Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • Buildinghow
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1638 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Νέα αύξηση στις αιτήσεις για σύνδεση με το δίκτυο φυσικού αερίου καταγράφεται εφέτος, μετά το ρεκόρ του 2017 καθώς τα νοικοκυριά σπεύδουν να επωφεληθούν από τη διαφορά τιμής με το πετρέλαιο θέρμανσης και το ρεύμα.
      Όπως επίσης και από τις προσφορές που κάνουν οι εταιρείες ενέργειας είτε για προμήθεια αερίου, είτε για τα λεγόμενα double play προγράμματα ("πακέτα" φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας).
      Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής της Φυσικό Αέριο - Ελληνική Εταιρία Ενέργειας Γιάννης Μητρόπουλος, οι αιτήσεις στο επτάμηνο του 2018 είναι αυξημένες κατά 10% - 12% σε σχέση με πέρυσι, οπότε χιλιάδες νοικοκυριά στράφηκαν στο φυσικό αέριο με τη συνδρομή προγραμμάτων επιδότησης των επενδύσεων για την μετατροπή των συστημάτων θέρμανσης.
      Ο ίδιος τονίζει ότι τέτοιου είδους προγράμματα είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη της αγοράς καθώς συμβάλλουν αποφασιστικά στην λήψη απόφασης από τα νοικοκυριά για την πραγματοποίηση των δαπανών που απαιτούνται για την μετατροπή.
      Σε ό,τι αφορά την διαμόρφωση των τιμών, ενόψει της έναρξης της περιόδου θέρμανσης, η εικόνα μέχρι στιγμής είναι ότι τόσο το φυσικό αέριο όσο και το πετρέλαιο θέρμανσης διαμορφώνονται σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρυσι. Ωστόσο οι τιμές αλλάζουν καθημερινά και κατά την έναρξη της περιόδου διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης (στις 15 Οκτωβρίου) θα διαμορφωθούν ανάλογα με τη διακύμανση των διεθνών τιμών και της ισοτιμίας δολαρίου - ευρώ.
      Με τα σημερινά δεδομένα η εικόνα έχει ως εξής:
      -Η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης αν έβγαινε σήμερα στην αγορά θα ήταν γύρω στο 1,08 ευρώ το λίτρο, από 0,944 ευρώ που ήταν η μέση τιμή διάθεσης τον Οκτώβριο του 2017 κατά την έναρξη της χειμερινής περιόδου. Οι τιμές παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις ανάλογα με την ποσότητα της παραγγελίας και την περιοχή. Η γενική εικόνα είναι πάντως ότι σε πολλές πολυκατοικίες η κεντρική θέρμανση έχει σταματήσει να λειτουργεί - είναι ενδεικτικό ότι η κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης (με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ) μειώθηκε το 2017 σε 1.172.142 μετρικούς τόνους από 3.535.749 μ.τ. το 2007, δηλαδή στη δεκαετία περιορίστηκε κατά 67%.
      -Για το φυσικό αέριο, ενδεικτικά οι τιμές της "Ελληνική Εταιρία Ενέργειας" είναι αυτό το μήνα (Σεπτέμβριος 2018) 0,05652 ευρώ ανά κιλοβατώρα έναντι 0,05443 το Σεπτέμβριο του 2017.
      Υπενθυμίζεται ότι η αγορά φυσικού αερίου έχει πλήρως απελευθερωθεί, που σημαίνει ότι όλοι οι καταναλωτές έχουν δυνατότητα επιλογής του προμηθευτή τους και να επιλέξουν τη συμφερότερη προσφορά σε συνδυασμό ή όχι με την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας.
      Το ίδιο ισχύει για το ρεύμα αλλά και για συνδυασμό ρεύματος και φυσικού αερίου (double play) που προσφέρουν ήδη αρκετοί προμηθευτές στην αγορά και σύντομα αναμένεται να προσφέρει και η ΔΕΗ που σχεδιάζει την είσοδό της στο φυσικό αέριο.
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Άλλο ένα στρατηγικό έργο μετάβασης των δικτύων διανομής ηλεκτρισμού στην ψηφιακή εποχή εισέρχεται σε τροχιά υλοποίησης από τον ΔΕΔΔΗΕ. Πιο συγκεκριμένα, ο Διαχειριστής προκήρυξε διαγωνισμό για την ψηφιοποίηση-αποτύπωση-καταχώρηση γεωγραφικών και περιγραφικών δεδομένων του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας κάθε μίας εκ των 5 Διευθύνσεων Περιφερειών του, στη βάση δεδομένων Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS), με την εκτιμώμενη αξία του έργου να ανέρχεται σε 32,37 εκατ. ευρώ (ποσό χωρίς ΦΠΑ, ποσό με ΦΠΑ 40,13 εκατ. ευρω).
      Το εν λόγω σύστημα, κατά τη φάση της λειτουργίας του, θα εξυπηρετεί πρωτίστως τις τεχνικές μονάδες του ΔΕΔΔΗΕ, εφόσον θα περιέχει περιγραφικά και τοπογραφικά στοιχεία για το σύνολο του Δικτύου Διανομής. Σημειώνεται ότι το κεντρικό σύστημα υπολογιστών που διαχειρίζεται τη βάση GIS υπάρχει ήδη εξυπηρετώντας πιλοτικά 2 περιοχές της χώρας (Δυτική Θεσσαλονίκη και Μεσόγεια Αττικής) ενώ με το παρόν έργο θα επεκταθεί σε 57 ακόμα, καλύπτοντας έτσι το σύνολο του δικτύου, αρμοδιότητας ΔΕΔΔΗΕ, σε όλη την επικράτεια.
      Όπως περιγράφεται στις τεχνικές προδιαγραφές του έργου, στο υφιστάμενο σύστημα, ως γεωγραφικό υπόβαθρο χρησιμοποιείται το Open Street Map μέσω ειδικού plugin, το οποίο έχει εγκατασταθεί. Μέσω του plugin τα χωρικά δεδομένα του υποβάθρου (π.χ. ρυμοτομικές γραμμές) αποθηκεύονται και σε μορφή vector και ως αντικείμενα στη βάση δεδομένων του Smallworld.
      Επιπλέον, το σύστημα, έχει τη δυνατότητα να απεικονίζει και γεωγραφικά υπόβαθρα που προέρχονται από άλλες πηγές, όπως τα ανοιχτά δεδομένα (αεροφωτογραφίες) που διαθέτει η ΕΚΧΑ Α.Ε., τους ανοιχτούς χάρτες (δορυφορικούς και μη) της Google κ.λπ.
      Ανάμεσα στα άλλα, ο ανάδοχος υποχρεούται να ψηφιοποιήσει, αποτυπώσει και καταχωρήσει στο υφιστάμενο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών του ΔΕΔΔΗΕ το δίκτυο Διανομής Μέσης και Χαμηλής Τάσης αρμοδιότητάς του, ως εξής:
      - Οι θέσεις όλων των στύλων του εναέριου δικτύου Μέσης και Χαμηλής Τάσης θα καταχωρηθούν στο γεωγραφικό υπόβαθρο με βάση την πραγματική τους θέση, με γεωμετρική ακρίβεια καλύτερη του ενός μέτρου, σε σύστημα ΕΓΣΑ 87. Στις αστικές περιοχές, εάν σε κάποιες περιπτώσεις δεν υπάρχει δυνατότητα λήψης συντεταγμένων επαρκούς ακρίβειας, είναι επιτρεπτή, κατόπιν συναίνεσης του ΔΕΔΔΗΕ, η καταχώρησή τους με βάση την αναγνώριση της θέσης του στο γεωγραφικό υπόβαθρο. Επίσης το επιτοίχιο δίκτυο ΧΤ θα αποτυπωθεί με γεωμετρική ακρίβεια καλύτερη του ενός μέτρου.
      - Το υπόγειο δίκτυο θα καταχωρηθεί με βάση τα υφιστάμενα σχέδια, με αναγνώριση της θέσης του στο γεωγραφικό υπόβαθρο. Ειδικά, τα ορατά στοιχεία του υπόγειου δικτύου (π.χ. φρεάτια κιβωτίων ζεύξης ΧΤ, θέσεις Υποσταθμών πόλεως, θέσεις σύνδεσης του υπόγειου με το εναέριο δίκτυο) θα καταχωρηθούν στο γεωγραφικό υπόβαθρο με βάση την πραγματική τους θέση, με γεωμετρική ακρίβεια καλύτερη του ενός μέτρου, σε σύστημα ΕΓΣΑ 87.
      Ωστόσο, για τα στοιχεία αυτά, εάν σε κάποιες περιπτώσεις δεν υπάρχει δυνατότητα λήψης συντεταγμένων επαρκούς ακρίβειας, είναι επιτρεπτή, κατόπιν συναίνεσης του ΔΕΔΔΗΕ, η καταχώρησή τους με βάση την αναγνώριση της θέσης του στο γεωγραφικό υπόβαθρο.
      Ο ανάδοχος οφείλει επίσης να συσχετίσει τα αντικείμενα Accurate Route (Ακριβούς Όδευσης) του υπόγειου και του επιτοίχιου δικτύου με τα αντίστοιχα αντικείμενα Cable Segment (Τμήμα Γραμμής Καλωδίου). Ωστόσο δεν είναι απαραίτητος ο ακριβής καθορισμός της θέσης κάθε Cable στο Cross Section View (Όψη Τομής), δηλαδή δεν είναι απαραίτητο να καταχωρηθεί από τον ανάδοχο ακριβής διάταξη των καλωδίων, όπως αυτά θα φαίνονταν σε ένα σχέδιο τομής, εκτός εάν δοθούν ακριβή στοιχεία από τον ΔΕΔΔΗΕ. Το ίδιο ισχύει και για τις θέσεις των καλωδίων στις διαβάσεις.
      Κατά την καταχώρηση του δικτύου στο Σύστημα, ο ανάδοχος θα πρέπει να δημιουργήσει τα αντίστοιχα κυκλώματα (circuits). Τα κυκλώματα είναι αντικείμενα (objects) του Συστήματος που αποτυπώνουν την ηλεκτρική συνδεσιμότητα του δικτύου.
      Το έργο χρηματοδοτείται από τον ΔΕΔΔΗΕ ενώ έχει εξασφαλίσει συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ, μέσω του ΕΣΠΑ 2014-2020) και από Εθνικούς Πόρους μέσω ΠΔΕ στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία». Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί ηλεκτρονικά.
      Η συνολική χρονική διάρκεια του έργου έχει οριστεί σε 33 μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης.
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Mπορεί αρκετές εταιρίες από το χώρο της προμήθειας ηλεκτρισμού, να προχωρούν σε εξαγορές και συμμαχίες για να διευρύνουν την παρουσία τους στη λιανική αγορά, όμως το μερίδιο της ΔΕΗ παραμένει σταθερά αγκυλωμένο πάνω από το 80%, πλησιάζει πια στο 81%, με αυξητικές μάλλον τάσεις αν κρίνουμε από τα τελευταία στοιχεία του Αυγούστου, μήνα κατά τον οποίο το μερίδιο της κυρίαρχης εταιρίας ανέβηκε στο 80,99%,  έναντι 80,73% τον Ιούλιο και 80,42% τον Ιούνιο, σύμφωνα με το μηνιαίο  δελτίο του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
      Βέβαια ο Αύγουστους ήταν μήνας αναμονής για τις ιδιωτικές εταιρίες προμήθειας, με τις περισσότερες να έχουν παγώσει τις προωθητικές τους καμπάνιες εν όψει του φθινοπώρου, που αναμένεται να κινηθούν πιο δυναμικά. Το έναυσμα έδωσε ήδη η Mοτορ Οιλ, η οποία πρόσφατα ολοκλήρωσε την εξαγορά του 90% της NRG και ήδη “τρέχει” μεγάλη διαφημιστική καμπάνια και ακολουθούν και άλλες εταιρίες, όπως φάνηκε από την πρόσφατη συμφωνία της Ηρων, του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την εταιρία καυσίμων Ελινόιλ κλπ. Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι οι συνεργασίες αυτές είναι μόνον η αρχή και ότι μέσα στους επόμενους μήνες πρέπει να περιμένουμε και άλλα deal, με τους παρόχους να στρέφονται στην παρουσίαση συνδυαστικών ενεργειακών λύσεων για να προσελκύσουν καταναλωτές.
      Πάντως το μεγάλο άνοιγμα της αγοράς, δεν φαίνεται να γίνεται, όσο η ΔΕΗ διατηρεί την τρέχουσα τιμολογιακή της πολιτική, η οποία αφήνει ελάχιστα περιθώρια στον ανταγωνισμό  για να διεισδύσει δυναμικά στην αγορά. Οι δημοπρασίες φτηνής ηλεκτρικής ενέργειας (ΝΟΜΕ) δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα όσον αφορά στη λιανική και πλέον η προσοχή όλων είναι στραμμένη στις ανακατατάξεις που θα φέρει η πώληση των τριών λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ (όταν και εφόσον ολοκληρωθεί) και η εφαρμογή του target model.
      Aξίζει να σημειωθεί ότι πια ούτε στην επικαιροποιημένη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές, αυτήν που έκλεισε την περασμένη άνοιξη στο πλαίσιο της 4ης αξιολόγησης, δεν υπάρχει η αναφορά στα μερίδια- στόχους που έθεσε το μνημόνιο του 2015 και το οποίο προέβλεπε ότι το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική θα έπρεπε στο τέλος του 2019 να ήταν κάτω του 50%. Τώρα το συγκεκριμένο ποσοστό δεν αναγράφεται, με ότι και αν σημαίνει αυτό.
