Ηλεκτρονική πλατφόρμα της Εφορίας για σπίτια Airbnb

Σε εργοτάξιο μετατρέπεται τους επόμενους μήνες η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), έχοντας σκοπό να ετοιμάσει και να θέσει σε λειτουργία πάνω από δύο ντουζίνες νέες ηλεκτρονικές εφαρμογές από φέτος μέχρι και το 2019. Οι αλλαγές αυτές στόχο έχουν να εξυπηρετήσουν πολίτες και επιχειρήσεις, αλλά κυρίως να διευκολύνουν τους ελέγχους και την είσπραξη των δημοσίων εσόδων.

Αυτό σημαίνει ότι φορολογούμενοι και λογιστές θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν σε νέα δεδομένα ενώ, από την άλλη, οι διαδικασίες αυτοματοποιούνται και αποτρέπονται έτσι κρούσματα συνδιαλλαγής και διαφθοράς.

Η εν λόγω αρχή αναμένεται ως τα μέσα Ιουνίου, με τη νέα πλατφόρμα για τις δηλώσεις βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων (τύπου Airbnb).
Μέσα στη χρονιά δρομολογούνται και άλλες ηλεκτρονικές εφαρμογές για τη φορολογία ακινήτων, ενώ στα σκαριά βρίσκεται και η σύνδεση της Εφορίας με το Κτηματολόγιο, τα υπουργεία Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Εργασίας (πληροφοριακό σύστημα Εργάνη), αλλά και με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Τι αλλάζει μέσα στο 2018

Εργα άμεσης προτεραιότητας που θα εφαρμοστούν τους επόμενους μήνες είναι:

1 Μισθώσεις τύπου Airbnb: Τον Ιούνιο, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται η δημιουργία της ηλεκτρονικής εφαρμογής παρακολούθησης της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων. Στη φάση αυτή πάντως η εφαρμογή θα παρακολουθεί τις δηλώσεις που βάσει νόμου πρέπει να υποβάλλονται από τους ιδιοκτήτες, χωρίς ακόμα να μπορούν να διασταυρώνονται με στοιχεία από τις ίδιες τις πλατφόρμες εκμίσθωσης ακινήτων, οι οποίες έχουν την έδρα τους στο εξωτερικό και προς το παρόν εμφανίζονται απρόθυμες να παράσχουν στοιχεία στα κράτη.

Σε περίπτωση που τελικώς αυτές -ή έστω κάποιες εξ αυτών- υποχρεωθούν να δώσουν στοιχεία, θα είναι εφικτό για τη φορολογική αρχή να διαπιστωθεί για ποιες μισθώσεις δεν έχει υποβληθεί δήλωση και να ελεγχθούν. Επιπλέον η ΑΑΔΕ μπορεί και με άλλους τρόπους (πληροφορίες, έρευνα στο Διαδίκτυο, έλεγχοι από εφοριακούς που υποδύονται τους τουρίστες κ.ο.κ.) να εντοπίσει περιπτώσεις μισθώσεων που δεν δηλώνονται στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή. Κατά την εισαγωγή των στοιχείων του ακινήτου στην πλατφόρμα θα συμπληρώνεται από τους ιδιοκτήτες ή υπομισθωτές το πεδίο που αφορά την παροχή υπηρεσίας καθαριότητας ή κάποια άλλη πρόσθετη παροχή. Αυτό και μόνο αρκεί ώστε το εισόδημα που προκύπτει από τη μίσθωση να θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα (και όχι εισόδημα από ακίνητη περιουσία), με όλες τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από αυτό το γεγονός. Συγκεκριμένα:
α) Ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογούνται τα μισθώματα για ακίνητα που διατίθενται επιπλωμένα, χωρίς οιασδήποτε άλλη υπηρεσία πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων: για εισόδημα έως 12.000 ευρώ φορολογούνται με 15%, για εισόδημα 12.001-35.000 ευρώ με 35%, ενώ το υπερβάλλον με 45%.
β) Αν παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες (π.χ. πρωινό), τα μισθώματα φορολογούνται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και συγκεκριμένα με 22% μέχρι τα πρώτα 20.000 ευρώ, με 29% στο τμήμα 20.001-30.000 ευρώ, με 37% στο τμήμα 30.001-40.000 ευρώ και με 45% στο τμήμα πάνω από 40.000 ευρώ.
Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα ή οντότητες θεωρείται εισόδημα από ακίνητη περιουσία, πρακτικά όμως φορολογείται ως έσοδο από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή με 29%.

