Μετάβαση στο περιεχόμενο
  • HoloBIM Structural
    HoloBIM Structural

  • Ενέργεια-ΑΠΕ

    Ενέργεια-ΑΠΕ

    1605 ειδήσεις in this category

    1. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών έχει αποκτήσει τεράστια δυναμική, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια.
      Στο τοπ 10 των χωρών παγκοσμίως με τη μεγαλύτερη ισχύ από φωτοβολταϊκά ανά κάτοικο βρίσκεται η Ελλάδα με βάση τις εντυπωσιακές επιδόσεις της το 2022.
      Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Global Market Outlook 2023-2027 της SolarPower Europe η Ελλάδα βρίσκεται στη δεκάδα με τις κορυφαίες χώρες καταγράφοντας κατανάλωση 531W ανά κάτοικο. Στη λίστα δεν συμπεριλαμβάνεται καμία από τις κορυφαίες χώρες, Κίνα, Αυστραλία και Ινδία και την πρωτιά έχει και φέτος η Αυστραλία με 1,191 W/κάτοικο. Το βάθρο συμπληρώνον η Ολλανδία με leading, ahead of 1,029 W/κάτοικο και η Γερμανία με 815 W/κάτοικο. H Ολλανδία μαζί με την Αυστραλία αποτελούν τις χώρες που έχουν ξεπεράσει σε εγκατεστημένη ισχύ ανά κάτοικο το 1kW και αναμένεται να διατηρήσουν τις ηγετικές τους θέσεις στην κατά κεφαλήν ηλιακή ενέργεια.
      Στην έκθεση γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις επιδόσεις στην Ελλάδα στην αυτοκατανάλωση. Όπως τονίζεται, τα πολύ καλά νέα έρχονται από αυτόν τον τομέα, καθώς για πρώτη φορά η ετήσια εγκατεσημένη ισχύς ξεπέρασε το ορόσημο των 100 MW (110,8 MW συνδέθηκαν το 2022) και το 2023 αναμένεται να είναι άλλη μια χρονιά ρεκόρ για τα συστήματα αυτοκατανάλωσης, με την αγορά να αναμένεται να τριπλασιάσει το μέγεθός της.
      Η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών έχει αποκτήσει τεράστια δυναμική, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί για τα επόμενα χρόνια. Το 2022, 1,362 GW νέων φωτοβολταϊκών έργων συνδέθηκαν στο δίκτυο, με αποτέλεσμα η σωρευτική ισχύς να ανέλθει σε 5,5 GW. Πρόκειται για την καλύτερη επίδοση που έχει σημειώσει ποτέ ο ελληνικός ηλιακός τομέας. Παρόλα αυτά, φαίνεται μέτρια αν τη συγκρίνει κανείς με την αναμενόμενη επίδοση της αγοράς το 2023, η οποία αναμένεται να θέσει σε λειτουργία περίπου 2 GW ηλιακής ισχύος.
      Για άλλη μια φορά, το 2022, η ετήσια αγορά κυριαρχείται από έργα μεσαίου μεγέθους μεταξύ 10 και 1.000 kW. Ωστόσο, τα τμήματα της κλίμακας κοινής ωφέλειας και της οικιακής αυτοκατανάλωσης παρουσιάζουν για πρώτη φορά αξιοσημείωτη ανάπτυξη. Ο φωτεινός καιρός σε όλη τη χώρα βοήθησε τα φωτοβολταϊκά να συμβάλουν περίπου στο 13,5% της συνολικής ελληνικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το 2022, σπάζοντας ένα ακόμη ρεκόρ. Αυτό ξεπέρασε το αναμενόμενο μερίδιο 10% της ηλιακής ενέργειας στην κάλυψη της ακαθάριστης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
      Γίνεται επίσης αναφορά στον εθνικό στόχο για την ηλιακή ενέργεια για το 2030 και τονίζεται ότι το σημαντικότερο εμπόδιο παραμένει η διαθεσιμότητα της χωρητικότητας του δικτύου.
      Τα περισσότερα από τα δίκτυα μέσης τάσης είναι πλέον υπερφορτωμένα, και σύντομα, το ίδιο είναι πιθανό να συμβεί και με τα δίκτυα υψηλής και υπερυψηλής τάσης. Η κυβέρνηση παρουσίασε έναν κατάλογο προτεραιότητας για τη σύνδεση με το δίκτυο τον Αύγουστο του 2022 και στη συνέχεια ξανά τον Ιανουάριο του 2023, προκαλώντας αντιδράσεις από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, σημειώνεται στην έκθεση. «Για τον λόγο αυτό καταρτίστηκε ένας οδικός χάρτης για την επιβολή και την ανάπτυξη του δικτύου για τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, η όρεξη των επενδυτών υπερβαίνει αυτό το σχέδιο»
    2. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Μεγάλη κινητικότητα καταγράφεται τις τελευταίες εβδομάδες στη λιανική του ρεύματος, με τις εταιρείες προμήθειας να δίνουν σκληρές μάχες για την απόκτηση πελατών, ειδικά της Μέσης Τάσης.
       
      Αντίστοιχα, οι επιχειρήσεις που ηλεκτροδοτούνται από τη Μέση Τάση (εμπορικές εταιρείες, αλυσίδες καταστημάτων, τράπεζες, εμπορικά κέντρα, φούρνοι κ.λπ.), έχοντας μεγάλους όγκους κατανάλωσης αναζητούν την καλύτερη προσφορά. Το αποτέλεσμα είναι να οξύνεται ο ανταγωνισμός και να φτάνει σε κάποιες περιπτώσεις, όπως πληροφορείται το energypress, ακόμα και σε παροχές στο όριο του κόστους. Ως εκ τούτου αυξάνουν οι επισφάλειες, ειδικά όταν δεν καταβάλλονται ικανές εγγυήσεις από τους καταναλωτές.
       
      Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η «επιθετική» πολιτική των εταιρειών στη Μέση Τάση οφείλεται στην προσπάθειά τους να αυξήσουν σε σύντομο διάστημα τα μερίδιά τους, όχι τόσο σε αριθμό μετρητών που εκπροσωπούν όσο σε όγκους κατανάλωσης, ενόψει των δημοπρασιών NOME.
       
      Πηγή: http://energypress.gr/news/skliros-antagonismos-sti-mesi-tasi-anamesa-stis-etaireies-promitheias-reymatos
    3. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Πριν από πέντε χρόνια, το 2011, ένα μικρό χωριό της Βαυαρίας στη νότια Γερμανία με το παράξενο όνομα Βιλντπολντσράιντ είχε εμφανιστεί στα πρωτοσέλιδα του Τύπου διότι παρήγαγε υπερτριπλάσιες Μεγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας από αυτή που χρειαζόταν.
       
      Η Γερμανία εξακολουθεί να ηγείται της παγκόσμιας ενεργειακής μετάβασης στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας τουλάχιστον ως προς το ποσοστό κάλυψης των εγχώριων αναγκών από ΑΠΕ διότι στην εγκατεστημένη ισχύ τα ηνία έχει πάρει πλέον η Κίνα.
       
      Έτσι, σύμφωνα με ανακοίνωση της δεξαμενής σκέψης Agora Energiewende την Κυριακή το μεσημέρι σημειώθηκε νέο ρεκόρ κάλυψης των ηλεκτρικών αναγκών από ΑΠΕ με ποσοστό 74%.
       
      Εκείνη την ώρα, αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, φωτοβολταϊκά σε στέγες, μονάδες βιομάζας και υδροηλεκτρικά εργοστάσια κάλυψαν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια.
       
      Από τις 12 το πρωί ως τη 1 το μεσημέρι η διείσδυση των ΑΠΕ έφτασε τα 43,54 Γιγαβάτ.
       
      Μία ώρα νωρίτερα, στις 11 το πρωί, σημειώθηκε ρεκόρ με 95% ΑΠΕ στο ηλεκτροπαραγωγικό μείγμα. Εκείνη την ώρα η κατανάλωση έφτασε τα 57,8 Γιγαβάτ με τα φωτοβολταϊκά να καλύπτουν το 45,2%, τα αιολικά το 36%, τη βιομάζα το 8,9% και τα υδροηλεκτρικά το 4,8%.
       
      Η κρίσιμη, βέβαια, παρατήρηση της Agora Energiewende είναι ότι ορισμένες μονάδες βάσης δεν κατάφεραν να ανταπεξέλθουν στην απότομη έγχυση καθαρής ενέργειας στο δίκτυο με συνέπεια ένα πλεόνασμα-ρεκόρ άνω των 10 Γιγαβάτ να απορριφθεί σε γειτονικές χώρες ως εξαγόμενο ρεύμα.
       
      Επειδή οι μονάδες άνθρακα και τα πυρηνικά εργοστάσια δεν έχουν ευελιξία ως προς την αυξομείωση της παραγωγής διέθεσαν ρεύμα στο δίκτυο σε αρνητικές τιμές όταν κορυφώθηκε η διείσδυση των ΑΠΕ, δηλαδή λειτούργησαν με ζημίες.
       
      Όσον αφορά στα φωτοβολταϊκά, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο η παραγωγή τους κορυφώθηκε στα 15,2 Γιγαβάτ σχεδόν στο ήμισυ της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος των 33 Γιγαβάτ. Με άλλα λόγια, η διείσδυση των ΑΠΕ και κατ” επέκταση οι απορρίψεις ηλεκτρικής ισχύος, θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη εάν η Βόρεια Γερμανία δεν καλυπτόταν από σύννεφα εκείνες τις μέρες.
       
      Η αιολική ενέργεια κορυφώθηκε στα 21 Γιγαβάτ, ενώ τα ορυκτά καύσιμα όπως ο άνθρακας και το φυσικό αέριο κάλυψαν την υπόλοιπη ζήτηση με 26 Γιγαβάτ λειτουργώντας στο μισό της παραγωγικής τους ικανότητας.
       
      Σύμφωνα με διεθνή μέσα, στα αρμόδια υπουργεία της Γερμανίας κυκλοφορούν προσχέδια νόμων που προβλέπουν την πλήρη απομάκρυνση της χώρας από τα ορυκτά καύσιμα ως το 2050.
       
      —Οι ΑΠΕ στην Ευρώπη
       
      Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι ΑΠΕ ήταν η πηγή ενέργειας με το υψηλότερο μερίδιο στην ηλεκτροπαραγωγή της Ε.Ε. το 2015.
       
      Πιο αναλυτικά, οι ΑΠΕ κατέλαβαν το 29% πέρυσι ξεπερνώντας την πυρηνική ενέργεια (27%) και τον άνθρακα (26%). Συνολικά οι ΑΠΕ παρήγαγαν στην Ε.Ε. 923 τεραβατώρες ηλεκτρισμού κατά το περσινό έτος, έναντι 899 τεραβατωρών το 2014.
       
      Παράλληλα, τονίζεται ότι ο κλάδος του ηλεκτρισμού στην Ε.Ε. αύξησε τις εκπομπές ρύπων του πέρυσι κατά 2% λόγω της πρόσκαιρης ανόδου της κατανάλωσης άνθρακα, εις βάρος του φυσικού αερίου. Η έκθεση τονίζει ότι αν η τιμή των ρύπων ήταν 30 ευρώ αντί για 5 ευρώ που είναι σήμερα, τότε το αέριο δεν θα είχε πρόβλημα να ανταγωνιστεί τον άνθρακα.
       
      Σε επίπεδο χώρας, πρωταθλήτρια στην παραγωγή ΑΠΕ αναδείχθηκε η Γερμανία με 193 Τεραβατώρες. Δεύτερη ήταν η Ιταλία με 109 Τεραβατώρες και τρίτη η Ισπανία με 99 Τεραβατώρες.
       
      Στην παραγωγή από άνθρακα πρώτη ήταν επίσης η Γερμανία με 159 Τεραβατώρες από λιγνίτη και 118 Τεραβατώρες από λιθάνθρακα. Δεύτερη ήταν η Πολωνία με 54 και 79 Τεραβατώρες αντίστοιχα, ενώ τρίτη ήταν η Βρετανία με 95 Τεραβατώρες από λιθάνθρακα.
       
