρωμένο χαρακτήρα, που αφορούν κατά το δυνατό ένα σημαντικό μέρος της αλυσίδας αξίας του υδρογόνου, διαθέτουν διαφοροποιητικό παράγοντα, προάγουν τη συμπληρωματικότητα με υφιστάμενες υποδομές, δίκτυα ή άλλες δραστηριότητες (για παράδειγμα βιομηχανικές), δημιουργούν συνέργειες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος του υδρογόνου και δεν δημιουργούν, στο μέτρο που αυτό είναι δυνατό υψηλό εφάπαξ κόστος (sunk cost). Καινοτόμα έργα παραγωγής και κατανάλωσης ανανεώσιμου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών εκπομπών άνθρακα, με προτεραιότητα στη διοχέτευσή του στην εγχώρια αγορά αλλά και όπου κρίνεται σκόπιμο την εξαγωγή του μέσω αγωγών ή ναυτιλίας. Έργα ανανεώσιμου υδρογόνου, όπως για παράδειγμα έργα που χρησιμοποιούν νερό από μονάδες αφαλάτωσης καθώς και έργα υδρογόνου χαμηλών εκπομπών με σαφές σχέδιο δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Έργα με δυνατότητα αποκεντρωμένης παραγωγής, έργα μεταφοράς και διανομής υδρογόνου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αξιοποιούν υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου, ή/και αποτελούν έργα αυξημένης αξίας Ε & Α & Κ (R & D & I). Έργα που μπορούν να ενσωματωθούν σε μια πανευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού, με έμφαση στις εξαγωγές, μέσω ναυτιλίας και της προώθησης της εφοδιαστικής (logistics), την δημιουργία εγκαταστάσεων αποθήκευσης και την υλοποίηση υποδομών υγροποίησης υδρογόνου και παραγωγής πράσινης αμμωνίας ή άλλων υποδομών που να συνεισφέρουν στην αλυσίδα εφοδιασμού. Έργα μεταφοράς και διανομής υδρογόνου συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης των υφιστάμενων δικτύου φυσικού αερίου. Παραγωγή υδρογόνου ή παραγώγων του όπως η αμμωνία και η μεθανόλη στο πλαίσιο της σταδιακής απανθρακοποίησης της ναυτιλίας καθώς και άλλων τομέων μεταφοράς όπως τα οχήματα βαρέου τύπου. Ανάπτυξη ανανεώσιμων υβριδικών τεχνολογιών παραγωγής και αποθήκευσης, μονάδων παραγωγής και εγκαταστάσεων αποθήκευσης υδρογόνου για την υποστήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης απομονωμένων περιοχών, όπως για παράδειγμα των μικρών νησιών. Απανθρακοποίηση βιομηχανίας και ιδιαίτερα βιομηχανικών δραστηριοτήτων όπως η βιομηχανία τροφίμων, η βιομηχανία χημικών προϊόντων, η βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα και τσιμέντου. Έργα με αξιοποίηση κατάλληλων τεχνολογιών δέσμευσης, επαναχρησιμοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα (CCUS) ιδιαιτέρως στις περιοχές που εντάσσονται στο σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης. Ανάπτυξη εφαρμογών υδρογόνου, όπως για αποθήκευση ΑΠΕ, για συμπαραγωγή ενέργειας και θέρμανσης για τις κατασκευές, για παραγωγή ενέργειας σε απομονωμένα/αποκεντρωμένα ενεργειακά συστήματα, για παραγωγή θερμότητας σε δίκτυα τηλεθέρμανσης, ως πρώτη ύλη σε ενεργοβόρες βιομηχανίες, ως καύσιμο για τις μεταφορές. Έργα αξιοποίησης υδρογόνου που παράγεται ως υπο-προϊόν άλλων διεργασιών στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας και την βιομηχανικής συμβίωσης. Έργα για ανάπτυξη και εφαρμογές νέων υλικών και εφαρμογών. Η στρατηγική της ΕΕ για ουδέτερο ισοζύγιο διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050 προκρίνει την παραγωγή υδρογόνου ως μία από τις κύριες τεχνολογίες που θα συμβάλλουν στην ταχεία απαλλαγή από τις εκπομπές CO2.
      Στόχος είναι η παραγωγή υδρογόνου από ΑΠΕ και λόγω του βασικού του ρόλου προς την επίτευξη του στόχου απαλλαγής από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα προτείνεται να τεθεί ως στόχος η εγκατάσταση ηλεκτρολυτικών κυψελών ανανεώσιμου υδρογόνου ισχύος τουλάχιστον 6 GW στην ΕΕ έως το 2024 και 40 GW έως το 2030.
      Όσο για το ελληνικό έργο White Dragon, στον πυρήνα του βρίσκεται η χρήση ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, μέσω του οποίου θα αποθηκεύεται η ανανεώσιμη ενέργεια και η περίσσεια θα μεταφέρεται μέσω αγωγών ή ειδικών φορτηγών για πολλαπλές χρήσεις.
      Η καινοτομία του έγκειται στο γεγονός ότι, μέσω της χρήσης ειδικών κυψελών καυσίμου (SOFC), θα μπορεί να παράγεται θερμότητα ως παραπροϊόν, ικανού να καλύψει μέρος των αναγκών των τηλεθερμάνσεων της Δυτικής Μακεδονίας και επιτυγχάνοντας συνολική αποδοτικότητα άνω του 50%.
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Συνθήκες συμφόρησης ή και κορεσμού εμφανίζουν τα δίκτυα 150 kV αναφορικά με νέες συνδέσεις έργων ΑΠΕ σε περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας.
      Το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι μεγάλο σε αυτές και ο ΑΔΜΗΕ μέσα από το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ προβλέπει συγκεκριμένες εργασίες αναβάθμισης και ενίσχυσης του δικτύου προκειμένου να ανοίξει χώρος για νέες επενδύσεις σε αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα.  