      Από τους εναλλακτικούς παρόχους, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για τον Αύγουστο, την πρώτη θέση κατέχει η Ηρων με μερίδιο 4,13%, έναντι 4,30% τον Ιούλιο και 4,58% τον Ιούνιο, με ποσοστό 1,95% στη Χαμηλή Τάση και 2,18% στη μέση. Ακολουθεί η Μυτιληναίος με 4,01% έναντι 4,07% τον Ιούλιο και 4,14% τον Ιούλιο. (στη χαμηλή τάση κατέχει το 1,76% και στη μέση το 2,24%) και η ELPEDISON  με 2,95%  έναντι 3,04% τον Ιούλιο και 3,18% τον Ιούνιο. Η εταιρία κατέχει το 1,37% στη χαμηλή τάση και 1,38% στη μέση και 0,20% στην υψηλή, προφανώς λόγω ιδιοκατανάλωσης.
      Η NRG Trading, η οποία ξαγοράστηκε από την Μότορ Οιλ είχε μερίδιο 1,23% έναντι 1,18% τον Ιούλιο και 1,29% τον Ιούνιο. ( 0,47% στη χαμηλή τάση και 0,75% στη μέση). Η VOLTERRA ανέβασε το μερίδιο της σε 1,43% τον Αύγουστο έναντι 1,38% τον Ιούλιο και 1,25% τον Ιούνιο. (0,84%  στη Χαμηλή Τάση και 0,59% στη Μέση Ταση), ενώ μερίδιο της WATT + VOLT διαμορφώθηκε στο 1,65% από  1,69% τον Ιούλιο και 1,66% τον Ιούνιο και της GREEN  έφθασε, τον Αύγουστο, το 0,53% από 0,52% τον Ιούλιο και 0,56% τον Ιούνιο.
      Τέλος, από το μερίδιο 80,99% που είχε η ΔΕΗ τον Αύγουστο στη λιανική, το 53,80% αφορά στη χαμηλή τάση, το 16,42% στη μέση και το 10,76% στην υψηλή.
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η «Ενεργειακή Κοινότητα Φούρνων Κορσεών» θα τεθεί σε άμεση λειτουργία ώστε να αλλάξει το ισχύον μοντέλο διαχείρισης ενέργειας προς όφελος των κατοίκων και των επιχειρήσεων του νησιού, οι οποίοι θα δουν μείωση των δημοτικών τελών, ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, εξοικονόμηση ενέργειας και βελτίωση του περιβάλλοντος.
      Πρόκειται για τη δεύτερη ενεργειακή κοινότητα της χώρας, μετά την ίδρυση της πρώτης Αγροτικής Ενεργειακής Κοινότητας, τον περασμένο Ιούλιο, στη Θεσσαλία από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τον  Γενικό Οργανισμό  Εγγείων Βελτιώσεων Θεσσαλίας και έξι Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων από τη Λάρισα και την Καρδίτσα.
      Οι συμμετέχοντες στο νέο ενεργειακό σχήμα των Φούρνων, από απλοί καταναλωτές θα μετατραπούν σε prosumers (producer και consumer), δηλαδή ταυτοχρόνως θα γίνουν καταναλωτές και παραγωγοί ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούν να απολαμβάνουν ενεργειακά και οικονομικά οφέλη,  μέσω της παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και του συμψηφισμού της (netmetering και virtual netmetering), της ενεργειακής τροφοδότησης μονάδων αφαλάτωσης, της εξοικονόμησης ενέργειας, των βιώσιμων μεταφορών και της ηλεκτροκίνησης, της διαχείρισης της ζήτησης και της παραγωγής,  των δραστηριοτήτων διανομής και προμήθειας ενέργειας σε τοπικό επίπεδο κλπ.
      Στην «Ενεργειακή Κοινότητα Φούρνων Κορσεών» συμμετέχουν ο Δήμος Φούρνων Κορσεών, μεγάλος αριθμός κατοίκων του νησιού (με προοπτική να ενταχθούν μελλοντικά όλοι οι δημότες και επιχειρήσεις του νησιού), η εταιρεία Eunice Laboratories, θυγατρική του ελληνικού ενεργειακού ομίλου Eunice Energy Group (EEG).
      Πρόκειται για την ίδια εταιρεία που ανέπτυξε και λειτουργεί το «TILOS Project», το διεθνώς βραβευμένο πρωτοποριακό έργο  αυτονομίας και έξυπνης διαχείρισης ενέργειας από ΑΠΕ («S4S»), στο νησί της Τήλου. Η EEG συμμετέχει και στην αγροτική ενεργειακή κοινότητα της Θεσσαλίας όπου πρόκειται να εγκαταστήσει δύο μικρές ανεμογεννήτριες τύπου «EW16 θέτις», οι οποίες κατασκευάζονται στην Ελλάδα στις εγκαταστάσεις της τεχνολογικά πρωτοποριακής μονάδας  του ομίλου στη Μάνδρα Αττικής.
      Η Eunice Laboratories μετέχει στο ενεργειακό σχήμα σε μη κερδοσκοπική βάση,  στο πλαίσιο συμφωνίας για τεχνολογική και αναπτυξιακή υποστήριξη της «Ενεργειακής  Κοινότητας Φούρνων Κορσεών» και των ενεργειακών πρωτοβουλιών του νησιωτικού δήμου. Έτσι, το περασμένο Σάββατο (15 Σεπτεμβρίου) υπογράφηκε στο περίπτερο της EEG στην 83η ΔΕΘ η ιδρυτική πράξη σύστασης της «Ενεργειακής  Κοινότητας Φούρνων Κορσεών» από τον δήμαρχο Φούρνων Κορσεών κ. Ιωάννη Μαρούση και την Πρόεδρο και Διευθύνουσα Σύμβουλο της εταιρείας κυρία Λαμπρινή Μούτσιου.
      Η ενεργειακή κοινότητα Κορσεών», που έχει τη νομική μορφή ενός αστικού συνεταιρισμού αποκλειστικού σκοπού, ιδρύθηκε σύμφωνα με τις προβλέψεις του ενεργειακού νόμου  4513/2008 και ακολουθεί  τις κατευθύνσεις του θεσμικού πλαισίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας στον ενεργειακό τομέα, την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας και της καινοτομίας, καθώς επίσης και της καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας.
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η εγκατεστημένη ισχύς αιολικής ενέργειας της Ευρώπης αναμένεται να φτάσει τα 258 γιγαβάτ, ήτοι περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής παγκόσμιας αιολικής παραγωγής, μέσα σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με την έκθεση της Wind Europe, παλαιότερα γνωστής ως Ένωση Ευρωπαϊκής Αιολικής Ενέργειας.
      Οι Ευρωπαίοι κατασκευαστές αιολικών έργων θα εγκαταστήσουν ετησίως κατά μέσο όρο 17 γιγαβάτ δυναμικότητας, ή το ισοδύναμο 17 συνηθισμένων πυρηνικών αντιδραστήρων, για την επόμενη δεκαετία, αναφέρει η έκθεση. Μετά την ημερομηνία αυτή, η αβεβαιότητα σχετικά με την ενεργειακή πολιτική των κυβερνήσεων και η έλλειψη φιλόδοξων στόχων ενδέχεται να επιβραδύνουν την περαιτέρω πρόοδο ως το 2030.
      Τα ευρωπαϊκά κράτη διατηρούν ηγετικό ρόλο στον κόσμο των αιολικών εγκαταστάσεων χάρις στις ευνοϊκές πολιτικές για την προσέλκυση επενδυτών, και τους κρατικά επιδοτούμενους διαγωνισμούς, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg. Η επιτυχία στην μείωση του κόστους παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ώθησε ορισμένες χώρες να αρχίσουν να χορηγούν άδειες χωρίς επιδότηση. Από τον Απρίλιο του 2017, υπήρξαν έξι διαγωνισμοί μηδενικής επιδότησης στην Ευρώπη, για υπεράκτια αιολικά πάρκα στην Ολλανδία και τη Γερμανία.
      Εξάλλου, η Γαλλία χορήγησε άδεια για κατασκευή χερσαίων αιολικών έργων 118 μεγαβάτ την περασμένη εβδομάδα, λιγότερο από το 25% από όσο αρχικά σχεδίαζε. Αυτό είναι ένα σημάδι πιθανών ζητημάτων για τους επενδυτές στην αιολική ενέργεια σε μια χώρα που έχει αναλάβει σημαντικές δεσμεύσεις για την πράσινη ενέργεια και το κλίμα.
      Η Γερμανία, η Μ. Βρετανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ολλανδία θα αντιπροσωπεύουν το 62% της αύξησης αιολικής δυναμικότητας, αναφέρει η έκθεση. Η Βρετανία μάλιστα εγκατέστησε το 81% της νέας υπεράκτιας χωρητικότητας στην Ευρώπη κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018, μετά την κατασκευή πέντε νέων αιολικών πάρκων.
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αύξηση των τιμών των δικαιωμάτων ρύπων κατά μόλις 1 ευρώ επιβαρύνει τη ΔΕΗ με επιπλέον κόστος της τάξης των 20 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
      Η συνεχής άνοδος των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπής CO2 που σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών (Carbon Trucker)  την περίοδο 2019-2022 θα φθάσουν ακόμη και τα 35-40 ευρώ ανά τόνο, επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της αύξησης των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας.Παρά το γεγονός ότι την προηγούμενη εβδομάδα υποχώρησαν από τα 25 στα 21 ευρώ τα νούμερα παραμένουν υψηλά και ζημιώνουν την ΔΕΗ λόγω αυξημένου κόστους. 
      Η ΔΕΗ που πιέζεται ασφυκτικά λόγω τόσο της αύξησης των τιμών των ρύπων όσο και της ανοδικής πορείας που καταγράφεται τον τελευταίο μήνα στην Οριακή Τιμή του Συστήματος, επί του παρόντος δεν θέτει το θέμα στο δημόσιο διάλογο.  
      Ωστόσο το πρόβλημα είναι υπαρκτό για την επιχείρηση, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις η άνοδος των τιμών των δικαιωμάτων ρύπων κατά 1 ευρώ την επιβαρύνει με επιπλέον κόστος της τάξης των 20 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ αντιστοίχως η άνοδος της ΟΤΣ (χονδρεμπορική τιμή) κατά 1 ευρώ, οδηγεί σε αύξηση του ετήσιου κόστους της ΔΕΗ κατά περίπου 30 εκατ.  ευρώ, αφού προμηθεύεται από τη χονδρεμπορική αγορά περίπου το 30% των ποσοτήτων ρεύματος που χρειάζεται για να καλύψει τις ανάγκες των πελατών της. 
      Προσπάθειες περιορισμού των απωλειών 
      Έτσι, παρά το γεγονός ότι η ΔΕΗ επί του παρόντος δεν έχει θέμα αύξησης τιμολογίων στο δημόσιο διάλογο - άλλωστε υπάρχει πλήρης άρνηση από την πλευρά της κυβέρνησης για ένα τέτοιο ενδεχόμενο - ωστόσο κάνει χειρισμούς για να περιορίσει τις απώλειες της. 
      Στο πλαίσιο αυτό, αποφεύγει να διαπραγματευτεί με τη βιομηχανία για τα συμβόλαια του 2019, ενώ προσπαθεί να περιορίσει τις απώλειες τροποποιώντας τις χρεώσεις σε κάποια από τα συμβόλαια μεγάλων καταναλωτών  της μέσης και της χαμηλής τάσης όταν αυτά λήγουν, επαναϋπολογίζοντας το κόστος των ρύπων το οποίο στα συγκεκριμένα συμβόλαια δεν αποτελεί διακριτή και αυξομειούμενη χρέωση όπως συμβαίνει με την ενεργοβόρο βιομηχανία. 
      Πάντως το πρόβλημα δεν προβλέπεται να λυθεί σύντομα. 
      Αντίθετα ενδέχεται να επιδεινωθεί, αν κρίνει κανείς από την πορεία των τιμών του CO2. 
      Περιορίζει την προσφορά δικαιωμάτων ρύπων η Ευρωπαική Επιτροπή
      Πρόκειται επίπεδα ρεκόρ όλων των εποχών και πλέον οι εκτιμήσεις των αναλυτών  δεν αποκλείουν την εκτίναξη τους στα 30 ευρώ πριν από το τέλος του 2019. 
      Η πορεία των δικαιωμάτων είναι εντυπωσιακή αν αναλογιστεί κανείς πως πριν από ένα χρόνο κινούνταν στα επίπεδα των 6,5 ευρώ ανά τόνο. 
      Η ανατιμητική τροχιά αποδίδεται από τους αναλυτές στο γεγονός ότι το 2019 το Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ρύπων θα διαθέσει λιγότερα δικαιώματα CΟ2 στο πλαίσιο των αποφάσεων των Βρυξελλών για πιο καθαρή παραγωγή ενέργειας. 
      Πέραν του ζητήματος των τιμολογίων, η κούρσα ανόδου των δικαιωμάτων ρύπων προκαλεί και έντονο προβληματισμό στους υποψήφιους επενδυτές για την εξαγορά των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ στη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη. 
      Άλλωστε το ζήτημα του κόστους λειτουργίας των συγκεκριμένων μονάδων είναι και η αιτία της παράτασης που ζητήθηκε για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
      Όσο δε για τα περίφημα ΑΔΙ του λιγνίτη, τα οποία θα συνέβαλαν στην εκλογίκευση του κόστους των ρύπων, σε καμία περίπτωση δεν αναμένεται να προχωρήσουν όσο σύντομα θα ήθελε η διοίκηση της ΔΕΗ για να καταστήσει τις μονάδες ελκυστικές. 