      Όσον αφορά στην παραγωγή ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο, καταγράφηκε πανευρωπαϊκή μείωση 38% στις 485 τεραβατώρες από 786 το 2010.
       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2016/05/12/ape-rekor-germania-130128/
    4. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Εκτιμήσεις για υψηλές τιμές στις αγορές Επόμενης Ημέρας και Εξισορρόπησης, με συνέπεια αυξημένο κόστος για τους προμηθευτές και τους μεγάλους καταναλωτές.
      Η ελληνική χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει η ακριβότερη της Ευρώπης, παρά τη λειτουργία της με βάση τους κανόνες του Target Model και τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν ότι ο ανταγωνισμός θα μειώσει τις τιμές.
      Βεβαίως δεν είναι λίγοι εκείνοι που σχολιάζουν ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για να φανούν τα θετικά αποτελέσματα της λειτουργίας του Target Model στις τιμές χονδρικής, ωστόσο υπάρχουν και φωνές που υποδεικνύουν τη διαμόρφωση υψηλών τιμών όχι μόνο στην αγορά της Επόμενης Ημέρας αλλά και στην Αγορά Εξισορρόπησης, γεγονός που αυξάνει το κόστος τόσο των προμηθευτών ηλεκτρισμού όσο και των μεγάλων καταναλωτών.
      Είναι χαρακτηριστικό ότι τη Δευτέρα 23 Νοεμβρίου η μέση τιμή που διαμορφώθηκε στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας (Day Ahead) έφθασε στα 68.4 €/MWh και ήταν για μια ακόμη φορά η υψηλότερη χονδρική τιμή ηλεκτρισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη.
      Δεύτερη υψηλότερη ήταν η χονδρική τιμή της Ουγγαρίας στα 61,59 €/MWh και ακολουθούσαν η Ρουμανία με 60,7 €/MWh, η Σερβία με 59,63 €/MWh και Βουλγαρία με 56,16.
      Φθηνότερη αγορά η γερμανική
      Πάνω από τα 50 ευρώ διαμορφώθηκε η χονδρική τιμή τη Δευτέρα 23/11 και στην Κροατία 55,58€/MWh, στην Σλοβενία 55,07 €/MWh, στην Ιταλία 54,33€/MWh και στην Ισπανία με 50,51€/MWh. Η φθηνότερη χονδρεμπορική αγορά όλης της Ευρώπης ήταν και πάλι η γερμανική με 43,63€/MWh.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη χθεσινή ημέρα η συνολική εκκαθαρισμένη ενέργεια στην ελληνική αγορά της Επόμενης Ημέρας ανήλθε 148 GWh με 7.4 GW Peak. Οι μονάδες φυσικού αερίου παρείχαν το 41% της εκκαθαρισμένης ενέργειας, οι λιγνιτικές το 15%, οι εισαγωγές το 14%, οι ΑΠΕ το 24% και τα υδροηλεκτρικά το 6% της εκκαθαρισμένης ενέργειας. Για σήμερα Τρίτη 23/11 η μέση τιμή στην αγορά της Επόμενης Ημέρας μειώθηκε στα 52,87€/MWh.
      Επιπλέον κόστη από τους λογαριασμούς προσαυξήσεων
      Να σημειωθεί εδώ ότι στην τιμή αυτή θα πρέπει να συνυπολογιστούν και τα επιπλέον κόστη των τριών λογαριασμών προσαυξήσεων που διαχειρίζεται ο ΑΔΜΗΕ. Πρόκειται για:
      • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Απωλειών ΕΣΜΗΕ που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό του κόστους των Απωλειών σε προμηθευτές ανάλογα με την ενέργεια που καταναλώνουν
      • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Ισχύος Εξισορρόπησης που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό του κόστους παροχής Ισχύος Εξισορρόπησης
      • τον Λογαριασμό Προσαυξήσεων Οικονομικής Ουδετερότητας που χρησιμοποιείται για τον επιμερισμό στα Συμβαλλόμενα Μέρη με Ευθύνη Εξισορρόπησης τυχόν υπολοίπου που παραμένει μετά τον υπολογισμό των χρεώσεων και πιστώσεων που υπολογίζει ο ΑΔΜΗΕ
      Έχει ενδιαφέρον λοιπόν να σημειωθεί ότι για την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας της νέας αγοράς η μέση τιμή του ΛΠ1 ήταν 1,34 €/MWh, του ΛΠ2 1,94€/MWh και του ΛΠ3 5,09 €/MWh.
      Τη δεύτερη εβδομάδα λειτουργίας της αγοράς η μέση τιμή του ΛΠ1 αυξήθηκε σε 1,71 €/MWh, του ΛΠ2 μειώθηκε σε 1,60 €/MWh, ενώ του ΛΠ3 εκτινάχθηκε στα 12,37 €/MWh.
    5. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η πρόκριση συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών ήταν αποτέλεσμα εξέτασης όλων των παραμέτρων σε συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία. Στην αρχική φάση θα γίνει διαγωνισμός για 2 Γιγαβάτ.
      Σε προχωρημένο στάδιο ετοιμότητας βρίσκεται πλέον η υπόθεση της εγκατάστασης υπεράκτιων αιολικών στις ελληνικές θάλασσες, καθώς, παράλληλα με το νομοσχέδιο που θα δημοσιοποιηθεί το επόμενο διάστημα, έχουν τρέξει όλες οι "υποστηρικτικές" διαδικασίες και έχει ολοκληρωθεί από το ΥΠΕΝ η χάραξη και χαρτογράφηση των κατάλληλων "οικοπέδων", δηλαδή των θαλάσσιων περιοχών, εντός των χωρικών υδάτων των 6 μιλίων, που έχουν τις προδιαγραφές για να φιλοξενήσουν πλωτές ή σταθερές ανεμογεννήτριες.
      Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περιοχές αυτές μπορούν να φιλοξενήσουν συνολικά περί τα 40 Γιγαβάτ αιολικών, εκ των οποίων 30 Γιγαβάτ πλωτά και 10 Γιγαβάτ σταθερά.
      Η πρόκριση συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών ήταν αποτέλεσμα εξέτασης όλων των παραμέτρων, γεγονός που προέκυψε κατόπιν συνεργασίας των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών και οργανισμών, όπως είναι το Υπουργείο Ναυτιλίας, Υπουργείο Εξωτερικών, Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, περιβαλλοντικές υπηρεσίες κλπ.
      Ανάλογες μελέτες για το αιολικό δυναμικό και τις δυνατότητες διασύνδεσης συνοδεύουν την τεκμηρίωση καταλληλότητας της κάθε περιοχής.
      "Επόμενο βήμα" θα είναι να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το κείμενο του νομοσχεδίου, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ετοιμαστεί, όπως επίσης, έχει γίνει η απαιτούμενη προεργασία για τις Υπουργικές Αποφάσεις και τα Προεδρικά Διατάγματα που προβλέπονται.
      Να υπενθυμίσουμε ότι η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση, σύμφωνα με όσα έχει πεί ο υπουργός Κ. Σκρέκας, θα δοθεί προς διαβούλευση μετά από εκείνη για την απλοποίηση της αδειοδότησης των ΑΠΕ και την αποθήκευση ενέργειας, η οποία φαίνεται ότι θα προηγηθεί.
      Για την "εκκίνηση" του επενδυτικού ενδιαφέροντος, το ΥΠΕΝ σχεδιάζει να προχωρήσει στην προκήρυξη ενός πρώτου διαγωνισμού για την ανάθεση έργων 2 Γιγαβάτ. Το νομοσχέδιο προβλέπει την συγκρότηση μιας επιτροπής με συμμετοχή εκπροσώπων από όλο το φάσμα των εμπλεκομένων. Η επιτροπή θα αναλάβει να κάνει εισήγηση για τις ποιες περιοχές (οικόπεδα), από το σύνολο των χαρτογραφημένων, θα προκηρυχθούν, ξεκινώντας από αυτά που έχουν οικονομικότερο και καταλληλότερο "προφίλ".
      Αυτό σημαίνει πως για μια σειρά λόγους τεχνικής και επιστημονικής φύσεως (μορφολογία, βάθη, θαλάσσια δεδομένα κλπ) καθίσταται οικονομικότερη η εγκατάσταση αιολικού πάρκου σε αυτές τις περιοχές (έναντι άλλων περιοχών που έχουν εξίσου χαρτογραφηθεί), και ταυτόχρονα, παρουσιάζουν σχετικά "συγκριτικό" πλεονέκτημα ως προς την διασύνδεση με το ηλεκτρικό σύστημα (π.χ. γειτνιάζουν με υφιστάμενα έργα διασύνδεσης ή δεν έχουν μεγάλη απόσταση από το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ).
      Για να επιλεγούν τα έργα 2 Γιγαβάτ που είναι ο στόχος του ΥΠΕΝ, θα βγουν σε διαγωνισμό περιοχές συνολικής δυναμικότητας περί τα 2,8 έως 3 Γιγαβάτ, ώστε να ευνοείται ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους υποψήφιους επενδυτές.
      Για το μοντέλο ανάπτυξης των offshore αιολικών, ως επικρατέστερη επιλογή προκρίνεται το μεικτό – υβριδικό μοντέλο. Σύμφωνα με αυτό, το κράτος επιλέγει περιοχές και ωριμάζει ως ένα σημείο τη διαδικασία και μετά παραδίδει στον επενδυτή για ολοκλήρωση.
      Σε ότι αφορά υπόλοιπες "εκκρεμότητες" για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών, το ΥΠΕΝ έχει ήδη καταλήξει σε συγκεκριμένες προτάσεις που θα περιληφθούν και αυτές στο επικείμενο νομοσχέδιο.
      Ως γνωστόν, ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ θα είναι καθοριστικός, καθώς θα μελετά εξαρχής και θα σχεδιάζει τη διασυνδετική λύση. Ο Διαχειριστής θα έχει τη συνολική ευθύνη για το σχεδιασμό, τη μηχανική, την κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση της θαλάσσιας διασύνδεσης καθώς και των υποδομών για τη σύνδεση με το εθνικό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας.
      Φορέας διαχείρισης εξετάζεται να είναι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) καθώς έχει εμπειρία σε διαγωνισμούς παραχωρήσεων, στη διαχείριση περιβαλλοντικών μελετών, σε κανόνες ασφάλειας στο θαλάσσιο χώρο αλλά και στη συλλογή και ανάλυση μελετητικών δεδομένων.
      Τέλος ο καθορισμός της ενίσχυσης προβλέπεται να γίνει με μειοδοτικό διαγωνισμό επί τιμής για τα ώριμα έργα από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, ενώ το σχήμα στήριξης θα κοινοποιηθεί και θα εγκριθεί από την Ε.Ε.
    6. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Το 37% περίπου των συνολικών κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης και των νέων χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ σχεδιάζεται να διοχετευθεί σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη.
      Το Ταμείο που συγκροτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, θα διαθεσει κονδύλια συνολικού ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ (390 δισ. επιδοτήσεις και 360 δισ. δάνεια) από τα οποία η χώρα μας έχει λαμβάνειν περί τα 32 δισ. ευρώ
      Ο υπουργός περιέγραψε σε πρόσφατη ομιλία του Τους 7 άξονες στους οποίους περιστρέφονται τα έργα που έχει προτείνει το υπουργείο στα οποία συμπεριλαμβάνονται  Κύμα κτιριακών Ανακαινίσεων, Ενεργειακές Διασυνδέσεις και δράσεις για τις ΑΠΕ, Ηλεκτροκίνηση, Δράσεις για την προστασία της Φύσης, Απολιγνιτοποίηση, Χωροταξία σε συνδυασμό με τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Διαχείριση Στερεών και Υγρών Αποβλήτων.
       
      Η εξειδίκευση των έργων προχωρά με ταχείς ρυθμούς, δεδομένου ότι το πρώτο σχέδιο προτάσεων αναμένεται να υποβληθεί στις Βρυξέλες εντός του Οκτωβρίου.
      Ειδικότερα στα έργα που βαίνουν προς ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα εξής:
       
      -Οι κτιριακές ανακαινίσεις με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενεργειακή αυτονομία θα είναι με διαφορά το μεγαλύτερο πρόγραμμα. Προβλέπεται να καλύπτονται 60.000 κτίρια τον χρόνο, ενώ μέχρι σήμερα από τα προγράμματα εξοικονόμησης είχαν καλυφθεί 130.000 κτίρια σε μια δεκαετία. Εκτός από τις ιδιωτικές κατοικίες, στο πρόγραμμα θα ενταχθούν και κτίρια επιχειρήσεων αλλά και του Δημοσίου.
       
      -Ηλεκτρικές διασυνδέσεις και ανανεώσιμες πηγές: περιλαμβάνονται η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης και η 4η φάση των Κυκλάδων (η ένταξη των οποίων απελευθερώνει πόρους από το ΕΣΠΑ όπου προγραμματίζονταν να ενταχθούν), αναβάθμιση των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για βελτίωση της ασφάλειας / σταθερότητας και μεγιστοποίηση της δυνατότητας απορρόφησης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Εξετάζεται η επέκταση αγωγών φυσικού αερίου.
       
      Στον ίδιο άξονα εντάσσεται η επένδυση για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών που εκκρεμεί επί... δέκα χρόνια καθώς ο διαγωνισμός που είχε προκηρυχθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ αντιμετωπίζει δικαστικές εκκρεμότητες. Οι έξυπνοι μετρητές θα επιτρέψουν την εφαρμογή πολυζωνικού τιμολογίου ρεύματος (διαφορετικές χρεώσεις στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου) και θα διευκολύνουν την ανάπτυξη ανταγωνισμού και την απελευθέρωση της αγοράς.
       
      Μεγάλο μέρος του συγκεκριμένου άξονα του προγράμματος καλύπτεται από ιδιωτικές επενδύσεις κυρίως σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολικά, φωτοβολταϊκά, γεωθερμία, βιομάζα), για συμμετοχή στην αγορά αλλά και για τροφοδοσία μεγάλων βιομηχανικών μονάδων, καθώς και σε μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, υδρογόνου, τηλεθέρμανσης κ.α. Σύμφωνα με πληροφορίες προτάσεις για ένταξη επενδύσεων στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουν υποβάλει όλοι οι μεγάλοι ενεργειακοί όμιλοι της χώρας.
       
      -Στον τομέα της ηλεκτροκίνησης προβλέπεται η συνέχιση / επέκταση του προγράμματος που είναι τώρα ανοιχτό και παρέχει επιδοτήσεις για αγορά ηλεκτρικών οχημάτων (αυτοκινήτων, δικύκλων και ποδηλάτων) με σημαντική απορρόφηση πόρων ήδη από την πρώτη περίοδο εφαρμογής του. Πέρα από τα οχήματα το ταμείο ανάκαμψης θα επιδοτήσει την εγκατάσταση φορτιστών οχημάτων από ιδιώτες και Δήμους, καθώς και την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής φορτιστών και συναφούς εξοπλισμού στις περιοχές της απολιγνιτοποίησης με ειδικά κίνητρα.
       