      Σύμφωνα με τον Διαχειριστή γενικότερα προβλήματα συμφόρησης εμφανίζονται στις ακόλουθες περιοχές του ΕΣΜΗΕ: Πελοπόννησος, Βρόχος Τροιζηνίας, Θράκη, Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς – Φλώρινας,  Στερεά Ελλάδα, Νότιες Ιόνιοι Νήσοι, Περιοχή Μεσοχώρας – Συκιάς, Περιοχή Ιωαννίνων και Βόρεια Εύβοια
      Αναλυτικά τα έργα που προγραμματίζονται ανά περιοχή είναι:
      Πελοπόννησος
      Με τη διασύνδεση της πλευράς 400 kV του ΚΥΤ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ με τη Γ.Μ. 400 kV ΚΥΤ ΔΙΣΤΟΜΟΥ - ΚΥΤ ΑΧΕΛΩΟΥ, η οποία προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2020, η μεγίστη επιτρεπόμενη εγκατεστημένη ισχύς από τους σταθμούς ΑΠΕ η οποία είναι δυνατό να συνδεθεί ασφαλώς στο δίκτυο της Πελοποννήσου και ελαχιστοποιεί την απορριπτόμενη ενέργεια από αυτούς τους σταθμούς εκτιμήθηκε από τον ΑΔΜΗΕ σε 1700 MW έως 1900 MW και εξαρτάται από τη θέση της εγκατάστασης και την τοπολογία της σύνδεσης των νέων σταθμών ΑΠΕ στο δίκτυο της περιοχής.
      Με τη δεύτερη διασύνδεση του Συστήματος της Πελοποννήσου στα 400 kV (ΚΥΤ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ - ΚΥΤ ΚΟΡΙΝΘΟΥ - ΚΥΤ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΥ) εκτιμάται ότι θα αυξηθεί επιπλέον το προαναφερθέν όριο σε 2.000 MW έως 2.200 MW
      Βρόχος Τροιζηνίας
      Η περιοχή της Τροιζηνίας εξυπηρετείται από το βρόχο Κόρινθος - Μέθανα - Κρανίδι – Άργος Ι, ο οποίος αποτελείται από τη Γ.Μ. 150 kV απλού κυκλώματος ελαφρού τύπου με περιορισμένη ικανότητα μεταφοράς (θερμικό όριο 115 MVA).
      Στην περιοχή λειτουργούν Α/Π συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 209,65 MW και Φ/Β Σταθμοί συνολικής ισχύος 16 MW. Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, η περιοχή εμφανίζεται κορεσμένη. Για την άρση του κορεσμού έχει προγραμματισθεί για την επόμενη τριετία  η αναβάθμιση του βρόχου με την αλλαγή του αγωγού από ελαφρού τύπου σε αγωγό με αυξημένη ικανότητα μεταφοράς (τύπου Ζ), η οποία αναμένεται να αυξήσει την ικανότητα της απορρόφησης της ισχύος των ΑΠΕ στην περιοχή σε 230 MW περίπου. Επισημαίνεται ότι η εγκατάσταση των νέων αγωγών (τύπου Ζ) απαιτεί ελάχιστο χρόνο συγκριτικά με την πιθανή αναβάθμιση (διότι χρησιμοποιούνται οι υφιστάμενοι πύργοι).
      Θράκη
      Η προγραμματισμένη επέκταση του ΚΥΤ Ν. ΣΑΝΤΑΣ, με την εγκατάσταση δύο επιπλέον ΑΜ/Σ, θα επιτρέψει τη σύνδεση των Α/Π στην περιοχή της Θράκης συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της τάξης των 700 MW (υφιστάμενα σήμερα, αδειοδοτημένα και νέα). Εκτός αυτών, η ολοκλήρωση της κατασκευής της Γ.Μ. 400 kV ΚΥΤ Λαγκαδά - ΚΥΤ Φιλίππων αυξάνει περισσότερο αυτό το όριο στα 900 MW.
      Στην κατεύθυνση περαιτέρω αύξησης της ισχύος από ΑΠΕ στην περιοχή, έχει προγραμματισθεί η κατασκευή της νέας διασυνδετικής Γ.Μ. από τη Ν. Σάντα προς τη Maritsa στη Βουλγαρία η οποία θα βελτιώσει τις συνθήκες της λειτουργίας στην περιοχή του κοινού συνόρου των τριών χωρών, καθώς επίσης και η ενίσχυση του βορείου άξονα με νέα Γ.Μ. ΚΥΤ Νέας Σάντας – ΚΥΤ Φιλίππων.
      Καστοριά - Φλώρινα
      Ένα πρώτο μέτρο για την άρση του κορεσμού είναι η υλοποίηση της εναλλακτικής τροφοδότησης των βοηθητικών του ΑΗΣ Μελίτης για την οποία έχει προγραμματισθεί η κατασκευή της νέας Γ.Μ. Β/150 kV ΚΥΤ Μελίτης - Φλώρινα.
      Η Γ.Μ. θα συνδέει τον Υ/Σ Φλώρινας με το δεύτερο κύκλωμα της παλαιάς Γ.Μ. 2Β/150 kV ΚΥΤ Μελίτης - Bitola το οποίο είναι απενεργοποιημένο (η προέκτασή του προς τη Bitola έχει αποξηλωθεί). Η νέα σύνδεση του Υ/Σ Φλώρινας με το ΚΥΤ Μελίτης θα δώσει το περιθώριο της έγχυσης των 30 MW ισχύος επιπλέον, από τις ΑΠΕ, στο κύκλωμα της Καστοριάς.
      Στην περιοχή προγραμματίζεται επίσης σε δεύτερο χρόνο η αναβάθμιση του βρόχου Φλώρινα Ι - Φλώρινα ΙΙ - Καστοριά - Πτολεμαΐδα ΙΙ (Εορδαία) - Πτολεμαΐδα Ι από Ε/150 kV σε 2Β/150 kV. H αναβάθμιση αυτή θα δώσει επιπλέον περιθώριο σύνδεσης 150 MW ισχύος από ΑΠΕ.
      Προβλέπεται επίσης η εγκατάσταση νέου ΑΜΣ στο ΚΥΤ Μελίτης για τη σύνδεση 200 MW περίπου από τις ΑΠΕ με Δεσμευτική Προσφορά Σύνδεσης. Επειδή στην περιοχή υφίσταται ισχυρό σύστημα 400 kV έχει προταθεί δια των Μη Δεσμευτικών Προσφορών Σύνδεσης η σύνδεση σημαντική ισχύος από τις ΑΠΕ στα υφιστάμενα ΚΥΤ (Αμυνταίου ή/και Μελίτης) δια των νέων απευθείας Γ.Μ. 150 kV.