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στις συμπληγάδες της γεωστρατηγικής αναμέτρησης Ευρώπης και ΗΠΑ με την Κίνα έχει εγκλωβιστεί το εμβληματικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική, ενώ την ίδια τύχη φαίνεται να έχει και το σχέδιο αποεπένδυσης της ΔΕΗ στους λιγνίτες, όπου το κινεζικό ενδιαφέρον εμφανίζεται ως το πιο ζωηρό μεταξύ των έξι συνολικά επενδυτικών σχημάτων που προκρίθηκαν για να καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές στις 17 Οκτωβρίου για τις μονάδες Μελίτης και Μεγαλόπολης.
      Η συμμετοχή με ποσοστό 24% και ενισχυμένο ρόλο στο μάνατζμεντ του ΑΔΜΗΕ της κινεζικής State Grid, σε συνδυασμό με τον κομβικό ρόλο του ελληνικού διαχειριστή στο έργο της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής και της παράλληλης προσπάθειας της Ε.Ε. να βάλει φρένο στην επέλαση των κινεζικών επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, είναι η πραγματική αιτία του αδιεξόδου στο οποίο έχει περιέλθει το έργο διασύνδεσης της Κρήτης από τον περασμένο Απρίλιο.
      Η αρχική διαμάχη μεταξύ ΑΔΜΗΕ - ΕuroAsia για τα ποσοστά συμμετοχής στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV) που θα κατασκευάσει το έργο και για το ποιος θα έχει το δικαίωμα απόφασης στις τεχνικές προδιαγραφές εξελίχθηκε σε ανοιχτή σύγκρουση Κομισιόν και ΡΑΕ, όταν η τελευταία προχώρησε σε απευθείας ανάθεση στον ΑΔΜΗΕ.
      Η Ε.Ε. που όλο το προηγούμενο διάστημα πρωτοστάτησε στο να αποφευχθεί με κάθε τρόπο ο πλήρης έλεγχος της διασύνδεσης από τον ΑΔΜΗΕ, λόγω της συμμετοχής της State Grid και της ισχύος που αποκτά η Κίνα μέσω αυτής στον γεωστρατηγικό διάδρομο Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, δίνοντας παράλληλη μάχη να μπει στο μετοχικό σχήμα του ΕuroAsia o βελγογερμανικών συμφερόντων διαχειριστής Elia, με μία επιστολή της προς τη ΡΑΕ και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς διαμήνυσε ότι η ανάθεση δεν έχει τη συγκατάθεσή της και ότι έγινε κατά παράβαση του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού. Την ίδια στιγμή η Ε.Ε., η οποία παρακολουθεί μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (DGcomp) την πορεία του διαγωνισμού για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ φέρεται να σχεδιάζει μπλόκο και στην πιθανή πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ στην κινεζική CHN Energy που τις διεκδικεί από κοινού με τον όμιλο Κοπελούζου.

      Στην περίπτωση αυτή η Επιτροπή έχει ένα σημαντικό όπλο στα χέρια της, την πιστοποίηση της ΡΑΕ για τον ΑΔΜΗΕ ως ανεξάρτητο διαχειριστή υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς με τη συμμετοχή της State Grid, την οποία ενέκρινε η ίδια, δίνοντας ουσιαστικά το πράσινο φως για την είσοδο της κινεζικής εταιρείας στο ελληνικό δίκτυο ηλεκτρισμού. Η εν λόγω πιστοποίηση αναφέρει ρητά ότι δεν μπορεί άλλη εταιρεία με τον ίδιο μέτοχο να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Εχοντας μάλιστα η Επιτροπή υπόψη της ότι εκείνη την περίοδο η κινεζική CMEC με μέτοχο επίσης τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, όπως και η State Grid, είχε υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τη ΔΕΗ για την από κοινού κατασκευή λιγνιτικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής, έδωσε την έγκρισή της, υπό την προϋπόθεση ότι, εάν αυτή προχωρήσει, η ΡΑΕ θα επανεξετάσει την πιστοποίηση, όπως και σε περίπτωση που τα δεδομένα της αξιολόγησης αλλάξουν. Η Κομισιόν φέρεται να έχει ανασύρει την απόφαση πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ ενόψει της κατάθεσης δεσμευτικών προσφορών για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και του κινεζικού ενδιαφέροντος.
      Η περίπτωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης αλλά και αυτή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ είναι μία από τις πολλές που καλείται να αντιμετωπίσει η Ε.Ε. όχι μόνο σε αδύναμες χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, αλλά και σε ισχυρές οικονομικά χώρες, όπως η Γερμανία, για να καταφέρει να βάλει φρένο στην κινεζική επέλαση, την έκταση και τα αποτελέσματα της οποίας δεν είχε αρχικά εκτιμήσει. Το ίδιο διάστημα η Επιτροπή αναζητεί τρόπους για να ανακόψει τον πλήρη έλεγχο της πορτογαλικής EDP, της μεγαλύτερης εταιρείας ηλεκτρισμού της χώρας, από την China Three Gorges. Η κινεζική εταιρεία που κατέχει ήδη το 23,3% της EDP κατέθεσε τον περασμένο Μάιο προσφορά εξαγοράς του συνόλου των μετοχών της, επενδύοντας 9,07 δισ. ευρώ. Μόλις πρόσφατα εξάλλου η γερμανική κυβέρνηση έβαλε την κρατική τράπεζα KfW να εξαγοράσει το 20% της 50Hertz Transmission Gmb (διαχειριστής δικτύου της Γερμανίας) προκειμένου να μην καταλήξει στα χέρια της κινεζικής State Grid.
      Το θέμα της κινεζικής επιρροής άρχισε να εντάσσεται στην ευρωπαϊκή ατζέντα από τον Οκτώβριο του 2016 και μετά, όταν το Βερολίνο απέσυρε την έγκρισή του για την εξαγορά της εταιρείας Aixtron από την κινεζική Grand Chip Investment. Τη στάση του Βερολίνου ακολούθησε και η Γαλλία, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους εταίρους του «να μην είναι αφελείς» στο παγκόσμιο εμπόριο, ενώ υιοθετώντας τη γραμμή Βερολίνου και Παρισιού, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ πρότεινε πέρυσι ένα νέο πλαίσιο για την αποτελεσματική παρακολούθηση των επενδύσεων στον τομέα των υποδομών και της αμυντικής τεχνολογίας, το οποίο η Ευρώπη ευελπιστεί να νομοθετήσει μέχρι το τέλος του έτους. Το πόσο εύκολα η Ευρώπη θα καταφέρει να υιοθετήσει και να εφαρμόσει αποτελεσματικά ένα πλαίσιο προστατευτισμού έναντι των κινεζικών επενδύσεων είναι πάντως ένα ερώτημα. Η ευρωπαϊκή κρίση χρέους διαμόρφωσε το έδαφος για την κινεζική έφοδο στην Ευρώπη, καθώς πολλές χώρες έχουν ανάγκη από κεφάλαια ανεξαρτήτως εθνικής προελεύσεως. Αυτό εκφράστηκε σαφώς από τον Πορτογάλο πρωθυπουργό όταν έσπευσε να δηλώσει ότι η κυβέρνησή του δεν έχει καμία αντίρρηση για την πρόταση της China Three Gorges αλλά και από τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη και τον πρόεδρο της ΔΕΗ Μανόλη Παναγιωτάκη, όταν απαίτησαν από την Επιτροπή να ανοίξει τον διαγωνισμό για τις λιγνιτικές μονάδες για επιχειρήσεις και εκτός Ευρώπης. Ηταν εξάλλου η Ευρώπη που προσκάλεσε επισήμως την Κίνα να επενδύσει ακόμα και σε ομόλογα –αρχικά του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης και στη συνέχεια του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης– και η οποία έχει θεσμικά αποδεχθεί τη συμβολή της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» στο επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ.
      Η απόφαση της ΡΑΕ φέρνει σε τροχιά σύγκρουσης Αθήνα και Βρυξέλλες
      Το διακύβευμα για την Ε.Ε., στην περίπτωση που η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης δεν προχωρήσει ως αναπόσπαστο κομμάτι της μεγάλης διασύνδεσης Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, είναι η απώλεια ισχύος σε υποδομή μια γεωστρατηγικής σημασίας έναντι της ενίσχυσης των κινεζικών συμφερόντων. Η Ευρώπη ανησυχεί επίσης για την περαιτέρω ενδυνάμωση των κινεζικών εταιρειών μέσω της συμμετοχής τους στην κατασκευή της διασύνδεσης, στην περίπτωση που το έργο υλοποιηθεί με αποκλειστική ευθύνη του ΑΔΜΗΕ και άρα της State Grid. To ποιος θα έχει το δικαίωμα, εξάλλου, στην απόφαση για τις τεχνικές προδιαγραφές του έργου ήταν το επίμαχο θέμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του EuroAsia Interconnector, που αποτελεί τον επίσημο φορέα υλοποίησής του, και του ΑΔΜΗΕ, με τον ΕuroAsia να διεκδικεί συμμετοχή στην απόφαση και τον ΑΔΜΗΕ να υποστηρίζει ότι η απόφαση είναι δική του, ως μετόχου του 51% του SPV, που, όπως είχαν συμφωνήσει από τον Οκτώβριο του 2017, θα αναλάμβανε την κατασκευή του έργου. Στο SPV, βάσει της συμφωνίας του Οκτωβρίου, ο EuroAsia θα διατηρούσε μερίδιο 39%, ενώ ένα 10% θα διατίθετο σε τρίτους.
      Από τις αρχές του έτους μέχρι και τον Απρίλιο, οπότε ΑΔΜΗΕ και EuroAsia τα «έσπασαν» οριστικά, η Επιτροπή παρακολουθούσε εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις, ενώ πρωτοβουλία για να βρεθεί κοινός τόπος ανέλαβε και αργότερα δίνοντας νέα προθεσμία στη ΡΑΕ για αναζήτηση άλλης λύσης, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Σε αυτό το διάστημα είχαν γίνει επαφές με τον βελγογερμανικών συμφερόντων Διαχειριστή Εlia, ο οποίος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στο έργο, εξαγοράζοντας το 30% του EuroAsia. Η συμμετοχή του Elia εγγυάτο και τη χρηματοδότηση του έργου από την πλευρά του ΕuroAsia, θέμα που μέχρι πρότινος δεν μπορούσε να καλύψει η κεφαλαιακή επάρκεια της εταιρείας. Και ενώ η Επιτροπή ανέμενε πιο διαλλακτική στάση από τον ΑΔΜΗΕ και το υπουργείο Ενέργειας, η ΡΑΕ αποφάσισε στις 4 Σεπτεμβρίου να αναθέσει απευθείας το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης στον ΑΔΜΗΕ. Η απόφαση αιφνιδίασε την Επιτροπή αλλά και την Ενωση Ευρωπαίων Ρυθμιστών (ACER), που παρακολουθεί την πορεία υλοποίησης των έργων κοινού ενδιαφέροντος (PSI). Στις 10 Σεπτεμβρίου και ενώ ο ΑΔΜΗΕ είχε σπεύσει να συστήσει νέο SPV (100% θυγατρική) για την κατασκευή του έργου, στο πλαίσιο της απόφασης της ΡΑΕ, τόσο η Επιτροπή όσο και ο ACER με αυστηρές επιστολές τους προς τη ΡΑΕ, αλλά και κάθε εμπλεκόμενο, ενημερώνουν ότι δεν συναινούν στην απόφαση.
      Επισημαίνουν ότι αγνόησε τις θέσεις της Επιτροπής και ότι η απευθείας ανάθεση κλείνει την πόρτα για το έργο στη χρηματοδότηση που προβλέπεται για τα διευρωπαϊκά έργα υποδομών PCI, καθώς επίσης και στις διευκολύνσεις σχετικά με την αδειοδότησή του. Οι Βρυξέλλες δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης, δεδομένου ότι η ίδια έκανε αίτηση για την υπαγωγή του στον κατάλογο των PCI και κυρίως, όπως τονίζουν από τις Βρυξέλλες, η διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της διακρατικής συνεργασίας των τριών χωρών, όπως έχει πιστοποιηθεί και από τις κατά καιρούς τριμερείς συναντήσεις κορυφής. Επισημαίνοντας τις διπλωματικές προεκτάσεις της υπόθεσης, παράγοντες από την πλευρά της Κομισιόν αναδεικνύουν ένα ακόμη θέμα που συνδέεται με το πρόβλημα της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου από την υπόλοιπη Ευρώπη και που επιλύει η υλοποίηση του έργου ως PCI.
      Η Ε.Ε. δεν φαίνεται πάντως να καταθέτει τα όπλα. Μετά το «βέτο» στην απευθείας ανάθεση στον ΑΔΜΗΕ, προετοιμάζει νέα πρωτοβουλία μέσα στον Νοέμβριο, με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος και το έργο να προχωρήσει ως έχει σχεδιασθεί.