      -Οι δράσεις για την προστασία της φύσης περιλαμβάνουν το εθνικό σχέδιο αναδασώσεων, μέτρα αντιπυρικής προστασίας, προστασία των περιοχών Natura (εθνικό σύστημα παρακολούθησης και φύλαξης, βελτίωση της επισκεψιμότητας κ.α.), προστασία της βιοποικιλότητας, στήριξη της σύνταξης του δασολογίου.
       
      -Στον τομέα της χωροταξίας ξεχωρίζει η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού με την εκπόνηση περισσότερων από 500 μελετών σε όλη τη χώρα. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια θα συμπληρώσουν την χωροταξική / πολεοδομική πολιτική που αποσκοπεί στον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης.
       
      -Για τη διαχείριση αποβλήτων ο σχεδιασμός που εντάσσεται στο Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνει αρκετές μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων στην ηπειρωτική, τη νησιωτική Ελλάδα και την Αττική καθώς και μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων (waste-to-energy)
       
      -Τέλος για την απολιγνιτοποίηση οι δράσεις περιγράφονται στο master plan που έχει ανακοινωθεί και πρόκειται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
    7. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ουσιαστικά, μόνο 5-6 ιδιωτικοί πάροχοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της ενεργειακής κρίσης αφού είτε έχουν παραγωγή, είτε έχουν πολλαπλή εισαγωγική δυνατότητα με διμερείς συμβάσεις,, με τους υπόλοιπους παρόχους και καταναλωτές να "υποφέρουν".
      Στα όριά τους και σε αρκετά κρίσιμη κατάσταση έχει φέρει καταναλωτές και εταιρείες προμήθειας η σημαντική ενεργειακή κρίση που επικρατεί. Συγκεκριμένα, οι εταιρείες προμήθειας αναγκάζονται να καλύπτουν τις αυξανόμενες ανάγκες ρευστότητας, ανοίγοντας συνεχώς νέες πιστωτικές γραμμές, με κάποιες εξ αυτών να καταφεύγουν και σε άλλες πρακτικές ενίσχυσης της ρευστότητάς τους, όπως σημαντικές καθυστερήσεις εξόφλησης οφειλών προς τους Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΔΑΠΕΕΠ) ή και παρακρατήσεις εσόδων από τα τέλη υπέρ δήμων. 
      Αναταραχή υπήρξε για τα ποσά που παρακρατούνται και δεν αποδίδονται, τους διακανονισμούς που τηρούνται και τους κινδύνους για “κανόνια’. Οι ανεπίσημες πληροφορίες λένε για οφειλές περί τα 135 εκατομμύρια μόνο προς τη ΔΕΔΔΗΕ από τους 8-10 παρόχους ενέργειας.
      Ουσιαστικά, μόνο 5-6 ιδιωτικοί πάροχοι δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της ενεργειακής κρίσης αφού είτε έχουν παραγωγή, είτε έχουν πολλαπλή εισαγωγική δυνατότητα με διμερείς συμβάσεις.
      Μάλιστα, όπως αναφέρεται στη στήλη Sniper, αποκλειστικά στο emeaGr, o λόγος για ιδιωτικούς παρόχους ενέργειας που έχουν δημιουργήσει χρέη εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ τους τελευταίους μήνες και ορισμένοι εξ’ αυτών να βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση, καταβάλλοντας προσπάθειες να αποφύγουν το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας.
      Όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο να αποκρύπτουν άλλο την πραγματική εικόνα, την ύπαρξη χρεών στο δημόσιο, σε φορείς, οργανισμούς και τρίτους αλλά το σημαντικότερο την αδυναμία κάλυψης των υποχρεώσεων τους, παρακρατώντας όμως παράλληλα (και κυρίως παρανόμως) τα χρήματα των καταναλωτών.
      Σύμφωνα με πληροφορίες, ορισμένοι από τους μικρούς παρόχους της αγοράς έχουν ουσιαστική στάση πληρωμών από το Δεκέμβριο, αλλά εξακολουθούν να εισπράττουν λογαριασμούς καταναλωτών (κυρίως ιδιωτών) και φυσικά τις εισφορές υπέρ τρίτων, χωρίς να τις αποδίδουν.
      Παράλληλα, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας( ΔΕΔΔΗΕ) ειδοποίησε τη ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΡΑΕ) πως μέχρι σήμερα το απόγευμα (Παρασκευή 18/2) θα στείλει αναλυτική έκθεση χρεών και οφειλών. 
      Κρίσιμη η κατάσταση για τους καταναλωτές
      Οι ισολογισμοί των εταιρειών προμήθειας, όπως φαίνεται κινούνται μεταξύ κόκκινου και βαθύ κόκκινου, ενώ από τον Δεκέμβριο και μετά άρχισαν και οι πρώτες καθυστερήσεις εξόφλησης λογαριασμών ρεύματος από τους καταναλωτές, το εισόδημα των οποίων ροκανίζει καθημερινά η ακρίβεια.
      Όλο και περισσότεροι καταναλωτές μεταφέρουν προς τα πίσω την ημερομηνία αποπληρωμής των λογαριασμών τους και όλο και περισσότεροι πληρώνουν με διακανονισμούς, διογκώνοντας τα προβλήματα ρευστότητας των εταιρειών.
      Είχαν προηγηθεί, με εντολή επίσης του υπουργού, Κώστα Σκρέκα, δύο κατεπείγουσες επιστολές της ΡΑΕ προς τους προμηθευτές, μία μέσα στον Δεκέμβριο και μία τον Ιανουάριο για την αποστολή των τιμολογίων τους, προκειμένου να διασταυρώσει εάν πράγματι πέρασαν στους καταναλωτές οι επιδοτήσεις.
      Οι προμηθευτές από την πλευρά τους καταλογίζουν στο υπουργείο προχειρότητα στον σχεδιασμό των μέτρων στήριξης και καθυστερήσεις που επιβαρύνουν τους ίδιους. Οι αυξήσεις σε πρώτες ύλες, ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο έχουν φτάσει σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα, με τους καταναλωτές να καταγγέλλουν υπέρογκα ποσά λογαριασμών που έρχονται στα νοικοκυριά τους, στις επιχειρήσεις τους, στα μαγαζιά τους κλπ.
      Τα προβλήματα είναι σοβαρά ακόμα και στους δήμους. Δεν είναι λίγοι οι δήμοι που ξεκίνησαν νομικές διαδικασίες για τη διεκδίκηση των οφειλών τους, όπως ο Δήμος Κηφισιάς για χρέη ύψους 1,8 εκατ. ευρώ. Το δημοτικό συμβούλιο Κηφισιάς μάλιστα τον περασμένο Νοέμβριο, εμφάνισε τη σοβαρή υστέρηση των εσόδων του δήμου από τους παρόχους ως μία από τις τέσσερις αιτίες για την αύξηση των δημοτικών τελών κατά 8% σε ορισμένες περιοχές του δήμου.
      Η παρακράτηση τελών των δήμων, όπως και οι ανεξόφλητες οφειλές προς τους Διαχειριστές, έχουν με τη σειρά τους προκαλέσει ρήγμα μεταξύ των παρόχων, με την πλευρά των συνεπών να κάνει λόγο για δημιουργία συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού.
      Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, το πρόβλημα φαίνεται σοβαρό και χρειάζεται άμεση επίλυση και διαχείριση. 
    8. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αύξηση στην κατανάλωση του φυσικού αερίου κατά περίπου 150% με παράλληλη διεύρυνση της πελατειακής βάσης προβλέπει σε μια πενταετία η ΔΕΔΑ.
      Η εταιρεία διαχείρισης του δικτύου διανομής φυσικού αερίου σε όλη τη χώρα πλην της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας, θυγατρική της ΔΕΠΑ Υποδομών ιδιοκτησίας της Italgas, στο αναπτυξιακό πρόγραμμα 2023-2027 προβλέπει υψηλές επενδύσεις αλλά και πολύ μεγάλες αυξήσεις που φτάνουν ακόμη και στο 90% τόσο στις χρεώσεις ενέργειας όσο και στις χρεώσεις δυναμικότητας.
      Το αναπτυξιακό πρόγραμμα της εταιρίας που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τη ΡΑΕ προβλέπει επενδύσεις ύψους 378,282 εκατ. οι οποίες μάλιστα επιχορηγούνται από το ΕΣΠΑ και το ΠΔΕ με το ποσό των 137.663.581 ευρώ.
      Αναφορικά με το σύνολο των τελικών πελατών της που ανέρχονται σήμερα σε 2.412 προβλέπεται ότι το 2027 θα φθάσουν τις 99.170. Η δε κατανάλωση φυσικού αερίου που το Σεπτέμβριο του 2022 ήταν 1.853.455MWh, θα φθάσει το 2027 σε 4.761.205MWh.
      Πάντως για την επίτευξη αυτών των στόχων η ΔΕΔΑ προβλέπει τεράστια αύξηση στα τέλη χρήσης δικτύου αλλά και στις χρεώσεις ενέργειας. Είναι χαρακτηριστικό πως σε ότι αφορά τις χρεώσεις ενέργειας στο δίκτυο διανομής Στερεάς Ελλάδας η αύξηση στο σύνολο της περιόδου είναι 17% για τους οικιακούς καταναλωτές, και 14% για τους εμπορικούς καταναλωτές. Για τους βιομηχανικούς καταναλωτές προβλέπεται μείωση 17%. Σε ότι αφορά τις χρεώσεις δυναμικότητας οι αυξήσεις για τους οικιακούς καταναλωτές είναι 16%, για τους εμπορικούς 13%, ενώ για τους βιομηχανικούς προβλέπεται μείωση 18%.
      Οι χρεώσεις ενέργειας στο δίκτυο διανομής Κεντρικής Μακεδονίας, στο σύνολο της περιόδου, αυξάνονται κατά 41% για τους οικιακούς καταναλωτές και κατά 55% για τους εμπορικούς, ενώ για τους βιομηχανικούς καταναλωτές μειώνονται κατά 11%. Οι χρεώσεις δυναμικότητας αυξάνονται για το σύνολο των καταναλωτών και συγκεκριμένα για τους οικιακούς 51%, για τους εμπορικούς 45% και για τους βιομηχανικούς 19%.
      Οι χρεώσεις ενέργειας για το δίκτυο διανομής Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης αυξάνονται κατά 56% για τους οικιακούς και κατά 12% για τους εμπορικούς καταναλωτές, ενώ μειώνονται κατά 10% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές. Οι χρεώσεις δυναμικότητας αυξάνονται κατά 91% για τους οικιακούς, κατά 75% για τους εμπορικούς, ενώ μειώνονται κατά 3% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές.
      Σε ότι αφορά τι χρεώσεις ενέργειας στο δίκτυο διανομής Πελοποννήσου στο οποίο επί του παρόντος δεν εξυπηρετούνται οικιακοί και εμπορικού καταναλωτές αλλά θα αποκτήσουν φυσικό αέριο στο μέλλον, καταγράφεται μείωση 24% για τη βιομηχανική κατανάλωση, ενώ μειώνεται και κατά 32% η χρέωση δυναμικότητας για τους ίδιους καταναλωτές.
      Στη Δυτική Μακεδονία η χρέωση ενέργειας μειώνεται κατά 16% για τους οικιακούς καταναλωτές και κατά 11% για τους εμπορικούς, ενώ αυξάνεται κατά 33% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές. Σημειώνεται ότι βασικός βιομηχανικός καταναλωτής φυσικού αερίου στη Δυτική Μακεδονία είναι η ΔΕΗ. Σε ότι αφορά τη χρέωση δυναμικότητας αυτή μειώνεται σε όλες τις κατηγορίες των καταναλωτών και συγκεκριμένα κατά 28% για τους οικιακούς, κατά 35% για τους εμπορικούς και κατά 39% για τους βιομηχανικούς.
      Στη Δυτική Ελλάδα επίσης καταγράφεται αύξηση των τιμολογίων χρέωσης ενέργειας για βιομηχανική κατανάλωση κατά 19% και για οικιακή κατανάλωσή κατά 7%.
      Μείωση κατά 24% καταγράφεται στα τιμολόγια εμπορικής κατανάλωσης. Σε ότι αφορά τη χρέωση δυναμικότητας μειώνεται κατά 25 στους οικιακούς καταναλωτές και κατά 12% στους εμπορικούς, ενώ αυξάνεται κατά 40% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές.
      Τέλος σε ότι αφορά το δίκτυο διανομής της Ηπείρου η χρέωση ενέργειας αυξάνεται κατά 28% για τους οικιακούς, κατά 21% για τους εμπορικούς και κατά 82% για τους βιομηχανικούς. Η δε χρέωση δυναμικότητας επίσης αυξάνεται σε όλες τις κατηγορίες και συγκεκριμένα κατά 32% για τους οικιακούς καταναλωτές, κατά 29% για τους εμπορικούς και κατά 5% για τους βιομηχανικούς καταναλωτές.
      Αξίζει να σημειωθεί ότι η εταιρία σχεδιάζει να πραγματοποιήσει πιλοτικές επενδύσεις διανομής βιομεθανίου και υδρογόνου. Σε ότι αφορά το βιομεθάνιο το πιλοτικό σχέδιο αφορά το Δήμο Αλεξάνδρειας, ενώ δεν διευκρινίζεται που θα δημιουργηθεί το «χωριό υδρογόνου» που θέλει να μελετήσει η εταιρία.
      Πάντως η ΔΕΔΑ σχεδιάζει και τη δημιουργία σταθμών LNG και CNG καθώς και τη διενέργεια μελετών για ενδεχόμενη ανάπτυξη νέων δικτύων διανομής στην Κρήτη και σε νησιά του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου όπως η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος και η Ρόδος.
    9. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σημαντική μείωση του μεριδίου του λιγνίτη στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο αναμένεται να τεθεί σήμερα Δευτέρα σε δημόσια διαβούλευση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας «Ναυτεμπορική», το Εθνικό Σχέδιο προσδιορίζει το ποσοστό του λιγνίτη στο 17% το 2030, από 33% που ήταν η συμμετοχή του το 2016 στο ενεργειακό μείγμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Παρά τη μείωση, πάντως, η λιγνιτική παραγωγή θα συνεχίσει να διατηρεί σημαντικό ρόλο και την επόμενη δεκαετία. Μάλιστα, το ποσοστό του Εθνικού Σχεδίου σημαίνει πως υπάρχει «χώρος» και για τις δύο μονάδες της ΔΕΗ στο Αμύνταιο, στην περίπτωση που αυτές αναβαθμισθούν περιβαλλοντικά.
      Οι μονάδες της ΔΕΗ
      Το Εθνικό Σχέδιο αποτελεί τον ενεργειακό «οδικό χάρτη» για τη συμβολή της χώρας μας στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2030, ενώ η τελική του μορφή θα υποβληθεί στην Κομισιόν στο τέλος της χρονιάς. Στο πλαίσιο περιορισμού του ανθρακικού «αποτυπώματος» της χώρας, η ελάττωση της λιγνιτικής παραγωγής κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες «μεταφράζεται» στην ελάττωση της συνολικής ισχύος των λιγνιτικών μονάδων κατά 1.600 MW (μεγαβάτ).
      Ακόμη κι έτσι όμως, όχι μόνο προβλέπεται η προσθήκη της νέας μονάδας της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα (Πτολεμαΐδα V), αλλά δίνεται η δυνατότητα στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού να θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο σε συνεργασία με ιδιώτες για τον εκσυγχρονισμό των δύο εργοστασίων στο Αμύνταιο, ώστε να παρατείνει τη λειτουργία τους.
      Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το σενάριο που περιλαμβάνεται στο ΕΣΕΚ, το 2030 η εγκατεστημένη ισχύς λιγνίτη θα αγγίζει τα 2,7 GW (γιγαβάτ), από τα οποία το 1,453 GW θα αντιστοιχεί σε υφιστάμενες μονάδες (Μεγαλόπολη V, Μελίτη Ι, Αγ. Δημήτριος ΙΙΙ, IV και V). Τα υπόλοιπα 660 MW θα προέλθουν από την Πτολεμαΐδα V, προβλέποντας επιπλέον 546 MW από τις δύο μονάδες του Αμυνταίου.
      Η παραπάνω κατανομή του λιγνιτικού χαρτοφυλακίου δίνει ουσιαστικά το «πράσινο φως» στη ΔΕΗ να προχωρήσει στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των μονάδων στο Αμύνταιο, με δεδομένο ότι η διοίκηση της επιχείρησης είχε θέσει ως απαραίτητη προϋπόθεση να προκύπτει «χώρος» για τα δύο εργοστάσια από το Εθνικό Σχέδιο. Μια αναβάθμιση που, σύμφωνα με την ίδια τη ΔΕΗ, θα συνέβαλε στο να αποσοβηθούν τα προβλήματα επάρκειας τα οποία θα αντιμετωπίσει το εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα κατά την περίοδο 2019-2020, στην περίπτωση που οι μονάδες του Αμυνταίου και της Καρδιάς αποσυρθούν με την εκπνοή των 17.500 ωρών λειτουργίας, ενώ επίσης θα έδινε τη δυνατότητα στις εγχώριες βιομηχανίες να εξασφαλίσουν ηλεκτρική ενέργεια με ανταγωνιστικό κόστος.
      Ο εκσυγχρονισμός των δύο εργοστασίων αναμένεται να κοστίσει περί τα 110 εκατ. ευρώ και θα γίνει σε σύμπραξη με ιδιώτες, καθώς η επιχείρηση έχει καταστήσει σαφές ότι η κατασκευή της Πτολεμαΐδα V αποτελεί την τελευταία επένδυσή της στον λιγνίτη.
      Υπενθυμίζεται πως ήδη τρία σχήματα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συνεργαστούν με τη ΔΕΗ στο εν λόγω project, με τη Μυτιληναίος να έχει προτείνει την κάλυψη του κόστους για την περιβαλλοντική αναβάθμιση των μονάδων, η οποία θα γίνει από τη ΜΕΤΚΑ. Οι μονάδες θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο της ΔΕΗ, με αντάλλαγμα την τροφοδοσία με ρεύμα μέσα από μακροχρόνιο διμερές συμβόλαιο της Αλουμίνιον, ενώ η πρόταση της εταιρείας αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο συμμετοχής και άλλων βιομηχανικών ομίλων.
      Για το ίδιο project έχουν επίσης ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον η ΤΕΡΝΑ και η κοινοπραξία του Ομίλου Κοπελούζου με την κινεζική CHN Energy. Οι προτάσεις των εν λόγω εταιρειών προβλέπουν την ανάληψη των επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων, με σκοπό τη δημιουργία ενός κοινοπρακτικού σχήματος με τη ΔΕΗ, για τη λειτουργία και την οικονομική τους εκμετάλλευση.