Στην ηλεκτρονική εφαρμογή θα δηλωθούν μισθώσεις με συγκεκριμένη διάρκεια μικρότερη του έτους, από τον διαχειριστή που κανονίζει τις αναρτήσεις και τις ενοικιάσεις, λαμβάνοντας αριθμό εγγραφής για κάθε εκμισθούμενο ακίνητο.

2 Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων: Στην ΑΑΔΕ μιλούν για «επανάσταση», καθώς ο φορολογούμενος δεν θα χρειάζεται πλέον να ταξιδεύει σε ολόκληρη τη χώρα για να μεταβεί αυτοπροσώπως στη συγκεκριμένη ΔΟΥ όπου ανήκει κάθε ακίνητο. Επιπλέον θα διασφαλίζεται αντικειμενικά και όχι χειρόγραφα, χωρίς υποψίες για «λάθη» (σε βάρος είτε του ιδιώτη είτε και του κράτους) ο υπολογισμός και η απόδοση του φόρου ακινήτων σε κάθε μεταβίβαση. Σε αντίθεση με σήμερα που οι δηλώσεις μεταβίβασης σωρεύονται και φυλάσσονται στα αρχεία και στα υπόγεια κάθε ΔΟΥ της χώρας, πριν τελικά καταστραφούν, στο εξής θα εμφανίζονται online και σε πρώτη ζήτηση - ακόμα και σε περίπτωση ελέγχου.

Από την άλλη, με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία που θα δημιουργηθούν, θα μπορούν να εξάγονται ευκολότερα και ασφαλέστερα τα συγκριτικά στοιχεία με τα οποία υπολογίζονται οι φόροι ακινήτων σε μεγάλες περιοχές της χώρας, όπου δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός της αξίας των ακινήτων. Μια τέτοια εξέλιξη όμως καθιστά ευχερέστερο -μελλοντικά ίσως- και τον υπολογισμό της αξίας και την επιβολή του ΕΝΦΙΑ στα αγροτεμάχια, με βάση τα συγκριτικά στοιχεία που θα συλλέγονται.

3 Ανάπτυξη εφαρμογής ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων Φόρου Χρηματικής Δωρεάς-Γονικής Παροχής: Και στην περίπτωση αυτή το όφελος θα είναι ο ασφαλέστερος υπολογισμός του αναλογούντος φόρου που εισπράττει το κράτος.

4 Ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής αιτήσεων επιστροφής ΦΠΑ μέσω TAXISnet: Στόχος είναι να επιταχυνθούν οι επιστροφές και να μηδενιστούν από το καλοκαίρι και μετά οι εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής για τις επιχειρήσεις που καθυστερούν πάνω από τρεις μήνες. Με βάση πάντως τα δημοσιευμένα στοιχεία, το 2017 ο μέσος χρόνος καθυστέρησης σε αρκετές ΔΟΥ ξεπερνούσε και τα τρία χρόνια.

5 Δημιουργία συστήματος υποστήριξης και αξιοποίησης της ηλεκτρονικής τιμολόγησης: Είναι ένα βήμα προς την ηλεκτρονική τήρηση και παρακολούθηση βιβλίων και στοιχείων από 1.1.2020.

6 Δημιουργία Ηλεκτρονικού Δελτίου Αποστολής: Θα διευκολύνει ιδιαίτερα σε ελέγχους στον δρόμο για παράνομες κινήσεις φορτίων που ταξιδεύουν με χειρόγραφα παραστατικά, τα οποία στη συνέχεια σκίζονται και πετιούνται χωρίς να εμφανίζονται ξανά πουθενά.

7 Βελτιώσεις στην αυτοματοποιημένη πίστωση οφειλών φορολογουμένων ΔΟΥ από τις εισπράξεις των Ταυτοτήτων Οφειλής: Αυτό αφορά ιδιαίτερα την παρακράτηση ποσού σε αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας και την παρακράτηση ποσού σε βεβαίωση οφειλής.
8Επέκταση της δυνατότητας εισπράξεων με τη χρήση POS και στα τελωνεία.

9 Ηλεκτρονική έκδοση και πληρωμή των λογιστικών σημειωμάτων.

10 Δημιουργία εφαρμογής για την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης της εισφοράς επί του εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος από ναυτιλιακές επιχειρήσεις (του αρ. 43 του Ν. 4111/2003). Πρόκειται για τα περίφημα «ροζ χαρτάκια» εισαγωγής συναλλάγματος, τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις, διακινούνται παράνομα για να δικαιολογήσουν την κατοχή χρηματικών ποσών που καλύπτουν μεγάλες αγοραπωλησίες κατά τον έλεγχο του «πόθεν έσχες».