      Η εξέλιξη στην υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης φαίνεται να έχει επηρεάσει τη στάση της Κομισιόν και στο θέμα της συμμετοχής κινεζικών εταιρειών στον διαγωνισμό της ΔΕΗ για τις λιγνιτικές μονάδες της Μεγαλόπολης και της Μελίτης. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, η Επιτροπή φέρεται να έχει ανασύρει τον φάκελο πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ, μέσω του οποίου προέβλεψε πριν από ένα χρόνο τη δυνατότητα αποκλεισμού περαιτέρω επέκτασης κινεζικών εταιρειών στην αγορά ηλεκτρισμού. Η πιστοποίηση του ΑΔΜΗΕ δόθηκε από τη ΡΑΕ έπειτα από έγκριση της Κομισιόν, υπό τον όρο ότι αυτή θα επαναξιολογηθεί στην περίπτωση που άλλη εταιρεία με τον ίδιο μέτοχο με αυτόν της State Grid, δηλαδή το κινεζικό δημόσιο, δραστηριοποιηθεί στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η πλευρά της Κομισιόν φέρεται να έχει ενημερώσει τις ελληνικές αρχές σχετικά κατά τη διάρκεια των επαφών για την παρακολούθηση της πορείας του διαγωνισμού πώλησης των λιγνιτικών μονάδων. Η κινεζική εταιρεία China Energy Group συμμετέχει στον διαγωνισμό της ΔΕΗ σε κοινοπραξία με τον όμιλο Κοπελούζου, με τον οποίο έχει έρθει επίσης σε συμφωνία εξαγοράς του 75% του χαρτοφυλακίου του σε αιολικά πάρκα.
      Το μεγάλο έργο
      Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ - Ελλάδας - Κύπρου που έχει αναγνωρισθεί από την Ε.Ε. ως έργο κοινού ενδιαφέροντος, έχει συνολικό προϋπολογισμό 3,5 δισ. ευρώ. Το υποθαλάσσιο καλώδιο θα έχει μεταφορική ικανότητα 2000 MW και συνολικό μήκος περίπου 820 ναυτικών μιλίων, δηλαδή περίπου 1518 km. O αρχικός σχεδιασμός του έργου προβλέπει έναρξη των εργασιών στα τέλη του 2018 και ολοκλήρωση το 2022.
      Κρήτη - Αττική
      Ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε ήδη στη σύσταση εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV) που θα αναλάβει την κατασκευή της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής στο πλαίσιο της σχετικής απόφασης της ΡΑΕ. Το όνομα αυτής είναι «Αριάδνη Interconnection» και το αρχικό μετοχικό της κεφάλαιο ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 26% της μέγιστης εκτιμώμενης συνολικής επένδυσης που έχει υπολογισθεί σε 770 εκατ. ευρώ.
      Οι Αμερικανοί
      H αμερικανική κυβέρνηση έχει υποστηρίξει ανοικτά επενδυτές που βρέθηκαν απέναντι σε Κινέζους στη διεκδίκηση ελληνικών assets. Για παράδειγμα, στήριξε το Exin, το οποίο διεκδίκησε απέναντι στην κινεζική Fosun την Εθνική Ασφαλιστική, μια εξαγορά που κατέληξε σε φιάσκο. Πιο πρόσφατα, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Γ. Ρος τάχθηκε ανοικτά υπέρ της προσπάθειας της Onex Shipyards να διεκδικήσει εκτός των Ναυπηγείων Νεωρίου και αυτά του Σκαραμαγκά και της Ελευσίνας, για τα οποία φέρεται να ενδιαφέρεται η Cosco.
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μελέτη για τις προοπτικές της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη την πενταετία 2018-2022 δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Ένωση Αιολικής Ενέργειας WindEurope, εθνικός εκπρόσωπος της οποίας είναι η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ.
      Η μελέτη έρχεται σε μια σημαντική και επίκαιρη στιγμή: Εντός του επόμενου τριμήνου τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης -και φυσικά η Ελλάδα- οφείλουν να ολοκληρώσουν το σχεδιασμό τους για την Ενέργεια και το Κλίμα. Μέχρι το τέλος του 2018 πρέπει όλα τα κράτη-μέλη να υποβάλουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα σχέδιά τους, στα οποία θα περιέχεται και ο στόχος τους για τη διείσδυση Α.Π.Ε. το 2030[1].
      Η Ελλάδα βρίσκεται σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη κλιματικά γεωγραφική περιοχή. Περαιτέρω, όλες οι σχετικές μελέτες εκτιμούν εφιαλτικές συνέπειες για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας στους +2°C. Για αυτό ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός οφείλει να θέτει την οικονομία της χώρας σε μονοπάτι οριστικής απεξάρτησης από όλα τα ορυκτά καύσιμα το αργότερο ως το 2050, αν όχι νωρίτερα.   Αυτό φυσικά ισχύει για ολόκληρη την Ευρώπη.   Η καταγραφή που έχει κάνει η WindEurope έδειξε ότι οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές της αιολικής ενέργειας έως το 2022 είναι μεν αυξητικές, όμως πολλά απομένουν ακόμα να γίνουν. Με τη μελέτη “Wind Energy in Europe: Outlook to2022”, η WindEurope εκτιμά ότι στην Ευρώπη θα εγκατασταθούν 87 GW την πενταετία 2018-2022. Στο συντηρητικό σενάριο των εκτιμήσεών της, στην Ελλάδα μπορεί να εγκατασταθούν άνω των 1,3 GW κατά την πενταετία αυτή. Πρόκειται για αύξηση περί το 50% σε σχέση με την ισχύ που ήταν εγκατεστημένη το τέλος του 2017 στη χώρα μας. Μια ικανοποιητική αλλά όχι επαρκή προοπτική.   Με αφορμή την μελέτη της WindEurope, ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παναγιώτης Λαδακάκος, δήλωσε:   «Η Ελλάδα οφείλει να πολλαπλασιάσει τις προσπάθειές της και να ξεπεράσει σημαντικά τη σημερινή εκτίμηση για νέες αιολικές εγκαταστάσεις στο προσεχές μέλλον, προκειμένου να παραμείνει στο δρόμο της πράσινης ενέργειας. Για να συμβεί αυτό απαιτείται ο σχεδιασμός και η υλοποίησή του να προωθήσουν μαζικά -με συγκεκριμένα μέτρα και πολιτικές- όλες τις επιλογές αιολικής ενέργειας: στην ηπειρωτική χώρα, τα νησιά και τη θάλασσα, με μεγάλα έργα, με μεγάλες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, με υβριδικά συστήματα και συστήματα αποθήκευσης ενέργειας. Αλλά και με μικρότερες επενδύσεις όπως και με την προώθηση των μικρών ανεμογεννητριών».   Ο Διευθύνων Σύμβουλος της WindEurope, Giles Dickson, ανάμεσα σε άλλα δήλωσε:   «Η αιολική ενέργεια βρίσκεται σε καλό δρόμο για σταθερή περαιτέρω επέκταση στην Ευρώπη τα επόμενα πέντε χρόνια. Αλλά αυτή η ανάπτυξη προέρχεται κυρίως από αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί. Οι προοπτικές για νέες επενδυτικές αποφάσεις είναι λιγότερο σαφείς. Οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν έχουν ακόμη διευκρινίσει τα σχέδιά τους για νέα αιολικά πάρκα μέχρι το 2030».   «Τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030 είναι κρίσιμα. Θα καθορίσουν τι ποσότητες νέων Α.Π.Ε. επιθυμούν τα κράτη,  και πώς και πότε θα δημοπρατηθούν».   [1]     Αναλυτικό πρότυπο με τα περιεχόμενα και τις αναλύσεις που πρέπει να περιληφθούν στα σχέδια των κρατών-μελών, περιέχεται στο κείμενο Governance of the Energy Union, σελ. 89 http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-10307-2018-ADD-2/en/pdf     Δείτε το Δελτίο Τύπου σε pdf Η μελέτη “Wind Energy in Europe: Outlook to 2022” της WindEurope
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) μπαίνουν δυναμικά στο επενδυτικό παιχνίδι. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) σε ειδική εκδήλωση στο πλαίσιο της παρουσίας της στην 83η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, έχουν υποβληθεί από επενδυτές 704 αιτήσεις για άδεια παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, οι οποίες αφορούν σε 10.917 μεγαβάτ.
      Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε η διευθύντρια Αδειοδοτήσεων και Μητρώων της Αρχής, οικονομολόγος δρ. Αδαμαντία Βέρρα, τα 1.122,52 μεγαβάτ αφορούν σε φωτοβολταϊκά πάρκα, 492 μεγαβάτ σε αιολικά κάτω των 3 μεγαβάτ, 2.156,44 μεγαβάτ σε αιολικά άνω των 3 μεγαβάτ, 1.586,7 σε αιολικά στην Πελοπόννησο, 4.629 σε υπεράκτια αιολικά, 56,45 μεγαβάτ αφορούν έργα μικρών υδροηλεκτρικών, 850 μεγαβάτ σε υβριδικές μονάδες και 22 μεγαβάτ σε μονάδες βιομάζας.
      Ειδικά για τα έργα ΑΠΕ στην Πελοπόννησο, η κυρία Βέρρα επεσήμανε ότι εξαιτίας του κορεσμένου ηλεκτρικού δικτύου, η ΡΑΕ είχε αποφασίσει (699/2012) να μην επιτρέπει την υποβολή αιτήσεων για νέες άδειες παραγωγής. Τελικά, όπως υπογράμμισε η ίδια, έως το τέλος του έτους θα έχουν αξιολογηθεί όλες οι αιτήσεις που εκκρεμούν για την Πελοπόννησο.
      Οι ΑΠΕ στο επίκεντρο της 83ης ΔΕΘ
      Γενικότερα, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας βρέθηκαν στο επίκεντρο της 83ης ΔΕΘ με πολλούς φορείς από την Ελλάδα και το εξωτερικό να αναφέρονται σε συγκεκριμένα έργα και συνέργιες, προκειμένου η χώρα να επιταχύνει τους ρυθμούς της και στον τομέα αυτό. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δήλωσαν πρόθυμα να ανοίξουν τις στρόφιγγες και να ενισχύσουν τον τομέα της πράσινης ενέργειας ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις από τον κλάδο της ενέργειας επανέλαβαν την ανάγκη περιορισμού των γραφειοκρατικών διαδικασιών προκειμένου να αυξηθούν τα έργα στην Ελλάδα.
      Είναι αξιοσημείωτο ότι ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες (ΔΕΗΑΝ) κ. Ηλίας Μοναχολιάς, μιλώντας στην ημερίδα «Southeast Europe Energy Forum» που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της ΔΕΘ, αναφέρθηκε στο πάγιο αίτημα της αγοράς να μειωθούν η γραφειοκρατία και ο χρόνος που απαιτείται για την αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ.
      «Η Πολιτεία πρέπει να λάβει μέτρα και να απλουστευτεί το αδειοδοτικό πλαίσιο, να υπάρξουν ρεαλιστικοί χωροταξικοί περιορισμοί. Για τα φωτοβολταϊκά είναι ανεπαρκή τα δίκτυα μέσης και χαμηλής τάσης αλλά και της υψηλής τάσης και έτσι αυξάνεται το κόστος των εγκαταστάσεων. Πρέπει να αυξηθούν τα φωτοβολταϊκά στις στέγες, μέσω χρηματοδότησης (auctions, net metering κλπ.). Η σοβαρή επιτάχυνση των διαδικασιών στα αιολικά, τα μικρά υδροηλεκτρικά και τους γεωθερμικούς από τη ΡΑΕ θα βοηθήσει να υπάρξουν περισσότερα έργα. Ακόμη, πρέπει να υπάρξουν περισσότερες άδειες για τα νησιά (διασυνδεδεμένα ή μη διασυνδεδεμένα με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο)», σημείωσε ο επικεφαλής της ΔΕΗΑΝ. Όπως τόνισε η ΔΕΗΑΝ εφαρμόζει ένα φιλόδοξο στρατηγικό πλάνο με νέες δράσεις σε μονάδες γεωθερμίας, βιομάζας και υβριδικές, όπως είναι το έργο στην Ικαρία.
      Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής της Renewable Energy Sources (του Ομίλου Κοπελούζου) κ. Σωκράτης Κωνσταντινίδης, σχολιάζοντας τους δεσμευτικούς στόχους για την αιολική ενέργεια το 2020, επεσήμανε ότι δεν πρόκειται να επιτευχθούν εξαιτίας ενός ελλείμματος ύψους 4.500 μεγαβάτ στη δυναμικότητα. Κατ' επέκταση, σημείωσε, ο στόχος για το 2030 θα πρέπει να είναι σαφώς υψηλότερος (δεδομένου ότι η ΕΕ έχει θέσει ως πήχη το 32%).
      Αναφερόμενος στις μεγάλες επενδύσεις στο Αιγαίο (Κυκλάδες και Κρήτη), ο κ. Κωνσταντινίδης υπογράμμισε τη σημασία των νέων διασυνδέσεων μεταξύ των νησιών, οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν με cluster αιολικών πάρκων, τα οποία πρέπει να υπόκεινται στο νέο θεσμικό πλαίσιο και στους όρους που θα ισχύουν για τους διαγωνισμούς. Το κέρδος σε ετήσια βάση, όπως δήλωσε, θα μπορούσε να φθάσει και τα 800 εκατ. ευρώ χάρη στις νέες διασυνδέσεις.
      Για τη διαδικασία των αδειοδοτήσεων, ο κ. Κωνσταντινίδης πρότεινε την ίδρυση ενός οργανισμού «one stop shop» με επαρκές προσωπικό από όλους τους εμπλεκόμενους τομείς (περιβαλλοντικός, δασικός, πολεοδομικός, αρχαιολογικός κλπ.), ο οποίος θα έχει μια κεντρική διοίκηση και θα διαθέτει πλήρη δικαιοδοσία για τις τελικές αδειοδοτήσεις. Παράλληλα, επεσήμανε την ανάγκη να απλουστευτεί η διαδικασία των αδειοδοτήσεων και να γίνει πιο αποτελεσματική.
