ΕΜΔΥΔΑΣ: Το 92% των οικοδομικών αδειών εκδόθηκαν χωρίς να ελεγχθούν καθόλου από τις Υπηρεσίες Δόμησης

Ανακοινώθηκαν πρόσφατα τα στατιστικά στοιχεία από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, σχετικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών μέσω του e-adeies μετά από ενάμιση χρόνο λειτουργίας του. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά εκδόθηκαν:

• 4.298 οικοδομικές άδειες στην κατηγορία 1 (ελέχθησαν από τις Υ.ΔΟΜ)
• 704 οικοδομικές άδειες στην κατηγορία 2 (ελέχθησαν από τις Υ.ΔΟΜ)
• 8.223 οικοδομικές άδειες στην κατηγορία 3 (ΔΕΝ ελέχθησαν από τις Υ.ΔΟΜ)
• 56.400 Εγκρίσεις Εργασιών Μικρής Κλίμακας (ΔΕΝ ελέχθησαν από τις Υ.ΔΟΜ).

Συνολικά δηλαδή εκδόθηκαν 69.625 οικοδομικές άδειες και το 92% εξ’ αυτών εκδόθηκαν χωρίς να ελεγχθούν καθόλου από τις Υπηρεσίες Δόμησης! (παρ.3, άρθρο 36, ν.4495/17, ΦΕΚ 1843/Β’/2020, ΦΕΚ 4520/Β’/2018).

«Η απολύτως επιτυχημένη λειτουργία και τα οφέλη που προκύπτουν για την οικονομία, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις» «για τις 100.000 οικοδομικές άδειες που έχουν διεκπεραιωθεί ηλεκτρονικά», είναι ο απολογισμός του ΤΕΕ στο δελτίο τύπου, που συνοδεύεται με τα εύσημα που αποτυπώνονται στην έκθεση Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Από την πρώτη στιγμή δηλώσαμε ότι χαιρετίζουμε τον εκσυγχρονισμό της Δημόσιας Διοίκησης, αρκεί αυτός να μη γίνεται σε βάρος του Δομημένου Περιβάλλοντος και του Δημοσίου Ελέγχου. Οι τραγικά υποστελεχωμένες Υπηρεσίες Δόμησης (όπως και όλες οι Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες) λειτουργούν εδώ και χρόνια χωρίς την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή (υπολογιστές, εκτυπωτές, προγράμματα, κλπ), με τη συνεχή πίεση και τριβή με το κοινό, χωρίς καμία σύγχρονη επιμόρφωση. Στη δε λίστα του ΤΕΕ υπάρχουν και ΥΔΟΜ που υπάρχουν μόνο στα χαρτιά μια και ουδέποτε στελεχώθηκαν!

Στις δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΤΕΕ τόνισε ότι: «οι υπηρεσίες ελέγχουν και διεκπεραιώνουν ηλεκτρονικά τα αιτήματα, με τις άδειες να εκδίδονται ηλεκτρονικά και με πλήρη διαφάνεια σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Όλοι οι εμπλεκόμενοι πλέον γνωρίζουν σε ποιο σημείο βρίσκεται η κάθε υπόθεση και κάθε βήμα για την έκδοση μιας άδειας έχει χαρτογραφηθεί και παρακολουθείται. Κάποιοι είδαν αυτήν την μεταρρύθμιση επιφυλακτικά, αλλά πλέον νομίζω ότι όλοι βλέπουν πως είναι αποτελεσματικό».

Τα στοιχεία που παρουσιάσαμε παραπάνω με σαφήνεια δείχνουν ότι οι Υπηρεσίες Δόμησης ΔΕΝ ελέγχουν και ΔΕΝ διεκπεραιώνουν, απλά οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται στο όνομά τους!

Βάσιμα συνεπώς φοβόμαστε ότι η «διαφάνεια» και η «επιτάχυνση» των διαδικασιών στην έκδοση των οικοδομικών αδειών οδηγεί στην ακύρωση του ελέγχου, μια και ο Ιδιώτης Μηχανικός μελετά, αυτοελέγχεται και εκδίδει μόνος του την οικοδομική άδεια στην πλειονότητα των περιπτώσεων (κατηγορία 3 και ΕΕΜΚ). Προφανώς, αν δεν ελέγχεις επαρκώς ο χρόνος μειώνεται. Και χωρίς να συνυπολογίσουμε και την πολυδαίδαλη πολεοδομική νομοθεσία που πρέπει ΟΛΟΙ να εφαρμόζουμε και κανείς δε μπαίνει στον κόπο να κωδικοποιήσει και να απλοποιήσει.

Και αν έχουμε λάθος και δεν υπάρχει κανένα θέμα, γιατί τότε το ΥΠΕΝ δεν εκδίδει την Υπουργική Απόφαση του άρθρου 38, παρ. 4 του ν. 4495/17, για 30% δειγματοληπτικό έλεγχο των οικοδομικών αδειών της κατηγορίας 3 από τις ΥΔΟΜ; Από το Νόμο προβλεπόταν ότι θα εκδιδόταν μετά από 2 μήνες, (ήτοι από τον 12ο του ’17). Και, γιατί το ΤΕΕ δεν πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση; Πότε θα γίνουν αυτοί οι έλεγχοι που θα αποδείξουν την ορθότητα των εκδοθέντων αδειών; Μήπως η καθυστέρηση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ακύρωση της πρόβλεψης αυτής, λόγω «υπερβολικού φόρτου εργασίας»;

Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τις «τακτοποιήσεις» του Ν.4178 και του Ν.4495 που επίσης πρέπει να ελεγθούν δειγματοληπτικά και επίσης σκοπίμως καθυστερεί η σχετική πρόβλεψη. Όπως φάνηκε μάλιστα πρόσφατα και με αφορμή τη μελέτη για το Μάτι εντοπίστηκαν συνολικά 476 κτίρια τα οποία κρίνονται ως εντελώς αυθαίρετα, από τα οποία για ποσοστό 37% υπάρχει υπαγωγή στην τακτοποίηση αυθαιρέτων με το νόμο 4495 /17 ή προηγούμενους νόμους τακτοποίησης και για ποσοστό 16% από το συνολικό αριθμό αυτών των αυθαιρέτων υπάρχει κάποιας μορφής οικοδομική άδεια. Περίπου το 40% των προς κατεδάφιση κτιρίων επισκευάστηκε με ή χωρίς άδεια την τελευταία διετία. Τα στοιχεία αυτά εξ αντικειμένου ανοίγουν θέμα διερεύνησης της νομιμότητας των υπαγωγών αυθαιρέτων κατασκευών και της έκδοσης οικοδομικών αδειών που γίνονται με ευθύνη ιδιοκτητών και ιδιωτών μηχανικών.

Το ΤΕΕ και ο Πρόεδρος του οφείλει να προασπίζει τα δικαιώματα όλων των μελών του, αλλά πρώτιστα την προστασία της κοινωνίας και του περιβάλλοντος. Πως αυτά προασπίζονται όταν:

• η μη ελεγμένη οικοδομική άδεια ενέχει τον κίνδυνο να μην είναι σύννομη, άρα, αφενός οι συνάδελφοι ιδιώτες να έχουν πειθαρχικές, ποινικές και οικονομικές επιπτώσεις και αφετέρου, οι δημόσιοι μηχανικοί να διώκονται για πράξεις της διοίκησης που όμως ΔΕΝ έλεγξαν και δεν εξέδωσαν οι ίδιοι;
• ο εμπλεκόμενος πολίτης θα μπλέξει με ένα κυκεώνα προστίμων διατήρησης, ή κατεδάφισης, αδυναμία μεταβίβασης της περιουσίας του αλλά και ενδεχομένως νομικών συνεπειών;
• Θα έχουν δημιουργηθεί μη αναστρέψιμες βλάβες στο Δομημένο Περιβάλλον και ενδεχομένως μια ολόκληρη «νέα γενιά αυθαιρέτων» αυτά του Ν.4495/17, οπότε από το «τέλος στην αυθαίρετη δόμηση» θα περάσουμε ξανά σε νέες ρυθμίσεις αυθαιρέτων;

Οι κυβερνήσεις (παρούσα και προηγούμενες), το ΥΠΕΝ (με όλες τις πολιτικές ηγεσίες του) και το ΤΕΕ έχουν μεγάλη ευθύνη για την εξέλιξη των παραπάνω. Γιατί οι «επενδύσεις, η ανάπτυξη και η οικονομία» που απαιτούν επιτάχυνση οφείλουν να σεβαστούν το περιβάλλον και τις διαδικασίες δημοσίου ελέγχου, αλλιώς θα οδηγηθούμε ξανά σε τραγωδίες.

Η ΠΟ.ΕΜΔΥΔΑΣ διαβλέποντας έγκαιρα όλα τα παραπάνω, είχε καταθέσει στο ΣτΕ αίτηση αναστολής και αίτηση ακύρωσης ειδικά για την κατηγορία 3, που όπως αποδείχθηκε αποτελεί την πλειοψηφία των νέων αδειών παρά την επιχειρηματολογία του ΥΠΕΝ στο ΣτΕ. Για την αίτηση αναστολής το ΣτΕ αποφάσισε επί του παραδεκτού του αιτήματός μας, αλλά και του έννομου συμφέροντός μας, όμως δεν έκανε δεκτή την αναστολή, λόγω του σύντομου χρόνου εκδίκασης της αίτησης ακύρωσης. Όμως δεν έκανε δεκτή την αίτηση ακύρωσης διότι δεν είχαμε ως ΠΟ.ΕΜΔΥΔΑΣ, έννομο συμφέρον!

Οπότε, αναζητούμε αυτόν που έχει έννομο συμφέρον για να προσφύγει στο ΣΤΕ και να κριθεί επιτέλους η Συνταγματικότητα των παραπάνω.

Ίσως τα δάση, οι παραλίες, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι περιοχές νατούρα, το περιβάλλον γενικά, είναι οι έχοντες έννομο συμφέρον!

Οι κυβερνήσεις που διαχρονικά προασπίζουν το συμφέρον των μεγαλο – επενδυτών και του κεφαλαίου, αντιμετωπίζουν το Δημόσιο Έλεγχο και τους Διπλωματούχους Μηχανικούς ως «εμπόδιο» που πρέπει να ξεπεραστεί. Ώστε να γίνουν όλα «εύκολα», «γρήγορα» και «απορροφητικά». Για αυτό και οι Νόμοι για το Περιβάλλον, οι Νόμοι για τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς και τους ιδιώτες στους ΟΤΑ, τα σχέδια για ιδιώτες επιβλέποντες στα Δημόσια Έργα. Για το λόγο αυτό και δεν προχωρούν στη στελέχωση των ΥΔΟΜ (εκκρεμούν ακόμα οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις για στελέχωση και λειτουργία ΥΔΟΜ και Παρατηρητηρίων) και διαιωνίζουν το καθεστώς της διοικητικής υποστήριξη.

Όσοι έχουμε προτεραιότητα την προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος, της κοινωνίας και του Περιβάλλοντος οφείλουμε να αντισταθούμε.