11 Ανάπτυξη της ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή των δηλώσεων απόδοσης παρακρατούμενων φόρων από τόκους, μερίσματα και δικαιώματα.

12 Εφαρμογή αναλυτικής μηνιαίας δήλωσης βεβαίωσης αποδοχών. Στόχος είναι η αυτόματη διασταύρωση με τα συστήματα Εργάνη για ελέγχους αδήλωτης εργασίας ή μη απόδοσης των παρακρατούμενων φόρων από τους μισθούς των εργαζομένων.

13 Εφαρμογή ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων φόρου κερδών από τυχερά παιχνίδια: Στο παρελθόν γνώριζε άνθηση η αγοραπωλησία βεβαιώσεων κερδών από τυχερά παιχνίδια για ξέπλυμα χρήματος. Πλέον, εν όψει και της δημιουργίας νέων καζίνο, θα ταυτοποιείται ασφαλέστερα όποιος επικαλείται τα κέρδη, καθώς και αν και ποιος τα απέδωσε.

14 Σύνδεση του TAXIS με το πληροφοριακό σύστημα ICISnet των τελωνείων για να εμφανίζουν ενοποιημένη τη συνολική εικόνα των οφειλών για τον ίδιο οφειλέτη.

Τι θα τεθεί σε εφαρμογή το 2019

Σε δεύτερο βαθμό προτεραιότητας, έως τα τέλη του 2019, δρομολογούνται εφαρμογές για:

1 Ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων Φόρου Δωρεάς-Γονικής Παροχής και Κληρονομιάς: Οπως και στην εφαρμογή για μεταβιβάσεις ακινήτων, σημαίνει λιγότερη ταλαιπωρία και μετακινήσεις, αλλά και καλύτερο έλεγχο των συναλλαγών στις ΔΟΥ. Ειδικά στις γονικές παροχές εκτός σχεδίου ακινήτων, τα λάθη στον υπολογισμό της αξίας τους είναι συχνά, αλλά περνούν γενικά απαρατήρητα, καθώς ακόμα και αν υπολογιστεί οικοπεδική αξία σε χέρσες εκτάσεις, σπάνια προκύπτει η υποχρέωση πληρωμής φόρου λόγω του αφορολογήτου ορίου.

Τέτοια λάθη γίνονται κυρίως για ακίνητα «εκτός σχεδίου αλλά εντός Γενικού Οικοδομικού Σχεδιασμού (ΓΟΣ)», αφού θεωρούνται οιονεί οικοδομήσιμα, ακόμα και αν στο σχέδιο δεν προβλέπεται να χτιστούν ποτέ. Στις περιπτώσεις αυτές, η αξία του ακινήτου σχεδόν τριπλασιάζεται (και συμπαρασύρει προς τα πάνω τα συγκριτικά στοιχεία και για όλα τα υπόλοιπα γειτονικά ακίνητα), αλλά ο φορολογούμενος συνήθως δεν το αντιλαμβάνεται αν δεν προκύψει φόρος για να του ζητηθεί.

2 Σχεδιασμό και υλοποίηση της ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή δήλωσης μεταβολών ακινήτων από συμβολαιογράφους: Στόχος είναι πριν από κάθε μεταβίβαση ή αλλαγή στοιχείων ενός ακινήτου οι συμβολαιογράφοι να διασφαλίζουν ότι έχουν πληρωθεί οι οφειλόμενοι φόροι που το βαρύνουν.

3Ανασχεδιασμό της διαδικασίας επιστροφής των μη χρησιμοποιούμενων e-παραβόλων σε όσους τα εξέδωσαν αλλά δεν τα χρησιμοποίησαν.

4Σταδιακή εφαρμογή της αυτόματης ενημέρωσης Μητρώου Φορολογουμένων μέσω διασύνδεσης με τα υπόλοιπα μητρώα της δημόσιας διοίκησης.

5Ηλεκτρονικές δημοπρασίες κινητών περιουσιακών στοιχείων (αυτοκινήτων κ.λπ.) που εκποιούνται από τη ΔΔΔΥ (τον πρώην ΟΔΔΥ) και ηλεκτρονική είσπραξη των οφειλόμενων ποσών απ' όσους μετέχουν στους πλειστηριασμούς αυτούς.