      Ο κ. Γιώργος Πεχλιβάνογλου από τη Eunice Wind, αναφέρθηκε στο έργο «Αιγαίο», το οποίο βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και αδειοδότησης. Αφορά εγκατεστημένη ισχύ 582 MW και είναι σχεδιασμένο πάνω σε 23 ακατοίκητες νησίδες στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Αμοργού – Αστυπάλαιας -Ανάφης – Καλύμνου – Κω. Η μεταφορά της ενέργειας θα πραγματοποιείται από δύο υποθαλάσσιες γραμμές συνεχούς ρεύματος με μετατροπείς στην κάθε άκρη που θα συνδέουν τα αιολικά πάρκα των νησιών με το δίκτυο της ηπειρωτικής χώρας. Το σύνολο κεφαλαιουχικών δαπανών ανέρχεται στα 2 δισεκ. ευρώ.
      Σύμφωνα με τα όσα επεσήμανε στο «Βήμα» ο καθηγητής στο ESCP Europe Business School του Λονδίνου και πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης για την Ενεργειακή Οικονομία (ΗΑΕΕ), Δρ. Κώστας Ανδριοσόπουλος, η ελληνική αγορά ΑΠΕ έχει δυνατές επιδόσεις, πρέπει να αυξηθούν τα κίνητρα σε θεσμικό επίπεδο και τα χρηματοδοτικά εργαλεία.
      Και πρόσθεσε: «Ήδη μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δηλώνουν πρόθυμα να στηρίξουν σθεναρά τα έργα ΑΠΕ. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Πρέπει να υπάρξει ένα σαφές πλαίσιο το οποίο θα καθορίζει το είδος των ανανεώσιμων που θα λάβουν κίνητρα και ποιο μείγμα μέτρων ενίσχυσης θα εφαρμοστεί σε κάθε περίπτωση. Ο τομέας των ΑΠΕ θέλει «λεπτούς» χειρισμούς για να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος. Και φυσικά βασικό κριτήριο πρέπει να είναι οι οικονομίες κλίμακας. Πολλές τεχνολογίες χαμηλής εκπομπής ρύπων συγκεντρώνουν λιγότερο κεφάλαιο και απαιτούν λιγότερο έμψυχο δυναμικό. Η εξοικονόμηση πόρων από τις ΑΠΕ θα μπορούσε να συσσωρεύσει κεφάλαια τα οποία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν σε άλλους τομείς της ενέργειας και να καλυφθεί το όποιο στρατηγικό κενό μπορεί να υπάρχει στη χώρα μας».
      Χαρακτηριστική είναι η αναγνώριση από την πλευρά των ΗΠΑ του κομβικού ρόλου της Ελλάδας στον τομέα των ΑΠΕ. Τόσο ο Αμερικανός πρέσβης, κ. Τζέφρυ Πάιατ όσο και ο Αμερικανός υφυπουργός Ενέργειας, κ. Μαρκ Μενέζες, μιλώντας στην ημερίδα «Southeast Europe Energy Forum», ανέδειξαν τη συμβολή του μετασχηματισμού της αγοράς ενέργειας στην ανάπτυξη ενώ αναφέρθηκαν στην καινοτομία ως τον βασικό μοχλό προκειμένου η οικονομία να επανέλθει σε ορθή τροχιά.
      Δεδομένης της αναγκαστικής στροφής σε καθαρές μορφές ενέργειας, στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης της οικονομίας, οι ελληνικές επιχειρήσεις προσαρμόζονται και έχουν ήδη κάνει σημαντικά βήματα.
      Τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τις ΑΠΕ
      Ελληνικές τράπεζες αλλά και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) στηρίζουν τις επενδύσεις σε ΑΠΕ. Ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, κ. Παύλος Μυλωνάς τόνισε ότι το κόστος ενέργειας στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλό σε σύγκριση με τον ανταγωνισμό και αποθαρρύνει τις επενδύσεις.
      Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, δήλωσε τα εξής: «Μια βασική πρόκληση είναι να μειώσουμε το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Υπάρχουν αρκετοί μοχλοί. Η εξάρτηση από το λιγνίτη και το πετρέλαιο με τις αυξήσεις που θα έχουμε τα επόμενα χρόνια θα αυξήσουν το κόστος. Ως προς τα κίνητρα, πρώτα έχουμε τις ΑΠΕ. Οι τεχνολογικές αλλαγές έχουν καταστήσει τις ΑΠΕ πολύ πιο ανταγωνιστικές όσον αφορά στο κόστος σε σχέση με άλλες πιο παραδοσιακές πηγές ενέργειας όπως είναι το πετρέλαιο και ο λιγνίτης. Δεύτερον, υπάρχει η δέσμευση της Ευρώπης προς ένα ενοποιημένο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. Εάν έχουμε διασυνδέσεις μπορούμε να εισάγουμε φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια. Έχουμε πολύ σημαντικά έργα και εδώ μπορώ να μιλήσω για το ρόλο που μπορούν να παίξουν οι τράπεζες. Η Εθνική Τράπεζα ενισχύει οικονομικά την ενέργεια, χρηματοδοτούμε το 30% έργων για ενέργεια ύψους περίπου 2 δις ευρώ. Έχουμε τεχνική γνώση, έχουμε κάθε πρόθεση να συμμετάσχουμε σε αυτά τα έργα».
      Ομοίως και εκπρόσωπος της EBRD δήλωσε ότι στηρίζει τις επενδύσεις στην ενέργεια και την καινοτομία με βασικό στόχο την ενεργειακή επάρκεια και την ενεργειακή απόδοση στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
      Από το 2019 τα «έξυπνα» νησιά
      Το επόμενο έτος αναμένεται ότι θα προχωρήσει η ΡΑΕ στην προκήρυξη του διαγωνισμού για τη μετατροπή της Σύμης, της Αστυπάλαιας και του Καστελόριζου σε «Έξυπνα Νησιά».
      Η διάρκεια ολοκλήρωσης κάθε έργου, σύμφωνα με τα όσα γνωστοποίησε η διευθύντρια Διαχείρισης Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών (ΜΔΝ) του ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργεια), κυρία Ειρήνη Σταυροπούλου σε ημερίδα στο πλαίσιο της ΔΕΘ, θα είναι 12 μήνες. Το 2021 αναμένεται ότι το πρώτο πιλοτικό έργο θα μπορεί να λειτουργήσει.
      Στόχος είναι να επιτευχθεί διείσδυση ΑΠΕ άνω του 55% με 60%.
      Σήμερα, καινοτόμα ενεργειακά έργα βρίσκονται σε εξέλιξη σε Κύθνο, Ικαρία, Τήλο, Άγιο Ευστράτιο, Σύμη, Μεγίστη και Αστυπάλαια.
      («ΤΟ ΒΗΜΑ»)
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στην πρόσφατη ομιλία του στη ΔΕΘ, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, κ. Μανόλης Παναγιωτάκης, ανέπτυξε το όραμά του για το μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της ΔΕΗ κατά την επόμενη δεκαετία, καθώς και την επανάκτηση του ηγετικού ρόλου της Επιχείρησης στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης.
      Όπως παρατήρησε ο Πρόεδρος της ΔΕΗ, της εμβληματικής εταιρείας ηλεκτρισμού, όπως την αποκάλεσε, μέχρι πρόσφατα αυτή αποτελούσε ένα καθετοποιημένο κρατικό μονοπώλιο, ενώ σήμερα έχει μετεξελιχθεί σε Α.Ε., λειτουργεί ανταγωνιστικά και είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Σήμερα η Επιχείρηση, υπογράμμισε ο κ. Παναγιωτάκης, «έχει θέσει ως κεντρικό στρατηγικό της στόχο τη ραγδαία ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
      Στόχος, ατμομηχανή της ανάπτυξής της ως εταιρείας, όπως τα προηγούμενα χρόνια ήταν η ανέγερση των συμβατικών σταθμών παραγωγής και η κατασκευή δικτύων μεταφοράς, σήμερα είναι ο 15πλασιασμός του παρόντος δυναμικού της σε ΑΠΕ, που μεταφράζεται σε πλέον των 2,0 GW έως το 2030».
      Στο πλαίσιο προώθησης των ΑΠΕ και της πλήρους ένταξής τους στο νέο παραγωγικό μηχανισμό της Επιχείρησης, όπου από εδώ και εμπρός αυτές αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο, και όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΔΕΗ, «η αντλησιοταμίευση, οι ταμιευτήρες και τα υβριδικά έργα μπορούν να παράσχουν ενέργεια βάσης». Για αυτό, συμπλήρωσε ο κ. Παναγιωτάκης, «θα πρέπει οι άμεσα εμπλεκόμενοι να διαφωτίσουν τις τοπικές κοινωνίες, αφού κάποιες από αυτές έχουν αδικαιολόγητες αντιδράσεις». Τον ιδιαίτερο ρόλο της αντλησιοταμίευσης και το συγκριτικό πλεονέκτημα της ΔΕΗ σε αυτόν τον τομέα επισημαίνουν εξάλλου ανώτερα στελέχη της ΔΕΗ, τονίζοντας το γεγονός ότι η Επιχείρηση διαθέτει ένα ιδιαίτερα υψηλό υδροηλεκτρικό δυναμικό στα 3,2 GW, ενώ ορισμένες μονάδες της -λ.χ Νέστος, Συκιά- διαθέτουν ήδη δυνατότητα αντλησιοταμίευσης.
      Με την απόφαση της ΔΕΗ, στο πλαίσιο του νέου της στρατηγικού σχεδιασμού, να προωθήσει σε μεγάλη κλίμακα αιολικά και φωτοβολταϊκά συστήματά και να τα εντάξει πλήρως στο παραγωγικό της δυναμικό, αναπόφευκτα δημιουργούνται ορισμένα προβλήματα στη λειτουργία του δικτύου. Όπως χαρακτηριστικά μας ανέφεραν τα ανωτέρω στελέχη, «η διείσδυση, σε τόσο μεγάλη κλίμακα, των ΑΠΕ -και ιδιαίτερα των κυμαινόμενης παραγωγής αιολικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων- στα ηλεκτρικά δίκτυα δημιουργεί τελείως άλλες, δραστικά αναβαθμισμένες και διαφοροποιημένες απαιτήσεις ευελιξίας και ευστάθειας στα δίκτυα αυτά, ώστε να μπορέσουν να εντάξουν -με ομαλό και αποδοτικό τρόπο- τη διακοπτόμενη παραγωγή ΑΠΕ στο εθνικό ηλεκτρικό σύστημα». Για αυτό, πρωταρχικό ρόλο στη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος, υπό τις νέες συνθήκες, διαδραματίζει εκ των πραγμάτων η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία αναδεικνύεται πλέον -μαζί με τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις- σε βασικό πυλώνα στήριξης της διαδικασίας ενεργειακής μετάβασης της χώρας μας, όπως και της Ευρώπης, προς τη νέα εποχή καθαρής ενέργειας.
      Σήμερα, δύο είναι κυρίως οι διαθέσιμες διεθνώς λύσεις για την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων αναγκών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που δημιουργεί η μαζική ένταξη κυμαινόμενης παραγωγής ΑΠΕ στα ηλεκτρικά συστήματα: (i) η τεχνολογικά ώριμη, ευρείας κλίμακας (αποτελεί σήμερα το 97% της συνολικά διαθέσιμης αποθηκευτικής δυναμικότητας παγκοσμίως), αλλά και δοκιμασμένη για πολλές δεκαετίες (1920 κ.ε.) λύση της αντλησιοταμίευσης και (ii) η ανερχόμενη και εξελισσόμενη τεχνολογία των μπαταριών (κυρίως λιθίου).
      Σε ότι αφορά την αντλησιοταμίευση, αξίζει να αναφερθούμε συνοπτικά στην αρχή λειτουργίας ενός αντλησιοταμιευτικού αποθηκευτικού συστήματος, η οποία είναι απλή και το καθιστά μια πραγματική επαναφορτιζόμενη «μπαταρία της φύσης». Μία αντλία που ανεβάζει το τρεχούμενο ή αποταμιευμένο -με φυσικό ή τεχνητό τρόπο- νερό σε έναν άλλο ταμιευτήρα, σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Η αντλία λειτουργεί είτε απορροφώντας την απαιτούμενη ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο, είτε -ακόμα καλύτερα- χρησιμοποιώντας την ενέργεια που παράγει ένα αιολικό πάρκο (ή ένα φωτοβολταϊκό σύστημα) τις ώρες που φυσάει ή όταν έχει ήλιο και ταυτόχρονα οι ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας του συστήματος έχουν ήδη καλυφθεί, οπότε η ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται θα «περίσσευε» και θα πήγαινε χαμένη. Στη συνέχεια, όταν η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά ηλεκτρικής ενέργειας και το ηλεκτρικό σύστημα αντιμετωπίζει περίοδο αιχμής, το αποθηκευμένο νερό ελευθερώνεται, παράγει την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται και καταλήγει στον κάτω ταμιευτήρα, αναμένοντας να αντληθεί ξανά.

      Οι εγκαταστάσεις αυτές για πολλές δεκαετίες και πριν τη μαζική είσοδο των ανανεώσιμων πηγών στα ενεργειακά δίκτυα, βάσιζαν τη βιωσιμότητά τους στη διαφορά τιμής μεταξύ άντλησης και παραγωγής (arbitrage). Η άντληση τροφοδοτείτο από χαμηλού κόστους θερμικές μονάδες (λιγνιτικές, λιθανθρακικές) και η παραγωγή εξυπηρετούσε ανάγκες αιχμής φορτίου με υψηλό κόστος. Τα τελευταία χρόνια, η αγορά ενέργειας έχει γίνει ιδιαίτερα πολύπλοκη και οι αντλησιοταμιεύσεις έρχονται να αναλάβουν πιο σύνθετες διεργασίες, προσφέροντας ποικίλες επικουρικές υπηρεσίες στο Διαχειριστή Συστήματος.
