ΔΕΗ: Η ρύθμιση για οφειλές 250 εκατ των ΔΕΥΑ - Στα 700 εκατ το έλλειμμα του ΕΛΥΚΩ

Σε 250 εκατ. ευρώ υπολογίζονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των ΔΕΥΑ (Δημοτικές Εταιρίες Ύδρευσης Αποχέτευσης) όλης της χώρας προς τη ΔΕΗ, οι οποίες θα καταβληθούν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να κλείσει έτσι ένα πρόβλημα που κουβαλάει η εταιρία από το παρελθόν, όταν λειτουργούσε ως το μακρύ χέρι του δημοσίου στηρίζοντας και τη λειτουργία των Δήμων.

Με νομοθετική ρύθμιση που προγραμματίζεται να κατατεθεί στη Βουλή μετά τις Ευρωεκλογές θα επιδιώξει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ΔΕΗ. Πρόκειται για τη νομοθετική ρύθμιση μέσω της οποίας θα προωθηθεί η ενοποίηση όλων των ΔΕΥΑ της χώρας. Σε αυτή θα προβλεφθεί ότι η ΔΕΗ θα αποπληρωθεί μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης με έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων. Παράλληλα το Ταμείο θα χορηγήσει άτοκο δάνειο δεκαετούς διάρκειας στον νέο ενιαίο φορέας ύδρευσης και αποχέτευσης που θα δημιουργηθεί ώστε τα χρήματα να επιστρέψουν στο δημόσιο σε βάθος χρόνου.

Όμως οι οφειλές αυτές προς τη ΔΕΗ δεν είναι οι μόνες που ταλανίζουν την ενεργειακή αγορά. Σε μείζον πρόβλημα εξελίσσεται το ζήτημα του ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού ΥΚΩ , ΕΛΥΚΩ τον οποίο διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ θυγατρική εταιρία της ΔΕΗ. Μόνο για το 2023 το έλλειμμα του Λογαριασμού ανέρχεται σε 230 εκατ. ευρώ και θα καλυφθεί από τον προϋπολογισμό. Ωστόσο το πρόβλημα δεν λύνεται αφού προβλέπεται ότι για την τριετία 2023-2025 το έλλειμα θα ανέλθει σωρευτικά σε 700 εκατ. ευρώ και αναμένεται να γυρίσει σε πλεόνασμα το 2026 όταν θα έχει λειτουργήσει η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης Αττικής.

Κάλυψη της διαφοράς κόστους παραγωγής

Οι ΥΚΩ, μία χρέωση που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές μέσω του λογαριασμού ρεύματος προορίζονται κυρίως για την κάλυψη της διαφοράς κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού στα μη διασυνδεμένα νησιά, καθώς και για την κάλυψη των δαπανών για την επιδότηση του κόστους ρεύματος των κοινωνικά ασθενέστερων ομάδων.

Στα χρόνια της ενεργειακής κρίσης, οι χρεώσεις ΥΚΩ δεν αυξήθηκαν, ενώ ταυτόχρονα μεγάλο μέρος των εισροών του σχετικού Λογαριασμού μεταφέρθηκε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) για να χρηματοδοτήσουν τα επιδόματα στο ρεύμα. Ένας ακόμη λόγος αύξησης του ελλείμματος είναι ο τουρισμός, με τις πολύ μεγάλες καταναλώσεις τους καλοκαιρινούς μήνες τόσο στην Κρήτη, όσο και στα υπόλοιπα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Το έλλειμμα του Λογαριασμού επηρεάζει άμεσα τις εταιρίες προμήθειας οι οποίες από τον Απρίλιο του 2023 άρχισαν να λαμβάνουν μειωμένο αντάλλαγμα από τον ΔΕΔΔΗΕ για το κόστος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας. Και σε αυτή την περίπτωση το σοβαρότερο πρόβλημα το αντιμετωπίζει η ΔΕΗ που έχει και τους περισσότερους πελάτες αλλά εξίσου σοβαρές είναι και οι οφειλές προς τους άλλους παρόχους.

Εκταμιεύσεις 460 εκατ. ευρώ

Σύμφωνα με τον ΕΣΠΕΝ, τον φορέα που εκπροσωπεί τις ιδιωτικές εταιρίες προμήθειας από τον Αύγουστο του 2022 μέχρι τον Απρίλιο του 2023, εκταμιεύθηκε από το Ταμείο των ΥΚΩ ποσό 460 εκατ. ευρώ υπέρ του ΤΕΜ για τις επιδοτήσεις. Επίσης, ο Ειδικός Λογαριασμός έχασε έσοδα 65 εκατ. ευρώ από το μέτρο της απαλλαγής από τις χρεώσεις ΥΚΩ των ενεργοβόρων επιχειρήσεων Μέσης και Υψηλής τάσης για το 5μηνο Νοέμβριος 2021- Μάρτιος 2022.

Παρότι τα επιδόματα στους λογαριασμούς ρεύματος καταργήθηκαν και αυξήθηκε το ποσοστό των εσόδων που θα εισπράττει ο ΕΛΥΚΩ από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, η πτώση της τιμής του ηλεκτρισμού σε συνδυασμό με την πτώση της τιμής των δικαιωμάτων CO2 οδηγούν σε αύξηση του ελλείμματος.

Επιπρόσθετα, η καθυστέρηση στη μεγάλη διασύνδεση Κρήτης- Αττικής, η οποία κατά τους σχεδιασμούς θα εξισώσει το κόστος ρεύματος μεταξύ του ηπειρωτικού συστήματος και της Κρήτης, που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος των ΥΚΩ, επιδείνωσε τις προοπτικές του Λογαριασμού.

Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης- Αττικής θα είναι έτοιμη στα μέσα του 2025 και θα λειτουργήσει εμπορικά ως το τέλος της χρονιάς. Με βάση αυτό το δεδομένο το ΥΠΕΝ ελπίζει ότι το 2026 θα καταγραφεί πλεόνασμα που θα χρησιμοποιηθεί και για την κάλυψη των κενών των προηγούμενων ετών.
Πρέπει να σημειωθεί τέλος ότι η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ είναι κατηγορηματικά αντίθετη στην αύξηση της χρέωσης των ΥΚΩ για τους καταναλωτές.