      Στερεά Ελλάδα
      Στη Νότιο Στερεά Ελλάδα, ιδιαίτερα κατά μήκος της βορείου ακτής του Κορινθιακού κόλπου, έχει παρατηρηθεί μεγάλο ενδιαφέρον για την εγκατάσταση Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, κυρίως από Α/Π. Στους Υ/Σ κατά μήκος της Γ.Μ. 2Β 150 kV ΚΥΤ Αχελώου - ΚΥΤ Διστόμου έχουν εγκατασταθεί Α/Π συνολικής ισχύος 183 MW και λοιποί Σταθμοί ΑΠΕ συνολικής ισχύος 6,5 MW. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί Δεσμευτικές Προσφορές Σύνδεσης για τα Α/Π συνολικής ισχύος 87 MW, ενώ οι μη Δεσμευτικές Προσφορές Σύνδεσης αντιστοιχούν σε 150 MW περίπου. Εκτιμάται ότι σε αυτή τη Γ.Μ. 150 kV (ΚΥΤ Αχελώου - ΚΥΤ Δίστομου) είναι δυνατό να συνδεθούν επί πλέον ΑΠΕ συνολικής ισχύος 70 MW περίπου.
      Στο βόρειο και στο νότιο κύκλωμα 150 kV της Γ.Μ. 2Β 150 kV ΚΥΤ Διστόμου - ΚΥΤ Κουμουνδούρου οι λειτουργούντες Σταθμοί για την Παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΑΠΕ είναι 180 MW και 196 MW αντίστοιχα, ενώ οι δεσμευτικές προσφορές είναι συνολικά 50 MW καθιστώντας αυτά τα κυκλώματα κορεσμένα. Στην κοντινή περιοχή διέρχεται το κύκλωμα Υ/Σ Σχηματάρι - Υ/Σ Θήβα - Υ/Σ Κωπαΐδα - ΚΥΤ Λάρυμνας με 46 MW Αιολικής ισχύος σε λειτουργία, 111 MW Φ/Β ισχύος σε λειτουργία και 82 MW Δεσμευτικών Προσφορών Σύνδεσης των Σταθμών για την Παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από τις ΑΠΕ μη επιτρέποντας την οριστική πρόσβαση σε αυτό των νέων έργων των ΑΠΕ.
      Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα το Σύστημα στην Περιφερειακή Ενότητα της Βοιωτίας εμφανίζεται κατά τόπους κορεσμένο. Η πιο ενδεδειγμένη λύση για τη σύνδεση των αδειοδοτημένων Α/Π είναι η σύνδεση τους σε πιο απομακρυσμένους Υ/Σ βορειότερα και μέσω της επέκτασης του ΚΥΤ Θίσβης, η οποία βρίσκεται ήδη στο στάδιο της κατασκευής για τη Σύνδεση των Σταθμών των ΑΠΕ της περιοχής.
      Νότιες Ιόνιοι Νήσοι
      Στο Σύστημα των Νοτίων Ιονίων Νήσων (Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Λευκάδα) λειτουργούν σήμερα 122,71 MW ΑΠΕ. Από αυτά 112,5 MW συνδέονται στην Κεφαλονιά, 8,97 MW στη Ζάκυνθο, 1,22 MW στη Λευκάδα και έχουν δεσμευτική πρόσβαση 12 MW επιπλέον. Συνεπώς στην περιοχή έχουν πρόσβαση ΑΠΕ συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 134 MW, ισχύς η οποία είναι κάτω από το όριο της ασφαλούς διείσδυσης το οποίο έχει εκτιμηθεί για την περιοχή και είναι της τάξης των 170 MW. Στην περιοχή αυτή για λόγους αξιοπιστίας και ασφαλούς τροφοδότησης των φορτίων έχουν προγραμματισθεί  η αναβάθμιση της Γ.Μ. ελαφρού τύπου Άκτιο - Λευκάδα - Αργοστόλι (η αναβάθμιση στο τμήμα Άκτιο - Λευκάδα έχει ολοκληρωθεί) και αντικατάσταση της παλαιάς υποβρύχιας καλωδιακής σύνδεσης Λευκάδας - Κεφαλληνίας ονομαστικής ικανότητας 125 MVA με νέο υποβρύχιο καλώδιο Ε.Ρ. XLPE 150 kV ονομαστικής ικανότητας 200 MVA. Η ολοκλήρωση των προαναφερθέντων έργων θα επιτρέψει τη μικρή αύξηση της δυνατότητας της απορρόφησης της ισχύος των Σταθμών των ΑΠΕ (έως 30 MW).
      Περιοχή Μεσοχώρας - Συκιάς
      Στους ορεινούς όγκους της περιοχής (Άγραφα - Τζουμέρκα) έχει προγραμματισθεί από μακρού χρόνου η κατασκευή του ΥΗΣ Συκιάς, ισχύος 120 MW, ενώ έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του ΥΗΣ Μεσοχώρας, ισχύος 160 MW, αλλά δεν έχει τεθεί ακόμη σε λειτουργία. Η κατασκευή του ΥΗΣ Συκιάς συναρτάται με την εκτροπή του ποταμού Αχελώου και η κατασκευή του είναι αβέβαιη.
      Για την απορρόφηση της ισχύος από τις ΑΠΕ και τους ΥΗΣ στην περιοχή Μεσοχώρας - Συκιάς τα οποία έχουν ήδη πρόσβαση στα κυκλώματα της περιοχής μέσω Δεσμευτικής Προσφοράς Σύνδεσης και για την απορρόφηση της ισχύος από τις νέες ΑΠΕ, είναι απαραίτητο να ολοκληρωθούν η προγραμματισμένη κατασκευή της Γ.Μ. 150 kV διπλού κυκλώματος βαρέος τύπου (2Β) ΚΥΤ Αράχθου - Σημείο Σύνδεσης Συκιάς και της Γ.Μ. 150 kV απλού κυκλώματος βαρέος τύπου Αυλάκι - Σημείο Σύνδεσης Συκιάς. Έχει ολοκληρωθεί το τμήμα των 19 km της Γ.Μ. 150 kV Μεσοχώρα - Σημείο Σύνδεσης Συκιάς, έως το σημείο της σύνδεσης του νέου Υ/Σ Αυλακίου.