      Σταδιακά η μείωση
      Πριν πάντως η λιγνιτική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αγγίξει τα 2,7 GW το 2030, σύμφωνα με το ΕΣΕΚ έως το 2020 θα μειωθεί στα 3,4 GW, έναντι 4,3 GW το 2016, ενώ το 2025 θα ανέλθει στα 3,5 GW. Η «υποχώρηση» του λιγνίτη θα συνοδευθεί από την πολύ μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ, οι οποίες το 2030 αναμένεται να αυξήσουν τουλάχιστον στο 55% το μερίδιό τους στην ηλεκτροπαραγωγή. Σημαντική, επίσης, προβλέπεται η «προέλαση» των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, καθώς, όσον αφορά τον τομέα θέρμανσης-ψύξης, για την επίτευξη του στόχου διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών, προβλέπεται μεγαλύτερη αξιοποίηση των αντλιών θερμότητας για την κάλυψη αναγκών θέρμανσης και ψύξης στον τριτογενή και οικιακό τομέα, αλλά και στην αυξημένη χρήση θερμικών ηλιακών συστημάτων στον οικιακό τομέα.
      Την ίδια στιγμή, αν και προβλέπεται μείωση του μεριδίου του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, η συνολική χρήση του αναμένεται να ενισχυθεί κατά 23% περίπου το 2030 σε σχέση με το 2016, με βασικό λόγο τη μεγαλύτερη χρήση του καυσίμου στον κτηριακό τομέα - που αναμένεται να φτάσει στο 18% το 2030, έναντι 8% το 2016. Τέλος, χάρη στις διασυνδέσεις των νησιών, η ηλεκτροπαραγωγή από πετρέλαιο μειώνεται κατά 74%, με συνέπεια η εξάρτηση της Ελλάδας από εισαγωγές καυσίμων να ελαττωθεί κατά περίπου 3%.
    10. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Την Γερμανική εταιρεία Accusol αφορούσε, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η αναφορά που έκανε χθες στο επενδυτικό φόρουμ του Βερολίνου ο υπουργός Ανάπτυξης, Αδωνις Γεωργιάδης, σύμφωνα με την οποία «εκδόθηκαν οι άδειες για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας και την αποθήκευσή της σε μπαταρίες, επί ελληνικού εδάφους».
      Ο υπουργός έκανε ειδική αναφορά στη συγκεκριμένη εταιρεία επειδή προφανώς βρισκόταν επί γερμανικού εδάφους και επειδή το φόρουμ αφορούσε κυρίως τις σχέσεις επενδυτικής συνεργασίας των δύο χωρών.
      Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, η Accusol είναι μία από τις εταιρείες που πήραν άδειες παραγωγής για υβριδικά από τη ΡΑΕ, αλλά δεν είναι η μόνη. Ανάμεσα στους επενδυτές, έργα των οποίων αδειοδοτήθηκαν, είναι η Γαλλική EDF με ισχυρή ενασχόληση στον κλάδο και μακρά παρουσία στη χώρα μας, αλλά και άλλες ελληνικές και ξένες εταιρείες.
      Οι σχετικές αδειοδοτήσεις έχουν «περάσει» από την Ολομέλεια της ΡΑΕ, αλλά δεν έχουν ακόμα εκδοθεί επίσημα. Η χορήγησή τους κατέστη δυνατή μετά τη νομοθέτηση από το ΥΠΕΝ της δυνατότητας να αδειοδοτεί η ΡΑΕ χωρίς να έχει αποφασιστεί το πλαίσιο για την τιμολόγηση της παραγόμενης ενέργειας. Το πλαίσιο αυτό μένει σε εκκρεμότητα και είναι θέμα που το ΥΠΕΝ επεξεργάζεται για να λυθεί εντός του έτους. Όμως δίνεται εν τω μεταξύ (και μέχρι την απόφαση για την τιμολόγηση) η δυνατότητα στους επενδυτές να συνεχίσουν τη διαδικασία αδειοδοτικής ωρίμανσης των επενδύσεών τους, κερδίζοντας έτσι χρόνο.
      Για να δοθεί η άδεια παραγωγής, η ΡΑΕ έχει στείλει στον ΔΕΔΔΗΕ τις σχετικές μελέτες που έχουν καταρτίσει οι επενδυτές. Μετά την έγκριση του ΔΕΔΔΗΕ η ΡΑΕ προχωρά στη χορήγηση της άδειας παραγωγής. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η διαδικασία αυτή έχει ολοκληρωθεί για περίπου 40 άδειες, οι οποίες αθροίζουν αρκετές δεκάδες Μεγαβάτ ΑΠΕ και επίσης αρκετές δεκάδες Μεγαβάτ μπαταριών αποθήκευσης.
      Άδειες για 9 νησιά στην Accusol 
      Όπως προαναφέρθηκε, μία από τις εταιρείες που έλαβαν άδειες παραγωγής για υβριδικά συστήματα παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και ταυτόχρονης δυνατότητας αποθήκευσης με συστήματα μπαταριών είναι η εταιρεία Accusol.
      Η εταιρεία έλαβε άδειες για εγκατάσταση σε 9 νησιά, ανάμεσά τους η Πάτμος, η Κάσος, η Ανάφη, η Γαύδος κ.λπ. 
      Η Accusol, δραστηριοποιείται σε στενή συνεργασία με τη Siemens, αποτελώντας ουσιαστικά μέρος του καινοτόμου βιομηχανικού τομέα της Siemens. Τεχνικός της σύμβουλος είναι το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καρλσρούης.
      Για τη χρηματοδότηση των υβριδικών έργων στα ελληνικά νησιά έχει εξασφαλιστεί κοινοπρακτικό δάνειο έως 90 εκατ. ευρώ, από την Alpha Bank και την Siemens, με εγγύηση του Γερμανικού Δημοσίου μέσω του Οργανισμού Εξαγωγικών Πιστώσεων Heuler Hermes.
      Πιλοτικό στην Κάρπαθο
      Πρέπει να σημειωθεί ότι η Γερμανική Accusol (διευθύνεται από τον ελληνογερμανό Γ. Θεοδωράκη) δραστηριοποιείται από το 2012 στην παραγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των έξυπνων δικτύων, ενώ λειτουργεί ήδη πιλοτικό υβριδικό σύστημα στην Κάρπαθο, κατόπιν σύμβασης που έχει με τη ΔΕΗ.
      Συγκεκριμένα, η αρχική εγκατάσταση του συστήματος BESS (Battery Energy Storage System) στον ΑΣΠ Καρπάθου είχε αποφασιστεί από το Συμβούλιο Διεύθυνσης της ΔΕΗ στα τέλη του 2016, όπως είχε γράψει το energypress.
      Το σύστημα έχει παραχωρηθεί δωρεάν από τη γερμανική εταιρεία για τη δοκιμαστική αυτή λειτουργία, χωρίς να εγείρεται καμία ευθύνη ή απαίτηση αποζημίωσης από τη ΔΕΗ.
      Το σύστημα BESS Accusol
      Το σύστημα BESS (Battery Energy Storage System) είναι ένα σύστημα μπαταριών ιόντων λιθίου για την αποθήκευση ενέργειας παραγόμενης από ΑΠΕ.
      Το υβριδικό σύστημα υπόσχεται να προσφέρει την απαιτούμενη ευελιξία ώστε να εξισορροπείται με το βέλτιστο δυνατό τρόπο η ζήτηση με την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας, δεδομένης της αδυναμίας των συστημάτων ΑΠΕ να λειτουργούν συνεχώς, λόγω της άμεσης εξάρτησής τους από τις καιρικές συνθήκες.
      Τα βασικά του μέρη είναι μια φωτοβολταϊκή γεννήτρια, μπαταρίες ιόντων λιθίου, converter/inverter, μια μονάδα ελέγχου και το πρόγραμμα διαχείρισης.
      Το σύστημα λειτουργεί ως εξής: η ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ είτε διοχετεύεται απευθείας στο δίκτυο είτε αποθηκεύεται στη μπαταρία. Όταν υπάρχει αυξημένη ζήτηση ή οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν την παραγωγή, το σύστημα διοχετεύει ενέργεια στο δίκτυο μέσω των DC/AC μετατροπέων.
    11. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Ευρώπη μεταβαίνει σταθερά προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνοντας σημαντική πρόοδο την τελευταία δεκαετία.
      Ο εφοδιασμός με ενέργεια και ηλεκτρική ενέργεια έχει καταστεί ζωτικής σημασίας για σχεδόν κάθε ευρωπαϊκό κράτος κατά το τελευταίο έτος, καθώς η περιοχή απομακρύνεται από την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικών καυσίμων.
      Ενώ πολλές χώρες έχουν σημειώσει πρόοδο στην ενεργειακή τους μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα, σχεδόν οι μισές ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθούν να εξαρτώνται από αυτά ως κύρια πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η Ευρώπη μεταβαίνει σταθερά προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνοντας σημαντική πρόοδο την τελευταία δεκαετία.
      Το 2011, τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακας) αποτελούσαν το 49% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, ενώ οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούσαν μόνο το 18%. Μια δεκαετία αργότερα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πλησιάζουν να εξισωθούν με τα ορυκτά καύσιμα, με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να αποτελούν το 32% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ έναντι 36% των ορυκτών καυσίμων το 2021.
      Η επέκταση της αιολικής και της ηλιακής παραγωγής αποτέλεσε τον κύριο μοχλό αυτής της στροφής προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς από το 8% που παρήγαγαν το 2011, έφτασαν στο 19% της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ το 2021. Παρόλο που αυτό μπορεί να φαίνεται μικρό, το μερίδιο της ΕΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολική και ηλιακή ενέργεια ισοδυναμεί με την πρώτη θέση μαζί με την Ωκεανία σε σύγκριση με άλλες περιοχές σε όλο τον κόσμο.
      Ενώ η υδροηλεκτρική ενέργεια δεν κατέχει τόσο μεγάλο μερίδιο όσο άλλες πηγές, είναι η πιο κοινή πρωτογενής πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη, διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στην παροχή ανανεώσιμης ενέργειας.
      Η πυρηνική ενέργεια είναι η μεγαλύτερη μεμονωμένη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ και σε ολόκληρη την Ευρώπη, παρά την πτώση της τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Πίσω στο 2001, η πυρηνική ενέργεια αποτελούσε το ένα τρίτο (33%) της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, ενώ τα επόμενα 20 χρόνια έπεσε στο 25%.
      Οι κύριες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας των μεγάλων κρατών της Ευρώπης
      Εξετάζοντας τα επιμέρους έθνη, η πλειονότητα των μεγαλύτερων χωρών της Ευρώπης έχει τα ορυκτά καύσιμα ως τη μεγαλύτερη κύρια ενιαία πηγή ηλεκτρικής ενέργειας.
      Η Γερμανία παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από την ενέργεια από άνθρακα, η οποία από το 2017 έως το 2021 παρήγαγε το 31% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Παρά την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα έντασης άνθρακα, η αιολική και η ηλιακή παραγωγή ενέργειας αποτελούσαν μαζί το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Γερμανίας σε ποσοστό 33% (23% για την αιολική και 10% για την ηλιακή).
      Η Γαλλία είναι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης που βασίζεται κυρίως στην πυρηνική ενέργεια, με την πυρηνική ενέργεια να αποτελεί περισσότερο από το ήμισυ της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας.
      Η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία λειτουργούν κυρίως με φυσικό αέριο όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από το 2017 έως το 2021. Ενώ η Ιταλία είναι η πιο εξαρτημένη από τις τρεις με 42% της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φυσικό αέριο, οι Κάτω Χώρες (40%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (38%) δεν απέχουν πολύ.
      Η Ισπανία αποτελεί εξαίρεση μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών εθνών και μια ιστορία επιτυχίας στη μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ενώ κατά την περίοδο 2017-2021, η χώρα εξαρτιόταν κυρίως από το φυσικό αέριο (29%), το 2022, η συμβολή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε στο 14%, καθώς η αιολική ενέργεια ανέβηκε και έγινε ο κύριος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας με μερίδιο 32%.
      Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ενεργειακή ανεξαρτησία στην ΕΕ έχει αποκτήσει ύψιστη σημασία και οι χώρες έχουν εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να επιταχύνουν τη μετάβασή τους προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
      Μια νέα έκθεση της Ember υπογραμμίζει πώς η μετάβαση σημείωσε σημαντική πρόοδο το 2022, με την ηλιακή και αιολική ενέργεια (22%) να ξεπερνούν για πρώτη φορά το φυσικό αέριο (20%) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
      Ενώ το 2022 σημειώθηκε αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα για την ΕΕ, η Ember αναμένει ότι θα μειωθεί το 2023 έως και 20%. Εάν η ΕΕ μπορεί να διατηρήσει αυτή την επιταχυνόμενη στροφή από τα ορυκτά καύσιμα, αυτός ο χάρτης των πρωτογενών πηγών ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να περιλαμβάνει πολλές περισσότερες ανανεώσιμες και χαμηλών εκπομπών άνθρακα πηγές ενέργειας στο εγγύς μέλλον.
    12. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Η Ευρώπη έχει ήδη ετοιμάσει την ανάπτυξή της σε έργα αποθήκευσης ενέργειας δείχνοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο (ο πρώτος κινητήριος μοχλός σε αυτό τον τομέα) θα απωλέσει την κυριαρχία που έχει μέχρι τώρα.
      Σύμφωνα με στοιχεία της LCP Delta στο τέλος του 2023, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Γερμανία, Βέλγιο και Πολωνία είχαν μαζί στο δίκτυο 2,2 GW/3,1 GWh BESS, εκ των οποίων τα 750 MW/1,15 GWh ενεργοποιήθηκαν το περασμένο έτος.
      Από το 2024 και μετά, η ανάπτυξη στην ήπειρο (σε μεγαβάτ και σε μεγαβατώρες) θα ξεπεράσει το Ηνωμένο Βασίλειο.
      Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των στόχων ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) σύμφωνα με το RePowerEU.
      Μάλιστα η ΕΕ θέλει να τερματίσει την εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα αυξάνοντας εγχώρια παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
      Οι στόχοι έχουν κωδικοποιηθεί από τα αναθεωρημένα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα των κρατών μελών (NECP), που κυκλοφόρησαν τα τελευταία 1-2 χρόνια.
      Ιταλία
      Η Ιταλία είναι έτοιμη να γίνει μια από τις πιο πολυσύχναστες αγορές BESS σε κλίμακα πλέγματος τα επόμενα χρόνια.
      Μετά την ανάπτυξη των στόχων της για τις ΑΠΕ και την ανάπτυξη του αγωγού, ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς (ΔΣΜ) Terna πέρασε τα τελευταία χρόνια σε διαβουλεύσεις με τη βιομηχανία για το πώς να διευκολύνει την αποθήκευση ενέργειας στο δίκτυό του, προβάλλοντας ότι 9GW/71GWh πρέπει να συνδεθεούν στο δίκτυο έως το 2030.
      Η επιχειρηματική θήκη αποθήκευσης θα χτιστεί γύρω από τη χωρητικότητα
      αρμπιτράζ (αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου από μια πηγή και την άμεση πώλησή του κάπου αλλού σε υψηλότερη τιμή) αγοράς και ενέργειας (μεταξύ άλλων) μέσω μιας νέας πλατφόρμας που λανσαρίστηκε από την Terna όπου θα μπορούν οι ιδιοκτήτες αποθήκευσης να πουλήσουν «χρονική μετατόπιση» ενέργειας σε ιδιοκτήτες ΑΠΕ, συνβοηθητικές υπηρεσίες. Τα έργα θα διαρκούν 4 ώρες και πλέον.
      Όλα αυτά θα υποστηριχθούν με 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ (19,1 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ).
      Σχέδιο στήριξης επιχορηγήσεων που υποστηρίζεται από την ΕΕ για την κάλυψη μέρους της επένδυσης και του λειτουργικού κόστους αποθήκευσης σε κλίμακα δικτύου, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2023.
      Ένα τεράστιο 2,6GW/8,9GWh πρόκειται να κυκλοφορήσει στο δίκτυο το 2024
      με μέση διάρκεια περίπου 3,4 ώρες, όπως ενημέρωσε η LCP Delta.
      Ένα μεγάλο κομμάτι αυτού είναι περίπου 1GW.
      Οι αναπτύξεις θα συνεχιστούν με πιο αργό ρυθμό στη συνέχεια και μετά τα τέλη του 2027, τα 4,8 GW/14,7 GWh θα πρέπει να είναι online.
       Η επιχειρηματική υπόθεση θα αφορά κυρίως τη μετατόπιση ηλιακής ενέργειας (μέσω φωτοβολταϊκών) έως τις βραδινές ώρες.
      Περίπου 880 MW/1.809 MWh σε έργα αποθήκευσης ενέργειας προβλέπονται στο διαγωνισμό PERTE του Δεκεμβρίου του 2023.
      Το μεγαλύτερο μέρος θα κυκλοφορήσει στο δίκτυο το 2025.



