Αναστάτωση στις βιομηχανικές περιοχές της χώρας

Βυρσοδεψεία που λειτουργούν μέσα σε βιομηχανικές περιοχές χωρίς να έχουν άδεια λειτουργίας καθώς δεν παίρνουν άδεια διάθεσης υγρών αποβλήτων, βιομήχανοι που έχουν υιοθετήσει τη λογική του «δεν πληρώνω» επειδή θεωρούν τις χρεώσεις υπερβολικές και μια ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, διαχειρίστρια 27 ΒΙΠΕ (Βιομηχανικές Περιοχές), που μπαίνει μέσα.

Η Ελλάδα είναι ίσως η μοναδική χώρα της Ευρώπης που το «one stop shop» (μία στάση για να βγαίνουν όλες οι άδειες) έχει γίνει ζημιά για όλους αντί να γίνει κέρδος για όλους. Πώς είναι δυνατόν κάτι τέτοιο;

Στα τέλη του 2018 ο ΠΑΣΕΒΙΠΕ, δηλαδή ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Βιομηχανιών που συμμετέχουν σε ΒΙΠΕ, συνεδριάζει στη Θεσσαλονίκη. Επειτα από μια μεγάλη περίοδο απραξίας η διοίκηση της ΕΤΒΑ που «βλέπει» να πληρώνεται μόλις το 50% των λογαριασμών για τις κοινόχρηστες χρεώσεις στις βιομηχανικές περιοχές, έχει αρχίσει είτε να κόβει το νερό στις βιομηχανίες είτε να προσφεύγει στα δικαστήρια αναγκάζοντας τους «πελάτες» να καταβάλουν ένα μέρος των χρωστούμενων.

Ο πρόεδρος της ΠΑΣΕΒΙΠΕ Πέτρος Μαντάς λέει στην «Κ» ότι η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ χρησιμοποιεί ένα μέρος της μονοπωλιακής της θέσης επιβάλλοντας υπέρογκες χρεώσεις τις οποίες δεν είναι σε θέση να πληρώσουν πλέον οι βιομηχανίες.

Από κυβερνητικές πάντως και τραπεζικές πηγές σημειώνεται ότι η ΒΙΠΕ Πάτρας έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά ανταπόκρισης στις χρεώσεις (σ.σ. πάνω από 50%), κάτι που π.χ. δεν συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη. Αυτό έχει να κάνει με την παρουσία ιδιαίτερα πολλών πολυεθνικών επιχειρήσεων στην Πάτρα, παραδέχθηκε κυβερνητική πηγή στην «Κ».

Αυτή την εβδομάδα ο κ. Μαντάς ζήτησε να γίνει διαχειριστικός έλεγχος στην ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ όχι γιατί πιστεύει ότι υπάρχει κακοδιαχείριση αλλά για να καταδειχθεί το ύψος των χρεώσεων. Οι εκπρόσωποι κάποιων βιομηχανιών πιστεύουν ότι εξαιτίας του νόμου 3982/2011 με τον οποίο διαμορφώθηκε ο κανονισμός των ΒΙΠΕ, η ΕΤΒΑ καταγράφει κέρδη 20% επί των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ ζητεί άλλο 10% για αποθεματικό.

Οι βιομηχανίες υποστηρίζουν ότι έως το 2011, οπότε άρχισε να ισχύει ο νόμος, ίσχυε η συμβουλευτική επιτροπή στην οποία συμμετέχουν οι βιομηχανίες-πελάτες. Στην Κομοτηνή, οι βιομηχανίες ξαναζήτησαν το 2018 να ενεργοποιηθεί η επιτροπή αυτή. Πάντως, κύκλοι των διαχειριστών υποστηρίζουν ότι το σύνολο των αιτημάτων των βιομηχανιών και στη Θράκη επικεντρώνεται αποκλειστικά στο ζήτημα των χρεώσεων. Οσο μειώνονται οι βιομηχανίες που είναι εγκατεστημένες σε μία περιοχή τόσο η ΕΤΒΑ πιέζεται να μεταβιβάσει τις ΒΙΠΕ στο κράτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι από 92 βιομηχανίες που ήταν εγκατεστημένες στο βιομηχανικό πάρκο της Κομοτηνής τη δαπάνη λειτουργίας συντήρησης (150.000 ευρώ τον χρόνο) μοιράζονται πλέον 12-20 βιομηχανίες. Ενα κρίσιμο ζήτημα είναι ότι ενώ μειώνεται το φορτίο του βιολογικού καθαρισμού μένει σταθερό το κόστος λειτουργίας του.