      Η ολοκλήρωση της Γ.Μ. ΚΥΤ Αράχθου - Σημείο Σύνδεσης Συκιάς θα αυξήσει το όριο της απορρόφησης της ισχύος από τις ΑΠΕ σε συνολικά 480 MW έως 500 MW στην περιοχή. Δεδομένων των αβεβαιοτήτων σχετικά με την κατασκευή των μεγάλων ΥΗΣ στην περιοχή, ο χρονικός προγραμματισμός των απαιτουμένων νέων έργων στην περιοχή θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στην κατασκευή αυτών των ΥΗΣ
      Περιοχή Ιωαννίνων
      Στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων περιλαμβάνονται οι Υ/Σ Ιωάννινα Ι, Ιωάννινα ΙΙ, Δολιανά, Πηγές Αώου και Κασσιδιάρης. Έχουν εγκατασταθεί 30 MW Φωτοβολταϊκών Σταθμών (συμπεριλαμβανομένων αυτών οι οποίοι συνδέονται στη Μ.Τ.) και 35 MW λοιπών τεχνολογιών ΑΠΕ ενώ τα συνολικά φορτία σε λειτουργικά στιγμιότυπα χαμηλής ζήτησης φθάνουν τα 30 MW. Ταυτόχρονα στα κυκλώματα της περιοχής συνδέεται ο ΥΗΣ Πηγών Αώου η μέγιστη παραγωγή του οποίου φθάνει τα 210 MW, ενώ 89 MW Αιολικών Σταθμών για την Παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν δεσμευτική πρόσβαση στο κύκλωμα Ιωάννινα Ι - Ηγουμενίτσα και 14 MW Φωτοβολταϊκών Σταθμών για την Παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν Οριστική Προσφορά Σύνδεσης. Με αυτά τα δεδομένα η πλεονάζουσα ισχύς από τις ΑΠΕ και τους ΥΗΣ της περιοχής είναι δυνατό να φθάσει τα 350 MW και θα πρέπει να τροφοδοτηθεί προς το Σύστημα μέσω τριών κυκλωμάτων τύπου Ε/150 kV από τα οποία η απώλεια του ενός θα οδηγούσε σε μη αποδεκτές υπερφορτίσεις των άλλων δύο (μη τήρηση του κριτηρίου Ν-1).
      Μετά τη λειτουργία των προγραμματισμένων ενισχύσεων και αναβαθμίσεων του Συστήματος και κυρίως με την αναβάθμιση σε 2Β της Γ.Μ. Ηγουμενίτσα - Ιωάννινα Ι, θα δημιουργηθεί περιθώριο διείσδυσης επιπλέον ΑΠΕ στην περιοχή της τάξης των 100 MW.
      Βόρεια Εύβοια
      Βόρεια Εύβοια Σε ότι αφορά την ικανότητα της απορρόφησης της ισχύος των Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ από το Σύστημα της Ευβοίας βορείως της περιοχής του Αλιβερίου έχει κατασκευασθεί νέα Γ.Μ. 400 kV (με καλωδιακά τμήματα) για τη σύνδεση της Μονάδας ΑΛΙΒΕΡΙ V της ΔΕΗ Α.Ε. στο Σύστημα μέσω του ΚΥΤ Αλιβερίου και έχει κατασκευασθεί από τον ΑΔΜΗΕ η πλευρά 150 kV αυτού του ΚΥΤ για την εξυπηρέτηση των αναγκών του Συστήματος. Επιπλέον έχει προγραμματισθεί η αναβάθμιση της καλωδιακής σύνδεσης ΚΥΤ Αλιβερίου (μέσω Αμαρύνθου) - Υ/Σ Καλάμου με νέο υποβρύχιο καλώδιο 175 MVA και θέση σε παράλληλη λειτουργία των δύο παλαιών υφισταμένων καλωδίων ικανότητος 125 MVA έκαστο.
      Η κατασκευή του έργου βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο. Tα προαναφερθέντα έργα επιτρέπουν τη σύνδεση των νέων Σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ της τάξης των 340 MW έως 410 MW στην ευρύτερη περιοχή και βορείως του ΚΥΤ Αλιβερίου, ανάλογα με την τοπολογία της σύνδεσης και την τεχνολογία των ΑΠΕ (μη συμπεριλαμβανομένων 210 MW περίπου τα οποία εντάσσονται στο Έργο «Σύνδεση Ν. Μάκρη - Πολυπόταμος και Δίκτυο Υψηλής Τάσης Νότιας Εύβοιας»).
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οριστικοποιήθηκε πλέον με την ανάρτηση της ήδη γνωστής απόφασης της ΡΑΕ η επιβολή πλαφόν 20% στη σύναψη προθεσμιακών συμβολαίων από τους προμηθευτές με μερίδιο άνω του 4% - δηλαδή από όλους τους καθετοποιημένους προμηθευτές της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
      Με βάση τα προβλεπόμενα στην απόφαση, το όριο θα τεθεί σε ισχύ από την ημερομηνία έναρξης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας, δηλαδή όταν θα λειτουργήσει το Χρηματιστήριο Ενέργειας. Θα ισχύει έως και τον Δεκέμβριο του 2020, όταν η Αρχή θα επανακαθορίσει τα ποσοστά, συνεκτιμώντας τα δεδομένα που θα έχουν διαμορφωθεί έως τότε.
      Σημειώνεται, πάντως, ότι με δεδομένη τη μετάθεση της έναρξης του Target Model την 1η Νοεμβρίου, πρακτικά η εφαρμογή της απόφασης περιορίζεται στους δύο μήνες.
      Όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης της ECCO International, για το έτος 2020 στην περίπτωση του Σεναρίου 4 (πλαφόν 20%) ο δείκτης ρευστότητας της Αγοράς Επόμενης Ημέρας είναι μεγαλύτερος από 50%. Η ECCO International κατέληξε ότι το μέγιστο πλαφόν θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 10% και 20% και σε καμία περίπτωση να μην ξεπερνά το 20%, με την Αρχή να επιλέγει εν τέλει το 20%.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ψηφίστηκε χθες από τη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα κατοχύρωσης Τιμών Αναφοράς σε έργα ΑΠΕ όχι με βάση την ημερομηνία ηλέκτρισης του σταθμού όπως ισχύει σήμερα, αλλά με βάση την ημερομηνία ολοκλήρωσης του σταθμού παραγωγής, που βεβαιώνεται από σχετική έκθεση μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας που θα προέρχεται από κατάλογο μηχανικών που θα συντάξει το ΤΕΕ εντός 1 μήνα.   

      Με αυτό τον τρόπο δίνεται διέξοδος σε πολλούς επενδυτές ΑΠΕ που έχουν κατασκευάσει το σταθμό τους εδώ και κάποιους μήνες και μπορούν τώρα να κλειδώσουν Τιμή Αναφοράς χωρίς να περιμένουν τις απαιτούμενες ενέργειας του αρμόδιου Διαχειριστή για την σύνδεση του σταθμού τους με το Δίκτυο ή με το Σύστημα.