      Το δυναμικό της αντλησοταμίευσης στην Ευρώπη είναι πολύ μεγάλο, ειδικά σε χώρες που έχουν το κατάλληλο για το σκοπό αυτό γεωφυσικό ανάγλυφο, δηλαδή βουνά (μεγάλες υψομετρικές διαφορές) και νερά (λίμνες, ποτάμια, ταμιευτήρες), αλλά και ήλιο και αέρα στην ίδια τοποθεσία, όπως είναι π.χ. η Ελλάδα, η Αυστρία, η Ελβετία, η Νορβηγία, κ.α. Σύμφωνα με αναλυτική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Joint Research Center, JRC, 2013), το δυναμικό περαιτέρω ανάπτυξης της αντλησιοταμίευσης στην Ευρώπη είναι τεράστιο. Συγκεκριμένα, για τις 30 Ευρωπαϊκές χώρες που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, υπολογίστηκε ότι, στις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχουν και οι δύο ταμιευτήρες (Τοπολογία 1), με μέγιστη δυνατή απόσταση σύνδεσης μεταξύ τους τα 20 km, το συνολικό αποθηκευτικό δυναμικό αντλησιοταμίευσης που θα μπορούσε να ενσωματωθεί στο ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα ανέρχεται σε 54 TWh, δηλαδή είναι 3,5 φορές μεγαλύτερο από το σήμερα εγκατεστημένο (και σε λειτουργία) δυναμικό αντλησιοταμίευσης. Ακόμα και αν ληφθούν υπόψη οι κατά τόπους περιορισμοί στη χρήση γης και άλλοι συναφείς περιοριστικοί παράγοντες, το δυναμικό αυτό (realisable potential) ανέρχεται σε 29 TWh.
      Αναφορικά με την Ελλάδα, όπως μας επισημαίνει η κ. Γιούλα Τσικνάκου, υπεύθυνη του τομέα υδροηλεκτρικών της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής, «τα αντίστοιχα αποτελέσματα της κοινοτικής μελέτης είναι εξίσου -αν όχι περισσότερο- εντυπωσιακά. Έναντι σημερινού εγκατεστημένου αποθηκευτικού δυναμικού αντλησιοταμίευσης 21 GWh, το συνολικό δυναμικό αντλησιοταμίευσης που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί με τις συνθήκες της Τοπολογίας 2 (δηλαδή, την ύπαρξη του ενός ταμιευτήρα και κατάλληλης τοποθεσίας για την εγκατάσταση και σύνδεση του δεύτερου, σε απόσταση μικρότερη ή ίση με 20km), ανέρχεται σε 1.920 GWh. Εάν, δε, ληφθούν υπόψη και οι περιορισμοί στη χρήση γης, το αντλησιοταμιευτικό αυτό δυναμικό (realisable potential) ανέρχεται σε 1.062 GWh, δηλαδή είναι 50 φορές (!) μεγαλύτερο από το υφιστάμενο σήμερα δυναμικό».
      «Είναι προφανές», συμπληρώνει η κα. Τσικνάκου, «ότι για να μπορέσουν τα αντλησιοταμιευτικά συστήματα να προσφέρουν, με ανταγωνιστικό και αποδοτικό τρόπο, τόσο σε εθνικό, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τις πολλαπλές και κρίσιμες για την εύρυθμη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος υπηρεσίες τους, είναι απολύτως απαραίτητη η άμεση θέσπιση ενός ολοκληρωμένου θεσμικού, ρυθμιστικού και τιμολογιακού πλαισίου, ειδικά σχεδιασμένου για την αντλησιοταμίευση. Το πλαίσιο αυτό -που δεν υπάρχει σήμερα ούτε σε κοινοτικό επίπεδο, αλλά ούτε και στην Ελλάδα- θα πρέπει: α) να διασφαλίζει τη διαφανή και ισότιμη συμμετοχή των αντλησιοταμιευτικών συστημάτων στην ημερήσια αγορά ηλεκτρισμού και σε όλες τις επί μέρους αγορές του Target Model και β) να επιτρέπει την εύλογη, δίκαιη και βιώσιμη αποτίμηση, τιμολόγηση και αμοιβή όλων ανεξαιρέτως των υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας που τα αντλησιοταμιευτικά συστήματα προσφέρουν στο ηλεκτρικό σύστημα.
      Σε ότι αφορά την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η εταιρεία έχει σε εξέλιξη δύο μεγάλα έργα αντλησιοταμιευσης. Το πρώτο αφορά τον Υβριδικό Σταθμό Αμαρίου, στο φράγμα Ποταμών, στο νομό Ρεθύμνου, στην Κρήτη, ενώ το δεύτερο αφορά τον Αντλησιομιευτικό Σταθμό Αμφιλοχίας.
      Ο Υβριδικός Σταθμός Αμαρίου αποτελεί ένα  ολοκληρωμένο και σύνθετο τεχνικά συγκρότημα, το οποίο συνδυάζει επιτυχώς την παραγωγή αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας. Τα αιολικά πάρκα του έργου, συνολικής ισχύος 89,1 MW, στην περιοχή της Σητείας, τροφοδοτούν την άντληση (από την κάτω προς την πάνω δεξαμενή) τριών (3) αναστρέψιμων υδροηλεκτρικών μονάδων σταθερών στροφών, συνολικής ισχύος 93,0 MW και 12 αντλιών μεταβλητών στροφών, συνολικής ισχύος 38,4 MW, στην περιοχή του Ρεθύμνου. Η παραγόμενη, πλήρως ανανεώσιμη, ενέργεια ανέρχεται σε 227 GWh. Το όλο σύστημα είναι σχεδιασμένο με απόλυτη αυτονομία, αφού δεν απορροφά ηλεκτρική ενέργεια από το διασυνδεδεμένο δίκτυο της Κρήτης, αλλά, αντίθετα, συμβάλλει στη σταθεροποίησή του και στη διευκόλυνση της μεταφοράς ηλεκτρικού φορτίου. Το έργο κρίνεται απαραίτητο, ως αποθήκευση ενέργειας και παροχή επικουρικών υπηρεσιών προς τον Διαχειριστή και στην περίοδο μετά τη διασύνδεση του νησιού με την ηπειρωτική χώρα.
      Όπως αναφέρεται σε πρόσφατη έκθεση της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, η εταιρεία έχει δαπανήσει μεγάλα ποσά για την ανάπτυξη του έργου, το οποίο βρίσκεται πλέον σε φάση ολοκλήρωσης της αδειοδότησής του και οριστικοποίησης του χρηματοδοτικού του σχήματος, το οποίο όμως εξαρτάται από το αναμενόμενο νέο θεσμικό πλαίσιο τιμολόγησης ΑΠΕ που προετοιμάζεται από το Υπουργείο Ενέργειας. Το έργο έχει σημαντική εγχώρια προστιθέμενη αξία, που υπερβαίνει το 60%, ενώ θα απασχολήσει περί τα 800 άτομα κατά την κατασκευή και περί τα 25 κατά τη λειτουργία.
      Ο Αντλησιοταμιευτικός Σταθμός Αμφιλοχίας αποτελείται στην πράξη από δύο μονάδες, τον ‘Άγιο Γεώργιο’ και τον ‘Πύργο’, συνολικής ισχύος 680 MW. Τα έργα αυτά είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους και έχουν κοινή διασύνδεση. Χωροθετούνται στους Δήμους Αμφιλοχίας και Αγρινίου της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και περιλαμβάνουν την κατασκευή δυο ‘άνω’ δεξαμενών, υπόγεια συστήματα προσαγωγής νερού και δυο κτήρια Σταθμών Παραγωγής.
      Το 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέταξε το συγκρότημα των δύο αυτών έργων (680 MW) στα ‘Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος’ (Projects of Common Interest, PCI), δηλαδή το αναγνώρισε ως βασικό έργο ενεργειακής υποδομής ευρωπαϊκής σημασίας.
      Το 2014 οι τεχνικές μελέτες του έργου, συμπεριλαμβανομένης και της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, εντάχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για συγχρηματοδότηση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο ‘Συνδέοντας την Ευρώπη - Ενέργεια (Connecting Europe Facility, CEF-Energy )’. Οι μελέτες και πλήθος γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών ολοκληρώθηκαν πλήρως το Δεκέμβριο του 2016, ενώ τον Ιανουάριο του 2018 εκδόθηκε και η σχετική Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.
      Η ανωτέρω επένδυση, ως PCI, τελεί υπό αυστηρό χρονοδιάγραμμα περαιτέρω ανάπτυξης και είναι έτοιμη από τεχνικής και αδειοδοτικής απόψεως για την έναρξη κατασκευής. Το έργο, με προϋπολογισμό € 502 εκατ., έχει τη δυνατότητα μαζικής αποθήκευσης ενέργειας. Αποτελεί δηλαδή μια φυσική «μπαταρία», εκμεταλλευόμενο το γεωμορφολογικό ανάγλυφο της περιοχής. Εκτιμάται, δε, ότι θα συμβάλλει στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ελληνικό σύστημα, στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας και των θερμικών μονάδων, στην ενίσχυση του δικτύου (με πλήθος επικουρικών υπηρεσιών προς τον Διαχειριστή) και στη διευκόλυνση των ανταλλαγών ενέργειας στο πλαίσιο πανευρωπαϊκών διασυνδέσεων. Το όλο σύστημα θα λειτουργεί με ‘κάτω’ ταμιευτήρα την υφιστάμενη τεχνητή λίμνη ‘Καστρακίου’ (ιδιοκτησίας ΔΕΗ) και δύο ανεξάρτητους ‘άνω’ ταμιευτήρες, τον ‘Άγιο Γεώργιο’ και τον ‘Πύργο’, συνολικής χωρητικότητας 7,0 εκατ. κυβικών μέτρων. Θα διαθέτει, επίσης, ανεξάρτητους Σταθμούς Άντλησης-Παραγωγής, που θα τροφοδοτούνται μέσω υπόγειων, ανεξάρτητων Συστημάτων Προσαγωγής. Το όλο συγκρότημα θα συνδεθεί μέσω Γραμμής Μεταφοράς 400 kV με το υφιστάμενο Κ.Υ.Τ. ΑΕΛΩΟΥ. Όπως σημειώνει στην έκθεσή της η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, πέραν των άλλων πλεονεκτημάτων του, το σύστημα αντλησιοταμίευσης Αμφιλοχίας έχει υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία της τάξεως του 70% και θα αποτελέσει ισχυρό πυλώνα αναθέρμανσης της ελληνικής οικονομίας.
      Συμπερασματικά, τα έργα αντλησιοταμίευσης, όπως αυτά που παρουσιάσαμε ανωτέρω για την Αμφιλοχία και το Αμάρι, αποτελούν σημαντικά έργα υποδομής που έρχονται να ενισχύσουν τη γενικότερη προσπάθεια που καταβάλλεται σήμερα, τόσο από τη ΔΕΗ, τον ΑΔΜΗΕ, αλλά και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, για ενίσχυση των δικτύων και τη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Επιπλέον, τα έργα αυτά προσθέτουν ικανή αποθηκευτική δυνατότητα τόσο στο διασυνδεδεμένο σύστημα, όσο και στο δίκτυο της Κρήτης, πράγμα απόλυτα απαραίτητο για την απρόσκοπτη λειτουργία τους και την εξασφάλιση συνθηκών ενεργειακής ασφάλειας.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η πρώτη ελληνική ανεμογεννήτρια παρουσιάζεται αυτές τις ημέρες στο περίπτερο 10, στην 83η ΔΕΘ και αποτελεί την πράσινη λύση για την παραγωγή ενέργειας από αέρα. Η ανεμογεννήτρια «EW16 Θέτις»κατασκευάστηκε από Έλληνες μηχανικούς στον όμιλο EUNICE ENERGY GROUP (EEG) και έχει καταφέρει να εντυπωσιάσει τους επισκέπτες.
      Η ανεμογεννήτρια είναι συνολικής ισχύος 50 Kw που σημαίνει ότι, από μία και μόνο, καλύπτονται οι ενεργειακές ανάγκες 10 νοικοκυριών. Αποτελεί την ιδανική λύση για την εξασφάλιση ενέργειας που είναι αναγκαία για έναν βιομήχανο, έναν ξενοδόχο, ένα αγρόκτημα και κάποιους που θέλουν να δημιουργήσουν μια ενεργειακή κοινότητα. Κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου στις εγκαταστάσεις της νέας σύγχρονης και τεχνολογικά πρωτοποριακής μονάδας του Ομίλου που λειτουργεί στη Μάνδρα Αττικής.

      Η EEG σκοπεύει να επεκτείνει την τοποθέτηση των ανεμογεννητριών τα επόμενα χρόνια στην ελληνική επικράτεια. «Στο εργοστάσιό μας έρχονται τα υλικά όπως η λαμαρίνα, τα καλώδια και οι ασφάλειες και εμείς κατασκευάζουμε την πρώτη ελληνική ανεμογεννήτρια. Δεν θέλουμε το πράσινο μέλλον να είναι μόνο... λόγια, αλλά να γίνει και πράξη», επισήμανε ο Βασίλης Παπατσίρος, μηχανολόγος και αεροναυπηγός μηχανικός, υπεύθυνος παραγωγής του εργοστασίου.
      «Το πρωτότυπο είναι σε λειτουργία εδώ και τρία χρόνια στη Γερμανία. Ήδη έχουμε κάποιες επαφές και συμφωνίες οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν σύντομα», ανέφερε ο κ. Παπατσίρος.