      Γερμανία
      Η Γερμανία ήταν κάποτε η κορυφαία αγορά για την κλίμακα δικτύου
      BESS στην Ευρώπη, ακόμη και μπροστά από το Ηνωμένο Βασίλειο.
      Οι επιχορηγήσεις για συστεγαζόμενα έργα έχουν επίσης δώσει ώθηση στην
      αγορά.
      Η κυβέρνηση δημοσίευσε τη στρατηγική της για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας τον Δεκέμβριο του 2023, με στόχο την υποστήριξη της κλιμάκωσης και
      ενσωμάτωση της αποθήκευσης ενέργειας στο δίκτυό της, θέτοντας την τεχνολογία στην πολιτική ατζέντα για πρώτη φορά.
      Μέχρι το τέλος του 2023, υπήρχαν 937MW/1.322MWh online στο Γερμανία και άλλα 485MW/681MWh πρόκειται να κυκλοφορήσουν στο δίκτυο το 2024.




      Ισπανία
      Η ισπανική αγορά υπήρξε μια προκλητική αγορά, με ανέκδοτες ενδείξεις «υπερανάπτυξης» ηλιακών φωτοβολταϊκών έργων και άλλες προκλήσεις που ίσως εξηγούν γιατί μόνο 5MW/10MWh ήρθαν στο δίκτυο πέρυσι.
      Ωστόσο, οι αναπτύξεις πρόκειται να αυξηθούν με νέα ενέργεια.
      Στόχος ανάπτυξης αποθήκευσης έως το 2030 είναι 22 GW ως μέρος του
      αναθεωρημένου NECP το οποίο περιλαμβάνει επίσης 76 GW Φ/Β μέχρι τότε.
       


       
      Βέλγιο
      Παρόλο που το Βέλγιο έχει λιγότερα BESS online σήμερα, μεγαλύτερα κράτη
      όπως Γαλλία και Γερμανία, έχουν ήδη δει ορισμένες αναπτύξεις μεγάλης κλίμακας, πολλών ωρών.
      Δύο έργα ΑΠΕ 25MW/100MWh αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια από τη Nippon Koei Energy Europe και τη Nala.
      Τον Ιανουάριο ο Ολλανδός κατασκευαστής Giga Storage ισχυρίστηκε ότι το 2024 θα ξεκινήσει την κατασκευή σε έργο 600MW/2.400MWh (ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη.
      Ένας μεγάλος οδηγός της διάρκειας και της κλίμακας των πολλαπλών ωρών στα έργα αυτά είναι η αγορά δυναμικότητας της χώρας, μέσω του
      Μηχανισμού Αμοιβής Ικανότητας (CRM) ο οποίος μπορεί να είναι στοιβάζονται με βοηθητικές ευκαιρίες υπηρεσίας για τη δημιουργία ενός ισχυρού επαγγελματική υπόθεση.


       
      Πολωνία, Σουηδία και Γαλλία
      Η Πολωνία είναι μια άλλη αγορά που εκτινάσσεται από μια αμελητέα βάση εκκίνησης σήμερα, με συμβόλαια αγοράς δυναμικότητας παίζει και πάλι τεράστιο ρόλο.
      Η ανάπτυξη είναι ρυθμισμένη να ξεκινήσει το 2026 και το 2027 (με 600MW/2.282MWh και 1.300MW/4.550MWh να έρχονται σε απευθείας σύνδεση αντίστοιχα).
      Η περίοδος 2024-2027 για τη Σουηδία και τη Γαλλία θα ήταν πιο εύστοχα να περιγραφεί ως «αργή και σταθερή», με 300-400 MW να έρχονται online κάθε χρόνο με διάρκειες μεταξύ τους από 1 έως 2 ώρες, με επαγγελματικές υποθέσεις χτισμένες γύρω από ένα μείγμα ενεργειακού αρμπιτράζ, χωρητικότητα και βοηθητικές υπηρεσίες.
    13. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Tο deal ΔΕΣΦΑ – Socar και τα εμπόδια των Βρυξελλών
       
      Η άδεια της Κομισιόν, για τη μεταβίβαση της ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη Socar, αναμένεται να δοθεί μέσα στο γ΄ τρίμηνο τρέχοντος έτους, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης των ΕΛΠΕ.
       
      Τα ΕΛΠΕ, ως μέτοχος του 35% του ΔΕΣΦΑ, έχουν λαμβάνειν 212 εκατομμύρια από το τίμημα των 400 εκατομμυρίων που θα καταβάλει η Socar για το 66% των μετοχών τής εταιρείας που διαχειρίζεται τις υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου. Έναντι του τιμήματος, η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν έχει καταβάλει προκαταβολή ήδη από το τέλος τού 2013.
       
      Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, που εξετάζει το φάκελο ΔΕΣΦΑ - Socar, δεν αγχώνεται ιδιαίτερα για το κλείσιμο του φακέλου –κάτι που γεννά ανησυχίες για τυχόν υπαναχώρηση της Socar, ασχέτως του ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται στον πωλητή.
       
      Συγκεκριμένα, στις 20 Ιανουαρίου, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ανακοίνωσε την απόφασή της να ακυρώσει προηγούμενες αποφάσεις που έθεταν χρονικό όριο για την έκδοση της απόφασης, πράγμα που σημαίνει ότι δεν δεσμεύεται για το χρόνο ολοκλήρωσης της έρευνας.
       
      Η ολοκλήρωση της συναλλαγής με τη Socar θα έδινε μια ακόμη ώθηση στην βελτίωση της κεφαλαιακής διάρθρωσης του ομίλου. Πάντως, από το τρίτο τρίμηνο του 2015, ο συνδυασμός της αποδοτικότατης λειτουργίας του συγκροτήματος Ελευσίνας και των ικανοποιητικών περιθωρίων διύλισης έχουν βελτιώσει την εικόνα με δείκτη μόχλευσης 40%, έναντι 43% του 2013.
       
      Φιλόδοξα τα σχέδια της Socar για ανάπτυξη στα Βαλκάνια
       
      Σε ό,τι αφορά τώρα στη Socar, η μεγάλη καθυστέρηση ή η προοπτική ακύρωσης του deal για την ΔΕΣΦΑ, δεν δείχνει να ακυρώνει τους στρατηγικούς της σχεδιασμούς για επέκταση στα Βαλκάνια. Η συμμετοχή στον αγωγό ΤΑΡ προσφέρει ένα ισχυρό ατού για τις επόμενες κινήσεις της στην περιοχή.
       
      Έτσι, πριν από λίγες μέρες, υπέγραψε συμφωνία με την κυβέρνηση της Αλβανίας, για την σύνταξη της συνολικής μελέτης (master plan) για την εισαγωγή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.
       
      Αυτό σημαίνει ότι η αζέρικη εταιρεία θα στηριχθεί στην διέλευση του αγωγού ΤΑΡ από την Αλβανία για την τροφοδοσία της χώρας και τη δημιουργία του δικτύου που θα τροφοδοτεί την κατανάλωση. Επίσης, θα εξετάσει την προοπτική το δίκτυο αυτό να αποτελέσει τη βάση για την τροφοδοσία των χωρών βόρεια της Αλβανίας (Μαυροβούνιο, Βοσνία) με τον αγωγό Ionian Adriatic Pipeline.
       
      Το πρώτο σημαντικό είναι ότι η χρηματοδότηση της μελέτης θα γίνει μέσω αναπτυξιακών ταμείων της ΕΕ, κάτι που σημαίνει ότι η ΕΕ ευνοεί το ρόλο της Socar, κυρίως όμως για τρίτες χώρες, ως αντίβαρο της ρωσικής Gazprom. Ας σημειωθεί εδώ ότι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως και άλλων κοινοτικών θεσμών, αλλά και της ΒΡ, παρευρέθηκαν στην τελετή υπογραφής της συμφωνίας.
       
      Το δεύτερο σημαντικό είναι ότι στη συμφωνία γίνεται μνεία στη δυνατότητα αξιοποίησης κατάλληλων γεωλογικών δομών που διαθέτει η Αλβανία, για τη δημιουργία υπόγειων αποθηκευτικών χώρων φυσικού αερίου.
       
      Η ανάπτυξη παρόμοιων υποδομών στην Αλβανία εκτός του ότι βελτιώνει την ασφάλεια εφοδιασμού της ευρύτερης περιοχής, αναβαθμίζει σημαντικά το γεωστρατηγικό ρόλο της γειτονικής χώρας ως περιφερειακού κόμβου.
       
      Πηγή: http://www.dealnews.gr/roi/item/134256-%CE%A4%CE%BF-master-plan-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%91%CE%B6%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BD-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B1-%CE%92%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%B9%CE%B1#.VPSIiPmsVnY
    14. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Ένα διαχρονικό, πάγιο και δίκαιο αίτημα των τοπικών κοινωνιών ικανοποιήθηκε οριστικά, ύστερα και από την ολοκλήρωση της διαδικασίας οριστικοποίησης των ποσών που πρόκειται να αποδοθούν στους κατοίκους των περιοχών, όπου λειτουργούν σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
       
      Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης, υπέγραψε την απόφαση με την οποία εγκρίνεται οριστικά η διάθεση των ποσών από σταθμούς Α.Π.Ε. που λειτουργούν εντός των διοικητικών ορίων Δημοτικών ή Τοπικών Κοινοτήτων, για τα έτη 2010-2014, σύμφωνα με το άρθρο 4, παρ. 5 της ΚΥΑ με αρ. πρωτ. ΑΠΕΗΛ/Α/Φ1/ οικ. 23840/23.12.2014 (ΦΕΚ Β” 3497/29.12.2014) «Επιμερισμός ειδικού τέλους στους οικιακούς καταναλωτές σε περιοχές όπου λειτουργούν σταθμοί ΑΠΕ».
       
      To Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πιο συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, ύστερα από την εξέταση των υποβληθεισών ενστάσεων, αναρτά τον οριστικό πίνακα επιμερισμού των ποσών που παρακρατήθηκαν από τους παραγωγούς ΑΠΕ (αιολικά, μικρά υδροηλεκτρικά, βιομάζα), για την περίοδο 2010 έως και 31.12.2014 και τα οποία πρόκειται να αποδοθούν σε οικιακούς καταναλωτές 274 Δημοτικών και Τοπικών κοινοτήτων σε όλη τη χώρα, στα όρια των οποίων βρίσκονται μονάδες ΑΠΕ των παραπάνω τεχνολογιών.
       
      Υπενθυμίζεται ότι τα επιμερισθέντα ποσά που παρακρατήθηκαν από τη ΛΑΓΗΕ ΑΕ και -στην περίπτωση των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών- από τη ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, τα οποία ανέρχονται συνολικά στα 17,6 εκατ. Ευρώ, πρόκειται να αποδοθούν στους οικιακούς καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.
       
      Η απόφαση θα είναι διαθέσιμη στον δικτυακό τόπο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (http://www.ypeka.gr) και θα κοινοποιηθεί στους κατά τόπους ΟΤΑ, σε ΔΕΔΔΗΕ, ΛΑΓΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ (ΜΔΝ) και τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2016/08/11/ape-ependytes-131401/
    15. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αποσφραγίστηκαν από το ΤΑΙΠΕΔ οι φάκελοι με τις βελτιωμένες οικονομικές προσφορές για την απόκτηση του 66% (31% συμμετοχή του ΤΑΙΠΕΔ και 35% συμμετοχή των ΕΛΠΕ) του ΔΕΣΦΑ.   Τις προσφορές υπέβαλαν τα εξής δύο επενδυτικά σχήματα:   Κοινοπραξία των εταιρειών Snam S.p.A., Enagas Internacional S.L.U. και Fluxys S.A. (Oι εταιρείες κατέχουν το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΤΑΡ) Κοινοπραξία των εταιρειών Regasificadora del Noroeste S.A., Reganosa Asset Investments S.L.U., S.N.T.G.N. Transgaz S.A. και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (EBRD), Την υψηλότερη προσφορά υπέβαλε η κοινοπραξία Snam S.p.A., Enagas Internacional S.L.U. και Fluxys S.A., που σύμφωνα με πληροφορίες ανέρχεται στο ποσό των 535 εκατ.ευρώ. Aπό το ΤΑΙΠΕΔ τής ζητήθηκε να υποβάλει περαιτέρω βελτιωμένη οικονομική πρόταση, η οποία θα αξιολογηθεί σε επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου, καθώς και από τα αρμόδια όργανα των ΕΛΠΕ. 

      Υπενθυμίζεται οτι πωλητές των μετοχών είναι το ΤΑΙΠΕΔ (31%) και τα ΕΛΠΕ (35%).
      Γ. Σταθάκης: Τι προβλέπει η συμφωνία της πώλησης του ΔΕΣΦΑ
      Αναμένουμε, τις επόμενες ώρες, την κατάθεση του τελικού τιμήματος και την επιτυχή ολοκλήρωση του διαγωνισμού, δήλωσε απόψε αναφερόμενος στο άνοιγμα των οικονομικών προσφορών για το 66% των μετοχών του ΔΕΣΦΑ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης.
      Ο υπουργός τονίζει ακόμη ότι η Συμφωνία Μετόχων την οποία διαπραγματεύτηκε η κυβέρνηση, είναι σαφώς βελτιωμένη για τα συμφέροντα του Δημοσίου καθώς, όπως αναφέρει, προβλέπει ότι:
      Το Δημόσιο θα ορίζει τον Πρόεδρο του ΔΣ και όχι απλά ένα εκτελεστικό μέλος (όπως προέβλεπε η προηγούμενη Συμφωνία) Το Δημόσιο θα έχει δικαίωμα αρνησικυρίας ακόμα και σε θέματα που αφορούν στη συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ σε διακρατικά ή διεθνή έργα, εντός ή εκτός Ελλάδας Ο νέος αγοραστής οφείλει να υλοποιήσει το επενδυτικό σχέδιο του ΔΕΣΦΑ, ύψους 330 εκατ. ευρώ. Ο νέος αγοραστής υποχρεούται να συνεχίσει να λειτουργεί υπό το πλαίσιο των αυστηρών κριτηρίων που διέπουν τη συμμετοχή στο διαγωνισμό.
    16. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Αντιστρόφως έναντι του προηγούμενου μήνα κινήθηκαν τα μερίδια των συμμετεχόντων σε ότι αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τον μήνα Δεκέμβριο του 2020, όπως αποτυπώνεται στο τελευταίο δελτίο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
      Στην γενική του εικόνα και τον Δεκέμβριο διατηρήθηκε η ίδια σχέση μεταξύ ΔΕΗ και άλλων συμμετεχόντων, με το μεγαλύτερο μερίδιο παραγωγής να καλύπτεται από τους δεύτερους.
      Ειδικότερα, το μερίδιο της ΔΕΗ αυξήθηκε από 40,82% σε 47.53% και το αντίστοιχο των υπόλοιπων συμμετεχόντων υποχώρησε στο 52.47% από 59.18% τον Νοέμβριο του 2020.
      Αξίζει να σημειωθεί η αρνητική μεταβολή του ποσοστού του ΔΑΠΕΕΠ, από 27,24% σε 20,51%, γεγονός που αντανακλά την μικρότερη παραγωγή του χαρτοφυλακίου ΑΠΕ που διαχειρίζεται κατά την εξεταζόμενη περίοδο. 
      Να θυμίσουμε ότι ο Διαχειριστής ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης ΑΕ (ΔΑΠΕΕΠ) συμμετέχει στο target model με την ιδιότητα του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου (Σο.Σ.Ε.Τε.Κ) ΑΠΕ.
      Σε ότι αφορά τους υπόλοιπους παραγωγούς που μετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, τα μερίδια διαμορφώνονται ως εξής:
      Mytilineos: 7,92% έναντι 9,33% τον Νοέμβριο του 2020
      Elpedison: 7,78% έναντι 6.55%
      Korinthos Power: 5,19% έναντι 4.93%
      Optimus Energy: 4.22% έναντι 4,19%
      LIG_Megalopolis: 1,84% έναντι 2,99%
      Renoptipower: 0,85% έναντι 1,05%
      Ακολουθούν οι σχετικοί πίνακες για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2020:
       
      Πηγή: Δελτίο Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Νοέμβριος 2020  
       
       Πηγή: Δελτίο Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Δεκέμβριος 2020   
      Εισαγωγές και Εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας 
      Σημαντικές, επίσης, μεταβολές γνώρισε το ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας τον Δεκέμβριο σε σύγκριση με τον Νοέμβριο, χωρίς, ωστόσο, να αλλάζει το «balance» μεταξύ τους.
      Ειδικότερα, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έφτασαν τις 475 GWh από λίγο παραπάνω από 200 GWh τον Νοέμβριο και αντίστοιχα, οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας έφτασαν τις 741 GWh έναντι λίγο λιγότερες από 600 GWh.
      Αναλυτικά τα στοιχεία εισαγωγών και εξαγωγών (από και προς τα που) αποτυπώνονται στους παρακάτω πίνακες για τον μήνα Δεκέμβριο:
       
      Εισαγωγές Ηλεκτρικής Ενέργειας, Δεκέμβριος 2020, Χρηματιστήριο Ενέργειας  
       
      Εξαγωγές Ηλεκτρικής Ενέργειας, Δεκέμβριος 2020, Χρηματιστήριο Ενέργειας  
       
       
    17. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σύμφωνα με την προκήρυξη που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη ΡΑΑΕΥ το απόγευμα της Παρασκευής (16/6) η καταληκτική ημερομηνία σε ότι αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τους συμμετέχοντες είναι η 10η Ιουλίου Με ταχείες διαδικασίες ώστε έως τις 10 Αυγούστου να έχει εκδοθεί η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας με τον οριστικό κατάλογο των πρώτων μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που θα λάβουν λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση για να κατασκευαστούν και να ενταχθούν στο ελληνικό σύστημα ενέργειας προκηρύχθηκε ο πρώτος διαγωνισμός του έτους.