      Το ΥΠΕΝ κρίνοντας ως δικαιολογημένα τα παράπονα πολλών παραγωγών ΑΠΕ ότι αυτή η ιδιαιτέρως ευνοϊκή ρύθμιση δεν θα είναι άμεσα εφαρμόσιμη, εισήγαγε ειδική διάταξη που προβλέπει ότι μέχρι την διαμόρφωση του καταλόγου των μηχανικών από το ΤΕΕ, οι παραγωγοί ΑΠΕ θα μπορούν να «κλειδώνουν» την Τιμή Αναφοράς μετά από δήλωση και έκθεση αυτοψίας που θα συντάσσεται από μηχανικό της επιλογής τους.   
      Κι αυτό προκειμένου να αξιοποιηθούν και οι 30 μέρες μέχρι την διαμόρφωση του καταλόγου από το ΤΕΕ, γεγονός που έχει ιδιαίτερη αξία καθώς στις 26 Νοεμβρίου, ως γνωστόν, αλλάζουν οι «ταρίφες», μεταξύ άλλων για τα φωτοβολταϊκά έως 500 Κιλοβάτ που δεν συμμετέχουν σε διαγωνισμούς.
      Στην τελική φάση πριν την υπερψήφιση της νομοθετικής ρύθμισης επήλθαν και άλλες επι μέρους νομοτεχνικές βελτιώσεις.
      Δείτε εδώ το οριστικό κείμενο της ρύθμισης, όπως τελικά ψηφίστηκε από τη Βουλή.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Τον δρόμο για την ανάπτυξη ενός μεγαλύτερου χαρτοφυλακίου έργων ΑΠΕ μέσω του υφιστάμενου σχήματος στήριξης, θέλει να ανοίξει το ΥΠΕΝ. Έτσι, τη στιγμή που το εγκεκριθέν σχήμα προβλέπει τη λειτουργική ενίσχυση αιολικών και φωτοβολταϊκών με μπαταρίες συνολικής ισχύος 200 Μεγαβάτ, στόχος του υπουργείου είναι να αυξήσει τη δημοπρατούμενη ισχύ στα 1.000 Μεγαβάτ. 
      Όπως είναι φυσικό, η υλοποίηση του εν λόγω σχεδίου περνά από τις Βρυξέλλες, οι οποίες έχουν δώσει το «πράσινο φως» στο μέτρο. Έτσι, στόχος του ΥΠΕΝ είναι να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να γίνουν οι σχετικές τροποποιήσεις στο σχήμα. Υπενθυμίζεται ότι, στην υφιστάμενη μορφή του, το πλαίσιο στήριξης προβλέπει τη λειτουργική ενίσχυση έργων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 4.145 Μεγαβάτ, από τα οποία τα 3.750 Μεγαβάτ αφορούν «απλά» φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα. 
      Η προοπτική αύξησης της δημοπρατούμενης ισχύος, για έργα ΑΠΕ με μπαταρίες, εδράζεται στον ρόλο που μπορούν να παίξουν αυτά τα έργα στη συγκράτηση των περικοπών «πράσινης» παραγωγής, οι οποίες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ήδη στο εγχώριο σύστημα και είναι δεδομένο πως θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια. Επίσης, οι μονάδες με μπαταρία behind the meter αποτελούν «αντίδοτο» και στα προβλήματα τοπικής συμφόρησης, τα οποία θα παρουσιαστούν τα επόμενα χρόνια. 
      Μάλιστα, με τον συνδυασμό των περιορισμών έγχυσης, η ύπαρξη μπαταρίας επιτρέπει την ακόμη καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου ηλεκτρικού «χώρου», ώστε στην ελεύθερη δυναμικότητα του συστήματος να μπορεί να συνδεθεί η μέγιστη ισχύς «πράσινων» σταθμών. Όπως έχει γράψει το energypress, με τις περιορισμούς έγχυσης διασφαλίζεται πως η εγκατάσταση ενός έργου ΑΠΕ ισχύος 100 Μεγαβάτ θα δεσμεύει «χώρο» 72 Μεγαβάτ στο σύστημα. Αν όμως το συγκεκριμένο έργο συνδυαστεί με μπαταρία, τότε θα δεσμεύει ακόμη λιγότερο «χώρο», της τάξεως των 50 Μεγαβάτ. 
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η ένταξη έργων 200 Μεγαβάτ με μπαταρία στο σχήμα στήριξης έγινε με γνώμονα τη μείωση των όγκων εξισορρόπησης, και όχι τα παραπάνω οφέλη. Σε αυτό το πλαίσιο, στόχος είναι με την τροποποίηση να αναθεωρηθεί προς το πάνω και η ελάχιστη χωρητικότητα των μπαταριών. Αυτή τη στιγμή, προβλέπεται πως η ενσωματωμένη αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να έχει εγγυημένη (ωφέλιμη) χωρητικότητα τουλάχιστον ίση με το 20% της μέγιστης ωριαίας παραγόμενης ενέργειας.
      Υπενθυμίζεται ότι επιλέξιμα για επενδυτική ενίσχυση είναι έργα με μπαταρία που δεν απορροφά ενέργεια από το δίκτυο, τα οποία δηλαδή υπάγονται υπάγεται στην Παρ. 11Α του Αρθ. 10 του Ν. 4685/2020. Όπως ανέφερε σχετική διευκρινιστική ανακοίνωση της ΡΑΑΕΥ, οι μονάδες με μπαταρία που απορροφά ενέργεια από το δίκτυο (Παρ. 11Β) διακρίνονται από όλες τις υπόλοιπες επενδύσεις ΑΠΕ και επομένως αφού στη μονάδα αποθήκευσης δεν καταλήγει μόνο «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο ή το σύστημα, μέρος της οποίας προέρχεται από ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα.  
      Από την άλλη πλευρά, δεν αναμένονται μείζονες αλλαγές ως προς τις υπόλοιπες παραμέτρους των διαγωνισμών για τη δημοπράτηση του χαρτοφυλακίου των 1.000 πλέον Μεγαβάτ. Έτσι, δυνατότητα διεκδίκησης «ταρίφας» θα έχουν τόσο αιολικά όσο και φωτοβολταϊκά έργα, με διαφορετικές τιμές εκκίνησης για κάθε μία τεχνολογία. Επίσης, η ελάχιστη ισχύς των μονάδων ΑΠΕ, για να έχουν το δικαίωμα να συμμετάσχουν σε σχετικό διαγωνισμό, εκτιμάται ότι θα παραμείνει στα 10 Μεγαβάτ. 