      Ο Όμιλος παρουσιάζει στη ΔΕΘ και το σύστημα «S4S» (Storage for: Saving, Solutions, Smart Grid, Sustainability), ένα διεθνώς πρωτοποριακό σύστημα αποθήκευσης και αυτοδιαχείρισης ενέργειας και τεχνογνωσίας Ευφυούς Ηλεκτρικού Δικτύου (ΕΗΔ), το οποίο η EUNICE ENERGY GROUP ανέπτυξε και μέρος του εφαρμόζεται στην αυτόνομη ενεργειακή επένδυση του πολυβραβευμένου και διεθνώς αναγνωρισμένου «TILOS Project», που εξασφαλίζει στην Τήλο ενεργειακή ανεξαρτησία και αυτονομία από ΑΠΕ.
      «Με το συγκεκριμένο σύστημα επιδιώκουμε να δώσουμε λύσεις ενέργειας σε περιοχές που λείπει, δηλαδή μακριά από αστικά κέντρα», υπογράμμισε ο κ. Παπατσίρος.

      Τα δύο τεχνολογικά επιτεύγματα, η ανεμογεννήτρια «EW16 θέτις» και το σύστημα «S4S» Αποθήκευσης και Αυτοδιαχείρισης της ενέργειας από ΑΠΕ, λειτουργούν απολύτως προωθητικά και συνδυαστικά μεταξύ τους.
      Αποτελούν συστατικά στοιχεία των νέων πρωτοποριακών διεθνώς αυτόνομων ενεργειακών λύσεων, παραγωγής, αποθήκευσης και ασφαλούς διαχείρισης ενέργειας από ΑΠΕ, που ανοίγουν τον δρόμο για την ενεργειακή μετάβαση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Μπορούν να εφαρμοστούν σε οποιοδήποτε νησί, χερσαία κοινότητα (απομακρυσμένη ή όχι από το δίκτυο), σε κάθε Ενεργειακή Κοινότητα, στο πεδίο μίας παραγωγικής, τουριστικής, αγροτικής ή άλλης επένδυσης, σε έναν Δήμο, μία Περιφέρεια, κτλ.

    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Με την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων και επενδύσεις στην αντλησιοταμίευση σχεδιάζει η ΔΕΗ να δεκαπενταπλασιάσει την  παραγωγή της σε ανανεώσιμη ενέργεια φθάνοντας σε εγκατεστημένη ισχύ 500 MW έως το 2022. 
      Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανόλης Παναγιωτάκης από το βήμα της ΔΕΘ, ανακοινώνοντας επίσης ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και άλλους Ομίλους για την ανάπτυξη έργων αντλησιοταμίευσης στην Κρήτη εκμεταλλευόμενοι υφιστάμενες λίμνες όπως η τεχνητή λίμνη των Ποταμών στο Αμάρι. 
      Ο κ. Παναγιωτάκης ανακοίνωσε επίσης ότι μετά από 11 χρόνια καθυστερήσεων και προβλημάτων θα ολοκληρωθεί το Υβριδικό της Ικαρίας, το οποίο θεωρείται ένα εμβληματικό έργο καθώς έχει ισχύ 5 MW και περιλαμβάνει αντλησιοταμίευση, αιολικό και υδροηλεκτρικό.Μάλιστα σημείωσε ότι το συγκεκριμένο έργο θα δώσει τη δυνατότητα προβολής της χώρας στο εξωτερικό, αλλά θα αποτελέσει για τη ΔΕΗ βάση αξιολόγησης αυτής την μορφή ηλεκτρικής ενέργειας, που είναι μια από τις πιο ολοκληρωμένες ΑΠΕ, αφού προσφέρει ενέργεια βάσης. 
      Αδικαιολόγητες οι αντιδράσεις 
      Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΔΕΗ η αντλησιοταμίευση, οι ταμιευτήρες και τα υβριδικά έργα μπορούν να παράσχουν ενέργεια βάσης και γι' αυτό πρέπει οι άμεσα εμπλεκόμενοι να εργαστούν πάρα πολύ συστηματικά προκειμένου να διαφωτίσουν τις τοπικές κοινωνίες. 
      Κάποιες από αυτές έχουν αδικαιολόγητες αντιδράσεις. 
      Σε ότι αφορά τα φωτοβολταϊκά ο κ. Παναγιωτάκης, αν και παραδέχθηκε ότι η ΔΕΗ έχει καθυστερήσει, τόνισε ότι διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα αφού διαθέτει εδάφη από τα ορυχεία, όπου μπορεί να αναπτύξει την ηλιακή ενέργεια, της οποίας το κόστος μειώνεται ραγδαία.
      Υπενθύμισε, τέλος, ότι στην πρόσφατη δημοπρασία της ΡΑΕ οι τιμές που προσφέρθηκαν ήταν κάτω από την οριακή τιμή του συστήματος - κοντά στα 63 ευρώ - και όπως είπε, με αυτές τις τιμές η επένδυση είναι κερδοφόρα. 
      «Άρα είναι πρόκληση και ευκαιρία για τη ΔΕΗ η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών» κατέληξε.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Νέες χρηματοδοτήσεις ΟΤΑ από το πρόγραμμα «ΦιλόΔημος», ύψους 105 εκατομμυρίων ευρώ ενεργοποιούνται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αλέξη Χαρίτση, για 35 νέα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, αλλά και για τα πρώτα έργα αποκατάστασης τεσσάρων Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) στον Δήμο Κύμης-Αλιβερίου, από τους 19 συνολικά ΧΑΔΑ, που εντάσσονται στο πρόγραμμα. Η υλοποίηση του προγράμματος «ΦιλόΔημος» συνεχίζεται με γρήγορους ρυθμούς από το Υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο της κυβερνητικής στρατηγικής για την αναπτυξιακή ενίσχυση των Δήμων, τη λύση χρόνιων προβλημάτων των τοπικών κοινωνιών και τη βελτίωση της ζωής των πολιτών. Όπως έχει επισημάνει ο  κ. Χαρίτσης, η αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων για την ενίσχυση των δήμων είναι κρίσιμη και συνδέεται ευθέως με την συνολική προσπάθεια που γίνεται για την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας. Η ολοκλήρωση των έργων για την αποκατάσταση των ΧΑΔΑ εκτός από την προστασία του περιβάλλοντος, βάζει τέλος στα βαριά πρόστιμα που καλείται να πληρώνει η χώρα για καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.     Η μεγάλη ανταπόκριση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης καταδεικνύει την μεγάλη ανάγκη για τα έργα και τις δράσεις που περιλαμβάνονται στις προσκλήσεις του «ΦιλόΔημου» και το αποτέλεσμα ξεπερνά όλες τις προσδοκίες. Μέσα σε μόλις 80 ημερολογιακές ημέρες, από τις 15 Ιουνίου 2018 μέχρι σήμερα, έχουν εγκριθεί 105 έργα ύδρευσης και αποχέτευσης συνολικού προϋπολογισμού 351.477.350,86  εκατ. Ευρώ.
      Ακολουθεί ο πίνακας των νέων έργων και τα ποσά χρηματοδότησης.   Πρόσκληση Ι «Βελτίωση των Υποδομών των Δικτύων Ύδρευσης»  
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η παγκόσμια ζήτηση για φυσικό αέριο αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,6% ετησίως κατά μέσο όρο για τα επόμενα πέντε έτη, με την ανάπτυξη των ασιατικών αγορών να αποτελεί τον κύριο παράγοντα για αυτό, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για την παγκόσμια βιομηχανία φυσικού αερίου.
      Σύμφωνα με την έκθεση, η παγκόσμια ζήτηση φυσικού αερίου θα ανέλθει σε περίπου 4,1 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα μέχρι το 2023, με την Κίνα να αντιπροσωπεύει το 37% της παγκόσμιας αύξησης της κατανάλωσης μεταξύ 2017 και 2023.
      Η Κίνα θα είναι αναμφισβήτητα ο μεγαλύτερος παράγοντας για την ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς φυσικού αερίου τα επόμενα χρόνια, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και της ισχυρής πολιτικής υποστήριξης για τη βελτίωση της εγχώριας ποιότητας του αέρα.
      «Η Κίνα, της οποίας η αγορά αυξήθηκε κατά το εντυπωσιακό 15% το 2017, με ένα ισχυρό πρόγραμμα μετάβασης από γαιάνθρακα σε φυσικό αέριο στον οικιακό και τον βιομηχανικό τομέα, αναμένεται να συνεχίσει να ηγείται της αγοράς με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 8% τα επόμενα πέντε χρόνια», αναφέρει η έκθεση του οργανισμού.
      Αναμένεται επίσης ότι μέχρι το 2019 η Κίνα θα γίνει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο, εισάγοντας 171 δισεκατομμύρια κυβικά εκατοστά φυσικού αερίου ετησίως έως το 2023, καθώς η παραγωγή φυσικού αερίου της χώρας δε θα καταφέρει να ακολουθήσει τους ρυθμούς αύξησης της κατανάλωσης.
      Μαζί με την Κίνα, η Ινδία, το Πακιστάν και ορισμένες άλλες αναδυόμενες ασιατικές αγορές αναμένεται να καταναλώνουν όλο και περισσότερο φυσικό αέριο τα επόμενα χρόνια.
      Η Βόρεια Αμερική και η Μέση Ανατολή, αν και είναι περιοχές υψηλής παραγωγής φυσικού αερίου, θα σημειώσουν επίσης αυξημένη ζήτηση για βιομηχανικό αέριο, προκειμένου να διατηρηθεί η ανάπτυξη της πετροχημικής βιομηχανίας τους.
      Μάλιστα, η έκθεση αναφέρει ότι ο κλάδος της βιομηχανίας αναμένεται να αντικαταστήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ως ο βασικός παράγοντας της παγκόσμιας ανάπτυξης της αγοράς φυσικού αερίου.
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      H Koμισιόν ανακοίνωσε σήμερα ότι τα μέτρα αντιντάμπινγκ και αντεπιδοτήσεων της ΕΕ για τους ηλιακούς συλλέκτες από την Κίνα λήγουν σήμερα τα μεσάνυχτα, μετά από πέντε, συνολικά χρόνια επιβολής.
      Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι αφού εξέτασε τις ανάγκες τόσο των παραγωγών όσο και εκείνων που χρησιμοποιούν ή εισάγουν ηλιακούς συλλέκτες, η αποφάσισε ότι ήταν προς το συμφέρον της ΕΕ στο σύνολό της να εγκαταλείψει τα μέτρα. Η απόφαση αυτή λαμβάνει επίσης υπόψη τους νέους στόχους της ΕΕ για την ανανεώσιμη ενέργεια.
      Η ΕΕ επέβαλε για πρώτη φορά οριστικά μέτρα αντιντάμπινγκ και αντεπιδοτήσεων τον Δεκέμβριο του 2013 για περίοδο δύο ετών. Αυτά ανανεώθηκαν έπειτα τον Μάρτιο του 2017 μόνο για περίοδο 18 μηνών, σε αντίθεση με τα συνηθισμένα πέντε έτη. Το επίπεδο των μέτρων μειώθηκε σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, ώστε οι τιμές των εισαγωγών στην ΕΕ να ευθυγραμμιστούν σταδιακά με τις τιμές της παγκόσμιας αγοράς. Η Κομισιόν παρατήρησε ότι η κατάσταση της αγοράς δεν έχει αλλάξει στο βαθμό που αυτό θα δικαιολογούσε την περαιτέρω επέκταση των μέτρων πέραν των προγραμματισμένων 18 μηνών. Ως εκ τούτου, απέρριψε το αίτημα του κλάδου παραγωγής της ΕΕ για έρευνα επανεξέτασης ενόψει της λήξης ισχύος.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ο ΔΕΔΔΗΕ, ως Διαχειριστής ΜΔΝ, στα πλαίσια του Άρθρου 36 του Κώδικα ΜΔΝ (ΦΕΚ Β’ 304/11.2.2014), ως ισχύει, θέτει υπόψη των ενδιαφερομένων τα Μηνιαία Δελτία Συμμετεχόντων στα ΜΔΝ:.
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ, το ποσοστό (%) στο σύνολο της Μηνιαίας Προμήθειας των ΜΔΝ ανά συμμετέχοντα (από το Μητρώο Συμμετεχόντων του Ιουλίου του 2018) διαμορφώνεται ως εξής:
      ΔΕΗ: 83,9675% (57,3318% στη χαμηλή τάση, 25,8790% στη μέση τάση). Τον Ιούνιο το ποσοστό της ΔΕΗ ήταν 84,9331%. 
      HΡΩΝ: 3,7189% (2,21860% ΧΤ, 1,5003% ΜΤ)
      Μυτιληναίος Α.Ε. 1,7542% (1,06252% ΧΤ, 0,6917% ΜΤ)
      ELPEDISON 3,8565% (1,23061% ΧΤ, 2,6259% ΜΤ)
      NRG 0,4458% (0,25323% ΧΤ, 0,1926% ΜΤ)
      GREEN 0,2813% (0,27156% ΧΤ, 0,1926% ΜΤ)
      WATT & VOLT 0,8182% (0,78704% ΧΤ, 0,0311% ΜΤ)
      VOLTERRA 1,1144% (0,53143% ΧΤ, 0,5830% ΜΤ)
      ΚΕΝ 3,0651% (2,06083% ΧΤ, 1,0042% ΜΤ)
      ΕΛΤΑ 0,7118% (0,20892% ΧΤ, 0,5029% ΜΤ)
      Economic Growth 0,1607% (0,03070% ΧΤ, 0,1300% ΜΤ)
      Volton 0,0293% (Όλο στη ΧΤ)
      Αέριο Αττικής 0,0219% (Όλο στη ΧΤ)
      Kαθολική υπηρεσία 0,0543%
      Σημειώνεται ότι καταγράφεται επίσης 0,7567% στην υψηλή τάση από τη ΔΕΗ, ποσοστό που αναφέρεται στην ιδιοκατανάλωση των μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ.