      Σύμφωνα με την προκήρυξη που δόθηκε στη δημοσιότητα από τη ΡΑΑΕΥ το απόγευμα της Παρασκευής (16/6) η καταληκτική ημερομηνία σε ότι αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τους συμμετέχοντες είναι η 10η Ιουλίου, ενώ έως τις 12 Ιουλίου θα πρέπει να έχουν προσκομίσει την εγγυητική επιστολή συμμετοχής. Έως τις 2 Αυγούστου η ΡΑΑΕΥ θα έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των αιτήσεων και στις 3 Αυγούστου θα εκδοθεί ο προσωρινός κατάλογος επιλεγέντων και αποκλεισθέντων. Θα ακολουθήσει σύντομη περίοδος ενστάσεων και αξιολόγησης τους και στις 10 Αυγούστου θα εκδοθούν τα τελικά αποτελέσματα της διαδικασίας.

      Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός που είναι ο πρώτος του έτους και θα ακολουθήσουν δυο ακόμη, προβλέπει ανώτατη τιμή προσφοράς ως προς τη λειτουργική ενίσχυση τα 115.000 ευρώ/MW/έτος και συνολικά θα ενταχθούν σε αυτόν έργα αποθήκευσης ενέργειας ως 400 MW. Εντός του 2023 προγραμματίζεται να προκηρυχθούν δύο ακόμα ανάλογες διαδικασίες, των 300 MW η κάθε μία, δηλαδή 1.000 MW συνολικά για τη φετινή χρονιά.

      Τι αναφέρει η προκήρυξη

      Σύμφωνα με την προκήρυξη, η λειτουργική ενίσχυση θα καταβάλλεται για 10 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας, ενώ τα έργα θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί και να λειτουργούν ως το τέλος του 2025.
      Η επενδυτική ενίσχυση για τους κατόχους ενισχυόμενων μονάδων αποθήκευσης ανέρχεται σε 200.000 ευρώ/MW μέγιστης ισχύος έγχυσης.
      Στο διαγωνισμό εκτιμάται ότι θα συμμετάσχουν όλοι οι μεγάλοι Έλληνες παίκτες του τομέα της ενέργειας, ενώ προβλέπεται ότι μπορούν να λάβουν μέρος και μονάδες αποθήκευσης με μπαταρία που διαθέτουν ήδη άδεια στη Βουλγαρία.

      Σύμφωνα με την προκήρυξη:

      ⦁ Το Ελάχιστο Ποσοστό Ανταγωνισμού της Ανταγωνιστικής Διαδικασίας καθορίζεται σε εκατό τοις εκατό (100%). Σε περίπτωση που η συνολική ισχύς των Σ.Α.Η.Ε. που συμμετέχουν στην Ανταγωνιστική Διαδικασία υπολείπεται του παραπάνω Ελάχιστου Ποσοστού Ανταγωνισμού, τότε η προς κατακύρωση ισχύς μειώνεται ώστε να ικανοποιείται το Ελάχιστο Ποσοστό Ανταγωνισμού.
      ⦁ Στην Ανταγωνιστική Διαδικασία εφαρμόζεται όριο ελάχιστου αριθμού τεσσάρων Συμμετεχόντων, οι οποίοι δεν αποτελούν Συνδεδεμένες ή Συνεργαζόμενες μεταξύ τους επιχειρήσεις. Σε περίπτωση που είναι λιγότεροι οι συμμετέχοντες, τότε η Ανταγωνιστική Διαδικασία αναβάλλεται για νέα ημερομηνία, άλλως κηρύσσεται άγονη και η προς δημοπράτηση ισχύς προστίθεται στην προς δημοπράτηση ισχύ της Δεύτερης (Β’) Ανταγωνιστικής Διαδικασίας.
      ⦁ Το ανώτατο όριο στην ισχύ συμμετοχής κάθε συμμετέχοντα ορίζεται στα 100 MW
      ⦁ Το μέγιστο όριο Ισχύος Συμμετοχής ανά Συμμετέχοντα, ορίζεται στο 25% της δημοπρατούμενης ισχύος της Ανταγωνιστικής Διαδικασίας.
      ⦁ Το μέγιστο όριο κατακύρωσης ισχύος ανά Συμμετέχοντα, σωρευτικά για την πρώτη και τη δεύτερη ανταγωνιστική διαδικασία, ορίζεται σε 100 MW.
      ⦁ Κατά τον έλεγχο των ορίων ισχύος συμμετοχής ανά Συμμετέχοντα και ελάχιστου αριθμού συμμετεχόντων, λαμβάνονται υπόψη οι συνδεδεμένες και οι συνεργαζόμενες με τον Συμμετέχοντα επιχειρήσεις κατά την έννοια της Σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕL 124 της 20ής Μαΐου 2003, σ. 36).

      Η χωρητικότητα

      Πέρα από την κατοχή άδειας αποθήκευσης, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να διαθέτουν εγγυημένη (ωφέλιμη) χωρητικότητα που αντιστοιχεί σε διάρκεια τουλάχιστον δύο (2) ωρών (οριζόμενη ως το πηλίκο της εγγυημένης χωρητικότητας του Σ.Α.Η.Ε., σε MWh, προς τη μέγιστη ισχύ έγχυσης αυτού, σε MW). Επίσης,
      ⦁ Η μέγιστη ισχύ έγχυσης πρέπει κατ’ ελάχιστον να είναι ίση με 1 MW, βάσει της Άδειας Αποθήκευσής τους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 132Ε του ν. 4001/2011, ή αντίστοιχης άδειας για τους σταθμούς, που εγκαθίστανται στην Βουλγαρία.
      ⦁ Να συνδέονται στο Ε.Σ.Μ.Η.Ε., απ’ ευθείας ή μέσω έργων διασύνδεσης Μέσης Τάσης που δεν εντάσσονται στο Ε.Δ.Δ.Η.Ε., ή στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Βουλγαρίας.
      Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή στην ανταγωνιστική διαδικασία περισσότερων του ενός Σ.Α.Η.Ε. που προέρχονται από κατάτμηση Άδειας Αποθήκευσης, η οποία συντελείται μετά από τη θέση σε ισχύ της Υπουργικής Απόφασης. Επίσης δεν θα πρέπει να έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για την κατασκευή των σταθμών αποθήκευσης πριν την υποβολή της αίτησης συμμετοχής. Υπενθυμίζεται ότι η εγγυητική επιστολή συμμετοχής ανέρχεται σε 35.000 ευρώ/MW μέγιστης εγχεόμενης ισχύος.
    18. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σε εξέλιξη βρίσκονται τα πρώτα προπαρασκευαστικά βήματα για την υλοποίηση του Προγράμματος Απόλλων, μέσω του οποίου θα μειωθεί κατακόρυφα το ενεργειακό κόστος των 127.500 δικαιούχων του ΚΟΤ Α, των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ, των ΔΕΥΑ και των  ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού όλης της χώρας. 
      Σε αυτό το πλαίσιο, ήδη «τρέχει» η προθεσμία για την ίδρυση Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών (ΕΚΠ) από την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Ε.Τ.Α.Α.), η οποία θα αναλάβει την κάλυψη του 90% των ενεργειακών αναγκών των κοινωνικά ευάλωτων καταναλωτών, ενώ και οι 13 Περιφέρειες έχουν ξεκινήσει την προεργασία για την ίδρυση των ισάριθμων Κοινοτήτων. Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει να συγκεντρώνονται τα πρώτα στοιχεία των ωφελούμενων, στη βάση των οποίων θα διαστασιολογηθούν τα φωτοβολταϊκά που απαιτούνται για την κάλυψη των καταναλώσεων των μελών τους. 
      Στόχος είναι μέχρι το τέλος του έτους να έχουν συγκεντρωθεί για κάθε ΕΚΠ τα στοιχεία των καταναλώσεων που πρόκειται να καλυφθούν μέσω του Προγράμματος, ώστε να ακολουθήσουν από τη ΡΑΑΕΥ οι διαγωνισμοί για τα φωτοβολταϊκά, τα οποία θα επιφορτιστούν με την τροφοδοσία με ηλεκτρική ενέργεια. Πάντως, όπως δήλωσε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, σε εκδήλωση στον Δήμο Νότιου Πηλίου, το χρονοδιάγραμμα προβλέπει πως η έναρξη θα γίνει με την ΕΚΠ της Ε.Ε.Τ.Α.Α., καθώς και με την Κοινότητα της πλημμυρόπληκτης Περιφέρειας Θεσσαλίας, οι ανάγκες της οποίας είναι και οι πιο επείγουσες. 
      Όπως αναφέρει το πρόσφατο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, με το οποίο θεσπίσθηκε το πρόγραμμα, για κάθε μία Κοινότητα πρόκειται να διεξαχθεί ανεξάρτητος διαγωνισμός από τη ΡΑΑΕΥ, από τον οποίο θα προκριθούν τα υπό ανάπτυξη φωτοβολταϊκά με όρους σύνδεσης, που απαιτούνται για την κάλυψη των καταναλώσεων. Η κάλυψη θα γίνει μέσω εικονικού ταυτοχρονισµένου συµψηφισµού (virtual net-billing), με τους ιδιοκτήτες των πάρκων να υπογράφουν σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ, για τη σταθερή ταρίφα με την οποία θα διαθέτουν προς συμψηφισμό την ενέργεια που παράγουν. Η σύμβαση θα είναι 20ετούς διάρκειας. 
      Την ίδια στιγμή, στα σκαριά βρίσκεται και η κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών που θα «κλειδώσει» τις επιμέρους εκτέλεσης του προγράμματος. Τέτοιες παράμετροι είναι ο τρόπος χρηµατοδότησής του και αποζηµίωσης των επιλέξιµων έργων, ήτοι των µελετών που απαιτείται να εκπονηθούν για τη διαστασιολόγηση των απαιτούµενων έργων και της αποζηµίωσης των έργων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των ωφελούµενων, η αποζηµίωση ή όχι τυχόν περίσσειας παραγόµενης ενέργειας, κίνητρα για περαιτέρω µείωση των καταναλώσεών τους µετά τη συµµετοχή στο Πρόγραµµα και ο τρόπος αποζηµίωσης των Προµηθευτών για την προς συµψηφισµό ενέργεια. 
    19. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Σύμφωνα με τις “Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας (2014-2020)” που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, “προκειμένου να δοθούν κίνητρα για την ολοκλήρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, είναι σημαντικό οι δικαιούχοι να πωλούν την ηλεκτρική τους ενέργεια απευθείας στην αγορά και να υπόκεινται σε υποχρεώσεις της αγοράς”.
       
      Όπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές έρχονται συχνά σε αντίθεση με την αποτίμηση που έχει κάνει η ίδια η ΕΕ για τους διάφορους υποστηρικτικούς μηχανισμούς των ΑΠΕ.
       
      Για παράδειγμα, οι μελέτες έχουν δείξει ότι το μοντέλο των εγγυημένων σταθερών τιμών (feed-in-tariffs) αποδείχθηκε στην πράξη ότι επιτυγχάνει χαμηλότερο κόστος εφαρμογής, πιο ακριβή προσέγγιση και αποτίμηση του πραγματικού κόστους των επενδύσεων, μεγαλύτερη ασφάλεια στους επενδυτές και άρα χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης των σχετικών επενδύσεων, ενθάρρυνση της αποκεντρωμένης και διεσπαρμένης παραγωγής από ΑΠΕ σε μικρή κλίμακα, υποστήριξη αναδυόμενων τεχνολογιών, αλλά και αντιστάθμιση κινδύνων για τον προμηθευτή λόγω της υψηλής μεταβλητότητας των τιμών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
       
      Αποδείχθηκε δηλαδή πιο αποτελεσματικό από άλλα μοντέλα (π.χ. το μοντέλο των εγγυημένων διαφορικών τιμών ή τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς). Παρόλα αυτά, η ΕΕ προτείνει ως κύριο εργαλείο ενίσχυσης τους μειοδοτικούς διαγωνισμούς ακόμη και για έργα μικρής σχετικά κλίμακας.
       
      Συγκεκριμένα, η ΕΕ προτείνει να ισχύσουν τα εξής:
       
      *Για έργα ισχύος μέχρι 500 kW(εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από αιολική ενέργεια για την οποία ισχύει όριο εγκατεστημένης δυναμικότητας ηλεκτροπαραγωγής 3 MW ή 3 μονάδων παραγωγής), μπορεί να εφαρμόζεται ο υποστηρικτικός μηχανισμός των εγγυημένων σταθερών τιμών (feed-in-tariffs).
       
      *Από 1-1-2016 και για έργα ισχύος 500 kW έως 1 MW (εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από αιολική ενέργεια για την οποία ισχύει όριο εγκατεστημένης δυναμικότητας ηλεκτροπαραγωγής 6 MW ή 6 μονάδων παραγωγής), οι ενισχύσεις χορηγούνται ως προσαύξηση, επιπλέον της αγοραίας τιμής με την οποία οι παραγωγοί πωλούν την ηλεκτρική ενέργεια απευθείας στην αγορά, ισχύει δηλαδή ο υποστηρικτικός μηχανισμός των εγγυημένων διαφορικών τιμών (feed-in-premium).
       
      *Από 1-1-2017 και για έργα ισχύος άνω του 1 MW (εκτός της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από αιολική ενέργεια για την οποία ισχύει όριο εγκατεστημένης δυναμικότητας ηλεκτροπαραγωγής άνω των 6 MW ή 6 μονάδων παραγωγής), oι ενισχύσεις θα χορηγούνται στο πλαίσιο μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας. Κατά το μεταβατικό στάδιο που καλύπτει την περίοδο 2015-2016, ενισχύσεις για τουλάχιστον 5% της σχεδιαζόμενης νέας δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να χορηγούνται στο πλαίσιο μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας.
       