      Υπενθυμίζεται ότι η δημοπράτηση του χαρτοφυλακίου των 200 Μεγαβάτ, που προβλέπεται αυτή τη στιγμή στο πλαίσιο ενίσχυσης, προγραμματίζεται για το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Όπως έχει γράψει το energypress, το ΥΠΕΝ εξετάζει να παράσχει στα έργα ΑΠΕ με μπαταρίες και κίνητρο αδειοδοτικής «ωρίμανσης», χορηγώντας τους προβάδισμα στη χορήγηση όρων σύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ. 
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ικανοποιητική είναι τελικά η συμμετοχή επενδυτών στους επικείμενους διαγωνισμούς για την εγκατάσταση νέων ΑΠΕ της 2ας Ιουλίου. Χθες, ως γνωστόν, έληγε η προθεσμία για την κατάθεση των αιτήσεων από επενδυτές που είχαν ώριμα έργα στις τρείς κατηγορίες: Αιολικά από 3 έως 50 Μεγαβάτ, «μεγάλα» φωτοβολταϊκά από 1 έως 20 Μεγαβάτ και «μικρά» φωτοβολταϊκά μικρότερα του 1 Μεγαβάτ.
      Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress (ανεπίσημες καθώς δεν υπάρχει σχετική ανακοίνωση), οι αιτήσεις που κατατέθηκαν ήταν πολλές σε πλήθος και αθροίζουν ένα ικανοποιητικό νούμερο σε ισχύ.
      Ειδικότερα, οι αιτήσεις των αιολικών αφορούν συνολικά περίπου σε 380 Μεγαβάτ.
      Οι αιτήσεις των φωτοβολταϊκών και στις δύο κατηγορίες φτάνουν στα επίπεδα των 240 Μεγαβάτ, εκ των οποίων περίπου τα 195 αφορούν τα «μεγάλα» φωτοβολταϊκά, από 1 έως 20 Μεγαβάτ.
      Αυτό σημαίνει ότι θα δημοπρατηθούν στις 2 Ιουλίου περί τα 215 – 220 Μεγαβάτ αιολικών και περί τα 135 – 140 Μεγαβάτ φωτοβολταϊκών στις δύο κατηγορίες. Κι αυτό γιατί για λόγους ανταγωνισμού έχει θεσπιστεί ότι οι αιτήσεις θα πρέπει να υπερβαίνουν κατά 75% την τελικά δημοπρατούμενη ισχύ. Δηλαδή θα δημοπρατηθεί περίπου το 57% της συνολικής ισχύος που αντιπροσωπεύουν οι αιτήσεις που κατατέθηκαν.
      Με δεδομένο λοιπόν ότι η ΡΑΕ έχει ορίσει στα 600 Μεγαβάτ την ισχύ που θα «δώσει» προς εγκατάσταση μέσα στο 2018, μετά τους διαγωνισμούς θα υπάρχει ακάλυπτη, μη παραχωρημένη ισχύς, γύρω στα 250 Μεγαβάτ. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η ΡΑΕ, η ακάλυπτη αυτή ισχύς θα βγεί σε δεύτερο διαγωνισμό μέχρι το Σεπτέμβριο του 2018 (ανεξάρτητον από τον κοινό διαγωνισμό αιολικών και φωτοβολταϊκών που επίσης έχει προγραμματιστεί για το έτος αυτό).
      Πρέπει πάντως να υπογραμμιστεί ότι το τελικό επίσημο νούμερο, τόσο για τις αιτήσεις που κατατέθηκαν όσο και για την ισχύ που θα δημοπρατηθεί στις 2 Ιουλίου δεν θα γίνει γνωστό παρά στις 19 Ιουνίου, όταν με βαση τον προγραμματισμό η ΡΑΕ, μετά την εξέταση των αιτήσεων των υποψηφίων (και αφού προφανώς «κόψει» όσους δεν έχουν πλήρη τα απαιτούμενα) θα αναρτήσει τον τελικό πίνακα συμμετεχόντων και θα ανακοινώσει τη δημοπρατούμενη ισχύ.
      Υπενθυμίζεται ότι με απόφασή της η ΡΑΕ είχε καθορίσει ως εξής τις κατηγορίες υποψηφίων κατά τις ανταγωνιστικές διαδικασίες:
      • Κατηγορία Ι: Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος PPV ≤ 1 MW (Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς 70MW)
      • Κατηγορία ΙΙ: Φωτοβολταϊκούς Σταθμούς εγκατεστημένης ισχύος 1MW< PPV ≤ 20MW (Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς 230MW)
      • Κατηγορία ΙΙΙ: Αιολικούς Σταθμούς μέγιστης ισχύος παραγωγής 3MW< PWIND ≤ 50MW (Μέγιστη Δημοπρατούμενη Ισχύς 300MW).
      Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΡΑΕ
      Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 7 του Ν.4414/2016 προκήρυξε με την υπ’ αριθ. 321/2018 Απόφασή της (ΦΕΚ Β’ 1466/27.04.2018) τη διενέργεια τριών (3) ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών για ένταξη σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης.
      Σύμφωνα τους όρους των σχετικών υπ’ αριθ. 1/2018, 2/2018 και 3/2018 Προκηρύξεων, ως καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής και για τις τρεις ανταγωνιστικές διαδικασίες έχει ορισθεί η 05.06.2018 και ώρα 11.30 π.μ.  
      Με την παρούσα διευκρινίζεται στους ενδιαφερομένους, ότι για λόγους τήρησης των αρχών της ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας καθώς και για τη διασφάλιση της σύννομης ολοκλήρωσης της διαδικασίας επί τη βάσει των όρων των ως άνω Προκηρύξεων, δεν είναι δυνατή η χορήγηση παράτασης για την υποβολή των αιτήσεων συμμετοχής.
      Η ΡΑΕ, αντιλαμβανόμενη το μεγάλο ενδιαφέρον για συμμετοχή σταθμών ΑΠΕ σε ανταγωνιστικές διαδικασίες για την ένταξή τους σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης, ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους για τον ορθό προγραμματισμό τους ότι σχεδιάζεται η διεξαγωγή των επόμενων ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών εντός του τρέχοντος έτους. Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες για κάθε Κατηγορία θα αφορούν τη δημοπράτηση της υπολειπόμενης ισχύος ανά Κατηγορία, οπως αυτή θα προκύψει μετά τις τρέχουσες ανταγωνιστικές διασικασίες, στο πλαίσιο των ορίων που καθορίζονται με την υπ’ αριθ. ΑΠΕΕΚ/Α/Φ1/οικ.172859 Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΦΕΚ Β’ 1267/2018) για το έτος 2018, και οι σχετικές Προκηρύξεις θα εκδοθούν το αργότερο μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου 2018.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μικρή συμμετοχή, και πάντως όχι ικανή να καλύψει τα προς δημοπράτηση Μεγαβάτ αιολικών και φωτοβολταϊκών, προεξοφλεί η αγορά για τους διαγωνισμούς που έχει προκηρύξει η ΡΑΕ για τις 12 Δεκεμβρίου.