Τα εννέα βυρσοδεψεία της βιομηχανικής ζώνης Θεσσαλονίκης λειτουργούν χωρίς άδεια, καθώς από το 2014 η ΕΤΒΑ τους ζητεί να καταβάλουν παλιές οφειλές για να υπογράψει τη σύμφωνη γνώμη του φορέα διάθεσης των αποβλήτων που απαιτείται για την άδεια λειτουργίας. Να σημειωθεί ότι τα απόβλητα του βιολογικού καθαρισμού εκεί ήταν εκτός προδιαγραφών με αποτέλεσμα να χρειασθεί η ΕΤΒΑ να επενδύσει 5 εκατομμύρια ευρώ για την αναβάθμισή του.

Ενώ ωστόσο συνέβαινε αυτό η Ε.Ε. άλλαξε τα όρια με αποτέλεσμα και ο νέος βιολογικός να μην ανταποκρίνεται στα νέα όρια, ενώ η ΕΤΒΑ συγκρούεται με την ΕΥΑΘ στην οποία ανήκει για το ποιος πρέπει να πληρώσει τη δαπάνη της περαιτέρω αναβάθμισής του μέχρι να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα.

Στελέχη της ΕΥΑΘ που μίλησαν στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας, καθώς δεν είχαν εξουσιοδοτηθεί να μιλήσουν δημόσια, είπαν ότι η ΕΥΑΘ κακώς έχει χρεωθεί τη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού αφού τυπικά αυτός ανήκει σε μια άλλη εταιρεία της που λέγεται ΕΥΑΘ Παγίων και προέκυψε από τη μετατροπή της εταιρείας ύδρευσης σε ανώνυμη εταιρεία. Η υπόθεση αυτή θα έπρεπε να απασχολεί και την κυβέρνηση όχι μόνον επειδή μέσω του ΤΑΙΠΕΔ κατέχει το 35% της ΒΙΠΕ ΕΤΒΑ, αλλά και διότι τρία στελέχη του σημερινού κυβερνητικού μηχανισμού συμμετέχουν στη διοίκηση της ΒΙΠΕ - ΕΤΒΑ.

Το 2017 μάλιστα ο ΠΑΣΕΒΙΠΕ έκανε μια σειρά προτάσεων στην ειδική γραμματέα του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης Ε. Φωτονιάτα.

Ειδικότερα πρότεινε:

• Τη συγκρότηση ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για την τροποποίηση του ν. 3982/2011 που θα επιτρέπει την ελεύθερη επιλογή φορέα βιομηχανικών πάρκων. Πάντως, η ΕΤΒΑ υποστηρίζει σήμερα τη δυνατότητα των βιομηχανιών να αυτονομηθούν όπου μπορούν. Το πρόβλημα είναι ότι τα οικόπεδα είναι υποθηκευμένα σε δάνεια με καθυστέρηση, με αποτέλεσμα η πρακτική δυνατότητα της «αυτονόμησης» να είναι περιορισμένη.

• Σε αυτό που φαίνεται να συμφωνούν η ΕΤΒΑ και οι βιομηχανίες είναι η δυνατότητά τους να πριμοδοτούνται φορολογικά όταν επιλέγουν την εγκατάστασή τους σε βιομηχανικά πάρκα.

• Την επανεξέταση του καθεστώτος με το οποίο επιβλήθηκε ο κανονισμός λειτουργίας του 2013. Οπως αναφέρεται, οι βιομηχανίες του ΠΑΣΕΒΙΠΕ «μετά από αίτημα που υποβάλλεται από τον Φορέα Διαχείρισης ή από επιχειρήσεις ή σωματείο αυτών που εκπροσωπεί τουλάχιστον το 20% των εγκατεστημένων σε ΒΙΠΕ του ν. 4458/1965, ΒΕΠΕ του ν. 2545/1997 και Ε.Π. του ν.3982/2011, συστήνεται επιτροπή διαβούλευσης για την τροποποίηση υφιστάμενου κανονισμού λειτουργίας με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, του Φορέα Διαχείρισης, του πλέον αντιπροσωπευτικού σωματείου με μέλη τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις και του αρμόδιου Εμπορικού Επιμελητηρίου. Η έκθεση της επιτροπής διαβούλευσης διαβιβάζεται στον υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης, με απόφαση του οποίου συντελείται η τροποποίηση του κανονισμού λειτουργίας».

Από την πλευρά της η κυβέρνηση αλλά και τραπεζικά στελέχη παρατηρούν ότι και μόνο η σχετική διατύπωση δείχνει ότι οι επιχειρήσεις που ζητούν την αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας απέχουν από το να εκφράζουν το σύνολο των βιομηχανιών που είναι εγκατεστημένες στις ΒΙΠΕ.