      Δείτε αναλυτικά το δελτίο εδώ.
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Περίπου το 72% των εδαφών κατά μήκος του  Διαδριατικού Αγωγού (TAP) έχουν αποκατασταθεί, σύμφωνα με την κοινοπραξία TAP AG.
      Όπως αναφέρεται σε σχετικό μήνυμα, «οι δραστηριότητες αποκατάστασης βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Περισσότερα από 550 χιλιόμετρα ή το 72% των περιοχών κατά μήκος της διαδρομής έχουν επανέλθει στις -τουλάχιστον- αρχικές τους συνθήκες».
      Αποτελεί άλλωστε υψηλή προτεραιότητα της κοινοπραξίας η απόδοση της γης στους χρήστες της, ει δυνατόν σε ακόμη καλύτερη κατάσταση απ' όταν την παρέλαβε για την υλοποίηση του ενεργειακού έργου, προτείνοντας σε όσους για παράδειγμα ασχολούνται με τη γεωργία, ακόμη πιο αποδοτικές καλλιέργειες που θα φέρουν πρόσθετα οφέλη στις τοπικές κοινωνίες, πάντα υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού.
      Για να γίνει κατανοητή η εξέλιξη του έργου, υπενθυμίζεται ότι το συνολικό μήκος του αγωγού θα φτάσει τα 878 χλμ. (550 χλμ. στην Ελλάδα, 215 χλμ. στην Αλβανία, 105 χλμ. στην Αδριατική και 8 χλμ. στην Ιταλία).
      Ο TAP αποτελεί τμήμα του λεγόμενου Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου και αποτελεί Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) για την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον ενισχύει την ασφάλεια και τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού.
      Το υποθαλάσσιο τμήμα του αγωγού θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται τον Ιανουάριο του 2019 ενώ ή έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του έργου έχει οριστεί για το 2020.
      Ο Νότιος Διάδρομος και η σημασία του TAP
      Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου είναι ένα από τα πιο σύνθετα συστήματα αγωγών φυσικού αερίου που κατασκευάστηκαν ποτέ. Με μήκος που υπερβαίνει τα 4.000 χλμ., θα διέρχεται από επτά χώρες και στην κατασκευή του θα συμμετάσχουν περισσότερες από δώδεκα κορυφαίες εταιρείες ενέργειας. Αποτελείται δε από μεγάλο αριθμό επιμέρους ενεργειακών έργων συνολικής επένδυσης 40 δισ. δολαρίων ΗΠΑ περίπου, ήτοι:
      - Δεύτερη φάση ανάπτυξης του κοιτάσματος Shah Deniz, γεωτρήσεις και υπεράκτιες εγκαταστάσεις άντλησης αερίου στην Κασπία Θάλασσα.
      - Επέκταση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας φυσικού αερίου στον τερματικό σταθμό του Sangachal στις ακτές της Κασπίας στο Αζερμπαϊτζάν.
      - Τρία έργα κατασκευής αγωγών:
      α) Αγωγός Νότιου Καυκάσου (SCPX)–Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία
      β) Αγωγός φυσικού αερίου Ανατολίας (Trans Anatolian Pipeline-TANAP)–Τουρκία
      γ) Αδριατικός Αγωγός (TAP)–Ελλάδα, Αλβανία, Ιταλία
      - Επέκταση του Ιταλικού δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου
      - Δυνατότητες περαιτέρω σύνδεσης με δίκτυα φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής, Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης
      Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου αποτελεί μείζονα συνιστώσα της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ. Ο καθοριστικός ρόλος που διαδραματίζει ο TAP στην υλοποίηση αυτού του οράματος δεν περιορίζεται μόνο στην παροχή σημαντικών οικονομικών οφελών, αλλά επιπλέον διασφαλίζει, για τις επόμενες δεκαετίες, τη βιωσιμότητα μιας εκ των σημαντικότερων οδών μεταφοράς ενέργειας στην Ευρώπη.
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε εμπορική λειτουργία δόθηκε από τις 14 Αυγούστου η μονάδα Μεγαλόπολη 5 της ΔΕΗ, η οποία επί μακρό χρονικό διάστημα βρισκόταν σε δοκιμαστική λειτουργία απολαμβάνοντας προτεραιότητα ένταξης στο σύστημα και δημιουργώντας, μεταξύ άλλων, επιπλέον στρεβλώσεις στο σύστημα.
      Με την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας η Μεγαλόπολη 5 εντάσσεται στο σύστημα με ανταγωνιστικές προσφορές και με βάση το μεταβλητό της κόστος, εξέλιξη που αναμένεται να επηρεάσει  το στάτους της χονδρεμπορικής αγοράς. 
      Από την άλλη πλευρά φαίνεται πως το timing για την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της Μεγαλόπολης μόνο τυχαίο δεν είναι αφού τα 500MW της μονάδας (800MW είναι η εγκατεστημένη ισχύς αλλά λόγω μη αναβάθμισης του δικτύου τα διαθέσιμα MW είναι κατά 300 λιγότερα) θα προστεθούν στα ΑΔΙ που θα διεκδικήσει η ΔΕΗ. 
      Η μονάδα θα μπορεί πλέον να συμμετάσχει στις δημοπρασίες  που θα διεξαχθούν από εδώ και πέρα (το Σεπτέμβριο η πρώτη), στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος που έλαβε το πράσινο φως από την ΕΕ και  τίθεται πλέον σε εφαρμογή. Πρόκειται για το μηχανισμό των ΑΔΙ ευελιξίας που εγκρίθηκε από την Ε.Ε. θα ισχύσει μέχρι το τέλος του 2019 και θα αποζημιώνει τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής για την ευελιξία που παρέχουν στο σύστημα.
      Πρέπει να σημειωθεί ότι ο σχετικός νόμος για την αποεπένδυση της ΔΕΗ κάνει σαφή αναφορά στον περιορισμό της λειτουργίας της μονάδας φυσικού αερίου στη Μεγαλόπολη στα 500 MW έναντι δυναμικότητας 800 MW, διευκρινίζοντας ότι η  κατάσταση αυτή θα ισχύει  μέχρι την ολοκλήρωση του ΚΥΤ Πελοποννήσου, για το οποίο όμως δεν υπάρχει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα.
      Σε κάθε περίπτωση αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον να αποτυπωθούν στην πράξη το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις και πως θα επηρεαστεί η λειτουργία της αγοράς αλλά και οι συμμετέχοντες από την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της Μεγαλόπολης 5.
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Οι λιγνιτικές μονάδες είναι απαραίτητες για την ασφάλεια εφοδιασμού και τη συγκράτηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανία και τους οικιακούς καταναλωτές. Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Άλαν Σβόμποντα, εκτελεστικός διευθυντής της Seven Energy που διεκδικεί από κοινού με την ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ την εξαγορά των λιγνιτικών μονάδων Μεγαλόπολης και Φλώρινας της ΔΕΗ. 
      «Οι λιγνιτικές μονάδες θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο τόσο ως κύριοι προμηθευτές ενέργειας, όσο και ως εφεδρικοί» αναφέρει και προσθέτει: «Τα ενεργειακά συστήματα που λειτουργούν με αυξανόμενα μερίδια παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές απαιτούν αξιόπιστες μονάδες για να παρέχουν ένα σταθερό, και επί του παρόντος απαραίτητο, συμπλήρωμα στο συνολικό ενεργειακό μείγμα και για να υποστηρίξουν τη συγκράτηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο για τους βιομηχανικούς όσο και για τους οικιακούς καταναλωτές».
      Επενδύσεις και θέσεις εργασίας
      Σε ερώτηση για τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις τονίζει ότι εξετάζεται η τεχνική κατάσταση των μονάδων και, βάσει αυτής, θα συζητηθούν οι όποιες επενδύσεις κρίνονται αναγκαίες ενώ για την προοπτική κατασκευής δεύτερης μονάδας στη Φλώρινα δηλώνει ανοιχτός σε οποιεσδήποτε οικονομικά αποδοτικές επιλογές προσθέτοντας ωστόσο ότι λόγω της αύξησης των σημερινών των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, «η πιθανότητα εξέλιξης της συγκεκριμένης επένδυσης είναι χαμηλότερη σε σχέση με ένα χρόνο πριν». Σε σχέση με τους εργαζόμενους επισημαίνει ότι η επέκταση του κύκλου ζωής των μονάδων διαφυλάσσει τις θέσεις εργασίας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
       Ο κ. Σβόμποντα συνδέει το μακροπρόθεσμο μέλλον των μονάδων με τον Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος ή άλλα πιθανά υποστηρικτικά σχήματα για τις λιγνιτικές μονάδες, ενώ σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε μονοπάτι ανάκαμψης και ανάπτυξης και ότι η Seven Energy μπορεί να υποστηρίξει την Ελλάδα κατά τη μετάβαση προς το νέο ενεργειακό μοντέλο. Ο Όμιλος Seven Energy ελέγχει το λιγνιτωρυχείο Vršany και του λιγνιτικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Lignite Chvaletice στη Τσεχία ενώ έχει επίσης συμφωνήσει με τον Όμιλο ČEZ την απόκτηση του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής Pocerady με εγκατεστημένη ισχύ 1000 MWe.
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Στα 2.690,5 MW διαμορφώθηκε τo σύνολο της αιολικής ισχύος που βρισκόταν σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία το τέλος Ιουνίου, αυξημένη μόλις κατά 1,5% ή 39,2 MW σε σχέση με το τέλος του 2017. Η ισχύς αυτή κατανέμεται ως εξής:
      - Στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά : 321,7 MW
      - Στο Διασυνδεμένο Σύστημα: 2.368,8 MW Σε επίπεδο Περιφερειών, η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 898 MW (33,4%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 522 ΜW (19,4%) και η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη όπου βρίσκονται 335,5 MW (12,5%).
      Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top-5 κατατάσσονται:
      - η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 536,1 MW (20%)
      - η ΑΝΕΜΟΣ (ΕΛΛΑΚΤΩΡ) με 285,5 MW (10,6%)
      - η Iberdrola Rokas με 250,7 MW (9,3%)
      - η EDF ΕΝ Hellas με 238,2 MW (8,9%) και
      - η ENEL Green Power με 200,5 MW (7,5%)
      H εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 50,6% της συνολικής αιολικής ισχύος που είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 22,7%, η Siemens-Gamesa με 19,6% και η Nordex με 5,6%.
      Σημειώνεται ότι στο ποσοστό Siemens-Gamesa περιλαμβάνονται, μετά την ενοποίηση των δύο εταιρειών, οι ανεμογεννήτριες της Gamesa και της Siemens (μαζί με τις παλαιές Bonus). Ειδικά για το Α’ Εξάμηνο 2018 τις νέες ανεμογεννήτριες προμήθευσαν η Vestas κατά 51,8% και η Enercon κατά 48,2%.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε εργαλείο σύσφιξης των διακρατικών σχέσεων εξελίσσεται η Ενέργεια στην πολύπαθη Ανατολική Μεσόγειο χτίζοντας γέφυρες φιλίας και συνεργασίας.
      Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές στο Κάιρο, που παραπέμπουν  σε τοπικά δημοσιεύματα, στις αρχές του 2019 θα ξεκινήσουν οι εισαγωγές στην Αίγυπτο φυσικού αερίου από το Ισραήλ, κάτι που θα φαινόταν αδιανόητο μερικά χρόνια πριν, λόγω της τεταμένης σχέσης που είχαν οι δυο χώρες στο παρελθόν, και οι οποίες τις είχε οδηγήσει μέχρι και σε πόλεμο.
      Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι εισαγωγές φυσικού αερίου από το Ισραήλ από τον αιγυπτιακό όμιλο Dolphinus Holdings εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν εντός του πρώτου τριμήνου του 2019, ενώ στη συνέχεια θα αυξηθούν σταδιακά για να φθάσουν τη μέγιστη δυναμικότητά τους περί το Σεπτέμβριο του 2019.

      Θυμίζουμε ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, στο πλαίσιο της στρατηγικής της αιγυπτιακής κυβέρνησης να καταστεί η χώρα περιφερειακός διαμετακομιστικός κόμβος για το αέριο, οι εταίροι των ισραηλινών κοιτασμάτων Tamar και Leviathan, ισραηλινή Delek Drilling και αμερικανική Noble Energy, υπέγραψαν δύο συμφωνίες για την πώληση αερίου στην εταιρεία Dolphinus Holdings της Αιγύπτου.
      Με βάση τις εν λόγω συμφωνίες, οι οποίες έλαβαν την έγκριση του αιγυπτιακού Υπουργείου Πετρελαίου, η Dolphinus πρόκειται να εισάγει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, αξίας $15 δισ. σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας.
      Ήταν ένας τρόπος αυτός – η εισαγωγή μέσω κάποιας εταιρείας του ιδιωτικού τομέα, με άμεση εμπλοκή και των Αμερικανών –  ώστε η αιγυπτιακή κυβέρνηση να προχωρήσει όχι απ’ ευθείας η ίδια, μέσω οργανισμών ελεγχόμενων από το αιγυπτιακό Δημόσιο,  στην προμήθεια ισραηλινού φυσικού αερίου, για να μην προκαλέσει τις αντιδράσεις ακραιφνών, φανατικών  στοιχείων στο εσωτερικό της χώρας.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.