      Το τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον που καταγράφεται στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τους τελευταίους μήνες, εκτιμάται ότι δεν μπορεί να «μεταφραστεί» σε υλοποίηση των επενδύσεων. Παρά, δε, το γεγονός ότι το απαιτητό επίπεδο ανταγωνισμού παρέμεινε τελικά χαμηλά, στο +40%, προβλέπεται ότι θα καλυφθεί μόνον ένα μικρό μέρος της δυναμικότητας που έχει «βγάλει» η ΡΑΕ (225 Μεγαβάτ για αιολικά πάρκα ισχύος έως 50 Μεγαβάτ και 287 Μεγαβάτ για φωτοβολταϊκά πάρκα με ισχύ έως 20 Μεγαβάτ).
      Σύμφωνα με παράγοντες του χώρου με τους οποίους μίλησε το energypress, ο λόγος της μικρής συμμετοχής σχετίζεται με τα θέματα ωρίμανσης των έργων.
      Συγκεκριμένα, για μεν τα αιολικά καθυστερεί δραματικά η αδειοδότηση των πάρκων, με αποτέλεσμα να έχουν ενσκήψει στους προηγούμενους διαγωνισμούς σχεδόν όλα τα ώριμα έργα και να μένουν τώρα λίγα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το θέμα της απλοποίησης  των αδειοδοτικών διαδικασιών βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο, με τη ΡΑΕ να έχει παρουσιάσει πρόταση αλλαγής του πλαισίου, το δε ΥΠΕΝ να έχει δημιουργήσει Επιτροπή που μέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να καταλήξει σε προτάσεις για συντόμευση του χρόνου που απαιτείται για να ξεκινήσει ένα έργο την υλοποίησή του.
      Για τα φωτοβολταϊκά, από την άλλη, το μεγάλο πρόβλημα φαίνεται ότι είναι η προτεραιότητα που έχει δοθεί στις ενεργειακές κοινότητες, όσον αφορά την εξασφάλιση όρων σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, με τη συνεχή παρεμβολή έργων ενεργειακών κοινοτήτων, να μην παίρνουν όρους σύνδεσης τα ιδιωτικά πάρκα, να μην προχωρούν, και να μην μπορούν να συμμετάσχουν στους διαγωνισμούς, ενώ την ίδια στιγμή τα έργα των Ενεργειακών Κοινοτήτων κατά κανόνα εξαιρούνται και δεν υποχρεούνται να περάσουν από διαγωνισμούς.
      Σύμφωνα με τους συνομιλητές του energypress, το θεσμικό πλαίσιο δεν μπορεί πλέον να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες και βεβαίως είναι εντελώς αναντίστοιχο με την πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει τον εθνικό στόχο για τις ΑΠΕ και να διευκολύνει την υλοποίηση επενδύσεων που θα επιτρέψουν την επίτευξη του στόχου αυτού.
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Από τον «κύκλο» του Ιουνίου 2020, σύμφωνα με το σχέδιο που πρόκειται να φέρει στη Βουλή το ΥΠΕΝ, η διαδικασία υποβολής αίτησης και έκδοσης άδειας παραγωγής από τη ΡΑΕ για τις επενδύσεις ΑΠΕ αντικαθίσταται από την παροχή μιας απλής Βεβαίωσης Καταχώρησης στο ηλεκτρονικό Μητρώο Παραγωγών που δημιουργείται.
      Το πρώτο πρόβλημα που τίθεται, είναι το αν θα είναι έτοιμη η ηλεκτρονική πλατφόρα η οποία θα υποδέχεται τις αιτήσεις των επενδυτών και πάνω στην οποία θα δημιουργηθεί το ηλεκτρονικό μητρώο.
      Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress αναζητείται λύση ώστε το συγκεκριμένο έργο να ανατεθεί και να «χτιστεί» σύντομα, ώστε πράγματι να είναι σε θέση να τεθεί σε λειτουργία από τον «κύκλο» του Ιουνίου. Εναλλακτικά εξετάζεται το ενδεχόμενο να κατασκευαστεί μια πρώτη πλατφόρμα η οποία δεν θα καλύπτει παρά μόνον τη μεταβαιτική περίοδο, για να δώσει μετά τη θέση της στο οριστικό πληροφοριακό σύστημα. Πάντως αυτή τη στιγμή ασφαλής λύση δεν έχει ακόμα βρεθεί.
      Δεύτερο και σημαντικότερο πρόβλημα είναι το τι θα γίνει με τον τεράστιο όγκο των αιτήσεων για άδειες παραγωγής που έχουν κατατεθεί στη ΡΑΕ κατά τους προηγούμενους τριμηνιαίους «κύκλους».
      Ο όγκος αυτός, των χιλιάδων αιτήσεων, πλησιάζει σε δυναμικότητα τα 28 Γιγαβάτ (!) και βεβαίως θα πρέπει με κάποιο τρόπο να ξεκαθαριστεί. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η ΡΑΕ θα συνεχίσει να εξετάζει με το παλιό καθεστώς όλες τις αιτήσεις του «κύκλου» με τον οποίο ασχολείται σήμερα, σε κάθε τεχνολογία. Αν, για παράδεγμα, αξιολογεί αιτήσεις φωτοβολταϊκών του Μαρτίου του 2018 (τυχαίο το παράδειγμα), θα συνεχίσει μέχρι να τελειώσει όλες τις αιτήσεις φωτοβολταϊκών του συγεκεκριμένου «κύκλου». Οι αιτήσεις μεταγενέστερων «κύκλων» θα αξιολογηθούν με το νέο καθεστώς της Βεβαίωσης Καταχώρησης.
      Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα «ξεμπλοκάρει» το σύστημα (τουλάχιστον από τη ΡΑΕ) και ταυτόχρονα δεν θα υπάρχουν παράπονα για αδικίες.
      Το τρίτο πρόβλημα αφορά τον ενδιάμεσο και μεταβατικό «κύκλο» του Μαρτίου, όπου, κανονικά, θα πρέπει να υποβληθούν από τους ενδιαφερόμενους αιτήσεις με το παλιό καθεστώς, δηλαδή για Άδεια Παραγωγής.
      Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η σκέψη να καταργηθεί εντελώς ο «κύκλος» αυτός του Μαρτίου, κερδίζει έδαφος όλο και περισσότερο. Το ΥΠΕΝ δεν θέλει να δώσει την εντύπωση πως παγώνει η διαδικασία αδειοδότησης αφού στόχος του είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών. Από την άλλη, οι επενδυτές δεν θεωρούν πάγωμα το να μπορούν να καταθέσουν αιτήσεις με το νέο απλοποιημένο καθεστώς τον Ιούνιο, αποφεύγοντας τη διπλή διαδικασία (πρώτα αίτηση για άδεια παραγωγής τον Μάρτιο και στη συνέχεια επαναβεβαίωση της αίτησης με το νέο σύστημα τον Ιούνιο). Αποφάσεις πάντως επ΄ αυτού δεν έχουν ακόμα ληφθεί.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στη χορήγηση προσφορών σύνδεσης σε έργα ΑΠΕ, με βάση όσα προβλέπονται στην πρόσφατη Υπουργική Απόφαση για τις προτεραιότητες εξέτασης των εκκρεμών αιτήσεων, έχει ήδη προχωρήσει ο ΑΔΜΗΕ σύμφωνα με πληροφορίες του energypress. Μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Διαχειριστής έχει ήδη ολοκληρώσει την εξέταση των αιτημάτων για τις πρώτες υποομάδες της Ομάδας Α, η οποία έχει και το απόλυτο προβάδισμα. 
      Όπως έχει γράψει το energypress, η διαδικασία που ακολουθεί ο Διαχειριστής αφορά σε πρώτη φάση την αρχική κατάταξη των εκκρεμών αιτήσεων στις υποομάδες που προβλέπονται για τη διάθεση του ηλεκτρικού «χώρου» στο σύστημα μεταφοράς, από την Υπουργική Απόφαση για τον Καθορισμό πλαισίου προτεραιότητας στη χορήγηση οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. 
      Στη συνέχεια, ο ΑΔΜΗΕ προχωρά ανά υποομάδα στην αποστολή ατομικών ενημερώσεων στους αντίστοιχους παραγωγούς, σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση οριστικών όρων σύνδεσης. Πέρα από τον τρόπο σύνδεσης του υποψήφιου έργου στο σύστημα μεταφοράς, με την ενημέρωση οι επενδυτές καλούνται επίσης να απαντήσουν αν συναινούν στο «κούρεμα» κατά 20% της ισχύος του έργου τους – το οποίο προβλέπεται για τη συντριπτική πλειονότητα των υποκατηγοριών, βάσει της Υπουργικής Απόφασης. 
      Όπως είναι γνωστό, κάθε επενδυτής έχει δικαίωμα να μην αποδεχθεί την περικοπή 20% της ισχύος της μονάδας του για τη χορήγηση όρων σύνδεσης, σε σχέση με την ισχύ της Βεβαίωσης Παραγωγού. Ωστόσο, το «αντίτιμο» είναι ότι σε αυτή την περίπτωση η αίτησή του χάνει τη θέση στην επετηρίδα της αντίστοιχης υποομάδας. 
      Προχωρώντας με γρήγορους ρυθμούς τη διαδικασία των ατομικών ενημερώσεων, ο Διαχειριστής έχει ολοκληρώσει τη διεκπεραίωση των αιτημάτων για τις πρώτες υποομάδες. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι έχουν μεσολαβήσει μόλις δύο μήνες από την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις το αμέσως επόμενο διάστημα εκτιμάται πως θα έχει καλύψει τις αιτήσεις των μισών υποομάδων της Ομάδας Α. 
      Τα έργα της πρώτης Ομάδας 
      Υπενθυμίζεται ότι στην υποομάδα Α1 της ομάδας Α εντάσσονται οι σταθμοί σε περιοχή με απόσταση έως 30 χιλιομέτρων από τα σύνορα και ισχύ πάνω από 200 Μεγαβάτ. Για την υποομάδα αυτή, το μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης είναι 800 Μεγαβάτ και η απόκλιση ισχύος 20%. Ακολουθούν στην υποομάδα Α2 οι στρατηγικές επενδύσεις με μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης 1600 Μεγαβάτ και απόκλιση ισχύος 20%, στην υποομάδα Α3 οι σταθμοί άνω των 100 Μεγαβάτ στη Δυτική Μακεδονία, με μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης 1500 Μεγαβάτ και απόκλιση ισχύος 20% και στην υποομάδα Α4 σταθμοί με Βεβαίωση Ειδικών Έργων ή κοινά αιτήματα χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης πάνω από 150 Μεγαβάτ, με μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης 700 Μεγαβάτ και απόκλιση Ισχύος 20%.
      Στην υποομάδα Α5 υπάγονται τα έργα με βεβαίωση παραγωγού για τα οποία έχουν υποβληθεί μέχρι και τη δημοσίευση της απόφασης αιτήματα ή κοινά αιτήματα χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης με ισχύ αιτήματος ή συνολική ισχύ κοινού αιτήματος μεγαλύτερη από 300 Μεγαβάτ και με ενσωματωμένη μονάδα αποθήκευσης με ικανότητα αποθήκευσης ενέργειας ανά σταθμό τουλάχιστον 250 Μεγαβατώρες. Για τα έργα αυτά ισχύει μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης 500 Μεγαβάτ και Απόκλιση Ισχύος 20%. Στην Α6 εντάσσονται οι αιολικοί σταθμοί με άδεια παραγωγής ή Βεβαίωση Παραγωγού για τους οποίους έχουν υποβληθεί αιτήματα, με μέγιστο όριο ισχύος 500 Μεγαβάτ και Απόκλιση Ισχύος 20%.
      Με την ολοκλήρωση των παραπάνω αιτήσεων, θα ακολουθήσει η Β Ομάδα η οποία αφορά έργα που προορίζονται για «πράσινα» PPAs. Μάλιστα, όπως έχει γράψει το energypress, πρόκειται να αυξηθεί από τα 1.500 Μεγαβάτ το μέγιστο όριο προσφοράς ισχύος, καθώς λόγω του αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος, έχει ήδη σχεδόν καλυφθεί το εν λόγω «ταβάνι» από τις αιτήσεις μονάδων ΑΠΕ που σχεδιάζονται για συμβάσεις αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας με προμηθευτές ή μεγάλους καταναλωτές.  
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.