      Ο Σύνδεσμος Εταιριών Φωτοβολταϊκών πιστεύει ότι δεν πρέπει να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των τεχνολογιών και ότι θα πρέπει να ισχύσουν ενιαία όρια ισχύος και συγκεκριμένα κατ’ ελάχιστον αυτά που σήμερα προβλέπονται για τα αιολικά.
       
      Ο ΣΕΦ εκφράζει επίσης την ανησυχία του για κάποια ακόμη θέματα που δεν διευκρινίζονται επαρκώς στο εν λόγω κείμενο κατεθυντήριων γραμμών.
       
      - Δεν διατυπώνονται ξεκάθαροι κανόνες για τη διενέργεια των διαγωνισμών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και ακύρωση επενδύσεων.
       
      - Γίνεται μια γενικόλογη αναφορά ότι “οι ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται μόνον έως την πλήρη απόσβεση των εγκαταστάσεων σύμφωνα με τους ισχύοντες λογιστικούς κανόνες”, γεγονός που αφήνει χώρο για πολλαπλές ερμηνείες και εν τέλει οδηγεί σε αδυναμία χρηματοδότησης των επενδύσεων από χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς.
       
      - Δεν γίνεται σαφής αναφορά στην προτεραιότητα ένταξης των ΑΠΕ στα δίκτυα (όπως ισχύει έως σήμερα), αλλά αντιθέτως ορίζεται ότι “θεσπίζονται μέτρα που να διασφαλίζουν ότι οι παραγωγοί δεν έχουν κίνητρο να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με αρνητικές τιμές”, κάτι που μπορεί να ερμηνευθεί ως μέτρο περιορισμού της πρόσβασης ΑΠΕ στο δίκτυο.
       
      Πηγή: http://www.econews.gr/2014/08/27/sef-fotovoltaika-enisxyseis-117140/
    20. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      «Τρέχουν» οι εργασίες στο γεωθερµικό πεδίο στο Αρίστηνο της Αλεξανδρούπολης. Μετά τις τελευταίες αντλήσεις το νερό έχει φτάσει σχεδόν στους 97 βαθµούς Κελσίου, σηµαντικό στοιχείο που ανοίγει νέες δυνατότητες και προοπτικές για την εκµετάλλευση του πεδίου. Σύµφωνα µε τον αντιδήµαρχο Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Γιάννη Φαλέκα, που «τρέχει» το πρότζεκτ από το 2012, αυτή η θερµοκρασία δίνει πλέον τη δυνατότητα στον Δήµο Αλεξανδρούπολης να προχωρήσει και σε ηλεκτροπαραγωγή, εκτός από αστική και αγροτική θέρµανση.
      «Το υπουργείο Ενέργειας µας έκανε ένα µεγάλο δώρο στην πραγµατικότητα αποδεχόµενο το αίτηµα για την αλλαγή του πλαισίου για τα γεωθερµικά πεδία και την αύξηση της θερµοκρασίας από το όριο των 90 βαθµών Κελσίου στους 99 βαθµούς. Οι τελευταίες µετρήσεις που έχουµε από την τελευταία γεώτρηση µας έχει δώσει νερό περίπου 97 βαθµών Κελσίου, πράγµα που ανοίγει νέες προοπτικές για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας» είπε στην «Ηµερησία» ο κ. Φαλέκας και προσέθεσε πως «είναι ένα ιστορικό γεγονός που δίνει πρόσθετη µεγάλη αξία και στο δικό µας γεωθερµικό πεδίο. Καλύπτει τους ∆ήµους (Αλεξανδρούπολης-Νέστου-Παγγαίου) που έχουν γεωθερµικά πεδία, ενώ δεν θα ισχύσει για άλλα γεωθερµικά πεδία στο µέλλον». Στον ∆ήµο Αλεξανδρούπολης θα υλοποιηθεί το πρώτο γεωθερµικό έργο χαµηλής ενθαλπίας (το θερµοδυναµικό µέγεθος που αντιπροσωπεύει το συνολικό ποσό θερµότητας που περιέχεται σε ένα πεδίο) στη χώρα µας µέσω ΕΣΠΑ, αξίας 6,5 εκατ. ευρώ.
      Το πρόγραµµα έχει δύο κατευθύνσεις. Η πρώτη κατεύθυνση είναι αυτή της αστικής τηλεθέρµανσης, η οποία θα θερµάνει 22 δηµόσια κτήρια και το Παιδικό Χωριό SOS, και της αγροτικής τηλεθέρµανσης, για παραγωγικές επενδύσεις και θερµοκήπια. Η δεύτερη κατεύθυνση του προγράµµατος έχει να κάνει µε την ηλεκτροπαραγωγή, που τώρα πλέον µπορεί να µπει σε νέα βάση.
      Το έργο της αστικής και της αγροτικής τηλεθέρµανσης στη ∆ηµοτική Ενότητα Τραϊανούπολης του δήµου θα έπρεπε να εκτελείται από τον Σεπτέµβριο του 2018, ωστόσο οι απανωτές ενστάσεις που κατατέθηκαν από εργολάβους προκάλεσαν τις µεγάλες καθυστερήσεις του έργου. Το θέµα, έπειτα από δύο δικαστήρια, σήµερα βρίσκεται στο Συµβούλιο της Επικρατείας, το οποίο αναµένεται να εκδώσει την απόφασή του µέχρι τις 6 Μαΐου. «Από το σηµείο αυτό και µετά, το έργο της τηλεθέρµανσης θα ‘‘τρέξει’’ και θα υλοποιηθεί άµεσα» είπε ο κ. Φαλέκας. Τα 22 δηµόσια κτίρια που θα συνδεθούν στο δίκτυο θα είναι σχολεία, δηµοτικά κτήρια και εκκλησίες. Σε ό,τι αφορά την αγροτική τηλεθέρµανση, ήδη έχουν κατατεθεί συνολικά πέντε προτάσεις από καλλιεργητές της περιοχής αλλά και άλλους επενδυτές για την ανάπτυξη θερµοκηπιακών εκµεταλλεύσεων. Αρχικά η χρήση γεωθερµίας στον πρωτογενή τοµέα κινητοποίησε τρεις παραγωγούς, οι οποίοι εκδήλωσαν ενδιαφέρον για 45 από τα συνολικά 70 στρέµµατα που µπορούν να εξυπηρετηθούν µε φθηνή ενέργεια.
      Ήδη στήθηκε το πρώτο θερµοκήπιο τριών στρεµµάτων µε κηπευτικά στην Ανθεια, από αγρότη που διαθέτει συνολική έκταση 15 στρεµµάτων και αναµένει να ολοκληρωθεί το έργο για να συνδεθεί µε τη γεωθερµία. Ακόµη ένας παραγωγός θα στήσει θερµοκήπιο, ενώ µια οµάδα επιστηµόνων επενδύει στη σπιρουλίνα σε έκταση 15 στρεµµάτων. Το τελευταίο διάστηµα έχουν κατατεθεί άλλες δύο προτάσεις, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθµό των ενδιαφεροµένων σε πέντε. Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροπαραγωγή, στόχος του δήµου είναι να στήσει στις κεφαλές των παραγωγικών αντλήσεων ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη για την παραγωγή ενέργειας 200 MW. Αρχικά αυτό θα γίνει σε δύο γεωτρήσεις, ενώ θα ακολουθήσει και µία τρίτη, όπως είπε ο κ. Φαλέκας. Ο επόµενος µεγάλος στόχος του δήµου, σύµφωνα µε τον αντιδήµαρχο Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, είναι η τηλεθέρµανση έξι οικισµών της περιοχής. «Το έργο αυτό θα είναι ύψους 12 εκατ. ευρώ και θα ολοκληρωθεί σε µία τριετία» τόνισε ο κ. Φαλέκας.
      Από το 2012
      Στο Αρίστηνο Αλεξανδρούπολης υπάρχει βεβαιωµένο γεωθερµικό πεδίο χαµηλής ενθαλπίας έκτασης 20.000 στρεµµάτων και ο δήµος το έχει εκµισθώσει από το ελληνικό ∆ηµόσιο. Η προσπάθεια για τη διεκδίκηση και εκµετάλλευση του γεωθερµικού πεδίου ξεκίνησε το 2012, από τον νυν αντιδήµαρχο Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλεξανδρούπολης Γιάννη Φαλέκα και τον αείµνηστο µηχανικό του ∆ήµου Αλεξανδρούπολης, Χρήστο Καβαρατζή. Το συγκεκριµένο πεδίο έχει συγκεκριµένα χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδιαίτερο.
      «Εχουµε την τύχη στο πεδίο αυτό να µην έχουµε µεγάλες πιέσεις από το έδαφος. Αυτό µας δίνει τη δυνατότητα µε σχετικά εύκολο τρόπο να εκµεταλλευτούµε τη γεωθερµική ενέργεια» προσέθεσε ο κ. Φαλέκας. «Ο δήµος έγινε κάτοχος του σπάνιου γεωθερµικού πεδίου καθώς πέρασε στην ιδιοκτησία του, ενώ τα υπόλοιπα γεωθερµικά πεδία στη χώρα ανήκουν στο ελληνικό ∆ηµόσιο. Για τα επόµενα 70 χρόνια ο ∆ήµος Αλεξανδρούπολης θα είναι κάτοχος του γεωθερµικού πεδίου και ένας από τους σπάνιους στην Ελλάδα που θα έχει ιδιοκτησία σε ορυκτό πλούτο» τόνισε.
    21. Ενέργεια-ΑΠΕ

      Engineer

      Mνημόνιο συνεργασίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος υπερπαραγωγής ΑΠΕ και χαμηλής ζήτησης υπέγραψαν την Μεγάλη Εβδομάδα ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ. Στο Μνημόνιο η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ σε περιόδους χαμηλής ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας καταγράφεται για πρώτη φορά ως ειδικό πρόβλημα και κίνδυνος για την ευστάθεια του συστήματος και περιγράφονται λεπτομερώς τα βήματα για τη διαχείρισή του.
      Περιγράφει μεταξύ άλλων ποιες είναι οι διαδικασίες επικοινωνίας μεταξύ των δύο Διαχειριστών , ποια μέτρα λαμβάνονται και κάτω από ποιες συνθήκες , ποιος δίνει την εντολή για περικοπές κλπ. Ένα πλέγμα μέτρων αντίστοιχων με αυτά που εφαρμόζονται ήδη σε περιπτώσεις που απαιτείται περικοπή ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας.
      Προτάσεις σε διαβούλευση
      Στο πλαίσιο της μεσο-μακροπρόθεσμης αντιμετώπισης του προβλήματος που όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στελέχη της αγοράς “ήρθε για να μείνει” μέχρι την εγκατάσταση επαρκούς δυναμικότητας ΑΠΕ , ο ΑΔΜΗΕ αναμένεται μέσα στις επόμενες ημέρες να καταθέσει στη ΡΑΕ προτάσεις ρυθμιστικών παρεμβάσεων.
      Οι προτάσεις θα τεθούν από τη ΡΑΕ σε δημόσια διαβούλευση για να εγκριθούν στη συνέχεια και να συμπεριληφθούν στο «πακέτο» των προληπτικών μέτρων για την διασφάλιση της επάρκειας του ενεργειακού συστήματος που ενέκρινε στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης.
      Στη δημόσια διαβούλευση αναμένεται να ανοίξει και θεσμικά η συζήτηση που έχει ξεκινήσει άτυπα περί αποζημιώσεων της ¨πράσινης¨ ενέργειας που θα περικόπτεται σε περίπτωση ανάγκης, αφού το πρόβλημα όπως αναγνώρισαν όλοι οι φορείς στην συνεδρίαση της Επιτροπής Κρίσεων που συγκάλεσε η ΡΑΕ στις αρχές του μήνα θα εμφανίζεται σε περιόδους χαμηλής ζήτησης όπως είναι το Φθινόπωρο και η Ανοιξη και με μεγαλύτερη ένταση τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.
      Μεγάλη Παρασκευή, η δυσκολότερη ημέρα

      Τις ημέρες του Πάσχα πάντως οι καιρικές συνθήκες συνέβαλλαν στην διαχείριση του προβλήματος χωρίς σημαντικές περικοπές της παραγωγής των ΑΠΕ. Η πιο δύσκολη ημέρα, σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν στελέχη του ΑΔΜΗΕ, ήταν η Μεγάλη Παρασκευή κυρίως λόγω της υψηλής παραγωγής των αιολικών. Ηταν και η μοναδική ημέρα που κινδύνεψε η ευστάθεια του συστήματος και ο ΑΔΜΗΕ προχώρησε σε περικοπές πράσινης ενέργειας και έδωσε επίσης εντολή στον ΔΕΔΔΗΕ να προχωρήσει και εκείνος σε περιορισμένες περικοπές της παραγωγής φωτοβολταϊκών στο δίκτυό του.

      Για προληπτικούς κυρίως λόγους μικρότερης εμβέλειας περικοπές της παραγωγής ΑΠΕ έγιναν και τις μεσημεριανές ώρες το Μεγάλο Σάββατο. Προληπτικά επίσης ο ΑΔΜΗΕ είχε ενημερώσει τους Διαχειριστές των γειτονικών χωρών για πλήρη παύση των εισαγωγών από την Μεγάλη Παρασκευή έως και την Δευτέρα του Πάσχα καθημερινά από τις 10 το πρωϊ έως και τις 5 το απόγευμα που είναι αυξημένη η παραγωγή των φωτοβολταϊκών.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.